121e jaargang • nummer 1 • februari 2014
Aangesloten bij de European Confederation Of Police
LFNP loopt ten einde
corruptie de baas
Or-verkiezing succes
OR
Colofon Redactie:
ONINK Communicatie, Emmeloord (eindredactie), Maarten van de Nieuwenhuijzen (namens hoofdbestuur VMHP) Redactieadres:
Postbus 91460, 2509 EB Den Haag tel: (070) 419 19 41 fax: (070) 419 19 42 e-mail:
[email protected] Medewerker(s):
Sanna Eichhorn, Hans Bogers, Fotografie:
ONINK Communicatie, Emmeloord Vormgeving & Druk:
GBU grafici, Urk Advertenties:
Secretariaat VMHP, (070) 419 19 41 Secretariaat, ledenadministratie, abonnementen:
Bereikbaar van woensdag t/m vrijdag, Christine van Beelen tel: (070) 419 19 41, fax: (070) 419 19 42, e-mail:
[email protected] Dagelijks bestuur VMHP:
Mw. S.E. Eichhorn, voorzitter G.J. Smit, tweede voorzitter C. van der Voet, secretaris W. Doppenberg, penningmeester Bankrekening VMHP 132981 Coverfoto: De 16 leden die de VMHP in de ondernemingsraden en COR gaan vertegenwoordigen.
Belangenbehartiging Belangenbehartiging is in eerste instantie een zaak voor het bestuur van de betreffende afdeling. Zo nodig kan vervolgens met het hoofdbestuur contact worden gezocht.
Een tijd van keuzes
B
innenkort start de procedure selectie leidinggevenden als eerste officiële stap van de personele reorganisatie. Het proces wordt een unieke kans voor de medewerker-selecteurs om hun eigen leidinggevende te kiezen. En dat geeft ook verplichtingen want je bent echt zelf verantwoordelijk voor die keuze. De VMHP is in alle eenheden en het PDC samen met de andere bonden verantwoordelijk geweest voor de voorlichtingsbijeenkomsten hierover aan de medewerkers. Daarbij hebben wij mensen met elkaar aan tafel gezet om ze zelf te laten bepalen wie er afgevaardigde voor de teams werd als selecteur. Zowel de voorbereiding als de infobijeenkomsten en de discussies daarna waren geweldig om vanaf te zijkant te zien. Collega's zagen hier vaak voor het eerst de toekomst die binnenkort gaat komen. Met elkaar een nieuw team vormen en meteen voldoende vertrouwen in elkaar hebben door één iemand voor te dragen namens het team om "de baas" uit te zoeken. Ik heb mooie discussies gezien die veel vertrouwen geven in deze selectieprocedures. De teamchefs die hieruit gekozen gaan worden zijn weer de medewerker-selecteurs voor de sectorhoofden. Zij hebben dan als eersten ervaring met de procedure. Een aantal collega's twijfelt nog of ze meedoen met de selectieprocedure, een aantal is eruit en gaat ervoor of heeft de keuze gemaakt zich helemaal in het vak te gaan onderdompelen. Ook komt voorzichtig de overstap naar een andere organisatie op gang. De nationale politie wil graag weten waar behoefte aan is bij het maken van keu-
zes en de periode daarna. Daarom is op 14 februari een werkconferentie rond dit thema georganiseerd. De VMHP organiseert in de werkconferentie de workshop "Toe aan ander werk? Het vraagt moed en lef om bewust voor verandering te kiezen en daar voor te gaan staan". Samen met twee ex-collega's heb ik deze workshop voorbereid. We hebben gekeken welk netwerk wij met z'n drieën hebben buiten de politie. Alleen al de oudcollega's waarmee we in contact zijn gebleven levert een groot spinnenweb op van overheidsonderdelen en bedrijven. Als wij met z'n drieën al zo'n groot netwerk hebben dan levert de VMHP met al haar leden een gigantisch netwerk op. En dat netwerk staat ter beschikking aan de (aspirant) leden. Dus wil je meer weten over werk buiten de politie: neem contact op met de VMHP! Ken je collega's die twijfelen? Breng ze in contact met ons. Naast dit netwerk, coaching en advies over overstappen krijg je natuurlijk ook meteen advies over de financiële consequenties. Hier ligt de kracht van de VMHP: We bieden een platform, een netwerk waar rond elk mogelijk thema gelijkgestemden elkaar kunnen ontmoeten. We helpen ervaringen te delen, waar desgewenst ruimte is voor coaching van ervaren leidinggevenden, kennis opdoen vanuit het professionele netwerk, of projectmatige kennis of interessegroepen te formeren rond actuele professionele thema’s. Sanna Eichhorn voorzitter VMHP
Inleveren kopij Deadline voor de volgende VMHP-Nieuws: 28 maart 2014
pagina 2
Wie is… Daniëlle de Groot Ik ben een 32-jarige adviseur bij de Directie Operatiën van de Staf Korpsleiding. Ik ben geboren in Leiden en woon nu 12 jaar in Den Haag. Hier heb ik Europese Studies gestudeerd (bachelor), waarna ik een jaar heb gewerkt bij een Taleninstituut, waar ik vooral officemanagement deed en de docenten ondersteunde. Ik kwam daar in contact met mensen vanuit alle mogelijke landen. Na een leerzaam jaar dacht ik: ‘Dit wordt niet mijn toekomst’, en ben ik Bestuurskunde gaan studeren aan de Erasmus Universiteit (master), afgestudeerd in Public Policy.
I
n de laatste periode van mijn studie werd ons gevraagd een stageplaats te zoeken. Omdat werken bij de politie altijd een droom van mij is geweest, maar dan in de hoek van beleidsontwikkeling, heb ik een open sollicitatie naar het Nederlands Politie Instituut (NPI) gestuurd. Ik heb gesolliciteerd en heb daar tien weken stage gelopen bij de Board Intake en Noodhulp. Ik heb daar onderzoek gedaan naar de relatie tussen de tevredenheid van de burgers bij het laatste contact met de politie en de klachten. We hebben dat op alle mogelijke manieren onderzocht, maar absoluut geen verband kunnen vinden. Ik heb tijdens dat onderzoek veel contacten gekregen en de verschillen in cultuur bij de korpsen ervaren. Deze stageperiode beviel aan beide kanten: ik mocht mijn stage voorzetten in de vorm van een afstudeerstage van zeven maanden naar politieoptreden en klachten.
Accountmanager Aan het einde van deze stage mocht ik ook aan mijn eerste echte baan beginnen. Ik ben begonnen in de projectorganisatie voor de implementatie van de Wet Politiegegevens (WPG) en doorgegroeid tot accountmanager. Ik was aanspreekpunt voor de WPG voor vijf korpsen en heb ze op alle mogelijke manieren ondersteund bij de ingewikkelde
pagina 3
materie van deze wet, waaronder de internationale afspraken. Ik heb onlangs een internationale leergang Columbus (voor internationale politiesamenwerking) afgerond, waarbij ingegaan wordt op de effecten van de internationale verdragen en richtlijnen op de politie, en hoe we daar invloed op kunnen uitoefenen. Halverwege het project WGP kwam een prachtige kans om mee te bouwen aan een nieuw programma: het programma Aanpak Cybercrime dat in 2008 werd opgericht. Het programma had te maken met de effecten van digitalisering op het politiewerk en internationale aspecten, en was mij dus op het lijf geschreven. Daar heb ik ruim vijf jaar gewerkt. In de functie van accountmanager heb ik hele leuke projecten mogen ondersteunen, zoals ‘Vraag het de politie’, een website over de politie voor jongeren, en het project ‘Gebruik Open Bronnen Internet’ (GOBI). Ook in deze functie onderhield ik weer nauw contact met korpsen. De laatste twee jaar binnen het programma mocht ik mij als clustermanager vooral bezig houden met het implementeren en borgen van afgeronde, succesvolle projecten.
die actief is op alle landelijke portefeuilles. Daarbinnen mag ik de portefeuilles CCB, Voetbal en ketensamenwerking tot mijn takenpakket rekenen. Hieronder valt ook de participatie van de politie in de Veiligheidsregio’s. Dit is voor mij weer een nieuwe wereld, met andere netwerken en veel contact met de Eenheden. We zijn een nieuwe organisatie en veel zaken lopen nu anders. Ik zoek voor mijn portefeuilles veel verbinding met alle partners in het land en heb gemerkt dat face-to-face contact erg belangrijk is. De samenwerking komt wel goed op gang. We moeten het tenslotte samen doen.
