Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
INDEX A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T U V W X -Y-Z Inleiding Het satelliet A B C Satellietontvangst kent erg veel begrippen. Wij gebruiken dagelijks deze begrippen. Maar weet ook u wat deze begrippen allemaal betekenen ........ ? Klik op een letter voor de daarbij horende begrippen: -AACTUATOR De motor met het circuit voor terugkoppeling van de schotelbewegingen(alleen bij draaibare opstellingen). ADAPTER Hulpsteker/ tussensteker of overgang tussen twee elektrische schakelingen, ook wel "interface". ADR Dit staat voor Astra Digitale Radio. Een extra voorziening op subcarriers (hulpdraaggolven) van de analoge transponders waarbij hoogwaardige radioprogramma's Digitaal worden uitgezonden. ADR wordt in het Musicam (MPEG-1) geluidsvorm uitgezonden. AFC Automatic Frequentie Control = Automatische frequentie (bij-)regeling. AFSTANDSBEDIENING Niet alleen satelliettuners maar ook andere apparatuur worden doorgaangs draadloos bediend. Een andere benaming voor afstandsbediening is ook "Remote Controle". AFRTS Armed Forces Television Radio Service. Televisie en radioprogramma's die de Amerikaanse troepen (VS) per satelliet internationaal wordt uitgezonden. AGC Automatic Gain Control = Automatische regeling van de versterking
1 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
ALBEDO Verhouding van de intensiteit v/d gereflecteerde straling tot de intensiteit v/d opvallende straling. AM Amplitude Modulatie. Informatieoverdracht via wijziging van de amplitude. De grootte of sterkte van een signaalbron. ANIK Een serie van Canadese communicatiesatellieten. ANIK 1-3 is een c-, en ku-band satelliet. ANTENNE Meestal een stuk koper of aluminium dat ethersignaal omzet in een bruikbaar elektrisch signaal. Dit signaal kan bv dmv een ontvanger verder worden verwerkt. Draad, staaf- of ferrietantenne, bij microgolven "probe" genoemd. ANTENNEVERSTERKER Een elektronische schakeling die een te zwak elektrisch antennesignaal versterkt tot een goed bruikbaar niveau voor een ontvanger. ANTENNEWINST Een maat voor de versterking van een antenne (in dBi). Winst in dB t.o.v. een isotrope straler, die signalen uit alle richtingen ontvangt. Aan het isotrope model wordt een winst van 0 dB toegekend. Bepalend voor de hoogte van de antennewinst zijn de antennediameter d (in m), de frequentie f (in GHz) en het oppervlakterendement n (=60%). GA=10log[n(d.f)?].De antennewinst is evenredig met het kwadraat v/d frequentie (Gf2) en de antennediameter (G~d?). APM Attached Pressurised Module, of Ruimtelaboratorium. APOGEUM Na de lancering komt een satelliet in een zo gunstig mogelijk ellipsvormige (GTO) baan. De ellipsvormige baan heeft als hoogste punt (het Apogeum) op zo'n 36000 km. De snelheid van de Satelliet heeft op dit punt een snelheid van 1597 m/sec. Daarna wordt hij weer door de aarde aangetrokken en komt op het PERIGEUM (het punt van de ellipsvormige baan dat het dichtst bij de aarde ligt met z'n 400 km). ASAP Automated Shipboard Aerological Program ASDAR Aircraft to Satellite Date Relay ASTRA Inmiddels een 7-tal satellieten geparkeerd op 19.2 gr Oost. Eigendom van de S.E.S uit
2 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
Luxemburg. Het 2e geostationaire slot van Astra is op 28.2 gr Oost. ASTRASCHOTEL Een oude benaming die men vroeger gaf aan een vast opgestelde -vaak met een doorsnede van 60 of 80 cm- schotel, die op 19.2 gr Oost was uitgericht. Omdat de Astra de eerste was die meerdere (mediumpower) satellieten op dit slot parkeerden, kon er met 1 vaste schotel relatief veel zenders ontvangen worden. Met de kreet Astraschotel vlogen toen de ~setjes over de toonbank. ATMOSFERISCHE VERLIEZEN Een klein deel van de uitgezonden energie komt daadwerkelijk aan op aarde. Tussen zend- en ontvangstantenne verliest het signaal maar liefst 205dB (in de KU-band) aan sterkte. Binnen de dampkring is een deel van de verliezen te wijten aan electronenabsorbtie door zuurstofmoleculen en door waterdamp. Door de lagere frequentie in de C-band zijn hier de verliezen wat geringer. ATTENUATION Dit is de verzwakking van een elektrisch signaal of lichtbron. AV-bus De vroegere DIN-aansluiting op TV's, bedoeld voor videorecorders, satellietontvangers en en/of HiFi-installaties, is inmiddels vervangen voor de Scart-bus. De Scartconnector is een 21 polige, vrij vierkanten connector. AZIMUTH De Azimuth wordt uitgedrukt in kompasgraden (in het horizontale vlak) en geeft dus aan in welke richting de satelliet staat. Het spreekt voor zich dat dit voor iedere plaats op de kaart een ander getal zal zijn. De andere hoek, waar een schotel aan moet voldoen wanneer deze geplaatst wordt, is de Elevatie.[ -BBAKENSIGNAAL Dit is een ongemoduleerd identificatiesignaal van een satelliet. BANDBREEDTE Is een gebied (spectrum) waarbinnen een signaal (elektromagnetische trilling) door een zender/ontvanger goed kan worden verwerkt (doorgelaten wordt). Voor de meeste satellieten is dit een breedte van zo'n 27 MHz. Voor sommige 36 MHz. Een andere benaming is overdrachtscapaciteit. BASEBAND Basisband)Wordt bij D2MAC of VideoCrypt aangeboden als basissignaal. Nadat een analoog signaal door de ontvanger is ontvangen en versterkt, kan het verder uitgeplozen worden. D.w.z. het audio eraf zodat er alleen video overblijft (CCIT de-emphasis filtering). (Video ) uitgangssignaal van ca 50 Hz-6 MHz op een monitor zichtbaar.
