1605

DRIEMAANDELIJKS : DECEMBER 2004 / JANUARI / FEBRUARI 2005 – JAARGANG 1 – NUMMER 2 Afgiftekantoor 3500 Hasselt 1 P409862 Afzender : Natuurpunt Limburg – Vorststraat 2 – 3500 Hasselt

België - Belgique P.B. - P.P. 3500 Hasselt 1 12/1605

natuurpunt

Limburg

Beste Limburger, Het mag dan putje winter zijn. Wij kijken ondertussen al uit naar de zomer, want die belooft erg kleurrijk te worden. Tijdens onze bomenen struikenverkoop hebben we voor het eerst een speciaal Natuurpunt bloemenmengsel verkocht. En dit was een groot succes. Wanneer alle zaadjes in de zomer tot bloei komen, is Limburg een grote bloemenweide van 5 hectare rijker. Dat zijn 190 tennisvelden vol met geurende bloemen en zoemende insecten. Ook hebben meer dan 2.000 gezinnen, samen zo’n 135.000 bomen en struiken aangeplant. Allemaal langs elkaar gezet zou dit een haag vormen van maar liefst 33 kilometer. Dat is goed nieuws voor onze lieveheersbeestjes, maar ook voor onze grotere gevleugelde vrienden. In dit nummer krijg je trouwens nuttige tips om onze tuinvogels door deze barre tijden te helpen. Hoe woest het winterweer kan zijn, weten ze zeker aan de Maas. Wij nemen je mee naar één van onze ruigste gebieden : De Maasbempder Greent. Winterweer is spannend wandelweer. Je ziet de natuur dan in haar rauwe en onverbloemde versie. Je kunt het ontdekken op één van onze talrijke winterwandelingen. Veel leesplezier ! Foto's + linkse coverfoto : © Erwin Christis

2

.

Natuur Limburg

De redactie

In dit nummer : Roodborstje tikt op het raam ............................ 4

Kiewit, het groene hart van Limburg ................... 6

Sprekende beken ............................................. 8

Maesbempder Greent ..................................... 10

Een logo voor het Nationaal Park ..................... 12

Allemaal beestjes... en planten ........................ 14

Vergeet niet te genieten .................................. 16

.

3

Natuur Limburg

Roodborstje tikt op het raam rin tin tin... D

e winter is een ideaal moment om vogels te beloeren. De voedselbronnen in de natuur zijn schaars geworden. Vogels wagen zich korter bij onze deur voor een kruimeltje brood. En er hangen geen bladeren aan de bomen, zodat we een goed zicht hebben op onze gevederde vrienden.

Vogels voelen zich het beste thuis in een natuurlijke tuin met veel variatie. Streekeigen planten met bessen, struiken met doornen, maar ook dicht vertakte struiken met een ondergroei van bodembedekkers bieden het hele jaar door voedsel en schuilgelegenheid. En net als de open plekken in het bos, is een stukje gazon ideaal voor vogels die op de grond zoeken naar zaden en insecten. In het najaar gaan de vogels op zoek naar insecten, die schuilen in afgestorven planten. Een reden te meer om je tuin pas in het voorjaar op te ruimen. Wanneer het in november dan echt koud begint te worden en het zoeken naar bessen en insecten veel energie vraagt, kan je bijvoederen. ENKELE TIPS • Met een beetje handigheid, knutsel je zelf een voederplank ineen. Maar je kan ze ook in één

4

.

Natuur Limburg

Een natuurlijke tuin is de beste garantie om roodborstjes, meesjes, winterkoninkjes en heggemussen op bezoek te krijgen. Foto : © Erwin Christis

DE TUIN VAN TREES

van onze bezoekerscentra kopen. • Plaats de voederplank op minimaal 1,50 m hoogte om de vogels te beschermen tegen o.a. katten. • Zet een voederplank steeds dichtbij een schuilplaats zoals een struik, waar ze kunnen schuilen indien nodig. • Vogels zoals mus en winterkoning zoeken van nature hun voedsel op de grond. Strooi daarom niet enkel op de voedertafel, maar ook op een sneeuwvrije plek op de grond. • Voeder niet te veel en liefst ’s morgens en tegen het einde van de middag. Het voederen bouw je best stelselmatig af. Voeder in elk geval nooit meer vanaf maart, de tijd dat vogels jongen hebben. De jongen van de meeste vogels eten insecten en kunnen ander voedsel niet verteren. Net zoals bij de nestkastjes, moet je een voederplank regelmatig proper maken met heet water om besmetting te voorkomen. NIET TE VERGETEN! Bij vorst is open water in de tuin van levensbelang voor vogels. Een ondiep schaaltje met vers water is hiervoor voldoende. Geef dagelijks vers, onverwarmd water zonder toevoegsels zoals bvb. zout. Een stukje gaas voorkomt dat het verenpak

DE TUIN VAN TREES

De boomklever kan met zijn lange bek snel een hele hoop zaadjes wegritsen. Foto : © Gerard Mornie

van vogels nat wordt en bijgevolg bevriest. Een onderkoelde vogel zal niet lang overleven. MINI-HUISJES Ben je nog op zoek naar een origineel eindejaarsgeschenk, dan kan je in onze bezoekerscentra kiezen uit een ruim aanbod van nestkastjes. Deze plaatsvervangende nestruimtes hang je het best op in januari, op een plaats die veilig is voor belagers, vooral voor katten. De aanvliegroute moet vrij van begroeiing zijn en de vliegopening bij voorkeur naar het zuidoosten gericht. Hang nestkastjes nooit pal in de zon of op de regenzijde. Nestkastjes hebben baat bij een jaarlijkse grote schoonmaak in januari, een oppoetsbeurt met heet water volstaat. Parasieten zoals vogelluizen belagen anders de jonge vogeltjes.

