A. Vo o r wa a r d e n

Beknopte nhoudsopgave

Hoofdstuk I

Starten met een onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

Hoofdstuk II

Eenmanszaak of vennootschap. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Hoofdstuk III

Ondernemer en sociale verzekeringen . . . . . . . . . . . . . . 79

Hoofdstuk IV

Boekhoudkundige verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Hoofdstuk V

Betaling, krediet en zekerheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Hoofdstuk VI

Bedrijfsruimte huren, kopen of verbouwen . . . . . . . . . 167

Hoofdstuk VII

Kopen, verkopen en contracteren. . . . . . . . . . . . . . . . . 207

Hoofdstuk VIII

Personeelszaken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227

Hoofdstuk IX

Arbo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299

Hoofdstuk X

Belasting op inkomen en winst . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327

Hoofdstuk XI

Btw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363

Hoofdstuk XII

Overige belastingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401

Hoofdstuk XIII

Belastingcontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419

Hoofdstuk XIV

Verzekeringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447

Hoofdstuk XV

Ruimtelijke ordening en milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 475

Hoofdstuk XVI

Subsidies voor het mkb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503

Hoofdstuk XVII

Verkoop en verkooptechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 541

Hoofdstuk XVIII

Communicatie & reclame. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567

Hoofdstuk XIX

Internet voor ondernemers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 607

Hoofdstuk XX

Overdracht en einde van de onderneming . . . . . . . . . . 639

Hoofdstuk XXI

ICT-recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663

Hoofdstuk XXII

Internationaal zakendoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 675

Hoofdstuk XXIII Modellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 693 Trefwoordenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701

© De Ondernemersgids,

I

Inhoudsopgave

Hoofdstuk I Starten met een onderneming

A. Voorwaarden 1. Leeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2. Handelingsbekwaam. . . . . . . . . . . . . . . . 3 a. Faillissement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 b. Handelingsonbekwaam . . . . . . . . . . 3 c. Beperkt handelingsbekwaam. . . . . . 3 3. Nationaliteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 4. Opstellen ondernemingsplan. . . . . . . . . 3 a. De persoonlijke gegevens . . . . . . . . 3 b. De omschrijving van het plan . . . . . 3 c. Het marketingplan. . . . . . . . . . . . . . . 3 d. Het financieel plan. . . . . . . . . . . . . . . 4

B. Administratieve formaliteiten 1. Bankrekening openen . . . . . . . . . . . . . . . 5 a. Stortingsplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 2. Factuurvereisten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 a. Intracommunautaire leveringen. . . . 5 b. Verleggingsregeling . . . . . . . . . . . . . 6 3. Inschrijving Kamer van Koophandel. . . . 6 a. Inschrijving eenmanszaak of Vof. . . 6 b. Inschrijving BV of NV. . . . . . . . . . . . 6 c. Vermelding nummer Kamer van Koophandel . . . . . . . . . . . . . . . . 7 4. Aanmelden Belastingdienst. . . . . . . . . . . 7 a. Starterspakket. . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 b. Uitkering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 5. Aanmelden personeel . . . . . . . . . . . . . . . 7 6. Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 a. Inzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 b. Aangiften. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 c. Bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 7. Btw-verplichtingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 a. Ontheffing van administratieve ­verplichtingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 b. Kleineondernemersregeling. . . . . . . 8 c. Loonadministratie. . . . . . . . . . . . . . . 8 d. Voorwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 8. Elektronische aangifte. . . . . . . . . . . . . . . 9 a. Vanaf 1 januari 2005. . . . . . . . . . . . . 9 © De Ondernemersgids,

b. Vanaf 1 januari 2006. . . . . . . . . . . . . 9 c. Hoe aangifte te doen?. . . . . . . . . . . . 9 d. Eisen computer aangifte via internet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 e. Gebruikersnaam en wachtwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 f. DigiD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 9. Bewaarplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 a. Bewaren software en databestanden. . . . . . . . . . . . . . . . 10

C. Speciale vergunningen 1. Markthandel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2. Milieuvergunning. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Klein en dus vrijgesteld . . . . . . . . b. Melding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Vergunning. . . . . . . . . . . . . . . . . .

10 10 11 11

3. Horeca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 4. Bestemmingsplan . . . . . . . . . . . . . . . . 11

D. Speciale regels 1. Speciale regels voor detailhandel, ambachtbedrijven en horeca. . . . . . . . a. Product- en bedrijfschappen. . . . b. Uithangborden, zonneschermen en lampen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Precario. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Straatverkoop. . . . . . . . . . . . . . . . e. Winkeltijdenwet. . . . . . . . . . . . . . . f. Wet op de kansspelen . . . . . . . . . g. Colportagewet . . . . . . . . . . . . . . . h. Tabak, alcohol of medicijnen. . . . 2. Extra regels voor horeca. . . . . . . . . . . a. Drank- en horecavergunning. . . . b. Exploitatievergunning. . . . . . . . . . c. Bedrijfschap . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Horeca en bestemmingsplan. . . . e. Bouwvergunning. . . . . . . . . . . . . . f. Wet milieubeheer. . . . . . . . . . . . . g. Gebruiksvergunning. . . . . . . . . . . h. VWA-Keuringsdienst van Waren. . i. Terrasvergunning. . . . . . . . . . . . . j. Reclamevergunning. . . . . . . . . . . k. Speelautomatenvergunning en aanwezigheidsvergunning . . .

12 12 12 12 12 12 13 14 15 15 15 16 17 17 18 18 18 19 20 21 21 III

Inhoudsopgave l. Stichting BUMA/STEMRA, SENA en Videma. . . . . . . . . . . . . . 22 3. Speciale regels vervoer. . . . . . . . . . . . 22

E. Franchising 1. Begrip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2. Franchisor en franchisee. . . . . . . . . . . a. Voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Nadelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Informatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

24 24 24 25

3. Keuze franchisegever. . . . . . . . . . . . . . 25 4. Onderzoek franchiseformule. . . . . . . . a. Vragen over ondersteuning en cultuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vragen over opleiding en financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Marketingvragen. . . . . . . . . . . . . .

25

25 26

5. De franchiseovereenkomst. . . . . . . . . a. Het franchisecontract. . . . . . . . . . b. Huur en financiering. . . . . . . . . . . c. Handboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Voorovereenkomst. . . . . . . . . . . . e. Mondelinge afspraken . . . . . . . . . f. Aansprakelijkheid. . . . . . . . . . . . . g. Richtlijnen franchisecontracten. .

26 26 26 27 27 27 27 27

25

6. Europese Erecode. . . . . . . . . . . . . . . . 27

F. Handelsnaam 1. Begrip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 a. Onderscheidend vermogen. . . . . 28 2. Verwarring van namen . . . . . . . . . . . . 28 3. Misleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

G. Intellectuele eigendomsrechten 1. Industrieel eigendomsrecht. . . . . . . . . 28 2. Auteursrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Ontstaat automatisch. . . . . . . . . . b. Eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Geschillen. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

29 29 29 29

3. Merkrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 a. Wat is een merk?. . . . . . . . . . . . . 30 b. Hoe krijgt u een merkrecht?. . . . . 30 IV

c. Merknaam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Handelsnaam als merk deponeren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Meerdere handelsnamen. . . . . . . f. Ontstaan recht handelsnaam. . . . g. Handelsnaamonderzoek. . . . . . . . h. Gebied. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Einde handelsnaamrecht . . . . . . . j. Conflict . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

30 30 31 31 31 31 31 31

4. Octrooirecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Uitvinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Wat zegt de wet? . . . . . . . . . . . . . d. Openbaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Industrieel toepasbaar . . . . . . . . . f. Verkrijgen octrooirecht. . . . . . . . . g. Territoriaal beperkt. . . . . . . . . . . . h. Internationaal octrooi. . . . . . . . . . i. Europa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . j. Wereldwijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . k. Kosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . l. Raadpleeg deskundigen. . . . . . . .

31 31 31 32 32 32 32 32 32 32 32 32 32

5. Tekeningen en modellen. . . . . . . . . . . a. Wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Tekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Model. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Combinatie van tekening en model. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

32 32 33 33 33

Hoofdstuk II Eenmanszaak of vennootschap

A. Ondernemer en huwelijk 1. Gehuwden en eenmanszaak. . . . . . . . a. Privévermogen loopt gevaar . . . . b. Wettelijke gemeenschap van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . c. Huwelijkse voorwaarden . . . . . . .

37 37

2. Gehuwden en vennootschap. . . . . . . . a. Uitgangspunt: de vennootschap is aansprakelijk. . . . . . . . . . . . . . . b. Uitzonderingen. . . . . . . . . . . . . . . c. Vennootschap en huwelijkse voorwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . .

42

37 39

42 42 43

3. De samenwonende ondernemer. . . . . 43 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 4. Wat in geval van echtscheiding?. . . . . 43 a. Gemeenschap van goederen. . . . 43 b. Huwelijkse voorwaarden . . . . . . . 44

B. Verschillen eenmanszaak, ­personenvennootschap en r ­ echtspersoon 1. De eenmanszaak. . . . . . . . . . . . . . . . . 44 a. Geen splitsing van vermogen . . . 44 b. Administratieve verplichtingen. . . 44 2. De personenvennootschap. . . . . . . . . a. Beperkte splitsing van vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Administratieve verplichtingen . . c. Fiscaal transparant. . . . . . . . . . . . d. Rekening-courant . . . . . . . . . . . .

44

3. De rechtspersoon. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eigen identiteit . . . . . . . . . . . . . . . b. Beperkte aansprakelijkheid . . . . . c. Ander fiscaal regime . . . . . . . . . .

46 46 46 46

44 45 45 45

C. Naamloze Vennootschap 1. Oprichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Verklaring van geen bezwaar. . . . b. Wetswijziging . . . . . . . . . . . . . . . . c. Statuten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Naam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Zetel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. De NV in oprichting . . . . . . . . . . . h. Inschrijving in het handelsregister. . . . . . . . . . . . . . .

48

2. Kapitaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Maatschappelijk kapitaal. . . . . . . . b. Geplaatst kapitaal. . . . . . . . . . . . . c. Gestort kapitaal. . . . . . . . . . . . . . . d. Storting op aandelen . . . . . . . . . .

48 48 49 49 49

3. Aandelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Aandelen aan toonder. . . . . . . . . . b. Aandelen op naam. . . . . . . . . . . . c. Soorten aandelen. . . . . . . . . . . . . d. Aandeelhouders . . . . . . . . . . . . . . e. Aandeelhoudersregister. . . . . . . . f. Uitgifte van aandelen . . . . . . . . . .

50 50 50 50 50 50 51

© De Ondernemersgids,

46 46 47 47 47 47 48 48

g. Overdracht van aandelen aan toonder. . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 h. Overdracht van aandelen op naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 4. Bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Benoeming. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Taken en bevoegdheden . . . . . . . d. Raad van commissarissen. . . . . . e. Structuurvennootschap. . . . . . . . f. Beperkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Vertegenwoordiging. . . . . . . . . . . h. Bestuurdersaansprakelijkheid . . . i. Tegenstrijdig belang . . . . . . . . . . .

52 52 53 53 53 53 54 54 54 55

5. Algemene vergadering. . . . . . . . . . . . . a. Bevoegdheden . . . . . . . . . . . . . . . b. Bijeenroeping . . . . . . . . . . . . . . . . c. Deelname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Volmacht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Notulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Gewone algemene vergadering . . g. Buitengewone vergadering. . . . . . h. Stemrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Besluitvorming. . . . . . . . . . . . . . . j. Buiten vergadering. . . . . . . . . . . . k. Stemovereenkomst. . . . . . . . . . . . l. Staken van stemmen. . . . . . . . . . m. Aandeelhoudersovereenkomst . . n. Wipaandelen. . . . . . . . . . . . . . . . . o. Uitkoop van aandeelhouders. . . .

55 56 56 56 56 56 56 57 57 57 57 57 57 58 58 58

6. Statutenwijziging. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Geheel of gedeeltelijk. . . . . . . . . . b. Kosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Formaliteiten. . . . . . . . . . . . . . . . .

58 58 58 59

D. Besloten Vennootschap 1. Oprichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Verklaring van geen bezwaar. . . . b. Wetswijziging . . . . . . . . . . . . . . . . c. Statuten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Naam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Zetel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. De BV in oprichting. . . . . . . . . . . . h. Inschrijving in het handelsregister. . . . . . . . . . . . . . .

59 59 59 59 60 60 60 60 61 V

Inhoudsopgave 2. Kapitaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Maatschappelijk kapitaal . . . . . . . b. Geplaatst kapitaal. . . . . . . . . . . . . c. Gestort kapitaal. . . . . . . . . . . . . . . d. Storting op aandelen . . . . . . . . . .

61 61 61 61 62

3. Aandelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Soorten aandelen. . . . . . . . . . . . . b. Aandeelhouders . . . . . . . . . . . . . . c. Aandeelhoudersregister. . . . . . . . d. Uitgifte van aandelen . . . . . . . . . . e. Overdracht van aandelen. . . . . . .

62 62 63 63 63 64

4. Bestuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Benoeming. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Taken en bevoegdheden. . . . . . . . d. Raad van commissarissen. . . . . . e. Beperkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Vertegenwoordiging. . . . . . . . . . . g. Bestuurdersaansprakelijkheid . . . h. Tegenstrijdig belang . . . . . . . . . . .

65 66 66 66 66 67 67 67 68

5. Algemene vergadering . . . . . . . . . . . . a. Bevoegdheden . . . . . . . . . . . . . . . b. Bijeenroeping . . . . . . . . . . . . . . . . c. Deelname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Volmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Notulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Gewone algemene vergadering . . g. Buitengewone vergadering. . . . . . h. Stemrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Besluitvorming. . . . . . . . . . . . . . . j. Buiten vergadering. . . . . . . . . . . . k. Slechts één aandeelhouder . . . . . l. Stemovereenkomst. . . . . . . . . . . . m. Staken van stemmen. . . . . . . . . . n. Aandeelhoudersovereenkomst . . o. Wipaandelen. . . . . . . . . . . . . . . . . p. Uitkoop van aandeelhouders. . . .

68 69 69 69 69 69 69 70 70 70 70 70 70 71 71 71 71

6. Statutenwijziging. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Geheel of gedeeltelijk. . . . . . . . . . b. Kosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Formaliteiten. . . . . . . . . . . . . . . . . d. Wetsvoorstel. . . . . . . . . . . . . . . . .

