INHOUDSOPGAVE * NGV - 65 jaar in: Gens Nostra december 2011
2
* Middeleeuws Vlechtwerk. Achtergronden bij de database
3
in: Gens Nostra december 2011
* Enkele tips voor het gebruik
6
* Afkortingen
7
* Broncodes
7
* Datumgrenzen
9
* Spelling voornamen, familienamen, plaatsnamen
10
*** Disclaimer De database mag uitsluitend worden gebruikt voor genealogische doeleinden door en voor leden van de NGV. Commercieel gebruik en verspreiden van het bestand via enige vorm van informatiedragers is verboden. Overname van gegevens uit de database is toegestaan zonder voorafgaande toestemming, maar u wordt wel dringend verzocht de gebruikelijke wettelijke privacyregels in acht te nemen: 100 jaar voor geboorten, 75 jaar voor huwelijken en 50 jaar voor overlijden. Foto's en andere documenten van nog levende personen mogen niet worden overgenomen. Bij overname van gegevens voor eigen gebruik of in publicaties kunt u als aanhalingstitel gebruiken "Middeleeuws Vlechtwerk 2011" of kortweg "MV2011".
-1-
NGV - 65 jaar Opnieuw een lustrum. Ontstaan in moeilijke tijden is de NGV na 65 jaar nog steeds springlevend. Dit keer geen groots gevierd lustrum zoals in 2006. Dat zou in deze voor velen toch moeilijke tijden niet passend zijn. Om het lustrum niet ongemerkt voorbij laten gaan, heeft het Hoofdbestuur dit keer gekozen voor een cadeautje aan de leden. Iets voor iedereen, niet alleen voor bezoekers van een feestbijeenkomst. De bijgevoegde DVD "Middeleeuws Vlechtwerk" is dus niet te koop noch te bestellen, maar exclusief voor leden die door hun lidmaatschap van de NGV de beoefening van de genealogie een warm hart toedragen. Het uitbrengen van de DVD is mogelijk geworden dankzij de inzet van vele vrijwilligers in heden en verleden, van auteurs en inzenders, van redacties, bewerkers, programmeurs en andere ondersteuners. Wij kunnen hun inzet niet genoeg op waarde schatten. Dan rijst natuurlijk de vraag wat u op de DVD kunt verwachten. De DVD bevat alle bekende afstammingsreeksen van Karel de Grote en van de hertogen van Brabant, aangevuld met alle daarop verschenen correcties, alsmede parentelen van een aantal middeleeuwse geslachten, reeksen opgebouwd uit leenregisters, enkele nalatenschappen en kwartierstaten. De personen vóór 1700 zijn zoveel mogelijk voorzien van bronvermeldingen op persoonsniveau. Daarvoor is gebruik gemaakt van ongeveer 1500 bronnen waaruit tot nu toe al meer dan 62.500 bronkoppelingen zijn gemaakt. De database wil leden behulpzaam zijn een zo betrouwbaar mogelijke brug te slaan tussen families uit de 17e eeuw en families in de middeleeuwen. De database is niet uniek. Op internet figureren meer databases en lijnen naar Karel de Grote, maar op enkele goede sites na, blinken zij niet uit in bronvermeldingen. En dat terwijl de behoefte aan goed gedocumenteerde verwantschappen groeit. Het samenbrengen van controleerbare feiten is een omvangrijke klus. Niet altijd zullen verbanden met feitelijke data aantoonbaar zijn. Het komt dan aan op een goede argumentatie. We ontkomen dan ook niet aan herinterpretaties van "oude" argumentaties, zoals blijkt uit een aantal artikelen in De Nederlandse Leeuw van 2010-2011. Tegen deze achtergrond is de database die u nu ontvangt, niet af. Er zal genoeg werk overblijven om te verbeteren, aan te vullen en uit te breiden. Kortom, het gras is u niet voor de voeten weggemaaid. Er blijft genoeg over voor eigen onderzoek. Maar wij vertrouwen er op dat de DVD inspirerend zal werken op uw onderzoek. Namens het Hoofdbestuur, Roelof Vennik, voorzitter.
