Autoleasemarkt in cijfers 2012
www.vna-lease.nl
Inhoud
Mobiliteit verandert; autoleasing ook
5
1. Lease-auto’s in Nederland
6
2. VNA en haar leden
9
3. Personenauto’s
12
4. Bestelauto’s
27
5. Leven na de lease
35
autoleasemarkt in cijfers 2012
3
Mobiliteit verandert; autoleasing ook Mobiliteit verandert. Zakelijke reizigers kunnen kiezen uit een steeds breder spectrum: mobiliteitsbudgetten, leasefietsen, thuiswerken, flexibele leasecontracten etc. Dat betekent echter niet dat autoleasing verdwijnt. Integendeel: autoleasing ontwikkelt mee. Daardoor blijft autoleasing de spil van de zakelijke mobiliteit en vervult daarmee een belangrijke maatschappelijke factor. Alternatieve financieringsvorm Ten eerste biedt een auto in het algemeen de berijder een ongeëvenaarde mate van gemak, vrijheid en efficiency. Andere vervoermiddelen vormen daarop eerder een aanvulling dan een alternatief. Daarnaast is autoleasing een aantrekkelijke manier van financiering voor bedrijven in tijden van crisis. Banken vragen immers torenhoge garanties voor kredietverstrekking. Door auto’s te leasen in plaats van aan te schaffen, houden bedrijven schaars kapitaal vrij voor investeringen in hun core business. Vergroening Bovendien is autoleasing een belangrijke motor achter de vergroening van het Nederlandse wagenpark. Dat is te zien in de snelle groei van het aandeel leaseauto’s met groen energielabel (A of B). In 2012 bedroeg dat 86 procent van de nieuwe leaseauto’s. De gemiddelde uitstoot van nieuwe lease-auto’s is scherp gedaald: van 136 gram per km in 2010 naar 115 g/km in 2012. Dat is minder dan de gemiddelde uitstoot van alle nieuwverkochte auto’s (118 g/km in 2012). Geen wonder: de lease- rijder toont zich gevoelig voor fiscale vergroening via de bijtelling. Dankzij de fiscale vrijstelling voor zeer zuinige auto’s zijn de nieuwste elektrische en plugin-hybride voertuigen aantrekkelijk voor leaserijders. Autoleasing geeft de introductie van deze schone, nieuwe technologieën een krachtige impuls. Natuurlijk in de nieuwverkopen, maar straks ook op de occasionmarkt, als de leasecontracten beëindigd zijn. Belangrijke rol Kortom: autoleasing speelt een belangrijke rol in de samenleving. Lease is een motor van vergroening en biedt bedrijven de benodigde mobiliteit zonder beslag te leggen op werkkapitaal. Geen wonder dat autoleasing fier overeind blijft in de aanhoudende crisis. Het aantal geleaste personenauto’s nam vorig jaar met 15.100 toe. In 2012 was een derde van de nieuwe auto’s een lease-auto (2010: 28%). En dat terwijl het aanbod van alternatieve zakelijke mobiliteit sterk groeide. Inderdaad: mobiliteit verandert én autoleasing verandert mee. 4 www.vna-lease.nl
1. Lease-auto’s in Nederland De gezamenlijke Nederlandse personenauto’s rijden zo’n 115 miljard kilometer per jaar. Van die kilometers nemen lease-auto’s er 17,5 procent voor hun rekening. Bij bestelwagens, die samen per jaar in totaal 17 miljard kilometer overbruggen, komt het aandeel van lease-auto’s uit op ruim dertig procent. Lease-auto’s leveren daarmee een substantieel aandeel in de vervoersprestatie van het Nederlandse wagenpark. Figuur 1: Substantieel aandeel lease-auto’s in Nederlands wagenpark 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
personenauto’s
bestelwagens
7,4% 17,5%
■ a andeel lease-auto’s in wagenpark (2012) ■a andeel lease-auto’s in vervoersprestatie (2011)
Ontwikkelingen in de vloot Van de 851.000 bestelwagens op de Nederlandse wegen is zestien procent geleast. Van de 7,8 miljoen personenauto’s in het rijdend wagenpark in Nederland is dat 7,4 procent.1 Geleaste personenauto’s staan, net als auto’s op naam van bedrijven en overheidsdiensten, bekend als auto van de zaak. Auto’s van de zaak maken 11,5 procent uit van het Nederlandse personenwagenpark, zie figuur 2. Naar schatting vormt 4,2 procent van het personenautopark in Nederland een tussencategorie: deze auto’s staan op naam van particulieren, maar worden voor meer dan de helft voor zakelijke doeleinden ingezet. Dit zijn wel zakenauto’s, maar geen auto’s van de zaak. Figuur 2: In 2012 is bijna de helft van de zakelijke personenauto’s lease-auto
16,0%
personenauto’s in Nederland 7,8 miljoen (100%)
30,4%
aandeel lease in Nederlands wagenpark en in vervoersprestatie Bron: VNA, RDC, CBS
privé-auto 6,9 miljoen (88,5%)
auto van de zaak
privé-auto > 50% zakelijk gebruikt 326.000 (4,2%)
898.000 (11,5%)
lease-auto 577.000 (7,4%)
auto in eigen beheer 321.000 (4,1%)
privé-auto < 50% zakelijk gebruikt 6,6 miljoen (84,3%)
zakenauto 1,2 miljoen 15,7%
Bron: CBS, RDC, VNA
1
6 www.vna-lease.nl
Naast het rijdend wagenpark zijn er ongeveer 300.000 personenauto’s in voorraad bij importeurs en dealers.