Kansen pakken
Adviseur
De politie is een dynamische organisatie met grote ontwikkelingen. Ik werk nu tijdelijk voor de Staf Korpsleiding. Ik kijk nooit te ver vooruit en heb geen idee wat ik na deze functie ga doen, maar ik weet zeker dat er in dit bedrijf altijd nieuwe kansen komen op een mooie klus. Nu zit ik goed op mijn plek. Een adviseurschap is mooi: veel invloed, maar ik hoef op sommige dossiers niet de beslissing te nemen. Naast mijn werk ben ik ook politiek actief. Ik ben kandidaat voor de Haagse gemeenteraad voor D66. Ik ben van de individuele generatie. Wij organiseren ons op andere manieren dan de generaties voor ons. Ik ben lid van een vakbond geworden omdat ik goed geïnformeerd wil zijn; zeker in de ingewikkelde materie van dit moment. Ik hoor nu het verhaal van twee kanten en dit helpt mij goed en weloverwogen een keuze te maken. Ik heb bewust gekozen voor een kleine vakbond; voor de korte lijnen. De VMHP is laagdrempelig met gemakkelijk direct persoonlijk contact en snelle reacties. Ik ben door de VMHP prettig geholpen en goed geadviseerd.
Ik ben nu adviseur bij de Directie Operatiën van de Staf Korpsleiding. Ik zit bij de afdeling Beleidsontwikkeling,
Was getekend, Daniëlle de Groot
Verkiezing ondernemingsraden succesvol In de afgelopen maanden zijn er in alle Eenheden, behalve Amsterdam en de Landelijke Eenheid, verkiezingen gehouden van de ondernemingsraden. Altijd een spannende gebeurtenis, zeker voor een vakvereniging als de onze, met een niet groot aantal leden. Na het opmaken van de balans kan de VMHP terugkijken op een zeer succesvolle campagne. door Evert Onink
I
n Noord-Holland, waar de VMHP al jaren niet meer in een ondernemingsraad vertegenwoordigd was, werd dit keer een zetel behaald. In Den Haag is niets gewijzigd. De VMHP haalde hier weer de zetel die wij al hadden en Geert de Vries blijft dus gewoon zitten. Rotterdam moest het helaas met één zetel stellen. In de regionale eenheden Noord Nederland, Oost Brabant en Zeeland–West Brabant werd geen zetel behaald, alhoewel Clemy Imandt de afgelopen jaren in de Zeeuwse ondernemingsraad erg actief is geweest. Omdat zij onder Bedrijfsvoering gaat vallen, mocht zij zich niet voor deze eenheid kandidaat stellen. Anders ging het in de overige eenheden. In Oost Nederland, waar de VMHP lange tijd niet in de medezeggenschap had gezeten, wist het verkiezingsteam onder de bezielende leiding van afdelingsvoorzitter Susan
Katus een zetel uit het vuur te slepen. Ook in Limburg kan de VMHP middels een zetel haar stem laten horen. In Midden Nederland kon de VMHP de drie zetels, die in de afgelopen jaren in Flevoland en Utrecht binnengehaald waren, consolideren. Bij de Politieacademie, die het altijd al goed doet in de verkiezingen, wist het verkiezingsteam onder leiding van Maarten van de Nieuwenhuijzen van twee naar drie zetels te klimmen.
17 procent Het grootse succes was de verkiezingsuitslag bij Bedrijfsvoering. Omdat deze eenheid, het Politiedienstencentrum (PDC), voorheen nog niet bestond, was het onzeker hoe de VMHP het hier zou doen. Bij de vtsPN had de VMHP voorheen goed gescoord, maar de kiezers zaten nu verspreid over alle eenheden in het hele land, dus moeilijk te bereiken voor de boodschap van de VMHP. Het team van Leo Smalt wist voor de
VMHP echter maar liefst 17% van de stemmen binnen te halen, hetgeen resulteerde in vier zetels. Als kers op de taart is Leo Smalt inmiddels benoemd tot lid van het dagelijks bestuur en vicevoorzitter van de Bedrijfsvoering. Maarten van de Nieuwenhuijzen is plaatsvervangend voorzitter van de ondernemingsraad van de Politieacademie en lid van het dagelijks bestuur. Daarnaast levert de VMHP ook de voorzitters in twee van de vier onderdeelscommissies van de Politieacademie, waaronder die van de onderdeelcommissie Onderwijs.
Bedrijfsvoering Barbara Carrière, die via een der andere bonden in de OR Bedrijfsvoering was gekozen en was benoemd tot secretaris van het dagelijks bestuur, heeft inmiddels ook het lidmaatschap van de VMHP aangevraagd. Hiermee krijgt de VMHP bredere steun in het dagelijks bestuur van deze – voor de politie zo belangrijke – ondersteunende sector. Last but not least is Clemy Imandt, die ook in de OR Bedrijfsvoering is gekozen, door het hoofdbestuur van de VMHP aangewezen om via een diversiteitszetel onze vakvereniging te vertegenwoordigen in de Centrale Ondernemingsraad (COR). Samenvattend: met 16 zetels, vier functies in een dagelijks bestuur en een zetel in de COR kan de VMHP terug zien op geslaagde verkiezingen.
pagina 4
Aankondiging Leo Dijkman, Oost Nederland
Kees van den Berg, Midden Nederland
Bianca Groenhof, Midden Nederland
Frank Stoeckart, Midden Nederland
Thema-avond in Dordrecht 3 april 2014 Vissersdijk Beneden 2 Dordrecht Beste collega’s, Bij deze willen we jullie vast attenderen op de komende thema-avond op 3 april 2014 (start rond 17.30) van de VMHP, afdeling Rotterdam, met als thema:
Theo Nijensteen, Noord-Holland
Gerry Smit, Amsterdam
Geert de Vries, Den Haag
“De toekomst begint vandaag” Alle medewerkers van de Nationale Politie hebben op dit moment te maken met veel onduidelijkheid. Op een gegeven moment heb je niet meer duidelijk voor jezelf waarom je je waarvoor inzet... En voor je het weet, wint de onduidelijkheid het van de duidelijkheid… en verliezen we veiligheid.
Sander van Vuuren, Rotterdam
Clemy Imandt, Bedrijfsvoering en lid Centrale OR
Theo Hulsmans, Limburg
Bert Bos, Bedrijfsvoering
Leo Smalt, Bedrijfsvoering, vicevoorzitter
Roel de Raad, Bedrijfsvoering
Daarom hebben we voor deze avond sprekers uitgenodigd die in staat zijn hun inspiratie over te brengen op thema’s die er toe doen: onder andere (de toekomst van) het politievak, leiderschap en innovatie, om juist in deze roerige tijden weer even de focus gericht te krijgen op je persoonlijke ambitie … en vandaar uit weer de energie te vinden om nieuwe kansen te pakken. Nee, het wordt niet weer passief luisteren, maar actief in gesprek met inspirerende mensen. Zorg dat je er op 3 april bij kunt zijn. Deze avond mag je niet missen. Heb je een collega voor wie deze avond ook interessant is, dan is deze ook welkom. Kijk voor de laatste informatie op www.vmhp.nl Deze avond wordt voor u georganiseerd door het bestuur en enkele leden van de VMHP, afdeling Rotterdam.