3 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
BDB British Digital Broadcasting. "Kabel" concurrent van BSkyB. BEAM Bundel of gebied (gericht). Beam-antennes zijn richtantennes. Beam in deze betekenis; verzorgingsgebied van de satelliet op aarde. Zo kunnen er verschillende soorten verzorgingsgebieden zijn, b.v. elliptische of cirkelvormige gebieden. Deze vorm hangt af van de invalsrichting vna het signaal, en de openingshoek van de zendantenne. Zo onderscheidt men global-beams, hemisphere-beams, zone-beams en spot-beams. BELICHTER Zie Feedhorn. BER Dit staat voor Bit Error Rate(Bitfoutratio), en is het totaal aantal ontvangen digitale pakketjes gedeeld door het totale aantal pakketjes per tijdseenheid. Uiteraard spreken we hier alleen over bij DIGITALE signalen. Er zijn twee soorten BER, nl: BER-in en BER-out oftewel voor- of nafoutcorrectie. B-FRAME Dit is bij MPEG een voorgeschreven manier van digitale beeldopbouw. Bij zo'n "bi-directioneel" frame worden componenten van zowel voorafgaande als komende beelden meegewogen. BIRD Bijnaam voor een satelliet van de Eutelsat, m.n. de Hotbird op 13 gr Oost. BK Breedbandkabel (-net). BLOK-CONVERTER Microgolf-omzetter, ook wel block-downconverter. Dit onderdeel zet een compleet frequentiebereik om naar een ander. B.v. 10,9...11,7 GHz naar een eerste MF van 950...1750MHz. BLOKKEN Bij DVD wordt het beeld bloksgewijs gecodeerd. Als er tijdens de ontvangst hiervan storingen zijn kunnen defecte blokken in het beeld teruggevonden worden. BNC Bajonet Nut Connector. Dit is een Hoogfrequente coaxiale stekerverbinding. BOLOMETER Meetinstrument om hele kleine warmteverschillen te meten. Er kan hiermee o.a. stralingsenergie gemeten worden van de verschillende componenten van een stralingsspectrum. Wordt o.a. gebruikt in weersatellieten
4 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
-CCA Cloud Analysis of wolkananalyse. CAM Conditional Acces Module wil niets anders zeggen dat het een uitwisselbaar -decodeer en versleutel-gedeelte van een digitale ontvanger is. Dit t.b.v. de onvermijdbare smartcards. CARRIER Draaggolf; aanduiding voor het hoogfrequente signaal waarop het informatie bevattende signaal wordt gemoduleerd. CASSEGRAIN (-ANTENNE) De cassegrain is een te vergelijken schotel als de primefocus (van een sterrenkijker ontleende constructie). De LNB wordt middels een hyperbolische hulpreflector aangestraald. Door deze construktie is het rendement verder opgelopen tot wel zo'n 70%. C-BAND Dit zijn de satellietfrequenties in het gebied 3.7 t/m 4.1 GHz. CCIR Comite Consultatif International de Radio, ofwel een internationaal adviescomite voor radio en televisie. CCIR is op haar beurt weer een onderdeel van ITU (Internationale Telecommunicatie-Unie). Deze instelling stelt regels vast voor radio en tv, wijst frequenties toe en registreert alle radiofrequenties. Ook worden gegevens over allerlei aspecten van de telecommunicatie verzameld, er wordt onderzoek gedaan en advies uitgebracht. Deze club is natuurlijk ook verantwoordelijk voor satellietradio en -televisie. CCITT Comite Consultatif des Telegraf et Telecommunication. Dit is de telecommunicatie-afdeling van de ITU. CDS Climate Date Set, of klimaatgegevens. CEPT Conference Europeen des Administrations des Postes et Telecommunication, ofwel het comite van de Europese post-, telefonie- en telegrafie directies. CET Central Europenean Time (Centrale Europese Tijd). Engeland (GMT/UCT) +1 uur. CHANNEL Kanaal of frequentiegebied voor een specifieke (radio, TV, telex) uitzending. TV-kanaal is 6
5 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
MHz breed, AM radio 15 KHz, FM 300 KHz, Satelliet 27-36 MHz. CHROMINANTIE Kleurinformatie bij de overdracht van een kleurentelevisiesignaal als deel van het gedemoduleerde TV-signaal. CIRCULAIRE POLARISATIE Om wederzijdse beïnvloeding en storing te voorkomen, wordt bij deze polarisatie (elektrische vector) het signaal links- dan wel rechtsdraaiend (roterend) gepolariseerd. uitgezonden of ontvangen. CLAMPING Begrenzende schakeling of limiter, soms het signaal op een zeker niveau vastleggend. CLARKE Een Engelse ingenieur en auteur Arthur Clarke die in 1945 het idee van satellietzenders publiceerde. CLARKE BELT Zie ook Geostationaire baan. Gordel of baan om de aarde waarop geostationaire satellieten kunnen worden gesitueerd. C-MAC Relatief nieuwe overdrachtsnorm voor tv-signalen met grotere bandbreedte (15 MHz), zoals die bij satellieten beschikbaar is (in tegenstelling tot aardse zenders). Bij deze norm worden de afzonderlijke beeldcomponenten gemultiplexed. De C staat voor het audiomodulatiesysteem, terwijl MAC staat voor Multipexed Analogue Components. CMS Centre de Météorologie Spatiale. CMV Cloud Motion Vectors. Uit de wolkenbewegingen afgeleide windvectoren. C/N-VERHOUDING Carier to Noise Ratio (ook wel afgekort tot CNR)Dit is een verhouding in dB's tussen het signaal en de (systeem) ruis. Het spreekt voor zich hoe beter de verhouding (ruisgetal F), hoe beter en vaak duurder de apparatuur. Bij analoge signalen dient het ontvangen signaal 12dB hoger te zijn dan het c/n getal, en voor digitale signalen is dit 9dB. Anders gezegd; De verhouding v/d (gewenste) signaalsterkte tot de (ongewenste en onvermijdelijke) aanwezige storende ruis-component. CLUSTER Een groep satellieten op dezelfde nominale baanpositie. COAX
6 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
De speciale transportkabel tussen schotel en ontvanger waarbij de binnenader omgeven is door meestal een gevlochtendraadmantel als buitengeleider. Om het signaal zo optimaal mogelijk de ontvanger in te krijgen worden er aan weerzijde van deze kabel speciale f-connectoren gebruikt. U dient er voor te zorgen dat de kabel bv. niet geplet of beschadigd wordt, de impedantie (weerstand) zal hierdoor veranderen en de ontvangstkwaliteit zal afnemen. CODERING Gecodeerde pay-tv-programma's worden veelal op deze manier uitgezonden, zodat alleen abonnees naar dit signaal kunnen kijken. In de decoders zal een decodeersleutel aangebracht moeten worden, om beeld en/of geluid te verkrijgen. COINCIDENTIE Komt veel voor in het voor- en najaar.Dit is, vanuit de ontvangstschotel gezien, het in 1 lijn "zien" van satelliet en de zon. Schotelbezitters vinden dit niet fijn, omdat dit niet alleen spikes veroorzaakt maar soms ook nog ergere schades. Ook de warmte wordt immers teruggekaatst naar het brandpunt van de schotel, en daar bevindt zich ook de LNB. COMMON INTERFACE Soort ontwerp van digitale ontvangers, waarbij alle software voor de diverse encodering in een CAM wordt ondergebracht. Deze ontvangers zullen voor diverse coderingsvormen geschikt zijn. COMPOSITIESIGNAAL "Composite Baseband" Door de satelliettuner gemoduleerd audio/videosignaal. Met dit signaal kan een videoapparaat rechtstreeks via de AV-bus (scart) worden aangestuurd, of indirect via de antenne-ingang, na remodulatie. CONAX Een Scandinavisch digitale TV coderingsvorm. CROSS-COLOR Dit is de overspraak van het luminantiesignaal (helderheidssignaal) naar het chrominantiesignaal. CROSS-LUMINANTIE Dit is de overspraak van het chrominantiesignaal (kleursignaal) naar het luminantiesignaal (helderheidssignaal). -DD2-MAC Multiplexed Analogue Components, door Frankrijk en Duitsland overeengekomen nieuwe televisienorm voor hoogkwalitatieve beeld- en geluidsoverdracht per satelliet. In Engeland had men de voorkeur voor de C-MAC variant. Ten opzichte van de bekende PAL en SECAM systemen gewijzigd overdrachtsysteem, dat naast een betere beeldkwaliteit ook 'n hoge mate van flexibiliteit mogelijk maakt. Zo kunnen meerdere audiokanalen tegelijk worden uitgezonden, plus bv. een meer uitgebreide of nieuwe data- en informatieservice.
