-1-
1 : WINTERGERST
5
1.1 RASSENPROEF WINTERGERST ............................................................. 5 1.1.1 Proefopzet .................................................................................................... 5 1.1.2 Perceelsgegevens ....................................................................................... 5 1.1.3 Waarnemingen ............................................................................................. 6 1.1.4 Eigenschappen per ras ............................................................................... 8
1.2 FUNGICIDENPROEF WINTERGERST ..................................................... 10 1.2.1 Proefopzet .................................................................................................. 10 1.2.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 10 1.2.3 Proefobjecten ............................................................................................. 11 1.2.4 Waarnemingen ........................................................................................... 12
1.3 WAARNEMINGSVELD WINTERGERST ................................................... 13 1.3.1 Proefopzet .................................................................................................. 13 1.3.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 13 1.3.3 Waarnemingen ........................................................................................... 13
2 : WINTERTARWE
14
2.1 RASSENPROEF WINTERTARWE LCG ................................................. 14 2.1.1 Proefopzet .................................................................................................. 14 2.1.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 14 2.1.3 Waarnemingen wintertarwe ...................................................................... 16 2.1.4 Eigenschappen per ras ............................................................................. 20
2.2 FUNGICIDENPROEF BLADZIEKTEN WINTERTARWE LCG ........................ 23 2.2.1 Proefopzet .................................................................................................. 23 2.2.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 23 2.2.3 Waarnemingen ........................................................................................... 24
2.3 FUNGICIDENPROEF AARZIEKTEN WINTERTARWE LCG.......................... 25 2.3.1 Proefopzet .................................................................................................. 25 2.3.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 25 2.3.3 Schema’s fungicidenbehandeling ............................................................ 25
2.4 FUNGICIDE PROEF WINTERTARWE 3 BEHANDELINGEN + COMMERCIEEL SCHEMA + ADLO .................................................................................. 26 2.4.1 Perceelsgegevens ..................................................................................... 26 2.4.2 Schema’s fungicidenbehandeling ............................................................ 26 2.4.1 Waarnemingen ........................................................................................... 27
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-2-
2.5 WINTERTARWE EN FUSARIUM NA DE TEELT VAN KORRELMAÏS ............... 28 2.5.1 Proefopzet. ................................................................................................. 28 2.5.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 28 2.5.3 Waarnemingen ........................................................................................... 29
2.6 DRIJFMEST IN WINTERTARWE ............................................................ 30 2.6.1 Proefopzet .................................................................................................. 30 2.6.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 30 2.6.3 Objecten ..................................................................................................... 31 2.6.4 Waarnemingen ........................................................................................... 31
3 : SUIKERBIETEN
32
3.1 SUIKERBIETEN KASTEEL .................................................................. 32 3.1.1 Proefopzet .................................................................................................. 32 3.1.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 32 3.1.3 Tellingen ..................................................................................................... 34 3.1.4 Proefplan .................................................................................................... 34
3.2 WAARNEMINGSVELDEN EN SITUATIE VAN DE BIETEN ............................ 35 3.2.1 Inleiding ...................................................................................................... 35 3.2.2 Proefopzet .................................................................................................. 37 3.2.3 Perceelsgegevens waarnemingsveld Tongeren ..................................... 37 3.2.4 Perceelsgegevens waarnemingsveld Horpmaal ..................................... 37
4 : AARDAPPELEN
38
4.1 RASSENPROEF AARDAPPELEN .......................................................... 38 4.1.1 Proefopzet .................................................................................................. 38 4.1.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 38
4.2 KUNSTMESTSTOFVERVANGERS ......................................................... 41 4.2.1 Proefopzet .................................................................................................. 41 4.2.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 41
4.3 DEMOPROEF CHALLENGE................................................................. 43 4.3.1 Proefopzet .................................................................................................. 43 4.3.2 Proefgegevens ........................................................................................... 43
5 : ERWTEN
44
5.1 RASSENPROEF ERWTEN ................................................................... 44 5.1.1 Proefopzet .................................................................................................. 44 5.1.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 44 5.1.3 Tellingen ..................................................................................................... 45
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-3-
6 : CICHOREI
46
6.1 PROEF TEELTTECHNIEK .................................................................... 47 6.1.1 Proefopzet .................................................................................................. 47 6.1.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 47 6.1.3 Waarnemingen en tellingen ...................................................................... 49
6.2 KWALITEITSPROEF CICHOREI ............................................................ 50 6.2.1 Proefopzet .................................................................................................. 50 6.2.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 50 6.2.3 Waarnemingen ........................................................................................... 51
6.3 ONKRUIDBESTRIJDINGSPROEF .......................................................... 52 6.3.1 Proefopzet .................................................................................................. 52 6.3.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 52 6.3.3 Proefprotocol onkruidbestrijding ............................................................. 52 Weergegevens .................................................................................................... 54 6.3.4 Waarnemingen ........................................................................................... 55
6.4 SCHIETERSPROEF ............................................................................ 56 6.4.1 Proefopzet .................................................................................................. 56 6.4.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 56
6.5 RASSENPROEF CICHOREI .................................................................. 57 6.5.1 Proefopzet .................................................................................................. 57 6.5.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 57
7 : MAÏS
58
7.1 RASSENPROEF KORRELMAÏS............................................................. 58 7.1.1 Proefopzet .................................................................................................. 58 7.1.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 58 7.1.3 Rassen + opkomsttelling .......................................................................... 59
7.2 ZAAI- EN OOGSTTIJDSTIPPENPROEF MAÏS ........................................... 61 7.2.1 Proefopzet .................................................................................................. 61 7.2.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 61 7.2.3 Proefobjecten ............................................................................................. 61 7.2.4 Proefplan .................................................................................................... 61
7.3 WAARNEMINGSVELD INSECTEN MAÏS................................................. 62 7.3.1 Proefopzet .................................................................................................. 62 7.3.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 62 7.3.3 Tellingen ..................................................................................................... 62
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-4-
7.4 ONKRUIDBESTRIJDINGPROEF MAÏS .................................................... 63 7.4.1 Proefopzet .................................................................................................. 63 7.4.2 Perceelsgegevens ..................................................................................... 63 7.4.3 Onkruidbestrijdingsschema’s .................................................................. 64 7.4.4 Waarnemingen en Tellingen ..................................................................... 65
7.5 EROSIEBESTRIJDING MAÏS ................................................................ 67 7.5.1 Proefgegevens ........................................................................................... 67 7.5.2 Tellingen ..................................................................................................... 68
8 : Alternatieve teelten
69
8.1 DE TEELT VAN SOJA ......................................................................... 69 8.1.1 Doelstelling ................................................................................................ 69 8.1.2 Rassenproef ............................................................................................... 69 8.1.3 peerceelsgegevens.................................................................................... 69 8.1.4 Bemesting soja .......................................................................................... 70 8.1.5 Mengteelten ................................................................................................ 70
9 ADLO: Diffuse vervuiling door gewasbeschermingsmiddelen in de akkerbouw beperken 71 9.1 INLEIDING ....................................................................................... 71 9.2 DIFFUSE VERVUILING ....................................................................... 71 9.2.1 Afspoeling .................................................................................................. 71 9.2.2 Drift ............................................................................................................. 71 9.2.3 Invloedsfactoren drift ................................................................................ 71 9.2.4 Inleidende figuur ........................................................................................ 72 9.2.5 Druppelgrootte ........................................................................................... 72
9.3 DOPTYPES ...................................................................................... 73 9.3.1 Spleetdop ................................................................................................... 73 9.3.2 Spleetdop met voorkamer ......................................................................... 73 9.3.3 Venturi dop ................................................................................................. 73
9.4 AANTAL IMPACTEN + VOLUME PER HECTARE ...................................... 73 9.4.1 Welke dop ................................................................................................... 75
10 IPM, geïntegreerde gewasbescherming in de akkerbouw
77
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-5-
1 : WINTERGERST 1.1 Rassenproef wintergerst Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum granen, de Vlaamse overheid-Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (Ir. J.L. Lamont en Y. Lambrechts) en landbouwer Jos Vanvinckenroye.
1.1.1 Proefopzet Zestien verschillende rassen werden behandeld met twee fungiciden, ze worden met elkaar vergeleken i.v.m. opkomst, uitstoeling, groei, bloei, ziektedruk, aarschuiven, productie en kwaliteit. Alle rassen werden behandeld met Argento. De proef gebeurt voor elk ras in vier herhalingen.
1.1.2 Perceelsgegevens a. Voorvrucht: wintertarwe b. Zaaidatum: c. Zaaidichtheid: 250 korrels per m² klassieke rassen 200 korrels per m² hybride rassen d. Onkruidbestrijding: naopkomst: Liberator 0,6 l/ha e. Bladluisbestrijding: zaaizaadbehandeling (Argento) f. Bemesting: - Chemische: stikstof: - stikstofindex: 121 (normaal) - stikstofbehoefte: 144 eenheden per ha
28.09.13
22.10.13 /
- De stikstof wordt gefractioneerd toegediend bij de volgende ontwikkelingsstadia van de wintergerst: eerste fractie: 80 eenheden per ha bij de uitstoeling 07.03.14 tweede fractie: 64 eenheden per ha bij de stengelstrekking 07.04.14 g. Fungicide:
Behandeld e
e
1 - 2 knoop (28.03.14) Stereo 2 l/ha Laatste blad (17.04.14) Skyway Xpro 1 l/ha
h. Halmverkorter: Meddax top 0,8 l/ha i. Halmversteviger: Ethefon 1 l/ha j. Grootte van de percelen: 25m x 3,2 m = 80 m²
28.03.14 17.04.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-6-
1.1.3 Waarnemingen 1.1.3.1 Tellingen Tabel 1: geeft per ras de mandataris, het duizendkorrelgewicht in gram, de uitgezaaide hoeveelheid zaad in kg per ha, de opkomst in aantal planten per m², de strolengte in cm. De opkomsttellingen werden uitgevoerd op 16.10.2013, de strolengte werd gemeten op 13.05. De standaardrassen zijn grijs gearceerd.
Nr
Ras
Mandataris
Dk
kg/ha 250 korrels/m²
1
KWS Tonic
Aveve
53
132
254
87
2
Meridian
Aveve
55
137
258
93
3
Saskia
Clovis Matton
41
102
267
85
4
Bivouac
Philip Seeds
50
125
208
90
5
Unival
Jorion S.A.
50
125
245
101
6
Sanrival
Jorion S.A.
54
135
255
100
7
Casino
Philip Seeds
46
115
233
91
8
Daxor
Philip Seeds
51
127
248
89
9
Zzoom*
Quartes
42
105
224
93
10
Hobbit*
Syngenta Seeds
40
80
203
101
11
SY Bamboo*
Syngenta Seeds
41
102
196
97
12
KWS Tenor
Rigaux
56
140
243
104
13
Smooth*
Rigaux
57
114
220
95
14
Paso
Clovis Matton
38
95
255
88
15
Etincel
Jorion S.A.
46
115
226
82
16
Silex
Philip Seeds
44
110
223
99
pl/m² stand
Strolengte in cm
*hybride rassen uitgezaaid aan 200 korrels/m²
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-7-
1.1.3.2
Ziektetelling
Voor alle aangelegde rassen, nl. de zestien rassen uit de officiële proef, werd de relatieve ziekteresistentie per ras bepaald. Hiervoor werd een schaal van 1 tot 9 gehanteerd. De ziektetellingen werden uitgevoerd in een onbehandelde strook (controle) alsook in het behandelde gedeelte. Dit gebeurde op 21.05.14. Tabel 2 : Geeft de resultaten weer van de ziektetellingen. Bladvlekken
Netvlekken
Witziekte
Dwergroest
Ras controle
beh
controle
beh
controle
beh
controle
beh
KWS Tonic*
5
9
6
8
8
8
6
9
Meridian
7
9
7
8
8
9
7
9
Saskia
2
9
2
8
7
8
8
9
Bivouac
6
9
6
8
7
8
7
9
Unival
3
8
3
8
7
8
5
9
Sanrival
6
9
5
8
8
8
8
9
Casino
6
9
4
7
8
8
7
9
Daxor
7
9
7
8
8
9
8
9
Zzoom
3
8
3
7
8
8
7
9
Hobbit
7
9
8
8
8
9
8
9
SY Bamboo
9
9
8
8
8
8
8
8
KWS Tenor*
8
9
8
8
8
9
9
9
Smooth
8
9
7
8
8
8
8
9
Paso
7
9
7
8
8
9
8
9
Etincel
3
9
3
8
8
9
7
9
Silex
3
9
3
8
8
9
8
9
(9 = geen aantasting; 1 = zeer zware aantasting) * Luipaardsyndroom aangetroffen op de onderste bladeren
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-8-
1.1.4
Eigenschappen per ras
KWS Tonic (Aveve)
Meridian (Aveve)
Vroeg ras Matig gevoelig voor net- en bladvlekken Weinig gevoelig voor witziekte en dwergroest Gemiddel wat betreft lengte, goed legervast Halfvroeg ras Weinig gevoelig voor blad- en netvlekken Weinig gevoelig voor witziekte Vrij kort ras
Saskia (Clovis Matton)
Halfvroeg ras Tamelijk gevoelig voor net- en bladvlekken Weinig gevoelig voor witziekte en dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte, legervast
Biovouac (Philip Seeds)
Half vroeg ras Matig gevoelig voor blad– en netvlekken Weinig gevoelig voor witziekte en dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte
Unival (Jorion S.A.)
Laat ras Tamelijk gevoelig voor bladvlekken en netvlekken Weinig gevoelig voor witziekte en dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte
Sanrival (Jorion S.A.)
Half laat ras Matig gevoelig voor blad- en netvlekken Tamelijk resistent voor witziekte en dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte en gemiddeld legervast
Casino (Philip Seeds)
Vroeg ras Weinig gevoelig voor bladvlekken, witziekte en dwergroest Matig gevoelig voor netvlekken Gemiddeld wat betreft lengte, legervast
Daxor (Philip Seeds)
Halflaat ras Gemiddeld resistent voor blad-, netvlekken en witziekte Tamelijk resistent voor dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte, goed legervast
Zzoom* (Quartes)
Hobbit* (Syngenta Seeds)
Half vroeg ras Tamelijk gevoelig voor blad – en netvlekken Weinig gevoelig voor witziekte en dwergroest Behoorlijk legervast Laat ras Matig gevoelig voor bladvlekken en witziekte Weinig gevoelig voor dwergroest en netvlekken Gemiddeld wat betreft lengte, tamelijk legervast
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-9-
SY Bamboo* (Syngenta Seeds)
Geen gegevens beschikbaar
KWS Tenor (Ets. L. Rigaux SA)
Halflaat ras Weinig gevoelig voor blad- en netvlekken, witziekte en dwergroest Tamelijk gevoelig voor netvlekken Gemiddeld tot lang wat betreft lengte, legervast
Smooth* (Ets. L. Rigaux SA)
Halfvroeg ras Weinig gevoelig voor bladvlekken en witziekte Weinig gevoelig voor netvlekken en dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte
Paso (Clovis Matton)
Halfvroeg ras Weinig gevoelig voor witziekte en dwergroest Matig gevoelig voor bladvlekken en netvlekken Vrij kort wat betreft lengte, legervast
Etincel (Jorion S.A.)