Een heggemus aan de feestdis. Foto : © Gerard Mornie

Een koolmees en een pimpelmees broederlijk samen aan een zakje nootjes. Foto : © Gerard Mornie

FEESTMAALTIJD : Aperitief Natuurlijke voeders zoals zonnebloempitten, zaadjes en noten. Hoofdschotel Vetbollen. Makkelijk zelf te maken. Smelt hiervoor braadvet en giet dit over een mengsel van havermout, zaadjes en vruchten in een verhouding van ongeveer één derde vet op tweederde droogvoer. Een originele voederblok kan je maken van een stammetje. Boor wat gaten aan de buitenkant en vul deze op met gesmolten vet. Nagerecht Mussen zijn verlekkerd op rogge en tarwe, roodborstjes op havermoutvlokken en meesjes en bonte spechten beginnen te waterbekken bij het zien van ongezouten spekzwoerd. Margarine, boter en voedsel met zout zijn dan weer taboe.

.

5

Natuur Limburg

Kiewit, het groene hart van Je kunt er haast niet naast kijken. Aan het herenhuis van Kiewit hangt een spandoek met een reuzengrote zwarte specht die je vertelt dat er “Werken in uitvoering” zijn. Het herenhuis van Kiewit wordt dan ook grondig gerenoveerd en zal binnenkort onderdak bieden aan Natuurpunt Limburg. Het gebouw staat al jaren te verkommeren en de stad Hasselt wil er een bestemming aan geven die past binnen het ruimere kader van het prachtige domein Kiewit. We bespreken samen met hen de kansen die Kiewit voor natuur te bieden heeft en vinden onmiddellijk erg veel steun. Fantastisch hoe een stadsbestuur mee de schouders zet onder een “natuurproject”. We krijgen een goed gevoel en ons hartje klopt al wat sneller… Het basisidee wordt uiteindelijk een enorm groot project met de naam “Kiewit-Bokrijk, het Groene hart van Limburg” en krijgt steun van alle administraties. We springen een gat in de lucht wanneer we financiële steun krijgen vanuit Europa (EFRO, Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling). Een droom wordt nu werkelijkheid. Want alles is in Kiewit aanwezig om onze missie “natuur voor iedereen” gestalte te geven. Van konijntjes en geitjes op de kinderboerderij tot de grazende Gallowayrunderen in een schitterend natuurgebied. Intussen is er al heel wat gebeurd. In samenwer-

6

.

Natuur Limburg

king met het Regionaal Landschap Haspengouw hebben we een prachtig wandelgebied aangelegd. Compleet met plankenpaden en picknickplaatsen. Poelen werden uitgegraven en natuurvriendelijk ingericht en de rechtgetrokken beek mag weer kronkelen. We hebben een fietspad aangelegd in de bossen tussen Kiewit en Bokrijk zodat die nu ook fysiek en verkeersvrij met elkaar verbonden zijn. De reacties van fietsend Limburg hierop zijn erg bemoedigend. Enkel de zwaarste klus moet nog geklaard worden: de renovatie van het herenhuis. Maar ook hier werken we met vereende krachten samen. De renovatiewerken worden grotendeels uitgevoerd door de mensen van het Europees Centrum voor Restauratietechnieken (ECR) – een sociaal tewerkstellingsproject waarbij langdurig werklozen werkervaring opdoen. En ook onze architecte Marika is ondertussen helemaal bezeten van dit mooie plekje. Het gebouw zal fungeren als “huis voor natuurtoerisme”. Dit wil zeggen dat iedereen die wat

Diep verscholen in een groene oase van rust ligt het herenhuis van Kiewit. Foto : © RLH

Oorspronkelijk was dit gebouw een stokerij, binnenkort is het een nieuwe thuis voor Natuurpunt Limburg

n Limburg

Eric (ECR) en architecte Marika bespreken de plannen op de wekelijkse werfvergadering.

Meer dan 5.000 mensen genoten mee op de openingswandeling in Kiewit. Foto : © RLH

meer wil weten over genieten in een heerlijke natuurlijke omgeving er kan binnenlopen. Tevens zal het dienstdoen als secretariaat van Natuurpunt Limburg. De opening wordt voorzien in het voorjaar van 2006. Wij zetten de champagne alvast koud voor u!

De ploeg van het ECR, heel even van het werk gehouden voor een groepsportret.

.

7

Natuur Limburg

Sprekende beken De Warmbeek. Foto's : © Ilse Ideler

De Dommel

Natuurdichters aan het werk in de Lage Kempen.