71 71 72 72 72

E. Vennootschap onder firma 1. Weinig formaliteiten . . . . . . . . . . . . . . 72 2. Inhoud van de overeenkomst . . . . . . 73 VI

3. Besloten karakter. . . . . . . . . . . . . . . . . 73 4. Inschrijving handelsregister . . . . . . . . 73 5. Voordelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 6. Nadeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

F. Maatschap 1. Vrij beroep of bedrijf . . . . . . . . . . . . . . 74 2. Twee soorten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 a. Stille maatschap. . . . . . . . . . . . . . 74 b. Openbare maatschap. . . . . . . . . . 74 3. Aansprakelijkheid. . . . . . . . . . . . . . . . . 74 a. Stille maatschap. . . . . . . . . . . . . . 75 b. Openbare maatschap. . . . . . . . . . 75

G. Commanditaire vennootschap 1. Beherende vennoten. . . . . . . . . . . . . . 75 2. Commanditaire vennoten . . . . . . . . . . 75 3. Verschil in aansprakelijkheid. . . . . . . . 75

H. Coöperatie 1. Oprichting/inschrijving . . . . . . . . . . . . 76 2. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 3. Aansprakelijkheid bij een coöperatie . . a. Wettelijke aansprakelijkheid. . . . . b. Beperkte aansprakelijkheid . . . . . c. Uitgesloten aansprakelijkheid . . .

76 76 76 76

I. Nieuwe wettelijke regeling voor personenvennootschappen

1. Wetswijziging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 2. Belangrijkste wijzigingen. . . . . . . . . . . 77

Hoofdstuk III Ondernemer en sociale ­verzekeringen

A. Sociale zekerheidsstelsel 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 2. Sociale voorzieningen. . . . . . . . . . . . . 81 3. Sociale verzekeringen . . . . . . . . . . . . . 81

E. Verschillen tussen ondernemers en werknemers

1. Wie is ondernemer? . . . . . . . . . . . . . . 99

B. Werknemersverzekeringen 1. Werknemer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 2. Werknemersverzekeringen. . . . . . . . . 81 a. Ziektewet (ZW). . . . . . . . . . . . . . . 81 b. Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (wia). . . . . . . . 84 c. Werkloosheidswet (WW). . . . . . . 89

C. Volksverzekeringen 1. Volksverzekeringen. . . . . . . . . . . . . . . 91 a. Algemene nabestaandenwet (ANW). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 b. Algemene Ouderdomswet (AOW). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 c. Algemene wet bijzondere ­ziektekosten (AWBZ) . . . . . . . . . . 95 2. Ingezetene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

D. Zorgverzekeringswet (ZVW) 1. Verplichte verzekering. . . . . . . . . . . . . 97 a. Uitzondering. . . . . . . . . . . . . . . . . 97 b. Aanvullende verzekering. . . . . . . . 97 c. Acceptatieplicht en procedure. . . 97

2. Onderneming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 3. Arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . 100 4. Werkloosheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

F. Sociale verzekeringen zelfstandigen

1. Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (Bbz). . . . . . . . . . a. Startende zelfstandigen . . . . . . . b. Bestaande zelfstandigen met tijdelijke financiële problemen. . c. Oudere zelfstandigen met een niet-levensvatbaar bedrijf. . . . . . 2. Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Voor wie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . c. Hoogte uitkering. . . . . . . . . . . . . d. Hoelang uitkering?. . . . . . . . . . . e. Aanvraag. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

100 101 101 101 102 102 102 102 103 103

G. Directeur-grootaandeelhouder (DGA) 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

2. Soort polissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

2. Geen premieplicht DGA . . . . . . . . . . 103

a. Naturapolis (gecontracteerde zorg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 b. Restitutiepolis (niet-gecontracteerde zorg). . . . . 98

3. Verklaring Arbeidsrelatie DGA . . . . . 103

3. No-claim. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 4. Eigen risico. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 5. Nominale premie. . . . . . . . . . . . . . . . . 98 6. Inkomensafhankelijke bijdrage werknemers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 7. Inkomensafhankelijke bijdrage zelfstandigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

4. Zorgverzekering DGA . . . . . . . . . . . . 104 5. DGA en loonheffing. . . . . . . . . . . . . . 104

Hoofdstuk IV Boekhoudkundige verplichtingen

A. Administratie en boekhouding

8. Zorgtoeslag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

1. Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 a. Wat valt onder de administratie?. . . . . . . . . . . . . . . 107

a. Voorwaarden zorgtoeslag . . . . . . 99

2. Boekhouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

© De Ondernemersgids,

VII

Inhoudsopgave 3. Voor wie gelden de eisen? . . . . . . . . a. Wat de wet zegt . . . . . . . . . . . . . b. Natuurlijke personen. . . . . . . . . . c. Rechtspersonen. . . . . . . . . . . . .

108 108 108 108

4. Wie hoeft dat niet?. . . . . . . . . . . . . . . 108 5. Wat is verplicht? . . . . . . . . . . . . . . . . 108 6. Vermogenstoestand . . . . . . . . . . . . . 108 7. Ook btw-eisen aan administratie . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Buitenland. . . . . . . . . . . . . . . . . . c. De kleineondernemersregeling (KOR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

108 108 109

8. Bewaartermijn en -plaats . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Uitzondering. . . . . . . . . . . . . . . . c. Afspraken . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Bewaren software- en databestanden. . . . . . . . . . . . . . .

110 110 110 110

109

110

9. Waarderingsregels . . . . . . . . . . . . . . 110 a. Natuurlijke personen . . . . . . . . . 110 b. Rechtspersonen. . . . . . . . . . . . . 110 10. Boekjaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 a. Gebroken boekjaar?. . . . . . . . . . 110

B. Jaarrekening 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Regels?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Wie stelt op, wie is verantwoordelijk?. . . . . . . . . . . . c. Praktische benadering van de jaarrekening. . . . . . . . . . . . . .

111 111 111 111

2. Toepassingsgebied. . . . . . . . . . . . . . . 111 3. Definitie en doel. . . . . . . . . . . . . . . . . 111 a. Openbaar maken of deponeren. . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 b. Normen maatschappelijk verkeer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 4. Algemeen toepasselijk principe . . . . 112 a. Inzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 b. Opname. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 5. Valuta en taal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 a. Uitzondering. . . . . . . . . . . . . . . . 113 6. Volledige of beknopte versie. . . . . . . 113 a. Volledig. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 VIII

b. Beknopt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 7. Criteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 a. Grondslag verkrijgings- en vervaar­digings­prijs. . . . . . . . . . . 113 b. Kleine rechtspersoon. . . . . . . . . 113 8. Geconsolideerde jaarrekening. . . . . . a. Wat is consolideren?. . . . . . . . . b. Groep. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Uitzondering. . . . . . . . . . . . . . . . d. Vrijstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . .

114 114 114 114 114

9. Onderdelen jaarrekening. . . . . . . . . . a. Balans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Winst- en verliesrekening . . . . . c. Toelichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Grondslagen. . . . . . . . . . . . . . . . e. Jaarverslag. . . . . . . . . . . . . . . . . f. Overige gegevens. . . . . . . . . . . . g. Deskundigenonderzoek. . . . . . . h. Openbaarmaking. . . . . . . . . . . . .

114 114 115 115 115 116 116 116 117

C. Normen en Richtlijnen 1. Nederlandse boekhoudnormen. . . . . a. Richtlijnen voor de jaarverslaggeving. . . . . . . . . . . . b. Richtlijnen voor de jaarverslaggeving voor kleine rechtspersonen. . . . . . . . . . . . . . c. Criteria kleine rechtspersoon. . . d. Burgerlijk Wetboek. . . . . . . . . . .

118 118

118 118 118

2. IAS/IFRS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 a. Wat? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 b. Voor wie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

D. Accountant of boekhouder? 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 a. Administratiekantoren. . . . . . . . . 119 b. Registeraccountant of Accountant-Administratie­consulent (ra of AA)?. . . . . . . . 119 2. AA-Accountant. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. AA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Wat doet een AA-Accountant?. . c. Welke eisen worden er aan een AA gesteld?. . . . . . . . . . . . . © De Ondernemersgids,

120 120 120 120

Inhoudsopgave d. Waarin onderscheidt een AA zich ten opzichte van de rest?. . e. Klachten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Certificeringsbevoegd. . . . . . . . . g. Wisseling van accountant ?. . . . h. Retentierecht. . . . . . . . . . . . . . . . i. Machtiging . . . . . . . . . . . . . . . . . j. Betalingsvormen. . . . . . . . . . . . . k. Kosten betrekking op privé . . . . 3. Verklaringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Samenstellingsverklaring. . . . . . b. Beoordelingsverklaring. . . . . . . . c. Accountantsverklaring. . . . . . . . 4. De WWFT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Doelstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . c. Melding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Naleving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

120 121 121 121 121 122 122 122 122 122 123 123 124 124 124 124 124

Hoofdstuk V Betaling, krediet en zekerheid

A. Betalingsverkeer 1. Uitgaande betalingen. . . . . . . . . . . . . a. Enkelvoudige betaalopdrachten. . b. Meervoudige betaalopdrachten. . 2. Inkomende betalingen. . . . . . . . . . . . a. Acceptgiro. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Machtiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Toonbankbetalingen. . . . . . . . . . . . . . a. Chartaal geld. . . . . . . . . . . . . . . . b. Chipknip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Pinpas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Creditcard. . . . . . . . . . . . . . . . . . e. iDEAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Buitenlandse betalingen . . . . . . . . . . a. Blanco betalingen. . . . . . . . . . . . b. Documentaire betalingen. . . . . .

128 129 132 132 133 134 140 140 140 141 144 146 147 147 148

B. Krediet 1. Ondernemingsplan. . . . . . . . . . . . . . . a. Kredietbehoefte. . . . . . . . . . . . . . b. Aansprakelijk vermogen. . . . . . . c. Aflossingscapaciteit . . . . . . . . . . © De Ondernemersgids,

151 152 152 153

2. Kredietproducten. . . . . . . . . . . . . . . . a. Rekening-courantkrediet . . . . . . b. Factoring. . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Middellange lening. . . . . . . . . . . d. Leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Hypothecair krediet. . . . . . . . . . .

153 153 154 155 156 157

3. Kredietvervangende producten. . . . . 157 a. Bankgaranties . . . . . . . . . . . . . . 157

C. Zekerheid 1. Zakelijke zekerheden. . . . . . . . . . . . . 159 a. Hypotheek. . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 b. Recht van pand. . . . . . . . . . . . . . 160 2. Persoonlijke zekerheden. . . . . . . . . . a. Borgstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . b. Garantie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Hoofdelijke medeschuldverbintenis. . . . . . . . . . . . . . . . . .

161 162 162

3. Oneigenlijke zekerheden . . . . . . . . . . a. Achterstelling . . . . . . . . . . . . . . . b. Terugkoopverklaring. . . . . . . . . . c. Hypotheekverklaringen. . . . . . . . d. Niet-investeringsverklaring. . . . .

162 162 163 163 163

4. Dekkingswaarde. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Hypotheek. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vuistloos pandrecht op roerende zaken. . . . . . . . . . . . . . c. Stil pandrecht op vorderingen op naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. MKB-borgstellingskredieten. . . .

163 164

162

165 165 165

Hoofdstuk VI Bedrijfsruimte huren, kopen of verbouwen

A. Huur 1. Regelgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 2. Algemene regels. . . . . . . . . . . . . . . . . 169 a. De huurovereenkomst. . . . . . . . 169 b. Verplichtingen voor de verhuurder. . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 c. Verplichtingen voor de huurder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 IX

Inhoudsopgave d. Wijzigingen en veranderingen. . e. Reparatie, renovatie en onderhoud. . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Onderhuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Koop breekt geen huur. . . . . . . . h. Einde van de huurovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . .

172

3. Huur van winkelruimte . . . . . . . . . . . a. ‘290-bedrijfsruimte’ . . . . . . . . . . b. Duur van de huurovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . c. Huurprijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Opzegging. . . . . . . . . . . . . . . . . .

174 175

172 173 174 174

175 175 176

4. Huur van andere bedrijfsruimte . . . . 177 a. Weinig regels . . . . . . . . . . . . . . . 177 b. Ontruimingsbescherming . . . . . 177 5. Huur van woonruimte. . . . . . . . . . . . a. Huurprijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Servicekosten. . . . . . . . . . . . . . . c. Medehuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Voortzetting van huur. . . . . . . . . e. Onderhuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Einde van de huurovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . g. Schadevergoeding . . . . . . . . . . .

177 177 178 179 179 179 180 181

4. De notariële akte . . . . . . . . . . . . . . . . a. Inhoud van de akte . . . . . . . . . . b. Risico-overgang. . . . . . . . . . . . . c. Kosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Geldverkeer. . . . . . . . . . . . . . . . . e. Inschrijving in het Kadaster. . . .

189 189 190 190 191 192

C. (Ver)bouwen bedrijfsruimte 1. Aanneming van werk. . . . . . . . . . . . . 192 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 b. Regelgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . 192 2. De aannemingsovereenkomst. . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Inhoud. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Algemene voorwaarden. . . . . . .

193 193 193 193

3. Verplichtingen voor de aannemer. . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Risico. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Aansprakelijkheid voor onderaannemers. . . . . . . . . . . . . d. Aansprakelijkheid voor materialen. . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Waarschuwingsplicht. . . . . . . . .

193 193 194 194 194 195

4. Architect. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

B. Aankoop bedrijfsruimte 1. Uitgangspunten. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Ligging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Wettelijke beperkingen. . . . . . . . c. Bodemverontreiniging en sanering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

181 181 182

2. Onderhandelingen. . . . . . . . . . . . . . . a. Makelaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Onderhandelingsfasen. . . . . . . . c. Aanbod en aanvaarding. . . . . . .

183 183 184 184

183

3. De koopovereenkomst. . . . . . . . . . . . 185 a. Inhoud van de overeenkomst . . 185 b. Inschrijving in het Kadaster. . . . 185 c. Hoofdzaak en bestanddelen. . . . 185 d. Ontbinding. . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 e. Vernietiging. . . . . . . . . . . . . . . . . 187 f. Verplichtingen voor de koper. . . 188 g. Verplichtingen voor de verkoper. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 X

h. Speciale regels voor de koop van een woonhuis . . . . . . . . . . . 189

5. Verplichtingen voor de opdrachtgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 6. Prijsbepaling en minder- of meerwerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vastgestelde prijs. . . . . . . . . . . . b. Geen bepaalde prijs . . . . . . . . . . c. Richtprijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Betaling in termijnen. . . . . . . . . . e. Meer- of minderwerk. . . . . . . . .

