Docent beroepsonderwijs

Docent beroepsonderwijs Professie à la Carte Onderwijs

Bedrijfsleven

ROC Aventus, Apeldoorn (Projectleiding) Edison College, Apeldoorn Veluws College Cortenbosch, Apeldoorn Etty Hillesum College, Deventer Helicon Opleidingen, Apeldoorn Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN)

ANVR Reiswerk/Stichting FOOR VakantieXperts/Vertrekpunt BCD-Travel Landal Greenparks Recreatiepark De IJsvogel

Competentieprofiel Docent beroepsonderwijs Professie à la Carte, versie juli 2011

1

Inhoudsopgave 1. Inleiding___________________________________________________________________ 3 2. Korte typering van de docent beroepsonderwijs _____________________________ 4 3. Overzicht van de werkprocessen in het competentieprofiel ___________________ 5 4. Beschrijving van de kerntaken en werkprocessen ____________________________ 6 5. Uitwerking van de kerntaken en werkprocessen Docent beroepsonderwijs ____ 10 Kerntaak 1 Draagt kennis en vaardigheden over van vak en branche(s) ______________________ 10 Kerntaak 2 Begeleidt de leerling op leerloopbaan- en leerprocesniveau _______________________ 14 Kerntaak 3 Ontwerpt leerarrangementen in het vak / leergebied ___________________________ 19 Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie _______________________________________ 23


2

1. Inleiding “Competentieprofiel Docent beroepsonderwijs” is een product van het Innovatiearrangement Professie à la Carte*. Als onderdeel van dit innovatiearrangement onderzoekt de onderwijswerkgroep hoe medewerkers binnen het onderwijs effectief kunnen professionaliseren. Hiervoor maakt zij gebruik van een competentieprofiel en een menukaart. Voorliggend document is door de onderwijswerkgroep ontwikkeld binnen het project Professie à la Carte met gebruikmaking van de expertise van Kenwerk ( kenniscentrum HTVF) en dient als basis voor de menukaart. In dit document worden de verschillende kerntaken van het competentieprofiel voor de Docent beroepsonderwijs in kaart gebracht. De kerntaken, onderverdeeld in werkprocessen, beschrijven de werkzaamheden die de docent uitvoert. Het competentieprofiel bestaat uit vier kerntaken; 1. draagt kennis en vaardigheid over van vak en branche(s), 2. begeleidt de leerling op leerloopbaanniveau en op leerprocesniveau 3. ontwerpt leerarrangementen in het vak / leergebied, 4. draagt bij aan de onderwijsorganisatie. Bij de uitvoering van de werkprocessen van een kerntaak heeft de docent beroepsonderwijs een aantal relevante competenties nodig. In dit document zijn per werkproces een aantal prestatieindicatoren beschreven van gedrag dat de docent beroepsonderwijs moet laten zien om dit werkproces uit te voeren. De kerntaken, werkprocessen en bijbehorende prestatieindicatoren die in dit document zijn opgenomen, geven een totaalbeeld van alle competenties die behoren tot het profiel van de Docent beroepsonderwijs. Daarbij is geen uitsplitsing gemaakt naar de docent vmbo en de docent mbo maar naar de docent in de LBschaal en de LC-schaal. Waar sprake is van verschillen tussen een vmbo-docent en een mbo-docent, is dit aangegeven in een voetnoot. In het onderwijs in z’n algemeenheid moeten docenten voldoen aan de bekwaamheidseisen vanuit de Wet BIO. In dit competentieprofiel zijn de eisen vanuit de Wet BIO impliciet opgenomen en zijn de SBLcompetenties geconcretiseerd d.m.v. prestatieindicatoren. .

*Professie à la Carte is een HPBO Innovatiearrangement en wordt uitgevoerd door:

Onderwijs ROC Aventus, Apeldoorn (Projectleiding) Edison College, Apeldoorn Veluws College Cortenbosch, Apeldoorn Etty Hillesum College, Deventer Helicon Opleidingen, Apeldoorn Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN)

Professie à la Carte Bedrijfsleven ANVR/ Stichting FOOR/Reiswerk VakantieXperts/Vertrekpunt BCD-Travel Landal Greenparks Recreatiepark De IJsvogel


3

2. Korte typering van de docent beroepsonderwijs De Docent beroepsonderwijs heeft een belangrijke taak in het voorbereiden van leerlingen op een vervolgopleiding, op het beroep en/of functioneren in de maatschappij. In dit competentieprofiel ligt de focus op docenten die leerlingen tijdens hun leerloopbaan begeleiden om kennis, vaardigheden en houding voor het beroep eigen te maken. De Docent beroepsonderwijs moet over een aantal kwaliteiten beschikken volgens de WET BIO: • Hij gaat op een professionele manier met leerlingen om. • Hij biedt de leerlingen in een veilige werkomgeving houvast en structuur om zich sociaal-emotioneel en moreel te kunnen ontwikkelen. • Hij helpt de leerlingen zich de culturele bagage eigen te maken die iedereen nodig heeft in de hedendaagse samenleving. • Hij zorgt voor een overzichtelijke, ordelijke en taakgerichte sfeer in zijn groep of klas. • Hij werkt samen met collega’s. Hij levert een professionele bijdrage aan een goed pedagogisch en didactisch klimaat op de school, aan een goede onderlinge samenwerking en aan een goede schoolorganisatie. • Hij werkt samen met de omgeving van de school. Hij communiceert op een professionele manier met ouders en andere betrokkenen bij de vorming en opleiding van zijn leerlingen. • Hij denkt op een professionele manier na over zijn bekwaamheid en beroepsopvattingen. Hij ontwikkelt zijn professionaliteit.. Deze kwaliteiten zijn in het competentieprofiel vertaald naar vier kerntaken. Allereerst draagt hij kennis en vaardigheden over van vak en branche(s). Hij is verantwoordelijk voor het begeleiden van de leerloopbaan van de leerling. Daarnaast heeft hij een taak in het ontwikkelen, arrangeren en plannen van leerarrangementen voor het vak/ leergebied. Tot slot levert de Docent beroepsonderwijs een bijdrage aan de onderwijsorganisatie. De verschillen tussen de Docent beroepsonderwijs op het vmbo en op het mbo laten zich vooral zien in de mate waarin en de wijze waarop hij de leerling voorbereidt op het beroep. Daarnaast is de leeftijd van de leerlingen waarmee hij werkt verschillend. Omdat op het vmbo de leerlingen jonger zijn, komt de taak van het begeleiden van de sociaal/emotionele ontwikkeling van de leerling op het vmbo op een andere manier voor dan op het mbo. Er is ook een intensiever contact met de ouders/verzorgers. In mbo is de beroepscontext belangrijker, omdat in deze fase een leerling echt wordt opgeleid voor een beroep.


4

3. Overzicht van de werkprocessen in het competentieprofiel Een competentieprofiel kan één of meer uitstromen bevatten. Met behulp van onderstaande matrix wordt, door te markeren welke kerntaken en werkprocessen de verschillende uitstromen gemeen hebben, duidelijk gemaakt waar de verwantschap tussen de verschillende uitstromen zich bevindt en waar uitstromen van elkaar verschillen. In dit profiel is onderscheid gemaakt tussen de Docent beroepsonderwijs met een LB-schaal en de Docent beroepsonderwijs met LC-schaal.

Uitstroom

1. Draagt kennis en vaardigheid over van vak en branche(s)

1.1 Draagt vakkennis over. 1.2 Traint de beroepsvaardigheden en beroepshouding. 1.3 Beoordeelt de leerling.

2. Begeleidt de leerling

op leerloopbaanniveau1 2.1 Bepaalt in samenwerking met de leerling het leertraject. 2.2 Begeleidt de sociaal/emotionele ontwikkeling van de leerling. op leerprocesniveau 2.3 Stuurt en begeleidt leerprocessen individueel. 2.4 Stuurt en begeleidt leerprocessen in groepsverband.

