stimuleringsprogramma
[BORGINGS lokale versterking GGz Wmo
DOCUMENT] regionaal participatiedossier
Ede - Wageningen - Scherpenzeel - Barneveld - Nijkerk
[[
De Gelderse Vallei
Regionaal overdrachtsdossier De Gelderse Vallei Programma Lokale GGZ Wmo
Oktober 2009 Zorgbelang Gelderland Arnhem
Inhoudsopgave
Inleiding
3
Leeswijzer
5
Conclusies en aanbevelingen
7
Deel I Programma Lokale Versterking in de Gelderse Vallei • Achtergronden • Doelstellingen • Initiatiefgroep Arnhem – Veluwe Vallei • Initiatiefgroep NW Veluwe • Borging van de resultaten
9 9 9 10 10 10
Deel II • • • • • • •
13 13 13 15 17 21 23 25
Gegevens per gemeenten Inleiding Achtergrond bij de GGz-cijfers Ede Wageningen Scherpenzeel Barneveld Nijkerk
1
2
Inleiding Programma Lokale Versterking GGz Wmo was een driejarig programma, in het leven geroepen om de lokale belangenbehartiging van en door psychisch kwetsbare mensen een stevige stimulans in de goede richting te geven. Met als uitgangspunt de wensen en behoeften van de doelgroep zelf. Dit landelijke programma startte medio 2006 en eindigde eind juni 2009. De tweede helft van 2009 wordt aandacht besteed aan de borging van de resultaten van het programma. Dit overdrachtsdossier vormt een onderdeel van deze borging. Zorgbelang Gelderland is vanaf de start van Lokale Versterking nauw betrokken geweest bij het programma en is gevraagd de borging van de resultaten te borgen binnen de eigen activiteiten. Aanleiding voor het Programma Lokale Versterking GGz Wmo (Lokale Versterking) was de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) die per 1 januari 2007 van kracht werd. Deze wet bepaalt dat iedereen volwaardig moet kunnen deelnemen aan de samenleving, dus ook mensen met een beperking. Gemeenten zijn hiervoor verantwoordelijk naar hun inwoners. Dit gaat verder dan het verstrekken van voorzieningen en het leveren van zorg. In de Wmo geldt de compensatieplicht, die gemeenten verplicht mensen die beperkingen ondervinden in hun zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie te compenseren. Net als anderen moeten ook mensen met een psychische beperking, met een verslavingsprobleem, vrouwen uit de vrouwenopvang, dak- en thuislozen en hun naastbetrokkenen in de maatschappij kunnen meedoen. Helaas hadden zij bij de invoering van de Wmo ten opzichte van andere groepen hulpvragers (zoals lichamelijk gehandicapten en ouderen) een achterstand in de belangenbehartiging en participatie. Mensen met een achtergrond in de GGz en OGGz waren over het algemeen lokaal slecht georganiseerd. Hun positie in de samenleving is vaak zwak door onbekendheid van deze groep bij beleidsmakers en gemeenteraden. Veelal bestaat het beeld dat de GGz-instellingen de zorgketen voor de GGz-cliënten regelen, maar dit beeld is niet juist. Het leeuwendeel van mensen met psychiatrische problematiek woont thuis en komt in aanmerking voor voorzieningen uit de Wmo. Hun stem wordt niet goed gehoord of hun hulpvragen blijven onbegrepen. De mogelijkheden voor algemene voorzieningen en reguliere ondersteuning voor hen worden over het hoofd gezien. Lokale Versterking heeft een eerste aanzet gegeven om de belangenbehartiging en cliëntenparticipatie van de doelgroepen GGz en OGGz1 te verbeteren en hen een stem te geven die helpt het Wmo-beleid ook voor deze burgers doelgroepgericht in te vullen. De resultaten lieten daarbij zien dat dit programma in een behoefte voldeed. Wel werd duidelijk dat deze doelgroep (nog) niet in staat was om de opgebouwde kennis, infrastructuur en menskracht overeind te houden zonder aanvullende financiering. Halverwege 2008 werd duidelijk dat de staatssecretaris van VWS Bussemaker vasthield aan het driejarig Programma en geen verlenging wilde financieren. Zij vindt de cliëntenparticipatie een taak die in het kader van de Wmo direct in 2009 door gemeenten overgenomen moet worden. Dat geldt volgens haar ook voor de daarbij benodigde ondersteuning voor de cliëntenparticipatie in GGz en OGGz. Ook de Provincie Gelderland is van mening dat de lokale overheid zich meer verantwoordelijk moet voelen dat kwetsbare groepen kunnen participeren in de lokale samenleving. Het Programma Lokale Versterking is inmiddels gestopt. De bal ligt nu bij de lokale overheid.
1 Tot de doelgroepen GGz en OGGz zoals die door Lokale Versterking vertegenwoordigd worden, in willekeurige volgorde en met hantering van de meest gangbare aanduidingen(zowel kinderen jeugdigen,jong volwassen als ouderen, autochtoon zowel als allochtoon): Mensen met psychische, psychosociale en/of psychiatrische problemen/problematiek, kwetsbaarheid, beperking(en) of handicaps (‘Cliënten geestelijke gezondheidzorg’) Mensen met verslavingsproblemen/ een verslavings(achtergrond) (‘cliënten verslavingszorg’) Mensen die thuis- of dakloos zijn (“gebruikers maatschappelijke opvang’) Gebruikers van vrouwen opvang (‘gebruikers Vo’) Naast betrokkenen en mantelzorgers (familie, buren, vrienden of andere vrijwilligers). Mensen met gedrag,leer- en/of ontwikkelingsproblemen (denk aan autisme, adhd,pdd-nos etc.)
3
Het Programma Lokale Versterking werd in de regio de Gelderse Vallei ingevuld door twee initiatiefgroepen: de initiatiefgroep Arnhem-Veluwe Vallei voor de gemeenten Ede, Wageningen en Scherpenzeel en de initiatiefgroep van de NW Veluwe voor de gemeenten Barneveld en Nijkerk. De vrijwilligers van Programma Lokale Versterking zijn nauw betrokken geweest bij het opstellen van dit dossier. Graag willen wij met gemeenten en Wmo-raden in de regio de Gelderse Vallei gesprek over dit dossier. U kunt hiervoor contact opnemen met ondergetekende. Wij wensen u veel leesplezier. Mieke Biemond Consulent GGz November 2009
4
Leeswijzer Dit overdrachtdossier bestaat uit twee delen. Het overdrachtdossier start met een korte samenvatting met conclusies en aanbevelingen. Deel I is het regionale deel. We beschrijven kort de activiteiten en resultaten van de initiatiefgroep NW Veluwe en de initiatiefgroep Arnhem/ Veluwe Vallei. Deel II is het lokale deel. Per gemeente geven we gegevens over de omvang van de GGzproblematiek, over de Wmo-participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder . Ook lokale knelpunten en aanbevelingen worden besproken. Voor degenen die meer willen weten over de landelijke context van het programma is een apart document beschikbaar. Dit document bevat een omschrijving van het landelijke Programma Lokale Versterking van de doelgroepen waar dit voor bedoeld was. Naast informatie over doelstellingen en wijze van aanpak, komen ook de bereikte resultaten aan de orde. Dit is te downloaden via onze website www.zorgbelanggelderland.nl en op aanvraag beschikbaar via ons secretariaat. Begin 2010 zal nog het productenboek Programma Lokale Versterking door het Landelijk Platform GGz worden verzonden aan alle gemeenten en Wmo-raden in het land.
