Rapport
Onderzoek voetbal kunstgrasvelden in de gemeente Papendrecht Opdrachtgever: Gemeente Papendrecht Papendrecht DEFINITIEF Projectnummer: 12033 Bunnik 23 oktober 2012
adviesburo r.i.e.t ruimtelijke inrichting en techniek 121119.rp1 defrapport onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht.docx Postbus 167, 3980 CD Bunnik t 030 6570636 f 030 6573747
121119.rp1 defrapport onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht.docx
Rapport Onderzoek voetbal kunstgrasvelden in de gemeente Papendrecht
Projectnr.
12033
Status .
DEFINITIEF
Opdrachtgever Gemeente Papendrecht Postbus 11 3350 AA PAPENDRECHT Adviesburo Ruimtelijke Inrichting en Techniek Postbus 167 3980 CD Bunnik Bunnik, 19 november 2012
121119.rp1 defrapport onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht.docx
121119.rp1 defrapport onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht.docx
Inhoudsopgave 1
INLEIDING ............................................................................................................. 1
2
KUNSTGRAS, JA OF NEE ....................................................................................... 2 2.1 UITGANGSPUNTEN ................................................................................................. 2 2.1.1 Norm-team ................................................................................................ 2 2.1.2 Prognose jeugd 2009-2028 ....................................................................... 3 2.2 V.V. PAPENDRECHT ............................................................................................... 4 2.2.1 Wedstrijdvelden ........................................................................................ 4 2.2.2 Trainingsvelden ......................................................................................... 5 2.2.3 Conclusie wedstrijd- / trainingsvelden .................................................... 6 2.3 V.V. DRECHTSTREEK ............................................................................................... 7 2.3.1 Wedstrijdvelden ........................................................................................ 7 2.3.2 Trainingsvelden ......................................................................................... 7 2.3.3 Conclusie wedstrijd- / trainingsvelden .................................................... 8
3
ALTERNATIEVE CONSTRUCTIES ........................................................................... 10 3.1.1 Grassmaster............................................................................................. 10 3.1.2 Grassmaster DD ...................................................................................... 10 3.1.3 Xtragrass .................................................................................................. 10
4
FINANCIËN ......................................................................................................... 11 4.1 4.2
EXPLOITATIEKOSTEN VERSCHILLENDE CONSTRUCTIES ................................................ 11 KOSTENVERDELING MOGELIJKE OMVORMINGEN .................................................... 12
Bijlagen Bespelingsgegevens v.v. Papendrecht Bespelingsgegevens v.v. Drechtstreek Formulier Leerlingenaantallen primair onderwijs periode 2009-2028 Kosten-/exploitatieopzet diverse sportconstructies
19/11/12
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
1
1 Inleiding Binnen de gemeente Papendrecht is behoefte ontstaan om inzicht te krijgen in de randvoorwaarden om te komen tot de aanleg van kunstgrasvelden binnen de gemeente. Concrete aanleiding hiervoor is de ontwikkeling van het nieuwe sportpark Slobbengors binnen de gemeente. Dit complex wordt bespeeld door v.v. Papendrecht. In dit onderzoek wordt tevens de behoefte aan kunstgras op sportpark Oostpolder meegenomen, welke wordt bespeeld door v.v. Drechtstreek. Aan de hand van de door u gestelde vragen zal inzage worden gegeven in de eventuele behoefte aan kunstgras, beschikbare alternatieven, kosten in aanleg en exploitatie en hoe deze kosten te verdelen. Binnen het kader van dit onderzoek en de opdracht is door adviesburo R.I.E.T. geen rekening gehouden met de huidige toestand van de velden. Tevens heeft geen beoordeling van het aantal kleedkamers versus het aantal velden plaatsgevonden. Opbouw van het rapport In hoofdstuk 2 wordt de noodzaak van kunstgrasvelden in de gemeente Papendrecht belicht. Daarbij wordt per vereniging een vraag & aanbodanalyse uitgevoerd. Op basis van deze analyse zijn keuzemogelijkheden aangegeven. Hoofdstuk 3 gaat nader in op de alternatieven voor kunstgras. Inmiddels komen er steeds meer sportvloeren op de markt die qua bespelingsintensiteit (wedstrijd en training)meer aan kunnen. Tenslotte wordt in hoofdstuk 4 de financiële kant van kunstgras en de alternatieve constructies toegelicht. Als bijlagen zijn de bespelingsanalyses, de leerlingprognose voor Papendrecht en de kosten-/exploitatieramingen voor de diverse constructies toegevoegd.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
2
2 Kunstgras, ja of nee Is kunstgras noodzakelijk? Om te kunnen bepalen of aanleg van kunstgras (of alternatieven) noodzakelijk is, dient de bespelingsbehoefte van beide verenigingen te worden bepaald.
