Bij-de-hand Nieuwsbrief verenigingsorgaan ter ondersteuning van hoogbegaafde christenen
Bij-de-hand Nieuwsbrief 6e jaargang, nr. 4 november 2004
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Choochem Vereniging ter ondersteuning van hoogbegaafde christenen Postbus 2018 3800 CA Amersfoort telefoon 0900.202.202.1 (€ 0,50 p/m) giro 8118199 Choochem, Pauwoog 50, 7908 VM Hoogeveen e-mail:
[email protected] homepage: www.choochem.nl K.v.K. Amersfoort no. 32072984 Bestuursleden Choochem Voorzitter: Ria Havinga-Brand, tel 0598-352373, e-mail:
[email protected] Vice-voorzitter: Anneke Hamming, 0316-266329, e-mail:
[email protected] Secretaris: José Griffioen-Schaap Waarnemend penningmeester, PR: Bert-Pieter Oelen, tel 035-5244060, e-mail:
[email protected] Algemeen lid: Jan Dijkstra e-mail :
[email protected] Informatiecentrum Choochem (archief met infomateriaal): Alofina Demming, tel 0525-684070, e-mail:
[email protected] PR en lezingen: aanspreekpunt binnen het bestuur: Bert-Pieter Oelen Ledenbestand: Rikkie Oelen-Plugboer, 035-5244060, e-mail:
[email protected] Nieuwsbrief Bij-de-Hand Inleveren kopij: e-mail:
[email protected]
Alle kopij graag alleen naar dit adres, niet naar privé-adressen Hendrik Jan Runhaar (redactie/voorbewerking), tel 06-20441748, e-mail:
[email protected] Rikkie Oelen-Plugboer (verzending), tel 035-5244060, e-mail:
[email protected]
Losse nummers van de Bij-de-Hand zijn zolang de voorraad strekt verkrijgbaar bij het infocentrum van Choochem, tegen vergoeding van Euro 2,20 (incl portokosten)
2
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Inhoudsopgave Van de redactie – Addy Vader Van het bestuur – Jan Dijkstra Activiteitenoverzicht Landelijke ontwikkelingen - Ria Havinga-Brand, voorzitter Bericht van de Commissie Kerk - Rikkie Oelen-Plugboer Meest gestelde vragen aan de telefoon Verslag huiskamerontmoeting regio 5, 20-09 Verslag denk-en doemiddag regio 8 en 9, 25-09 Onderzoek (hoog)begaafde leerlingen – CBO Boekrecensies – Geke en Hanneke Luth Oproep afstudeeronderzoek - Anneriet Geijtenbeek Gezocht: Drie hoogbegaafde Predikanten - Dineke Sinke Servicepagina
4 4 6 7 8 9 12 14 14 16 17 18 19
Uiterste inzenddatum Kopij van de volgende nieuwsbrief is
20 december 2004
3
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Van de redactie Addy Vader Dit is de laatste keer dat ik meewerk aan de Bij-de-Hand. Door toegenomen werkzaamheden moet ik helaas dit werk neerleggen. Ik heb altijd met veel plezier hieraan meegewerkt en het zien groeien van een aantal aan elkaar geniete A-viertjes tot het huidige blad. Het is uitgegroeid van een nieuwsbrief tot een echt verenigingsblad met vaste rubrieken. Ik hoop dat u veel aan de inhoud hebt gehad. Voor de laatste maal wens ik u veel leesplezier.
Van het bestuur Jan Dijkstra Na de vakantie Na een periode van vakantie is het nieuwe seizoen voor de meeste van ons al weer begonnen. Dit geldt ook voor Choochem. Dit seizoen kent een aantal hoogtepunten en dan denken wij even aan de komende lustrumdag. Dit jaar bestaat Choochem al weer vijf jaar. Wat begon op een ontmoetingsdag in Utrecht, mocht uitgroeien tot een gezonde vereniging. Er is in de afgelopen vijf jaar veel gebeurd, maar er kan en er moet ook nog veel gedaan worden binnen onze vereniging. Een uitdaging die wij niet laten liggen, maar graag oppakken om zo samen een vereniging te vormen ter ondersteuning van hoogbegaafde christenen. Wat steeds meer zichtbaar wordt, is dat wij een vereniging zijn waarin deels leden elkaar als hoogbegaafde christenen willen ontmoeten en dat er een deel van de leden korte tijd steun bij problemen nodig heeft en dit bij de vereniging kan vinden. Wij merken dat de vereniging de afgelopen vijf jaar zinvol is bezig geweest. Toch hoopten wij dat er geen bestaansreden voor Choochem meer zou zijn, omdat de bewustwording van hoogbegaafdheid in onderwijs en kerken voldoende zou zijn. De dagelijkse praktijk leert, dat dit nog niet zo is. Vijf jaar stemt dan tot dankbaarheid: er waren onderlinge ontmoetingen en een luisterend oor als dit nodig was. Wij konden elkaar tot een hand en een voet zijn. Het was fijn, dat wij onder de zegen van Hem, die ons gemaakt heeft en ons kent zoals wij zijn, mochten werken. Webb-cyclus voor Choochemleden Begin 2004 is het initiatief genomen om samen met de stichting WEBB een cursus te organiseren speciaal gericht op de leden van Choochem. Deze cursus heet de WEBBcyclus en is een begeleide gespreksgroep voor ouders van hoogbegaafde kinderen. Om de cursus in het najaar te kunnen starten zijn er te weinig aanmeldingen binnengekomen. Jubileumdag Choochem Dit jaar bestaat onze vereniging 5 jaar. Dit is een mijlpaal waar wij niet aan voorbij wilden gaan. Het lag in de planning om de jaarlijkse landelijke ontmoetingsdag een extra feestelijk tintje te geven. Door samenloop van omstandigheden is het niet mogelijk gebleken om dit najaar de landelijke dag te organiseren. Het bestuur heeft daarom besloten om deze dag naar mei 2005 te verplaatsen.
