OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
Beroepsprofiel Vakman gww
In verband met de leesbaarheid wordt in deze rapportage ‘hij’ gebruikt waar ‘hij/zij’ bedoeld wordt. Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 1
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
Inhoudsopgave 1.0
Beroepsbeschrijving 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11
2.0
3.0
3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 5
Kerntaken
5
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
5 5 5 5 5
Richt het werkterrein in. Graaft sleuven vult sleuven aan en verdicht sleuven. Plaatst riool en rioolconstructies. Maakt wegfunderingen en werkt ze onder profiel af. Brengt elementen aan en werkt ze af. Graaft sloten en werkt bermen af.
Kernopgave van het beroep 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
4.0
pagina
Sector en bedrijf Werkomgeving Werkzaamheden Materiaal/materieel Relaties en contacten Persoonskenmerken Wettelijke vereisten Rol en verantwoordelijkheden Complexiteit Afbreukrisico’s Typerende beroepshouding
Werken in gevaarlijke situaties Kwaliteit versus tijd/kwantiteit Wisselende omstandigheden versus tijd/kwaliteit Veiligheid gezondheid versus tijd/kwaliteit Kwaliteit versus veiligheid Zelf doen versus delegeren en controleren Zelf beslissen versus overleggen
Competentiematrix
6 6 6 6 6 7
Bijlage I
8
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 2
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
1.0
Beroepsbeschrijving
Beroepscontext/werkzaamheden 1.1 Sector en bedrijf De vakman gww verricht zijn werkzaamheden in de sector infratechniek. Deze sector is onderdeel van de bedrijfstak bouw. De vakman gww is werkzaam in kleine, middelgrote of grote bedrijven of werkt als zelfstandige zonder personeel (zzp'er). De bedrijven hebben als voornaamste activiteiten grondwerk verrichten,rioleringen en wegen aanleggen en repareren. De opdrachtgevers zijn andere aannemers, overheidsinstellingen, particulieren en particulier bedrijfsleven. 1.2 Werkomgeving De vakman gww werkt voornamelijk in de buitenlucht, bijv. bouwterreinen, straten, wegen, bedrijfsterreinen. Hij werkt in publieke ruimten en heeft te maken met omwonenden, voorbijgangers en verkeer. 1.3 Werkzaamheden De belangrijkste werkzaamheden van de vakman gww zijn: • werkterrein inrichten • sleuven graven, aanvullen en verdichten • riool en rioolconstructies plaatsen • wegfundering maken en onder profiel afwerken • elementen aanbrengen • lasten aanslaan • sloten graven en bermen afwerken. 1.4
Materiaal/materieel
De vakman gww plaatst en verwijdert rioleringsbuizen,inspectieputten, kolken, IBA’s, duikers en zinkers van beton, gres, pvc, pe, gvk. Verder plaatst en verwijdert hij betonnen en gebakken elementen in de wegverharding en betonnen keerwandconstructies. Hij verwerkt grond en zand, brengt kunststof textielen aan en maakteen wegfundering die hij onder profiel afwerkt. Tevens plaatst en verwijdert de vakman gww straatmeubilair. Bij zijn werk maakt hij gebruik van meet-, riolerings- en straatmakergereedschap, machines, hijsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Er worden steeds meer hulpmiddelen ingezet om de fysieke belasting van de vakman gww te beperken.
1.5
Relaties en contacten
De vakman gww werkt voornamelijk in ploegen. Soms echter alleen. De ploeg bestaat dan uit 2 tot 4 personen, meestal één of meerdere vaklieden gww, machinisten en eventueel een assistent gww. De vakman gww heeft contact met collega's, uitvoerder, opdrachtgever, opzichter, chauffeurs, leveranciers, klanten en omwonenden.
1.6
Persoonskenmerken
De vakman gww is: • Lichamelijk sterk genoeg om de fysieke arbeid te kunnen verrichten • Resultaatgericht
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 3
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
• • • • • • •
Communicatief Een ‘team’ speler Gemotiveerd om buiten te willen werken Gemotiveerd om ook onder slechte weersomstandigheden door te zetten Flexibel genoeg om op wisselende werkplekken te worden ingezet Bewust van het specifieke karakter van de bedrijfstak infratechniek Instaat om minimaal een opleiding op niveau 2 te kunnen afronden (na eventueel een voortraject en een vooropleiding op niveau 1)
1.7 Wettelijke vereisten De vakman gww voert zijn werk uit volgens normen en richtlijnen van de bedrijfstak op het gebied van arbo, milieu en veiligheid. Derhalve zijn de cursussen Veilig Werken langs de Weg en basis Veiligheid verplicht. Daarnaast worden veelal BHV en Veilig Ruggebruik aangeboden.