autoleasemarkt in cijfers 2012
7
2. VNA en haar leden De leasevloot in Nederland groeit langzaam. De groei zit bij personenauto’s: het aantal leasepersonenauto’s neemt in 2012 met 15.100 toe, dat wil zeggen een groei met 2,7 procent ten opzichte van 2011, zie tabel 1. Het aantal leasebestelauto’s loopt, vermoedelijk mede onder invloed van de economische crisis, echter terug. In 2012 zijn het er 11.800 minder dan in 2011: min acht procent.
De Vereniging van Nederlandse Autoleasebedrijven (VNA) is de toonaangevende brancheorganisatie in de autoleasesector. De leden van de VNA staan samen voor 88 procent van de leasepersonenauto’s in Nederland en voor 90 procent van de leasebestelauto’s. Dankzij het gezamenlijk marktaandeel van de VNA-leden kunnen de ontwikkelingen in de leasevloot van deze bedrijven als representatief voor de hele markt worden gezien.
Tabel 1: Nederlands lease-autopark 2011-2012 2 Figuur 3: VNA-leden beheren bijna 90 procent van de autoleasemarkt in Nederland personenauto’s
bestelauto’s
totaal
VNA-leden
totaal
VNA-leden
totaal
VNA-leden
totaal
2012
507.800
577.400
122.200
135.800
630.000
713.200
2011
498.800
562.300
125.100
147.600
623.900
709.900
+9.000
+15.100
-2.900
-11.800
+6.100
+3.300
+1,8%
+2,7%
-2,3%
-8,0%
+1,0%
+0,5%
krimp/groei 2011-2012
x 1.000 0
50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550
personenauto’s
bestelwagens
508
122
14
marktomvang (auto’s) en marktaandeel VNA-leden aandeel in wagenpark Nederland
7,4%
16,0%
8,3%
70
Bron: VNA, RDC
■ VNA ■ niet VNA
Bron: CBS, RDC, VNA
Marktstructuur De gezamenlijke bruto-omzet van de VNA-leden bedraagt circa 8,5 miljard euro, een procent meer dan in 2011. De bij de VNA aangesloten bedrijven schaften in 2012 195.000 nieuwe auto’s aan, met een totale catalogusprijs (exclusief btw en bpm) van 4,9 miljard euro. De totale afdracht aan bpm bedroeg 780 miljoen euro.
2
e vlootgegevens van de verzamelde VNA-leden zijn gebaseerd op een enquête onder deze D bedrijven, en zijn inclusief extern wagenparkbeheer en lease-auto’s in Registratie Tenaamstelling Leasemaatschappij (RTL). Het aantal lease-auto’s buiten de VNA is gebaseerd op RDC-registraties, aangevuld met eigen schattingen voor RTL-lease en extern wagenparkbeheer. De berekening van het aantal lease-auto’s wijkt daardoor af van de gegevens zoals het RDC ze publiceert.
8 www.vna-lease.nl
Zoals in veel sectoren zijn het ook in de autoleasebranche grote bedrijven, die het beeld van de markt bepalen. Figuur 4 (pagina 10) laat zien dat binnen de VNA de acht grootste leden, dat zijn de bedrijven met meer dan 20.000 auto’s op de weg, samen een marktaandeel van tweederde hebben. Het grote aantal middelgrote en kleine leasebedrijven zorgt er voor, dat de sector in termen van concentratiegraad voldoet aan eisen van concurrerendheid. De Herfindahl-Hirschman Index, een veel gebruikte maatstaf om binnen sectoren de concentratiegraad uit te drukken, bedraagt 924, een waarde die ver onder de kritische grens voor een geconcentreerde markt ligt.3 3
eze index wordt berekend door voor alle bedrijven het individuele marktaandeel (in procenten) D te kwadrateren, en de kwadraten bij elkaar op te tellen. Een vuistregel zegt dat er sprake is van ‘een geconcentreerde markt’ als de HHI boven de 2.000 uitkomt.
autoleasemarkt in cijfers 2012
9
Werkgelegenheid De werkgelegenheid bij de gezamenlijke VNA-lidbedrijven schommelt al enige jaren rond de 3.300 fte’s. In 2012 neemt het aantal fte’s licht af, om uit te komen op 3.250, zie figuur 6. In combinatie met de groei van de leasevloot stijgt de arbeidsproductiviteit, benaderd als het aantal lease-auto’s per fte, tot 194.