4
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Regiowerk Naast de landelijke ontmoetingsdagen kunnen de Choochem-leden elkaar ook ontmoeten tijdens regioactiviteiten. Het regiowerk neemt een belangrijke plaats in binnen onze vereniging. De elf regio's worden door een regiocoördinator begeleid. Nog niet alle regio's zijn voorzien van een coördinator. Het komende seizoen willen wij daar als bestuur aan gaan werken. Daarnaast zullen de coördinatoren elkaar dit jaar vaker gaan ontmoeten. Samen met het bestuur willen wij vorm geven aan het regiowerk. Door het uitwisselen van informatie wordt er voorkomen dat het wiel weer opnieuw moet worden uitgevonden. Vanuit het bestuur zal Jan Dijkstra het aanspreekpunt worden. Mocht u suggesties hebben over het regiowerk, dan kunt u dat bij uw regiocoördinator of bij Jan Dijkstra kwijt. Voor het eerst is er in de Bij-de-Hand een activiteitenoverzicht van Choochem toegevoegd. Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Choochemcyclus Al een aantal jaren draait de Choochemcyclus binnen onze vereniging. Deze cyclus bestaat uit een drietal lezingen met algemene informatie over HB, HB & geloof en HB & school. De cyclus vond de afgelopen jaren per regio plaats. Dit jaar willen wij voor de regio's 1 en 2, de cyclus op één zaterdag houden. De leden uit het noorden van het land worden hiervan op de hoogte gebracht.
Jos van Leeuwen (12)
5
Activiteiten overzicht 2004/2005 Datum
Tijd
24 nov
Locatie
Activiteit
Doelgroep
20.00 u 5
Barneveld
Regiogespreksavond
12 jan
20.00
Barneveld
17 mrt
20.00
18 mei
20.00
Huiskamerontmoeting Verbaal-performaal kloof Huiskamerontmoeting Hooggevoeligheid Huiskamerontmoeting Vervolg V/P-kloof Ontmoetingsdag. Wandeling plus picknick
Regioleden en belangstellenden Regioleden en belangstellenden
4 juni
Regio
5
Duiven 5
Barneveld
Regioleden en belangstellenden
Kosten pp
Informatie/aanmelden
Fam. Hamming Tel: 0316-266329 Fam. Kamman Tel:0342-491514 Fam. Hamming Tel: 0316-266329 Fam. Kamman Tel:0342-491514
Hierbij treft u een eerste maal het overzicht van de activiteiten die landelijk en in de regio gehouden gaan worden de komende tijd. Mocht u activiteiten aan willen melden dan kunt u dit door geven via de e-mail aan Jan Dijkstra, (
[email protected]).
Landelijke ontwikkelingen Ria Havinga-Brand, voorzitter In het hoogbegaafden- werkveld zijn een aantal ontwikkelingen te melden. Hieronder een overzichtje. Mensa ook in Koepel HB In het samenwerkingsverband van Koepel Hoogbegaafdheid, waaraan door de drie verenigingen Pharos, Hint en Choochem wordt deelgenomen, zal ook de vereniging Mensa een plaats krijgen. Koepel HB is vooral gericht op samenwerking naar het Ministerie van OC&W en gezamenlijke inbreng in het onderwijs- en hulpverleningsveld. Met de deelname van Mensa verwacht Koepel HB inbreng vanuit het gebied van hoogbegaafde volwassenen en meedenken van Mensa richting onderwijs, zorg en werk. Hoogbegaafdheidsplein op NOT 2005 Een gevolg van de deelname van Koepel HB aan de expertmeeting 2003, georganiseerd door het CPS/SLO (de landelijke informatiepunten hoogbegaafdheid PO en VO) is een gezamenlijk met het CPS georganiseerd hoogbegaafdheidsplein op de Nationale Onderwijs Tentoonstelling in januari 2005. Naast het Landelijk Informatiepunt Hoogbegaafdheid van het CPS en Koepel HB kunt u op dit plein ook het CBO van de Radboud Universiteit Nijmegen (voorheen Katholieke Universiteit Nijmegen) en Stichting Perdix bezoeken. In het volgende nummer hierover meer. Digitaal signaleringsprotocol Sylvia Drent en Eleonoor van Gerven hebben bij uitgeverij Lemma een Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid (DHH) uitgebracht. Zowel Sylvia als Eleonoor kennen de basisschoolpraktijk van binnenuit en dat is goed te merken aan dit 'schoolvriendelijke' digitale concept. Het DHH doet een groot deel van het signaleringsvoorwerk en geeft toegepaste adviezen als een adviestraject voor vervroegde doorstroming, een format handelingsplan, richtlijnen voor compacting, suggesties voor verrijking , pedagogische handelingssuggesties en een evaluatie op korte en lange termijn. In een tijdsbestek van ca. 30 minuten na invulling van de lijsten door ouders en leerkrachten is duidelijk of- en hoe een leerling geholpen kan worden. Vergeleken met eerdere signaleringsprotocollen is dat een behoorlijke verbetering. In de onderwijspraktijk moet verder duidelijk worden of een en ander goed bevalt. Het product wordt dan ook verder ontwikkeld. Wie het als school aanschaft, gaat een licentieovereenkomst aan en betaalt een licentiebedrag per jaar met daarbij de updates voor 3 jaar. Voorbeeld: een school van 400 tot 450 leerlingen betaalt 100 euro licentie per jaar. Voor meer info: www.lemma.nl Onderzoek ITS en CBO Het is voor scholen en ouders belangrijk zicht te hebben op onderwijsaanpassingen die succesvol zijn bij (hoog)begaafde leerlingen. Kennis uit onderzoek hiernaar kan in scholen direct worden ingezet ter verbetering van het onderwijs aan deze leerlingen. Het ministerie van OCW heeft daarom het Instituut voor Toegepaste Sociale wetenschappen
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
(ITS) en het Centrum voor BegaafdheidsOnderzoek (CBO) van de Radboud Universiteit Nijmegen gevraagd zo'n onderzoek te doen. Wij willen u hierbij vragen of u wilt bevorderen dat scholen, ouders en leerlingen meedoen aan dit onderzoek. Het ITS is op zoek naar: Mogelijk hoogbegaafde of onderpresterende hoogbegaafde leerlingen uit groep 7 en 8 Groepsleerkrachten die mee willen werken Contactpersonen scholen waar deze leerlingen onderwijs volgen Elders in deze Bij-de-Hand vindt u meer informatie over de globale opzet van dit onderzoek en hoe u zich daarvoor als school kunt aanmelden. Of hoe u uw (mogelijk) hoogbegaafd kind kunt aanmelden.
