A. Vo o r wa a r d e n

Beknopte inhoudsopgave

Hoofdstuk I

Starten met een onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

Hoofdstuk II

Eenmanszaak of vennootschap. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Hoofdstuk III

Ondernemer en sociale verzekeringen . . . . . . . . . . . . . . 79

Hoofdstuk IV

Boekhoudkundige verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Hoofdstuk V

Betaling, krediet en zekerheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

Hoofdstuk VI

Bedrijfsruimte huren, kopen of verbouwen . . . . . . . . . 169

Hoofdstuk VII

Kopen, verkopen en contracteren. . . . . . . . . . . . . . . . . 209

Hoofdstuk VIII

Personeelszaken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229

Hoofdstuk IX

Arbo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305

Hoofdstuk X

Belasting op inkomen en winst . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333

Hoofdstuk XI

Btw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369

Hoofdstuk XII

Overige belastingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409

Hoofdstuk XIII

Belastingcontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 427

Hoofdstuk XIV

Verzekeringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461

Hoofdstuk XV

Ruimtelijke ordening en milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 489

Hoofdstuk XVI

Vergunningen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 511

Hoofdstuk XVII

Subsidies voor het mkb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 527

Hoofdstuk XVIII

Verkoop en verkooptechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 561

Hoofdstuk XIX

Communicatie & reclame. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587

Hoofdstuk XX

Internet voor ondernemers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 629

Hoofdstuk XXI

Overdracht en einde van de onderneming . . . . . . . . . . 661

Hoofdstuk XXII

ICT-recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 685

Hoofdstuk XXIII

Internationaal zakendoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 697

Hoofdstuk XXIV

Modellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 715

Trefwoordenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 723

© De Ondernemersgids,

I

Inhoudsopgave

Hoofdstuk I Starten met een onderneming

A. Voorwaarden 1. Leeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2. Handelingsbekwaam . . . . . . . . . . . . . . . . 3 a. Faillissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 b. Handelingsonbekwaam . . . . . . . . . . 3 c. Beperkt handelingsbekwaam . . . . . 3 3. Nationaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 4. Opstellen ondernemingsplan . . . . . . . . . 3 a. De persoonlijke gegevens . . . . . . . . 3 b. De omschrijving van het plan . . . . . 3 c. Het marketingplan . . . . . . . . . . . . . . 3 d. Het financieel plan . . . . . . . . . . . . . . 4

B. Administratieve formaliteiten 1. Bankrekening openen . . . . . . . . . . . . . . . 5 a. Stortingsplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 2. Factuurvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 a. Intracommunautaire leveringen . . . 6 b. Verleggingsregeling . . . . . . . . . . . . . 6 3. Inschrijving Kamer van Koophandel . . . 6 a. Inschrijving eenmanszaak of Vof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 b. Inschrijving BV of NV . . . . . . . . . . . 7 c. Vermelding nummer Kamer van Koophandel . . . . . . . . . . . . . . . . 7 4. Aanmelden Belastingdienst . . . . . . . . . . 7 a. Starterspakket . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 b. Uitkering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 5. Aanmelden personeel . . . . . . . . . . . . . . . 8 6. Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 a. Inzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 b. Aangiften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 c. Bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 7. Btw-verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 a. Ontheffing van administratieve ­verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 b. Kleineondernemersregeling . . . . . . 9 c. Loonadministratie . . . . . . . . . . . . . . 9 d. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 © De Ondernemersgids,

8. Elektronische aangifte . . . . . . . . . . . . . . . 9 a. Vanaf 1 januari 2005 . . . . . . . . . . . . 9 b. Vanaf 1 januari 2006 . . . . . . . . . . 10 c. Hoe aangifte te doen? . . . . . . . . . 10 d. Eisen computer aangifte via internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 e. Gebruikersnaam en wachtwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 f. DigiD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 9. Bewaarplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 a. Bewaren software en databestanden . . . . . . . . . . . . . . . 10

C. Speciale vergunningen 1. Markthandel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2. Milieuvergunning . . . . . . . . . . . . . . . . 11 a. Geen melding, geen vergunning . . 11 b. Melding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 c. Vergunning . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 3. Horeca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 4. Bestemmingsplan . . . . . . . . . . . . . . . . 12

D. Speciale regels 1. Speciale regels voor detailhandel, ambachtsbedrijven en horeca . . . . . . 12 a. Product- en bedrijfschappen . . . . 12 b. Uithangborden, zonneschermen en lampen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 c. Precario . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 d. Straatverkoop . . . . . . . . . . . . . . . . 13 e. Winkeltijdenwet . . . . . . . . . . . . . . 13 f. Wet op de kansspelen . . . . . . . . . 14 g. Colportagewet . . . . . . . . . . . . . . . 15 h. Tabak, alcohol of medicijnen . . . . 16 2. Extra regels voor horeca . . . . . . . . . . . 16 a. Drank- en horecavergunning . . . 16 b. Exploitatievergunning . . . . . . . . . 17 c. Bedrijfschap . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 d. Horeca en bestemmingsplan . . . 17 e. Bouwvergunning . . . . . . . . . . . . . 18 f. Wet milieubeheer . . . . . . . . . . . . . 18 g. Omgevingsvergunning . . . . . . . . 18 h. VWA-Keuringsdienst van Waren . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 i. Terrasvergunning . . . . . . . . . . . . . 20 III

Inhoudsopgave j. Reclamevergunning . . . . . . . . . . . 21 k. Speelautomatenvergunning en aanwezigheidsvergunning . . . 21 l. Stichting BUMA/STEMRA, SENA enVidema . . . . . . . . . . . . . . 22 3. Speciale regels vervoer . . . . . . . . . . . . 22

E. Franchising 1. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2. Franchisor en franchisee . . . . . . . . . . 25 a. Voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 b. Nadelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 c. Informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 3. Keuze franchisegever . . . . . . . . . . . . . 25 4. Onderzoek franchiseformule . . . . . . . 25 a. Vragen over ondersteuning en cultuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 b. Vragen over opleiding en financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 c. Marketingvragen . . . . . . . . . . . . . 26 5. De franchiseovereenkomst . . . . . . . . . 26 a. Het franchisecontract . . . . . . . . . 26 b. Huur en financiering . . . . . . . . . . 27 c. Handboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 d. Voorovereenkomst . . . . . . . . . . . 27 e. Mondelinge afspraken . . . . . . . . . 27 f. Aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . 27 g. Richtlijnen franchisecontracten . . 27 6. Europese Erecode . . . . . . . . . . . . . . . . 28

F. Handelsnaam 1. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 a. Onderscheidend vermogen . . . . . 28 2. Verwarring van namen . . . . . . . . . . . . 28 3. Misleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

G. Intellectuele eigendomsrechten 1. Industrieel eigendomsrecht . . . . . . . . 29 2. Auteursrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 a. Ontstaat automatisch . . . . . . . . . . 29 b. Eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 c. Geschillen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 IV

3. Merkrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 a. Wat is een merk? . . . . . . . . . . . . . 31 b. Hoe krijgt u een merkrecht? . . . . 31 c. Merknaam . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 d. Handelsnaam als merk deponeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 e. Meerdere handelsnamen . . . . . . . 31 f. Ontstaan recht handelsnaam . . . 31 g. Handelsnaamonderzoek . . . . . . . 31 h. Gebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 i. Einde handelsnaamrecht . . . . . . . 31 j. Conflict . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 4. Octrooirecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 a. Eisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 b. Uitvinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 c. Nieuw en inventief . . . . . . . . . . . . 32 d. Industrieel toepasbaar . . . . . . . . . 32 e. Verkrijgen octrooirecht . . . . . . . . 32 f. Territoriaal beperkt . . . . . . . . . . . . 32 g. Internationaal octrooi . . . . . . . . . . 32 h. Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 i. Wereldwijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 j. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 k. Raadpleeg deskundigen . . . . . . . 33 5. Tekeningen en modellen . . . . . . . . . . . 33 a. Wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 b. Tekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 c. Model . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 d. Combinatie van tekening en model . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Hoofdstuk II Eenmanszaak of vennootschap

A. Ondernemer en huwelijk 1. Gehuwden en eenmanszaak . . . . . . . . 37 a. Privévermogen loopt gevaar . . . . 37 b. Wettelijke gemeenschap van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 c. Huwelijkse voorwaarden . . . . . . . 39 2. Gehuwden en vennootschap . . . . . . . 42 a. Uitgangspunt: de vennootschap is aansprakelijk . . . . . . . . . . . . . . . 42 b. Uitzonderingen . . . . . . . . . . . . . . . 42 c. Vennootschap en huwelijkse voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . 43 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 3. De samenwonende ondernemer . . . . 43 4. Wat in geval van echtscheiding? . . . . 43 a. Gemeenschap van goederen . . . . 43 b. Huwelijkse voorwaarden . . . . . . . 44

B. Verschillen eenmanszaak, personenvennootschap en rechtspersoon

1. De eenmanszaak . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 a. Geen splitsing van vermogen . . . 44 b. Administratieve verplichtingen . . 44 2. De personenvennootschap . . . . . . . . . 44 a. Beperkte splitsing van vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 b. Administratieve verplichtingen . . 45 c. Fiscaal transparant . . . . . . . . . . . . 45 d. Rekening-courant . . . . . . . . . . . . 45 3. De rechtspersoon . . . . . . . . . . . . . . . . 46 a. Eigen identiteit . . . . . . . . . . . . . . . 46 b. Beperkte aansprakelijkheid . . . . . 46 c. Ander fiscaal regime . . . . . . . . . . 46

C. Naamloze Vennootschap 1. Oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 a. Verklaring van geen bezwaar . . . 46 b. Wetswijziging . . . . . . . . . . . . . . . . 47 c. Statuten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 d. Naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 e. Zetel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 f. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 g. De NV in oprichting . . . . . . . . . . . 48 h. Inschrijving in het Handelsregister . . . . . . . . . . . . . . 48 2. Kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 a. Maatschappelijk kapitaal . . . . . . . 48 b. Geplaatst kapitaal . . . . . . . . . . . . . 49 c. Gestort kapitaal . . . . . . . . . . . . . . 49 d. Storting op aandelen . . . . . . . . . . 49 3. Aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 a. Aandelen aan toonder . . . . . . . . . 50 b. Aandelen op naam . . . . . . . . . . . . 50 c. Soorten aandelen . . . . . . . . . . . . . 50 d. Aandeelhouders . . . . . . . . . . . . . . 50 e. Aandeelhoudersregister . . . . . . . . 50 f. Uitgifte van aandelen . . . . . . . . . . 51 © De Ondernemersgids,

g. Overdracht van aandelen aan toonder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 h. Overdracht van aandelen op naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 4. Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 a. Benoeming . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 b. Ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 c. Taken en bevoegdheden . . . . . . . 53 d. Raad van commissarissen . . . . . 53 e. Structuurvennootschap . . . . . . . . 53 f. Beperkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 g. Vertegenwoordiging . . . . . . . . . . 54 h. Bestuurdersaansprakelijkheid . . . 54 i. Tegenstrijdig belang . . . . . . . . . . . 55 5. Algemene vergadering . . . . . . . . . . . . 55 a. Bevoegdheden . . . . . . . . . . . . . . . 56 b. Bijeenroeping . . . . . . . . . . . . . . . . 56 c. Deelname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 d. Volmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 e. Notulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 f. Gewone algemene vergadering . . 56 g. Buitengewone vergadering . . . . . 57 h. Stemrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 i. Besluitvorming . . . . . . . . . . . . . . . 57 j. Buiten vergadering . . . . . . . . . . . . 57 k. Stemovereenkomst . . . . . . . . . . . 57 l. Staken van stemmen . . . . . . . . . . 58 m. Aandeelhoudersovereenkomst . . 58 n. Wipaandelen . . . . . . . . . . . . . . . . 58 o. Uitkoop van aandeelhouders . . . . 58 6. Statutenwijziging . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 a. Geheel of gedeeltelijk . . . . . . . . . . 58 b. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 c. Formaliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

D. Besloten Vennootschap 1. Oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 a. Verklaring van geen bezwaar . . . 59 b. Wetswijziging . . . . . . . . . . . . . . . . 59 c. Statuten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 d. Naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 e. Zetel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 f. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 g. De BV in oprichting . . . . . . . . . . . 61 h. Inschrijving in het Handelsregister . . . . . . . . . . . . . . 61 V

Inhoudsopgave 2. Kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 a. Maatschappelijk kapitaal . . . . . . . 61 b. Geplaatst kapitaal . . . . . . . . . . . . . 61 c. Gestort kapitaal . . . . . . . . . . . . . . 62 d. Storting op aandelen . . . . . . . . . . 62 3. Aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 a. Soorten aandelen . . . . . . . . . . . . . 63 b. Aandeelhouders . . . . . . . . . . . . . . 63 c. Aandeelhoudersregister . . . . . . . . 63 d. Uitgifte van aandelen . . . . . . . . . . 63 e. Overdracht van aandelen . . . . . . . 64 4. Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 a. Benoeming . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 b. Ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 c. Taken en bevoegdheden . . . . . . . 66 d. Raad van commissarissen . . . . . 66 e. Beperkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 f. Vertegenwoordiging . . . . . . . . . . 67 g. Bestuurdersaansprakelijkheid . . . 68 h. Tegenstrijdig belang . . . . . . . . . . . 68 5. Algemene vergadering . . . . . . . . . . . . 69 a. Bevoegdheden . . . . . . . . . . . . . . . 69 b. Bijeenroeping . . . . . . . . . . . . . . . . 69 c. Deelname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 d. Volmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 e. Notulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 f. Gewone algemene vergadering . . 70 g. Buitengewone vergadering . . . . . 70 h. Stemrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 i. Besluitvorming . . . . . . . . . . . . . . . 70 j. Buiten vergadering . . . . . . . . . . . . 70 k. Slechts één aandeelhouder . . . . . 70 l. Stemovereenkomst . . . . . . . . . . . 71 m. Staken van stemmen . . . . . . . . . . 71 n. Aandeelhoudersovereenkomst . . 71 o. Wipaandelen . . . . . . . . . . . . . . . . 71 p. Uitkoop van aandeelhouders . . . . 71 6. Statutenwijziging . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 a. Geheel of gedeeltelijk . . . . . . . . . . 72 b. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 c. Formaliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 d. Wetsvoorstel . . . . . . . . . . . . . . . . 72

E. Vennootschap onder firma

VI

3. Besloten karakter . . . . . . . . . . . . . . . . 73 4. Inschrijving Handelsregister . . . . . . . . 74 5. Voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 6. Nadeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

F. Maatschap 1. Vrij beroep of bedrijf . . . . . . . . . . . . . . 74 2. Twee soorten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 a. Stille maatschap . . . . . . . . . . . . . . 74 b. Openbare maatschap . . . . . . . . . . 75 3. Aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . 75 a. Stille maatschap . . . . . . . . . . . . . . 75 b. Openbare maatschap . . . . . . . . . . 75

