Verbinden van zorg en welzijn
Hoe in Nijmegen de zorgpartijen werken aan de verbinding met welzijn (vooral in 1e en 0e lijn) Dr. Gerard Molleman • Manager GGD Gelderland Zuid • Projectleider Academische werkplaats AMPHI-Integraal Gezondheidsbeleid • Bestuurslid Het Inter-lokaal
Opzet • De context in Nijmegen – stip op de horizon – gemeentelijk beleid – beleid zorgverzekeraar
• Initiatieven/beleid van verschillende zorgpartijen • Hulpmiddelen en smeerolie: – – – –
samen projecten doen wijkscans, veranderen rol instellingen Structuur regelen
• Enkele lessen en uitdagingen
Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde
Nijmeegs Manifest
1
Betere gezondheidszorg voor minder geld.
Het kan! Nijmegen, oktober 2010
w w w. k o p l o p e rs . o r g 1.0 Nijmeegs Manifest
Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde
UMC St Radboud Nijmegen
2013 2010
2010
Zelfde stip op de horizon: kantelen • • • •
Burger centraal, eigen verantwoordelijkheid, zolang mogelijk zelfstandig, Van instituut/bolwerk naar netwerk en wijk Van curatie naar preventie Integrale en structurele aanpak
2011
Uitdagingen gemeenten: systeeminnovatie Uit: presentatie Jan Bannink, Berg en Dal 3, 31 maart 2012
Van curatie naar preventie Van aanbiedend naar vraaggericht
Van zorgclaim naar compensatieplicht Van protocol naar maatwerk Van individueel naar collectief Van zorgclaim naar zelfregie & samenredzaamheid Van zorgen (voor) naar ondersteunen (zorgen dat) Van stijgende kosten naar dalende budgetten Basis gelegd in het Wmo-beleidsplan 2012 -2015
De maatschappelijke trend:
wijk centraal : sociale wijkteams
Wijkgericht Wijkbonden Beschikbaar Generalistisch Zelfstandig Onafhankelijk Zelfsturend Focus op uitvoeren Korte lijnen
In Nijmegen • 11 wijkteams, • gevormd vanuit de 4 welzijnspartijen (NIM, SWON, Tandem, Inter-lokaal) • + MEE, wijkverpleegkundige/POH
Convenant Nijmegen-VGZ : gezamenlijk belang
Nijmegen, 8 november 2012
Samenwerking Gemeente Nijmegen en VGZ
Ieder een eigen rol en verantwoordelijkheid
Nijmegen, 8 november 2012
Samenwerking Gemeente Nijmegen en VGZ
Visie VGZ op koppeling zorg en welzijn
Thema’s convenant: Wijkteams, Ouderen, GGZ, leefstijl
Beleid van zorginstellingen
Strategische keuzes voor de toekomst vanuit de thuiszorg: Focus, Kracht en Tempo op : • Programma Revalidatie en Herstel • Programma Innovatie, Wonen en Zorg
• Programma 1e lijn
Domotica Medido
Programma 1e lijn – wat houdt het in? “Mensen verantwoord gezonder thuis met maximaal behoud van regie op eigen leven” • • • • •
Op de hoogte van de mogelijkheden • Lifestyle en gezondheidsprogramma’s Volledig betrokken bij keuzes • meedenken Preventie in het organiseren Kan • Vroegsignalering Zelfmanagement • Monitoring en interventies Informatie beschikbaar en privacy geborgd
Ateliers in de eerste lijn de kunst van het geïntegreerd werken
Werkwijze Opzetten van een netwerk (community) van kennis/zorgateliers in de eerste lijn, gepositioneerd in wijken/ gemeenten, met de huisartsenpraktijk als ‘kern’. Negen gerealiseerd: • in Malden, Beuningen, Berg en Dal, • in Nijmegen in de wijken: Hazenkamp, Hatert, Brakkenstein, Hees/Heseveld, Hatertse Hei/Grootstal,Lent
Meer samenhangende, geïntegreerde zorgvormen Meer preventie Meer toepassing van ICT
Ambitie vanuit GGD Doel: een gezonde bevolking in een gezonde omgeving Perspectief: • gezondheid, preventie, collectieve aanpak Concrete actie:
• verbinden/samenwerken wijk - welzijn – zorg • preventiestructuur bouwen • gezondheidsmakelaars inzetten
Uitdagingen gemeenten: systeeminnovatie Uit: presentatie Jan Bannink, Berg en Dal 3, 31 maart 2012
Van curatie naar preventie Van aanbiedend naar vraaggericht
Van zorgclaim naar compensatieplichtPraktisch is dat nog niet of nauwelijks uitgewerkt.
Van protocol naar maatwerk Van individueel naar collectief Van zorgclaim naar zelfregie & samenredzaamheid Van zorgen (voor) naar ondersteunen (zorgen dat) Van stijgende kosten naar dalende budgetten Basis gelegd in het Wmo-beleidsplan 2012 -2015
Lokaal: collectief en individuele aanpak
STIPS Mijnbuurtje.nl
GS-adviseur i.s.m. Opbouwwerkers, sportservice, wijkverpleegkundigen, 100, JGZ
17
Samenwerken in projecten
Deelname ZonMW-programma's en andere programma’s ZZG
Op één lijn Preventiekracht Dichtbij Huis
GGD
GGZ
Huisarts
Welzijn UMC/ELG
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
HAN
Gemeente VGZ/CZ ROS
x
BURGER
x
x
x
Zichtbare Schakel x NPO 100-netwerk
x
Academische werkplaats AMPHI Gezonde Slagkracht
x
x
x
x
x
x x
x
x
x
x
Disease Management Chronische zieken
Patientenparticipatie
Gezond Zwanger en Healthy Pregnancy 4 all
x?
x
x
x
x
CIAO
x
x
x
Evaluatie Buurtsportcoach
x
Gemeentelijke en VGZ-programma’s
x
x
Consortium voor wijkkennis
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
NPO-netwerk ouderen : 100
Financiering activiteiten Preventiekracht Dichtbij Huis Gemeente Nijmegen Mantelzorg
WMO
Dementie Valpreventie
Gecombineerde leefstijlinterventies Ouderenmishandeling
WMO
deels
Aanvullend pakket
?