3. Ontwerpt leerarrangementen in het vak / leergebied

4. Draagt bij aan de onderwijsorganisatie

Docent ( LC-schaal)

Werkproces Docent (LB-schaal)

Kerntaak

X X X

X X X

X

X

X

X

X X

X X

3.1 Ontwerpt en organiseert lesmateriaal. 3.2 Ontwikkelt leeractiviteiten voor leerarrangementen. 3.3 Ontwikkelt beoordelingsinstrumenten voor leerarrangementen. 3.4 Organiseert de uitvoering van leerarrangementen.

X X X

X

X

X

4.1 Neemt deel aan overleg 4.2 Onderhoudt contacten met ouder(s), verzorger(s), of externe begeleider(s) 2 4.3 Onderhoudt contacten met bedrijven of instellingen3 4.4 Voert administratieve taken uit 4.5 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering 4.6 Voert vakoverstijgende, coördinerende en/of innoverende taken uit

X X

X X

X X X

X X X

X

X

1

Bij mbo in de rol van LTB (Leertrajectbegeleider). Bij vmbo in de rol van mentor. Het onderhouden van contacten met ouder(s), verzorger(s), of externe begeleider(s) komt op het vmbo meer voor dan op het mbo. Op het mbo moet wettelijk aan leerlingen van 18 jaar en oudertoestemming gevraagd worden om contact op te mogen nemen met ouder(s)/verzorger(s) en externe begeleider(s) 3 Het onderhouden van contacten met bedrijven of instellingen komt op het mbo meer voor dan op het vmbo. 2


5

4. Beschrijving van de kerntaken en werkprocessen In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit competentieprofiel beschreven.

Kerntaak 1 Draagt kennis en vaardigheden over van vak en branche(s)

Werkprocessen bij kerntaak 1

Beschrijving kerntaak: De docent beroepsonderwijs draagt theoretische vakkennis over die nodig is voor het beroep en in de beroepscontext aan de leerling. Hij gebruikt diverse werkvormen en ondersteunende lesmaterialen. Hij geeft instructies en controleert of de leerlingen hem begrepen heeft

1.1 Draagt vakkennis over

De docent beroepsonderwijs traint beroepsvaardigheden en beroepshouding bij de leerlingen. Hij gebruikt diverse werkvormen en ondersteunende lesmaterialen. Hij ziet wat er gebeurt in de groep waarmee hij werkt. Hij luistert naar leerlingen/deelnemers en reageert op hen. Hij spreekt hen aan op ongewenst gedrag en stimuleert gewenste beroepshouding. Indien nodig past hij de werkvorm aan op de situatie in de groep.

1.2 Traint de beroepsvaardigheden en beroepshouding

De docent beroepsonderwijs beoordeelt de leerling. Hij bepaalt wat er beoordeeld moet worden en gebruikt vastgestelde beoordelingsinstrumenten. Hij legt de beoordeling vast en voert indien nodig overleg met andere docent en of (praktijk)begeleiders over het resultaat. Hij bespreekt de beoordeling in een beoordelingsgesprek met de leerling.

1.3 Beoordeelt de leerling

Toelichting: In het vmbo heeft de beroepsgerichtheid een oriënterend karakter.

Kerntaak 2 Begeleidt de leerling

Werkprocessen bij kerntaak 2 op leerloopbaanniveau

Beschrijving kerntaak: De docent beroepsonderwijs bespreekt de individuele doelstellingen met de leerling. Hij bespreekt ontwikkelingsmogelijkheden die aansluiten bij de wensen en capaciteiten van de leerling en de mogelijkheden en doelstellingen van de opleiding/het leerjaar. Hij bepaalt in samenspraak met de leerling het begeleidingstraject (de begeleidingswijze en de planning) en legt dit vast.

2.1 Bepaalt in samenwerking met de leerling het leertraject

De docent beroepsonderwijs begeleidt leerlingen in hun sociaal/emotionele ontwikkeling. Hij ondersteunt en biedt hulp gericht op de studievoortgang en het ontwikkelen van de eigen verantwoordelijkheid van de leerling. Hij signaleert ontwikkelings- of gedragsproblemen bij individuele leerlingen/deelnemers. Indien nodig verwijst hij de leerling met (speciale) problemen door naar de mentor of naar de leertrajectbegeleider.

2.2 Begeleidt de sociaal/emotionele ontwikkeling van de leerling

op leerprocesniveau Beschrijving kerntaak: De docent beroepsonderwijs begeleidt individuele leerlingen. Hij informeert en instrueert de leerling over de te verrichten taken. Hij luistert naar de leerling en motiveert, stimuleert en geeft feedback aan de leerling over het functioneren en de ontwikkeling binnen de het leerproces en past de begeleiding indien nodig aan.

2.3 Stuurt en begeleidt leerprocessen individueel

De docent beroepsonderwijs begeleidt groepsprocessen. Hij creëert een veilige leeromgeving. Hij gebruikt diverse werkvormen en ondersteunende lesmaterialen. Hij ziet wat er gebeurt in de groep waarmee hij werkt. Hij luistert naar leerlingen/deelnemers en reageert op hen. Hij spreekt hen aan op ongewenst gedrag en stimuleert gewenst gedrag. Indien nodig past hij de werkvorm aan op de situatie in de groep.

2.4 Stuurt en begeleidt leerprocessen in groepsverband


7

Kerntaak 3 Stelt leerarrangementen in het vak / leergebied samen


Beschrijving kerntaak:

4

De docent beroepsonderwijs stelt leerarrangementen 4 samen. Hij verzamelt en organiseert de benodigde materialen en middelen voor de uitvoering van leerarrangementen. Hij stemt de inhoud af op de kaders van de opleiding en zorgt voor een aansluiting bij het niveau van de leerlingen en de (beroeps)praktijk. Hij voert hierover overleg met collega’s en mensen uit het werkveld.

3.1 Verzamelt en organiseert lesmateriaal.

De docent beroepsonderwijs ontwikkelt leeractiviteiten voor het leerarrangement. Hij zorgt voor een gevarieerd aanbod in werkvormen, uitdagende opdrachten en zet digitale hulpmiddelen effectief in. Hij voert hierover overleg met collega’s en mensen uit het werkveld.

3.2 Ontwikkelt leeractiviteiten voor leerarrangementen,

De docent beroepsonderwijs ontwerpt of arrangeert beoordelingsinstrumenten. Hij stemt de inhoud af op kaders van de opleiding. Hij zorgt dat de beoordelingsinstrumenten aan de vastgestelde kwaliteitsrichtlijnen voldoen. Hij evalueert de resultaten van de beoordeling en stelt de instrumenten indien nodig bij.

3.3 Ontwikkelt beoordelingsinstrumenten voor leerarrangementen.

De docent beroepsonderwijs vervult bij de uitvoering van leerarrangementen de rol van organisator en begeleider van leerprocessen bij leerlingen. Als organisator bereidt hij leerarrangementen voor en is verantwoordelijk voor een ordelijk verloop. De communicatie is goed geregeld waardoor alle betrokkenen weten wat er van hen verwacht wordt. De structuur is duidelijk, en de faciliteiten zijn geregeld. Als begeleider van leerprocessen bij leerlingen bewaakt hij zorgvuldig de resultaten en de voortgang en legt deze vast in een leerlingvolgsysteem. Hij evalueert de leerarrangementen en de effecten ervan en stelt ze indien nodig bij.

3.4 Organiseert de uitvoering van leerarrangementen.

Leerarrangement: een reeks van samenhangende leeractiviteiten waarin praktijk en theorie gecombineerd worden.


8

Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie


Beschrijving kerntaak:

5

De docent beroepsonderwijs neemt deel aan verschillende vormen van overleg en samenwerking binnen de school en neemt zijn verantwoordelijkheid binnen het team. Hij deelt informatie die voor de voortgang van het werk van belang is met collega’s. Hij maakt afspraken en komt deze afspraken na.