Catherine Tunissen, PolitieAcademie
pagina 5
Alex Klaverdijk, PolitieAcademie
Maarten van de Nieuwenhuijzen, PolitieAcademie, plaatsvervangend voorzitter
LFNP
nadert voltooiing
De kaarten zijn geschud en gedeeld, de teerling geworpen, de finale ingezet. De implementatie van het LFNP nadert haar voltooiing. Wie geen bezwaar heeft aangetekend (zo’n 800 VMHP-leden in actieve dienst) heeft de nieuwe functiebeschrijving geaccepteerd. De honderd VMHP-leden, die advies hebben gevraagd over het wel of niet bezwaar aantekenen gaan het laatste traject in. Hoe zal dat aflopen?
W
door Evert Onink
e stellen deze vraag op 29 januari 2014 aan Jacques Dijkgraaf, huisadvocaat van de VMHP en inmiddels zeer deskundig op het gebied van het LFNP. “Ik heb in de afgelopen weken aan tientallen VMHP-leden advies gegeven. Uit de vragen is mij wel gebleken dat de materie voor velen erg diffuus is en ook dat de persoonlijke situatie van persoon tot persoon verschilt. De termijn voor het indienen van bezwaar is afgelopen maandag verstreken. Zo’n honderd VMHP-ers hebben advies gevraagd of het voor hem/haar zinvol is bezwaar in te dienen. Tussen nu en 14 februari ga ik iedereen, die een bezwaar heeft ingediend, persoonlijk benaderen om te zien hoe de kansen liggen en of bezwaar maken past in de wijze waarop de betreffende collega invulling wil geven aan zijn relatie met de werkgever. Het merendeel van deze honderd collega’s zullen ook daadwerkelijk bezwaar gaan indienen.” Waarom niet iedereen? “De bezwaren van de VMHP collega’s gaan niet vaak over de matching
zelf. De zorgen die zij hebben richten zich op de reorganisatie die volgt na de introductie van het LFNP. In zekere zin is het LFNP gekoppeld aan de reorganisatie, want zonder het uniforme LFNP–gebouw is het niet mogelijk de nieuwe organisatie in te richten. De matching met de LFNP–functies is slechts een papieren exercitie. Waar het de meesten om gaat is de vraag wat er straks in de reorganisatie met hen gaat gebeuren, welke functie kunnen ze krijgen, wat straks nog hun carrièreperspectief is. Doordat nu nog geen zicht is op de effecten van de reorganisatiebesluiten weet je niet of de matching met de LFNP-functie nu gunstig of ongunstig is en dat geeft
extra onzekerheid. Voor de VMHP-leden speelt nog een bijzondere omstandigheid. Je moet niet vergeten dat veel VMHP-ers in de afgelopen jaren in allerlei verschillende constructies op detacheringsbasis in andere organisatieonderdelen en op andere functies hebben geacteerd. Nu worden ze weer teruggezet op hun uitgangspunt. Zij vragen zich terecht af of hun huidige functie nog wel blijft bestaan. En daarbij volgen de vragen: wil ik leidinggevende blijven of worden, of wil ik terug naar bedrijfsvoerings- of operationeel specialist? Dan is het LFNP eigenlijk maar een onderdeel van het probleem. In mijn gesprek met die honderd VMHPleden kan ik op juridische basis nader advies geven.” Wat is het vervolgtraject? “Wie bij zijn bezwaar blijft, krijgt te maken met hoorambtenaren, die de leden telefonisch gaan horen. Daar mag een belangenbehartiger bij aanwezig zijn, maar de VMHP heeft daar niet voor gekozen. Het telefonisch horen – voor mij niet de meest ideale manier om tegemoet te komen aan de gevoelens van de bezwaarmakers – is eigenlijk een formaliteit. De dossiers zijn aangeleverd en bekend en als het goed is, is daar niets meer aan toe te voegen. Het is zeker niet het moment om nog met nieuwe argumenten aan te komen die Gerard Bouman zouden kunnen bewegen om een andere beslissing te nemen. Na het onderzoek neemt de korpsleiding een beslissing. Hiertegen staat beroep open bij de sector bestuursrecht van de rechtbank. Uiteindelijk is er ook nog hoger beroep mogelijk bij
pagina 6
Jacques Dijkgraaf: “De matching met de LFNP-functies is een administratieve exercitie, die voorafgaat aan de reorganisatie.”
de Centrale Raad van Beroep. Daarna is het traject definitief afgelopen.” Komt er nog een proefproces? “De VMHP zal geen proefproces uitlokken. Dat was het idee van de andere bonden. Wij zien bij onze leden zo’n grote diversiteit in de dossiers dat een proefproces geen enkel nut heeft. Wel kunnen we kijken op welke punten dossiers overeenkomsten heb-
ben en de argumenten voor die groep bundelen en in elk bezwaar naar voren brengen. Ik denk dat de andere bonden zo’n proefproces ook niet meer willen. Het is ook de vraag of het wenselijk is de juridische fundamenten van het nieuwe functiegebouw onderuit te halen. Pogingen om de regelgeving zelf aan te tasten leiden tot terugkeer naar de situatie van 2009 met de 17.000 oude functies. Het is zeer de vraag of het individuele lid daarmee voor de reorganisatie een beter resultaat bereikt. Het wordt dan een rommeltje, om het op z’n zachts uit te drukken. De VMHP heeft altijd een standpunt ingenomen tegen het functiegebouw, met name tegen de constructie van de kolom Leidinggevenden, en is alleen akkoord gegaan vanwege het democratisch principe dat de grote meerderheid voorstander was. Nu is het hoofdbestuur van mening dat het LFNP zo snel mogelijk moet worden afgerond om de reorganisatie uit te kunnen voeren. Dat is in het belang van de organisatie, het politievak en de individuele medewerker van het korps, die nu ook niet meer weet waar hij/zij aan toe is. In een later stadium, als het stof gedaald is, kunnen we altijd kijken hoe we de systeemfouten, die er ook naar mijn mening in zitten, kunnen repareren.”
Systeemfouten? “Het weglaten van de oneven schalen in de kolom Leidinggevenden zal in de toekomst niet echt meewerken aan een goede doorstroming van medewerkers en ook het carrièreperspectief wordt minder. Daarbij de vraag of het vak ‘leidinggeven’ voor een politiemedewerker in de toekomst voldoende voldoening zal geven. De keuze voor het weglaten van de oneven schalen in die kolom vind ik een opmerkelijke keuze, waar de korpsleiding echter niet snel op zal terugkomen; anders had zij dat al eerder gedaan. Uit de reeks van bedenkingen was gemakkelijk te analyseren dat hier de meeste pijn zit. De korpsleiding heeft tijd genoeg gehad om hieraan te werken, maar heeft daar geen actie op ondernomen.” En de komende weken? “De komende weken zal ik het erg druk hebben. Naast de VMHP heb ik uiteraard ook nog ander werk liggen. Daarvan heb ik het grootste deel aan mijn collega’s kunnen overdragen, maar ik kan gerust zeggen dat mijn agenda voor de komende maanden behoorlijk vol zit. Maar laat dat geen belemmering zijn voor de leden om met vragen gewoon te bellen. Uiteraard is er altijd ruimte voor adviesvragen.”