5
6
Conclusies en aanbevelingen De regio Gelderse Vallei is bediend door twee verschillende initiatiefgroepen. De initiatiefgroep Arnhem/Veluwe Vallei bediende Ede, Wageningen en Scherpenzeel. De initiatiefgroep NW Veluwe bediende Barneveld en Nijkerk. Vanuit de initiatiefgroep Arnhem-Veluwe Vallei zijn ook contacten onderhouden met de initiatiefgroep Oostelijk Utrecht die zijn thuisbasis had bij het Servicepunt Veenendaal. Ook in de regio zelf is geen sprake van een echt geheel. Wageningen en Ede werken veel samen met Rhenen en Veenendaal vanuit het WERV-verband. Opvallend is dat in vier van de vijf gemeenten de GGz formeel vertegenwoordigd word in de Wmoraden. In de vijfde gemeente (Scherpenzeel) is pas medio 2009 een Wmo-raad geïnstalleerd. In drie van de vier gemeenten gebeurt de vertegenwoordiging door ervaringsdeskundigen, in Barneveld is een professional vanuit de GGz actief. Dit is een relatief hoog percentage in vergelijking met andere regio’s in Gelderland. Wat betreft het GGz-beleid in de regio Gelderse Vallei: dit staat nog in de kinderschoenen. Centrumgemeente Ede heeft zich lang te eenzijdig gericht op de OGGZ-problematiek. Dak- en thuislozen zelf zijn bij de beleidsvorming onvoldoende betrokken waardoor hun eigen behoeften niet goed voor het voetlicht zijn gebracht. Het beleid is daardoor aanbod-gericht georiënteerd in plaats van cliëntgestuurd. Wat betreft het GGz-beleid in Ede hangt de gemeente de opvatting aan dat dit zou moeten passen binnen hun filosofie van wijkgericht werken terwijl de GGz-vertegenwoordigers betogen dat specifieke voorzieningen die de hele gemeente bedienen noodzakelijk zijn. Wageningen heeft een goed functionerende Wmo-inspraak die breed gedragen wordt vanuit de bevolking. In deze sfeer, en dankzij een flinke ureninzet vanuit Lokale versterking, is ook de lokale klankbordgroep GGz tot grote bloei gekomen. Voor het Wmo-raadslid voor de GGz betekent dit een grote steun en zo slaagt de klankbordgroep erin om krachtig te lobbyen binnen de gemeente voor beleid voor de GGz-doelgroep. Opvallend zijn ook de initiatieven van de Wmo-raad in Barneveld om een motor voor vernieuwend gemeentelijk GGz-beleid te zijn. Alle gemeenten worstelen met de pakketmaatregelen AWBZ en het in kaart krijgen van de gevolgen voor hun burgers. Voor mensen met lichte beperkingen geldt dat zij in eigen kring een oplossing moeten vinden of zij kunnen een beroep doen op hun gemeente als het gaat om maatschappelijk participatie. Voor de dagbestedingscentra en zorgboerderijen betekent dit dat gemeenten een nieuwe partner zijn om afspraken mee te maken. Wij roepen de gemeenten op met spoed het beleid rond de pakketmaatregelen vorm te gaan geven. Een onderdeel van dit beleid zou kunnen zijn om met het lokale welzijnswerk prestatieafspraken te maken hoe GGz-cliënten meer betrokken kunnen worden bij het reguliere welzijnsaanbod. Lukt dit niet, en die angst leeft sterk bij de vertegenwoordigers van de doelgroep GGz en autisme in Ede, dan is het van belang de huidige specifieke voorzieningen goed toegankelijk te houden, en ruimte te scheppen voor nieuwe (cliënten)initiatieven. Wij roepen de gemeenten op om goed te monitoren of de kwaliteit van de Wmo-inspraak vanuit de GGz in orde blijft, en zelf actief te vragen welke ondersteuning Wmo-raadsleden vanuit de GGz eventueel nodig hebben. Het model van een klankbordgroep die het Wmo-raadslid GGz steunt, is wenselijk zodat de GGz-vertegenwoordigers zich gedragen weten door de achterban. In Ede is hier behoefte aan. Een vooruitziende blik naar de toekomst, wanneer termijnen van Wmo-raadsleden aflopen, is daarbij van belang. Wij roepen dan ook, met staatssecretaris Bussemaker, gemeenten op hier hun verantwoordelijkheid in nemen. Dit alles is nodig om de komende jaren de doelgroep GGz prominenter op de beleidsagenda te zetten. Dit gezien de verscherpte toegang tot de AWBZ en het risico dat een aanzienlijk deel van de doelgroep GGz tussen wal en schip dreigt te vallen. Nu bezuinigen op mogelijkheden van cliënten om mee te kunnen doen aan de maatschappij leidt in de toekomst mogelijk tot hogere kosten en veel menselijk leed.