Tip: activiteiten op hb-gebied 26 november: SLO Enschede- Voorscholing compacten en verrijken van de rekenles, zie www.slo.nl 15 januari 2005: SLO Enschede- Voorscholing compacten en verrijken van de rekenles, zie www.slo.nl
Bericht van de Commissie Kerk Rikkie Oelen-Plugboer Afgelopen maanden hebben we met elkaar hard gewerkt om de tekst voor de 3e brochure klaar te krijgen. Met dank aan allen die hun bijdrage in welke vorm dan ook hebben gegeven. Speciaal noemen we hier de leden die meegedaan hebben aan de vragenlijst en aan de drie gespreksavonden vorig jaar. We hebben veel waardevolle momenten met elkaar gedeeld. Dit project is nu in de afrondingsfase. Na dit project nemen ook drie leden van het eerste uur, Ds.Gerard de Kimpe, Ds.Peter Lameris en ondergetekende, afscheid van de commissie. Ze zijn dankbaar, hun bijdrage te mogen hebben geven aan dit pionierswerk. Gelukkig is de commissie niet helemaal onbemensd. Twee leden, Mary Buckley en Reinder Koornstra, blijven aan, en zullen in overleg met het bestuur een nieuwe lijn uitzetten.
Meest gestelde vragen aan de telefoon 1. Wat is de gebruikelijk weg als je een kind op hoogbegaafdheid wilt testen?
Meestal valt de eerste confrontatie met het anders-zijn van het kind binnen het schoolleven, omdat dat de eerste kennismaking met een ander systeem is dan de thuissituatie. Het hangt van de ervaren problematiek af welke weg u gaat bewandelen. Drie mogelijkheden:
8
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
a) Via de school: de school signaleert problemen met het kind en stelt het bij de ouders aan de orde of andersom. Vaak is er in dit geval sprake van wisselwerking tussen ouders en school inzake de problematiek van het kind. In dat geval hangt het af van de prioriteitsstelling van de ervaren problematiek door de school of ze ook budget beschikbaar wil stellen om het kind via de Schoolbegeleidingsdienst te testen. NB. Detail: kosten test voor de school. b) Via de huisarts of kinderpsycholoog: De problemen uiten zich vooral thuis. Op school is een heel ander kind te zien. Daarom is het voor de school moeilijk in te schatten en in te voelen waar de problemen liggen. Vaak vloeit daaruit voort dat de school niet toe is aan het testen van een kind. In dat geval zullen de ouders de thuis ervaren problematiek van en met het kind aan de schoolleiding en leerkrachten duidelijk moeten maken en vragen om hun inzicht en of er mogelijk sprake zou kunnen zijn van hb-problematiek. Hier vloeit ook uit voort dat ouders en school zich op heel ander punt bevinden in het traject dat afgelegd wordt t.a.v. de mogelijke hb-problematiek van het kind. Veel ouders gaan zelf verder op zoek naar informatie en vragen hun huisarts om een verwijzing naar een kinderpsycholoog, die op de hoogte is van hoogbegaafdheidsproblematiek. NB. Detail: kosten psycholoog en test meestal vergoed door ziektekostenverzekering bij verwijzing via huisarts. c) Rechtstreeks op zoek naar hulpverlening: problemen worden gesignaleerd. Ouders gaan rechtstreeks buiten de school of huisarts om op zoek naar informatie en testen. Deze situatie kan ontstaan doordat de school of huisarts signalen van de ouders of het kind niet of onvoldoende honoreert in de ogen van de ouders. Of doordat ouders niet van de andere mogelijkheden op de hoogte zijn. Vaak mondt zelfstandig zoeken van begeleiding uit in een test en begeleiding bij een psycholoog, of andere hulpverlener, of in een test bij het Centrum Begaafdheids Onderzoek van de Katholieke Universiteit Nijmegen (CBO-KuN). NB. Detail: kosten test komen voor eigen rekening en lopen uiteen van ca. € 440,- tot ca. € 750,afhankelijk van test en bijkomende begeleidende gesprekken. Het totale traject van oppakken signalen, onderkennen signalen, in gesprek gaan met school en komen tot noodzakelijke begeleiding op school en thuis neemt gemiddeld (basis: gesprekken met ouders) een tijdsbeslag van ca. 2 en een half jaar. Hoe eerder problemen worden onderkend hoe meer mogelijkheden om adequaat in te grijpen, hoe beperkter de gevolgen. Signalering van hoogbegaafdheid bij kinderen in de onderbouw van de basisschool verdient om deze reden de voorkeur.
