1 Do you dream or do you dare? Met de DRmethode realiseer je stap voor stap het leven waar je van droomt Daretoo, het online platform waar je je droom...
Do you dream or do you dare? Met de DAREmethode realiseer je stap voor stap het leven waar je van droomt
Daretoo, het online platform waar je je droomwens kunt realiseren
www.daretoo.nl
D
Wat is de DAREmethode?
A
Met de DAREmethode kun je je droomwens of ambitie stap voor stap realiseren.
R
De DAREmethode staat los van de inhoud van je droom en geeft je hulpmiddelen en adviezen die je door het hele proces, van wens naar realisatie, heen helpen. Afhankelijk van waar je nu staat, kun je met een bepaalde fase beginnen.
E
DARE staat voor Dromen, Actie, Realisatie en Evaluatie. Dit zijn de 4 fasen waarin je werk kunt maken van je droom!
De Droomfase (pagina 3 t/m 13) stelt je in staat om je wens af te bakenen en te ontdekken of dit echt is wat je wilt. Met de Actiefase (pagina 14 t/m 31) geven we je middelen in handen waarmee je voor jezelf kunt bepalen of jouw wens haalbaar of uitvoerbaar is. Zo maak je onder andere een persoonlijke SWOT, waarin je je sterke en zwakke punten analyseert en deze combineert met de kansen en bedreigingen die van buitenaf op je afkomen. Tijdens de Realisatiefase (pagina 32 t/m 50) is je droom niet langer een droom, maar wordt het een project. We laten zien hoe je kunt beginnen en hoe je hindernissen die je onderweg tegen komt, kunt overwinnen. De Evaluatiefase (pagina 51 t/m 55) kan aan het eind komen, maar loopt meestal parallel aan de Realisatiefase, omdat je in de periode voortdurend feedback geeft en krijgt. Met de Evaluatiefase willen we je steun geven bij het verwerken van die feedback.
2
D R O O M
Stap 1
Visualiseer je droomwens
Door te visualiseren leer je je droomwens helemaal doorgronden. Bedenk hoe je leven er uit ziet als je droomwens eenmaal werkelijkheid is. Duik diep in de details. Sluit je ogen en stel je voor hoe alles er uit ziet, welke geluiden er bij horen, welke geuren. Hoe zie je er zelf uit en wat draag je in je droomsituatie? Welke mensen zijn om je heen? Hoe voel je je? Welke dingen doe je in je nieuwe situatie het liefst? Maak gerust een rooskleurig plaatje. Het gaat er om dat je voor jezelf een fijne leefsituatie creëert, waarin je je goed voelt. En dat kan alleen als je jezelf ongeremd het beste gunt. Denk gedurende deze eerste week elke dag enkele minuten op deze manier aan je droomwens. Je zult zien dat je steeds meer details invult en dat je droom steeds meer ´body´ krijgt. Zo ben je klaar voor de volgende stap: het maken van een moodboard.
3
D R O O M
Stap 2
Maak een moodboard
Allereerst een korte uitleg van wat een moodboard is. Een moodboard is een visualisatie van een concept, idee, gedachte of gevoel. Het is een hulpmiddel waarmee je keuzes kunt maken en waarmee je droom tastbaarder wordt: je verzamelt namelijk allerlei afbeeldingen en teksten die de sfeer en inhoud van je droom weergeven. En van die afbeeldingen en teksten maak je een collage. Een moodboard kun je eigenlijk voor alle dromen gebruiken: of je nu een marathon wilt gaan lopen, van ander werk droomt, schrijfwensen hebt of heel (ergens) anders wilt wonen. Met een moodboard kan en mag je je droom in beeld brengen. Een moodboard hoeft niet super groot te zijn. En het hoeft ook geen keurig gerangschikt beeld te zijn zoals het plaatje bij dit artikel. Het mag graag een beetje los. Begin met een A3 papier in gedachten en ga foto’s, afbeeldingen en passende kreten en koppen verzamelen. Dat kan heel goed online via sites waar veel foto´s op staan met een goede zoekfunctie. Of je onderneemt een tocht naar een goed gesorteerde tijdschriftenwinkel, waar je tussen de schappen op zoek gaat naar 8 à 10 tijdschriften die qua onderwerp of sfeer aansluiten bij je wens. Je moodboard hoeft ook niet perse in één keer af. Verzamel in 1 of 2 rondes een eerste selectie beelden, plak die losjes vast op het papier of bewaar ze in een map. Laat de rest de komende weken tot je komen. Alleen al door te starten met een moodboard zul je meer oog krijgen voor passende beelden die op je pad gaan komen. Het is wel fijn als je moodboard na twee tot drie weken wat meer vorm heeft, want dat geeft je houvast en richting bij de verdere invulling van je wens.
4
D R O O M
Stap 3
Verken je droom
Als je je wens voor jezelf goed in beeld hebt, kun je vrij gaan associëren. Hierdoor kom je op allerlei aspecten van je wens die je mogelijk nog niet hebt onderkend. Bijvoorbeeld welke gevoelens je wens bij je oproept en andere, bijkomende wensen die je misschien ook met je wens wilt bereiken of realiseren. Zoek een rustig plekje, thuis of op een terras of in een café en neem een vel papier met een pen. Ben je sfeergevoelig dan is een mooi (Moleskin) aantekenboekje fijn om mee te werken. Dan heb je ook minder kans dat je associaties later zoek raken en je kunt het boekje gedurende het hele droomwenstraject blijven gebruiken en vullen. Zit je prettig, ga dan schrijven. Begin met de voor de hand liggende woorden die de kern van je wens zijn en schrijf stug door. Schrijf elk woord op dat in je opkomt, het maakt niet uit wat het is. Schrijf aan een stuk door, let niet op fouten. Het is de bedoeling dat je in een flow raakt, waarin je onderbewuste ook aan het woord komt. Dat lukt alleen als je je eigen censor even uitschakelt. Schrijven en schrijven dus. Als het goed is heb je dan na een kwartier of een half uur een flinke lijst woorden. Mocht de stroom associaties en woorden toch stoppen, terwijl je het idee hebt dat er meer in je hoofd zit, dan kun je nog een andere techniek toepassen. Stel je voor hoe je droom eruitziet als deze gerealiseerd is en doe dan een denkbeeldige stap terug in de tijd: bedenk hoe de voorlaatste stap van je droom er uit ziet/zag. Mogelijk brengt dat de stroom aan woorden en ideeën weer op gang. Alle woorden bij elkaar voer je in op www.wordle.net Op deze site vormen je ingevoerde associaties een mooie woordenwolk. Je kunt hier ook uit verschillende vormgevingen kiezen, zodat je woordenwolk jouw sfeer uitademt. Ben je klaar met invoeren, maak dan een print en bewaar deze. Het is samen met het moodboard je inspiratiebron voor de komende tijd. 5
D R
Stap 4
Beschrijf je toekomstige leven
O
Als de kans groot is dat je droomwens je leven overhoop gaat halen, wil je misschien meer overzicht van wat je droomwens voor jou en je leven gaat betekenen. Eén van de manieren om dat in kaart te brengen, is te kijken hoe je droomwens past in het leven dat je over 1, 5 respectievelijk 10 jaar hoopt te leiden. Probeer daarom om dat leven in kaart te brengen.
O
Eén methode is om voor jezelf op te schrijven wat je het liefst wil op de volgende vier dimensies:
M
Persoonlijke groei Je privé/gezinsleven Je werk Je rol in de maatschappij
Per dimensie beschrijf je de wensen die je over 1, 5 en 10 jaar gerealiseerd wilt zien. De manier waarop je dat doet is aan jou. Je kunt het heel geordend doen door een overzicht in een tabel te maken. Of je kunt een fictief, toekomstig levensverhaal over jezelf schrijven, met 1, 5 en 10 jaar als mijlpaal. Schrijf je graag in een dagboek, dan zou je ook een terugblik kunnen schrijven door te doen of je al 10 jaar verder bent en terugkijkt. En misschien weet je zelf nog een andere manier die beter bij je past … Het voordeel van het beschrijven van je toekomstig leven, is dat het meer helderheid en inzicht geeft in wat je wens voor jou en je dierbaren kan betekenen. En met meer inzicht komt meestal ook meer ruimte.
6
D R O O M
Hulp bij het invullen van je dimensies Veel mensen vinden het best lastig om onder woorden te brengen wat ze over een x aantal jaar willen bereiken. Soms weet je het voor een dimensie precies en moet je voor een andere dimensie echt zoeken. Om je de helpende hand te bieden, hebben we vragen geformuleerd die kunnen helpen bij het verder invullen van de dimensies. Deze vragen vind je op de volgende pagina´s.