7
8
Deel I Programma Lokale Versterking in de Gelderse Vallei Achtergronden van Programma Lokale Versterking Programma Lokale Versterking heeft bij de start van het programma de keuze gemaakt één initiatiefgroep op te richten voor de regio´s Rijn/IJsselstreek en de Gelderse Vallei. Dit had te maken met de aanstelling van twee projectmedewerkers van het eerste uur, die werkzaam waren vanuit CliëntenBelangenBureau (CBB) Participant in Wolfheze, een initiatief gesteund door de Gelderse Roos en werkzaam in het hele werkgebied van de Gelderse Roos. Na veel onduidelijkheid over financiën en toekomst van het Programma Lokale Versterking in 2006 zijn deze medewerksters er na enkele maanden mee gestopt. Begin 2007 is de medewerker voor de regio NW Veluwe gestart, die al snel ook de gemeenten Barneveld en Nijkerk bediende. Dit was logisch omdat deze twee gemeenten voor de GGz onder het verzorgingsgebied van Meerkanten vielen, en er vanuit die connectie makkelijk mensen geworven konden worden voor de initiatiefgroep. In juni 2007 is een nieuwe start gemaakt voor de regio Arnhem-Veluwe Vallei met de komst van projectmedewerkster Mia Viets. De gemeenten Barneveld en Nijkerk zijn echter altijd onder de initiatiefgroep NW Veluwe blijven vallen, waar projectmedewerkster Lex van Groningen werkzaam was. Samengevat is er dus nooit één initiatiefgroep geweest voor de hele Gelderse Vallei. Zorgbelang Gelderland heeft ervoor gekozen twee aparte dossiers te schrijven voor de initiatiefgroep ArnhemVeluwe Vallei. Het dossier van de regio Rijn-IJsselstreek is te downloaden via de website van Zorgbelang Gelderland. De regio NW Veluwe heeft ook een eigen dossier dat ook op deze site te vinden is. Doelstellingen van Programma Lokale Versterking De drie doelstellingen van Programma Lokale Versterking waren 'Meer en beter' Meer mensen met een psychische beperking, verslavingsprobleem, vrouwen uit de vrouwenopvang, dak- en thuislozen betrekken bij de totstandkoming van Wmo-voorzieningen, en de deelnemers die participeren in Wmo-raden beter toerusten om (politieke) invloed erop te kunnen uitoefenen op ontwikkelen en uitvoeren van beleid. Door leden van de initiatiefgroepen en de klankbordgroep Wageningen zijn de volgende trainingen bijgewoond: 2007: 2-daagse training over de Wmo en cliëntenparticipatie; 2008: 2-daagse scholing over argumenteren, presenteren, je stem laten horen, het politieke spel spelen; 2009: terugkomdag over het compensatiebeginsel in de Wmo, de veranderingen in de AWBZ en contact met de achterban. 'Solidariteit en samenwerking' Actief de samenwerking zoeken en aangaan met bestaande lokale en regionale cliënten- en gehandicaptenorganisaties. ‘Verbetering van de beeldvorming' De kennis vergroten over burgers met een psychische handicap, verslavingsprobleem, vrouwen uit de vrouwenopvang, dak- en thuislozen en hun naastbetrokkenen, bij gemeenteraadsleden, wethouders, ambtenaren en organisaties die een rol hebben in de uitvoering van de Wmo, zodat zij een meer realistisch beeld van de groep krijgen
9
Initiatiefgroep Arnhem-Veluwe Vallei De initiatiefgroep Arnhem- Veluwe vallei heeft er voor gekozen om keuzen te maken in de eigen speerpunten binnen dit kader. Veel aandacht en tijd is besteed aan het oprichten van een klankbordgroep GGz in Wageningen. Dit heeft geresulteerd in een grote groep mensen die daar tot op heden actief zijn om gezamenlijk de stem van de GGz-clienten te laten horen. Er zijn oriënterende gesprekken geweest met de gemeenten Ede en Scherpenzeel. In Ede is er contact onderhouden met het Wmo-raadslid namens de GGz, Annelies Hoefsloot, en met het Wmoraadslid namens de doelgroep autisme, Andries Noback. In deze twee gemeenten hebben verder geen activiteiten plaatsgevonden. De initiatiefgroep Arnhem-Veluwe Vallei functioneerde als een soort stuurgroep die keuzen hebben gemaakt in de prioriteiten. Deze groep heeft wat verloop gehad en bestond uit een mix van (ex)clienten en mensen die vanuit vrijwilligerswerk bij de doelgroep betrokken waren. De initiatiefgroep was aanvankelijk klein maar bestond uiteindelijk uit zo’n 8 personen. De initiatiefgroep kwam eenmaal per 4 à 6 weken bij elkaar. De initiatiefgroep bewaakte de hoofdlijnen en gaf de aanzet tot nieuwe activiteiten. Vanuit de initiatiefgroep werden er allerlei lijnen met samenwerkingspartners in verschillende gemeenten onderhouden. In het laatste half jaar heeft de initiatiefgroep zich ook bezig gehouden met de vraag hoe de participatie van mensen met een psychische beperking geborgd zou kunnen worden nadat het Programma Lokale Versterking gestopt was. De klankbordgroep Wageningen was in aantal mensen groter dan de initiatiefgroep. Een uitgebreide beschrijven van de doelen en doelstellingen van de klankbordgroep is te lezen onder de gemeente Wageningen. Initiatiefgroep NW Veluwe De projectmedewerker Lex van Groningen van de initiatiefgroep NW Veluwe, ondersteunde het Wmoraadslid GGz in Nijkerk en een clientenraadslid van Meerkanten die actief is in Barneveld in de Stichting Gehandicaptenraad Barneveld. In Barneveld zit geen (ex) client in de Wmo-raad maar iemand die werkt in de GGz en vanuit die hoedanigheid zich betrokken voelt bij de GGz-doelgroep en zich daarvoor wil inzetten. De initiatiefgroep NW Veluwe Vallei bestond uiteindelijk uit 9 mensen waaronder dus een deelnemer uit Nijkerk en een deelnemer uit Barneveld. Een van de activiteiten van deze initiatiefgroep was het organiseren van het congres Beelden van Burgers in mei 2009 waar ook de Wmo-ambtenaar van Barneveld bij aanwezig is geweest. Deze groep kwam maandelijks bij elkaar en de projectmedewerker heeft zich met name gericht op individuele coaching van de deelnemers die in Wmo-raden zaten. Door deze coaching is er ook nauw contact ontstaan met de andere belangenbehartigers uit de Wmo-raden en met de gemeenten. In Barneveld is er overleg geweest tussen de initiatiefgroepdeelnemer, projectmedewerker en de regioconsulent van Zorgbelang over de voortgang van de ondersteuning van de GGz-cliënt in Stichting Gehandicaptenraad Barneveld. Verder is met de vertegenwoordiger van de Wmo-raad gesproken over een lijst met allerlei projecten die lokaal kunnen worden uitgewerkt. Wellicht is het mogelijk dat de Wmo-raad één van deze voorbeeldprojecten ook zou kunnen initiëren in Barneveld. Borging van de resultaten van Programma Lokale Versterking De Gelderse Vallei is als regio geen duidelijk afgebakend geheel. De gemeenten Wageningen en Ede werken nauw samen met de Utrechtse gemeenten Rhenen en Veenendaal, dit werkverband staat bekend als de WERV-gemeenten. Er is geen regio-overleg tussen Ede en Wageningen en de andere drie gemeenten (Scherpenzeel, Barneveld en Nijkerk).
10
Doordat er geen regio-overleg is waarin alle vijf gemeenten zijn betrokken en omdat de vijf gemeenten en aanwezige belangenbehartigers heel verschillend zijn, is er tot op heden niet voor gekozen om deze vijf gemeenten gezamenlijk te benaderen om hen te verzoeken doorgang van Programma Lokale Versterking mogelijk te maken. Zorgbelang Gelderland is –voor, tijdens, en na Programma Lokale Versterking nauw betrokken geweest bij het stimuleren van gemeentelijke belangenbehartiging voor de GGz- en maakt zich in het kader van de borging van de resultaten van Programma Lokale Versterking hard voor de belangen van de GGz-doelgroep. In dit kader bieden wij aan gemeenten en Wmo-raden een gesprek over dit dossier aan. De klankbordgroep Wageningen heeft aangegeven een eigen aanvraag te willen doen bij de gemeente Wageningen om zo in staat te zijn de eigen werkzaamheden voort te zetten. Zorgbelang Gelderland ondersteunt deze aanvraag. In andere gemeenten wordt in de gesprekken die de regioconsulent van Zorgbelang Gelderland voert nadrukkelijk de GGz aan de orde gesteld.
