DOSSIER ENERGIE
Samen minder betalen voor onze energiefactuur JANUARI 2012
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
1
INHOUD 1.
Doelstelling
3
2.
Resultaten warmtemeting Wachtebeke
4
3.
Wat vooraf ging: 2007 - 2012 3.1.
Voorstellen Anders in gemeenteraad en OCMW
6
3.2.
Debatavond kernenergie
7
3.3.
Gemeenschappelijke aankoop energie
7
3.4.
Gemeenschappelijke aankoop isolatiemateriaal en workshop
8
3.5.
Infoavond zonnepanelen
9
4.
FRGE (Fonds ter Reductie van de Globale energiekost
9
5.
Energie en sociale huisvesting
10
6.
Energiearmoede
11
7.
Situatie in Wachtebeke inzake energiearmoede
11
8.
Toekomstige acties en beleidsvoorstellen
12
9.
Persartikels
13
10.
Premies
14
11.
ANDERS
16
Bijlagen
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
17
2
1. Doelstelling Meer en meer mensen hebben moeite om hun energiefactuur te betalen. De strijd tegen elke vorm van energiearmoede is voor ons een prioriteit, zeker op het lokale niveau. ANDERS Wachtebeke wil met dit dossier een overzicht geven van de stappen die we al genomen hebben, maar u vooral ook informeren over wat er allemaal mogelijk is om uw energiefactuur goedkoper te maken. Daarnaast is iedereen zich steeds meer bewust van de strijd tegen de klimaatverandering. Het grootschalige energieverbruik gaat gepaard met de uitstoot van schadelijke stoffen en dat laat zich op termijn voelen in ons klimaat. Europa lanceerde daarom zijn 20-20-20-doelstellingen: tegen 2020 wil men 20% hernieuwbare energie, 20% minder verbruik en 20% minder uitstoot van schadelijke stoffen. Voor ons land liggen de doelstellingen op het vlak van hernieuwbare energie (13%) en minder uitstoot (15%) iets lager; de vermindering wordt gemeten t.o.v. het referentiejaar 1990. Dat is een enorme uitdaging en vergt inspanningen op het vlak van rationeel energiegebruik (energiebesparende investeringen) en hernieuwbare energie (“propere energie” die er ook voor zorgt dat we iets minder afhankelijk worden van energietoevoer vanuit het buitenland). Voor elk van de drie bovenvermelde aspecten (energiearmoede, rationeel energiegebruik, meer hernieuwbare energie) speelt ook het lokale niveau een belangrijke rol. Energiearmoede moet actief worden begeleid door de lokale OCMW’s, rationeel energiegebruik kan worden ondersteund via gemeentelijke premies en andere initiatieven (bijv. een project binnen de sociale economie dat isolatiewerken gaat uitvoeren in woningen). Ook hernieuwbare energie kan via gemeentelijke premies een extra duwtje in de rug krijgen. Ook op dit vlak is er is nog heel wat werk te verrichten in Wachtebeke.
Een praktijkvoorbeeld Tania en Jan wonen nog maar net samen. Met hun spaargeld hebben ze wat meubeltjes gekocht. De badkamer vernieuwen is het eerstvolgende op hun lijst, tot een vriend hen erop wijst dat alle warmte van hun huis weglekt via hun niet-geïsoleerde dak. ‘Het milieu gaat naar de knoppen en jullie betalen je blauw. Vraag toch gewoon een isolatiepremie aan.’ Dat opent Tania en Jan de ogen. Door hun dak te isoleren besparen ze twee keer: een keer op de aankoop van de isolatie, dankzij de premie, en de rest van hun leven liggen de verwarmingskosten lager. Dat geld kan naar een mooie nieuwe badkamer! En het is beter voor het milieu, natuurlijk. Twee maanden later hebben Tania en Jan hun dak geïsoleerd. Ze besparen nu al een flinke smak geld op hun factuur. Goedkoper kan niet, denken ze, tot een vriend hen zegt: ‘Zitten jullie nog altijd bij die dure energieleverancier? Schandalige prijzen rekent die. Ik heb deelgenomen aan zo’n groepsaankoop. Ik betaal nu 200 euro minder per jaar.’ Toch nog eens googlen, denken Tania en Jan. Mensen als Tania en Jan, en alle anderen die worstelen met hun energiefactuur, verdienen onze steun. Daarom wil ANDERS verspilling tegen gaan en sparen we zowel de portemonnee als het milieu.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
3
2. Warmtemeting van 5 gebouwen in Wachtebeke Opzet: ANDERS Wachtebeke (oppositie) heeft de warmte-isolatie van enkele prominente gebouwen in de gemeente laten meten. We hebben in deze legislatuur al diverse malen aangedrongen bij het schepencollege om maximaal in te zetten voor isolatie van gebouwen, tevergeefs. Zoals bij de bouw van de jeugdlokalen, het plaatsen van zonnepanelen op het CCW, wij kozen er voor om eerst dit gebouw deftig te isoleren. We zullen jammer genoeg, gezien de dramatische financiële situatie van onze gemeentefinanciën, aan deze gebouwen de komende jaren weinig kunnen doen. In de nieuwe legislatuur dier aan komt stellen we als prioriteit gebouwen die in gemeentelijk bezit komen, te renoveren met degelijke isolatie. We hebben openbare gescand die wellicht gebouwen zijn met slechte isolatie. Welke gebouwen? Gemeentehuis, cultuurcentrum, jeugdhuis Kasseiken, oud rustoord , nieuw rustoord De Mey, sociale woningen in Warandewijk: een geïsoleerd en een niet-geïsoleerd huis. Persconferentie met lokale ANDERS-vertegenwoordigers en Bruno Tuybens, burgemeester van Zwalm en federaal volksvertegenwoordiger, die het project hier komen toelichten is. De resultaten van deze metingen tonen aan dat de openbare gebouwen op onze gemeente slecht geïsoleerd zijn. Wachtebeke zou op termijn geld kunnen sparen door de gebouwen van een betere isolatie te voorzien. Efficiënt verbruik is goed voor het milieu en de factuur van de burger.