4.1 Neemt deel aan overleg

De docent beroepsonderwijs onderhoudt contacten en communiceert goed met ouder(s), verzorger(s) of externe begeleider(s). Zo spreekt hij mensen en instellingen buiten de school aan die met de leerlingen/deelnemers te maken hebben en is hij ook zelf voor die mensen en instellingen aanspreekbaar. Daarbij stemt hij zijn werk goed af op dat van andere partijen.

4.2 Onderhoudt contacten en communiceert goed met ouder(s), verzorger(s), of externe begeleider(s).

De docent beroepsonderwijs bouwt relaties op met bedrijven of instellingen en onderhoudt deze. Hij helpt in het bedrijf of de instelling mee om voor de deelnemers een betekenisvolle leerplek en veilige leeromgeving te maken. Hij voert gesprekken met praktijkbegeleiders om de voortgang van de deelnemer te bespreken en begeleiding af te stemmen. Hij zorgt voor een werkbaar evenwicht tussen de belangen van deelnemer, school en bedrijf zodat ook op lange termijn een goede samenwerking wordt gegarandeerd. Hij administreert relevante gegevens in een (digitaal) relatiebeheerssysteem, zodat de informatie voor zijn collega’s beschikbaar is.

4.3 Onderhoudt contacten met bedrijven of instellingen.

De docent beroepsonderwijs voert administratieve taken uit. Hij registreert resultaat-, begeleidings- en overige gegevens van de leerlingen en zorgt voor een uitwisseling van deze gegeven met een leerlingvolgsysteem van de vestiging.

4.4 Voert administratieve taken uit

De docent beroepsonderwijs werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van zijn beroep. Hij benoemt zijn sterke en zwakke kanten, formuleert leervragen. Hij stelt samen met zijn leidinggevende een persoonlijk ontwikkelplan op en voert dit uit. Hij leest vakliteratuur en volgt bijscholingen. Hij vraagt om feedback over zijn eigen functioneren en geeft feedback aan anderen. Hij neemt deel aan inhoudelijke discussies met collega's en anderen over het beroep en levert zo een bijdrage aan visieontwikkeling van de beroepsuitoefening en draagt deze visie ook uit naar anderen.

4.5 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering

De docent beroepsonderwijs voert vakoverstijgende, coördinerende en/of innoverende taken uit. Hij coördineert zaken zoals begeleiding, BPV/STAGE , leerjaren, examens of kwaliteitszorg. Daarnaast heeft hij een rol in de innovatie van het curriculum of de organisatie van het onderwijs. Hij initieert, coördineert en evalueert ontwikkelings- en vernieuwingsactiviteiten, projecten en werkzaamheden van werkgroepen. Hij 5 stuurt collega’s aan en bewaakt de voortgang in de werkzaamheden.

4.6 Voert vakoverstijgende, coördinerende en/of innoverende taken uit.

Dit werkproces is alleen van toepassing op de docent in de LC-schaal.


9

5. Uitwerking van de kerntaken en werkprocessen Docent beroepsonderwijs Kerntaak 1 Draagt kennis en vaardigheden over van vak en branche(s) Kerntaak 1 Draagt kennis en vaardigheden over van vak en branche(s) werkproces 1.1 Draagt vakkennis over Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs draagt theoretische vakkennis over die nodig is voor het beroep en in de beroepscontext. Hij gebruikt diverse werkvormen en ondersteunende lesmaterialen. Hij geeft instructies en controleert of de leerlingen hem begrepen hebben.

Gewenst resultaat: SBL-competenties Pedagogisch competent

Theoretische vakkennis is overgedragen naar de leerlingen. Er is gecontroleerd of leerlingen de stof beheersen. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Hij kan zijn pedagogische opvattingen verantwoorden en ook hoe hij de groep of individuele leerlingen/deelnemers aangepakt heeft. Daarbij maakt hij gebruik van • grondige kennis en beheersing van de leerinhouden relevante theoretische en methodische inzichten. • grondige kennis van de eisen van de beroepsgroep • Kan opdrachten, oefeningen en toetsen waar zijn leerlingen/deelnemers mee te (kwalificatiedossiers/Exameneis maken krijgen zelf uitvoeren, demonstreren en uitleggen. Dit voor zover die en) betrekking hebben op zijn vak(gebied) • beroep en branche • Hij biedt de leerlingen/deelnemers keuzes (thema’s, werkvormen, opdrachten) en • verschillende onderwijs- en zorgt voor actieve betrokkenheid van leerlingen/deelnemers bij de invulling van hun onderwijsprogramma. Hij creëert de randvoorwaarden (sfeer, organisatie, leertheorieën, met verschillende opdrachten, materialen en machines) die de leerlingen/deelnemers in staat onderwijsarrangementen voor stellen zelfstandig te kunnen werken, zodat zij in hun eigen tempo en op hun het voortgezet onderwijs en bve eigen wijze met het maximale rendement kunnen leren. • praktische kennis van veel • Hij maakt gebruik van moderne middelen, waaronder ICT. Zo maakt hij, als dat voorkomende leerstoornissen en aan de orde is, gebruik van een elektronische leeromgeving die plaats- en onderwijsbelemmeringen tijdonafhankelijk leren mogelijk maakt en effectieve communicatie over het leren • groepsdynamica vanaf verschillende plekken ondersteunt. • digitale didactiek • In zijn interactie met leerlingen/deelnemers benut hij de kennis en ervaring die de leerlingen/deelnemers elders, bijvoorbeeld tijdens werken hebben opgedaan. Vaardigheden: Hierdoor blijft zijn onderwijs inhoudelijk up-to-date en stimuleert hij de • coachingsvaardigheden leerlingen/deelnemers kennis te delen en van elkaar te leren. • didactische vaardigheden • Hij kan zijn vakinhoudelijke en didactische opvattingen verantwoorden en ook • ICT-vaardigheden hoe hij de groep of individuele leerlingen/deelnemers aangepakt heeft. Daarbij • Reflecteren maakt hij gebruik van relevante en actuele theoretische en methodische inzichten.

Vakinhoudelijk & didactisch competent


10

Kerntaak 1 Draagt kennis en vaardigheden over van vak en branche(s) werkproces 1.2 Traint de beroepsvaardigheden en beroepshouding Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs traint beroepsvaardigheden en beroepshouding bij de leerlingen. Hij gebruikt diverse werkvormen en ondersteunende lesmaterialen. Hij ziet wat er gebeurt in de groep waarmee hij werkt en intervenieert indien nodig. Hij luistert naar leerlingen/deelnemers en reageert op hen. Hij spreekt hen aan op ongewenst gedrag en stimuleert gewenst beroepshouding. Indien nodig past hij de werkvorm aan op de situatie in de groep.