11
12
Deel II Gegevens gemeenten Inleiding Hieronder volgen per gemeente in de Gelderse Vallei één à twee pagina’s. Wij hebben daarbij gebruikt gemaakt van een vaste indeling: • • • •
Gegevens over GGz-problematiek binnen de gemeente Wmo participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder Specifieke gegevens GGz en OGGz voorzieningen Knelpunten en aanbevelingen
Waar relevant is ook een stukje opgenomen over de specifieke activiteiten van Programma Lokale Versterking in de betreffende gemeente, dit is echter zo veel mogelijk reeds verwerkt in het regionale deel. Achtergrond van de GGz-cijfers Per gemeente in de NW Veluwe geven we cijfers. Voor deze statistische gegevens hebben we gebruik gemaakt van de Wmo-prognose zoals die te vinden is op de website van Spectrum Gelderland, we hebben de prognose voor 2010 gebruikt. Voor de GGz is de bron het Goldberg & Huxley model echelonsgewijs. (beschreven op www.rivm.nl onder het kopje psychische problemen en de omvang) , een tweede bron is het NEMISIS onderzoek. Het risico om potentieel GGZ patiënt te zijn is uit ervaringscijfers vastgesteld en is qua leeftijd onderscheiden in 2 leeftijdsklassen, 18-64 jaar en 65 plussers. Van deze mensen gaat een deel met GGz klachten naar de huisarts, voor een gedeelte van deze huisartsbezoekers stelt de huisarts een GGz diagnose vast. Van de mensen met GGZ diagnose komt een deel in het GGz circuit en slechts een klein deel wordt intramuraal opgenomen. Daarnaast vermelden we per gemeente de gegevens die door het CIZ beschikbaar zijn gesteld over het aantal personen die op 1-1-2009 recht hadden op AWBZ-begeleiding voor de functie Begeleiding met de grondslag Psychiatrische Problematiek/Psycho-sociale problematiek. Deze gegevens vinden wij relevant omdat een deel van deze mensen met de verscherpte toegang geen recht meer zal hebben na de geplande herindicaties en mogelijk een beroep gaat doen op de Wmo. Het CIZ maakt over elk kwartaal een rapportage wat in elke gemeente de gevolgen zijn van de herindicaties. Op dit moment van schrijven zijn echter nog zo weinig mensen geherindiceerd dat die gegevens niet representatief zijn.
13
14
Ede Gegevens over GGz-problematiek binnen de gemeente Ede Op een geschatte bevolking in 2010 van 109.698 personen is de potentiële GGz-bevolking 19.169 personen. 16.987 personen gaan met een GGz-bezoek naar de huisarts, waarvan 13.813 personen een GGz-diagnose krijgen van de huisarts. Het totaal aantal mensen dat gebruik maakt van GGzhulpverlening is 3.666 personen waarvan er 567 intramuraal in een GGz-instelling verblijven. Uit de (gemeentelijke) rapportage AWBZ Pakketmaatregelen 2009 van het CIZ blijkt dat op de peildatum 1-1-2009 in Ede 150 cliënten een geldig recht hadden op de functie begeleiding vanuit de dominante grondslag Psychiatrische ziekte/aandoening. Er waren op 1-1-2009 149 personen die een indicatiebesluit hadden voor de functie begeleiding op de dominante grondslag Psychosociaal probleem. Deze laatste groep heeft per 1-1-2009, met het vervallen van deze grondslag op die datum, hun rechten verloren. Naast de mensen die vanuit het CIZ geïndiceerd worden zijn er ook nog jongeren tot 18 jaar die door Jeugdzorg geïndiceerd worden. Dit maakt de problematiek dus nog groter, omdat deze groep jongeren op hun 18e overgaan naar het CIZ. Wmo-participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder Sinds de start van het Wmo-proces in Ede zijn Andries Noback vanuit de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) en Annelies Hoefsloot (doelgroep GGz) nauw betrokken geweest bij de Wmoinspraakproces. Zij zijn ook beiden bij het begin van de Wmo-raad geïnstalleerd. Mevrouw Hoefsloot heeft af en toe door ziekte verstek moeten laten gaan bij vergadering. Naast formele GGz-vertegenwoordiging in de raad is er sinds dit voorjaar ook informeel contact in de vorm van overleggen tussen (ingehuurde) Wmo-ambtenaar Hetty Top en de GGz-vertegenwoordigers. Onderwerp van gesprek is onder andere de toegankelijkheid van de hulpverlening voor de doelgroep GGz in het kader van de pakketmaatregelen. Onder de Wmo-raad hangt geen klankbordgroep GGz zoals die in Wageningen er wel is. Dit komt omdat Annelies Hoefsloot en Andries Noback geen tijd hebben gehad om hierin te investeren. De wens wel een klankbord te hebben leeft wel degelijk. De kwaliteit van input van de huidige GGzvertegenwoordigster is hoog maar kwetsbaar. Deze verantwoordelijkheid met meerdere personen te kunnen delen zou erg prettig zijn. Aanbeveling: • Investeer nu reeds in een bredere vertegenwoordiging van de GGz-doelgroep zodat de stem van de GGz ook in de toekomst gewaarborgd is. Voor het opzetten van een klankbordgroep is (financiële) ondersteuning vanuit de gemeente onontbeerlijk. Wmo-participatie van de doelgroep OGGz in centrumgemeente Ede In de Wmo-raad zit geen vertegenwoordiger namens de doelgroep verslaafden of uit de Maatschappelijke Opvang. Er is voor hen wel een plek gereserveerd, maar de vertegenwoordigers laten steeds verstek gaan. Formele cliëntenparticipatie is bij deze doelgroep vaak lastig, maar niet onmogelijk. In Ede is de grootste aanbieder van hulp voor de doelgroep dak-en thuislozen het Leger des Heils. Bij deze instelling komt intern de cliëntenraad niet goed van de grond. Er is ook geen ondersteuner van de cliëntenraad zoals dat bij veel andere instellingen wel gebruikelijk is. Het ontbreken van deze structuur maakt dat er geen voedingsbodem is waaruit meer extern gerichte belangenbehartiging (op de Wmo) kan ontstaan. In het ontstaan van het regionaal kompas van Ede is nauwelijks sprake geweest van input van cliënten. Bekend is ook dat buurtbewoners zich verzetten tegen een nieuwe locatie van opvang voor dak -en thuislozen. Aanbeveling: • Zet in op informele cliëntenparticipatie en neem ook de wensen van de doelgroep mee in het beleid
15