7 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
D2-MAC DECODER Dit apparaat heeft men nodig, om een in D2-Mac uitgezonden programma op 'n gewone tv te kunnen bekijken en wordt doorgaans via de scart- of AVbus aangesloten. DAB Digitale Audio Broadcasting. DATASTREAM Het totale digitale TV signaal incl. geluid ed.dB Decibel. Logaritmische maat voor de verhouding van twee signalen. Internationale dimensieloze eenheid, bedacht door Alexander Graham Bell, om de verhouding aan te geven tussen 2 elektrische vermogens, spanningen, stromen of geluidsniveau's. 1 Bell (B)= 10 decibel. dBi Antennewinst ten opzichte van een isotrope (in alle richtingen dezelfde eigenschappen vertonend) straler. dBm Vermogensverhouding t.o.v. een milliwatt. DBS(Direct Broadcasting Satellite). Een omroepsatelliet met een hoog zendvermogen (vaak met een spotbeam), die met relatief kleine paraboolantennes te ontvangen zijn. DBS-BAND Het frequentiegebied in de KU-band tussen 11.75 en 12.5 GHz. Dit gebied is voor broadcastsatellieten. dBu Spanningsverhouding t.o.v. een microvolt. dBW Logaritmische vermogensverhouding en geeft de verhouding van een signaal in dB's ten opzichte van 1W. DCP Data Collection Platform, of data-acquisitieplatform. DCPRS Data Collection Platform Re-transmission System. DCS Data Collection System of data-acquisitiesysteem. DECLINATIEHOEK Dit is de hoek tussen de pool-as en satellietantenne. Deze hoek bedraagt aan de evenaar 0°
8 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
en neemt met de breedtegraad toe. DECODER Is een schakeling (descrambler) om versleutelde/verminkte (encoded) signalen weer zichtbaar te maken. Dit kan zowel in- als extern met uw ontvanger verbonden worden. DE-EMPHASIS Voordat een analoog signaal de zendantenne verlaat is hier een extra ruisonderdrukking aan toe gevoegd. Dit wordt Pre-Emphasis genoemd. Nadat het sinaal uw schotel bereikt heeft, en de ontvanger ingaat, wordt dit door de De-Emphasis schakeling getransporteerd. Het kan een beetje vergeleken worden met de "Dolby" schakeling van uw cassettedeck. Bij geringe uitsturing werkt het netwerk als een laag doorlaatfilter met variabele kantelfrequentie, waarvan het 3-dB-punt naar lagere frequenties verschuift. DE-INTERLASER Dit is een apparaat, om een geïnterlinieerd beeldsignaal (halfbeeld) om te zetten in een progressief, niet geïnterlinieerd beeldsignaal, (volbeeld). DE-MODULATOR Een schakeling (detector) om het gemoduleerde (informatie bevattende) signaal van de draaggolf te scheiden (demoduleren). DEMPER M.a.w. een verzwakker om de eventuele te sterke signalen kleiner te maken voor een goed signaal voor de ontvanger. Meestal worden deze dempers gewoon tussen de coax en de ontvanger opgenomen. DESCRAMBLER Schakeling om gecodeerde tv-programma's aan de ontvangerkant weer te kunnen decoderen. Dit zijn veelal schakelingen om de programma-aanbieders het mogelijk te maken, om kijkgelden voor de geleverde programma's te kunnen innen . DFS Deutscher Fernmelde Satelliet. De eerste Duitse communicatiesatelliet, de Kopernikus DIËLECTRICUM Dit is de isolatie tussen tweegeleiders, variërend van lucht tot diverse kunststoffen. De aard v/d isolatie bepaald de invloed op een elektrisch veld. Teflon of perspex als isolatie maakt ontvangst van circulaire polarisatie in een golfpijp (golfgeleider) mogelijk. DigiTAG Digital Terrestrial Television Action Group DIGITAAL Niet geleidelijk , maar stapsgewijs variabel getransporteerd, uitgezonden of weergegeven signaal, meestal twee (binair) niveaus, een 0 of een 1. Door combinaties zijn er onuitputtelijke
9 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
mogelijkheden. DIPOOL Symmetrisch geconstrueerde antenne. DISCRIMINATOR Dit is een schakeling, waarmee uit frequentie- of faseveranderingen amplitudeveranderingen kunnen worden afgeleid. DISEQC Besturingsinstallatie voor complexe buiteninstallaties. Dit systeem kan zowel draaibare als multifeed LNB's en een simpele vaste schotel opstelling door 1 kabel besturen. Dit gebeurd via seriële commando's. DISH Engelse term voor schotelantenne. DISPERSAL Door het gebruik van dezelfde frequenties uit diverse hoeken. En het spreiden (zo ver mogelijk uit elkaar) voorkomt men in het gehele gebied storingen. Deze verspreiding wordt Dispersie genoemd. DITHERING Dispersal of dispersie. Dit is het proces waarbij het satelliet TV signaal over de beschikbare bandbreedte wordt uitgesmeerd/verstrooid, teneinde storing van terrestrische (=aardse) microgolfzenders te voorkomen (energie dispersie). DOMSAT Domestic Satellite. Benaming van de tv satellieten van de VS. DOWNCONVERTER Schakeling die de ingangsfrequentie in het GHz-bereik om naar het MHz-bereik. De kwaliteit van de ontvangstinstallatie hangt grotendeels van het ruisgetal van de downconverter af. DOWNLINK Zoals het opgestraalde signaal -van zender naar satelliet- UPLINK heet, wordt het retoursignaal -van satelliet naar ontvanger- DOWNLINK genoemd. DOWNLINK BUDGET Berekening van frequentie, zendvermogen en ontvangstkwaliteit via de satelliet en ontvangstpositie. DSR Ongecompresseerde radiosignalen wat Digitale Satelliet Radio heet. In tegenstelling van ADR dat wel gecompresseerde signalen kent zal dit geen lang leven meer hebben.
10 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
DTC Direct To Car. Satellietradio voor directontvangst. DTH Direct To Home. (schotelmarkt) DTO Direct To Office. DUAL-BAND-LNC Converter voor de frequentiebereiken 10,95...11,75 GHz en 12,5...12,75 GHz. Deze frequentiebereiken worden omgeschakeld d.m.v. de voedingsspanning (14 of 18 V). DUAL LNB De oude LNB (Low Noise Blockconvertor) dat d.m.v. het omschakelen van het spanningsniveau twee frequentiebanden kon verwerken. Hij werd vooral gebruikt in de combinatie FSS/Telecomband. DVB Digitale Video Broadcasting. Dit is een relatieve nieuwe uitzendnorm als uitbreiding op de MPEG-2 norm. Hierdoor kunnen meerdere programma's digitaal in e e n frequentie worden uitgezonden. -EEACEM European Association of Consumer Manufactures EBU European Broadcasting Union. De vereniging van de belangrijkste Europese publieke omroepen. ECLIPS Zons- of maansverduistering. In dit geval verblijft de satelliet in de schaduw van de aarde waardoor de zonnepanelen geen energie meer kunnen leveren. Als beveiliging of backup dienen de accu's aan boord van de satelliet. Wanneer een satelliet niet zogenaamd "eclipsbeveiligd" is (d.m.v. accu's) valt hij van tijd tot tijd uit. ECS European Communication Satellite. De eerste ECS satelliet F1 (Flightobject 1) in het 11 GHz-bereik werd op 16 juni 1983 gelanceerd. Deze ECS had 12 transponders met elk een bandbreedte van 82 MHz en kon alleen ontvangen worden met schotels met een diameter van 4 meter of groter. De latere benaming van ECS F1 werd Eutelsat I. EIRP Equivalent/Effectieve Isotropically Radiated Power. dus m.a.w. equivalent gelijkmatig rondom afgestraald vermogen. Het uitzendvermogen van een transponder na het verlaten van de
11 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
zendschotel, uitgedrukt in dBW t.o.v. 1 Watt als een denkbeeldige, puntvormige stralingsbron. ELEKTROMAGNETISCH(E) Elektromagnetische trillingen spectrum:Golven die zich met de snelheid van het licht door de ruimte verplaatsen. Het totale gebied van frequenties waarbij deze wijze van voortplanting mogelijk is wordt het elektromagnetisch spectrum genoemd. ELF Extremely Low Frequencies 30 Hz - 300 Hz VF Voice Frequencies (Audio) 300 Hz - 3kHz VLF Very Low Frequencies 3 kHz - 30 kHz LF Low Frequencies 30 kHz - 300 kHz MF Medium Frequencies 300 kHz - 3 MHzHF High Frequencies 3 MHz - 30 MHz VHF Very High Frequencies 30 MHz - 300MHz UHF Ultra High Frequencies 300 MHz - 3GHz SHF Super High Frequencies 3 GHz - 30GHz EHF Extremely High Frequencies 30 GHz -300 GHz IR Infra Red 300 GHz - 30 THz ZL/UV Light & Ultra Violet Light 30THz - 300 THz ELEVATIE Dit is de hoek die de schotel maakt met het aardoppervlak, horizontaal gezien. Deze hoek wordt, net zoals de Azimuth, in graden uitgedrukt. Oorspronkelijk de hoogte van een ster boven de horizon. EPG Electronic Programme Guide - Elektronische Programma Gids ESA European Space Agency, ofwel Europese Ruimtevaart Organisatie. ESA is een consortium van meerdere Europese bedrijven. ESOC Europese Satelliet Organisatie in Darmstadt EUROCRYPT
12 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
Een veelgebruikte coderingsvorm bij D2MAC (M en S varianten). Vooral tussen 5gr Oost en 5 gr West wordt deze vorm veel gebruikt door Scandinavische en Franse zenders. EUTELSAT European Telecommunication Satellite Organisation, een samenwerkingsverband van de Europese PTT-bedrijven, waaronder KPN. -FFARADAY ROTATOR Magnetische (ferriet-) polarisator. FCC Federal Communications Commission. Hoogste telecommunicatie-instantie van de VS en is verantwoordelijk voor alle vergunningaanvragen en juridische zaken op telecommunicatie-gebied F-CONNECTOR Een coaxiale connector ontwikkeld voor hoge frequenties zoals bij satellietontvangst. F/D VERHOUDING Verhouding tussen brandpuntafstand en diameter van een schotel. Ook wel f/D-ratio of focus/diameter-ratio genoemd. FEEDHORN (Belichter) Omdat bij het terug kaatsen van de signalen in een paraboolantenne niet echt een brandpunt ontstaat, maar een wat grotere vlek, moeten de signalen verder worden gebundeld. Dit verder bundelen van de ontvangen energie wordt, d.m.v. een soort buisje gekoppeld aan de LNB, verzorgt. Dit "buisje" wordt Feedhorn genoemd. Zodoende kunnen de signalen optimaal aan de coaxkabel worden aangeboden . U kunt zich wellicht voorstellen dat bij iedere frequentie en schotelconstructie een andere feedhorn hoort. FEC Een methode bij digitale transport, fouten te kunnen herstellen, wordt Forward Error Correction genoemd. De Fec werkt wel d.m.v. extra meegezonden correctiebits. FILTER Een electronische schakeling die niet bruikbare signalen onderdrukt, en de andere juist doorlaat. FM Frequentie Modulatie, overdracht van informatie door het in overeenstemming daarmee vareren van de frequentie van een draaggolf (carrier). FOCUSHOEK De openingshoek van de feedhoorn. Wanneer je eigen oog bv de feedhoorn is, en de kijkrichting naar het schotelopervlak is, is het de bedoeling om een zo groot mogelijk deel van het schoteloppervlak te zien. Hierdoor kan een zo optimaal mogelijk deel van de signalen naar de lnb worden gestuurd.