Gewenst resultaat:

Leerlingen zijn getraind in beroepsvaardigheden en houding. Er zijn adequate interventies gepleegd. De docent heeft de werkvormen aangepast aan situatie in de groep Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Ziet wat er gebeurt in de groepen waarmee hij werkt en intervenieert adequaat. - Communicatie- en • Hij luistert naar de leerlingen/deelnemers en reageert op hen. Hij spreekt hen aan op omgangsvormen ongewenst gedrag en hij stimuleert gewenst gedrag. Hij laat de - Pedagogiek leerlingen/deelnemers in hun waarde en zorgt ervoor dat de leerlingen/deelnemers respect opbrengen voor hem en voor elkaar. - Leefwereld van de leerlingen • Maakt de leerlingen/deelnemers medeverantwoordelijk voor de sfeer in de groep en - de beroepspraktijk reageert positief op initiatieven van leerlingen/deelnemers. - ontwikkelings- en • Stimuleert de samenwerking met en tussen de leerlingen/deelnemers. Hij staat open opvoedingstheorieën voor vragen van leerlingen/deelnemers en laat merken dat hij begrijpt wat ze zeggen - grondige kennis en en dat hij hier rekening mee houdt. beheersing van de • Houdt in zijn taalgebruik, omgangsvormen en manier van communiceren rekening leerinhouden met wat gebruikelijk is in de - (onderzoeksmatig) • Helpt deelnemers om ten opzichte van elkaar en/of van hun collega’s in bedrijf of ontwerpen van onderwijs, instelling, collegiale omgangsvormen te ontwikkelen en benut hierin de leeromgeving didactieken en didactische als oefenomgeving voor de werkomgeving.6 leermiddelen, waaronder ict - verschillende onderwijs- en • Hij kan zijn pedagogische opvattingen verantwoorden en ook hoe hij de groep of leertheorieën, met individuele leerlingen/deelnemers aangepakt heeft. Daarbij maakt hij gebruik van verschillende relevante theoretische en methodische inzichten. onderwijsarrangementen • voor het voortgezet • Geeft de leerling heldere en duidelijke instructies, controleert steeds of de leerling onderwijs en bve hem goed heeft begrepen, corrigeert hun handelen indien nodig. - praktische kennis van veel • Kan opdrachten, oefeningen en toetsen waar zijn leerlingen/deelnemers mee te voorkomende maken krijgen zelf uitvoeren, demonstreren en uitleggen. Dit voor zover die leerstoornissen en betrekking hebben op zijn vak(gebied) onderwijsbelemmeringen • Hij biedt de leerlingen/deelnemers keuzes (thema’s, werkvormen, opdrachten) en - Multi-mediale mogelijkheden zorgt voor actieve betrokkenheid van leerlingen/deelnemers bij de invulling van hun en ICT

SBL-competenties Interpersoonlijk competent

Pedagogisch competent


6

Extra indicator voor de docent mbo vanuit Wet BIO


11

•

•

• •

7

onderwijsprogramma. Hij creëert de randvoorwaarden (sfeer, organisatie, opdrachten, materialen en machines) die de leerlingen/deelnemers in staat stellen zelfstandig te kunnen werken, zodat zij in hun eigen tempo en op hun eigen wijze kunnen leren. Hij maakt gebruik van moderne middelen, waaronder ICT. Zo maakt hij, als dat aan de orde is, gebruik van een elektronische leeromgeving die plaats- en tijdonafhankelijk leren mogelijk maakt en effectieve communicatie over het leren vanaf verschillende plekken ondersteunt. In zijn interactie met leerlingen/deelnemers benut hij de kennis en ervaring die de leerlingen/deelnemers elders, bijvoorbeeld tijdens werken hebben opgedaan. Hierdoor blijft zijn onderwijs inhoudelijk up-to-date en stimuleert hij de leerlingen/deelnemers kennis te delen en van elkaar te leren. Hij kan zijn vakinhoudelijke en didactische opvattingen verantwoorden en ook hoe hij de groep of individuele leerlingen/deelnemers aangepakt heeft. Daarbij maakt hij gebruik van relevante en actuele theoretische en methodische inzichten. Houdt rekening met wat gebruikelijk is in de beroepspraktijk waar zij zich op 7 voorbereiden en gebruikt ook voorbeelden uit de beroepspraktijk.

Vaardigheden; - ervaring in de beroepspraktijk - trainersvaardigheden - coachingsvaardigheden - communicatieve vaardigheden - reflecteren - differentiëren - functioneel gebruik van Multi-media en ICT

Extra indicator voor de docent in het mbo vanuit Wet BIO


12

Kerntaak 1 Draagt kennis en vaardigheden over van vak en branche(s) werkproces 1.3 Beoordeelt de leerling Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs beoordeelt de leerling. Hij bepaalt wat er beoordeeld moet worden en gebruikt vastgestelde beoordelingsinstrumenten. Hij legt de beoordeling vast en voert indien nodig overleg met andere docent en of (praktijk)begeleiders over het resultaat. Hij bespreekt de beoordeling in een beoordelingsgesprek met de leerling.

Gewenst resultaat:

Het is duidelijk wanneer en hoe er beoordeeld wordt. Er is een beoordeling uitgevoerd. Beoordelingen zijn vastgelegd. De (lerende) medewerkers hebben inzicht in hun eigen functioneren en competentieontwikkeling. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Gaat zorgvuldig om met vertrouwelijke gegevens en de beoordeelt de (lerende) • grondige kennis en medewerkers onbevooroordeeld, zodat de privacy gewaarborgd blijft en de medewerker een eerlijke beoordeling ontvangt. beheersing van de leerinhouden • Kan opdrachten, oefeningen en toetsen waar zijn leerlingen/deelnemers mee te • kennis van branche(s) en maken krijgen zelf uitvoeren, demonstreren en uitleggen. Dit voor zover die beroep betrekking hebben op zijn vak(gebied) • privacyregels • Weet wat beoordeeld moet worden en hoe de beoordeling uitgevoerd dient te worden en • competentie-ontwikkeling • Kan duidelijk uitleggen waarop de beoordeling van de leerling is gebaseerd en geeft • procedures en richtlijnen van de organisatie en opleiding leerlingen heldere, onderbouwde en constructieve feedback over hun functioneren • Beoordeelt de leerling aan de hand van beoordelingscriteria, houdt hierbij rekening met invloeden van de omgeving en past hierbij vakkennis toe, zodat de Vaardigheden: competentieontwikkeling van de leerling beoordeeld wordt. • Beoordeelt het functioneren en de competentieontwikkeling van de leerling aan de - het omgaan met het digitale hand van procedures en richtlijnen van de organisatie en de opleiding. begeleidings- en beoordelingssysteem van de • Vult beoordelingsformulieren op de juiste wijze in en legt de afspraken die zijn onderwijsorganisatie gemaakt in het beoordelingsgesprek schriftelijk vast • Kan vaardig omgaan met het digitale begeleidings- en beoordelingssysteem van de - objectief beoordelen onderwijsorganisatie. - rapporteren • Levert toetsen beoordelingsresultaten aan binnen de gestelde termijn. - de omgang met digitale • raadpleegt anderen om informatie te verzamelen omtrent het functioneren, de beoordelingscompetentieontwikkeling van de leerling en stemt de beoordeling van de leerling af /begeleidingssystemen met collega’s of praktijkbegeleider in het leerbedrijf. - communicatie

SBL-competenties Interpersoonlijk competent Vakinhoudelijk & didactisch competent

Organisatorisch competent

Competent in het samenwerken met collega's


13

Kerntaak 2 Begeleidt de leerling op leerloopbaan- en leerprocesniveau Kerntaak 2 Begeleidt de leerling op leerloopbaanniveau werkproces 2.1 Bepaalt in samenwerking met de leerling het leertraject Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs bespreekt de individuele doelstellingen van de leerling met de leerling. Hij bespreekt ontwikkelingsmogelijkheden die aansluiten bij de wensen en capaciteiten van de leerling en de mogelijkheden en doelstellingen van de opleiding/het leerjaar. Hij bepaalt in samenspraak met de leerling het begeleidingstraject (de begeleidingswijze en de planning) en legt dit vast.

