Doe eens wat anders met je buurtfeest! Tips voor een originele invulling van je buurtfeest
Stad met een hart 1
1
Inleiding In dit boekje vind je tips voor een originele invulling van je buurtfeest.
Activiteiten die niet alleen leuk zijn om te doen maar die ook bijdragen aan een mooie of gezellige wijk. Het boekje bestaat uit vijf delen:
1. 2. 3. 4. 5.
Ga voor groen Van ruilen komt…. Help je buur Voor de kids Overige tips
3 11 13 15 21
1. Ga voor groen Bloeiende struiken, fladderende vlinders, zingende vogels en zoemende bijen.
Een groene straat is een vrolijke straat. Hieronder vind je een aantal tips om je
straat groener te maken. Leuk om met z’n allen te doen tijdens een buurtfeest. Geschikt voor jong en oud.
Nestkastje Nodig
- Plank van 12 bij 99 cm en 1 cm dik
Grootte opening
- Latje van 40 bij 4 cm en 1 cm dik - Hamer en spijkers - Zaag
- Gatenboor of gatenzaag
Zaag de plank in stukken zoals in de tekening. Zaag of boor een gat in de voorkant. De grootte van het gat hangt af van welke vogel je in je nestkastje wilt. Timmer de wanden aan elkaar. Timmer de bodem en het dak vast. Maak het latje aan de
achterkant vast. Hiermee kun je de kast ophangen. Check of er geen spijkers aan de binnenkant van de kast
uitsteken. Hang de nestkast op een rustige plek in de schaduw.
Tip Laat kinderen het nestkastje mooi verven.
2
3
Bijenhotel
Oorwurmenherberg
Veel mensen kennen bijen die in groepen leven, bijvoorbeeld in een bijenkast. Maar de meeste bijen op aarde leven alleen. Met een bijenhotel zorg je dat ze ook bij jou in de straat
Nodig
Oorwurmen helpen goed tegen bladluizen en andere schadelijke
Deze alleen-levende bijen steken niet!
• stro/hooi
ook in jouw tuin komen. Vul een bloemput met stro of hooi. Zet hem
komen. Bang zijn voor ze hoeft niet.
Nodig
• bloempot • stokje
• Boomschijf of blok hout
insecten. Met een oorwurmenherberg zorg je ervoor dat oorwurmen op zijn kop op een stokje (zodat er aan de onderkant een spleet
overblijft) in je tuin. Een prima plekje voor oorwurmen om te wonen.
• Boor en boortjes van 4, 6, 8
en 10 mm
Boor met alle boortjes gaten in het hout. Boor niet helemaal door het
hout heen. De gaatjes moeten aan de achterkant dicht blijven. Maak
zoveel gaatjes als je kunt. Hang het stuk
hout op een hoge, zonnige plek. Als er een gaatje dicht is, heb je een gast in je hotel!
Alternatief
Maak een bundel van stengels van braam, framboos, vlier, roos of
bamboe. Zorg dat de stengels aan de voorkant even ver uitsteken. Hang de bundel op een hoge, zonnige plek. De bijen knagen het
merg van de stengels er zelf uit. Zo ontstaan er gaatjes waar ze in kunnen kruipen.
Tip Laat kinderen de oorwurmenherberg mooi verven.
4
5
Spiegeltje, spiegeltje op de grond…
Meldpunt Woonomgeving
Een boomspiegel is de ruimte om de voet van een boom. In dit stukje grond mag je
Willen jullie aan de slag met geveltuinen, boomspiegels
of plantenbakken? Neem dan contact op met Meldpunt Woonomgeving. Zij kijken wat er bij jullie in de buurt
Buurtbudget
Meldpunt woonomgeving: 033-4694869 of
maken maar worden de
mogelijk is. En ze geven tips voor de uitvoering.
www.amersfoort.nl (bij ‘meldingen en klachten’)
Willen jullie de buurt groener
zonder toestemming van de gemeente planten zetten. Eenjarigen, bodembedekkers, bollen maar ook vaste planten zijn heel geschikt. Denk aan krokussen, narcissen, viooltjes, longkruid, maagdenpalm en vrouwenmantel.
plannen te duur? Kijk dan of je
Tip
Kijk op www.amersfoort.nl/
Anders heb je kans dat de plantjes bij het groenonderhoud weggeschoffeld worden.
buurtbudget kunt aanvragen. buurtbudget.