Gemeentehuis
44
Cultuurcentrum
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
4
30
OCMW administratieve diensten
19
OCMW Rusthuis De Mey
11
Jeugdhuis ‘t Kasseiken
Met dank aan Mario Verhellen, Energiedeskundige , Isolatiedeskundige, Duurzaam bouwadviseur voor de metingen En ook dank aan sp.a Oost Vlaanderen en Bruno Tuybens die deze metingen mogelijk hebben gemaakt.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
5
3. Wat vooraf ging Wat deed ANDERS rond energie in de legislatuur 2007 -2012? 3.1
Interpellaties en voorstellen in gemeenteraad en OCMW –raad
3.1.1 Deelname aan klimaatwijken - project 15 juli 2007 De provincie Oost Vlaanderen organiseerde een actie rond klimaatwijken en deed een oproep aan alle gemeenten om daar aan mee te werken. Ons CD&V-VLD gemeentebestuur weigerde, naar verluidt omdat het initiatief kwam van de ANDERS-oppositie. De raadsleden van ANDERS deden de volgende jaren verwoede pogingen om het College te overtuigen om toch deel te nemen, maar tevergeefs.
3.1.2 Vraag Lia Bastiaens (Anders) in gemeenteraad van 3 juli 2008 over zonnepanelen Er werd in de milieu-advies-raad van 9/06/2008 gevraagd om vanuit de gemeente het initiatief te nemen voor gezamenlijke aankoop van zonnepanelen en/of zonneboilers. Wordt hierop ingegaan? Op de trefdag van het VVSG gaf de gemeente Schelle hierover informatie. Van de 8.000 inwoners hebben daar 133 gezinnen deelgenomen. Via intergemeentelijke samenwerking werd een zeer goede prijs bedongen voor de aankoop van panelen. Een intiatief dat kadert in duurzaam beleid.
3.1.3 Vraag Rosita Remorie (ANDERS) in gemeenteraad van 26 februari 2009 over deelname Earth Hour. Het WWF (World Wildlife Fund) organiseert op zaterdag 28 maart Earth Hour. De bedoeling hiervan is dat wereldwijd miljoenen mensen van 20u30 tot 21u30 de lichten doven. Een heel krachtig signaal waarmee WWF wil aantonen dat mensen, door samen te werken, wel degelijk een verschil kunnen maken in de strijd tegen de klimaatverandering. Heel wat steden en gemeenten over de hele wereld en ook in België hebben intussen al hun deelname toegezegd. Gemeenten kunnen dit doen door op een aantal plaatsen en aan gemeentelijke gebouwen de lichten te doven, maar ook door een oproep te doen aan alle inwoners om hieraan mee te werken. Wij vragen of Wachtebeke hier ook aan wil meewerken.
3.1.4 Vraag Rudy Van Vlaender (ANDERS) betreffende benutten premie Vlaamse overheid. Onze fractie verwacht antwoord op de vraag mbt het benutten van de premie van de Vlaamse overheid waardoor rationeel energieverbruik in sociale woningen wordt gestimuleerd. Op 9 januari 2009 keurde de Vlaamse ministerraad bijkomende middelen goed ten belope van 940.000 euro om het rationeel energieverbruik in sociale woningen te verbeteren. Met deze extra middelen kunnen in ongeveer 1.500 sociale woningen in Vlaanderen de nietenergiezuinige verwarmingstoestellen, zoals elektrische accumulatiekachels, vervangen worden door modernere energiezuinige toestellen. Met deze maatregel beoogt de Vlaamse regering op jaarbasis 500 ton minder CO2 te produceren, maar bovenal de energiefactuur van de sociale huurder aanzienlijk te verlagen. In de EGKS- en de Warandewijk staan ongeveer 200 huurwoningen waarvan de verwarming nog steeds dmv accumulatiekachels gebeurt. Welke stappen heeft schepen Vereecken, als bestuurder van de sociale huisvestingsmaatschappij Volkshaard, reeds gezet om met een deel van deze Vlaamse middelen de Wachtebeekse woningen te voorzien van een centraal verwarmingssysteem met een hoog rendements- of condensatieketel?
3.1.5 Vraag Lia Bastiaens (ANDERS) in gemeenteraad van 23 april 2009 over huishoudelijke energiescans Op de gemeenteraad van 5 juli 2007 werd onze vraag voor het deelnemen aan het project Klimaatwijken afgewezen en verkoos het CBS om deel te nemen aan de actieverplichting van Imewo voor het uitvoeren van huishoudelijke energiescans gedurende 3 jaar. Wat zijn de resultaten en hoeveel huizen werden er reeds gescand?
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
6
3.1.6 Vraag Rudy Van Vlaender (ANDERS) in gemeenteraad van 23 december 2009 betreffende premies voor dakisolatie. In hun budget 2010 voorziet Eandis, naast hun premies voor rationeel energiegebruik en energiescans, een bedrag dat zal worden aangewend in samenwerking met verschillende sociale huisvestingsmaatschappijen. Eandis heeft de intentie dakisolatie te leveren en te plaatsen in een groot aantal bestaande sociale woningen. Anders vraagt het CBS contact op te nemen met Volkshaard en na te gaan of ook Wachtebeekse woningen in aanmerking komen voor dit energiebesparend initiatief
3.1.7 Vraag Lia Bastiaens (ANDERS) 26 oktober ivm Energiejacht Provincie Oost Vlaanderen De provincie stuurde een mail naar de deelnemende OCMW's en welzijnsorganisaties en een nieuwsbrief met meer info over de campagne. In tegenstelling tot Klimaatwijken die ook naar de gemeenten gericht was, spitst de campagne Energiejacht zich toe op de OCMW's en de welzijnsorganisaties, om op die manier een publiek te bereiken van mensen die financieel meest baat hebben bij een besparing op hun energiefactuur. De OCMW's moeten zich dus inschrijven, maar de gemeente kan wel helpen door bv. de energiemeesters ter beschikking te stellen.
3.1.8 Gemeenteraad 27 mei 2010 Rudy Van Vlaender: dossier Storm en milieuvergunning Electrabel Windturbines We vernemen dat het College een negatief advies heeft geformuleerd tegen de 5 voorziene windturbines van Electrabel aan Langelede. ANDERS heeft zich duidelijk uitgesproken tegen de locatie voor deze 5 turbines. 304 mensen hadden een petitie getekend tegen deze locatie en daarenboven werden ook nog 119 standaard bezwaarschriften ingediend. De deputatie van Oost-Vlaanderen verleende op 12/05 ook een ongunstig advies betreffende de oprichting van de windturbines, het is dan ook te verwachten dat een zelfde houding zal worden aangenomen betreffende de milieuvergunningsaanvraag . Teven wensen wij meer informatie te krijgen over het ander windturbinedossier van Storm Development NV. Is er binnen deze NV een coöperatief model mogelijk met participatiemogelijkheid voor gemeente en inwoners?