O

m het stedelijk landschap te promoten hebben verschillende steden (Gent, Antwerpen, Ninove en binnenkort ook Brussel), een stadsdichter aangesteld. Deze dichters bejubelen (of bekritiseren) recente stedelijke gebeurtenissen. Ook stedelijke monumenten hebben soms een eigen lijfdichter. Zo antwoordde de kathedraal van Antwerpen laatst met een lied op een poëtische liefdesverklaring van de Boerentoren. In de Lage Kempen hebben we dan misschien geen kathedraal, maar wel natuurmonumenten die mogen tellen : onze beken! De beken in de Lage Kempen hebben een geschiedenis die teruggaat tot de laatste ijstijd, meer dan 10.000 jaar geleden… In die honderd eeuwen bepaalden ze sterk het landschap. Het is bijna onvoorstelbaar hoe deze relatief kleine beken hele valleien konden uitslijten. Om onze vergeten beken van onder het stof te halen, zet het Regionaal Landschap Lage Kempen een zoektocht naar natuurdichters in. Stijn Meuris bijt de spits af en maakte een prachtig gedicht over de Zwarte Beek. Je kunt de

8

.

Natuur Limburg

tekst sinds kort bewonderen aan de startplaats van het vernieuwde wandelgebied – in de Broekstraat te Zelem. We legden de woorden vast in een ijzeren plaat die dezelfde roestkleur heeft als de beek.

Kerntaak van een Regionaal Landschap is landschapszorg, natuurbehoud, natuurgerichte recreatie én het promoten van de streekeigenheid van het landschap.

De Zwarte Beek

De Grote Beek

Natuurpunt Limburg kreeg twee jaar geleden de opdracht van de provincie om de kansen voor een nieuw Regionaal Landschap in de regio Noord- en West-Limburg te onderzoeken. Ondertussen is het Regionaal Landschap Lage Kempen opgericht en wachten we op de erkenning door de minister van Leefmilieu, Kris Peeters.

ferro verdacht zo rustig amper levenslustig verdoken en drassig te verwachten zo roestig bij tijd en wijlen lastig een zwarte beek zo traag en zo statig en eeuwenlang standvastig. strijdvaardig stromen langs Limburgse bomen de kubieke meters zij weten niet beter een matig debiet nee, echt snel is ze niet tergend traag tenonder een waterhuishoudkundig wonder.

Stijn Meuris, november 2004

.

9

Natuur Limburg

GEBIED IN DE KIJKER

Maesbempder Gree Speeltuin van De Maesbempder Greent is een natuurgebied in de uiterwaarden, het natuurlijk overstromingsgebied, van de Maas. Tussen de Maas en een oude meander liggen een grote waterplas, kleine bosjes en bloemrijke weiden. Ooit was hier een onnatuurlijk maanlandschap met diepe grindwinningsputten en steile bergen aarde. Gelukkig werd het hele terrein omgevormd tot een meer natuurlijke omgeving. Een kudde halfwilde Konikpaarden houdt nu het groen onder controle en de vrijwilligers van Natuurpunt Maasland-Zuid houden een oogje in het zeil. We ontmoeten er Marcel Bex en Els Peusens. Marcel is een man van ervaring en heeft een geoefend fotografisch oog. Els is jong en bruist van de frisse ideeën. Allebei zijn ze bekwame natuurgidsen. We zijn in goede handen! Boven op de winterdijk overschouwt Marcel het 37 hectare grote natuurgebied. “In de winter overstroomt de Maas soms in het natuurgebied. Dat gebeurt met zo’n overdonderende kracht dat grote

stukken grond worden weggespoeld. De ronde put die door de draaikolken wordt uitgeslepen noemt men een ‘Maaswiel’. Het geraas is tot in Leut te horen. Als nietige mens daar naast staan is een heel indrukwekkende ervaring!” vertelt Marcel. Als om dit verhaal kracht bij te zetten botsen we even verder op een diepe geul die is uitgespoeld in de grond. “Die was er vorige keer nog niet!” verbazen Els en Marcel zich.

Marcel en Els temidden van de Koninkpaarden. Foto : © Ilse Ideler

Door het aanspoelen van zaadjes uit Frankrijk vind je hier zuiderse planten zoals wilde marjolein. Foto : © Marcel Bex

10

.

Natuur Limburg

GEBIED IN DE KIJKER

Een maaswiel: een stille getuige van de kracht van het Maaswater. Foto : © Marcel Bex

ent : de Maas

De sierlijke Koninkpaarden van Natuurpunt ontmoeten binnenkort de ruige Gallowayrunderen van de Stichting Limburgs Landschap. Foto : © Marcel Bex

Wat maakt dit natuurgebied zo bijzonder? Els legt het uit. “Het Maaswater zit vol kalk en plantenzaadjes uit Frankrijk. Na elke overstroming blijven er heel wat zaadjes achter. We hebben door de vele dijken en grindheuvels ook warme zuidhellingen die een eigen microklimaat hebben. En dat merk je aan de grote hoeveelheid bijzondere planten en bloemen zoals wilde marjolein, aardpeer, kattedoorn, gulden sleutelbloem, …” . De sierlijke Konikpaarden kunnen binnenkort gezellig buurten bij Gallowayrunderen, de zware jongens die het terrein van de Stichting Limburgs Landschap iets verderop begrazen. Door het aankopen van een tussenliggend stuk grond worden de natuurgebieden met elkaar verbonden en mogen de grote grazers het hele gebied afstruinen. Warme pootjes kunnen ze zelfs in de Maas laten afkoelen! Wanneer je deze dieren ziet lopen, waan je je terug in de tijd, toen hier nog oerrunderen, oerpaarden, bevers en otters woonden.

