DOSSIER: JEUGDHUIS ALFA EN ZIJN TOEKOMST BINNEN HET BRAKELS JEUGDBELEID
INHOUD Jeugdhuis Alfa en de uitdagingen voor de toekomst .............................................................................. 3 Het jeugdhuis en zijn beroepskrachten ............................................................................................... 3 Het jeugdhuis Op halve kracht? .......................................................................................................... 3 Nieuwe mogelijkheden met nieuwe centen ....................................................................................... 4 Uitwegen ................................................................................................................................................. 5 Voor wat, hoort wat ............................................................................................................................ 5 Wie zal dat betalen? ............................................................................................................................ 5 De tering naar de nering… ................................................................................................................... 6 Wat de N-VA denkt, zegt en voorstelt..................................................................................................... 8 Over de centen .................................................................................................................................... 8 Over het skatepark .............................................................................................................................. 9 Over urgente zaken ............................................................................................................................. 9 Voorstel van beslissing voorgelegd aan de gemeenteraad dd. 24 juni 2013 ........................................ 10
2
JEUGDHUIS ALFA EN DE UITDAGINGEN VOOR DE TOEKOMST HET JEUGDHUIS EN ZIJN BEROEPSKRACHTEN Het Jeugdhuis Alfa is een gevestigde waarde in onze gemeente. Na een start in de Serpentestraat vonden de jongeren lange tijd onderdak in het voormalige stationsgebouw aan het Stationsplein. Het bleef 26 jaar lang een ‘tijdelijke’ oplossing. In het begin van dit millennium kreeg het jeugdhuis echter eindelijk een definitieve stek: Alfa kreeg onderdak in het sport- en jeugdcentrum De Rijdt. Hoewel het aanvankelijk voor iedereen wat aftasten was, bleek en blijkt de nieuwe locatie een succes. Jeugdhuis Alfa kent vandaag een bloeiende werking met tal van activiteiten. Misschien in tegenstelling tot vroeger – daar valt over te discussiëren – vertoont het jeugdhuis vandaag ook een bijzondere openheid en een groot engagement. De inzet van beroepskrachten is steeds één van de sterke punten geweest waarop het jeugdhuis zich kon beroemen. De inzet van een beroepskracht garandeert de continuïteit waar men een zeker verloop van bestuursleden kent (een normale gang van zaken wanneer het om jongeren gaat: die worden nu eenmaal ouder…). De beroepskracht vormt tevens het aanspreekpunt voor het gemeentebestuur en neemt de administratieve last op zich. Dat maakt dat de jongeren zelf zich kunnen concentreren op de eigenlijke doelstelling van het jeugdhuis: “een zinvolle en alternatieve vrijetijdsbesteding aan te bieden voor en door jongeren, zonder onderscheid van ras, geslacht, levensovertuiging of seksuele overtuiging. Dit met het oog op ontmoeting, recreatie, vorming, informatie en maatschappelijke participatie(…)”. HET JEUGDHUIS OP HAL VE KRACHT? Momenteel werken in het jeugdhuis één halftijdse en één voltijdse kracht, respectievelijk gefinancierd door gemeentelijke1 en Vlaamse subsidies. De herziening van de Vlaamse zogenaamde “ex-DAC”-middelen houdt dan wel nieuwe mogelijkheden in (zie verder bij “Nieuwe mogelijkheden”), het betekent ook het einde van de huidige subsidiëring met ingang van 1 januari 2014. Zonder deze ondersteuning wordt het echter onmogelijk om meer dan een halftijdse kracht aan de slag te houden. Volgens het bestuur van Jeugdhuis Alfa dreigt hun werking daardoor zwaar te worden gehypothekeerd. Men kijkt – niet geheel onverwacht – in de richting van het gemeentebestuur voor bijkomende middelen. Los van de haalbaarheid daarvan – we zijn ons allemaal bewust van de budgettaire uitdagingen waarmee ook Brakel nog zal worden geconfronteerd – blijkt het echter minstens urgent dat het gemeentebestuur uitsluitsel geeft over haar opstelling in deze zaak. Zonder bijkomende subsidiëring dient het bestuur van Jeugdhuis Alfa vzw namelijk uiterlijk eind deze maand de huidige voltijdse beroepskracht te ontslaan. Zo niet overschrijdt de termijn van de vooropzeg de
1
De gemeentelijke subsidie wordt op haar beurt weer gefinancierd via de Vlaamse Overheid. Voor 2013 kan Brakel namelijk rekenen op een betoelaging van 32.843,62 euro.
