1 Korintiërs 12 : 27 dia 1 ‘kerk in deze (21e) eeuw’ een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ‘ik geloof wel in God maar niet in de kerk’ kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd ook wie wel kerklid is, heeft vaak het gevoel dat de kerk niet echt nodig is ‘de kerk helpt me eerder van mijn geloof af’ ‘ik denk ook niet dat ze mij zullen missen als ik vertrek’ en wie zal het tegenspreken? daar gaat het vandaag over: waarom je eigenlijk met elkaar kerk wilt zijn waarom jij persoonlijk lid moet zijn van de kerk het heeft te maken met de kern van wat we geloven: ons behoud door Jezus Christus het besef dat we het zonder hem echt niet zullen redden we zijn van hem afhankelijk dus wagen we het niet om op onszelf te blijven staan we voegen ons naar ons hoofd: Christus we geven ons in zijn lichaam dat is de kerk dia 2
1Co12v27
1
het is Paulus zelf die dit gewicht geeft aan zijn bekende betoog over de leden en het lichaam vaak wordt daaruit geciteerd dat we elkaar nodig hebben (vs. 22 bijvoorbeeld) en inderdaad loopt het daar op uit maar de start is bij de kern van het evangelie: onze bevrijding uit de ban van de duivel door de Geest van Jezus Christus zoals Paulus het zegt in vers 3: daarom zeg ik u nadrukkelijk: niemand kan ooit door toedoen van de Geest van God zeggen: ‘vervloekt is Jezus’ en niemand kan ooit zeggen ‘Jezus is de Heer’ behalve door toedoen van de Heilige Geest om die radicale keus gaat het: ben je voor of tegen Jezus red je jezelf wel of laat je je redden door hem de Geest dringt ons tot die heldere keuze vervolgens wil de Geest die keus versterken door een veelheid aan gaven opmerkelijk: die gaven deelt hij uit in de gemeente (vs. 7) daar moet je zijn om ervan te kunnen genieten! dia 3 want het gaat bij die gaven in de eerste plaats om allerlei ‘taken’ (vs. 5) ieder heeft zijn eigen functie in de gemeente die verscheidenheid aan taken is nodig omdat er veel is te doen dus doet de een dit en de ander dat zo willen we gezamenlijk de duivel op afstand houden elkaar bewaren bij de redding door Jezus Christus vervolgens geeft de Heilige Geest ‘krachten’ (vs. 6) ieder zijn eigen mogelijkheden die mogelijkheden hebben nog steeds hetzelfde duidelijk doel: zet ze in voor de taak die je hebt gekregen gebruik ze ten dienste van de gemeente het gaat er dus niet om dat je persoonlijk ergens heel ‘goed’ in moet zijn in de zin van: beter dan anderen het gaat er wel om dat je je mogelijkheden goed benut om op jouw plek te dienen zo ontstaan er vruchten van de Heilige Geest: dat je elkaar liefhebt (hfdst. 13) dat je elkaar opbouwt (hfdst. 14) samen een levende gemeenschap het lichaam van Christus dia 4
1Co12v27
2
het lijkt me belangrijk dat we dit gevoel van urgentie niet kwijtraken juist als het gaat om de kerk als gemeenschap in deze tijd kan dat gemakkelijk gebeuren nu mensen voor alles leren om zelfstandig te zijn we zijn zelfstandig in onze levensloop-planning waar je gaat wonen en werken met wie je wilt samenleven we zijn zelfstandig in onze tijdsbesteding ‘vrije tijd’ betekent niet dat we het niet druk zouden hebben ‘vrije tijd’ betekent dat ik zelf bepaal waarvoor ik me druk maak we zoeken zelfstandig onze weg in deze wereld mede dankzij het internet dus waarvoor heb ik de kerk nog nodig? ik kan zelf mijn informatie wel vinden ik kan zelf wel contacten leggen met wie ik wil ik heb geen behoefte om me op te sluiten in een bepaalde club maar ontdek dan weer het werk van onze God die rondom Jezus Christus een gemeenschap vormt dat liet hij al zien onder het Oude Verbond waar hij een volk vormde: Israël anders dan de volken om hen heen die hen vaak vijandig gezind waren ze hadden daarom elkaar nodig niet in de zin dat God hen nodig had ook met een kleine Gideonsbende kon God de vijand verslaan maar wel hadden ze de eensgezindheid nodig je niet laten afleiden door de goden van andere volken maar samen trouw blijven aan de enige echte God zo is het ook in het Nieuwe Verbond nu we niet meer als Israël een afzonderlijke staat vormen nu we verspreid zijn door de samenleving om ons daarin te handhaven als christen hebben we elkaar nodig en dat weer niet in de zin dat God ons anders niet kan redden hij kan ook eenlingen vasthouden door zijn Geest maar het is deze God die ons aan elkaar geeft dus mogen wij niet tegen elkaar zeggen; ‘ik heb je niet nodig’ (vs. 21) laten we ons niet verbeelden dat we zelfstandig genoeg zijn gemakkelijk worden we meegetrokken door de cultuur van onze tijd wees blij dat de Geest ons bij elkaar plaatst zwakke mensen mogen elkaar dienen met de kracht van Christus dia 5