De Maesbempder Greent vind je langs de Maas, ten noorden van Maasmechelen. Wandelen kun je er via bewegwijzerde wandellussen van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland. Vanaf de kerk van Leut volg je de gele wandeling (10 km), of vanaf de startplaats aan de Zuid-Willemsvaart (via Dr. Houbenlaan) neem je de rode wandeling (8 km). Folders : RLKM 089/32.28.10 of www.rlkm.be.

Maesbempder Greent • Bempder komt van ‘beemd’ = nat weiland dat gemeenschappelijk begraasd werd • Greent komt van ‘grient’ = strook naast de rivier waar wilgen groeiden en wissen geteeld werden voor vlechtwerk

Exclusief voor leden van Natuurpunt in Limburg organiseren we een winterse wandeling met Els en Marcel. Datum 23 januari 2005, afspraak om 13.50 uur aan de kerk van Eisden Dorp. Deze wandeling is gratis voor leden van Natuurpunt. Je doet best wel laarzen of stevige stapschoenen aan.

.

11

Natuur Limburg

REGIONAAL LANDSCHAP HOGE KEMPEN

Een logo voor het N H

et bedenken van een logo voor het Nationaal Park Hoge Kempen. Het lijkt slechts een detail. En toch. Niet dat de verpakking het haalt van de inhoud, maar de Hoge Kempen heeft een ‘gezicht’ nodig. Dan kan je er echt van gaan houden. Vandaar onze eerste opdracht: geef de Hoge Kempen als Nationaal Park een herkenbare identiteit die past bij het gevoel dat we met dit park willen oproepen. Een veilige plek in Vlaanderen voor natuur met een grote ‘N’, sober en toch aantrekkelijk, gastvrij en toch nog avontuurlijk, …

Ons uitgangspunt was om een logo te zoeken op basis van een onderscheidend natuurelement van de Hoge Kempen. De ‘Rode dopheide’ bijvoorbeeld. Overal in de Hoge Kempen kom je zijn kleurrijke verschijning tegen. Wat blijkt? Er bestaat sinds kort bij Brugge reeds een heus ‘Rode Dopheide’-reservaat. Niet omdat dit kleinood daar zo massaal groeit, maar juist omdat het daar zo zeldzaam is. De ‘Nachtzwaluw’ misschien? Een soort die zich vooral op onze Kempense zandgrond thuisvoelt. Maar deze geheimzinnige vogel met veropengesperde bek, is nu niet meteen wat we een aaibare soort noemen. Met het gesteelde blad van de ‘Wintereik’ verzeilen we dan weer in het vaarwater van de rijke boswachtertraditie. We hebben nog even gedacht aan de ‘Ringslang’… maar die heeft dan weer een té hoog apothekersgehalte. Dus vroegen we ons af, wat maakt het gebied van de Hoge Kempen zo uniek? De keien natuurlijk. Het gebied is één grote hoop keien die tijdens de

12

.

Natuur Limburg

REGIONAAL LANDSCHAP HOGE KEMPEN

Een distelvlinder rust even uit op de zonverwarmde keien. Foto's : © Erwin Christis

Deze keien zijn via de Maas helemaal van de Ardennen naar de Hoge Kempen gerold.

Nationaal Park ijstijden door de Maas van de Ardennen naar hier werden gebracht. Dat, en enkel dat, maakt dit stukje Kempen ‘hoog’. Daarom ontwikkelde het ontwerpbureau Impuls voor ons een logo met de afbeelding van zeer natuurgetrouwe stenen. Het lijkt wel op een pootafdruk van een denkbeeldig dier.

Voor meer info :

Johan Van Den Bosch PROJECTBUREAU NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN Winterslagstraat 87 – 3600 Genk tel. 089/322.810 – fax 089/322.819 – [email protected] www.nationaalparkhogekempen.be

De bijhorende baseline ‘In het spoor van de natuur’ is een uitnodiging om op verkenning te komen en met veel eerbied in een goede oude padvindersen Indianen-traditie, de natuur te (her)ontdekken. Het wil ook duidelijk maken dat de keuze voor meer natuur in Limburg geen doodlopend spoor is, maar juist een toekomstgerichte uitdaging waarbij iedereen wordt uitgenodigd zijn steentje bij te dragen. We willen ons inzetten voor natuur, en zorgen voor levenskwaliteit voor nu én later, … Maar laat er ons vooral ook zelf van genieten.

.

13

Natuur Limburg

Allemaal beestjes LIKONA Limburgse Koepel voor Natuurstudie.

E

r kruipt, vliegt en zwemt heel wat rond in de Limburgse natuur en ontelbare planten verdringen elkaar om een straaltje zonlicht op te vangen. De toenemende druk van de mens op zijn eigen leefomgeving en op die van andere organismen heeft er echter jammer genoeg toe geleid dat steeds meer soorten dieren en planten met uitsterven bedreigd zijn. Om een verantwoord beleid voor de toekomst uit te stippelen, is het daarom eerst en vooral belangrijk om goed te weten wat we hier in Limburg nog allemaal hebben aan soorten maar ook, wat we ervoor kunnen doen. Gelukkig zijn er zijn heel wat mensen die een groot deel van hun vrije tijd spenderen met de inventarisatie en de studie van de bodem, planten en dieren. Om te zorgen voor een betere samenwerking tussen

14

.