3
periode waarin subsidies worden ontvangen. Daardoor zou de vereniging gedwongen worden haar (ontoereikende) reserves aan te spreken om het loon van deze beroepskracht te kunnen blijven uitbetalen tot het einde van de vooropzeg. NIEUWE MOGELIJKHEDEN MET NIEUWE CENTEN Het “besluit van de Vlaamse regering betreffende de toekenning van subsidies aan jeugdhuizen voor uitvoering van een bovenlokaal project” biedt misschien nieuwe kansen. Op basis van dit besluit kunnen jeugdhuizen personeels- en werkingssubsidies krijgen voor de uitvoering van projecten van bovenlokaal belang. Het gaat daarbij om projecten ter bevordering van de artistieke expressie bij jongeren of projecten ter ondersteuning van het ondernemerschap bij jongeren. Jeugdhuis Alfa heeft reeds bevestigd een project gericht op de artistieke expressie te willen ontwikkelen. Dergelijk project zou een nieuwe culturele dynamiek in de gemeente op gang kunnen brengen, temeer de betrokkenheid van andere actoren een vereiste is. Het jeugdhuis voldoet aan de in het besluit gestelde voorwaarden om te kunnen genieten van een personeelssubsidie van maximum 40.000 euro en een werkingssubsidie van 5.000 euro. Eén van die voorwaarden behelst bijvoorbeeld de tewerkstelling van minstens één halftijdse beroepskracht. Ook na het – eventuele – ontslag van de huidige voltijdse medewerker, blijft in het jeugdhuis nog één halftijdse kracht over (momenteel gefinancierd door eigen middelen). Belangrijke bemerking bij dit verhaal is dat de eventuele extra beroepskracht die zou kunnen worden aangeworven op basis van de subsidies voor een bovenlokaal project, de huidige voltijdse beroepskracht niet kan vervangen. De eventuele nieuwe medewerker mag zich enkel bezig houden met het project waarvoor de subsidies werden aangevraagd. De vraag van het jeugdhuis naar extra ondersteuning vervalt dan ook niet. Evenwel wordt van het gemeentebestuur bovenop de huidige subsidiëring van de halftijdse kracht, geen bijkomende subsidiëring verwacht voor een voltijds equivalent, maar slechts bijkomende subsidiëring voor een bijkomend halftijds equivalent. Mits goedkeuring van het ‘bovenlokaal project’, zou het jeugdhuis daardoor vanaf 2014 niet beschikken over anderhalve voltijdse beroepskracht, maar zelfs twee voltijdse beroepskrachten: -
één projectmedewerker; één jeugdhuismedewerker.