G. Commanditaire vennootschap 1. Beherende vennoten . . . . . . . . . . . . . . 75 2. Commanditaire vennoten . . . . . . . . . . 76 3. Verschil in aansprakelijkheid . . . . . . . 76

H. Coöperatie 1. Oprichting/inschrijving . . . . . . . . . . . . 76 2. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 3. Aansprakelijkheid bij een coöperatie . . 77 a. Wettelijke aansprakelijkheid . . . . 77 b. Beperkte aansprakelijkheid . . . . . 77 c. Uitgesloten aansprakelijkheid . . . 77

I. Nieuwe wettelijke regeling voor personenvennootschappen

1. Wetswijziging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 2. Belangrijkste wijzigingen . . . . . . . . . . 77

Hoofdstuk III Ondernemer en sociale verzekeringen

A. Sociale zekerheidsstelsel 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

1. Weinig formaliteiten . . . . . . . . . . . . . . 73

2. Sociale voorzieningen . . . . . . . . . . . . . 81

2. Inhoud van de overeenkomst . . . . . . 73

3. Sociale verzekeringen . . . . . . . . . . . . . 81 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave

B. Werknemersverzekeringen 1. Werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 2. Werknemersverzekeringen . . . . . . . . . 81 a. Ziektewet (ZW) . . . . . . . . . . . . . . . 81 b. Wet werk en inkomen naar ­arbeidsvermogen (wia) . . . . . . . 84 c. Werkloosheidswet (WW) . . . . . . 88

C. Volksverzekeringen 1. Volksverzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . 91 a. Algemene nabestaandenwet (ANW) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 b. Algemene Ouderdomswet (AOW) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 c. Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) . . . . . . . . . . 94 2. Ingezetene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

D. Zorgverzekeringswet (ZVW) 1. Verplichte verzekering . . . . . . . . . . . . 96 a. Uitzondering . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 b. Aanvullende verzekering . . . . . . . 97 c. Acceptatieplicht en procedure . . . 97 2. Soort polissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 a. Naturapolis (gecontracteerde zorg) . . . . . . . . 97 b. Restitutiepolis (niet-gecontracteerde zorg) . . . . . 97

2. Onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 3. Arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . 99 4. Werkloosheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

F. Sociale verzekeringen zelfstandigen

1. Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (Bbz) . . . . . . . . . 100 a. Startende zelfstandigen . . . . . . . 100 b. Bestaande zelfstandigen met tijdelijke financiële problemen . . 100 c. Oudere zelfstandigen met een niet-levensvatbaar bedrijf . . 101 2. Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 a. Voor wie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 b. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . 102 c. Hoogte uitkering . . . . . . . . . . . . 102 d. Hoelang uitkering? . . . . . . . . . . . 102 e. Aanvraag . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

G. Directeur-grootaandeelhouder (DGA) 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 2. Geen premieplicht DGA . . . . . . . . . . 102 3. Verklaring arbeidsrelatie DGA . . . . . 103 4. Zorgverzekering DGA . . . . . . . . . . . . 103 5. DGA en loonheffing . . . . . . . . . . . . . . 103

3. No-claim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 4. Eigen risico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 5. Nominale premie . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 6. Inkomensafhankelijke bijdragewerknemers . . . . . . . . . . . . . . 98 7. Inkomensafhankelijke bijdragezelfstandigen . . . . . . . . . . . . . 98 8. Zorgtoeslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 a. Voorwaarden zorgtoeslag . . . . . . 99

E. Verschillen tussen ondernemers en werknemers

1. Wie is ondernemer? . . . . . . . . . . . . . . 99 © De Ondernemersgids,

Hoofdstuk IV Boekhoudkundige verplichtingen

A. Administratie en boekhouding 1. Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 a. Wat valt onder de administratie? . . . . . . . . . . . . 107 2. Boekhouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 3. Voor wie gelden de eisen? . . . . . . . . 108 a. Wat de wet zegt . . . . . . . . . . . . . 108 b. Natuurlijke personen . . . . . . . . . 108 c. Rechtspersonen . . . . . . . . . . . . . 108 VII

Inhoudsopgave 4. Wie hoeft dat niet? . . . . . . . . . . . . . . 108 5. Wat is verplicht? . . . . . . . . . . . . . . . . 108 6. Vermogenstoestand . . . . . . . . . . . . . 108 7. Ook btw-eisen aan administratie . . . 108 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 b. Buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 c. De kleine-ondernemersregeling (KOR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 8. Bewaartermijn en -plaats . . . . . . . . . 110 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 b. Uitzondering . . . . . . . . . . . . . . . . 110 c. Afspraken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 d. Bewaren software- en databestanden . . . . . . . . . . . . . . 110 9. Waarderingsregels . . . . . . . . . . . . . . 110 a. Natuurlijke personen . . . . . . . . . 110 b. Rechtspersonen . . . . . . . . . . . . . 110 10. Boekjaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 a. Gebroken boekjaar? . . . . . . . . . . 110

B. Jaarrekening 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 a. Regels? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 b. Wie stelt op, wie is verantwoordelijk? . . . . . . . . . . . 111 c. Praktische benadering van de jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . 111 2. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . 111 3. Definitie en doel . . . . . . . . . . . . . . . . 111 a. Openbaar maken of deponeren . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 b. Normen maatschappelijk verkeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 4. Algemeen toepasselijk principe . . . . 112 a. Inzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 b. Opname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 5. Valuta en taal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 a. Uitzondering . . . . . . . . . . . . . . . . 113 6. Volledige of beknopte versie . . . . . . 113 a. Volledig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 b. Beknopt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 7. Criteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 a. Grondslag verkrijgings- en vervaar­digings­prijs . . . . . . . . . . 113 b. Kleine rechtspersoon . . . . . . . . . 113 VIII

8. Geconsolideerde jaarrekening . . . . . 114 a. Wat is consolideren? . . . . . . . . . 114 b. Groep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 c. Uitzondering . . . . . . . . . . . . . . . . 114 d. Vrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 9. Onderdelen jaarrekening . . . . . . . . . . 114 a. Balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 b. Winst- en verliesrekening . . . . . 115 c. Toelichting . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 d. Grondslagen . . . . . . . . . . . . . . . . 115 e. Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 f. Overige gegevens . . . . . . . . . . . 116 g. Deskundigenonderzoek . . . . . . . 116 h. Openbaarmaking . . . . . . . . . . . . 117

C. Normen en Richtlijnen 1. Nederlandse boekhoudnormen . . . . 118 a. Richtlijnen voor de jaarverslaggeving . . . . . . . . . . . . 118 b. Richtlijnen voor de jaarverslaggeving voor kleine rechtspersonen . . . . . . . . . . . . . 118 c. Criteria kleine rechtspersoon . . 118 d. Burgerlijk Wetboek . . . . . . . . . . 118 2. IAS/IFRS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 a. Wat? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 b. Voor wie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

D. Accountant of boekhouder? 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 a. Administratiekantoren . . . . . . . . 119 b. Registeraccountant of Accountant-Administratie­ consulent (ra of AA)? . . . . . . . 119 2. AA-Accountant . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 a. AA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 b. Wat doet een AA-Accountant? . . 120 c. Welke eisen worden er aan een AA gesteld? . . . . . . . . . . . . . 120 d. Waarin onderscheidt een AA zich ten opzichte van de rest? . . 121 e. Klachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 f. Certificeringsbevoegd . . . . . . . . 121 g. Wisseling van accountant? . . . . 121 h. Retentierecht . . . . . . . . . . . . . . . 121 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave i. Machtiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 j. Betalingsvormen . . . . . . . . . . . . 122 k. Kosten betrekking op privé . . . . 122 3. Verklaringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 a. Samenstellingsverklaring . . . . . 122 b. Beoordelingsverklaring . . . . . . . 123 c. Accountantsverklaring . . . . . . . . 123 4. De WWFT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 a. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 b. Doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 c. Melding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 d. Naleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Hoofdstuk V Betaling, krediet en zekerheid

A. Betalingsverkeer 1. Uitgaande betalingen . . . . . . . . . . . . 130 a. Enkelvoudige betaalopdrachten . . 131 b. Meervoudige betaalopdrachten . . 134 2. Inkomende betalingen . . . . . . . . . . . 134 a. Acceptgiro . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 b. Machtiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 3. Toonbankbetalingen . . . . . . . . . . . . . 142 a. Chartaal geld . . . . . . . . . . . . . . . 142 b. Chipknip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 c. Pinpas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 d. Creditcard . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 e. iDEAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 4. Buitenlandse betalingen . . . . . . . . . . 149 a. Blanco betalingen . . . . . . . . . . . 149 b. Documentaire betalingen . . . . . 150

B. Krediet 1. Ondernemingsplan . . . . . . . . . . . . . . 153 a. Kredietbehoefte . . . . . . . . . . . . . 154 b. Aansprakelijk vermogen . . . . . . 155 c. Aflossingscapaciteit . . . . . . . . . . 155 2. Kredietproducten . . . . . . . . . . . . . . . . 155 a. Rekening-courantkrediet . . . . . . 155 b. Factoring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 c. Middellange lening . . . . . . . . . . . 157 d. Leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 e. Hypothecair krediet . . . . . . . . . . 159 © De Ondernemersgids,

3. Kredietvervangende producten . . . . 159 a. Bankgaranties . . . . . . . . . . . . . . 159

C. Zekerheid 1. Zakelijke zekerheden . . . . . . . . . . . . . 162 a. Hypotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . 162 b. Recht van pand . . . . . . . . . . . . . 162 2. Persoonlijke zekerheden . . . . . . . . . . 164 a. Borgstelling . . . . . . . . . . . . . . . . 164 b. Garantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 c. Hoofdelijke medeschuld­verbintenis . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 3. Oneigenlijke zekerheden . . . . . . . . . . 165 a. Achterstelling . . . . . . . . . . . . . . . 165 b. Terugkoopverklaring . . . . . . . . . 165 c. Hypotheekverklaringen . . . . . . . 165 d. Niet-investeringsverklaring . . . . 165 4. Dekkingswaarde . . . . . . . . . . . . . . . . 166 a. Hypotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 b. Vuistloos pandrecht op roerende zaken . . . . . . . . . . . . . . 167 c. Stil pandrecht op vorderingen op naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 d. MKB-borgstellingskredieten . . . 168

Hoofdstuk VI Bedrijfsruimte huren, kopen of verbouwen

A. Huur 1. Regelgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 2. Algemene regels . . . . . . . . . . . . . . . . 171 a. De huurovereenkomst . . . . . . . . 171 b. Verplichtingen voor de verhuurder . . . . . . . . . . . . . . . 172 c. Verplichtingen voor de huurder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 d. Wijzigingen en veranderingen . . 174 e. Reparatie, renovatie en onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 f. Onderhuur . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 g. Koop breekt geen huur . . . . . . . 176 h. Einde van de huurovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . 176 IX

Inhoudsopgave 3. Huur van winkelruimte . . . . . . . . . . . 176 a. ‘290-bedrijfsruimte’ . . . . . . . . . . 177 b. Duur van de huurovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . 177 c. Huurprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 d. Opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . 178

1. Aanneming van werk . . . . . . . . . . . . 194 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 b. Regelgeving . . . . . . . . . . . . . . . . 194

4. Huur van andere bedrijfsruimte . . . . 179 a. Weinig regels . . . . . . . . . . . . . . . 179 b. Ontruimingsbescherming . . . . . 179

2. De aannemingsovereenkomst . . . . . 195 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 b. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 c. Algemene voorwaarden . . . . . . 195

5. Huur van woonruimte . . . . . . . . . . . . 179 a. Huurprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 b. Servicekosten . . . . . . . . . . . . . . . 180 c. Medehuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 d. Voortzetting van huur . . . . . . . . 181 e. Onderhuur . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 f. Einde van de huurovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . 182 g. Schadevergoeding . . . . . . . . . . . 183

4. Architect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197

B. Aankoop bedrijfsruimte 1. Uitgangspunten . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 a. Ligging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 b. Wettelijke beperkingen . . . . . . . 184 c. Bodemverontreiniging en sanering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 2. Onderhandelingen . . . . . . . . . . . . . . . 185 a. Makelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 b. Onderhandelingsfasen . . . . . . . . 186 c. Aanbod en aanvaarding . . . . . . . 186 3. De koopovereenkomst . . . . . . . . . . . 187 a. Inhoud van de overeenkomst . . 187 b. Inschrijving in het Kadaster . . . . 187 c. Hoofdzaak en bestanddelen . . . 187 d. Ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 e. Vernietiging . . . . . . . . . . . . . . . . 189 f. Verplichtingen voor de koper . . 190 g. Verplichtingen voor de verkoper . . . . . . . . . . . . . . . . 190 h. Speciale regels voor de koop van een woonhuis . . . . . . . . . . . 191 4. De notariële akte . . . . . . . . . . . . . . . . 191 a. Inhoud van de akte . . . . . . . . . . 191 b. Risico-overgang . . . . . . . . . . . . . 192 c. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 d. Geldverkeer . . . . . . . . . . . . . . . . 193 e. Inschrijving in het Kadaster . . . . 194 X

C. (Ver)bouwen bedrijfsruimte

3. Verplichtingen voor de aannemer . . 196 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 b. Risico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 c. Aansprakelijkheid voor onderaannemers . . . . . . . . . . . . 196 d. Aansprakelijkheid voor materialen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 e. Waarschuwingsplicht . . . . . . . . 197 5. Verplichtingen voor de opdrachtgever . . . . . . . . . . . . . . . . 198 6. Prijsbepaling en minder- of meerwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 a. Vastgestelde prijs . . . . . . . . . . . . 198 b. Geen bepaalde prijs . . . . . . . . . . 198 c. Richtprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 d. Betaling in termijnen . . . . . . . . . 199 e. Meer- of minderwerk . . . . . . . . . 199 7. Oplevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 a. Voorlopige oplevering . . . . . . . . 199 b. Definitieve oplevering . . . . . . . . 200 c. Décharge van de aannemer . . . 200 d. Retentierecht aannemer . . . . . . 200 8. Gebreken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 a. Aansprakelijkheid aannemer . . . 200 9. Geschillenregeling . . . . . . . . . . . . . . . 201 10. Speciale regels voor particulieren . . 201

