Papendrecht, Westeind 25, gemeente Papendrecht (ZH). Archeologisch en cultuurhistorisch bureauonderzoek. Transect-rapport 528 (concept 1

15A17 TOETSING ARCHEOLOGISCH ONDERZOEKSRAPPORT BUREAUONDERZOEK GEMEENTE PAPENDRECHT – WESTEIND 25

1. ALGEMENE GEGEVENS Titel

Papendrecht, Westeind 25, gemeente Papendrecht (ZH). Archeologisch en cultuurhistorisch bureauonderzoek. Transect-rapport 528 (concept 1.0)

Auteur(s)

H. G. Pape MA

Autorisatie

Drs. A.A. Kerkhoven

Gemeente

Papendrecht

Toponiem / Straat

Westeind 25

Onderzoekskader

Buitenplanse ontheffing (sloop en nieuwbouw)

Fase onderzoek

X

verkennend

Type onderzoek

Bureauonderzoek

Datum onderzoek

27-10-2014

Grootte plangebied

1265 m2

karterend

waarderend

OMG-nummer Opdrachtgever

DAR bouwadvies BV, Teunisbloem 2, 3353 ET PAPENDRECHT

Opdrachtnemer

Transect, Utrecht

Advies uitvoerder

Toetser

vrijgeven X vrijgeven vrijgeven onder vrijgeven onder X voorwaarden voorwaarden boren boren Advies proefsleuven proefsleuven toetser begeleiden begeleiden opgraven opgraven beschermen beschermen Planaanpassen Planaanpassen (archeologievriendelijk (archeologievriendelijk) bouwen) bouwen Jacqueline Hoevenberg Senior archeoloog beleid & advies Gemeente Dordrecht, Stadsontwikkeling 078 770 4904, [email protected]

Datum toetsing conceptrapport

16 februari 2015 (per mail aangeleverd 9 februari 2015)

Datum concept selectiebesluit

16 februari 2015

Gemeente Dordrecht, sector Stadsontwikkeling, Jacqueline Hoevenberg, 16 februari 2015

- 1-


2. BUREAUONDERZOEK Aanwezig onderdeel

Beschrijving onderzoekskader RO

Beschrijving ligging plangebied + kaart

Beschrijving huidige situatie + kaart

Beschrijving toekomstig situatie, evt. + kaart

ja

toelichting

X

Buitenplanse ontheffing binnen beheersverordening Centrumgebied gemeente Bouw twee woningen met twee schuren en verharde beeldentuin

X

Volgens archeologische beleidskaart Papendrecht in zone met zeer hoge archeologische verwachting: onderzoek verplicht bij >30 cm -mv en >30 m2

X

Maaiveld = 2,3-6,6 m+NAP NB Westeind = kruinpeil = ca 360cm +NAP Bebouwing noord = ca 340 cm+NAP Perceel zuid = ca 230cm +NAP NB Binnendijks maaiveld = ca 100cm–NAP!

X

Diepte geplande ontgravingen: 1m -mv Peilmaat woningen: 1 m boven kruinpeil dijk (klopt dit wel?) Overgrote deel van terrein heeft maaiveldhoogte van ca 240 cm+NAP

Beschrijving historische situatie + kaart

Beschrijving reliëf / landschap /bodem + kaart

nee

+/-

Oudste opgenomen kaart is van 1680. Er zijn meer historische kaarten beschikbaar, zie 3. Opmerkingen. Zij laten de vroegste ontwikkeling van het plangebied zien.

Buitendijks gebied. Oeverafzettingen van Merwede (Formatie van Echteld) op klei op veen. NB Dino-boring nabij (op 85 meter ten oosten, buitendijks): opgebracht pakket van 360 cm dikte aanwezig (= opslibbing? Of ophoging maaiveld tot deltahoogte?).

X

Dino-boring, maaiveld ca 360 cm +NAP - opgebracht/opgeslibd? zand tot 0 NAP - klei op 40 cm –NAP (lme maaiveld?) - veen op 440 cm –NAP Beschrijving bekende archeologische waarden: IKAW / ARCHIS / AMK / CHS onderzoeksmeldingen + overzichtskaart

+/-

Middeleeuwse sporen bewoning (terpen) aan binnendijkse noordzijde van dijk Westeind. Voornamelijk Nieuwe tijd vondsten en


