Doortrapper __________________
__________________
____________ ____maandnummer
IN DIT NUMMER Mijn slechtste fietspad Stoplichtdiscriminatie? Sluipverkeer in Houten Masterplan voor Dummies
en verder Werkgroep Leidsche Rijn Zeven fietsbruiden zoeken partij Alles over fietsverlichting Vraag de politiek Nieuwsbrief van de Fietsersbond Afdeling Utrecht Jaargang 28-3 Fietsersbond Afdeling Utrecht Postbus 2828
Augustus 2005
Doortrapper
Colofon De Doortrapper is een uitgave van de Fietsersbond Afdeling Utrecht en omstreken en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2300 exemplaren.
_
Bestuur Afdeling Utrecht Voorzitter Karin Luidens Secretaris Beatrice Beurs
[email protected]
Redactie Mieke de Bruin, Bas van Eerd, Dennis Hurkmans, Siard van der Meer, Hans Muller 030 294 95 42
[email protected]
Drukwerk Drukkerij van Mechelen bv Website Afdeling Utrecht Jan Willem Nienhuis Thomas Ribbrock http://www.fietsersbond.nl/utrecht
[email protected]
Onderafdelingen Utrecht Jan van der Horst (ma/di/wo-ochtend) 030 291 81 20
[email protected]
http://www.fietsersbond.nl/utrecht Nieuwegein Clarion Wegerif 030 605 30 99 http://www.fietsersbond.nl/nieuwegein Houten Paul Lammers 030 296 50 42
Penningmeester Erik Nienhuis Vrijwilligerscoördinatie Alies van Loon
[email protected]
Regiocoördinatie Jan van Embden
In deze Doortrapper:
pag. 1 Mijn slechtste fietspad 3 Stoplichtdiscriminatie? 5 Houten: sluipverkeer weg! 7 Utrecht stad in het kort 8 Werkgroep Leidsche Rijn 9 Ingezonden brief 9 Hoera in Ruisdaelstraat 10 Masterplan voor dummies 12 Dat gaat fout 13 Zeven fietsbruiden 14 Alles over fietsverlichting 15 Vraag de politiek 15 Autovrije zondag 17 IJsjesfietsen Achterlichtje (column) 18 Agenda
[email protected]
http://www.fietsersbond.nl/houten Maarssen Rieke Harinck 0346 56 92 32
[email protected] Niets uit deze Doortrapper mag worden vermenigvuldigd en/of gebruikt zonder schrijftelijke toestemming van de redactie.
Voorplaat: Vanwege de omslachtige route Voordorp-Huizingalaan steken veel fietsers de Kardinaal de Jongweg langs het spoor over (foto Hans Muller)
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
‘Mijn slechtste fietspad’ in Utrecht De Fietsersbond heeft begin mei het landelijke ‘Meldpunt mijn slechtste fietspad’ ingesteld. Doel is gemeenten en andere wegbeheerders met een klachtenregen te bewegen om slecht wegdek van fietspaden aan te pakken. Het gaat om ontwrichte tegels, hobbelige klinkers, boomwortels die door asfalt steken enzovoort. Er zijn tientallen meldingen over de stad Utrecht binnengekomen. Wie alles wil zien, kijkt op www.fietsersbond.nl/ meldpunt en kiest gemeente Utrecht. Intussen werkt het meldpunt voor Utrecht alleen door bemiddeling van onze afdeling, want de gemeente heeft geen centraal mailadres. De wegbeheerder Verzakt!, zuidkant Weg vertelde me dat het bij enkele van de zware der Verenigde Naties klachten (die ook meermaals zijn geuit) gaat om ( foto Hans Muller) plaatsen die nog dit jaar of in 2006 geasfalteerd worden. Dit in het kader van groot onderhoud of vervanging van de riolering. Maar er zijn ook ‘slechtste paden’ waar de wegbeheerder wacht op besluitvorming over reconstructies. Dienst Stadsbeheer, waaronder het wegbeheer valt, geeft liever geen geld uit aan plaatsen waar toch alles op de schop moet. Slechte paden in de Uithof Op 10 mei ging het Meldpunt van start met de symbolische verbetering door de Fietsersbond van het Oxfordpad in de Uithof. Het sneeuwde er al klachten over, maar intussen is het hele fietspad verlegd naar een tijdelijk veel te smal traject. Na aanleg van de nieuwe busbaan komt het definitieve pad in asfalt terug. Zeer slecht zijn ook de fietspaden langs de Weg tot de Wetenschap en de Laan van Maarschal- Hobbelpad A. van Ostadelaan kerweerd. Daar lapt de wegbeheerder de (foto Hans Muller) oude tegeldekken nog maar provisorisch op omdat beide fietspaden van plaats (kunnen) verschuiven bij de aanleg van de busbaan CS – Pelikaanstraat – Koningsweg – Uithof.