3.2
Debat over kern-energie 2010 ANDERS heeft een open geest. Daarom organiseerden we een open debat over kernenergie met voor– en tegenstanders. Het werd een boeiend debat, waaruit we konden concluderen dat voor- en tegenstanders het er over eens waren dat kernenergie maar een beperkte toekomst van een paar tiental jaren meer heeft.
3.3
ANDERS acties voor gemeenschappelijke aankoop We geloven dat we samen sterker staan. Als consumenten hun krachten bundelen staan we veel sterker dan individuele klanten. Daarom zetten we met ANDERS sterk in op acties van gemeenschappelijke aankoop van noodzakelijke producten zoals energie. Hoe groter het volume, hoe lager de prijs. Onder dit motto doet ANDERS Wachtebeke mee aan de actie “samenaankoop (groene) energie”. Dat hierdoor effectief een serieuze prijsverlaging kan bekomen worden bewijzen eerdere acties. In de provincie Antwerpen stapten recent ruim 11.000 gezinnen in de samenaankoop, met een gemiddelde besparing van 200 euro per gezin (per jaar) als gevolg. We zoeken hoe we deze coöperatieve acties verder kunnen zetten op andere terreinen. Zoals…isolatie .
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
7
3.3.1 Gemeenschappelijke aankoop van energie 3.3.1.1 Stookolie We hebben sedert 2007 in 8 acties niet minder dan 688.224 liter stookolie gemeenschappelijk aangekocht. De acties worden tweemaal per jaar georganiseerd. Het aantal gezinnen dat intekent op onze acties neemt steeds toe,alhoewel we een kleine gemeente zijn (7200 inwoners) en een kwart van onze bevolking noodgedwongen met elektriciteit verwarmt (Warandewijk). De volgende aankoop gaat door in april van dit jaar
3.3.1.2
Gas –en elektriciteit ANDERS Wachtebeke is in januari 2012 bezig aan de derde gemeenschappelijke aankoop van gas- en elektriciteit . Om het voordeel maximaal te maken hebben we ons ditmaal aangesloten bij een grotere actie, nl. die van de provincie West Vlaanderen.
3.3.2 Gemeenschappelijke aankoop isolatiemateriaal april 2009 en workshop op 25 april 2009 We organiseerden een Anders-samenaankoop van isolatiemateriaal. Iedereen die had ingetekend op deze samenaankoopactie werd persoonlijk uitgenodigd op een workshop. De workshop ging door in een woning in aanbouw waarbij de knepen van het isolatievak werden uitgelegd en gedemonstreerd. Deze workshop kende een ruime publieke opkomst. De lesgever was een ervaringsdeskundige die, stap voor stap, de werkzaamheden voor en tijdens het isoleren toonde. Tijdens deze workshop werd getoond hoe je wind- en luchtdicht, maar damp-open kan isoleren en wat de mogelijkheden van papiersnippers zijn. Van niet te onderschatten belang is: goed isoleren! Isoleren is meer dan “isolatiemateriaal tussenproppen”. Hoe dikker je isoleert, hoe belangrijker het wordt om een aantal details niet uit het oog te verliezen. De interesse om gezamenlijk isolatiemateriaal aan te kopen was in 2009 nog te beperkt om duidelijke korting te bekomen; vandaag de dag zou een dergelijke actie wellicht meer succes kennen. De grootste energiebesparing realiseer je namelijk door je dak te isoleren. verbouwers.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
8
3.4
Infoavond zonne-energie april 2009
Deze avond werd georganiseerd door WAC in samenwerking met Velt-Meetjesland en de Gentse Milieuadvieswinkel. We kregen een algemene (deskundige) uitleg waarbij een zo breed mogelijk beeld werd geschetst van alle toepassingen van zonne-energie en de diverse systemen tegen elkaar werden afgewogen. Met een dergelijke basiskennis kon een geïnteresseerde zich een weg beginnen zoeken in de doolhof aan installateurs en fabrikanten van zonnepanelen en andere zonne-energiesystemen. Zonne-energie is beter voor het milieu dan energie uit aardgas of steenkool. Bij de productie van zonne-energie komen geen schadelijke stoffen in de atmosfeer. Maar wat is nu het verschil tussen thermische en fotovoltaïsche zonne-energie en wat kost een dergelijke installatie? Plaatsing van zonnepanelen zat in 2009 duidelijk in de lift. Mede door de ondersteuning van de Vlaamse overheid was het installeren van zonnepanelen bijzonder populair. In deze infosessie werden op een objectieve manier (= zonder commerciële bijbedoeling) verschillende systemen voor het verwarmen van water en voor de productie van elektriciteit via zonne-energie toegelicht. Je hoorde op welke termijn ze zijn terugverdiend, welke vergunningen je nodig hebt en welke subsidies en fiscale voordelen er bestaan.
4. FRGE (Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost) Je kan een premie krijgen, maar hoe betaal je de investering? Er mogen dan al wat premies beschikbaar zijn, je moet als particulier nog steeds de centen op tafel leggen om de investering in één keer te betalen. Voor mensen met een eerder beperkt inkomen is dit niet evident. De federale overheid heeft daarom het zogenaamde FRGE opgericht (www.frge.be). Dit “Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost” verstrekt goedkope leningen, bestemd voor structurele energiebesparende maatregelen, aan particulieren. De Vlaamse overheid ondersteunt dit initiatief door het invoeren van een Vlaamse waarborgregeling tot 95%, zodat de lokale entiteiten nagenoeg volledig zijn ingedekt voor de verstrekte leningen. Hierdoor valt voor de gemeenten ook elk argument weg om geen lokale entiteit op te richten. Het federaal fonds werd op 10 maart 2006 opgericht - Het Fonds verstrekt goedkope leningen voor structurele energiebesparende maatregelen aan particulieren. o Onder bepaalde voorwaarden (inkomen, hoofdverblijf, oud huis, ed) o Max. bedrag 10.000 euro o Zeer lage intrest (max. 2%) o De sociaal zwaksten vormen voor het Fonds een bijzondere doelgroep van particulieren. Deze leningen gebeuren via lokale entiteiten die zijn aangeduid door steden en gemeenten in overleg met het OCMW Voor onze gemeente verloopt dit via Veneco. FRGE staat in het nieuwe regeerakkoord als te regionaliseren.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
9
Vlaamse waarborg (door minister Freya Van den Bossche) Sinds vorig jaar ondersteunt de Vlaamse overheid dit initiatief door het invoeren van een Vlaamse waarborgregeling tot 95% - De lokale entiteiten zijn nagenoeg volledig ingedekt voor de verstrekte leningen. - Deze waarborgregeling is evenwel niet van toepassing op investeringen in zonnepanelen en energiebesparende maatregelen uitgevoerd door doe-het-zelvers. Wachtebeke is aangesloten bij FRGE met enthousiaste steun van ANDERS We willen promotie van de ‘Lokale Entiteiten’ (LE) Goede maatregel voor inwoners en milieu Goedkoop: gemeenten worden hiervoor vergoed door het fonds. ANDERS wil bekendheid van FRGE bij het grote publiek verhogen, want van de Wachtebeekse mensen die tot op heden een lening hebben aangegaan (14) behoort niemand tot de oorspronkelijk vooropgestelde doelgroep.