1.8
Rol en verantwoordelijkheden
De vakman gww is verantwoordelijk voor: • kwaliteit en voortgang van het eigen werk • het bijhouden van de uren en de dagproductie van hemzelf en van de ploeg • het bijhouden van voorraden en pakbonnen • het naleven van de voorschriften op het gebied van arbo, milieu en veiligheid • gereedschappen en materieel van civieltechnische aard • materialen De vakman gww werkt zelfstandig en wordt aangestuurd door een leidinggevende. Hij stuurt de assistent gww aan.
1.9
Complexiteit
De vakman gww houdt zich vooral bezig met routinematige werkzaamheden en met werkzaamheden waarbij hij meerdere routines combineert. Dit alles aangevuld met enkele specialistische werkzaamheden. De vakman gww heeft daarbij een uitvoerende taak van gemiddelde complexiteit. De complexiteit wordt verhoogd naar mate er meer mensen, gebouwen, kabels en leidingen op of naast de werkplek aanwezig zijn.
1.10
Afbreukrisico’s:
Door het onjuist uitvoeren van de werkzaamheden kunnen persoonlijke ongelukken, schades aan machines en het werk ontstaan. Voor de vakman-gww gelden de volgende afbreukrisico’s: • Onjuist graven van sleuven. • Onjuist omgaan met kabels en leidingen. • Niet bedacht zijn op verontreinigde grond. • Onjuiste leggen van het riool. • Onjuist aanvullen en verdichten van sleuven. • Onjuist maken en profileren van de wegfundering. • Onjuist aanbrengen van elementen.
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 4
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
1.11
Typerende beroepshouding
Voor een optimale taakuitvoering is het noodzakelijk dat de vakman gww een professionele beroepshouding heeft, waarbij de volgende gedragskenmerken van belang zijn: • praktisch werken • zelfstandigheid • communicatief • klantvriendelijkheid • kwaliteitsbewust • milieubewust • kostenbewust • veiligheids- en gezondheidsbewust.
2.0
Kerntaken van het beroep 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Richt het werkterrein in. Graaft sleuven vult sleuven aan en verdicht sleuven. Plaatst riool en rioolconstructies. Maakt wegfunderingen en werkt ze onder profiel af. Brengt elementen aan en werkt ze af. Graaft sloten en werkt bermen af.
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 5
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
3.0
Kernopgave van het beroep
3.1 Kernopgave 1 Werken in gevaarlijke situaties. De vakman gww staat voor de opgave tijdens de uitvoering van zijn werk gevaarlijke situaties te herkennen en onderkennen. Hij werkt met lasers, gereedschappen en machines. Tevens werkt hij in de nabijheid van verkeer, in sleuven en verricht hijswerkzaamheden. Bij al deze voorkomende situaties moet hij professioneel en zorgvuldig werken om zijn eigen veiligheid en die van zijn omgeving te waarborgen. 3.2 Kernopgave 2 Kwaliteit versus tijd/kwantiteit. De vakman gww staat voor de opgave nauwkeurig te werken, maar tevens het werk op tijd af te krijgen. Met andere woorden, hij moet productie leveren en tevens kwaliteit. 3.3 Kernopgave 3 Wisselende omstandigheden versus tijd/kwantiteit. De vakman gww staat voor de opgave om flexibel in te spelen op wisselende omstandigheden, zoals weersveranderingen en omgevingsfactoren en tegelijkertijd zijn werk op tijd af te hebben. Tevens dient hij het totaal van de activiteiten niet uit het oog te verliezen. Van de vakman gww wordt verwacht dat hij kan inspelen op deze wisselende omstandigheden, zonder dat daarbij de toegezegde afspraken in gevaar komen. Het is de taak van de vakman gww te kiezen voor flexibiliteit bij de uitvoering van de werkzaamheden, zonder dat de voortgang in gevaar komt. 3.4 Kernopgave 4 Veiligheid en gezondheid versus tijd/kwantiteit. De vakman gww staat voor de opgave veilig te werken maar tevens het werk op tijd klaar te hebben. Met andere woorden, hij moet productie leveren en tevens veilig werken. Zodra werkzaamheden in relatie tot veiligheid niet wettelijk zijn geregeld, kan dit dilemma optreden. Deze situatie kan leiden tot gevaarlijke situaties en/of negatieve financiële consequenties. De vakman gww moet deze situatie herkennen en onderkennen. De vakman gww moet dan snel en adequaat actie ondernemen en ervoor zorgen dat het werk weer verder kan waarbij zijn veiligheid en de veiligheid van zijn omgeving vooropstaat. Daarna moet hij zijn leidinggevende of de uitvoerder waarschuwen. 