2. Welke voor- en nadelen heeft het als ik dit kind laat testen? Dat hangt ervan af vanuit welke motieven u uw kind wilt laten testen. En wat u met de test wilt bereiken. Een groot voordeel is dat u door het kind te laten testen meer inzicht krijgt in mogelijke knelpunten en dat u als ouder of leerkracht daar vervolgens mee aan de slag kunt. Toch moet de uitkomst van een test altijd gerelativeerd worden, doordat een test een momentopname blijft. Ouders, scholen en hulpverleners zijn geneigd de uitkomsten van
9
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
een test te verabsoluteren, waardoor een probleem/knelpunt verder uitvergroot kan worden en alle aandacht daarop gericht wordt ten koste van de aandacht voor de andere aspecten van de persoonlijkheid en mogelijkheden van het kind. Een bijkomend nadeel van testen is dat uw kind „gelabeld‟ of „gestempeld‟ wordt. Vaak is testen niet nodig, omdat de informatie die ouders/scholen al hebben van het kind voldoende aangeeft in welke richting gezocht moet worden. Een goed hulpmiddel daarbij kan een observatie- of signaleringsprotocol zijn. Vaak kan in plaats van testen ook worden volstaan door een observatierapport op school te laten maken. Een goed voorbeeld daarvan is de, door Jan Kuipers van het GCO ontwikkelde, Si-Bel-observatielijst. Informatie daarover kunt u krijgen bij het GCO Fryslân, Schoolstraat 2, 9603 XL Sneek, tel. 0515-431599, e-mail:
[email protected]. Een voorbeeld dat aangeeft dat een test niet altijd het gewenste resultaat oplevert: De ouders willen graag een test om naar de school toe hun eis om extra aandacht voor hun kind kracht bij te zetten. Gesteld dat de test inderdaad hoogbegaafdheid uitwijst, dan is het de vraag of het wapperen met testresultaten op dat moment de meest geëigende weg is om de relatie met school te verbeteren. Scholen kunnen het „labelen‟ of „stempel‟ van de test ook gebruiken als argument voor het feit dat zij geen adequate opvang hebben voor dergelijke probleemkinderen. Als een kind eenmaal als probleemkind gezien wordt, kan toegang tot een andere school om die reden bemoeilijkt worden. Testen, om de school tot actie te dwingen hoeft dus niet altijd het gewenste resultaat op te leveren. Verstandiger is het als ouders de relatie met school verbeteren door hun zorg over hun kind met de leerkrachten te delen, waardoor de leerkracht en de schoolleiding het zelfde traject af gaan lopen als de ouders. Veel hangt dus af van de communicatie tussen school en ouders. En van de vaardigheden die beide partijen hebben op dit gebied. Zodra de school zelf het belang van een test inziet is de kans op een logisch vervolg en een gerichte aanpak, groter. Dr. Willy Peters, psycholoog en sinds 1988 werkzaam bij het Centrum Begaafdheids Onderzoek van de Katholieke Universiteit Nijmegen, bespreekt in zijn lezing over „zin- en onzin van testen‟ uitgebreid de voor- en nadelen van testen. Ook komt de vraag aan de orde wanneer je tot testen moet overgaan. Verder bespreekt hij de uitkomsten van een test en hoe je een test moet interpreteren. Een verslag van de lezing van Willy Peters is verkrijgbaar via
[email protected].
3. Waar kan ik dit kind laten testen en wat kost dat? Kosten van testen lopen erg uiteen, afhankelijk van zowel de test, als de aangeboden begeleiding. Als u van plan bent uw kind te laten testen is het verstandig om vooraf te vragen wat de test kost en welke begeleiding daarbij is inbegrepen. Bij vraag 2 wordt een indicatie voor de kosten gegeven van € 440,- tot € 750,-. Waar: bij de schoolbegeleidingsdienst via uw school (kosten uit budget school ) bij de kinderpsycholoog of orthopedagoog bij u in de buurt (zoek er wel één die op de hoogte is van hoogbegaafdheid). Na doorverwijzing via uw huisarts naar de
10
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
psycholoog wordt dit meestal vergoed door uw ziektekostenverzekering (nakijken in uw polisvoorwaarden of navragen bij het ziekenfonds). bij een particuliere stichting/instelling in uw regio die zich bezig houdt met hoogbegaafdheids onderzoek- en begeleiding. Kosten komen voor uw eigen rekening. Kijk voor adressen van stichtingen/instellingen bij de links op onze site www.choochem.nl. Of bel 0900-202 202 1.
4. Welke testen zijn er zoal? En wat zijn hun voor- en nadelen? WISC-R RAKIT LDT GIT K-ABC CPM SPM APM DAT‟83 GSO ISI WPPSI-R Gross Vormbord SON-R GIVO GOS Het voert te ver om alle voor- en nadelen van deze testen binnen het bestek van deze vragenlijst uit te meten. Bovendien is dat al elders gebeurd. Al deze testen, hun mogelijkheden en beperkingen, passeren de aandacht in het handzame boekje „Het testen van begaafde kinderen‟ suggesties voor diagnostiek en behandeling van Samson Onderwijsbegeleiding onder redactie van P. Span, A.L. de Bruin-de Boer, en M.C. Wijnekus. Zie onze literatuurlijst op www.choochem.nl. Daarnaast is dit boekje de eerste Nederlandse publicatie waarin de diagnostiek van begaafdheid en de relatie tussen die diagnostiek en de begeleiding van begaafden fundamenteel behandeld wordt. Dit boekje biedt een ideaal overzicht om te komen tot een keuze over begeleiding en testen in allerlei situaties. Hoewel het boekje is geschreven voor de beroepsgroep die vanuit hun vakgebied te maken hebben met (hoog)begaafden is het ook heel toegankelijk voor ouders. Het geeft hun inzicht in de mogelijkheden van een test, de voorwaarden en de keuze voor een bepaalde begeleiding.