- 2-


enkele sporen (kade/steigerwerken?) aan zuidelijke buitendijkse zijde. CHS: Westeind is middeleeuwse dijk (oorsprong wrsch eind 13e eeuw) Onduidelijk of en op welke diepte onder maaiveld in dit buitendijkse gebied archeologische lagen aangetroffen kunnen worden. Wat is de invloed van de Merwede in dit buitendijkse gebied: erosie en/of aan- of opslibbing. Er lijkt hier alleen sprake van verplaatste grond, mogelijk met vondsten maar dan zonder oorspronkelijke context. Contact en resultaat gemeente / amateurs / heemkundevereniging Gebruik specifieke literatuur

Gebiedsspecifiek verwachtingsmodel evt. + kaart

X

Verwachtingskaart, beleidsnota en kaart gemeente Papendrecht (Ras 2012)

X

+/-

Duidelijker scheiding tussen archeologische verwachting binnen- en buitendijks: - binnendijks is deze zeer hoog (veel archeologische meldingen én sporen vanaf Middeleeuwen), - buitendijks is deze eerder laag (wel meldingen, veelal losse vondsten, Nieuwe Tijd). Buitendijkse bebouwing aanwezig, maar pas Nieuwe tijd (sinds laat 17e-eeuw?) en deze bebouwing is inmiddels verdwenen (sloop in 20e eeuw).

Onderzoeksvragen o.b.v. bureauonderzoek

Advies en onderbouwing voor veldwerkmethode

nvt

nvt

Geen veldwerk verplicht omdat bij de geplande bodemingrepen naar verwachting geen archeologisch waarden verstoord zullen worden (als die überhaupt al aanwezig zijn): nieuwe bebouwing vindt plaats binnen de al aanwezige opgebrachte grond (de DINO boring laat dit zien). Als de nieuwe bebouwing plaatsvindt in een extra ophoging van 1 m boven kruinpeil (dat zou dan vanaf ca 460 cm +NAP zijn, wat ik me niet kan voorstellen) treedt er zeker geen verstoring van mogelijk aanwezige archeologische waarden op. Ik denk eerder dat het achterterrein op dezelfde hoogte wordt gebracht als het voorterrein, door ophogen met 1 m grond. Ook dan vindt er geen verstoring plaats.


- 3-


Advies uitvoerder: onduidelijk geformuleerd. Hoogte maaiveld, kruinpeil, te ontgraven diepte etc. zijn verwarrend. Een dwarsprofiel over dijk/Westeind en plangebied zou verhelderend zijn. Onduidelijk op welke diepe archeologie nu verwacht kan worden. en waarom wordt de voorwaarde van max. 30cm – maaiveld niet overschreden (welke maaiveldhoogte wordt dan gebruikt?)

3. OPMERKINGEN Enkele historische kaarten met de globale ontwikkeling van het plangebied:

1550 circa: bebouwing ten noorden van dijk/Westeind, concentratie bij veerstoep op Dordrecht


- 4-


1584: bebouwing ten noorden van dijk/Westeind, concentratie bij veerstoep op Dordrecht

1649: bebouwing ten noorden én ten zuiden van dijk/Westeind, ontstaan van veerdam Gemeente Dordrecht, sector Stadsontwikkeling, Jacqueline Hoevenberg, 16 februari 2015

- 5-


1676: bebouwing voornamelijk aan noordzijde dijk/Westeind, veerdam verder uitgebouwd en verlengd de Merwede in (wrsch gebruik makend van een daar al aanwezige zandplaat).

4. ADVIES TOETSER AAN BEVOEGD GEZAG Selectieadvies op basis van het (concept)rapport “Papendrecht, Westeind 25, gemeente Papendrecht (ZH). Archeologisch en cultuurhistorisch bureauonderzoek. Transect-rapport 528 (concept 1.0)” Advies toetser: vrijgeven Naar verwachting zullen er binnen de geplande verstoringsdiepte van maximaal 1 meter beneden huidig maaiveld in het plangebied Westeind 25 geen archeologische waarden verstoord worden. Het plangebied ligt buitendijks en er heeft op z’n vroegst vanaf eind 17e-eeuw bebouwing gestaan. Deze bebouwing is waarschijnlijk in de 20e-eeuw gesloopt. Middeleeuwse (of nog oudere) bebouwing wordt hier niet verwacht: deze heeft alleen ten noorden van de dijk/het Westeind gelegen. Het plangebied wordt op basis van het bureauonderzoek vrijgegeven voor verdere ontwikkeling. Er is geen archeologisch veldonderzoek nodig.


- 6-

Papendrecht, Westeind 25, gemeente Papendrecht (ZH). Archeologisch en cultuurhistorisch bureauonderzoek. Transect-rapport 528 (concept 1

Recommend Documents