2.1
Uitgangspunten
Bij de vraag&aanbodanalyse hebben wij onderstaande uitgangspunten gehanteerd. 2.1.1
Norm-team
Om een goed vergelijk tussen de grootte van verenigingen en hun bespelingdruk te kunnen bepalen, wordt door NOC*NSF en de sportbonden gebruik gemaakt van senior competitie eenheden, de zogenaamde s.c.e. norm. S.c.e. norm wedstrijdvelden volgens Handboek Sportaccommodaties: Er bestaat een groot verschil in de beschadiging van de grasmat als gevolg van een pupillenwedstrijd in vergelijking met de beschadiging als gevolg van een seniorenwedstrijd. Niet alleen duurt een pupillenwedstrijd veel korter dan een seniorenwedstrijd, ook is er sprake van een aanzienlijk geringere belasting van de grasmat per speler. Hierdoor kunnen niet alle teams als gelijkwaardig worden beoordeeld. KNVB/NOC*NSF hebben één senior competitieteam (ook wel norm team genaamd) op een belastingscoëfficiënt van 1,0 gesteld en de overige teams afhankelijk van de door hen veroorzaakte gemiddelde bespelingschade van een natuurgras wedstrijdveld, rekening houdend met de tijdsfactor, daaraan gerelateerd. De planningsnorm voor op zaterdag gespeelde wedstrijden bedraagt 5,5 normteams per veld; De planningsnorm voor op zondag gespeelde wedstrijden bedraagt vijf normteams per veld. Rekening houdend met de gemiddelde gebruikscapaciteit van een natuurgras wedstrijdveld mag het gesommeerde totaal normteams niet meer dan negen per veld bedragen.
Daarnaast wordt sinds enkele jaren door de KNVB tevens de belasting van de velden in uren uitgerekend. De reden voor deze extra uitwerking is het feit dat sommige verenigingen zoveel pupillen- en jeugdteams hebben, dat de gangbare s.c.e.-norm geen reëel beeld geeft. Ook deze opzet is door ons meegenomen in de beoordeling.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
3
S.c.e. norm trainingsvelden volgens Handboek Sportaccommodaties: Voor trainingsvelden geldt dat de afmetingen van een trainingsveld overeen dienen te komen met de afmetingen van een wedstrijdveld. Bij de bepaling van het aantal benodigde trainingsvelden is het uitgangspunt dat de helft van het aantal normteams twee trainingen per week invult en de overige teams één training per week. Vanwege sociaal maatschappelijke omstandigheden kan voor een vereniging die zowel op zaterdag als op zondag competitiewedstrijden speelt, het aantal mogelijke trainingsuren op maximaal 20 uur per week worden gesteld (verdeeld over vijf avonden in de week). Uitgaande van 40 trainingsweken betekent dit 800 trainingsuren uur per jaar. Vanuit sportmedische overwegingen kan het aantal trainingsuren op weekbasis voor een vereniging die uitsluitend op zaterdag speelt op 16 uur (vier avonden in de week en vrijdag rust) worden gesteld. Hiermee rekening houdend kan, uitgaande van de aanwezigheid van een verlichtingsinstallatie, als planningsnorm voor voetbalverenigingen die uitsluitend, of voornamelijk, hun competitiewedstrijden op de zaterdag spelen worden aangehouden: Per 14 op zaterdag spelende normteams één specifiek daartoe aangelegd en onderhouden trainingsveld met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld. Voor