Specifieke gegevens GGz en OGGz voorzieningen Als grote (centrum) gemeente zijn in Ede veel (O)GGz-voorzieningen aanwezig. De toegankelijkheid van algemene (gemeentelijke) voorzieningen, bijvoorbeeld het welzijnswerk, voor de doelgroep GGz lijkt laag te zijn. Knelpunten en aanbevelingen In april 2007 heeft Zorgbelang Gelderland, in nauwe samenwerking met alle cliëntenraden en teamleiders van zorginstellingen GGz in Ede, een petitie aangeboden aan wethouder Kremers van Ede. Deze petitie was in de maanden daarvoor gezamenlijk voorbereid. Wij hebben toen aandacht en gericht beleid gevraagd voor de volgende kwesties: • Meer aandacht voor de “onzichtbare” GGz-problematiek, en niet eenzijdig focussen op OGGZproblematiek (prestatievelden 7,8,9) • Aandacht én geld nodig voor de vermaatschappelijking van GGz-clienten Ondergebruik van Bijzondere Bijstand aanpakken voor de doelgroep GGz om schrijnende armoede op te lossen • Beleidsinitiatieven voor betaald werk en dagbesteding voor de doelgroep GGz • Meer mogelijkheden voor ondersteuning bij wonen zoals SoloPlus dat succesvol biedt Tot op heden zijn deze aanbevelingen niet terug te vinden in het Wmo-beleid van de gemeente Ede. Ede heeft in haar Wmo-beleid ingezet op het ‘meedoen’ in de buurt of in het dorp. Ze hebben in hun Wmo-beleidsplan de prestatievelden losgelaten en gekozen voor de buurtgerichte aanpak. Er is één Wmo-loket met algemeen geschoold personeel. Annelies Hoefsloot en Andries Noback hebben in een powerpointpresentatie voor de Wmo-raad in het voorjaar van 2009 betoogt dat door deze aanpak mensen met GGz-problematiek buiten de boot dreigen te vallen. Reden hiervoor is dat de wet- en regelgeving voor deze doelgroep erg complex is (bijvoorbeeld door hulp uit AWBZ, Wmo en zorgverzekeringswet), en dat daarom specialistische hulp mogelijk moet zijn. Bovendien is het tempo waarin (AWBZ)veranderingen worden doorgevoerd erg hoog. Mensen hebben last van vooroordelen in de buurt en hebben een veilige plek nodig waar ze contact kunnen hebben met lotgenoten. De GGz-vertegenwoordigers hebben de indruk dat dit pleidooi goed gehoord is en dat de gemeente Ede bereid lijkt hier serieus naar te kijken. De informele gesprekken met de gemeente hierover bieden perspectieven maar de gemeente Ede zal nu moeten laten blijken hoe ze haar Wmo-beleid ook goed toegankelijk maakt voor de doelgroep GGz. Aanbeveling: • Gemeente Ede ga serieus aan de slag met de knelpunten en wensen die door de GGzvertegenwoordigers naar voren worden gebracht.
16
Wageningen Dit deel van het dossier is geschreven door de klankbordgroep GGz Wageningen Gegevens over GGz-problematiek binnen de gemeente Wageningen Op een geschatte bevolking in 2010 van 36.721 personen is de potentiële GGz-bevolking 6.946 personen. 6.140 personen gaan met een GGz-bezoek naar de huisarts, waarvan 4.981 personen een GGz-diagnose krijgen van de huisarts. Het totaal aantal mensen dat gebruik maakt van GGzhulpverlening is 1.345 personen waarvan er 206 intramuraal in een GGz-instelling verblijven. Uit de (gemeentelijke) rapportage AWBZ Pakketmaatregelen 2009 van het CIZ blijkt dat op de peildatum 1-1-2009 in Wageningen 150 cliënten een geldig recht hadden op de functie begeleiding vanuit de dominante grondslag Psychiatrische ziekte/aandoening. Er waren op 1-1-2009 20 personen die een indicatiebesluit hadden voor de functie begeleiding op de dominante grondslag Psychosociaal probleem. Deze laatste groep heeft per 1-1-2009, met het vervallen van deze grondslag op die datum, hun rechten verloren. Wmo-participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder De Wmo raad is sinds augustus 2007 schriftelijk erkend en heet officieel: Wmo- en WI- Adviesraad Wageningen. Het Wmo beleidsplan is vastgesteld in oktober 2007. Dit document is niet digitaal beschikbaar via de gemeentewebsite. Vanaf het begin van de Wmo-raad vertegenwoordigt Marga Roodenburg de GGz-doelgroep. Zij wordt daarin gesteund door de klankbordgroep GGz Wageningen. Specifieke gegevens GGz- en OGGz-voorzieningen In Wageningen is een klein dagactiviteitencentrum van de Gelderse Roos. De klankbordgroep heeft een werkbezoek gebracht aan Veenendaal en daar woningen van het RIBW Kwintes bekeken. Deze voorziening werd door hen hoog gewaardeerd en het is nastrevenswaardig dat ook in Wageningen een vergelijkbare voorziening komt. De RIBW Arnhem & Veluwe Vallei in Wageningen heeft per 1 januari 2010 29 BeschermdWonen (BW) plekken. Daarnaast wordt er circa 90 uren BegeleidZelfstandigWonen (BZW) begeleiding per week gegeven. Dit komt gemiddeld neer op even zoveel cliënten, maar als je dat ruim neemt, is dat tussen de 85 en de 95. Klankbordgroep GGz Wageningen Op 10 oktober 2007 was de oprichtingsvergadering van de Klankbordgroep GGZ Wageningen. Aanwezig waren de twee oprichters van de groep, Johannes Hartmans en Marga Roodenburg, de coördinator van Vriendendienst Neder-Veluwe Lilian van Klinken en de projectmedewerkster van Programma Lokale Versterking Mia Viets. Mevrouw Roodenburg en de heer Hartmans waren via Participant, Cliëntenbelangenburo in Wolfheze, met elkaar in contact gebracht. De gemeente Wageningen had aan Participant gevraagd of zij iemand wisten die zitting kon nemen in hun Wmo-WI Adviesraad, die de GGz doelgroep zou kunnen vertegenwoordigen. Dat werd mevrouw Roodenburg. De heer Hartmans had zitting in de Initiatiefgroep van Programma Lokale Versterking. Samen besloten ze om een achterban te creëren in de vorm van een Klankbordgroep GGz. De klankbordgroep bestaat op dit moment, eind oktober 2009, uit 13 leden. Daarvan zijn 8 personen actief in werkgroepen, het maken van beleid en het organiseren van activiteiten. De andere 5 zitten of in 1 specifieke werkgroep of zijn oppiepbaar voor verschillende klussen. De 13 leden zijn zelf GGz klant, ouders en doorverwijzers van GGz klanten of betrokken bij de GGz. De groep vergadert elke 4 weken aan de hand van een agenda. Daarnaast zijn er nog themavergaderingen over een adviesaanvraag of de borging van de klankbordgroep.