Figuur 4: Grote leasemaatschappijen beheren tweederde van de leasevloot
aantal VNA-leden
12%
35%
52%
aantal lease-auto’s 67%
26%
6%
Figuur 6: Werkgelegenheid neemt af, productiviteit stijgt
marktstructuur VNA-leden ■ meer dan 20.000 auto’s
■ 2.500 - 20.000 auto’s
■ tot 2.500 auto’s fte’s
Bron: VNA
Figuur 5: Top tien VNA-leden naar omvang van de leasevloot* ALD Automotive
Business Lease Nederland
Alphabet Nederland
LeasePlan Nederland
Arval
Mercedes-Benz Financial Services
Athlon Car Lease Nederland
Terberg Leasing
BMW Group Financial Services
Volkswagen Pon Financial Services
4.000 3.750 3.500 3.250 3.000 2.750 2.500 2.250 2.000 NB afgeknotte assen
■ fte’s
auto’s per fte
auto’s per fte
200 175 150 125 100 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
ontwikkeling werkgelegenheid en productiviteit VNA-leden
Bron: VNA
* bedrijven staan op alfabetische volgorde.
Bron: VNA
10 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
11
3. Personenauto’s In 2008 piekte het totaal aantal leasepersonenauto’s in VNA-verband, met een vlootomvang van 536.000 (figuur 7). Daarna volgden twee jaren van krimp, maar vanaf 2010 gaat het weer crescendo: 2012 is het tweede achtereenvolgende jaar met groei van de leasevloot. Voor het eerst sinds 2009 het komt aantal personenauto’s weer boven de 500.000.
Figuur 8: Groei in eerste halfjaar, terugloop in de tweede helft -1.500 -1.000 -500
0
500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000 5.500 6.000
2012-Q1
Figuur 7: Aantal leasepersonenauto’s weer in de lift
2012-Q2
550.000 500.000 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0
2012-Q3
2012-Q4
ontwikkeling VNA-personenautoleasepark per kwartaal Bron: VNA
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
ontwikkeling VNA-leasepark Bron: VNA
Groei en krimp Voor leaserijders is 1 juli 2012 een belangrijke datum. Voor nieuwe lease-auto’s die na die datum te naam gesteld zijn, gelden strengere eisen aan de CO2-uitstoot om in aanmerking te komen voor een lage fiscale bijtelling (zie figuur 11). Voor lease rijders is dat een aanleiding om voor de kritische datum een nieuwe auto in gebruik te nemen. Het eerste halfjaar van 2012 laat mede daardoor een sterke groei van het aantal leasepersonenauto’s zien: de vloot groeit met 10.600 auto’s ten opzichte van 2011. Uit figuur 8 blijkt echter dat 2012 voor de autoleasebranche een jaar met twee gezichten is: in de tweede helft van het jaar daalt het aantal auto’s per saldo met 1.600 stuks.
Doorstroming De groei van het aantal auto’s in 2012 leidt tot een grotere doorstroming in het wagenpark dan de afgelopen jaren, zie figuur 9 (pagina 14). De gezamenlijk leasebedrijven stoten in 2012 159.800 personenauto’s af, dat is 32 procent van de vloot per december 2011.4 Tegenover deze afstoot staan 166.500 nieuw ingezette personenauto’s, 33 procent ten opzichte van de vlootomvang per december 2011. De vervangingssnelheid van de vloot is de laatste twee jaar sterk verhoogd. In 2009 en 2010 werd een kwart van de vloot vervangen, in 2011 en 2012 is dat bijna een derde.
4
12 www.vna-lease.nl
et aantal afgestoten auto’s omvat ook total losses en gestolen auto’s die niet teruggevonden zijn. H Het diefstalpercentage onder lease-auto’s (0,16 procent: een op de 618 auto’s) is nagenoeg identiek aan het diefstalpercentage onder het gehele Nederlandse wagenpark.
autoleasemarkt in cijfers 2012
13
Figuur 9: Doorstroming in leasepersonenautovloot gaat sneller
Figuur 10: Gemiddelde leeftijd leasepersonenautovloot terug op niveau 2008 maanden
2009
24%
76%
2010 2%
25%
75%
2011
2012
30%
27 24 21 18 15 12 9 6 3 0
22%
70%
32%
2%
20%
31%
68%
33%
2003
■ blijvende auto’s
■ nieuwe auto’s
■ saldo overige mutaties
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gemiddelde leeftijd VNA-leasepark personenauto’s
dynamiek in de leasepersonenautovloot (mutaties in % t.o.v. vloot vorig jaar) ■ afgestoten auto’s
2004
Bron: VNA
Bron: VNA
Het aantal nieuw gekochte auto’s in Nederland loopt snel terug. In 2012 werden 502.500 personenauto’s gekocht, 53.300 minder dan in 2011. Het aandeel van lease-auto’s in de verkoop van nieuw aangeschafte auto’s in Nederland stijgt snel. In 2010 bedroeg dat aandeel nog 28 procent, in 2011 32 procent en in 2012 komt het uit op 33 procent. Met andere woorden: een op de drie nieuwe personenauto’s in Nederland is een lease-auto.
Verjonging is ook vergroening Beperking van de CO2-uitstoot is een cruciaal element in het milieubeleid van de overheid. Dat vertaalt zich onder meer in de fiscale behandeling van auto’s: de belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) en de fiscale bijtelling van een lease-auto zijn hoger naarmate de CO2-uitstoot van de betrokken auto groter is. Dit beleid zal de komende jaren aangescherpt worden, zoals blijkt uit figuur 11 (pagina 16). Lease-auto’s zullen minder CO2 moeten uitstoten om zich te kwalifi ceren voor een lage bijtelling.