voetbalverenigingen die hun competitiewedstrijden (evenwichtig) verdeeld over de zaterdag en zondag spelen kan worden aangehouden: Per 17,5 verdeeld over de zaterdag en de zondag spelende normteams één specifiek daartoe aangelegd en onderhouden trainingsveld met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld. In alle situaties geldt dat het kwaliteitsniveau van de trainingsvelden (met voor cultuurtechnische constructies een maximale bespelingscapaciteit van 800 uur) in overeenstemming met de in te vullen trainingsbehoefte dient te zijn. Wanneer een voetbalvereniging de beschikking heeft over een rubber ingestrooid kunstgraswedstrijdveld, vervult dit tevens de functie van trainingsveld. Indien er meer behoefte aan trainingsmogelijkheden bestaat, dient te worden gezocht naar aanvullende trainingsfaciliteiten. In aanmerking komen rubber ingestrooide kunstgrasconstructies, Wetraveldconstructies, aanvullend medegebruik van wedstrijdvelden (waarbij de wedstrijdfunctie van deze velden niet in de knel mag komen) en oefenhoeken met de afmetingen van minimaal een half wedstrijdveld (overeenkomend met de afmetingen van een veld waarop pupillenwedstrijden kunnen worden gespeeld).
Op basis van de verenigingsinformatie, zoals op de verenigingssites staat, is door R.I.E.T. voor beide clubs een vraag- en aanbodanalyse van zowel wedstrijd- als trainingsvelden opgesteld voor de periode 2012-2013. De uitwerking per vereniging is aangegeven in bijlage 1 en 2. 2.1.2
Prognose jeugd 2009-2028
Door de gemeente Papendrecht is de prognose voor de leerlingaantallen voor de periode 2009 tot en met 2028 aangegeven. Deze prognose is als bijlage 3 aan deze rapportage toegevoegd.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
4
Op basis van deze informatie en aanvullende informatie van de gemeente blijkt dat bij de telling in oktober 2011 het aantal leerlingen uitkwam op 3.070. Dit betekent dat de vergrijzing van de bevolking van Papendrecht sneller gaat dan verwacht en dat de geprognosticeerde krimp van het leerlingaantal (lees: jeugd binnen Papendrecht) zal doorzetten. Op basis van de prognose leerlingaantallen zal in 2021 minimaal 17% minder jeugd in de gemeente aanwezig zijn. Deze ontwikkeling heeft ook invloed op de sportverenigingen binnen de gemeentegrenzen waardoor er minder jeugdteams zullen worden verwacht.
2.2 V.v. Papendrecht Voetbalvereniging Papendrecht is een voetbalvereniging met een zaterdag- en een zondagafdeling. Op dit moment zijn binnen het sportpark vijf natuurgras wedstrijdvelden en twee natuurgras trainingvelden aanwezig. In het kader van de herontwikkeling van het sportpark dient uitgegaan te worden van vijf velden (wedstrijd- en/of trainingsvelden) in de toekomstige situatie. Door de gemeente Papendrecht is aangegeven dat de vereniging op korte termijn een verschuiving verwacht van een aantal zondagteams naar de zaterdag als speeldag. 2.2.1
Wedstrijdvelden
Op basis van de beschikbare gegevens op de site van de voetbalvereniging is onderstaande tabel opgesteld. Tabel 2.1: Vraag- & aanbodanalyse wedstrijdvelden v.v. Papendrecht (01-10-2012) Speeldag
Vraag (s.c.e.)