13 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
FOOTPRINT Dit is een soort veldsterkteafdruk (vermogensfluxdichtheid) die een gebied weergeeft op het aardoppervlak waar een transponder met een bepaalde sterkte is te ontvangen. Een superbeam zal een kleinere maar sterkere footprint hebben dan een Widebeam. Met deze techniek kunnen er verschillende plekken op het aardoppervlak worden aangewezen waar een bepaalde satelliet te ontvangen moet zijn. De benaming verwijst naar de gelijkenis met een vingerafdruk. FRAME(s) Bij analoge, bv PAL/NTSC, signalen wordt -afhankelijk van het aantal Hertz- een beeld in 2 keer geschreven. Dit zijn dus 50 of 60 halve beelden. De 2 gedeeltes van het totale beeld, worden frames genoemd. Bij digitale tv wordt het beeld in groepjes (ook frames) geformeerd uitgezonden. Bekende soorten groepjes zijn de B, I, en P-frames. FREQUENTIE Het aantal periode per seconden. Frequentie f=1/T (T=trillingstijd). FSS Fixed Satellite Services, ofwel geostationaire satellieten. Dit zijn satellieten, die met dezelfde snelheid en richting als de rotatie van de aarde, op een hoogte van ca. 36.000 km boven de evenaar meebewegen, zodat ze, ten opzichte van de aarde, stilstaan. FSS-BAND De fss-band is ook een onderdeel van de KU-Band. Het gebied van deze band loopt van 10.7 t/m 11.75 GHz. -GGEO-STATIONAIRE BAAN (Clarke Belt) De geostationaire baan is een denkbeeldige baan op 35786 km hoogte. Iedere plek op deze baan staat t.o.v. de aarde stil. Iedere plek op die denkbeeldige baan heet een slot, een geostationair slot. In de volksmond wordt er vaak gemakshalve over 36000 km gesproken. GEO-SYNCHROON Satelliet die in dezelfde tijd als de aarde (ca. 24 uur) een volledige baan doorloopt. Dit noemt men: de satelliet is geostationair. GIGA HERTZ GHz. 10 tot de macht 9 Hz. (10.000.000.000) GLITCH Storende spanningspiek aan de uitgang van een A/D converter (analoge/digitale omzetter) bij verandering van de digitale ingangscode. GLOBAL BEAM Ook wel widebeam genoemd. Door een satellietzender uitgezonden bundel die een zo groot mogelijk deel van het aardoppervlak bestraalt.
14 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
GOLFGELEIDER Een holle geleider of golfpijp van passende afmeting, waarbinnen een elektromagnetische golf van ultra hoge frequentie kan worden getransporteerd. GOLFLENGTE Afstand tussen 2 punten in de voortplantingsrichting die zich in dezelfde bewegingsfase bevinden. =v/f (v=voortplantingssnelheid, 300.000km/s, f=frequentie). GPCP Global Precipitation Project, mondiaal project ter studie van de neerslag. GPS Global Positioning System. Een systeem waarmee je je eigen positie kunt bepalen op de aardbol. Vooral erg populair in het maritieme vak, bij bergsport en in het beroepsgoederenvervoer. Een netwerk van ca. 21 Satellieten, die op een hoogte van ongeveer 20000 km om de aarde draaien. De omlooptijd van iedere satelliet is 12 uur. Deze satellieten zenden continu signalen uit die door de ontvanger worden opgepikt. Doordat de ontvanger telkens het signaal van 4 satellieten vergelijkt, kan hij zeer nauwkeurig de positie op het aardoppervlak bepalen. (10 tot 15 m.). De ontvangstfrequentie van de GPS satellieten is 1,57542 GHz en kan met een kleine kruisdipool goed ontvangen worden. GREGORIAAN De gregoriaan is een aangepaste offsetschotel waarbij een elliptische hulpreflector het brandpunt verlengt, waardoor een beter feedrendement wordt bereikt. Het rendement kan wel een 80% bereiken. GTO Geostationairy Orbit (Geostationaire baan ) GTS Global Telecommunication System. Zoals de naam al doet vermoeden, is het een wereldomspannend communicatienetwerk van de World Meteorological Organisation (WMO). GT VERHOUDING Dit is een kwaliteitsconstante tussen G (gain) en T (temperatuur). Dit is in een formule terug te vinden. GT=Gs-10 log (T a + T inc) in dBk. Gs=schotelgain Ta=equivalente ruistemperatuur v/d schotel Tinc= equivalente ruistemperatuur v/d ontvangstinrichting. -HHD-MAC Een Europees systeem voor high definition television (hoge definitie tv). HD-MAC is downwardcompatibel met D2-MAC. HDTV High Definition Television. TV met hoog oplossend vermogen. Door verdubbeling van, zowel vertikaal (1250 lijnen) als horizontaal wordt het aantal beeldpunten per beeld vergroot tot
15 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
480.000. Deze beelden zijn daardoor scherper en detailrijker en zijn groter dan bij "normale" tv's. Het beeld heeft het formaat 16:9 i.p.v. 4:3 en is hierdoor te vergelijken met een bioscoopbeeld. HELICAL ANTENNE Spiraalvormige antenne. HEMT Dit staat voor High Electron Mobility Transistor. Het grootste kenmerk van deze transistortechniek is een zeer geringe ruis. HERTZ Hz. Internationale eenheid voor frequentie. Een steeds herhalend verschijnsel met een periode van een seconde heeft een frequentie van een Hertz. HIGH-BAND Frequentiegebied tussen 11.7-12.75 GHz. HOME BOX OFFICE Amerikaanse organisatie voor distributie van o.a. bioscoopfilms, tegen betaling beschikbaar voor kabelabonnees. HOME-FREQUENTIE Home-Frequentie is de thuisfrequentie (transponder) van een digitale operator. Vanuit deze frequentie worden allerlei zaken zoals de plaats van evt andere transponders en EPG gegevens. HOORNSTRALER Ook wel feed, bundelt de door de schotel gereflecteerde signalen en leidt deze naar de LNC of de daarvoor gemonteerde polarisator. HOTBIRD Een kluster van inmiddels 3 Eutelsat satellieten op 13° oost. Deze naam werd verzonnen om wat tegengas te kunnen geven aan de ASTRA op 19.2° oost. Ook zijn deze satellieten wat sterker dan de oude Eutelsat's. HPA High Power Amplifier ofwel krachtversterker. -IIC Integrated Circuit. Een elektronische schakeling met halfgeleiders (transistoren) in uiterst compacte vorm (chip). IDCS International Data Collection System om meteorologische gegevens te verzamelen.