D. Ander soort eigendom 1. Vormen van mede-eigendom . . . . . 202 a. Gemeenschap . . . . . . . . . . . . . . 202 b. Gedwongen mede-eigendom . . 203 c. Vrijwillige mede-eigendom . . . . 203 2. Appartementsrecht . . . . . . . . . . . . . . 203 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 b. Splitsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave c. Reglement van splitsing . . . . . . 204 d. Vereniging van eigenaars . . . . . 204 3. Erfpacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 b. Vestiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 c. Rechten van de erfpachter . . . . 205 d. Verplichtingen voor de erfpachter . . . . . . . . . . . . . . . 205 e. Beëindiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 4. Opstalrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 b. Vestiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 c. Rechten van de opstaller . . . . . . 206 d. Retributie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 e. Beëindiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 5. Mandeligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 b. Ontstaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 c. Rechten en verplichtingen . . . . . 208 d. Einde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208

Hoofdstuk VII Kopen, verkopen en contracteren

A. Koop en verkoop 1. Begrip koop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 2. Totstandkoming . . . . . . . . . . . . . . . . 211 3. Geldigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 a. Bedreiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 b. Bedrog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 c. Misbruik van omstandigheden . . 212 d. Dwaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 4. Vorm en bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 5. Eigendomsoverdracht en overgangrisico . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 6. Verplichtingen verkoper . . . . . . . . . . 213 a. Eigendomsoverdracht . . . . . . . . 213 b. Aflevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 c. Conformiteit . . . . . . . . . . . . . . . . 213 7. Verplichtingen koper . . . . . . . . . . . . . 214 a. Betaling koopprijs . . . . . . . . . . . 214 8. Niet-nakoming van verplichtingen . . 214 a. Niet-nakoming door de verkoper . . . . . . . . . . . . . . . . 214 b. Niet-nakoming door de koper . . 214 © De Ondernemersgids,

9. Consumentenkoop . . . . . . . . . . . . . . 214 a. Roerende zaken . . . . . . . . . . . . . 214 b. Onroerende zaken . . . . . . . . . . . 215 c. Kopen op afstand . . . . . . . . . . . . 216 d. Consumentenautoriteit . . . . . . . 217 10. Factuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 11. Beëindiging koopovereenkomst . . . . 218 a. Nietigheid en vernietigbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 b. Ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 12. Internationale koop . . . . . . . . . . . . . . 219 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 b. EEG Overeenkomsten Verdrag . . 219 c. Weens Koopverdrag . . . . . . . . . 219 d. Incoterms . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

B. Agentuurovereenkomst, distributieovereenkomst en franchiseovereenkomst

1. Agentuurovereenkomst . . . . . . . . . . 220 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 b. Vorm en verplichtingen . . . . . . . 220 c. Provisie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 d. Duur en opzegging . . . . . . . . . . 220 e. Einde en ontbinding . . . . . . . . . . 221 f. Concurrentiebeding . . . . . . . . . . 221 2. Distributieovereenkomst . . . . . . . . . . 221 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 b. Vorm en verplichtingen . . . . . . . 221 c. Duur en opzegging . . . . . . . . . . 222 3. Franchiseovereenkomst . . . . . . . . . . 222 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 b. Vorm en verplichtingen . . . . . . . 222 c. Duur en opzegging . . . . . . . . . . 223

C. Faillissement, surseance en schuldsanering

1. Faillissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 b. Taak curator . . . . . . . . . . . . . . . . 223 c. Persoonlijke aansprakelijkheid . . 223 d. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 e. Faillissementsakkoord, opheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 f. Afkoelingsperiode . . . . . . . . . . . 224 XI

Inhoudsopgave 2. Surseance van betaling . . . . . . . . . . 225 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 b. Verlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 c. Taak bewindvoerder . . . . . . . . . . 225 d. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 e. Afkoelingsperiode . . . . . . . . . . . 225 f. Akkoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 g. Einde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 3. Schuldsaneringsregeling Natuurlijke Personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 a. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 b. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 c. Verlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 d. Einde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227

Hoofdstuk VIII Personeelszaken

A. Werving en selectie 1. Werving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231 a. Verschillende wervings­ mogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . 231 b. Wervings- en selectiebureau . . . 232 2. Uitzendovereenkomst . . . . . . . . . . . . 233 a. Wanneer interessant? . . . . . . . . 233 b. Erkend uitzendbureau . . . . . . . . 233

B. Arbeidsovereenkomst

4. Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 a. Duur van de arbeidsovereen­ komst voor bepaalde tijd . . . . . . 238 b. Einde van arbeidsovereen­ komst voor bepaalde tijd . . . . . . 239 c. Verlenging arbeidsovereen­ komst voor bepaalde tijd . . . . . . 240 d. Maximale termijn van verlenging . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 5. Goed werknemerschap . . . . . . . . . . . 242 a. De werknemer . . . . . . . . . . . . . . 242 6. Goed werkgeverschap . . . . . . . . . . . 242 a. Recht op arbeid . . . . . . . . . . . . . 243 7. Proeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 a. Schriftelijk overeengekomen . . . 244 b. Verschil bepaalde tijd en onbepaalde tijd . . . . . . . . . . . 244 c. Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . 244 d. Cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244 e. Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . 244 f. IJzeren proeftijd . . . . . . . . . . . . . 245 g. Nieuwe proeftijd niet mogelijk . . 245 h. Strijd met opzegverbod . . . . . . . 245

2. Oproepovereenkomst . . . . . . . . . . . . 236 a. Twee mogelijkheden . . . . . . . . . 236 b. Minimale loonverplichting per oproep . . . . . . . . . . . . . . . . . 237 c. Rechtsvermoeden omvangarbeidsovereenkomst . . 237

8. Loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246 a. Wat wordt gezien als loon? . . . . 246 b. Minimumloon . . . . . . . . . . . . . . 247 c. Betaalmoment . . . . . . . . . . . . . . 247 d. Wettelijke rente . . . . . . . . . . . . . 248 e. Wanneer moet loon worden betaald? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248 f. Loon kan niet worden betaald . . 248 g. Vakantiebijslag . . . . . . . . . . . . . . 249 h. Cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249 i. Inhoudingen op het loon . . . . . . 249 j. Andere inhoudingen op het loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 k. Loonbeslag . . . . . . . . . . . . . . . . . 250

3. Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . 237

9. De werkkostenregeling . . . . . . . . . . . 251 a. Wat is het effect? . . . . . . . . . . . . 252

1. Cao’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234 a. Wat zijn cao’s? . . . . . . . . . . . . . . 234 b. Aangaan van arbeids­overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . 234 c. Bepaalde tijd of onbepaalde tijd? . . . . . . . . . . . . . 235 d. Eisen aan arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . 235

XII

a. Opzegging door de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 b. Opzegging door de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

© De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave b. Hoe werkt de werkkostenregeling? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252 c. Oud en nieuw verpakt in een reken­voorbeeld . . . . . . . . . . 252 d. Overgangsregeling . . . . . . . . . . . 255 10. Belastingvrije vergoedingen . . . . . . . 255 a. Onkostenvergoedingen . . . . . . . 255 b. Thuiswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 c. Reiskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 d. Studiekosten . . . . . . . . . . . . . . . 257 11. Verbod van nevenwerkzaamheden . . 257 12. Arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . 258 a. Loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 b. Arbodienst . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 c. Arbeidsongeschikt . . . . . . . . . . . 259 d. Arbeidsgeschikt . . . . . . . . . . . . . 260 e. Situatief arbeidsongeschikt . . . . 260 f. Wet verbetering poortwachter . . 260 13. Na afloop van tweede ziektejaar . . . . 264 a. WIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264 b. WGA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264 c. IVA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 d. Verschil tussen WAO en WIA . . 265 14. Vakantie/verlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 a. Minimumaantal dagen verlof . . 265 b. Opbouw van verlof . . . . . . . . . . 265 c. Cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266 d. Opbouw bij ziekte . . . . . . . . . . . 266 e. Meer dan wettelijk minimum . . 267 f. Vaststelling van het verlof . . . . . 267 g. Verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 15. Aanpassing arbeidsduur . . . . . . . . . . 270 16. Disciplinaire maatregelen . . . . . . . . . 271 a. Omstandigheden die het verwijtbaar gedrag in beginsel minder ernstig maken . . . . . . . . 271 b. Omstandigheden die het verwijtbaar gedrag in beginsel ernstiger maken . . . . . . . . . . . . . 272 c. Boetebeding . . . . . . . . . . . . . . . . 272 d. Schorsen/op non-actief stellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272 17. Medezeggenschap . . . . . . . . . . . . . . 274 a. Personeelsvertegenwoordiging . . . . . . . . . . . . . . . . . 274 b. Ondernemingsraad . . . . . . . . . . 274 © De Ondernemersgids,

18. Gelijke behandeling . . . . . . . . . . . . . . 276 a. Direct onderscheid . . . . . . . . . . . 276 b. Indirect onderscheid . . . . . . . . . 277 19. Concurrentiebeding . . . . . . . . . . . . . 277 a. Wijziging van functie . . . . . . . . . 278 b. Na afloop van arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . 278 c. Vernietiging van concurrentiebeding . . . . . . . . . . 278 d. Schadeplichtigheid . . . . . . . . . . . 279 20. Schade veroorzaakt door de ­werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 a. Aansprakelijkheid van de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . 279 b. Lokalen, werktuigen en gereedschappen . . . . . . . . . . . . . 279 c. Opzet of bewuste roekeloosheid . . . . . . . . . . . . . . . 280 21. Buitenlandse werknemers . . . . . . . . 280 a. Tewerkstellingsvergunning . . . . 280 b. Sancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281

C. Einde arbeidsovereenkomst 1. Einde van rechtswege . . . . . . . . . . . . 281 2. Geen einde van rechtswege . . . . . . . 281 a. Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . 281 b. Maximaal drie jaar . . . . . . . . . . . 282 c. Niet na eerdere arbeids­ overeenkomst voor onbepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . 282 3. Ontslag op staande voet . . . . . . . . . . 283 a. Dringende reden . . . . . . . . . . . . 283 b. Bewijslast . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285 c. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285 4. Einde door opzegging . . . . . . . . . . . . 286 a. Proeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 b. Opzegging bij arbeids­ overeenkomst voor bepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . . . 287 c. Opzegging van arbeids­ overeenkomst voor onbepaalde tijd . . . . . . . . . . . . . . 287 5. Opzegverboden . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 a. Algemene opzegverboden . . . . . 288 XIII

Inhoudsopgave b. Toestemming van kanton­rechter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 c. Uitzondering op de opzegverboden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 d. Bijzondere opzegverboden . . . . 289 e. Opzegging door de werkgever . . 290 6. Vereisten waaraan verzoek van de werkgever moet voldoen . . . . . . . 290 7. Gronden voor opzegging . . . . . . . . . 290 a. Ontslag wegens bedrijfs­ economische redenen . . . . . . . . 290 b. Ontslag wegens andere dan bedrijfseconomische redenen . . 294 8. Opzegtermijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . 295 a. Tegen het einde van de maand . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295 b. Verlengen opzegtermijn . . . . . . . 296

Hoofdstuk IX Arbo

A. Arbeidsomstandigheden 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 2. Aanpassingen wetgeving . . . . . . . . . 307 3. Arbocatalogus . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 a. Wetgeving arbocatalogi . . . . . . . 307 b. Inhoud arbocatalogus . . . . . . . . 307 c. Handhaving door arbeidsinspectie . . . . . . . . . . . . . 308 d. Arboconvenanten . . . . . . . . . . . . 308

B. Risico-inventarisatie en ­-evaluatie 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308

9. Ontbinding door de kantonrechter . . 296 a. Verzoekschrift . . . . . . . . . . . . . . 296 b. Procedure bij de kantonrechter . . . . . . . . . . . . . . . 296 c. Geen advocaat nodig . . . . . . . . . 297 d. Bevoegde kantonrechter . . . . . . 297 e. Reden voor ontbinding . . . . . . . 297

2. Inventariseren (stap 1) . . . . . . . . . . . 308 a. Inhoud risico-inventarisatie . . . . 308 b. Het benoemen van risico’s . . . . 309 c. Eisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 d. Ondernemingsraad . . . . . . . . . . 310 3. Evaluatie (stap 2) . . . . . . . . . . . . . . . 311

10. De kantonrechterformule . . . . . . . . . 297 a. A = Aantal gewogen dienstjaren . . . . . . . . . . . . . . . . . 297 b. B = Beloning . . . . . . . . . . . . . . . . 298 c. C = Correctiefactor . . . . . . . . . . . 298 d. Voorbeeld totale formule . . . . . . 299

5. Toetsing van een RI&E (stap 4) . . . . 311 a. Geen toetsing noodzakelijk . . . . 311 b. Lichtere toetsing . . . . . . . . . . . . 312 c. Volledige toetsing . . . . . . . . . . . 312 6. Uitvoeren plan van aanpak (stap 5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312

11. Procedures bij de kantonrechter . . . 299 a. Formele ontbindingsprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299 b. Inhoudelijke ontbindingprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 12. Redenen voor ontbinding . . . . . . . . . 301

D. Kinderen en jeugdige ­werknemers 1. Wat voor arbeidsovereenkomst? . . . 303 2. Welke arbeid mogen kinderen ­verrichten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303 3. Arbeidstijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303 a. 13-, 14-jarigen . . . . . . . . . . . . . . 303 b. 15-jarigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304 XIV

4. Plan van aanpak (stap 3) . . . . . . . . . 311

7. Rol van de or . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312

C. Deskundige bijstand 1. Keuzemogelijkheden in arbo­ dienstverlening/deskundige ondersteuning . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 2. Vangnetregeling . . . . . . . . . . . . . . . . 312 3. Maatwerkregeling . . . . . . . . . . . . . . . 313 4. Waarop moet een werkgever letten bij het kiezen van een arbodienst? . . . . . . . . . . . . . . . . 313 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 b. Doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . 314 c. Ervaring en kennis . . . . . . . . . . . 314 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave d. Visie en aanpak . . . . . . . . . . . . . 314 e. Organisatie en werkwijze . . . . . . 314 f. Informatie en communicatie . . . 315 g. Werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . 315 h. Commercieel . . . . . . . . . . . . . . . 315 i. Kwaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315 5. Arbodeskundige . . . . . . . . . . . . . . . . 316

D. Preventiemedewerker

6. Beroepsziekten . . . . . . . . . . . . . . . . . 322 a. Beroepsziekte . . . . . . . . . . . . . . . 322 b. Melden beroepsziekten . . . . . . . 322 7. Schadevergoeding . . . . . . . . . . . . . . 322

H. Arbeidsinspectie 1. Doel arbeidsinspectie . . . . . . . . . . . . 323 2. Taken arbeidsinspectie . . . . . . . . . . . 323

1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

3. Branchebrochures . . . . . . . . . . . . . . 324

2. Taken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

4. Maatregelen die de arbeidsinspectie kan opleggen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324

3. Deskundigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 4. Aantal preventiemedewerkers . . . . . 317 5. Organiseren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317