Natuur Limburg

al deze vrijwilligers werd in 1990 de Limburgse Koepel voor Natuurstudie (LIKONA) opgericht. Onder deze koepel zijn er verschillende werkgroepen actief die elk gespecialiseerd zijn in een bepaalde tak van het grote natuurspectrum. Zo zijn er werkgroepen die zich verdiepen in : planten, ongewervelden, paddestoelen, vogels, amfibieën en reptielen, zoogdieren, dassen, hamsters, vissen en geologie. Al deze werkgroepen komen regelmatig samen. Ze organiseren excursies en wisselen gegevens uit. LIKONA publiceert ook over de Limburgse natuur aan de hand van verspreidingsatlassen van planten en dieren. En jaarlijks wordt er een mooi uitgegeven jaarboek gedrukt met artikels over natuuronderzoek in Limburg. Omdat er voor het verrichten van onderzoek een minimale kennis vereist is, worden er ook regelmatig vormingsactiviteiten georganiseerd.

Ijsvogel. Foto : © Chris Onkelinx

Of het nu zwemt, kruipt, loopt, springt of vliegt, bloeit of groeit, niks blijft verborgen voor de werkgroepen van LIKONA. Foto’s : © PNC

... en planten JAARLIJKSE CONTACTDAG

Op zaterdag 15 januari 2005 vanaf 8.45 uur, organiseert LIKONA haar jaarlijkse contactdag in het Limburgs Universitair Centrum in Diepenbeek. Iedereen die bezig is met natuuronderzoek in Limburg of hierin geïnteresseerd is, is van harte welkom. Je kan er kennismaken met de verschillende werkgroepen, één van de vele boeiende voordrachten volgen of talrijke boeken- en informatiestands bezoeken. De deelname is gratis, maar inschrijven vóór 5 januari is noodzakelijk. Geïnteresseerden die een warme maaltijd wensen te gebruiken, moeten hiervoor vooraf inschrijven door € 7,50 te storten op rekeningnr. 000-0400447-31 van het Provinciaal Natuurcentrum, Het Groene Huis, Domein Bokrijk, 3600 Genk, met vermelding ‘LIKONA contactdag 2005’ + ‘naam deelnemer’.

Voor inlichtingen en inschrijvingen kan je tijdens de kantooruren terecht bij het LIKONA-secretariaat : Provinciaal Natuurcentrum tel. 011 26 54 62 fax 011 26 54 55 e-mail: [email protected]

Wil je meer weten over LIKONA of wil je actief meewerken in een van de werkgroepen, neem dan contact op met : Luc Crevecoeur, tel: 011 26 54 62 of kijk op www.limburg.be/likona daar kan je verschillende nieuwsbrieven van de werkgroepen lezen of je gratis abonneren.

In LIKONA zijn naast de vrijwilligers ook de volgende partners vertegenwoordigd : Natuurpunt, Stichting Limburgs Landschap, Jeugdbond voor Natuurstudie en

Voor het volledige programma van de contactdag kan je terecht op de LIKONA-website : www.limburg.be/likona

Milieubescherming (JNM), CVN en de Limburgse Natuurgidsen, AMINAL Afdeling Natuur en Afdeling Bos en Groen, Vlaamse Landmaatschappij, Limburgs Universitair Centrum.

.

15

Natuur Limburg

ACTIVITEITENKALENDER

Vergeet niet t of 14.15 u Klooster Colen Info : Luc Robijns – 012/74 29 29 Bree Nieuwjaarswandeling - Itterdal Vertrek : 9.30 u - parking Pollismolen, Molenstraat, Opitter Info : J. Vandervelden – 089/46 37 89

Limburgse plassen Vertrek : om 8.15 uur aan het kruispunt te Lommel-Barrier Info : André Geypen – 011/54 61 13 – vooraf inschrijven! Verrekijker of telescoop zijn nuttig ZATERDAG 22 JANUARI

ZONDAG 2 JANUARI

Diepenbeek Winterwandeling in de Diepenbeekse Maten Vertrek : 14.00 u – Havenlaan ter hoogte van de Sluis op het Albertkanaal te Diepenbeek Info : Jos Ramaekers – 011/35 15 83

Bree Namiddagwandeling Vertrek: 14.00 u – parking De Luysen, Mariahofstraat, Bree-Beek Einde: 16.30 u Info : Jos Gorssen – 089/46 67 88

Heers Driekoningentocht Vertrek : 14.00 u Kerkplein van Mechelen-Bovelingen Einde : 17.00 u Info : Charlie Claesen – 011/70 73 27

Heusden-Zolder Nieuwjaar op de top – wandeling naar de terril van Heusden-Zolder Vertrek: 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91

Hoeselt Winterwandeling Vertrek : 8.00 u Kluis van Hern, SintHuibrechts-Hern (Hoeselt) Einde : 10.30 u Info : Peter Roosen – 0498/48 40 27

Kortessem Winterwandeling rondom Wintershoven Vertrek : 14u00 – kerk Wintershoven Info : Kris Castro – 011/69 26 99

DONDERDAG 13 JANUARI

Lommel Natuurwandeling in de Vloeiweiden Vertrek: 13.45 uur - Wateringhuis (einde straat) - Koloniestraat Info : Albert Mertens – 011/64 94 00 ZONDAG 9 JANUARI Bocholt Winterwandeling Vertrek : 13.30 u - kerk van Bocholt Einde : 17.00 u Info : Paul Capals – 011/63 12 89 Borgloon Stropers- en jagerswandeling Vertrek : 14.00 u – Speelhof, Borgloon

16

.