16 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
IFIF wordt ook wel MF (Midden Frequent) genoemd. Dit is de vaste frequentie van een ontvanger alwaar het signaal wordt versterkt en gedemoduleerd. I-FRAME Een voor MPEG2 voorgeschreven manier van digitale beeldopbouw. Het i-frame beval alle informatie uit het beeld. Andere frames zoals b- en p-frames bevatten een beperkte informatie. INC Intelsat New Company. Een nieuw opgericht bedrijf van de Intelsat organisatie, dat onder Nederlands gezag werkt. INCLINATIE De hoek tussen het baanvlak van een satelliet en het evenaar/equatorvlak van de aarde. INDUSTRIE-BAND Frequentiegebied tussen 10.7 en 10.95 GHz. De frequenties waar opeens de Astra 1 gebruik van maakte. INTELSAT International Telecommunication Satellite Organisation. Ook de door deze organisatie gebruikte satellietsysteem voeren dezelfde naam. Deze satellieten zijn veelal bestemd voor telecommunicatiedoeleinden maar ook tv-programma's voor communicatie over de gehele wereld. IRIDIUM Het wereldomvattende telecommunicatiesysteem van Motorola. Een systeem van een 66-tal satellieten waardoor het mogelijk wordt om met draagbare telefoons wereldwijde communicatie te plegen. Hierdoor is men niet meer afhankelijk van onze PTT. ISCCP International Satellite Cloud Climatology Project ter bestudering van wolken en klimaat. ISP Internet Service Provider ISSISS (International Space Station) ITC Independent Television Commission ITU International Telecommunication Union. -J-
17 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
J17 J17 is een van de de-emphasis normen waarmee het analoge geluid gecorrigeerd wordt. Andere normen zijn bv Wegener/Panda (bij Technisat TMSP), 50uS of 75uS. -KKA-BAND Frequentiegebied tussen 18.3 en 21.2 GHz. KELVIN Internationale standaard voor temperatuur (K). Het absolute 0-punt is 0°K = -273°C, de temperatuur dat geen enkel molecuul leeft/beweegt. KU-BAND Frequentiegebied tussen 10.7 en 18 GHz tbv satellietcommunicatie. KOP Een algemene kreet voor LNB(F), oftewel de "kop van de schotel". KWALITEIT Verhouding van de antennewinst G van een antenne tot de ruistemperatuur T v/d bijbehorende converter. Hoe hoger de G/T-verhouding, des te beter de ontvangstkwaliteit. -LL-BAND Frequentiegebied tussen 1.55 en 1.9 GHz. LEO Low earth orbit LNA Low Nois Amplifier. Een ruisarme (voor-)versterker waarin hoofdzakelijk gallium-arsenide transistoren worden gebruikt. De ruistemperatuur in deze wordt in Kelvin (K) opgegeven. Een LNA is er voornamelijk voor ontvangst in de C-band. Voor de Ku-band wordt in de meeste gevallen LNC's gebruikt. LNB/LNC Low Noise Blockconvertor (ook wel downconverter) is een stukje electronica dat de ontvangen frequenties omzet, met mindere verliezen, naar meer bruikbare frequenties op de coax. De LNB hangt dan ook in het "brandpunt" van de schotel. LNBF Dit is een LNB maar dan met aangebouwde feedhorn en polarisatie keuze. De LNBF heeft 2 antennes (1 voor horizontaal ontvangst en 1 voor vertikaal ontvangst), waardoor een losse polarizer overbodig is. De keuze of er vertikaal of horizontaal ontvangen moet worden, wordt d.m.v. een spanning gekozen (13/18V).
18 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
LOF Dit staat voor Local Oscillator Frequentie. De frequentie v/d oscillator in de LNC omlaagmixen naar de eerste middenfrequentie. LO Local Oscilator. Dit is ook een onderdeel dat verpakt wordt in de LNB(F). Dit is het vaste frequentieblok om de frequentie naar beneden te transformeren. De LO wordt van de ontvangstfrequentie afgetrokken. LOW-BAND Frequentiegebied tussen 10.7-11.7 GHz LUMINANTIE Dit is het deel van het videosignaal dat de helderheidsinformatie bevat. Dit is eigenlijk het belangrijkste signaal. Belangrijker nog dan de Chrominantie (kleurinformatie). LUXCRYPT Luxcrypt was een coderingsvorm die door RTL 4, 5, SBS 6 en Veronica werd gebruikt toe zij nog in analoge vorm uitzenden. -MMAC Multiple Analog Components is de precieze benaming van deze afkorting. Dit is "de andere" manier van transport van tv beelden. De inmiddels meest bekende vorm is D2MAC en stamt uit begin 80-er jaren. D2MAC zou later HDMAC (bandbreedte 12 MHz) en HDTV worden, maar dit wil vooralsnog niet lukken. Sterker nog, het hele MAC gebeuren is inmiddels door DVB achterhaald. MAIN LEVEL Is een kwaliteitscriterium voor digitale beeldoverdracht. MAGNETISCHE POLARIZER De magnetische / ferriet polarizer heeft als taak de gewenste signalen door te laten, en de ongewenste niet. Omdat bij de meeste satellieten gepolariseerd wordt uitgezonden (horizontaal, vertikaal of circulair), om ruimte te besparen, kunnen er op 1 frequentie 2 signalen worden uitgezonden. De keuze van horizontaal of vertikaal ontvangst wordt bij een magnetische polarizer gemaakt om variabele stroom door een spoel te laten vloeien. Zo kan er traploos afgeregeld worden en naar een spikevrij beeld gekeken worden. MARCONI-SYSTEEM LNC waarbij de polarisatierichting via de voedingsspanning wordt omgeschakeld. Vertikale polarisatie: 14,5 V en horizontale polarisatie: 17,0 V. MCPC Multiple Carrier Per Channel Elk station met signaal middels "eigen" uplink naar satelliet, waarna het in een pakket samen met andere stations op e e n kanaal middels een downlink
19 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
naar uw ontvanger wordt gestuurd. MDD Meteorological Data Distribution. MECHANISCHE POLARIZER Bij de mechanische polarizer wordt de verdraaiing verkregen om de antennes te kantelen. Hierbij zijn de verliezen wat beperkter dan bij de magnetische polarizer. De mechaniek heeft wel meer last van vocht en temperatuur. MEDIUM-POWER-SATELLIET Satellietsysteem met een zendvermogen van max. 100 W per transponder. MESHSCHOTEL De meshschotel is een schotel voorzien van gaten in het oppervlak. Het voordeel van deze schotel is dat u er doorheen kijken kan en minder windlast heeft. Het nadeel is dat er ook een percentage aan signalen doorheen gaat en dus verlies is.MHEG-5Compressiemethode voor grafische aangelegenheden voor DVB-ontvangers. ( www.MHEG5.com ) MHP Multi Home Platform. Een onderdeel van DVB. MICROGOLF Dit is een electromagnetische trilling met een frequentie van 3 GHz of hoger ofwel een golflengte van 10 cm of kleiner. MIEC Meteorological Information Extraction Centre. Centrum voor bepaling van meteorologische parameters te Darmstadt. MOA Memorandum Of Agreement. MODULATIE Het aandeel van de informatie t.o.v. de draaggolf of carrier. MODULATOR Een apparaat of schakeling voor het moduleren. MODULEREN Ook wel modulatie en is de wijze van of beïnvloeding van een elektromagnetische trillingsbron ( b.v. licht), radio- of TV zender, carrier voor het overbrengen van de informatie naar de ontvanger. MONITOR Een apparaat dat basisband signalen als TV-beelden kan weergeven.