I. Specifieke aspecten van de arbeidsomstandigheden

E. Bedrijfshulpverlening 1. Bedrijfshulpverlening . . . . . . . . . . . . 317 a. Verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . 317 b. Taken bedrijfshulpverlener . . . . 318 c. Aantal BHV’ers . . . . . . . . . . . . . . 318 d. Eisen BHV’ers . . . . . . . . . . . . . . . 318 2. Bedrijfsnoodplan . . . . . . . . . . . . . . . . 319 a. Inhoud bedrijfsnoodplan . . . . . . 319 b. Werkwijze . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319 3. Veiligheidsinstructies . . . . . . . . . . . . 319

F. Preventief Medisch Onderzoek 1. PAGO en PMO . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319 2. Arbeidsomstandigheden spreekuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320

G. Ongevallen en beroepsziekten 1. Zorgplicht werkgever . . . . . . . . . . . . 320 2. Ongevallenmelding bij de arbeids­ inspectie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320 3. Ongevallenregister . . . . . . . . . . . . . . 321 4. Leren van ongevallen . . . . . . . . . . . . 321 5. Ongevallenonderzoek . . . . . . . . . . . . 321 a. Onderzoeksmodel . . . . . . . . . . . 321 b. Wie, wat, welke, waar en hoe . . 321 c. Veiligheidsbeleid aanpassen . . . 322 © De Ondernemersgids,

1. Inrichting van de werkplek . . . . . . . . 324 2. Fysische werkomstandigheden . . . . 325 3. Arbeidsmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . 325 4. Lichamelijke belasting . . . . . . . . . . . . 325 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325 b. Tillen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325 5. Psychosociale arbeidsbelasting . . . . 326 a. Eisen arbowetgeving . . . . . . . . . 326 b. Agressie en geweld . . . . . . . . . . 326 c. (Seksuele) intimidatie . . . . . . . . 326 d. Pesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327 e. Eisen aan het beleid . . . . . . . . . . 327 f. Omgaan met meldingen . . . . . . 327 g. Vertrouwenspersoon . . . . . . . . . 327 6. Gevaarlijke stoffen . . . . . . . . . . . . . . . 328 a. Gevaarlijke stoffen . . . . . . . . . . . 328 b. Hoofdcategorieën van ‘gevaar’ . . 328 c. Gevaarseigenschappen . . . . . . . 328 d. Wat zegt de Arbowet? . . . . . . . . 329 e. RI&E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 f. Voorlichting en instructie . . . . . 329

J. Kwetsbare groepen 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 2. Jeugdigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 3. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven . . . . . . . . . . . . 330 XV

Inhoudsopgave 4. Thuiswerkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330 5. Ouderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330

K. Arbeidstijden 1. De Arbeidstijdenwet . . . . . . . . . . . . . 330 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330 b. Maximumarbeidstijd . . . . . . . . . 330 c. Pauzes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330 d. Nachtarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . 330 e. Zondagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330 f. Rusttijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 g. Afwijkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 331

L. Medezeggenschap 1. Or, personeelsvertegenwoordiging of personeelsvergadering? . . . . . . . . 331 2. Instemmingsrecht . . . . . . . . . . . . . . . 331

B. Eigen woning 1. Eigen woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 a. Eigenwoningforfait . . . . . . . . . . . 337 b. Aftrekbare kosten eigen woning . . . . . . . . . . . . . . . 338 c. Aflossen eigenwoningschuld? . . 338 d. Bijleenregeling . . . . . . . . . . . . . . 338 e. Eigenwoningreserve . . . . . . . . . 338 f. Tijdelijke verhuur en hypotheekrenteaftrek . . . . . . . . . . . 339 g. Verhuisregeling hypotheekrenteaftrek . . . . . . . . . 339 h. Herleven hypotheekrenteaftrek voor­malige eigen woning na tijdelijke verhuur . . . . . . . . . . . . . 339

C. Resultaat uit overige ­werkzaamheden

7. Inhuur deskundigen . . . . . . . . . . . . . 332

1. Begrip resultaat uit overigewerkzaamheid . . . . . . . . . . . . 339 a. Neveninkomsten belast als resultaat uit overige werkzaamheid . . . . . . . . . . . . . . 339 b. Onbelaste voordelen . . . . . . . . . 340

8. VGWM-commissie . . . . . . . . . . . . . . 332

2. Winstbepaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340

3. Adviesrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332 4. Overeenstemmingsrecht . . . . . . . . . 332 5. Initiatiefrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332 6. Informatierecht . . . . . . . . . . . . . . . . . 332

Hoofdstuk X Belasting op inkomen en winst

A. Wat is belastbaar? 1. Inkomstenbelasting: algemeen . . . . 335 a. Boxenstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . 335 b. Verhouding tussen de boxen . . 335 c. Box 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 d. Box 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 e. Box 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 f. Fiscaal partnerbegrip en toerekening . . . . . . . . . . . . . . 335 2. Vennootschapsbelasting algemeen . . 336 a. Wat is belastbaar in de vennootschapsbelasting? . . . . . 336 3. Winstbegrip in de vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 a. Verlaging tarieven . . . . . . . . . . . 337 XVI

3. Ter beschikking stellen van vermogensbestanddelen aan een onderneming of werkzaamheid . . . . 340 a. Het begrip ‘ter beschikking stellen’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340 b. Welke opbrengsten aangeven? . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 4. Wat valt er nog meer onder de terbeschikkingstellingsregeling? . . . 341 5. Aftrekbare kosten . . . . . . . . . . . . . . . 342 a. Winstregime van toepassing . . . 342

D. Winst uit onderneming 1. Begrip winst uit onderneming . . . . . 342 a. Onderneming . . . . . . . . . . . . . . . 342 b. Ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . 342 c. De onderneming moet voor rekening van de belastingplichtige worden gedreven . . . . . . . . . . . . 343 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave d. De belastingplichtige moet rechtstreeks worden verbonden voor verbintenissen van de onderneming.. . . . . . . . . . . . . . . 343 e. Huwelijksgoederengemeenschap . . . . . . . . . . . . . . . 343 f. Vermogensbeheer . . . . . . . . . . . 343 g. Onderneming of resultaat uit overige werkzaamheid? . . . . . . . 343 h. Dienstbetrekking in het kader van de onderneming . . . . . . . . . 344

E. Ondernemingsfaciliteiten 1. Ondernemersaftrek . . . . . . . . . . . . . . 344 a. Zelfstandigenaftrek . . . . . . . . . . 344 b. Extra aftrek voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten . . . . . . . . . 345 c. De aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk . . . . . . . . . . . 345 d. Meewerkaftrek . . . . . . . . . . . . . . 345 e. Stakingsaftrek . . . . . . . . . . . . . . 345 2. Man-vrouwfirma . . . . . . . . . . . . . . . . 345 a. Fiscale voordelen man-vrouwfirma . . . . . . . . . . . . 346 3. Willekeurige afschrijving . . . . . . . . . . 346 a. Willekeurig afschrijven voor startende ondernemers . . . . . . . 346 b. Tijdelijke willekeurige afschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . 346 4. Investeringsaftrek . . . . . . . . . . . . . . . 346 a. Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek . . . . . . . . . . . . 347 5. Verspreiden van investeringen over meerdere jaren . . . . . . . . . . . . . 347 a. Energie-investeringsaftrek . . . . . 348 b. Milieu-investeringen . . . . . . . . . 348 c. Milieu-investeringsaftrek . . . . . . 348 6. MKB-winstvrijstelling . . . . . . . . . . . . 348

F. Fiscale reserves 1. Kostenegalisatiereserve . . . . . . . . . . 349 a. Wanneer voorziening mogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349 2. Herinvesteringsreserve . . . . . . . . . . . 349 a. Boekwaarde-eis . . . . . . . . . . . . . 349 © De Ondernemersgids,

3. Bedrijfsmiddelen met een korte afschrijvingstermijn . . . . . . . . . . . . . . 350 a. Driejaarstermijn . . . . . . . . . . . . . 350 4. Investeringsaftrek en de gevolgen voor afschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . 350 5. Niet afschrijven over grond . . . . . . . 350 6. Oudedagsreserve . . . . . . . . . . . . . . . 351 7. De werkruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 a. Kosten werkruimte elders . . . . . 351 b. Kosten werkruimte in een tot het privé behorend woon-werkpand . . . . . . . . . . . . . 351 c. Kosten werkruimte in een tot het ondernemingsvermogen behorend woon-werkpand . . . . 351

G. Overige aftrekbare kosten 1. Aanloopkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 2. Scholingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . 352 3. Kosten voor gereedschappen, ­vakliteratuur en werkkleding . . . . . . 352 4. Briefpapier, advertentiekosten, sponsorgelden . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 a. Giften en sponsoring . . . . . . . . . 352 b. Reclamecampagnes, folders, etalagemateriaal . . . . . . . . . . . . . 352 5. Gemengde kosten welke uitgesloten worden voor aftrek . . . . . . . . . . . . . . 353 a. Beperkt aftrekbare kosten ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . 353 b. Keuze voor toepassing 26,5%-regeling . . . . . . . . . . . . . 353 6. Geheel van aftrek uitgesloten kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353 7. Beperkt afschrijven opbedrijfs­ middelen en vastgoed . . . . . . . . . . . 354 8. Bijtelling van de auto van de zaak . . 354

H. Inkomen uit aanmerkelijk belang 1. Welke voordelen belast? . . . . . . . . . 355 2. Regulier voordeel . . . . . . . . . . . . . . . 355 3. Teruggaaf van gestort kapitaal . . . . . 356 XVII

Inhoudsopgave

I. Inkomen uit sparen enbeleggen 1. Bezittingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356 2. Heffingvrij vermogen . . . . . . . . . . . . 356 3. Vrijgestelde vermogensbestanddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 a. Schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 b. Drempel voor schulden . . . . . . . 357 4. Planningsmogelijkheden . . . . . . . . . 357 a. Aangepaste peildatum . . . . . . . . 357

J. Fiscale eenheid 1. Eliminatie intercompany winst . . . . . 358 2. Voordelen fiscale eenheid . . . . . . . . . 358 a. Één aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . 358 b. Onderlinge verliesrekening . . . . 358 c. Achterwaartse en voorwaartse ­verliesverrekening . . . . . . . . . . . 358 d. Geruisloze reorganisatie . . . . . . 358 e. Verliesverrekening bij acquisitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358 f. Dividendbelasting en overdrachts­belasting binnen de fiscale eenheid . . . . . . . . . . . 359 g. Geen terbeschikkingstelling ­investeringsaftrek . . . . . . . . . . . . 359

K. Berekening van de belasting 1. Verliesverrekening . . . . . . . . . . . . . . . 359 a. Inkomstenbelasting . . . . . . . . . . 359 b. Verlies in box 1 . . . . . . . . . . . . . 359 2. Vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . 360 a. Vaststelling verliezen en verliesverrekening . . . . . . . . . . . 360

L. Procedure 1. Van aangifte tot aanslag . . . . . . . . . . 360 a. Doen van aangifte . . . . . . . . . . . 360 b. Verplichting tot het doen van een ­elektronische aangifte . . . . . 360 c. Aangiftetermijn inkomstenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 d. Uitstel inkomstenbelasting . . . . 361 e. Uitstel vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 XVIII

f. Definitieve aanslag moet binnen drie jaar worden opgelegd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 g. Aanslag te laat opgelegd? Geld terug! . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 h. Aanslaggrens voor deinkomstenbelasting . . . . . . . . 361 i. Teruggaafgrens loonbelasting en premie volksverzekeringen (T-biljet) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 j. Verruiming termijn indienen T-biljet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 k. Verzoeken om ambtshalve teruggaaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 2. Heffingsrente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 a. Ingangsdatum berekening heffingsrente . . . . . . . . . . . . . . . 362 3. Controle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 a. Verstrekken van inlichtingen . . . 362 b. Bewaarplicht . . . . . . . . . . . . . . . . 362 c. Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 4. Ambtshalve aanslag . . . . . . . . . . . . . 362 a. Omkering bewijslast . . . . . . . . . 362 5. Boete bij correctie op aangifte . . . . . 363 6. Navordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363 7. Betalingstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . 363 8. Bezwaar en beroep . . . . . . . . . . . . . . 363 a. Bezwaartermijn zes weken . . . . 363 b. Bezwaar per fax of e-mail . . . . . 363 c. Hoorplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364 d. Uitspraak op bezwaar . . . . . . . . 364 9. Uitstel van betaling . . . . . . . . . . . . . . 364 a. Voorlopige voorziening . . . . . . . 364 b. Kostenvergoeding in bezwaarfase . . . . . . . . . . . . . . . . 364 c. Beroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364 d. Beroepstermijn zes weken . . . . 364 e. Geen schorsende werking . . . . . 365

M. Internationaal 1. Inkomstenbelasting . . . . . . . . . . . . . 365 a. Buitenlands belastingplichtig . . 365 b. Belaste inkomensbestanddelen . . . . . . . . . . . . . . . 365 c. Belastingverdragen . . . . . . . . . . 365 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave d. Inlichtingenverstrekkingen . . . . 365 e. Minder rechten voor buitenlands ­belastingplichtigen . . . . . . . . . . . 366 2. Opteren voor binnenlandse belastingplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366 a. Gevolgen van de keuze voor binnenlandse belastingplicht . . . 366

6. Buitenlandse ondernemer . . . . . . . . 376 a. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376 b. Vaste inrichting . . . . . . . . . . . . . 376 c. Fiscaal vertegenwoordiger . . . . 376

C. Belastbaar feit

3. Vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . 366 a. Buitenlandse vaste inrichting of vaste vertegenwoordiger . . . . 366 b. Buitenlandse dochtermaatschappij . . . . . . . . . . . . . . . 367 c. Vestigingsplaats BV . . . . . . . . . . 367 d. Emigratie BV . . . . . . . . . . . . . . . 367 e. Afrekening bij verhuizing van een BV . . . . . . . . . . . . . . . . . 368

Hoofdstuk XI Btw

A. Inleiding B. Btw-ondernemer 1. Belastingplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 371 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 371 2. Ondernemerschap . . . . . . . . . . . . . . 372 a. Ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . 372 b. Directeur-grootaandeelhouder (DGA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372 c. Quasi-ondernemerschap . . . . . . 373 d. Nevenwerkzaamheden . . . . . . . . 373 e. Overheid als ondernemer . . . . . 373 3. Begin ondernemerschap . . . . . . . . . 374 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374 b. BV in oprichting . . . . . . . . . . . . . 374 4. Einde ondernemerschap . . . . . . . . . . 374 5. Fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . 374 a. b. c. d. e.