Gewenst resultaat:

Gesprekken zijn gevoerd met de leerling. Afspraken over persoonlijke doelen, het begeleidings- en het leertraject zijn gemaakt en vastgelegd in een leerlingvolgsysteem. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Houdt in zijn taalgebruik, omgangsvormen en manier van communiceren pedagogiek: rekening met wat gebruikelijk is in de leefwereld van zijn leerlingen/deelnemers. - ontwikkelingspsychologie • Voert reflectiegesprekken. - sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van tieners, jongvolwassenen en volwassenen • Brengt de ontwikkelmogelijkheden, -behoeften en capaciteiten van de leerling in - leerplannen/curricula kaart en bespreekt deze met de leerling - leerlingvolgsystemen • Stemt het leertraject af op de eisen vanuit de opleiding, de mogelijkheden in het - kwalificatiedossier/eindtermen van bedrijf en de ontwikkelingsbehoefte en individuele doelstellingen van de leerling branche en beroep en legt deze vast in een leerlingvolgsysteem. - gesprekstechnieken



Vaardigheden: - Het gebruiken van gesprekstechnieken - Hanteren en bijhouden van een leerlingvolgsysteem - Laten reflecteren/geven van feedback - communicatieve vaardigheden - coachingsvaardigheden - gespreksvaardigheden - ICT-vaardigheden


14

Kerntaak 2 Begeleidt de leerling op leerloopbaanniveau werkproces 2.2 Begeleidt de sociaal/emotionele ontwikkeling van de leerling Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs begeleidt leerlingen in hun sociaal/emotionele ontwikkeling. Hij ondersteunt en biedt hulp gericht op de studievoortgang en het ontwikkelen van de eigen verantwoordelijkheid van de leerling. Hij signaleert ontwikkelings- of gedragsproblemen bij individuele leerlingen/deelnemers. Indien nodig verwijst hij de leerling met (speciale) problemen door naar de mentor of decaan.

Gewenst resultaat:

Gesprekken zijn gevoerd met de leerling. Problemen zijn gesignaleerd en vastgelegd in een leerlingvolgsysteem. Indien nodig zijn leerlingen doorverwezen.


Indicatoren • Houdt in zijn taalgebruik, omgangsvormen en manier van communiceren rekening met wat gebruikelijk is in de leefwereld van zijn leerlingen/deelnemers • Respecteert vertrouwelijkheid en gaat discreet met gevoelige zaken om. • Is zich bewust van eigen houding en gedrag en van de invloed daarvan op leerlingen (voorbeeldfunctie)


• • •

Competent in het samenwerken met collega's

•

Zorgt dat gesprekken met leerlingen een duidelijk doel en verloop hebben. Biedt passende adviezen krijgen die aansluiten bij de ambities en capaciteiten van de leerling. Doet recht aan (culturele) verschillen tussen leerlingen/deelnemers: hij houdt er rekening mee en maakt er in zijn pedagogisch handelen goed gebruik van.

’Indien nodig verwijst hij bij problemen tijdig door naar mentor of leertrajectbegeleider.


Vakkennis en vaardigheden Kennis van : - Leefwereld van zijn leerlingen/deelnemers - ontwikkelings- en opvoedingstheorieën - sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van tieners, jongvolwassenen en volwassenen - processen van identiteitsvorming, zingeving en waardenontwikkeling - pedagogiek:multiculturele verschillen - leerlingzorgsysteem Vaardigheden - het gebruiken van gesprekstechnieken. - omgaan met een leerlingvolgsysteem - coachingsvaardigheden - analyseren,interpreteren en adviseren van studievaardigheden - zelfreflectie

15

Kerntaak 2 Begeleidt de leerling op leerprocesniveau werkproces 2.3 Stuurt en begeleidt leerprocessen individueel Omschrijving:

Gewenst resultaat: SBL-competenties Interpersoonlijk competent



De docent beroepsonderwijs begeleidt individuele leerlingen. Hij informeert en instrueert de leerling over de te verrichten taken. Hij luistert naar de leerling en motiveert, stimuleert en geeft feedback aan de leerling over het functioneren en de ontwikkeling binnen de het leerproces en past de begeleiding indien nodig aan. De leerling heeft individuele instructie en feedback ontvangen. De leerling is gestimuleerd en gemotiveerd zich verder te ontwikkelen. De begeleiding is indien nodig aangepast. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Luistert aandachtig en actief naar (lerende) medewerkers, stelt hen op hun gemak en ondersteunt hen waar nodig - Communicatie- en omgangsvormen • Houdt in zijn taalgebruik, omgangsvormen en manier van communiceren - Leefwereld van de leerlingen rekening met wat gebruikelijk is in de leefwereld van zijn en de beroepspraktijk leerlingen/deelnemers. - ontwikkelings- en opvoedingstheorieën • Staat open voor vragen van de leerling en laat merken dat hij begrijpt wat de - grondige kennis en beheersing van de leerling zegt en houdt hiermee rekening. leerinhouden • Is zich bewust van eigen houding en gedrag en van de invloed daarvan op (onderzoeksmatig) verschillende leerlingen. onderwijs- en leertheorieën, met verschillende onderwijsarrangementen • Creëert formele en informele leersituaties en bewaakt de voortgang in het voor het voortgezet onderwijs en bve leerproces van de leerling. praktische kennis van veel voorkomende • Motiveert leerlingen/deelnemers voor hun werk-/leertaak. leerstoornissen en • Zorgt voor een veilige leeromgeving onderwijsbelemmeringen • • • •

8

Geeft de leerling heldere en duidelijke instructies, controleert steeds of de leerling hem goed heeft begrepen, corrigeert het handelen van de leerling indien nodig. Geeft heldere, onderbouwde en constructieve feedback op het functioneren van de leerling en stimuleert de leerling tot zelfreflectie en sturing Signaleert problemen in het leerproces van de leerling, analyseert het leerproces en past indien nodig de begeleiding aan Houdt rekening met wat gebruikelijk is in de beroepspraktijk waar zij zich op voorbereiden en gebruikt ook voorbeelden uit de beroepspraktijk.8

Vaardigheden;

- geven van feedback en aanzetten tot reflectie

- communicatieve coachingsvaardigheden - instructievaardigheden - didactische vaardigheden waaronder differentiëren

- adviesvaardigheden - didactische vaardigheden

Extra indicator voor De docent in het mbo vanuit Wet BIO


16

Kerntaak 2 Begeleidt de leerling op leerprocesniveau werkproces 2.4 Stuurt en begeleidt leerprocessen in groepsverband Omschrijving: De docent beroepsonderwijs begeleidt groepsprocessen. Hij creëert een veilige leeromgeving. Hij gebruikt diverse werkvormen en ondersteunende lesmaterialen. Hij analyseert de groepsdynamiek en intervenieert adequaat indien nodig. Hij luistert naar leerlingen/deelnemers en reageert op hen. Hij spreekt hen aan op ongewenst gedrag en stimuleert gewenst gedrag. Indien nodig past hij de werkvorm aan op de situatie in de groep. Hij houdt rekening met culturele verschillen. Gewenst resultaat: De groep heeft instructie en feedback ontvangen. De groep is gestimuleerd en gemotiveerd zich verder te ontwikkelen. De begeleiding is indien nodig aangepast. Adequate interventies hebben plaatsgevonden. Er is rekening gehouden met/begrip opgebracht voor culturele verschillen. SBL-competenties Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Interpersoonlijk • Intervenieert adequaat als de groepsdynamiek daarom vraagt. competent Kennis van: • Hij luistert naar de leerlingen/deelnemers en reageert op hen. Hij spreekt hen aan op ongewenst gedrag en hij stimuleert gewenst gedrag. Hij laat de - Communicatie- en leerlingen/deelnemers in hun waarde en zorgt ervoor dat de leerlingen/deelnemers omgangsvormen respect opbrengen voor hem en voor elkaar. - Leefwereld van de leerlingen • Is zich bewust van eigen houding en gedrag en van de invloed daarvan op de - de beroepspraktijk groepsdynamiek. - ontwikkelings- en • Maakt de leerlingen/deelnemers medeverantwoordelijk voor de sfeer in de groep en opvoedingstheorieën reageert positief op initiatieven van leerlingen/deelnemers. grondige kennis en beheersing • Stimuleert de samenwerking met en tussen de leerlingen/deelnemers. Hij staat open van de leerinhouden voor vragen van leerlingen/deelnemers en laat merken dat hij begrijpt wat ze zeggen - verschillende onderwijs- en en dat hij hier rekening mee houdt. leertheorieën, met verschillende • Houdt in zijn taalgebruik, omgangsvormen en manier van communiceren rekening onderwijsarrangementen voor het met wat gebruikelijk is in de beroepspraktijk. voortgezet onderwijs en bve • Helpt deelnemers om ten opzichte van elkaar en/of van hun collega’s in bedrijf of instelling, collegiale omgangsvormen te ontwikkelen en benut hierin de leeromgeving - kennis van veel voorkomende belemmeringen in leren. als oefenomgeving voor de werkomgeving.9 - groepsdynamiek Pedagogisch • Creëert een veilige leeromgeving: waardeert de inbreng van de competent - (digitale )didactiek leerlingen/deelnemers, is nieuwsgierig naar hun ideeën en complimenteert hen regelmatig. - multiculturele verschillen • Hij stimuleert hen om kritisch na te denken over hun opvattingen en gedrag en om daarover in de groep te communiceren. Vaardigheden; • Kan verantwoorden hoe hij met (cultureel heterogene) groepen omgaat. - signaleren van belemmeringen in Vakinhoudelijk & • Biedt de leerlingen/deelnemers keuzes (thema’s, werkvormen, opdrachten) en zorgt leren didactisch competent voor actieve betrokkenheid van leerlingen/deelnemers bij de invulling van hun - toepassen van onderwijsprogramma. interventietechnieken • Maakt gebruik van moderne, digitale hulpmiddelen en nieuwe media, - ict en nieuwe media 9