Verjonging Een gevolg van de doorloop in het leasewagenpark is een snelle verjonging van de vloot. Per december 2012 is de gemiddelde leasepersonenauto 22,8 maanden oud, tegen 26,1 maanden per december 2010. Figuur 10 laat zien dat de gemiddelde leeftijd van het wagenpark terug is op het niveau van 2008.
14 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
15
Figuur 11: Fiscaal scherpere eisen aan CO2-uitstoot Co 2-uitstoot (gr/km)
diesel
Figuur 12: Comeback van het C-segment5 overige brandstofsoorten
150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
■ ■ ■ ■ ■
25% 20% 14% 7% 0%
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
■ overige segmenten ■ E, bv Audi A6 ■ J, bv Opel Zafira ■ A, bv Toyota Aygo ■ B, bv Peugeot 208 ■ D, bv VW Passat ■ C, bv Ford Focus
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Nieuwe leasepersonenauto’s naar segment Bron: RDC
2011 2012a 2012b 2013 2014 2015
2011 2012a 2012b 2013 2014 2015 2012 a/b: voor/vanaf 1 juli
CO2-waarden en bijtellingsklasse 2011-2015 Bron: Belastingdienst
Met deze verschuiving tussen de segmenten is ook de top tien van types nieuwe lease-auto flink op de schop gegaan. Renault is de grote winnaar van 2012. Met een omzetgroei van 10.000 lease-auto’s nestelt de Mégane zich stevig aan koop van het klassement. Ook Ford doet met de Focus goede zaken. Volkswagen, vorig jaar nog met drie modellen op het podium, levert flink in.
Types en merken Een gevolg van het beleid van de overheid is een verschuiving van de leasevloot richting kleinere, zuinigere auto’s in de afgelopen jaren, zoals figuur 12 laat zien. Autofabrikanten beijveren zich succesvol om hun modellen zuiniger te maken. Deze innovativiteit resulteert er in, dat inmiddels ook wat grotere auto’s zich weer kwalificeren voor de lage (veertien procent) bijtelling. Dat vertaalt zich in 2012 in een verandering in de aard van de nieuwe verkochte lease-auto’s. De afgelopen jaren wonnen kleinere auto’s in het A- en B-segment terrein, 2012 is het jaar van de comeback van de middenklasser. Het aandeel van het C-segment (auto’s als de Renault Mégane en de Ford Focus) in de nieuwverkopen loopt op van 29 tot 34 procent. Dit gaat ten koste van het B-segment en van de duurdere segmenten.
5
16 www.vna-lease.nl
De in dit rapport aangehaalde RDC-leasegegevens hebben betrekking op lease-auto’s buiten RTL.
autoleasemarkt in cijfers 2012
17
Figuur 13: Renault Mégane verdringt Volkswagen van de toppositie 0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 14.000
1 Renault
uitgefaseerd: tien jaar geleden maakten LPG-auto’s nog negen procent van de vloot uit, nu is het nog een half procent: 2.900 auto’s. In plaats van LPG is de hybride auto gekomen, inmiddels met een aandeel van vijf procent. Het aandeel volledig elektrische auto’s in de leasevloot is nog zeer beperkt, het zijn er minder dan duizend.
Mégane [6] 2 Volkswagen
Figuur 14: Leasepersonenauto’s naar brandstofsoort
Polo [1] 3 Ford
100%
Focus [9]
90%
■ overig ■ hybride ■ LPG ■ benzine ■ diesel
80% 4 Peugeot
70%
508 [5]
60%
5 Volkswagen
50%
Passat [3]
40% 30%
6 Volkswagen
20%
Golf (Plus) [2]
10% 0%
7 BMW
2003
3-serie [-]
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
personenauto’s naar brandstofsoort 8 Audi
Bron: VNA
A4 [10]
Milieulabels De afgelopen jaren is er een significante verschuiving geweest in de milieulabels van nieuwe lease-auto’s. In 2011 steeg het aandeel van nieuwe auto’s met een A-label naar zestig procent. In 2012 stabiliseren de verhoudingen: 59 procent voldoet aan het A-label, 28 procent aan het B-label.6 Het aandeel van minder zuinige auto’s (C- tot G-label) onder nieuwe lease-auto’s is gedaald tot elf procent.
9 Skoda Octavia [7] 10 Seat Ibiza [4] [positie 2011] Bron: RDC
top tien nieuwe leasepersonenauto’s ■ verkoop 2012 ■ verkoop 2011
Trends in brandstof De vergroening van het wagenpark gaat niet gepaard met grote verschuivingen in het type brandstof waarop auto’s rijden. De helft van de leasepersonenauto’s rijdt op diesel (figuur 14), dat aandeel is stabiel door de jaren. 45 Procent rijdt op benzine, ook dat is een betrekkelijk vast gegeven. LPG-auto’s zijn goeddeels 18 www.vna-lease.nl
6
A- en B-label: vijftien, respectievelijk vijf tot vijftien procent zuiniger dan de gemiddelde auto in dezelfde klasse.