Samenstelling fiscale eenheid . . 374 Voorwaarden fiscale eenheid . . 375 Gevolgen fiscale eenheid . . . . . . 375 Begin fiscale eenheid . . . . . . . . . 375 Einde fiscale eenheid . . . . . . . . . 376

© De Ondernemersgids,

D. Leveringen 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377 2. Leveringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377 a. De juridische levering . . . . . . . . 377 b. Huurkoop en finance lease . . . . 377 c. Oplevering van onroerende zaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378 d. Vordering door overheid . . . . . . 378 e. Natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . 378 f. Onttrekking voor privégebruik . . . . . . . . . . . . . . . . 378 g. Bestemmen voor niet aan de btw onderworpen prestaties (integratieheffing) . . . . . . . . . . . 378 h. Beperkte rechten op onroerende zaken . . . . . . . . . . . 378 i. Ketencontracten . . . . . . . . . . . . . 379 j. Veilingregeling . . . . . . . . . . . . . . 379 k. Levering door commissionairs . . 379 l. Overbrengen van goederen . . . . 379 3. Plaats van levering . . . . . . . . . . . . . . 379 a. Goederen die niet worden vervoerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 b. Goederen die worden vervoerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380 c. Plaats van montage- en installatie-handelingen . . . . . . . . 380 d. ABC-levering bij in- en uitvoer . . 380 e. Afstandsverkopen . . . . . . . . . . . 380 f. Levering aan boord van vervoer­middelen . . . . . . . . . . . . 380 4. Intracommunautaire levering (ICL) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 381 5. Intracommunautaire verwerving (ICV) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382 6. Invoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382 XIX

Inhoudsopgave

E. Diensten 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383 a. b. c. d.

Splitsing prestaties . . . . . . . . . . 383 Onttrekkingsdiensten . . . . . . . . . 383 Diensten door commissionairs . . 384 Leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 384

2. Plaats van dienst . . . . . . . . . . . . . . . . 384 a. Hoofdregels . . . . . . . . . . . . . . . . 384 b. Diensten verricht door tussenpersonen . . . . . . . . . . . . . 385 c. Diensten met betrekking tot onroerende zaken . . . . . . . . . 385 d. Vervoer van personen en goederen . . . . . . . . . . . . . . . . 385 e. Vermakelijkheids, culturele, sportieve en wetenschappelijke activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . 385 f. Met vervoer samenhangende diensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385 g. Werkzaamheden met betrekking tot roerende zaken . . 385 h. Restaurant- en cateringsdiensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386 i. Kortdurende verhuur van vervoer­middelen . . . . . . . . . 386 j. Elektronische diensten . . . . . . . . 386 k. Diensten verricht aan nietondernemers buiten de EU . . . . 386 l. Dienstverrichter buiten de EU . . 386 3. Tijdstip van dienst . . . . . . . . . . . . . . . 387

F. Bijzondere regelingen 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387 2. Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387 a. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387 b. Verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . 387 c. Vrijgestelde prestaties . . . . . . . . 388 3. Kleineondernemersregeling (KOR) . . 394 a. b. c. d. e.

XX

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 394 Voor wie geldt de KOR? . . . . . . 394 Voor wie geldt de KOR niet? . . . 394 Administratieve verplichtingen . . 394 Hoogte van de belastingvermindering . . . . . . . . 395

4. Landbouwregeling . . . . . . . . . . . . . . 395 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395 b. Welke prestaties vrijgesteld? . . . 395 c. Optie voor belast landbouwerschap . . . . . . . . . . . 396 d. KOR bij landbouwers . . . . . . . . . 396 e. Veehandelsregeling . . . . . . . . . . 396 5. Margeregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396 b. Afzien van margeregeling . . . . . 397 c. Winstmarge en globalisatie . . . . 397 d. Inkoopverklaring . . . . . . . . . . . . 397

G. Waarover btw berekenen? 1. De vergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397 2. Vergoeding margeregeling . . . . . . . . 398 3. Korting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 398

H. Tarieven 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 398 2. Forfaitaire tarieven . . . . . . . . . . . . . . 399

I. Recht op aftrek 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399 2. Voorbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399 a. Aftrek van voorbelasting . . . . . . 399 b. Geen aftrek voorbelasting . . . . . 399 c. BUA-regeling . . . . . . . . . . . . . . . 400 3. Teruggaaf bij niet betalen en­correctie ten onrechte afgetrokken btw . . . . . 401 a. Teruggaaf bij niet betalen . . . . . 401 b. Ten onrechte afgetrokken btw . . 401 4. Teruggaaf buitenlandse ondernemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401 a. Nederlandse en EU-ondernemers . . . . . . . . . . . . 401 b. Ondernemers van buiten de EU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402

J. Btw-verplichtingen 1. Factuurvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . 402 a. Tijdstip uitreiken factuur . . . . . . 402 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave b. Eisen factuur . . . . . . . . . . . . . . . 403 c. Elektronisch factureren . . . . . . . 403 d. Tijdstip verschuldigdheid btw . . 403 2. Kasstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404 3. Onterecht btw op factuur vermeld . . 404 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404 b. Gevolgen onjuiste factuur . . . . . 404 c. Herstel onjuiste factuur . . . . . . . 404 4. Administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405 b. Administratie ondernemers . . . . 405 c. Ontheffing van administratieplicht . . . . . . . . . . . 405 d. Bewaarplicht . . . . . . . . . . . . . . . . 406 e. Aantonen tarief . . . . . . . . . . . . . . 406 5. Belastingschuldige en verlegging . . 406 6. Aangifte en termijn . . . . . . . . . . . . . . 407

K. Internationaal 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407 2. Btw-richtlijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407 3. Prejudiciële vraag . . . . . . . . . . . . . . . 407

Hoofdstuk XII Overige belastingen

b. Nihiltarief (elektro-auto) . . . . . . . 413 c. Berekeningsmethode te betalen bpm . . . . . . . . . . . . . . 413 d. Teruggaaf van bpm bij export . . 413 e. Vrijstelling van bpm en motorrijtuigenbelasting voor buitenlands kenteken . . . . . . . . . 413 f. (On)zuinige auto’s . . . . . . . . . . . 413 4. De bestelauto (grijs kenteken) . . . . . 414 a. Ondernemers . . . . . . . . . . . . . . . 414 b. Bpm-vrijstelling voor bestelauto’s . . . . . . . . . . . . . . . . 414 c. Bpm-heffing bestelauto rechtstreeks van koper . . . . . . . 414 d. Particulieren . . . . . . . . . . . . . . . . 414

B. Assurantiebelasting 1. Wanneer verschuldigd? . . . . . . . . . . 415 a. Inwoner van Nederland . . . . . . . 415 b. Indien men elders woont . . . . . 415 c. Vrijgestelde verzekeringen? . . . 415 d. Tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415 e. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415

C. Invoerrechten D. Accijnzen

A. Auto 1. Motorrijtuigenbelasting; wanneer verschuldigd? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411 a. Verschillende tarieven en regels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411 b. Gebruik van de openbare weg ­noodzakelijk? . . . . . . . . . . . . . . . 411 c. Naheffingsaanslag . . . . . . . . . . . 411 2. Personenauto . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411 a. Aankoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411 b. Verkoop van een personenauto . . . . . . . . . . . . . . . 411 c. Belasting zware motorrijtuigen (bzm) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411 d. Zuinige auto’s . . . . . . . . . . . . . . . 412 3. Bpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412 a. Vrijstellingsvergunning . . . . . . . 413 © De Ondernemersgids,

E. De wet waardering o­ nroerende zaken (WOZ) 1. Wat is de WOZ-waarde? . . . . . . . . . 416 a. De waardebepaling . . . . . . . . . . 416 b. Beperkt aantal woningen getaxeerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416 c. Jaarlijkse waardering onroerende zaken . . . . . . . . . . . 416 d. Waar staat de WOZ-waarde vermeld? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416 2. De WOZ-waarde en belastingen . . . 417 a. Verkoop pand . . . . . . . . . . . . . . . 417 3. Bezwaar maken . . . . . . . . . . . . . . . . . 417 a. Taxatierapport opvragen . . . . . . 417 b. Indieningstermijn bezwaar . . . . 417 XXI

Inhoudsopgave c. Minimale afwijking . . . . . . . . . . . 417 d. Wat te doen bij bezwaar? . . . . . 418 e. Beroep, hoger beroep en beroep in cassatie . . . . . . . . . . . 418

F. Overdrachtsbelasting 1. Roerend of onroerend? . . . . . . . . . . 418 a. Stacaravan . . . . . . . . . . . . . . . . . 418 b. Bestanddelen . . . . . . . . . . . . . . . 418 c. Niet tot de grondslag behorend . . . . . . . . . . . . . . . . . . 418 d. Notariële akte . . . . . . . . . . . . . . . 419 e. Aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . 419 f. Overdrachtsbelasting bij echtscheiding . . . . . . . . . . . . . . . 419 g. Vrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419 h. Geen overdrachtsbelasting bij btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419 i. Bedrijfsoverdracht . . . . . . . . . . . 419

G. Milieubelastingen 1. Welke milieubelastingen zijn er? . . . 419 a. Energiebelasting . . . . . . . . . . . . . 419 b. Grondwaterbelasting . . . . . . . . . 420 c. Afvalstoffenbelasting . . . . . . . . . 420 d. Brandstoffenbelasting . . . . . . . . 420 e. Verpakkingenbelasting . . . . . . . . 420

H. Waterschapsbelasting 1. Aanslag zuiveringsheffing . . . . . . . . . 421 a. Bedrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421 2. Aanslag ingezetenenomslag . . . . . . . 421 a. Aanslag omslagheffing gebouwd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421 b. Aanslag omslagheffing ongebouwd . . . . . . . . . . . . . . . . 422 c. Wie ontvangt de aanslag? . . . . . 422 d. Inwonenden . . . . . . . . . . . . . . . . 422 e. Verkoop gebouw en/of grond . . 422 f. Wat te doen bij overlijden of scheiding? . . . . . . . . . . . . . . . 422 g. Bezwaar tegen de aanslag zuiveringsheffing en/of ingezetenenomslag? . . . . . . . . . 422 XXII

I. Overige lokale heffingen 1. Precariobelasting . . . . . . . . . . . . . . . 423 a. Heffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423 2. Rioolrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423 a. Onderhoud riolering . . . . . . . . . 423 3. Hondenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . 423 4. Reclamebelasting . . . . . . . . . . . . . . . 424 a. Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . 424 b. Heffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424 5. Leges . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424

J. Schenkings- en successierechten 1. Oplopend tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . 424 a. Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . 424 b. Partnerbegrip . . . . . . . . . . . . . . . 425 c. Schenkingen aan kinderen binnen een jaar als één aangemerkt . . . 425 d. Schenkingen aan instellingen . . 425 2. Aangifte schenkbelasting . . . . . . . . . 425 a. Aangiftetermijn . . . . . . . . . . . . . . 425 b. Woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . 426 c. Hoofdelijke aansprakelijkheid van de schenker . . . . . . . . . . . . . 426 d. Verzoeken om uitreiking biljet . . 426 e. Boete . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 426 f. Vermogensvergelijking . . . . . . . 426 g. Navorderingstermijn . . . . . . . . . 426 h. Buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . 426 i. Schenkingen en vermogens­ rendementsheffing . . . . . . . . . . . 426 j. Schenking of lening? . . . . . . . . . 426

Hoofdstuk XIII Belastingcontrole

A. Wat is belastingcontrole? 1. Winstbelastingen . . . . . . . . . . . . . . . 429 2. Omzetbelasting/loonheffing . . . . . . . 429

B. Wijze van controle 1. Contra-informatie . . . . . . . . . . . . . . . 430 2. Horizontaal toezicht . . . . . . . . . . . . . 430 a. ‘In control zijn’ . . . . . . . . . . . . . . 430 b. Wederzijds vertrouwen . . . . . . . 431 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 3. Steekproef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433 a. Hoe werkt de guldensteekproef? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433 b. Gebruik door Belastingdienst? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433

1. Wetsvoorstel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442 a. Toekomstige situatie . . . . . . . . . 442 b. Huidige situatie . . . . . . . . . . . . . 443

G. Na de controle

C. Controle 1. Waarneming ter plaatse . . . . . . . . . . 434 a. Eerstedagsmelding afgeschaft . . . . . . . . . . . . . . . . . . 434 2. Boekenonderzoek . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . c. Locatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Rondkijken en babbelen . . . . . .

F. Verweermiddelen

435 435 435 436 436

D. Administratie- en ­bewaarplicht 1. Bewaarplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Basisgegevens . . . . . . . . . . . . . . b. Kassarollen . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

436 436 437 437

2. Inzage- en inlichtingenplicht . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Inlichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Inzage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Privégegevens . . . . . . . . . . . . . . e. Gegevens bij een derde . . . . . . . f. Zwijgrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . .

437 437 437 437 438 438 438

3. Controle voorkomen? . . . . . . . . . . . . 439 4. Derdenonderzoek . . . . . . . . . . . . . . . 439 a. Verschoningsrecht . . . . . . . . . . . 439 b. Elektronisch dossier . . . . . . . . . 439

E. Verwerping en omkering van de  bewijslast

1. Controlerapport . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bespreking controlerapport . . . b. Bezwaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Opgewekt vertrouwen door controle . . . . . . . . . . . . . . . 2. Waarschuwen of straffen? . . . . . . . . a. Wanneer waarschuwen? . . . . . . 3. Verzuimboete . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Aangifteverzuim . . . . . . . . . . . . . c. Betalingsverzuim . . . . . . . . . . . . c. Vergrijpboeten . . . . . . . . . . . . . . a. Geen nieuw feit vereist . . . . . . . d. Boete voor belastingadviseur . . .

1. Aankondigingen bij aangifte . . . . . . . 453 a. Lijfrente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453 2. Speciale acties . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454 3. Overige acties . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Zakenreizen . . . . . . . . . . . . . . . . b. Controle op zwartklussers . . . . . 4. Nationale en internationale gegevensuitwisseling . . . . . . . . . . . . a. Nationaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Internationaal . . . . . . . . . . . . . . . a. Vanaf 2010 verscherpte inkeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hoofdstuk XIV Verzekeringen

2. Omkering bewijslast . . . . . . . . . . . . . 441 a. Wanneer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441 b. Wat is het? . . . . . . . . . . . . . . . . . 441

A. Verzekeringen

© De Ondernemersgids,

445 445 445 446 446 446 447 450 452 453

H. Nog meer controle

1. Verwerping administratie . . . . . . . . . 440 a. Wanneer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440

3. FIOD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441 a. Onaangekondigd bezoek . . . . . . 441 b. Reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442

443 443 444

455 455 455 456 456 456 458

1. Distributiekanalen/markt . . . . . . . . . . 463 a. Direct Writers . . . . . . . . . . . . . . . 463 b. Banken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463 XXIII

Inhoudsopgave c. d. e. f. g.