20 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
MOSAIC Meteosat Operational System for data Acquisition and InterChange. Integratie van de hoofdfuncties van het Meteosat-systeem. MOU Memorandum Of Understanding. MOUNT De mechanische constructie van een satelliet-ontvangstinstallatie, justeer-inrichting (juist instellen) voor azimuth en elevatie. MPEG Deze afkorting staat voor Moving Pictures Experts Group, en heeft tot taak, een nieuwe norm vast te stellen voor digitale tv. Inmiddels is de voorlopige DVB-norm MPEG2, maar zal zodra er een goede verbetering is vervangen worden. Deze werkgroep is nu bezig met MPEG4, met als basis de Quicktimetechnologie. De verwachting is dat uiteindelijk MPEG 8 oid gebruikt kan worden bij HDTV. MTFF Man-Tended Free Flyer. Bemand of onbemand ruimtelaboratorium. MUF Maximum Usable Frquency, ofwel hoogst nog bruikbare frequentie. MULTI-FEED Dit wordt bereikt om net naast het brandpunt van de schotel tot wel 3 of 4 LNB's te plaatsen. Het voordeel is dat er geen dure rotors/actuators aangeschaft behoeven te worden. Het nadeel is dat, omdat er niet in het brandpunt ontvangen wordt, er nogal wat verliezen zijn. MULTIPLEXER Door middel van een multiplexer worden er bij digitale tv meerdere signalen op e e n transponder geplaatst. Dus de gelijktijdige overdracht van meerdere informatieve signalen die bij de ontvanger weer gescheiden kunnen worden. -NNAGRAVISION Veel gebruikte coderingsvorm bij Spaanstalige stations. Nagravision is de 2e coderingsvorm voor de Spanjaarden na Syster NIT Network Information Table Het uit verschillende paketten bv "free to air" kanalen halen, en in een eigen "pakketje" plaatsen. Dit gebeurt o.a. in de Nokia MediaMaster, die lange tijd de enige was die dit kon. NOISE TEMPERATURE Ofwel ruistemp. Dit is de thermische ruis van elektronica apparaten, b.v. LNA/LNB, en wordt
21 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
opgegeven in Kelvin (K). NTSC De analoge Amerikaanse TV-standaard en staat voor National Television Standaard/System Comite (525 lijnen/60 Hz). Gekscherend wordt er bij ons een geheel andere betekenis aan gegeven n.l. Never The Same Color. Enkele landen waar deze norm gebruikt wordt: Antigua, Gemenebest van de Bahama's, Barbados, Belize, Bermuda, Republiek Bolivia, Burma, Koninkrijk Cambodja, Canada, Republiek Chili, Republiek Colombia, Republiek Costa Rica, Republiek Cuba, Dominicaanse Republiek, Republiek Ecuador, Republiek El Salvador, Groenland, Guam, Republiek Guatemala, Republiek Honduras, Jamaica, Japan, Republiek (Zuid-) Korea, Verenigde Mexicaanse Staten, Nederlandse Antillen, Republiek Nicaragua, Republiek Panama, Republiek Peru, Republiek Filipijnen, Porto Rico, Saipan, Onafhankelijke Staat Samoa, Republiek Suriname, Republiek China (Taiwan), Republiek Trinidad en Tobago, Verenigde Staten van Amerika, Republiek Venezuela en Maagden Eilanden. NVOD Near Video On Demand. -OOFFSETPOLARISATIE Als een satelliet niet geheel in zuidelijke richting staat, worden de vertikale en horizontale signalen, niet "waterpas" ontvangen. Dit houdt in dat de LNB ook niet precies waterpas hoeft te staan. Het ligt in de bedoeling dat de ontvangst in het verlengde van het uitgezonden signaal komt. De hoek die daardoor de schotel en lnb moet maken t.o.v. van waterpas heet offsetpolarisatie. OFFSETSCHOTEL Een constructie die veel voorkomt bij de wat kleinere schotels. De LNB hangt niet in het hart van de schotel maar staat, integenstelling tot de PrimeFocus-schotel, excentrisch opgesteld. De offsetschotel lijkt als het ware op een groot ei, maar heeft bij die formaten een wat hoger rendement. Dit soort schotels heeft een eenvoudiger montage en door de steilere stand minder problemen met sneeuw en ijs. OFFSETHOEK De hoek tussen de elevatie en de helling van schotel. Door de excentrische opstelling van de LNB en vorm van de schotel kan de schotel vrij vertikaal worden opgesteld. OMROEPSATELLIET Satelliet met een vermogen van meer dan 200 W per transponder, door iedereen te ontvangen. OMT T-stuk van polarisatie scheidingsfilter. OPENINGSHOEK De hoek die de schotel mag verdraaien, zonder dat het ontvangen signaal meer dan 3dB verliest. U kan zich wellicht voorstellen wanneer de openinghoek te groot is, en er in de buurt
22 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
een andere satelliet staat geparkeerd, storingen in het ontvangen beeld veroorzaakt. Met name bij de wat kleinere schotels komt een grote openingshoek voor. OPEN-PAY-TV Programma dat in een voor iedereen toegankelijke vorm wordt uitgezonden. Voor het programma moet betaald worden wanneer het via de kabelaansluiting het huis binnenkomt. OPEN TV Dit is een besturingssoftwarenorm voor digitale ontvangers. Wellicht een toekomstige Europese norm die een groot aantal mogelijkheden heeft, zoals Elektronische Programma Gids (EPG) en abonnementsvormen. ORION Een satelliet op 37.5 gr West die vooral gebruikt wordt voor feeds. ORTHOMODET-stuk. OSCAR Orbit Satellite Carrying Amateur Radio. Satelliet met aan boord door gelicenseerde zendamateurs gebouwde apparatuur. OSCILLATORFREQUENTIE Door het mengen met de frequentie v/d in de LNC ingebouwde oscillator wordt v/d ontvangstfrequentie van 10,950...11,750 GHz de eerste (satelliet-) MF van 950...1750 MHz gemaakt. Deze frequentie is voor de satelliettuner hanteerbaar en kan verder verwerkt worden. De "normale" oscillatorfrequentie van een LNC is 10 GHz; voor speciale toepassingen worden ook wel andere frequenties gebruikt. B.V. om verschil te maken tussen de polarisatierichtingen van het ASTRA systeem: 10,259 GHz v en 9,95 GHz h in een 24-kanaalssysteem, resp. 10,25 GHz h en 9,65 GHz v. OSD Dit staat voor On Screen Display. Een menu dat op het display /tv scherm komt en alle instellingen zichtbaar maakt. OTS Orbital Test Satellite en was de eerste Europese communicatiesatelliet voor het 11 GHz bereik. OTS had 4 transponders (2x40 MHz en 2x120 MHz). Hij is experimenteel gebruikt op televisiegebied in de periode van mei '78 tot december '83. Ook werden via deze satelliet de eerste tv-programma's van het Britse Satellite Television plc. en het Franse Antenne2 doorgegeven aan Europese kabelnetten. -PPACKET Het kleinste gedeelte van digitaal data transport. Elk packet heeft een ID (indentifier) en kan zich zodoende onderscheiden van de andere pakketten. Er zijn verschillende pakketten mogelijk zoals; beeld-, geluid-, of wellicht een andere bv tekst informatiepakket.
23 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
PAL Phase Alternating Line(s). Lijnsgewijze fasewisseling. De in Europa meest voorkomende norm om de chrominantie (kleurinformatie) te verpakken in het TV-signaal. Bij ons in het beeldformaat 3:4 met 625 horizontale beeldlijnen/ 50 Hz, waarvan 575 zichtbaar, met 25 bld/sec. In USA/JAPAN 525 en 30bld/sec. Het Pal-systeem is bedacht door proffessor Walter Bruch. De fase van het uit 2 componenten opgebouwde chrominantiesignaal wordt na elke beeldlijn omgekeerd. Enige landen waar PAL voorkomt; Islamitische staat Afganistan (Kabul), Democratische Volksrepubliek Algerije, Republiek Argentinië (PAL-N), Gemenebest Australië, Staat Bahrijn, Volksrepubliek Bangladesh, Koninkrijk België, Federatieve Republiek Brazilië (PAL-M), Sultanaat Brunei, Volksrepubliek China, Republiek Cyprus, Koninkrijk Denemarken, Bondsrepubliek Duitsland, Republiek Finland, Republiek Ghana, Gibraltar, Hong Kong, Republiek Hongarije, Republiek IJsland, Republiek India, Republiek Indonesië, Republiek Ierland, Staat Israël, Italië, Republiek Jemen (A.R.), Voormalig Joegoslavië, Hashemitisch Koninkrijk Jordanië, Republiek Kenya, Democratische Volksrepubliek (Noord-) Korea, Staat Kuweit, Republiek Liberia, Groothertogdom Luxemburg, Maleisië, Republiek Malta, Vorstendom Monaco (PAL & SECAM), Koninkrijk der Nederlanden, Nieuw-Guinea, Nieuw-Zeeland, Federale Republiek Nigeria, Koninkrijk Noorwegen, Sultanaat Oman, Republiek Oostenrijk, Islamitische Republiek Pakistan, Paraguay, Republiek Portugal, Qatar, Roemenië (PAL & SECAM), Koninkrijk Saoedi-Arabië (PAL & SECAM), Republiek Sierra Leone, Republiek Singapore, Koninkrijk Spanje, Democratisch Socialistische Republiek Sri Lanka, Republiek Sudan, Koninkrijk Swaziland, Verenigde Republiek Tanzania, Koninkrijk Thailand, Republiek Turkije, Republiek Uganda, Oosterse Republiek Uruguay (PAL-N), Verenigde Arabische Emiraten, Verenigd Koninkrijk, Republiek Zambia, Republiek Zimbabwe, Republiek Zuid-Afrika, Koninkrijk Zweden en Zwitserse Confederatie. PALPLUS Het in Duitsland ontworpen PALPLUS is uitontwikkeld toen m.n. Engeland een afwijzende houding aannam tegen D2MAC. Het aantal beeldlijnen t.o.v. het PAL-signaal is verminderd, daardoor ontstaan die zwarte balken boven en onder in het beeld. In deze ontstane ruimte wordt de zg helper informatie met het beeld meegezonden. De informatie heeft veelal betrekking tot de scherpteverbetering in breedbeelduitzendingen. Hiermee is nog steeds niet de kwaliteit beter dan de D2MAC uitzendingen en is het niet te gebruiken bij HDTV. PALPLUS moet dus worden gezien als echte tussennorm. HDTV dat hetzelfde formaat als de filmbeelden heeft. Formaat 9:16 met 1250 beeldlijnen in Europa, 1125 in Japan, en 1050 in Amerika. PANDA / WEGENER Een norm voor het comprimeren en decomprimeren van het analoge geluidssignaal. Hierbij wordt getracht zo veel mogelijk winst te bereiken in de signaalruis verhouding. PARABOOL Een kromming, wiskundig bepaald, met het kenmerk dat alle evenwijdige binnenkomende/ invallende lijnen in 1 punt samenvallen (brandpunt). PAY-TV-PROGRAMMA Programma's die zonder er voor te betalen niet ontvangen mogen of kunnen worden (abonnee-tv).