Meld bij het Meldpunt Woonomgeving dat jullie bezig zijn met de boomspiegels.
Aanleggen
Maak de grond rondom de boom los met een klein harkje. Pas op dat je de boomGuerrilla Gardening
Een nieuwe trend in Amerika is Guerrilla Gardening. Dit is het
opleuken van rommelige plekken met illegale planten. Guerrilla
wortels niet beschadigt! Doe eventueel 10 cm compostaarde in de boomspiegel.
Zet de plantjes erin. Geef de planten water als het erg droog is. Doe af en toe mest in de boomspiegel.
gardeners gaan ‘bewapend’ met ‘bommetjes’ met zaden op pad. Vanuit de auto gooien ze deze bommen naar buiten en Poef!!
Een paar weken later zijn de plekken groen. Zo zijn er al vuilnishopen begroeid met tomatenplantjes. Guerrilla Gardening kan ook legaal. In overleg met de gemeente kun je zelf geveltuinen, boomspiegels en plantenbakken aanleggen.
6
7
Plantenbakken
Geveltuinen
Hang de bloembakken aan het balkon of zet ze in
vooral geschikt in straten zonder voortuinen. Een paar stokrozen of zonnebloemen
Plantenbakken kunnen een straat vrolijker maken. de vensterbank. Geschikte planten zijn: geraniums (denk Oostenrijks berghotel), bollen, viooltjes en lavendel. Of plant eens een ui, radijs, aardappel
of boon. Wat komen daar voor planten uit? Geef
Een geveltuin is een strook planten tegen de muur van een huis. Geveltuintjes zijn
maken de straat al gezelliger. Verder zorgen de planten tegen de muur voor warmteisolatie in de winter en verkoeling in de zomer. En ze voorkomen dat er graffiti op muren wordt gespoten.
de planten op zonnige dagen regelmatig water. Let op! Wil je plantenbakken buiten je eigen vensterbanken of tuin plaatsen? Neem dan
contact met het Meldpunt Woonomgeving. Zij kunnen vertellen wat mogelijk is.
Spelregels:
• Een geveltuin mag
maximaal 45 cm diep zijn (anderhalve stoeptegel)
en niet langer dan de gevel van je huis.
• Zorg dat er op de stoep een loopruimte overblijft van minimaal 1.20 meter.
• Plant geen grote prikkende
struiken of bomen en snoei
Aanleggen
tijd. Dit voorkomt overlast.
De wijkopzichter komt dan langs om te kijken wat er bij
overhangende takken op • Laat straatnaamborden zichtbaar en denk aan
het openhouden van de ventilatieroosters van je huis!
• Meer spelregels voor
het aanleggen van een
geveltuin krijg je van de wijkopzichter.
8
Neem contact op met het Meldpunt Woonomgeving.
jullie mogelijk is. Daarna kun je aan de slag. Haal een rij tegels weg tegen de muur van je huis. Graaf het zand
30 cm uit en vervang het door tuingrond. Vul je geveltuin met planten, bijvoorbeeld stokroos, zonnebloem en klimplanten zoals passiebloem of kamperfoelie.
Let bij de keuze van planten op of je tuin in de zon of in
de (half)schaduw ligt. Sommige planten groeien beter in de zon, anderen beter in de schaduw. Geef de planten
regelmatig water. Langs een gevel blijft het vrij droog.
9
2. Van ruilen komt… Vaak hebben we spullen in huis staan die we zelf niet mee gebruiken. Daar kun je een ander soms blij mee maken. Organiseer een ruilbeurs en maak je buren en jezelf blij.