Aanbod (s.c.e.)
Zaterdag Zondag
22,95 5,00
27,50 17,50
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (s.c.e.) (veld) +4,55 +0,83 +12,50 +3,57
Vraag (u/wk)
Aanbod (u/wk)
34,20 6,00
35,00 25,00
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (uur) (veld) +0,80 +0,11 +19,00 +3,80
Op zaterdag zijn er momenteel juist voldoende wedstrijdvelden aanwezig. Enige groei naar de toekomst toe is beperkt mogelijk. Binnen het aantal berekende s.c.e. is nog enige ruimte op de velden beschikbaar en de organisatorische planningsnorm kent ook nog een klein overschot aan speelveld (+0,11 veld). Gezien het geringe aantal zondagteams is op deze speeldag ruimte aanwezig voor verdere groei. Conclusie wedstrijdvelden v.v. Papendrecht: Mede gezien de verwachte verschuiving naar meer spelende teams op zaterdag, betekent bovenstaande tabel dat het aantal wedstrijdvelden op het complex een beperkende factor gaat worden. Op basis van de
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
5
organisatorische planningsnorm dienen momenteel vijf velden als wedstrijdveld gebruikt te kunnen worden. 2.2.2
Trainingsvelden
Op basis van de beschikbare gegevens is voor v.v. Papendrecht tevens de trainingsbehoefte bepaald. Opvallend is het grote aantal trainingsuren dat staat ingepland. Zo trainen alle juniorenteams minimaal tweemaal wekelijks. Afgevraagd kan worden of de frequentie aan trainingen en trainingsuren niet erg ruim is gesteld. In tabel 2.2. is de vraag & aanbodanalyse uitgewerkt voor natuurgras- en kunstgras trainingsvelden. Tevens is een analyse gemaakt indien er velden met een wedstrijd-trainingsconstructie worden gebruikt, zogenaamde Wetravelden, met een verhoogde bespelingscapaciteit, zoals bijvoorbeeld Xtragrass- of DD Grassmaster velden. Tabel 2.2: Vraag- & aanbodanalyse trainingsvelden v.v. Papendrecht (01-10-2012) Veldtype
Vraag (s.c.e.)
Aanbod (s.c.e.)
Natuurgras
27,95
35,00
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (s.c.e.) (veld) +7,05 +0,40
Vraag (u/jr)
Aanbod (u/jr)
1.438
1.200
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (uur) (veld) -238 -0,40
Kunstgras
27,95
35,00
+7,05
+0,40
1.438
2.000
+562
+0,56
Wetra
27,95
25,00
-2,95
-0,24
1.438
1.000
-438
-0,88
Op basis van de norm KNVB/NOC*NSF heeft de vereniging een trainingsveldoverschot van +0,40 veld, zowel in een situatie natuurgras als kunstgrastoplaag. Bij de berekening is uitgegaan van de geldende norm KNVB/NOC*NSF. In de situatie Wetravelden1 is uitgegaan van de KNVB-norm minus 5,0 s.c.e. (17,5 s.c.e. minus 5,0 s.c.e. = 12,5 s.c.e. per Wetraveld). Bij de uitwerking van op basis van uren zijn wij uitgegaan van twee volledige natuurgras trainingsvelden (600 u/jr), twee volledige kunstgrasvelden (1.000 u/jr) en twee volledige Wetravelden (500 u/jr). Op basis van de werkelijke trainingsuren van de club is er een trainingsvelden tekort van -0,40 natuurgrasveld. Dit tekort wordt mede veroorzaakt doordat alle teams bij voetbalvereniging Papendrecht tweemaal per week trainen. Wanneer de club twee kunstgrasvelden zal hebben, is het tekort omgezet in een overschot van +0,56 veld. Dit wordt mede veroorzaakt doordat kunstgrasvelden meer bespeling aan kunnen dan natuurgras (1.000 versus 600 uur/jr). Indien 2 velden in een Wetraveldconstructie1 worden aangelegd (zie hoofdstuk 3), dan is er een tekort van 0,24 tot 0,88 veld. Bij de berekening is uitgegaan van circa 500 uur trainingsbespeling op een dergelijk type veld. Indien de vereniging