Vooraankondiging Algemene Vergadering Beste VMHP-er, Met veel genoegen melden wij dat Afdeling Zuid Nederland dezer dagen volop de Algemene Ledenvergadering 2014 voorbereidt. In de komende weken zal je hierover meer vernemen via de verschillende communicatiekanalen, zoals het Blauwtje, de website, mail en de ouderwetse post. Noteer alvast de datum in je agenda. Graag ontmoeten we velen van jullie op vrijdag 16 mei 2014, want wij - en dat kunnen we nu al garanderen werken aan een mooi programma voor die dag! Met vele groeten, Het Bestuur Afdeling Zuid Nederland
pagina 7
VMHP in Verantwoordin Jarenlang is er geklaagd dat de deelnemers - en met name gepensioneerden - aan het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) onvoldoende inzicht en inspraak in, en geen toezicht op de handel en wandel van het bestuur van dit enorme pensioenfonds hadden. Nu is het zo ver. De Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen geeft aan dat Pensioenfondsen de bestuursstructuur, het interne toezicht en de medezeggenschap per 1 juli 2014 aangepast moeten hebben aan de nieuwe wettelijke kaders. Per 30 juni 2014 vervallen bij ABP de huidige Deelnemersraad, de Werkgeversraad en het Verantwoordingsorgaan (oude stijl). Het ABP bestuur geeft als volgt invulling aan de wettelijke taak: er komt een paritaire bestuursstructuur, een Raad van Toezicht en een Verantwoordingsorgaan. De wet verplicht om vertegenwoordigers van de pensioengerechtigden in het bestuur en het Verantwoordingsorgaan op te nemen. Voor benoeming van leden van het nieuwe Verantwoordingsorgaan geeft de wet twee mogelijkheden: benoeming op voordracht vanuit verenigingen die deelnemers of pensioengerechtigden vertegenwoordigen, of na vrije verkiezingen. Dit laatste gaat gebeuren en wij kunnen onze vertegenwoordiging daarin zelf kiezen. Paul Müller, al jarenlang dé deskundige op het gebied van arbeidsvoorwaarden en pensioenregelingen bij de VMHP, is één van de kandidaten.
P
aul Müller is door Ronald van der Wal - penningmeester van de CMHF en oud-secretaris van de VMHP – gevraagd om zich kandidaat te stellen. Paul: “Ik ben binnenkort zelf gepensioneerd en dan komt er wat tijd vrij, zodat ik op deze manier mijn steentje kan bijdragen. Er komen in het Verantwoordingsorgaan drie groepen vertegenwoordigers: van de werkgevers, van de actieven en van de niet-actieven (gepensioneerden). Ik zou eerst op de lijst van de actieve deelnemers komen, maar de CMHF heeft mij, in verband met mijn komende pensionering, geplaatst als lijsttrekker van de niet-actieven.”
Controle en invloed Behalve dat Paul zichzelf als ervaringsdeskundige ziet (“Ik heb mijn pensioen aangevraagd en dat administratieve proces verliep niet zonder slag of stoot”), zegt hij zelf weinig ervaring te hebben aan de controlerende kant van de tafel. Gelukkig heeft het Verantwoordingsorgaan als taak niet alleen het achteraf controleren van het handelen van het Bestuur en het door het Bestuur gevoerde beleid in het afge-
door Evert Onink
lopen kalenderjaar, maar ook beleidskeuzes die op de toekomst betrekking hebben. Hoe worden zaken toegepast en uitgevoerd? Is dat logisch? Hoe zit het met de belangen van alle betrokkenen? Er is ook een Code Pensioenfondsen, met regels waar de
pensioenfondsen zich aan te houden hebben. Daarin staat onder meer dat een pensioenfonds als belangrijkste taak heeft te zorgen voor een goede financiële beheersing en een evenwichtige afweging van belangen. “Het gaat dus niet alleen om de belangen van de gepensioneerden, maar ook om de belangen van de actieve deelnemers.
Heldere communicatie Paul is van mening dat het beleid en de communicatie veel transparanter en helderder kan. Als voorbeeld vertelt hij hoe zijn briefwisseling met het ABP geweest is bij het aanvragen van zijn eigen pensioen. “Eerst een brief krijgen met onvolledige gegevens, zaak rechtgezet, aanvraag insturen, geen bevestiging krijgen, nieuwe brief krijgen met herinnering voor aanvraag, eerste brief blijkt wel verwerkt te zijn, weer een vraag, weer een onduidelijke brief, pas na telefonisch contact kwam er een bevestiging dat alles geregeld was. Het kan individueel toeval zijn, maar ben je niet in deze wereld ingeschoten dan geeft het veel onduidelijkheden en communicatiestoringen. Bij een aanvraag voor de AOW-uitkering regelt de Sociale Verzekeringsbank alles netjes en binnen drie weken.” Verder geeft Paul aan dat hij vaak van collega’s hoort: ‘Ik kan dan-en-dan pas met pensioen, waarmee zij hun AOW-leeftijd aangeven. Paul: “Die AOW-leeftijd schuift inderdaad op, maar dat heeft alleen te maken met de datum vanaf wanneer de AOW wordt uitgekeerd. Met pensioen gaan kan al veel eerder, het ‘flex-pensioen’, zij het dat dat flex-pensioen dan wel iets lager wordt dan een pensioen dat ingaat op AOW-leeftijd. Maar keuzemogelijkheden zijn er altijd. Ik weet dat het ABP een log apparaat is, maar de communicatie kan volgens mij veel helderder.” pagina 8
ngsorgaan ABP? Premieverlaging “Eigenlijk is het pensioenverhaal heel simpel,” legt Paul uit. “Er zijn afspraken gemaakt, en die moeten worden nagekomen. Er moet dus voldoende geld in kas zijn om alle verplichtingen op dit moment te kunnen uitbetalen. Als dat niet kan, kan de indexatie – die voorwaardelijk is – achterwege
Paul Müller, lijststrekker CMHF voor het
gelaten worden, of de premie verhoogd worden. De regering wil niet dat
Verantwoordingsorgaan ABP: “Controle
de premies worden verhoogd. Niet om reden van extra druk op de deelnemers, maar om een geheel andere reden. De premie gaat vóór de belastingheffing van het belastbaar loon af. Als de premie omhoog gaat, gaat het belastbaar loon naar beneden en komt er dus minder belasting binnen. Gaat de premie omlaag, dan gebeurt het omgekeerde, en komt er meer belasting binnen. En dat is weer mooi voor de regering die immers per jaar inkomsten meer nodig heeft.” Die afweging van belangen vind ik één van de belangrijkste onderwerpen. De vraag ‘wat is goed pensioenfondsbestuur’ zal een van de hoofdvragen zijn van het Verantwoordingsorgaan. Het is eigenlijk besturen, toezicht houden en verantwoording afleggen over wat het pensioenfonds gepland en gerealiseerd heeft. Er is ook een wetswijziging in de maak die het Verantwoordingsorgaan de bevoegdheid geeft advies te geven over de hoogte van de premies. Alhoewel de huidige Deelnemersraad ook zijn stem hierover mocht laten horen, wordt dus ook wettelijk verankerd dat er dus invloed kan worden uitgeoefend op de hoogte van de premies.”