1
Doortrapper
Stootranden op de kruising Groenedijk en HOV-baan in Leidsche Rijn (foto’s Hans Muller)
Andere euvelpaden Veel stemmen gingen naar het tegelpad op Kanaleneiland langs het Merwedekanaal bij de Socratesbrug en de Balijebrug. Beide delen krijgen nog dit jaar asfalt. Op de Nijverheidsweg gaat hetzelfde gebeuren. Het fietspad naar de De Meernbrug nabij de Wartburg schuift iets op bij de aanleg van de fly-over over het 24 Oktoberplein en krijgt dan asfalt. Het smalle tegelpaadje nabij de Israëlslaan aan de Adriaan van Ostadelaan wordt ook geasfalteerd. Het kruispunt van de Groenedijk met de HOVbaan in Parkwijk werd slechts eenmaal genoemd maar daarover kregen we al eerder enorm veel klachten. De stedelijk verkeersvertegenwoordiger in de wijk heeft toegezegd deze bandenbreker te laten opruimen. Zeer slecht is verder de toestand van het pad aan het 5 Meiplein zijde park Transwijk en de oversteek over de trambaan. Die staat bij en na regen onder water. De wegbeheerder wil ook dit stukje fietspad asfalteren en de oversteek over de trambaan laten ophogen. Opworteling Een aparte categorie knelpunten vormen de hobbels door boomwortels. Hier scoorden delen van de Amsterdamsestraatweg (aan weerszijden van De Lessepsstraat), de Royaards van den Hamkade (tussen Thorbeckelaan en Marnixlaan) en de Cartesiusweg met meerdere inzenders. Hetzelfde geldt voor de Moldaudreef. De stedelijk wegbeheerder heeft zijn wijkopzichters opdracht gegeven de hobbels weg te frezen. Vooral de asfaltpaden van de eerste generatie (begin jaren negentig) zullen steeds weer last krijgen van opworteling. Tegenwoordig streeft de wegbeheerder voor nieuwe asfaltpaden naar het boomvrij houden van de berm of bermverbreding, want er bestaat nog steeds geen afdoend middel om fietspaden te beschermen. De rijbaan heeft zelden last van opworteling, maar funderen we fietspaden net zo zwaar als de rijbaan, dan gaan tal van bomen dood.
2
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
Verkeerskundige knelpunten De wijkbureaus antwoordden desgevraagd dat dit soort meldingen in september wordt voorgelegd aan de stedelijke afdeling Verkeer. Het gaat om de slechte bereikbaarheid van de studentenflats aan de Ina Boudier Bakkerlaan vanaf het Ledig Erf, al eerder bekend uit Moldaudreef, oostzijde, vervaarlijke wortelinspraakavonden over het hobbels en kapot asfalt (foto Dirk den Hamer) wijkverkeersplan. Een ander verkeerskundig knelpunt is de slechte verbinding tussen Voordorp en de omgeving van de Huizingalaan. Hier moeten fietsers de Kardinaal de Jongweg illegaal voorlangs de spoorwegovergang oversteken (zie de omslagfoto). En dan een conflict tussen fietsers onderling. Als fietsers vanaf de Museumlaan in noordelijke richting de Biltstraat oversteken bij groen licht, worden ze geconfronteerd met hard doorrijdende fietsers uit de Berekuil die ook groen hadden. Als uitsmijter: in de Uithof staan op de Toulouselaan en de Zandlaan vaak auto’s op fietspaden geparkeerd. De universitaire wegbeheerder deelt ons mee dat de overlast deze zomer met een pakket maatregelen wordt teruggedrongen. Jan van der Horst, stafmedewerker afdeling Utrecht
Stoplichtdiscriminatie van fietsers? Veel fietsers ervaren de afstelling van verkeerslichten in Utrecht als ergerlijk. Dit blijkt uit de recent gehouden enquête van de Fietsersbond over het fietsbeleid van de gemeente Utrecht. Fietsers vormen vaak de grootste groep weggebruikers, maar krijgen het minste groen licht. Dit ervaren fietsers als onrecht. Het rapport ‘Groener licht voor de fietser’ (te vinden op onze website) onderzoekt of dit gevoel op objectieve feiten berust. Normen en fietsroutes In het rapport worden twee hoofdfietsroutes onderzocht. En wel de routes tussen het Centraal Station en de Berekuil en tussen het station en het UMC in de Uithof. In beide richtingen telden vrijwilligers op 17 kruisingen de aantallen fietsers, auto's en bussen die in de spits passeerden. De gemiddelde wachttijd en doorrijkans voor fietsers werden hieruit berekend. Jan van Embden van de werkgroep Verkeer en Politiek schreef met de 3
Doortrapper
resultaten een lijvig verslag met aanbevelingen voor een verbeterde verkeersdoorstroming. De titel ‘Groener licht voor de fietser’ verwijst naar een vorige inventarisatie van de fietsersbond in Utrecht uit 1995: ‘Groen licht voor de fiets’. Hieruit bleek dat fietsers op meer dan 20 procent van de kruisingen langer moesten wachten dan de norm bij fietsvriendelijk beleid (Tekenen voor de fiets, ontwerpwijzer voor een fietsvriendelijke infrastructuur, 1993 CROW). Ook nu blijkt dat de afstelling van verkeerslichten in strijd is met de landelijke normen voor fietsers en met het fietsbeleid van de gemeente. Het rapport toont aan dat het gevoel van discriminatie van fietsers in Utrecht terecht is. Effectiviteit van verkeerslichten Vijf van de 17 verkeerslichten worden als niet nuttig beoordeeld, voor de veiligheid en doorstroming zou een voorrangsbord volstaan. Fietsers hebben dat vlug door en rijden hier massaal door rood. Bij zes kruisingen lag de kans op groen licht voor fietsers tussen de 14 en 50 procent. Grote aantallen fietsers moeten daar wachten op enkele kruisende auto's. Fietsvriendelijk afgestelde verkeerslichten kent Utrecht ook. Een oversteek van de Biltstraat waar fietsers met detectielussen in het wegdek worden gedetecteerd is een voorbeeld hiervan. Ook op het Smakkelaarsveld waar veel HOV-bussen de fietsroute kruisen komen korte wachttijden voor. Het kan dus wel. Aanbevelingen In het rapport wordt voorgesteld om drie verkeerslichten op te heffen, en de overige beter af te stellen. Kortere cyclustijden voldoen vaak voor een betere doorstroming voor alle verkeer. Vertragingen voor fietsers kunnen zo met een factor twee à drie omlaag, de maximale wachttijden dalen met ongeveer 40 procent. Gemiddelde wachttijden halveren, maar komen nog steeds flink boven de door de gemeente gestelde norm van 20 seconden per kilometer.