1
Type Xtragrass of DD Grassmaster
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
6
de beschikking krijgt over één extra Wetraveld2 (totaal = 3 velden), dan zal de trainingscapaciteit voldoende zijn. Conclusie trainingsvelden v.v. Papendrecht Op basis van de huidige twee natuurgras trainingsvelden en de trainingsduur en frequentie kan worden geconstateerd dat sprake is van een tekort aan trainingscapaciteit. Dit tekort kan worden opgelost door de aanleg van twee kunstgrasvelden of drie Wetravelden2. Een andere oplossing is dat de voetbalvereniging een ander trainingsschema zal hanteren waarbij bijvoorbeeld alleen het 1e en/of 2e team van een leeftijdsklasse tweemaal per week traint en de overige teams eenmaal per week trainen (conform de norm/richtlijn KNVB/NOC*NSF). In een nader overleg zal hier met de club over gesproken moeten worden. Het beperken van trainen/sporten druist echter in tegen het Sportbeleid van de gemeente Papendrecht waarin juist extra sporten wordt gestimuleerd. Hier zal in samenspraak met de vereniging en gemeente gekeken moeten worden naar een juiste invulling. 2.2.3
Conclusie wedstrijd- / trainingsvelden
Op het nieuwe sportpark van voetbalvereniging Papendrecht zullen in totaal 5 velden worden gerealiseerd. Op basis van bovenstaande analyses zijn de volgende oplossingsrichtingen mogelijk. Optie 1 Veldtype 3 natuurgras voetbalvelden 2 kunstgras voetbalvelden Voor- (+)/nadelen (-)
Optie 2 Veldtype 2 natuurgras voetbalvelden 3 Wetra voetbalvelden 2 Voor- (+)/nadelen (-)
Capaciteiten juist voldoende wedstrijdcapaciteit ruim voldoende trainingscapaciteit + 2 velden verlicht + minder onderhoud i.v.m. kunstgras - hoge investering
Capaciteiten juist voldoende wedstrijdcapaciteit voldoende trainingscapaciteit + beperkte investering - 3 velden verlicht - 5 velden intensief onderhoud
Bij beide opties is er voldoende wedstrijd- en trainingscapaciteit. Voor beide opties zijn tevens de voor- en nadelen kort belicht. Op basis van de informatie uit hoofdstuk 4 zal een definitieve keuze mogelijk zijn.
2
Type Xtragrass of DD Grassmaster
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
7
2.3 V.v. Drechtstreek Het betreft een voetbalvereniging met alleen een zaterdagafdeling. Binnen het sportpark Oostpolder zijn twee natuurgras wedstrijdvelden, één kunstgrasveld en één wedstrijd-/trainingsveld (Wetraveld) aanwezig. 2.3.1
Wedstrijdvelden
Op basis van de beschikbare, digitale informatie is ten behoeve van de wedstrijdvelden onderstaande tabel opgesteld. Tabel 2.3: Vraag- & aanbodanalyse wedstrijdvelden v.v. Drechtstreek (01-10-2012) Speeldag
Vraag (s.c.e.)