4
UITWEGEN VOOR WAT, HOORT WAT Tegenover bijkomende middelen, mogen ook bijkomende inspanningen gevraagd worden vanwege de begunstigde. In ruil voor extra subsidies, kunnen dus extra opdrachten worden toegekend aan het jeugdhuis. Zo zou aan het jeugdhuis een bijzondere coördinerende rol in het jeugdbeleid worden toegekend. Jongeren zouden met hun vragen omtrent het gemeentelijke jeugdbeleid terecht moeten kunnen in het jeugdhuis. De medewerker aldaar zou als intermediair kunnen fungeren tussen de jongeren en het gemeentebestuur. Ook het toezicht op het ‘skatepark’ zou kunnen worden toevertrouwd aan het jeugdhuis. Momenteel is dit het skatepark een louter gemeentelijke aangelegenheid. De onmiddellijke nabijheid van het jeugdhuis maakt natuurlijk dat zij ook heden sowieso onontkoombaar betrokken partij zijn bij de activiteiten op het skatepark. Incidenten met vandalisme en zwerfvuil – heel recent nog – stralen ook af op het jeugdhuis. Door een overdracht van het beheer van het skatepark zouden toegang en gebruik ervan geregeld kunnen worden binnen de reglementen van het jeugdhuis. Deze toegang kan behalve organisatorisch ook fysiek worden geregeld door het installeren van een doorgang in het jeugdhuis naar het skatepark. Terzijde: Deze overheveling kan meteen ook de aanleiding vormen om enkele ingrepen te doen aan de huidige omgeving van het skatepark. Momenteel is het skatepark een grijze woestenij slechts opgefleurd door het vele onkruid. Er staat geen vuilnisbak in de onmiddellijke omgeving, er zijn geen banken. WIE ZAL DAT BETALEN? De uiteindelijke hamvragen zijn uiteraard: 1. Moét de gemeente bijspringen? 2. Zo ja, met welke middelen kan ze dit betalen? Laten we ons eerst en vooral concentreren op de vraag óf de gemeente een bijkomende ondersteuning wel zou kunnen betalen. Er zijn alleszins mogelijkheden om binnen het jeugdbeleid een aantal ‘efficiëntiewinsten’ te verwezenlijken. Uit een evaluatie van het Jongereninformatiepunt (JIP) zal moeten blijken of deze ondersteuning al dan niet nuttiger kan worden aangewend. Ook het PISAD (Provinciaal Interbestuurlijk Samenwerkingsverband voor Aanpak van Drugmisbruik) zou in deze denkoefening kunnen worden opgenomen. Met name of de zitdagen niet kunnen worden georganiseerd in het jeugdcentrum, zodat de huur voor de ruimte in de Wielendaalstraat nuttiger kan worden aangewend. 5
Misschien moeten we de blik echter durven richten op de huidige verdeling van de gemeentelijke jeugdsubsidies. Deze worden vandaag nog geregeld via het ‘Jeugdbeleidsplan’ of ‘JBP’ (voorheen bekend als ‘Jeugdwerkbeleidplan’ of ‘JWBP’). Met de ‘planlastvermindering’ en de komst van de nieuwe ‘Beheers- en Beleidscyclus’ (‘BBC’) verdwijnt dit plan. De subsidieregeling wordt mee opgenomen in het grote geheel. Alle Brakelse politieke partijen engageerden er zich voor de verkiezingen niettemin toe om ook in deze nieuwe situatie het advies van de jeugdraad met betrekking tot het jeugdbeleid (en bij uitstek de subsidiëring) ter harte te blijven nemen. Dat is een nobel en absoluut te huldigen principe. Adviseren staat echter niet gelijk aan beslissen. Tenslotte zijn het de verkozen politici die knopen moeten durven doorhakken om vorm te geven aan een gemeentelijk beleid. Men moet dan ook durven nadenken over de huidige verdeling van de jeugdsubsidies. Voor het dienstjaar 2013 werd een subsidiebedrag van 77.500 euro voorzien in de begroting. Via het JBP worden deze middelen vervolgens verdeeld over de verschillende verenigingen zoals de beide Brakelse jeugdhuizen, de beide KSA-verenigingen, de scouts, de Diggiehoeve… De verdeling gebeurt aan de hand van ‘subsidieposten’: jeugdprojecten, jeugdvakanties, personeelssubsidies voor jeugdhuizen (20.500 euro), infrastructuursubsidies,… Op zich een logische verdeling doch met een belangrijke anomalie. De huidige manier van verdelen maakt dat subsidies ook terecht komen bij jeugdwerkinitiatieven zónder één enkel Brakels lid (met name via de infrastructuursubsidies). Door het aantal effectief bereikte Brakelaars steeds als belangrijkste grondslag te nemen (het aantal Brakelse leden lijkt daarvoor een goed criterium) voor de subsidiëring kunnen dergelijke toestanden worden vermeden. Eventueel kan na aanname van dit criterium vervolgens verder worden gediversifieerd naar de uiteindelijke besteding van de subsidies (daarin kan de jeugdraad ten volle zijn rol spelen) of net ruimte laten om het gebruik in te vullen naar eigen goeddunken. De herverdeling die deze filosofie met zich mee zou brengen (eventueel ook mits een budgetverhoging door inkomsten uit efficiëntiewinsten) kan – indien overeenstemming gevonden wordt met de andere jeugdverenigingen – een substantiële verhoging van de werkingsmiddelen voor Jeugdhuis Alfa betekenen (en ongetwijfeld ook voor de andere op Brakelaars gerichte jeugdwerkinitiatieven). DE TERING NAAR DE NERING… Een mirakeloplossing is helaas niet meteen voorhanden. Hoe dan ook zullen betaalde en vrijwillige medewerkers zich moeten aanpassen aan de nieuwe situatie, wat deze ook moge zijn. Men moet zich ten andere ook durven afvragen: -
Wat als ook Jeugdhuis Rustica komt aankloppen om een beroepskracht te kunnen inzetten? Waarom extra inspanningen voor Jeugdhuis Alfa en niet voor de andere jeugdverenigingen?
