KUNSTWERKEN VOOR PARK WEST
augustus 2009
EEN BEELDENTUIN IN NIJMEGEN Inleiding De gemeente beschikt over een verzameling bestaande beelden die - om welke reden dan ook - van hun oorspronkelijke plek werden verdreven. Door herinrichtingen en bestemmingsveranderingen kwamen in de loop der tijd heel wat beelden vrij. Ze zijn opgeslagen en bij elkaar gezet, in afwachting van ‘een tweede leven’. In het nieuwe beleidsplan voor beeldende kunst in de openbare ruimte INbeelden 2008-2010 is het idee beschreven om met deze bestaande kunstwerken een beeldentuin te maken. Er zou een herinrichtingsplan worden afgewacht, waarbinnen deze beelden als verzameling zouden kunnen worden opgenomen. Een goede gelegenheid lijkt zich voor te doen bij de totstandkoming van het noordelijkste deel van Park West: in het ontwerp voor de heemtuin. De beschikbare beelden vormen met elkaar een aardig overzicht over de kunstgeschiedenis. Ze e vertegenwoordigen allerlei kunstopvattingen en stromingen uit de tweede helft van de 20 eeuw. Behalve het laatste decennium. Daarom wordt bekeken of het mogelijk is om de bestaande collectie uit te breiden met enkele atelier-aankopen van eigentijdse kunstenaars. Met deze aankopen van reeds bestaand werk is het historische overzicht dan compleet. Naast vorm- en stijlvariatie is er ook sprake van diversiteit in materiaal: van cortenstalen objecten tot beelden in brons en steen. Zo kan deze beeldencollectie als een waardevolle presentatie fungeren van de verschillende tijdsbeelden en van de veelzijdigheid van moderne kunst. En zo vormt het concept voor de beeldentuin een mooie parallel met het concept van de heemtuin, waarin straks de verschillende biotopen zijn ondergebracht die in Nijmegen voorkomen en voorkwamen. Park West: BEELD-EN-TUIN Het landschapsontwerp voor dit deel van Park West wordt vanuit beeldende kunst én vanuit landschapsarchitectuur als een ideale locatie gezien voor de beeldentuin. Het toekomstige park vormt een lager gelegen landschapszone tussen het Waterkwartier en het bedrijventerrein, die elk voor bebouwing werden opgehoogd. Door het hoogteverschil te benutten kunnen hier verschillende beplantingssituaties worden aangelegd. Door middel van het creëren van hoger en lager gelegen vlakken kunnen namelijk uiteenlopende begroeiingstypen worden ingeplant. Het bijzondere parkontwerp leent zich perfect als kader voor een beeldentuin. Het is als een hotel, waarvan de verschillende kamers (de vierkante beplantingszones) het veilige onderkomen kunnen gaan vormen voor de ‘wachtende’ beelden. De rustige geometrische vlakverdeling met de gevarieerde landschappelijke invulling zal een prachtig gevarieerde context vormen om kunstwerken van verschillende stijl, vorm en allure een plek te bieden. Een pad doorkruist straks de verschillende landschapselementen en vormt de schakel tussen de verschillende landschapsgebieden. Het doel is om die landschappelijke variëteit in een spannende relatie te brengen met de kunstzinnige diversiteit van de beelden. Daarvoor is een zorgvuldige positionering van de beelden van groot belang. Er zal worden gezocht naar een boeiend samenspel tussen vorm en materiaaluitdrukking van beplanting en kunstwerk, zodat deze elkaar op een harmonieuze manier versterken. Het heemtuin-concept en de kunst-inbreng zullen dus nauwgezet op elkaar afgestemd worden. Omdat de heemtuin als park gebruikt gaat worden, krijgt deze omgeving meerdere sociale functies. Aan de zijranden is al rekening gehouden met speeltoestellen. Verder moeten plekken worden gereserveerd voor sport en spel, hondenuitlaat, JOP’s en dergelijke. De kunst is dus slechts één van de inrichtingselementen in dit nieuwe stadspark. Ook daarmee zal bij de situering van de beelden natuurlijk rekening worden gehouden.
1. ‘Kubus’ Gerard Walraeven (1972) Afmetingen: Materiaal: Sokkel: Fundering:
(HxBrxD) 140 x 105 x 105 cm Roestvrijstaal en Cortenstaal n.v.t. Gewapende betonplaat 2 x 2 m dikte 0,15m bovenkant gelijk met maaiveld.