Basispakket via o.a. ZZG
Via WMO
Extra inzet POH GGZ in Nijmegen
Via WMO
Deels, o.a. via Gezonde slagkracht
Deels in Nijmegen beweegkuur
?
Voor hele regio
Voor hele regio
Allochtonen/lage SES Infrastructuur
Andere gemeenten
Ketenprogramma dementie via ZZG
Stoppen met roken
GGZ thema’s
Zorgverzekeraar/ Zorgkantoor
Sociale Wijkteams
Wijknetwerken Sociale wijkteams
Projectoverzicht uit Kennisateliers 1e lijn •
•
•
•
Lent
Malden
Hatert
Hazenkamp
• • • •
Diabetes monitoring thuis Evaluatie hometeam Beweging / ontmoeting voor ouderen Alcoholmisbruik bij ouderen
• • • •
Zorgprogramma ouderenzorg Valpreventie integraal Signalering depressieve klachten Alcoholmisbruik bij ouderen en volwassenen
• • • •
Evaluatie palliatieve zorgmodel Eenzaamheid bij ouderen Scholing Motivational interviewing Signalering Psychische ongezondheid
•
Samenwerking huisarts – wijkverpleging / zichtbare schakel Substitutie 2e naar 1e lijn huidkanker (AK) Eenzaamheid bij ouderen Alcoholmisbruik ouderen
• • •
ROOD = ook in ander programma
Projectoverzicht (vervolg) •
Hees/Heseveld/NBO
•
Proactieve ouderenzorg
•
Berg en Dal
•
Verbetering proactieve zorg in verzorgingshuis
•
Grootstal/ Hatertse Hei • •
Werkerslunch Valpreventie
•
Beuningen
• • •
Stoppen met roken Opzet van MDO Obesitas bij volwassenen
•
Brakkenstein
• • •
Eenzaamheid bij ouderen Sociale kaart Meer beweging voor ouderen
Hulpmiddelen en smeerolie • Wijkanalyses • Positie van instellingen
• Regelen bestuurlijke drukte
• Uitdaging: implementatie op grotere schaal
Wijkanalyse, als methode voor prioriteitsstelling • Welke gezondheidsproblemen populatie wijk/buurt/dorp? • Set van determinanten die gezondheid bepalen, gegevens van gemeente, GGD en ELG/MIMS • Bespreken multidisciplinair
• Betrekken bewoners • Gezamenlijk bepalen prioriteit
Veranderende rol van instellingen • Primaat ligt in de wijk • Professional in de wijk centraal • “Instelling minder/anders van belang”
• Hoe wordt professional gesteund en gevoed met specifieke kennis? En hoe aangestuurd?
<&/ / $8?(&/ (@&8077+#$A2(/ &01 &+2(+&, $*(3 $AB &, &/ (
:S L? QD 9(
=>5 ? QD 9(
6T3 (
6 7$8"+08(
OK R(
9:6 3 ; (<+$/ , ; =>5 (
C $A2' &+! #&, $/ , ( 445 (
*"$$+, )"$)+$$- . &/ ")
C &#)$A/ (( 3 :D ; (C E(
- 7@#$F(6 &"#0G( 5 5 H(
0- 12)"$)+3 4("3 "$%&/ ") R077+G70(
I
&(>$A /(
9*/ 8*+%7B (' **+(( 1 $A22&/ / $8(
!"#"$% &'"() 0&2&/ 0".&# (
O&, $*(3 $AB &, &/ (( *! (I (#$A/ (
K ' &+#&, 0".&#(
- "##$"%&.( / &01 &+2( (3 - 445 (
5 &+$"0+$8FG(( / &01 &+2(( I JJ(
N&+#*827/ M$, ( 3 &01 &+2(
K / F*#*, $8FG(( 3 &01 &+2( L(
P&(>$A/ (
9C 4(
! "##$"%&' &( )*+, (
QD 9(
, &+$"0+$&(
*/ F*#*, $&(
' &+#*827/ M&(
- "%U/ 0(
Animatie over Nijmegen op 1 lijn
https://www.youtube.com/watch?v=mv65ecbR9os
Wat helpt: verbinden6 • Gezamenlijke visie • Aansluiten bij waar de energie zit
• Ontmoetingen: elkaar veel tegenkomen • Ieders kracht zoeken en gunnen
• Bottum up en top down • Praktijk borgen : inbedden in beleid • Praktijk ondersteunen met onderzoek
Uitdagingen • Voldoende tijd om te leren en fouten mogen maken • Implementatie op grote schalen (voldoende betrokkenheid huisartsen, lokaal leiderschap, grote instellingen)
• Veranderende rol instellingen
• Beperken “bestuurlijke drukte”
Vragen en opmerkingen
[email protected]