Vroeg ras Weinig resistent voor blad- en netvlekken Tamelijk resistent voor witziekte en dwergroest Gemiddeld wat betreft lengte, goed legervast
Silex (Philip Seeds)
Halflaat ras Weinig resistent voor netvlekken en dwergroest Tamelijk resistent voor bladvlekken en witziekte Gemiddeld wat betreft lengte, zeer goed legervast
* hybride rassen Rassen nieuw in proef: eigenschappen voornamelijk op basis van fiches mandatarissen
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-10-
1.2 Fungicidenproef wintergerst Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum granen, de Vlaamse overheid-Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (Ir. J.L. Lamont en Y. Lambrechts) en landbouwer Raf Guisson.
1.2.1 Proefopzet Acht verschillende fungicidenbehandelingen en één controle worden uitgetest op één ras (Gigga), Waarvan 4 objecten met één behandeling per object en de andere 3 objecten met tweede behandeling. Zo wordt de ziektedruk vergeleken. De proef ligt aan in vier herhalingen.
1.2.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. g.
Voorvrucht: wintertarwe Zaaidatum: Ras = Gigga Zaaidichtheid: 250 korrels per m² klassieke rassen Onkruidbestrijding: naopkomst: Herold 0,6 l/ha Bladluisbestrijding: zaaizaadbehandeling (argento) Bemesting: - Chemische: stikstof: - stikstofindex: 123 ( lager dan normaal) - stikstofbehoefte: 142 eenheden per ha
28.09.13
22.10.13 /
- De stikstof wordt gefractioneerd toegediend bij de volgende ontwikkelingsstadia van de wintergerst: eerste fractie: 86 eenheden per ha bij de uitstoeling 10.03.14 tweede fractie: 56 eenheden per ha bij de stengelstrekking 07.04.14 h. Fungicide:
Behandeld e
e
1 –2 knoop (28/03/14) (Stereo 2 l/ha) Guisson Laatste blad (17/04/14) Aviatar Xpro 1 l/ha Guisson
i. j. k.
Halmverkorter: Moddus 0,5 l/ha Halmversteviger: Ethefon 1 l/ha Grootte van de percelen: 25 m x 3,2 m = 80 m²
28.03.14 17.04.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-11-
1.2.3
Proefobjecten Behandeling
Stadium
1
Controle
/
2
Adexar 1,25 l
Laatste blad
17 April
71
3
Librax 1,25 l
laatste blad
17 April
73
4
Evora Xpro 1 l
Laatste blad
17 April
68
5
Bontima 2 l
Laatste blad
17 April
74
Granovo 1,25 l
1ste-2e knoop
Librax 1,25 l
laatste blad
17 April
Stereo 2 l
1ste-2e knoop
28 maart
Evora Xpro 1 l
Laatste blad
Stereo 2 l
1ste-2e knoop
28 maart
Bontima 2 l
laatste blad
17 April
6 7 8
Datum
Richtprijs/ha (excl btw)
Object
28 maart
17 April
123 118 124
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-12-
1.2.4 Waarnemingen 1.2.4.1 Ziektetellingen Aanwezigheid van bladziekten op de bovenste drie bladeren. quotatie van ziekte 9 = volledig gezond, 1 = volledig ziek De ziektedruk werd beoordeeld op 23.05.14.
object
bladvlekken
netvlekken
witziekte
dwergroest
1
4
4
4
5
2
9
6
7
8
3
6
6
8
8
4
6
6
8
8
5
9
8
9
9
6
8
8
8
9
7
9
8
8
9
8
8
8
8
9
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-13-
1.3 Waarnemingsveld wintergerst Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum granen, de Vlaamse overheid – Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ir. Jean-Luc Lamont & Yvan Lambrechts) en landbouwer Vossen Willy.
1.3.1 Proefopzet Voor het ras Paso werd in de herfst en in het voorjaar de bladluizenaantasting nagegaan.
1.3.2 Perceelsgegevens a. Voorvrucht: Wintertarwe b. Zaaidatum: c. Zaaidichtheid: 250 korrels per m²
05.10.2013
1.3.3 Waarnemingen 1.3.3.1 Tellingen en bespreking Tellingen werden uitgevoerd in een onbeschut gelegen onbehandeld object op bladluizen die de vergelingsvirusziekte bij de gerst kunnen verspreiden.
Datum van de telling
Bladluizen
Stadium
14.10.2013
Geen bladluizen aanwezig
1 blad
21.10.2013
1 % bladluizen gevonden
1 blad
28.10.2013
1 % bladluizen gevonden
2-3 bladstadium
e
e
Uit de tellingen op de waarnemingsvelden blijkt dat er na de matige bladluisdruk van de zomer er een lage druk in de herfst was. Aangezien de behandelingsdrempel van 5% niet overschreden werd op het waarnemingsveld was een behandeling niet noodzakelijk. Gunstige omstandigheden voor bladluisaantasting zijn: - Vroege zaai - Aanhoudend zacht weer - Beschut gelegen percelen - Graanpercelen in de nabijheid van maïsvelden Uit de eerste waarnemingen in het voorjaar bleek dat er geen bladluizen aanwezig waren ondanks de zachte winter.
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-14-
2 : WINTERTARWE 2.1 Rassenproef Wintertarwe LCG Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum granen (LCG) en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Ir. J.L. Lamont en Y. Lambrechts).
2.1.1 Proefopzet Vergelijking van vierentwintig rassen behandeld volgens het adviessysteem ‘EPIPRE’, er wordt ook een strook als controle gehouden voor het beoordelen van de ziektegevoeligheid van het ras. Er worden in het groeiseizoen verschillende tellingen uitgevoerd, zowel in de controle als in de behandelde percelen. Alle rassen werden behandeld. De proef gebeurt in vier herhalingen.
2.1.2 Perceelsgegevens a. a. b. c. d. e.
Voorvrucht: Bonen Zaaidatum: 21.10.13 Zaaidichtheid: 350 korrels per m² Onkruidbestrijding: na-opkomst: Lexus XPE 20 g/ha + Capri twin 0,2 l/ha + olie 1 l/ha 06.03.14 Opkomsttelling: werd uitgevoerd in het 2-3 bladstadium 13.11.13 Bemesting: Ontledingsuitslag van de bouwlaag op 11.12.13 Bepaling
Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
pH-KCl
7,0
6,7 – 7,3
Gunstig
C in % (humus)
1,25
1,2 – 1,6
Normaal
Fosfor (P)
24
12 – 19
Tamelijk hoog
Kalium (potas) (K)
27
14 – 21
Tamelijk hoog
Magnesium (Mg)
14
9 – 15
Normaal
Calcium (Ca)
243
162 – 355
Normaal
Natrium (Na)
2.2
3,1 – 6,1
Tamelijk Laag
Leem
chemische: stikstof:
- stikstofindex: 185 (normaal) - stikstofbehoefte: 163 eenheden per ha eerste fractie: 69 eenheden per ha bij de uitstoeling tweede fractie: 50 eenheden per ha bij de stengelstrekking derde fractie: 44 eenheden per ha bij het voorlaatste blad f. Halmverkorter: Meteor 2 l/ha g. Insecticide : graanhaantje + bladluizen: Decis EC 0,2 l/ha
13.03.14 07.04.14 14.05.14 13.03.14 26.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-15h. Fungicide :
i.
Bladbehandeling (24.04.14)
Aarbehandeling (25.05.14)
Voorlaatste blad
Aar volledig verschenen
Granovo 1,7 l
Ceriax 1,75 l
Grootte van de oogstpercelen: 25m x 3,2 m = 80 m²
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-16-
2.1.3 Waarnemingen wintertarwe 2.1.3.1 Tellingen nr.
Ras
Mandataris
DKG bepaald
kg/ha aan 350korrels/m²
klasse
ontsmetting
1
Armada
Aveve
52
182
R1
Gaucho 350
2
Avatar
Jorion S.A.
45
157
R1
Redigo
3
Bergamo
Philip Seeds
45
157
R1
Kinto duo
4
Cellule
Clovis Matton
44
154
R1
Kinto Duo
5
Elixer
Clovis Matton
39
136
R2
Redigo
6
Forum
Aveve
49
171
R1
Celest
7
Henrik
Aveve
51
178
R1
Celest
8
Homeros
Clovis Matton
50
175
R1
Redigo
9
JB Asano
ETS L. RIGAUX
48
168
R1
Redigo
10
Mentor
Philip Seeds
44
154
/
Redigo
11
KWS Ozon
Aveve
51
178
R1
Celest
12
Rubisko
Clovis Matton
48
168
R1
Kinto duo
13
Sahara
Aveve
51
178
R1
Celest
14
Spirit
Phytosystem
40
140
R1
Redigo
15
Tobak
Clovis Matton
54
189
R2
Redigo
16
Vasco
Jorion S.A.
53
165
R1
Kinto Duo
17
Anapolis
Clovis Matton
49
171
R1
Landor CT
18
Atomic
Aveve
49
171
R1
Fluxioxonil
19
Campus
Aveve
50
175
E2
Celest
20
Expert
SCAM
46
161
R1
Redigo
21
Intro
Clovis Matton
54
189
R1
Redigo
22
Liessart
Jorion S.A.
48
168
/
Redigo
23
Linus
Philip Seeds
47
164
R1
Redigo
24
Memory
Jorion S.A.
43
150
R2
Redigo
25
Reform*
Clovis Matton
48
168
/
Redigo
26
Meeting*
Philip Seeds
36
126
/
Redigo
*: Demonstratief Vet: standaardrassen 2014
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-17-
nr.
Ras
Opkomsttelling pl/m² 13/11/’13
% opkomst
Opkomsttelling pl/m² 30/1/2014
% opkomst
Hoogte (cm)
1
Armada
304
87
271
77
82
2
Avatar
298
85
285
81
77
3
Bergamo
345
99
275
79
82
4
Cellule
286
82
299
85
84
5
Elixer
320
91
291
83
90
6
Forum
313
89
290
83
85
7
Henrik
326
93
283
81
92
8
Homeros
340
97
313
89
83
9
JB Asano
306
87
279
80
96
10
Mentor
322
92
244
70
77
11
Ozon
309
88
249
71
77
12
Rubisko
311
89
295
84
80
13
Sahara
316
90
288
82
79
14
Spirit
349
100
341
97
91
15
Tobak
340
97
274
78
91
16
Vasco
339
97
303
87
93
17
Anapolis
346
99
295
84
88
18
Atomic
328
94
287
82
86
19
Campus
334
95
307
88
94
20
Expert
349
100
316
90
84
21
Intro
334
95
315
90
88
22
Liessart
353
101
312
89
93
23
Linus
367
105
315
90
86
24
Memory
335
96
297
85
78
25
Reform
326
93
26
Meeting
326
93
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-18-
2.1.3.2
Score vroegheid
12.05.2014 => Armada 100 % aren uit, Cellule 90%, Rubisko 80%, Spirit 20%, JB Asano 5% 19.05.2014 Nr.
Ras
Vroegheid (% aren uit)
1
Armada
100
2
Avatar
5
3
Bergamo
50
4
Cellule
100
5
Elixer
0
6
Forum
30
7
Henrik
5
8
Homeros
0
9
JB Asano
80
10
Mentor
0
11
Ozon
5
12
Rubisko
100
13
Sahara
0
14
Spirit
100
15
Tobak
20
16
Vasco
50
17
Anapolis
20
18
Atomic
50
19
Campus
30
20
Expert
40
21
Intro
5
22
Liessart
80
23
Linus
50
24
Memory
70
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-19-
2.1.3.3
Ziektetellingen
De evaluatie op de aanwezigheid van bladziekten gebeurde op de bovenste drie bladeren in een onbehandelde strook. De ziekteaantasting wordt weergegeven in een schaal van 1-9 (1 volledig aangetast, 9 niet aangetast). 27.05.14
Witziekte
Bladseptoria
Gele roest
Bruine roest
Ras Contr
Beh
Contr
Beh
Contr
Beh
Contr
Beh
Armada
8,0
8,8
6,3
7,3
7,3
9,0
8,8
9,0
Avatar
5,5
7,3
6,5
7,3
8,0
9,0
8,8
9,0
Bergamo
5,5
7,3
7,0
8,5
7,0
9,0
8,8
9,0
Cellule
6,8
7,0
6,3
7,0
9,0
9,0
9,0
9,0
Elixer
8,3
8,5
7,0
8,5
7,3
9,0
8,5
9,0
Forum
8,0
8,5
7,0
8,5
9,0
9,0
7,3
9,0
Henrik
9,0
9,0
6,8
8,5
5,5
9,0
8,5
9,0
Homeros
8,8
9,0
7,5
7,5
2,5
7,5
7,8
8,5
JB Asano
8,5
8,5
6,5
7,3
0,0
4,5
4,5
9,0
Mentor
9,0
9,0
6,5
7,8
6,0
9,0
8,5
9,0
Ozon
8,8
8,8
8,0
8,0
7,8
9,0
8,3
9,0
Rubisko
5,5
6,8
6,3
6,8
9,0
9,0
8,8
9,0
Sahara
8,5
8,5
8,3
8,5
4,3
9,0
7,5
9,0
Spirit
8,5
8,5
6,0
8,5
5,5
9,0
6,3
9,0
Tobak
8,8
8,8
8,3
8,5
8,8
9,0
6,0
9,0
Vasco
8,5
8,5
7,3
8,5
6,5
9,0
6,5
7,3
Anapolis
8,5
8,5
8,3
8,5
6,8
9,0
8,5
9,0
Atomic
7,5
8,5
7,0
7,0
6,5
8,5
7,0
9,0
Campus
6,0
8,5
6,8
6,8
4,0
5,8
7,8
9,0
Expert
8,0
8,0
6,3
6,5
6,0
9,0
6,5
9,0
Intro
9,0
9,0
8,5
8,5
7,3
9,0
8,3
9,0
Liessart
8,5
8,5
6,0
7,8
7,5
9,0
8,5
9,0
Linus
8,0
8,3
8,5
8,5
7,0
9,0
8,5
9,0
Memory
8,5
8,5
7,3
7,3
6,0
9,0
8,5
9,0
Reform
8,0
8,0
8,0
8,5
8,0
9,0
8,8
9,0
Meeting
7,8
8,3
7,0
7,3
7,0
9,0
8,3
9,0
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-20-
2.1.4 Eigenschappen per ras
Armada (Aveve)
Vroeg, baktarwe Weinig gevoelig voor gele, bruine roest en aarziekten Matig gevoelig voor meeldauw en septoria Kort, behoorlijk legervast
Avatar (Jorion S.A.)