Tenslotte geniet Jeugdhuis Alfa vandaag al van enkele bijzondere voordelen waar de andere jeugdverenigingen niet kunnen van genieten: 6
-
Een locatie die volledig gefinancierd en onderhouden wordt door het gemeentebestuur. Ook na 1 januari 2014 beschikt het jeugdhuis sowieso over minstens één halftijdse beroepskracht.
7
WAT DE N-VA DENKT, ZEGT EN VOORSTELT OVER DE CENTEN De N-VA is absoluut overtuigd van de meerwaarde van Jeugdhuis Alfa binnen het gemeentelijk jeugdwerk. Jeugdhuizen bekleden een unieke positie door de wijze waarop ze erin slagen om met name de zogenaamde ‘ongebonden jeugd’ (jongeren die geen deel uitmaken van de traditionele jeugdbewegingen) te bereiken. Het inzetten van beroepskrachten heeft ongetwijfeld belangrijke voordelen voor het jeugdhuis. Niet alleen voor de eigenlijke werking van het jeugdhuis maar daarnaast vormt het ook een leerschool voor de eigenlijke jonge bestuursleden van Jeugdhuis Alfa vzw over omgaan met personeelsdossiers. Het is dan ook lovenswaardig dat het bestuur van Jeugdhuis Alfa inspanningen doet om ook in de toekomst volop betaald personeel te kunnen blijven inzetten voor hun werking. De N-VA wil volop haar steun verlenen aan elke creatieve oplossing voor minstens het behoud van het huidige personeelsbestand. We zijn echter niet gewonnen voor een substantiële verhoging van het gemeentelijke budget voor de ondersteuning van het jeugdwerk, laat staan enkel ten voordele van Jeugdhuis Alfa. Een oplossing zal moeten worden gevonden binnen het bestaande budget. Het gemeentebestuur levert met een toelage van zo’n 77.500 euro vandaag reeds belangrijke inspanningen voor het jeugdbeleid. We moeten bovendien rekening houden met een daling van de betoelaging van dit bedrag vanwege de Vlaamse overheid. De ‘trekkingsrechten’ waar de gemeente kan van genieten dalen in 2014 namelijk van +/- 33.000 euro naar +/- 28.000 euro. Zo’n 23% van dit laatste bedrag is bovendien gereserveerd voor ‘jeugdcultuur’2. Daarom pleiten wij in de eerste plaats voor het realiseren van een aantal efficiëntiewinsten door het evalueren van PISAD en JIP. De vrijgekomen middelen kunnen worden toegevoegd aan de huidige subsidiepot. Bovenal vraagt de N-VA echter een grondige denkoefening over de manier waarop de jeugdsubsidies verdeeld worden over de verschillende initiatieven. Adagium daarbij: Brakels belastinggeld moet worden besteed aan Brakelaars. Dit is heden zeker niet altijd het geval. Via de ‘infrastructuursubsidies’ worden ook verenigingen ondersteund zonder Brakelse leden. Wij menen alvast dat de subsidiëring voortaan dient te gebeuren op basis van het aantal Brakelse jongeren dat wordt bereikt (bv. aan te tonen via het ledenaantal en de aanwezigheid van die leden op activiteiten).
2
Decreet houdende de ondersteuning en stimulering van het lokaal jeugdbeleid en de bepaling van het provinciaal jeugdbeleid.
