Anneke Béber werd 100. SMOG, ook voor volwassenen. Diensten Ondersteuningsplan. Kan jij de bus op? P602416

P602416 een uitgave van KVG VORMING vzw

KATHOLIEKE VERENIGING GEHANDICAPTEN

s.OVEMBER sNUMMERsJAARGANGs

Afgiftekantoor: Gent X Verschijnt maandelijks, behalve tijdens de maanden februari en augustus ■ Retouradres: A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen

MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE

› Diensten Ondersteunings­ plan van start

› Kan jij de bus op?

› SMOG, ook voor volwassenen

› Anneke Béber werd 100

Inhoud Redactioneel 3

D  .O.P. je boontjes … Een Dienst OndersteuningsPlan in elke provincie.

6

S MOG voor volwassenen Willem doet zijn verhaal met ondersteuning van gebaren.

8

A  nneke voorbij de kaap van 100 Anneke Bèber is al vele jaren ‘vriend-lid’ van KVG.

10

K  VG in de kijker Fuiven ‘op maat’ van mensen met een handicap.

13 14

S tandpunt Zorg in de toekomst.

16

K  un jij de bus op? KVG-afdelingen voeren actie voor toegankelijke bushaltes.

18

Marge Agenda, Publicaties, Ten slotte, Zoek en Vind

20

W  etten en weten Het effect van de gezinssituatie op de tegemoetkomingen aan personen met een handicap.

22 23

E lke dag Er waren eens twee koningskinderen.

Agenda KVG-vormingsmomenten en vrijetijdsaanbod in de provincies

B ezinning Aandacht …

Colofon HANDISCOOP is een uitgave van de Katholieke Vereniging Gehandicapten-Vormingsbeweging vzw, Verantwoordelijke uitgever: Pierre Gyselinck, Waregemsesteenweg 53, 9770 Kruishoutem Hoofdredactie: Lief Vanbael Eindredactie: Luc Van Tolhuyzen Administratie: Maria Cleiren Lay-Out: Peter Sackx Coverfoto: Luc Dequick Redactieteam: Lief Vanbael, Marc Kempen, Veronique Michel, Peter Sackx Druk: De Cuyper, Drukkerijstraat 11, 9240 Zele, Redactieadres: KVG, ‘Huize Mathieu Van Gorp’, Arthur Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, fax 03 248 14 42, e-mail [email protected], www.kvg.be, Prk. 000-0487925-15, Reclame: KVG-Vorming vzw, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, Jaarabonnement: € 20. De redactieraad is niet verantwoordelijk voor ingezonden artikels (teksten van gelegenheidsschrijvers, lezersbrieven, koopjes, zoekertjes). Enkel teksten die ondertekend zijn kunnen worden opgenomen. De redactieraad be­houdt zich het recht om in­gezonden stukken in te korten of te weigeren. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten met uitdrukkelijke toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk voor de advertenties. Een opname van een advertentie in Handiscoop biedt geen garantie voor goede kwaliteit van de aangeprezen producten. Verschijnt maandelijks op 25 000 exemplaren. Sommige informatie uit Handiscoop (o.m. Standpunten) is ook na te lezen op internet. Handiscoop is 6 maanden na de verschijningsdatum beschikbaar in pdf op www.kvg.be.

Nieuws zoals dat over de sluiting van Ford Genk raakt ons allemaal. Vooral de wijze waarop topmensen vanuit hun verre ivoren toren beslissen over hardwerkende mensen, loyaal aan hun bedrijf en hun gezin, snijdt diep in ons vel. Wij kunnen alleen maar meeleven met al wie door dit drama getroffen wordt. En de werknemers wensen we de nodige strijdlust en veerkracht om nieuwe richtingen te zoeken en te vinden. We denken hier in het bijzonder aan de werknemers van de BEWEL, de Limburgse Beschutte Werkplaatsen. Wij ontmoeten hen vaak op onze activiteiten. Altijd vol trots over hun werk voor ‘de Ford’. Net zoals er anderen ooit ontzettend trots waren op hun werk voor ‘de Philips’. Bij de vorige herstructurering van Ford in 2003 moest de BEWEL al haar assemblage-afdeling afbouwen. Maar de wasserij bleef. Daar werd de werkkledij van alle Ford-werknemers gewassen en hersteld. Maar straks zullen er geen overalls meer zijn om gewassen te worden. Wat betekent dat er andermaal een grote werkopdracht voor deze beschutte werkplaats verloren gaat. Wij vernamen dat de directie van BEWEL ondertussen werkzekerheid blijft verzekeren en opleidingen voorziet om werkeloosheid te vermijden. De dynamiek van BEWEL kennende, zal dit hen ook wel lukken. Want net omdat zij zoveel afdelingen en sectoren hebben, slagen zij er vaak in om de tegenslag in de ene sector door een andere sector op te vangen. Maar als een mens zijn ‘beroepsfierheid’ verliest, kan dit niet zomaar opgevangen worden door hen een andere job te geven. Dit verwerken vraagt veel tijd. Als de werkgelegenheid, zoals in deze crisistijd, met rasse schreden achteruit gaat, worden er veel bevolkingsgroepen getroffen. Mensen met een handicap zijn in dit verhaal uiterst kwetsbaar. Ze hebben sowieso al veel minder kans op een job. En de sollicitant met een handicap

door Lief Vanbael

zal zeker niet als eerste uit de bus komen bij een overaanbod aan werkzoekenden. Daar moeten we niet naïef in zijn. Maar ook de beschutte en sociale werkplaatsen hebben het momenteel erg moeilijk om opdrachten aan te trekken en hun werknemers werkzekerheid te bieden. Het vraagt van hen veel creativiteit om bepaalde opdrachten te vertalen in deelopdrachten waardoor ook mensen met minder arbeidscapaciteiten aan het werk kunnen (blijven).

Als er geen Ford-werknemers meer zullen zijn, zullen er ook geen overalls meer moeten gewassen worden. Wij ontmoeten de laatste tijd nogal wat werknemers uit de beschutte werkplaatsen die economisch werkloos zijn. Hierdoor vermindert niet alleen hun inkomen, vaak mist deze doelgroep de dynamiek, kennis of vaardigheden om op een goede manier met de toegenomen ‘vrije tijd’ om te gaan. Soms zitten mensen urenlang alleen op hun kamer of dolen ze doelloos rond. In ‘tehuizen voor werkenden’ of in begeleid of beschermd wonen is er onvoldoende personeel om mensen te ondersteunen bij hun dagbesteding. En voor wie nog thuis woont is er helemaal geen ondersteuning. Of moeten ook hier weer de ouders of andere gezinsleden een tandje bijsteken? Op hun schouders rust nu al vaak zoveel zorg … Laat ons vooral ook daar aan denken.

D.O.P. je boontjes … Dit voorjaar werd in elke Vlaamse provincie een ‘Dienst OndersteuningsPlan - D.O.P.’ opgericht. Deze diensten passen in de plannen ‘zorgvernieuwing’ van Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen. In zijn ‘perspectiefnota 2020. Nieuw ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap’ (najaar 2010) had hij het over een ‘goed werkend voortraject’ waarbij het de bedoeling is om na een proces van vraagverheldering te komen tot een ondersteuningsplan voor een persoon met een handicap vanuit de visie: „gewoon waar het kan, uitzonderlijk als het moet”.

Het is de opdracht van de D.O.P.’s om die processen van vraagverheldering te begeleiden en, samen met betrokkenen, een ondersteuningsplan op te stellen. Carlos uit Aalst is ongetwijfeld een van de eersten die op een D.O.P. een beroep deden. Hij was bereid om zijn ervaringen met ons te delen. Ook Etienne, zijn ‘steun en toeverlaat’ en Ethel van de D.O.P.-Oost-Vlaanderen namen aan dit gesprek deel. Carlos: Ik heb altijd vrij goed mijn plan kunnen trekken. Jarenlang werkte ik in de bouw en ik heb verschillende cursussen gevolgd: schilderen en behangen, metsen, elektriciteit, … Ik werkte vaak zeven dagen op zeven en maakte veel uren op een dag. Mijn probleem was dat ik geen ‘neen’ kon zeggen. Enkele maanden geleden werd het me allemaal te veel, ik was helemaal op. Via de dokter kwam ik bij Katrien van het CGG (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg) terecht. Met haar had ik enkele goede gesprekken maar zij kon mij niet verder helpen. Toevallig las Katrien op dat moment een artikel over de diensten ondersteuningsplan. Zo ben ik bij

Carlos (midden) en vrijwilliger Etienne (links) maakten samen met Ethel (rechts) een ondersteuningsplan.

de D.O.P. in Oost-Vlaanderen terechtgekomen. Zij stuurden mij een folder. Op de vragen die daarin stonden, heb ik een eerlijk antwoord proberen te geven. Het ging over mijn wensen, mijn dromen en de problemen die ik had om die te realiseren. Toen alles op papier stond, heb ik een afspraak gemaakt en

3

Ethel is dan tot bij mij thuis gekomen. Etienne was er ook. Op hem kan ik gelukkig altijd rekenen. Etienne: Onze ouders waren overburen en zo kennen wij elkaar. Veel contacten hadden wij vroeger niet en wij zijn elkaar zelfs een tijdje uit het oog

november 2012

verloren. Wij hebben elk ons werk, ik heb een gezin, … Toen Carlos niet zoveel meer bij zijn familie terechtkon, hebben wij de draad weer opgenomen. Carlos mag mij altijd bellen, al is het niet altijd haalbaar om er dan direct voor hem te zijn. Ik wil hem zo goed mogelijk helpen, maar ik ben niet zo goed thuis in alles wat er op vlak van welzijn en zorg bestaat. Daarom ben ik ook blij dat wij bij Ethel van de D.O.P. terechtkonden. Dank zij haar leerde ik veel initiatieven en mogelijkheden kennen en hebben Carlos en ikzelf een en ander kunnen verkennen.

Ik had al goed nagedacht over wat ik allemaal wou.

Ethel: Wat ik vanaf het eerste moment zo waardeerde was het feit dat Carlos, met de steun van Etienne, zich heel goed voorbereid had op ons gesprek. Ook was het direct duidelijk dat Carlos vooruit wilde, zelfs al kostte het hem veel moeite en energie. Carlos: Ik had al heel goed nagedacht over wat ik allemaal wou en ik heb mijn wensen, met de hulp van Etienne, op papier gezet. En dat waren er veel. Zo wou ik eindelijk eens een vaste huisarts hebben. Omdat ik altijd het gevoel had dat ze me niet konden helpen, liep ik van de ene arts naar de andere. Telkens opnieuw moest ik mijn verhaal doen. Dat wou ik veranderen. Ethel: Daar hebben wij dan ook eerst werk van gemaakt. Wij hebben voor Carlos enkele mogelijkheden op een rijtje gezet: was een wijkgezondheidscentrum met meerdere artsen iets voor hem of had hij liever een vaste huisarts?