***
-2-
Middeleeuws Vlechtwerk Achtergronden bij de database door R.A.J. Dix De DVD voor het lustrumfeest van de NGV wordt u aangeboden in de vorm van een viewer gebaseerd op het programma GensDataPro 1, met dank aan Bas Wilschut en de dienst O en P CG van de NGV voor het programmeerwerk, verbeteringen en realisatie. Waarom deze database en wat mag u ervan verwachten? De DVD is een zoekmachine om snel overzichten van genealogische verbanden, oude geslachten en betrouwbaar bronnenmateriaal te krijgen, waarbij de nadruk op de middeleeuwen ligt. De DVD kan helpen de weg te wijzen naar betrouwbare publicaties en interpretaties. Het notenapparaat bij artikelen is hierbij een belangrijk beoordelings- en selectiemiddel geweest. De database omvat bijna 84.000 personen waarvan 45.800 vóór 1600 en ruim 29.000 uit de periode 1600-1700. Er zijn 1500 bronnen gebruikt van waaruit inmiddels meer dan 62.500 bronkoppelingen naar afzonderlijke personen zijn gemaakt. Ook zijn vele scans en foto's opgenomen. En van honderden personen die onder twee of meer namen bekend zijn, zijn ook de alternatieve namen opgenomen. U kunt er op selecteren of zoeken als in de betreffende schermen het vakje 'alternatieve namen' wordt aangevinkt. Om het zoekproces te vergemakkelijken zijn voor- en achternamen voor zover mogelijk en verantwoord gestandaardiseerd zodat men niet talrijke spellingsvarianten afzonderlijk hoeft te doorzoeken. Voorts zijn er een aantal overzichten gemarkeerd. De eerste categorie betreft volledige overzichten van de graven van Holland en Vlaanderen en van de koningen en keizers van het Duitse Rijk en het Heilige Roomse Rijk inclusief de regenten (voogden). Toegang: klik op de naam van een van de betrokken graven of koningen, klik vervolgens op de betrokken activiteit en het overzicht verschijnt. De tweede categorie betreft de zeer oude geslachten die onder een specifieke verzamelnaam bekend zijn: de Merovingen, Karolingen, Robertingen, Liudolfingen, Saliërs, Billungen, Ezzonen en Popponen. Toegang: klik in de menubalk op 'Selectiescherm', vink het vakje 'ook alternatieve namen' aan en geef bij familienaam uw keuze in tussen [], dus bijv. [Merovingen]. Het hoeft niet volledig, [Mero is al voldoende. (Zie verder blz. 6: 'Enkele tips voor het gebruik'). Ontstaan van en kanttekeningen bij de database Het begin van de database gaat terug tot de 'diskette van Goudswaard' (1992), waarin de heer Goudswaard de afstammingsreeksen uit de Karel de Grotenummers in Gens Nostra van 1968, 1990 en 1991 heeft samengebracht. De gegevens uit de drie nummers waren niet onderling gekoppeld, zodat een persoon 2 of 3x op de diskette kon voorkomen of zelfs onder verschillende namen, waardoor men niet in de gaten had dat het een en dezelfde persoon betrof. Veel leden hebben dankbaar gebruik 1 Geschikt voor computers met Windows XP/VISTA/Windows 7 en DVD-station.