196 196 196 196 196 197

7. Oplevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Voorlopige oplevering. . . . . . . . . b. Definitieve oplevering. . . . . . . . . c. Décharge van de aannemer. . . . d. Retentierecht aannemer. . . . . . .

197 197 197 198 198

8. Gebreken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 a. Aansprakelijkheid aannemer . . . 198 9. Geschillenregeling. . . . . . . . . . . . . . . 199 10. Speciale regels voor particulieren. . . 199 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave

D. Ander soort eigendom

6. Verplichtingen verkoper . . . . . . . . . . a. Eigendomsoverdracht . . . . . . . . b. Aflevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Conformiteit . . . . . . . . . . . . . . . .

211 211 211 211

1. Vormen van mede-eigendom. . . . . . a. Gemeenschap. . . . . . . . . . . . . . . b. Gedwongen mede-eigendom . . c. Vrijwillige mede-eigendom . . . .

200 200 200 201

2. Appartementsrecht . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Splitsing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Reglement van splitsing. . . . . . . d. Vereniging van eigenaars. . . . . .

201 201 201 201 202

3. Erfpacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vestiging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Rechten van de erfpachter. . . . . d. Verplichtingen voor de erfpachter. . . . . . . . . . . . . . . . e. Beëindiging. . . . . . . . . . . . . . . . .

203 203 203 203

9. Consumentenkoop . . . . . . . . . . . . . . a. Roerende zaken . . . . . . . . . . . . . b. Onroerende zaken. . . . . . . . . . . . c. Kopen op afstand. . . . . . . . . . . . d. Consumentenautoriteit. . . . . . . .

203 203

10. Factuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215

4. Opstalrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vestiging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Rechten van de opstaller. . . . . . d. Retributie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Beëindiging. . . . . . . . . . . . . . . . .

204 204 204 204 204 204

5. Mandeligheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Ontstaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Rechten en verplichtingen. . . . . d. Einde. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

205 205 205 206 206

7. Verplichtingen koper. . . . . . . . . . . . . 212 a. Betaling koopprijs . . . . . . . . . . . 212 8. Niet-nakoming van verplichtingen . . 212 a. Niet-nakoming door de verkoper. . . . . . . . . . . . . . . . . 212 b. Niet-nakoming door de koper. . 212 212 212 213 214 215

11. Beëindiging koopovereenkomst. . . . 216 a. Nietigheid en vernietigbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 b. Ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 12. Internationale koop . . . . . . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. EEG Overeenkomsten Verdrag . . c. Weens Koopverdrag. . . . . . . . . . d. Incoterms. . . . . . . . . . . . . . . . . .

217 217 217 217 217

B. Agentuurovereenkomst, distributieovereenkomst en franchiseovereenkomst

Hoofdstuk VII Kopen, verkopen en contracteren

A. Koop en verkoop 1. Begrip koop. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 2. Totstandkoming. . . . . . . . . . . . . . . . . 209 3. Geldigheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bedreiging. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Bedrog. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Misbruik van omstandigheden . . d. Dwaling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

209 209 209 210 210

4. Vorm en bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 5. Eigendomsoverdracht en overgangrisico. . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 © De Ondernemersgids,

1. Agentuurovereenkomst. . . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vorm en verplichtingen . . . . . . . c. Provisie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Duur en opzegging. . . . . . . . . . . e. Einde en ontbinding. . . . . . . . . . f. Concurrentiebeding . . . . . . . . . .

218 218 218 218 218 219 219

2. Distributieovereenkomst. . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vorm en verplichtingen . . . . . . . c. Duur en opzegging. . . . . . . . . . .

219 219 219 220

3. Franchiseovereenkomst. . . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vorm en verplichtingen . . . . . . . c. Duur en opzegging. . . . . . . . . . .

220 220 220 221 XI

Inhoudsopgave

C. Faillissement, surseance en schuldsanering

1. Faillissement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Taak curator. . . . . . . . . . . . . . . . . c. Persoonlijke aansprakelijkheid. . d. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Faillissementsakkoord, opheffing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Afkoelingsperiode. . . . . . . . . . . .

221 221 221 221 222

2. Surseance van betaling. . . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Verlening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Taak bewindvoerder. . . . . . . . . . d. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Afkoelingsperiode. . . . . . . . . . . . f. Akkoord. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Einde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

223 223 223 223 223 223 223 224

3. Schuldsaneringsregeling Natuurlijke Personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Verlening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Einde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

224 224 224 224 225

222 222

Hoofdstuk VIII Personeelszaken

A. Werving en selectie 1. Werving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 a. Verschillende wervingsmogelijkheden. . . . . . . . . . . . . . . 229 b. Wervings- en selectiebureau. . . 230 2. Uitzendovereenkomst . . . . . . . . . . . . 231 a. Wanneer interessant?. . . . . . . . . 231 b. Erkend uitzendbureau. . . . . . . . . 231

B. Arbeidsovereenkomst 1. Cao’s. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 a. Wat zijn cao’s? . . . . . . . . . . . . . . 232 b. Aangaan van arbeidsovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . 232 XII

c. Bepaalde tijd of onbepaalde tijd?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 d. Eisen aan arbeidsovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 2. Oproepovereenkomst . . . . . . . . . . . . a. Twee mogelijkheden. . . . . . . . . . b. Minimale loonverplichting per oproep. . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Rechtsvermoeden omvang arbeidsovereenkomst. . . . . . . . .

234 234 235 235

3. Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . 235 a. Opzegging door de werknemer. . 236 b. Opzegging door de werkgever. . 236 4. Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236 a. Duur van de arbeidsovereen­komst voor bepaalde tijd. . . . . . 236 b. Einde van arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. . . . . . . . . . . . 237 c. Verlenging arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. . . . . . 238 d. Maximale termijn van verlenging. . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 5. Goed werknemerschap. . . . . . . . . . . 240 a. De werknemer. . . . . . . . . . . . . . . 240 6. Goed werkgeverschap. . . . . . . . . . . . 240 a. Recht op arbeid. . . . . . . . . . . . . . 241 7. Proeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Schriftelijk overeengekomen. . . b. Verschil bepaalde tijd en onbepaalde tijd. . . . . . . . . . . . . . c. Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . d. Cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. . . . . . . . . . . . . . f. IJzeren proeftijd . . . . . . . . . . . . . g. Nieuwe proeftijd niet mogelijk. . h. Strijd met opzegverbod . . . . . . . 8. Loon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Wat wordt gezien als loon?. . . . b. Minimumloon. . . . . . . . . . . . . . . c. Betaalmoment. . . . . . . . . . . . . . . d. Wettelijke rente. . . . . . . . . . . . . . e. Wanneer moet loon worden betaald?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . © De Ondernemersgids,

241 242 242 242 242 242 243 243 243 244 244 245 245 246 246

Inhoudsopgave f. g. h. i. j.

Loon kan niet worden betaald. . Vakantiebijslag . . . . . . . . . . . . . . Cao. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inhoudingen op het loon. . . . . . Andere inhoudingen op het loon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . k. Loonbeslag. . . . . . . . . . . . . . . . .

246 247 247 247

9. Belastingvrije vergoedingen . . . . . . . a. Onkostenvergoedingen. . . . . . . . b. Thuiswerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Reiskosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Studiekosten. . . . . . . . . . . . . . . .

249 249 249 250 251

247 248

10. Verbod van nevenwerkzaamheden. . 251 11. Arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . a. Loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Arbodienst. . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Arbeidsongeschikt . . . . . . . . . . . d. Arbeidsgeschikt . . . . . . . . . . . . . e. Situatief arbeidsongeschikt . . . . f. Wet verbetering poortwachter. .

252 252 252 253 254 254 254

12. Na afloop van tweede ziektejaar. . . . a. WIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. WGA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. IVA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Verschil tussen WAO en WIA . .

258 258 258 259 259

13. Vakantie/verlof. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Minimumaantal dagen verlof. . . b. Opbouw van verlof. . . . . . . . . . . c. Cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Opbouw bij ziekte. . . . . . . . . . . . e. Meer dan wettelijk minimum. . . f. Vaststelling van het verlof . . . . . g. Verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

259 259 259 260 260 260 261 262

14. Aanpassing arbeidsduur. . . . . . . . . . 264 15. Disciplinaire maatregelen . . . . . . . . . a. Omstandigheden die het verwijtbaar gedrag in beginsel minder ernstig maken . . . . . . . . b. Omstandigheden die het verwijtbaar gedrag in beginsel ernstiger maken. . . . . . . . . . . . . c. Boetebeding . . . . . . . . . . . . . . . . d. Schorsen/op non-actief stellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

265

265

265 266 266

16. Medezeggenschap. . . . . . . . . . . . . . . 268 a. Personeelsvertegenwoordiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 © De Ondernemersgids,

b. Ondernemingsraad. . . . . . . . . . . 268 17. Gelijke behandeling. . . . . . . . . . . . . . 270 a. Direct onderscheid. . . . . . . . . . . 270 b. Indirect onderscheid. . . . . . . . . . 270 18. Concurrentiebeding. . . . . . . . . . . . . . a. Wijziging van functie. . . . . . . . . . b. Na afloop van arbeidsovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . c. Vernietiging van concurrentiebeding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Schadeplichtigheid. . . . . . . . . . . 19. Schade veroorzaakt door de werknemer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Aansprakelijkheid van de werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . b. Lokalen, werktuigen en gereedschappen. . . . . . . . . . . . . c. Opzet of bewuste roekeloosheid. . . . . . . . . . . . . . .

271 271 272 272 272 273 273 273 274

20. Buitenlandse werknemers. . . . . . . . . 274 a. Tewerkstellingsvergunning. . . . . 274 b. Sancties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274

C. Einde arbeidsovereenkomst 1. Einde van rechtswege. . . . . . . . . . . . 275 2. Geen einde van rechtswege . . . . . . . a. Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . b. Maximaal drie jaar . . . . . . . . . . . c. Niet na eerdere arbeids­ overeenkomst voor onbepaalde tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

275 275 275

275

3. Ontslag op staande voet. . . . . . . . . . a. Dringende reden. . . . . . . . . . . . . b. Bewijslast . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Procedure. . . . . . . . . . . . . . . . . .

276 277 279 279

4. Einde door opzegging. . . . . . . . . . . . a. Proeftijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Opzegging bij arbeids­overeenkomst voor bepaalde tijd. . . . . . c. Opzegging van arbeids­overeen­ komst voor onbepaalde tijd. . . .

280 280 280 281

5. Opzegverboden . . . . . . . . . . . . . . . . . 281 a. Algemene opzegverboden. . . . . 282 XIII

Inhoudsopgave b. Toestemming van kantonrechter. . . . . . . . . . . . . . . c. Uitzondering op de opzegverboden. . . . . . . . . . . . . . d. Bijzondere opzegverboden. . . . . e. Opzegging door de werkgever. .

283 283 283 283

6. Vereisten waaraan verzoek van de werkgever moet voldoen. . . . . . . . . . 283 7. Gronden voor opzegging. . . . . . . . . . 284 a. Ontslag wegens bedrijfseconomische redenen. . 284 b. Ontslag wegens andere dan bedrijfseconomische redenen. . 287

Hoofdstuk IX Arbo

A. Arbeidsomstandigheden 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301 2. Aanpassingen wetgeving. . . . . . . . . . 301 3. Arbocatalogus . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Wetgeving arbocatalogi. . . . . . . b. Inhoud arbocatalogus. . . . . . . . . c. Handhaving door arbeidsinspectie . . . . . . . . . . . . . d. Arboconvenanten. . . . . . . . . . . .

301 301 301 301 302

8. Opzegtermijnen. . . . . . . . . . . . . . . . . 289 a. Tegen het einde van de maand. . 289 b. Verlengen opzegtermijn. . . . . . . 289 9. Ontbinding door de kantonrechter. . 290 a. b. c. d. e.

Verzoekschrift. . . . . . . . . . . . . . . Procedure bij de kantonrechter. . Geen advocaat nodig. . . . . . . . . Bevoegde kantonrechter. . . . . . . Reden voor ontbinding. . . . . . . .

290 290 290 290 290

10. De kantonrechtersformule. . . . . . . . . 291 a. A = Aantal gewogen dienstjaren. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. B = Beloning. . . . . . . . . . . . . . . . c. C = Correctiefactor. . . . . . . . . . . d. Voorbeeld totale formule. . . . . .

291 291 292 292

11. Procedures bij de kantonrechter. . . . 293 a. Formele ontbindingsprocedure. . 293 b. Inhoudelijke ontbindings­procedure. . . . . . . . . . . . . . . . . . 294 12. Redenen voor ontbinding. . . . . . . . . 294

D. Kinderen en jeugdige werknemers

B. Risico-inventarisatie en ­-evaluatie 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302 2. Inventariseren (stap 1). . . . . . . . . . . . 302 a. Inhoud risico-inventarisatie. . . . 302 b. Het benoemen van risico’s. . . . . 303 c. Eisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304 d. Ondernemingsraad. . . . . . . . . . . 304 3. Evaluatie (stap 2). . . . . . . . . . . . . . . . 304 4. Plan van aanpak (stap 3). . . . . . . . . . 305 5. Toetsing van een RI&E (stap 4) . . . . a. Geen toetsing noodzakelijk . . . . b. Lichtere toetsing. . . . . . . . . . . . . c. Volledige toetsing. . . . . . . . . . . .

305 305 306 306

6. Uitvoeren plan van aanpak (stap 5) . . 306 7. Rol van de or. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306

C. Deskundige bijstand 1. Keuzemogelijkheden in arbodienst­ verlening/deskundige ondersteuning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 2. Vangnetregeling. . . . . . . . . . . . . . . . . 306

1. Wat voor arbeidsovereenkomst?. . . 296

3. Maatwerkregeling . . . . . . . . . . . . . . . 307

2. Welke arbeid mogen kinderen verrichten?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296

4. Waarop moet een werkgever letten bij het kiezen van een arbodienst?. . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Doelstellingen. . . . . . . . . . . . . . . c. Ervaring en kennis . . . . . . . . . . . d. Visie en aanpak. . . . . . . . . . . . . .

3. Arbeidstijden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297 a. 13-, 14-jarigen . . . . . . . . . . . . . . 297 b. 15-jarigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297 XIV

© De Ondernemersgids,

307 307 308 308 308

Inhoudsopgave e. Organisatie en werkwijze. . . . . . f. Informatie en communicatie . . . g. Werknemers. . . . . . . . . . . . . . . . h. Commercieel. . . . . . . . . . . . . . . . i. Kwaliteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Arbodeskundige. . . . . . . . . . . . . . . . .