november 2012

Carlos: Ik wou het liefst een vrouwelijke huisarts omdat ik het gevoel heb dat die meer naar je luisteren. Ethel bezorgde me het adres van een vrouwelijke huisarts hier in de buurt. Ik heb wel aan Etienne gevraagd om mee te gaan omdat ik me dan wat zekerder voel. Het klikte met deze dokter. Zij had ook oog voor mijn lichamelijke klachten. Want door de stress en de oververmoeidheid had ik veel last van mijn spieren. Via haar kwam ik bij een relaxatietherapeut terecht die me goed geholpen heeft. Carlos: ik wil ook dingen buitenshuis doen, De dokter wou mijn prosporten, vrienden maken, … bleem ook wat diepgaander aanpakken en verwees me naar een psychiater. Hij volg me nu verder op. Ik kreeg medica- dienst waar je gratis terechtkunt om je tie voorgeschreven, maar het lukte niet verhaal te doen. Zij luisteren daar echt zo best om die stipt te nemen. Nu komt naar je en proberen mee te zoeken hoe er wekelijks een zelfstandige verpleeg- ze je kunnen helpen. Bij deze dienst ben ster langs die alles voor mij klaarlegt. En ik nu al vaker langsgelopen. het babbeltje dat ik dan met haar heb, doet me ook deugd. Etienne: Dit waardeer ik nu bij Carlos. Hij blijft niet bij de pakken zitten. Ethel: Het is de opdracht van een Hij doet iets met de informatie die hij D.O.P. om met mensen mee te zoe- krijgt en heeft de moed om kennis te ken hoe zij hun wensen voor de toe- maken met verschillende diensten. Lukt komst kunnen realiseren op alle mo- het niet, dan is dat zo. Maar hij heeft het gelijke terreinen: wonen, administratie, tenminste geprobeerd. Carlos is echt gezondheidszorg, dagbesteding, vrije- gemotiveerd om een en ander aan te tijdsbesteding, … en wie hen daarbij pakken, hij wil vooruit. En net omdat hij kan ondersteunen: is er iemand uit het zoveel moeite doet om verschillende directe netwerk die wat ondersteuning diensten te verkennen, hebben wij wel kan bieden of kunnen wij een netwerk al een aantal goede sporen gevonden. helpen uitbouwen? Welke diensten kun- Bijv. op vlak van vrijetijdsbesteding … nen helpen? Is er eventueel nog bijkomende handicapspecifieke ondersteu- Carlos: Dat is inderdaad goed gelukt. ning nodig van het Vlaams Agentschap Vroeger was ik altijd aan het werk en voor Personen met een Handicap? had ik weinig vrije tijd. Ik legde wel eens een puzzel, liefst zo ingewikkeld mogeCarlos: Ethel heeft mij verteld waar ik lijk. Maar nu ik voorlopig niet meer kan bijvoorbeeld terechtkan als ik het ge- werken, heb ik veel tijd. Ik wil ook dinvoel heb dat ik ‘vast’ zit. Zo gaf ze me gen buitenshuis doen, sporten, vrienden het telefoonnummer van tele-onthaal maken, … Hierover heb ik met Ethel en ik heb hen gebeld. Maar ik voelde me gesproken. Zij is toen op zoek gegaan daar niet zo goed bij omdat ik de men- en heeft mij een aantal mogelijkheden sen waartegen ik praatte niet zag. Daar- voorgesteld, zowel gewone activiteiten na stelde Ethel voor om eens contact te als activiteiten die speciaal voor mensen nemen met het ‘Huis van de mens’ hier met een beperking georganiseerd worin Aalst. Dat is een heel laagdrempelige den. Ik heb veel daarvan uitgeprobeerd.

4

Bij Kompas in Gent heb ik direct mijn draai gevonden en daar neem ik nu regelmatig aan de activiteiten deel. Ik ben vertrokken van het idee: „ik wil vrienden maken en niet van ik wil een lief vinden”. Toch heb ik er een vriendin gevonden. Daar ben ik heel gelukkig mee. Ik doe nu verschillende dingen in mijn vrije tijd: zondagvoormiddag ga ik zwemmen, ik ga regelmatig met Etienne fietsen, op vrijdag volg ik kookles en ik probeer groenten in mijn eigen tuin te kweken. Mijn eigen potje koken gaat helaas niet zo goed. Ik vind dat heel stresserend. Vroeger ging ik elke dag bij mijn ouders eten. Nu dit niet meer kan, moet ik er zelf voor zorgen. Ik ga wel eens een snack eten in een taverne, maar financieel weegt dit zwaar. Daarom heeft Ethel mij gestimuleerd om eens naar het Sociaal Huis hier in Aalst te gaan en te horen wat zij op dat vlak te bieden hebben. Zij leerden me een sociaal restaurant in mijn buurt kennen waar ik aan een schappelijke prijs een maaltijd kan nemen. Ik weet nu ook waar ik terechtkan als ik nog eens iets nodig heb. Binnenkort ga ik bij het Sociaal Huis langs om te horen hoe het zit met een verwarmingstoelage. Financieel is het niet zo gemakkelijk om rond te komen. Daarom zou ik liefst terug aan het werk gaan. Maar mijn probleem is dat ik niet op tafel durf te kloppen en zeggen ‘nu is het genoeg geweest’. Daarom geraakte ik ook overspannen. Ethel heeft gezocht naar iets wat mij kon helpen om het in de toekomst niet meer zo ver te laten komen. Zo volgde ik een cursus ‘opkomen voor jezelf’ bij Leerpunt. Daar heb ik veel geleerd. Ethel: Wij proberen ook werk te maken van de wens van Carlos om, als hij er terug bovenop is, opnieuw aan het werk te geraken. Zo kwamen wij bij GTB terecht, dat is een gespecialiseerde dienst voor trajectbepaling en -begeleiding voor personen met een arbeidshandicap die je in de werkwinkel kan vinden. De trajectbegeleider bekijkt nu met Carlos wat voor hem een goede job kan zijn, of hij eventueel nog een bijkomende opleiding kan volgen, … De ondersteuning van de dienst D.O.P. is voor Carlos nu ten einde, maar het was echt fijn om met hem te werken.

Diensten Ondersteuningsplan - D.O.P. Een medewerker van de D.O.P. ondersteunt personen met een handicap, en eventuele andere mensen uit hun netwerk, bij het nadenken en formuleren van hun toekomstwensen, hun mogelijkheden en hun nood aan ondersteuning. Dit ‘proces van vraagverheldering’ moet leiden tot een ‘ondersteuningsplan’ dat opgebouwd wordt vanuit drie invalshoeken: - Wat zijn de mogelijkheden van het natuurlijk netwerk van de persoon met een handicap: zijn gezin, familie, buurt, eventuele vrijwilligers, …? Hoe kan dit netwerk geactiveerd worden of hoe kan er een netwerk rond de persoon tot stand komen? Bedoeling is een maximale inclusie te bereiken. - Welke ondersteuning kan niet door het directe netwerk geboden worden? Zijn er reguliere diensten die dit kunnen opnemen: bijv. gezinshulp, poetsdienst, thuisverpleging, …? - Is er daarnaast nog nood aan handicapspecifieke ondersteuning die door een VAPH-dienst of -voorziening kan geboden worden (VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap)? Een D.O.P. biedt dus zelf geen ‘zorg’, ‘wonen’ of directe ‘ondersteuning’ aan. Zij biedt mensen met een handicap en hun netwerk wel een aantal begeleidingen om meer inzicht te krijgen in hoe hun toekomstwensen kunnen gerealiseerd worden en hoe de noodzakelijke ondersteuning daarbij kan georganiseerd worden. Het gaat om gemiddeld 12 begeleidingen (1 uur) per persoon, gespreid over maximum 1 jaar. Deze begeleidingen zijn gratis. Voor wie? Alle personen met een handicap die nog geen ondersteuning of opvang krijgen van een door het VAPH erkende dienst of voorziening. Wie nog niet bij het VAPH ingeschreven is, moet wel een attest van de handicap of het vermoeden van handicap door een arts of een multidisciplinair team kunnen voorleggen. Er is een D.O.P. in elke provincie: - D.O.P. OpMaat Antwerpen, 03 889 00 07, [email protected]; - D.O.P. Traject Antwerpen, 03 366 29 93, [email protected]; - D.O.P. Oost-Vlaanderen, 0473 73 87 68, [email protected]; - D.O.P. West-Vlaanderen, 0490 44 34 04, [email protected]; - D.O.P. Vlaams-Brabant en Brussel: - Regioteam Brussel, 02 201 76 43, [email protected]; - Regioteam Halle-Vilvoorde, 02 460 69 60, [email protected]; - Regioteam Leuven, 016 56 56 30; leuven@dop-vbb/be; - D.O.P. Limburg, 011 35 34 10, [email protected].

Vooral omdat hij zo eerlijk en open was. Hij stond open om alles wat wij aanreikten, met de steun van Etienne, verder te verkennen. Carlos: Ik heb het voorbije jaar heel veel geleerd. Ik voel me ook sterker en ik weet ook beter wat ik aankan, waar ik hulp bij nodig heb en waar ik die hulp kan vinden. Daar heeft Ethel mij goed bij geholpen. Maar ik geef het eerlijk toe  … als Etienne er niet zou zijn, zou ik nog heel erg verloren lopen.

5

Ik zal altijd ondersteuning nodig hebben. Daarom heb ik ook kennis gemaakt met WOP, Wonen Onder Begeleiding van een Particulier. Van deze dienst zullen Etienne en ikzelf begeleiding krijgen, zo’n beetje als Ethel deed, maar dan onbeperkt in de tijd. Het ondersteuningsplan dat wij samen maakten is een handige leidraad. Ik ben op de goede weg, maar ik ben er nog niet. Ik wil wel heel erg mijn best doen … Lief Vanbael

november 2012

SMOG voor volwassenen In Dagcentrum Leef praat ik met Willem over koetjes en kalfjes. Over wat er op zijn programma staat. En over wat hij fijn vindt in het dagcentrum. Over broer en zussen, en over zijn ouders. Wie Willem Aussems hoort praten zou kunnen zeggen dat hij moeilijk praat. En toch loopt ons gesprek vlot, zonder dat hij telkens weer moet herhalen.

Hij neemt ook initiatief in ons gesprek. Zo geeft Willem aan wat voor hem belangrijk is: op donderdag worden er van de aardappelen die hij zo graag schilt, frietjes gesneden! Hoe is dit te rijmen met Willems onduidelijke spraak? Willem gebruikt SMOG, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren. De combinatie van gebaren en spraak, zorgt ervoor dat Willem zeer goed te begrijpen is. Eens thuis bekijkt Willem samen met zijn moeder Charlotte zijn agenda en overlopen ze samen zijn dag. Ook zij gebruikt SMOG-gebaren in gesprek met Willem.Willem neemt deel aan het gesprek, reageert op wat aan tafel gezegd wordt, verwoordt wat hem bezighoudt, Charlotte: Willem heeft twee jongere zussen Camille en Arianne en een jongere broer Pieter. Ik merkte al vroeg dat opvang voor Willem niet zo vanzelfsprekend was als voor zijn broer en zussen. Als Willem mee naar de speelpleinwerking ging, kreeg ik na een dag al de melding dat hij heel lief was, maar dat ze hem niet meer konden opvangen. Toen hij zes was, ging hij naar een school voor buitengewoon onderwijs en verbleef hij tijdens de week in het MPI dat daarbij hoorde. Dat deed ons pijn, maar het was de enige manier om ons gezin nog draaiende te houden.

november 2012

SMOG heeft de sociale vaardigheden van Willem sterk verbeterd. Willem en de andere kinderen op zijn school praatten niet goed en men zocht daar naar een manier om hen te laten communiceren. De kindjes kregen een bakje rond de hals met daarin picto’s die ze moesten uitzoeken als ze iets wilden vragen. Daar was ik zo door aangedaan, dat ik op zoek ging naar andere mogelijkheden. Via contacten kreeg ik de kans om mijn vraag op de radio te stellen en toen kwam er re-

6

actie van iemand die mij vertelde over SMOG. Ik ben de mensen op Willems vroegere school nog altijd dankbaar dat ze daarvoor openstonden en de cursus zijn gaan volgen. De kinderen kregen door SMOG een communicatiemiddel, en ook de ouders werden erbij betrokken. Wij kregen gebaren aangeleerd en er werden heel regelmatig SMOG-herhalingslessen gegeven. Dat waren fijne avonden.

Willem: Wij gaan straks samen ook nog wat met gebaren spreken, in de zetel, hé?