Competenties Alhoewel Paul zelf vindt dat hij (nog) kennis mist om de taken van het Verantwoordingsorgaan goed in te vullen, is zijn staat van dienst voor de CMHF voldoende geweest om hem lijsttrekker te maken. De CMHF heeft de selectie gemaakt op basis van competenties. Jarenlange deelname aan de overleggen bij het Centraal Georganiseerd Overleg Politie (CGOP) en diverse daaraan verbonden commissies, en zijn lidmaatschap van de Beleidsadviescommissie (BAC) van de CMHF heeft de CMHF voldoende vertrouwen gegeven om Paul op deze positie te plaatsen. Paul: “Ik zat altijd aan de
beleidskant. Mijn sterke punten waren het meedenken met het opstellen van sectorale regels; kijken hoe nieuwe regelingen en afspraken passen in de wettelijke regelingen, en bij verandering van wetgeving kijken of de onderliggende regelingen nog wel kloppen. Het Verantwoordingsorgaan krijgt “benoemingsrechten”, adviesrechten en beoordelingsrechten. Dat is een totaal andere manier van kijken. Op basis van een door de Raad van Toezicht zelf opgestelde profielschets doet het Verantwoordingsorgaan een bindende voordracht voor vacatures binnen deze Raad. Dat geldt ook voor vacante zetels voor vertegenwoordigers van pensioengerechtigden in het Bestuur. De Pensioenkamer zit aan de voorkant van het maken van beleid. De CMHF heeft ervoor gekozen daar iemand van de sector Onderwijs te positioneren. Ik sta op de lijst voor de gepensioneerden van de CMHF; dus niet alleen voor de sector Politie, maar voor alle sectoren van de
van beleid en uitvoering en invloed op de hoogte van de premies.”
CMHF. Gelukkig hoef ik het niet alleen te doen. Ik zit er voor de collectiviteit en zal nauw samenwerken met de actieven. Verder heb ik natuurlijk de contacten met de Beleidsadviescommissie.”
Visie Paul heeft wel een visie op zijn inbreng in het Verantwoordingsorgaan, mocht hij gekozen worden. “De nieuwe wet is goed voor versteviging van het bestuur van het pensioenfonds. De nieuwe wet heeft ook invloed op de hoogte van de premies, en indirect wij dus ook, alhoewel onze invloed achteraf is. Ik zal vooral kijken hoe de afspraken en regelingen in elkaar zitten en of afspraken nagekomen worden. Daarnaast vind ik het communicatie- en voorlichtingsbeleid van het ABP belangrijk. Voorlichting in hoofdlijnen is niet het pijnpunt, maar de individuele uitleg en uitwerking verloopt soms nogal povertjes. Ik ga kijken hoe het staat met de openheid en transparantie. De controle zal veelal op hoofdlijnen plaatsvinden, maar als ik een zetel krijg, zal ik – voor zover mogelijk – ook de diepte in gaan, het bestuur kritisch volgen en zorgen dat het beleid en de regels van het pensioenfonds helder gemaakt worden.”
Verantwoordingsorgaan Het Verantwoordingsorgaan is een uitvloeisel van de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen en is de vervanging van de Deelnemersraad, de Werkgeversraad en het Verantwoordingsorgaan (oude stijl). In dit Verantwoordingsorgaan zitten 48 personen, waarvan 16 vanuit de werkgeverskant. De overige 32 zetels worden tussen de actieve werknemers en de gepensioneerden verdeeld op basis van de verhouding tussen deze twee groepen op 31 december van het jaar voor de verkiezing. De actieven gaan 19 zetels bezetten en de gepensioneerden 13. Er zijn twee kieslijsten. De actieve deelnemers kiezen vanuit de lijst voor actieve deelnemers, en de gepensioneerden kiezen iemand van de gepensioneerden. Leden worden gekozen voor een zittingstermijn van vier jaar.
pagina 9
De verkiezing voor het Verantwoordingsorgaan is van 11 tot en met 28 maart 2014.
Zonder smeergeld geen zaken?
CORRUPTIE (2) Siemens kwam in 2006 in het nieuws door een enorm wereldwijd corruptieschandaal. Boetes van ruim 1,3 miljard Euro waren daarvan het gevolg. Inmiddels heeft Siemens orde op zaken gesteld, reden genoeg voor de commissie Postactievendag om Paul Tijnagel, compliance-officer van Siemens Nederland, uit te nodigen als tweede spreker na Michel van Hulten, die de wetenschappelijke invalshoek heeft belicht. Zijn vraag: “Kunnen we zonder smeergeld zaken doen?” door Evert Onink
”T
oen ik gevraagd werd om iets te zeggen over corruptie, dacht ik eerst: wat moet ik vanuit Siemens hier nog aan toevoegen, want je verwacht toch dat bij de politie alles koek en ei is,” zo opent Paul Tijnagel zijn inleiding. Nadat hij ja gezegd had is hij toch eerst even gaan kijken hoe het er nu eigenlijk bij de politie voorstaat. Op de website van Transparency International las hij dat politici en politie het meest corrupt zijn. “Gelukkig valt dat in Nederland nogal mee. Als ik kijk wat in Nederland nog het nieuws haalt, dan zie ik ook dat dezelfde gebeurt bij Siemens.”
Handel Na introductie van het Siemens concern (zie kader “Siemens”) gaat Paul Tijnagel in op de corruptie bij Siemens en hoe het corruptief gedrag bij Siemens is ontstaan. “De nieuwe economieën, waar de economische groei het grootste is, vind je in Azië en Afrika. Als je handel wil drijven zal je daar moeten zijn. Het onafhankelijk instituut Transparency
International heeft onderzoek gedaan naar de corruptieperceptie in de wereld, en dan zie je dat de meeste corruptie gepleegd wordt in de landen waar ook de meeste handel gedreven wordt. Bij onze risico-evaluaties identificeren wij ook aan de hand van deze lijst (de Corruption Perception Index) waar de grootste risico’s op corruptie zijn. Landen met een lage score hebben een groter risico op corruptie. Denemarken, Finland en Nieuw-Zeeland staan in deze lijst bovenaan. Nederland staat in deze lijst netjes op de negende plaats, boven landen als Duitsland, Engeland en de Verenigde Staten. Dat betekent wel dat er nog wel wat te verbeteren is. Siemens werkt wereldwijd, maar heeft een groot deel van de activiteiten juist in die landen waar de corruptieperceptie het grootst is (Azië, OostEuropa, Zuid-Amerika).”
Wetgeving In veel landen, waar Siemens actief is, is er wetgeving tegen corruptie, weet Paul. In eerste instantie wordt die met name door de OESO verkondigd, maar bijvoorbeeld de Amerikanen hebben dankzij de
Paul Tijnagel: “Integriteit als kernwaarde.”
Lockheed affaire in 1977 de Foreign Corrupt Practices Act (FCPA) afgekondigd. Dit is een multi-territoriale wetgeving die ver gaat. Dat betekent dat, als je ook maar waar ter wereld de intentie hebt een overheidsdienaar om te kopen of omkoopt, je door de USA gepakt kan worden. “Siemens heeft corruptie gepleegd in vele landen buiten Amerika, en we zijn door deze wetgeving aangesproken. We zijn er ook door de Duitse wetgeving op aangesproken, want we zijn een in Duitsland geregistreerde onderneming. Als je bijvoorbeeld een ambtenaar omkoopt in Australië, en je komt uit Duitsland, dan kan je eigenlijk door drie wetgevingen worden aangesproken: door de Amerikaanse, de Duitse en de Australische wetgeving. De Amerikaanse FCPA is wel heel stringent. Als bijvoorbeeld bij een corruptiebetaling de back-up van de betaling van de bank op een ser-
pagina 10
siemens
ver in Amerika staat, kan je voor deze wetgeving al worden aangesproken. Medewerkers van Siemens die destijds bij corruptie betrokken waren, zijn op basis van deze wet ook persoonlijk aangesproken en veroordeeld. Ook in Engeland worden personen onder de nieuwe UK Bribery Act, die kleine omkoping deden, veroordeeld tot hele lange gevangenisstraffen.”