Voedertarwe, halflaat ras Weinig gevoelig voor gele roest en bladseptoria Matig gevoelig voor bruine roest en aarziekten Gevoelig voor witziekte Behoorlijk legervats
Bergamo (Philip Seeds)
Baktarwe, halfvroeg Weinig gevoelig voor gele en bruine roest Matig gevoelig voor bladseptoria en aarfusarium Gevoelig voor witziekte Behoorlijk legervast
Cellule (Clovis Matton)
Voedertarwe, zeer vroeg ras Weinig gevoelig voor gele roest Matig gevoelig voor witziekte, bladseptoria en aarfusarium Gevoelig voor bruine roest Kort en legervast
Elixer (Clovis Matton)
Voedertarwe, halfvroeg ras Weinig gevoelig voor bruine roest, bladseptoria en aarfusarium. Tamelijk gevoelig voor witziekte en gele roest Behoorlijk legervast
Forum (Aveve)
Baktarwe, halfvroeg Weinig gevoelig voor bruine roest, meeldauw, septoria en aarziekten Matig gevoelig voor gele roest Halflang, goed legervast
Henrik (Aveve)
Voedertarwe, half vroeg ras Weinig gevoelig voor witziekte en aarfusarium Matig gevoelig voor bladseptoria en bruine roest Gevoelig voor gele roest. Goed legervast
Homeros (Clovis Matton)
Voedertarwe, half laat ras Weinig gevoelig voor witziekte, bladseptoria en bruine roest Gevoelig voor gele roest Matig gevoelig voor aarfusarium Tamelijk legervast
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-21-
JB Asano (Rigaux)
Mentor (Philip Seeds)
KWS Ozon (Aveve)
Rubisko (Clovis Matton)
Sahara (Aveve)
Spirit (Phytosystem)
Tobak (Clovis Matton)
Vasco (Jorion S.A.)
Anapolis (Clovis Matton)
Baktarwe, vroeg ras Weinig gevoelig voor witziekte en aarfusarium Matig gevoelig voor bladseptoria Gevoelig voor gele roest en bruine roest Matig legervast A- tarwe, tamelijk vroeg Weinig gevoelig voor bruine roest en witziekte Matig gevoelig voor voetziekten en aarfusarium Tamelijk gevoelig voor bladseptoria en gele roest Tamelijk lang en zeer goed legervast A – tarwe, half vroeg Weinig gevoelig voor witziekte,gele en bruine roest en aarfusarium Matig gevoelig voor bladseptoria Legervast
BP tarwe, zeer vroeg ras Weinig gevoelig voor gele en bruine roest aarfusarium Matig gevoelig voor witziekte en bladseptoria Kort en legervast Half laat ras, kruising van claire Weinig gevoelig voor septoria en bruine roest Matig gevoelig voor meeldauw Gevoelig voor gele roest Goed legervast Voedertarwe, vroeg ras Weinig gevoelig voor bruine roest en aarfusarium Matig gevoelig bladseptoria Gevoelig voor witziekte en gele roest Behoorlijk legervast Baktarwe, halflaat ras Weinig gevoelig voor witziekte, gele roest en bladseptoria Tamelijk gevoelig voor aarfusarium en bruine roest Goed legervast
Voedertarwe Weining gevoelig voor witziekte en bladseptoria Tamelijk gevoelig gele roest en bruine roest Behoorlijk legervast
Baktarwe, half laat Goede ziekteresistentie bruine roest, meeldauw, septoria en aarfusarium Tamelijk gevoelig voor gele roest
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-22-
Atomic (Aveve)
Baktarwe, halfvroeg Tamelijk gevoelig voor gele roest en witziekte Matig gevoelig voor septoria en aarziekten Weinig gevoelig voor bruine roest Kort, goed legervast
Campus (Aveve)
Voedertarwe, half vroeg Tamelijk gevoelig voor witziekte en bladseptoria Matig gevoelig voor bruine roest en aarziekten Gevoelig voor gele roest Halflang en goed legervast
Expert (Scam)
Intro (Clovis Matton)
Liessart (Jorion S.A.)
BP baktarwe, halflaat ras Weinig gevoelig voor witziekte Tamelijk gevoelig voor aarfusarium, bladseptoria en bruine roest Gevoelig voor gele roest Legervast A –baktarwe , kruising met Tommi Weinig gevoelig voor witziekte, aarfusarium, bladseptoria en bruine roest Tamelijk gevoelig voor gele roest Legervast A-baktarwe, half vroeg Weinig gevoelig voor gele, bruine roest weinig gevoelig voor aarfusarium en witziekte matig resistent voor bladseptoria Tamelijk gevoelig voor voetziekten
Linus (Philip Seeds)
Baktarwe, halflaat Weinig gevoelig voor witziekte, bruine roest, bladseptoria en aarfusarium Matig gevoelig voor gele roest Legervast
Memory (Jorion S.A.)
Voedertarwe, halfvroeg Weinig gevoelig voor bruine roest, witziekte, aarfusarium en bladseptoria Tamelijk gevoelig voor gele roest Gemiddelde strolengte en goed legervast
Reform (Clovis Matton)
A-baktarwe, halflaat Weinig gevoelig voor gele roest Matig gevoelig voor bruine roest en aarseptorium Matig gevoelig voor voor septoria en meeldauw Halflang en goed legervast
Meeting (Philip Seeds)
Voedertarwe, vroeg Weinig gevoelig voor bruine roest en bladseptoria Matig gevoelig voor gele roest en witziekte
Rassen nieuw in proef: eigenschappen voornamelijk op basis van fiches mandatarissen bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-23-
2.2 Fungicidenproef bladziekten wintertarwe LCG Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum granen, de Vlaamse overheid – Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ir. Jean-Luc Lamont & Yvan Lambrechts).
2.2.1 Proefopzet Zeven verschillende fungicidenbehandelingen en twee controle objecten worden uitgetest op het ras Avatar voor het onderzoek naar de doeltreffendheid van fungiciden ten aanzien van bladziekten. De proef gebeurt in vier herhalingen.
2.2.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. h.
Voorvrucht: aardappelen Zaaidatum: Ras: Avatar Zaaidichtheid: 350 korrels per m² Opkomsttelling: 300 korrels per m² Onkruidbestrijding: Lexus XPE 20 g/ha + Axial 1 l/ha Bemesting: Minerale stikstof: - stikstofindex: 177 (normaal) - stikstofbehoefte: 170 EN/ha
22.10.13
10.12.13 06.03.14
e
1 fractie: 70 EN/ha bij de uitstoeling e 2 fractie: 38 EN/ha bij de stengelstrekking e 3 fractie: 62 EN/ha bij het laatste blad
13.03.14 07.04.14 14.05.14
Ontledingsuitslag bouwlaag Bepaling
11.12.13 Uitslag Ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
-------
Leem
Ph KCl
6.7
6.7-7.3
Gunstig
C in % (humus)
1.39
1.2-1.6
Normaal
Fosfor (P)
22
12-19
Tamelijk hoog
Kalium
35
14-21
Tamelijk hoog
Magnesium (Mg)
12
9-15
Normaal
Calcium (Ca)
274
166-364
Normaal
Natrium (Na)
1.5
3.2-6.3
Laag
i. h. i. j.
Halmverkorter: CCC 1l/ha Fungicide: bladbehandeling: schema aarbehandeling: Acanto 0,8 l/ha + Prosaro 1 l/ha Bladluizen + graanhaantjes : Decis 0,2 l/ha Grootte van de oogstpercelen: 25 m x 3,20 m = 80 m²
28.03.14 04.05.14 30.05.14 25.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-24Tabel 1: Geeft de schema’s weer die opgenomen waren in de proef voor het onderzoek naar de doeltreffendheid van het gebruik van fungiciden ten aanzien van bladziekten bij toepassing in het voorlaatste blad stadium, samen met een richtprijs van de behandeling uitgedrukt in € per ha. €/ha* (excl. btw)
Behandeling voorlaatste blad Datum: 04.05.14
Object 1**
Enkel aarbehandeling (= acanto 0,8 l + prosaro 1 l)
2**
Palazzo/Capalo 1,6 l
64
3**
Granovo 1,7 l
67
4**
Input 1,25 l
66
5**
Bumper P 1 l + Panax 3 l
87
6**
Cherokee/Apache 2 l
54
7**
Rubric 1 l + Taololine 1 l
59
8**
Volledig onbehandeld
/
/
* De vermelde prijzen zijn richtprijzen voor de bladbehandeling. ** Gemeenschappelijke objecten
2.2.3 Waarnemingen 2.2.3.1 Ziektetellingen De evaluatie op de aanwezigheid van bladziekten gebeurde op de bovenste drie bladeren. De ziekteaantasting wordt weergegeven in een schaal van 1-9 (1 volledig aangetast, 9 niet aangetast). De ziektetelling werd uitgevoerd op 27.05.14. object
Witziekte
Gele roest
Bladseptoria
Bruine Roest
1
9
7
5
9
2
9
9
6
9
3
9
9
6
9
4
9
9
7
9
5
9
9
6
9
6
9
9
6
9
7
9
9
7
9
8
9
7
5
9
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
-25-
2.3 Fungicidenproef aarziekten wintertarwe LCG Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum granen en de Vlaamse overheid – Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ir. Jean-Luc Lamont & Yvan Lambrechts).
2.3.1 Proefopzet Zeven verschillende fungicidenbehandelingen en twee controle objecten worden uitgetest op het ras Avatar voor het onderzoek naar de doeltreffendheid van fungiciden ten aanzien van aarziekten. De proef gebeurt in vier herhalingen.
2.3.2 Perceelsgegevens a. Zie perceelsgegevens wintertarwe bladziekten fungicidenproef. b. Bladbehandeling Input 1,25 l/ha
04.05.14
2.3.3 Schema’s fungicidenbehandeling Tabel 1: geeft de schema’s weer die opgenomen waren in de proef voor het onderzoek naar de doeltreffendheid van het gebruik van fungiciden ten aanzien van aarziekten bij toepassing in het stadium volle bloei, samen met een richtprijs van de behandeling uitgedrukt in € per ha. Behandeling aarstadium Datum: 30.05.14
Object
Richtprijs/ha (excl. btw) /
9**
Enkel bladbehandeling (o.b.v. Epipre)
10**
Adexar 1,5 l
85
11**
Librax 1,5 l
88
12**
Aviator Xpro 1,25 l
84
13**
Skyway Xpro 1,25 l
84
14**
Priori Xtra 1 l + Input 1 l
102
*De vermelde prijzen zijn richtprijzen voor de aarbehandeling ** Gemeenschappelijke objecten
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
26
2.4 Fungicide proef wintertarwe 3 behandelingen + commercieel schema + ADLO 2.4.1 Perceelsgegevens Zie perceelsgegevens wintertarwe bladziekten fungicidenproef.
2.4.2 Schema’s fungicidenbehandeling Tabel 1: geeft de schema’s weer die opgenomen waren in de proef samen met een richtprijs van de behandeling uitgedrukt in € per ha. Opmerking
Datum
Richtprijs/ ha (excl. btw)
15
T0: Palazzo 1,2 l/ha T1: Granovo 1,7 l/ha T2: Adexar 1,5 l/ha
3 behandelingen
04.04.14 04.05.14 30.05.14
200
16
T0: Cherokee 2 l/ha T1: Input 1,25 l/ha T2: Skyway Xpro 1,25 l/ha
3 behandelingen
04.04.14 04.05.14 30.05.14
205
17
T1: Cello1,25 l/ha T2: Skyway Xpro 1,25 l/ha
Commercieel schema
04.05.14 30.05.14
148
18
T1: Osiris 1,5 l/ha + Citadelle 1,2l/ha T2: Aviator 0,8 l/ha + Delaro 0,3 l/ha
Commercieel schema
04.05.14 30.05.14
138
19
T1: Input 1,25 l/ha T2: Skyway Xpro 1,25 l/ha
Digitale waarshuwing
04.05.14
20 ADLO
T1: Granovo 1,7 l/ha T2: Acanto 0,8 l/ha + Prosaro 1 l/ha
Hardi ISO LD 110 04
04.05.14 30.05.14
171
21 ADLO
T1: Granovo 1,7 l/ha T2: Acanto 0,8 l/ha + Prosaro 1 l/ha
Hardi injet 110 04
04.05.14 30.05.14
171
22 ADLO
T1: Granovo 1,7 l/ha T2: Acanto 0,8 l/ha + Prosaro 1 l/ha
Hardi inject 110 06
04.05.14 30.05.14
171
Object
Schema
150
*De vermelde prijzen zijn richtprijzen voor de aarbehandeling
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
27
Drifreductieklasse (%)
Bar
Snelheid
volume
VMD (µm)
DRP (%)
Hardi ISO F 110 04 spleetdop
0
3
6
320
303,4
33,9
Hardi ISO LD 110 04 driftreducerend spleetdop
50
3
6
320
331,2
54,9
Hardi Injet 110 04 venturi dop
75
3
6
320
584
77,7
Hardi Injet 110 06 venturi
90
3
6
480
Doptype
VMD: Volume median diameter ( Nuyttens et al., 2007) DRP: Drift reduction potential (Nuyttens et al., 2007)
2.4.1 Waarnemingen 2.4.1.1 Ziektetellingen De evaluatie op de aanwezigheid van bladziekten gebeurde op de bovenste drie bladeren. De ziekteaantasting wordt weergegeven in een schaal van 1-9 (1 volledig aangetast, 9 niet aangetast). De ziektetelling werd uitgevoerd op 27.05.14. Object
Witziekte
Gele roest
Bladseptoria
Bruine roest
15
9
9
7
9
16
9
9
8
9
17
9
9
7
9
18
9
9
7,5
9
19
9
9
7,5
9
20
9
9
6,5
9
21
9
9
7
9
22
9
9
7,5
9
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
28
2.5 Wintertarwe en fusarium na de teelt van korrelmaïs Proef in samenwerking met het Provincie Limburg.
2.5.1 Proefopzet. Een gevoelige en weinig gevoelige ras voor aarfusarium worden met elkaar vergeleken na de teelt van korrelmais. Elke ras wordt geteeld zowel kerend (ploegen) als niet kerend. Gedurende het groeiseizoen zal een quotatie gemaakt worden van de groei, ziekteaantasting en opbrengst.