17
We doen mee aan plaatselijke/regionale activiteiten zoals de Beursvloer in Wageningen, voorlichting geven bij de Wmo conferentie in Amersfoort of aan de nieuw te vormen initiatiefgroep GGz in DuivenZevenaar. In de vorm van spreektijd aanvragen bij vergaderingen van bijvoorbeeld de Commissie Samenleving laten we de gemeenteraad en de politiek weten wat het standpunt van de klankbordgroep GGz is met betrekking tot het geagendeerde onderwerp. Daarmee is de politiek ook op de hoogte van ons bestaan en de gezichten die daarbij horen. Doel en doelgroep De klankbordgroep heeft op verschillende vlakken haar doelen geformuleerd. Het draait ons om het signaleren, onderzoeken, bundelen en verwoorden van de wensen en behoeften van mensen met een GGZ beperking. Een belangrijke functie is een achterban zijn voor Marga Roodenburg bij haar werkzaamheden in de Wmo-WI Adviesraad Wageningen. Wij informeren en gaan het gesprek aan met de Wageningse politiek, burgers en instanties over het GGz gedeelte van het Wageningse beleid en de gevolgen die het gemaakte beleid heeft voor mensen met een GGz beperking. De klankbordgroep heeft een aantal doelgroepen. Mensen met een GGz beperking, zoals genoemd in de prestatievelden 7,8 en 9 in de Wmo, is onze belangrijkste doelgroep. Deze groep zijn we n.l. ook zelf, voor een gedeelte praten we uit eigen kennis en ervaring. Voor deze groep willen we het woord voeren. De activiteiten De klankbordgroep neemt deel aan de vergaderingen van het brede Wmo-netwerk in Wageningen. Dit brede Wmo-netwerk bundelt daar waar nodig de krachten van de lokale belangengroepen in Wageningen op Wmo-onderwerpen. De heer Hartmans vertegenwoordigt de klankbordgroep in dit grote Wmo-platformoverleg. Mevrouw Roodenburg is ook zeer regelmatig aanwezig tijdens de Wmonetwerkvergaderingen. Beiden zetten zich in om de specifieke positie van GGz-cliënten onder de aandacht te brengen. Beleidsnota’s van de Wmo-WI Adviesraad Wageningen 1) De eerste klus van de klankbordgroep was het reageren op het Wmo beleidsstuk ‘Oog voor elkaar’. In een brief, 18 januari ‘08, stelt de klankbordgroep zich voor aan B&W de politieke partijen van Wageningen. Daarnaast leggen we in 5 vragen uit wat we missen voor onze doelgroep in ‘Oog voor elkaar’. Op 24 januari hebben we ingesproken in de commissie Samenleving. We hebben de klankbordgroep geïntroduceerd en onze brief toegelicht. Wethouder Walma heeft beloofd te reageren op de 5 vragen die we hebben gesteld t.a.v. het beleidsplan en de afwezigheid van de GGz groep. De wethouder heeft dit gedaan d.m.v. een brief aan de gemeenteraad 2) De klankbordgroep bespreekt in februari ´08 het visiedocument Centrum Jeugd en Gezin. De adviezen komen in het advies van de Wmo/WI Adviesraad. Dit komt echten niet in de B&W vergadering, wegens een verandering van beleidsambtenaar. 3) De klankbordgroep vergaderde op 23 juli ’08 over Woonvisie Wageningen 2008 – 2015. Een brief van de klankbordgroep GGz naar de raadsleden en B&W is op 4 september verstuurd. De klankbordgroep heeft op 18 september tijdens kommissie Stad de brief toegelicht. 4) Op 10-6-09 komt de klankbordgroep met een reactie op de ‘notitie Centrum Jeugd en Gezin’, deze punten worden overgenomen door de Wmo-WI Adviesraad. Kontakten met 3den We zijn afspraken aan het maken met mensen, die in instellingen werken waar ze te maken hebben met mensen met een GGZ achtergrond, om ze te interesseren voor de klankbordgroep en te kijken of er een vorm voor samenwerking mogelijk is. We hebben gesproken met de heer de Zeeuw van therapeutische leef-werkgemeenschap ‘De Hoge Born’, mevrouw Verhallen van de Iriszorg en wethouder Walma van de gemeente Wageningen. We zijn bezig geweest met het regelen van een afspraak met de cliëntenraad van Vilente om de klankbordgroep voor te stellen. Dit is niet gelukt. Veenendaal heeft een klankbordgroep GGZ en wij gingen bij hun op bezoek op 11 september 2008 om ervaringen uit te wisselen. Kwintes in Veenendaal verzorgt huisvesting voor onze doelgroep. We kregen een rondleiding op 14 januari ’09. Op 21 april bezocht de klankbordgroep Veenendaal onze vergadering.
18
Website We hebben contact gezocht met Webweelde en er is met de bouw van een website gestart. We wilden ook een logo voor de klankbordgroep en maakte kennis met de designer van Webweelde. Sinds oktober ’08 hebben we een fantastisch logo. Dit gaan we op al onze publicaties gebruiken en op onze website.
Van AWBZ pakketmaatregels naar de Wmo De klankbordgroep heeft zich ingelezen in dit onderwerp, omdat haar doelgroep met deze veranderingen krijgt te maken. We zijn in gesprek met de beleidsambtenaar, die dit onderwerp in zijn portefeuille heeft. Daarnaast zijn we een uitgave van ons kwartaalblad ‘HET WERKT’ aan het samenstellen over dit onderwerp om zo veel mogelijk mensen te informeren. De borging Sinds 5 februari 2009 is de klankbordgroep op zoek naar de beste manier waarop zij haar werkzaamheden kan voortzetten. Dit is noodzakelijk omdat de praktische en financiële begeleiding van Programma Lokale Versterking eind juni ‘09 is beëindigd. Na een zoektocht heeft de klankbordgroep besloten om als een zelfstandig groep door te gaan. We hangen aan onze vrijheid en onafhankelijkheid. Daarom zijn we bezig met het formuleren van een projectvoorstel waarmee we subsidie willen aanvragen bij de gemeente Wageningen. Vragenlijst In december ’07 zijn we begonnen met het opzetten van een interview met mensen van onze doelgroep, betrokkenen en hulpverleners om te inventariseren wat de wensen en behoeften zijn van onze doelgroep. We hebben een vragenlijst opgesteld en we hebben 6 mensen geïnterviewd. We wilden nog 4-5 mensen interviewen. De werkgroep zou de gegevens verzamelen en een samenvatting maken. Daarin wilde de werkgroep tot een werkbaar product komen. Dit project is februari ’09 gestaakt. Beursvloer De Beursvloer, 13-11-08, is een dynamisch evenement waarbij bedrijfsleven en non-profit organisaties met elkaar in contact komen om menskracht, materialen of kennis uit te wisselen. We gaan naar de voorbereidingsvergadering van de beursvloer. De klankbordgroep heeft met 4 bedrijven een match gesloten. In de maanden daarna zijn 3 van deze ten uitvoer gebracht. We hebben een PC met progamma’s, visitekaartjes en een spandoek gedeald met Wageningse bedrijven. Wij hebben 2 appeltaarten gebakken en koffie/thee/limonade geschonken tijdens een jubileumfeest. Het logo is omgevormd voor het gebruik op briefpapier, visitekaartjes en spandoek
19