1Co12v27
3
Paulus werkt dat uit met het beeld van de lichaamsdelen speciaal over de voeten (vanaf vs. 15) voeten hebben in het Oosten een minderwaardige positie in het lichaam want je baggert ermee door het vuil van de straat ‘vieze voeten’ nog vandaag de dag is het in de Arabische wereld de ultieme belediging als je je voet naar iemand uitsteekt of als je met een schoen naar iemand gooit maar ook bij ons werkt het zo: als je vrede wilt, geef je een hand als je ruzie wilt schop je met je voet niet zo vreemd dus als de voet zou zeggen (vs. 15): ik ben geen hand dus ik hoor niet bij het lichaam want zo gaat het als je bijvoorbeeld aan tafel zit: handen erboven voeten eronder (buiten beeld, alsof ze er niet bij horen) Paulus noemt het als beeld voor mensen die zich in de kerk niet geaccepteerd voelen ‘de anderen zien me niet staan’ ‘ik krijg nooit waardering of aandacht’ soms wordt er ook echt op je neergekeken omdat je niet zoveel kunt als de anderen het antwoord van Paulus is dan niet alleen dat je je voeten niet kunt missen ‘zonder voeten kun je geen stap verzetten’ het gaat dieper (vs. 18): God heeft nu eenmaal alle lichaamsdelen hun eigen plaats gegeven precies zoals hij dat wilde dat is genoeg: jij hoeft je niet te bewijzen om een plek te krijgen in de gemeente jij mag er zijn omdat God je deze plaats gaf en dus (vs. 21) mag het hoofd niet tegen de voeten zeggen: ‘ik heb jullie niet nodig’ dat mag niet omdat God het hoofd liet dragen door voeten het hoofd mag niet eigenwijs opgaan in zijn eigen dromen het hoofd moet met beide voeten op de grond blijven staan zo wil God dat ook in de christelijke gemeente: niemand mag zich verbeelden dat hij het wel alleen af kan hij plaatst ons in een gemeenschap dia 6
1Co12v27
4
binnen die kerkgemeenschap mag je opbloeien ook als je niet het meest eervolle baantje hebt daarover gaat het in vers 23: de delen van ons lichaam waarvoor we ons schamen en die we liever bedekken behandelen we zorgvuldiger en met meer respect denk dan niet alleen aan de geslachtsdelen de ‘schaamstreek’ die we altijd zorgvuldig bedekt houden denk ook weer aan die voeten met schoenen bescherm je ze tegen vuil en scherpe voorwerpen want hier geldt zeker wat in vers 26 wordt genoemd: wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt, delen alle andere in die vreugde ik vind het altijd weer bijzonder dat Paulus dit niet schrijft als een bevel ‘je moet met elkaar meeleven!’ hij schrijft het als een mededeling: ‘of je nu wilt of niet, je voelt met elkaar mee’ als je aan voeten denkt herken je dat snel: met pijnlijke voeten gaat je hele lijf strompelen met goede schoenen voelt alles een stuk lichter zo gaat het ook in de kerk: je kunt je niet aan de anderen onttrekken of je moet helemaal los komen van het lichaam maar binnen dat lichaam voel je per definitie met elkaar mee dat is een gegeven onze taak is daarom niet alleen om met elkaar mee te leven dat gebeurt sowieso wel: als het met een deel van de gemeente slecht gaat, geeft dat een druk op het geheel als bijvoorbeeld de een na de ander afhaakt, raak je met z’n allen bezorgd maar ook als het met een deel goed gaat, genieten we er samen van bijvoorbeeld als er belijdenis afleggen van hun geloof onze taak is wel om aan dat meeleven een duidelijke invulling te geven niet alleen feliciteren of condoleren maar de krachten inzetten die de Geest je geeft en dat speciaal op de plek die de Geest je in het lichaam gaf het gaat er dus niet om dat we allemaal op die ene afvliegen met wie iets bijzonders is gebeurd veel belangrijker is dat je je realiseert wat je taak is binnen het geheel van het lichaam zorg dat jij op jouw plek trouw bent zodat het lichaam als geheel kan blijven functioneren zo kan de gemeente als geheel een plek geven aan zwakke leden een eigen plek waar je rust mag vinden bij Christus als Heer
1Co12v27
5