2.5.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f.
Voorvrucht: Korrelmaïs Zaaidatum: 31.10.13 Ras: Elixer (weinig gevoelig voor aarfusarium) Azzerti (gevoelig voor aarfusarium) Zaaidichtheid: 350 korrels per m² Onkruidbestrijding: Na opkomst : Lexus XPE 20 g/ha + Capri twin 0,2l/ha + vegetop 1l/ha 06.03.14 Bemesting: Bouwlaag analyse : 11/12/2013 Bepaling
Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
Leem
pH-KCl
7,1
6,7 - 7,3
Gunstig
C in % (humus)
1,8
1,2 - 1,6
Tamelijk hoog
Fosfor (P)
24
12 – 19
Tamelijk hoog
Kalium (potas) (K)
20
14 – 21
Normaal
Magnesium (Mg)
20
9 – 15
Hoog
Calcium (Ca)
386
164 -359
Tamelijk Hoog
Natrium (Na)
1,4
3,1 – 6,2
Laag
g
Minerale stikstof: - stikstofindex: 137 (lager dan normaal) - stikstofbehoefte: 195 EN/ha e 1 fractie: 85 EN/ha bij de uitstoeling e 2 fractie: 60 EN/ha bij de stengelstrekking e 3 fractie: 50 EN/ha bij het laatste blad h. Halmverkorter: CCC 1 l/ha g. Fungicide: Bladbehandeling: Opus Team 1,5 l/ha Aarbehandeling: Skyway 1,25 l/ha h. Bladluizen en graanhaantjes : Patriot 0,2 l/ha i. Grootte van de oogstpercelen: 25 m x 3,20 m = 80 m²
13.03.14 07.04.14 14.05.14 13.03.14 15.05.14 30.05.14 25.05.13
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
29
2.5.3 Waarnemingen 2.5.3.1 Opkomsttelling Opkomsttelling 10/12/13
Aantal planten
% Opkomst
Azzerti
289
83
Elixer
300
86
229
65
233
67
Kerend Azzerti Nt kerend
2.5.3.2
Elixer
Ziektetelling
Azzerti gele roest geconstateerd op 07.04.14 in kerend gedeelte
2.5.3.3
N-Tester 18.03.14
Waarde
Advies (kg/ha)
Azzerti
555
90
Elixer
615
70
Azzerti
497
100
Elixer
519
100
Kerend
Niet kerend
08.05.14
Waarde
Azzerti
592
Elixer
688
Azzerti
592
Elixer
642
Kerend
Niet kerend
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
30
2.6 Drijfmest in wintertarwe Proef in samenwerking met het Provincie Limburg.
2.6.1 Proefopzet In het verleden werd nogal wat dierlijke mest afgezet na de teelt van wintertarwe. Onder invloed van verschillende Mest Actie Plannen (MAP) is de hoeveelheid mest die mag afgezet worden na de teelt sterk afgenomen. Gezien de mestoverschotten en de prijs van kunstmest in combinatie met de tarweprijs onderbouwt de perceptie dat drijfmest een duidelijke economische meerwaarde kan bieden in de graanteelt. Echter dierlijke mest gebruiken voor de graanteelt is niet evident. Zo moet rekening gehouden worden met de nawerking van de toegediende dierlijke mest. Dierlijke mest bestaat namelijk uit fracties die onmiddellijk vrijkomen en fracties stikstof die gebonden zijn en in de loop van de tijd kunnen vrijkomen. Hiermee moet dus gedurende het groeiseizoen rekening gehouden worden.
2.6.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. g.
Voorvrucht: suikerbieten Zaaidatum: Ras: Sahara Zaaidichtheid: 395 korrels per m² Opkomst: 230 planten/m² Onkruidbestrijding: Na opkomst : Othello 1,2 l/ha + Chekker 100 gr/ha Bemesting: - Minerale stikstof: - stikstofindex: 147 (lager dan normaal) - stikstofbehoefte: 202 EN/ha volgens mestdecreet 195 E N/ha e 1 fractie: 90 EN/ha bij de uitstoeling e 2 fractie: 53 EN/ha (60 oorspronkelijk) bij de stengelstrekking e 3 fractie: 52 EN/ha (52 oorspronkelijk) bij het laatste blad - Drijfmest : 15 m³/ha Analyse-uitslag
beoordeling
26.11.14
22.01.14 27.03.14
10.03.14 07.04.14 14.05.14 13.03.14
Gemiddelde samenstelling
Droge stof
112
Tamelijk hoog
79
Organische stof
79
Tamelijk hoog
53
Totale stikstof
8,4
Gemiddeld
7,8
Minerale stikstof
5,1
Gemiddeld
5
Fosfor ( P2O5 )
2,36
Tamelijk laag
4
Kalium ( K2O )
2,8
Tamelijk laag
4,6
Natrium ( Na2O )
1,01
Gemiddeld
1,2
Calcium ( CaO )
2,39
Gemiddeld
3,1
Magnesium ( MgO )
1,8
Gemiddeld
1,6
h. Halmverkorter: CCC 1 l/ha i. Fungicide: Bladbehandeling: Apache 2 l/ha Aarbehandeling: Skyway Xpro 1,25 lha j. Bladluizen en graanhaantjes : Patriot 0,2 l/ha k. Grootte van de oogstpercelen: 25 m x 3,20 m = 80 m²
13.03.14 05.05.14 30.05.14 30.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
31
2.6.3 Objecten Schatting dierlijke mest - Dierlijke mest vleesvarkens: 15 m³/ha * 8,1 kg N/m³ = 121,5 kg N/ha - Werkingscoeff: 121,5 kg N/ha * 60 % = 73 E N/ha Drijfmest geschat
Object
Drijfmest werkelijk
F1
F2
F3
13.03.14
10.03.14
07.04.14
14.05.14
1
Mineraal
/
100 E N vl
95 E N vl (24/04/14)
2
Mineraal
/
90 E N vl
53 E N vl
52 E N vast
3
Mineraal
/
90 E N vast
53 E N vast
52 E N vast
4
Drijfmest
73 E N
76 E N
67 E N vl
52 E N vast
5
Drijfmest
73 E N
76 E N
70 E N vl
6
Drijfmest
73 E N
76 E N
35 E N vl
52 E N vast 32 E N vl
52 E N vast
Werkelijk toegediend Dierlijke mest vleesvarkens: 15 m³/ha * 5,1 min N/m³ = 76,5 E N/ha
2.6.4 Waarnemingen 2.6.4.1 N-Tester
Object
N-tester (16 april 2014)
N-tester (8 mei 2014)
N-tester (26 mei 2014)
1
Mineraal
593
744
718
2
Mineraal
595
732
731
3
Mineraal
637
760
703
4
Drijfmest
582
736
687
5
Drijfmest
593
662
648
6
Drijfmest
651
666
688
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
32
3 : SUIKERBIETEN
3.1 Suikerbieten Kasteel Proef in samenwerking met het KBIVB, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Ir. A Demeyere).
3.1.1 Proefopzet Vergelijking tussen niet kerend vaste tand, niet kerend erosieploeg, kerend, zaaidiepte, zaaisnelheid en N onderwerken versus niet onderwerken. Dit alles wordt demonstratief aangelegd.
3.1.2 Perceelsgegevens a. Voorvrucht: wintertarwe gevold door gele mosterd b. Groenbemester maaien c. Grondbewerking Object
10.03.14
25.11.13
12.03.14
14.03.14
19.03.14
Niet kerend
Erosieploeg
Vaste tand (2x)
Vaste tand
Erosieploeg + rotoreg + rol
Compactor (2x)
Niet kerend
Vaste tand
Vaste tand (2x)
Vaste tand
Rotoreg + rol
Compactor (2x)
Kerend
Ploeg
Vaste tand (2x)
Ploegen
Compactor (2x)
d. Zaaidatum: e. Zaaiafstand: 19 x 45 cm f. Onkruidbestrijding: - vooropkomst: 2 l/ha Pyramine (niet IPM) - naopkomst:
20.03.14
21.03.14
e
1 Dianal 160 0,6 l/ha + Treto 500 0,2 l/ha + Metatron SC 0,5 l/ha + Vegelux 0,5 l/ha
04.04.14
e
2 Dianal 160 0,75 l/ha + Treto 500 0,2 l/ha + Metatron SC 0,5 l/ha + + Vegelux 0,5 l/ha + Venzar 0,1 l/ha e
3 Dianal 160 1 l/ha + Avadex 0,6
12.04.14 l/ha + Metatron SC 1 l/ha + Vegelux 0,5 l/ha
+ Aminomix 0,5 l/ha
21.04.14
e
4 Dianal 160 0,5 l/ha + Treto 500 0,2 l/ha + Metatron SC 0,3 l/ha + Frontier Elite 0,5 l/ha + Aminomix 0,5 l/ha e
5 Dual Gold 0,6 l/ha + boor 2 l/ha g. Bemesting: - inzaai van gele mosterd, goed ontwikkeld
29.04.14 05.05.14
22.08.13 bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
33 - Varkensdrijfmest 14,5 m³ = 46,5 E N/ha - Chemische stikstof: - Kali 60% K2O 300E - Stikstofgift vlak voor zaai 100 E/ha - Stikstofgift na de zaai
10.03.14 12.12.13 19.03.14 27.03.14 10.03.14
Mestontleding Analyse-uitslag Droge stof
beoordeling
Gemiddelde samenstelling
78
Gemiddeld
79
Organische stof
54,5
Gemiddeld
53
Totale stikstof
5,8
Tamelijk laag
7,8
Minerale stikstof
3,2
Tamelijk laag
5
Fosfor ( P2O5 )
4,1
Gemiddeld
4
Kalium ( K2O )
5,6
Gemiddeld
4,6
Natrium ( Na2O )
1,53
Tamelijk hoog
1,2
Calcium ( CaO )
3,53
Gemiddeld
3,1
Magnesium ( MgO )
1,8
Gemiddeld
1,6
Ontledingsuitslag van de bouwlaag op 11/12/2013 Bepaling
Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
Leem
pH-KCl
6.7
6,5 - 7,0
Gunstig
C in % (humus)
1.44
1,2 - 1,6
Normaal
Fosfor (P)
25
13 - 19
Tamelijk hoog
Kalium (potas) (K)
28
15 - 23
Tamelijk hoog
Magnesium (Mg)
11
9 - 16
Normaal te laag t.o.v. kalium
Calcium (Ca)
231
176 -387
Normaal
Natrium (Na)
1.1
3,4 – 6,7
Laag
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
34
3.1.3 Tellingen 3.1.3.1 Opkomsttellingen Aantal planten/10 m 24.04.14
% Opkomst 24.04.14
Niet-kerend erosieploeg
48
91
Niet-kerend vaste tand
49
92
Kerend (6 – 6,5 km/u)
52
99
Kerend (8,5 km/u)
49
94
Kerend (4,5 km/u)
52
99
Kerend ondiepe zaai (1,5-2 cm)
36
69
Kerend diepe zaai (3,5 – 4 cm)
51
96
Object
3.1.4 Proefplan
2 banen diep 3,5cm - 4 cm
3 banen ondiep 1,5 cm - 2 cm
Zaaidiep 13,5 m
normaal 13,5 m selneid is 6 -6,5 km/h
2 banen 4,5 km/h
3 banen 8,5 km/h
paar meter niet zaaien en geen stikstof N niet onderwerken 13,5
kerend 13,5 m
niet kerend vaste tand 13,5 m
niet kerend erosieploeg 13,5 m (15 rijen dieper gezaaid 3,5 cm )
Containers
15 rijen achter huis
Zaaisnelh 13,5 m
↓ 18 rijen van de rek tegen het straat
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
35
KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT TOT VERBETERING VAN DE BIET VZW
PVBC Programma Voorlichting Bieten Cichorei
[email protected] - www.irbab-kbivb.be
met de steun van de Vlaamse overheid - DLV Departement Landbouw en Visserij; ADLO Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Voorlichting
3.2 Waarnemingsvelden en situatie van de bieten 3.2.1 Inleiding Het KBIVB beschikt dit jaar opnieuw over een netwerk van waarnemingsvelden. Een veertigtal waarnemingsvelden voor bieten en een twintigtal waarnemingsvelden voor cichorei. De waarnemingen worden wekelijks uitgevoerd vanaf de zaai en de gegevens hiervan worden rechtstreeks doorgestuurd naar het KBIVB via hun website. Een groot deel van de waarnemingen wordt uitgevoerd door externe waarnemers. Geïnteresseerden kunnen zich inschrijven via
[email protected] of ons contacteren op 0496/55.75.03. De locaties, zaaidata en opkomstpercentages opgemaakt volgens de gegevens die werden doorgegeven door de waarnemers van het netwerk van waarnemingsvelden van het KBIVB, kunnen worden bekeken op een kaart toegankelijk via internet. Dit systeem van cartografische illustratie werd ontwikkeld om het toezicht op de gezondheidsproblematiek in de bieten en cichorei te bewaren. De verschillende cartografische voorstellingen zullen beschikbaar zijn, in de loop der maanden, via de website van het KBIVB (cfr. Welkompagina > Waarnemingsvelden > Cartografie).
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
36
Voorbeeld: kaart met percentage gezaaide bieten en opkomst
Gelijkaardige kaarten worden opgesteld voor de cichoreiteelt.
