Analyse en resultaten Tafel B Logistieke ontwikkelingen en duurzame bereikbaarheid September/Oktober 2009 “Verder weg leveren, duurzamer en tegen dezelfde kosten”
colofon Deelnemers: Herman Wagter (Platform Duurzame Mobiliteit), Gerard Kooiman (KvK), Jozien Lommerts, Martin de Ruyter, Edwin Wenink (Flora Holland), Arjan Donkersloot (SADC/ACT), Dorothy Winters (Port of A’dam), Robert Roodenburg (VGB); team DHV / WUR.
Agenda:
Relevante (autonome) ontwikkelingen in de komende 10 jaar die de sierteelt- keten raken;
Belangrijkste keteninnovaties en bijbehorende (lopende of aanstaande) projecten;
Invloed logistieke vernieuwing op Duurzame bereikbaarheid Greenport Aalsmeer Duurzaam Bereikbare Greenport
2
Logistiek netwerk, (multi)modaliteit en gebiedsinrichting Privaat domein domineert afweging
besprekingen Tafel B
Klanten
Publiek domein domineert afweging
Logistiek netwerk naar de markt
Keuzes in te zetten modaliteiten
Gebiedsinrichting rond HUB
ACT en OLV
Duurzaam Bereikbare Greenport Met dank aan SADC (Arjan Donkersloot) figuur is mede ontleend aan visie ACT op multimodaliteit
3
De Sierteeltketen
Logistieke dienstverleners,
Marktplaats Aalsmeer:
vervoerders, exporteurs:
5500 kwekers
12.000 fte’s
meer dan 300 bedrijven
productieareaal
1000 klanten gevestigd
C
A
Retail / Detailhandel
Breeder
B De combinatie van de marktplaats / clearing house (B), met voldoende productieareaal van innovatieve kwekers (A) dat anticipeert op de trends bij eindgebruikers, én een goed georganiseerde logistieke keten is dé succesformule van sierteeltsector en – keten. Duurzaam Bereikbare Greenport
4
Belangrijkste ontwikkelingen Globalisering, virtualisering, conditionering A …van kweker naar veiling…
Specialisatie kwekers; verkoop ‘af kwekerij’ kan toenemen
Productiecentra naar evenaar (schaalvergroting)
logistieke kosten
Invliegen via luchthavens (buiten Amsterdam) met goede service én lage kosten Æen vervolgens met vrachtauto of andere modaliteit naar marktplaats
kunnen oplopen
tot 40 – 60% in prijs voor de klok
Containerisatie voor ‘sourcing’ Æ aanvoer met schepen wordt mogelijk
Draaischijf NL Æ focus op Europese markt Æ
Nieuwe hubs (met lokale productie cap voor bijmengen)
Duurzaam Bereikbare Greenport
5
Belangrijkste ontwikkelingen Globalisering, virtualisering, conditionering B …de veiling…
Functie veiling / marktplaats
Ook clearing house en logistieke draaischijf
Veranderen van veilmomenten (vanwege virtualisering)
Dynamische dagvoorraad Æ afhankelijk van behoefte uit de markt
optimaliseren break/bulk functie? Æ naar verwachting de komende decennia bij de veiling / bij meerdere ‘providers’ op de locatie van de HUB. Kwaliteitsgarantie en –controle = betrouwbaarheidsindex; wordt belangrijker naarmate product minder fysiek aanwezig en langer onderweg
Duurzaam Bereikbare Greenport
6
Belangrijkste ontwikkelingen Globalisering, virtualisering, conditionering C …van veiling naar klant…
Door gesloten koelketens – conditionering – de versheid optimaliseren Æ houdbaarheid en kwaliteit van het product verlengen;
Voor handel wordt factor tijd minder belangrijk (onthaasting van de keten)
Groei afzetmarkten op afstand (‘randen van Europa’) Æ verder weg
Kwaliteit en ‘brand’ kweker blijven sterk gekoppeld
intermodaliteit belangrijk voor export – langere afstanden (kosten/tijd)
Retailers en detailhandel
gaan ‘branden’ op duurzaamheid (zie Tesco CO2-lean) Æ druk op ketens, ook op sierteelt Nemen verantwoordelijkheid voor het product zo laat mogelijk over van hun leverancier Duurzaam Bereikbare Greenport
7
De Sierteeltketen Conditionering: gesloten koelketen, houdbaarheid en kwaliteit
Globalisering en virtualisering Retail / Detailhandel
Breeder
A
B Clearing house
C
Specialisatie
Break-bulk functie
Inter / multimodaliteit in logistiek en vervoer
Schaalvergroting
Logistieke draaischijf
Meer ‘lead time’
Sterk anticiperen op consumenten trends
Nieuwe ‘hubs’
Verkoop ‘af kwekerij’
Branding duurzaamheid / Lean & Green
Focus op (randen van) Europa In dit deel van de Duurzaam Bereikbare Greenport keten meeste invloed op de duurzame bereikbaarheid van de GP Aalsmeer
8
Logistieke innovatie is een combinatie van drie factoren 1.