Gevolgen In 2006 kreeg Siemens een perfecte pers. Het 160-jarig bestaan van Siemens werd in alle media omlijst met lovende kritieken over alle innovaties die op naam van Siemens bijgeschreven kunnen worden. Echter in datzelfde jaar gebeurde er wat anders. Siemens werd genoemd in tal van corruptieschandalen in meerdere landen van de wereld. “Corruptie is schadelijk voor de economie, de politieke instituten en de maatschappij,“ zegt Paul. “Je kunt een complete maatschappij ontwrichten door deze handelswijze. Wij hebben dat tot onze schade en schande moeten ondervinden. In november 2006 kregen wij een inval van de Bundespolizei en ging alles op zijn kop. De boekhouding werd in beslag genomen en de directie gearresteerd. Dat was naar aanleiding van activiteiten van de klokkenluider over misstanden in landen als Venezuela. Gevolgen waren onder meer totaal meer dan 2,2 miljard Euro aan boetes en kosten, èn een enorme imagoschade. Siemens is beursgenoteerd op de New York
pagina 11
Siemens is rond 1847 in Duitsland opgericht door de heer Siemens, van oorsprong al een innovator op het gebied van communicatietechniek (telegraaf), energietechniek (dynamo en kabelisolatie) en mobiliteit (elektrische tram). Ook toen al legde Siemens kabels om overzee-communicatie met andere werelddelen mogelijk te maken. Siemens investeert nog steeds zwaar in research en innovatie op het gebied van alles wat in onze wereld nodig is. Concurrenten zijn divers, waaronder Philips en General Electrics, maar die hebben niet het hele brede spectrum wat Siemens heeft. Siemens richt zich onder meer op klimaatverandering, energieopwekking, demografische verandering (met name op het gebied van mobiliteit) en health care. De globalisering is voor Siemens van groot belang om de producten wereldwijd uniform te kunnen aanbieden, en globalisering is tevens een wereldwijd probleem waarvoor Siemens oplossingen aandraagt, onder meer voor de industrie, energieopwekking en watermanagement. Siemens kent een viertal sectoren: Energy (opwekking en transporteren van energie), Health care (medische techniek zoals scanapparatuur voor diagnostisering en therapie), Industry (industriële processen, automatisering) en Infrastructure & Cities (mobiliteit, logistiek en verdelen van energie). Projecten in Nederland zijn onder meer de automatisering van de container-overslag en het scannen van koffers en containers, automatisering van de melkfabricage, treinstellen en de Amsterdamse trams, medische scansystemen, geavanceerde camerasystemen voor security (o.a. Den Haag en Zoetermeer), het landelijk doormeldsysteem voor de brandweer, het landelijk waarschuwingsstelsel en het Geïntegreerd Meldkamersysteem (GMS). Siemens wereldwijd telt meer dan 370.000 medewerkers en heeft een jaaromzet van zo’n 87 miljard dollar. In Nederland is de omzet circa 1½ miljard met zo’n 3000 medewerkers.
Stock Exchange en de waakhond van de beurs, de Securities and Exchange Commission (SEC) heeft ingegrepen. We kregen dus ook meteen een accountantsprobleem en een probleem met de belastingen, omdat we een aanzienlijk bedrag ten onrechte hadden afgetrokken. Gevolg had ook kunnen zijn dat we van de markt geweerd zouden worden of hoge boetes hadden kunnen krijgen tot wel 10% van de jaaromzet. Er was zelfs angst of de onderneming dit zou overleven.”
Hoe is het zover gekomen “Na de Tweede Wereldoorlog is Siemens enorm gegroeid,“ legt Paul uit. “We hadden in 190 landen lokale vestigingen, met lokale CEO’s, lokale seniors, en nauwelijks telecomverkeer. Er was nog geen internet of e-mail. De afstand tussen hoofdkantoor en de landen was dus relatief groot en de landen hadden autonomie. Men handelde volgens lokale gebruiken, en als er een ambtenaar omgekocht moest worden om een opdracht binnen te halen, dan deed men dat. Dat
was heel normaal.” Nadat in 1997 de Duitse wetgeving was aangescherpt, heeft Siemens weliswaar de richtlijnen gepubliceerd, maar die verdwenen netjes in de kast. Er was dus een stuk cultuur in de organisatie ontstaan met betrekking tot het doen van zaken in de hele wereld. “In 2006 is Siemens daarop aangesproken. We hebben onderzoek gedaan naar wat er gebeurd is en we hebben ongeveer 4500 transacties kunnen nagaan. Alles wat er in de hele wereld aan papier en elektronisch aanwezig was in de onderneming is gecontroleerd. Dat was een enorme klus. Alle archieven zijn gescand en alle bankrekeningen gedigitaliseerd en doorgenomen op kenmerken die iets met corruptie te maken hebben. Een leger van Amerikaanse juristen heeft onze onderneming ruim een jaar volledig onderzocht. Ik schat dat ongeveer
Uitbannen
Wij vinden dat we moeten samenwerken met alle partijen die hiermee bezig zijn: de onafhankelijke derde partijen, overheden. Wij spreken hier altijd over met onze klanten en onze mede-aanbieders en willen ook zoveel mogelijk contacten met de samenleving. Dat is een van de redenen waarom ik ook van deze gelegenheid gebruik maak om onze ideeën naar buiten te brengen, om het thema corruptie uit te bannen.”
“We moeten ervoor zorgen dat we gezamenlijk met gelijkgestemden en belanghebbenden de discussie en het overleg aangaan met betrekking tot het uitbannen van de corruptie. Dat betekent afspraken met elkaar maken hoe dat bijvoorbeeld bij aanbestedingen kan worden voorkomen. Dat betekent ook goed kijken naar het thema ‘normen’ en de naleving daarvan, en naar de gevolgen van de overtreding.
Na deze zeer ingrijpende gebeurtenissen is het beleid bij Siemens rigoureus gewijzigd. Tussen 2006 en 2010 is de hele organisatie gereshuffeld en omgeturnd. De top van de organisatie is vervangen en de boetes en schikkingen zijn betaald. Van de SEC zijn mensen in de organisatie gezet om ons beleid te monitoren.
twee-derde van de medewerkers hier wel iets mee te maken gehad heeft. Alle verdachte medewerkers zijn geïnterviewd en moesten hun handelswijze aantonen. Ruim 700 medewerkers, die daadwerkelijk betalingen gedaan hadden, zijn uit de onderneming gezet. Ook praktisch de hele Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen is opgestapt.”
Aanpakken
“Durf NEE te zeggen. Zowel persoonlijk als zakelijk.”
pagina 12
“I won’t sell the future for short-term profit” – Werner von Siemens
In de gehele organisatie is integriteit nu een constant thema. “Nu zijn we met het thema ‘compliance’ en dergelijke gekomen tot een onderneming waar Integriteit in de kernwaarden zit. Siemens heeft een anti-corruptieprogramma gemaakt en dit in de cultuur van de organisatie verankerd. Het gaat er vooral om de samenwerking te creëren met die partijen die corruptie proberen uit te bannen, zoals de International Chamber of Commerce en Transparency International. In Nederland zijn veel multinationals, en je ziet nog steeds bedrijven die vanuit Nederland in het buitenland acteren en corruptief gedrag kunnen vertonen. Transparency International probeert voornamelijk vanuit Nederland om dat te voorkomen. In samenwerking met de Wereldbank kijken we of we de aanbestedingsprocedures van grote projecten in landen, waar de corruptie hoogtij viert, op een goede manier kunnen laten plaatsvinden. Voorbeelden zijn de Olympische Spelen en het wereldkampioenschap voetbal.”