Buitenshuis • Provinciale Conferentie Wmo Gelderland -Inspiratie-Presentatie-Ontwikkeling-Ontmoeting-. Op 28 mei ’08 organiseren Zorgbelang, Lokale Versterking GGz Wmo en Lokaal in de steigers een conferentie voor wethouders en ambtenaren. De klankbordgroep is gevraagd om deel te nemen aan workshop 4, waar de kontakten tussen gemeente en kleine doelgroepen besproken wordt. We hebben wethouder Walma zelf uitgenodigd om deel te nemen aangezien de Wageningse Klankbordgroep als blauwdruk wordt gebruikt door Lokale Versterking. • Voorlichting in Zevenaar-Westervoort-Duiven Op 26 februari ’09 wordt er een voorlichting gehouden door Lokale Versterking om tot een klankbordgroep te komen in Zevenaar-Westervoort-Duiven. De klankbordgroep is gevraagd om een praatje te houden over de Wageningse situatie. Na de pauze nemen we plaats in het panel. De opkomst heeft ons allemaal verrast, er waren 25 mensen en het was een levendig gesprek. De krachten worden daar gebundeld, want er is een vervolg afspraak gemaakt. Er komt hopelijk een diverse groep. Knelpunten en aanbevelingen De klankbordgroep vindt het het allerbelangrijkste dat de gemeente Wageningen inzicht krijgt in het aantal mensen met een GGz-beperking en wat deze mensen nodig hebben om mee te doen in de samenleving. Het gebrek aan cijfers maakt het onmogelijk om rekening te houden met datgene dat belangrijk is voor onze doelgroep. We willen dat de gemeente voorbereid is op de veranderingen voor mensen met een GGz-beperking bij de overgang van de AWBZ pakketmaatregels naar de Wmo. We willen dat mensen niet tussen de wal en het schip vallen doordat de overheid met nieuwe regelgeving komt. Er moet aandacht komen in het beleid voor bepaalde groepen. We denken hier aan mensen met een lichte beperking of de mensen met een latente beperking, die door een situatie manifest kan worden en dan acuut hulp nodig hebben. De beleidsmakers dienen zich te realiseren dat een GGz-beperking niet zichtbaar is en daarom is het moeilijk om beleid te maken als je geen inzicht hebt op deze problematiek. Mantelzorg is voor de emotionele opvang van een burger met GGz-beperking geen oplossing. De mantelzorger kan wel helpen bij praktische zaken, maar hem/haar bij de emotionele vraagstukken betrekken is geen optie. Een mantelzorger heeft ook niet de kennis en vaardigheden om hulp te bieden bij de emotionele en ‘GGz’ kant van een GGz-beperking. Het is belangrijk dat bij de ontwikkelingen van woonprojecten rekening gehouden wordt met wensen van mensen met een GGz-beperking. Zij hebben andere woonwensen dan de gemiddelde Nederlander. De gemeente Wageningen zou eens bij Kwintes (RIBW) in Veenendaal kunnen kijken. Daar heeft de woningbouwvereniging in overleg met de gemeente mooie projecten opgezet en gerealiseerd. Een aandachtspunt voor zowel de klankbordgroep, de Wmo-WI Adviesraad en de gemeente is de opvang van dak- en thuislozen, en vrouwenopvang. De Klankbordgroep GGz Wageningen is goed bezig. Een punt van aandacht is de kwetsbaarheid van deze groep. Lokale Versterking gaf de veiligheid, (een gevoel van) continuïteit, kennis en ervaring en 1 keer per kwartaal coaching voor Marga Roodenburg. We konden samenwerken, ondanks stemmingsveranderingen waar sommigen van ons mee te maken hebben. Sinds de zomer ontbeert de klankbordgroep deze steun en is gebleken dat we deze gemist en nodig hebben. We zijn een subsidieaanvraag en projectvoorstel aan het schrijven voor de gemeente Wageningen en wij hopen dat zij hier welwillend tegenover staan.
20
Scherpenzeel Gegevens over GGz-problematiek binnen de gemeente Scherpenzeel Op een geschatte bevolking in 2010 van 8.960 personen is de potentiële GGz-bevolking 1.543 personen. 1.369 personen gaan met een GGz-bezoek naar de huisarts, waarvan 1.114 personen een GGz-diagnose krijgen van de huisarts. Het totaal aantal mensen dat gebruik maakt van GGzhulpverlening is 293 personen waarvan er 46 intramuraal in een GGz-instelling verblijven. Uit de (gemeentelijke) rapportage AWBZ Pakketmaatregelen 2009 van het CIZ blijkt dat op de peildatum 1-1-2009 in Scherpenzeel 8 cliënten een geldig recht hadden op de functie begeleiding vanuit de dominante grondslag Psychiatrische ziekte/aandoening. Er waren op 1-1-2009 11 personen die een indicatiebesluit hadden voor de functie begeleiding op de dominante grondslag Psychosociaal probleem. Deze laatste groep heeft per 1-1-2009, met het vervallen van deze grondslag op die datum, hun rechten verloren. Wmo-participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder Scherpenzeel behoort weliswaar tot de provincie Gelderland maar heeft nauwe contacten met Utrecht. Scherpenzeel zit momenteel in een groot herindelingproces. Samen met Woudenberg en Renswoude wordt van deze drie gemeenten in 2011 een nieuwe gemeente gevormd. Gevaar is dat in dit grote gemeentelijk herindelingproces de GGz ondersneeuwt. De gemeente Scherpenzeel heeft de Wmo raad nog niet officieel geïnstalleerd. Op 28 september 2009 komen de raadsleden voor het eerst bijeen om nadere afspraken te maken. Er is helaas geen Wmo-raadslid met een eigen achtergrond als ervaringsdeskundige of vanuit familiebetrokkenheid met de GGz. Dhr. Te Riel heeft zich in Scherpenzeel het sterkste ingezet in het verleden maar ambieerde geen lidmaatschap van de Wmo-raad. Het Wmo beleidsplan is vastgesteld in september 2008. Dit beleidsplan is niet digitaal beschikbaar op de gemeentewebsite. Specifieke gegevens GGz en OGGz voorzieningen In het centrum van Scherpenzeel is een beschermende woonvorm voor 25 clienten (Ter Wheme), beheerd door Kwintes. Scherpenzeel is meer op het Servicepunt Veenendaal gericht dan op Gelderse voorzieningen. Martien de Graaf, coördinator van het Servicepunt Veenendaal neemt deel aan de begeleidingscommissie van de Vraagwijzer, het Wmo-loket in Scherpenzeel. Ook dhr Te Riel, contactpersoon van Layrinth in Perspectief (een familieorganisatie van GGz-cliënten) neemt deel aan deze commissie. Activiteiten Programma Lokale Versterking in Scherpenzeel Projectmedewerkster Mia Viets heeft in oktober 2007 een oriënterend gesprek met dhr. Ton Schut gevoerd. Op dat moment was er nog geen Wmo-raad. Knelpunten en aanbevelingen De gemeente heeft alleen in het kader van prestatievelden 7, 8 en 9 beperkt aandacht voor kwetsbare groepen. Daarnaast is er samen met de regio een budget om per gemeente voor mantelzorg ‘iets’ te betekenen. Besteed meer aandacht aan de groep kwetsbare GGz-clienten. Citaat van dhr te Riel: “Wat mij wel bezighoudt is het algemeen geldende, dus niet alleen Scherpenzeel, dat overheden en veel betrokken instanties nog steeds nauwelijks denken aan de positie van de familieleden. Nog te weinig - hoewel groeiend in aantallen, vooral recenter opgeleide - hulpverleners beseffen voldoende het probleem en de zorg en verdriet van de familie erachter terwijl familie juist een positieve rol kan spelen in opvang en herstel. Het thuisfront heeft naast emotionele steun, grote behoefte aan informatie en hulp bij "het omgaan met". Hoe pas je het in in je gezin en eigen leven. De familieledenorganisaties zijn bijzonder klein met amper budget en vormen slechts een druppel op de gloeiende plaat. Gemeenten zouden vanuit hun Wmo-budget ook eens bij mogen springen voor informatie- en gespreksavonden ten bate van familieleden zodat lokale initiatieven een kans krijgen.”