Extra indicator voor de docent mbo vanuit Wet BIO


17

•

Houdt rekening met wat gebruikelijk is in de beroepspraktijk waar zij zich op voorbereiden en gebruikt ook voorbeelden uit de beroepspraktijk.10

- zelfreflectie - toepassen van verschillende (activerende) didactieken

- in geven van feedback - communicatie- en omgangsvormen

10

Extra indicator voor de docent in het mbo vanuit Wet BIO


18

Kerntaak 3 Ontwerpt leerarrangementen in het vak / leergebied Kerntaak 3 Stelt leerarrangementen in het vak / leergebied samen werkproces 3.1 Verzamelt en organiseert lesmateriaal Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs verzamelt en organiseert de benodigde materialen en middelen voor de uitvoering van leerarrangementen. Hij stemt de inhoud af op de kaders van de opleiding en zorgt voor aansluiting bij de (beroeps)praktijk. Hij zorgt voor een gevarieerd aanbod in werkvormen, uitdagende opdrachten en zet digitale hulpmiddelen effectief in. Hij voert hierover overleg met collega’s en mensen uit het werkveld.

Gewenst resultaat:

Lesmaterialen en middelen zijn verzameld en aangepast aan de beroepspraktijk, leerdoelen en het niveau van de leerling. Er is variëteit gerealiseerd in werkvormen en opdrachten. Digitale hulpmiddelen zijn effectief ingezet. Er is overleg gevoerd met collega’s of mensen uit het werkveld. De leerarrangementen zijn geëvalueerd en indien nodig aangepast. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Is op de hoogte van bestaand lesmateriaal • Kent het belang van de leerinhoud voor het toekomstig beroep - grondige kennis en beheersing van de • Ontwerpt of arrangeert lesmateriaal die betekenisvol zijn in het leerinhouden perspectief van de loopbaan van de leerling. - (onderzoeksmatig) ontwerpen van • Kan keuzes verantwoorden tegen de achtergrond van eisen vanuit het onderwijs, didactieken en didactische beroep, examenprogramma’s en kwalificatiedossiers. leermiddelen, waaronder ict • Legt uit welke leerdoelen hij met welke leerstof nastreeft. - kennis van de beginsituatie van de leerling • Houdt rekening met het niveau van taalbeheersing van de deelnemer. (wo taalniveau) • Stemt de inhoud van het ontwerp af op de kaders van de opleiding. - relevante websites op het gebied van vak, • Zorgt voor variëteit binnen de leerarrangementen (thema’s, werkvormen beroep en branche en opdrachten). ict en multimedia • Maakt effectief gebruik van moderne, digitale hulpmiddelen en nieuwe

SBL-competenties Vakinhoudelijk & didactisch competent

• •

•

media, Stelt didactisch verantwoorde leerlijnen binnen leerarrangementen vast. Bereidt onderwijsprogramma’s en leerarrangementen zorgvuldig voor: - bepaalt leeractiviteiten - stelt studiewijzers samen - stelt een planning in tijd vast - stelt een toetsen beoordelingsprogramma samen Toetst en evalueert de effectiviteit van onderwijsprogramma’s en leerarrangementen en doet verbetervoorstellen


Vaardig in: - schriftelijk communiceren: Nederlands - kiezen leermethode - ten behoeve van leerarrangementen, studiewijzers e.d.: o analyseren o ordenen o plannen - construeren van toetsen - zoekstrategieën op internet - ict en nieuwe media 19

Kerntaak 3 Stelt leerarrangementen in het vak / leergebied samen werkproces 3.2 Ontwikkelt leeractiviteiten voor leerarrangementen Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs ontwikkelt leeractiviteiten voor leerarrangementen. Hij stemt de inhoud af op de kaders van de opleiding en zorgt voor een aansluiting bij de (beroeps)praktijk. Hij voert hierover overleg met collega’s en mensen uit het werkveld. Hij organiseert de benodigde materialen en middelen voor de uitvoering van de leerarrangementen. Hij evalueert de leerarrangementen en de effecten ervan en stelt ze indien nodig bij.

Gewenst resultaat:

Nieuwe leerarrangementen zijn ontwikkeld. Er is overleg gevoerd met collega’s of mensen uit het werkveld. Benodigde materialen en middelen voor de uitvoering zijn georganiseerd. De leerarrangementen zijn geëvalueerd en indien nodig aangepast. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Is op de hoogte van bestaand lesmateriaal • Kent het belang van de leerinhoud voor het toekomstig beroep - grondige kennis en beheersing • Ontwerpt of arrangeert lesmateriaal die betekenisvol zijn in het perspectief van de van de leerinhouden loopbaan van de leerling. - (onderzoeksmatig) ontwerpen • Kan keuzes verantwoorden tegen de achtergrond van eisen vanuit het beroep, van onderwijs, didactieken en examenprogramma’s en kwalificatiedossiers. didactische leermiddelen, • Legt uit welke leerdoelen hij met welke activiteiten nastreeft. waaronder ict • Houdt rekening met het niveau van taalbeheersing van de deelnemer. • Stemt de inhoud van het ontwerp af op de kaders van de opleiding. Vaardig in: • Zorgt voor variëteit binnen de leerarrangementen (thema’s, werkvormen en - schriftelijk communiceren: opdrachten). Nederlands • Maakt effectief gebruik van moderne, digitale hulpmiddelen en nieuwe media, - ict en nieuwe media • Toetst en evalueert de effectiviteit van onderwijsprogramma’s en leerarrangementen - organiseren van leeractiviteiten en doet verbetervoorstellen - evalueren • Raadpleegt anderen bij het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van - samenwerken leerarrangementen

SBL-competenties Vakinhoudelijk & didactisch competent

Competent in het samenwerken met collega’s


20

Kerntaak 3 Ontwerpt leerarrangementen in het vak / leergebied werkproces 3.3 Ontwikkelt beoordelingsinstrumenten voor leerarrangementen. Omschrijving: De docent beroepsonderwijs ontwikkelt beoordelingsinstrumenten voor leerarrangementen Hij zorgt dat de beoordelingsinstrumenten aan de vastgestelde kwaliteitsrichtlijnen voldoen. Hij evalueert de resultaten van de beoordeling en stelt de instrumenten, indien nodig, bij. Gewenst resultaat: SBL-competenties Vakinhoudelijk & didactisch competent