Aanbod (s.c.e.)
zaterdag
29,75
22,00
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (s.c.e.) (veld) -7,60 -1,38
Vraag (u/wk)
Aanbod (u/wk)
45,51
28,00
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (uur) (veld) -17,51 -2,50
Conclusie wedstrijdvelden v.v. Drechtstreek: Als gevolg van het huidig aantal teams kent sportpark Oostpolder, wat betreft wedstrijdvelden, een fors capaciteitstekort. Op basis van berekening van het aantal s.c.e bestaat het tekort uit 1,38 veld; naar aanleiding van de organisatorische planningsnorm zelfs 2,50 veld. Waarschijnlijk worden door de voetbalvereniging de velden optimaal ingedeeld waardoor de club wel de wedstrijden gepland krijgen. Dit is mogelijk indien men met beperkte wisseltijden werkt, vroeger start met het zaterdagprogramma en de wedstrijden later laat eindigen. Een voorwaarde bij dergelijke intensieve bespeling is dat de kwaliteit van de voetbalvelden optimaal is. Geadviseerd wordt om de bestaande velden te beoordelen op de huidige kwaliteit en eventueel aanvullende (renovatie)maatregelen te treffen. Binnen de omgeving van het sportpark Oostpolder bestaan geen mogelijkheden tot verdere uitbreiding van het sportpark. Het omvormen van één of beide natuurgrasvelden naar kunstgras heeft geen invloed op het tekort aan wedstrijdvelden (er is juist een extra wedstrijdveld noodzakelijk). Volgens de gemeente heeft de voetbalvereniging aangegeven dat er behoefte is aan een bedrijfszekerder veld waarop onder alle omstandigheden gespeeld kan worden. Een dergelijk type veld hoeft geen kunstgrasveld te zijn, maar kan ook een goed natuurgrasveld of Wetraveld wezen. 2.3.2
Trainingsvelden
Op basis van de trainingsgegevens van de voetbalvereniging is een analyse gemaakt van de trainingsvelden. Daarbij is gerekend met de huidige situatie, waarbij 1 Wetraveld en 1 kunstgrasveld aanwezig is en een nieuwe situatie met 2 kunstgrasvelden.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
8
Tabel 2.4: Vraag- & aanbodanalyse trainingsvelden v.v. Drechtstreek (01-10-2012) Veldtype
Vraag (s.c.e.)
Aanbod (s.c.e.)
Wetra/ Kunstgras Kunstgras/ Kunstgras
29,75
26,50
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (s.c.e.) (veld) -3,25 -0,23
29,75
28,00
-1,75
-0,13
Vraag (u/jr)
Aanbod (u/jr)
1.145
1.500
Vraag & aanbod Overschot/ Overschot/ tekort tekort (uur) (veld) +355 +0,36/+0,71
1.145
2.000
+855
+0,86
Uit tabel 2.4 komt naar voren dat op basis van de KNVB/NOC*NSF-norm in beide situaties een tekort aan trainingscapaciteit is. Wanneer de trainingen worden uitgezet in trainingsuren, wordt geconstateerd dat er juist een trainingsveldoverschot is. Het dubbele getal in de 2e regel komt voort uit het feit dat het veldoverschot is uitgedrukt in respectievelijk Wetraveld (+0,36) en Kunstgrasveld (+0,71). Het verschil in, aan de ene kant een tekort aan velden en aan de andere kant een overschot, wordt waarschijnlijk veroorzaakt doordat Drechtstreek minder intensief traint ten opzichte van de gangbare norm (KNVB/NOC*NSF). Conclusie trainingsvelden v.v. Drechtstreek In tegenstelling tot de wedstrijdvelden is de trainingscapaciteit op dit moment juist voldoende. Bij de berekening is uitgegaan dat het Wetraveld circa 500 uur per jaar bespeling aankan en het aanwezige kunstgrasveld 1.000 uur. Op basis van de capaciteitsberekening met de huidige uitgangspunten is verdere omvorming naar kunstgras niet noodzakelijk. 2.3.3
Conclusie wedstrijd- / trainingsvelden
Op het bestaande sportpark van voetbalvereniging Drechtstreek zijn in totaal 4 velden aanwezig. Op basis van bovenstaande analyses zijn de volgende oplossingsrichtingen mogelijk. Optie 1 Veldtype 2 natuurgras voetbalvelden 2 kunstgras voetbalvelden Voor- (+)/nadelen (-)