Garageverkoop
Ook nog oude stoelen, kastjes, lampen en andere prullaria in de garage of op zolder
staan? Blaas het stof weg, poets ze op en organiseer een garageverkoop. Plan een uurtje tijdens het buurtfeest waarin iedereen zijn spullen op de oprit of in de tuin neerzet. En wie weet vind je bij de buren drie huizen verderop wel die lamp die je altijd al wilde hebben.
Tip Wil je meer klanten hebben? Geef aan de lokale kranten door dat jullie een garageverkoop organiseren.
Kledingruilbeurs
Heb jij ook een kledingkast vol met twijfeltruien, rotrokken, (te) hippe heupbroeken, rare riemen en saaie schoenen die nog prima gedragen kunnen worden, maar niet door jou? Of ben je net tien kilo kwijt en wil je van je oude maatjes af? Organiseer dan een kledingbeurs. Haal alle kleding die je kwijt wilt uit je kast. Spreek af dat iedereen zijn kleding schoon aanlevert. Zorg voor tafels om de kleding neer te
leggen of lijnen om ze op te hangen. Zorg eventueel voor een kleedruimte met spiegel. En ruilen maar!
Plantjesmarkt
Planten kopen in het tuincentrum kan best in de prijzen
lopen. En dat terwijl je buren misschien al jaren die druif of clematis in de tuin hebben staan. Organiseer een planten-,
zaden- of stekjesmarkt. Wissel planten en zaden met elkaar uit. Zo worden alle tuinen mooier en diverser.
10
11
3. Help je buur De een is goed met computers maar heeft twee linkerhanden als het op boren
aankomt. De ander kan geweldig streeploos ramen lappen maar is niet zo dol op banden plakken. Help elkaar een handje! Wissel klussen uit, leer het elkaar of ga samen aan de slag. Zo help je jezelf en een ander!
Een fluitje van een cent
Maak een overzicht van klussen die er zijn in de buurt. Wat voor de een een
heidens karwei is, is voor een ander een fluitje van een cent. Maar afspraken om klussen met elkaar uit te wisselen. Bijvoorbeeld een band plakken in ruil voor een appeltaart of de muren verven in ruil voor hulp bij de computer. Mogelijke klussen zijn: tuinieren, klussen in huis, fiets of auto repareren, koken, schoonmaken en hulp bij computer of mobiel.
Uitgekeken op dat saaie plantsoentje of die kleurloze berm? Grijp het buurtfeest aan om flink tekeer te gaan in het groen van de buurt. Neem contact op met het Meldpunt Woonomgeving. Je kunt dan
afspreken dat jullie zelf het groen onderhouden. Gezellig en gezond om samen met de buren aan het tuinieren te slaan.
Meldpunt woonomgeving: 033-4694869 of www.amersfoort.nl (bij ‘meldingen en klachten’)
Opruimen
Workshops
Organiseer de ochtend ervoor een opruimactie in de buurt.
Organiseer workshops of cursussen om elkaar dingen te leren: klussen,
Het is wel zo leuk om je straatfeest in een schone straat te beginnen. Ruim gezamenlijk al het afval op. Natuurlijk is het fijn als de buurt ook
na het straatfeest weer netjes is. Een leuk klusje voor de buurtkinderen (tegen een mooie beloning natuurlijk), terwijl de volwassenen rustig bijkomen van het feest.
12
Aan het groen
Ben je niet zo goed in klussen, maar zou je het wel graag willen leren? kleding maken, fietsen herstellen, groenten inmaken, recepten
uitwisselen, koken, tuinieren, energiebesparingtips voor in huis enz. Maar ook bijvoorbeeld tekenen, schilderen, tango dansen, verhalen schrijven, toneel spelen, boetseren, muziek maken enzovoorts.
13
4. Voor de kids
Insectenzuiger
Hieronder een aantal tips voor leuke spelletjes of knutselopdrachten voor kinderen.
Vind je het leuk om kleine beestjes zoals mieren en kevers te onderzoeken?
En stiekem leren ze ook nog iets over de natuur.