Jan van Embden (l) maakt wethouder van den Bergh (m) en Peter-Jan Kleevens (hoofd stedelijke verkeersbeheersing, r) aan het lachen. Aanbieding rapport op 14 juni, Stadhuis (foto Dennis Hurkmans)
In juni is het rapport met groene, oranje en rode drankjes aangeboden aan verkeerswethouder Van den Bergh. In verschillende kranten verschenen 4
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
daarna stukken over de verkeerslichten in Utrecht. Op voorstel van de Fietsersbond zal een student van de Verkeersacademie in Breda de onderzochte verkeerslichten evalueren. In zijn stage bij de afdeling Verkeer en Vervoer van de gemeente zal een verbeterde afstelling van de lichten en de verkeersdoorstroming worden onderzocht. Bas van Eerd
Houten: meevaller na actie ‘Weg met het sluipverkeer’! Dagelijks maken veel fietsers, waaronder nogal wat scholieren, gebruik van de fietsroutes tussen Houten en Utrecht. Daarbij ondervinden ze veel last van soms gevaarlijk sluipverkeer. De routes langs het spoor naar Lunetten (Oud-Mereveldseweg) en over de Mereveldseweg (Marsdijk) zijn de belangrijkste met het meeste sluipverkeer. Al jaren vragen fietsers en de Fietsersbond afdeling Houten aan de gemeente Houten om de fietsveiligheid te verbeteren, bij voorkeur door een afsluiting van die routes voor auto’s. Tot voor kort zonder enig resultaat!
Handtekeningenactie bij het spoor, april (foto afd Houten)
Actie Met de leus ‘Weg met het sluipverkeer’ heeft de afdeling Houten daarom op 4 april opnieuw actie gevoerd. In krap twee uur waren er 587 handtekeningen verzameld. Een prima resultaat, waarbij nog de spontane opmerkingen komen, bijvoorbeeld of we er niet elke dag wilden gaan staan. Er was veel steun voor de eis: ‘Uitbreiding van het rijverbod voor auto’s tot beide rijrichtingen tussen 7.00 en 10.00 uur en tussen 15.00 en 19.00 uur voor de routes Mereveldseweg én Lunetten’. Bunnik helpt Kort na de actie zijn de handtekeningen aan de gemeenteraad van Houten aangeboden, tot dusver zonder veel reactie. Dat had ook te maken met een maatregel van de buurgemeente Bunnik, die op haar deel van de route (Marsdijk) het bestaande rijverbod voor auto’s wel ‘verdubbelde’ tot beide richtingen. De gemeente Houten kondigde deze maatregel twee 5
Doortrapper
dagen na onze actie in het Houtens Nieuws aan. Belanghebbenden werden opgeroepen om een ontheffing aan te vragen. Hoe toevallig! Nou was dit niet de eerste keer dat de fietsers uit Houten het moeten hebben van de verbeteringen van de gemeente Bunnik. Zoals in de afgelopen jaren op de Marsdijk de instelling van een maximum snelheid van 60 km, de aanleg van twee drempels en het aanbrengen van verlichting. Daarom hebben we de wethouder Verkeer van Bunnik, Hoitink, begin januari als dank een bloemetje aangeboden. Veiliger maar onvoldoende Met ingang van 15 juni is de ‘verdubbeling’ van het rijverbod door Houten ingevoerd. Omdat teveel automobilisten het rijverbod negeerden, heeft de politie van Houten op verzoek van de Fietsersbond controles uitgevoerd, waarbij in korte tijd veel bekeuringen zijn uitgedeeld. De politie heeft beloofd door te gaan met de controles. Uiteraard is de route via de Marsdijk nu in de spits veiliger geworden, maar het is nog volstrekt onvoldoende. Buiten de tijden van het nieuwe rijverbod rijden er nog teveel auto’s op de route. Nieuwe acties nodig Fietsersbond afdeling Houten wacht de effecten van de controles na de vakantie af. We denken dat er nog wel meer actie nodig is om de volgende eisen te realiseren: • invoering van maximumsnelheid 60 km in het buitengebied • uitbreiding van de rijverboden op de belangrijkste fietsroutes • regelmatige controles van de bestaande rijverboden • verbetering van het onderhoud van de routes. De gemeente Houten heeft in jaren zo goed als niets gedaan voor haar fietsers op de route(s) naar Utrecht. Een gemeente die graag dé Fietsgemeente van Nederland wil zijn, moet dat verdienen, ook buiten de Rondweg! Richard Makkinga, Werkgroep Buitengebied Fietsersbond Houten Meedenken, meedoen, meeorganiseren?
