Doelenkaart SO en VSO

Doelenkaart SO en VSO ____________________________________________________________________ Domein Schriftelijk Taal, Lezen

Schoolstandaard van de Waterlelie

Uitstroom profiel vervolg onderwijs

Speciaal Onderwijs (SO)

Uitstroomperspectief (UPP) Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) Oriëntatiefase Voorbereidingsfase

Leeftijd Leerjaar

4-6

6-8

5

7

2

B Gevorderd

4

Doelen worden per ll. vastgesteld vanuit het kk l f( 5 5 6 7 8 9

C Basis

2

3

3

4

5

6

D Intensief

1

1

2

2

2

3

E Zeer Intensief

<1

4

10-12

1

A Plus

3

8-10

<1

6

1

12-14

8

1 VMBO

Schakelfase

14-16 2

3

16> 4

5

6>

Diplomagericht onderwijs Trajectbegeleiding vanuit het OPP in afstemming met de thuisschool. Arbeidsmarktgericht:Vrije bedrijf/SWV 10 11 11 12 12 13

) 10

PRO

6

7

VSO ZML

7

8

8

9

9

10

SWV/arbeidsmatige dagbesteding

3

4

VSO ZML

4

5

5

6

6

7

(Arbeidsmatige) dagbesteding

2

VSO ZML

2-3

2-3

3-4

Ervaringsgerichte dagbesteding

SCHRIFTELIJKE TAAL SCHRIJVEN Leerlijnen

VSO arbeid Kerndoel 2:

Kerndoelen

Uitstroom Dagbesteding/ Arbeid

De leerling leert in schriftelijke producten verzorgde taal te gebruiken

2

Technisch lezen 1.1.

4.

Temporele orde waarneming

1.2.

Auditieve discriminatie

1.3.

Visuele discriminatie

1.4.

Visuele analyse

1.5.

Leesbegrippen

1.6.

Auditieve synthese

1.7.

Visuele synthese

1.8.

Klank-teken koppeling

1.9.

Woord- en tekstlezen

1.10.

Auditieve analyse en synthese

1.11.

Auditieve discriminatie en rijm

1.12.

Auditief geheugen

De leerling leert informatieve en verhalende teksten te lezen over onderwerpen die aansluiten bij de Dagbesteding leefwereld en interesses

1.13. Boekoriëntatie

Begrijpend lezen 1.14.

Begrijpend lezen

3. a) b) c) d)

Handschriftontwikkeling Auditieve analyse Spellen Stellen

De leerling leert zakelijke teksten te lezen over onderwerpen die aansluiten bij de eigen

Arbeid

interesses, de leefwereld en de wereld van arbeid 4.

De leerling leert verhalende en fictionele teksten belevend te lezen en de eigen interesses en voorkeuren op het gebied van fictie te verkennen

Leerlijnen

5.

De leerling leert zich schriftelijk begrijpelijk uit te drukken in een korte eenvoudige tekst

Dagbesteding

5.

De leerling leert zich schriftelijk begrijpelijk uit te drukken in korte, eenvoudige teksten over

Arbeid

alledaagse en werkgerelateerde onderwerpen

3

6.

De leerling leert in schriftelijke producten verzorgde taal te gebruiken

Kerndoelen Technisch lezen 1.1.

4.

Temporele orde waarneming

1.2.

Auditieve discriminatie

1.3.

Visuele discriminatie

1.4.

Visuele analyse

1.5.

Leesbegrippen

1.6.

Auditieve synthese

1.7.

Visuele synthese

1.8.

Klank-teken koppeling

1.9.

Woord- en tekstlezen

1.10.


1.11.

Auditieve discriminatie en rijm

1.12.

Auditief geheugen

1.13. Boekoriëntatie Begrijpend lezen 1.14. Begrijpend lezen

Uitstroom Dagbesteding/ Arbeid

De leerling leert informatieve en verhalende teksten te lezen over onderwerpen die aansluiten bij de Dagbesteding leefwereld en interesses

3.

De leerling leert zakelijke teksten te lezen over onderwerpen die aansluiten bij de eigen

Arbeid

interesses, de leefwereld en de wereld van arbeid 4.

