adoptieplan
het adoptieplan is onderdeel van:
werken in de zorg... daar word je beter van een project van:
werkt voor zorg en welzijn
INLEIDING Project ‘Jongeren interesseren voor de zorg’ Voor u ligt het kwaliteitskader voor het adoptieplan. Initiatiefnemer van dit plan is Venturaplus. Sinds 2010 is Venturaplus actief met het project ‘Jongeren interesseren voor de zorg.’ Doel van het project is logischerwijs om jongeren te interesseren voor het werken in en opgeleid worden voor de zorg. Middelen als de theatervoorstelling ‘Een wereld zonder zorg’ (theater.jijendez.org), website (www.jijendez.org), lesondersteuning, filmpjes en zorgambassadeurs worden hiervoor als interventies ingezet. In 2012 zijn daar een adoptieplan en een oriëntatiedag met een beroepenroute in het ziekenhuis bijgekomen. Alle producten binnen dit project worden onder de naam jijendez.org gecommuniceerd. Doelgroep van het project ‘Jongeren interesseren voor de zorg’ De doelgroep zijn de VMBO, HAVO en VWO scholieren en indirect de ouders, leerkrachten en decanen die de scholieren adviseren in de beroepskeuze. Ook bij groepen 7 en 8 van basisscholen is de theatervoorstelling langs geweest.
Adoptieplan Waarom een adoptieplan De zorgsector* is onvoldoende aantrekkelijk voor jongeren. Onderzoek en ervaring leert dat stereotiepe beelden jongeren verhinderen een loopbaan in de zorg te kiezen. Voorlichting over (leren en werken in) zorg draagt bij aan een positieve beeldvorming en imago van de sector. ‘Live’ ervaring De beste manier voor jongeren om met de zorg in aanraking te komen is een ‘live’ ervaring. Om jongeren deze levensechte ervaring te geven met de zorg, is het adoptieplan bedacht, waarbinnen de ontmoeting tussen jongeren en zorginstellingen gestimuleerd wordt. Wat houdt een adoptieplan in Een zorginstelling adopteert de jongeren van een school in de buurt. De adoptie houdt in dat de zorginstelling en de school een overeenkomst aangaan om voor langere tijd dit proces voor een bepaalde groep leerlingen gezamenlijk attractief, duidelijk en realistisch te begeleiden. Samen stellen de school en zorginstelling een adoptieplan op met concrete, op ervaring gerichte activiteiten in het beroepskeuzeproces en vervolgens voeren ze dit ook uit. Met het adoptieplan wordt lokaal, in de directe omgeving een relatie gelegd tussen de zorg, het onderwijs en de jongeren. Is deze relatie lokaal reeds gelegd en vindt uitwisseling plaats, dan willen wij graag hierbij aansluiten en dit versterken. Een zorginstelling kan een of meerdere scholen adopteren. Het adoptieplan biedt kansen voor alle betrokken partijen: • S cholen – Het adoptieplan biedt een uitgelezen kans om op een praktische manier invulling te geven aan het beroepskeuzeproces van jongeren door een ‘live’ ervaring in de directe omgeving. • J ongeren – De beste manier voor jongeren om met de zorg in aanraking te komen is een ‘live’ ervaring. • Z orginstellingen – Het adoptieplan biedt de kans om het beeld te beïnvloeden dat jongeren hebben over werken in een zorginstelling, de sector en de doelgroep. Doelgroep adoptieplan VMBO / HAVO met de focus op jongeren die voor de sector- en/of profielkeuze staan (beroepsoriëntatie). En breder , bijvoorbeeld ouderejaars, VWO, basisschool groep 7/8, is ook mogelijk afhankelijk van de lokale situatie. Adoptienetwerk Venturaplus zal maximaal twee keer per jaar een praktische expertmeeting beleggen. Ook zullen ‘best practices’ – bijvoorbeeld via de website van Venturaplus - bij de deelnemers bekend gemaakt worden. Dit onder de naam ‘adoptienetwerk’.
* Waar ‘zorg’ staat kan ook ‘welzijn’ worden gelezen. PMS tekst: U1 (100% Cyaan)
Kwaliteitskader Adoptieplan Het adoptieplan biedt veel ruimte om een eigen invulling aan de adoptie van jongeren te geven. Elk adoptieplan ziet er anders uit, omdat de kern van het adoptieplan is dat de wensen en behoeften lokaal of regionaal tussen zorginstelling en school worden afgestemd. Wat is nodig, haalbaar en realistisch in deze specifieke situatie. Dit betekent dat verwachtingen en behoeften tussen de betrokken partijen bij de start van de samenwerkingsrelatie helder moeten zijn om een soepele uitvoering te bevorderen. In onderstaand kwaliteitskader staat een aantal minimale kenmerken beschreven voor deelname aan het adoptieplan. Ook wordt een aantal mogelijke indicatoren opgesomd aan de hand waarvan gemeten kan worden in welke mate een ‘adoptie van jongeren’ voldoet aan genoemd kenmerk.