Een visueel hulpmiddel Ben je visueel ingesteld, dan kun je ook gebruik maken van een online tool. De tool heet ´curriculum illusione´ en helpt je om een toekomstig curriculum uit te stippelen. Ook deze tool werkt met vragen en de antwoorden verbeelden tezamen je toekomst, zowel op werkals privégebied.
7
D
Vragen om je doelen voor persoonlijke groei vast te stellen
R
Wat wilde ik als kind al heel graag doen/worden?
Hoe zag ik als kind mijn toekomst voor me?
O
Waar werd ik de afgelopen week nou echt blij van en hoe kan ik daar vaker van genieten?
O
Als ik onbeperkte tijd en middelen had, wat zou ik dan het komende jaar gaan doen?
Wat is mijn favoriete vakantie?
M
Welke kennis of vaardigheid heb ik het afgelopen jaar het meest gemist?
Welke kennis of vaardigheid heb ik bij een ander gezien, waar ik ook graag iets mee wil?
Welke ontwikkeling moet ik persoonlijk doormaken om een bepaald werkdoel te kunnen bereiken?
Wat wil ik voor anderen beteken?
Als mijn leven helemaal overnieuw mocht beginnen, welke elementen moeten er dan zeker opnieuw in voorkomen?
Als anderen mij later als mens omschrijven, wat zeggen ze dan idealiter over me?
8
D
Vragen om je privédoelen vast te stellen
R
Welke levensstandaard wil ik voor mezelf en voor mijn familie/gezin
Hoe ziet mijn ideale huis eruit? Waar staat het?
O
Welke materiële wensen heb ik nog echt?
O
Hoe wil ik de balans tussen werk en privé?
Hoe ziet de toekomst van mijn kinderen er uit? Welke kansen wil ik ze bieden?
Zijn mijn vrienden mijn vrienden? Wil ik meer of andere vrienden?
Welke financiële behoeften heb ik?
M
Vragen om je werkdoelen vast te stellen
Hoe ziet mijn ideale werkdag er uit?
Welke ingrediënten moet een functie hebben om me te boeien?
Verdien ik (straks) het inkomen dat ik wil hebben voor mijn privédoelen?
Wil ik door gaan in mijn huidige carrièrerichting of wil ik iets anders?
Wil ik meer vrije tijd dan nu? Wat moet/kan ik daar voor doen?
Wil ik collega´s en zo ja, wat voor collega´s dan? Hoe moet onze verhouding zijn?
Wat betekent mijn werk voor mij? Is het hoofdzaak of bijzaak?
9
D
Vragen om je maatschappelijke doelen vast te stellen
R
Wil ik nu of in de toekomst een rol spelen bij maatschappelijke veranderingen of verbeteringen?
O
Wat vind ik een groot gemis in mijn buurt, mijn vereniging, de school van mijn kinderen, mijn kerk?
Van welke netwerken of goede doelen ben ik gemerkt of ongemerkt al lid? Wat vind ik daarvan? Welke is/zijn het belangrijkst voor mij? Voor welke netwerken wil ik iets (meer) betekenen?
Ga ik tijd vrijmaken voor maatschappelijke doeleinden of steun ik ze op een andere manier?
O M
10
D R O O M
Stap 5
Inspiratie vinden en vasthouden
Inspiratie is de brandstof die je doorzettingsvermogen en je goede humeur op gang houdt. Je kunt verschillende methoden gebruiken om geïnspireerd te raken of te blijven. We noemen er hier een aantal, waaruit je de methode(n) kunt kiezen die je het meest aanspreken. Verzamel persoonlijke verhalen van mensen met eenzelfde droom Je bent zelden de enige met een bepaalde droomwens. Mogelijk zijn allerlei mensen je al voorgegaan en hun verhalen kunnen je enorm motiveren. Op websites, in tijdschriften en op TV vind je allerlei verhalen van mensen. Natuurlijk vind je ze op daretoo.nl, maar ook op hele specifieke sites over jouw type droomwens. Kijk op fora of google de kernwoorden uit je woordenwolk. Lees een boek Als je ook maar een beetje van lezen houdt, kun je veel inspiratie en informatie uit boeken halen. Op daretoo.nl vind je niet alleen boeken die je uitleggen hoe je iets aanpakt, maar ook boeken die vol staan met persoonlijke verhalen en praktijkvoorbeelden. En die leveren in dit stadium veel inspiratie. Stimuleer je fantasie Iedereen heeft wel een plek en/of een activiteit waar de ideeën altijd gaan stromen. Dat kan in bad zijn of onder de douche, tijdens tuinieren, sporten of wandelen, in de auto of in de keuken. Benoem voor jezelf twee of meer van die activiteiten of plekken en zorg ervoor dat je er elke week ook minstens twee keer aan toe komt om daar te zijn of dat te doen. Je krijgt er ontzettend veel energie en leuke, onverwachte invallen van. Pak een pepmiddel Jawel, we bedoelen hier wel degelijk stimulerende middelen, maar niet het soort dat je niet langs de douane mag meenemen. Kijk een filmpje, beluister een lied, plak een mantra naast de spiegel of de koelkast. Kijk er elke dag even naar en laat de energie maar komen. 11
D R O O M
Hier volgen wat suggesties voor mooie, grappige of inspirerende filmpjes:
Wees ondernemend, verander je/de wereld en versla de crisis! Laat je verrassen op het Improve Everywhere Kanaal op YouTube Prachtige persoonlijke verhalen vind je op Soulbiographies.com Mensen vertellen over een ervaring die hun leven veranderde op het Epiphanychannel
Geniet van muziek Welke muziek vond je geweldig tussen je 18de en 24ste? Luister daar nog eens naar, dat geeft niet alleen energie, maar ook mooie herinneringen. Mooie quotes en spreuken @inspiringtweets op Twitter Inspirational Quotes Hearts and Minds
12
D R O O M
Stap 6
Kies je hulpbronnen
Deze stap brengt wat meer werk met zich mee en gaat ook iets verder dan ´alleen maar´ Dromen. Maar het levert ook meteen een beloning op in de vorm van extra inspiratie en informatie. We vragen je namelijk om op zoek te gaan naar allerlei bronnen die je met je droom verder op weg kunnen helpen. Kijk bijvoorbeeld eens goed rond of er in je naaste omgeving mensen zijn die je op weg zouden kunnen helpen. Informeer bijvoorbeeld naar vrienden van vrienden of naar bekenden van collega´s, die meer weten over de inhoud van jouw wens. Vaak helpt het nemen van de vorige 5 stappen al om deze mensen of groepen vanzelf op het spoor te komen. Doordat je meer bezig bent met je droom, word je ook alerter op signalen uit je omgeving. Signalen die je attenderen op mensen en bronnen die je kunnen helpen. Ineens valt je oog op een krantenartikel, een relevante link online of hoor je iemand praten over iets dat je triggert. Zo ontdek je fora, verenigingen, twitteraars, bloggers en bedrijven of organisaties die beschikken over relevante kennis. Abonneer je op nieuwsbrieven en RSS feeds en hun kennis komt vanzelf jouw kant op. Neem er gerust teveel van. Je gaat al snel schiften en wat toch niet interessant blijkt te zijn, is snel weer ongedaan gemaakt.
Aanbevolen hulpbronnen De site first30days.com is een initiatief van Ariane de Bonvoisin en bevat tonnen aan informatie over het realiseren van de meest uiteenlopende wensen. Abonneer je op de nieuwsbrief en je ontvangt dagelijks een mailtje met suggesties. Daarnaast kun je je ook abonneren op de maandelijkse Inspiratiemail van Brigitte van Tuijl. 13
A C T I E
Wat is de Actiefase? Durf je de uitdaging van je droomwens aan te gaan? Als je eenmaal ontdekt hebt hoe je wens in elkaar zit en hoe deze past in het leven dat je voor je ziet, kun je gaan uitzoeken of je wens echt haalbaar of uitvoerbaar is. Tijdens deze Actiefase mag je flink aan de slag: het is tijd om zoveel mogelijk drempels uit de weg te ruimen! Je eindigt deze fase met een stappenplan waarmee je direct aan het werk kunt. We adviseren je om elke week een stap uit de Actiefase te tackelen. Daarmee houd je het tempo erin. Maar kijk gerust welke stappen echt nodig zijn voor jouw wens. Elke wens is anders en in de Actiefase bieden we je een zo volledig mogelijk overzicht van checks die je kunt doen. Het is dus goed mogelijk dat er iets tussen staat dat op jouw wens niet van toepassing is of niet zinvol is. Probeer alleen wel eerlijk voor jezelf na te gaan waarom je iets overslaat. Soms kan een bepaalde vrees ervoor zorgen dat je iets niet ziet zitten en als dat de reden is om een stap over te slaan kun je later tegen problemen aanlopen.