-3-
gemaakt van de diskette. De diskette is door mij verbeterd en gebruikt om de omvangrijke kwartierstaat van Mr. M.J. van 't Kruijs te verwerken ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de NGV afd. Gelderland in 1993. Later zijn daar de genealogische nalatenschappen van Van 't Kruijs (+1998) en van Ir. Frans Kocken (+2001) aan toegevoegd en al het materiaal voor de Afstammingsreeksen van de hertogen van Brabant (2006)2. Nadien is het accent verschoven naar het verwerken van middeleeuwse parentelen, zoals bijv. de Parenteel Doen Beijensz 3, het nageslacht van Willem Luutgaerdensz, schepen te Leiden4 en De erfgenamen van Heer Ghisel Back5. De database is dus in de loop van 20 jaar tot stand gekomen. In die jaren is de visie op het verwerken van gegevens en het oplossen van vraagstukken sterk verbeterd. Zo is bijv. de keuze om de bronnen systematisch per persoon te vermelden pas rond 2002 genomen. Daarna is werkende weg al veel in het oudere deel van het bestand verbeterd. Die keuze dwingt echter ook om bronnen op een overzichtelijke manier te coderen. Hoe doe je dat als bronnen in de loop van 150 jaar genealogische publicaties verschillend zijn aangeduid. Er is voor gekozen om zoveel mogelijk thans gangbare afkortingen (codes) te hanteren waardoor het gebruik herkenbaar blijft voor de gebruiker. Kijk onder Leesmij, Broncodes op de DVD voor een nadere toelichting. Andere vraagstukken betreffen onder andere de schrijfwijze van voor- en achternamen en plaatsnamen, het gebruik van adellijke titels, de verschillen in de nummeringen van landheren, toenamen e.d. Voeg daarbij de verschillen tussen binnenlands en buitenlands en de verschillende modieuze opvattingen en reglementeringen in de loop van meer dan 1000 jaar, en het zal duidelijk zijn dat er genoeg te kibbelen valt over de keuzes die zijn gemaakt. In de keuzes staat het zoekproces centraal. Dus geen historiserende schrijfwijzen, plaatsnamen zoals ze heden ten dage worden geschreven, buitenlandse voor- en achternamen zijn zoveel als mogelijk en doenlijk is in het Nederlands weergegeven. Adellijke titels vóór 1600 zijn als functie behandeld en niet als persoonlijke titulatuur. Daardoor is een consistente nummering van landheren mogelijk. Het met name Duitse gebruik om iedereen met de dezelfde voornaam als de landheer binnen een familienaam maar door te nummeren wordt niet (meer) gevolgd. Door in het hoofdscherm in de onderste helft op de kolom 'famnaam' te klikken wordt deze gealfabetiseerd. Door te scrollen of de schuifbalk aan de zijkant te gebruiken kan men zeer snel zien welke de standaard geslachtsnamen zijn die in de database voorkomen. De handelwijze voor alternatieve namen is hierboven aangegeven. Achtergronden bij de database Naar aanleiding van enkele ervaringen is een accentverschuiving opgetreden naar het verwerken van middeleeuws materiaal, of meer precies, van afstammingsreeksen welke van het heden naar verleden lopen, naar het leggen van dwarsverbindingen tussen reeksen en geslachten, het middeleeuwse vlechtwerk. De inzenders van een of enkele afstammingsreeksen voor de hertogen van Brabant bleken via de toen beschikbare database vele tientallen tot honderden verschillende reeksen naar de hertogen en naar Karel de Grote te hebben. Destijds vroeg de heer Siegmund uit Maastricht mij zijn lijn via twee zusjes Housmans 2 V. Hamers (e.a.), Afstammingsreeksen van de hertogen van Brabant, Woerden 2006, NGV publicaties 3. 3 J.J. Vervloet (e.a.), De parenteel van Doen Beijensz, Rotterdam 1989, uitgave van de Zuid-Hollandse Vereniging 'Ons Voorgeslacht', in 2 delen 1989, 2001. 4 De Nederlandsche Leeuw, meerdere afleveringen in 1992 e.v. jaargangen 5 De Brabantse Leeuw 1985
-4-
(rond 1600) naar Karel de Grote te checken. Die ene lijn bleken er 800 te zijn, maar omdat hij van beide zussen afstamt, wordt het dus 1600x. Recentelijk vroeg de heer Koorevaar uit Alphen aan de Rijn zijn lijn via Goedeke van Arkel te checken. Die ene lijn zijn er 87. Zelf had ik in één klap 384 lijnen naar Karel de Grote via het echtpaar Johan van Cuyck van Meteren x Maria bastaarddochter van Willem van Egmond van IJsselstein6. Daarbij bleek dat circa 75 personen goed waren voor bijna 9000 kwartierherhalingen. De conclusie is helder, voorbij 1500 neemt de kwartierherhaling explosief toe. Door dit verschijnsel te vergelijken met de demografische