SMOG in een oogopslag

Charlotte: Toen Willem 21 jaar was, kon hij niet meer terecht op school en moesten we ons helemaal anders organiseren om hem te kunnen opvangen. Het kon toen niet anders dan dat ik halftijds ging werken om voor Willem te zorgen. Er was op dat moment geen opvang buitenshuis beschikbaar! Ik word dus heel boos als ik politici vandaag hoor praten over langer werken en ‘volledige loopbanen’. Hoe moet ik ooit aan een loopbaan van 40 jaar geraken? Hoe is dit bovendien te rijmen met de plannen om meer beroep te doen op het natuurlijk netwerk van iemand met een handicap? Ouders gaan nog veel meer in de knoei geraken. Willem heeft elke dag een taak in huis. Groenten snijden, slopen verversen, alle platte stukken strijken. Ja, wij gebruiken hier stoffen servetten, dat hebben wij weer ingevoerd toen hij thuis is komen wonen.

- SMOG combineert gesproken taal met gebaren. - Het gaat om vastgelegde gebaren die in heel Vlaanderen op dezelfde manier gebruikt worden. - SMOG is geen gebarentaal, enkel bij de belangrijkste woorden in een zin wordt een gebaar gemaakt. - SMOG is meer dan ‘gebaren maken’. Je spreekt trager omdat je ook gebaren maakt. Je gebruikt de ruimte, je mimiek en je lichaam om een boodschap zo goed mogelijk over te brengen. Zo zorgt het gebruik van SMOG ervoor dat je als spreker aandacht hebt voor een goede communicatiestijl! Dit is in het belang van mensen met een communicatieve handicap. - SMOG wordt ingezet om de communicatie met kinderen, jongeren en volwassenen met een verstandelijke handicap mogelijk te maken of te verbeteren, maar ook wie een andere beperking in zijn communicatiemogelijkheden heeft kan ermee gebaat zijn. - De nadruk ligt op het spreken. Kiezen voor SMOG wil niet zeggen dat je kind nooit zal leren spreken. Kinderen bij wie de gesproken taal goed op gang komt, zullen de gebaren gaandeweg achterwege laten. Bij kinderen die moeilijk blijven praten of moeite hebben met het verstaan van gesproken taal, zal SMOG een communicatiehulpmiddel blijven. - Handig bij SMOG is dat je geen bijkomend hulpmiddel nodig hebt. Nadeel is dat je het moet leren. - Sommige personen gebruiken SMOG én een technisch hulpmiddel, zoals een spraakcomputer.

Luca,Willems vader komt net thuis. Willem: Mijn papa is mijn nummer 1! Hij schildert. (Willem en Luca overlopen het programma in het dagcentrum.) Vandaag huishoudatelier, aardappelen schillen en afdrogen. Luca: Willem heeft veel geleerd op school, maar hij is nog spraakzamer geworden door weer thuis te komen wonen. Hij gebruikt meer gebaren en zijn spraak is nog verbeterd. Willem praat heel graag. De andere kinderen doen hun verhaal als ze thuiskomen en Willem wil dat ook. Willem staat meer open voor mensen, zijn sociale vaardigheden gaan er op vooruit. Het thuisgevoel, dat is iets wat ik wel miste in de residentiële voorzieningen die we bezochten, toen Willem volwassen was. Ik zag soms te weinig personeel, een strakke structuur niet in functie van financieel overleven, … Daar zag ik dus geen thuis in voor mijn kind. Charlotte: Willem heeft zo zijn best gedaan om thuis te mogen blijven. Hij zorgde ervoor dat hij onmisbaar was. Zo herinner ik mij nog dat als de jon-

gere kinderen examens hadden, Willem af en aan liep met koekjes om hen te verzorgen. Willem: Ik wil niet meer op internaat slapen. Wel bij Philip en Camille, op hun appartement tv gaan kijken en slapen. Willem is een zorgzame man. Vraagt of ik graag honing in de thee wil, vraagt zich af waar zijn broer toch zit, maakt mij attent op een lastige vlieg en serveert mij een zelfgebakken cake. Willem vertelt ook over Mammie, die al oud is en met wie hij graag een kaartje legt en een korte wandeling maakt. Over de vakantie die ze samen plannen. Over zijn kippen en vooral dan over lieveling Coco. Over dierbaren die er niet meer zijn. Over zijn schooltijd, over zijn geplande aperitief met cola en chips, over Camille en Philip, Arianne en Pieter. Als zijn ouders zich gaan klaarmaken voor een lange avond buitenshuis - broer Pieter blijft thuis - kijken we in Willems fotoalbum en praten we - natuurlijk - nog even verder met ondersteuning van gebaren.

SMOG-initiaties Voor ouders, familieleden en vrijwilligers

- Roeselare: 13 en 20 november 2012 - Hasselt: 20 en 27 november 2012 - Leuven: 6 en 13 maart 2013 - Sint-Niklaas: 17 en 24 april 2013 - Mechelen: 15 en 22 mei 2013 Voor informatie en inschrijvingen: Gezin en Handicap, [email protected], 03 216 29 90.

Rosie Roothans

7

november 2012

Anneke voorbij de kaap van 100 Honderd jaar worden is misschien geen uitzondering meer, maar dat is het wel als de ‘dame’ in kwestie nog zo gezond, fit, dynamisch, helder, positief, open en betrokken is als Anneke Béber …

Anneke: Het bestuur van KVG-SintKatelijne-Waver heeft voor mijn 100ste verjaardag een echt gezellig feest georganiseerd. Een van de bestuursleden heeft er ontzettend mooi gesproken. Dat heeft me veel deugd gedaan. Wat me zo treft in een organisatie als KVG is hoe de bestuursleden, en dat zijn meestal mensen die zelf een handicap hebben of moeten zorgen voor een kind met een handicap, toch de tijd vinden om zich in te zetten voor anderen. Die groep hangt zo goed aan elkaar. Telkens als ik op een activiteit van KVG ben, en ik probeer zoveel mogelijk te gaan, pakt het mij om te zien hoeveel mensen voor elkaar kunnen betekenen, hoe liefdevol ze met elkaar omgaan. Ik wil dan ook heel graag zeggen: „bedankt voorzitter Jos, bedankt bestuursleden. Dat de sfeer in deze groep zo fijn, zo warm is, is vooral aan jullie te danken!”

Als 12-jarig meisje kwam Anneke in 1924 naar België

Handiscoop: Anneke, hoe ben jij bij KVG terechtgekomen? Anneke: Jaren geleden zag ik een moeder met een zoon met een ernstige handicap die op dat moment heel moeilijk deed. Ik zag hoe die moeder zo hard haar best deed, maar er niet in slaagde

november 2012

om haar zoon te kalmeren. Iedereen keek naar hen en ik had zo met haar te doen. Haar blik vertelde hoe moe zij was, maar ook hoe graag zij haar zoon zag. Op dat moment heb ik me voorgenomen: als er een organisatie is die deze mensen ondersteunt, dan wil ik me daar

8

bij aansluiten. En zo ben ik vele jaren geleden ‘vriend-lid’ bij KVG KatelijneWaver geworden. Daar heb ik nog geen moment spijt van gehad want ik heb er al veel vriendschap mogen ervaren.

Handiscoop: Als je 100 jaar bent, heb je ongetwijfeld al heel veel mogen beleven … Anneke: Op 2 februari 1924 ben ik als twaalfjarig meisje vanuit Hongarije naar België gekomen. Hongarije was één van de verliezende landen van de eerste wereldoorlog en speelde door het verdrag van Trianon bijna tweederde van zijn grondgebied kwijt aan Roemenië, Tsjechoslowakije en Joegoslavië. Er is Hongarije toen veel onrecht aangedaan. Zij hebben vooral hun meest vruchtbare en rijke gronden, hun mooiste stukken natuur moeten afgeven. Met grote

Het pakt mij om te zien hoeveel mensen voor elkaar kunnen betekenen.

armoede en dreigende hongersnood tot gevolg. In die tijd werden sommige kinderen voor een aantal maanden naar het buitenland gestuurd om aan te sterken. Zelf zat ik op een bus van 25 kinderen die in Sint-Katelijne-Waver stopte. Als klein verlegen meisje dat enkel Hongaars sprak, kwam ik in een Belgisch gezin terecht. Zij hebben heel goed voor me gezorgd, maar ’t was toch allemaal zo vreemd. Ik weet nog dat ik peperkoek te eten kreeg, en siroop. Helemaal niet lekker vond ik. Maar mijn vader had gezegd dat ik, met een lief gezichtje, alles moest opeten wat ze me gaven. Na zes maanden zijn 24 kinderen teruggekeerd naar Hongarije, ik ben gebleven! Ik durfde gewoon niet te zeggen dat ik terug naar huis wilde. Pas vele jaren later, toen mijn man en ik het financieel wat beter kregen, heb ik mijn familie in Hongarije kunnen bezoeken. Nu ga ik regelmatig terug om mijn familie te zien. Ik heb zoveel zien veranderen, … Vroeger mochten wij niet veel. Ik ben bijvoorbeeld bijna nooit uit geweest. Als je

getrouwd was, mocht je in die tijd niet werken. Ik wilde naar school gaan om voor ‘moeder’ te studeren. Mijn grootste droom, nl. moeder worden, is uitgekomen. Wij kregen twee dochters. Mijn man, Jos, was onderwijzer en heel actief in de heemkundige kring. Hij leefde wat met zijn hoofd in de wolken en al dat materiële zei hem niet veel. Maar hij was heel geëngageerd. Tijdens de tweede oorlog heeft hij hier, zowat op zijn eentje, het Davidsfonds recht gehouden. Jonge mensen van nu hebben zoveel, zij krijgen ook alle kansen om van hun leven iets te maken. Toch is het voor sommigen nooit genoeg. Het doet me pijn om te zien dat sommigen zoveel kansen laten liggen. Tegen jonge mama’s en papa’s die pas een kindje hebben, zeg ik dikwijls: „Zorg er goed voor en geef je kind liefde en schoonheid mee, leer je kind goed te zijn voor anderen”. Dit vind ik het belangrijkste dat wij als ouders onze kinderen kunnen meegeven en daar hoef je niet rijk voor te zijn. Ik heb thuis ook zoveel liefde meegekregen en ik heb me altijd voorgenomen om die liefde later met zoveel mogelijk mensen te delen. Daarom heb ik me ook altijd ingezet voor anderen. Ik ben lid van zeven verenigingen, van een aantal was ik jarenlang actief kernlid. Wij beseffen het niet altijd, maar het is hier echt wel het ‘beloofde land’. Mensen hebben hier zoveel. Onderwijs, gezondheidszorg, … dat is hier allemaal goed geregeld. Maar als je je ogen opendoet, zie je toch ook veel armoede. En dat is niet altijd de eigen schuld want soms kunnen mensen veel tegenslag hebben. Daarom is solidariteit ook zo belangrijk. Maar veel mensen zijn zoveel met zichzelf bezig. Gelukkig zie ik ook veel mannen en vrouwen die goed doen, die zich inzetten voor anderen. Aan deze mensen wil ik zeggen: „blijven volhouden, want wat jullie in deze samenleving betekenen is onbetaalbaar!” Er gebeuren ook veel mooie dingen. Vroeger heb ik gezien dat mensen met een handicap vaak weggestopt werden, dat er niet over hen gepraat werd en dat ouders beschaamd waren als ze een kind met een handicap hadden. Gelukkig is die kijk op mensen met een han-

9

Dankbaar terugdenken aan Mathieu Van Gorp Dit jaar zou ook Mathieu Van Gorp, de stichter van KVG, 100 jaar oud worden. Hij overleed in 1974. De KVG-groep wil de herinnering aan haar bezieler levendig houden en wil deze gelegenheid aangrijpen om haar dankbaarheid en respect voor Mathieu Van Gorp te uiten.