ANDERS wil meer inwoners aan een goedkope lening helpen via FRGE ANDERS vindt dat het hoog tijd is dat meer inwoners geïnformeerd worden over deze maatregel, die de gemeente zo goed als niks kost. In onze gemeente hebben tot nu toe slechts 14 gezinnen of alleenstaanden een lening aangegaan. Tevens is er niemand van de doelgroep (lage inkomens) bij. Hierin schiet onze gemeente duidelijk tekort. Dringende actie is dus nodig! ANDERS wil dat gemeenten en OCMW een heuse sensibiliseringscampagne lanceren zodat de voordelen van een lokale entiteit bij iedereen bekend zijn. ANDERS denkt hierbij in de eerste plaats aan de sociaal zwaksten. Deze mensen vormen voor het Fonds een bijzondere doelgroep. Uit de cijfers blijkt dat voor hen de drempel bijzonder hoog ligt.
5. Energie en sociale huisvesting Optimale isolatie en passief woningen: projecten in Warandewijk Huurders van de sociale huisvestingsmaatschappij behoren bijna per definitie tot de groep van mensen die het meeste baat hebben bij een energiezuinige woning: hoe minder energieverbruik, hoe minder uitgaven, en dus hoe betaalbaarder het wonen. Lokale huisvestingsmaatschappijen zoals Volkshaard in Wachtebeke moeten verder aangemoedigd worden om hun patrimonium optimaal te isoleren. Volkshaard is op het ogenbik bezig met een ambitieus programma van isolatie van ongeveer 250 woningen in de Warandewijk. Tegen eind 2012 zou dit afgewerkt zijn. Volkshaard kan dit doen door de forse financiële steun van de Vlaamse overheid voor de huisvestingsmaatschappijen: - Voor de energierenovatie van het sociaal huurpatrimonium werd in 2011 maar liefst 128 miljoen euro vrijgemaakt. - Verder heeft Eandis een dakisolatie-project gestart, specifiek gericht op dakisolatie bij huisvestingsmaatschappijen (2300 daken in 2010). - Sociale Verhuurkantoren krijgen 100% subsidie voor energiebesparende maatregelen die worden uitgevoerd aan woningen in beheer van het SVK. Maar.... er zijn nog sociale woningen die naar onze mening in aanmerking moeten komen voor dakisolatie, zoals de oude wijk. We willen vragen om een isolatie-plan op te stellen, dat maximaal gebruik maakt van de overheidssteun. Niet alleen de energiebesparing is hier van belang, ook de impact op de factuur voor de sociale huurder mag niet uit het oog worden verloren. Gemeenten kunnen ook financiële steun geven aan de huisvestingsmaatschappij die op hun grondgebied actief is, bijvoorbeeld onder de vorm van extra gemeentelijke subsidies. Indien een inhaalbeweging inzake isolatie nodig is, kan ANDERS hier voor pleiten. 5 woningen van de sociale huisvestingsmaatschappij Volkshaard worden in de Zwaluwlaan omgebouwd tot passiefwoningen met forse financiële steun van de Vlaamse regering.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
10
6. Energiearmoede bestrijden Energie is niet goedkoop, en steeds meer gezinnen ondervinden betaalproblemen. Diverse maatregelen garanderen echter dat gezinnen niet zomaar zonder energie kunnen komen te zitten. Om mensen bewuster te maken van de kostprijs van hun energie zijn er ook initiatieven om de mensen hierover maximaal te informeren.
Bestaande maatregelen om energie-armoede te bestrijden: 6.1 Budgetmeters Vooreerst zorgt Vlaanderen ervoor dat elk gezin recht heeft op 100 kWh gratis energie, plus 100 kWh per gezinslid. Deze maatregel is echter nog niet door iedereen goed gekend: 68% van alle gezinnen en slechts 58% van de gezinnen met de laagste inkomens weten dat ze hierop recht hebben. Mensen die in betaalmoeilijkheden komen riskeren dat ze door hun energieleverancier “gedropt” worden: de energielevering wordt met andere woorden opgezegd. Indien dit gebeurt voorziet de Vlaamse regelgeving dat Eandis de energielevering overneemt. Met andere woorden: men heeft de garantie om niet zomaar zonder energie te worden gezet. Men stelt vast dat het aantal sociale klanten in de meeste gemeenten jaar na jaar toeneemt. Als er dan betaalmoeilijkheden zijn, kunnen die via zogenaamde budgetmeters beter beheerst worden. Een budgetmeter laat toe om energieverbruiken via een systeem van voorafbetalingen op te volgen. Het systeem werkt met een betaalkaart die de klant eerst voor een bepaald bedrag moet opladen, en vervolgens kan hij dan voor het opgeladen bedrag energie verbruiken. Op die manier probeert men ook te vermijden dat er een nieuwe energie-schuld wordt opgebouwd. In Wachtebeke heeft men 48 budgetmeters voor elektriciteit en 13 budgetmeters voor gas opgesteld, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen actieve en niet-actieve meters (een budgetmeter kan op non-actief worden geplaatst als de woning bijvoorbeeld door iemand anders wordt bewoond). Ook op het vlak van actieve budgetmeters is een stijgende trend waar te nemen. Indien men ondanks het gebruik van de budgetmeter toch nieuwe energie-schulden maakt dreigt niet de onmiddellijke afsluiting, maar voorziet de Vlaamse regelgeving een minimumlevering van elektriciteit (10 ampère). Om technische redenen is een minimum-levering van aardgas niet mogelijk, maar hier heeft Freya Van den Bossche ervoor gezorgd dat het afsluiten van aardgas in de winterperiode 2010-2011 onmogelijk is (geen enkel gezin komt met andere woorden in de kou te staan door energie-armoede).