21
22
Barneveld Gegevens over GGz-problematiek binnen de gemeente Barneveld Op een geschatte bevolking in 2010 van 51.966 personen is de potentiële GGz-bevolking 8.671 personen. 7.681 personen gaan met een GGz-bezoek naar de huisarts, waarvan 6.244 personen een GGz-diagnose krijgen van de huisarts. Het totaal aantal mensen dat gebruik maakt van GGzhulpverlening is 1.662 personen waarvan er 257 intramuraal in een GGz-instelling verblijven. Uit de (gemeentelijke) rapportage AWBZ Pakketmaatregelen 2009 van het CIZ blijkt dat op de peildatum 1-1-2009 in Barneveld 43 cliënten een geldig recht hadden op de functie begeleiding vanuit de dominante grondslag Psychiatrische ziekte/aandoening. Er waren op 1-1-2009 32 personen die een indicatiebesluit hadden voor de functie begeleiding op de dominante grondslag Psychosociaal probleem. Deze laatste groep heeft per 1-1-2009, met het vervallen van deze grondslag op die datum, hun rechten verloren. Wmo-participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder De Wmo raad is sinds april 2007 schriftelijk erkend. Het Wmo beleidsplan is vastgesteld in juni 2008, zie www.barneveld.nl -> bestuur en organisatie -> beleid en regelgeving -> vastgesteld beleid -> welzijn en zorg. In Barneveld wordt de GGz in de Wmo-raad sinds kort vertegenwoordigd door een manager van de GGz-instelling Eleos. In Barneveld is een actieve Wmo-raad. Het jaarverslag 2009, met koers en richting voor het activiteitenplan 2010, is in ontwikkeling. De Wmo-raad heeft de volgende voornemens voor het eigen GGz-beleid: •
Netwerk/achterbancontacten uitbouwen, wensen en behoeften peilen
•
Concrete werkdoelen 2010 formuleren, passend binnen Programma Lokale Versterking
Activiteiten van Programma Lokale Versterking in Barneveld. Door de projectmedewerker en het lid van de initiatiefgroep uit Barneveld is contact geweest met het Wmo-raadslid voor de GGz, mw Gunter. Er is deelgenomen aan het project Troje via het bijwonen van een symposium over dit onderwerp. In Barneveld hebben vertegenwoordigers van het plaatselijke gehandicaptenoverleg, de Wmoadviesraad , Zorgbelang Gelderland en de initiatiefgroep overlegd hoe zij samen iets kunnen organiseren om nog beter contact te krijgen met burgers met psychische en psycho-sociale problematiek. Een initiatiefgroepje werkt aan de totstandkoming van een Sociaal Café. De Wmo-ambtenaar van Barneveld heeft deelgenomen aan het door de initiatiefgroep NW Veluwe Beelden van Burgers. Na deze congresdag had de initiatiefgroep de indruk dat er meer begrip gegroeid was bij de ambtenaren voor de doelgroep en waarom speciale aandacht noodzakelijk is. Specifieke gegevens GGz en OGGz voorzieningen In Barneveld zijn enkele voorzieningen van Meerkanten. Twee beschermende woonvormen en Dagactiviteitencentrum de Luifel. Ook bij enkele zorgboerderijen in Barneveld kunnen cliënten uit de GGz terecht voor dagbesteding. Knelpunten en aanbevelingen voor GGz-beleid De Wmo-raad van Barneveld speelt een actieve rol in het promoten van beleid voor de doelgroep GGz.
23
24
Nijkerk Gegevens over GGz-problematiek binnen de gemeente Nijkerk Op een geschatte bevolking in 2010 van 51.966 personen is de potentiële GGz-bevolking 8.671 personen. 7.681 personen gaan met een GGz-bezoek naar de huisarts, waarvan 6.244 personen een GGz-diagnose krijgen van de huisarts. Het totaal aantal mensen dat gebruik maakt van GGzhulpverlening is 1.662 personen waarvan er 257 intramuraal in een GGz-instelling verblijven. Uit de (gemeentelijke) rapportage AWBZ Pakketmaatregelen 2009 van het CIZ blijkt dat op de peildatum 1-1-2009 in Nijkerk 37 cliënten een geldig recht hadden op de functie begeleiding vanuit de dominante grondslag Psychiatrische ziekte/aandoening. Er waren op 1-1-2009 23 personen die een indicatiebesluit hadden voor de functie begeleiding op de dominante grondslag Psychosociaal probleem. Deze laatste groep heeft per 1-1-2009, met het vervallen van deze grondslag op die datum, hun rechten verloren. Wmo-participatie in het algemeen en over de GGz in het bijzonder De Wmo raad bestaat sinds januari 2008, en is schriftelijk erkend. Het Wmo beleidsplan is vastgesteld in mei 2008. Zie: www.nijkerk.org ->Werk, Zorg & Welzijn ->Wmo. In Nijkerk wordt de GGz in de Wmo-raad vertegenwoordigd door een lid van de initiatiefgroep NW Veluwe, die afkomstig is van de cliëntenraad Meerkanten. Specifieke gegevens GGz en OGGz voorzieningen Er zijn geen voorzieningen in Nijkerk vanuit de GGZ-instellingen. Mensen zijn aangewezen op andere gemeenten. Activiteiten van Lokale Versterking in Nijkerk Het Wmo-raadslid van Nijkerk is individueel gecoacht door de projectmedewerker van Programma Lokale Versterking. Voor deelname aan de groepsbijeenkomsten van Lokale Versterking werd hij op den duur minder gemotiveerd omdat hij deze als te weinig gestructureerd ervoer. Sinds de afloop van de Programma Lokale Versterking zijn er geen contacten meer. Knelpunten en aanbevelingen Mantelzorgers krijgen betere respijtzorg en worden betrokken bij indicatiestelling. Verder volgt er een onderzoek over voorzieningen voor mensen met een psychische beperking en mensen met een verstandelijke beperking. Advies Zorgbelang Gelderland: aandacht gewenst voor analyse, bijvoorbeeld een soort expertmeeting op dit terrein.
25
Uw contactpersoon Mieke Biemond
[email protected] www.zorgbelanggelderland.nl
Zorgbelang Gelderland
.
.
Informatie Klachtenopvang Belangenbehartiging stimuleringsprogramma
[BORGINGS lokale versterking GGz Wmo
DOCUMENT] regionaal participatiedossier
[[
. .
Postbus 5310 6802 EH Arnhem IJsselburcht 4 6825 BP Arnhem Telefoon 026 384 28 22 Fax 026 384 28 23 www.zorgbelanggelderland.nl
[email protected]