dicap veranderd. Ik ben blij dat mensen met een handicap er nu veel meer bij horen. Die Paralympische Spelen … ik heb dat allemaal gevolgd. Fantastisch als je mensen met een handicap zo bezig ziet. Ik heb ook ontzettend veel respect voor ouders die de zorg voor hun kind met een handicap opnemen. Die mensen verdienen alle ondersteuning om dit zo lang mogelijk te kunnen doen. En wij moeten hen veel meer zeggen dat ze het goed doen. Ik heb zoveel om dankbaar voor te zijn: ik ben gezond en kan nog alleen mijn plan trekken, mijn geheugen wil nog goed mee, mijn familie is zo attent voor mij, ik woon in een dorp met zoveel lieve mensen, voor mijn 100ste verjaardag werden er schitterende feesten georganiseerd, … Ik geniet van zoveel. Ik lees graag, ik ga graag met vrienden op restaurant, … Een keer per week ga ik naar het bejaardenhuis om wat met de oude mensen, allé zij zijn jonger dan ik, te babbelen … Lief Vanbael

november 2012

Saturday Night Fever bij KVG Een keer per maand fuiven de Springende Swingers in Jeugdhuis de Govio in Kalmthout. Het is zeker niet de bedoeling van KVG om mensen met een beperking enkel onder elkaar en in een ‘veilig nest’ de kans te geven om te feesten en anderen te ontmoeten. Integendeel … de KVG-vrijetijdswerkingen ondersteunen mensen volop in hun zoektocht naar inclusieve vrijetijdsbesteding.

november 2012

Maar sommige mensen met een handicap zouden nergens komen als er voor hen geen aanbod ‘op maat’ zou zijn. Daarnaast hebben een aantal mensen al zoveel teleurstellingen opgelopen in het uitgangsleven dat ook zij (tijdelijk) nood hebben aan een activiteit waar ze zichzelf kunnen zijn en niet constant op de tippen van hun tenen moeten lopen. Als ik in het jeugdhuis toekom is het al volle ambiance. Op het eerste gezicht is dit een gewone fuif. Er zijn tooghangers, muurbloempjes, hardrockers, schlagerliefhebbers en plakkerige koppeltjes. Enkele jongeren zijn niet van de dansvloer weg te slaan. Toch zijn de fuiven van de Springende Swingers aangepast aan personen met een handicap. Even een babbeltje met de organisatrice Sara Vanstaen … Sara: We merken dat er in onze buurt niet zo veel uitgangsmogelijkheden zijn waar ook jongeren met een beperking zich goed voelen. Daarom organiseren we elke maand een themafeest: vorige maand deden we een jembe workshop, dit weekend konden de deelnemers kiezen uit een

10

Op onze fuiven mogen jongeren met een handicap zichzelf zijn. heel gamma oude Vlaamse volksspelen. Ambiance is er altijd. Zeker op onze fuiven. In vergelijking met andere fuiven, zijn de onze een beetje rustiger, ze beginnen eerder en duren niet zo lang, tot 23 uur. Sommige deelnemers komen samen met de leefgroep van de voorziening waar ze wonen. Andere jongeren wonen nog thuis bij hun ouders … „Maar excuseer me, nu moet ik eerst een nieuw plaatje opleggen.”

Ambiance is er altijd!

Dan maar de dansvloer op. Ik sta wat onhandig heen en weer te wiegen, dansen is niet echt aan mij besteed. De andere ‘springende swingers’ doen het heel wat beter. Breakdance, een trage of een rappe, geen muziekstijl is hen vreemd. Dat ik niet kan dansen is helemaal niet erg. Niemand die zich daaraan stoort. Iedereen lijkt plezier te hebben, de muziek is plezant en ik zie veel lachende gezichten.

voor te zorgen dat mensen niet in de problemen geraken. Vanavond zijn er zes vrijwilligers, maar gelukkig komen de begeleiders van vzw de Albe mee met hun leefgroep. Zij weten het beste wat voor die mensen kan. En we laten onze fuivers ook een handje toesteken: tappen, de zaal klaarzetten, muziek draaien, … Zo worden ze actief betrokken bij de organisatie van de fuif. Het is

Martin geniet met volle teugen. Hij woont in het tehuis voor niet werkenden van vzw de Albe. Vandaag komt hij mee feesten, maar op de volgende fuif zal hij zelf de plaatjes opleggen, zo beloofde zijn begeleider. „Ik heb thuis meer dan tweehonderd cd’s, waaronder de volledige collectie van Elvis. Plaatjes draaien doe ik heel graag, zeker als ik zie dat de mensen zich amuseren.” Dan bots ik op vrijwilligster Ann Thoné. Of er veel wordt gedronken bij de Springende Swingers? Ann: Het is net de bedoeling van onze fuiven dat mensen zich veilig voelen. Vaak vragen ouders of begeleiders om een oogje in het zeil te houden. Sommige deelnemers nemen medicatie en mogen geen alcohol drinken. Maar de meeste fuivers mogen natuurlijk wel een pintje drinken. Wij proberen er wel

tenslotte hun fuif, hé. Maar nieuwe vrijwilligers zijn meer dan welkom! Fantastisch, mijn lievelingsliedje van AC/ DC knalt door de boxen. Iedereen brult hard mee, de luchtgitaar wordt bovengehaald. Er zijn hier een paar wereldkampioenen luchtgitaar aan het werk. Voor ik naar huis ga, krijg ik nog drie smakkerds van Ilse. Maarten Loncin u

Fuiven voor personen met een handicap in je buurt Provincie Antwerpen - De Springende Swingers in Jeugdhuis De Govio, Dorpsstraat 1, 2920 Kalmthout: sinterklaasfuif op 7 december, nieuwjaarsreceptie op 11 januari. Wie wil meehelpen met de organisatie van een fuif kan terecht bij de springendeswingers@ hotmail.com of Sara Vanstaen, 0479 43 06 08. - Mega Party in de Parochiezaal, Meuletiende, Turnhout: herfstfuif op 16 november, kerstparty op 14 december. - Superfuif KVG in het Gildehuis, Beersstraat 54, Meerhout op 1 december. Provincie Vlaams-Brabant - Roetsj en Ekseeko in Doc’s Bar, Brusselsestraat, Leuven: elke eerste zaterdag van de maand, vanaf 20 uur, info: [email protected] Voor meer informatie over fuiven voor personen met een handicap in je regio kun je terecht bij de vrijetijdsmedewerker van KVG in de provinciale KVG-secretariaten. De contactgegevens vind je achteraan in deze Handiscoop.

11

november 2012

Annick Loos, vrijetijdsverantwoordelijke voor KVG in Turnhout, organiseert al vijf jaar lang fuiven voor jongeren met een handicap.

Fuiven in KVG Heel wat KVGafdelingen en -vrijetijdswerkingen organiseren fuiven voor personen met een handicap. Het belang van deze fuiven mag niet worden onderschat. Want deze fuiven bieden jongeren met een handicap de kans om zich uit te leven, anderen te ontmoeten, vrienden te maken, een lief te vinden, …

pp ThyssenK ru Monolift an heet voor ta

THYS

ENCASA SENKRUPP

ortabel voor comf Uw partner eigen huis. wonen in g! lan en Een lev

Handiscoop: als jongere met een handicap kan je toch ook naar een fuif van de jeugdbeweging of naar een discotheek. Waarom vind jij het belangrijk dat er fuiven op maat van jongeren met een handicap georganiseerd worden? Annick: Wij krijgen veel vragen van mensen met een handicap en hun ouders over uitgaan. We stellen vast dat veel jongeren hun draai niet vinden bij de fuiven in het reguliere circuit. Sommige jongeren die het wel proberen, komen achteraf vertellen dat ze aangestaard werden of dat ze steeds moesten trakteren, waardoor hun zakgeld snel op was. Op onze fuiven proberen wij er net voor te zorgen dat de deelnemers zich veilig voelen, dat ze helemaal zichzelf kunnen zijn, … Net omdat deze jonge mensen niet zo weerbaar zijn, kijken we wat toe op wie er binnenkomt, wie er buiten gaat, hoeveel er gedronken wordt, … Ouders kunnen hun zoon of dochter met een gerust hart bij ons achterlaten. Voor mensen die dat nodig hebben zorgen wij voor ondersteuning of ADL-assistentie (ADL staat voor: Activiteiten van het Dagelijks Leven). Handiscoop: Bij fuiven voor personen met een handicap denken we dikwijls aan ‘hoempa muziek’.

Wordt er nog iets anders gedraaid dan ‘schlagers’? Annick: De deelnemers bepalen zelf wat ze willen horen. Het is hun fuif! Dus er komt best wel wat Nederlandstalige muziek uit de boxen. Maar er wordt evengoed pop, house, techno, metal of andere muziek gedraaid. Iedereen mag zichzelf zijn tijdens de fuif. Sta je graag de hele avond op de dansvloer, geen probleem. Kom je voor een babbeltje, geen probleem. We proberen te voldoen aan alle wensen. We zorgen ervoor dat de fuifzaal ook gezellig aangekleed wordt. Halloween, Valentijn, Nieuwjaar, vakantie, … bieden ons inspiratie om de fuifzaal gezellig aan te kleden.

Carlo, vader van Lize: Omwille van haar autisme is het voor Lize niet zo vanzelfsprekend om naar een fuif te gaan. Er zijn veel mensen en er is veel geluid. Toch staat de fuif van KVG op haar kalender en wil ze graag komen. Lize vraagt regelmatig wanneer de volgende fuif is en we kunnen op de dag zelf niet snel genoeg hier zijn. Ze is er graag bij. Contact met andere deelnemers is er niet echt. Maar ze kennen haar van school en komen regelmatig met haar een praatje maken.

Doorbreek de kloof tussen u en uw huis... Kies voor de oplossing van ThyssenKrupp Encasa en uw ganse woning wordt weer toegankelijk.

Bel gratis

0800 12 697 24u/24, 7d/7 Platformliften

Huisliften

Trapliften

www.tk-encasa.be

november 2012

12

Zorg in de toekomst

O

ver het maatschappelijk debat over de toekomstige zorg en ondersteuning aan personen met een handicap dat op 6 en 7 juni in Gent gevoerd werd, is het laatste woord nog niet gezegd. Voor ons, en vele andere organisaties, was dit debat een beginpunt en vragen veel thema’s nog een meer diepgaande bespreking. Bovendien is er van de ambitie om een ‘ruim’ maatschappelijk debat te voeren niet veel in huis gekomen. Andere sectoren, zoals bijv. onderwijs, tewerkstelling, … waren wel uitgenodigd, maar namen amper aan dit debat deel. Desondanks formuleerde de veranderingsmanager Jean-Pierre Van Baelen n.a.v. dit debat al twintig aanbevelingen. Ze zijn niet allemaal even concreet en er kan nog over gediscussieerd worden. Maar toch maken wij ons over enkele van die aanbevelingen ernstige zorgen. Neem nu aanbeveling nr. 8: ‘Het toekomstig ondersteuningsmodel bestaat uit 5 concentrische cirkels van ondersteuningsbronnen. In het middelpunt staat de persoon met een handicap zelf. In de tweede cirkel staat het gezin. In de derde cirkel staat de familie, de buurt, de vrienden, de vrijwilligers … De overheid faciliteert deze 3 cirkels. In

Reguliere welzijnsen gezondheidsdiensten Gezin

Gespecialiseerde diensten - VAPH Familie, buurt, vrienden, vrijwilligers

Persoon met een handicap

cirkel 4 staan de reguliere welzijns- en gezondheidsdiensten. In de buitenste cirkel staan de gespecialiseerde diensten. De overheid organiseert cirkel 4 en 5. De 5 cirkels zijn van binnen naar buiten subsidiair.’