(Beeld stond vroeger in het plantsoen aan de Van ’t Santstraat/Dommer van Poldersveldtweg.)
2. ‘Kubus met uitslag’ Gerard Walraeven (1979) Afmetingen: Materiaal: Sokkel: Fundering:
(HxBrxD) 105 x 300 x 310 cm Roestvrijstaal en Cortenstaal n.v.t. Gewapende betonplaat 3 x 3 m dikte 0,15 m bovenkant onder maaiveld. Beeld in oppervlak met halfverharding.
(Dit beeld is afkomstig uit het Julianapark.)
3. Object Gerard Walraeven (Jaartal onbekend) Afmetingen:
(H x Br x D) Deel 1: 180 x 200 x 200 Deel 2: 100 x 200 x 200 Deel 3: 70 x 200 x 200 Opstelling: een compositie van 3 dicht tegen elkaar liggende vierkanten op de grond. Materiaal: Cortenstaal Sokkel: n.v.t. Fundering: Gewapende betonplaat 4.5 x 4,5 m / dikte 0,15 m / bovenkant onder maaiveld. Gegevens onder voorbehoud. Info van de kunstenaar is nodig om de opstellingsgegevens te vervolledigen. Aanvankelijk werd aangenomen dat het werk bestond uit 4 delen en dat er een deel gemist werd. Overleg met de kunstenaar wees uit dat het beeld bestaat uit slechts 3 delen. Deze worden in een vierkantcompositie tegen elkaar gelegd (Drie kwadraten in staal + een kwadraat als leegte dus) Beeld komt uit de patio van een schoolgebouw aan de Ploegstraat. Het pand werd verkocht aan Stichting Dak. Het kunstwerk was eigendom van de gemeente en werd opgeslagen.
4. ‘Werken met licht en ruimte’ Kees Wevers (1990) Afmeting: Materiaal: Sokkel: Fundering:
(H x Br x D) Deel 1: 250 x 270 x 270 cm Deel 2: 250 x 270 x 270 cm Cortenstaal n.v.t. 2 gewapende betonplaten - 2 X (L: 300cm x Br:300cm) /dikte 0,15 m bovenkant gelijk met maaiveld.
Dit zijn twee cortenstalen objecten die deel uitmaakten van een omgevingskunstwerk, dat verder nog bestond uit betonklinkers, graniet en berkenbeplanting. Was ooit ingericht in het plantsoen aan de Oude Weurtseweg/Eerste Oude Heeselaan.
5. Sculptuur Oscar Goedhart (1973) Afmetingen: Materiaal: Sokkel: Fundering:
Totaal: (HxBrxD) 112 x 40 x 40 cm Deel wat over sokkel hangt: van knieholte tot onderzijde been: 30 cm gepatineerd brons nieuwe sokkel (HxBrxD) 120 x60 x 60 cm in gewapend beton. Gewapende betonplaat 0,8 x 0,8 m dikte 0,15 m bovenkant onder maaiveld.
6. Sculptuur Oscar Goedhart (1973) Afmetingen: Materiaal: Sokkel: Fundering:
(HxBrxD) 87 x 75 x 40 gepatineerd brons Sokkel midden op de fundering (HxBrxD) 0,70 x 1,20 x 0,50 m / gewapend beton. Gewapende betonplaat 1,5 x 0,75 m dikte 0,15 m bovenkant 10 cm boven het maaiveld.
7. ‘Steen’ Gerard Bruning (1977) Afmetingen: Materiaal: Sokkel: Fundering:
(HxBrxD) 0.40 x 1.57 x 0.50 m Petit Granit (Belgische hardsteen) (HxBrxD) 0,20 x 1.4 x 0,35 m / gewapend beton met bekisting van steigerplanken (vanwege beoogde netfstructuur in het betonoppervlak). Gewapende betonplaat 1,6 x 0,70 m dikte 0,15 m bovenkant onder het maaiveld.
8. ‘Kat’ Gerrie van der Velden (Jaartal onbekend) Afmeting: Materiaal: Sokkel: Fundering:
beeld (HxBrxD) 43 x 34 x 20, (draagplaat (HxBrxD) 10 x 120 x 39 cm) Brons op een betonnen draagplaat n.v.t. Verwerken in de architecturale constructie van het plantenperk / Plaatsing op de rand.