2.
3.
I(C)Tinformatie management t.b.v. snelle, slimme oplossingen en managen van de complexiteit virtualisering Techniek nieuwe technologieën, zoals de technologische mogelijkheden tot conditionering en containerisering conditionering INFRA voldoende faciliteiten op de juiste plaats (auto-, spoor-, waterwegen; overslag/transfer; intermodale knooppunten e.d.) globalisering en bereikbaarheid, Cruciaal is de kennis van de keten en het verbinden van de kennis van deze drie factoren
Duurzaam Bereikbare Greenport
9
Belemmeringen en kansen verduurzaming sierteeltketen Belemmeringen Gering bewustzijn inkopers total cost of ownership Inkoopfunctie uitgehold Æ boodschappenlijstje afwerken Te ingewikkeld om het geheel te overzien Gebrek aan regie in de keten Æ maar ook geen “ketensocialisme”
Flora als coöperatie sterk gericht op kwekers, diensten voor anderen liggen niet direct voor de hand
Kansen Verhogen bewustzijn prijselasticiteit transportkosten Lean & Green concepten Conditionering onthaast de keten Besparingen op transportkosten vallen samen met groene doelen Nieuwe modaliteiten: verder weg leveren, duurzamer en tegen gelijkblijvende kosten
Beslisondersteuning: Experimenteren met logistieke SIM-city / modules bouwen die logistieke kosten inzichtelijk maken voor verschillende spelers in de keten
Elevatorpitch: belang draaischijf voor logistieke efficiency Æ Flora heeft een positie met overzicht om vernieuwingen via nieuwe diensten te stimuleren
Sterkere lobby in Den Haag en E.U. door samenwerking airport-seaport-greenport.
Duurzaam Bereikbare Greenport
10
Belangrijkste (lopende of aanstaande) projecten en gremia Infra & Ruimte
Gremia (regionaal)
- OLV-studie - Truck city - HST Cargo Terminal - Waterterminal - Transferium extended gate - Govera (A4 over water) - Sneller Spoor - vervolgstudie N201 -- Smart Cargo Hub - Greenpark - PrimaVera
- Amsterdam Metropolitan Area
Logistieke en/of Vervoerconcepten
- Amsterdam Logistics Board - Cockpit ACT (gebiedsgericht)
Waarnemingen / Zorgen: • grote notadichtheid, veel studeren, we komen niet of moeilijk tot doen • heel lastig om overzicht te bewaren
-
Airport Seaport
-
Greenport
• wat wil je als actor echt
-
Stadsregio A’dam
beinvloeden? Moeilijk kiezen
-
Platform Regionaal
• 7 regionale sleutel-
Economische Structuur
personen hebben directe invloed
Gremia (nationaal) -
Strategisch Platform Logistiek
AmsBarge (& Topinstituut) - Multiport – Schiphol Container Service - Sg. Duurzame Logistiek Nederland - Pieken in bereikbaarh (havenbedr) - Platform Agrologistiek - Hoogwaardig Openbaar Vervoer - Programma Duurzame Logistiek - Mobiliteitmanagement -
Duurzaam Bereikbare Greenport
• onvoldoende teamgeest: geen coaching/regie; estafette stokje wordt niet doorgegeven
11
Projecten en gremia leaner & greener klanten
Logistieke netwerken
?
gebiedsinrichting
Keuze modaliteiten
Amsterdam Logistics Board Cockpit ACT Logistieke en/of Vervoerconcepten, evt. modaliteiten
Modaliteiten, Infra & Ruimte -
OLV-studie
-
AmsBarge (Havenbedrijf e.a.)
-
Truck terminals
-
Multiport – Schiphol Container Service
-
HST Cargo Terminal
-
Pieken in bereikbaarh (Havenbedr)
-
Waterterminal
-
Hoogwaardig Openbaar Vervoer
-
Transferium extended gate
-
Govera (A4 over water)
-
Sneller Spoor
-
vervolgstudie N201
Mobiliteitmanagement (Schiphol. Flora Holland e.a.) -
-
Smart Gargo Hub
Green Rail (Flora Holland e.a.)
Greenpark PrimaVera
Duurzaam Bereikbare Greenport
12
Inzoomen op modaliteitskeuzen
Sierteeltmarkt is een ‘centenmarkt’ (hoge prijselasticiteit), met nu een snelle doorlooptijd.