Assurantiekantoor . . . . . . . . . . . 463 Internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463 Distributiekanaalkeuze . . . . . . . . 464 Aanbieders . . . . . . . . . . . . . . . . . 464 Wet financieel toezicht . . . . . . . . 465

2. Samenhang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465 a. Eisen van verzekeraars . . . . . . . 465 b. Wettelijke eisen . . . . . . . . . . . . . 466 c. Onderlinge samenhang . . . . . . . 467

B. Verzekeringsvormen 1. Brandverzekeringen . . . . . . . . . . . . . 467 a. De gebouwenverzekering . . . . . 468 b. Inventaris/goederenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . 469 c. De brand/bedrijfsschadeverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . 469 d. De machinebreukverzekering . . 470 e. De glasverzekering . . . . . . . . . . . 470 f. De lichtreclameverzekering . . . . 470 g. De computerverzekering . . . . . . 470 h. De reconstructiekostenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . 471

C. Aansprakelijkheids­verzekeringen 1. De aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . 472 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 472 b. Werkgeversaansprakelijkheid . . 472 c. Werkgeversaansprakelijkheid ­motorrijtuigen . . . . . . . . . . . . . . 472 d. Milieuaansprakelijkheid (plotselinge aantasting) . . . . . . . 473 e. Productaansprakelijkheid . . . . . 473 2. De beroepsaansprakelijkheids­ verzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473 3. De bestuurdersaanprakelijkheid . . . . 473 4. De vervoerdersaansprakelijkheid . . . 474

5. Schadeverzekering inzittenden . . . . . 477 6. Verhaals(rechts)bijstandverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477 7. Rechtsbijstandverzekering voor motorrijtuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477

E. Transportverzekeringen 1. De transportgoederenverzekering . . 478 2. Transportgoederenverzekering; aflopende polis . . . . . . . . . . . . . . . . . 478 3. Transportgoederenverzekering;­ pauschalpolis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 478 4. Transportgoederenverzekering; declaratiepolis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 479 5. Eigen-vervoersverzekering . . . . . . . . 479 6. De committentenverzekering . . . . . . 479

F. Rechtsbijstandverzekeringen G. Personeelsverzekeringen 1. Ziekteverzuimverzekeringen . . . . . . . 480 a. De conventionele ziekteverzuim­ verzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 b. De Stop-Loss ziekteverzuim­ verzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 2. Arbeidsongeschiktheidverzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 a. De WIA-excedentverzekering . . 482 b. De WGA-Gatverzekering . . . . . . 482 c. De WIA-basisverzekering . . . . . 482 d. De WGA-eigenrisicoverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . 483 3. De collectieve ongevallenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483

3. De beperkt-cascoverzekering . . . . . . 476

4. De collectieve pensioenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484 a. (Gematigd) eindloonsysteem . . 484 b. De (geïndexeerde) middelloonregeling . . . . . . . . . . 484 c. Beschikbare premieregelingen . . 485 d. De kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485

4. Ongevallen-inzittendenverzekering . . 477

5. De levensloopverzekering . . . . . . . . . 486

D. Auto-/voertuigenverzekeringen 1. De WA-verzekering voor motorrijtuigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 476 2. De volledig-cascoverzekering . . . . . . 476

XXIV

© De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave

H. De ziektekostenverzekering a. b. c. d.

Eigen risico . . . . . . . . . . . . . . . . . 487 Chronisch zieken . . . . . . . . . . . . 487 Wijzigingen basispakket . . . . . . 487 Premie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 488

Hoofdstuk XV Ruimtelijke ordening en milieu

A. Ruimtelijke plannen 1. Structuurvisies . . . . . . . . . . . . . . . . . 491 a. Structuurvisie van het Rijk de Nota Ruimte . . . . . . . . . . . . . 491 b. Structuurvisie van de provincie . . . . . . . . . . . . . . . . 491 c. Structuurvisie van de gemeente . . . . . . . . . . . . . . . . 492 2. Bestemmingsplannen . . . . . . . . . . . . 492 a. Onderdelen bestemmingsplan . . 492 b. Informatie uit geldende bestemmingsplannen . . . . . . . . 493 c. Procedure bestemmingsplan . . 493 3. Inpassingsplannen . . . . . . . . . . . . . . 493 4. Algemene regels in de vorm van een verordening of een AMvB . . . . . 493 a. Algemene regels AMvB Ruimte . . . . . . . . . . . . . . . 493 b. Algemene regels Verordeningen van provincies . . 494 5. Planschade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 494 a. Planschade . . . . . . . . . . . . . . . . . 494 b. Adviseur planschade . . . . . . . . . 495 c. Planschadeovereenkomst . . . . . 495 d. Procedure bij planschade . . . . . 495 6. Grondexploitatie en exploitatieplan . . 495 7. Beroep tegen bestemmingsplan . . . 495

B. Bodem en bodemsanering 1. Aspect ‘bodem’ in bestemmingsplan . . . . . . . . . . . . . . . 496 2. Wet bodembescherming . . . . . . . . . 496 a. Doel van de wet . . . . . . . . . . . . . 496 b. Nieuwe bodemverontreiniging . . 496 c. Zorgplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 497 © De Ondernemersgids,

d. Historische bodemverontreiniging . . . . . . . . . . . . . . 497 e. Geval van verontreiniging . . . . . 497 f. Geval van ernstige verontreiniging . . . . . . . . . . . . . . 498 g. Saneringsplan . . . . . . . . . . . . . . 498 3. Koppeling omgevings-vergunning . . 499

C. Geluid 1. Wet geluidhinder . . . . . . . . . . . . . . . . 499 2. Grenswaarden en zonering . . . . . . . 500 a. Zonering industrieterreinen . . . . 500 b. Nieuw en bestaand industrieterrein . . . . . . . . . . . . . . 500 c. Zonering langs wegen . . . . . . . . 500 d. Nieuwe en bestaande wegen . . 501 e. Zonering langs spoor-, tramen metrowegen . . . . . . . . . . . . . 501 3. Ontheffing grenswaarde . . . . . . . . . . 501

D. Water 1. Waterwet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 502 2. Keur van het Waterschap . . . . . . . . . 502 3. Water in het bestemmingsplan . . . . 502

E. Geur 1. Geurgevoelige objecten . . . . . . . . . . 503 2. Gebiedscategorieën . . . . . . . . . . . . . 503 3. Geurhinder en ruimtelijke ordening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503

F. Externe Veiligheid 1. Risicobronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503 2. Plaatsgebonden risico en groeps­risico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 504 3. Verantwoording groepsrisico . . . . . . 504

G. Flora en fauna en Natuurbescherming 1. Flora- en faunawet . . . . . . . . . . . . . . 504 2. Natuurbeschermingswet 1998 . . . . . 505 XXV

Inhoudsopgave

H. Archeologie en Cultuur­historie 1. Monumentenwet 1988 . . . . . . . . . . . 505 a. Monumenten . . . . . . . . . . . . . . . 505 b. Beschermd stads- en dorpsgezicht . . . . . . . . . . . . . . . . 505 c. Archeologische monumenten en ­opgravingen . . . . . . . . . . . . . 506 2. De Wet op de archeologische ­monumentenzorg . . . . . . . . . . . . . . . 506

B. Ontheffingen en project­besluit nu ook in de omgevingsv ­ ergunning 1. Artikel 19 WRO-vrijstellingen . . . . . . 515 2. Projectbesluiten en ontheffingen . . . 515 3. Omgevingsvergunning . . . . . . . . . . . 515

C. Aanvragen van de ­ mgevingsvergunning o

a. Verdrag van Valetta en Wet op de archeologische monumentenzorg . . . . . . . . . . . 506 b. Archeologische onderzoeken . . 506

1. Aanvraag indienen, hoe ging dat eerst? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515

3. Archeologie en ruimtelijke ordening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507

3. Bijlagen bij de aanvraag . . . . . . . . . . 516

I. Luchtkwaliteit

2. En nu: digitaal en op papier bij één loket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515

D. Procedures

1. Wet luchtkwaliteit . . . . . . . . . . . . . . . 507

1. De reguliere voorbereidings­procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 516

2. Besluit niet in betekenende mate ­bijdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . 507

2. Uitgebreide voorbereidingsprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 516

3. Bestemmingsplan en luchtkwaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507

3. Procedurestappen . . . . . . . . . . . . . . . 517 a. Reguliere voorbereidingsprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . 517 b. Uitgebreide voorbereidings­ procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . 517

J. Bedrijvigheid en milieu­zonering K. Afval 1. Categorieën ‘afvalstoffen’ . . . . . . . . . 508 2. Zorgplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509 3. Verboden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509

E. Bezwaar en beroep 1. Bezwaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 518 2. Beroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 519 3. Hoger beroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . 519

4. Meer informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . 509

F. Vergunningvrij bouwen Hoofdstuk XVI Vergunningen

A. De omgevingsvergunning 1. Toestemmingen die opgaan in de omgevingsvergunning . . . . . . . . . 513 a. Geïntegreerde toestemmingen . . 513 b. Toestemmingen die aanhaken bij de omgevingsvergunning . . . 514 XXVI

1. Vergunningvrij en ‘bestemmings­planvrij’ bouwen of verbouwen . . . . 520 2. Vergunningvrij bouwen of verbouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 523 3. Vergunningencheck bij Omgevingsloket . . . . . . . . . . . . . . . . 524

G. Andere vergunningen 1. Watervergunning . . . . . . . . . . . . . . . 524 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 2. Splitsings-en onttrekkings­vergunning Huisvestingswet . . . . . . . . . . . . . . . . 525 3. Archeologische monumenten­vergunning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 525 4. Vergunning Kernenergiewet (KEW) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 525 5. Vergunning Wet bodembescherming (Wbb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 525 6. Terras- en exploitatievergunning op basis van APV . . . . . . . . . . . . . . . 525 7. Tracébesluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 525

Hoofdstuk XVII Subsidies voor het mkb

A. Subsidies algemeen 1. Subsidiethema’s . . . . . . . . . . . . . . . . 529 a. Veel (veranderende) regelgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . 529

B. Krediet 1. Besluit Borgstellingskrediet (BBMKB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 532 a. b. c. d. e. f.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 532 Doel en doelgroep . . . . . . . . . . . 532 Waarvoor financiering? . . . . . . . 532 Belangrijkste voorwaarden . . . . 532 Hoogte van het krediet . . . . . . . 533 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 533

C. Innovatie, onderzoek, ontwikkeling 1. WBSO: loonkostensubsidie op S&O . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533 a. b. c. d. e. f. g.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533 Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533 Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 533 Belangrijkste voorwaarden . . . . 534 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 534 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 534 Informatie en aanvraag . . . . . . . 535

2. Soorten subsidies . . . . . . . . . . . . . . . 529 a. Subsidie: bijdrage in kosten . . . 529 b. Fiscale tegemoetkoming . . . . . . 529 c. Kredieten en borgstellingen . . . 529

2. Experimentele Kaderregeling Subsidies Innovatieprojecten (EKSI) . . . . . . . . . 535

3. Procedures verschillen . . . . . . . . . . . 529 a. Procedures bij aanvragen . . . . . 529

3. Smt: milieu en technologie . . . . . . . . 540

4. Regionale verschillen . . . . . . . . . . . . 530 a. Lokaal, regionaal, nationaal, internationaal . . . . . . . . . . . . . . . 530 b. Speciale stimuleringsregio’s . . . 530 c. Geografische verschillen . . . . . . 530 d. Europese subsidies . . . . . . . . . . 530 e. Landelijke subsidies . . . . . . . . . . 530 f. Regionale subsidies . . . . . . . . . . 531 5. Waar liggen nu uw kansen? . . . . . . . 531 a. Sector is belangrijk . . . . . . . . . . 531 b. Bedrijfsactiviteiten bepalen de subsidiekansen . . . . . . . . . . . 531 6. Tijdig aanvragen . . . . . . . . . . . . . . . . 532 a. Actualiteit belangrijk . . . . . . . . . . 532 b. Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 532 c. In de regel vooraf aanvragen . . 532 d. Snelle en langzame procedures . . . . . . . . . . . . . . . . . 532 © De Ondernemersgids,

a. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 535 b. Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 535 a. b. c. d. e. f.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 540 Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 540 Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 540 Belangrijkste voorwaarden . . . . 540 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 540 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 540

4. Europese innovatiesubsidies: zevende kaderprogramma en craft . . 540 a. b. c. d. e.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 540 Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 541 Belangrijkste voorwaarden . . . . 542 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 542 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 542

D. Investeringen: energie, milieu, arbo

1. Landelijke investeringssubsidies . . . 542 XXVII

Inhoudsopgave 2. Investeringssubsidies voor specifieke doelgroepen . . . . . . . . . . . 542 a. Starters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 542 b. Agrarische ondernemingen . . . . 543 3. Energie-investeringsaftrek (EIA) . . . 543 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543 b. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543 c. Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 543 d. Belangrijkste voorwaarden . . . . 543 e. Hoogte van de subsidie . . . . . . . 543 f. Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 544 4. Vervroegde afschrijving milieuinvesteringen (VAMIL) en milieuinvesteringsaftrek (MIA) . . . . . . . . . . 544 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 544 b. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 544 c. Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 544 d. Belangrijkste voorwaarden . . . . 544 e. Hoogte van de subsidie . . . . . . . 544 f. Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 545

E. Arbeid en scholing 1. Personeelssubsidies . . . . . . . . . . . . . 545 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545 b. Scholingssubsidies . . . . . . . . . . 545 c. Overige personeelssubsidies . . 545 2. Instrumenten en voorzieningen re-integratie gedeeltelijk arbeids­ geschikten (IVRGA) . . . . . . . . . . . . . 546 a. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 546 b. Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 546 c. Belangrijkste voorwaarden . . . . 546 d. Hoogte van de subsidie . . . . . . . 546 e. Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 547 3. WVA afdrachtsverminderingonderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547 b. Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547 c. Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 547 d. Belangrijkste voorwaarden . . . . 547 e. Hoogte van de subsidie . . . . . . . 547 f. Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 547 4. Europees sociaal fonds . . . . . . . . . . 548 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 548 b. Re-integratie gedetineerden . . . 548 c. Praktijkonderwijs en speciaal voortgezet onderwijs . . . . . . . . . 548 XXVIII

d. e. f. g.

Scholing voor werkenden . . . . . 548 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 549 Belangrijkste voorwaarden . . . . 549 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 549

5. Subsidieregeling Pieken in de Delta . . 549 a. b. c. d. e.

Achtergrond . . . . . . . . . . . . . . . . 549 Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 550 Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 550 Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . 550 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 550

F. Speciale regio’s 1. Subsidies Noord-Nederland . . . . . . . 551 a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 551 b. Toeristische ondernemingen . . . 553 c. Meer informatie? . . . . . . . . . . . . 553 2. Flevoland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 554 3. Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 554 4. Noord Brabant, Limburg en Zeeland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 555 a. b. c. d.