[email protected]
Utrecht Stad in het kort Fietsers Lunetten ploegen door grind Bij het opknappen van enkele fietspaden in Lunetten heeft de gemeente na het aanbrengen van nieuw asfalt overvloedig met grind gestrooid. Het is kennelijk de bedoeling dat het losse grind door de fietsers wordt 6
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
‘ingereden’. Maar een fiets is nou eenmaal geen auto en dus ligt al het losse grind er na maanden nog steeds. Dat fietst zwaar en levert bovendien slipgevaar op, met name op het pad bij kinderboerderij De Koppel. Je moet daar door centimeters diep grind fietsen. Uit navraag bij de gemeente blijkt dat het hier niet gaat om nieuw beleid. Maar dat het enkele maanden duurt, is nou ook weer niet de bedoeling. Na de zomervakantie zal het overtollige grind worden weggehaald. Nieuwe stallingen W. Arntszkade en Nieuwe Keizersgracht Omwonenden van de Willem Arntszkade (bij de Kardinaal de Jongweg) hebben een fietsenstalling aangevraagd bij het Parkeerbedrijf Gemeente Utrecht (PGU). De Nieuwe Keizersgracht (zie Doortrapper mei 2005) zag zijn aanvraag inmiddels gehonoreerd. Over een paar maanden staat de stalling er op de hoek met de Abraham Bloemaertstraat, goed voor 36 fietsen. Wilt u ook zo’n stalling? Kijk op www.milieupunten.utrecht.nl. Het Milieupunt zorgt dat aanvragen gebundeld naar het PGU gaan voor overleg in september. Siard van der Meer Extra fietstunnel onder spoor?
Simulatie van de tunnel westzijde (figuur Jorn Westhof)
De spoorlijn tussen Van Sijpesteijntunnel en Bleekstraat vormt een vervelende barrière tussen binnenstad en Utrecht-West. N. Beetsstraat met busbaan, oostzijde Met de nieuwe wijk Parkhaven bij van voorgestelde tunnel (foto Hans de Veilinghaven wordt de behoefte Muller) aan een extra doorgang voor fietsers nog groter. Het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan voorziet in een nieuwe ‘gewenste hoofdfietsroute 2006-2015’ (GVVP 2005, Kaarten 7
Doortrapper
6 en 7) in het verlengde van de Van Zijstweg. JornWesthof (@hotmail.com), student Civiele Techniek aan de Hogeschool van Utrecht, zoekt de oplossing zuidelijker, tussen Nicolaas Beetsstraat en Jeremias de Deckerstraat. Volgens zijn afstudeerverslag moet het een fietstunnel en geen brug worden. Bij een tunnel is het hoogteverschil namelijk kleiner waardoor de toegangshellingen korter kunnen. Het nieuwe fietspad duikt onder de busbaan langs het spoor (Adama van Scheltemabaan) door. Westhof schat dat er zo’n 13200 fietsers per etmaal de tunnel zullen nemen. Die kan in stappen worden aangelegd, onder een buizendak dat door de spoordijk heen wordt geperst. Hans Muller
Knelpuntengroep Leidsche Rijn van start Oproep en knelpunten De oproep aan leden van de Fietsersbond in dit nieuwe stadsdeel leverde vier vrijwilligers op. Van Terwijde en Vleuten tot Parkwijk gaan zij gezamenlijk knelpunten aankaarten bij de betreffende instanties. Ook de fietscoördinator van het projektbureau Leidsche Rijn reageerde. Voor de actie ‘Met de Fiets naar de Winkel’ stond de afdeling op 4 juni met een kraam in winkelcentrum Parkwijk. Veel mensen in Leidsche Rijn trotseerden het slechte weer en kwamen hun ergste verkeersknelpunten opgeven. De kruising van de Groenedijk en de HOV-strook op de Langerakbaan en het Vleutense knooppunt van Haarrijnse Rading, Hof Terweydeweg en Hindersteinlaan bleken het beruchtst. Meedoen? De knelpuntengroep Leidsche Rijn kan dus meteen flink aan de slag. Uitbreiding van menskracht blijft wenselijk. Wil je meehelpen de situatie in je eigen woonomgeving of op je woon-werkroute te verbeteren, mail naar
[email protected] of bel 252 04 40 (onze secretaris Beatrice Beurs). Alies van Loon, vrijwilligerscoördinator
Ingezonden brief: Dure fietstrommel Als lid van de Fietsersbond juich ik jullie inventarisatie van de behoefte aan een fietstrommel of buurtfietsenstalling zeer toe. In principe zou ik heel blij zijn met een fietstrommel. Wij hebben een huishouden met twee volwassenen en twee kinderen en geen eigen schuur of achterom. Door het risico van diefstal zijn wij genoodzaakt elke avond onze fietsen in de gang binnen te zetten. Een fietstrommel zou een uitkomst zijn. Echter tegen de € 400,- per jaar voor de stalling van vier fietsen, is voor ons 8
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
teveel om op te brengen. Jammer, want wij zijn niet in het bezit van een auto en zouden daar graag voor beloond worden door onze fietsen voordelig te kunnen stallen. Hartelijke groet, Pauline Haeck
Gematigd hoera in Ruisdaelstraat Bewoners van de Jacob van Ruisdaelstraat ontvangen in april van Wijkbureau Oost de mededeling dat het speelplaatsje in hun straat moet wijken voor een autoparkeerplek. Dit om elders verdwenen parkeerruimte te compenseren. Mariecke van der Glas reageert met een pleidooi voor meer fietsklemmen en wat groen, tegen een parkeerplaats. Het eerste antwoord is negatief, maar na een tweede ronde krijgt zij van het wijkbureau een toezegging voor zes nieuwe fietsklemmen. De Doortrapper gaat op bezoek in haar bovenwoning. Mariecke van der Glas (foto Dennis Hurkmans)