De leerling leert verhalende en fictionele teksten belevend te lezen en de eigen interesses en voorkeuren op het gebied van fictie te verkennen

`

VSO dagbesteding Kerndoel 2: De leerling leert zich schriftelijk begrijpelijk uit te drukken in een korte eenvoudige tekst VSO arbeid Kerndoel 2:

De leerling leert zich schriftelijk begrijpelijk uit

Handschriftontwikkeling

te drukken in korte, eenvoudige teksten over

Auditieve analyse

alledaagse en werkgerelateerde onderwerpen

Spellen

Stellen

4

NIVEAU 1

1.1. Temporele ordening

1.2. Auditieve discriminatie

1.3. Visuele discriminatie

1.4. Visuele analyse

Wijst grote verschillen tussen plaatjes aan

1.5. Leesbegrippen

1.6. Auditieve synthese

1.7. Visuele synthese

1.8. Klank-teken koppeling

1.11. Auditieve discriminatie en rijm

1.12. Auditief geheugen

Reageert op eigen naam

Imiteert klanken

Onderscheidt klanken en geluiden

Imiteert eenvoudige km-, mk- en

Wijst aan wat een boek is

1.9. Woord- en Tekstlezen

1.10.


mkm-woorden (ik, ga, pop) 1.13. Boekoriëntatie

1.14. Begrijpend lezen (picto)

Herkent een boek en weet dat er een

Geeft een juiste reactie na het zien

verhaal in staat

van een symbool* van dagelijkse

Wijst plaatjes aan op een bladzijde

activiteiten (dagritme), personen,

Slaat de bladzijden van een boek één

voorwerpen (drie verschillende)

voor één om Bekijkt prenten in boekjes samen met de leerkracht

5

NIVEAU 2 1.1. Temporele ordening




Herkent details in een afbeelding

1.5. Leesbegrippen






Herkent woord in reeks

Herhaalt twee-lettergrepige

Gebruikt de begrippen verhaal/ boek lezen Wijst de leesrichting aan (links naar rechts) 1.9. Woord- en Tekstlezen

1.10.


Geeft aan of twee woorden hetzelfde of verschillend zijn 1.13. Boekoriëntatie


Begrijpt dat illustraties en tekst

Geeft een juiste reactie na het zien

samen een verhaal vertellen Luistert geboeid naar een

woorden Imiteert twee woorden

van alle in de groep gebruikte symbolen* van dagelijkse

voorleesverhaal in een één op één

activiteiten (dagritme), personen,

situatie

voorwerpen

Wijst genoemde woorden aan op plaatjes in een boek

6

NIVEAU 3




Zegt een reeks van 3 woorden in de

Herkent een klank in reeks losse

Herkent een (afwijkende of gelijke)

goede volgorde na

klanken Herkent dezelfde klank in twee woorden


letter tussen andere letters en in woorden (duidelijk verschil) Herkent een bepaald woord tussen andere woorden

1.5. Leesbegrippen


Kent de begrippen voorste, middelste

Voegt woorden samen tot één woord

Kent de begrippen: woord, zin, regel





Herkent klank in reeks

Herhaalt een reeks van drie woorden

(deur-bel)

en bladzijde


1.10.


Voegt woorden samen tot één woord (deur-bel)

Hoort hetzelfde woord in twee zinnen

Geeft aan welk woord het langst is (kabouter - reus) 1.13. Boekoriëntatie Luistert geboeid naar een voorleesverhaal in een groepje Wijst aan dat bladzijden van boven

1.14. Begrijpend lezen (picto) ‘Leest’ en begrijpt tweewoord-zinnen gekoppeld aan dagelijkse situaties met behulp van symbolen

naar beneden gelezen worden Wijst op kleine details van plaatjes in het boek

7

NIVEAU 4





Benoemt het eerste woord van een zin of een reeks Benoemt het laatste woord van een zin of een reeks

Rijmt op een éénlettergrepig woord (bus - kus) Onderscheidt verschillende klanken (fonemen) binnen een woord

Herkent een bepaalde letter tussen (gelijke en andere) letters en in woorden (gering verschil)

Herkent grafemen van een woord (in een rij losse grafemen het juiste grafeem omcirkelen)

1.5. Leesbegrippen




Kent de begrippen daarna, ervoor, volgende, erachter, eerste, tweede, klank, letter

Voegt lettergrepen samen tot een nieuw woord


1.10.