11
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Verslag huiskamerontmoeting regio 5, 20-09 Jan Dijkstra opende de avond met gebed en het lezen van psalm 118: 1-8. Vers 8 staat letterlijk centraal in de bijbel, maar is ook een belangrijk element uit de hele bijbelse boodschap: “Het is beter bij de Here te schuilen dan op mensen te vertrouwen.” Daarna heette Jannine iedereen van harte welkom. We begonnen met het bespreken van de komende activititeiten: Huiskamerontmoeting dinsdagavond 24 november 2004, 20:00 uur in Duiven bij fam. Hamming Onderwerp: Mijn kind moet straks naar de middelbare school. Waar let je op? Welke vragen stel je? Hoe geef je je kind op? Welke scholen zijn er in de buurt? Wat zijn de ervaringen hiermee? Graag willen we meer inzicht in wat er op de scholen gebeurt rondom hoogbegaafdheid. We zouden dan ook graag ervaringen van ouders hierover ontvangen (via mail
[email protected]). Op welke school zit je kind? Is er speciale aandacht voor HB (evt. in combinatie met Asperger)? Hoe zit het met de begeleiding en individuele aandacht? Wat zijn sterke en zwakke punten van school? Iedereen wordt aangemoedigd deze info door te mailen, zodat we e.e.a. kunnen bundelen en voorafgaand aan de avond kunnen verspreiden. Evt. zou dit ook een keer in Bijdehand geplaatst kunnen worden. Huiskamerontmoeting woensdagavond 12 januari 2005, 20:00 uur in Barneveld bij fam. Kamman Onderwerp: Verbaal-Performaal kloof. Ouders uit alle regio‟s met kind(eren) met VP/PV kloof zijn van harte welkom. We willen met elkaar zoveel mogelijk informatie verzamelen, ervaringen uitwisselen, bespreken waar we tegenaan lopen, bekijken wat scholen hiermee doen en inventariseren welke vragen er over dit onderwerp leven. N.a.v. de studiedag in Apeldoorn zijn we in gesprek met Rob Freriks, die heeft aangegeven dat hij in samenwerking met ouders wel e.e.a. wil doen. Hij maakt nl. studie over de VP/PV kloof. Er is nog te weinig over bekend, en we hopen dat we in samenwerking met hem de problematiek rond de VP/PV kloof beter op de kaart kunnen krijgen, om hier zo extra ondersteuning voor te krijgen. Wellicht dat we in mei/juni 2005 met Rob Freriks om tafel kunnen om e.e.a. af te stemmen. Het zou mooi zijn als we dan zelf al een stuk voorwerk hebben gedaan. Huiskamerontmoeting donderdagavond 17 maart 2005, 20:00 in Duiven bij fam. Hamming Onderwerp High Sensitivity – Hooggevoeligheid
12
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Huiskamerontmoeting maandagavond 18 mei 2005, 20:00 uur in Barneveld bij fam. Kamman Mogelijk vervolg over VP/PV kloof. Regio ontmoetingsdag zaterdag 4 juni 2005 - Wandeling plus picknick. Alle activiteiten zullen t.z.t. opnieuw worden aangekondigd met meer informatie. Na deze ronde hebben we elkaar „bijgepraat‟ en over en weer vragen gesteld. Zo kwamen ook ideeën voor onderwerpen voor vervolgbijeenkomsten aan bod. Hierna werd nog de wens geuit om een keer een „kunstzinnige dag‟ te organiseren, waarop ChooChemerds vertellen over hun gaven/hobby‟s en evt. een workshop geven. Als ideeën werden genoemd beeldhouwen, schilderen, tekenen, modern kantklossen, etc. maar er zijn vast nog veel meer mogelijkheden. Als hier ideeën voor zijn, horen we dit graag (via mail). Het was een fijne avond, die Jannine besloot met gebed. Tot zover het nieuws uit regio 5.
13
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Verslag denk-en doemiddag regio 8 en 9, 25-09 De volwassenen bogen zich twee aan twee over een quiz over de klassieke en moderne Olympische spelen. Een groepje verstopte zich achter de opgehangen Olympische vlag. Stonden daar ook geen boeken over allerhande onderwerpen? De (werkelijk heel mooie) in de bibliotheek gehuurde video 100 jaar Olympische Spelen bleek kwalitatief niet goed (genoeg) te zijn voor de gevoelige afspeelapparatuur van de school. Naast het horen van geluid zagen we alleen maar strepen. Jammer! Niet getreurd. Het volgende programma-onderdeel bood een keuze: badmintonnen in de gymzaal, schaken en dammen achter de Olympische vlag of het bespreken van stellingen bedacht door filosofen. Dit laatste vond veel bijval. In alle rust kon geboomd worden over uitspraken van diepe denkers. Af en toe wilde een ouder ook wel even supporteren bij de kinderen. Dit sloot weer mooi aan bij de bijbellezing tijdens de opening. Bij wedstrijden horen prijsjes. Het koppel Willemien van Vliet/André Koelewijn kreeg een rood/wit/blauw lint met een chocolade euro eraan. Ook de kinderen hebben zich best vemaakt deze middag. Zij werden verdeeld in vijf groepjes. Ook zij moesten een quiz maken en daarna deden ze een zeskamp, met verspringen, kegelen, bal in een korf of basket gooien, estafette loop, skilopen op een vijfpersoonsski en het bouwen van een boog. Tussen de spellen door was er voldoende tijd, die werd benut voor voetbal, badminton, touwtjespringen en nog veel meer. Ook voor de kinderen was er een prijs, de jongste groep sleepte die in de wacht, omdat zij de meeste punten hadden voor de quiz. Ook zij kregen een 'medaille'. Programma regio 8 De precieze data zijn nog niet bekend, maar het idee is, om eind november, januari en maart een regiomiddag te houden. Programma regio 9 In de maanden okt t/m dec 2004 samenstellen regio-team. In de maanden jan t/m maart 2005 3 huiskamerontmoetingen op verschillende locaties in de regio.
