Aios en tuchtrecht De regels en De prak3jk Eduard Verhagen, kinderarts
[email protected]
Vraag 1: wie is verantwoordelijk? Een 1e jaars AIOS Interne ziet een pa3ënt op de SEH met acuut ontstane hoofdpijn, hypertensie, misselijkheid en braken. D/ (maligne) hypertensie. Ze overlegt haar beleid telefonisch met haar achterwacht die akkoord gaat. Pa3ënte overlijdt later aan een subarachnoïdale bloeding. Wie is aansprakelijk voor de gemiste diagnose? 1. De AIOS 2. De achterwacht
Vraag 2. wie is verantwoordelijk? F (9 jr) wordt door longarts opgenomen in UMC met een pneumonie en bloed opgeven. Chirurg, longarts en MDL-‐arts maken een plan. Na lang zoeken blijkt hij een tracheo-‐oesophageale fistel te hebben. De AIOS is als zaalarts belast met de communica3e tussen de verschillende artsen. Ouders zijn hierover ontevreden en dienen een tuchtklacht in. Is de AIOS aan te spreken op de gebrekkige communica3e 3jdens de opname? 1. Ja, daar is hij nou juist zaalarts voor 2. Nee, de AIOS gaat niet over de organisa3e
De regels De aios: • is als arts ingeschreven in BIG-‐register • valt onder het tuchtrecht (Wet BIG, art 47) Het tuchtcollege gaat uit van: • persoonlijke verwijtbaarheid van de aios • toetsing van handelen van aios aan tuchtnorm:
De regels in de prak3jk: toetsing “Het college wijst er allereerst op, dat het bij de tuchtrechtelijke toetsing van professioneel handelen er niet om gaat of dat handelen beter had gekund, … maar om het geven van een antwoord op de vraag of de beroepsbeoefenaar bij het beroepsma3g handelen is gebleven binnen de grenzen van een redelijk bekwame beroepsuitoefening, … rekening houdend met de stand van wetenschap ten 3jde van het klachtwaardig geachte handelen en met hetgeen toen in beroepsgroep als norm of standaard was aanvaard.”
Toetsing Tuchtrechter kijkt naar: 1. Landelijke Richtlijnen/protocollen 2. Locale Richtlijnen/protocollen ziekenhuis 3. Ev: ‘gebruikelijke aanpak’
Vertaling naar De prak3jk: 1. Supervisor/opleider mag in opleidingssitua3es handelingen over laten aan de AIOS 2. Handelen van beiden kan worden getoetst
Aan AIOS overlaten • Welke handelingen kunnen in welke fase van de opleiding worden overgelaten aan de aios? • Welke vorm en mate van supervisie? 3. Hiervoor is de inschahng van de opleider/supervisor van de ervaring en vaardigheid van de AIOS is doorslaggevend
Inschahng en organisa3e 4. De AIOS kan alleen een opdracht krijgen tot zelfstandig verrichten van handelingen als de supervisor redelijkerwijs mag aannemen dat de AIOS bekwaam en bevoegd is de handeling te verrichten, ….. en de supervisor zo nodig aanwijzingen kan geven en zijn toezicht en ev. tussenkomst verzekerd zijn
Inschahng van ‘vreemden’ • Achterwacht, niet supervisor, heei de verantwoordelijkheid om de kennis en ervaring van de AIOS te verifiëren • Vooral als het een telefonisch advies is aan een AIOS die hij niet persoonlijk kent • Verifiëren van kennis en ervaring kan eenvoudig en goed op het moment van consulta3e plaatsvinden
Eigen verantwoordelijkheid AIOS • Niet alleen supervisor of achterwacht heei hierin een verantwoordelijkheid, ook de AIOS zelf bepaalt of hij (bevoegd en) bekwaam is om een bepaalde handeling te verrichten • Vb: intuberen van een 24 wk neonaat 3jdens de 1e week op de NICU. • Cultuur: mag het worden gezegd?
Verantwoordelijkheid verschuii • Aan het begin van de opleiding ligt de tuchtrechtelijke verantwoordelijkheid voor handelen van de aios vooral op de schouders van de supervisor • Gedurende de opleiding, als kennis en ervaring van de AIOS toeneemt en hem meer kan worden toevertrouwd, wordt de verantwoordelijkheid gedeeld door beiden • Aan het eind van de opleiding rust de verantwoordelijkheid vrijwel geheel op de schouders van de AIOS
+ Algemene geneeskunde • Als algemene kennis en ervaring verwacht mag worden (nivo basisarts): AIOS en medisch specialist op dezelfde manier verantwoordelijk • Vraag 1: aios had subarachnoidale bloeding niet overwogen, wat wel had gemoeten bij de bestaande symptomen, en kon zich niet verschuilen achter overleg met SV
+ Slechte organisa3e • AIOS is niet verantwoordelijk voor slechte organisa3e van zorg en communica3e, tempo van uitvoeren van onderzoek en delay in de diagnos3ek, omdat AIOS niet in de posi3e is om deze te veranderen (vraag 2)
+ Statusvoering zeer belangrijk • Het medisch dossier vormt in tuchtzaken de basis voor de beoordeling van handelen of nalaten van de arts…. • WGBO: hulpverleners (HV) samen verantwoordelijk voor bijhouden van de status; HV maakt aantekeningen over gezondheid en behandeling van de pa3ënt
• Stelling AIOS: iom de supervisor gehandeld, of, onderzoek is aangevraagd, maar dit is niet in status terug te vinden: het tuchtcollege zal ervan uitgaan dat het overleg niet heei plaatsgevonden (..niet aannemelijk)
Rol opleider: structuur en klimaat Hoe worden (bij u) kennis en vaardigheden aangeleerd en getoetst? • Helder opleidingsplan (lokaal, regionaal), met voortgangsgesprekken en porlolio • Toetsen van bekwaamheden, en dokumenta3e (EPA’s) • Veilig leerklimaat, open gesprek over bekwaamheden en leerdoelen
kort • Aios heei tuchtrechtelijke verantwoordelijkheid – Algemene geneeskunde: niet achter SV verschuilen – Opleidings-‐handelingen: verantwoordelijkheid verschuii met verloop van opleiding
• Overlaten van handelingen aan de aios kan, mits – Bekwaam/bevoegd [inschahng opleider, porlolio] – Supervisie (aanwijzingen, toezicht en tussenkomst) is geborgd [cultuur, structuur]
Hartelijk dank