Hoe moeten wij deze aanbeveling begrijpen? Stel … Michel heeft een ernstige meervoudige handicap en veel zorg en ondersteuning nodig. In het model van de concentrische cirkels zal dan eerst bekeken worden welke ondersteuning die tweede cirkel, nl. het gezin, kan bieden. Kan het gezin om een of andere reden niet (meer) de nodige ondersteuning geven, dan kijkt men naar de derde cirkel: is er iemand uit de familie, de buurt, de vriendenkring, … die een en ander kan opnemen? Of kan er een vrijwilliger voor ingezet worden? Als de ondersteuning van gezin en ruimer netwerk niet voldoende is, moet cirkel 4, nl. de reguliere diensten zoals thuishulp, thuisverplegingsdiensten, … ingezet worden. Enkel als al deze ondersteuning onvoldoende blijkt te zijn, kan men de buitenste cirkel inzetten, het gaat dan om ‘handicapspecifieke’ ondersteuning.

Maar dit staat niet zo geformuleerd in aanbeveling nr. 8. En wij zien nu al dat, bij de toewijzing van de schaarse plaatsen in de zorg/ondersteuning, deze aanbeveling maar al te ‘letterlijk’ genomen wordt. Want enkel de personen met een handicap waarvan cirkel 2 (ouders) en 3 (familie en netwerk) niet meer beschikbaar zijn, komen momenteel in aanmerking voor zorg of ondersteuning van een VAPH-dienst of voorziening.

Het zorgmodel van de ‘concentrische cirkels’ komt momenteel heel erg naar boven wanneer het gaat om de ondersteuning van personen met een handicap. Niet meer als een keuze voor mensen, maar als noodzaak, o.a. om de lange wachtlijsten af te bouwen. Maar waarom is dit model zo prominent aanwezig wanneer het gaat om de ondersteuning van mensen met een handicap? Wij zien dit ondersteuningsmodel (nog) niet opduiken als het bijv. gaat om kinderopEigenlijk is dit verhaal niet eens zo vang of bejaardenzorg of … ‘nieuw’. Voor duizenden mensen met een handicap in Vlaanderen wordt op Als wij zo verder gaan, komt Vlaanderen dit moment de zorg en ondersteuning haar engagement om het VN-Verdrag op deze manier georganiseerd. Veel voor Gelijke Kansen voor Personen met mensen met een handicap wonen ge- een Handicap in de praktijk te brengen woon thuis. En dan wordt het meren- niet na. Als men werk wil maken van ardeel van de ondersteuning door ouders tikel 19 over ‘zelfstandig wonen en deel en familie geboden. Omdat ze hier voor uitmaken van de maatschappij’, dan zulkiezen, of noodgedwongen omdat er len mensen met een handicap veel meer geen plaats in een voorziening is. moeten kunnen kiezen waar en met wie ze wonen, zal er veel meer ondersteuWij beseffen dat het niet de bedoe- ning moeten gerealiseerd worden, zulling is om deze concentrische cirkels len mensen met een handicap veel gestrikt normatief te bekijken. Dit sy- makkelijker toegang moeten krijgen tot steem werkt immers alleen als er een andere diensten, enz. wisselwerking is tussen de cirkels, als Die realiseren is niet haalbaar wanneer de ouders van Michel in ons verhaal op men de middelen jaarlijks maar met hun beurt ondersteund worden door mondjesmaat verhoogt. bijv. een dienst thuisbegeleiding, en/of gezinshulp kunnen inzetten, en/of af en Lief Vanbael toe eens kunnen ademhalen door hun kind een paar dagen te laten logeren in Twintig aanbevelingen … Wie nieuwsgierig is naar de twintig aanbevelineen voorziening of een centrum voor gen n.a.v. het maatschappelijk debat kan deze kortverblijf. terugvinden op de website www.kvg.be/informatie/wonen-ondersteuning of deze opvragen bij de redactie van Handiscoop, tel. 03 216 29 90.

13

november 2012

!'%.$! Antwerpen | KVG Vorming| tel. 03 235 85 57 |  |[email protected] |

| Steunpunt Vrijetijd Gehandicapten Kempen | tel. 014 40 33 61 | |[email protected] |

13 november - 19 uur - informatieavond: perspectief 2020, met veranderingsmanager Jean-Pierre Van Baelen - Ruisbroek. Inschrijven verplicht: KVG Puurs i.s.m. Flegado vzw - [email protected] of 03 860 04 50. l 19, 26 november - 3, 10, 17 december - 19.30 u. - basiscursus: ontdek de PC Digipunt - Berchem. l 19,26 november - 3, 10, 17 december 19.30 u. - basiscursus: ontdek het internet - Digipunt - Berchem. l 1 december - 20 uur - supporterswerking voor personen met een handicap - wedstrijd Antwerp-KSV Oudenaarde - Bosuilstadion RAFC - Inschrijven: [email protected]. | Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] | l

20 november - 19.30 u. - infoavond: tegemoetkomingen aan personen met een handicap - Mechelen.

| Vrije Tijd | tel. 03 235 85 57  | gsm 0472 61 43 46 | |[email protected] |

3 november en 1 december - 14 uur - bowling - LO Antwerpen. l 9 november - 19 uur - crea-avond Boom. l 17 november - 10.00 u. - bezoek aan muziekinstrumentenmuseum - Brussel. l 23 november - 19 uur - petanque Wommelgem. l 26 november - 17.30 u. - koken - Lier. l elke dinsdag - 19.30 u.- yoga - Mortsel. l elke woensdag   - 19 uur - zwemmen Wezenberg Antwerpen. l elke vrijdag - 19 uur - zwemmen, zonder begeleiding - Veldstraat Antwerpen. l

Turnhout | Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] | l

15 november - 19.30 u. - infoavond: erfrecht - Mol.

november 2012

elke woensdag - 14 uur en 15.50 u. (2 groepen) - creabij: knutselen voor kinderen met een handicap en brussen - Hasselt. l 9 november - 20 uur - caféavond voor jongvolwassenen (+18 jaar) met een fysieke handicap - Hasselt. l 10 november - 10.30 u. - kookclub voor volwassenen met een verstandelijke handicap - Hasselt. l 10 november- 14.30 u. - dansen voor jongvolwassenen met een verstandelijke handicap - Paal-Beringen. l 10 november - 16 uur - PASS Hasselt 30+: praatnamiddag over het huishouden - Hasselt - info: [email protected]. l 24 november - PASS Hasselt - praatnamiddag - Hasselt - info: passhasselt@ gmail.com. l 8 december - 10.30 u. - kookclub voor volwassenen met een verstandelijke handicap - Hasselt. l 8 december- 14.30 u. - Dansen voor jongvolwassenen met een verstandelijke handicap - Paal l 8 december - 16 uur - PASS Hasselt 30+: praatnamiddag over kinderen - Hasselt -info: [email protected]. l

7 november - doepa: schaatsen en bezoek museum 1302 - Kortrijk. l 16 november - 19 uur - mega party Turnhout. l 21 november - 13.30 u. - boccia - KVG Meerhout. l 23 november - 20.15 u. - sportstories van Stef wijnants - toegankelijke cultuur, Geel. l 1 december - 19 uur - superfuif - KVG Meerhout. l 14 december - 19 uur - mega party Turnhout. l 14 december - 19.15 u. - bowlingclub de Kegel - Rijkevorsel. l 15 december - 20.15 u. - Vielfalt van Jakop Ahlbom - toegankelijke cultuur, Geel. l 16 december - doepa: workshop hout/ koken/crea/sport - Antwerpen. l 19 december - 13.30 u. - boccia - KVG Meerhout. l elke donderdag - 17 of 18 uur - muziekbeleving - Turnhout. l

l

| Vrije tijd | tel. 011 23 22 04 of 05 | |[email protected] |

Limburg | KVG Vorming | tel. 011 23 22 04 of 05 | |[email protected] |

10, 24 november - 9.30 u. - cursus: timemanagement in gezinnen met een kind met een handicap (i.s.m. Magenta) Diepenbeek. l 16 november - 14 uur - provinciale prikdagactie - Hasselt. l 18 november - 13 uur - kunstendag voor kinderen - Hasselt l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 | |[email protected]|

15 november - 19.30 u. - gespreksavond voor leden van gebruikersraden( i.s.m. Fovig) - Hasselt. l 20, 27 november - 19.30 u. - initiatie SMOG, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren voor ouders, familieleden en vrijwilligers - Hasselt. l 22 november - 19.30 u. - infoavond: van moeilijke eters tot voedingsproblemen Hasselt. l

14

Vlaams-Brabant | KVG-Vorming | tel. 016 23 51 61 | |[email protected] | |www.kvg-vlaamsbrabant.be |

13 november - 19.30 u. - voetreflexologie - Leuven. l 11 december- 19.30 u. - infoavond: erfenis en duolegaat - Leuven. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 | |[email protected] |

14 november - 19.30 u. - infoavond: relaties, seksualiteit en handicap - Roosdaal l 4 december- 19.30 u. - infoavond: autisme en vrijetijd - Leuven. l 5, 19 december - 9, 23 januari - 19.30 u. - cursus: time-management in gezinnen met een kind met een handicap (i.s.m. Magenta) - Zellik. l 12 december- 19.30 u. - infoavond: wat is het PAB? (i.s.m. Absoluut vzw) - Leuven. l

| Vrije Tijd  regio Halle-Vilvoorde|  |tel. 016 23 51 61 | tel. snoezelruimte 02 466 77 82| [email protected] |

24 november - namiddag - Zjoef-activiteit - Zellik. l 28 november - 20 uur - Pass gespreksavond - Zellik - info: heyvaert.dominiek@ skynet.be of 0499 18 35 59. l elke dinsdagavond - De Filosofen: yoga Zellik - info: [email protected] of Rob Rondou, 015 71 10 15. l elke eerste donderdag van de maand De Filosofen: café en activiteit - Zellik info: [email protected] of Rob Rondou, 015 71 10 15. l elke zaterdag - 9 uur - ’t Vosje omnisport Vilvoorde - info: [email protected]. l een zaterdagnamiddag per maand - 13.30 u. - Kuss - Zellik - info: Julie Vanderveken 0478 42 24 15. l

| Vrije Tijd  regio Leuven| |gsm. 0478 03 32 85 of 0478 28 70 06 |[email protected] |

9 november - 19.30 u. - Pass gespreksavond - Kessel-Lo - info: michael.lambrigts@gmail. com of [email protected]. l 11 november - 14 uur - Fit is Fun: wijngaardwandeling - Wezemaal. l 17 november - 14 uur - Jonass activiteit Leuven of Mechelen - info: jonass-werking@ hotmail.com, www.jonass.be. l 24 november - Roetsj: avondje uit - Leuven info: www.roetsj.org en [email protected]. l 30 november - 19.30 u. - muziekclub Leuven. l

Muziekclub In de muziekclub van de vrijetijdswerking van KVG-Vlaams-Brabant kunnen personen vanaf 18 jaar met een lichte handicap en personen zonder handicap, onder begeleiding van een professionele muzieklerares, leuke zangmomenten beleven. Het zingen wordt regelmatig met instrumenten ondersteund en aan het einde van het werkjaar toont de muziekclub waar ze het voorbije jaar mee bezig waren. Mensen die zin hebben om te zingen zijn nog van harte welkom.