1. Adoptieactiviteiten in het beroepskeuzeproces Het ‘Adoptieplan’ betrekt de jongeren actief bij concrete, op ervaring gerichte activiteiten in het beroepskeuzeproces.
Indicatoren: - De activiteiten sluiten aan bij de belevingswereld en mogelijkheden van de leerlingen (zie bijlage 1). - De activiteiten zijn ingebed in het beroepskeuzeproces/ de beroepsoriëntatie binnen de school. - De activiteiten bieden een ‘live’ ervaring en vragen, voor zover mogelijk, een actieve inzet van de leerlingen. - De activiteiten zijn opgenomen in het adoptieplan en vloeien voort uit de doelstellingen van het adoptieplan. - Het adoptieplan brengt jongeren daadwerkelijk in contact met de zorg. Een deel van de geplande activiteiten vindt plaats buiten de vertrouwde schoolomgeving. - De zorginstelling en school dagen leerlingen uit om zelf met ideeën te komen voor mogelijke activiteiten.
2. Samenwerking zorginstelling en school De samenwerking tussen zorginstelling en school is praktisch, concreet, lokaal, kent een lage organisatiegraad en wordt gekenmerkt door wederzijds nut.
Indicatoren: - D e zorginstelling en school hebben binnen de eigen organisatie een vaste contactpersoon aangewezen voor het adoptieplan. - De zorginstelling en school hebben een meerjarige adoptieovereenkomst afgesloten (zie bijlage 2). Tussentijdse evaluaties maken onderdeel uit van de overeenkomst. - De zorginstelling en school stellen in gezamenlijk overleg een (schriftelijk) adoptieplan op en voeren deze vervolgens uit. - De frequentie van communicatie tussen zorginstelling en school is in voldoende mate afgestemd op de inhoud van het adoptieplan en wordt gekenmerkt door het op elkaar afstemmen van verwachtingen en behoeften. - De zorginstelling en school maken het uitgewerkte adoptieplan bekend bij Venturaplus, zodat ervaring en kennis kan worden gedeeld in het adoptienetwerk. - De zorginstelling en school hebben tussentijdse evaluaties waarin de kwaliteit en effectiviteit van de activiteiten worden beoordeeld.
PMS tekst: U1 (100% Cyaan)
3. Participatie in het adoptienetwerk Per subregio in Friesland wordt een werkgroep opgericht van 3 – 6 leden vanuit scholen en zorginstellingen. De zorginstellingen en scholen delen hun kennis en ervaring binnen het adoptienetwerk en waarderen elkaars expertise en inbreng.
Indicatoren: - D e zorginstelling en school neemt actief deel aan de subregionale kring (team) geformeerd vanuit instellingen en scholen. - De zorginstelling en school delen hun kennis en ervaring binnen het adoptienetwerk door: - deel te nemen aan praktische expertmeetings. Venturaplus zal maximaal twee keer per jaar een praktische expertmeeting beleggen. - tijdig gegevens aan te leveren om ‘best practices’, bijvoorbeeld via de website van Venturaplus, bij de deelnemers bekend te maken.
4. Rol van Venturaplus en de Werkgroep ArbeidsMonitoring (WAM) Venturaplus is initiatiefnemer van dit adoptieplan.
Indicatoren: - V enturaplus fungeert als aanjager van het adoptieplan. - Venturaplus ondersteunt en faciliteert actief het adoptieproces (het vormen van koppels) en de daaruit voortvloeiende subregionale kringen. - Venturaplus zal onder de naam ‘adoptienetwerk’: - maximaal twee keer per jaar een praktische expertmeeting beleggen. - best practices, bijvoorbeeld via de website van Venturaplus, bij de deelnemers bekend maken. - De WAM fungeert als stuurgroep binnen het adoptieplan.
een scene uit de theatervoorstelling ‘een wereld zonder zorg’
PMS tekst: U1 (100% Cyaan)
Route naar adoptie van jongeren De route naar adoptie verloopt praktisch volgens de onderstaande stappen:
Stap 1) Kennismaking Kennismakingsgesprek tussen zorginstelling, school en Venturaplus - Welke uitwisselingsactiviteiten zijn er al met zorginstellingen in de omgeving? - Verkennen van mogelijkheden en toelichting op het adoptieplan.
Stap 2) Koppeling ‘Adoptieouders’ koppelen - Koppeling van school aan de zorginstelling(en). De school en de zorginstelling vormen samen de ‘adoptieouders’ voor de jongeren. - Afstemmingsgesprek(ken) tussen contactpersonen ‘adoptieouders’. - Afsluiten van een adoptieovereenkomst. - Opstellen van een adoptieplan. Zorginstelling en school stellen gezamenlijk een adoptieplan op met daarin concrete activiteiten voor jongeren.
Stap 3) Uitvoering Uitvoering van het adoptieplan.