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
37
3.2.2 Proefopzet De meeste waarnemingsvelden zijn gewone “praktijkvelden” waarnemingen door de landbouwers of derden worden uitgevoerd.
waarin
tellingen
en
3.2.3 Perceelsgegevens waarnemingsveld Tongeren Zie perceelsgegevens Kasteel Tongeren
3.2.4 Perceelsgegevens waarnemingsveld Horpmaal a. b. c. d. e. f.
Voorvrucht: silomaïs Ploegen Zaaidatum: Zaaiafstand: 20 cm x 45 cm Ras: BTS 605 Onkruidbestrijding: - grondbewerking: Pyramin 2,5 l/ha - naopkomst:
december 2013 29.03.14
29.03.14
e
1 : Dianal 160 0,8 l/ha + Treto 500 250 cc/ha + Metatron SC 0,5 l/ha + Actirob 0,25 l/ha e 2 : Dianal 160 0,8 l/ha + Treto 500 250 cc/ha + Metatron SC 0,75 l/ha + Actirob 0,25 l/ha e 3 : Dianal 160 1,2 l/ha + Treto500 300 cc/ha + Goltix Venzar 0,15 l/ha e 4 : Dianal 160 1 l/ha + Treto500 300 cc/ha + Goltix Actirob 0,4 l/ha e 5 : Frontier Elite 0,5 l/ha + Venzar 0,3 l/ha g. Insectenbestrijding: Poncho Beta h. Bemesting: 35 ton/ha runderdrijfmest 50 EN/ha vloeibare N voor zaaibedbereiding
17.04.14
0,5 0,5
23.04.14 l/ha + 05.05.14 l/ha + 14.05.14 19.05.14
19.03.14 28.03.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
38
4 : AARDAPPELEN 4.1 Rassenproef aardappelen Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum aardappelen, de Vlaamse overheid – Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (Ir. A. Demeyere).
4.1.1 Proefopzet Vergelijking van tien vastkokende rassen voor de versmarkt op gebied van groei, ziekteaantasting, loofdoding, productie en economische waarde per ha. Alle proeven gebeuren in vier herhalingen.
4.1.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. g. h.
Voorvrucht: wintertarwe gevolgd door gele mosterd Ploegen Drijfmest varkensdrijfmest 14,5 m³ Afslepen van de akker Canadese Eg (2x) Erosieploeg + rotoreg Plantdatum: Overzicht rassen
10.01.14 27.03.14 03.03.14 28.03.14 29.03.14 01.04.14
% opkomst ras
plantafstand
eigenschap (12.05.14)
1
Charlotte
34
vastkokend
95
2
Antonia
30
vastkokend
85
3
Ballerina
30
vastkokend
100
4
Lilly
30
vastkokend
90
5
Luciole
30
vastkokend
100
6
Picobello
30
vastkokend
100
7
Saline
30
vastkokend
100
8
Venezia
30
vastkokend
100
9
Annabelle
30
vastkokend
95
10
Cilena
30
vastkokend
95
11
Charlotte
30
vastkokend
95
i.
Onkruidbestrijding rassen: - vooropkomst: Challenge 2 l/ha + Defi 3 l/ha + Linuron 1l/ha + Reglone 1 l/ha
22.04.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
39 j.
Bemesting: - Ontledingsuitslag bouwlaag 11.12.2013 Bepaling
Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
pH-KCl
7.3
6,7 - 7,3
Tamelijk Laag
C in % (humus)
1,53
1,2 - 1,6
Normaal
Fosfor (P)
31
12 - 19
Tamelijk hoog
Kalium (potas) (K)
20
14 - 21
Normaal
Magnesium (Mg)
9
9 - 15
Normaal
Calcium (Ca)
344
162 -355
Normaal
Natrium (Na)
1,3
3,1 – 6,1
Laag
-
-
Leem
Kali 60% K2O 500 eenheden/ha
12.12.13
N-bodemanalyse in het voorjaar Stikstofindex: 172 lager dan normaal Stikstofadvies: - Vastkokende 159 eenheden/ha - Friet 189 eenheden/ha 56 E uit varkensdrijfmest op de akker in het voorjaar 97,5 E vloeibare N (250 l/ha)
27.03.14 28.03.14
mestontleding : Analyse-uitslag
beoordeling
Gemiddelde samenstelling
Droge stof
59
Tamelijk laag
79
Organische stof
38,1
Tamelijk laag
53
Totale stikstof
5,6
Tamelijk laag
7,8
Minerale stikstof
3,9
Gemiddeld
5
Fosfor ( P2O5 )
3,2
Gemiddeld
4
Kalium ( K2O )
5,4
Gemiddeld
4,6
Natrium ( Na2O )
1,54
Tamelijk hoog
1,2
Calcium ( CaO )
2,57
Gemiddeld
3,1
Magnesium ( MgO )
1,47
Gemiddeld
1,6
k.
Fungicidebehandelingen tegen aardappelziekte
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
40
l.
Datum
Product
Dosis per ha
15.05.14
Mancozeb Cymopur
2 kg/ha 0,2 kg/ha
23.05.14
Revus
0,6 l/ha
30.05.14
Revus
0,6 l/ha
Opmerkingen
Loofdoding: Doppenkeuze Driftreductie %
Type dop
Reglone 4 l/ha
0
Spleetdop 110 04
2
Reglone 4 l/ha
50
Hardi ISO LD 110 04
3
Reglone 4 l/ha
75
Hardi injet 110 04
4
Reglone 4 l/ha
90
Hardi inject 110 06
Nr
Product
1
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
41
4.2 Kunstmeststofvervangers 4.2.1 Proefopzet De laatste jaren is het aanbod digestaat en spuiwater sterk toegenomen. Gezien het grote aanbod van deze producten wordt getracht deze in te passen in de teelt van aardappelen. Hierbij wordt de gekeken naar de praktische toepassing, de gewasontwikkeling, opbrengst en nitraatresidu.
4.2.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f.
voorvrucht: silomaïs Ploegen Klaarleggen rotoreg + diepwoeler Poten aardappelen Ras: Innovator Bemesting
18.11.13 29.03.14 29.03.14
Bouwlaaganalyse
08.01.14
Bepaling
Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
pH-KCl
6,8
6,7 – 7,3
Gunstig
C in % (humus)
1,25
1,2 - 1,6
Normaal
Fosfor (P)
38
12 –19
Hoog
Kalium (potas) (K)
31
14 – 21
Tamelijk hoog
Magnesium (Mg)
18
9 – 15
Tamelijk hoog
Calcium (Ca)
280
164 -360
Normaal
Natrium (Na)
3,1
3,1 – 6,2
Normaal
Leem
- Toepassing kalium: 200 kg (K2O (60%)) 3 - Injectie van 20 m digestaat
10.01.14 17.03.14 Analyse-uitslag (in kg/1000 kg)
Droge stof
96
Organische stof
47,1
Totale stikstof
7,5
Minerale stikstof
4,5
Fosfor ( P2O5 )
4,3
Kalium ( K2O )
11,6
Natrium ( Na2O )
3,83
Calcium ( CaO )
5,6
Magnesium ( MgO )
1,00 bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
42 -
N- bodemanalyse in het voorjaar Stikstofindex: 144 zeer laag Stikstofadvies: 207 E N/ha (160 EN + bijbemesten 47 EN) 90 E N/ha uit digestaat op de akker in het voorjaar
Met digestaat
17.03.14
Zonder digestaat
Object
Minerale meststof 18/04/2014
Object
Minerale meststof 18/04/2014
100 %
117 E N/ha of 300 l/ha urean
100 %
207 E N/ha of 530 l/ha urean
spuiwater
117 E N/ha of 25.434 l/ha spuiwater
spuiwater
207 E N/ha of 45.000 l/ha spuiwater
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
43
4.3 Demoproef Challenge 4.3.1 Proefopzet In de onkruidbestrijding van aardappelen wordt Challenge in grote mate toegepast. Echter na de behandeling wordt regelmatig burenschade vastgesteld. Bij Challenge gaat het niet over drift ontstaan door wind, maar wel door dampspanning waardoor het product zich verplaatst. Door toevoeging van additieven (bv Gaon of stikstof) wordt getracht de schade tot een minimum te beperken. Deze proef wordt demonstratief aanlegd in het kader van PCA.
4.3.2 Proefgegevens Challenge 2 l/ha + Defi 3 l/ha + Linuron 1 l/ha + Reglone 1 l/ha 1. 2. 3. 4.
Water Stikstof Water + Gaon (1 l/ha) Water + Wind
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
44
5 : ERWTEN 5.1 Rassenproef erwten Proef in samenwerking met telersvereniging BND en Scana Noliko NV Bree (W. Vossen)
5.1.1 Proefopzet Tien rassen (zowel nieuwe als bestaande standaardrassen) allen behandeld met insectenontsmetting Cruiser worden met elkaar vergeleken qua opkomst, groei, ziektedruk. De productie, hardheid, sortering en economische waarde wordt voor elk ras berekend.
5.1.2 Perceelsgegevens a. b. c. d.
Voorvrucht: Aardappelen Zaaidatum: Zaaidichtheid: 85 kiemende korrels/m² (90 % kiemkracht) Onkruidbestrijding: Vooropkomst: Centium 0,2 l/ha + Stomp 1,5 l/ha e. Bemesting: Vloeibare stikstof 39% 100 l/ha = 39 EN/ha
10.04.14
11.04.14 11.04.14
Nr.
Ras
Mandataris
DKG
Zaaidichtheid Kg/ha
1
WAV 218
Van Waveren
87
78
2
WAV 6188
Van Waveren
72
64
3
ASR 4012
Storm Seeds
102
91
4
ASR 4013
Storm Seeds
90
81
5
WAV 5357
Van Waveren
114
102
6
WAV 6698
Van Waveren
96
86
7
Mon 984
Monsanto
77
69
8
Mon 983
Monsanto
81
73
9
Noroit
Syngenta
86
77
10
Somme
Storm Seeds
85
76
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
45
5.1.3 Tellingen
Nr.
Ras
% Opkomsttellingen (16.05.14)
1
WAV 218
78
2
WAV 6188
74
3
ASR 4012
81
4
ASR 4013
83
5
WAV 5357
80
6
WAV 6698
80
7
Mon 984
81
8
Mon 983
79
9
Noroit
84
10
Somme
68
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
46
6 : CICHOREI Proeven in samenwerking met het Programma Voorlichting Biet Cichorei (PVBC vroeger L.C.B.C.) met de suikerindustrie ORAFTI (Ir. Erwin Boonen, Vincent Sevrin en Jos Piffet) en de Vlaamse overheid – Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (Ir. A. Demeyere en medewerkers). Dit teeltjaar worden op de pibo-campus en bij landbouwers proeven aangelegd i.v.m. teelttechniek, schieters, onkruidwerking en rassen. Volgende proeven worden uitgezaaid: Teelttechniek: o Vals zaaibed (Bonalan 8 l/ha inwerken met canadese eg) Klaargelegd met compactor, rotoreg + rol, rotoreg + cross skilet o Zaaidichtheid o Zaaidiepte o Zaaidata o Zaaisnelheid o Ruggen (demonstratief) o Wiedeg (agressief & minder agressief)
Schietersproef: o 12 rassen
Onkruidbestrijdingsproef: o Een onkruidbestrijdingsproef met opbrengstbepaling (werking t.o.v. het onkruid) in Tongeren
Rassenproef: o Een rassenproef op vlakke zaai met 3 rooidata in Oreye (machinale rooiing)
Schietersproef met verschillende verwijdertechnieken: o Ras: proefras o Verwijdertechnieken: manueel, onkruidstrijkers, cirkelmaaier
Kwaliteitsproef: o 15 rassen o Vanaf begin augustus – half december (wekelijks)
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
47
6.1 Proef teelttechniek Proef in samenwerking met de suikerindustrie ORAFTI (Ir. Erwin Boonen, Vincent Sevrin en Jos Piffet).
6.1.1 Proefopzet Voor het ras Chrysolite worden er verschillende teelttechnische proeven aangelegd. De aangelegde proeven zijn: o Vals zaaibed (Bonalan 8 l/ha inwerken met canadese eg) Klaargelegd met compactor, rotoreg + rol, rotoreg + cross skilet o Zaaidichtheid o Zaaidiepte o Zaaidata o Zaaisnelheid o Ruggen (demonstratief) o Wiedeg (agressief & minder agressief)
6.1.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k.
Voorvrucht: Suikerbieten Ploegen en klepelen van gele mosterd 11.12.13 Afslepen van de akker 05.03.14 Bonalan spuiten + inwerken canadese eg 06.03.14 ste Zaaidatum 1 zaai: 03.04.14 de Zaaidatum 2 zaai: 09.04.14 de Zaaidatum 3 zaai: 24.04.14 Zaaidatum schietersproef (12 rassen): 20.03.14 Zaaiafstand: vlak veld: 9,5 x 45 cm Zaaimachine: Monosem 6 rijen gewone teelt, de ruggenteelt werd gezaaid met een combinatie van rotoreg gevolgd door ruggentrekker en zaaimachine Kleine 6 rijen Ras: Chrysolite
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
48 l. Bemesting: Standaard grondontleding: 11/12/2013 Bepaling
Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
40
Leem
pH-KCl
6.5
6,7 – 7,3
Tamelijk Laag
C in % (humus)
1.33
1,2 – 1,6
Normaal
Fosfor (P)
23
12 – 19
Tamelijk hoog
Kalium (potas) (K)
38
14 – 21
Hoog
Magnesium (Mg)
13
9 – 15
Normaal
Calcium (Ca)
172
162 – 355
Normaal
Natrium (Na)
7.8
3,1 – 6,1
Tamelijk hoog
m. N-index 06/02/2014: 130 (normaal) - Kali 40% 300 kg/ha - organische: geen drijfmest - chemische: 50 EN/ha onder vloeibare vorm n. Onkruidbestrijding: - vooruitzaai: Bonalan 8 l/ha - vooropkomst: ste 1 zaai: K 1,25 l/ha + L 3 l/ha + Reglone 1 l/ha de 2 zaai: K 1,25 l/ha + L 2 l/ha de 3 zaai: K 1,25 l/ha + L 2 l/ha - na-opkomst: (S = Safari , K = Kerb, DG = Dual Gold, L = Legurame) ste de ste 1 + 2 zaai: 1 S 10 g/ha + K 0,3 l/ha + L 0,5 l/ha ste de de 1 + 2 zaai: 2 S 10 g/ha + DG 0,05 l/ha + L 0,5 l/ha ste de de 1 + 2 + 3 zaai: S 7 g/ha + Kerb 0,2 l/ha + Legurame 0,5 l/ha ste de de 1 + 2 + 3 zaai: S 7 g/ha + Kerb 0,2 l/ha + Legurame 0,5 l/ha ste de de 1 + 2 + 3 zaai: S 5 g/ha + DG 0,075 l/ha + Trend 0,1 l/ha
12.12.13 06.03.14
06.03.14 03.04.14 09.04.14 24.04.14 24.04.14 30.04.14 10.05.14 15.05.14 23.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
49
6.1.3 Waarnemingen en tellingen 6.1.3.1 Opkomsttellingen Bij elke bewerking is er telkens op 10 meter het aantal planten geteld in rij 3 + 4 % Opkomst (24.04.14)
% Opkomst (06.05.14)
% Opkomst (13.05.14)
% Opkomst (19.05.14)
VZ Rotor + Cross 9,5 cm
54
56
60
54
ZD 6,5 cm
30
74
80
76
ZD 9,5 cm
30
81
82
69
Rug Cadence 9,4 cm
57
41
50
46
Rug 6,6 cm 5,5 km/u
12
18
23
24
Rug 9,4 cm 5,5 km/u
6
26
31
33
Rug 9,4 cm 4 km/u
6
46
57
50
VZ Kompac 9,5 cm
64
76
72
75
% Opkomst (24.04.14)
% Opkomst (06.05.14)
% Opkomst (13.05.14)
% Opkomst (19.05.14)
ZD 6,5 cm
60
54
67
66
ZD 9,5 cm
52
88
70
71
Wiedeg 6,5 cm
48
56
57
57
Wiedeg 9,5 cm
45
59
58
59
Diep en traag
47
25
24
27
Diep en snel
46
63
64
63
Ondiep en traag
65
83
86
80
Ondiep en snel
70
82
86
71
% Opkomst (24.04.14)
% Opkomst (06.05.14)
% Opkomst (13.05.14)
% Opkomst (19.05.14)
ZD 6,5 cm
0
59
62
71
ZD 9,5 cm
0
67
74
80
Diep en traag
0
19
45
47
Diep en snel
0
44
72
73
Ondiep en traag
0
47
68
75
Ondiep en snel
0
35
48
67
Object (1
ste
Object (2
Object (3
de
de
zaai)
zaai)
zaai)
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
50
6.2 Kwaliteitsproef cichorei Proef in samenwerking met de suikerindustrie ORAFTI (Ir. Erwin Boonen, Vincent Sevrin en Jos Piffet).