Cultuur Intern is er een scala aan maatregelen genomen. Er zijn andere regels gekomen en het controleproces is verbeterd, maar vooral aan de cultuur is hard gesleuteld. “We hebben een gedragscode ontwikkeld die door iedereen wordt omarmd. Die gedragscode biedt de basisprincipes en de basisregels voor ons gedrag binnen de onderneming, tegenover onze externe partners en tegenover het publiek. Vragen aan de werknemers van Siemens om hen te helpen zich verantwoord en plichtsbewust te gedragen zijn: 1) Is het een belang
pagina 13
van Siemens? 2) Is het consistent met de kernwaarden van Siemens en die van mezelf? 3) Is het wettelijk toegestaan? 4) Is het iets waarvoor ik verantwoordelijk gehouden worden. Wanneer het antwoord op al deze vragen JA is hoef je geen zorgen te maken. Verder is uiteraard de “Tone of the top” belangrijk, is er een compliance-organisatie opgezet die controleert en adviseert, is er voor alle medewerkers een webbased training en zijn er diverse andere tools ingezet, zoals scorekaarten, een integriteitcheck voor je businesspartners, een discussieplatform, een klokkenluiderssysteem, een vraagbaak en een app waarop je zelf kunt nagaan wat voor jou verantwoord is.”
Betere positie Na de reorganisatie is de positie van Siemens in de wereld niet minder geworden. Siemens is een duurzame onderneming, die niet alleen het thema groene energie en CO2reductie naleeft, en diversiteit invoert in de onderneming, maar die ook integriteit als kernwaarde heeft. Dat heeft ertoe geleid dat Siemens in 2012 en 2013 als onderneming de hoogste ranking kreeg op het gebied van sustainability van de Dow Jones. “Daarmee hebben we heel veel andere ondernemingen – concurrenten
- achter ons gelaten,” zegt Paul met enige trots. “Wij scoren heel hoog op het gebied van integriteit, in het doen van business, hoe wij hebben aangepakt en hoe wij het naar buiten brengen. Wij kunnen ons veroorloven om NEE te zeggen tegen onze klanten, als zij een corruptieve beweging maken. In Turkmenistan hebben wij twee jaar geleden een opdracht voor het leveren van apparatuur bij de gaswinning - een opdracht van 70 miljoen - laten afketsen, omdat er een derde partij tussen geschoven werd. En dan weet je dat er ergens geld blijft hangen, dat meestal verdwijnt in de zak van één persoon. Uiteindelijk zijn de onderhandelingen toch weer op gang gekomen zonder die derde partij, want de klant had onze spullen toch nodig. In minstens drie landen hebben we ons helemaal teruggetrokken, omdat je daar geen zaken kunt doen zonder smeergeld.”
Terugkijkend Over de stand van zaken op dit moment is Paul niet ontevreden. “Wij waren bang dat aandeelhouders zouden weglopen. Als je nu kijkt naar de ontwikkeling van het aandeel en onze omzet, dan heeft de hele situatie ons geen pijn gedaan. De aandeelaanhouder heeft positief gereageerd op onze ontwikkeling, vooral omdat wij in staat waren om binnen twee jaar een schikking kunnen treffen, en daarmee weer vertrouwen te scheppen. Wij vragen de bedrijven waar wij zaken mee doen, om ons voorbeeld te volgen, en veel bedrijven doen dat ook. We zullen nooit zeggen dat de corruptie ook bij ons bedrijf de wereld uit is, maar wij hebben wel ervaren dat je goed zaken kunt doen zonder smeergeld.”
Compliance is het begrip waarmee wordt aangeduid dat een persoon of organisatie werkt in overeenstemming met de geldende wet- en regelgeving. Het gaat over het nakomen van normen of het zich er naar schikken. Het is soms ook de aanduiding van de afdeling of cel in een organisatie die de compliancefunctie vervult: het bijstaan van het bestuur bij het in controle houden van de organisatie om in overeenstemming te werken met de geldende wet- en regelgeving.
Hoofdbestuur VMHP en taakverdeling S.E. (Sanna) Eichhorn (Zuid Nederland) voorzitter, lid CGOP, beheerscommissie PZP mobiel: 06-20 60 19 83 e-mail:
[email protected] G.J. (Gerry) Smit (Amsterdam) vice-voorzitter mobiel: 06-53 27 66 03 e-mail: vice-voorzitter@@vmhp.nl W. (Willem) Doppenberg, penningmeester mobiel: 06 - 36 21 13 61 e-mail:
[email protected] C. (Cees) van der Voet, (Midden Nederland) secretaris mobiel: 06-10 90 70 61 e-mail:
[email protected] H.G. Geert de Vries (Den Haag) mobiel: 06-15 26 24 94 e-mail:
[email protected] I.D. (Irene) de Hoop-Nijkamp (Rotterdam) mobiel: 06-51 12 26 72 e-mail:
[email protected] H. (Hans) Bogers (Noord Nederland) mobiel: 06-54 35 12 07 e-mail:
[email protected] M.G.A.E. (Maarten) van de Nieuwenhuijzen (Oost Nederland) PR en Voorlichting mobiel: 06-53 66 51 27 e-mail:
[email protected] J. (Jan) Dogger (Noord-Holland) mobiel: 06-53 35 16 83 e-mail:
[email protected]
Van de penningmeester
IBAN
Zoals u wellicht vernomen heeft is het betalingsverkeer in Europa per 1 februari 2014 gestandaardiseerd. Vanaf genoemde datum gebruiken we in de EU-landen allemaal dezelfde benaming voor het bankrekeningnummer: IBAN (International Bank Account Number). Het nieuwe IBAN bestaat uit 18 tekens (cijfers en letters). De incasso-afschrijving geschiedt met vermelding van een uniek machtingskenmerk. Het machtigingskenmerk van de VMHP is NL55ZZZ405317720000. Voor de incasso-leden houdt een en ander in dat de maandelijkse afschrijving van de contributie zoals gebruikelijk plaatsvindt in de laatste week van de maand. De omschrijving is: Contributie VMHP. De contributie voor januari 2014 is éénmalig later afgeschreven namelijk in begin februari. De jaarlijkse contributie wordt in de laatste week van juni afgeschreven.
Contributie
Afdelingsvoorzitters afdeling Amsterdam: J. (Jan) de Wit
De algemene ledenvergadering heeft in mei 2013 besloten dat de tot dusver gehanteerde kortingen komen te vervallen. Alle actieve leden betalen nu € 12 per maand, de post-actieve leden betalen nu € 44 per jaar. Deze bedragen zult u dus ook op uw bankafschrift vermeld
afdeling Oost Nederland: S.C. (Susanne) Katus afdeling Den Haag: H.G. (Geert) de Vries afdeling Noord-Holland: C. (Kees) Hordijk afdeling Noord Nederland: H. (Hans) Bogers afdeling Rotterdam: S. (Sander) van Vuuren (interim) afdeling Midden-Nederland: G. (Ger) Huijer afdeling Zuid Nederland: I.R.T. (Ine) van Praet
pagina 14
In memoriam
Dick Verkerke
(1913-2013) - ERELID
K
ort na het bereiken van zijn honderdste verjaardag is ons erelid Dick Verkerke overleden.
zien. Er zijn twee uitzonderingen: 1: Degenen die op basis van de zogenaamde zakgeldregeling zijn aangesteld ontvangen een korting 2: De reeds lopende tweejarige kortingen van nieuwe leden blijven de gedurende de afgesproken periode gehandhaafd.