Natuur Limburg

Lummen Voordracht : Amfibieën in Limburg door Ignace Schops Aanvang : 20.00 u, Oosterhof, Dr. Van der Hoeydonckstraat, Lummen Info : Dirk D’Hondt – 013/52 30 46 ZONDAG 16 JANUARI Koersel-Beringen Natuurspeurdertjes in actie – Het bos in de winter Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91 Leeftijd 5 – 7 jaar, deelnameprijs € 1, chocomelk + wafel inbegrepen Lommel Watervogeltelling - Noord-

Hechtel-Eksel Dia-avond : Natuur in Hechtel-Eksel door Theo Geuens Aanvang : 19.00 u De Geer, Groenstraat 12 A, Eksel Info : Krista Bovens – 011/73 12 79 Leopoldsburg Uilentocht door de bossen van Leopoldsburg Vertrek : 20.00 u CC Leopoldsburg, Kastanjedreef 1, Leopoldsburg Einde : 23.00 u Info : Guy Vanzeir – 011/39 11 69 ZONDAG 23 JANUARI Bocholt Winterwandeling in de AA-beekvallei Vertrek : 14.00 u Monshofweg, Reppel (Bocholt) Einde : 17.00 u Info : Rik Bosmans – 089/46 41 14 Maaseik Maasbempder Greent : Speeltuin van de Maas Vertrek : 13.50 u – kerkplein EisdenDorp Info : Els Peusens – 0497/46 25 03 Munsterbilzen Winter in het Munsterbos Vertrek : 8.00u Munsterbos (aan de speeltuin/vijvers), Waterstraat, Munsterbilzen Einde : 12.30 Info : Jan Gabriëls 089 41 34 09 Overpelt Winterwandeling in “Het Plat” te Overpelt Vertrek : 14.00 uur aan de schapenstal op het einde van de Palisstraat te Overpelt (Holven)

te genieten... Info : Luc Winters – 011/64 58 42 Laarzen kunnen nuttig zijn

Zaklamp, warme kledij en verrekijker meebrengen

ZATERDAG 29 JANUARI

ZONDAG 6 FEBRUARI

As Wandeling naar Rouwmortelven Vertrek : 14.00 u parking achter cafe Melkerijke, hoogstraat te Niel bij As Info : Rita Declercq – 089/24 03 52

Bree Namiddagwandeling St. Maartensheide Vertrek : 14.00 u - parking De Luysen, Mariahofstraat, Bree-Beek Einde : 16.30 u Info : Jaak Lipkens – 089/47 10 12

ZONDAG 30 JANUARI Kessenich De Maasvallei omgeving Kessenich Vertrek : 8.00 uur op het Gemeenteplein te Eksel Einde : 14.00 u Info : Albert Geuens – 011/ 73 27 44 Verrekijker, telescoop zijn nuttig Munsterbilzen Winter in het Munsterbos Vertrek : 14.00 u Munsterbos (aan de speeltuin/vijvers), Waterstraat, Munsterbilzen Einde : 17.00 u Info : Jaak Aerden – 089/49 10 97 DINSDAG 1 FEBRUARI Zutendaal Start basis cursus vogels 3 lessen theorie : 1, 8 en 15 februari 19.30 u – 22.30 u 2 praktijkwandelingen : 20 en 27 februari 9.00 u –12.00 u Prijs : € 15 voor Natuurpuntleden (anders € 20) Info en inschrijvingen : Bart Bamps – 0476/611 277 – bart. [email protected] ZATERDAG 5 FEBRUARI Bocholt Uilentocht Vertrek : 19.30 u Smeetshofhoeve (kruispunt Weerterweg/ Smeetshofweg), Bocholt Einde : 22.00 u Info : Jacky Jacobs – 089/46 43 94

Koersel-Beringen Op zoek naar de schaapskudde op de heide Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ - Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91

ACTIVITEITENKALENDER

ZONDAG 13 FEBRUARI Bocholt Wandelen in het Smeetshof Vertrek : 14.00 u Smeetshofhoeve (kruispunt Weerterweg/ Smeetshofweg), Bocholt Einde : 16.00 u Info : A. Nouters – 089/46 55 08 Laarzen en verrekijker meebrengen Borgloon Puttekewinterwandeling Vertrek : 14.15 u – kasteel van Rijkel Info : Luc Robijns – 012/74 29 29 Kortessem Zammelen Kermiswandeling Vertrek : 14u00 – parochiezaal Zammelen Info : Kris Castro – 011/69 26 99

Diepenbeek Landschapswandeling op De Dijken Vertrek : 14.00 u op de parking van de KIHL, aan de Agoralaan op de Campus te Diepenbeek Info : Jos Ramaekers – 011/35 15 83

Maasvallei Watervogels in de Maasvallei Vertrek : 8.30 u - kerk Niel bij As, Hoogstraat Info : Rita Declercq – 089/24 03 52

Lommel Wandelen in de Vloeiweiden en pannekoekenfeest Vertrek : 13.45 uur - Wateringhuis (einde straat) – Koloniestraat Info : Luc Winters – 011/64 58 42