14
A C T
Stap 1
Vertel het aan anderen
Dit is echt de eerste stap op weg naar een geslaagde uitkomst. De belangrijkste reden is dat je jezelf committeert! En daar heb je de eerste drempel meteen te pakken …
I
Soms heb je het gevoel dat als je iets wilt bereiken wat ambitieus of misschien ongewoon is, je dit beter even voor je kunt houden. Als er dan niets van terecht komt, word je er tenminste ook niet op aangesproken. Dat is tot op zekere hoogte waar. Alleen ontzeg je jezelf ook veel goede kanten van het naar buiten brengen van je wens of ambitie. Want:
E
Degenen die om je geven, zullen het je gunnen en je gaan steunen Als mensen weten van je wens, houden ze hun ogen en oren voor je open en komen met tips en waardevolle informatie Als je een blinde vlek hebt in je wens, zullen mensen het je ook zeggen, zodat je die blinde vlek uit de weg kunt ruimen Er komen allerlei onverwachte zaken op je pad die je anders zou zijn misgelopen. Synergie bestaat en dat bedoelen we niet zweverig. Iedereen kent legio voorbeelden van mensen die een bepaalde richting insloegen en vervolgens ´als vanzelf´ met toepasselijke gebeurtenissen te maken kregen. Toeval? Karma? Ergens voor open staan? Wie zal het zeggen. Feit is dat het gebeurt.
Slinger je wens dus de wereld in. En je vrees voor negatieve reacties als het niet mocht lukken blijkt dan al snel ongegrond. Meestal ben je zelf je ergste criticus en bijna iedereen waardeert mensen die ergens voor durven gaan. Degenen die dat niet doen zijn meestal de mensen die je kunt missen als kiespijn. Negeren dus. Hoe dan? Maar je kunt wel rustig aan beginnen met het openbaren van je droomwens en eerst in een vertrouwde omgeving de reacties peilen. Begin bij je partner of bij iemand met wie je een goede band hebt. Breid daarna de kring langzaam uit. Bedenk voor wie je wens eventueel 15
A C T I E
een bedreiging kan zijn. Als je serieus overweegt om te emigreren, zul je mensen ook verdriet doen omdat ze eigenlijk niet willen dat je vertrekt. Als je een boek gaat schrijven kunnen anderen jaloers worden. Omdat ze het zelf ook wel willen, maar de durf of de discipline niet op kunnen brengen. Als je plannen hebt voor een carrièreswitch zal ook niet iedereen op je werk staan te juichen. Soms vanwege stille jaloezie, soms vanuit praktische overwegingen omdat er een gat dreigt te vallen. Kortom, deel je droom met andere mensen, maar deel hem vooral met de goede mensen. Als je gaat praten over je droom gebruik dan geen (ver)oordelende woorden in je verhaal. Zeg dus geen dingen als `ik ben natuurlijk geen expert, maar ik denk dat mijn idee levensvatbaar is.` Gebruik in plaats daarvan positieve bewoordingen en straal vertrouwen en enthousiasme uit. Probeer je droom daarom ook zo kort en krachtig mogelijk aan een ander uit te leggen. Dat geeft je verhaal extra gezag. Oefen desnoods een paar keer in gedachten tijdens een verloren moment. Dan filter je vanzelf de ´overbodige´ uitleg eruit.
16
A C T I E
Stap 2
Omgaan met tegenvallende reacties
Stel, je hebt het aangedurfd en een eerste groep mensen verteld over je wens. En de reacties zijn overwegend negatief. Wat doe je dan? Het beste wat je kunt doen is er even voor gaan zitten en alle mitsen en maren die je gehoord hebt nog even voor jezelf op papier zetten. Vervolgens kun je ze opdelen in twee categorieën: de emotionele en de rationele bezwaren. Emotionele bezwaren komen bijna altijd voort uit het feit dat je wens een bedreiging is voor een ander: Iemand is bang dat hij/zij minder tijd en aandacht van je gaat krijgen, is jaloers of ziet zich geconfronteerd met eigen onvervulde wensen. Dat leidt tot een negatieve reactie naar jou. Deze categorie bezwaren kan daarom meteen in de prullenbak en mag geen belemmering zijn om je wens te realiseren. De rationele bezwaren zijn iets anders, maar worden soms wel door emoties ingegeven en kunnen minder rationeel zijn dan ze op het eerste gezicht lijken. Het meest gehoorde bezwaar is: “Zou je dat nou wel doen” en dan gevolgd door een rationeel ogend bezwaar. Mensen die je wijzen op je hypotheek, op het beperkte aantal vacatures, op het feit dat je het al zo druk hebt etc. Een effectieve manier om deze bezwaren te adresseren is ze te beoordelen op hun merites. Heb je weinig tijd of kun je best tijd maken? Wanneer dan? Vormt je plan een gevaar voor het betalen van je vaste lasten? Hoe groot is dat gevaar? Zijn er vangnetten? Het stelt je gerust als je deze bezwaren kort adresseert en kijkt welke voordelen je er tegenover kunt zetten. In dit stadium mogen de rationele bezwaren, terecht of onterecht, alleen nog geen belemmering zijn om door te gaan op de ingeslagen weg. Ga dus door met het verder vertellen van je wens of plan. Op de (reële) bezwaren en hoe je daarmee omgaat, komen we later nog terug bij stap
17
A C T I E
Stap 3
Verzamel informatiebronnen
In de Dromenfase heb je mogelijk al een eerste overzicht gemaakt van informatiebronnen. Maar die waren vooral bedoeld als inspiratiebron. Nu is de tijd gekomen om een overzicht te maken van bronnen die je waardevolle kennis kunnen bieden. Inventariseer bronnen als: Websites Boeken Tijdschriften Verenigingen en belangenorganisaties Beurzen Twitteraars Blogs Cursussen Op daretoo.nl kun je in de artikelen allerlei praktische informatie vinden binnen een bepaald thema, maar je vindt er ook allerlei praktische boeken geordend naar onderwerp, die je direct kunt bestellen via Bol.com. Ook kun je hier kijken welke coaches in jouw onderwerp gespecialiseerd zijn en wellicht in de buurt actief zijn of online dan wel telefonisch te raadplegen zijn. Sommige coaches hebben een blog of een website die je kunt volgen. Of abonneer je op hun nieuwsbrief. Kijk verder of er een (vak)tijdschrift is waar je een abonnement op kunt nemen . Ze brengen je ook weer op het spoor van andere informatiebronnen. Neem een account op twitter en gebruik de zoekfunctie om mensen op te sporen die zich met jouw onderwerp bezig houden. Zo kom je niet alleen deskundigen op het spoor, maar ook mensen die dezelfde wens hebben. Het volgen kost weinig moeite als je selectief bent in wie je volgt. Je kunt dan zelfs 1 keer per week de tweets (berichten) scannen en de links 18
A C T
Je kunt dan zelfs 1 keer per week de tweets (berichten) scannen en de links naar informatie volgen. Als je niet wilt, hoef jezelf geen tweets te maken. Doe je dat wel, dan zullen anderen ook jou volgen en benaderen en doe je nieuwe contacten op. Aan jou de keus. Gebruik de Google tool om relevante blogs van (ervarings)deskundigen in binnen- en buitenland te achterhalen. http://blogsearch.google.com/ Maak een overzicht van (vak)verenigingen en relevante belangenorganisaties die actief zijn en neem een RSS feed op hun site of een abonnement op een nieuwsbrief.
I E
Bezoek een evenement Ga eens kijken bij een beurs, tentoonstelling of happening die (zijdelings) te maken heeft met je droom. Hier doe je niet alleen inspiratie op, maar ontmoet je ook mensen of bedrijven met wie je iets gemeenschappelijk hebt. Bezoek bijvoorbeeld de Second Home beurs of de Manuscripta, haal een tas vol folders op de Vakantiebeurs, ga naar een foto-expositie of bezoek een galerie. Zoek een culinair evenement in je omgeving of een feest voor singles. Om je op ideeën te brengen, plaatsen we ook op daretoo.nl zoveel mogelijk evenementen.
Schift en selecteer De kunst is om niet te verdrinken in de tonnen aan informatie die er te vinden zijn. Want een teveel aan informatie leidt tot stilstand. Maak dus een top 10 van de voor jou meest waardevolle bronnen en zorg dat er in ieder geval vier verschillende soorten bronnen zijn. Dus niet 10 boeken of 10 websites, maar zorg voor variatie. En prik momenten waarop je regelmatig de informatie tot je neemt: kies een vast dagdeel, benut je tijd in het openbaar vervoer of leg spullen op je nachtkastje. Als je maar informatie consumeert.