autoleasemarkt in cijfers 2012
19
Figuur 15: Verhouding milieulabels stabiliseert 100%
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
90% 80% 70% 60% 50%
G-label F-label E-label D-label C-label B-label A-label
Figuur 16: Bijna 40 procent nieuwe leasepersonenauto’s in bijtellingsklasse 14 procent of 0 procent 100%
80% 70%
25% bijtelling 20% bijtelling 14% bijtelling geen bijtelling
60%
40%
50%
30%
40%
20%
30%
10%
20%
0%
■ ■ ■ ■
90%
10%
2007 2008 2009 2010 2011 2012
0%
Nieuwe leasepersonenauto’s naar milieulabel Bron: RDC
2007 2008 2009 2010 2011 2012 Nieuwe leasepersonenauto’s naar CO2-bijtellingsklasse
Bron: RDC
CO2-uitstoot Diesel- en benzineauto’s worden steeds zuiniger in brandstofverbruik, wat zich vertaalt in een lagere CO2-uitstoot en een navenant lagere fiscale bijtelling. In 2011 voldeed een kwart van de nieuw ingezette auto’s aan de eisen voor de veertien procent bijtelling, in 2012 loopt dat aandeel op tot 37 procent. Het aandeel van nieuwe auto’s in de hoogste bijtellingsklasse (vijfentwintig procent) loopt terug van drieëndertig tot twintig procent. Het aantal nieuwe auto’s met een nul procent bijtelling is nog zeer beperkt: in 2012 zijn het er 2.100.
De gemiddelde CO2-uitstoot van nieuwe lease-auto’s daalt gestaag. In 2010 was dat 136 gram per afgelegde kilometer, in 2011 125 gram en in 2012 115 gram (figuur 17). Voor alle nieuwe auto’s is dat gemiddeld 118 gram. De Nederlandse leasevloot bestaat dus uit zuinigere auto’s dan de totale personenautovloot. Figuur 17: CO2-uitstoot per kilometer loopt verder terug
136,0
125,2
115,0
2010 2011 2012 Gemiddelde CO2-uitstoot (gr/km) per nieuw ingezette leasepersonenauto Bron: RDC
20 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
21
Catalogusprijs Mede doordat er in 2012 relatief meer auto’s in het C-segment verkocht worden (zie figuur 12), neemt de gemiddelde catalogusprijs van nieuw ingezette auto’s flink toe, van € 21.100 in 2011 tot € 25.000 in 2012, zie figuur 18 (bedragen zijn exclusief BTW). Het gemiddeld bedrag aan BPM loopt trendmatig terug, met ongeveer zeshonderd euro per jaar. In 2012 bedraagt de gemiddeld afgedragen BPM € 4.700. Figuur 18: Nieuwe leasepersonenauto’s gemiddeld € 3.800 duurder in 2012 in € 30.000 28.000 25.000 23.000 20.000 18.000 15.000 13.000 10.000 8.000 5.000 3.000 0
5 7
24
25
2003
2004
25
2005
26
2006
28
2007
6
5
26
2008
■ bpm ■ netto bedrag
25 21
21
21
2009
2010
2011
tot en met 2008 zijn bedragen inclusief bpm
Leasevormen • operationele lease met open calculatie: een positief saldo van leasevergoeding en afschrijvings- en onderhoudskosten over de in een periode beëindigde contracten, wordt met de klant gedeeld; • operationele lease met gesloten calculatie: de leasemaatschappij draagt het restwaarderisico van de auto’s; • financiële lease: de klant draagt het restwaarderisico van de auto’s; • netto operationele lease: het contract behelst alleen afschrijving en rente, en eventueel motorrijtuigenbelasting; • (extern) wagenparkbeheer: de leasemaatschappij verzorgt het beheer van auto’s die eigendom zijn van de klant. Bij personenauto’s is operationele lease met gesloten calculatie op afstand de meest populaire variant (figuur 19). Meer dan driekwart van de leasepersonenauto’s rijdt onder deze leasevorm. Het aandeel van deze leasevorm neemt door de jaren gestaag toe. Operationele lease met open calculatie staat met een kleine tien procent op de tweede plaats. Het aandeel van deze leasevorm is de afgelopen tien jaar gehalveerd, en de trend geeft een verdere verkleining aan. De aandelen van financiële lease, netto operationele lease en wagenparkbeheer in de totale contractenportefeuille zijn stabiel.
2012
gemiddelde catalogusprijs (excl. btw) nieuwe leasepersonenauto’s
Tabel 2: Leasecontracten personenauto’s VNA-leden 2011-2012
Bron: VNA 2012
Contracten Autolease is een vorm van kredietverstrekking, waarbij een leasemaatschappij (de lessor) gedurende een afgesproken termijn en tegen een afgesproken vergoeding auto’s ter beschikking stelt aan een bedrijf (de lessee). Belangrijke elementen in het leasecontract zijn de vergoeding voor de financiering, de looptijd van het contract, en wat er gebeurt aan het einde van de looptijd: aan wie vallen meeof tegenvallers in de restwaarde toe. In de autoleasebranche worden vijf basis vormen van leasen onderscheiden. Daarbinnen kunnen nog afspraken gemaakt worden over additionele diensten, zoals verzekeringen, reparatie, vervangend vervoer, brandstofkaart of uitgebreidere mobiliteitsdiensten.