Tevreden over de uitkomst? ‘Ja en nee. Zes klemmen lijkt me lang niet genoeg, en er is ook ruimte voor meer. De meeste mensen willen hun fiets dichtbij huis neerzetten. De benedenwoningen hebben wel een schuurtje in de achtertuin, maar geen achterom. En de fietsenstalling verderop heeft alleen nog plaats bovenin, en ik kan mijn fiets niet zo hoog tillen. Maar ik ben wel blij dat er geen parkeerplek komt. Er is ook helemaal geen gebrek aan parkeerplaatsen in de straat na het invoeren van het betaald parkeren. Vroeger hadden we hier parkeeroverlast als FC Utrecht speelde, maar tegenwoordig worden de straten afgesloten met paaltjes en hekken en dat werkt heel goed. Sinds ongeveer driekwart jaar is het betaald parkeren. Eerst alleen het deel van hier tot de Jan van Scorelstraat. Stonden de zijstraatjes verderop volgeparkeerd. Maar daar is het nu ook betaald parkeren met als gevolg dat men de auto in Rijnsweerd neerzet. Het schuift gewoon op.’ Fietsonvriendelijk ‘Ik vind dat de gemeente een heel fietsonvriendelijk beleid voert. De beperkte nachtopenstelling van de U-stal bijvoorbeeld. Van mij zijn al acht fietsen gestolen. Een keer kwam ik vijf over twaalf bij de stalling op het 9
Doortrapper
Vredenburg, het personeel was dus maar net vertrokken. En mijn fiets was weg. Ik was woest! Een dagelijks terugkerende irritatie is dat een aantal kruispunten over weinig opstelruimte en capaciteit voor fietsers beschikt, en dat je vaak heel lang staat te wachten. Bijvoorbeeld op het Westplein, waar ik dagelijks kom op weg naar mijn werk in Oog en Al. En ook het kruispunt bij de Stadsschouwburg is verschrikkelijk. En de Burgemeester Reigerstraat blijft een probleem, met al die bussen, auto's en fietsers die elkaar weinig ruimte gunnen. Zelf heb ik trouwens ook een auto. Mag dat eigenlijk van jullie? O, gelukkig... Maar ik doe vrijwel alles op de fiets. Een fiets heb ik nodig, mijn auto is luxe.’ Dennis Hurkmans
Masterplan Stationsgebied voor Dummies Het Masterplan brengt het water in de Catharijnesingel terug en moet het Stationsgebied opfrissen. Maar diverse fietsverbindingen verdwijnen of verslechteren. Het Informatiecentrum Stationsgebied op het Vredenburg heeft een fraaie maquette en animatie. Daar zie je de schade. Lees en huiver. Verdwijningen Er blijft langs de Catharijnebak (straks: met water) in de omgeving van het station maar één fietspad of -route over. Daar moet al het doorgaande en bestemmingsverkeer per fiets overheen. Hoe komt dat? 1. De Rijnkade vervalt als fietsverbinding. Fietsverkeer tussen Amsterdamsestraatweg en Utrecht-Zuid moet heen en weer slalommen over de heropende singel en daarbij steile oeverhellingen nemen. 2. Het fietspad bovenlangs de Catharijnekade verwijnt ook: fietsers moeten onderlangs de nieuwe singelwerf, via steile hellingen en extra oversteken. Nog meer verdwijningen 3. Willemsbrug: verdwijnt. Dit kan alleen opgevangen worden door het zuidelijker Moreelseviaduct voor fietsers aan te passen voor gebruik in beide richtingen. 4. Fietstunnel onder Westplein: deze snelle (maar sociaal onveilige) doorsteek tussen Croeselaan/Graadt van Roggenweg naar de Daalsetunnel vervalt. Fietsers moeten in plaats daarvan naar de kop van de Vleutenseweg en vandaar de Daalsetunnel in, waarbij de autoweg en HOV-baan gekruist worden. Of anders omrijden via Van Sijpesteijntunnel en dan linksaf over de westoever van de nieuwe singel. Maar… 5. Op de route Graadt van Roggenweg / Croeselaan - Van Sijpesteijntunnel wordt de rechtstreekse verbinding van nu een stuk omslachtiger. 6. De huidige directe oversteek Daalsetunnel - Paardenveld op de route 10
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
Daalsetunnel - Paardenveld - Nieuwekade en Bergstraat vervalt. Daar blijft zelfs geen oversteek meer voor fietsers over de autoweg. De dichtstbijzijnde oversteek komt zuidelijker tegenover de Bergstraat te liggen bij de nieuwe brug over de singel. 7. Het tweerichtingenpad Daalsesingel verandert in twee fietspaden, een per richting, gelegen aan weerszijden. Met de andere verdwijningen betekent dit dat je gedwongen wordt de weg over te steken als je naar het Vredenburgviaduct fietst. Andere Knelpunten 1. Route Croeselaan - Vleutenseweg. Door de auto- en parkeeroverlast op de Damstraat mag deze geen hoofdfietsroute heten. Toch worden nog meer fietsers dan nu van deze flessenhals afhankelijk. 2. Westzijde Vredenburg. N↔Z en O↔W fietsers zitten elkaar hier in de weg. Bovendien splitst het tweerichtingspad vanaf het station hier in twee eenrichtingspaden naar het oosten op een kruising met de HOV-baan. 3. Westelijk uiteinde van de autotunnel op het Westplein, ter hoogte van de Damstraat en de Croeselaan. Hier gaan dikke west-oost en noordzuidstromen (vice versa, plus de afslagen) van alle mogelijke soorten verkeer elkaar gelijkvloers dwarszitten. Gevolg: onveiligheid en/of enorm lange wachttijden. Oplossingen volgens de Fietsersbond 1. Fietsbruggen aanleggen over het water in de bocht van het Paardenveld. 2. Oversteek handhaven in het verlengde van de Daalsetunnel met aan de oostkant zo’n fietsbrug (1.) over de singel voor de route naar de Nieuwekade. 3. Geen gedwongen wisselingen van weghelft of zijde van het water voor doorgaand fietsverkeer langs de Catharijnesingel. Geef absolute prioriteit en voorrang bij de oversteek waar dat al niet meer terug te draaien valt. 4. Voldoende brede paden voor fietsen in twee richtingen. 5. Logische aansluitingen op knooppunten. 6. Voorrang voor de fiets op kruispunten en prioriteit bij verkeerslichten. 7. Geen ruimte voor een fietspad? Dan max 30 km/u en autoluw. 8. Fietsbruggen over het verkeersplein met autotunnel bij de Damstraat dan wel absolute prioriteit voor de fietsoversteken bij de verkeerslichten, met meermaals groen per cyclus en meer fietsoversteken tegelijk groen. Jan van der Horst en Hans Muller, Werkgroep Verkeer en Politiek