Natuurboodschappenlijstje
Laat de kinderen ‘natuurboodschappen’ doen in de buurt. Geef ze onderstaande
boodschappenlijstje. Vertel ze dat ze alleen spullen mogen pakken die ze ook weer
terug kunnen brengen, dus geen planten plukken of takken afbreken. Het kind / team dat de meeste spullen of het snelst alle spullen vindt, heeft gewonnen.
Met een insectenzuiger kun je ze makkelijk vangen. Nodig
• glazen potje met blikken deksel (bv jampotje)
• plastic slangetje van 40 cm lang en 6-8 mm doorsnede
(bv luchtslangetje voor aquarium)
• stukje gaas (panty of kompres) • elastiekje • priem
• hamer
Maken
Knip het slangetje in 2 steken: 15 en 25 cm.
Maak met de priem en hamer 2 gaten in de deksel van het potje. De slangetjes moeten
precies in de gaatjes passen (en niet er weer uitglijden). Vraag eventueel een volwassene
om hulp. Steek de 2 slangetjes in de gaatjes. Bevestig met het elastiekje het stukje gaas aan het kortste eindje slang.
• schaar Gebruiken
Ga nu op zoek naar kleine beestjes. Houd het
lange slangetje boven het diertje en zuig hard aan het korte slangetje. Hup, het diertje zit in het potje. Je kunt het beestje nu beter
bekijken. Hou het diertje niet te lang gevangen
en laat het weer vrij waar je het gevonden hebt.
14
15
Hoe hoog is die boom? Nodig
Regenboogkaart Nodig:
• stuk stevig karton van 25 bij 25 cm
• kopie van het kaartje op
• schaar
stevig papier of karton
• meetlint
• lijm of dubbelzijdig plakband
• draadje van 20-30 cm • schroef of moer Maken
Altijd al willen weten hoe hoog die boom in jouw straat is? Maak dan een boomhoogte-
In de natuur zijn alle kleuren van de regenboog te vinden. Ook in de natuur in jouw straat.
boomhoogtemeter. Maak een gaatje in een van de hoeken. Maak daar het touwtje vast.
zonder het te vragen.
meter. Knip het stuk karton in tweeën zodat je twee driehoeken hebt. Elke driehoek is een Hang de schroef of moer aan het andere eind. Je boomhoogtemeter is klaar. Gebruiken
Ga maar op zoek. Kijk naar blaadjes, bloemen, veertjes, mos enz. Let op! Pluk geen planten Plak wat je gevonden hebt op de kaart. Maak er een echte regenboog van! Schrijf een leuke boodschap op de kaart en stuur hem op. Bijvoorbeeld naar iemand in de straat!
Hoe gebruik je de boomhoogtemeter? Ga op een afstandje van de boom staan.
Kijk langs de schuine kant van de driehoek naar de boom. Houd je driehoek wel recht! De driehoek is recht als het touwtje recht langs de zijkant van de driehoek hangt.
Zorg dat je precies het topje van de boom ziet. Dus loop zo nodig dichter naar de boom toe of juist verder weg. Zie je nu precies de top van de boom?
Groetjes uit
Meet dan met het meetlint hoe ver je van de boom af staat. Tel je eigen lengte daarbij op en je hebt de hoogte van de boom. Eitje!