6.2 Eén energieloket Op Vlaams niveau onderzoekt Freya Van den Bossche hoe de uitbouw van lokale energieloketten gerealiseerd kan worden. Zodat inwoners op één plaats terecht kunnen voor alle vragen en adviezen m.b.t. wonen en energiebesparende investeringen aan de woning. Een vergelijkbaar initiatief gaat sinds vorig jaar uit van Eandis, waarbij Eandis aan gemeenten het aanbod doet om gemeentelijke premies en Eandis-premies via één loket te verwerken (in de praktijk gebeurt dit via de Eandis-klantenkantoren). Tot op heden maken slechts een 25-tal Vlaamse gemeenten gebruik van deze mogelijkheid. Los van de initiatieven van Vlaanderen en Eandis kan men lokaal op gemeentelijk vlak nu al pleiten dat ze ondersteuning bieden op het vlak van informatie en administratie bij de premieaanvragen.
6.3 Gebruik maken van de Milieuadvieswinkel Inwoners kunnen er terecht voor duurzaam planadvies. Wachtebeke is sinds 2005 één van de gemeenten waarvan de inwoners gratis terecht kunnen voor duurzaam planadvies bij de Milieuadvieswinkel . Voor Inwoners van Wachtebeke gelden de volgende stappen: • aantal uur gratis bouwadvies: 2u • procedure: adviescheque aanvragen bij Wachtebeke (Hans Van De Putte, 09/349.05.01 of
[email protected]) • De aanvraag moet goedgekeurd worden door de gemeente • Afspraak maken met de MilieuAdviesWinkel (09/242.87.59)
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
11
7. Enkele cijfers: Hoe is de situatie in Wachtebeke? Veel gemeenten voeren een aanvullend premiebeleid om hun inwoners aan te moedigen energie-investeringen te doen in hun woningen. Vlaanderen kent een isolatiegraad van haar woningen die vergelijkbaar is met het gemiddelde van een Zuid-Europees land. Dit is natuurlijk niet wenselijk. Veel gemeenten voeren dan ook een flankerend premiebeleid, vaak in aanvulling van het premiebeleid van Vlaanderen of Eandis. Een accuraat beeld vind je terug op www.energiesparen.be In de onderstaande tabellen kan men aflezen hoeveel klanten Eandis als sociale leverancier heeft in Wachtebeke en hoeveel budgetmeters er geplaatst werden. Wachtebeke geeft GEEN premies.
Lokale Entiteit FRGE
Energiearmoede
Lokale Premies
VENECO
99 sociale klanten
Nee
In onderstaande tabel kan je enkele indicatoren m.b.t. energiearmoede in Wachtebeke aflezen. Achtereenvolgens: het aantal sociale klanten, het aantal (actieve en niet-actieve) budgetmeters voor elektriciteit en gas, het aantal schorsingen dat werd uitgevoerd en tot slot het effectief aantal geschorste gezinnen op het jaareinde. De cijfers dateren van eind 2010. sociale klanten eind 2010 99
budgetmeters elektriciteit eind 2010
budgetmeters gas eind 2010
48
aantal schorsingen in 2010
13
aantal geschorsten eind 2010
0
1
aantal sociale klanten tov de bevolking 1,4
Wachtebeke » Energiearmoede » Aantal opgestelde budgetmeters ELEKTRICITEIT In deze tabel krijg je per gemeente de evolutie van het aantal actieve en niet-actieve budgetmeters voor elektriciteit tussen eind 2008 en eind 2010. actieve niettotaal actieve niettotaal actieve niettotaal 2008 actieve 2008 2009 actieve 2009 2010 actieve 2010 2008 2009 2010 28 11 39 31 15 46 33 15 48
Wachtebeke » Energiearmoede » Aantal opgestelde budgetmeters AARDGAS (ingevoerd vanaf 01/07/2009) In deze tabel krijg je per gemeente de evolutie van het aantal actieve en niet-actieve budgetmeters voor gas tussen eind 2009 en eind 2010. Merk op dat budgetmeters voor gas pas vanaf juli 2009 werden geïnstalleerd. actieve niet-actieve totaal actieve totaal niet-actieve 2009 2009 2009 2010 2010 2010 3 3 12 13 1
Wachtebeke » Energie » Lokale Premies In de onderstaande tabel, hebben we de lokale aanvullende energiepremies opgelijst. zonneboiler geen
zonnepanelen geen
groendak
geen
isolatie
geen
verbeteringspremie geen
hoogrendementsglas geen
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
condensatieketel geen
andere
geen
12
8. Toekomstige acties en beleidsvoorstellen van ANDERS We willen een structurele aanpak om de kosten voor energie voor al onze inwoners terug te dringen. Ook op gemeentelijk niveau kunnen er zaken gebeuren. We hebben een handicap, namelijk dat we voor de bestaande gebouwen, die nog vrij nieuw zijn, niet de financiële middelen hebben, om tot een grootscheepse isolatiecampagne over te gaan. Maar bij gebouwen die in de volgende legislatuur in gemeentelijk bezit komen, kunnen we dat wel realiseren. Zeker voor de drie aspecten (energiearmoede, rationeel energiegebruik, meer hernieuwbare energie) speelt het lokale niveau een belangrijke rol. Energiearmoede moet actief worden begeleid door het OCMW, rationeel energiegebruik kan worden ondersteund via gemeentelijke premies en andere initiatieven (bijv. een project binnen de sociale economie via Resoc dat isolatiewerken gaat uitvoeren in woningen). Ook hernieuwbare energie kan via gemeentelijke premies een extra duwtje in de rug krijgen.
ANDERS wil 10 accenten leggen : o
FRGE leningen maximaal stimuleren via OCMW naar doelgroep toe
o
Verder zetten door ANDERS van gemeenschappelijke aankoop gaselektriciteit, stookolie en andere gemeenschappelijke aankopen
o
Voorbeeldfunctie van gemeentelijke gebouwen inzake energiebesparingen bij nieuwe verwervingen van gebouweN
o
Invoeren van gemeentelijke premies voor isolatiewerken: een gemeentelijke nieuwe premie invoeren (bijvoorbeeld om nog meer in te zetten op isolatie).
o
Overeenkomst onderhandelen met sociale huisvestingsmaatschappijen om verder te gaan met isolatie van sociale woningen
o
Ingaan op aanbod Eandis om één loket te maken voor premies
o
Bevolking meer bekend maken met de diensten van de Milieuadvieswinkel
o
Elk gezin heeft recht heeft op 100 kWh gratis energie, plus 100 kWh per gezinslid. Deze maatregel is echter nog niet door iedereen goed gekend: 68% van alle gezinnen en slechts 58% van de gezinnen met de laagste inkomens weten dat ze hierop recht hebben. ANDERS wil een actieve politiek van het OCMW en gemeente om de gezinnen te informeren over hun rechten.