operationeel, gesloten calculatie
2011
krimp/groei*
387.400
375.600
11.800
+3,2%
operationeel, open calculatie
48.000
54.600
-6.600
-12,1%
financieel
33.200
30.700
2.500
+8,0%
wagenparkbeheer
25.200
25.500
-300
-1,4%
netto operationeel
13.900
12.300
1.600
+12,5%
507.800
498.800
9.000
+1,8%
totaal
*procentuele groei is gebaseerd op de niet-afgeronde waarden Bron: VNA
22 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
23
Figuur 19: Aandeel operationele lease met gesloten calculatie blijft toenemen 100%
■ wagenparkbeheer ■ netto operationeel ■ financieel ■ operationeel open ■ o perationeel gesloten
90% 80% 70% 60%
Figuur 20: Aandeel voortijdig beëindigde contracten stabiel op twintig procent 225.000
175.000
100.000 75.000
30%
50.000
20%
25.000
10%
0
0% 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
162
161
37
40
155
167
178
2008 2009 2010 2011 2012
2012
personenauto’s naar leasevorm
44
125.000
40%
2004
37
■ voortijdig beëindigd ■ contractduur voltooid
150.000
50%
2003
46
200.000
beëindigde contracten personenauto’s Bron: VNA
Bron: VNA
Leasecontracten Samenhangend met de snellere doorlooptijd van de vloot, neemt ook het aantal beëindigde, vernieuwde en nieuwe contracten toe ten opzichte van eerdere jaren. De fractie voortijdig beëindigde contracten loopt echter nauwelijks op: ongeveer twintig procent van de contracten wordt beëindigd voor het einde van de afgesproken looptijd (figuur 20).7 Contracten kunnen voortijdig worden opgezegd om onder andere voorwaarden voortgezet te worden. Voortijdige beëindiging wordt echter ook veroorzaakt door het faillissement van de lessee, of door beëindiging van het arbeidscontract van de medewerker die in een lease-auto rijdt.
De gemiddelde periode waarover leasecontracten lopen bedraagt 47 maanden, net onder de vier jaar. De periode, van in 2012 nieuw aangegane contracten, is korter: 43 maanden. De gerealiseerde termijn van beëindigde contracten is een goede indicator voor de daadwerkelijke looptijd, rekening houdend met voor tijdige beëindiging. De gemiddelde gerealiseerde looptijd van beëindigde contracten komt in 2012 uit op veertig maanden, een fractie minder dan in 2011. Figuur 21: Contractperiode personenauto’s loopt op, gerealiseerde contractduur stabiliseert maanden 42
■ c ontractperiode nieuwe auto’s ■ gerealiseerde periode beëindigde contracten
39 36 33 30 27 24 NB afgeknotte 2003 assen
7
Er is sprake van voortijdige beëindiging als er op basis van het leasecontract afkoop- of beëindigingskosten in rekening gebracht kunnen worden.
24 www.vna-lease.nl
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gemiddelde contractperiode leasepersonenauto’s
Bron: VNA
autoleasemarkt in cijfers 2012
25
4. Bestelauto’s Kilometrage In 2012 reed de gemiddelde leasepersonenauto, op basis van de contractueel afgesproken doelkilometers, 33.500 kilometer. Dat is acht procent minder dan in 2011, een jaar met veel kilometers per lease-auto (zie figuur 22), maar ook vijf procent minder dan in 2010. Dieselauto’s rijden de meeste kilometers, gemiddeld 38.600, benzineauto’s de minste: 28.000. LPG- en hybride auto’s staan voor een vergelijkbaar kilometrage als benzineauto’s. Volledig elektrische auto’s (niet in de grafiek) maken aanzienlijk minder kilometers, gemiddeld 20.800.
De belangrijkste ontwikkeling in de vloot van leasebestelwagens bij de VNA-leden is een gestage terugloop, die in 2009 is ingezet, zie figuur 23. Eind 2012 staat de teller op 122.200. Het aantal leasebestelauto’s bij de VNA-leden is zodoende weer op het niveau van 2006 beland. De dalende trend bij lease-auto’s (min acht procent in vijf jaar) gaat sneller dan bij de hele bestelautovloot in Nederland: van 2008 tot 2012 is de totale vloot met vijf procent teruggelopen. Dat doet niet af aan het belang van de leasesector: van de in 2012 56.600 nieuw gekochte bestelwagens in Nederland, is 46 procent een lease-auto.