8
Deze werkwijze kan worden meegenomen in het meerjarenplan dat begin 2014 moet worden voorgelegd aan de gemeenteraad. OVER HET SKATEPARK De N-VA pleit er voor om het beheer van het skatepark bij “De Rijdt”, over te dragen aan Jeugdhuis Alfa vzw. Op die manier kan het gebruik ervan eenvoudig worden gereglementeerd en wordt ook het toezicht gegarandeerd. We zijn oordeel dat de huidige ‘overlast’ waardoor het skatepark getekend wordt, daarmee in grote mate een halt kan worden toegeroepen. Praktisch zou het skatepark dan via een jaarlijkse contract voor een symbolische euro worden verhuurd aan Jeugdhuis Alfa vzw. Het gewone onderhoud (o.m. het netjes houden van de omgeving) en de verfraaiing (opfleuren) vallen dan ten laste van huurder Alfa, reparaties en infrastructurele ingrepen vallen ten laste van het gemeentebestuur. Een aantal onmiddellijke infrastructurele ingrepen dringen zich sowieso op: het plaatsen van zitbanken en vuilnisbakken. Indien het jeugdhuis effectief het beheer van het skatepark zou waarnemen, dient ook een toegangsdeur van het jeugdhuis naar het skatepark te worden voorzien. OVER URGENTE ZAKEN Hoe dan ook dient aan Jeugdhuis Alfa vzw snel duidelijkheid te worden verschaft over de eventuele initiatieven van het gemeentebestuur. Terecht wijst het bestuur van het jeugdhuis erop dat zij – als gevolg van de ontslagregeling – financiële moeilijkheden kunnen kennen indien zij de eigen reserves moeten aanspreken om de vooropzeg van de voltijdse beroepskracht te betalen. De N-VA vindt dan ook dat het schepencollege voor 1 juli 2013 uitsluitsel moet geven over haar intenties.
9
VOORSTEL VAN BESLISSING VOORGELEGD AAN DE GEMEENTERAAD DD. 24 JUNI 2013 Door het uitdoven van het ex-DAC-statuut, wordt de huidige tewerkstelling in Jeugdhuis Alfa bedreigd. Het jeugdhuis vervult een belangrijke rol binnen de Brakelse jeugdwerking en de ondersteuning door minstens één voltijdse beroepskracht is daarbij een absolute meerwaarde. De beroepskracht zorgt niet alleen voor de continuïteit van de werking maar is tevens het aanspreekpunt voor het gemeentebestuur, is op de hoogte van de regelgeving en draagt de administratieve lasten. Enkel mits extra ondersteuning vanwege het gemeentebestuur kan de tewerkstelling van 1 VTE ook in de toekomst gevrijwaard blijven. We zijn ons allen bewust van de budgettaire krapte waarmee alle besturen geconfronteerd worden. Enige creativiteit bij het vinden van een oplossing zal dan ook niet uit de weg mogen worden gegaan. Voorbeelden daarbij kunnen bijvoorbeeld bestaan uit het uitbreiden van de opdracht van het jeugdhuis met extra taken (bv. toezicht op het skatepark) en/of een algemene herziening van het huidig subsidiebeleid t.a.v. de jeugdwerking. Evenwel dient Jeugdhuis Alfa dringend een sluitend antwoord te krijgen vanwege het gemeentebestuur over de intenties in deze aangelegenheid. Indien het gemeentebestuur namelijk niet bereid is om extra inspanningen te leveren tot behoud van een voltijdse beroepskracht, dient de huidige beroepskracht – gelet op de opzegperiode – namelijk nog deze zomer te worden ontslagen. Dit om de beperkte financiële reserves van Jeugdhuis Alfa vzw niet tot nul te herleiden. Daarom stellen wij volgend punt van beslissing voor: “De gemeenteraad vraagt het schepencollege en in het bijzonder de bevoegde schepen om vóór 1 juli 2013 definitief uitsluitsel te bezorgen aan Jeugdhuis Alfa vzw over de intenties van het gemeentebestuur inzake de ondersteuning van het jeugdhuis met het oog op de tewerkstelling. De gemeenteraad suggereert om een oplossing in te bedden in een bredere aanpak van het jeugdbeleid en de subsidiepolitiek.”
10