30 november - avond - KVG Proost: ontmoetingscafé - M-café, Leuven. l 1 december - avond - Roetsj en Ekseeko: praat- en danscafé - Leuven - info: www. roetsj.org en [email protected] of www. ekseeko.be en [email protected]. l 8 december - namiddag - Roetsj: kerstfeest info: www.roetsj.org en [email protected]. l 8 december - 14 uur - KVG-Plus: kerstfeest - Kessel-Lo - info: [email protected]. l 14 december - 19.30 u. - Pass gespreksavond - Kessel-Lo - info: michael.lambrigts@gmail. com of [email protected]. l dinsdagavond om de 14 dagen - Oepekka groep 1 & groep 2: yoga - info: oepekka@ gmail.com. l elke donderdagavond - 20 uur - Roetsj voetbal - sportkot KULeuven - info: [email protected]. l

Oost-Vlaanderen

Spreken Met Ondersteuning van Gebaren voor ouders, familieleden en vrijwilligers Roeselare. l 27 november - 19.30 u. - infoavond: handicap en verslaving - Roeselare.

VIBEG | tel. 016 23 51 21 | [email protected]| |www.vibeg.be |

12, 19, 26 november en 3, 10 december - 19.30 u. - reeks: Er is een Kindeke geboren op aard. Het kerstkoor van VIBEG! - Kessel-Lo. l 1 december - 19.15 u. - Opera: Cosi fan tutte - Schouwburg Leuven. l 4 december - 9.30 u. - Weet je nog? De tijd van toen … een reeks voor senioren - Kessel-Lo. l 6 december - 19.15 u. - Circustheater: Vielfalt - Schouwburg Leuven. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

13 november - 19.30 u. - infoavond: beschermingsmaatregelen - Gent. l 20 november - 19.30 u. - infoavond: relaties, seksualiteit en handicap - Beveren.

Intro

l

| tel. 02 465 67 00 | [email protected] |

1 december - 20 uur - Nick & Simon Sterker - Ethias Hasselt. l 2 december - 18 uur - Hansi Hinterseer Ethias Hasselt. l 8 december - 20 uur - Het Zingpaleis Ethias Hasselt. l 9 december - 12 uur - Druivencross Overijse. l

West-Vlaanderen | Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

13 november - 19.30 u. - infoavond: wat is het PAB? (i.s.m. Absoluut) - Roeselare. l 13, 30 november - 19.30 u. - initiatie SMOG, l

Dit werkjaar wordt er nog gezongen in ‘t Seinhuis van Leuven op vrijdagavonden 30 november, 4 januari, 25 januari, 15 februari, 5 april, 19 april, 31 mei en 7 juni telkens om 19.30 u. Op zaterdagavond 8 juni gaat het optreden door. Deelname in de kosten: - 4 euro/les voor leden van KVG en 6 euro/les voor niet-leden. - Voor de ganse reeks: 35 euro voor leden van KVG en 55 euro voor nietleden. Je kan elke les contant betalen of het bedrag overschrijven op:

15

BE51 0014 2137 6362 met naam deelnemer + muziekclub. Voor meer informatie: KVGvrijetijdswerking, Griet Reyniers, 016 23 51 61, [email protected].

november 2012

… of moeten we een handje helpen? Mobiliteit voor iedereen blijft voor KVG een belangrijk thema. Na onze actie over voorbehouden parkeerplaatsen in 2011, richten we onze blik dit jaar op het openbaar vervoer.

Toegankelijk halte Toegankelijk openbaar vervoer is voor personen met een handicap een essentiële voorwaarde om volwaardig te kunnen deelnemen aan de samenleving. Wil je als persoon met een beperkte mobiliteit een toegankelijke bus- of tramrit reserveren in Vlaanderen, dan bel je naar de belbuscentrale van De Lijn in jouw provincie. De belbusmedewerker kijkt na: - of het voertuig dat je wilt nemen toegankelijk is; - of de halte waar je wilt op- en afstappen toegankelijk is; - of (indien nodig) de voorziene plaats voor de rolstoelgebruiker nog vrij is. Een toegankelijke halte is even belangrijk als een toegankelijk voertuig. Zelfs al heeft de tram een oprijdplaat of kan de bus ‘knielen’, zonder aansluiting op een aangepaste halte blijft het voor veel mensen (te) moeilijk om zelfstandig en veilig op of af te stappen. De toegankelijkheid van de bussen en trams behoort tot de verantwoorde-

november 2012

lijkheid van De Lijn. Het spreekt vanzelf dat we als KVG nauwlettend opvolgen of de Vlaamse vervoermaatschappij zijn beloften over de toegankelijkheid van het rollend materieel wel stipt nakomt. Voor de (her-)aanleg van haltes, en dus ook voor de toegankelijkheid ervan, is de wegbeheerder verantwoordelijk. Concreet zijn dat het Vlaams Gewest voor de gewestwegen, en de steden en de gemeenten voor de lokale wegen. Een halte is toegankelijk als: - het perron verhoogd is aangelegd; - de doorgang op het perron voldoende breed en obstakelvrij is; - het oppervlak van het perron voldoende effen, aaneengesloten en slipvrij is; - het perron drempelloos bereikbaar is; - het perron voorzien is van een geleidelijn en opstapvlak in rubbertegels.

Actie! Toegankelijke haltes doen hun intrede in het straatbeeld, maar het blijkt een werk van lange adem. Soms lijkt het wel

16

de processie van Echternach, waar we eerst een stapje terug zetten voor we weer een stukje vooruit gaan. Nog al te vaak zien we fonkelnieuwe haltes die compleet ontoegankelijk zijn en zelfs voor gevaarlijke situaties zorgen. Dat vraagt om actie! Naar goede jaarlijkse traditie schudt KVG tijdens het derde weekend van november de samenleving eens flink wakker. Met onze Prikdag 2012 mikken we op twee doelgroepen:

• De steden en gemeenten Enerzijds wijzen we het gemeentebestuur op het probleem, nl. ‘zonder toegankelijke halte is er geen toegankelijke bus’ en hun verantwoordelijkheid om toegankelijke haltes aan te leggen. Met onze actie willen we van zoveel mogelijk Vlaamse gemeenten het engagement om jaarlijks (minstens) één nieuwe toegankelijke halte aan te leggen. Nu verwijzen gemeenten wel eens fier naar die ene aangepaste halte op hun grondgebied. Maar wat levert het op dat je

wel ergens kan opstappen, maar nergens anders kan afstappen omdat er maar één toegankelijke halte is?

• Het grote publiek Als de inwoners van een gemeente zich van het probleem bewust zijn, kunnen zij massaal aan hun lokale politici vragen om een oplossing te voorzien. Met onze actie willen we ook benadrukken dat toegankelijke haltes niet alleen personen met een handicap ten goede komen. Ook voor ouderen, mensen met zware boodschappentassen, ouders met een kinderwagen en personen die tijdelijk minder mobiel zijn (bijvoorbeeld omwille van een gebroken been) is volledig toegankelijk openbaar vervoer geen overbodige luxe.

Spel Om het thema ook op een andere manier in de kijker te plaatsen, ontwikkelde KVG het speciale Prikdagspel. Via allerlei leuke opdrachten leren de deelnemers met en zonder handicap wat een toegankelijke halte precies is, en waarom die zo onmisbaar is in de gemeente. Het spel is heel makkelijk aan te passen aan het doelpubliek en daardoor geschikt voor jongeren en volwassenen. Interesse? Je kan het gratis spel bestellen bij je regionaal KVG-secretariaat, zolang de voorraad strekt.

Tijdens het weekend van 17 en 18 november 2012 trekken heel wat KVG-afdelingen de straat op met petitiekaartjes. Voorbijgangers die de actie steunen, ondertekenen een tweeledig postkaartje met onze duidelijke boodschap aan het gemeentebestuur. De linkerhelft van het kaartje is bestemd voor de gemeente, de andere houdt de persoon als achtergrondinformatie voor zichzelf. Met een affichecampagne maken we de actie extra zichtbaar op drukbezochte plaatsen. Tot slot staan in veel parochies de eucharistievieringen van dat weekend in het teken van de Prikdag.

fo: meer in 0 950 0800 2nfo.be lifti w.trap

Laat je horen!

ww

De Lijn hanteert strikte criteria om te bepalen of een halte al dan niet toegankelijk is. Dat is op zich prima want zo garanderen ze dat alle personen met een handicap vanaf die halte probleemloos de bus of tram kunnen nemen. Maar soms mag je De Lijn gerust een handje helpen. Sommige haltes zijn in principe niet toegankelijk maar worden door personen met een handicap toch gebruikt, vaak mede dank zij de goodwill van bereidwillige chauffeurs. In dergelijke gevallen is het nuttig De Lijn op de hoogte te brengen en je argumenten uit de doeken te doen: er zijn geen obstakels, de helling is goed te doen voor een rolstoelgebruiker, … Als je kan staven waarom jouw halte het label ‘toegankelijke halte’ verdient, kan De Lijn deze halte toevoegen aan het lijstje van toegankelijke haltes. Makkelijk zal het niet zijn, dat kunnen we je nu al vertellen. Maar ben je mondig én een volhouder, dan is het beslist de moeite waard om je kans te wagen.

Onze traplift ... ... Uw comfort Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding

NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne [email protected] | www.trapliftinfo.be

Veronique Michel

17

november 2012

Studiemomenten 9 november - symposium ‘ADHD, stand van zaken’ - Antwerpen - info: Zit Stil, www.zitstil.be, 03 830 30 25 (enkel in de voormiddag).

Publicaties Hoe inclusief is onze ontwikkelingssamenwerking?

Het Platform voor Handicap en Ontwikkelingssamenwerking, PHOS, publiceerde enkele weken geleden de resultaten van een intens onderzoek over handicap in het federaal ontwikkelingsbeleid. PHOS vroeg zich af hoe in het buitenland en bij de Europese Unie een inclusief ontwikkelingsbeleid gevoerd wordt. Daarna onderzochten ze in welke mate de Belgische ontwikkelingssamenwerking aandacht heeft voor personen met een handicap en werd het beleid rond handicap in vijf partnerlanden van de Belgische ontwikkelingssamenwerking bekeken: Benin, de Democratische Republiek Congo, Oeganda, Rwanda, Tanzania. Op basis van alle bevindingen formuleerde PHOS een aantal aanbevelingen voor de Belgische beleidsmakers in ontwikkelingssamenwerking. Het volledige rapport kun je raadplegen op www.phos.be. Wie niet over een pc of internetaansluiting beschikt kan dit rapport ook opvragen bij Gezin en Handicap vzw, 03 216 29 90. Sociale inclusie

Dit boek onderzoekt de maatschappelijke positie van mensen met een verstandelijke beperking. Het boek is gebaseerd op het proefschrift ‘Gehandicaptenzorg, inclusie en organiseren’ van Hans R. Th. Kröber, een van de auteurs. Inclusie is verbonden met begrippen als maatschappelijke participatie, het onderhouden van relaties en burgerschap. Sociale inclusie richt zich op de rol van de zorgorganisaties en hun

november 2012

bijdrage, stimulerend of belemmerend, aan inclusie. De auteurs vertrekken van de vaststelling dat inclusie van mensen met een verstandelijke beperking nog veel te wensen overlaat. Vanuit het perspectief van de zorgorganisatie stellen ze de volgende vragen: - In hoeverre werkt de geschiedenis van de zorg belemmerend op inclusie? - Welke rol spelen overheid, pleitbezorgers en stakeholders? - Welke rol spelen de organisatiekenmerken, de medewerkers en de mensen met een verstandelijke beperking die ondersteund worden door een zorgorganisatie? - Welke invoeringsstrategie bij de vormgeving van de veranderingen zal het meest adequaat zijn? In het licht daarvan formuleren ze aanbevelingen voor zorgorganisaties, overheden, belangenorganisaties en andere betrokkenen. Tot slot gaan ze na wat de implicaties zijn van hun bevindingen voor disabilitystudies. ‘Sociale inclusie - Succes- en faalfactoren’ van Hans R. Th. Kröber en Hans J. van Dongen is in Nederland uitgegeven bij Nelissen, telt 180 bladzijden en kost 24,50 euro. 30 jaar Trefpunt Zelfhulp

De Handiscoopredactie wil Trefpunt Zelfhulp van harte feliciteren voor haar 30-jarig bestaan. In Vlaanderen zijn zowat 1.250 zelfhulpgroepen actief, rond verschillende thema’s. Allemaal ‘verenigen’ ze mensen met een gemeenschappelijk probleem om samen ‘beter’ te worden. Vooral rond het thema ‘handicap’ en ‘ziekte’ hebben veel mensen er nood aan ervaringen met elkaar te delen en steun bij elkaar te vinden. Het Trefpunt is dé steunpilaar die zelfhulpgroepen met raad en daad bijstaat. Als blijk van waardering voor de vele mensen die zich engageren in een zelfhulpgroep reikte de academische overheid van de KU-Leuven via de bevoegde minister Jo Vandeurzen

18

op 26 oktober een facultair eredoctoraat uit aan alle Vlaamse zelfhulpgroepen en werd er een symbolisch kunstwerk onthuld. Voor meer informatie: www.zelfhulp.be, trefpunt.zelfhulp@ soc.kuleuven.be, 016 23 65 07.