3.5 Kernopgave 5 Kwaliteit versus veiligheid. De vakman gww staat voor de opgave veilig te werken maar tevens nauwkeurig te werken. Met andere woorden, hij moet goed werk leveren en tevens veilig werken. Het kan voorkomen dat hij een dusdanige kwaliteit moet leveren dat zijn veiligheid of die van zijn omgeving in gevaar komt. Gaat hij veilig werken dan kan de kwaliteit in gevaar komen. Dit dilemma kan leiden tot gevaarlijke situaties en/of negatieve financiële consequenties. De vakman gww moet deze situatie herkennen en onderkennen. De vakman gww moet dan snel en adequaat actie ondernemen en ervoor zorgen dat de kwaliteit van het werk optimaal is, waarbij zijn veiligheid en de veiligheid van zijn omgeving voorop staat. Tevens moet hij zijn leidinggevende of de uitvoerder waarschuwen. 3.6 Kernopgave 6 Zelf doen versus delegeren en controleren. De vakman gww staat voor de opgave de werkzaamheden zelf te doen of ze door collega’s te laten uitvoeren en ze later te controleren. Het is belangrijk dat hij inzicht heeft in welke activiteiten anderen kunnen uitvoeren en welke activiteiten hij zelf moet uitvoeren. Dit verhoogt de productie en verlaagt de kosten.
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 6
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
3.7 Kernopgave 7 Zelf beslissen versus overleggen. De vakman gww staat voor de opgave zelf beslissen om het probleem op te lossen of te overleggen met zijn collega’s of zijn leidinggevende. Het is belangrijk dat hij inzicht heeft in zijn werk, de werkomstandigheden en in zichzelf. Hij moet snel en adequaat beslissen of hij zelf de beslissing kan, mag of moet nemen of dat hij het toch beter met anderen kan overleggen. Hier leidt een verkeerde actie tot vertraging en/of financiële gevolgen.
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 7
OP-partners: GOA Infra Groep | SBW, opleider voor de infrastructuur | ROC Friese Poort Opleiding & Training | gemeente Assen| Provincies Friesland, Groningen, Drenthe | Vesin, vereniging van samenwerkingsverbanden in de infrasector | MKB-noord
4.0
Bijlage I COMPETENTIEMATRIX
Beroepscompetenties 1 Eigen werkzaamheden voorbereiden 2 Materialen verzamelen 3 Volgens tekeningen en (bedrijfs)voorschriften werken 4 Voortgang eigen werkzaamheden bewaken 5 Onderhoud en eenvoudige reparaties uitvoeren 6 Werkplek inrichten en onderhouden 7 Grondverzetwerkzaamheden verrichten 8 Maatvoeren 9 Kabels en leidingen lokaliseren en zichtbaar maken 10 Constructies maken 11 Handgereedschappen hanteren 12 Machines bedienen 13 Wegverharding opbreken 14 Assisteren bij hijswerk 15 Werken volgens veiligheids-, gezondheids- en milieueisen 16 Rapporteren van werkzaamheden 17 Zorgdragen voor kwaliteit 18 Klantgericht handelen 19 Communiceren 20 Omgaan met problemen 21 Samenwerken 22 Beroepscompetenties ontwikkelen 23 Maatschets maken 24 Werkterrein afwerken 25
Kerntaak
Kernopgave
1 x
2 x
3 x x
4 x x
5 x x
6 x x
1
2 x
3
4
5
6 x x
7 x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x
x x x
x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x x x
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x x x x x
x
x
x x x
x x x
x
x x x
x x x
x
x
x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x x x x x
x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds 8