ontwikkeling in die tijd binnen Europa en de achtergronden daarvan, kwam er nog een notie bij. Als gevolg van pestepidemieën, natuurlijke onvruchtbaarheid, kindersterfte, sterfte in het kraambed en het 'opbergen' van een groot aantal zonen en dochters in kloosters heeft naar schatting 2/3 van de middeleeuwse bevolking géén nageslacht na 1500 7. Ergo, we stammen maar van een klein deel van de middeleeuwse bevolking af en zijn dus dichterbij aan elkaar verwant dan we denken. Dan loont het dus de moeite om niet alleen vanuit het heden naar het verleden te zoeken, maar ook om vanuit het verleden bruggen te slaan naar het heden. De hierboven genoemde middeleeuwse parentelen zijn daar prachtige voorbeelden van. De database bevat nog meer van dergelijke parentelen en vele tientallen reeksen die op basis van leenregisters zijn samengesteld. Ook is veel materiaal uit oud rechterlijke en notariële archieven verwerkt. De grens voor het "middeleeuws" materiaal was aanvankelijk bij 1600 gelegd, maar om de overstap naar het tijdperk van de DTB te vergemakkelijken is de grens opgetrokken naar 1700. Tot slot: de database is om in rond te neuzen. Schroom niet allerlei functies uit te proberen, er kan niets fout gaan. Aanvullingen of correcties zijn welkom, maar wel graag met bronvermeldingen. ***
6 De Nederlandsche Leeuw 2007 blz. 130-141, 2009 blz. 11-14 7 In mijn voordracht 'Voorbij de DTB naar de Middeleeuwen', welke al op tal van plaatsen is gegeven, wordt meer gedetailleerd ingegaan op de achtergronden. Publicatie volgt nog.
-5-
* ENKELE TIPS VOOR HET GEBRUIK Het programma heeft een ingebouwde helpfunctie voor alle menu-opties en schermen van deze viewer. Voor uitleg over het hoofdscherm en alle menu-opties klik in de menubalk op "Help - Help over het hoofdscherm". Staat u in een bepaald veld, activeer dan de helpfunctie door op "Help" in het venster te klikken. Om de database te doorzoeken klik op het icoontje met de verrekijker in de menubalk of door de toetscombinatie Ctrl+F en het zoekscherm wordt geopend. In het zoekscherm kunt u via voornaam of achternaam of een combinatie van beide een zoekopdracht ingeven. Zorg ervoor dat de optie "ook alternatieve namen" staat aangevinkt. U kunt de keuze op voorhand al inperken door het geslacht (man/vrouw) aan te klikken. Voor alle opdrachten geldt dat niet de volledige naam hoeft te worden ingetypt. Een paar letters volstaat meestal al. Is het aantal treffers te groot, vul de namen dan wat uitgebreider in. Er zijn twee groepen overzichten gemarkeerd. De eerste categorie betreft volledige overzichten van de graven van Holland en Vlaanderen en van de koningen en keizers van het Duitse Rijk en het Heilige Roomse Rijk inclusief de regenten (voogden). Toegang: geef in het zoekscherm de naam van een van de graven, koningen of keizers in. Kies voor Holland de voornaam Floris en bij achternaam "Holland", voor Vlaanderen de voornaam Boudewijn en achternaam "Vlaanderen", voor de koningen en keizers: Otto III en "Saksen". Zodra de persoon verschijnt, kijk dan onder de gegevens van de persoon naar de regel in blauw die begint met "Algemeen" en klik op de functie die daarachter staat aangeven, bijv. op "graaf van Vlaanderen van ...". Er verschijnt dan een volledige lijst van alle graven van Vlaanderen. De tweede categorie betreft de zeer oude geslachten die onder een specifieke verzamelnaam bekend zijn: de Merovingen, Karolingen, Robertingen, Capetingen, Liudolfingen, Saliërs, Billungen, Ezzonen en Popponen. U kunt deze op twee manieren in beeld krijgen: via het zoekscherm en via het selectiescherm links naast het icoontje met de verrekijker of door de toetscombinatie Ctrl+Q. Zorg dat het vakje 'ook alternatieve namen' aangevinkt staat en geef bij achternaam uw keuze in tussen [], dus bijv. [Merovingen]. Ook hier geldt dat een deel van de naam al volstaat. Het verschil tussen beide mogelijkheden is dat de weg via het zoekscherm sneller resultaat laat zien waar u door heen kunt scrollen, terwijl de weg via de selectie een volledige lijst geeft, welke bijv. ook op voornaam is te alfabetiseren. Klik daarvoor op de kolomtitel Voornaam. Klik in de menubalk onder Figuurhandelingen op de optie "Geneagrambestand (.SBF) openen". Er komt dan een lijst van voorbeelden van geneagrambestanden. Klik op verschillende namen in de lijst en u ziet de mogelijkheden van het programma.