Onderzoek (hoog)begaafde leerlingen Centrum voor BegaafdheidsOnderzoek (CBO) Nijmegen, september 2004 Het is voor scholen en ouders belangrijk zicht te hebben op onderwijsaanpassingen die succesvol zijn bij (hoog)begaafde leerlingen. Kennis uit onderzoek hiernaar kan in scholen direct worden ingezet ter verbetering van het onderwijs aan deze leerlingen. Het ministerie van OCW heeft daarom het Instituut voor Toegepaste Sociale wetenschappen (ITS) en het Centrum voor BegaafdheidsOnderzoek (CBO) van de Radboud Universiteit Nijmegen gevraagd zo‟n onderzoek te doen. Wij willen u hierbij vragen of u wilt bevorderen dat scholen, ouders en leerlingen meedoen aan dit onderzoek. Wij willen u daarom informeren over de globale opzet van het onderzoek.
14
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Opzet A. Leerlingen. Het onderzoek betreft alleen die leerlingen uit alle groepen 7 en 8 van een school die voldoen aan tenminste één van de volgende kenmerken: (1) deelnemend aan een onderwijsaanpassing bedoeld voor hoogbegaafde leerlingen; (2) geen deelname aan zo‟n onderwijsaanpassing, maar mogelijk wel hoogbegaafd; (3) hoogbegaafd, zoals vastgesteld via bijvoorbeeld één of meer tests; (4) mogelijk hoogbegaafd én onderpresterend. Gegevens worden door ons verzameld bij slechts deze leerlingen en niet bij hele groepen leerlingen. Dit spaart veel organisatie en tijd van de school. Via de school worden alle ouders van in aanmerking komende leerlingen benaderd. De ouders moeten schriftelijk accoord zijn met het onderzoek. De uiteindelijk deelnemende leerlingen zullen in de periode tot en met december 2004 individueel verschillende vragenlijsten en een intelligentietest invullen via internet. De leerlingen die in 2005 naar het voortgezet onderwijs (VO) gaan, worden in klas 1 van het VO door ons weer benaderd. B. Groepsleerkrachten. In 2004 worden ook de groepsleerkrachten van de groepen waarin de geselecteerde leerlingen zitten, door ons benaderd. Zij vullen per aangemelde (hoogbegaafde) leerling via internet een vragenlijst in met belangrijke leerlingkenmerken en kenmerken van de onderwijsaanpassing (indien aanwezig). C. Contactpersoon per school. Elke deelnemende school wijst tevens een contactpersoon aan voor het onderzoek. Deze bevestigt de deelname van de school aan het onderzoek via onderstaand internetadres. Daarna benaderen wij deze contactpersoon voor het verkrijgen van de medewerking van de ouders van de betrokken leerlingen en de groepsleerkrachten. Belangrijk hierbij is steeds dat het onderzoek zelf anoniem is. Namen van leerkrachten en leerlingen worden slechts ter identificatie gehanteerd en aan niemand doorgegeven. Onze werkwijze levert op zo eenvoudig mogelijke manier zeer belangrijke gegevens op over succesvolle onderwijsaanpassingen. Elke deelnemende contactpersoon en school, en de deelnemende leerlingen / hun ouders, krijgen na afloop van het onderzoek in 2006 een samenvatting van bewezen succesvolle onderwijsaanpassingen. Aanmelding per school De contactpersoon van een school kan een school aanmelden via het internetadres: http://tauvlinder.hosting.kun.nl/hoogbegaafden/oproep/ De daar gevraagde gegevens betreffen slechts administratieve informatie. Afsluiten kunt u door te klikken op "gegevens opslaan", onderaan het scherm. Daarna hoort de contactpersoon via ons meer over de verschillende activiteiten.
15
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Mochten er bij contactpersonen nog vragen zijn naar aanleiding van dit schrijven, dan kunt u met ons contact opnemen via de e-mail adressen van onderstaande personen. Bij voorbaat heel hartelijk dank voor uw medewerking, en met vriendelijke groet, dr. Ton Mooij (ITS) (e-mail:
[email protected]; tel. 024 3653558); drs. Lianne Hoogeveen (CBO) (e-mail:
[email protected] tel. 024 3616146).