308 309 309 309 309 309

Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Taken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Deskundigheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . Aantal preventiemedewerkers. . . . . . Organiseren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

H. Arbeidsinspectie 1. Doel arbeidsinspectie. . . . . . . . . . . . . 317 2. Taken arbeidsinspectie. . . . . . . . . . . . 317 3. Branchebrochures. . . . . . . . . . . . . . . 317

D. Preventiemedewerker 1. 2. 3. 4. 5.

6. Schadevergoeding. . . . . . . . . . . . . . . 316

310 310 310 311 311

4. Maatregelen die de arbeidsinspectie kan opleggen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318

I. Specifieke aspecten van de arbeidsomstandigheden

1. Inrichting van de werkplek . . . . . . . . 318 2. Fysische werkomstandigheden . . . . 318

E. Bedrijfshulpverlening 1. Bedrijfshulpverlening. . . . . . . . . . . . . a. Verplichtingen. . . . . . . . . . . . . . . b. Taken bedrijfshulpverlener. . . . . c. Aantal BHV’ers . . . . . . . . . . . . . . d. Eisen BHV’ers. . . . . . . . . . . . . . . 2. Bedrijfsnoodplan. . . . . . . . . . . . . . . . a. Inhoud bedrijfsnoodplan . . . . . . b. Werkwijze . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Veiligheidsinstructies. . . . . . . . . . . . .

311 311 312 312 312 312 312 313 313

F. Preventief Medisch Onderzoek 1. PAGO en PMO. . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 2. Arbeidsomstandighedenspreekuur. . 314

G. Ongevallen en beroepsziekten 1. Zorgplicht werkgever. . . . . . . . . . . . . 314 2. Ongevallenmelding bij de arbeids­ inspectie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 3. Leren van ongevallen . . . . . . . . . . . . 315 4. Ongevallenonderzoek . . . . . . . . . . . . a. Onderzoeksmodel . . . . . . . . . . . b. Wie, wat, welke, waar en hoe . . c. Veiligheidsbeleid aanpassen . . . 5. Beroepsziekten. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Beroepsziekte. . . . . . . . . . . . . . . b. Melden beroepsziekten . . . . . . . © De Ondernemersgids,

315 315 315 316 316 316 316

3. Arbeidsmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . 319 4. Lichamelijke belasting. . . . . . . . . . . . 319 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319 b. Tillen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319 5. Psychosociale arbeidsbelasting . . . . a. Eisen arbowetgeving. . . . . . . . . . b. Agressie en geweld. . . . . . . . . . . c. (Seksuele) intimidatie. . . . . . . . . d. Pesten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Eisen aan het beleid. . . . . . . . . . f. Omgaan met meldingen. . . . . . . g. Vertrouwenspersoon . . . . . . . . .

319 319 320 320 320 321 321 321

6. Gevaarlijke stoffen. . . . . . . . . . . . . . . a. Gevaarlijke stoffen. . . . . . . . . . . . b. Hoofdcategorieën van ‘gevaar’. . c. Gevaarseigenschappen. . . . . . . . d. Wat zegt de Arbowet? . . . . . . . . e. RI&E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Voorlichting en instructie. . . . . .

322 322 322 322 322 323 323

J. Kwetsbare groepen 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 2. Jeugdigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 3. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven . . . . . . . . . . . . . . . 323 4. Thuiswerkers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 5. Ouderen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 XV

Inhoudsopgave

K. Arbeidstijden 1. De Arbeidstijdenwet. . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Maximumarbeidstijd. . . . . . . . . . c. Pauzes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Nachtarbeid. . . . . . . . . . . . . . . . . e. Zondagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Rusttijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Afwijkingen. . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Eigen woning 323 323 324 324 324 324 324 325

L. Medezeggenschap 1. Or, personeelsvertegenwoordiging of personeelsvergadering?. . . . . . . . 325

1. Eigen woning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eigenwoningforfait. . . . . . . . . . . b. Aftrekbare kosten eigen woning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Aflossen eigenwoningschuld?. . d. Bijleenregeling. . . . . . . . . . . . . . . e. Eigenwoningreserve. . . . . . . . . . f. Tijdelijke verhuur en hypotheekrenteaftrek . . . . . . . . .

331 331 332 332 332 333 333

C. Resultaat uit overige ­werkzaamheden

6. Informatierecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . 326

1. Begrip resultaat uit overige werkzaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 a. Neveninkomsten belast als resultaat uit overige werkzaamheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 b. Onbelaste voordelen. . . . . . . . . . 334

7. Inhuur deskundigen. . . . . . . . . . . . . . 326

2. Winstbepaling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334

8. VGWM-commissie. . . . . . . . . . . . . . . 326

3. Ter beschikking stellen van vermogens­ bestanddelen aan een onderneming of werkzaamheid. . . . . . . . . . . . . . . . 334 a. Het begrip ‘ter beschikking stellen’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334 b. Welke opbrengsten aangeven?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 335

2. Instemmingsrecht. . . . . . . . . . . . . . . 325 3. Adviesrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325 4. Overeenstemmingsrecht. . . . . . . . . . 325 5. Initiatiefrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325

Hoofdstuk X Belasting op inkomen en winst

A. Wat is belastbaar? 1. Inkomstenbelasting: algemeen. . . . . a. Boxenstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . b. Verhouding tussen de boxen. . . c. Box 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Box 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Box 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Fiscaal partnerbegrip en toerekening. . . . . . . . . . . . . . . . . g. Wanneer is keuze voor partnerschap definitief?. . . . . . .

329 329 329 329 329 329 329 330

2. Vennootschapsbelasting algemeen . . 331 a. Wat is belastbaar in de vennootschapsbelasting?. . . . . . 331 3. Winstbegrip in de vennootschapsbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 a. Verlaging tarieven. . . . . . . . . . . . 331 XVI

4. Wat valt er nog meer onder de terbeschikkingstellingsregeling?. . . . 335 5. Aftrekbare kosten . . . . . . . . . . . . . . . 336 a. Winstregime van toepassing. . . 336

D. Winst uit onderneming 1. Begrip winst uit onderneming. . . . . . 336 a. Onderneming . . . . . . . . . . . . . . . 336 b. Ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . 337 c. De onderneming moet voor rekening van de belastingplichtige worden gedreven. . . . . 337 d. De belastingplichtige moet rechtstreeks worden verbonden voor verbintenissen van de onderneming .. . . . . . . . . . . . . . . 337 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave e. Huwelijksgoederengemeenschap . . . . . . . . . . . . . . . f. Vermogensbeheer. . . . . . . . . . . . g. Onderneming of resultaat uit overige werkzaamheid?. . . . . . . h. Dienstbetrekking in het kader van de onderneming. . . . . . . . . .

5. Niet afschrijven over grond. . . . . . . . 344 337 337 337 338

E. Ondernemingsfaciliteiten 1. Ondernemersaftrek . . . . . . . . . . . . . . a. Zelfstandigenaftrek. . . . . . . . . . . b. Extra aftrek voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten. . . . . . . . . . c. De aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk . . . . . . . . . . . d. Meewerkaftrek . . . . . . . . . . . . . . e. Stakingsaftrek. . . . . . . . . . . . . . .

338 338 339 339 339 339

2. Man-vrouwfirma . . . . . . . . . . . . . . . . 340 a. Fiscale voordelen man-vrouwfirma. . . . . . . . . . . . . 340 3. Willekeurige afschrijving. . . . . . . . . . 340 a. Willekeurig afschrijven voor startende ondernemers . . . . . . . 340 4. Investeringsaftrek. . . . . . . . . . . . . . . . 340 a. Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 5. Verspreiden van investeringen over meerdere jaren. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Energie-investeringsaftrek. . . . . b. Milieu-investeringen. . . . . . . . . . c. Milieu-investeringsaftrek . . . . . .

341 341 342 342

6. MKB-winstvrijstelling. . . . . . . . . . . . . 342

F. Fiscale reserves 1. Kostenegalisatiereserve. . . . . . . . . . . 343 a. Wanneer voorziening mogelijk?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 2. Herinvesteringsreserve. . . . . . . . . . . 343 a. Boekwaarde-eis. . . . . . . . . . . . . . 343 3. Bedrijfsmiddelen met een korte afschrijvingstermijn. . . . . . . . . . . . . . 344 a. Driejaarstermijn. . . . . . . . . . . . . . 344 4. Investeringsaftrek en de gevolgen voor afschrijving. . . . . . . . . . . . . . . . . 344 © De Ondernemersgids,

6. Oudedagsreserve. . . . . . . . . . . . . . . . 344 7. De werkruimte. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Kosten werkruimte elders . . . . . b. Kosten werkruimte in een tot het privé behorend woon-werkpand. . . . . . . . . . . . . c. Kosten werkruimte in een tot het ondernemingsvermogen behorend woon-werkpand. . . . .

345 345

345

345

G. Overige aftrekbare kosten 1. Aanloopkosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . 346 2. Scholingskosten. . . . . . . . . . . . . . . . . 346 3. Kosten voor gereedschappen, vakliteratuur en werkkleding. . . . . . . 346 4. Briefpapier, advertentiekosten, sponsorgelden. . . . . . . . . . . . . . . . . . 346 a. Giften en sponsoring . . . . . . . . . 346 b. Reclamecampagnes, folders, etalagemateriaal . . . . . . . . . . . . . 346 5. Gemengde kosten welke uitgesloten worden voor aftrek . . . . . . . . . . . . . . 347 a. Beperkt aftrekbare kosten ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . 347 b. Keuze voor toepassing 26,5%-regeling. . . . . . . . . . . . . . 347 6. Geheel van aftrek uitgesloten kosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347 7. Beperkt afschrijven op bedrijfsmiddelen en vastgoed. . . . . . 348 8. Bijtelling van de auto van de zaak. . . 348

H. Inkomen uit aanmerkelijk belang 1. Welke voordelen belast?. . . . . . . . . . 349 2. Regulier voordeel. . . . . . . . . . . . . . . . 349 3. Teruggaaf van gestort kapitaal . . . . . 349

I. Inkomen uit sparen en beleggen 1. Bezittingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 2. Heffingvrij vermogen. . . . . . . . . . . . . 350 XVII

Inhoudsopgave 3. Vrijgestelde vermogensbestanddelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 a. Schulden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 b. Drempel voor schulden. . . . . . . 351 4. Planningsmogelijkheden. . . . . . . . . . 351 a. Aangepaste peildatum . . . . . . . . 351

J. Fiscale eenheid 1. Eliminatie intercompany winst . . . . . 352 2. Voordelen fiscale eenheid. . . . . . . . . a. Één aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . b. Onderlinge verliesrekening. . . . . c. Achterwaartse en voorwaartse ­verliesverrekening. . . . . . . . . . . . d. Geruisloze reorganisatie. . . . . . . e. Verliesverrekening bij acquisitie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Dividendbelasting en overdrachts­belasting binnen de fiscale eenheid. . . . . . . . . . . . g. Geen terbeschikkingstelling ­investeringsaftrek. . . . . . . . . . . .

352 352 352

355 355

355 355 355

2. Heffingsrente. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 a. Ingangsdatum berekening heffingsrente. . . . . . . . . . . . . . . . 356

352

3. Controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Verstrekken van inlichtingen . . . b. Bewaarplicht. . . . . . . . . . . . . . . . c. Onderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . . .

352

5. Boete bij correctie op aangifte . . . . . 356

352 352

353

K. Berekening van de belasting 1. Verliesverrekening. . . . . . . . . . . . . . . 353 a. Inkomstenbelasting . . . . . . . . . . 353 b. Verlies in box 1. . . . . . . . . . . . . . 353 2. Vennootschapsbelasting. . . . . . . . . . 353 a. Vaststelling verliezen en verliesverrekening. . . . . . . . . . . . 353

L. Procedure 1. Van aangifte tot aanslag . . . . . . . . . . 354 a. Doen van aangifte. . . . . . . . . . . . 354 b. Verplichting tot het doen van een ­elektronische aangifte. . . . . 354 c. Aangiftetermijn inkomstenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354 d. Uitstel inkomstenbelasting. . . . . 354 e. Uitstel vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 f. Definitieve aanslag moet binnen drie jaar worden opgelegd. . . . . 355 XVIII

g. Aanslag te laat opgelegd? Geld terug! . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Aanslaggrens voor de inkomstenbelasting . . . . . . . . . . i. Teruggaafgrens loonbelasting en premie volksverzekeringen (T-biljet). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . j. Verruiming termijn indienen T-biljet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . k. Verzoeken om ambtshalve teruggaaf. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

356 356 356 356

4. Ambtshalve aanslag . . . . . . . . . . . . . 356 a. Omkering bewijslast. . . . . . . . . . 356 6. Navordering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 7. Betalingstermijn. . . . . . . . . . . . . . . . . 357 8. Bezwaar en beroep . . . . . . . . . . . . . . a. Bezwaartermijn zes weken. . . . . b. Bezwaar per fax of e-mail. . . . . . c. Hoorplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Uitspraak op bezwaar. . . . . . . . .

357 357 357 357 357

9. Uitstel van betaling. . . . . . . . . . . . . . . a. Voorlopige voorziening. . . . . . . . b. Kostenvergoeding in bezwaarfase . . . . . . . . . . . . . . . . c. Beroep. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Beroepstermijn zes weken. . . . . e. Geen schorsende werking. . . . .

358 358 358 358 358 358

M. Internationaal 1. Inkomstenbelasting. . . . . . . . . . . . . . 358 a. Buitenlands belastingplichtig. . . 358 b. Belaste inkomensbestanddelen. . 359 c. Belastingverdragen . . . . . . . . . . 359 d. Inlichtingenverstrekkingen. . . . . 359 e. Minder rechten voor buitenlands ­belastingplichtigen. . . . . . . . . . . 360 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 2. Opteren voor binnenlandse belastingplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360 a. Gevolgen van de keuze voor binnenlandse belastingplicht. . . 360 3. Vennootschapsbelasting. . . . . . . . . . a. Buitenlandse vaste inrichting of vaste vertegenwoordiger. . . . . . b. Buitenlandse dochtermaatschappij . . . . . . . . . . . . . . . c. Vestigingsplaats BV . . . . . . . . . . d. Emigratie BV. . . . . . . . . . . . . . . . e. Afrekening bij verhuizing van een BV . . . . . . . . . . . . . . . . .