Stap 4) Evaluatie Halverwege en aan het einde van de uitvoering van het adoptieplan wordt de samenwerking geëvalueerd. Voor meer informatie over het adoptieplan kunt u contact opnemen met: Ben Jansen - projectleider Jongeren Interesseren voor de Zorg (0513) 62 29 79 of 06 - 22 98 46 08
[email protected]
PMS tekst: U1 (100% Cyaan)
Bijlage(n) Bijlage 1: Voorbeelden van activiteiten (voor invulling adoptieplan) Bijlage 2: Voorbeeld van een adoptieovereenkomst
PMS tekst: U1 (100% Cyaan)
Bijlage 1: Voorbeelden van activiteiten (voor de invulling van het adoptieplan) Voorbeelden zijn ingedeeld aan de hand van de BOB lijn (Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming).
Beeldvorming - E en gastles of standaard lessen van ‘docenten’ uit het werkveld inbouwen. - Het theaterstuk ‘Een wereld zonder zorg’ in de klas + de website www.jijendez.org onder begeleiding bezoeken + de leskaart. - Florence Nightingale Instituut uitnodigen of bezoeken. - Het ‘zorglokaal’ in de school als ‘adoptie ouders’ samen herinrichten. - Het lespakket, het curriculum, als ‘adoptie ouders’ samen optimaliseren. - Voorlichting van zorgambassadeurs.
Oordeelsvorming - L eerlingen doen vrijwilligerswerk in een zorginstelling. - Een dag meelopen met een professional (liefst moeder of vader van kinderen van de school) of een stagiair van MBO of HBO. - Jongeren door middel van een bijbaan laten kennismaken met het werken in de (ouderen)zorg. De jongeren verrichten geen zorgtaken, maar helpen tussen 17.00 en 20.00 uur bij de maaltijden en zorgen voor ontspanning en gezelligheid voor de cliënten. Op deze manier jongeren interesseren voor een opleiding of loopbaan in de zorg. Werkzaamheden: tafeldekken en het gezellig maken, gezamenlijk eten, kletsen & opruimen, ontspanning, spelletjes / gamen, ouderen helpen met internet, wandelen met cliënten etc. - Vmbo carrousel organiseren. - Een gesprek met zorgvragers aangaan. - Aan de bak volgens Oan’t wurk methode. - Een discussiegesprek in een zorginstelling met bepaald personeel. - Een open dag voor de zorg (voor jongeren) bezoeken. - Schoolviering koppelen aan ontmoeting met mensen van de zorginstellingen, zowel cliënten als begeleiders. - Bijvoorbeeld kerstviering wordt samen gevierd of in ieder geval wordt er aandacht gegeven aan de mensen in de zorginstellingen. - Schoolactiviteiten koppelen aan ontmoeting met mensen van de zorginstelling, zowel cliënten als begeleiders. - Te denken valt aan een sportdag van de school waarbij gehandicapte mensen van de zorginstelling een rol krijgen. - Of een sportactiviteit op een zorginstelling die wordt ondersteund door jongeren van de school - Geschiedenislessen over oorlog worden bijgewoond door ouderen uit een zorginstelling, zij vertellen echte verhalen, op school of bij de mensen in de zorginstelling. - Jongeren lezen voor aan cliënten. - Muziekuitvoeringen niet alleen op scholen uitvoeren, maar ook bij zorginstellingen. Of juist cliënten uitnodigen op scholen. - Werkstukken maken over ‘iets’ dat je tegenkomt op de zorginstelling. - Gewoon lekker een stuk lopen met ouderen of fietsen met gehandicapte mensen. - Onderhoud uitvoeren aan gebouwen, wellicht samen met bewoners.
Besluitvorming -
ompetentietest, of de test ‘zorgnavigator’ doen. C Leerlingen keuzebegeleiding geven welke Z&W opleidingen ze kunnen doen. Een open dag van een beroepsopleiding bezoeken. Het Zorglyceum of vakcollege zorg volgen.
PMS tekst: U1 (100% Cyaan)
Bijlage 2: Voorbeeld van een adoptieovereenkomst
Partijen: Naam zorginstelling en Naam onderwijsinstelling (en indien van toepassing) De ondersteunende organisatie
Komen overeen dat: - zij planmatig, gedurende minimaal 3 jaar uitvoering geven aan het adoptieplan. Het plan is gezamenlijk opgesteld, schriftelijk vastgelegd en bevat duidelijke activiteiten die voortvloeien uit de doelstellingen van het adoptieplan; - zij actief zullen deelnemen in en aan het adoptienetwerk van Venturaplus. Dit betekent dat het uitgewerkte adoptieplan bekend wordt gemaakt bij Venturaplus, dat ervaring en kennis wordt gedeeld in het adoptienetwerk; - zij halverwege en aan het einde van de looptijd van deze overeenkomst, de samenwerking en activiteiten evalueren en zo nodig vervolgafspraken maken en vastleggen.
Aldus overeengekomen en in tweevoud opgemaakt en getekend, DATUM, PLAATS, Naam en functie ondertekenaar
PMS tekst: U1 (100% Cyaan)