Jaarrekening en Begroting Momenteel wordt er gewerkt aan het opstellen van de jaarrekening en een begroting 2014 t/m 2017. Deze beide stukken worden aan de orde gesteld in de Algemene Vergadering in mei aanstaande. Geïnteresseerden kunnen deze stukken gemaild krijgen. U kunt uw belangstelling kenbaar maken door een mailtje te sturen naar
[email protected]. Hebt u andere vragen, opmerkingen of suggesties? Schroom niet om even contact met mij op te nemen. Mijn telefoonnummer is 06-36211361. Mailen kan ook. Met vriendelijke groet, Willem Doppenberg Penningmeester VMHP
pagina 15
Die leeftijd wil zeggen dat je al veertig jaar geleden de dienst hebt verlaten. Dit betekent dan weer dat je werk voor de VHPA - thans VMHP - dat tot het erelidmaatschap heeft geleid, nog in de jaren daar voor moet hebben gelegen. Inderdaad, Dick was als bestuurslid en voorzitter vooral rond 1960 actief. Een turbulente periode waarin veel is veranderd in de maatschappelijke positie van de politieman. In die jaren bestond een lijstje met de waardering van beroepen en dat van politieman stond daar erg laag op. Zelfs beneden de meeste handwerkslieden. De Commissie Boot, genoemd naar de voorzitter en toenmalig burgemeester van Hilversum, kwam na een grondige studie tot een rapport over de functionele herwaardering van de politie. Er was een werkclassificatie gemaakt van alle functies beneden de rang van inspecteur/officier en na lang onderhandelen werden in 1962 de salarisschalen van de in die tijd geldende Bezoldigingsreglementen Gemeente- en Rijkspolitie naar boven bijgesteld. Dit had slechts een geringe uitstraling op de bezoldiging van de hogere politieambtenaren. De ministers waren niet bereid om ook voor die rangen een onderzoek in te stellen en het bestuur van de VHPA besloot dat dan toch zelf maar te doen. Bij de uitwerking in de vorm van een enquête waren de intussen overleden ereleden Piet van IJzendoorn
en Wil Hetterscheid nauw betrokken. De uitslag van de enquête werd vastgelegd in het Verslag dat in 1968 aan de ministers kon worden aangeboden. Stukje bij beetje is de salarispositie van de hogere politieambtenaren verbeterd. Voor de Commissarissen, Hoofdcommissarissen en Districtscommandanten der Rijkspolitie kon niets worden bereikt. Overigens viel de verbetering uit het rapport Boot samen met de algemene loonexplosie in 1962, hetgeen in een paar jaar tot salarisverhogingen van tien tot vijftien procent leidde. Er viel dus echt wel iets in te halen! In de jaren daarna zorgden allerlei wijzigingen in de arbeidsvoorwaarden wel weer voor een nivellering in het voordeel van de zich achtergesteld voelende departementsambtenaren. Vermakelijk detail in die periode was de vervulling van het voorzitterschap. Dick Verkerke wilde afgelost worden en bij gebrek aan kandidaten kwam Piet van IJzendoorn aan het roer. Na twee jaar wilde ook Piet afgelost worden en zo kwam Dick Verkerke weer aan het roer. Dat wisselen werd daarna nog één maal op die manier herhaald. Het voorzittersprobleem is dus van alle tijden. Met het overlijden van Dick Verkerke wordt een bijzondere periode van de VMHP echt geschiedenis. We zijn hem veel dank verschuldigd. Hij legde mede de basis voor een betere salariëring van de hogere politieambtenaar. Harlingen, januari 2014 Koen de Maat, erelid
C
o
l
u
m
n
Ultra posse nemo obligatur
I
n de laatste 24/7 van 2013 was naast een aantal andere artikelen een interview te lezen met onze korpschef Gerard Bouman. Ook uit dit interview bleek maar weer eens dat niet genoeg benadrukt kan worden dat Gerard Bouman ooit als jong broekie op straat is begonnen en dat het belang van de korpschef van de Nederlandse Politie tot ver over de grenzen reikt, ja zich zelfs uitstrekt tot de verre Oriënt. Wat dat betreft vertonen zijn carrière en de mijne best wel wat parallelle trekjes. Ook ik ben als straatagent begonnen en ik heb net als hij een paar keer ambtshalve het buitenland bezocht. Naar Duitsland en Hongarije weliswaar, maar toch. Ik heb zelfs nog wat politionele sporen verdiend in Den Haag. Wat ons ook bindt is het fenomeen van de politie-ethiek. Ooit schreef ik een scriptie voor de Nederlandse Politie Academie met als onderwerp ‘De plaats van ethiek in het politieonderwijs’, al heb ik tot mijn schande met dat onderwerp niet veel meer gedaan dan het schrijven van een bijdrage in het Handboek Politie Informatie en het praten daarover met leerlingen op De Boskamp en De Harne. Beroepsethiek gaat ook Gerard Bouman zeer ter harte, waar hij professionaliteit en integriteit regelmatig ter sprake brengt. Al zal dat onderwerp in China waarschijnlijk niet aan de orde zijn geweest. Maar het kan geen toeval zijn, dat in de kantlijn van het eerder door mij
genoemde interview wordt verwezen naar de nieuwe politiecode. Een Beroepscode voor de politie! De ruggensteun bij de moeilijke keuzes die elke politiemedewerker elke dag weer maakt. Toen ik het boekje las, voelde ik, vooral bij de allerlaatste bladzij, dat een zekere boosheid bezit van mij nam. Ik heb niet de kwaliteiten, de lust en de ruimte om mijn licht met enig gezag over deze beroepscode te laten schijnen, maar die laatste bladzij daar moet ik toch iets over kwijt. Het is een vondst om onze Koning in het verlengde van twee plechtig opgestoken zwerende vingers af te beelden. Maar het is niet alleen een vondst. Het is ook een verwijzing naar nuancering. Want was het niet koning Willem Alexander, die de morele kritiek op zijn bepaald niet onkreukbare voorvaderen nuanceerde, misschien vergoelijkte, met de opmerking, dat ook zij mensen waren? Mensen van vlees en bloed? Aan die nuancering heb ik na het lezen van de eed van trouw dringend behoefte. Omdat ik me, dit schrijvende, steeds bozer voel worden en omdat boosheid altijd ten koste gaat van de kwaliteit en leesbaarheid, zal ik me maar beperken tot één enkel woordje. Een woord, dat in de oude eed gelukkig nog niet voorkwam: ONKREUKBAAR. Om maar met de deur in huis te vallen: Geen mens is onkreukbaar! Een mens kan niet onkreukbaar zijn! Een politieman die zegt dat hij onkreukbaar is, die jokt! Dat woord is mij een gruwel en hoe
het in Godsnaam in de eed van trouw terecht is gekomen, dat mag Joost weten. Als letterlijke vertaling van integer misschien? Een woord met dezelfde betekenis, maar met een andere - genuanceerde - gevoelswaarde. Met integer kon ik (zij het met moeite) nog wel leven, maar ik zou het hart niet in m’n lijf hebben iemand te laten beloven onkreukbaar te zijn. Los van het feit dat ieder mens recht heeft op een kreukelzone: niemand is tot het onmogelijke gehouden! Ultra posse nemo obligator! Als je recht wil doen aan de professionaliteit en de daar onderdeel vanuit makende beroepsethiek, dan houd je je verre van dit soort onuitvoerbare stelligheden. De bedenkers van deze formulering, die naar mijn idee heel erg ver weg staan van de praktijk, al hebben ze misschien in hun jonge jaren nog in uniform rondgelopen, zouden zich eens moeten realiseren dat dit soort onmogelijke verplichtingen alleen maar leidt tot een meewarig schouderophalen en tot een afbreuk van de politionele professionaliteit. Want het zijn, om met oud-Tweede Kamerlid Thijs Wöltgens te spreken, woorden, alleen maar woorden! Hans Bogers