11
Doortrapper
UCP wordt Masterplan, project stationsgebied… Nu iedereen inmiddels een beetje heeft leren leven met de vorige flater van de gemeente, genaamd Hoog Catharijne, vonden ze het kennelijk weer tijd voor een nieuwe, uiteraard van een nog grotere orde. Hoewel de gevestigde partijen bij de laatste verkiezingen om hun oren gekregen hebben van de kiezers - die kozen voor de enige partij die vanaf de zijlijn riep dat zij wél tegen het UCP waren - gaan de plannen vrolijk en kennelijk onstopbaar door. Inmiddels lijkt zelfs Leefbaar Utrecht ingekapseld in de gevestigde orde. Dat Gaat Fout Het lijkt mij dé gelegenheid om eens iets écht gedurfds te doen. Alles binnen de nieuwe singels voor auto’s onbereikbaar maken bijvoorbeeld, met uitzondering van openbaar vervoer, taxi’s en bewoners. De gemeente heeft er sinds kort een ijzersterk argument bij: de Luchtkwaliteit. Ik probeer het nog eens duidelijk te maken aan de bureauzittende, auto-georiënteerddenkende ambtenaren: Dat Gaat Fout. 190.000 vierkante meter kantooroppervlak creëren en niet nadenken over hoe het kantoorvolk daar ’s morgens naartoe en ’s middags weer weg moeten raken. Moet ik er nog een plaatje bij maken? Luchtkwaliteit, auto, fiets… Te lang hebben ze zich bezig gehouden met halfslachtige imitatie-oplossingen, zoals het ‘compartimenteren’ van de binnenstad in dertien delen (model ‘Groningen’) en een Nieuwe Brug die verdacht veel lijkt op de beroemde in Rotterdam. Maar nee, opnieuw zijn ze in de luren gelegd door de echte spelers, zoals Corio (eigenaar HC) en de Jaarbeurs. Die lachen in hun vuistje. Fiets redt zich wel? Onder andere onze onvolprezen Jan van der Horst heeft in november de plannen van het projectbureau Stationsgebied gezien en gelezen en heeft daarop een aantal bladzijden volgeschreven met doordachte kritiek (vergelijk voorgaand stuk). Die heb ik gelezen en: vergeleken met dit geheel zijn al onze zorgen Auteur fietsendief Dirk over de busbaan Kinderspel. Ik ben me helemaal súf geschrokken. Uit erg veel dingen dH. te U. in actie lijkt dat de fietser bepaald geen hoofdrol krijgt in het nieuwe stuk. ‘Die redt zich wel’ lijkt het motto van de plannenmakers. De afdeling Utrecht van de Fietsersbond heeft de bevindingen niet voor zichzelf gehouden en aan de betreffende ambtenaren gestuurd. Sindsdien is het daar angstig stil gebleven. Het was al niet zo prettig om te fietsen in 12
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
Utrecht, maar als dit ongewijzigd doorgaat, vrees ik dat het nog beroerder wordt. ‘Het fietsgebruik ligt in Utrecht boven het landelijk gemiddelde’ kan best waar zijn, maar volgens mij is dat meer ondánks dan dankzíj het fietsbeleid (…) van de gemeente. Dirk den Hamer
Zeven bruiden zoeken serieuze partij De afdeling Utrecht heeft zeven fietserswensen op een rij gezet. Onze werkgroep Verkeer en Politiek gebruikt dit lijstje voor de lobby onder raadsleden en fractiemedewerkers van de lokale partijen. Want de partijprogramma's voor 2006 komen eraan, en wij willen hierin ruime aandacht voor de fiets, het vervoersmiddel bij uitstek in de stad: schoon, snel, kleinschalig, gezond en goedkoop. Zeven Wensen staan te popelen om harten te stelen in de Utrechtse politiek. Een vast onderwerp in ons gesprek met elke partij is evaluatie van de verkeersparagraaf uit het programma 2001-2006. Met de Zeven Wensen in de hand willen wij de partijen ertoe bewegen een fietsparagraaf in het nieuwe programma op te nemen. Het lijstje biedt aanknopingspunten voor fietsbeleid op langere termijn. Ook bepleiten we de aanstelling van een gemeentelijke fietscoördinator. Onze ervaring met de lobby is dat men in het algemeen open staat voor onze inbreng. De afdeling Utrecht-stad vertegenwoordigt niet alleen tweeduizend leden, maar in zekere zin iedereen die regelmatig op de fiets zit. Onze wensen zullen u deels bekend voorkomen: geef voorrang aan een goede regeling van bewaakt en beschut stallen; stel verkeerslichten zo af dat fietsers prioriteit hebben, en hun wachttijd niet meer dan één minuut is; zorg voor fietsveilige woonwijken en schoolomgeving; maak werk van fietsroutes in Leidsche Rijn; voorkom overlast op het Hoofdnet Fiets; los bekende knelpunten op; rapporteer eens in de twee jaar over de kwaliteit van het hoofdfietsnet (oponthoud kruispunten, hinder van auto's, wegdek). Zeven schone wensen. U wilt ze allemaal? Dat horen we vaker. Zie onze website voor een volledig overzicht. Dennis Hurkmans
13
Doortrapper