o
We willen dat de intercommunale IDM een biomassa-installatie installeert. Daarbij kiezen we natuurlijk voor een duurzame brandstof. En dus niet voor ingevoerde pellets.
o
Gezinnen die niet de middelen hebben om te investeren in isolatie huren vaak de meest energieverslindende woningen. Om deze mensen in energie-armoede vooruit te helpen, heeft Vlaams minister Van den Bossche het mogelijk gemaakt om jaarlijks 3.000 daken van slecht geïsoleerde huurwoningen te isoleren. Ook hier ligt een grote rol weggelegd voor ons OCMW.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
13
9. Persartikels
Inspraak plus juli 2010: standpunt ANDERS over windenergie Met z’n allen zijn we meer energie gaan gebruiken, terwijl de voorraad aan klassieke energiebronnen (aardolie, gas, kolen,…) afneemt. Er zijn dus zeker meer windturbines nodig in Vlaanderen, maar niet om het even waar en zeker niet waar het de omwonenden ernstig dreigt te hinderen of te schaden. Aanvankelijk werden de gunstige inplantingzones voor windturbines voorzien op/naast industriezones, in havencomplexen, verkeersknooppunten,… Dus in gebieden waar de plaatselijke impact op natuur, omgeving en omwonenden als minimaal kon worden beschouwd. De inplantingplaatsen van Electrabel zijn in strijd zijn met de geest van de geldende structuurplannen. Voor buitengebieden, zoals Wachtebeke, wordt gesteld dat de openruimte gebieden dienen gevrijwaard te blijven en dat waardevolle landschappen, zoals de zandrug Maldegem- Stekene, gekoesterd moeten worden. De door Electrabel voorgestelde locaties zijn om deze reden en vanwege te grote hinder voor de omwonenden niet aanvaardbaar. Tegen de locatie die de firma Storm vooropstelt hebben we geen bezwaar omdat die langs de Kennedylaan ligt en weinig hinder veroorzaakt voor omwonenden. Voor meer informatie: zie onze website www.wachtebekeanders.be
Publicatie in ons huis aan huis blad Inspraak Plus eerste nummer 2011 over project windturbines Storm fotosimulatie: Storm Development/Brussel Stand van zaken bouw windmolens en zonnepanelenveld in Wachtebeke. Vorig jaar liepen in Wachtebeke 3 aanvragen voor bouwvergunningen die druk werden becommentarieerd. Ondertussen heeft ook de Vlaamse overheid zijn standpunt bepaald en is het doek gevallen over 2 van de 3 projecten. Zowel de geplande zonnepanelenvelden aan de Langelede/Bosstraat, als de 5 windmolens van Electrabel in de Hoogstraat/Langelede werden door de gewestelijke stedenbouwkundige dienst geweigerd. Een gedeeltelijk gunstig advies kwam er wel voor de aanvraag van Storm Windpower. Twee van de 3 windmolens tussen Groenstraat en Kennedylaan kunnen worden gebouwd. De voorziene derde turbine, tussen Gebr.Naudtslaan en Kennedylaan, komt er niet wegens het feit dat deze op te korte afstand van het Kloosterbos zou worden opgetrokken. Bij de firma Storm loopt momenteel de aanbestedingsprocedure en wordt de bouwplanning voor het project uitgewerkt. In de loop van april zou er overleg komen met het gemeentebestuur en de omwonenden, om met hen concrete afspraken te maken over het bouwschema. Nadien wordt opnieuw een informatievergadering belegd om nogmaals de participatiemogelijkheden in het project voor de inwoners van Wachtebeke uit de doeken te doen. Tijdens de eerste informatievergadering (8/06/2010) gaf de firma te kennen dat zowel de gemeente als de inwoners van Wachtebeke de mogelijkheid zouden krijgen mee te genieten van de opbrengst van de windturbines. Er was sprake van de mogelijkheid in te tekenen op een langlopende obligatie met een jaarlijkse coupon waarbij het intrestpercentage afhankelijk zou zijn van het rendement van de turbines. Inschrijven zou kunnen met bedragen vanaf 50 euro tot 100.000 euro.
November 2011 Het Nieuwsblad Stookolie ANDERS weerom een succes WACHTEBEKE - Ondanks de zeer hoge prijzen van stookolie, mocht ANDERS weer rekenen op een ruime belangstelling voor hun achtste gezamenlijke aankoop van stookolie De actie is afgesloten met een gemeenschappelijke aankoop van 157.100 l wat een besparing van € 11.725 heeft opgeleverd. Een absoluut record, zo vertellen ze bij ANDERS, het vorige record lag rond de 100.000 l. Dit in een gemeente met nauwelijks 7.000 inwoners, waar een vierde van de woningen elektrisch verwarmd zijn (Warande-wijk), en waar de verwarming op gas ook al goed in ingeburgerd. In de acht acties die ze in vier jaar al organiseerden verkochten ze 688.224 liter wat een gezamenlijke besparing van € 47.623 opleverde. Naast het vast cliënteel waren er ditmaal veel nieuwe inwoners die een kleine bestelling plaatsten. De firma Albra uit Wachtebeke zal vanaf deze week beginnen met de leveringen. De volgende actie zal doorgang vinden in de loop van april 2012.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
14
10. Premies 10.1 Overzicht van de beschikbare energiepremies op boven-lokaal niveau Onderstaand overzicht geeft een beeld van de werken waarvoor momenteel premies beschikbaar zijn die boven-lokaal worden uitgekeerd, door: • de federale overheid (veelal via de belastingen), • de Vlaamse overheid (meestal via premies, maar ook via bijvoorbeeld kortingen op de Onroerende Voorheffing), • de provincie Oost-Vlaanderen en netbeheerder Eandis.
Het is evenwel zo dat onderstaande ijst een momentopname is, de federale premies zijn bijna allemaal afgeschaft, het is nog onduidelijk welke premies door de Vlaamse overheid zullen overgenomen worden en onder welke vorm. De voorwaarden van deze premies zijn voor elke inwoner van de provincie gelijk. Daarnaast zijn er grote verschillen op lokaal gebied. Wachtebeke geeft geen premies.