6.2.1 Proefopzet De kwaliteitsproef werd uitgezaaid om de kwaliteit per ras beter te kunnen beoordelen. De verschillende rassen worden 2-wekelijks handmatig gerooid.
6.2.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. g. h. i. j.
Voorvrucht: wintergerst Ploegen Afslepen van de akker Bonalan spuiten + inwerken canadese eg Zaaidatum: Zaaiafstand: vlak veld: 9,5 x 45 cm Zaaimachine: Monosem 6 rijen Rassen: zie proefopzet Bemesting: - chemische: 50 EN/ha onder vloeibare vorm Onkruidbestrijding: - vooruitzaai: Bonalan 8 l/ha - vooropkomst: K 1,25 l/ha + L 2 l/ha - naopkomst: (S = Safari , K = Kerb, DG = Dual Gold, L = Legurame) ste 1 S 10 g/ha + K 0,3 l/ha + L 0,5 l/ha de 2 S 10 g/ha + DG 0,05 l/ha + L 0,5 l/ha de 3 S 10 g/ha + DG 0,05 l/ha + Legurame 0,5 l/ha de 4 S 10 g/ha + DG 0,05 l/ha + Legurame 0,5 l/ha de 5 S 5 g/ha + DG 0,075 l/ha + Trend 0,1 l/ha
11.12.13 05.03.14 06.03.14 09.04.14
06.03.14 06.03.14 09.04.14 24.04.14 30.04.14 10.05.14 15.05.14 23.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
51
6.2.3 Waarnemingen 6.2.3.1
Opkomsttellingen Vanoppen % Opkomst (14.04.14)
% Opkomst (22.04.14)
% Opkomst (29.04.14)
% Opkomst (06.05.14)
% Opkomst (13.05.14)
% Opkomst (19.05.14)
Orchies
56
50
72
65
61
58
Orchies Force
70
73
69
72
79
74
Diabolus
36
44
48
46
51
48
Chrysolite
46
47
61
62
63
61
Krips
40
46
56
65
60
58
Malachite
59
64
71
69
67
74
Dolce
52
49
70
63
64
60
Melci
81
84
79
79
88
88
Diesis
68
75
80
81
82
82
Cadence
62
72
76
76
79
76
Selenite 2014
70
74
71
78
77
77
Selenite 2013
80
85
87
82
82
86
Ras
6.2.3.2
Opkomsttellingen PCF
Nr.
Ras
% Opkomst (13.05.14)
1
Orchies
74
2
Selenite
58
3
Malachite
67
4
Cadence
67
5
Dolce
74
6
Diesis
65
7
Krips
76
8
Melci
70
9
Diabolus
71
10
Fugato
85
11
Larigot
81
12
Maestoso
67
13
Saponite
83
14
FD29
76
15
Legato
81
16
Melci naaktzaad
94
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
52
6.3 Onkruidbestrijdingsproef Proef in samenwerking met het Programma Voorlichting Biet Cichorei (PVBC vroeger L.C.B.C.) met de suikerindustrie ORAFTI (Ir. Erwin Boonen, Vincent Sevrin en Jos Piffet), de Vlaamse overheid – Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (Ir. A. Demeyere).
6.3.1 Proefopzet Voor het ras Selenite worden 14 verschillende onkruidbestrijdingsschema’s met elkaar vergeleken. De invloed van de vooruitzaai-, vooropkomst- en na-opkomstmiddelen op de onkruidbestrijding wordt nagegaan. De proef werd aangelegd in 4 herhalingen.
6.3.2 Perceelsgegevens a. b. c. d.
Voorvrucht: wintertarwe Ploegen Afslepen van de akker Bemesting: - chemische: 53 EN/ha onder vloeibare vorm N-index 06/02/2014:137 (normaal)
24.02.14 05.03.14 06.03.14
6.3.3 Proefprotocol onkruidbestrijding Alle objecten werden behandeld met Bonalan 8 l/ha
Vergaderingen
Kostprijs excl. btw (€)
1
Controle (enkel Bonalan)
102,8
2
Referentie
276
3
CIPC 0,5-Kerb vooropkomst
288
4
CIPC 1,0-Kerb vooropkomst
301
5
CIPC 2,0-Kerb vooropkomst
326
6
CIPC 1,0-Kerb vooropkomst + 2 x 0,5 CIPC na-opkomst
326
7
Microdosis
277
8
Microdosis Legurame
306
9
Microdosis PM
298
10
Microdosis AZ
284
11
Referentie + Tramat F
279
12
Referentie + Tramat F + CIPC 1,0 vooropkomst
304
13
Vrij object in functie van flora
/
14
4 x CIPC 0,5 in na-opkomst
354
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
53 e
e
e
e
e
e
e
Nr.
Vooropkomst
Kiemlob – 1 echt blad
1 – 2 echte bladeren
3 – 4 echte bladeren
5 – 6 echte bladeren
Datum
11.04.14
30.04.14
13.05.14
20.05.14
30.05.14
1
Getuige
Getuige
Getuige
Getuige
Getuige
Getuige
2
K 1,25
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1%
S 15-DG 0,2Fr 0,2-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
3
K 1,25/C 0,5
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1%
S 15-DG 0,2Fr 0,2-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
4
K1,25/C 1,0
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1%
S 15-DG 0,2Fr 0,2-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
5
K1,25/C 2,0
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1%
S 15-DG 0,2Fr 0,2-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
6
K1,25/C 1,0
S 5 - K 0,3- L 0,5 – C 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% - C 0,5
S 15-DG 0,2Fr 0,2-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% DG 0,05 – PM1 0,05
S 15-DG 0,1Fr 0,1-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% DG 0,05 – PM1 0,05 – L 0,5
S 15-DG 0,1Fr 0,1TR0,1%- L 0,5
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1% - L 0,5
FR 0,5
S 5 - K 0,3- L 0,5– C 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% DG 0,05 – PM1 0,05
S 15-DG 0,1Fr 0,1-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
S 15-DG 0,1Fr 0,1-TR0,1%
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1%
FR 0,5
7
8
9
K 1,25
K 1,25
K 1,25/C 0,5
e
8 blad
10
K 1,25
S 5 - K 0,3- L 0,5 – AZ 0,025
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% DG 0,05 – AZ 0,03
11
K 1,25
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% - Tf 0,05
S 15-DG 0,2Fr 0,2TR0,1%- Tf 0,1
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1% - Tf 0,05
FR 0,5
12
K 1,25/C1,0
S 5 - K 0,3- L 0,5
S 10 – K 0,3 - TR 0,1% - Tf 0,05
S 15-DG 0,2Fr 0,2TR0,1%- Tf 0,1
S 20-DG0,2-Fr 0,2-TR0,1% - Tf 0,05
FR 0,5
13
K 1,25/PM 2 0,2
S 10 – PM 2 0,05L 0,5
S 10 - DG 0,05 - L 0,5
S 10 - DG 0,05- L 0,5
S 10 - DG 0,1 – TR 0,1%
14
K 1,25
S 5 - K 0,3 – C 0,5 - L 0,5
S 10 - K 0,3 C 0,5 - TR 0,1%
S 15 - DG 0,2 C 0,5 - Fr 0,2 TR 0,1%
S 20 – DG 0,2 – C 0,5 – Fr 0,2 – TR 0,1%
FR 0,5
K: Kerb 400 SC (vloeibaar); S: Safari; L: Legurame, Dg: Dual Gold; Fr: Frontier Elite; Tr: Trend; Tf: Tramat flow; C: CIPC, CIPC is erkend tot 2 l/ha in vooropkomst, het product Intruder is eveneens erkend in na-opkomst aan max 4 toepassing van 0,5 l/ha. bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
54
Weergegevens
Datum behandeling
Tijdstip
Toestand bodem
Temp.
RV
Wind Max.
Wind Gem.
11.04.14
07.30
Vochtig
13,0 °C
65,0 %
0 km/u
0 km/u
30.04.14
07.30
Droog
14,1 °C
83,3 %
8,4 km/u
0,6 km/u
Kiemlob - 1 blad
13.05.14
07.00
Vochtig
12,7 °C
75,8 %
0,6 km/u
0,4 km/u
1-2 blad, 8 l regen voor toepassing
20.05.14
06.30
Droog
16,5 °C
66,5 %
2,8 km/u
0,0 km/u
3-4 blad
30.05.14
07.00
Droog
13,5 °C
82,1 %
0,8 km/u
0,0 km/u
5-6 blad
Opmerkingen
Voor-opkomst
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
55
6.3.4 Waarnemingen Tabel 1 : Opkomsttelling
% Opkomst (07.05.14)
% Opkomst (13.05.14)
Controle (enkel Bonalan)
77
73
Referentie
66
88
CIPC 0,5-Kerb vooropkomst
85
88
CIPC 1,0-Kerb vooropkomst
64
71
CIPC 2,0-Kerb vooropkomst
88
81
CIPC 1,0-Kerb vooropkomst + 2 x 0,5 CIPC na-opkomst
66
71
Microdosis
80
68
Microdosis Legurame
73
83
Microdosis PM
73
77
Microdosis AZ
75
72
Referentie + Tramat F
80
70
Referentie + Tramat F + CIPC 1,0 vooropkomst
80
85
Vrij object in functie van flora
64
73
4 x CIPC 0,5 in na-opkomst
92
85
Gemiddeld
76
77
Object
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 56 -
6.4 Schietersproef Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum bieten-cichorei (L.C.B.C.) met de suikerindustrie ORAFTI (Ir. Erwin Boonen, Vincent Sevrin en Jos Piffet), KBIVB en landbouwer Weckx.
6.4.1 Proefopzet Voor de schietersproef anno 2014 werd gebruik gemaakt niet behandeld naaktzaad. De schieters zullen doorheen het jaar op drie manieren verwijderd worden. Enerzijds zullen manueel alle schieters uit het veld verwijderd worden, anderzijds zullen de schieters ook verwijderd worden door een cirkelmaaier en een strijker. Daarnaast zal er op het einde van het seizoen een opbrengstbepaling gedaan worden.
6.4.2 Perceelsgegevens a. Geploegd b. Voorvrucht: Zomertarwe c. Bemesting: Kalk 2500 kg/ha Runderdrijfmest 30 m³/ha d. Zaaibedbereiding e. Zaaidatum: f. Zaaiafstand: 8,8 cm x 45 cm g. Onkruidbestrijding - voor zaai: bonalan 8 l/ha - na zaai: e 1 Kerb 0,6 l/ha e 2 Safari 7 g/ha + Kerb 0,5 l/ha + Legurame 0,5 l/ha e 3 Safari 10 g/ha + Kerb 0,5 l/ha + Legurame 0,5 l/ha + AZ 0,08 l/ha e 4 Safari 13 g/ha + Dual Gold 0,15 l/ha + Trend 0,2 l/ha e 5 Safari 15 g/ha + Dual Gold 0,3 l/ha + Trend 0,2 l/ha e 6 Safari 15 g/ha + Dual Gold 0,3 l/ha + Frontier 0,3 l/ha + Trend 0,25 l/ha
04.03.14 08.02.14 24.02.14 06.03.14 07.03.14
06.03.14 06.03.14 28.03.14 04.04.14 22.04.14 30.04.14 14.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 57 -
6.5 Rassenproef cichorei Proef in samenwerking met de suikerindustrie ORAFTI (Ir. Erwin Boonen, Vincent Sevrin, en Jos Piffet) en landbouwer Suchy.
6.5.1
Proefopzet
Vergelijking van groei, inulinegehalte, productie en economische waarde van twaalf rassen. In het kader van resistentieonderzoek wordt de aantasting van witziekte en roest per ras nagegaan. De rassen worden machinaal gerooid om zo het rendement te bepalen. De proef wordt op dit perceel in 4 herhalingen uitgezaaid met als doel te kunnen rooien in september, oktober en november.
6.5.2 a b c d
e f g
h
Perceelsgegevens
Voorvrucht: Suikerbieten Geploegd Afslepen akker Zaaibedbereiding - Onderwerken bonalan met compactor Cambridgerol + dichtrollen Zaaidatum Zaaiafstand: 10 x 45 cm Bemesting
- 400 kg/ha kali 40 % - 20 EN/ha Onkruidbestrijding: - Voor zaai: Bonalan 8 l/ha - Vooropkomst: Kerb 1 l/ha + Legurame 2 l/ha - Roundup 4 l/ha
=> Herzaai
december 13 05.03.14 14.03.14 14.03.14 11.04.14
07.03.14 18.04.14 14.03.14 18.04.14 24.05.14
19.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 58 -
7 : MAÏS 7.1 Rassenproef korrelmaïs Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum voor Voedergewassen en het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap – Dienst Onderzoek en ontwikkeling (ing M. Abts).