Beoordelingsinstrumenten zijn ontwikkeld en voldoen aan de vastgestelde kwaliteitsrichtlijnen. De inhoud is afgestemd op de leerdoelen. Instrumenten zijn indien nodig bijgesteld na evaluatie. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Is op de hoogte van bestaande beoordelingsinstrumenten • Is op de hoogte van de visie en uitgangspunten van de school ten aanzien van - grondige kennis en beheersing beoordelingsinstrumenten. van de leerinhouden • Houdt rekening met het niveau van de taalbeheersing van de deelnemer. - toetstechnieken • Stemt de inhoud van de beoordelingsinstrumenten af op de kaders van de opleiding. - kwaliteitsrichtlijnen toetsing en • Analyseert de resultaten van de beoordeling grondig. examinering Vaardig in: - schriftelijk communiceren: Nederlands. - Officepakket - het gebruik van software of ICThulpmiddelen, voor zover nodig voor de ontwikkeling, het gebruik of evaluatie van beoordelingsinstrumenten


21

Kerntaak 3 Ontwerpt leerarrangementen in het vak / leergebied werkproces 3.4 Organiseert de uitvoering van leerarrangementen. Omschrijving: De docent beroepsonderwijs vervult bij de uitvoering van leerarrangementen de rol van organisator en begeleider van leerprocessen bij leerlingen. Als organisator bereidt hij leerarrangementen voor en is verantwoordelijk voor een ordelijk verloop. De communicatie, is goed geregeld waardoor alle betrokkenen weten wat er van hen verwacht wordt. De structuur is duidelijk en de faciliteiten zijn geregeld. Als begeleider van leerprocessen bij leerlingen bewaakt hij zorgvuldig de resultaten en de voortgang en legt deze vast in een leerlingvolgsysteem. Gewenst resultaat: Het leerarrangement is voorbereid, georganiseerd en uitgevoerd. Alle betrokkenen zijn tijdig geïnformeerd en geïnstrueerd. Het arrangement is ordelijk verlopen. Alle betrokkenen wisten wat er van hen verwacht werd. De faciliteiten waren geregeld. De voortgang van de leerlingen is gevolgd en de resultaten zijn vastgelegd in een leerlingvolgsysteem. SBL-competenties Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Vakinhoudelijk & Kennis van: • Is op de hoogte van de inhoud en leerdoelen van leerarrangementen didactisch competent • Is op de hoogte van de visie en uitgangspunten van de school ten aanzien van - grondige kennis en beheersing leerarrangementen. van de leerinhouden • Houdt rekening met het niveau van de taalbeheersing van de deelnemer. - de aspecten van de krachtige • Zet zich in voor het realiseren van een krachtige leeromgeving (samenstel van leeromgeving moderne fysieke leeromgeving, uitdagende didactiek en deskundig - kennis van de beginsituatie (wo leraarschap)waarin leerlingen de leerdoelen kunnen realiseren. taalontwikkeling) • Werkt overzichtelijk, ordelijk en taakgericht. • Bewaakt zorgvuldig de voortgang van leerlingen en legt de resultaten vast in een Vaardig in: leerlingvolgsysteem - realiseren van krachtige leeromgevingen Organisatorisch • Bereidt onderwijsprogramma’s en leerarrangementen zorgvuldig voor: - effectief gebruik van een competent - bepaalt leeractiviteiten leerlingvolgsysteem - stelt studiewijzers samen - ordenen - stelt een planning in tijd vast - stelt een toetsen beoordelingsprogramma samen - het effectief gebruik van • Richt, in overleg met collega’s, de fysieke leeromgeving in leerhulpmiddelen Competent in • Overlegt met collega’s binnen de organisatie (OP en OOP) die voor de uitvoering - ict en multimedia samenwerken relevant zijn. - mondelinge communicatie - plannen - samenwerken - rapporteren


22

Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie werkproces 4.1 Neemt deel aan overleg Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs neemt deel aan verschillende vormen van overleg en samenwerking binnen de school en neemt zijn verantwoordelijkheid binnen het team. Hij deelt informatie die voor de voortgang van het werk van belang is met collega’s. Hij maakt afspraken en komt deze afspraken na.

Gewenst resultaat:

Heeft deelgenomen aan overleg. Informatie is gedeeld. Afspraken zijn gemaakt en nagekomen.

SBL-competenties Organisatorisch competent Competent in het samenwerken met collega's

Indicatoren

•

Houdt zich aan afspraken en vastgestelde procedures.

•

Overlegt bij de uitvoering van een gemeenschappelijke taak tijdig en regelmatig met zijn collega’s Deelt kennis, ervaring en inzichten met collega’s Zorgt er uit zichzelf voor dat anderen goed geïnformeerd zijn. Toont openlijk waardering voor de ideeën en bijdragen van anderen Bevordert een goede onderlinge verstandhouding met zijn collega’s. Stelt ook zaken aan de orde die het functioneren en de harmonie in het team kunnen verstoren Informatie die voor de voortgang van het werk van belang is draagt hij over aan zijn collega’s.

• • • • • •


Vakkennis en vaardigheden Kennis van : - methoden van samenwerking en intervisie - afspraken en procedures op school. Vaardig in: - kunnen samenwerken - mondelinge communicatie - toepassen van regels, procedures en afspraken - vergadertechnieken - geven van feedback

23

Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie werkproces 4.2 Onderhoudt contacten met ouder(s), verzorger(s) en/of externe begeleider(s). Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs onderhoudt contacten met ouder(s), verzorger(s) of externe begeleider(s). Zo spreekt hij mensen en instellingen buiten de school aan die met de leerlingen/deelnemers te maken hebben en is hij ook zelf voor die mensen en instellingen aanspreekbaar. Daarbij stemt hij zijn werk goed af op dat van andere partijen.

Gewenst resultaat:

Gesprekken zijn gevoerd met ouder(s), verzorger(s) of externe begeleider(s). De begeleiding is n.a.v. het gesprek indien nodig aangepast.


Indicatoren • Communiceert op een open en constructieve manier. • Respecteert vertrouwelijkheid en gaat discreet met gevoelige zaken om. • Zorgt dat gesprekken een duidelijk doel en verloop hebben.

Vakinhoudelijk & didactisch competent Competent in het samenwerken met de omgeving

•

Wekt vertrouwen bij de ander op basis van deskundigheid.

•

Geeft op professionele manier informatie over de leerlingen/deelnemers aan ouders en andere belanghebbenden en hij maakt gebruik van de informatie die hij van hen krijgt Verantwoordt zijn professionele opvattingen en werkwijze met betrekking tot een leerling aan ouder(s) en andere belanghebbenden en past in gezamenlijk overleg zo nodig zijn werk met die leerling aan

•


Vakkennis en vaardigheden Kennis van: - vak en beroepenveld - de culturele achtergronden van de leerlingen/deelnemers - het onderwijskundige aanbod en de zorgstructuur van de school - samenwerking tussen zijn school, bedrijven en instellingen Vaardig in: - Nederlands: mondelinge communicatie - vertegenwoordigen van de school

24

Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie werkproces 4.3 Onderhoudt contacten met bedrijven of instellingen. Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs bouwt relaties op met bedrijven of instellingen en onderhoudt deze. Hij helpt in het bedrijf of de instelling mee om voor de deelnemers een betekenisvolle leerplek en veilige leeromgeving te maken. Hij voert gesprekken met praktijkbegeleiders om de voortgang van de deelnemer te bespreken en begeleiding af te stemmen. Hij zorgt voor een werkbaar evenwicht tussen de belangen van deelnemer, school en bedrijf zodat ook op lange termijn een goede samenwerking wordt gegarandeerd. Hij administreert relevante gegevens in een (digitaal) relatiebeheerssysteem, zodat de informatie voor zijn collega’s beschikbaar is.

Gewenst resultaat:

Nieuwe contacten zijn gelegd en bestaande relaties zijn onderhouden. Er zijn gesprekken gevoerd met praktijkbegeleiders. Relevante gegevens over relaties zijn vastgelegd in een relatiebeheerssysteem.