Optie 2 Veldtype 2 natuurgras voetbalvelden 1 Wetra voetbalveld 1 kunstgras voetbalveld Voor- (+)/nadelen (-)
19/11/12
Capaciteiten onvoldoende wedstrijdcapaciteit ruim voldoende trainingscapaciteit + minder onderhoud i.v.m. kunstgras - hoge investering
Capaciteiten onvoldoende wedstrijdcapaciteit juist voldoende trainingscapaciteit + beperkte investering - intensiever onderhoud
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
9
Bij beide opties blijft de wedstrijdcapaciteit onvoldoende. Door de aanleg van een extra kunstgrasveld is er theoretisch meer trainingscapaciteit beschikbaar, echter zal de voetbalvereniging hier weinig gebruik van kunnen maken aangezien het een zaterdagvereniging betreft en op vrijdag niet wordt getraind. Voor beide opties zijn tevens de voor- en nadelen kort belicht. Op basis van de financiële aspecten uit hoofdstuk 4 zal een definitieve keuze mogelijk zijn.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
10
3 Alternatieve constructies Naast kunstgras zijn ook alternatieve producten in de markt aanwezig. Het betreft hier zogeheten wedstrijd-trainingsconstructies (ook wel Wetravelden genoemd). De belangrijkste typen Wetravelden worden hieronder nader toegelicht. 3.1.1
Grassmaster
Het Grassmasterveld is een zogeheten hybride-veld en is feitelijk een natuurgras voetbalveld met daarin verwerkt 20 cm lange kunstvezels. Hierdoor ontstaat een versterkt natuurgrasveld waardoor de urencapaciteit van het veld wordt verhoogd naar 800 tot 1000 uur per jaar. Ter vergelijking; de maximale bespeelbare uren van een natuurgrasveld bedragen gemiddeld 300 uur. De uren capaciteit van een kunstgrasveld is gemiddeld 1200 tot 1500 uur per jaar. Ten behoeve van de aanleg van een Grassmasterveld dient een onderbouw te worden aangebracht met daarboven een zandtoplaag. Na het inzaaien met natuurgras worden de kunstgrasvezels aangebracht. 3.1.2
Grassmaster DD
Grassmaster DD velden zijn vergelijkbaar met normale Grassmastervelden alleen is er meer sprake van een meer traditionele constructie. Hierdoor is bodemleven meer actief en wordt organische stof goed verteerd. In plaats van een zandtoplaag kent een Grassmaster DD veld een traditionele opbouw waarbij haaks op de bestaande drainage 4 cm brede zandsleuven met een diepte van 20 cm in het veld worden aangebracht. Hierdoor ontstaat een goede ontwatering van de toplaag terwijl het gras kan groeien in het type grond dat zorgt voor een zo natuurlijk mogelijke grasmat. Vervolgens worden de kunstgrasvezels aangebracht, gelijk aan de aanleg van een standaard Grassmasterveld. De capaciteit te belasten uren bedraagt circa 800 tot 1000 uren per jaar. De laatste jaren zijn onder meer velden gebouwd in de gemeenten Halsteren, Roosendaal en Geertruidenberg. 3.1.3
Xtragrass
Xtragrass betreft ook een sportondergrond waarbij sprake is van kunstgras, maar dan aangebracht op matten. Tussen de vezels wordt tot ca. 2 cm van de bovenzijde van de vezels, grond aangebracht en vervolgens wordt het veld ingezaaid. Doordat de backing van de mat langzaam grotendeels verteerd, zorgen de wortels van het natuurgras voor de noodzakelijke verankering van de kunstgrasvezels. Deze mat kent een capaciteit van ongeveer 700 tot 900 uren. Recent zijn Xtragrass velden gebouwd in Rotterdam (Kanaalweg en Lange Pad), Schiedam en in Gorinchem.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
11
4 Financiën In dit hoofdstuk gaan wij in op de exploitatie van de verschillende constructies en de mogelijke kostenverdeling voor onderhoud- en beheerskosten tussen de gemeente en de club(s).