Algemeen
-
Energie en/of water besparen
-
Oost-Vlaamse aanvullende lening sociale lening bij de VMSW wanneer u uw woning wil renoveren sociale lening bij erkende kredietmaatschappij lid van vzw Sociaal Woonkrediet wanneer u een woning wenst te behouden of te verbouwen sociale lening bij het Vlaams Woningfonds wanneer u een woning wil renoveren Sociale lening met Gewestwaarborg bij aankoop, bouwen en/of verbouwen van een woning Vlaamse verzekering gewaarborgd wonen BTW-tarief van 6% voor de renovatie van woningen ouder dan 5 jaar Vlaamse korting op onroerende voorheffing voor woningen met een E-peil
Aardgaswasdroger
-
Netbeheerder Eandis - premie voor een aardgaswasdroger
Domoticasysteem
-
Netbeheerder Eandis - premie voor een domoticasysteem
Fotovoltaïsche zonnepanelen
-
Vlaamse groenestroomcertificaten
Windmolens
-
Vlaamse groenestroomcertificaten
Buitenzonnewering
-
Netbeheerder Eandis - premie voor buitenzonnewering
Dakisolatie
-
Federale belastingvermindering voor de plaatsing van dakisolatie Netbeheerder Eandis - premie voor dakisolatie Vlaams Energieagentschap - aanvullende premie voor dakisolatie (500 € - 1000 €) Vlaamse verbeteringspremie voor dakisolatie
Muurisolatie
-
Netbeheerder Eandis - premie voor buitenmuurisolatie
Hoogrendementsglas
-
Netbeheerder Eandis - premie voor superisolerende beglazing
Hoogrendementscondensatieketel
-
Netbeheerder Eandis - premie voor een condensatieketel op aardgas Vlaamse verbeteringspremie
Warmtepomp
-
Netbeheerder Eandis - premie voor een warmtepomp van het type bodem/water of water/water
Zonneboiler
-
Netbeheerder Eandis - premie voor een zonneboiler
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
15
Ventilatiesysteem met warmterecuperatie
-
Netbeheerder Eandis - premie voor ventilatiesystemen met warmterecuperatie
Energiezuinige woning – passiefhuis – nulenergie woning
-
Vlaamse korting op de OV voor woningen met een E-peil van 60
Thermostatische kranen
-
Netbeheerder Eandis
Toestellen met A-label
-
Netbeheerder Eandis – kortingsbon voor energiezuinige koelkast of wasmachine, enkel voor beschermde afnemers
Nuttige adressen en website’s voor premies www.energiesparen.be www.premiezoeker.be www.mineco.fgov www.milieuadvieswinkel.be www.ode.be ww.vreg.be www.innovatiesteunpunt.be www.belsolar.be www.belpv.be www.klimaat.be www.curieus.be/zonnepanelen
10.2 Beschikbare premies op gemeentelijk niveau • • •
De verschillende gemeenten voeren elk een eigen lokaal premiebeleid. sommige gemeenten hebben géén premiebeleid andere gemeenten komen origineel en zeer doelgericht uit de hoek Het premiebeleid wordt ingegeven door de eigen financiële draagkracht van de gemeente. Rijkere gemeenten slagen erin om een steviger premiebeleid uit te bouwen dan kleinere gemeenten of dan verstedelijkte gemeenten met een grotere kansarmoede problematiek.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
16
11. ANDERS Wachtebeke Dit is het eerste thematisch dossier van 6 die we dit jaar zullen afleveren. Dit nummer gaat over de maatregelen die we op onze gemeente nodig achten inzake energie. Het volgende dossier dat eind februari verschijnt gaat over mobiliteit, het dossier van de maand maart over sociaal beleid . ANDERS Wachtebeke werkt hard om een sociaal, ecologisch en betaalbaar alternatief beleid op te stellen voor WACHTEBEKE. Deze mensen werkten er aan mee: Lia Bastiaens
Marc Bogaert
Saskia De Ridder Gabriël De Roose
Angelique Moorhem Dirk Ongenae
Anita Van Cronenburg Rudy Van Cronenburg
Antoon De Baets
Jacques De Smet
Rosita Remorie
Erik Van Hoecke
Vera De Loose
Urbain Meers
Marika Tack
Sonia Van Lierde
Rudy Van Vlaender
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
17
Bijlagen Bijlage 1 Zonne panelen park okt 2010 Langelede en Bosstraat BEZWAARSCHRIFT
Aan College van Burgemeester en Schepenen .................................. Dorp 61 9185 Wachtebeke
Wachtebeke,
Betreft: Bezwaarschrift stedebouwkundige vergunning voor de bouw van een fotovoltaïsche installatie Langelede op de perceelnummers: Afd.2, sectieB, 1046, 1045a, 1043a, 1042, 1044b, 1041 en 1040. Geacht College, Bij deze teken ik bezwaar aan tegen de bouw van bovengenoemde installatie om volgende reden: 1. In het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan (ministerieel besluit 25/08/2009) zijn in de aanhef vermelde percelen gelegen in het noordelijk open ruimtegebied. Binnen het deelgebiedenbeleid van het PRS stelt men o.a. dat de verdere ontwikkeling van de N49 geen aanleiding mag geven tot een verdere verstedelijking van het openruimtegebied en dat bijkomende functies in dit gebied dienen geconcentreerd te worden in het E17 netwerk. M.i. is de bouw van een zonnepark een bijkomende functie welke niet thuishoort in dit ruimtegebied. Verder is in het PRS aangegeven dat de Moervaartdepressie en de door bebossing gekenmerkte dekzandrug Maldegem-Stekene dienen gevrijwaard te worden van landschapshinderende ingrepen. De plaatsing van 5.654 panelen op sokkels met een hoogte tot 3,74m en een omheining van 2,5 m is overduidelijk hinderlijk in het landschap. 2. In uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen stelde de Vlaamse overheid een ruim-telijke visie landbouw, natuur en bos op voor de regio Waasland, een regio waarin Wachtebeke zich planmatig situeert. Op 3/04/2009 keurde de Vlaamse regering de beleidsmatige herbeves-tiging van de bestaande gewestplannen voor 29.000 ha agrarisch gebied en een operationeel uitvoeringsprogramma goed. De betreffende percelen aan de Langelede werden herbevestigd als agrarisch gebied binnen deelruimte 1, Vlaamse Vallei, en maken tevens deel uit van het mo-zaïklandschap tussen Heidebos en Kloosterbos. Een zone waarvan in het uitvoeringsplan gesteld wordt dat er een structurele versterking dient aangelegd via stapsteenbossen tussen de bos-complexen Heidebos en Kloosterbos. De plaatsing van de panelen reduceert het beschikbare oppervlak met bijna 8.000 m² en maakt het resterend perceeldeel waardeloos voor agrarisch gebruik. De vermelde percelen, met een totale oppervlakte van 24.000m², zijn tevens niet meer bruikbaar voor de aanleg van een ecologische versterking tussen de bestaande bos-gebieden. Hopende dat u rekening houdt met deze bezwaren teken ik met de meeste hoogachting, Handtekening: .............................................................. Naam: ....................................................................................................................................... Adres: ........................................................................................................................................