Zeeland Jaarlijkse winterreis naar Zeeland Vertrek : 6.00 u Hechtel kruispunt Info en inschrijvingen voor 7 februari bij Luc Winters – 011/64.58 42 – luc. [email protected]

ZATERDAG 12 FEBRUARI

VRIJDAG 18 FEBRUARI

Hechtel-Eksel Telproject Eekhoornnesten Aanvang : 10.00 u Parking Den Brand – Kamertstraat – Hechtel Einde : 14.00 u Info : Krista Bovens – 011/73 12 79

Overpelt Dia-avond natuurexcursie op Lesbos Aanvang : 20.00 uur in O.C. Palethe, Jeugdlaan 1 te Overpelt Info : Luc Winters – 011 /64 58 42

Lommel Watervogeltelling - NoordLimburgse plassen Vertrek : om 8.15 uur aan het kruispunt te Lommel-Barrier Info : André Geypen – 011/54 61 13 – vooraf inschrijven! Verrekijker of telescoop zijn nuttig

ZONDAG 20 FEBRUARI De Maas Vogels kijken aan de Maas Vertrek : 8.40 u - “fontein” Bree of om 9.00 u Ophoven kerk Einde : 11.45 u Info : Jannie Neyens – 089/47 25 94 Verrekijker, laarzen en warme kledij

.

17

Natuur Limburg

ACTIVITEITENKALENDER

Vergeet niet t ZONDAG 27 FEBRUARI Koersel-Beringen Op stap met de terreinploeg – wandeling met accent op natuurbeheer Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91

ZONDAG 20 FEBRUARI

Munsterbilzen Wandelen bij de buren Vertrek : 14.00 u rotonde Taunusweg, Munsterbilzen Einde : 17.00 u Info : Martine Nijs – 089/24 55 18

Koersel-Beringen Natuurspeurdertjes in actie – De eerste plantjes worden wakker Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91 Leeftijd 5 - 7 jaar, deelnameprijs € 1, chocomelk + wafel inbegrepen

Sint-Lambrechts-Herk Winterwandeling Vertrek : 14.00 u Kapel van Wideux – Grote Roost – St. Lambrechts Herk Einde : 17.00 u Info : Alida Vanholst – 011/31 24 21

Leopoldsburg Landschaps wandeling door de vallei van de Grote Beek Vertrek : 14.00 u Taverne De Wijzerplaat, Hoekstraat, Heppen Einde : 17.00 u Info : Guy Vanzeir – 011/39 11 69

Peer Paddenoverzetactie Om 20.00 u – Gebouw Esmaralda Peer, Kringloopwinkel Steenweg op Wijchmaal Info : Robert Van Dingenen – 011/ 63 55 94 Zaklamp meebrengen

Mechelse Heide Wandelen op de Mechelse Heide Vertrek : 13.30 u op de parking zwembad Hasselt (Elfde-Linielaan) Einde : 18.00 u Info : Johan Royeaerd – 011/80 35 26 Zeeland Dagtocht naar Zeeland Vertrek : 8.00 u parking GB van Bilzen Info en inschrijvingen bij Jan Vandegoor – 089/49 22 56 DINSDAG 22 FEBRUARI Peer Amfibieën-infoavond en diavoorstelling Om 19.30 u – CC ’t Poorthuis Info : R. Van Dingenen – 011/63 55 94

18

.

Natuur Limburg

ZATERDAG 5 MAART

Meeuwen Paddenoverzetactie Om 20.00 u – Kruispunt Gestel/ Kolisbergen Info : Jan Paesen – 0476/35 19 38 Zaklamp meebrengen ZONDAG 6 MAART Bree Namiddagwandeling Vertrek om 14.00 u – parking De Luysen, Mariahofstraat, Bree-Beek Einde : 16.30 u Info : Mathieu Schouteden – 089/86 78 70 Koersel-Beringen Mossenwandeling

Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91 Lommel natuurwandeling in de Vloeiweiden Vertrek : 13.45 uur – Wateringhuis (einde straat) – Koloniestraat Info : Albert Mertens – 011/64 94 00 ZATERDAG 12 MAART Meeuwen Paddenoverzetactie Om 20.00 u – Kruispunt Gestel/ Kolisbergen Info : Jan Paesen – 0476/351938 Zaklamp meebrengen ZONDAG 13 MAART Bocholt Wandelen in het Smeetshof Vertrek : 14.00 u Smeetshofhoeve (kruispunt Weerterweg/ Smeetshofweg), Bocholt Einde : 17.00 u Info : Tina Camps – 089/46 39 88 Laarzen en verrekijker meebrengen Borgloon Lentekriebels Vertrek : 14.00 u – Speelhof, Borgloon of 14.15 u Kasteelhoeve Voort Info : Luc Robijns – 012/74 29 29 Lommel Watervogeltelling – NoordLimburgse plassen Vertrek : om 8.15 uur aan het kruispunt te Lommel-Barrier Info : André Geypen – 011/54 61 13 – vooraf inschrijven! Verrekijker of telescoop zijn nuttig ZATERDAG 19 MAART Bree Uilentocht Vertrek om 20.00 u kerk van Beek of op de parking van ‘De Luysen’, Mariahofstraat, Bree-Beek Einde : 22.30 u.