7.1.1
Proefopzet
Eénenveertig verschillende rassen, in vier herhalingen, worden met elkaar vergeleken qua opkomst, jeugdgroei, bloeiperiode, legervastheid, stengelrot en opbrengst.
7.1.2 Perceelsgegevens a. b. b. c. d. e. f.
Voorvrucht: Gerst, gevolgd door groenbemester (gele mosterd) Geploegd Zaaibedbereiding Zaaidatum: Zaaiafstand: 96.000 zaden/ha Zaaizaadontsmetting: mesurol Bemesting: Stikstofanalyse: N-index: 123 (Lager dan normaal) N-advies: 165 EN/ha Kunstmest (vloeibare N) 150 EN/ha g. Onkruidbestrijding: e e Na-opkomst: 3 - 4 bladstadia - Callisto 1 l/ha + - Aspect t 2 l/ha + - Equip 1,75 l/ha
Maart 2014 28.04.14 30.04.13
28.04.14
25.05.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 59 -
7.1.3 Rassen + opkomsttelling Nr
Ras
Mandataris
% opkomst 21.05.14
1
Alduna
AVEVE
100
2
Amagrano
KWS
100
4
Ambition
Limagrain Belgium
100
5
Ambrosini
KWS
98
8
Baracco
Quartes
98
9
Barros
KWS
99
11
Claudinio
KWS
100
12
Colisee
KWS
97
14
DKC3016
Monsanto
95
16
DKC3440
Monsanto
94
22
ES Albatros
AVEVE
93
25
ES Cockpit
Limagrain Belgium
94
30
ES Techno
Euralis
98
34
Exxpression
Philip-Seeds
99
35
Fidoxxi
Philip-Seeds
100
40
Gottardo KWS
KWS
100
41
Grosso
KWS
98
42
Hoxxman
Philip-Seeds
96
45
Kalientes
AVEVE
100
47
Kiparis
KWS
100
48
KXB 1004
KWS
96
49
KXB 2007
KWS
100
54
LG 30215
Limagrain Belgium
100
65
Millesim
KWS
100
69
Osterbi CS
AVEVE
100
71
P7631
Pioneer
100
75
P8012
Pioneer
99
77
P8057
Pioneer
92
79
P8134
Pioneer
96
90
RGT Faxxana
Philip-Seeds
93
92
Ricardinio
KWS
95
93
Rivaldinio KWS
KWS
100
94
Ronaldinio
KWS
100
97
Sebasto
KWS
98
98
Servus
Philip-Seeds
100
102
Sunshinos
Limagrain Belgium
94
110
SY Tiptop
Syngenta
94 bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 60 -
112
Telexx
Philip Seeds
92
114
Torres
AVEVE
97
117
Zidane
AVEVE
96
118
Exxprime
RAGT Benelux
100
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 61 -
7.2 Zaai- en oogsttijdstippenproef maïs Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum voor voedergewassen, Vlaamse Overheid Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (Ing M. Abts)
7.2.1 Proefopzet Drie rassen worden gezaaid op twee verschillende zaaidata om het verschil in droge stof te bepalen, wanneer er wekelijks geoogst wordt, Bij de oogst wordt het drogestofgehalte bepaald per object,
7.2.2 Perceelsgegevens a. Voorvrucht: cichorei b. Ploegen : c. Zaaidatum: - vroeg - laat d. Zaaiafstand: 103,000 zaden/ha (13 cm in de rij) e. Zaaizaadontsmetting: mesurol f. Bemesting: Kunstmest (urean) 120 EN/ha h. Onkruidbestrijding: e e Naopkomst: 3 - 4 bladstadium - Laudis 2 l/ha + Aspect T 2 l/ha
24.02.14 17.04.14 30.04.14
17.04.14
16.05.14
7.2.3 Proefobjecten
Nr
Ras
Zaaitijdstip
Mandataris
% Opkomst
1
PR38Y34
vroeg
Pioneer
97
2
Torres
vroeg
Aveve
90
3
LG 30.217
vroeg
Limagrain
95
4
P8057
laat
Pioneer
88
5
Torres
laat
Aveve
92
6
LG 30.217
laat
Limagrain
97
7.2.4 Proefplan Zie proefplan onkruidbestrijding 7.4
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 62 -
7.3 Waarnemingsveld Insecten Maïs Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum voor voedergewassen, Vlaamse Overheid Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ing M, Abts),
7.3.1 Proefopzet Drie verschillende rassen worden met elkaar vergeleken op basis van aantasting door insecten, Vanaf e e het 4 - tot het 10 -bladstadium worden er wekelijks tellingen gedaan op de aanwezigheid van bladluizen, Deze tellingen kaderen in de opmaak van een waarschuwingsbericht voor de landbouwers naar de bladluispopulatie in hun streek elke week, Alle tellingen gebeuren in drie herhalingen,
7.3.2 Perceelsgegevens Zie perceelsgegevens onkruidbestrijdingsproef 7.4
7.3.3 Tellingen Tabel 1 geeft, per ras, de firmanaam, de zaadbehandeling en de intensiteit van de bladluizenschade Ras PR38Y34 Torres LG 30.217
Firmanaam
Zaadbehandeling
% Opkomst
Pioneer
Behandeld
97
Aveve
Behandeld
90
Limagrain
Behandeld
95
Intensiteit van de bladluizenschade
Bladluizenschade: geeft per ras de afwijkende groeiverschijnselen met gele strepen op de bladeren van de maïsplanten, 1 = geen schade 3 = schade 2 = lichte schade 4 = sterke schade
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 63 -
7.4 Onkruidbestrijdingproef maïs Proef in samenwerking met het Landbouwcentrum voor voedergewassen, Vlaamse Overheid Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ing M. Abts)
7.4.1 Proefopzet Er worden elf verschillende onkruidbestrijdingsschema’s in vooropkomst en in naopkomst in maïs met elkaar vergeleken,
7.4.2 Perceelsgegevens a. b. c. d. e. f. g. h.
Voorvrucht: cichorei Ploegen: Zaaidatum: Zaaiafstand: 96,000 zaden/ha (14 cm) Zaaizaadontsmetting: mesurol Onkruidbestrijding: zie proefschema’s Bemesting : kunstmest (vloeibare N) 120 EN/ha Ras: LG 30.217
24.02.14 17.04.14
17.04.14
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 64 -
7.4.3 Onkruidbestrijdingsschema’s
Object
Vooropkomst 18.04.14
2 - 3 bladstadium 13.05.14
1
Controle
Controle
2
Akris 2,5 l
3 - 4 bladstadium 21.05.14
Laudis 2 l + Aspect T 2 l
3
Richtprijs middelen € / ha (excl. btw)
Laudis 2 l + Kart 0,6 l
141
118 Laudis 2 l + Aspect T 2 l
4
5–6 bladstadium 28.05.14
118
5
Arietta 0,15 l + Akris 2 l + Callam 0,2 kg (+ Actirob)
102
6
Clio Elite 1,5 l + Samson Extra OD 0,3 l + Callam 0,2 kg
103
Calaris 1,25 l + PM + DG 0,7 l
7
107
8
Callisto 0,75 l + Monsoon Active 0,75 l + Aspect T 2 l
119
9
Callisto 0,75 l + DG 1 l + Samson Extra 0,3 l + Casper 0,2 kg
86
10
Clio Elite 1,5 l + Samson Extra OD 0,3 l + Xinca 0,25 l
94
11
Akris 2,5 + Stomp Aqua 2 l
87
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 65 -
7.4.4 Waarnemingen en Tellingen 7.4.4.1 Opkomsttelling Opkomsttelling 07/05/14 met een gemiddelde opkomstpercentage van 94,5 %
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 66 -
7.4.4.2 Datum behandeling
18.04.2014
13.05.2013
21.05.2014
Weersgegevens Tijdstip
08.30
8.00
7.00
Toestand bodem
Droge bodem
Vochtige bodem
Droge bodem
Temp,
12,6°C
12,7°C
19 °C
RV
62%
75,8%
68%
Wind
Matig
0,4 km/h
0 km/h
Wind Gem,
Opmerkingen
2 km/h
(vooropkomst dag na de zaai, lichte regen enkele dagen later, 5 dagen later relatief veel regen) Maïs in 2-3 bladstadium, zeer kleine onkruiden Vochtige bodem
0 km/h
0,4 km/h
Maïs in 3-4 bladstadium, veel onkruiden, ‘s avonds regen Bodem zeer droog, +2 liter regen na 48 uur
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 67 -
7.5 Erosiebestrijding maïs Proef met de ondersteuning van provincie Limburg
7.5.1 Proefgegevens b. Voorteelt: wintertarwe + gele mosterd c. Stikstof na de teelt wintertarwe 30 EN/ha d. Klepelen mosterd e. Bemesting
20.08.13 19.11.13
- Bouwlaaganalyse Bepaling
10.03.14 Uitslag ontleding
Streefzone
Beoordeling
Grondsoort
35
Lichte leem
pH-KCl
6,3
6,5 – 7
Tamelijk laag
C in % (humus)
1,44
1,2 - 1,6
Normaal
Fosfor (P)
24
13 –21
Tamelijk hoog
Kalium (potas) (K)
22
15 – 23
Normaal
Magnesium (Mg)
13
10 – 16
Normaal
Calcium (Ca)
148
179 -392
Tamelijk laag
Natrium (Na)
1,4
3,4 – 6,8
Laag
- Stikstofindex: 203 (hoger dan normaal) Stikstofadvies: 98 EN/ha Drijfmest 21 m³ (103 E N/ha) Analyse-uitslag
28.03.14 beoordeling
Gemiddelde samenstelling
Droge stof
124
Hoog
79
Organische stof
98
Zeer hoog
53
Totale stikstof
7,8
Gemiddeld
7,8
Minerale stikstof
4,9
Gemiddeld
5
Fosfor ( P2O5 )
3,8
Gemiddeld
4
Kalium ( K2O )
5,1
Gemiddeld
4,6
Natrium ( Na2O )
1,63
Tamelijk hoog
1,2
Calcium ( CaO )
3,83
Gemiddeld
3,1
Magnesium ( MgO )
2,1
Tamelijk hoog
1,6
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 68 f.
Striptill
Grondbewerkingen
Striptill + bemester
Erosieploeg 30 cm
Erosieploeg 15 cm
Ploegen voor bemester
Ploegen na bemester
directzaai
Striptill 28.03.14 Bouwland 28.03.14
Erosieploeg 16.04.14
Erosieploeg 16.04.14
2x Rotoreg 16.04.14
2x Rotoreg 16.04.14
Ploegen 26.03.14
Ploegen 03.04.14
2x Rotoreg 16.04.14
2x Rotoreg 16.04.14
g. Zaai
17.04.2014
7.5.2 Tellingen 7.5.2.1 Opkomsttelling 8.05.2014
Striptill
Striptill + bouwland
Erosieploeg 30 cm
Erosieploeg 15 cm
Ploegen voor bouwland
Ploegen na bouwland
directzaai
87 %
82 %
88 %
91 %
94 %
92 %
50 %
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 69 -
8 : Alternatieve teelten 8.1 De teelt van soja Proef met de ondersteuning van de provincie Limburg
8.1.1 Doelstelling Steunende op recente trends wordt gekozen voor soja, Niet enkel vanwege het experimentele maar ook omwille van landbouwkundige en maatschappelijke voordelen van de teelt van soja, In eerste instantie is onderzoek naar bemesting en rassenkeuze noodzakelijk, Ons klimaat heeft namelijk rassen nodig met een relatief korte groeiperiode, Deze korte groeiperiode is noodzakelijk om de boon voldoende te laten afrijpen en bijgevolg drogen, Er moet echter een evenwicht gevonden worden tussen groeiperiode/vochtgehalte en opbrengst, Geweten is dat hoe langer de groeiperiode is hoe hoger de opbrengst over het algemeen zal zijn, Anno 2012 hebben we een demonstratieperceel aangelegd in het kader van Groene Grondstoffen waarbij we reeds soja gedemonteerd hebben aan de landbouwers, Gezien het demonstratief karakter is heeft er geen opbrengstbepaling plaats gevonden maar op het oog bleken er toch grote verschillen te zijn naar vroegheid en opbrengst, De 3 sojavariëteiten zullen vergeleken worden met veldbonen, lupine en gele erwt. Ook wordt gekeken naar de mengteelt maïs-veldboon en maïs-soja
8.1.2 Rassenproef 8.1.3 peerceelsgegevens a. b. c. d. e.
voorvrucht: erwten geploegd: afgesleept zaai lupine + veldboon onkruidbestrijding veldboon + lupine
Veldboon
Blauwe Lupine
10.01.14 03.03.14 13.03.14 14.04.14
Erwt
Soja 1
Soja 2
DKG
714
297
221
146
192
Aantal zaden/m²
35
100
50
55
55
Kg/ha
250
297
110
80
106
Soja 3 150
83
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 70 -
8.1.4 Bemesting soja Stikstofindex 135EN (normaal) Stikstofadvies 25 EN Eerste fractie
95 m
3m
0EN
50 E N
25 E N
0EN
3m
50 E N
25 E N
0EN
50 E N
3m
25 E N
0EN
50 E N
25 E N
10
10
10
weg
Naast rassenkeuze is voor het behalen van degelijke opbrengsten de bemesting belangrijk, Aangezien soja een vlinderbloemig gewas is, wordt een gedeelte van de stikstof opgenomen uit de lucht, De vraag die dan onmiddellijk gesteld kan worden “is dat voldoende of is extra bemesting nog noodzakelijk”, Het bepalen van het optimale bemestingsniveau, rekening houdend met de milieudoelstellingen, kan gemakkelijk gerealiseerd worden door het aanleggen van een bemestingsproef, Deze bemestingsproef kan in combinatie met een rassenproef (Figuur 1).