24 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
PCR Zorgt voor een juiste synchronisatie van beeld en geluid en tal van andere signaaltimingen. PCR is een onderdeel van een datapakket bij digitale (TV) transmissie. PDUS Primary Data User Station. PERIGEUM Nadat de satelliet na het lanceren in een ellipsvormige baan wordt gebracht, en het APOGEUM bereikt heeft, wordt de satelliet weer door de aarde aangetrokken. Het punt dat het dichts bij de aarde ligt bij deze aantrekkingskracht heet PERIGEUM en ligt op een 400 km boven de aarde. De snelheid is inmiddels weer opgelopen tot een slordige 10234 m/sec. PERIODE De tijd voor een volledige, steeds herhalende beweging, b.v. circulair of een slinger van een klok. Ook van sinusblok of driehoekvormige ( zaagtand) elektrische spanning of stroom. PFA Prime Focus Antenna. Normale positionering van de feed (LNB/LNC) precies in het brandpunt van de paraboolantenne. Dit in tegenstelling tot een cassegrain-antenne. PFD Power Flux Density of vermogensfluxdichtheid, een maat voor relatieve signaalsterkte. Dit is het werkelijk gemeten, loodrecht op het aardoppervlak invallend vermogen. Hierbij wordt rekening gehouden met de signaaldemping tussen satelliet en ontvangstantenne; deze PFD heeft ongeveer een grootte van enkele pW (picowatt). PFD=EIRP-10log(4D?), EIRP= effectief afgestraald vermogen, D= afstand tussen satelliet en antenne. P-FRAME Een in MPEG2 voorgeschreven mannier van digitale beeldopbouw. Dit P(redictive)-frame bevat maar een gedeelte van de totale beeldinhoud die uitsluitend uit verschillen moet bestaan uit voorgaande beelden. PIP recipitation Index ofwel neerslagindex. PID Packet Indentifier Data. Hier herkent bv een satellietontvanger een aantal zaken. Zaken zoals: hoort dit pakketje wel bij dit programma, en welk geluid hoort er bij het gewenste beeld of bv is het programma gecodeerd. Anders gezegd; bij een digitaal signaal (multiplex) heeft elk onderdeel (zender/kanaal) 'n eigen code en naam. Zo kan een digitale ontvanger alles netjes uit elkaar trekken. POLARISATIE Richten van de golfbeweging van de elektromagnetische golven, om per kanaal meer programma's te kunnen verzenden. Zo kennen we lineaire polarisatie (horizontaal, vertikaal) en circulair (links- of rechtsdraaiend).
25 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
POLARISATIE-SCHEIDINGSFILTER (OMT) Dit wordt gebruikt om de 2 verschillende polarisatierichtingen die bij de feed (LNB/LNC) aankomen, van elkaar te scheiden. Zo wordt bv. een lineair gepolariseerde golf gescheiden in een verticale en een horizontaal component. POLARISATOR Dit is een mechanisch of magnetisch omschakelbaar polarisatiescheidingsfilter. Het apparaat voor de convertor, dat ervoor zorg draagt, dat alleen de elektromagnetische golven met de juiste polarisatierichting op de antenne van de convertor terechtkomen. POLARMOUNT Een mechanisme op de schotelinstallatie dat voor de automatische verdraaiing /elevatie zorgt, zeg maar de denkbeeldige evenaar (de geostationaire boog) volgt. Meestal geschiedt de draaing om 1 as. POSITIONER Het gedeelte van uw schotelinstallatiedat commando's geeft aan de actuator. Dit gedeelte bevat een stuk geheugen om automatisch alle plaatsen terug te vinden waar de satellieten zich bevinden. POWERVU Een vooral in de VS gebruikte coderingsvorm bij digitale TV. PPV Pay Per View (abonnee TV). Betalen per programma i.p.v. een maandelijks abonnement. PRE- en DE-EMPFASIS De techniek om signaal/ruisafstand van een frequentie- of fasegemoduleerd signaal te verbeteren. Aan de zenderzijde wordt het signaal door een filternetwerk gestuurd, maar waar de hogere frequenties meer worden versterkt dan de lage. Dit heet pre-emphasis. Aan de ontvangerzijde wordt dit weer ongedaan gemaakt. Dit heet de-emphasis. Het signaal is weer in de oorspronkelijke vorm terug. Bij satellietuitzendingen is het grondstation zender terwijl de ontvanger bij de kijker/luisteraar staat. De transponders van de satelliet converteren het signaal alleen naar een juiste zendfrequentie en retourneren dit weer richting aarde, zonder dat er aan de modulatie van dit signaal iets veranderd is. PRIMEFOCUS SCHOTEL Bij dit type schotel staat de LNB in het symmetrische hart. Doordat de LNB een klein gedeelte van het ontvangstsignaal afdekt is de versterking wat kleiner dan bij een offsetschotel. Vanaf een diameter van 120 cm wordt dit te niet gedaan en loont het zich om een dergelijke maat primefocus schotel aan te schaffen. PROBE Antenne PSK Phase Shift Keying ofwel fasemodulatie. Dit wordt o.a. bij DSR (Digitale Satelliet Radio) gebruikt.
