Anders Kijken? Goed Bekeken! Regiecentrale Mobiliteit en Voorzieningen André Oldenburger, Gerlof de Haan Amersfoort, 12 november 2015
Programma
• Korte introductie
André Oldenburger
• Anders kijken met Geo-informatie in Drenthe en Groningen
Gerlof de Haan (GEON)
• Tools voor beleidsbeslissingen
André Oldenburger
• Discussie
Introductie: Infostructure
Combinatie van expertises
• Verkeer en Vervoer • Intelligente Transport Systemen • Big Data • Algoritmiek • Gedrag • Simulaties
Introductie: Geon • Geon ruim 20 jaar onafhankelijk expertisebureau: • geen leverancier van hardware, software of data • voortgekomen uit de Hanzehogeschool Groningen • Missie: “Het (her)gebruik van geo-informatie bevorderen door overheid, semi-overheid en bedrijfseleven” • Door middel van: • consultancy en advies • projectmanagement • opleidingen
Doel Workshop
• Rol van Geo Informatie in veranderende wereld van Publiek Vervoer • Casus Groningen/Drenthe
• Nieuwe inrichting Publiek Vervoer • meer gemeentelijke verantwoordelijkheden, minder middelen • Tendens • Van regio naar stad • Toenemende vergrijzing • Minder voorzieningen is overige gemeenten
Anders kijken naar publiek vervoer Met geo-informatie…
Wat komt aan bod?
• Hoe het begon: anders kijken met de kaart • Waar we nu staan: van inzicht naar visie • En de (nabije) toekomst: van visie naar monitoring en regie (centrale?)
Geon | Wat doen wij? Gebruik
Basis op orde
Kennis & vaardigheden
Actuele thema’s
Geo-beleid
Stelsel van basisregistraties Geokernregistraties Beheer op orde
Kennisoverdracht
Informatiemanagement
Procesverbetering & beleidsondersteuning | (Keten)samenwerking
Mobiliteit / voorzieningen Beheer Openbare Ruimte
Waterveiligheid
Gasbevingen
Omgevingswet
Kracht van de kaart
Datamanagement
Technologie
Architectuur
Gemeente Borger-Odoorn
• Plattelands gemeente: 25 kernen
26.000 inwoners
Oppervlakte 27.500 ha: 5e gemeente van Nederland
• Kenmerken: Vergrijzing Krimp
Terugloop van voorzieningen en vervoer
Gasselternijveen / Gieten 10%
28% 37% 5% 86% 35%
82% 97%
100%
89%
19%
23%
25%
93%
94%
75%
96%
59%
18%
44% 30%
33%
80% 47% 20%
54%
10% 10%
24% 40%
Mussel kanaal
33%
42%
Dagelijkse boodschappen
50%
85%
49%
82%
20% 26%
23%
88%
77%
Schoonoord
45%
12%
67%
Leefbaarheidskaart 1
Stadskanaal
89%
13%
11%
36%
11% 45%
41%
Emmen
Percentage dat in het dorp zelf de dagelijkse boodschappen doet. Percentage dat buiten het dorp boodschappen doet en de richting waar naar toe.
Context: sociaal domein
• Decentralisatie zorgtaken en doorvoeren
bezuinigingen Jeugdzorg AWBZ: Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Wwnv: Wet werken naar vermogen • Efficiënt en effectief inzetten van zorggelden • Verandering van uitvoering naar regie
Databronnen: Rittenstaten WMO, AWBZ en LV
Beschikbare (open) data: • Stelsel van Basisregistraties als kapstok • Basisregistraties Landelijk gelijke inhoud Landelijk gelijke kwaliteit BAG Open Data
• Voorzieningen NUP/PDOK/INSPIRE Data (BAG, BRT, NWB); Geocodeer-service
• Open Streetmap routering, OV9292, Open health data, etc…. • Domein-specifieke data (WMO –ritstaten)
Het “oerplaatje”: anders kijken naar de data
experiment mobiliteit en voorzieningen Zuid Oost Drenthe
• Iedereen kan op redelijke wijze een voorziening bereiken • • •
binnen de regio Noordoost-Nederland. Dit door middel van het bij elkaar voegen van alle (financiële) middelen en vervoersvormen. een professionele ruggegraat met … opties mix van openbaar vervoer, doelgroepenvervoer en vrijwilligersvervoer.”
Anders kijken regionaal: Doelgroepen vervoer in kaart
Combineren doelgroepenvervoer bijv: Overlap WMO & Leerlingvervoer
Hoofdroutes, hoe dikker hoe vaker hier een busje langs is gereden. Hoe dikker geel betekent dus, hoe meer overlap tussen LLV en WMO
“Inktvlek”
Programma Publiek Vervoer Drenthe en Groningen Publiek vervoer =
Het geheel van vervoersdiensten en vervoersvoorzieningen waar de Groningse en Drentse gemeenten en provincies als opdrachtgever verantwoordelijk voor zijn. Doelstelling:
Gezamenlijke aanbesteding van gemeentelijk doelgroepenvervoer en kleinschalig openbaar vervoer gericht op een efficiënte integratie en optimalisatie van publiek vervoer in 2018. Visie:
Zo veel mogelijk reizigers in Drenthe en Groningen zelfstandig, efficiënt en betaalbaar te laten reizen.