360 360 361 361 361 361

Hoofdstuk XI Btw

A. Inleiding B. Btw-ondernemer 1. Belastingplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . 365 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365 2. Ondernemerschap. . . . . . . . . . . . . . . a. Ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . b. Directeur-grootaandeelhouder (DGA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Quasi-ondernemerschap. . . . . . d. Nevenwerkzaamheden. . . . . . . . e. Overheid als ondernemer. . . . . .

366 366 366 367 367 367

C. Belastbaar feit D. Leveringen 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 371 2. Leveringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. De juridische levering. . . . . . . . . b. Huurkoop en finance lease. . . . . c. Oplevering van onroerende zaken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Vordering door overheid . . . . . . e. Natrekking. . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Onttrekking voor privégebruik. . g. Bestemmen voor niet aan de btw onderworpen prestaties (integratieheffing). . . . . . . . . . . . h. Beperkte rechten op onroerende zaken. . . . . . . . . . . . i. Ketencontracten. . . . . . . . . . . . . j. Veilingregeling. . . . . . . . . . . . . . . k. Levering door commissionairs. . l. Overbrengen van goederen. . . .

371 371 371

3. Plaats van levering. . . . . . . . . . . . . . . a. Goederen die niet worden vervoerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Goederen die worden vervoerd. . c. Plaats van montage- en installatie-handelingen. . . . . . . . d. ABC-levering bij in- en uitvoer. . e. Afstandsverkopen. . . . . . . . . . . . f. Levering aan boord van vervoer­middelen. . . . . . . . . . . . .

373

371 372 372 372

372 372 372 373 373 373

373 373 374 374 374 374

4. Intracommunautaire levering (ICL). . 374

3. Begin ondernemerschap. . . . . . . . . . 368 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 368 b. BV in oprichting . . . . . . . . . . . . . 368

5. Intracommunautaire verwerving (ICV). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375

4. Einde ondernemerschap. . . . . . . . . . 368

6. Invoer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376

5. Fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Samenstelling fiscale eenheid. . b. Voorwaarden fiscale eenheid. . . c. Gevolgen fiscale eenheid. . . . . . d. Begin fiscale eenheid. . . . . . . . . e. Einde fiscale eenheid . . . . . . . . .

368 368 369 369 369 370

6. Buitenlandse ondernemer. . . . . . . . . a. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vaste inrichting. . . . . . . . . . . . . . c. Fiscaal vertegenwoordiger. . . . .

370 370 370 370

© De Ondernemersgids,

E. Diensten 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Splitsing prestaties. . . . . . . . . . . b. Onttrekkingsdiensten. . . . . . . . . c. Diensten door commissionairs. . d. Leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

376 377 377 377 377

2. Plaats van dienst. . . . . . . . . . . . . . . . 377 a. Hoofdregels. . . . . . . . . . . . . . . . . 377 XIX

Inhoudsopgave b. Diensten verricht door tussen­ personen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378 c. Diensten met betrekking tot onroerende zaken. . . . . . . . . . . . 378 d. Vervoer van personen en goederen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378 e. Diensten op de plaats van werkzaamheden. . . . . . . . . . . . . 378 f. Met vervoer samenhangende diensten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 g. Werkzaamheden met betrekking tot roerende zaken . . . . . . . . . . . 379 h. Restaurant- en cateringdiensten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 i. Kortdurende verhuur van vervoermiddelen. . . . . . . . . . . . . 379 j. Elektronische diensten. . . . . . . . 379 k. Diensten verricht aan nietondernemers buiten de EU . . . . 379 l. Dienstverrichter buiten de EU . . 380 3. Tijdstip van dienst. . . . . . . . . . . . . . . 380

F. Bijzondere regelingen 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380 2. Vrijstellingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Verplichtingen. . . . . . . . . . . . . . . c. Vrijgestelde prestaties. . . . . . . . .

380 380 381 381

3. Kleineondernemersregeling (KOR). . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voor wie geldt de KOR?. . . . . . . c. Voor wie geldt de KOR niet?. . . d. Administratieve verplichtingen. . . . . . . . . . . . . . . e. Hoogte van de belasting­ vermindering. . . . . . . . . . . . . . . .

387 387 387 387

4. Landbouwregeling. . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Welke prestaties vrijgesteld?. . . c. Optie voor belast landbouwerschap. . . . . . . . . . . . d. KOR bij landbouwers. . . . . . . . . e. Veehandelsregeling. . . . . . . . . . .

388 388 388

387 388

389 389 389

5. Margeregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389 b. Afzien van margeregeling. . . . . . 390 XX

c. Winstmarge en globalisatie. . . . 390 d. Inkoopverklaring. . . . . . . . . . . . . 390

G. Waarover btw berekenen? 1. De vergoeding. . . . . . . . . . . . . . . . . . 390 2. Vergoeding margeregeling. . . . . . . . 391 3. Korting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 391

H. Tarieven 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 391 2. Forfaitaire tarieven. . . . . . . . . . . . . . . 391

I. Recht op aftrek 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 392 2. Voorbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Aftrek van voorbelasting. . . . . . . b. Geen aftrek voorbelasting . . . . . c. BUA-regeling. . . . . . . . . . . . . . . .

392 392 392 392

3. Teruggaaf bij niet betalen en ­correctie ten onrechte afgetrokken btw. . . . . . 393 a. Teruggaaf bij niet betalen. . . . . . 393 b. Ten onrechte afgetrokken btw . . 393 4. Teruggaaf buitenlandse ondernemers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393 a. Nederlandse en EU-ondernemers. . . . . . . . . . . . . 393 b. Ondernemers van buiten de EU. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 394

J. Btw-verplichtingen 1. Factuurvereisten. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Tijdstip uitreiken factuur. . . . . . . b. Eisen factuur. . . . . . . . . . . . . . . . c. Elektronisch factureren. . . . . . . . d. Tijdstip verschuldigdheid btw . .

394 395 395 395 395

2. Kasstelsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396 3. Onterecht btw op factuur vermeld. . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Gevolgen onjuiste factuur. . . . . . c. Herstel onjuiste factuur . . . . . . . © De Ondernemersgids,

396 396 396 396

Inhoudsopgave 4. Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Administratie ondernemers. . . . c. Ontheffing van administratieplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Bewaarplicht. . . . . . . . . . . . . . . . e. Aantonen tarief. . . . . . . . . . . . . .

397 397 397 397 398 398

4. De bestelauto (grijs kenteken). . . . . . a. Ondernemers . . . . . . . . . . . . . . . b. BPM-vrijstelling voor bestelauto’s. . . . . . . . . . . . . . . . . c. BPM-heffing bestelauto rechtstreeks van koper. . . . . . . . d. Particulieren . . . . . . . . . . . . . . . .

406 406 406 406 407

5. Belastingschuldige en verlegging. . . 398 6. Aangifte en termijn. . . . . . . . . . . . . . . 399

K. Internationaal 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399 2. Btw-richtlijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399 3. Prejudiciële vraag. . . . . . . . . . . . . . . . 400

407 407 407 407 407 407

D. Accijnzen E. De wet waardering ­onroerende zaken (WOZ)

A. Auto 403 403 403 403

2. Personenauto. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Aankoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Verkoop van een personenauto. . c. Belasting zware motorrijtuigen (BZM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Zuinige auto’s. . . . . . . . . . . . . . .

403 403 403

3. BPM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vrijstellingsvergunning. . . . . . . . b. Nihiltarief (elektroauto). . . . . . . . c. Berekeningsmethode te betalen BPM. . . . . . . . . . . . . . . . d. Teruggaaf van BPM bij export. . e. Vrijstelling van BPM en motor­ rijtuigen­belasting voor buitenlands kenteken. . . . . . . . . f. (On)zuinige auto’s. . . . . . . . . . . .

404 405 405

© De Ondernemersgids,

1. Wanneer verschuldigd?. . . . . . . . . . . a. Inwoner van Nederland . . . . . . . b. Indien men elders woont. . . . . . c. Vrijgestelde verzekeringen?. . . . d. Tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Invoerrechten

Hoofdstuk XII Overige belastingen

1. Motorrijtuigenbelasting; wanneer verschuldigd?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Verschillende tarieven en regels. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Gebruik van de openbare weg ­noodzakelijk?. . . . . . . . . . . . c. Naheffingsaanslag . . . . . . . . . . .

B. Assurantiebelasting

403 404

405 405

405 406

1. Wat is de WOZ-waarde?. . . . . . . . . . a. De waardebepaling. . . . . . . . . . . b. Beperkt aantal woningen getaxeerd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Jaarlijkse waardering onroerende zaken. . . . . . . . . . . . d. Waar staat de WOZ-waarde vermeld?. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

408 408 408 408 409

2. De WOZ-waarde en belastingen. . . . 409 a. Verkoop pand. . . . . . . . . . . . . . . 409 3. Bezwaar maken. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Taxatierapport opvragen . . . . . . b. Indieningstermijn bezwaar. . . . . c. Minimale afwijking. . . . . . . . . . . d. Wat te doen bij bezwaar?. . . . . . e. Beroep, hoger beroep en beroep in cassatie. . . . . . . . . . . .

409 409 409 409 410 410

F. Overdrachtsbelasting 1. Roerend of onroerend?. . . . . . . . . . . 410 a. Stacaravan. . . . . . . . . . . . . . . . . . 410 b. Bestanddelen. . . . . . . . . . . . . . . . 410 XXI

Inhoudsopgave c. Niet tot de grondslag behorend. . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Notariële akte . . . . . . . . . . . . . . . e. Aansprakelijkheid. . . . . . . . . . . . f. Overdrachtsbelasting bij echtscheiding. . . . . . . . . . . . . . . g. Vrijstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Geen overdrachtsbelasting bij btw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Vrijstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . .

411 411 411

4. Reclamebelasting. . . . . . . . . . . . . . . . a. Vrijstellingen. . . . . . . . . . . . . . . . b. Heffing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Leges . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

411 411

J. Schenkings- en successierechten

411 411

G. Milieubelastingen 1. Welke milieubelastingen zijn er?. . . . 411 a. Energiebelasting. . . . . . . . . . . . . 411 b. Grondwaterbelasting. . . . . . . . . . 412 c. Vrijstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . . 412 d. Afvalstoffenbelasting. . . . . . . . . . 412 e. Brandstoffenbelasting. . . . . . . . . 412 f. Verpakkingenbelasting . . . . . . . . 412

H. Waterschapsbelasting 1. Aanslag zuiveringsheffing. . . . . . . . . 413 a. Bedrijven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413 2. Aanslag ingezetenenomslag. . . . . . . a. Aanslag omslagheffing gebouwd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Aanslag omslagheffing ongebouwd. . . . . . . . . . . . . . . . . c. Wie ontvangt de aanslag?. . . . . d. Inwonenden . . . . . . . . . . . . . . . . e. Verkoop gebouw en/of grond . . f. Wat te doen bij overlijden of scheiding?. . . . . . . . . . . . . . . . g. Bezwaar tegen de aanslag zuiveringsheffing en/of ingezetenenomslag?. . . . . . . . . .

413 413 414 414 414 414 414

414

1. Oplopend tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vrijstellingen. . . . . . . . . . . . . . . . b. Partnerbegrip . . . . . . . . . . . . . . . c. Schenkingen aan kinderen binnen een jaar als één aangemerkt. . . . . . . . . . . . . . . . . d. Schenkingen aan instellingen. . . 2. Aangifte recht van schenking. . . . . . a. Aangiftetermijn. . . . . . . . . . . . . . b. Woonplaats. . . . . . . . . . . . . . . . . c. Hoofdelijke aansprakelijkheid van de schenker. . . . . . . . . . . . . d. Verzoeken om uitreiking biljet. . e. Boete. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Vermogensvergelijking. . . . . . . . g. Navorderingstermijn. . . . . . . . . . h. Buitenland. . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Schenkingen en vermogensrendementsheffing. . j. Schenking of lening?. . . . . . . . .

416 416 416 416

416 416 417

417 417 417 417 418 418 418 418 418 418 418 418 418

Hoofdstuk XIII Belastingcontrole

A. Wat is belastingcontrole? 1. Winstbelastingen. . . . . . . . . . . . . . . . 421 2. Omzetbelasting/loonheffing. . . . . . . . 421

B. Wijze van controle 1. Contra-informatie. . . . . . . . . . . . . . . . 422

I. Overige lokale heffingen 1. Precariobelasting. . . . . . . . . . . . . . . . 415 a. Heffing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415 2. Rioolrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415 a. Onderhoud riolering. . . . . . . . . . 415 3. Hondenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . 415 XXII

2. Horizontaal toezicht. . . . . . . . . . . . . . a. Midden- en kleinbedrijf. . . . . . . . b. Proef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Steekproef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Hoe werkt de gulden steekproef?. . . . . . . . . . . . . . . . . b. Gebruik door Belastingdienst?. . © De Ondernemersgids,

422 423 423 424 424 424

Inhoudsopgave

C. Controle

G. Na de controle

1. Waarneming ter plaatse. . . . . . . . . . . 424 a. Eerstedagsmelding afgeschaft. . 425 2. Boekenonderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorbereiding. . . . . . . . . . . . . . . c. Locatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Rondkijken en babbelen. . . . . . .

425 425 426 426 427

D. Administratie- en bewaarplicht 1. Bewaarplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Basisgegevens . . . . . . . . . . . . . . b. Kassarollen. . . . . . . . . . . . . . . . . c. Derden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

427 427 427 428

2. Inzage- en inlichtingenplicht. . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Inlichtingen. . . . . . . . . . . . . . . . . c. Inzage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Privégegevens. . . . . . . . . . . . . . . e. Gegevens bij een derde . . . . . . . f. Zwijgrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . .

428 428 428 428 429 429 429

3. Controle voorkomen?. . . . . . . . . . . . 429 4. Derdenonderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . 429 a. Verschoningsrecht. . . . . . . . . . . 430 b. Elektronisch dossier. . . . . . . . . . 430

E. Verwerping en omkering van de bewijslast

1. Verwerping administratie . . . . . . . . . 431 a. Wanneer?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 431 2. Omkering bewijslast . . . . . . . . . . . . . 431 a. Wanneer?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 432 b. Wat is het? . . . . . . . . . . . . . . . . . 432 3. FIOD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 432 a. Onaangekondigd bezoek . . . . . . 432 b. Reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 432

F. Verweermiddelen 1. Wetsvoorstel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433 a. Toekomstige situatie. . . . . . . . . . 433 b. Huidige situatie. . . . . . . . . . . . . . 433 © De Ondernemersgids,

1. Controlerapport. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bespreking controlerapport. . . . b. Bezwaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Opgewekt vertrouwen door controle. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Waarschuwen of straffen? . . . . . . . . a. Wanneer waarschuwen?. . . . . . 3. Verzuimboeten. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Aangifteverzuim . . . . . . . . . . . . . c. Betalingsverzuim. . . . . . . . . . . . . c. Vergrijpboeten. . . . . . . . . . . . . . . d. Boete voor belastingadviseur. . .