Platform-K zoekt dansers

In april 2013 gaat een nieuwe productie van Platform-K in première. Inspiratiebron voor deze productie is de tentoonstelling ‘Nerveuze vrouwen’ die nu te zien is in het Museum Dr. Guislain in Gent. Vrouwelijke dansers met een handicap worden uitgenodigd mee te stappen in dit dansavontuur. Danservaring is niet nodig. De verkennende workshops gaan door in Gent op 6, 7, 8 en 9 november (reeks 1) of 27, 28, 29 en 30 november (reeks 2), telkens vanaf 10 uur. Deelname is gratis. Indien je geselecteerd wordt, volgt meer informatie over de repetities die starten in januari 2013. Informatie en inschrijvingen: [email protected] of 09 261 57 55. Muziekatelier

Kinderen met een lichte tot matige verstandelijke handicap en/of autisme kunnen vanaf 18 november tot en met 16 december elke zondag van 10 uur tot 11.30 u. in Jeugdcentrum Animax muziek maken, dansen, … bij ‘Swing’, een energiek muziekatelier. Deelnemen kost 10 euro voor de hele reeks. Animax heeft nog andere ate-

De website www.openkijkophandicap.be houdt ermee op. Maar je kunt jouw reacties over de artikels in dit blad nog altijd kwijt bij de redactie van Handiscoop: [email protected], 03 216 29 90.

liers waar kinderen met een verstandelijke handicap welkom zijn. Informatie: www.aximax.vgc.be,  02 280 45 56.

Thuis blijven met de Handi-Move

GRIP-cartoons

TIL & VERZORGINGS

systemen

Maar liefst 243 cartoonisten namen deel aan de cartoonwedstrijd ‘Handicap, een zaak van mensenrechten’. Vanaf dit moment reist een selectie van de inzendingen door Vlaanderen. Je kan de cartoons nog bewonderen in het Vlaams Parlement en enkele Fnac-vestigingen. Ook online via www.gripvzw.be/acties/cartoons. Meer informatie: Ben Vanelslander, 0486 85 49 16.

Q Q Q Q Q Q Q Q

altijd een oplossing voor efficiënt en comfortabel tillen van en naar rolstoel, toilet, bad, douche, bed... zelfstandig gebruik en maatwerk mogelijk advies over woningaanpassing en subsidies ruime toonzaal met testzone 30 jaar specialist in de thuiszorg meer dan 50.000 klanten wereldwijd service 7/7

Bekijk het volledige gamma in onze ruime toonzaal of op www.handimove.com

KVG-leden kunnen gratis een advertentie plaatsen in de rubriek Zoek&Vind. Niet-leden betalen 25 euro.Teksten hiervoor kun je bezorgen aan de redactie: Handiscoop, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, e-mail: [email protected]. Geef ook je lidnummer door.

Te koop

Steegmans Corrie, [email protected], 089 35 52 67 of 0484 34 27 04.

n Manuele rolstoel Invacare - opvouwbaar - volle banden + anti-decubitus kussen - vraagprijs: 290 euro - Inlichtingen: G.Henckens-Dralands,03 645 07 81 of 0477 26 68 77.

n Scooter Sterling Elite XS slechts 30 km gereden - twee nieuwe batterijen - vraagprijs; 1.500 euro - Inlichtingen: Pauwels Rita, 011 87 12 19.

n Elektrische rolstoel Permobil c350 corpus r-net - maar 1 jaar gebruikt + elektrisch aangedreven tillift Handimove met 2 tildoeken + douchestoel + toiletstoel aquatec ocean vip - positionering mogelijk - prijzen: overeen te komen - Inlichtingen: Anita Cant, 0477 47 16 52  of 03 755 58 88.

n Electroscooter Calypso De Luxe - met verlichting, richtingsaanwijzers en wandelstokhouder - groen metalisé - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: 0478 32 87 43.

n Handbike (aankoppelwiel) voor een rolstoel Stricker city 7 Benelux 20 - aan-en afbouwsysteem - draaihandgreepschakeling - aangekocht in mei 2003 voor 2.000 euro met tussenkomst VAPH van 868 euro - vraagprijs: overeen te komen - Inlichtingen:

Handi-Move Ten Beukenboom 13 9400 Ninove Tel 054 31 97 26 [email protected]

maken, iets te gaan drinken of eten of later misschien eens op vakantie te gaan - contactgegevens bij de redactie.

n 63-jarige man met NAH uit Buggenhout zoekt vrijwilliger om samen te fietsen. Meer info bij KVG-Vrijetijdswerking Oost-Vlaanderen, 09 227 34 41 of [email protected].

n Davy, 38 jaar, is op zoek naar een

GRATIS

n Trip-trapstoel, douchestoel en stalen verpleegster - Inlichtingen: 0495 60 50 42.

vriendin. Hij is 1,74 meter lang, heeft blauwe ogen, blonde haren en een lichte motorische handicap - Interesse? 0474 28 23 03, 03 295 45 80, davy. [email protected].

n Maurice uit Deurne is 39 jaar en pi-

GEZOCHT meraad’ - zeer jong van geest - kan niet zo ver stappen, maar gebruikt geen rolstoel - Inlichtingen: Halleux, 0471 33 21 70.

anist van opleiding. Hij heeft een visuele handicap. Maurice is op zoek naar een gecultiveerde jongedame voor o.a. een wandeling in ’t park, een goed gesprek, een uitstap naar het museum, enz. contactgegevens bij de redactie.

n 63-jarige vrouw uit omgeving Baai-

n Michel, omgeving Aalst, is 44 jaar en

n 72 jarige vrouw zoekt ‘praatka-

gem zoekt vrijwilliger om huis en tuin op te knappen. Interesse? A. Meiresonne, 0478 25 91 40.

n Rolstoelgebruiker uit het Leuvense zoekt iemand om samen uitstapjes te

19

rolstoelgebruiker. Hij is sportief en wil graag kennismaken met een vrouw van ongeveer zijn leeftijd en bekijken of een eventuele relatie mogelijk is. Contactgegevens bij de redactie.

november 2012

een handicap die bij hun ouders wonen.

Het effect van de gezinssituatie op de tegemoetkomingen Voor de berekening van je tegemoetkomingen wordt er altijd rekening gehouden met je gezinssituatie. Wijzigen in je gezinssituatie worden automatisch doorgegeven aan de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid. Omdat het effect daarvan op je tegemoetkoming groot kan zijn, raden we je aan om je op voorhand goed te informeren. Wanneer er iets in je gezinssituatie verandert, dan zal je tegemoetkoming opnieuw berekend worden. De wijzigingen gaan in vanaf de maand die volg t op de maand waarin je gezinssituatie wijzigde. Als je bijv. op 8 november alleen gaat wonen, zal je tegemoetkoming wijzigen vanaf 1 december. Drie categorieën: A, B en C. - Categorie B: alleenstaanden of personen die langer dan drie maanden ononderbroken in een instelling verblijven (tenzij ze vroeger al categorie C waren, dan blijven zij categorie C, bijv. een persoon met een kind ten laste die in een voorziening gaat wonen); - Categorie C: personen die samenwonen met een iemand die geen bloed- of aanverwant is tot de derde graad, bijv. iemand die samen met een par tner woont, alleenstaanden met kinderen ten laste, … Voor wie samen met een partner woont, is er geen verschil of men getrouwd is of niet; - Categorie A: iedereen die niet tot B of C behoort bijv. mensen met

november 2012

Let op: het ene ‘samenwonen’ is het andere ‘samenwonen’ niet! Als wij het hebben over Jan en Mieke die verliefd zijn en gaan samenwonen, dan ziet de FOD dit als: Jan en Mieke gaan een ‘huishouden vormen’ (categorie C). Personen met een handicap die met hun ouders, broer of zus ‘samenwonen’ horen dan weer tot categorie A. Voor de inkomensvervangende tegemoetkoming worden deze categorieën gebruikt om het maximaal bedrag van de tegemoetkoming te bepalen. De maximale bedragen van de inkomensvervangende tegemoetkoming (index februari 2012) zijn: - categorie A: 6.288,02 euro - categorie B: 9.432,03 euro - categorie C: 12.576,04 euro. Welk inkomen wordt in aanmerking genomen voor de berekening van de tegemoetkomingen? Bij de berekening van de inkomensvervangende en de integratietegemoet koming word t er rekening gehouden met het inkomen: - wanneer iemand alleen woont (categorie B) dan gaat het uiteraard alleen over je eigen inkomen. - ook bij mensen uit categorie A wordt er enkel rekening gehouden met het eigen inkomen. Bij de berekening van de tegemoetkoming voor iemand die nog thuis woont, wordt er dus geen rekening gehouden met het inkomen van de ouders. - bij personen die tot categorie C behoren zal echter zowel het eigen inkomen als dat van de persoon met wie men samenwoont rekening gehouden worden. Het gaat hier wel degelijk om de partner. Wanneer er eventueel inwonende kinderen zijn die al een inkomen hebben, dan wordt daar geen rekening mee gehouden. Voor de berekening van de tegemoetkoming wordt het belastbaar inkomen van twee jaar voorafgaand aan de

20

aanvraag in aanmerking genomen. Maar wanneer de gezamenlijke inkomens in het jaar voorafgaand aan de aanvraag met 20 % gestegen of gedaald zijn, zal men het inkomen van dat jaar in aanmerking nemen. Als je gezinssituatie bijv. in 2012 wijzigt, zal men bij de berekening van je tegemoetkoming rekening houden met je belastbaar inkomen van 2010. Tenzij je inkomen van 2011 met 20% verschilt van het inkomen van 2010. Want dan zal men voor de berekening rekening houden met het inkomen van 2011. Welke vrijstellingen gelden er? Zowel op je eigen inkomen als dat van je partner of de persoon waarmee je samenwoont, wordt er een bedrag vrijgesteld: - voor de inkomensvervangende tegemoetkoming wordt er geen rekening gehouden met 3.144,01 euro van het inkomen van de personen met wie de persoon met een handicap een huishouden vormt; - voor 50% voor de schijf van 0 tot 4.594,57 euro en voor 25% voor de schijf van 4.594,57 tot 6.891,85 euro voor het inkomen uit werkelijk gepresteerde arbeid door de persoon met een handicap; - alle andere inkomsten dan die de 646,80 euro per jaar niet overschrijden Voor de integratietegemoetkoming: - bij de integratietegemoetkoming wordt er aan de hand van je categorie A, B of C een categorievrijstelling bepaald. Voor categorie A is dit 5.802,91 euro, voor categorie B: 8.704,37 euro en voor categorie C: 11.605, 82 euro. - van het inkomen van de persoon met wie de persoon met een handicap een ‘huishouden’ vormt, wordt 21.155,70 euro vrijgesteld, wat ook de oorsprong van dit inkomen is (een loon, vervangingsinkomen, …) en daarbovenop nog eens de helft van het inkomen dat boeven dit bedrag zit. - van het eigen arbeidsinkomen van de persoon met een handicap

die de tegemoetkoming aanvraagt wordt ook de eerste 21.155,70 euro vrijgesteld en nog eens de helft van het arbeidsinkomen dat boven dit bedrag verdiend wordt. Het is dus duidelijk dat het gaan samenwonen met een partner veel minder effect heeft op het bedrag van je integratietegemoetkoming dan op het bedrag van je inkomensvervangende tegemoetkoming. Wie meer informatie wil over deze toch wel complexe materie kan altijd terecht bij de sociale dienst op de verschillende KVG-secretariaten (contactgegevens vind je achteraan in deze Handiscoop). Zij kunnen een gedetailleerde berekening maken van je tegemoetkoming.