OP Zuid Adviesregeling . . . . . . . 555 OP Zuid Innovatieregeling . . . . . 555 Innovatiemedewerker . . . . . . . . 556 OP Zuid Sociale Innovatieregeling . . . . . . . . . . . . 556

G. Export en internationale samenwerking

1. Programma Prepare2Start (P2S) . . 557 a. b. c. d. e.

Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557 Waarvoor subsidie? . . . . . . . . . . 557 Belangrijkste voorwaarden . . . . 558 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 558 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 558

2. Private Sector investerings­programma (PSI) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 559 3. Fonds Opkomende Markten (FOM) . . 560 a. b. c. d. e. f.

Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 560 Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 560 Waarvoor krediet? . . . . . . . . . . . 560 Belangrijkste voorwaarden . . . . 560 Hoogte van de subsidie . . . . . . . 560 Hoe aanvragen? . . . . . . . . . . . . . 560 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave

Hoofdstuk XVIII Verkoop en verkooptechnieken

A. Verkopen op een beurs 1. Uitnodigen en voorbereiden . . . . . . . 563 a. 76% beslist vooraf! . . . . . . . . . . 563 b. Focus op één groep . . . . . . . . . . 563 c. Wie ondertekent? . . . . . . . . . . . . 563 2. Mensen trekken mensen aan . . . . . . 563 a. b. c. d.

Het psychologische effect . . . . . 563 Friestadt en Wright . . . . . . . . . . 564 Werkwijze . . . . . . . . . . . . . . . . . . 564 Aandachtspunten . . . . . . . . . . . . 564

3. Inrichting van uw stand . . . . . . . . . . 564 a. Uitstraling en sfeer . . . . . . . . . . . 564 b. Leid de route door uw stand . . . 564 4. De plaats van uw stand . . . . . . . . . . 565 5. De opvolging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 565 6. De doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . 565

E. Offertes maken 1. Uw prijs als sandwich inpakken . . . . 568 a. Focus dus op de voordelen . . . . 568 2. Een normale en een hogere prijs . . . 568 3. Laat zien dat u meedenkt . . . . . . . . . 569

F. Prijs 1. Lowballing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 2. De magische kracht van 9,99 . . . . . 569 3. Laat zien wat de klant krijgt! . . . . . . . 570

G. Korting 1. Welke soort korting is de beste? . . . 571 a. Korting op de verkoopprijs . . . . 571 b. Een extra product . . . . . . . . . . . 571 c. Korting bij een volgende aankoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571 2. En gratis? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571

B. Etalage-inrichting 1. Een aantrekkelijke etalage . . . . . . . . . 565 2. Herhaal uw etalage . . . . . . . . . . . . . . 565

C. Showroomverkoop 1. Lichaamstaal herkennen . . . . . . . . . . 566 2. Zelf een signaal geven . . . . . . . . . . . 566 3. En dan pas open vragen stellen . . . . 566 4. En proberen méér te verkopen? . . . 566 a. Dat goede gevoel … . . . . . . . . . 566 b. Juist inschatten . . . . . . . . . . . . . 567 c. 10% meer verkopen zonder kosten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567

D. Aanbod 1. Psychologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567 2. Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567 3. Beter drie dan twee . . . . . . . . . . . . . . 568 4. Hoe gebruikt u dat fenomeen? . . . . 568 © De Ondernemersgids,

3. Ultiem redmiddel . . . . . . . . . . . . . . . . 571

H. Gratis monsters 1. Stalen en monsters . . . . . . . . . . . . . . 571 2. Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571 a. b. c. d. e.

Media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572 Contact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572 Profiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572 Effectiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . 572 Productcategorie . . . . . . . . . . . . 572

3. Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572

I. Onderhandelen 1. Ondernemer versus ondernemer . . . 572 a. Hoe aan tafel gaan? . . . . . . . . . . 573 b. Verkoop geen korting, maar toegevoegde waarde! . . . . 573 2. Of oog in oog met de inkoper . . . . . 573 a. Doel van de inkoper . . . . . . . . . . 573 b. De trucs van de inkoper . . . . . . 574 XXIX

Inhoudsopgave

J. Klachten 1. Pas op met élke klacht! . . . . . . . . . . 574 2. Reageer correct! . . . . . . . . . . . . . . . . 574 a. Klachten zijn kansen . . . . . . . . . 574 b. Luisteren en reageren . . . . . . . . 575 c. Hoe omgaan met klachten? . . . 575 d. Toon begrip! . . . . . . . . . . . . . . . . 575 e. Blijf positief . . . . . . . . . . . . . . . . . 575 3. Schriftelijk reageren . . . . . . . . . . . . . 575 a. De klacht herhalen . . . . . . . . . . . 575 b. Benoem het gevoel . . . . . . . . . . 576 c. En toon begrip . . . . . . . . . . . . . . 576 d. Dan pas ter zake komen . . . . . . 576 e. Excuseren . . . . . . . . . . . . . . . . . . 576 f. Actie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 576 g. Wat is verder nog belangrijk? . . 576

K. Folders 1. Doel van een folder . . . . . . . . . . . . . . 576 a. Wat wilt u ermee bereiken? . . . 576 b. Welke stijl hanteert u daarbij? . . 577 2. Types folders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577 a. Sterk beschrijvend/sfeervol . . . . 577 b. Sterk beschrijvend/functioneel . . 577 c. Sterk verkopend/sfeervol . . . . . 577 d. Sterk verkopend/functioneel . . . 577

c. De tekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 580 d. De uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . 580 5. Een factuur is ook een mailing! . . . . 580 a. Voeg een commerciële boodschap toe . . . . . . . . . . . . . . 580 b. Hoe aanpakken? . . . . . . . . . . . . 580 c. Persoonlijk accent . . . . . . . . . . . 580 d. Doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . 580 e. Overdaad schaadt . . . . . . . . . . . 581 f. Relatie onderhouden . . . . . . . . . 581

M. Sponsoring 1. Maak de juiste keuze . . . . . . . . . . . . . 581 2. En zorg voor verkoop! . . . . . . . . . . . 581 3. Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 582

N. Nieuwe klanten maken 1. Via niet-verkoper . . . . . . . . . . . . . . . . 582 a. Slecht voorbeeld . . . . . . . . . . . . 582 b. Goed voorbeeld . . . . . . . . . . . . . 582 2. Via mond-tot-mondreclame . . . . . . . 583 a. Trendsetters en volgers . . . . . . . 583 b. Zoek uit wie wie beïnvloedt . . . . 583 c. En zet dan marketingacties op . . 583 3. Uw ex-klanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 584

L. Mailings 1. Uw doelgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577 a. Voorbeeld: een mailing naar de bouwsector .... . . . . . . . 577 b. ... of specifiek naar de graafwerkers . . . . . . . . . . . . . . . 577 c. Laat voelen dat u de sector kent . . . . . . . . . . . . . . . . . 578 2. U heeft slechts twee seconden! . . . . 578 a. De aandacht trekken . . . . . . . . . 578 b. Ga dan snel over naar het voordeel . . . . . . . . . . . . . . . . 578 c. Oproepen tot reactie . . . . . . . . . 579 3. Verduidelijk met afbeeldingen . . . . . 579 4. Vergeet de antwoordkaart niet! . . . . 579 a. Te weinig aandacht . . . . . . . . . . 579 b. Postzegel plakken? . . . . . . . . . . 579 XXX

a. Ex-klanten worden verwaarloosd . . . . . . . . . . . . . . . 584 b. Zij halen toch de beste respons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 584 c. Onderzoek de oorzaken . . . . . . . 584 d. Prik ze wakker! . . . . . . . . . . . . . . 584

Hoofdstuk XIX Communicatie & reclame

A. Marketingcommunicatie en merk 1. Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 589 2. Merkfuncties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 589 a. Merkfuncties klanten . . . . . . . . . 589 b. Merkfuncties bedrijven . . . . . . . 589 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 3. Merkimago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 589 a. Instrumentale associaties . . . . . 590 b. Psychosociale associaties . . . . . 590

B. Communicatiemix 1. Corporate communicatie . . . . . . . . . 590 2. Marketingcommunicatie . . . . . . . . . . 590 a. Thematische marketing­ communicatie . . . . . . . . . . . . . . 590 b. Actie marketingcommunicatie . 590

C. Marketingcommunicatie­strategie 1. Positionering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 590 2. Belang goede strategie . . . . . . . . . . . 591 3. Diverse communicatiestrategieën . . 591 a. Communicatiestrategie voor nieuw ­product . . . . . . . . . . . . . . 591 b. Communicatiestrategie voor een ­groeiproduct . . . . . . . . . . . . 591 c. Communicatiestrategie voor een ­volwassen product . . . . . . . 591 d. Communicatiestrategie voor een ­product in eindfase . . . . . . . 592

D. Marketingcommunicatieplan 1. Noodzaak communicatieplan . . . . . . 592 2. Voordelen communicatieplan . . . . . . 593 a. Vroeg inspelen op veranderingen . . . . . . . . . . . . . . 593 b. Identificeren winstmogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 593 c. Betere marktwerking . . . . . . . . . 593 d. Gefundeerde investeringsbeslissingen . . . . . . 593 e. Coördinatie en controle . . . . . . . 593 3. Afgeleid ondernemingsplan . . . . . . . 594 a. Indeling marketingplan . . . . . . . 594 4. Onderdelen marketingcommunicatieplan . . . . . . . . . . . . . . 594 a. Negen vaste onderdelen . . . . . . 595 © De Ondernemersgids,

E. Marketingcommunicatieinstrumenten

1. Reclame . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 596 a. Nut van reclame . . . . . . . . . . . . . 596 b. Hoofdvormen reclame . . . . . . . . 596 c. Soorten reclame . . . . . . . . . . . . 597 2. Promoties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 597 a. Klassieke promoties . . . . . . . . . 597 b. Thematische promoties . . . . . . . 597 c. Promotiestrategieën . . . . . . . . . 598 d. Soorten promoties . . . . . . . . . . . 598 3. Public relations . . . . . . . . . . . . . . . . . 598 a. Corporate pr . . . . . . . . . . . . . . . . 598 b. Interne communicatie . . . . . . . . 598 c. Financiële pr . . . . . . . . . . . . . . . . 598 d. Public Affairs . . . . . . . . . . . . . . . 598 e. Marketing-pr . . . . . . . . . . . . . . . 598 4. Sponsoring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 599 a. Soorten sponsoring . . . . . . . . . . 599 b. Doelstellingen sponsoring . . . . . 599 5. Directmarketingcommunicatie . . . . . 600 a. Individuele afstemming . . . . . . . 600 b. Opbouw DM-relatie . . . . . . . . . . 600 c. Uitbesteding DM-activiteiten . . . 600 6. Winkelcommunicatie . . . . . . . . . . . . 601 a. Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 601 b. Nut van winkelcommunicatie . . 601 c. Soorten winkelcommunicatie . . 602 d. Functies van winkel . . . . . . . . . . 602 7. Verpakking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 602 a. Verpakkingseisen . . . . . . . . . . . . 602 8. Persoonlijke verkoop . . . . . . . . . . . . 603 a. Beperkt aantal prospects . . . . . . 603 b. Klein marktgebied . . . . . . . . . . . 603 c. Hoge aankoopprijs . . . . . . . . . . . 603 d. Langdurige verplichting . . . . . . . 603 e. Aanpassing aan individuele behoeften . . . . . . . . . . . . . . . . . . 603 f. Toelichting nodig . . . . . . . . . . . . 603 g. Onderhandelen over prijs . . . . . 604 h. Sterke binding met bestaande ­leverancier . . . . . . . . . . . . . . . . . 604 9. Beurzen en tentoonstellingen . . . . . . 604 a. Hoofdgroepen . . . . . . . . . . . . . . 604 b. Zeven soorten . . . . . . . . . . . . . . 604 c. Beursplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . 605 XXXI

Inhoudsopgave

F. Mediaplan en selectie 1. Mediadoelstellingen . . . . . . . . . . . . . 605 a. Het bereik van de doelgroep . . . 605 b. De contactfrequentie . . . . . . . . . 606 c. Het marktgebied . . . . . . . . . . . . 606 d. De timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . 606 2. Voorlopig mediabudget . . . . . . . . . . 606 3. Mediastrategie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 606 4. Mediatactiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 607 5. Definitief mediabudget . . . . . . . . . . . 607 6. Plaatsingsschema . . . . . . . . . . . . . . . 607

b. Bureaukorting . . . . . . . . . . . . . . 621 c. Retourcommissie . . . . . . . . . . . . 621 3. Briefing reclamebureau . . . . . . . . . . 621 a. Strategie en positionering van merk . . . . . . . . . . . . . . . . . . 621 b. Beschrijving van doelgroep . . . . 621 c. Communicatiedoelstellingen . . . 622 d. Propositie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 622 e. Richtlijnen vormgeving/tekst . . . 622 f. Voorkeuren media/middelen . . . 622 g. Budget . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 622 h. Tijdsplanning . . . . . . . . . . . . . . . 622

I. Onderzoek en respons G. Media en middelen 1. Integratie meerdere media . . . . . . . . 608 2. Diverse media en middelen . . . . . . . 608 a. Dagbladen . . . . . . . . . . . . . . . . . 608 b. Huis-aan-huisbladen . . . . . . . . . 609 c. Publiekstijdschriften . . . . . . . . . 609 d. Vakbladen en jaarboeken . . . . . . 610 e. Telefoonboeken . . . . . . . . . . . . . 610 f. Folders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611 g. Billboards . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611 h. Abri’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 612 i. Lichtmastreclame . . . . . . . . . . . 612 j. Radio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 613 k. Televisie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 614 l. Bioscoopreclame . . . . . . . . . . . . 615 m. Sociale media . . . . . . . . . . . . . . . 615 n. Eigen auto’s/vrachtwagens . . . . 616 o. Auto’s, taxi’s, vrachtwagens van derden . . . . . . . . . . . . . . . . . 617 p. Bussen, trams en metro’s . . . . . 617 q. Luchtsleepreclame . . . . . . . . . . . 618 r. Luchtballonnen . . . . . . . . . . . . . 618 s. Toiletreclame . . . . . . . . . . . . . . . 619 t. Vlaggen en wimpels . . . . . . . . . 619

H. Het reclamebureau 1. Selectie reclamebureau . . . . . . . . . . 620 a. Eerste ruwe selectie . . . . . . . . . . 620 b. Referenties checken . . . . . . . . . 620 c. Kennismakingsgesprek . . . . . . . 620 2. Afspraken reclamebureau . . . . . . . . . 620 a. Samenwerkingscontract . . . . . . 621 XXXII

1. Ontwikkelingsonderzoek . . . . . . . . . . 623 a. Communicatiestrategieonderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 623 b. Conceptonderzoek . . . . . . . . . . . 623 c. Pretests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 623 2. Evaluatieonderzoek . . . . . . . . . . . . . . 623 a. Posttests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 623 b. Reclamecampagne-evaluatie . . 624 3. Onderzoeksbureaus . . . . . . . . . . . . . 624 4. Respons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 624

J. Regelgeving reclame 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 624 2. Reclame Code Commissie . . . . . . . . 624 3. Vergelijkende reclame . . . . . . . . . . . . 625 4. Wet koop op afstand . . . . . . . . . . . . 625 5. Colportagewet . . . . . . . . . . . . . . . . . . 625 6. Auteursrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 625 7. Gedragscode streetmarketing . . . . . 626 8. Overige gedragscodes . . . . . . . . . . . 626

K. Promotionele acties 1. Prijsvraag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 626 2. Kansspel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 626 a. Loterij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 627 b. Sweepstakes . . . . . . . . . . . . . . . 627 c. Winkelweekacties . . . . . . . . . . . . 627 d. Bingo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 627 3. Bezwaar en beroep . . . . . . . . . . . . . . 628 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave

Hoofdstuk XX Internet voor ondernemers

A. Zoeken op internet 1. De juiste zoekmachine . . . . . . . . . . . 631 a. Zoekopdracht . . . . . . . . . . . . . . . 631 b. Welke zoekmachines? . . . . . . . . 631 2. Doelgericht zoeken . . . . . . . . . . . . . . 634 a. Booleaans zoeken . . . . . . . . . . . 634 b. Exacte zoekterm . . . . . . . . . . . . . 634 c. Extra hulpmiddelen . . . . . . . . . . 634

B. Domeinnaam registreren 1. Mogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 635 a. Naam zelf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 635 b. Extensie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 636 c. Nog vrij? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637 2. Registratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637 a. Domeinnaamregistratie . . . . . . . 637 b. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637 c. Betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637 d. Flexibiliteit en ondersteuning . . . 638 e. Reglement voor aanbieders domeinnaamregistratie . . . . . . . 638

C. Domeinnaambescherming

3.