433 434 434 434 435 435 436 436 436 437 439 441

H. Nog meer controle 1. Aankondigingen bij aangifte . . . . . . . 442 a. Lijfrente. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442 2. Speciale acties. . . . . . . . . . . . . . . . . . 442 3. Overige acties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. ‘Zakenreizen’. . . . . . . . . . . . . . . . b. Controle op zwartklussers. . . . . 4. Nationale en internationale gegevensuitwisseling. . . . . . . . . . . . . a. Nationaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Internationaal . . . . . . . . . . . . . . .

443 443 443 444 444 444

Hoofdstuk XIV Verzekeringen

A. Verzekeringen 1. Distributiekanalen/markt. . . . . . . . . . a. Direct Writers. . . . . . . . . . . . . . . b. Banken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Assurantiekantoor. . . . . . . . . . . . d. Internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Distributiekanaalkeuze . . . . . . . . f. Aanbieders . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Wet financieel toezicht. . . . . . . . 2. Samenhang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eisen van verzekeraars. . . . . . . . b. Wettelijke eisen. . . . . . . . . . . . . . c. Onderlinge samenhang . . . . . . .

449 449 449 449 449 450 450 451 451 451 452 453

XXIII

Inhoudsopgave

B. Verzekeringsvormen

E. Transportverzekeringen

1. Brandverzekeringen. . . . . . . . . . . . . . 453

1. De transportgoederenverzekering. . . 463

a. De gebouwenverzekering. . . . . . b. Inventaris/goederenverzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . c. De brand/bedrijfsschade­verzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . d. De machinebreukverzekering. . . e. De glasverzekering. . . . . . . . . . . f. De lichtreclameverzekering . . . . g. De computerverzekering . . . . . . h. De reconstructiekostenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . .

454

2. Transportgoederenverzekering; aflopende polis. . . . . . . . . . . . . . . . . . 464

455

3. Transportgoederenverzekering; pauschalpolis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464

455 456 456 456 456 457

C. Aansprakelijkheids­verzekeringen 1. De aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Werkgeversaansprakelijkheid . . c. Werkgeversaansprakelijkheid ­motorrijtuigen. . . . . . . . . . . . . . . d. Milieuaansprakelijkheid (plotselinge aantasting) . . . . . . . e. Productaansprakelijkheid. . . . . .

458 458 458 458 459

2. De beroepsaansprakelijkheids­ verzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 459 3. De bestuurdersaanprakelijkheid. . . . 459 4. De vervoerdersaansprakelijkheid . . . 460

4. Transportgoederenverzekering; declaratiepolis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464 5. Eigen-vervoersverzekering . . . . . . . . 464 6. De committentenverzekering . . . . . . 464

F. Rechtsbijstandverzekeringen G. Personeelsverzekeringen 1. Ziekteverzuimverzekeringen. . . . . . . 466 a. De conventionele ziekteverzuim­ verzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . 466 b. De Stop-Loss ziekteverzuim­ verzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . 466 2. Arbeidsongeschiktheidverzekeringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467 a. De WIA-excedentverzekering. . . 467 b. De WGA-Gatverzekering. . . . . . . 467 c. De WIA-basisverzekering. . . . . . 468 3. De collectieve ongevallenverzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 468 4. De collectieve pensioenverzekering . . 469

2. De volledig-cascoverzekering. . . . . . 461

a. (Gematigd) eindloonsysteem. . . b. De (geïndexeerde) middelloon­ regeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Beschikbare premieregelingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . d. De kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. De beperkt-cascoverzekering. . . . . . 462

5. De levensloopverzekering. . . . . . . . . 471

D. Auto-/voertuigenverzekeringen 1. De WA-verzekering voor motorrijtuigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461

469 469 470 470

4. Ongevallen-inzittendenverzekering. . 462 5. Schadeverzekering inzittenden. . . . . 462 6. Verhaals(rechts)bijstandverzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463 7. Rechtsbijstandverzekering voor motorrijtuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463 XXIV

H. De ziektekostenverzekering a. b. c. d.

Eigen risico. . . . . . . . . . . . . . . . . Chronisch zieken. . . . . . . . . . . . . Wijzigingen basispakket. . . . . . . Premie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . © De Ondernemersgids,

472 472 473 473

Inhoudsopgave

Hoofdstuk XV Ruimtelijke ordening en milieu

A. Ruimtelijke plannen 1. Bestemmingsplan . . . . . . . . . . . . . . . a. Onderdelen bestemmingsplan . . 2. Overige ruimtelijke plannen. . . . . . . . a. Gemeentelijke plannen. . . . . . . . b. Provinciale structuurvisies. . . . . c. Provinciale omgevingsplannen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Structuurvisies rijk. . . . . . . . . . . e. Nota Ruimte . . . . . . . . . . . . . . . . f. Ontheffing ruimtelijk beleid . . . . g. Planschade . . . . . . . . . . . . . . . . .

477 477 478 478 478 479 479 479 480 480

B. Ontheffingen en project­besluiten 1. Ontheffingen en het projectbesluit. . a. Soorten ontheffingen en het project­besluit . . . . . . . . . . . . b. Goede ruimtelijke onderbouwing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Procedure projectbesluit . . . . . . d. Bezwaar en beroep. . . . . . . . . . . e. Procedure ontheffingen. . . . . . . f. Beleid voor ontheffingen . . . . . . 2. Tijdelijke ontheffingen. . . . . . . . . . . .

482 482 482 482 483 483 483 483

3. Binnenplanse ontheffing. . . . . . . . . . 484 4. Grondexploitatiewet. . . . . . . . . . . . . . 484

C. De bouwvergunning 1. De omgevingsvergunning. . . . . . . . . 484 2. Wat is bouwen?. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bouwen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Bouwwerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Gebouw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Woning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Bouwvergunningvrij. . . . . . . . . . . . . . a. Eisen vergunningvrij bouwen. . . 4. Lichte bouwvergunning. . . . . . . . . . .

485 485 485 485 485 486 486 486

5. Reguliere bouwvergunning. . . . . . . . 487 a. Reguliere bouwvergunning . . . . 487 b. Gefaseerde bouwvergunning . . 487 © De Ondernemersgids,

6. Procedure. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Schetsplan of principeverzoek. . b. Aanvraag bouwvergunning . . . . c. Procedure. . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Eisen bouwvergunningen. . . . . . . . . a. Bouwbesluit . . . . . . . . . . . . . . . . b. Bouwverordening. . . . . . . . . . . . c. Bestemmingsplan. . . . . . . . . . . . d. Redelijke eisen van welstand. . . e. Monumentenvergunning . . . . . . f. Verlening bouwvergunning . . . . g. Leges. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Bezwaar en beroep . . . . . . . . . . . . . . a. Bezwaarschrift . . . . . . . . . . . . . . b. Belanghebbende. . . . . . . . . . . . . c. Bouwvergunning en ontheffing of ­projectbesluit . . . . . . . . . . . . . d. Voorlopige voorziening. . . . . . . . e. Beroep bij rechtbank. . . . . . . . . . f. Hoger beroep bij Raad van State. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Bouwwerkzaamheden. . . . . . . . . . . .

487 487 487 488 488 489 489 489 489 490 490 490 490 490 490 491 491 491 491 491

D. De milieuvergunning 1. Wat is een inrichting?. . . . . . . . . . . . 492 2. Milieuvergunning. . . . . . . . . . . . . . . . 492 a. Vergunningplicht . . . . . . . . . . . . 492 b. Aanvragen vergunning. . . . . . . . 492 3. Melding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493 a. Melding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493 b. Lijst AMvB’s milieubeheer. . . . . 493 c. Procedure melding artikel 8.40. . 494 d. Meer informatie. . . . . . . . . . . . . . 494 4. Koppeling bouwvergunning . . . . . . . 494

E. Bodemsanering 1. Wet bodembescherming. . . . . . . . . . a. Doel van de wet . . . . . . . . . . . . . b. Nieuwe bodemverontreiniging . . c. Zorgplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Historische bodemverontreiniging. . . . . . . . . . . . . . e. Geval van verontreiniging. . . . . . f. Geval van ernstige verontreiniging. . . . . . . . . . . . . . g. Saneringsplan. . . . . . . . . . . . . . .

494 494 494 495 495 496 496 497

XXV

Inhoudsopgave 2. Koppeling bestemmingsplan. . . . . . . 497 3. Koppeling bouwvergunning . . . . . . . 498

F. Afval 1. Definities ‘afvalstoffen’. . . . . . . . . . . . a. Zorgplicht: algemeen. . . . . . . . . b. Zorgplicht: afvalstoffen. . . . . . . . c. Verboden. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

498 499 499 499

G. Geluid 1. Wet geluidhinder. . . . . . . . . . . . . . . . 499 2. Koppeling met ruimtelijke ordening. . a. Zonering industrieterreinen. . . . b. Nieuw en bestaand industrieterrein. . . . . . . . . . . . . . c. Zonering langs wegen . . . . . . . . d. Nieuwe en bestaande wegen. . . e. Zonering langs spoor-, tramen ­metrowegen. . . . . . . . . . . . . .

499 500 500 500 501 501

3. Ontheffing grenswaarde . . . . . . . . . . 501

Hoofdstuk XVI Subsidies voor het mkb

A. Subsidies algemeen 1. Subsidiethema’s. . . . . . . . . . . . . . . . . 505 a. Veel (veranderende) regelgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . 505 2. Soorten subsidies . . . . . . . . . . . . . . . a. Subsidie: bijdrage in kosten. . . . b. Fiscale tegemoetkoming. . . . . . . c. Kredieten en borgstellingen. . . .

505 505 505 505

3. Procedures verschillen . . . . . . . . . . . 505 a. Procedures bij aanvragen. . . . . . 505 4. Regionale verschillen. . . . . . . . . . . . . a. Lokaal, regionaal, nationaal, internationaal. . . . . . . . . . . . . . . . b. Speciale stimuleringsregio’s. . . . c. Geografische verschillen . . . . . . d. Europese subsidies. . . . . . . . . . . e. Landelijke subsidies. . . . . . . . . . f. Regionale subsidies. . . . . . . . . . XXVI

506 506 506 506 506 506 507

5. Waar liggen nu uw kansen?. . . . . . . 507 a. Sector is belangrijk. . . . . . . . . . . 507 b. Bedrijfsactiviteiten bepalen de subsidiekansen. . . . . . . . . . . . . . 507 6. Tijdig aanvragen. . . . . . . . . . . . . . . . . a. Actualiteit belangrijk. . . . . . . . . . b. Timing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. In de regel vooraf aanvragen. . . d. Snelle en langzame procedures . . . . . . . . . . . . . . . . .

508 508 508 508 508

B. Krediet 1. Besluit Borgstellingskrediet (BBMKB). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 508 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 508 b. Doel en doelgroep. . . . . . . . . . . . 508 c. Waarvoor financiering? . . . . . . . 508 d. Belangrijkste voorwaarden. . . . . 508 e. Hoogte van het krediet. . . . . . . . 509 f. Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . . 509

C. Innovatie, onderzoek, ontwikkeling 1. WBSO: loonkostensubsidie op S&O. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . d. Belangrijkste voorwaarden. . . . . e. Hoogte van de subsidie. . . . . . . f. Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . . g. Informatie en aanvraag. . . . . . . .

509 509 509 509 510 510 510 511

2. Innovatievouchers. . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . d. Belangrijkste voorwaarden. . . . . e. Hoogte van de subsidie. . . . . . . f. Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

511 511 511 511 511 512 512

3. Experimentele Kaderregeling Subsidies Innovatieprojecten (EKSI). . . . . . . . . 513 a. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 513 b. Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . 514 4. Smt: milieu en technologie. . . . . . . . 518 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 518 b. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 518 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave c. d. e. f.

Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . . Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

518 518 519 519

5. Europese innovatiesubsidies: zevende kaderprogramma en craft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 519 a. b. c. d. e.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . . Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

519 519 520 520 520

D. Investeringen: energie, milieu, 1. Landelijke investeringssubsidies. . . . 520 2. Investeringssubsidies voor specifieke doelgroepen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521 a. Starters. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521 b. Agrarische ondernemingen. . . . 521 3. Tijdelijke regeling Willekeurige afschrijving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . . Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . .

521 521 521 521 522 522

4. Energie-investeringsaftrek (EIA). . . . 522 a. b. c. d. e. f.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . . Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

522 522 522 523 523 523

5. Vervroegde afschrijving milieuinvesteringen (VAMIL) en milieuinvesteringsaftrek (MIA). . . . . . . . . . 523 a. b. c. d. e. f.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . . Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

© De Ondernemersgids,

1. Personeelssubsidies . . . . . . . . . . . . . 524 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 524 b. Scholingssubsidies. . . . . . . . . . . 524 c. Overige personeelssubsidies. . . 525 2. Instrumenten en voorzieningen re-integratie gedeeltelijk arbeids­ geschikten (IVRGA). . . . . . . . . . . . . . 525 a. b. c. d. e.

Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . . Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

525 525 525 526 526

3. WVA afdrachtsvermindering onderwijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 526

arbo

a. b. c. d. e. f.

E. Arbeid en scholing

523 523 523 524 524 524

a. b. c. d. e.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Belangrijkste voorwaarden. . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . .

526 526 526 526 527

4. Europees sociaal fonds. . . . . . . . . . . 527 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 527 b. Re-integratie gedetineerden. . . . 527 c. Praktijkonderwijs en speciaal voortgezet onderwijs . . . . . . . . . 527 d. Scholing voor werkenden. . . . . . 527 e. Hoogte van de subsidie. . . . . . . 528 f. Belangrijkste voorwaarden. . . . . 528 g. Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . . 528 5. Subsidieregeling Pieken in de Delta. . 528 a. b. c. d. e.

Achtergrond . . . . . . . . . . . . . . . . Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . Voorwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . Hoogte van de subsidie. . . . . . .