te genieten... Info : Bart Mulkens – 089/47 26 84 Goed schoeisel, zaklamp Meeuwen Paddenoverzetactie Om 20.00 u – Kruispunt Gestel/ Kolisbergen Info : Jan Paesen – 0476/351938 Zaklamp meebrengen Overpelt Dia-avond : “Natuur op KRETA en de ALPEN in SLOVENIE” Aanvang : 20.00 uur in O.C. Palethe, Jeugdlaan 1 te Overpelt Info : Theo Geuens – 011/733 803 ZONDAG 20 MAART As Vogels in de Bosbeekvallei Vertrek : 8.00u - parking Tilcas Boys, Herengracht Info : Rita Declercq – 089/24 03 52 Beringen Wandeling op de mijnterril van Beringen Vertrek : 14.00 u Taverne Het schuurke, Drie Gezustersstraat, Korspel – Beverlo Einde : 17.00 u Info : Guy Vanzeir – 011/39 11 69 Koersel-Beringen Natuurspeurdertjes in actie – De dieren worden wakker Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2, Koersel Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91 Leeftijd 5 - 7 jaar, deelnameprijs € 1, chocomelk + wafel inbegrepen Lummen Lentewandeling in weidevogelgebied Schurfert Vertrek : 14.00u Kerkplein , Meldertsebaan, Lummen Info : Jan Kenens – 0494/40 45 92 Neerpelt Wandelen in het Hageven Vertrek : 9.00 u Bezoekerscentrum De Wulp, Tussenstraat, Neerpelt Einde : 12.00 u

Info : Hubert Lehaen – 011/64 42 94 Verrekijker meebrengen en bij regenweer laarzen Nieuwerkerken Voorjaarswandeling Vertrek : Kerkplein van Nieuwerkerken Einde : 17.00 u Info : Etienne Vanoirbeek – 011/68 61 25 Zonhoven Wandelen in wijvenheide Vertrek : 9.00 u op de parking van Camping Heidestrand (Zwanenstraat), Zonhoven Einde : 12.30 u Info : Chris Onkelinx – 011/42 47 41 ZATERDAG 26 MAART Meeuwen Paddenoverzetactie Om 20.00 u – Kruispunt Gestel/ Kolisbergen Info : Jan Paesen – 0476/351938 Zaklamp meebrengen MAANDAG 28 MAART Eksel Uitstap Dommelvallei Vertrek : om 14.00 uur aan de kerk van Eksel Info : Albert Geuens – 011/73 27 44 ZONDAG 3 APRIL

ACTIVITEITENKALENDER

Koersel-Beringen Dotterwandeling Vertrek : 14.00 u Vlaams Bezoekerscentrum ‘De Watersnip’ – Grauwe Steenstraat 7/2 Info : ‘De watersnip’ – 011/45 01 91 Lommel Natuurwandeling in de Vloeiweiden Vertrek: 13.45 uur – Wateringhuis (einde straat) – Koloniestraat Info : Albert Mertens – 011/64 94 00 Lommel Voorjaarsuitstap naar “De Riebos” en de “Blekerheide” te Lommel Vertrek : 8.00 uur op het einde van “In de Putten” (straat links ten noorden van het kanaal op de weg van Lommel naar Luyksgestel (Nederland). Info : André Geypen – 011/54 61 13 WOENSDAG 6 APRIL Lummen Planteninventarisatie Aanvang : 19.00 u De Theepot – Ashoekstraat Lummen Info : Dirk D’Hondt – 013/52 30 46 ZONDAG 10 APRIL Borgloon Prachtige bloesems! Vertrek : 14.00 u – Speelhof, Borgloon Info : Luc Robijns – 012/74 29 29

Bree Namiddagwandeling St. Maartensheide Vertrek om 14.00 u – parking De Luysen, Mariahofstraat, Bree-Beek Einde: 16.30 u Info : Jaak Janssen – 089/46 17 06

ZONDAG 17 APRIL

Diepenbeek Voorjaarsbloeiers in Nietelbroeken Vertrek om 14.00 u op het kruispunt van Nietelbroek- Kruis- en Tichelrijstraat Info : Jos Ramaekers – 011/35 15 83

Elsloo Voorjaarsbloeiers in het hellingbos van Elsloo Vertrek : 9.10u gemeentehuis Maasmechelen of 9.30u. parking kasteel Elsloo Info : Marcel Bex – 089/76 72 57

As Wandelen in Stamprooierbroek Vertrek : 8.00u – kerkplein As, Dorpsstraat Info : Rita Declercq – 089/24 03 52

.

19

Natuur Limburg

natuurpunt

Limburg

Colofon Dit tijdschrift wordt gratis verspreid op 4.700 exemplaren aan de leden van Natuurpunt in Limburg.

Volgende uitgave : Maart 2005

Verantwoordelijke uitgever : Erik van Esch, Vorststraat 2, 3500 Hasselt

Redactie : Natuurpunt Limburg, Vorststraat 2, 3500 Hasselt, tel : 011/83 21 02 (NIEUW!) email : [email protected]

Grafische vormgeving : nextdada bvba, Hasselt

Druk : Drukkerij Profeeling bvba, Beringen Gedrukt op 100% ongebleekt en gerecycleerd papier

Lid worden van Natuurpunt : Het lidmaatschap bedraagt € 20 en is geldig voor het hele gezin. Overschrijven op rekeningnummer 230-0044233-21

Website : www.natuurpuntlimburg.be