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
18
BIJLAGE 2 BEZWAAR TEGEN WINDTURBINES LANGELEDE Wachtebeke, 12 mei 2010 Aan het College van Burgemeester en Schepenen, 9185 Wachtebeke Geachte burgemeester en schepenen, Betreft : windturbines in Wachtebeke Naar aanleiding van de bouwaanvraag van ELECTRABEL voor het plaatsen van 5 windturbines in Wachtebeke langs de N49, wensen wij hieromtrent, vanuit ANDERS, de volgende opmerkingen en bedenkingen te formuleren. Hebben we in Vlaanderen meer windturbines nodig? Met z’n allen zijn we, jaar na jaar, meer energie gaan gebruiken, terwijl de wereldvoorraad aan klassieke energiebronnen (aardolie, gas, kolen,…) afneemt. Bovendien, met de CO² die ze produceren, worden die ook verantwoordelijk geacht voor de opwarming van de aarde. Alternatieve, niet-vervuilende energiebronnen zijn nodig, zoals waterkracht, windenergie, zonne-energie, biobrandstofcentrales,… In België hebben we echter weinig hoogteverschillen, hetgeen de mogelijkheid van waterkrachtcentrales erg beperkt. Ook van zonne-energie mag er bij ons geen wonder verwacht worden, zodat biogasinstallaties en windturbines een essentiële bijdrage dienen te leveren in ons toekomstig energieaanbod. Er zijn dus zeker meer windturbines nodig in Vlaanderen, maar niet om het even waar. Op zich is dit goed en zelfs een noodzakelijke maatregel om Vlaanderen leefbaar en aangenaam te houden voor ons en de volgende generaties. Het is dan ook een spijtige zaak vast te stellen dat de huidig geldende voorschriften en regels voor inplanting van windturbines hiervan dreigen af te wijken. Inderdaad, aanvankelijk werden de gunstige inplantingzones voor windturbines gekozen op basis van windkaarten en werden de windturbines voorzien op/naast industriezones, in havencomplexen, verkeersknooppunten,…Dus in gebieden waar de plaatselijke impact op natuur, omgeving en omwonenden als minimaal kon worden beschouwd. Maar door de steeds hoger wordende masthoogte, is heel Vlaanderen nu een potentieel gunstig vestigingsgebied geworden en wordt nu eerder de stelregel gevolgd “wat niet expliciet verboden is, is toegelaten”. Zo worden vandaag inplantingplaatsen voorgesteld – en het plan van ELECTRABEL is hiervan een goed voorbeeld - die eigenlijk in strijd zijn met de geest van de geldende structuurplannen. Inderdaad, voor buitengebieden, zoals Wachtebeke, wordt gesteld dat de open-ruimtegebieden dienen gevrijwaard te blijven en dat waardevolle landschappen, zoals de zandrug Maldegem-Stekene, zo typisch voor Meetjesland en Waasland, gekoesterd moeten worden. In lijn hiermee moet de economische ontwikkeling van Wachtebeke zich beperken tot lokale diensten, kleinhandel, hoevetoerisme, en recreationeel verblijfstoerisme in landelijke omgeving. Maar wat blijft er over van de toeristische waarde van een streek waarin zoevende en pulserende windturbines het landelijk uitzicht bezoedelen? En vermits –terecht – aan “clustering” van windturbines gedaan wordt, dwz dat bestaande parken verder uitgebreid worden met nieuwe exemplaren, kan bovendien verwacht worden dat de nu geplande windturbines binnen afzienbare tijd het gezelschap zullen krijgen van nieuwe exemplaren. Is één en ander niet in strijd met het “open ruimte gebied met toeristische waarde” dat in het structuurplan beoogd wordt? We hebben inderdaad meer windturbines nodig in Vlaanderen maar niet om het even waar en zeker niet waar het de omwonenden dreigt te hinderen of te schaden. En dat er hinder uitgaat van windturbines is een feit, dat in Vlaanderen blijkbaar nog steeds schromelijk onderschat wordt. Er is niet alleen de lawaaihinder voor de directe omgeving maar ook het gereflecteerde lawaai en het irriterende, intermittente gezoef van de windturbines, hetgeen zich, afhankelijk van weersomstandigheden en windrichting, tot op grote afstand laat horen. Gelukkig bestaan er vandaag ernstige wetenschappelijke studies die de hinder en gevaren van windturbines voor de omwonenden onderzocht hebben. In het licht hiervan komt de minimale afstand van 250m, die de Vlaamse overheid vandaag hanteert, als ontoereikend naar voor. Het is niet duidelijk waar de Vlaamse administratie dit cijfer vandaan haalt, maar het wordt door geen enkele wetenschappelijke studie bevestigd en bovendien is er geen enkel ander land ter wereld dat een dergelijk lage afstand hanteert. De meeste studies komen tot de slotsom dat een minimale afstand van 1500-2000m te respecteren is om zich buiten de “hinderzone” te bevinden. Heel wat West-Europese landen hebben hieruit hun conclusies getrokken en hun minimale afstand aangepast (Duitsland 1200m, Frankrijk 1500m,…). Een dichtbevolkt land als Nederland hanteert als minimum afstand=4 maal de masthoogte (of 400m in ons geval). Vlaanderen blijft dus met 250m achterna hinken (in Wallonië 350m). Feit is dus dat, met de in Vlaanderen gehanteerde afstand van 250m, belangrijke hinder voor de omwonenden gegarandeerd is, en dat, eens goedgekeurd, het kwaad geschied is. Er rest de omwonenden dan niets anders meer dan langdurige en kostelijke juridische stappen (cfr de ervaring opgedaan in Oostakker,…). Het is frustrerend vast te stellen dat de regelgeving bij ons blijkbaar geen conclusies trekt uit de ervaring van de omwonenden van bestaande windturbine-parken, waar aantoonbare geluidshinder optreedt op afstanden zelfs groter dan 250m. En wat baat het turbineparken te bouwen als hierdoor de gezondheid van de omwonenden geschaad wordt? Om al deze redenen menen we dan ook dat, alhoewel windturbines in Vlaanderen noodzakelijk zijn, het helemaal niet aangewezen is ze te plaatsen op de door ELECTRABEL in Wachtebeke voorgestelde locaties.
Dossier betaalbare energie ANDERS Wachtebeke 24 januari 2012
19