528 529 529 529 529

F. Speciale regio’s 1. Subsidies Noord-Nederland . . . . . . . 530 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 530 b. Toeristische ondernemingen. . . 532 c. Meer informatie? . . . . . . . . . . . . 533 2. Flevoland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533 3. Limburg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533 XXVII

Inhoudsopgave 4. Noord Brabant, Limburg en Zeeland. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. OP Zuid Adviesregeling . . . . . . . b. OP Zuid Innovatieregeling. . . . . c. Innovation Officer. . . . . . . . . . . . d. OP Zuid Sociale Innovatie­regeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. De opvolging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545 534 534 534 535 535

G. Export en internationale

B. Etalage-inrichting 1. Een aantrekkelijke etalage. . . . . . . . . 545 2. Herhaal uw etalage . . . . . . . . . . . . . . 545

C. Showroomverkoop

samenwerking

1. Programma Prepare2Start (P2S). . . a. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Waarvoor subsidie?. . . . . . . . . . c. Belangrijkste voorwaarden. . . . . d. Hoogte van de subsidie. . . . . . . e. Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . .

6. De doelstellingen. . . . . . . . . . . . . . . . 545

536 536 537 537 538 538

2. Private Sector investerings­programma (PSI). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 538 3. Fonds Opkomende Markten (FOM). 539 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 539 b. Doel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 539 c. Waarvoor krediet? . . . . . . . . . . . 539 d. Belangrijkste voorwaarden. . . . . 539 e. Hoogte van de subsidie. . . . . . . 539 f. Hoe aanvragen?. . . . . . . . . . . . . 540

1. Lichaamstaal herkennen. . . . . . . . . . 546 2. Zelf een signaal geven. . . . . . . . . . . . 546 3. En dan pas open vragen stellen. . . . 546 4. En proberen méér te verkopen?. . . . a. Dat goede gevoel … . . . . . . . . . b. Juist inschatten. . . . . . . . . . . . . . c. 10% meer verkopen zonder kosten?. . . . . . . . . . . . . .

546 546 547 547

D. Aanbod 1. Psychologie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547 2. Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547 3. Beter drie dan twee. . . . . . . . . . . . . . 548 4. Hoe gebruikt u dat fenomeen?. . . . . 548

Hoofdstuk XVII Verkoop en verkooptechnieken

E. Offertes maken 1. Uw prijs als sandwich inpakken. . . . 548 a. Focus dus op de voordelen . . . . 548

A. Verkopen op een beurs 1. Uitnodigen en voorbereiden. . . . . . . a. 76% beslist vooraf! . . . . . . . . . . b. Focus op één groep. . . . . . . . . . c. Wie ondertekent? . . . . . . . . . . . .

543 543 543 543

2. Mensen trekken mensen aan . . . . . . a. Het psychologische effect . . . . . b. Friestadt en Wright. . . . . . . . . . . c. Werkwijze . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Aandachtspunten . . . . . . . . . . . .

543 543 544 544 544

3. Inrichting van uw stand. . . . . . . . . . . 544 a. Uitstraling en sfeer . . . . . . . . . . . 544 b. Leid de route door uw stand . . . 544 4. De plaats van uw stand. . . . . . . . . . . 545 XXVIII

2. Een normale en een hogere prijs . . . 548 3. Laat zien dat u meedenkt. . . . . . . . . . 549

F. Prijs 1. Lowballing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549 2. De magische kracht van 9,99. . . . . . 549 3. Laat zien wat de klant krijgt!. . . . . . . 550

G. Korting 1. Welk soort korting is de beste? . . . . 551 a. Korting op de verkoopprijs . . . . 551 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave b. Een extra product. . . . . . . . . . . . 551 c. Korting bij een volgende aankoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 551 2. En gratis?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 551 3. Ultiem redmiddel. . . . . . . . . . . . . . . . 551

H. Gratis monsters 1. Stalen en monsters. . . . . . . . . . . . . . 551

K. Folders 1. Doel van een folder. . . . . . . . . . . . . . 556 a. Wat wilt u ermee bereiken?. . . . 556 b. Welke stijl hanteert u daarbij?. . 557 2. Types folders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557 a. b. c. d.

Sterk beschrijvend/sfeervol . . . . Sterk beschrijvend/functioneel . . Sterk verkopend/sfeervol . . . . . Sterk verkopend/functioneel . . .

557 557 557 557

2. Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 551 a. Media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Contact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Profiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Effectiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Productcategorie . . . . . . . . . . . .

552 552 552 552 552

3. Conclusie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 552

I. Onderhandelen

L. Mailings 1. Uw doelgroep. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557 a. Voorbeeld: een mailing naar de bouwsector ... . . . . . . . . . . . . 557 b. ... of specifiek naar de graafwerkers. . . . . . . . . . . . . . . . 557 c. Laat voelen dat u de sector kent. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 558

1. Ondernemer versus ondernemer. . . 552

2. U heeft slechts twee seconden!. . . . 558

a. Hoe aan tafel gaan?. . . . . . . . . . 553 b. Verkoop geen korting, maar toegevoegde waarde!. . . . . . . . . 553

a. De aandacht trekken . . . . . . . . . 558 b. Ga dan snel over naar het voordeel . . . . . . . . . . . . . . . . 558 c. Oproepen tot reactie . . . . . . . . . 559

2. Of oog in oog met de inkoper. . . . . . 553 a. Doel van de inkoper. . . . . . . . . . 553 b. De trucs van de inkoper. . . . . . . 554

J. Klachten 1. Pas op met élke klacht!. . . . . . . . . . . 554 2. Reageer correct! . . . . . . . . . . . . . . . . 554 a. b. c. d. e.

Klachten zijn kansen. . . . . . . . . . Luisteren en reageren . . . . . . . . Hoe omgaan met klachten? . . . Toon begrip!. . . . . . . . . . . . . . . . Blijf positief . . . . . . . . . . . . . . . . .

554 555 555 555 555

3. Schriftelijk reageren. . . . . . . . . . . . . . 555 a. b. c. d. e. f. g.

De klacht herhalen . . . . . . . . . . . Benoem het gevoel. . . . . . . . . . . En toon begrip . . . . . . . . . . . . . . Dan pas ter zake komen. . . . . . . Excuseren. . . . . . . . . . . . . . . . . . Actie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat is verder nog belangrijk? . .

© De Ondernemersgids,

555 556 556 556 556 556 556

3. Verduidelijk met afbeeldingen. . . . . . 559 4. Vergeet de antwoordkaart niet!. . . . . 559 a. b. c. d.

Te weinig aandacht. . . . . . . . . . . Postzegel plakken? . . . . . . . . . . De tekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De uitvoering . . . . . . . . . . . . . . .

559 559 560 560

5. Een factuur is ook een mailing! . . . . 560 a. Voeg een commerciële boodschap toe . . . . . . . . . . . . . . b. Hoe aanpakken?. . . . . . . . . . . . . c. Persoonlijk accent. . . . . . . . . . . . d. Doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . e. Overdaad schaadt. . . . . . . . . . . . f. Relatie onderhouden. . . . . . . . . .

560 560 560 560 561 561

M. Sponsoring 1. Maak de juiste keuze. . . . . . . . . . . . . 561 2. En zorg voor verkoop! . . . . . . . . . . . 561 3. Conclusie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 562 XXIX

Inhoudsopgave

N. Nieuwe klanten maken 1. Via niet-verkoper. . . . . . . . . . . . . . . . 562 a. Slecht voorbeeld. . . . . . . . . . . . . 562 b. Goed voorbeeld . . . . . . . . . . . . . 562 2. Via mond-tot-mondreclame. . . . . . . a. Trendsetters en volgers . . . . . . . b. Zoek uit wie wie beïnvloedt . . . . c. En zet dan marketingacties op . .

563 563 563 563

3. Uw ex-klanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Ex-klanten worden verwaarloosd. . . . . . . . . . . . . . . . b. Zij halen toch de beste respons. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Onderzoek de oorzaken. . . . . . . d. Prik ze wakker!. . . . . . . . . . . . . .

564 564 564 564 564

Hoofdstuk XVIII Communicatie & reclame

A. Marketingcommunicatie en merk 1. Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 2. Merkfuncties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 a. Merkfuncties klanten . . . . . . . . . 569 b. Merkfuncties bedrijven. . . . . . . . 569 3. Merkimago. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 a. Instrumentale associaties. . . . . . 570 b. Psychosociale associaties. . . . . 570

b. Communicatiestrategie voor een ­groeiproduct . . . . . . . . . . . . 571 c. Communicatiestrategie voor een ­volwassen product . . . . . . . 571 d. Communicatiestrategie voor een ­product in eindfase. . . . . . . 572

D. Marketingcommunicatieplan 1. Noodzaak communicatieplan . . . . . . 572 2. Voordelen communicatieplan. . . . . . 573 a. Vroeg inspelen op veranderingen. . . . . . . . . . . . . . . 573 b. Identificeren winstmogelijkheden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573 c. Betere marktwerking . . . . . . . . . 573 d. Gefundeerde investerings­ beslissingen. . . . . . . . . . . . . . . . . 573 e. Coördinatie en controle . . . . . . . 573 3. Afgeleid ondernemingsplan. . . . . . . . 574 a. Indeling marketingplan. . . . . . . . 574 4. Onderdelen marketingcommunicatieplan. . . . . . . . . . . . . . . 574 a. Negen vaste onderdelen. . . . . . . 575

E. Marketingcommunicatieinstrumenten

1. Reclame. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Nut van reclame. . . . . . . . . . . . . b. Hoofdvormen reclame. . . . . . . . c. Soorten reclame. . . . . . . . . . . . .

576 576 576 577

2. Promoties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Klassieke promoties. . . . . . . . . . b. Thematische promoties. . . . . . . c. Promotiestrategieën. . . . . . . . . . d. Soorten promoties. . . . . . . . . . .

577 577 577 578 578

2. Belang goede strategie . . . . . . . . . . . 571

3. Public relations. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Corporate pr. . . . . . . . . . . . . . . . b. Interne communicatie. . . . . . . . . c. Financiële pr . . . . . . . . . . . . . . . . d. Public Affairs. . . . . . . . . . . . . . . . e. Marketing-pr. . . . . . . . . . . . . . . .

578 578 578 578 578 578

3. Diverse communicatiestrategieën. . . 571 a. Communicatiestrategie voor nieuw ­product. . . . . . . . . . . . . . . 571

4. Sponsoring. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 579 a. Soorten sponsoring. . . . . . . . . . 579 b. Doelstellingen sponsoring. . . . . 579

B. Communicatiemix 1. Corporate communicatie. . . . . . . . . . 570 2. Marketingcommunicatie. . . . . . . . . . 570 a. Thematische marketing­ communicatie . . . . . . . . . . . . . . 570 b. Actie marketingcommunicatie. . 570

C. Marketingcommunicatie­strategie 1. Positionering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 570

XXX

© De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 5. Directmarketingcommunicatie . . . . . a. Individuele afstemming . . . . . . . b. Opbouw DM-relatie. . . . . . . . . . . c. Uitbesteding DM-activiteiten . . .

580 580 580 580

6. Winkelcommunicatie. . . . . . . . . . . . . a. Definitie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Nut van winkelcommunicatie. . . c. Soorten winkelcommunicatie . . d. Functies van winkel. . . . . . . . . . .

581 581 581 581 582

7. Verpakking. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 582 a. Verpakkingseisen. . . . . . . . . . . . 582 8. Persoonlijke verkoop. . . . . . . . . . . . . a. Beperkt aantal prospects. . . . . . b. Klein marktgebied. . . . . . . . . . . . c. Hoge aankoopprijs. . . . . . . . . . . d. Langdurige verplichting. . . . . . . e. Aanpassing aan individuele behoeften . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Toelichting nodig. . . . . . . . . . . . . g. Onderhandelen over prijs. . . . . . h. Sterke binding met bestaande ­leverancier. . . . . . . . . . . . . . . . . .

583 583 583 583 583

9. Beurzen en tentoonstellingen. . . . . . a. Hoofdgroepen. . . . . . . . . . . . . . . b. Zeven soorten. . . . . . . . . . . . . . . c. Beursplan . . . . . . . . . . . . . . . . . .

584 584 584 585

583 583 583 584

F. Mediaplan en selectie 1. Mediadoelstellingen. . . . . . . . . . . . . . a. Het bereik van de doelgroep . . . b. De contactfrequentie. . . . . . . . . . c. Het marktgebied. . . . . . . . . . . . . d. De timing. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

585 585 586 586 586

2. Voorlopig mediabudget. . . . . . . . . . . 586 3. Mediastrategie. . . . . . . . . . . . . . . . . . 586 4. Mediatactiek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587 5. Definitief mediabudget. . . . . . . . . . . . 587 6. Plaatsingsschema. . . . . . . . . . . . . . . 587

G. Media en middelen 1. Integratie meerdere media . . . . . . . . 588 2. Diverse media en middelen. . . . . . . . 588 a. Dagbladen. . . . . . . . . . . . . . . . . . 588 © De Ondernemersgids,

b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l. m. n. o. p. q. r. s.

Huis-aan-huisbladen. . . . . . . . . . 589 Publiekstijdschriften. . . . . . . . . . 589 Vakbladen en jaarboeken. . . . . . 590 Telefoonboeken. . . . . . . . . . . . . . 590 Folders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 591 Billboards. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 591 Abri’s. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 592 Lichtmastreclame. . . . . . . . . . . . 592 Radio. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 593 Televisie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 594 Bioscoopreclame . . . . . . . . . . . . 594 Eigen auto’s/vrachtwagens . . . . 595 Auto’s, taxi’s, vrachtwagens van derden. . . . . . . . . . . . . . . . . . 595 Bussen, trams en metro’s . . . . . 596 Luchtsleepreclame. . . . . . . . . . . 596 Luchtballonnen. . . . . . . . . . . . . . 597 Toiletreclame. . . . . . . . . . . . . . . . 597 Vlaggen en wimpels. . . . . . . . . . 598

H. Het reclamebureau 1. Selectie reclamebureau. . . . . . . . . . . a. Eerste ruwe selectie . . . . . . . . . . b. Referenties checken. . . . . . . . . . c. Kennismakingsgesprek . . . . . . . 2. Afspraken reclamebureau. . . . . . . . . a. Samenwerkingscontract. . . . . . . b. Bureaukorting. . . . . . . . . . . . . . . c. Retourcommissie. . . . . . . . . . . . 3. Briefing reclamebureau. . . . . . . . . . . a. Strategie en positionering van merk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Beschrijving van doelgroep. . . . c. Communicatiedoelstellingen. . . d. Propositie . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Richtlijnen vormgeving/tekst. . . f. Voorkeuren media/middelen. . . g. Budget. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Tijdsplanning. . . . . . . . . . . . . . . .