19
A C T I E
Stap 4 Zorg voor nieuwe ideeën en inspiratie Gezien de dreigende informatie overload uit stap 3 lijkt dit misschien iets teveel gevraagd. Maar toch is deze actie er eentje die je gaande houdt tijdens de actieklussen uit deze fase. Nieuwe ideeën zijn een bron van nieuwe energie en zorgen voor andere invalshoeken en originele inzichten. Maar hoe kom je er aan? De truc is om je te realiseren waar jouw ideeën normaal gesproken vandaan komen. Dat is waarschijnlijk een lastige, want nieuwe ideeën lijken meestal uit het niets op te borrelen. Niets is echter minder waar, als je je bedenkt dat de definitie van een nieuw idee als volgt luidt: “Een nieuw idee is de connectie tussen twee ogenschijnlijk ongerelateerde dingen”. Zorg dus voor ongerelateerde dingen, bijvoorbeeld door bekende en nieuwe dingen te combineren. Dat betekent dat je actief moet proberen om je open te stellen voor zaken die je normaal gesproken negeert of die nieuw voor je zijn. Dat kan op verschillende manieren: 1.
Ga naar een tijdschriftenwinkel en kies een tijdschrift dat je normaal gesproken nooit zou kiezen en wat echt totaal buiten je normale interesseveld valt. Voor de echte durfal: loop naar de plank met titels die je totaal niet aanspreken en doe een greep. Sluit je vervolgens een uur op en lees het blad van voor naar achter
2.
Stap voor de lunch in de lift van het gebouw waar je werkt en vraag de eerste onbekende die na jou op een andere verdieping (!) instapt of hij/zij met je wil lunchen.
3.
Vraag een vriend of vriendin of die een boek voor je meebrengt wat ze zelf met plezier gelezen hebben, maar waarvan ze weten dat jij het niet snel zou kiezen. Lees het boek!
4.
Stap in een willekeurige bus of trein en maak een voor jou onbekende rit. Ga niet zitten lezen of bellen, maar zorg voor een ontmoeting met een onbekende door bij anderen te gaan zitten en je toegankelijk op te stellen. 20
A
5.
Ga naar een type voorstelling of expositie die je nog niet eerder bezocht hebt. Nog nooit naar de opera geweest? Koop een kaartje. In geen jaren een kinderfilm bekeken? Leen een neefje of nichtje en ga erheen. Alleen mag natuurlijk ook! Denk je dat je niets met poëzie of ballet hebt? Ga toch.
6.
Verzin een andere route om naar je werk of andere vaste bestemming te gaan en neem die route af en toe. Ook als het iets langer duurt.
7.
Ga iets eten wat je nog nooit gegeten hebt: Afrikaans, Japanse pannenkoeken of insecten, het maakt niet uit als het maar een nieuwe smaaksensatie oplevert.
C T I E
21
A C T I E
Stap 5
Maak een persoonlijke SWOT Analyse
Als je weet wat je sterke punten en wat je valkuilen zijn, dan weet je ook welke eigenschappen je kunt gebruiken om je droom te realiseren en welke eigenschappen je droom in de weg kunnen gaan zitten. Maar natuurlijk spelen er meer zaken een rol. Want behalve de factoren die in jou gelegen zijn (je sterktes en zwaktes) heb je ook te maken met factoren buiten jezelf waar je veel minder grip op hebt. Welke kansen en bedreigingen zijn er die je helpen of juist tegenwerken bij het realiseren van je wens? De sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen vormen samen je persoonlijke SWOT Analyse. Dit is eigenlijk een Engelse marketingterm die staat voor Strengths, Weaknesses, Opportunities en Threats. De SWOT Analyse wordt normaal gesproken gebruikt om de levensvatbaarheid van een product of bedrijf mee te toetsen. Maar je kunt dit principe ook heel goed gebruiken om de haalbaarheid van je eigen ambitie in kaart te brengen. Om je persoonlijke SWOT Analyse te maken kun je het schema op de volgende pagina invullen. Maar na het invullen ben je er nog niet … Kies uit het schema eerst nog je belangrijkste sterkte, je grootste zwakte, de grootste kans en de grootste bedreiging. Koppel vervolgens die belangrijkste sterkte aan je grootste kans en koppel je grootste zwakte aan de grootste bedreiging. Dan ontstaan er twee dingen: je grootste sterkte en grootste kans vormen samen een kansrijke strategie om je wens te realiseren. Je grootste zwakte en de grootste bedreiging vormen daarentegen het ultieme doemscenario. Hier heb je het allerergste dat je kan gebeuren direct in handen. Alleen hoef je je er nu niet meer door te laten afschrikken. Ten eerste heb je nu veel positieve informatie op een rij gezet die aangeeft dat je wens kans van slagen heeft. Ten tweede kun je nu een antwoord gaan formuleren op het ergste doemdenken. Hoe erg is het doemscenario nu echt? Welke maatregelen kun je nemen om het doemscenario te voorkomen? Welk advies kun je inwinnen om dit voor te zijn? 22
A C T I E
23
A
Stap 6
Wat vinden anderen van je persoonlijke SWOT Analyse?
C T I E
Om je persoonlijke SWOT nog verder te completeren kun je twee andere mensen vragen om ook een SWOT schema voor jou en je ambitie in te vullen. Kies bij voorkeur twee verschillende mensen, bijvoorbeeld een vriend en een collega. Natuurlijk vraag je hen om het schema zo objectief mogelijk in te vullen, maar belangrijker is het nog dat je van te voren geen enkele informatie geeft over wat jij denkt dat je zwaktes, sterktes, kansen en bedreigingen zijn. Leg de drie schema´s vervolgens naast elkaar en ga de constateringen met elkaar vergelijken en in kaart brengen. Dat kan met onderstaand schema, waarin je per onderwerp (kansen, bedreigingen, sterktes, zwaktes) de zaken opneemt die jullie alle drie hebben benoemd en waar jullie het over eens zijn. Daarna vul je de zaken in die anderen hebben geconstateerd, maar die je zelf niet of anders zag. Tenslotte vul je de dingen in die jij ziet, maar die anderen missen in hun overzicht.
24
A C T I E
Stap 7
Stel je mijlpalen vast op de schaal van WOW
Mogelijk heb je een wens die compleet onbereikbaar lijkt. Omdat de wens complex is en je veel stappen moet maken voor je hem kan realiseren. Omdat je steeds vastloopt op allerlei opduikende beren op de weg. Of omdat je regelmatig van idee verandert. Dan is het handig om in kaart te brengen waar je nu precies staat. Dan kom je namelijk vrijwel altijd tot de ontdekking dat je verder bent dan je denkt en krijg je zicht op de stappen die je nog moet nemen. Vanwege het fijne gevoel dat dit oplevert, noemen we dit de schaal van WOW. Stap 1 Waar sta je nu Stel je voor dat je op een schaal van 1 tot 100 moet aangeven waar je staat. Bij 1 heb je nog niets gedaan of bereikt. Bij 100 is je wens gerealiseerd. Geef voor je gevoel een schatting van waar je nu bent. Over de helft of nog lang niet. Heb je pas een fractie gedaan voor je gevoel of ben je er al bijna. Noteer het eerste getal dat bij je opkwam/opkomt als je dit leest. Stap 2 Oordeel over je score Je score ligt waarschijnlijk boven de 1. Teken nu een lijn van 1 tot 100. Geef jouw score aan op de lijn en schrijf in steekwoorden in de ruimte tussen 1 en jouw score, welke dingen je hebt gedaan om daar te komen Stap 3 Wat scheidt je van de magische 100? Bedenk nu wat tussen jouw huidige score en de 100 instaat. Schrijf tussen jouw score en de 100 de nieuwe mijlpalen en mijlpaaltjes op die je nog moet passeren. 25
A
Maak vervolgens een lijst van:
De dingen die je nog moet bereiken
C
Wie je daar bij kunnen helpen
Wat je nog nodig hebt aan kennis en middelen
T
Welke stappen je geweldig lijken en tegen welke stappen opziet
Hoe je je eigen weerstanden de baas zou kunnen worden
I E
Schuif ook gerust in de volgordes die je voor jezelf maakt. Zodra je gaat schrijven orden je nieuwe patronen en kan het goed zijn dat dingen waarvan je dacht dat je ze meteen moest aanpakken, ook in een later stadium kunt doen. Vul je mijlpalen tijdlijn gerust impulsief en zet je interne criticus even uit. Het hoeft niet in één dag af. Schrijf door tot je het even niet meer weet en leg het weg. Pak het later weer op. Dat kan een paar uur later zijn, maar ook een paar dagen. Als je maar met een frisse blik naar je tijdlijn kunt kijken. Vul aan, schrap door en schuif. Een voorbeeld: als je van een carrièreswitch droomt, kun je denken dat je binnenkort moet gaan solliciteren om die droombaan te pakken te krijgen. Maar is dat ook zo? Misschien moet je eerst ontdekken of jouw droombaan wel bestaat, of je er voor in aanmerking kunt komen in de gegeven arbeidsmarkt en of het salaris past bij je huidige leefstijl. Misschien moet je eerst je profiel op LinkedIn aanpassen om gespot te worden door de recruiters die de baan te vergeven hebben. Misschien moet je contact zoeken met iemand die zo´n baan al heeft om te onderzoeken of die droombaan echt iets is om van te dromen. En misschien moet je eerst aan je leidinggevende vertellen dat je liever wat anders zou doen om hem/ haar de kans te geven je bij je zoektocht te helpen. Nu heb je een tijdlijn vol met behapbare deeltaken. En heb je een idee van waar je staat en welke weg je nog te gaan hebt! 26
A C T I E
Stap 8
Doe de excusitis oefening
Bij deze stap mag, nee moet je je even helemaal uitleven: stel je voor dat je zelf je ergste vijand bent. Je wilt beslist niet dat je doorzet met het realiseren van je wens. Formuleer nu alle bezwaren die je kunt bedenken waarom je je wens niet zou moeten uitvoeren. Reële en idiote bezwaren, schrijf ze allemaal op. Zet ze onder elkaar en weerleg ze stuk voor stuk. Gangbare vormen van excusitis gaan over je gezondheid, over talent of kennis die je misschien mist, over je leeftijd (te oud of te jong), over het ontbreken van geluk (bij jou gaat altijd alles fout) en over het ontbreken van tijd of geld. Zit jouw excuus erbij? Dan is nu de tijd gekomen om je excusitis te behandelen.