-6-
* AFKORTINGEN c. ca. cf. fac. fol. geadm. gen. inv. mog. nat.zn./dr. reg. verm. won. ws.
cursief circa conform facultatief folio geadmitteerd (= toegelaten) genaamd (in familienamen) inventarisnummer mogelijk natuurlijke zoon/dochter (in plaats van 'bastaard') register vermeld wonende waarschijnlijk
* BRONCODES Om te voorkomen dat door bronopgave op persoonsniveau bronnen elke keer volledig moeten worden ingegeven, wordt gewerkt met standaardcodes. De samenstelling van de codes voor boeken, periodieken/werken in delen en archiefinventarissen wordt hieronder uitgelegd. In het hoofdscherm krijgt u boven de kolommen van de database veldnamen te zien. Klik op Bronnen en u krijgt een lijst met broncodes (UID), titelomschrijving (descriptie), auteurs, zo mogelijk het orgaan dat verantwoordelijk is voor de uitgave, de uitgever, de plaats van uitgave, de frequentie en de periode waarover de uitgave is verschenen. Nog lopende uitgaven zijn met ff aangegeven. Klik op een bron in de lijst en u krijgt in het scherm linksboven meer gedetailleerde gegevens over de bron met een lijst van de bronkoppelingen. NB: de broninformatie is nog in bewerking. A. Boeken Boeken waarin geen auteur of redactie is vermeld dan wel sprake is van een redactiecollectief, zoals bijvoorbeeld een werkgroep, zijn behandeld als aangegeven onder B. De code van de overige boeken bestaat uit de eerste drie letters van de eerste auteursnaam, gevolgd door een slash en 2 of 3 letters afgeleid uit de titel van het boek. Op de letters van de auteursnaam zijn twee uitzonderingen: - als de auteursnaam maar uit twee letters bestaat, zoals bijvoorbeeld van der Aa, bestaat dat deel van de code uiteraard ook maar uit twee letters (AA/ in dit voorbeeld);
-7-
- bij een enkele combinatie van drie letters voor auteurs is er gebrek aan herkenningsmogelijkheden of mogelijkheden voor een passende titelcode. Dat doet zich voor bij namen die beginnen met Sch- en Ver-. In die gevallen is gekozen voor een herkenbare combinatie van drie letters. Zo is bijv. SCT = Schut en SCG = Schilfgaarde, VDK = Verdonk en VRK = Verkerk. Aanhalingstitel: code + bladzijde. B. Periodieken/werken in delen Onder periodieken wordt hier verstaan alle tijdschriften die met enige regelmaat verschijnen (dus ook jaarboeken), alle boek- en verzamelwerken die in delen zijn verschenen en boekwerken waar geen auteur van bekend is of sprake is van een schrijverscollectief. Bij uitzondering zijn auteurs wier werk een begrip is (Anselme, Butkens, Ferwerda) ook hier geplaatst. De code bestaat uit 2 tot 5 letters, kapitaal, en is afgeleid uit de titel van het periodiek c.q. de naam van de drie hiervoor genoemde auteurs. Op de samenstelling van de code zijn drie uitzonderingen. De publicaties van Fahne hebben gecompliceerde titels en verdelingen in “Banden” en “Abteilungen”. Zijn werken zijn gecodeerd als F/ gevolgd door 2 of 3 letters, afgeleid uit de familienaam of gebiedsaanduiding in de titel. Verdonk heeft een serie genummerde historische brochures uitgegeven. De serie heeft de code VDK gevolgd door het nummer van de brochure. Aanhalingstitel voor tijdschriften: code + jaar:bladzijde, indien het tijdschrift geen doorlopende paginering per jaargang heeft dan is de aanhalingstitel: code + jaar-deel:bladzijde; Aanhalingstitel voor verzamelwerken en werken in delen: code + deel:bladzijde. C. Archiefinventarissen De code bestaat uit 4 tot 7 letters, kapitaal, waarbij de eerste letter staat voor: A = algemeen archief, charter- en regestenboeken F = familie-archief / Familienarchiv H = huis- of heerlijkheidsarchief / Hausarchiv K = klooster-, kerk-, abdij-, commanderij- en proosdijarchief en andere geestelijke goederen L = leenregisters / Lehenregister O = oorkonden(boek) (NL) U = Urkunden(buch) (D) Twee of meer letters zijn gebruikt voor: AT = tijdrekendige registers OA = oud archief (van een gemeente incl. gedeponeerde archieven) ONA = oud notarieel archief ORA = oud rechterlijk archief De op bovengenoemde letters volgende letters zijn afgeleid van de plaatsnaam of topografische aanduiding, de familienaam of de naam van het huis, de heerlijkheid of geestelijke goed. Aanhalingstitel: code + deel:bladzijde, of code + inventarisnummer (I) en/of regestnummer (R), folio.
-8-
* DATUMGRENZEN Het is voor een genealogische database onontbeerlijk om met datumgrenzen te werken omwille van het plaatsen van een persoon in een tijdsperspectief en voor datacontrole. Zolang uit bronnen feitelijke data bekend zijn is er niets aan de hand. Anders wordt het wanneer feitelijke data over geboorte, huwelijk en overlijden ontbreken. Dan moet met behulp van andere bronnen, zoals rechterlijke en notariële archieven, oorkonden, leenregisters e.d., een vroegste of een laatste datum waarop iemand in leven is, worden bepaald. Het zal duidelijk zijn dat naarmate meer van dergelijke bronnen worden doorzocht, eerdere of latere data kunnen worden gevonden. De datumgrens van een persoon wordt dan opgerekt of ingeperkt en de nauwkeurigheid neemt toe. Met behulp van de vastgestelde datagrenzen kan het programma een controle uitvoeren op fouten en ongerijmdheden. En dat is geen overbodige luxe, de invoer blijft uiteindelijk mensenwerk. Om de controle mogelijk te maken zijn een aantal aannames gedaan over vroegste huwelijksleeftijd, laatste leeftijd voor het krijgen kinderen, maximale leeftijd etc. Wilt u zien welke aannames zijn gehanteerd, klik dan onder de menubalk op het blok ''Instellingen". We moeten bij het hanteren van dit systeem rekening houden met een paar aspecten. Er is een reeks gevallen, met name in Friesland, waarbij personen voor hun huwelijk werden gedoopt op belijdenis. Het systeem geeft dan 0 jaar bij huwelijk. In werkelijkheid waren de betrokken toen ouder dan 20 jaar. Voorts is er in de middeleeuwen op basis van macht, aanzien en bezit sprake van een huwelijkspolitiek waarbij kindhuwelijken werden gesloten. Voor zover bekend is dat bij de huwelijksdatum aangegeven. Schrik dus niet van een zeer lage leeftijd bij huwelijk. Hetzelfde komt om cultureel-religieus bepaalde redenen voor bij meisjes, die vaak na het lichamelijk volwassen worden direct werden uitgehuwelijkt aan een - soms (zeer) veel oudere - man om de eer van de familie hoog te houden. Wat betreft het hanteren van data met de aanduiding "voor" respectievelijk "na": als er een exacte datum op volgt, dan geldt "voor" of "na" vanaf die datum. Als er alleen een jaartal op volgt, lees dan "in of voor" respectievelijk "in of na" genoemd jaartal. Bij de aanduiding "circa" moet bij personen vóór 1600 rekening worden gehouden met een meestal zeer ruime marge naar boven of beneden. Bij overlijdensdata gebaseerd op de leenregisters is de aanduiding "kort voor" gehanteerd. In de regel zal dat overlijden 3-12 maanden voor de nieuwe beleningsdatum liggen, maar in een aantal gevallen zal dat als gevolg van nalatigheid van de familie, het eerst moeten benoemen van voogden over minderjarige kinderen of als gevolg van erfdelingsperikelen kunnen oplopen tot ongeveer 3 jaar.