598 598 599 599 599 599 599 599 599 600 600 600 600 600 601 601 601

I. Onderzoek en respons 1. Ontwikkelingsonderzoek. . . . . . . . . . a. Communicatiestrategie­onderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Conceptonderzoek. . . . . . . . . . . c. Pretests. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

601 601 602 602

XXXI

Inhoudsopgave 2. Evaluatieonderzoek . . . . . . . . . . . . . . a. Posttests. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Reclamecampagne-evaluatie. . . 3. Onderzoeksbureaus. . . . . . . . . . . . . .

602 602 602 602

4. Respons. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 602

J. Regelgeving reclame 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reclame Code Commissie . . . . . . . . Vergelijkende reclame. . . . . . . . . . . . Wet koop op afstand. . . . . . . . . . . . . Colportagewet . . . . . . . . . . . . . . . . . . Auteursrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gedragscode streetmarketing. . . . . . Overige gedragscodes. . . . . . . . . . . .

602 603 603 604 604 604 604 604

K. Promotionele acties 1. Prijsvraag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 605 2. Kansspel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Loterij. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Sweepstakes. . . . . . . . . . . . . . . . c. Winkelweekacties. . . . . . . . . . . . d. Bingo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Bezwaar en beroep . . . . . . . . . . . . . .

605 605 605 606 606 606

Hoofdstuk XIX Internet voor ondernemers

A. Zoeken op internet 1. De juiste zoekmachine. . . . . . . . . . . . a. Zoekopdracht . . . . . . . . . . . . . . . b. Welke zoekmachines? . . . . . . . . 2. Doelgericht zoeken. . . . . . . . . . . . . . . a. Booleaans zoeken . . . . . . . . . . . b. Exacte zoekterm . . . . . . . . . . . . . c. Extra hulpmiddelen . . . . . . . . . .

609 609 609 612 612 612 612

B. Domeinnaam registreren 1. Mogelijkheden. . . . . . . . . . . . . . . . . . 613 a. Naam zelf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 613 XXXII

b. Extensie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 614 c. Nog vrij? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 615 2. Registratie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Domeinnaamregistratie . . . . . . . b. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Flexibiliteit en ondersteuning . . . e. Reglement voor aanbieders domeinnaamregistratie . . . . . . .

615 615 615 615 616 616

C. Domeinnaambescherming 1. Risico. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 616 2. Bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 616 a. Wat te doen bij een geschil?. . . 617 3. Preventief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 618 4. Overnemen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 618

D. Een website voor uw ­onderneming 1. Wanneer interessant?. . . . . . . . . . . . a. Visibiliteit en imago . . . . . . . . . . b. Aanpasbare inhoud . . . . . . . . . . c. Snelheid en efficiëntie . . . . . . . . d. Dienstverlening en bereikbaarheid. . . . . . . . . . . . . . . e. Drempelverlaging. . . . . . . . . . . . f. E-mail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

618 618 618 618

2. Functies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Digitale brochure . . . . . . . . . . . . b. Catalogus . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Berekeningen en interacties . . . d. Feedback van klanten . . . . . . . . e. Klantenbinding . . . . . . . . . . . . . . f. Nieuwsbrief. . . . . . . . . . . . . . . . . g. Online verkoop . . . . . . . . . . . . . . h. Wet koop op afstand . . . . . . . . .

619 619 620 620 620 621 621 622 623

3. Voorbeelden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bakkerij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Drukkerij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Reisbureau . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Overzicht en kosten . . . . . . . . . .

624 624 625 626 627

619 619 619

4. Ontwerp en bouw . . . . . . . . . . . . . . . 627 a. Wie maakt de website? . . . . . . . 627 b. Waarop letten? . . . . . . . . . . . . . . 627 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 5. Plaatsing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Provider . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Hostingfirma . . . . . . . . . . . . . . . c. Housing . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

630 630 630 630

2. Eenmanszaak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Van eenmanszaak naar Vof. . . . b. Van eenmanszaak naar CV. . . . . c. Inbreng in een BV. . . . . . . . . . . .

648 648 648 648

6. Ontwerp van de website. . . . . . . . . . a. Beelden, video en audio . . . . . . b. Recycling . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Achtergrond en teksten . . . . . . . d. Gemak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Technische vereisten . . . . . . . . . f. Zoekmachinevriendelijkheid en promotie . . . . . . . . . . . . . . . . g. Onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . .

630 630 631 631 631 631

3. BV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Prioriteitsaandelen . . . . . . . . . . . b. Raad van commissarissen. . . . . c. Certificering . . . . . . . . . . . . . . . .

649 649 649 650

7. Promotie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Mogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . b. Zoekmachines . . . . . . . . . . . . . . c. Banners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Andere vormen van online adverteren . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Klassieke media . . . . . . . . . . . . .

632 632 633 636

632 632

637 638

8. Totale kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 638

1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Erfgenamen. . . . . . . . . . . . . . . . . b. Wettelijke verdeling . . . . . . . . . . c. Vorderingen voor de kinderen. .

651 651 651 652

2. Eenmanszaak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Toedeling aan de langstlevende . . . . . . . . . . . . . . . b. Verdeling ongedaan. . . . . . . . . . c. Rechten voor bedrijfsopvolger. .

652 652 652 652

3. Vof/maatschap. . . . . . . . . . . . . . . . . . 653 4. BV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653 a. Een aandeelhouder. . . . . . . . . . . 653 b. Meerdere aandeelhouders. . . . . 654

Hoofdstuk XX Overdracht en einde van de onderneming

5. Mogelijkheden in een testament. . . . 654

A. Overdracht onderneming 1. Eenmanszaak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Personeel. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

641 641 642 642

2. Vof/maatschap. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Personeel. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

643 643 643 644

3. BV/NV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Personeel. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

644 644 645 647

B. Overdracht met behoud van controle

1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 648 © De Ondernemersgids,

C. Wat bij overlijden?

6. Fiscale aspecten bij overlijden. . . . . . a. Inkomstenbelasting . . . . . . . . . . b. Eenmanszaak/Vof. . . . . . . . . . . . c. BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Erfbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . .

655 655 655 655 656

D. Einde van de onderneming 1. Eenmanszaak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 658 a. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 658 b. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 658 2. Vof/maatschap. . . . . . . . . . . . . . . . . . 659 a. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 659 b. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 659 3. BV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 659 a. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 659 b. Fiscaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 660 4. Bedrijfsbeëindiging . . . . . . . . . . . . . . 660 a. Stappenplan . . . . . . . . . . . . . . . . 660 b. Informatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . 662 XXXIII

Inhoudsopgave

Hoofdstuk XXI ICT-recht

2. Wanneer is de Wbp van toepassing?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 670 a. Geautomatiseerde verwerking. . 670 b. Wat valt onder verwerken van ­persoonsgegevens?. . . . . . . . . . 670

A. Elektronische overeenkomsten 1. Totstandkoming. . . . . . . . . . . . . . . . . 665 2. Overeenkomst met een consument. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 665 a. Wet koop op afstand. . . . . . . . . . . 665 b. Informatieplicht (7:46c lid 1 BW).665 c. Uitzonderingen Wet koop op afstand. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 666 3. Overeenkomst met een consument of met een bedrijf. . . . . . . . . . . . . . . . 666 a. Informatieplichten. . . . . . . . . . . . 666 b. Gevolgen niet-naleven informatieplicht. . . . . . . . . . . . . . 667 4. Algemene voorwaarden. . . . . . . . . . . 667

5. Privacy en website. . . . . . . . . . . . . . . a. Een privacyverklaring. . . . . . . . . b. Waarom een privacyverklaring?. . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Waar moet een privacyverklaring aan voldoen?. . . . . . . d. Checklist privacyverklaring. . . . .

671 671 671 671 671

6. Reclame via e-mail. . . . . . . . . . . . . . . 672 a. SPAM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 672 b. Telecommunicatiewet. . . . . . . . . 672

1. Bewijslastverdeling . . . . . . . . . . . . . . 672

1. Het doel van een elektronische handtekening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 667 a. Authenticiteit. . . . . . . . . . . . . . . . 668 b. Integriteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 668 2. De definitie van de elektronische handtekening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 668 668 668 668 669

3. Mogelijkheden van de elektronische handtekening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 669 a. Elektronisch factureren. . . . . . . . 669 b. Elektronische polis. . . . . . . . . . . 669 c. PKIoverheid. . . . . . . . . . . . . . . . . 669

C. Privacywetgeving 1. Wat is een persoonsgegeven?. . . . . 670 XXXIV

4. Waarmee moet u rekening houden?.670 a. Melden bij CBP. . . . . . . . . . . . . . 670

D. Elektronisch bewijs

B. De elektronische handtekening

a. Wanneer is er sprake van een elektronische handtekening?. . . b. Gewone elektronische handtekening . . . . . . . . . . . . . . . c. Geavanceerde elektronische ­handtekening . . . . . . . . . . . . . . . d. Gekwalificeerde elektronische ­handtekening . . . . . . . . . . . . . . .

3. Uitzonderingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . 670

2. Waardering van bewijs . . . . . . . . . . . a. Welke bewijsmiddelen?. . . . . . . b. Waarderen van bewijs . . . . . . . . c. Onderhandse akte. . . . . . . . . . . .

673 673 673 673

Hoofdstuk XXII Internationaal zakendoen

A. De voorbereiding 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 677 2. Hulp in Nederland . . . . . . . . . . . . . . . a. EVD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Kamer van Koophandel . . . . . . . c. Adviesorganisaties. . . . . . . . . . .

677 677 677 677

3. Hulp ter plekke. . . . . . . . . . . . . . . . . . 677 a. NBSO’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 677 b. De EVD marktscan. . . . . . . . . . . 677 4. Naar welk land exporteren?. . . . . . . . 677 a. Hoe moet u kiezen?. . . . . . . . . . 677 b. Landeninformatie en cultuurverschillen. . . . . . . . . . . . 678 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 5. Handelsreizen en beurzen. . . . . . . . . 678 a. Handelsreizen. . . . . . . . . . . . . . . 678 b. Buitenlandse beurzen. . . . . . . . . 678

B. Samenwerking 1. Redenen om samen te werken. . . . . 679 2. Soorten samenwerking. . . . . . . . . . . a. Concentraties . . . . . . . . . . . . . . . b. Allianties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Agenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

679 679 679 679

4. Joint-venture en kangoeroe­­systeem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 679 5. 2g@there. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 679

C. Subsidies 1. Nederlandse subsidie. . . . . . . . . . . . . 679 2. Europese subsidie. . . . . . . . . . . . . . . 680

D. Internationaal betalen en innen 1. Factureren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680 2. Betalingswijzen. . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Open account. . . . . . . . . . . . . . . b. Rembours. . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Garanties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Letter of Credit . . . . . . . . . . . . . . b. Bankgarantie. . . . . . . . . . . . . . . . c. Documentair incasso. . . . . . . . . d. Kredietverzekering . . . . . . . . . . .

680 680 680 680 680 681 681 681

E. Juridische zaken 1. Samenwerkingsvormen juridisch regelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Licenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Franchising. . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Offertes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

682 682 682 682

3. Onderhandelen vrijblijvend?. . . . . . . 683 4. Letter of Intent. . . . . . . . . . . . . . . . . . 683 5. (Ver)koopovereenkomst. . . . . . . . . . 683 6. Algemene voorwaarden. . . . . . . . . . . 683 7. Problemen: naar de rechter?. . . . . . . 683 a. Een conflict. . . . . . . . . . . . . . . . . 683 © De Ondernemersgids,

b. c. d. e. f.

Welke rechter is bevoegd?. . . . . Een rechtskeuzeclausule. . . . . . . Arbitrage en mediation. . . . . . . . Incoterms. . . . . . . . . . . . . . . . . . Intellectueel eigendom. . . . . . . .

683 684 684 684 684

F. Exportfinanciering 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 685 2. Diverse vormen. . . . . . . . . . . . . . . . . 685

G. Transport 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 685 2. Expediteurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 686 a. Wat is een expediteur?. . . . . . . . 686 b. Wat doet een expediteur?. . . . . . 686 c. Enkele voordelen. . . . . . . . . . . . . 686 3. Soorten transport . . . . . . . . . . . . . . . 686 4. Verzekeringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 686

H. Douane 1. Taken van de douane. . . . . . . . . . . . . 686 2. Invoerrechten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 687 3. Vergunningen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Wie kan u helpen?. . . . . . . . . . . b. In- en uitvoervergunning. . . . . . c. Certificaat van oorsprong (CvO). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Overige formaliteiten. . . . . . . . . . . . . a. Vrachtbrieven . . . . . . . . . . . . . . . b. Bindende Oorsprongsinlichting (BOI) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Sagitta-codes . . . . . . . . . . . . . . . 5. Douaneformulieren . . . . . . . . . . . . . . a. EUR1-Certificaat. . . . . . . . . . . . . b. Admission Temporaire Roulette (ATR). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Admission Temporaire/ Temporary Admission (ATA-Carnet). . . . . . . . . . . . . . . . d. Forwarders Certificate of Receipt (FCR). . . . . . . . . . . . . . . e. Forwarders Certificate of Transport (FCT). . . . . . . . . . . . . .

687 687 687 687 687 687 687 688 688 688 688

688 689 689

XXXV

Inhoudsopgave f. Factuurverklaring . . . . . . . . . . . . 689 g. Leveranciersverklaring. . . . . . . . 689

I. Btw 1. Leveringen binnen EU a. Toepassen 0-tarief . . . . . . . . . . . 689 b. Het 0-tarief niet toepassen. . . . . 689 c. Fictieve intracommunautaire levering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 690 2. Leveringen buiten de EU. . . . . . . . . . 690

J. Belasting over buitenlandse winst 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 690 2. Inrichting en vertegenwoordiging. . . 690 a. Vaste inrichting. . . . . . . . . . . . . . 690 b. Vaste vertegenwoordiging. . . . . 690 c. Toch in buitenland belast. . . . . . 690 3. Dochtervennootschap. . . . . . . . . . . . 691

K. Importeren 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 691 2. Geschikte producten. . . . . . . . . . . . . 691 3. Geschikte leveranciers. . . . . . . . . . . . 691 4. Juridisch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 691 a. Productaansprakelijkheid. . . . . . 691 b. Parallelimport. . . . . . . . . . . . . . . 692 c. Douaneregime . . . . . . . . . . . . . . 692

Hoofdstuk XXIII Modellen Inhoudsopgave. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 694

Trefwoordenregister Trefwoordenregister. . . . . . . . . . . . . . . . . 701

XXXVI

© De Ondernemersgids,