Gezondheid als excuus Heb je een matige gezondheid? Een matige (of slechte) gezondheid komt in soorten en maten. Het is belangrijk om je te bedenken dat de perfect gezonde mens helemaal niet bestaat. Zelfs Arnold Schwarzenegger zal ook in zijn toptijd zijn kwaaltjes hebben gehad. Mogelijk heb je fysieke beperkingen waardoor je niet alles kunt doen wat je wilt. Maar is dat ook echt nodig om je droom te realiseren? Miljoenen mensen in Nederland hebben een chronische ziekte als astma, diabetes of reuma. Laten zij zich van weerhouden om datgene te doen wat ze willen? Als gezondheid jouw excuus is, schrijf dan eens op wat je allemaal wel kan. Daarmee open je de deur naar je mogelijkheden laat je je niet regeren door onmogelijkheden.
27
A C T I E
Intelligentie als excuus Twijfel je of je wel slim genoeg bent? De meesten van ons maken twee standaard fouten als het gaat om het inschatten van intelligentie, talent of kennis. We denken te snel dat we er zelf niet genoeg van hebben en we denken ook te snel dat anderen er meer van hebben. Beide aannames zijn fout. Het gaat erom hoe je gebruikt wat je hebt en het gaat om de hulp die je vraagt voor de dingen die je mist! En je hoeft bij aanvang van een traject niet al alles te kunnen of te weten. Als je maar open staat voor wat er nog te leren valt, dan ben je al halverwege.
Leeftijd als excuus Ben je te oud? Misschien ben je 50plus en overweeg je heel ander werk of wil je emigreren? Waarom laat je je dan door je leeftijd weerhouden? Ben je bang dat anderen je zullen uitlachen (midlifecrisis grappen) of denk je dat het niet meer kan? Wie zegt dat? Feit is dat onze pensioengerechtigde leeftijd alleen maar opschuift. Vraag je dus eens af hoeveel jaar je nog te gaan hebt in je huidige werk. Da´s best lang … Lang genoeg om een nieuwe carrière uit te oefenen. Mits anderen je daar de kans voor geven, natuurlijk. Maar demografische gegevens laten zien dat er veel mensen al wel snel met pensioen gaan en dat er meer en meer behoefte komt aan nieuwe mensen. Met een switch op latere leeftijd laat je extra goed zien hoe gemotiveerd je bent. En bedrijven richten zich meer en meer op het behouden van personeel. Je kunt met je leeftijd makkelijk aantonen dat je geen jobhopper zult worden die na twee jaar alweer weg is omdat het gras aan de overkant groener lijkt.
28
A C T I E
Gebrek aan geluk als excuus Jij hebt altijd pech en alles gaat altijd verkeerd? Mmmh. Je vergeet de wet van oorzaak en gevolg. Tot op zekere hoogte maak je je eigen geluk. Wie goed voorbereid is en tijd en moeite investeert krijgt dat vroeger of later terug. Wie dat niet doet, moet het echt van mazzel hebben. En mazzel heb je nu eenmaal maar af en toe. En toch win je nooit iets in bijvoorbeeld een loterij? Klopt. De kans op een hoofdprijs is kleiner dan de kans dat je getroffen wordt door de bliksem en dat laatste is je waarschijnlijk ook nooit overkomen. Dus … mogelijk heb je ook geen oog voor de dingen die je geluk kunnen brengen. De psycholoog Richard Wiseman laat overtuigend zien hoe sommige mensen geluk meer afdwingen dan anderen omdat ze zich meer open stellen voor kansen en hoe dat echt te leren valt.
Tijd en geld als excuus Tenslotte de tijd en geld excusitis. Van beide heb je altijd te weinig. En beide verspil je ook ongetwijfeld. Nederlanders kijken gemiddeld 3 uur TV per dag. 3 uur … Als je de helft van die tijd nu eens iets anders doet? Dat komt neer op 10 uur per week. Een andere beproefde methode is om activiteiten te stoppen in verloren uurtjes en kwartiertjes. Bijvoorbeeld tijdens wachtperiodes. Dan kun je heel goed informatie doorlezen, online opzoeken, losse ideeën opschrijven en kort uitwerken etc. En dan geld. Hoe meer je ervan hebt, hoe meer het tussen je vingers doorglipt. Bovendien overschatten mensen bijna altijd hoeveel geld nu echt nodig is om een wens te realiseren. Ga eens echt begroten wat er nodig is om je droom te bekostigen. En maak dan een tweede begroting voor een summiere versie van je droom. Houd daarnaast gedurende twee maanden een ouderwets kasboek bij. Dan zie je pas waar geld onnodig wegstroomt en hoeveel je daarvan in kunt zetten voor je droom.
29
A C T I E
Stap 9
Hoed je voor valkuilen
Met je persoonlijke SWOT Analyse en een overzicht van de weg die je al gegaan bent en die je nog moet gaan, ben je bijna op het punt waarop je kunt beoordelen of het realiseren van je wens een haalbare zaak is of niet. Zet je door met je wens, dan is je wens niet uitsluitend een wens meer, maar wordt het een project. Toch zijn er nog een paar valkuilen waar je voor op moet passen: Doe het niet alleen Waarom niet? Omdat het meer moeite en tijd kost om iets in je eentje te bereiken. Omdat andere mensen je graag willen helpen en ze je van frisse ideeën kunnen voorzien die je doel alleen maar aantrekkelijker maken. Omdat iedereen op zijn tijd last heeft van tunnelvisie en blinde vlekken. En omdat je vast niet de eerste bent met een bepaalde wens of ambitie. Je kunt dus leren van de successen en fouten van anderen. Neem voldoende tijd Met een overzicht van deeltaken komt ook het gevoel “dat doe ik wel even” om de hoek kijken. Echt niet. Als het zo simpel was, zat je nu niet achter je scherm over de DAREmethode te lezen. Wanneer je te weinig tijd uittrekt voor de realisatie van je wens, vergroot je het risico dat je tussentijds afhaakt of je wens op de lange baan schuift. Probeer een realistische schatting te maken en tel er dan nog eens 25% extra tijd bij op. Die tijd is nodig om tegenslagen op te vangen. Focus Dat klinkt misschien onnozel, maar teveel grote plannen tegelijk zorgen ervoor dat er niet één gaat lukken. Concentreer je liever op één wens en investeer daar al je energie in. Maak je doel ook zo concreet mogelijk. Als je (parttime) voor jezelf wilt beginnen en je stelt jezelf tot doel om binnen een jaar ten minste een x aantal klanten te hebben of een x aantal 30
A C T I
producten verkocht te hebben, dan is dat beter te realiseren dan de te globale wens om een bedrijf te starten.
Leef niet in het verleden Misschien heb je in het verleden al pogingen gedaan om dezelfde of een andere wens te realiseren en is het toen niet gelukt. Maar resultaten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst, ook niet als het ongewenste resultaten waren. Waarschijnlijk ben je ouder, wijzer en zijn de omstandigheden nu anders dan toen. Probeer voor jezelf vast te stellen welke lessen je uit het verleden kunt halen, die je nu juist vooruit helpen.