Figuur 22: Jaarkilometrage leasepersonenauto’s acht procent lager dan in 2011
Figuur 23: Leasebestelvloot wordt gestaag kleiner, na piek in 2008
40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0
■ ■ ■ ■ ■
diesel
benzine
LPG
hybride
2008 2009 2010 2011 2012
130.000 120.000 110.000 100.000 90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0
totaal
gemiddeld jaarkilometrage leasepersonenauto’s naar brandstofsoort Bron: VNA
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
ontwikkeling VNA-leasebestelwagenpark Bron: VNA
In de bestelwagenvloot zit minder dynamiek dan de personenautovloot. De VNA-leden stoten in 2012 26.255 bestelauto’s af (21 procent van de vloot per december 2011) en zetten 28.182 nieuwe bestelauto’s in. Per jaar wordt zodoende ongeveer een vijfde deel van de vloot ververst. Bij personenauto’s is dat een derde deel (figuur 9). Figuur 24 laat zien dat de doorloopsnelheid de afgelopen jaren wel met enige procentpunten is opgelopen.8
8
26 www.vna-lease.nl
Een hoger aantal nieuw ingezette auto’s dan vervangen auto’s spoort niet met het hierboven getoonde beeld van een bestelautovloot die in omvang terugloopt. De verklaring is deels gelegen in de inzet van jonge gebruikte auto’s in de leasevloot. Hierdoor komen de gegevens over nieuw ingezette auto’s en het saldo van uitstroom en instroom niet exact overeen.
autoleasemarkt in cijfers 2012
27
Figuur 24: Een vijfde van de bestelauto’s vernieuwd in 2012 2009
-2%
16%
2010
2011
-2%
2012 -4%
84%
14%
19%
81%
16%
20%
80%
22%
21%
79%
23%
1%
Types en merken De stabiliteit in de samenstelling van de vloot toont zich ook de verdeling naar type auto. De fluctuaties in de aard van de nieuw verkopen zijn niet groot. In 2012 is de samenstelling van de nieuw ingezette bestelwagens nagenoeg identiek aan die in 2009 en 2010, zie figuur 26. 2011 was een licht afwijkend jaar, met boven proportioneel veel compacte bestelwagens in de nieuw verkopen. Figuur 26: Aandeel zware bestelwagens neemt licht toe 100% 90% 80%
dynamiek in de leasebestelautovloot (mutaties in % t.o.v. vloot vorig jaar) ■ afgestoten auto’s
■ blijvende auto’s
■ nieuwe auto’s
70%
■ saldo overige mutaties
60%
Bron: VNA
50% 40%
Anno 2012 zijn bestelauto’s gemiddeld 32,4 maanden oud, dat wil zeggen 2,7 jaar. Dankzij de beperkte doorloopsnelheid ligt de gemiddelde leeftijd van het bestelwagenpark stabiel op dit niveau, zie figuur 25. Van de bestelauto’s rijdt 98 procent op diesel. Het aandeel van andere brandstofsoorten, waarvan benzine relatief de belangrijkste is, is verwaarloosbaar.
30% 20% 10% 0% 2002
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Nieuwe leasebestelauto’s naar type ■ ■ ■ ■
Figuur 25: Leeftijd bestelautovloot is stabiel maanden 33 30 27 24 21 18 15 12 9 6 3 0
2003
verig: grijs kenteken, pick-ups o z waar, bv Renault Master licht/medium, bv VW Transporter, MB Vito c ompact, bv Citroën Berlingo
Bron: RDC
De top tien van nieuw verkochte leasebestelauto’s anno 2012 is nagenoeg identiek aan de top tien in 2011. Alleen de Renault Kangoo en de Ford Transit wisselen stuivertje op plaats vijf en zes. Opmerkelijk is de sterke terugval in verkoopcijfers van lijstaanvoerder Volkswagen Caddy; die behoudt weliswaar de eerste plaats, maar is met een terugval van ruim 800 auto’s toch een van de grote verliezers op de bestelautomarkt in 2012. 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gemiddelde leeftijd VNA-leasepark bestelauto’s Bron: VNA
28 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
29
Figuur 27: Caddy loopt deuken op 0
Figuur 28: Nieuwe bestelauto’s duurder dan in 2011
500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 25.000 22.500 20.000 17,500 15.000 12.500 10.000 7.500 5.000 2.500 0
1 Volkswagen Caddy [1] 2 Volkswagen Transporter [2] 3 Opel Vivaro [3] 4 Renault
2003
2004
Trafic [4]
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gemiddelde catalogusprijs (excl. btw) nieuwe leasebestelauto’s Bron: VNA
5 Renault Kangoo [6]
Contractuele aspecten Ook in het type leasevorm laten bestelauto’s een stabieler beeld zien dan personenauto’s. Het aandeel van operationele lease met gesloten calculatie bedraagt zestig procent (figuur 29). Dat aandeel daalt langzaam, in 2007 bedroeg het 64 procent. Het aandeel van financiële lease groeit navenant. Financiële lease is de enige leasevorm met in 2012 een toenemend aantal auto’s, zoals blijkt uit tabel 3.
6 Ford Transit [5] 7 Volkswagen Crafter [7] 8 Peugeot Partner [8] ■ verkoop 2012 ■ verkoop 2011
9 Renault Master [9]
Tabel 3: Leasecontracten bestelwagens VNA-leden 2011-2012 2012
10 Mercedes-Benz Sprinter [10] [positie 2011]
top tien nieuwe leasebestelauto’s
Bron: RDC
Ondanks de stabiele verhoudingen, is er sprake van een vergelijkbare prijsschok als bij personenauto’s. De catalogusprijs van nieuw gekochte leasebestelauto’s ligt gemiddeld achttienhonderd euro hoger dan in 2011, zoals figuur 28 duidelijk maakt.