26 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
PTFE PolyTetra-FluorEthyleen, meer bekend onder de naam teflon en is een verliesarm, hoogwaardig diëlektricum.. PTY Program TYping ofwel programmasoort-indentificatie en wordt gebruikt bij DSR. -QQPSK Qadrature Phase Shift Keying, modulatiemethode bij DSR om digitaal geluid door de ether te kunnen sturen. QUATTRO LNB Een LNB die d.m.v. schakelspanning kan kiezen tussen 2 frequentiebanden. De noodzaak van dit is veroorzaakt door m.n. de Astra 1D die onder de afgesproken band ging uitzenden, maar ook voor ontvangst van digitale signalen. -RRADOOM Een kunstof koepel met daarin een satelliet/ radar-antenne met electrische richtapparatuur. RADIOFREQUENTIE Het gedeelte van het elektromagnetische spectrum dat voor draadloze communicatie wordt gebruikt ( 30KHz tot 300GHz). RDCS Regional Data Collection System, regionaal, data-acquisitie systeem (acquisitie=verwerving). REMOTE SENSING Meten op afstand, bv. bij weersatellieten. RUISGETALNF, Noice Figure. Ruis wordt veroorzaakt in alle elektronica. Er wordt een indicatiegetal gegeven voor de kwaliteit van deze electronica. Dit getal noemt men ruisgetal en is een maat voor thermische ruis RUISTEMPERATUUR Zie noisetemperatuur. -SSATELLIET Een voorwerp of kunstmaan dat rond een hemellichaam cirkelt. Zo is de maan een satelliet van onze aarde. SATELLIETRADIO Met behulp van sub-carriers (hulpvraaggolven) worden er via satellieten zowel analoge als digitale radioprogramma's uitgezonden. Satelliettuners demoduleren deze signalen zodat ze
27 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
met een hifi-installatie kunnen worden weergegeven. SATELLIETTERMINAL De ontvanger voor microgolven incl. de schotel, downconverter e.d. satellietsignalen b.v. in basisband, videosignalen kan omzetten. SATELLIETTUNER Dit is een ontvanger, die van de convertor afkomstige signalen (schotel) de-modelleerd en op maat maakt voor de tv. SATFINDER De satfinder is een apparaatje dat signaalsterkte meet en wordt tijdens het plaatsen van een schotel vaak gebruikt als hulpje. De satfinder wordt tussen de LNB en de tuner geplaatst. SAW Survace Acoustic Wavefilter.Oppervlaktegolf-filter. S-BAND Frequentiegebied tussen 2.535 en 2.655 GHz. SCART-CONNECTOR Syndicat des Constructors d'Appareils Radio Recepteurs et Televiseurs. Het Franse equivalent van de Duitse VDE. Een genormeerde koppeling tussen video- en monitorapparatuur. SCHADUWWERKING Belemmering van satellietontvangst door obstakels als bergen, gebouwen, bomen e.d. SCPC Single Carrier Per Channel. Bij digitale tv worden er meer programma's op e e n draaggolf gezet d.m.v. een multiplexer. Vooral voor feeds, maar ook sommige TV-stations, is er nog een andere manier, nl de scpc. Hierbij wordt er maar e e n signaal op e e n draaggolf gezet. SCRAMBLE Het met opzet ongeschikt maken van TV-beelden voor normale ontvangst. SDUS Secondary Data User Station SECA Seca is een dochteronderneming van Canal+, en houdt zich bezig met DVB technieken. Een andere benaming voor Seca is "Mediaguard", en is in Frankrijk 'n standaard. Mediaguard (Seca) is te vergelijken met Irdeto (cam). Canal+ wil tot een totaal standerdisering komen en Seca ook graag in Nederland als standaard invoeren. SECAM Sequence Couleur avec Memoire. (625 lijnen/50 Hz)Een andere manier om de chrominantie
28 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
kleurinformatie) te verpakken dan PAL of NTSC. Deze vorm komt niet erg veel voor. In Europa alleen in Frankrijk en Griekenland. Nog een andere vorm van SECAM werd gebruikt in het voormalige Oostblok. Deze 2 SECAM-normen zijn onderling niet uitwisselbaar ook niet met het PAL-systeem. Ook in Republiek Albanië, Republiek Benin, Republiek Bulgarije, Democratische Republiek Congo (Zaire), voormalig Tsjecho-Slowakije, Republiek Djibouti, Arabische Republiek Egypte, Franse Republiek, Gabonese Republiek, Helleense Republiek (Griekenland), Guadeloupe, Coöperatieve Republiek Guyana, Republiek Haïti, Islamitische Republiek Iran, Republiek Irak, Republiek Ivoorkust, Republiek Libanon, Democratische Republiek Madagascar, Martinique, Republiek Mauritius, Vorstendom Monaco (ook in PAL), Mongolië,Koninkrijk Marokko , Nieuw-Caledonie, Republiek Niger, Republiek Polen, Roemenië (ook in PAL), Russische Federatie, Koninkrijk Saoedi-Arabie (PAL), Republiek Senegal, Syrische Arabische Republiek, Tahiti, Togolese Republiek, Republiek Tunesië en Socialistische Republiek Vietnam. SEGMENTSPIEGEL Dit is een paraboolspiegel (schotel) die uit afzonderlijke segmenten is opgebouwd / samengesteld. SES Société Européenne des Satellite. Eigenaar van de Astra satellieten, gevestigd in Luxemburg. SFERISCHE ANTENNE Een slechts in 1 richting gebogen schotel waarmee satellieten uit iets afwijkende richting zonder draaien v.d. antenne kunnen worden ontvangen. SHF-OMZETTER Een andere term voor LNC (Low Noise Converter). SIMULCRYPT Een methode (een DVB vorm) om twee coderingsvormen op e e n programma te plaatsen. Hierdoor kunnen twee verschillende decoders dit programma ongecodeerd naar de tuner sturen. SIS Een coderingsvorm met name populair bij de EBU. SIS betekend Sound in Sync. SIS is niet ontwikkeld voor codering maar uit nood ontstaan in de 70-er jaren bij een tekortkoming aan de studiovideorecorders. Het geluid wordt bij de horizontale terugslagpuls in digitale vorm met het beeld opgeslagen. SKEW Skew is een fijnregeling voor de polariteit van de ontvangen zender. Met name bij draaibare schotelinstallaties (AZ/EL-Antennes) moet de verdraaide LNB positie gecorrigeerd kunnen worden. SMARTCARD Een meestal plastic kaartje zoals een giropasje voorzien van een elektronische sleutel om
29 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
gecodeerde signalen zichtbaar te maken. Op deze sleutel moet men zich vaak abonneren. Dit wordt zowel in de analoge als digitale wereld gebruikt. SMPS Dit staat voor Switch Mode Power Supply, of een geschakelde voeding in gewoon Nederlands. Een voedingssoort met een hoog rendement en weinig warmteontwikkeling. S/N Signal-to-Noise ratio of Signaal/ruisverhouding. De verhouding van het nuttig vermogen tot het ruisvermogen en wordt opgegeven in dB's. De S/N-verhouding wordt via de demodulatiewinst uit de C/N-verhouding afgeleid. De S/N-verhouding mag in de praktijk niet beneden de 45dB komen. SNG Deze drie letters staan voor Satellite News Gathering, ook wel ENG genoemd. Ter plaatse worden de beelden d.m.v. een mobiele uplink richting satelliet gezonden om vervolgens zeer snel verwerkt te worden bij een TV-studio. SPIKES Spikes ontstaan in witte danwel zwarte vorm in het beeld doordat er hoogstwaarschijnlijk iets mis is met uw schotelinstallatie. Dit kan te wijten zijn aan een te klein formaat schotel , de schotel staat niet geheel goed uitgericht, of door weersinvloeden. SPLITTER Een elektronische schakeling (actief/passief) die er voor zorgt, dat 2 ontvangers op 1 antenne kunnen werken. Door gebruik van zo'n schakeling is er altijd wel een nadeel, nl. signaalverlies. SPOT-BEAM Het verzorgingsgebied van een satelliet word met spot-beam aangegeven, als het uitgestraalde vermogen op een relatief klein deel van het aardoppervlak wordt geconcentreerd. SST Sea Surface Temperature, de temperatuur van het zee-oppervlak. STRALER De antenne (golfgeleider-ingang) voor de converter. S.T.T. Satellite Television Technology door Bob Cooper jr. opgerichte organisatie voor bevordering van kennis betreffende satellietontvangst. SUBCARRIER Subcarrier of hulpdraaggolf is het transportmiddel voor het overbrengen van kleur en geluid. Normaal is een afzonderlijke draaggolf op een afstand van 5,5 MHz (6,6 MHz bij satelliet TV) van het videosignaal. Bij stereo of tweekanaalsuitzendingen worden er dan 2 hulpdraaggolven gebruikt.
30 / 31
Satelliet A-B-C Geschreven door Administrator woensdag, 17 december 2008 11:38 - Laatst aangepast woensdag, 17 december 2008 11:50
SYMBOL RATE Een getal dat aangeeft uit hoeveel dibits (bij modulatie methode qpsk) het digitaal gemoduleerde draaggolf bestaat. In dit getal zitten er een vast aantal correctiebits om een verminkt signaal terug te winnen (FEC). SYMULCRYPT Het gelijktijdig coderen van een signaal met 2 verschillende coderingen. Zo heeft Canal+ plannen om gelijktijdig met Irdeto- en Secacoderingen gebruik te gaan maken. SYNCHRONISATIE Een schakeling waarmee bepaalde informatie overdracht bij een ontvanger " in de pas loopt" met zaken aan de zendzijde. SYSTER Een coderingsvorm voor analoge signalen. Deze vorm werd veel gebruikt bij Spaanstalige zenders. Komt nog sporadisch voor. -TTCP/IP Meest bekende en uniforme transportprotocol (internet protocol). Door gebruik van dit protocol, maakt elk transporterend netwerk onderling compatibel. TDMA Time Division Multiplex Acces. Wordt veelal toegepast bij datatransmissies. TELECOM BAND Is ook een onderdeel van de ku-band, maar dan voor telecom doeleinden. Het frequentiegebied ligt tussen 12.5 en 12.75 GHz. TELE-X Voormalig omroepsatelliet van Zweden, Noorwegen en Finland. TEM Transversal Electro Magnetic wave.de leiding waarbij het energietransport plaatsvindt d.m.v. wisselende
31 / 31