E
31
R E A L I
Wat is de Realisatiefase? In de Realisatiefase is je droom geen droom meer maar een project. Op basis van je mijlpalenplan (zie pagina 26 en 27) en alle deelstappen die je daarin hebt opgenomen, kun je met de inhoud van je project aan de slag. Heb je inhoudelijke hulp of expertise nodig dan vind je voor veel dromen handige informatie op www.daretoo.nl of we wijzen je de weg naar andere bronnen. Kijk daarvoor onder “ik wil”. Maar daarnaast zijn er stappen die je tijdens de realisatie kunt zetten, ongeacht de aard van je wens. Die vind je hier in de Realisatiefase.
S A T I E 32
R
Stap 1
Begin NU
E
Wacht niet op het perfecte moment, want dat komt niet. Heus.
A
De geschiedenis zit vol met mensen die wachtten tot ze meer tijd hadden, meer geld hadden, de economie beter was, hun partner hun plannen zag zitten, de kinderen wat groter waren etc.
L I S A T I E
Het moment om te beginnen is zo geschikt als je het zelf maakt. En fietstocht stel je toch ook niet uit, omdat je weet dat je een deel van het traject tegenwind hebt? Je hebt altijd een deel tegenwind! Zo zit het ook met je ambities. Als je nu start is dit startmoment perfect genoeg. Zelfs al heb je 40 graden koorts, weet je niet of je volgende maand nog dezelfde baan hebt, moet je binnenkort verhuizen… Er is altijd iets dat je nu kunt doen om te starten. Als je in de Actiefase je persoonlijke SWOT hebt gemaakt, de voor- en nadelen in kaart hebt gebracht, je mijlpalen hebt bepaald en hebt vastgesteld wat jouw valkuilen zijn, dan horen alle excuses nu in het grote smoezenboek thuis en ga je nu iets doen. Dus: bedenk NU ter plekke wat je VANDAAG zou kunnen doen om je droom te gaan realiseren. Maakt niet uit of het groot of klein is: alles wat je nu doet geeft je een goed gevoel. Al stuur je maar een mailtje met een vraag, neem je een abonnement op een nieuwsbrief, koop je een “hoe doe ik het” boek of Het gaat er om dat je je nu committeert. Zodra je dat doet ben je echt aan de slag met je droom en is je droom nu je project!
33
R E
Stap 2
Maak een planning
A
Elk project heeft een planning. Heb je de mijlpalen exercitie uit de Actiefase gedaan, dan ben je al een heel eind op weg met je planning. Je hebt dan je deelstappen en de volgtijdelijkheid bepaalt. Maar er nog geen tijdpad aan gehangen. Dat is dus de logische volgende stap.
L
De truc is om een realistische planning te maken en dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Er zijn verschillende stappen die je kunt zetten:
I
1.
Zet al je deelstappen en deelklussen in een lijst. Geef achter elke activiteit een urenschatting.
2.
Grote deelstappen kunnen intimiderend zijn. Hak elke deelstap daarom zoveel mogelijk op in ministappen. Dat geeft overzicht en maakt alles haalbaarder. Bovendien kun je zo ook veel vinkjes zetten als die kleine taakjes volbracht zijn en dat is een extra stimulans om door te gaan.
3.
Kijk op welke momenten je tijd kunt vrijmaken en hoeveel tijd dat per dag of per week is. Houd rekening met vrije tijd: tijd die helemaal vrij te besteden is en waarin niets hoeft. Ook van de meest fantastische droomwens heb je af en toe vrijaf nodig. Simpelweg omdat de weg naar realisatie ook hobbels en minder leuke klussen bevat
4.
Maak ruimte voor verrassingen. Je kunt vooraf niet overzien wat op je pad gaat komen. Onverwachte kansen en mogelijkheden doemen op en er zullen ook hobbels en vertragingen zijn.
S A T I E
34
R
5.
Maak onderscheid tussen dingen die je onmiddellijk moet doen, die je op korte termijn moet doen en die je op lange termijn moet doen. Lange termijn zaken moet je soms eerst bij anderen in de week leggen en dat kan betekenen dat je daar toch al op korte termijn een kleine actie voor moet ondernemen. Door elke deelstap één van die drie prioriteiten toe te kennen, creëer je rust en voorkom je dat je iets per ongeluk te lang uitstelt.
6.
Minimaliseer je schermtijd. Met schermtijd bedoelen we tijd die je achter een TV, Wii, of ander entertainment scherm doorbrengt. Nederlanders kijken gemiddeld 3 uur per dag TV (ofwel 10 jaar van hun leven, au). Wedden dat jij je schermtijd ook kunt terugbrengen als je je er eenmaal bewust van bent?
7.
Kies een handige tool uit waarmee je gaat plannen. Voer je planning en deadlines ergens in, waar je deze ook frequent tegen komt, bijvoorbeeld in je outlook. Daar kun je allerlei signalen en alarmbellen inbouwen. Of creëer op www.toodledo.com je eigen to do lijstjes. Deze applicatie kun je ook gebruiken op je mobiele telefoon. Je maakt overzichtelijke to do lijsten, inclusief deadlines en reminders, bijvoorbeeld via sms.
8.
Plan evaluatiemomenten en ´inhaal´momenten in. Evaluatiemomenten heb je nodig om voor jezelf vast te stellen wat er goed en minder goed gaat en hoe je echte tempo zich verhoudt tot je bedachte tempo. Inhaalmomenten heb je nodig om onverwachte vertraging in te lopen. Bedenk je dat het heel frustrerend is om op een gegeven moment te ontdekken dat je nog lang niet bent waar je had willen zijn. Voorkom dit door extra ruimte voor vertraging op te nemen in je planning.
E A L I S A T I E
35
R E A L I S A T I E
Stap 3
Zoek een mentor
Om je kans op succes te vergroten, is het goed om een mentor te zoeken. Iemand die je met raad, daad en roede (soms) terzijde kan staan. Wie de meest geschikte mentor is, hangt af van de aard en de complexiteit van je wens en van je eigen instelling en valkuilen. En soms hangt het af van je budget. Maar vergis je niet. Veel mensen vinden het leuk om een ander te helpen en zullen dat belangeloos doen als ze kunnen overzien dat het om een afgebakende hoeveelheid tijd en aandacht gaat. Ook bekende experts zijn vaak zo ver gekomen omdat ze anderen hebben geholpen. Dus durf te vragen, maar bedenk op voorhand goed wat je vraag is. En bedenk dat je eventueel bereid moet zijn tot een tegenprestatie, bijvoorbeeld het schrijven van een aanbeveling. Een mentor kan één of meer van de volgende rollen op zich nemen: De absolute expert De expert kan een goede mentor zijn als hij/zij over specifieke expertise beschikt die nodig is voor de realisatie van jouw wens. Wil je bijvoorbeeld een eigen zaak starten in een specifieke branche, dan kan de expert je waardevolle informatie geven. Heb je het plan om rond te reizen in een specifiek gebied of op een bijzondere manier, dan kan een expert je verder helpen. Mis je bepaalde kennis die je noodzakelijk acht, wend je dan tot een expert. De goede vriend Heb je een planning die zich over een geruime tijd uitstrekt, wil je kunnen sparren en weet je van je zelf dat je af en toe behoefte hebt aan een schouderklopje, vraag dan zeker een vriend of vriendin om je mentor te zijn. Deze kan de rol van steun en toeverlaat op zich nemen.
36
R E A L I S A T I E
De stok achter de deur Weet je van je zelf dat je geneigd bent om zaken uit te stellen, te laten verwateren of dat je slecht bent in het halen van je eigen planningen? Zoek dan een menselijke stok achter de deur. Iemand die je opjut, die je op gezette tijden herinnert aan je eigen planning en die je af en toe op je donder geeft (op jouw verzoek!) of een spiegel voorhoudt als je de boel laat versloffen. De gelijkgestemde Vreselijk woord, gelijkgestemde, maar je snapt waarschijnlijk wel direct wat er mee bedoeld wordt. Een gelijkgestemde is iemand die een soortgelijke wens heeft. Met een gelijkgestemde kun je op gelijkwaardige voet ervaringen uitwisselen, elkaar oppeppen, informatie uitwisselen en sparren. De criticaster Gaat de realisatie van je wens gepaard met financiële of persoonlijke risico´s? Dan liggen tunnelvisie en blinde vlekken op de loer en die wil je te allen tijde vermijden. Vraag dan iemand voor de rol van criticaster. Iemand die je respecteert en die niet bang is om af en toe onaardig gevonden te worden. Maar die je wel de waarheid durft te vertellen en die bij voorkeur geen bijzondere affiniteit heeft met de aard van je wens. De enige uitzondering die je op het laatste criterium kunt maken is voor iemand die jouw wens al met succes gerealiseerd heeft. Dan beschik je over iemand met inhoudelijke expertise, die je op valkuilen kan wijzen. Is het geen aantoonbare expert of ervaringsdeskundige dan is meer afstand gewenst. De coach Een professionele coach kan veel van de bovengenoemde rollen op zich nemen. Er zijn zelfs coaches met specifieke expertise die ook de rol van expert kunnen vervullen. Denk bijvoorbeeld maar aan een emigratiecoach, een zzp-coach of een relatiecoach. Met een coach kun je een specifiek traject afspreken en bepalen waar je grootste behoefte ligt. 37
R E A L I S A T I E
Stap 4
Presenteer jezelf
De DAREmethode heeft je in de Actiefase gevraagd om je ambities met anderen te delen. Mocht je dat nog niet gedaan hebben, dan kun je dat nu echt niet meer uitstellen. Vertel het dus aan zoveel mogelijk mensen. Heb je je wensen al wel met de halve wereld gedeeld, dan heb je een voorsprong en heb je waarschijnlijk al gemerkt hoeveel dat delen je oplevert. Dan is het tijd om een stap verder te gaan en jezelf en je droom/ambitie volwaardig aan de wereld te presenteren. Er zijn talloze manieren waarop je dat kunt doen en afhankelijk van de aard van je wens kun je je eigen selectie maken uit onderstaande lijst. Die lijst is vast niet volledig en mogelijk weet je zelf nog aanvullende presentatiewijzen. Waar het om gaat is dat je jezelf zo goed mogelijk laat zien!