Alles over fietsverlichting Workshop fietslichtreparatie Op dinsdag 20 en 27 september geef ik weer een workshop ‘Zelf je fietslicht repareren’. Iedere deelnemer neemt een fiets met defecte verlichting mee. De cursus is ter keuze op de middagen (13.30 - 16.00 uur) of op de avonden (19.30 - 22.00 uur). Plaats: Landelijk Bureau Fietsersbond, Balistraat 59, hoek Kanaalstraat bij de Zeeman. Het cursusgeld bedraagt € 10 inclusief cursusmateriaal en thee/koffie maar exclusief nieuwe onderdelen. Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Informatie en opgave vóór 6 september bij Atte N. Bakker, 0591 - 64 35 74 of
[email protected]. Fietsverlichtingsactie Op zaterdag 1, 8 en 15 oktober houden we van 11.00 tot 15.30 uur de jaarlijkse reparatiedagen fietsverlichting op de Stadhuisbrug. Iedereen is welkom om haar/zijn fietslicht te laten repareren door lichtkundigen. Atte Bakker, mede namens Werkgroep Campagne
Denk mee over fietsvragen aan de politieke partijen Maart 2006 worden er weer gemeenteraadsverkiezingen gehouden. De Fietsersbond van de afdeling Utrecht wil daarom nu aan alle politieke partijen in de stad hun mening vragen over allerlei fietszaken. De antwoorden van de partijen verschijnen vervolgens in de vorm van een stemwijzer op onze website. Op die manier kan elke bezoeker van de site straks zien welke politieke partij op fietsgebied het beste past bij de eigen voorkeur. Om tot een goede vragenlijst te komen, roept de Fietsersbond uw hulp in. Welke vraag of vragen op fietsgebied zou u aan de politiek willen stellen? Wat moet er in uw ogen gebeuren voor de fietser in deze stad? Wat lijkt u een goede maatregel? De Fietsersbond hoort het graag van u. U kunt mailen naar
[email protected] of een briefje sturen naar Jan van Embden, Van Limburg Stirumstraat 15, 3581 VB Utrecht. Bij voorbaat dank. Siard van der Meer
Autoloze zondag in het Griftpark Op 18 september wordt in veel gemeenten weer de autoloze zondag gehouden. De gemeente Utrecht doet weer niet mee maar dat neemt niet weg dat het Milieupunt Noord-Oost aan de Griftstede in het Griftpark die 14
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
dag, van 11.00-17.00 uur, wel allerlei activiteiten op dit gebied gaat houden. Marianne Bakker van het Milieupunt vertelt. Fietssteelles en meer ‘We willen duidelijk maken dat we met z’n allen de auto minder of niet moeten gebruiken en veel meer zelf moeten bewegen. Er komt een bekende deskundige spreker - nog een verrassing wie - over onze invloed op fijn stof. Dirk de fietsendief laat zien hoe snel je een fiets kan jatten en vooral hoe je dat kan voorkomen. Er komt een kunstenares met een bakfiets vol verzuchtingen, een demo over fietsverlichting om 13:00 en 16:00 uur, mogelijk een theaterbus. De firma Greenwheels laat zien dat je ook af Marianne Bakker van het Milieupunt en toe een auto kunt huren, in plaats Noord-Oost (foto Siard van der Meer) van er meteen een te kopen. Het Gemeentelijk Vervoerbedrijf komt met een promobus, de bewonersverenigingen van Tuindorp, Lauwerecht en van de Staatsliedenbuurt gaan iets doen en ook de wijkraad is uitgenodigd.’ Skelterraces en stuntskaters ‘Er is een show over de fiets in al zijn vormen. We vragen bezoekers die een bijzondere fiets hebben (bak-, lig-, vouw-, transportfiets enz.) deze mee te nemen als bijdrage aan de show. Maar je kunt op je gewone fiets ook mee met een fietstocht naar het Mobilion aan de Groenewoudsedijk, het informatiecentrum van Rijkswaterstaat. Daar is van alles te ontdekken over infrastructuur, mobiliteit en leefbaarheid. In het Griftpark zijn er voor kinderen bijvoorbeeld skelterraces, je kunt ‘ijsjes fietsen’, de speeltuin is open en je kunt straattekenen. De speeltuin vraagt kinderen op de fiets te komen zodat ze deze kunnen versieren. Verder wordt er een zakloopwedstrijd gehouden en vertonen enkele stuntskaters hun kunsten. Er is dus van alles te beleven voor iedereen. Ik roep dan ook iedereen graag op om 18 september langs te komen in het Griftpark.’ Mail voor meer informatie naar
[email protected] of bel met Jos Kloppenburg, Linn den Hollander of Marianne Bakker van het Milieupunt Noord-Oost, tel. (030) 275 90 13 (di - do 10 - 17 uur). Siard van der Meer 15
Doortrapper
IJsjes fietsen met professor Grunschnabel® De geruchten hingen al een tijdje in de lucht. ‘Een professor had het procédé ontdekt om met fietsen ijs te maken.’ Er waren gelovigen en sceptici. Voor de redactie van de Doortrapper tijd om de juistheid van deze geruchten te onderzoeken. Op de Parade in Utrecht kon men helderheid in deze materie verschaffen, zo werd ons verzekerd. Maar het meeste personeel had geen idee, tot we verwezen werden naar een laboratorium van een professor, verscholen onder een boom. Verlegen professor In de schaduw stonden fietsen op plateaus, netjes in het gelid met het achterwiel op rollers. Een ingenieus systeem van draden en wielen zette de roterende beweging van de rollers om in een schuddende beweging van een bak op het voorwiel. Zouden de geruchten dan toch waar zijn? Maar professor Grunschnabel kon niet gestoord worden. ‘De professor is een verlegen man’, zei Pepijn die zich voorstelde als zijn woordvoerder. Vriespuntsverlaging Toen ging de poort open en kinderen bestormden de fietsen. Ze trapten dat het een lieve lust was en schudden zo kokers met ijs, water en zout in de bak voorop elke fiets. ‘Vriespuntsverlaging’, legde Pepijn uit. Minstens zes minuten werd er geschud. In de kokers zat een metalen busje geklemd. Hier was het allemaal om te doen, hier werd een ijsje gemaakt.