Boekrecensies Geke Luth- van Dijk Succes met faalangst Ard Nieuwenbroek en Ivo Mijland, uitg. Kok, ISBN 90 435 0451 3, € 12,50 Een vlot geschreven boek over faalangst, een voor velen herkenbare angst. Het boek wil je helpen om je angsten onder controle te krijgen en doet dit op een duidelijke manier met goede tips en voorbeelden. Het gaat vooral om het omgaan met faalangst om ervoor te zorgen dat je prestaties er niet onder lijden en je (school)leven er niet door wordt beheerst. Wat minder aandacht is er voor ontstaan van faalangst en mogelijke achtergronden. Ook als je juist veel in je mars hebt of als er erg veel van je verwacht wordt of als je (te) veel van jezelf verwacht kan faalangst een akelige vijand worden. Zeker hoogbegaafde kinderen kunnen juist veel last hebben van faalangst. Ook voor hen en zeker ook voor hun opvoeders, thuis en op school, een goed boek om in huis te halen! Boeken voor kinderen Boodschap uit de mist Gerbrand Fenijn, uitg. Callenbach, ISBN 90 266 1154 4, € 7,50 Een verhaal in een verhaal: Egbert moet voor school een kerstverhaal zoeken voor de kerstviering op school. Terwijl hij met deze moeilijke opdracht worstelt gaan zijn jongere broer en zusje op pad en komen maar niet terug….. Het kerstverhaal dient zich zo “spontaan” aan. Je zou denken dat het er wat dik bovenop ligt maar de schrijver, Gerard Fenijn, is er knap in geslaagd het verhaal boeiend te maken en je mee te slepen in het verhaal van Egbert. Knap en leuk om (voor) te lezen! Verboden letters op de muur
Hanneke Luth
Jan van Reenen, uitgeverij Callenbach, 96 pagina‟s, ISBN 90 266 1126 9 Reaz woont in Pakistan. Samen met zijn broer Ajoeb maakt hij iedere dag voetballen, met de hand. Op een dag zien de jongens een opvallend meisje. De vrouwen en meisjes die zij kennen, hebben altijd een sluier ommaar dit meisje draagt alleen een hoofddoekje. Ze heet Salima en ze is een christen. Mensen in de buurt vertrouwen haar niet, relschoppers verdrijven ze uit hun huis en ze verhuizen naar een ander dorp maar een groep boze mannen steekt het huis in brand.
16
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Op een gegeven moment staan er letters op de muur van de moskee, dat is streng verboden en iedereen denkt dat Ajoeb het heeft gedaan omdat hij veel met Salima omgaat. Het brengt hem uiteindelijk in levensgevaar. Het is heel realistisch geschreven, je proeft de cultuur goed. Ook de angst voor christenen die vervolgd worden is zeer goed merkbaar. Het nadeel daarvan is, dat het misschien wat heftig is voor jonge kinderen. Reaz en Ajoeb zijn resp. 13 en 18, ze zijn dus een stuk ouder dan de kinderen voor wie dit boek geschreven is waardoor het niveau soms wat te hoog is. Verder is het een heel spannend boek, er gebeurt veel en is niet langdradig. Een goed boek dus, zeker de moeite waard om te lezen! Voor kinderen van ongeveer 10 jaar.
Oproep afstudeeronderzoek Anneriet Geijtenbeek Ben jij hoogbegaafd en zit je op de middelbare school? Dan ben ik op zoek naar jou! Voor de studie Pedagogiek aan de Universiteit Utrecht ben ik bezig met een afstudeeronderzoek. Ik wil onderzoeken of er een relatie is tussen moreel redeneren (hoe jij tot een beslissing komt in morele vraagstukken) en hoogbegaafdheid. Als je mee wilt doen met dit onderzoek en als je ouders het goed vinden, kun je het volgende doen: stuur een mailtje met je naam, adres en telefoonnummer naar
[email protected]. Je krijgt dan een envelop thuisgestuurd met enkele vragenlijsten (het invullen duurt ongeveer twee uur), die je als je ze ingevuld hebt weer in de retourenvelop kunt terugsturen naar mij. De gegevens zullen anoniem verwerkt worden. Als jij of je ouders vragen hebben over dit onderzoek kun je ook naar mij mailen. Ik heb je hulp hard nodig dus doe mee!
17
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
(advertentie)
Gezocht: Drie hoogbegaafde Predikanten Dineke Sinke Voor een intervisiegroepje zoek ik drie hoogbegaafde predikanten. Intervisie is een groep waarbij de deelnemers de mogelijkheid krijgen om – onder leiding van een supervisor (i.o.) - elkaar te ondersteunen bij de wijze waarop ieder het werk uitvoert of de manier waarop een ieder met zijn omstandigheden omgaat en te helpen ieders eigen wijze van omgaan met zijn situatie te verbeteren. Beurtelings brengen de leden van de intervisiegroep actuele ervaringen met het hanteren van situaties en opgaven in hun eigen leven in. Hierbij houdt men rekening met elkaar, is wederkerigheid belangrijk en wisselen luisteren en vertellen op grond van aan elkaar gestelde vragen elkaar af. Heeft u belangstelling of zou u hierover meer willen weten, kijkt u dan op www.emmauspastoraal.nl of neemt u contact op met Emmaüs Pastorale Supervisie, Coaching en Intervisie van Dineke Sinke (015 2611151 /
[email protected]).