-9-
* SPELLING VOORNAMEN, FAMILIENAMEN, PLAATSNAMEN Voornamen Voornamen van voor 1700 zijn voor zover mogelijk en doenlijk gestandaardiseerd tot één of slechts enkele schrijfwijzen om het zoekproces te vergemakkelijken. Buitenlandse voornamen zijn zoveel mogelijk in het Nederlands weergegeven. Afwijkingen hiervan zitten vooral in Italiaanse, Spaanse en Portugese voornamen. Van enkele Franse voornamen, waarvan verwacht mag worden dat de gemiddelde gebruiker niet direct het Nederlandse equivalent zal kennen, is de Franse vorm onder alternatieve voornaam opgenomen. Bijv. Ingram = Enguerrand. Familienamen De algemene lijn is dat historiserende schrijfwijzen van familienamen van voor 1800 zoveel mogelijk worden vermeden. Zij zijn meest vervangen door moderne spellingen zoals vastgelegd in de burgerlijke stand. Er is niet gestreefd naar hypercorrectie. Namen moeten ook nog herkenbaar blijven zoals zij ons vertrouwd zijn geworden via publicaties. Daarom zijn bijvoorbeeld namen zoals Aeswijn en Raesfeld niet veranderd in Azewijn en Raasveld. Buitenlandse achternamen zijn zoveel als mogelijk en doenlijk is in het Nederlands weergegeven. Omdat vele personen als gevolg van hun bezittingen onder verschillende namen in de literatuur zijn geboekstaafd, zijn onder alternatieve namen de afwijkende vormen opgenomen. Standaard is zoveel mogelijk de op de familie toepasselijke achternaam (voor zover men van achternaam kan spreken) gehanteerd. Daar waar een familie is gesplitst in verschillende takken of linies is de daarvoor gehanteerde naam toegevoegd aan de achternaam, soms middels een streepje (-), soms via gez./gen. (gezegd of genoemd). Door in het hoofdscherm in de onderste helft op de kolom 'famnaam' te klikken wordt deze gealfabetiseerd. Door te scrollen of de schuifbalk aan de zijkant te gebruiken kan men zeer snel zien welke de standaard geslachtsnamen zijn die in de database voorkomen. Plaatsnamen Voor het zoeken via plaatsnaam is het cruciaal dat plaatsnamen gestandaardiseerd zijn. Om die reden zijn geen historiserende schrijfwijzen, laat staan in akten verhaspelde plaatsnamen, opgenomen, hoe aardig dat misschien ook staat in publicaties. Het zoekproces staat centraal. Daar komt bij dat plaatsnamen nu worden voorzien van GPS-coördinaten. Ook daarvoor is vanwege automatische verwerking standaardisatie een vereiste. Als maatstaf voor de schrijfwijze zijn de officiële gidsen van overheden aangehouden van de meeste Westerse landen. Van enkele bekende buitenlandse plaatsen waarvan een ingeburgerd Nederlands equivalent bestaat, zijn beide vormen in het plaatsbestand opgenomen. Bijv. Keulen - Köln.
- 10 -