4.

5.

6.

7.

1. Risico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 638 2. Bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 638 a. Wat te doen bij een geschil? . . . 639 3. Preventief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 639 4. Overnemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 639

D. Een website voor uw ­onderneming 1. Wanneer interessant? . . . . . . . . . . . . 640 a. Visibiliteit en imago . . . . . . . . . . 640 b. Aanpasbare inhoud . . . . . . . . . . 640 c. Snelheid en efficiëntie . . . . . . . . 640 d. Dienstverlening en bereikbaarheid . . . . . . . . . . . . . . 640 e. Drempelverlaging . . . . . . . . . . . . 640 f. E-mail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 641 2. Functies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 641 a. Digitale brochure . . . . . . . . . . . . 641 © De Ondernemersgids,

8.

b. Catalogus . . . . . . . . . . . . . . . . . . 642 c. Berekeningen en interacties . . . 642 d. Feedback van klanten . . . . . . . . 642 e. Klantenbinding . . . . . . . . . . . . . . 643 f. Nieuwsbrief . . . . . . . . . . . . . . . . 643 g. Online verkoop . . . . . . . . . . . . . . 644 h. Wet koop op afstand . . . . . . . . . 645 Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 646 a. Bakkerij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 646 b. Drukkerij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 647 c. Reisbureau . . . . . . . . . . . . . . . . . 648 d. Overzicht en kosten . . . . . . . . . . 649 Ontwerp en bouw . . . . . . . . . . . . . . . 649 a. Wie maakt de website? . . . . . . . 649 b. Waarop letten? . . . . . . . . . . . . . . 649 Plaatsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 652 a. Provider . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 652 b. Hostingfirma . . . . . . . . . . . . . . . 652 Ontwerp van de website . . . . . . . . . . 652 a. Beelden, video en audio . . . . . . 652 b. Recycling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 652 c. Achtergrond en teksten . . . . . . . 653 d. Gemak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653 e. Technische vereisten . . . . . . . . . 653 f. Zoekmachinevriendelijkheid en promotie . . . . . . . . . . . . . . . . 653 g. Onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . 654 Promotie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 654 a. Mogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . 654 b. Zoekmachines . . . . . . . . . . . . . . 654 c. Banners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 658 d. Andere vormen van online adverteren . . . . . . . . . . . . . . . . . 658 e. Klassieke media . . . . . . . . . . . . . 660 Totale kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 660

Hoofdstuk XXI Overdracht en einde van de onderneming

A. Overdracht onderneming 1. Eenmanszaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663 a. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663 b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 664 c. Personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 664 XXXIII

Inhoudsopgave 2. Vof/maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . 665 a. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 665 b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 665 c. Personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 666 3. BV/NV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 666 a. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 666 b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 667 c. Personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 669

B. Overdracht met behoud van  controle 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 670 2. Eenmanszaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 670 a. Van eenmanszaak naar Vof . . . . 670 b. Van eenmanszaak naar CV . . . . 670 c. Inbreng in een BV . . . . . . . . . . . 670

D. Einde van de onderneming 1. Eenmanszaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680 a. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680 b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680 2. Vof/maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . 681 a. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 681 b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 681 3. BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 681 a. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 681 b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 682 4. Bedrijfsbeëindiging . . . . . . . . . . . . . . 682 a. Stappenplan . . . . . . . . . . . . . . . . 682 b. Informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 684

Hoofdstuk XXII ICT-recht

3. BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 671 a. Prioriteitsaandelen . . . . . . . . . . . 671 b. Raad van commissarissen . . . . 671 c. Certificering . . . . . . . . . . . . . . . . 672

C. Wat bij overlijden? 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 673 a. Erfgenamen . . . . . . . . . . . . . . . . 673 b. Wettelijke verdeling . . . . . . . . . . 673 c. Vorderingen voor de kinderen . . 674 2. Eenmanszaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 674 a. Toedeling aan de langstlevende . . . . . . . . . . . . . . . 674 b. Verdeling ongedaan . . . . . . . . . . 674 c. Rechten voor bedrijfsopvolger . . 674 3. Vof/maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . 675 4. BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 675 a. Een aandeelhouder . . . . . . . . . . 675 b. Meerdere aandeelhouders . . . . . 676 5. Mogelijkheden in een testament . . . 676 6. Fiscale aspecten bij overlijden . . . . . 677 a. b. c. d. XXXIV

Inkomstenbelasting . . . . . . . . . . 677 Eenmanszaak/Vof . . . . . . . . . . . . 677 BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 677 Erfbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . 678

A. Elektronische overeenkomsten 1. Totstandkoming . . . . . . . . . . . . . . . . 687 2. Overeenkomst met een consument . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 687 a. Wet koop op afstand . . . . . . . . . . 687 b. Informatieplicht (7:46c lid 1 BW) . . . . . . . . . . . . . . 687 c. Uitzonderingen Wet koop op afstand . . . . . . . . . . . . . . . . . 688 3. Overeenkomst met een consument of met een bedrijf . . . . . . . . . . . . . . . 688 a. Informatieplichten . . . . . . . . . . . 688 b. Gevolgen niet-naleven informatieplicht . . . . . . . . . . . . . 689 4. Algemene voorwaarden . . . . . . . . . . 689

B. De elektronische handtekening 1. Het doel van een elektronische handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 689 a. Authenticiteit . . . . . . . . . . . . . . . 690 b. Integriteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 690 2. De definitie van de elektronische handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 690 © De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave a. Wanneer is er sprake van een elektronische handtekening? . . 690 b. Gewone elektronische handtekening . . . . . . . . . . . . . . . 690 c. Geavanceerde elektronische ­handtekening . . . . . . . . . . . . . . . 690 d. Gekwalificeerde elektronische ­handtekening . . . . . . . . . . . . . . . 691 3. Mogelijkheden van de elektronische handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 691 a. Elektronisch factureren . . . . . . . 691 b. Elektronische polis . . . . . . . . . . . 691 c. PKIoverheid . . . . . . . . . . . . . . . . 691

C. Privacywetgeving 1. Wat is een persoonsgegeven? . . . . . 692 2. Wanneer is de Wbp van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 692 a. Geautomatiseerde verwerking . . 692 b. Wat valt onder verwerken van ­persoonsgegevens? . . . . . . 692 3. Uitzonderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 692 4. Waarmee moet u rekening houden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 692 a. Melden bij CBP . . . . . . . . . . . . . 692 5. Privacy en website . . . . . . . . . . . . . . 693 a. Een privacyverklaring . . . . . . . . 693 b. Waarom een privacyverklaring? . . . . . . . . . . . . . . . . . 693 c. Waar moet een privacyverklaring aan voldoen? . . . . . . 693 d. Checklist privacyverklaring . . . . 693 6. Reclame via e-mail . . . . . . . . . . . . . . 694 a. SPAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 694 b. Telecommunicatiewet . . . . . . . . 694

Hoofdstuk XXIII Internationaal zakendoen

A. De voorbereiding 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 699 2. Hulp in Nederland . . . . . . . . . . . . . . . 699 a. EVD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 699 b. Kamer van Koophandel . . . . . . . 699 c. Adviesorganisaties . . . . . . . . . . . 699 3. Hulp ter plekke . . . . . . . . . . . . . . . . . 699 a. NBSO’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 699 b. De EVD marktscan . . . . . . . . . . . 699 4. Naar welk land exporteren? . . . . . . . 699 a. Hoe moet u kiezen? . . . . . . . . . . 699 b. Landeninformatie en cultuurverschillen . . . . . . . . . . . . 700 5. Handelsreizen en beurzen . . . . . . . . 700 a. Handelsreizen . . . . . . . . . . . . . . . 700 b. Buitenlandse beurzen . . . . . . . . 700

B. Samenwerking 1. Redenen om samen te werken . . . . 701 2. Soorten samenwerking . . . . . . . . . . 701 a. Concentraties . . . . . . . . . . . . . . . 701 b. Allianties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701 3. Agenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701 4. Joint-venture en kangoeroesysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701 5. 2g@there . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 701

C. Subsidies 1. Nederlandse subsidie . . . . . . . . . . . . 701 2. Europese subsidie . . . . . . . . . . . . . . . 702

D. Elektronisch bewijs 1. Bewijslastverdeling . . . . . . . . . . . . . . 694

D. Internationaal betalen en innen

2. Waardering van bewijs . . . . . . . . . . . 695

1. Factureren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 702

a. Welke bewijsmiddelen? . . . . . . . 695 b. Waarderen van bewijs . . . . . . . . 695 c. Onderhandse akte . . . . . . . . . . . 695

2. Betalingswijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . 702

© De Ondernemersgids,

a. Open account . . . . . . . . . . . . . . . 702 b. Rembours . . . . . . . . . . . . . . . . . 702 XXXV

Inhoudsopgave 3. Garanties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 702 a. Letter of Credit . . . . . . . . . . . . . . 702 b. Bankgarantie . . . . . . . . . . . . . . . 703 c. Documentair incasso . . . . . . . . . 703 d. Kredietverzekering . . . . . . . . . . . 703

E. Juridische zaken 1. Samenwerkingsvormen juridisch regelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 704 a. Licenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 704 b. Franchising . . . . . . . . . . . . . . . . . 704 2. Offertes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 704 3. Onderhandelen vrijblijvend? . . . . . . . 705 4. Letter of Intent . . . . . . . . . . . . . . . . . . 705 5. (Ver)koopovereenkomst . . . . . . . . . . 705 6. Algemene voorwaarden . . . . . . . . . . 705 7. Problemen: naar de rechter? . . . . . . 705 a. Een conflict . . . . . . . . . . . . . . . . . 705 b. Welke rechter is bevoegd? . . . . 705 c. Een rechtskeuzeclausule . . . . . . 706 d. Arbitrage en mediation . . . . . . . 706 e. Incoterms . . . . . . . . . . . . . . . . . . 706 f. Intellectueel eigendom . . . . . . . . 706

3. Vergunningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709 a. Wie kan u helpen? . . . . . . . . . . . 709 b. In- en uitvoervergunning . . . . . . 709 c. Certificaat van oorsprong (CvO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709 4. Overige formaliteiten . . . . . . . . . . . . . 709 a. Vrachtbrieven . . . . . . . . . . . . . . . 709 b. Bindende Oorsprongsinlichting (BOI) . . . . . . . . . . . . . . 709 c. Sagitta-codes . . . . . . . . . . . . . . . 710 5. Douaneformulieren . . . . . . . . . . . . . . 710 a. EUR1-Certificaat . . . . . . . . . . . . . 710 b. Admission Temporaire Roulette (ATR) . . . . . . . . . . . . . . 710 c. Admission Temporaire/Temporary Admission (ATA-Carnet) . . . . . . 710 d. Forwarders Certificate of Receipt (FCR) . . . . . . . . . . . . . . . 711 e. Forwarders Certificate of Transport (FCT) . . . . . . . . . . . . . 711 f. Factuurverklaring . . . . . . . . . . . . 711 g. Leveranciersverklaring . . . . . . . . 711

I. Btw

1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 707

1. Leveringen binnen EU a. Toepassen 0-tarief . . . . . . . . . . . 711 b. Het 0-tarief niet toepassen . . . . 711 c. Fictieve intracommunautaire levering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 712

2. Diverse vormen . . . . . . . . . . . . . . . . . 707

2. Leveringen buiten de EU . . . . . . . . . 712

F. Exportfinanciering

G. Transport

J. Belasting over buitenlandse winst

1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 707

1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 712

2. Expediteurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 708 a. Wat is een expediteur? . . . . . . . 708 b. Wat doet een expediteur? . . . . . 708 c. Enkele voordelen . . . . . . . . . . . . 708

2. Inrichting en vertegenwoordiging . . 712 a. Vaste inrichting . . . . . . . . . . . . . 712 b. Vaste vertegenwoordiging . . . . . 712 c. Toch in buitenland belast . . . . . . 712

3. Soorten transport . . . . . . . . . . . . . . . 708

3. Dochtervennootschap . . . . . . . . . . . . 713

4. Verzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 708

H. Douane

K. Importeren 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 713

1. Taken van de douane . . . . . . . . . . . . 708

2. Geschikte producten . . . . . . . . . . . . . 713

2. Invoerrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709

3. Geschikte leveranciers . . . . . . . . . . . 713

XXXVI

© De Ondernemersgids,

Inhoudsopgave 4. Juridisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 713 a. Productaansprakelijkheid . . . . . 713 b. Parallelimport . . . . . . . . . . . . . . . 714 c. Douaneregime . . . . . . . . . . . . . . 714

Hoofdstuk XXIV Modellen Inhoudsopgave. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 716

Hoofdstuk XXIV Trefwoordenregister Trefwoordenregister. . . . . . . . . . . . . . . . . 723

© De Ondernemersgids,

XXXVII