4.1 Exploitatiekosten verschillende constructies Om een goede afweging te maken in de keuze voor kunstgras of één van de alternatieven dient inzichtelijk te worden gemaakt wat de kosten van de verschillende sportondergronden zijn. Hierbij spelen met name de aanleg- en afschrijvingskosten en de onderhoudskosten een belangrijke rol. Als bijlage zijn de aanlegkosten voor de drie type velden aangegeven. Tevens is hierbij een vergelijking van de exploitatie opgezet. Hierbij is geen rekening gehouden met de jaarlijkse rentelasten. Bij de opzet van tabel 4.1 is rekening gehouden met 10% onvoorzien, 10% voorbereidingskosten en de btw. In bijlage 4 zijn de diverse kostenberekeningen nader uitgewerkt. Tabel 4.1: Exploitatieopzet rubberinfill kunstgras, Grassmaster en Xtragrass Type veld
Aanlegkosten totaal (€)
per m2 (€)
Exploitatiekosten totaal (€/jr)
per m2 (€/jr)
Rubberinfill kunstgras
647.000
82,95
58.762
7,53
Grassmaster DD
404.000
54,79
39.410
5,05
Xtragrass
280.000
35,90
29.406
3,77
Uit de tabel komt naar voren dat zowel de aanleg- als de exploitatiekosten van kunstgrasvelden relatief hoog zijn. Het Grassmasterveld ligt iets lager doordat de aanlegkosten van dit veld en de afschrijvingstermijn gunstiger zijn. Gezien de lage investeringen en de interessante exploitatiekosten is het toepassen van één of meerdere Xtragrassvelden interessant voor de gemeente. Indien de mate van traininggebruik bij voetbalvereniging Papendrecht zal afnemen, is het toepassen van een alternatieve intensief te bespelen toplaag mogelijk (Grassmaster of Xtragrass). Op basis van het huidige trainingsgebruik zal de aanleg van 2 kunstgrasvelden bij deze vereniging echter noodzakelijk zijn.
19/11/12
Onderzoek kunstgras voetbalvelden gemeente Papendrecht
12
4.2 Kostenverdeling mogelijke omvormingen Onze ervaringen zijn dat er geen vaste vuistregel gehanteerd wordt wat betreft de financiering van omvormingen naar kunstgras en/of eventuele alternatieven. Veelal wordt de aanleg van dergelijke velden gedeeltelijk gefinancierd door de verenigingen, tot een percentage van 25 tot 50% van de totale aanlegkosten van het betreffende veld. De aanlegkosten worden hierbij bijna altijd verdisconteerd in de huursom. Gemiddeld wordt door, de ons bekende gemeenten, voor een natuurgrasveld circa € 0,00 tot € 6.000 aan huur gevraagd. Voor kunstgrasvelden bedraagt de huursom vaak een fors hoger bedrag; € 20.000 tot soms wel € 40.000. Gezien de exploitatie van kunstgras is een dergelijke huursom reëel (40 tot 100% kostendekkend).
19/11/12
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
Bijlagen
19/11/12
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
19/11/12
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
Bespelingsanalyse v.v. Papendrecht
19/11/12
Bijlage 1
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
19/11/12
Bijlage 1
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
Bespelingsanalyse v.v. Drechtstreek
19/11/12
Bijlage 2
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
19/11/12
Bijlage 2
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
Bijlage 3
Leerlingprognose gemeente Papendrecht 2009-2028
19/11/12
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
19/11/12
Bijlage 3
Onderzoek kunstgrasvelden gemeente Papendrecht
Kosten-/exploitatie diverse sportconstructies
19/11/12
Bijlage 4