18
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Servicepagina De volgende artikelen, verslagen en overzichten kunt u, tegen een kleine vergoeding om de onkosten* te dekken, bestellen: telefonisch via 0900-202 202 1 of per e-mail:
[email protected] of per post: deze lijst opsturen naar het infocentrum: Alofina Demming, Punterstraat 49, 8081 KH Elburg, tel. 0525-684070,. Betaling per acceptgiro na ontvangst van uw bestelling. *de vermelde bedragen zijn excl. verzendkosten. Bestel code
Omschrijving artikel
HBW
De HB-Wijzer, inventarisatie van alle telefoonvragen aan De Choochem-telefoon
hb en geloof g002 g003 g004 g005
Bron
Prijs* Euro
Choochem
5,00
artikel “Slimmer dan de dominee” artikel “Tien talenten, verdubbelen of begraven”
Hervormd Nederland Kerkblad v.h. Noorden
0,20 0,40
hb en catechese-brochure ouders/betrokkenen „Mag het anders?‟ hb en catechese-brochure predikanten/kerkenraden/catecheten „Frustatie of sensatie?‟
Choochem
1,00
Choochem
2,00
verslagen lezingen v001 Rob Brunia “de ontwikkeling van het hoogbegaafde kind” 0,50 v002 Rob Brunia “de verbaal/performaal-kloof” v003 Rob Brunia “versnellen”over versnellen hb-kinderen in bao v004 Rob Brunia “onderpresteren” v005 Janneke Baas “Hoe het lijf moet buigen voor de geest” verslag van lezing over verband hb en senso-motoriek v006 Janneke Baas “Motoriek en sensorische integratie”
Choochem Choochem Choochem Choochem Choochem
0,20 0,50 0,50 0,40
Choochem
0,20 v008 v009 HIQ3 HIQ1
Sylvia Drent “Hoogbegaafde kinderen kunnen meer” praktische richtlijnen voor verbreding in het bao Willy Peters, CBO Nijmegen “Zin en onzin van testen” Rob Brunia “probleemvelden bij hoogbegaafde middelbare scholieren” hoogbegaafdheid en overgevoelige zintuigen
Choochem
0,60
Choochem HIQ
0,60 2,00
HIQ
0,50
onderwijspakketten p001 algemeen basisschool informatiepakket (o.a. aantal van bovenstaande lezingen en literatuurlijst) Choochem e.a. p002 uitgebreid basisschool informatiepakket gericht op beleidsvorming en praktische tips Choochem e.a. inclusief brochure SLO en brochure van Dini v.d. Heuvel HEU. p003 uitgebreid voortgezet onderwijs informatiepakket Choochem e.a. gericht op beleidsvorming en uitwisseling beleid andere scholen in vo inclusief brochure CPS tips t001 HIQ6 HIQ7 HIQ4 HIQ8 t007 HIQ5
signalering hb HIQ2
5,00 15,00 15,00
Literatuurlijst met verschenen literatuur over hb Lijst met (denk)spellen en puzzels voor kinderen Lijst met internetsuggesties Lijst met CD-rom-suggesties voor kinderen Talen leren? Suggesties voor taalcurssussen Alfabetische lijst met tips, ideeën en materialen voor hb-leerlingen in bao Lijst met boekentips voor hb-kinderen
Choochem HIQ
0,40 2,50
HIQ HIQ HIQ OBD Z-Kennemerland
3,50 3,50 0,50 0,40
HIQ
3,50
signalen hb kinderen, onderpresteren en signalen volwassenen
HIQ
1,00
19
Nieuwsbrief 4, 6e jaargang november 2004
Ook willen wij u attenderen op brochures en boeken die bij andere hoogbegaafdheidsinstellingen of uitgeverijen zijn verschenen. Een aantal veelgevraagde brochures zijn door ons ingekocht. Als service kunt u ze tegen kostprijs* ook bij ons bestellen. * excl. verzendkosten Voor ouders en onderwijs: -Brochure “een hoogbegaafd kind in de klas”-ouders en leerkrachten werken samen, uitgave van het LOBO, NKO, Ouders & Coo en VOO in samenwerking met Pharos, gericht op onderbouw basisschool , bestelcode VOO- € 5,-Brochure “ hoogbegaafde kinderen en hun sociaal emotionele ontwikkeling”, Dini van de Heuvel, bestelcode HEU- € 3,-Brochure “Deuren open voor hoogbegaafde leerlingen” –voor ouders en leerkrachten gericht op het voortgezet onderwijs, uitgave van Pharos bestelcode PHA- € 6,-
-Brochure “Opvoeden van hoogbegaafde kinderen”, door Dini van de Heuvel -Brochure SLO , voor basisonderwijs -Brochure CPS, voor voorgezet onderwijs -Versnellingswenselijkheidslijst, van CBO te Nijmegen -Jonge versnelde leerlingen in het voortgezet onderwijs, onderzoek door CBO,CPS
bestelcode OPV € 4,25 bestelcode SLO € 11,50 bestelcode CPS € 11,50 bestelcode VWL € 1,70 bestelcode JVL
€ 1,70
De volgende veelgevraagde boeken kunt u bij uw boekhandel bestellen:
-“De begeleiding van hoogbegaafde kinderen” –James T. Webb e.a., handboek n.a.v. gespreksgroepen van ouders van hoogbegaafde kinderen , uitg. Van Gorcum, ISBN 9023233484, € 22,46 -“Hoogbegaafde kinderen kunnen meer”-Sylvia Drent, Praktische richtlijnen voor verbreding in het basisonderwijs, uitgeverij Ajodakt, € 15,88 -“Een doorgaande lijn voor hoogbegaafde leerlingen” –Sylvia Drent, een praktische gids voor projectmatige aanpak voor beleidsvorming t.a.v. hoogbegaafden in de basisschool,uitg. Lemma, ISBN 9051898800, € 10,66 -“Help, mijn dochter is hoogbegaafd”-Boulanger & Hoogeveen, ervaringen van een ouder van een hb-dochter met het niet ingesteld zijn van de basisschool op grote leerverschillen. Beschrijving van de ervaringen met een afwijkend onderwijsprogramma. Eigen ervaringen afgezet tegen ontwikkelingen t.a.v. hoogbegaafdheid internationaal en wetenschappelijk, uitg. Lemma, ISBN 9051898568, € 17,02 ------------------uitknippen en opsturen naar infocentrum Choochem: Punterstraat 49, 8081 KH Elburg -----------------Bestelformulier Bestelcode ..............
Omschrijving Prijs …….....................................................................................................
....................
..............
…….....................................................................................................
....................
..............
…….....................................................................................................
....................
..............
…….....................................................................................................
....................
..............
…….....................................................................................................
....................
Vul uw naam en adres in: Naam: Adres: Na ontvangst van uw bestelformulier wordt uw bestelling thuisgestuurd met een acceptgiro.
20