1. Werk aan je elevator pitch Je elevatorpitch is een soort kernboodschap, waarin je in 1 of 2 zinnen aangeeft waar je naar streeft. Bijvoorbeeld door in de eerste zin aan te geven wie je nu bent of wat je nu doet en in de tweede zin te vermelden wat je in de toekomst wilt. Hoe verrassender de wending tussen de eerste en de tweede zin, hoe gemakkelijker en leuker het gesprek zich erna ontwikkelt.
2. Formuleer een persoonlijke belofte In je elevatorpitch meld je waar je mee bezig bent en wat je wilt bereiken. Maar formuleer daarnaast ook een persoonlijke belofte voor jezelf: wat hebben anderen aan jou? De persoonlijke belofte komt bij als het goed is voort uit een van je sterke kanten bij de persoonlijke SWOT (zie pagina 22). Door je elevatorpitch en je persoonlijke belofte te combineren, maak je nog duidelijker wie je bent en waar je voor gaat. Zo zet je jezelf neer als merk. 38
R E A L I S A T I
3. Maak een (visite)kaartje op maat Maak een persoonlijk visitekaartje waarop je laat zien waar je naar streeft. Met een persoonlijke boodschap en uitstraling spring je er niet alleen uit als je het kaartje aan iemand overhandigt, maar blijf je ook langer in het geheugen van die ander hangen. Duur? Ingewikkeld? Niet met Moo! Moo is een bedrijf waar je online de mooiste visitekaartjes maakt met je eigen (of andermans) foto´s (via Flickr). Je kunt visitekaartjes vanaf 50 stuks bestellen voor £12,99 plus een paar euro verzendkosten. Als je wilt kunnen ze alle 50 een andere foto bevatten en kun je degene aan wie je je kaartje geeft zelf laten kiezen welk kaartje hij/zij wil hebben. Heb je meteen een prachtige gesprekopening om meer te vertellen over wat je bezig houdt. Op je visitekaartje kun je meer vermelden dan je standaard NAW-gegevens. Je kunt er een persoonlijke spreuk op kwijt, maar ook je twitter, LinkedIn of Hyve, waar mensen een betere indruk van jou en je ambities kunnen krijgen. Veel mensen vergeten om dergelijke adressen te noemen, maar dat is echt een gemiste kans.
4. Beken kleur En dat bedoelen we letterlijk. met kleur kun je vertellen waar je voor staat. Welke kleur past bij jou? Op daretoo.nl staat een filmpje dat je daar in 5 minuten een goed antwoord op geeft. Het geeft per kleur aan welke eigenschappen een kleur overbrengt op anderen. Gebruik bijvoorbeeld geel als je geluk of energie wilt uitstralen en rood als je actie of passie wilt overbrengen.
E 39
R E A L I S A T I E
5. Maak de connectie Om je droom te realiseren kun je alle hulp waarschijnlijk goed gebruiken. Hoe groter dus de groep mensen om je heen is, die met je meedenkt en meeleeft, hoe gemakkelijker het wordt. Verschuil je dus niet, maar laat ook online zien waar je mee bezig bent. Online is je bereik veel groter dan in “het echte leven” en netwerk je bovendien op alle momenten van de dag, ook als je op dat moment iets heel anders doet. Via sociale media kun je grote aantallen mensen bereiken. Welk medium je kiest, hangt af van je wens en van de kenmerken van mensen die je zouden kunnen helpen. Op Hyves en twitter kun je rustig over allerlei privé zaken communiceren en vragen stellen. Twitter leent zich ook voor een meer zakelijke missie en dat geldt natuurlijk ook voor LinkedIn. Maar op LinkedIn kun je ook aan privédoelen werken via de groepen die er zijn. Realiseer je alleen wel dat je privédoelen dan ook voor zakelijke relaties en recruiters te zien zijn. Dat is goed als ze een interessante, persoonlijke kant van je laten zien. Maar je moet het vermijden als je privédoel verder niemand iets aan gaat. Facebook is sterk in opkomst en je ziet meer en meer mensen hun activiteiten verschuiven van Hyves naar Facebook. Op Facebook kun je zowel privédoelen als zakelijke doelen delen. 6. Ga op pad In de echte wereld kun je ook plekken en gelegenheden opzoeken waar je je plannen met anderen kunt delen. Je kunt naar toepasselijke bijeenkomsten gaan, maar ook op onverwachte plekken kom je vaak de leukste en interessantste mensen tegen die je kunnen helpen. Vaak bieden zij andere ideeën en invalshoeken dan waar je zelf opgekomen zou zijn. Neem jezelf wel voor om bij elke netwerkgelegenheid, online of in het echt, altijd eerst te geven en dan pas te nemen. Pas als jezelf een bepaalde waarde biedt aan een ander, kun je iets terug vragen. En waarde bieden begint met luisteren. Probeer je enthousiasme in toom te houden en eerst aandacht voor anderen te hebben. Meestal vragen ze dan vanzelf naar jouw bezigheden en ontstaat er een uitwisseling. 40
R E A L I S A T I E
Stap 5
Zorg voor FLOW
Flow is een toestand waarin je terechtkomt als je bijzonder geniet van de activiteit waar je mee bezig bent. Op dat moment komt alles bij elkaar, loopt alles op rolletjes en voel je dat je vooruitgang boekt. Met flow krijg je als het ware vleugeltjes. Je bent in flow als je: Volledig op gaat in waar je mee bezig bent Een gevoel van extase ervaart; alsof je buiten je zelf staat Een groot gevoel van helderheid voelt: je weet dat wat je aan het doen bent, goed is Weet dat je met een haalbare taak bezig bent. Ma.w. je vaardigheden zijn voldoende om de taak waar je mee bezig bent uit te voeren Een gevoel van sereniteit ervaart. Je hebt geen zorgen over andere dingen Je gevoel van tijd kwijt bent: je zit helemaal in het “nu” Intrinsieke motivatie hebt: de reden waarom je bezig bent, komt helemaal vanuit je zelf en niet door beloningen van buitenaf.
Maar hoe kom je in flow? Pas de volgende stappen toe om in flow te komen: 1. Stel elke dag heldere doelen aan jezelf Formuleer voor elke dag een aantal concrete zaken die je gedaan wilt krijgen. Schrijf ze op als een lijst, zodat je kunt wegstrepen. Benoem er niet teveel, maar maak een zo reëel mogelijke inschatting van wat haalbaar is. Als je eenmaal een paar dingen hebt afgestreept, ga je je al heel goed voelen 41
R E A L I S A T I E
2. Hak grote klussen in mootjes Grote klussen hebben als nadeel dat ze onoverzichtelijk zijn en zich als een enorme hobbel manifesteren. Verdeel elke grote klus dus in zoveel mogelijk kleine stappen. Het is heerlijk als je dan steeds een kleine klus kunt wegstrepen en je krijgt echt het gevoel dat je vorderingen maakt 3. Begin met het meest vervelende Als je weet dat je op een bepaalde dag iets moet doen waar je echt geen zin in hebt of verschrikkelijk tegen op ziet, doe die klus dan als eerste. Het gevoel van voldoening of opluchting als je halverwege de ochtend de hobbel hebt genomen, is een enorme energieboost. Het idee dat je nog iets moet doen waar je tegenop ziet, verhindert flow bij aantrekkelijke taken. Dus vandaar dat je vervelende zaken zo snel mogelijk moet afhandelen. 4. Bedenk waar je energie van krijgt Energiegevende klussen doe je direct na de vervelende. Zo versterk je de flow die net is begonnen, nog meer. Doe dus iets wat je leuk vindt en die bij je passie(s) passen. Energiegevende klussen zijn ook de klussen die matchen met je vaardigheden. Wat leidt tot het volgende punt: 5. Wees een beetje een streber Streberig gedrag op zich krijgt in ons land altijd weinig punten, maar een beetje boven je macht streven zorgt ook voor flow. Te makkelijke klussen of teveel routine in je werk is namelijk doodsaai. En verveling is een echte flow-killer. Bovendien zorgt succes bij een klus die net iets boven je macht ligt (althans dat dacht je voordat je eraan begon) weer voor extra flow, want je ervaart dan zowel controle als opwinding.