Afstand van mij tot de boom: Mijn eigen lengte:
Hoogte van de boom:
16
m
m m
+
17
Uilen-en-muizen-spel
Voorbeelden van stellingen
In een normale wereld vangen uilen muizen. Maar als de wereld
Stelling
Waar of niet waar
Zet een speelveld uit. Het veld bestaat uit een middenveld met
Spinnen hebben zes poten
Niet waar (acht poten)
aan de ene kant een lijn waarachter het ene team veilig is en een
De korenwolf is een hamster
Waar
Muizen veilig
Een vleermuis legt eieren
Niet waar (zoogdier)
(uilen)
Een paddenstoel is een schimmel
Waar
(muizen)
Alle spinnen maken een web
Niet waar
Deel de kinderen in twee teams: de muizen en de uilen. De muizen
Een haas leeft in een hol in de grond
Niet waar (konijn wel)
aan de linkerkant. Er wordt steeds een stelling voorgelezen. Is de
Een pissebed heeft kieuwen
Waar
waar, dan jagen de muizen op de uilen. Dat betekent dat als de
Een pinguïn is een vogel
Waar
lijn aan de linkerkant van het middenveld te komen zonder getikt
Alle naaldbomen blijven groen in de winter
Niet waar (larix niet)
andersom. Je kunt het spel spelen zo lang als de kinderen het
Lieveheersbeestjes eten bladeren
Niet waar (ze eten bladluis)
Een hert is groter dan een ree
Waar
Een dolfijn is een vis
Niet waar (zoogdier)
op zijn kop staat, vangen de muizen uilen. Zo ook in dit spel. een middenlijn waarin de kinderen getikt kunnen worden, met de andere kant een lijn waarachter het andere team veilig is.
Middenveld Middenveld Uilen veilig
gaan rechts van de middenlijn in het middenveld staan, de uilen stelling waar, dan jagen de uilen op de muizen, is de stelling niet
stelling waar is, de muizen zo snel mogelijk proberen achter de te worden door de uilen. Is de stelling niet waar, dan geldt het leuk vinden.
18
19
Bon voor gratis sauzen
5. Overige tips
Bestel je vlees bij biologische slagerij de Groene Weg en ontvang
Barbecue
GRATIS sauzen bij je bestelling.
Organiseren jullie een buurtbarbecue, denk dan ook eens aan
Geef deze bon af bij De Groene Weg.
biologisch vlees. De Groene Weg is een biologische slagerij.
Ze bezorgen gratis en geven barbecues in verschillende maten gratis in bruikleen.
Groene Weg biologische slagerij Leusderweg 202
3817 KG Amersfoort 033-4652974
Duurzame adressen
Op zoek naar duurzame adressen? Bijvoorbeeld
van natuurvoedingswinkels en kringloopwinkels. Of winkels waar je milieuvriendelijk papier, verf, kleding enz. kunt kopen.
Kijk dan op http://amersfoort.allesduurzaam.nl/
Groene gadgets
Op zoek naar leuke groene gadgets? Kijk op: www.gubba.nl www.fraxin.nl Solarshop
(http://shop.strato.com/epages/61325559.sf/nl_NL)
20
21
Deze bon is alleen te gebruiken voor buurtfeesten in het kader van Amersfoort 750 jaar. Groene Weg biologische slagerij
Leusderweg 202, 3817 KG Amersfoort, 033-4652974
Colofon
Milieutips
Samen duurzaam
www.milieucentraal.nl
Dit boekje is gemaakt door de gemeente Amersfoort. De gemeente werkt aan een
Op zoek naar milieuvriendelijke tips? Kijk op:
duurzaam Amersfoort. Een stad waar voldoende groen te vinden is. Waar water, lucht
www.ellenswebsite.nl
en bodem schoon zijn. Een plek waar mensen zich veilig voelen. Een energiezuinige
stad. Kortom een stad waar het prettig wonen, werken en ontspannen is. De gemeente zoekt hierbij samenwerking met bedrijven, organisaties en inwoners van de stad. Dit
doen we onder de noemer ‘samen duurzaam’. Samen werken aan een duurzame stad. Wil je weten wat er nog meer gebeurt in de stad op gebied van duurzaamheid kijk dan op www.amersfoort.nl/samenduurzaam
Op onderzoek in de natuur
Op zoek naar meer spullen om de natuur te onderzoeken? Bijvoorbeeld loepjes, zoekkaarten, schepnetjes en kompas. Kijk op www.veldwerkwinkel.nl
© Amersfoort, 2009
Tekst: Petra Jansen, Gemeente Amersfoort Vormgeving: EnBloc, Amersfoort Drukwerk: Mailfors, Amersfoort
22
23