Informatieplatform Publiek Vervoer Vervoerders
Provincies
Gemeenten
Informatieplatform Publiek Vervoer
Kaarten
Tabellen
Grafieken
Gegevens aanleveren Verzamelen, opslag,bewerken, analyseren, monitoren Gegevens gebruiken
Vervoerstypes Type Vervoer
Mogelijke bron
AWBZ
Aanbieder / gemeente
WMO
Gemeente / OV Bureau
Valys
Aanbieder
CVV
OV Bureau
Leerlingenvervoer Gemeente / OV Bureau WSW OV
Trein
Vervoer
OV Vervoer - Bus
Aanbieder
Structuur
Rittenregistratie (individueel) Rittenregistratie (individueel) Rittenregistratie (individueel) Rittenregistratie (individueel) Rittenregistratie (individueel) Rittenregistratie (individueel)
- OV bureau / Open OV Data Dienstregeling, eventueel bezettingsgraad 9292 OV bureau / Open OV Data Dienstregeling, eventueel bezettingsgraad 9292
M.b.v. BAG en WOZ: Bestemming
Inzicht in bestemming vervoer vs doel voorziening (WMO)
Borger-Odoorn: Bereikbaarheid (voorbeeld)
Wie met het publiek vervoer kan, gaat met het publiek vervoer
Wethouder Roelof Pieter Koning is blij met het voorstel: we kunnen zo de stadsdienst voor Meppel behouden en tegelijk de kosten voor het WMO-vervoer beperken.
Per 16 december 2015 stopt het OV-bureau Groningen Drenthe met de Stadsdiensten van Meppel, Hoogeveen en Assen. Om de huidige reizigers toch vervoer te blijven bieden en tegelijk ook WMO-pas reizigers en leerlingen zoveel mogelijk van vervoer te voorzien, heeft het college van B&W van de gemeente Meppel vandaag ingestemd met een pilot voor de duur van 2 jaar: een combinatie van een vaste buslijn met een flexibel vervoerssysteem.
Toekomst? Gebruik
Cliënten WMO/AWBZ/ Leerlingen
Fietsers
Uitvoering
Regie Provincies
Vervoerders
Zorgteams
Gemeenten
Informatieplatform Anders Benutten
routeadvies
• • •
vervoersadvies
Vervoer op maat Optimale begeleiding Zelfregie
• • •
vervoersadvies cliënten
• • •
Inzet eigen kracht Inzet sociale omgeving Maatwerk leveren
ketenvervoer
Ketenafstemming Ontschotten Kostenbesparing
• • •
analyse/advies
• • •
Regio- en knooppuntanalyse Monitoring Plannen reizigersstromen
Meer doen met minder budget Optimale benutting OV Optimalisatie vervoersstromen
Met Geo Info betere beleidsbeslissingen
Zelfs remgedrag te meten met de app
Groen: vertraging > -3,5 m/s² Rood : vertraging > -3,8 m/s²
Synergie tussen verkeer en sociaal domein
• Verkeer Beter Benutten van de Infrastructuur Samenwerking tussen verkeersmanagers en service providers • Sociale Domein Beter benutten van alle transportmiddelen Scheiden van regie en uitvoering: Regiecentrale!
Regiecentrale; middel naar efficiency?
• Gemandateerd opdrachtgever namens de overheid • Neemt ritten aan • Plant ritten • Adviseert over gebruik openbaar vervoer • Stuurt vervoerders en voertuigen aan • Zorgt voor efficiënt vervoer • Klantenservice • Informatie aan reizigers/begeleiders • Denkt mee over innovatie
Wat is de juiste weg naar efficiency?
• Efficiency te halen op • • • • • •
Bezettingsgraad Minder kilometers Inzet ov Openingstijden Over gemeentegrenzen en vervoerders heen Over doelgroepen heen (leerlingenvervoer en wmo vervoer samen; indien mogelijk)
Volledig dynamische planningssoftware: • Dynamisch inspelen op de verkeerssituatie • Dynamisch plannen ritten • Wordt de regiecentrale hiermee het juiste middel?
Simulatie als tool voor beleidsbeslissingen
Geo-Informatie geeft inzicht in huidige patronen
Simulatie scenario’s opstellen wat als openingstijden aanpassen wat als voorzieningen worden verplaatst wat als ov inzetten wat als vrijwilligers wat als verschillende combi’s van deze factoren inzetten
Resultaten
Simulatie geeft per scenario inzicht in te verwachten efficiency effecten: • • • • • • •
Voertuigkilometers Bezettingsgraad voertuigen Openbaar vervoer en inzet vrijwilligers Voorzieningen; van verandering openingstijden tot verplaatsen Reizigers: van reistijd tot aantal overstappen Span of control Exploitatiekosten
Gedegen advies aan besluitvormers met pro’s en con’s per scenario
Wat was nu het anders kijken?
Geo Informatie levert alle patronen
Patronen vormen de basis voor scenario’s Scenario’s als basis voor besluitvorming Dynamische software om te simuleren operationaliseren informeren controleren
Vragen?
[email protected] [email protected]