Voegt lettergrepen samen tot een nieuw woord Analyseert (hakt) losse lettergrepen Vult een lang woord aan waarbij een deel ontbreekt (potloo…, …otlood) 1.13. Boekoriëntatie


Pakt met regelmaat een boek om zelf in te kijken of te lezen Voorspelt aan de hand van de omslag (het plaatje) van een boek een onderwerp uit het boek Kiest aan de hand van het plaatje op de omslag zelf de boeken uit die hem aanspreken

Begrijpt meerwoordzinnen binnen het hier en nu met behulp van symbolen (passend bij belevingswereld) Leert ‘lezen’ m.b.v. signaalwoorden

Leest de eerste 10 grafemen uit de leesmethodei Koppelt het juiste foneem aan het waargenomen grafeem (met bekende grafemen) 1.11. Auditieve discriminatie en rijm


Rijmt op een éénlettergrepig woord (boek-broek)

Geeft aan wat het eerste woord is in een reeks van 3-5 woorden Geeft aan wat het laatste woord is in een reeks van 3-5 woorden

8





Wijst een bepaalde letterpositie in een woord aan (een kruisje zetten in het hok waar je de letter hoort) Benoemt de eerste klank van een woord Benoemt de laatste klank van een woord 1.5. Leesbegrippen

Onderscheidt de veranderende klank in wisselrijtjes (slechts één klank verandert) Hoort het verschil tussen lange en korte woorden 1.6. Auditieve synthese



Kent de betekenis van een punt Gebruikt de begrippen: woord, zin, regel en bladzijde

Voegt woorden samen tot een zin

Leest vlot MKM wisselrijtjes waarbij het eerste cluster gelijk is

Koppelt aan elk grafeem het juiste foneem (36 grafemen)


1.12. Auditief


1.10.


geheugen Leest op AVI-Start1

Voegt woorden samen tot een zin Legt een blokje voor ieder woord in een 4-woordzin (hakt) Analyseert (hakt) mkm-woorden (bal, som)



Stelt vragen over het verhaal om het beter te begrijpen

Koppelt een zelf gelezen woord of korte

Onderscheidt kleine verschillen in woorden (pak-zak) Geeft in een reeks van drie of vier woorden aan welke twee woorden rijmen

Benoemt de eerste en laatste klank van een woord

zin aan een afbeelding of handeling Legt van losse woordjes een logische zin bij een afbeelding (jip eet soep)

9





1.5. Leesbegrippen




Voegt losse klanken van twee- en drieletterwoorden samen tot een woord

Leest vlot MKM wisselrijtjes waarbij het laatste cluster gelijk is

Kent de betekenis van een vraagteken

1.9. Woord- en Tekstlezen Leest op AVI-Start Leest op AVI-M3

1.10.


Voegt losse klanken van twee- en drie-letterwoorden samen tot een woord (op, ga, bal, som) Analyseert (hakt) woorden met medeklinkercombinaties (bank, spons)



Benoemt het verschil tussen een waar gebeurd verhaal en een sprookje

Leest een eenvoudige opsomming en



Geeft aan of zinnen rijmen Rijmt op een meerlettergrepig woord (bomen-komen)

Herhaalt een zin van 4-6 woorden

begrijpt wat er nodig is (materiaallijst, boodschappen-lijst, inpaklijst) Koppelt zelf gelezen zinnen aan een concrete situatie

10

NIVEAU 7





1.5. Leesbegrippen




Voegt losse klanken van woorden met medeklinkercombinaties samen tot een woord

Leest vlot wisselrijtjes met medeklinkercombinaties

Kent de betekenis van een komma en een hoofdletter

1.9. Woord- en Tekstlezen Leest op AVI-M3 Leest op AVI-E3

1.10.