2011
krimp/groei*
operationeel, gesloten calculatie
72.800
74.700
-1.900
-1,7%
financieel
21.800
21.300
+500
+2,6%
operationeel, open calculatie
12.100
13.000
-900
-1,6%
wagenparkbeheer
11.100
11.700
-600
-3,7%
netto operationeel
4.300
4.500
-200
-2,3%
122.200
125.100
-2.900
-4,7%
totaal
*procentuele groei is gebaseerd op de niet-afgeronde waarden Bron: VNA
30 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
31
Figuur 29: Stabiliteit in leasevormen bestelauto’s
Figuur 30: Theoretische contractperiode en gerealiseerde contractduur bestelauto’s lopen terug
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
bestelauto’s naar leasevorm ■ netto operationeel ■ wagenparkbeheer ■ operationeel open
■ financieel ■ operationeel gesloten
maanden 54 51 48 45 42 39 36 33 30 27 24 NB afgeknotte assen
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gemiddelde contractperiode leasebestelauto’s ■ contractperiode nieuwe auto’s
■ gerealiseerde contractduur voltooide contracten
Bron: VNA
Bron: VNA
Bij al deze stabiele verhoudingen frappeert het dat er in de contracttermijnen wel enige beweging zit. Leasecontracten lopen bij bestelauto’s ruim vier jaar (51 maanden), bijna een half jaar langer dan bij personenauto’s, zie figuur 30. Waar bij personenauto’s de contractperiode van nieuw gesloten contracten toeneemt ten opzichte van 2011, neemt deze bij bestelauto’s licht af. Net als bij personenauto’s ligt de gerealiseerde contractduur van beëindigde contracten lager dan de theoretische looptijd. Het verschil bedraagt twee-en-een-halve maand.
Het relatief aantal voortijdig beëindigde contracten ligt bij bestelauto’s hoger dan bij personenauto’s. In 2012 neemt het aandeel van voortijdig beëindigde contracten met ruim drie procentpunten toe, van 23 tot 26 procent. Figuur 31: Aandeel voortijdig beëindigde contracten bestelauto’s stijgt
35.000 30.000 25.000
7
8
8
23
22
23
8
9
■ voortijdig beëindigd ■ contractduur voltooid
20.000 15.000 10.000
25
26
5.000 0
2008 2009 2010 2011 2012 beëindigde contracten bestelauto’s
Bron: VNA
32 www.vna-lease.nl
autoleasemarkt in cijfers 2012
33
5. Leven na de lease Kilometrage Het gemiddeld aantal kilometers dat bestelauto’s per jaar rijden is, in 2012, nagenoeg identiek aan de gemiddelde kilometrage van personenauto’s: 33.500. Net als bij personenauto’s ligt bij bestelwagens het aantal kilometers in 2012 lager dan in 2011. Figuur 32: Leasebestelauto’s rijden in 2012 tien procent minder kilometers 40.000
■ ■ ■ ■ ■
35.000 30.000 25.000
2008 2009 2010 2011 2012
De gezamenlijke VNA-leden hebben in 2012 186.000 auto’s afgestoten en vervangen. De meeste hiervan (ruim zestig procent) worden afgezet in het handelskanaal: opkopers, losse dealers en demontagebedrijven. Negen procent wordt geveild, hetzij via derden hetzij door het leasebedrijf zelf. Zeven procent wordt verkocht aan de lessee, het bedrijf dat de auto leaste. Dit speelt vooral bij bestelwagens. Zes procent van de auto’s gaat terug naar de oorspronkelijke dealer of importeur. Twee-en-een-half procent wordt aan particulieren verkocht. Figuur 33: Voormalige lease-auto’s gaan vooral de handel in 6%
2%
dealer
20.000
overig
7%
15.000
3%
lessee
10.000
consument
9%
5.000
veiling
0 diesel
benzine
totaal
gemiddeld jaarkilometrage leasebestelauto’s naar brandstofsoort
10%
63%
export
handel
Bron: VNA
afzetkanalen afgestoten lease-auto’s Bron: VNA
Het exportkanaal is belangrijk: bijna tien procent van de afgestoten auto’s wordt door leasemaatschappijen rechtstreeks aan buitenlandse partijen geleverd.9 Dit betreft vooral personenauto’s. Overigens zegt het door de leasemaatschappij gekozen afzetkanaal niet alles over de eindbestemming. Immers, afgestoten auto’s kunnen ook via de koper in het buitenland terechtkomen.
9
34 www.vna-lease.nl
Als een auto naar het buitenland wordt verkocht, kan de verkoper –onder voorwaarden van de leeftijd en de staat van de auto, en het land van bestemming– een deel van de betaalde BPM van de fiscus terugkrijgen.
autoleasemarkt in cijfers 2012
35
Samenstelling: Periscoop Onderzoek & Advies / VNA. Deze publicatie kwam tot stand dankzij medewerking van BOVAG Onderzoek, Centraal Bureau Mobiliteit Informatie (RDC | CBMI), RDW en de leden van de VNA. © Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA), juni 2013. Gegevens mogen onder bronvermelding worden overgenomen.
VNA Postbus 42 3980 CA Bunnik (030) 659 5299
[email protected] www.vna-lease.nl
36 www.vna-lease.nl