10
Figuur 1: voorstelling aanleg bemestingsproef
8.1.5 Mengteelten Mengteelten worden niet frequent meer toegepast in Vlaanderen, maar in de buurlanden is er hernieuwde aandacht voor deze geavanceerde teeltechniek die oplossingen biedt voor nogal wat problemen die kunnen optreden bij eiwitteelten, Door het specifieke microklimaat kunnen bepaalde teelten zich beter ontwikkelen in mengteelt, Door deze teelttechniek wordt de opbrengst ook minder variabel, Als veevoeder vormen mengteelten dikwijls een volwaardig voeder met een goede balans tussen energie en eiwit, Het moeilijke aan mengteelten is steeds de ongelijke reactie van de teelten op wisselende weersomstandigheden, Dit maakt dat het aandeel van elke plant, en dus ook de voederwaarde, kan verschillen van jaar op jaar, De rassen moeten gekozen worden op gelijktijdige afrijping, Dit is niet altijd even makkelijk bij wisselende klimatologische omstandigheden, Bij deegrijp oogsten vormt dit laatste punt minder een probleem, Door die specifieke eigenschappen, zijn slechts enkele combinaties van teelten mogelijk, Mengteelt maïs-soja is een optie, Beide verdragen geen vorst en beide worden geoogst in de loop van september, Daarenboven is maïs een teelt die veel zonlicht door laat, Dit is gunstig voor onderteelten, In monocultuur kent maïs dan ook veel erosie en onkruiddruk, Een GPS (Gehele Plant Silage) van deze teeltcombinatie levert een vrij volledig voeder, Dit zou in theorie dus een vrij gemakkelijk systeem zijn om zonder nauwelijks extra arbeid aan eiwitproductie te doen, Echter hier stelt zich opnieuw welk ras is het meest geschikt om gelijktijdig gezaaid en geoogst te worden met maïs met daarenboven een redelijk eiwitproductie, Daarom wordt een proef aangelegd met de mengteelt soja-maïs en veldboon-maïs.
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 71 -
9 ADLO: Diffuse vervuiling door gewasbeschermingsmiddelen in de akkerbouw beperken 9.1 Inleiding De globale doelstelling van het project is akkerbouwers sensibiliseren om vervuiling van het oppervlaktewater door drift en afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen te vemijden. Via publicaties, voorlichting en demonstraties zullen verschillende maatregelen en technieken worden gedemonstreerd en toegelicht, waaronder doppenkeuze één is.
9.2 Diffuse vervuiling Diffuse vervuiling wordt veroorzaakt door afspoeling en erosie van gewasbeschermingsmiddelen en drift. Puntvervuiling is ook een belangrijke bron van vervuiling door gewasbeschermingsmiddelen, maar komt niet uitvoerig aan bod in het project.
9.2.1 Afspoeling Op erosiegevoelige percelen kan vervuiling van oppervlaktewater in zeer belangrijke mate beïnvloed worden door afspoeling en erosie van gewasbeschermingsmiddelen.
9.2.2 Drift 9.2.2.1 Definitie De ongewenste verplaatsing van gewasbeschermingsmiddelen buiten het te behandelen perceel (naar bv. Oppervlaktewaters, andere percelen) ten gevolge van wind.
9.2.2.2
Verschillen vormen van drift
a. Druppeldrift - Vooral afhankelijk van toepassingstijdstip - Belangrijk aandeel in totale drift - Eenvoudig te reduceren b. Dampdrift - Vooral productafhankelijk - Moeilijk te reduceren
9.2.3 Invloedsfactoren drift a. Spuittechniek: bv doptype, spuitdruk, rijsnelheid,… b. Klimatologische omstandigheden: bv wind, temp, relatieve vochtigheid c.
Driftreducerende randstructeren op perceelsrand: bv hagen
d. Bufferzones bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 72 spuitvloeistofeigenschappen
9.2.4 Inleidende figuur
9.2.5 Druppelgrootte 9.2.5.1 Basisregel < 100 µm: driftgevoelig 100 – 400 µm: goed > 400 µm: afsijpeling
=> ideale druppelgrootte: 250 – 300 µm => Druppelgrootte bepaalt in grote mate de bedekking en dus de werking
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 73 -
9.3 Doptypes 9.3.1 Spleetdop Druk
2 – 4 bar
Druppelgrootte
200 – 300 µm
driftreductieklasse
0
Geschikt voor
Contact-, systemische- en bodemwerking
Opmerking
Breed druppelspectrum Meest gebruikte doptype Zeer goede bedekking
9.3.2 Spleetdop met voorkamer Druk Druppelgrootte driftreductieklasse Geschikt voor
Opmerking
1,5 – 2,5 bar 300 – 400 µm 50 % Contact-, systemische- en bodemwerking indien voldoende water Nauwer druppelspectrum Goede bedekking Restrictorplaatje doet de vloeistofsnelheid en –druk dalen
9.3.3 Venturi dop Druk Druppelgrootte driftreductieklasse Geschikt voor Opmerking
3 – 8 bar 400 – 500 µm 75 % Niet voor contactwerking, wel vloeibare N Slechte bedekking
Opmerking: 1 druppel van 400 µm (venturi dop) heeft hetzelfde volume als 8 druppels van 200 µm
9.4 Aantal impacten + volume per hectare
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 74 -
•
Systemische
+
bodemmiddelen: 20 – 40 impacten/cm²
– •
Vb: Opus, Stomp Aqua, …
Contactmiddelen: 50 – 70 impacten/ cm²
–
Vb: Reglone, Bravo 500,…
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 75 -
9.4.1 Welke dop 9.4.1.1 Betekenis indicaties dop Groen
Geel
Blauw
Rood
Bruin
Grijs
Wit
015
02
03
04
05
06
08
=> Kleur: indicatie dopafgifte => 110: hoek van de afgifte => 04: indicatie dopafgite => VK: materiaal
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 76 -
9.4.1.2
Voorbeeld afgifte dop
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 77 -
10 IPM, geïntegreerde gewasbescherming in de akkerbouw IPM staat voor ‘Integrated Pest management’ of ‘geïntegreerde gewasbescherming’ en betekent dat alle mogelijke bestrijdingstechnieken geïntegreerd toegepast moeten worden zodat schade aan planten onder de economische schadedrempel wordt gehouden. Vanaf 1 januari 2014 is elke Europese land- en tuinbouwer verplicht de basisprincipes van IPM toe te passen. De 3 basisprincipes van IPM zijn: 1. Preventie of schade voorkomen 2. Waarnemingen of monitoring 3. Bestrijding Het volgen van deze basisprincipes laat de teler toe op een duurzame (ecologisch en economisch) en efficiënte manier plagen, ziekten en onkruiden te bestrijden. Veel gestelde vragen Vanuit de praktijk komen nogal wat vragen rond het toepassen van IPM. Een aantal van deze vragen staan hieronder gebundeld.
1.
Indien ik als landbouwer voor mijn akkerbouwteelt een erkend waarschuwingssysteem volg, moet ik dan voor deze teelt ook nog zelf visuele waarnemingen uitvoeren naar de aantastingen door ziekten en/of plagen en hiervoor de nodige notities maken? Dit hangt van het waarschuwingssysteem af. Voor de aardappelplaag bijvoorbeeld volstaat het om lid te zijn van de waarschuwingsdienst aardappelziekte van het PCA op te volgen. Voor bladziekten in bieten bestaat er ook een waarschuwingsdienst (KBIVB). Maar omdat het verschijnen van dergelijke bladziekten sterk afhangt van het ras, de regio, voorgeschiedenis perceel, … blijft het noodzakelijk om eigen percelen te controleren op aanwezigheid van symptomen en het bereiken van de schadedrempel. Voor bladluizen is ook een eigen waarneming nodig en dit op minstens één perceel met dezelfde teelt. Ook voor ziekten, plagen en onkruiden waar geen waarschuwing voor gegeven wordt via een erkend waarschuwingssysteem, is een visuele waarneming en notitie nodig.
2.
Kan ik mij als landbouwer nog laten adviseren door een adviseur van een gewasbeschermingsfirma/handel? Ja, dit kan nog steeds. Deze adviseur zal over een P3 fytolicentie moeten beschikken en zal zijn/haar advies op papier moeten zetten en vermelden op welke waarnemingen hij/zij dit advies baseert. Deze adviezen moeten bijgehouden worden.
3.
Indien ik voor de monitoring van schadelijke organismen zelf visuele waarnemingen uitvoer, moet dit dan op alle percelen gebeuren, of volstaat het als ik dit voor elke teelt op één perceel doe? Indien de schadelijke organismen via visuele waarnemingen worden gemonitord, dan moet dit per teelt op elk perceel met een verschillende variëteit gebeuren.
4.
Mag ik in het kader van IPM hoevepootgoed of hoevezaad gebruiken? bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 78 Ja, maar indien hoevepootgoed of eigen gekweekt zaad gebruikt wordt, dan moet u als landbouwer een strenge controle uitvoeren tijdens de teelt en vóór het uitplanten of zaaien op aanwezigheid van ziekten en plagen.
5.
In de IPM checklist komt vaak voor dat we over informatie moeten beschikken rond ziekten en plagen, onkruiden, rassen en hun ziektegevoeligheid, erkende gewasbeschermingsproducten, wil dat zeggen dat ik al die info thuis moet hebben? Niet noodzakelijk. Ofwel dient u inderdaad over een papieren versie te beschikken maar normaal is weten waar de info te vinden is op de websites van de praktijkcentra, fytoweb, etc… en kunnen tonen dat u die info kan gebruiken en gebruikt voldoende.
6.
Is er een minimumareaal vanaf wanneer IPM moet worden toegepast? Bijvoorbeeld: ik teel als landbouwer naast een aantal andere teelten ook 20 are aardappelen voor thuisverkoop. Moet ik dan voor die aardappelen ook over de nodige info beschikken en waarnemingen doen om in orde te zijn voor IPM? IPM geldt voor alle teelten op het bedrijf, onafhankelijk van het areaal.
7.
Bij het toepassen van gewasbeschermingsmiddelen moet minimum 1 m spuitvrije zone langs oppervlaktewater worden gerespecteerd. Wat wordt verstaan onder oppervlaktewater? Zijn dit enkel de bevaarbare waterlopen en de onbevaarbare waterlopen van eerste, tweede en derde categorie zoals gespecificeerd in het kader van de randvoorwaarden? Er moet minimum 1 m spuitvrije zone gerespecteerd worden ten opzichte van alle oppervlaktewater (ongeacht of er water in staat of niet), dus niet enkel en alleen ten opzichte van de bevaarbare waterlopen en de onbevaarbare waterlopen van 1°, 2° en 3° categorie. Dit betekent niet dat er geen teelt mag gezaaid of geplant in deze zone. Vergeet niet dat in kader van de Vlaamse wetgeving er eveneens een strook van 5 m niet mag bemest worden en 1 m niet mag bewerkt worden langs de bevaarbare waterlopen en de onbevaarbare van 1°, 2° en 3° categorie.
8.
Hoe kan ik mij in orde stellen met IPM? Hoe kan ik mijn bedrijf laten keuren? De controle op IPM moet gebeuren door een onafhankelijke, hiervoor erkende controleorganisatie (OCI). De erkende OCI’s voor IPM zijn dezelfde als deze die erkend zijn door het FAVV in het kader van de sectorgids primaire productie, die gecontroleerd wordt via Vegaplan en/of Codiplan. Indien u als landbouwer reeds lid bent van Vegaplan en reeds gecontroleerd wordt in het kader van de Vegaplan-Standaard (vroeger IKKB-Standaard), dan zal u gelijktijdig met de Vegaplan-Standaardcontrole gecontroleerd worden op IPM. Indien de controle in orde is, ontvangt de landbouwer een certificaat met de vermelding van IPM dat drie jaar geldig is (= periode van Vegaplan-Standaard audit) Indien u als landbouwer geen lid bent van Vegaplan, dan moet je zelf een OCI contacteren voor het laten uitvoeren van een IPM-audit. Deze audit moet eveneens om de 3 jaar plaats vinden. U kan deze IPM-controle ook combineren met de controle op andere lastenboeken dan de Vegaplan-Standaard zoals bv. Codiplan, IKM, … In dit geval moet je dit wel vooraf melden aan de OCI dat u ook een IPM-controle wil laten uitvoeren.
9.
Vanaf wanneer beginnen de audit’s in kader van IPM? bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus
- 79 De eerste Vegaplan audits die ook de checklist IPM controleren zullen vanaf begin juni 2014 plaats vinden. Dit wil zeggen dat binnen 3 jaar alle landbouwers minstens één IPM audit zullen gehad hebben. Meer weten over IPM? Door de Vlaamse Overheid, Beleidsdomein Landbouw en Visserij werd een Praktijkgids Gewasbescherming (met een specifieke Katern IPM Akkerbouw) opgemaakt waar alle principes van IPM worden uitgelegd en wat een landbouwer kan doen om hieraan te voldoen. In deze Praktijkgids is eveneens een checklist opgenomen die de landbouwer kan volgen om na te gaan of hij voldoet aan de richtlijnen van IPM. Deze Praktijkgids met de bijhorende checklist is te raadplegen op de website van de Vlaamse overheid (www.vlaanderen.be/landbouw/praktijkgidsen). Om de landbouwers te ondersteunen om geïntegreerde gewasbescherming (IPM) toe te passen op een voor hen geschikte en haalbare manier, loopt voor Vlaanderen het ADLO-project “Een geïntegreerde aanpak in de akkerbouw: de weg naar duurzame landbouw verder zetten”. Meer informatie rond IPM akkerbouw vindt u op de websites van de partners van het ADLO-project.
Partners ADLO-project “IPM akkerbouw: de weg naar duurzame landbouw”
Inagro, Leen Vandewalle, Jonas Claeys en Veerle De Blauwer, tel. 051/27 32 00, www.inagro.be
LCG, Landbouwcentrum Granen Vlaanderen, Daniël Wittouck, Lies Willaert, tel. 051/27 32 00, www.lcg.be
KBIVB, Bieteninstituut, Barbara Manderyck, tel. 0496/55 75 02, www.irbab-kbivb.be
PCA, Proefcentrum voor de Aardappelteelt, Ilse Eeckhout, tel. 09/381 86 86, www.pcainfo.be
LCV, Landbouwcentrum voor Voedergewassen, Gert Van de Ven, tel. 014/85 27 07, www.lcvvzw.be
HoGent, Hogeschool Gent, Faculteit Natuur en Techniek, Joos Latré tel. 09/363 93 00, www.hogent.be
UGent, Vakgroep Toegepaste bio-wetenschappen, Geert Haesaert en Veerle Derycke, tel. 09/363 93 00, www.ugent.be/bw
Hooibeekhoeve, Gert Van de Ven, tel. 014/ 85 27 07, www.provant.be
Met de medewerking van: - ABS, Algemeen Boerensyndicaat - BB, Boerenbond
-
-
BDB, Bodemkundige Dienst van België, Heverlee
-
LTCW, Land- en Tuinbouwcentrum Waasland, St.-Niklaas PIBO Campus, Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs, Tongeren VTI, Vrij Technisch Instituut Land- en Tuinbouw, Poperinge
bezoekersgids 2013-2014 PIBO-Campus