Voegt losse klanken van woorden met medeklinkercombinaties samen tot een woord (bank, spons)



Wijst aan of vertelt welke woorden

Herhaalt een zin van 4-6 woorden na 5

rijmen of wat de rijmende woorddelen zijn

minuten Onthoudt een mondeling gegeven opdracht



Voorspelt aan de hand van de omslag of het een leesboek of een informatief boek betreft Benoemt het verschil tussen een verhaal en poëzie

Geeft aan welk genre boeken hij prefereert Kan zich inleven in fictie die niet te ver van de realiteit af staat Wijst dramatische passages aan in de tekst

11

NIVEAU 8





1.5. Leesbegrippen




1.10. Auditieve analyse en synthese

1.11. Auditieve discriminatie en


Kent de betekenis van een uitroepteken


Leest op AVI -E3 Leest op AVI-M4

rijm

Rijmt zelf zinnen



Leest boeken in zichzelf Benoemt het verschil tussen een waar gebeurd verhaal en een fictief verhaal

Begrijpt het leesdoel van verschillende teksten (koken, zingen, lekker lezen, puzzelen, kopen, meer weten over, waarschuwen, betalen, uitnodigen) Begrijpt delen van verschillende soorten eenvoudige teksten (alinea)

Herhaalt een zin van 7-10 woorden na 5 minuten Onthoudt een meervoudige mondeling gegeven opdracht

12





1.5. Leesbegrippen








Maakt een rijmend versje van vier regels

Leest op AVI-M4 Leest op AVI-E4 1.13. Boekoriëntatie


Voorspelt aan de hand van de

Begrijpt verschillende soorten

samenvatting op de achterkant van een boek de inhoud

rijm Herhaalt de globale inhoud van een zin van 7-10 woorden na een half uur

eenvoudige teksten (verhaal, instructie-tekst, info-tekst) Begrijpt welke teksten geschikt zijn om zelf te lezen

13

NIVEAU 10





1.5. Leesbegrippen







1.10.


rijm Leest op AVI-E4

1.13. Boekoriëntatie Kiest aan de hand van de samen-vatting op de

Maakt een rijmend versje van acht regels

Herhaalt de globale inhoud van een korte tekst of boodschap na een halve dag

1.14. Begrijpend lezen (picto) Begrijpt de belangrijkste inhoud van een deel van een authentieke tekst (oorzaak-gevolg, doel-middel, etc.)

achterkant zelf de boeken uit die hem aanspreken

14

NIVEAU 11





1.5. Leesbegrippen







1.10.


Leest op AVI-M5

Maakt een kort gedicht



Houdt in de klas een boekenbeurt

Leest en interpreteert authentieke

(vertelt de opbouw van het verhaal

teksten (krant, tijdschrift, boek,

en geeft zijn mening)

reclame, aankondiging,

Zoekt zelfstandig boeken en teksten in de bibliotheek

advertentie) Kan eenvoudige recepten en handleidingen lezen Stelt bij de tekst vragen die met wie, wat, waar en wanneer beginnen

15





1.5. Leesbegrippen










Legt relaties tussen de tekst en de

Achterhaalt de betekenis van

werkelijkheid (associatief) Herkent verschillende emoties in de tekst, zoals verdriet, boosheid en blijdschap Geeft mondeling of schriftelijk een

moeilijke woorden door in de tekst naar aanwijzingen te zoeken Weet dat titel, tekst en

oordeel over een gelezen tekst/

illustraties meestal bij elkaar

boek (ik vind het leuk omdat...)

horen Geeft mondeling of schriftelijk een oordeel over een gelezen tekst/ boek (ik vind het leuk omdat…)

Beschrijft en beargumenteert eigen voorkeur voor soorten boeken, genre of auteur (ik houd van spannende verhalen/auteur omdat...) Kiest boeken op basis van eigen voorkeur voor onderwerpen en/of auteurs

16

NIVEAU 13





1.5. Leesbegrippen










Typeert personages zowel qua innerlijk

Vertelt na het lezen de tekst in

als qua uiterlijk Verwoordt sympathie of antipathie voor bepaalde personages en licht dit toe Geeft een (onderbouwde) mening over een gelezen boek

eigen woorden na Formuleert de hoofdgedachte van een alinea (wat vindt de schrijver het belangrijkst) Begrijpt noodzakelijke details in een tekst

17

18

Doelenkaart SO en VSO

Recommend Documents