LT noodzaak tot andere modaliteiten (kosten, milieu, e.d.);
Oost-Europese Markt net te ver om te blijven ‘trucken’ (zeker bij hogere brandstofprijzen)
ontstaan multiport: weg/spoor/water
Containers over spoor en water prima opties voor duurzaam transport en
Green Rail :50% CO2 - en 30-40% kostenreductie lijkt mogelijk
duurzame bereikbaarheid, als
continu en gelijkmatig gekoeld “gesloten koelketen” (conditionering),
klanten vervoerstijd accepteren en retail/detailhandel langer van tevoren bloemen kunnen/willen bestellen) Æ betrouwbaarheid kwaliteit
Planbaarheid en informatiestromen (verder toenemend belang van ICT) Æ informatiseren op Europese schaal van logistieke informatie voor de gehele keten
Duurzaam Bereikbare Greenport
13
Inzoomend op gebiedsinrichting (1)
Vanuit Rail geredeneerd
HST-cargo terminal voor bloemen niet primair interessant – wel voor high-end segment (?) combi met ‘gewoon spoor’ mogelijk?
Containers met bloemen op ‘gewone’ trein logischer Æ belemmeringen in gebied: geen goederentreinen door schipholtunnel: oost-corridor daardoor moeilijker te ontsluiten; creativiteit mogelijk?
Verbinding met Havenspoor en -gebied interessant
Vanuit water en binnenvaart geredeneerd
Waterterminal en rondje Ijsselmeer interessant voor zowel ‘sourcing’ als logistiek naar afzetgebieden
Vanuit weg en OLV geredeneerd
Managen truckstroom van en naar luchthaven
Wat is toegevoegde waarde als Schiphol een van de vele luchthavens is waarmee zaken wordt gedaan? Duurzaam Bereikbare Greenport
14
Inzoomend op gebiedsinrichting (2)
Vanuit weg geredeneerd
Truckterminals kunnen tijdwinst en ruimte-efficiency opleveren, mits gebruikers dit organisatorisch op orde hebben; samenwerking tussen meerdere belanghebbenden is cruciaal
bereikbaarheid richting A2 verbeteren als cruciaal stadsregionaal alternatief
Bereikbaarheid haven via A5
Duurzaam Bereikbare Greenport
15
Processtappen Logistiek netwerk naar de markt
Proces blijft hier steken omdat in stap 1 onvoldoende gedeeld beeld is ontstaan
Stap 1: Gezamenlijk eindbeeld formuleren Schiphol Greenport Seaport Keuzes in te zetten Gebiedsinrichting modaliteiten rond Hub Stap 2: Pad formuleren om gebied stapsgewijs aan te passen (niet in 1x eindbeeld realiseren)
ACT: Meer aandacht besteden aan delen inzicht in logistieke concepten tbv keuzes gebiedsinrichting
Stap 3: Projecten definiëren passend bij geformuleerd pad
Stap 4+n: Projecten uitvoeren Duurzaam Bereikbare Greenport
16
Conclusies en aanbevelingen over logistieke vernieuwingen en duurzame bereikbaarheid ‘verder, duurzamer, zelfde kosten’ 1.
Vernieuwingen in deel C van de keten zijn belangrijk voor duurzamer logistiek én duurzame bereikbaarheid van de Greenport. Cruciaal is daarbij onthaasting in de keten door conditionering van product en multimodaal transport. Zowel spoor als binnenvaart kunnen volwaardige transportmodaliteiten worden voor de sierteeltketen.
2.
Ontwikkel een simulatie tool die logistieke kosten in de hele keten inzichtelijk maakt, ten behoeve van inzicht bij verschillende deelnemers in de keten (dit kan zonder dat in elkaars keuken wordt gekeken!)
3.
Inzicht in (elkaars) toekomstige logistieke concepten bevorderd afwegingen en prioritering in ACT gebiedsontwikkeling en de rol van Greenport daarin Duurzaam Bereikbare Greenport
17
Conclusies en aanbevelingen over logistieke vernieuwingen en duurzame bereikbaarheid ‘verder, duurzamer, zelfde kosten’ 4.
Virtualisering en informatisering zullen veilen en logistieke keten meer planningsruimte geven. Dat is gunstig voor de bereikbaarheid van de marktplaats GP Aalsmeer.
5.
Vereenvoudig het aantal initiatieven en gremia.
Zorg voor overzicht, zodat private deelnemers kunnen kiezen waaraan zij hun tijd en energie besteden
Zorg voor samenhang, zodat tussen initiatieven ‘estafettestokje’ doorgegeven kan worden.
Stel het doen centraal (concrete experimenten met voldoende ontwikkel en experimenteertijd)
Amsterdam logistics board lijkt juiste schaalniveau voor regie op gebiedsgerichte verbeteringen. Duurzaam Bereikbare Greenport
18