SBL-competenties Organisatorisch competent

Indicatoren • Verwerkt en registreert benodigde gegevens over relaties nauwkeurig in een relatiebeheersysteem.

Competent in het samenwerken met de omgeving

• Legt actief contacten met mensen binnen en/of buiten de organisatie • Investeert in het opbouwen van een goede werkrelatie • Bespreekt op een open en constructieve manier de ontwikkeling van de deelnemer met de praktijkbegeleider, zodat eventuele problemen tijdig worden onderkend en opgelost. • Zorgt ervoor op de hoogte te blijven van de tevredenheid van relaties • Stelt zich ondernemend en marktgericht op, volgt de ontwikkelingen in het bedrijfsleven , instellingen en maatschappij en vertaalt deze naar het onderwijs


Vakkennis en vaardigheden Kennis van: - vak en beroepenveld - cultuur . trends en ontwikkelingen in het beroep Vaardig in: - effectief werken met ICT toepassingen en multimedia - communiceren - samenwerken - netwerken

25

Kerntaak 4 Draagt bij aan de onderwijsorganisatie werkproces 4.4 Voert administratieve taken uit Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs voert administratieve taken uit. Hij registreert resultaat-, begeleidings- en overige gegevens van de leerlingen en zorgt voor een tijdige uitwisseling van deze gegeven met een leerlingvolgsysteem van de vestiging. Hij houdt zich daarbij aan de planning en de richtlijnen van de onderwijsorganisatie.

Gewenst resultaat:

Gegevens zijn vastgelegd in het leerlingvolgsysteem van de vestiging. Relevante gegevens zijn conform de planning en richtlijnen van de onderwijsorganisatie aangeleverd.


Indicatoren • Respecteert vertrouwelijkheid en gaat discreet met gevoelige zaken om. • • Zorgt voor volledige en nauwkeurige rapportages en verslagen in het leerlingvolgsysteem. • Verwerkt en registreert alle benodigde gegevens nauwkeurig binnen de gestelde termijn. • Verwerkt de informatie op een juiste manier in het administratieve systeem. • Houdt zich aan de planning en richtlijnen van de onderwijsorganisatie.

Organisatorisch competent


Vakkennis en vaardigheden Kennis van: - leerlingvolgsystemen - planning en richtlijnen van de onderwijsorganisatie Vaardig in: - effectief werken met ICT toepassingen en multimedia - rapporteren - schriftelijke communicatie - discretie - timemanagement

26

Kerntaak 4. Draagt bij aan de onderwijsorganisatie werkproces 4.5 Werkt planmatig aan deskundigheidsbevordering en professionalisering Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs werkt planmatig aan deskundigheidsbevordering en professionalisering in zijn beroep. Hij benoemt zijn sterke en zwakke kanten en formuleert leervragen. Hij stelt samen met zijn leidinggevende een persoonlijk ontwikkelplan op en voert dit uit. Hij leest vakliteratuur en volgt bijscholingen. Hij vraagt om feedback over zijn eigen functioneren en geeft feedback aan anderen. Hij neemt deel aan inhoudelijke discussies met collega's en anderen over het beroep en levert zo een bijdrage aan visieontwikkeling van de beroepsuitoefening en draagt deze visie ook uit.

Gewenst resultaat:

De docent heeft een goed beeld van zijn eigen competenties, zijn sterke en zwakker kanten. Hij heeft een persoonlijk ontwikkelplan opgesteld en houdt zich aan de afspraken hierin.

SBL-competenties Competent in reflectie en ontwikkeling

Indicatoren • Toont interesse in en is op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs en de school. • Onderneemt stappen om vakkennis en vaardigheden steeds goed bij te houden en te ontwikkelen. • Kijkt kritisch naar zijn werk en gebruikt evaluatie, reflectie en feedback om zich verder te ontwikkelen. • Signaleert relevante ontwikkelingen in de samenleving, het bedrijfsleven en het onderwijs en trekt daaruit consequenties voor zijn professionele ontwikkeling. • Deelt kennis, ervaringen en inzichten met anderen • Kan vaardig omgaan met digitale hulpmiddelen en nieuwe media, die ten behoeve van het onderwijs ingezet kunnen worden.

Vakkennis en vaardigheden Kennis van: - de actuele ontwikkelingen in het bedrijfsleven en maatschappij die relevant zijn voor het bedrijf. - actuele ontwikkelingen op het gebied van inhouden, werkwijzen en organisatievormen in het voortgezet onderwijs en bve - actuele ontwikkelingen op het gebied van de pedagogiek en de didactiek - gedragspsychologische kennis om het eigen gedrag en dat van anderen te begrijpen en te analyseren - digitale didactiek - ICT en multimedia Vaardig in: - reflecteren - functioneel gebruik van multimedia en ICT


27

Kerntaak 4. Draagt bij aan de onderwijsorganisatie werkproces 4.6 Voert vakoverstijgende, coördinerende en/of innoverende taken uit (LC-schaal) Omschrijving:

De docent beroepsonderwijs voert vakoverstijgende, coördinerende en/of innoverende taken uit. Hij coördineert zaken zoals begeleiding, BPV/STAGE, het onderwijs in een leerjaar of afdeling, examens of kwaliteitszorg. Daarnaast heeft hij een rol in de innovatie van het leerplan of de organisatie van het onderwijs. Hij initieert, coördineert en evalueert ontwikkelings- en vernieuwingsactiviteiten, projecten en werkzaamheden van werkgroepen. Hij stuurt collega’s aan en bewaakt de voortgang in de 11 werkzaamheden.

Gewenst resultaat:

De docent heeft taken gecoördineerd en/of innoverende taken uitgevoerd. Daarbij heeft hij samengewerkt met collega’s en de voortgang in werkzaamheden bewaakt. Indicatoren Vakkennis en vaardigheden Kennis van: • Stelt heldere doelen en prioriteiten en past deze aan wanneer dat nodig is; - ontwikkelingen binnen het • Neemt beslissingen die gericht zijn op het voorkomen/f minimaliseren van risico’s onderwijs; • Geeft op een professionele wijze vorm en inhoud aan teamtaken, projecten, acties en - nieuwe technologieën; andere activiteiten e.d. op basis van gemaakte (team)afspraken. • Legt relaties tussen verschillende werkzaamheden in de organisatieonderdelen; - recente ontwikkelingen in het anticipeert op factoren die mogelijk van invloed zijn op de planning; betreffende beroepenveld • Zoekt actief samenwerking met anderen (intern en/of extern), neemt initiatieven en vertaalt deze in concrete acties; komt op voor de belangen van het team; Vaardig in: • Neemt initiatief tot en werkt actief mee aan het creëren van een effectief en veilig werk- het onderbouwen van keuzen en leerklimaat; zoekt samen met anderen naar andere gedragsvormen als dat nodig is; - analyseren, inschatten en • Creëert een omgeving waarin (de verschillende) teamleden elkaar helpen en voor elkaar beperken van risico’s opkomen; - het opzetten van ontwikkelings• Staat open voor ideeën van anderen, verzilvert ideeën en zet deze om in producten, en vernieuwingsplannen; diensten of kennis die voor de sector (commercieel) interessant zijn; - het vertalen van ideeën naar • Is proactief bij mogelijke problemen in een complexe omgeving, doet voorstellen voor beleid en van beleid naar verbetering en vernieuwing. implementatie; het coördineren van • Toetst de haalbaarheid van ideeën en staat open voor de kritische reactie van anderen, ontwikkelings- en zorgt voor draagvlak. vernieuwingsactiviteiten, projecten e.d.

SBL-competenties Organisatorisch competent Competent in het samenwerken met collega's

-

11

als volwaardig gesprekspartner met het beroepenveld op treden

Dit werkproces is alleen van toepassing op de docent in de LC-schaal.


28

Docent beroepsonderwijs

Recommend Documents