Jeroen Jeroen, 24 jaar, woont bij zijn ouders. Hij heeft nooit gewerkt en krijgt daardoor een volledige inkomensvervangende tegemoetkoming (categorie A) van 6.288,02 euro per jaar en een integratietegemoetkoming categorie 3 van 6.132,14 euro per jaar. Volgende maand gaat Jeroen samenwonen met zijn vriend Bart. Bart verdiende in 2010 19.850 euro. Vanaf het moment dat Jeroen met zijn vriend op hetzelfde adres gedomicilieerd is, heeft Jeroen theoretische recht op een inkomensvervangende tegemoetkoming van 12.576,04 euro per jaar (categorie ). Men zal echter rekening houden met het inkomen van Bart, waarvan 3.144,01 euro wordt vrijgesteld. Daardoor blijft er voor Jeroen geen inkomensvervangende tegemoetkoming meer over. Voor de berekening van de integratietegemoetkoming wordt geen rekening gehouden met het inkomen van Bart omdat dit lager ligt dan het vrijgestelde bedrag van 21.155,70 euro. Jeroen blijft zijn integratietegemoetkoming volledig behouden.

KVG-sociale dienst

Nele

KVG

Met vragen over sociale wetgeving kun je terecht bij de medewerkers van Geserbu in jouw provincie of op de dienst maatschappelijk werk van jouw CMkantoor of het CM-Infopunt Chronisch Zieken.

Nele, 32 jaar, woont alleen. Volgende maand komt haar vriend bij haar inwonen. Hij had in 2010 een inkomen van 30.000 euro. Nele werkt en in 2010 bedroeg haar belastbaar inkomen 19.000 euro. Daardoor ontvangt zij nog enkel een integratietegemoetkoming in categorie 1. De inkomens van Nele en haar vriend zijn te hoog om nog een (deel van) inkomensvervangende tegemoetkoming te krijgen. Maar Nele zal ook haar integratietegemoetkoming van 1. 126.21 per jaar verliezen wanneer haar vriend bij haar komt wonen. Omdat zijn inkomen, na aftrek van de vrijstellingen (nl. 21.155,70 en nog eens de helft van het bedrag dat daar boven zit), hoger is dan de integratietegemoetkoming waarop Nele recht heeft, zal daar helaas niks van overblijven.

Aangepaste keukens op maat van uw wensen

ontdek len kom langstoen onze onzaalmodel Leopoldlaan 104 | Overpelt Tel . 011 82 38 28 | [email protected]

Open: Maandag - vrijdag 09:30-12:00 & 14:00-18:00u Woensdag enkel op afspraak | Zaterdag 10:00-16:00u Zondag en feestdagen zijn rustdagen

keukens

Neem alvast een kijkje op www.aangepastekeukens.be 110301IJ L&E Interieur Handiscoo1 1

3/02/2011 18:02:03

21

november 2012

Er waren eens twee koningskinderen Even geleden organiseerde KVG een vorming voor de FOD Sociale Zekerheid. Het doel? Ambtenaren de mens achter het dossier te leren kennen. Via workshops en een panelgesprek waar Dominiek met een verworven visuele, Filip met een aangeboren motorische beperking en ikzelf als ouder vertellen over ‘het leven zoals het is’. Ter voorbereiding van mijn getuigenis pols ik via Facebook naar de ervaringen van andere ouders (super bedankt voor jullie reacties, overigens!). Frustratie, verwarring en boosheid blijken hier dé sleutelwoorden: lange wachttijden aan de telefoon, omslachtige procedures om inzage te krijgen van je medisch dossier, gebrekkige of niet-transparante informatie, en volstrekte onduidelijkheid over hoe en waarom je wordt ingeschaald en welke gevolgen dat heeft. En een te vaag begrip over wat de FOD Sociale Zekerheid wel en niet voor je doet. Ook hoor ik bloedstollende verhalen over de controleconsulten: sommige artsen maken onachtzame tot ronduit grove opmerkingen, onderzoeken vluchtig of niet, en weigeren hun bevindingen toe te lichten. En waarom moet je telkens opnieuw je kind met aangeboren of levenslange handicap laten herkeuren? Omdat het ondertussen wel eens genezen kan zijn? Op basis van deze feedback vrees ik voor een vijandige zaal vol weerwillige pennenlikkers te komen staan. Maar tot mijn verbazing wachten ons vriendelijke toehoorders, die met interesse luisteren naar wat Filip, Dominiek en ik vertellen. Na onze getuigenissen volg ik de workshop over de administratieve dienstverlening: hoe kan die beter, waar liggen de knelpunten? Ik verwacht me aan een zaal vol opengetrokken paraplu’s. Maar ontmoet dy-

november 2012

namische mensen vol goede wil en … frustratie. Ze willen goed werk leveren, en ja: ze hebben te weinig mensen. En dat zorgt voor stress, vertelt een deelneemster: „Ik wil iemand een duidelijke uitleg over zijn dossier geven, en ondertussen zie ik dat er al twee bellers in wacht staan. Dan voel ik me opgejaagd, en weet ik dat ik iemand tekort doe.” Een andere deelnemer bekent: „Ik ken de materie soms zelf niet goed: de wetgeving is zo complex. Wat betekent artikel x en y precies? En hoe vertel je dat helder in een mail of aan de telefoon?” De coördinatrice van de vormingsdag beaamt: „Drie maanden opleiding zijn echt te kort om alle juridische details te kennen.” En dan valt het woord ‘controleconsulten’ en wordt er zaalbreed gezucht. De FOD-medewerkers kennen de verhalen over sommige artsen. En voelen zich gefrustreerd omdat ze ouders niet over de puntentelling kunnen inlichten- eenvoudigweg omdat ze zelf geen inzage van het medische dossier krijgen. Dat is immers strikt vertrouwelijk. Wil je jouw dossier inkijken? Dan moet jij, en liever nog je huisarts, een officiële brief schrijven naar de medische dienst, die het dossier dan naar je huisarts stuurt. „Wat te gek voor woorden is, want het gaat over je eigen situatie”, zegt een dame. Na dit debat denk ik: „De mens achter het dossier leren kennen … is dat geen tweesnijdend zwaard?” Is voor een beter werkend systeem én een efficiëntere dienstverlening, niet een meer doorleefd wederzijds begrip nodig? Moeten we elkaars plek eens innemen voor een week? Een ambtenaar, of - beter nog - wettenmaker blinddoeken. Hem vragen om Dominiek te volgen als hij vruchteloos een job probeert te vinden, of als hij spullen zoekt die de poetsvrouw niet op de gebruikelijke plaats legde? Of iemand van de medische staf met mijn kind op herkeuring laten gaan, en dan achteraf vragen doen stellen over het waarom van zijn inschaling?

22

En moet ik - op mijn beurt - eens de telefoon bij de FOD Sociale Zekerheid bemannen, en proberen moeilijke dossiers binnen de opgelegde tijdlimieten eenvoudig naar bellers te vertalen? Dan zouden we pas écht ‘elkaars leven zoals het is’ proeven, en niet als boze en gefrustreerde koningskinderen naar elkaar staren.

Moeten we elkaars plek eens innemen voor een week?

Een werkbaar idee? Waarschijnlijk niet. Misschien volstaat het klanten én dienstverleners, leidinggevenden, artsen en wetgevers samen aan tafel te brengen. Een werkgroep te creëren die - met de ondersteuning van een communicatiespecialist - ambtenaren helpt heldere en toegankelijke mails, telefoonscenario’s en documenten op te stellen. Misschien blijkt dan plots het water tussen ons niet meer te diep. Het is maar een idee. Elke Hubens, mens en mama van Simon (12jr) en Robin (9,5 jr)

Aandacht Aandacht is eerbiedig. Ze dringt zich niet op. Ze kan wachten, ze laat vertrouwen groeien.

Aandacht is trouw. Ze blijft komen. Ze houdt de lange duur vol. Ze komt ook in moeilijke tijden.

Aandacht is ontvankelijk. Ze stelt zich open. Ze leeft zich in. Ze kan ontvangen.

Aandacht is aanwezigheid. Ze kent de waarde van er zijn. Ze weet stil te zijn. Ze is eenvoudig.

Aandacht is tijd. ze neemt de tijd, Ze jaagt niet op. Ze overhaast zich niet.

Aandacht heelt onze wonden. Aandacht verscherpt onze innerlijke kracht. Aandacht schept gemeenschap.

Aandacht is attent. Ze ziet het kleine. Ze vergeet niet. Ze doet wat ze zegt.

Gelukkig de mens die aandacht schenkt en die aandacht ontvangt. Marinus van den Berg

KVG Algemeen Secretariaat Gezin en Handicap A. Goemaerelei 66 2018 Antwerpen tel. 03 216 29 90 fax 03 248 14 42 [email protected] KVG Antwerpen/Mechelen Stenenbrug 96 2140 Borgerhout, tel. 03 235 85 57 fax 03 272 58 89 [email protected] KVG Oost-Vlaanderen Oud-Strijderslaan 1 9000 Gent tel. 09 227 34 41 [email protected] Project Vrije tijd gsm 0497 60 19 57 KVG West-Vlaanderen Ardooisesteenweg 73 8800 Roeselare tel. 051 24 88 06 fax 051 20 51 89 [email protected]

KVG Limburg Rederijkersstraat 53 3500 Hasselt tel. 011 23 22 05 fax 011 23 37 16 [email protected]

Hier vind je de gegevens van het algemeen KVG-secretariaat en van de regionale secretariaten. Op elk van die secretariaten zijn medewerkers van KVG-diensten beschikbaar.

Ook-er-bij Schoolstraat 40 3500 Runkst-Hasselt tel. 011 28 57 40 011 28 57 43 [email protected]

KVG Regio Turnhout Korte Begijnenstraat 18 2300 Turnhout tel. 014 40 33 60 fax 014 40 33 65 [email protected]

KVG Vlaams-Brabant/ Brussel Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo tel. 016 23 51 61 fax 016 23 51 67 [email protected]

Vrijetijdswerking SVGK tel. 014 40 33 61 [email protected]

’t Mankement Noorderlaan 4 1731 Zellik ’t Mankement, tel. 02 466 77 82 Intro, tel. 02 465 67 00 Project Vrije Tijd tel. 016 23 51 61 [email protected] Snoezelruimte: 02 466 77 82

23

Vibeg Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo, tel. 016 23 51 21 fax 016 23 09 93 [email protected] JKVG Van Vaerenberghstraat 6 2600 Berchem, tel. 03 609 54 40 fax 03 609 54 41 [email protected]

november 2012

"«i˜ÊŽˆŽÊœ«Ê…>˜`ˆV>«

Tot uw dienst