IJs smeuïg trappen (foto Hans Muller)
Tenslotte ijs Het ijsje mocht je eerst zelf samenstellen van de lekkerste verse vruchten zoals banaan, mango en limoen. Die deed je in het busje samen met wat suikerwater, eventjes mixen, deksel erop en vastklemmen in de koker met zout en ijsklontjes. Die schud je op de fiets, zo worden ijsjes gefietst. Lang of hard fietsen maakt het lekkerste ijsje. Daardoor worden de ijskristallen goed geschud en extra fijn gemaakt. Zo krijg je een heerlijk smeuïg ijsje, zelf gemaakt
met fietsenergie. Op ‘autoloze’ zondag 18 september kun je ijsjes fietsen in het Griftpark. Bas van Eerd 16
_____________________ _
______________ ___
_augustus 2005
Achterlichtje Hij had aangebeld en gezegd: ‘Alle vogels hebben hun nestje al klaar, behalve jij en ik. Waar wachten we nog op?’ Ze had hem verbijsterd aangekeken en de deur in zijn gezicht gesmeten. Vreemd. Hij had verwacht dat juist een neerlandica zo’n literaire verwijzing op waarde zou weten te schatten. In één klap was de lente ten einde gekomen. En thuis lag een nieuwe teleurstelling te wachten in zijn mailbox: het vrijwilligersuitje naar Antwerpen was op de valreep gecanceld. Maar niet getreurd - zo was de boodschap - want ervoor in de plaats kwam een vegetarische barbecue. ‘O ja, leuk...’, dacht hij bitter, ‘...dan zorg ik voor alcoholvrij bier.’ Een episode van rusteloze, ongerichte activiteit volgde. ‘s Avonds joeg hij zijn racefiets over polderweggetjes - sneller en sneller - maar het gedroomde punt waarop zijn lichaam overging in een andere toestand bereikte hij niet. De zon lonkte in het westen, maar verdween onverschillig voor zijn avances steeds weer achter de horizon. ‘O onbenaderbare schoonheid’, schreeuwde hij uit. Men raadde hem een korte vakantie aan. Een week later ontmoette hij Fred - een oude schoolvriend - op station Almelo om samen richting Duitse Noordzeekust te fietsen. Nou ja, samen... Hij monsterde Freds kaarsrechte zit, de Dagblad Tubantia-tassen op zijn bagagedrager. Spoedig werd de lokroep van de zee overstemd door Freds amechtige gehijg. Zou hij hem nu ook nog achter zich moeten laten? Vriendschap verloochen je toch niet 1-2-3. En bovendien, Fred had de tent. Die avond op de camping toog hij aan het werk: hij zette Freds zadel flink hoger, het stuur een stuk lager. De handvatten draaide hij naar voren als de horens van een stier. Daarna griste hij ergens een zeem van de waslijn en naaide deze in het kruis van Freds versleten spijkerbroek. Het werkte. Zij aan zij vervolgden ze hun tocht. Ze trotseerden het soort plagen dat uitgroeit tot vakantielegende: een horzelaanval op de Windberg, het schlagerfestival van Wilhemshaven. Ze zagen de zee, hij hervond zijn vorm. Op een avond genoot hij intens van de gutbürgerliche keuken. Hij probeerde de kok vertrouwd te maken met het concept van de vegetarische barbecue. Tevergeefs, de man liep brullend van het lachen weg. En hij voelde zich niet langer alleen. Uit Greetsiel stuurde hij haar alvast een ansicht - voorbode van het herfstoffensief - en schreef: ‘Scheepsbericht: Vliegende Hollander zoekt thuishaven.’ Dennis Hurkmans
17
Agenda Activiteit Datum Manifestatie Beter Duurzaam za 10 sept Autoloze zondag zo 18 sept
Begin 13:00 11:00
Workshop Fietsverlichting
13:30 en 19:30
FB Actie Fietslichtreparatie
Plaats Stadhuisplein Griftstede Griftpark di 20, 27 sept Landelijk Bureau FB Balistraat za 1, 8, 15 okt Stadhuisbrug
11:00
Sluitingsdatum kopij volgende Doortrapper 17 october 2005 Adreswijzigingen a.u.b. naar Landelijk bureau Fietsersbond, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht Gezocht: zes verkeerswaarnemers om ons lopende onderzoek naar de afstelling van verkeerslichten op drukke fietsroutes uit te breiden. • je observeert gezamenlijk kruispunten met verkeerslichten en noteert groen/roodtijden en aantallen verkeersdeelnemers • je wilt 30 uur aan deze klus besteden • we meten deze herfst gedurende zes weken op werkdagen in de ochtendspits tussen 8 en 9 uur, telkens 15 minuten. Wij bieden gemotiveerde mensen in de afdeling een plezierige sfeer. Voor meer informatie of aanmelding: mail naar
[email protected] of bel na 1 september 030 - 251 68 69 (Jan van Embden).