42
R E A L I
6. Zorg voor feedback Het afstrepen van een klus is feedback (“goed gewerkt”), voor lopen op je schema en dat constateren is feedback (“het gaat turbo vandaag”) en het laten zien aan een ander van een (tussen)product is ook feedback (“goed gedaan”). Door jezelf positieve feedback te gunnen, houd je energie en heb je zin in het volgende project op je klussenlijst. 7. Vermijd apathie Apathie is zo ongeveer het tegenovergestelde van flow. Vermijd daarom zoveel mogelijk activiteiten die je apathisch maken als je juist behoefte hebt aan flow. De nummer 1 apathisch makende activiteit is trouwens TV kijken!
S A T I E 43
R E A L I S A T I E
Stap 6
Wees je demonen de baas
Met demonen bedoelen we de volgende dromenkillers:
Angst Angst hoort erbij en gaat gepaard met elke droom of ambitie. Dat is een gegeven dat we niet willen bagatelliseren, maar het betekent wel dat je angst een plek moet geven. Allereerst door te accepteren dat het heel normaal is om angst te voelen. Daarna door je af te vragen welk nut je angst mogelijk heeft. Het kan zijn dat er reële bezwaren kleven aan het realiseren van je droom. Het kan ook zijn dat er dieper liggende oorzaken zijn, waardoor je angst gaat voelen. Angst om je los te maken van anderen of van patronen bijvoorbeeld. Angst om op te vallen. De truc is om te proberen om iets tegenover de angst te plaatsen, dat de angst overschaduwt. Bij angsten die voorkomen uit reële bezwaren, kun je er rationele argumenten tegenover zetten. Bij angst die dieper ligt is het zaak om je angst te accepteren en te respecteren en om de angst niet je gedrag te laten bepalen. Door voor jezelf je angst te benoemen, maak je het al hanteerbaar. Realiseer je ook dat iedereen angst heeft, zelfs de meest succesvolle mensen. Kijk maar eens naar sterren of sporters die een prijs in ontvangst nemen. Zie je hoe zenuwachtig ze zijn naast hun blijheid? Het benoemen van angst heeft ook als voordeel dat je je meer bewust wordt van dingen die je uit angst uit de weg gaat. Dat zijn de dingen die je nou net, stap-voor-stap toch moet proberen te doen. Om ofwel te ontdekken dat het wel meeviel, ofwel te ontdekken dat een bepaalde activiteit je minder goed ligt. En dat laatste is niet erg: zaken die je niet liggen kun je uitbesteden of een omweg voor verzinnen. Maar niet nadat je zeker weet dat je iets niet achterweg laat vanuit een onduidelijke angst. 44
R E A L I S A T I E
Twijfels Twijfels kunnen je enorm in de weg zitten. Ze zorgen ervoor dat je dingen uitstelt, verhinderen het nemen van beslissingen, kosten je je nachtrust wegens eindeloos gepieker. Kortom, ze zijn bijzonder vervelend. Of toch niet? Twijfels zijn misschien wel een cadeautje… Twijfels laten je zien waar de pijnpunten in je droomwens zitten. Soms zijn ze een bewuste uiting van gedachtestromen uit je onbewuste. En je onbewuste is een krachtig instrument dat je niet moet negeren. Hier combineer je informatie, waarvan je je soms niet eens bewust was dat je die had. Soms voel je dat iets niet pluis is, maar kun je niet aangeven waarom. Toch heb je dan 9 van de 10 keer gelijk en werd zintuiglijke informatie gekoppeld aan oudere kennis en ervaringen. Resulterend in een onbehaaglijk gevoel. Je mag het ook intuïtie noemen. Net als bij angst is het zaak om je twijfels te benoemen. Ze kunnen je waarschuwen voor tunnelvisie, blinde vlekken en ´kort door de bocht´redeneringen. Praat over je twijfels met iemand die enige afstand tot je heeft en waarschijnlijk komt er dan waardevolle informatie boven drijven waardoor je je twijfels ofwel de kop in kunt drukken of omzet in een actie die risico´s vermindert.
Schuldgevoelens Schuldgevoelens ontstaan als je voelt dat je je los gaat maken van mensen of patronen. Mogelijk is niet je hele omgeving het eens met je stap en hebben ze er zelfs last van. Misschien omdat je hen een spiegel voorhoudt (jij doet iets wat zij ook willen, maar daar om wat voor reden dan ook geen werk van maken) of omdat je hen achterlaat (letterlijk of figuurlijk) in een situatie waar ze ook niet helemaal blij mee zijn. Dat kan gelden voor collega´s die je achterlaat als jij een switch naar een andere baan of het ondernemerschap maakt. Dat kan ook gelden voor familie of vrienden als je een lange reis gaat maken of naar een ander land 45
R E A
verhuist. Schuldgevoelens kunnen ook ontstaan omdat je tijd aan jouw wens gaat besteden in plaats van aan je partner, familie of vrienden.
Uiteindelijk is het aan jou om te beslissen hoe je met je schuldgevoelens omgaat. Luister je ernaar of negeer je ze? Negeren is niet zonder risico: of anderen komen dan wel met hun mening op de proppen waardoor je geen goed weerwoord hebt of ze gaan je geleidelijk toch in je voortgang belemmeren.
L I S A T I E 46
R E A
Stap 7
Uitstelgedrag werkt bijna net zo verlammend als je demonen. En wie stelt er niet iets uit waar hij geen zin in heeft of wat hij niet durft? Betrap je jezelf te vaak op uitstelgedrag, dan kun je het volgende doen: 1.
Beperk je ´schermtijd´. Daarmee bedoelen we alle tijd die je doorbrengt voor de TV (een gemiddelde Nederlander kijkt 3 uur per dag TV), ontspanning achter laptop of pc, alle games etc.
2.
Focus. Zet alles om je heen uit wat je af kan leiden. Dus geen radio of TV, geen twitter, geen mail (!)
3.
Maak to-do lijstjes en zet het meest vervelende klusje bovenaan. Dat helpt trouwens ook je flow
4.
Hak klussen in stukken. Sommige activiteiten zijn op voorhand al zo groot dat er geen beginnen aan lijkt. Maar deelactiviteiten zijn wel te doen en dan begin je er eerder aan.
5.
Zeg nergens “ja” op. Maak hooguit een uitzondering voor je baas en je vaste klanten.
6.
Geef jezelf feedback: vraag jezelf na elke 2 uur af of je activiteiten van de afgelopen 2 uur hebben bijgedragen aan je doel. Is dat niet voldoende het geval, bekijk dan wat je kunt veranderen.
7.
Beloon jezelf tussendoor. Ook volwassenen zijn net kinderen, dus beloon jezelf voor alles wat al te lang is blijven liggen en nu geklaard is.
8.
Concentratieproblemen? Zet een kookwekker op 20 of 30 minuten en werk dan aan één stuk door aan de klus die je wilt klaren. Afdwalen is geen optie. Pas na 20 minuten mag je iets anders doen. En ja, daar valt ook koffiezetten en toiletbezoek onder.
L I S A T I E
Maak een eind aan uitstelgedrag
47
R E A
Stap 8
Zet je omgeving naar je hand
Je omgeving naar je hand zetten klinkt heel manipulerend en eerlijk gezegd is het dat ook. Maar manipuleren hoeft niet altijd slecht te zijn, zolang je de belangen van andere mensen maar niet schaadt en je jezelf niet verloochent.
L
Hoogleraar Psychologie en Marketing Robert Cialdini is een autoriteit als het gaat over het overtuigen en beïnvloeden van mensen. In zijn boek "Invloed" schrijft hij dat er zes wetenschappelijk bewezen beïnvloedingsstrategieën zijn:
I
1. Wederkerigheid
S A T I E
Als je eerst iets weggeeft of zelf iets voor een ander doet is de kans groot dat iemand vervolgens een verzoek van jouw kant honoreert. Belangrijk wel is dat jouw ´gift´ in eerste instantie belangeloos gedaan wordt. Als de ander denkt dat je het alleen maar doet om later iets terug te krijgen, is het effect een stuk minder. 2. Commitment en consistentie Wil je hulp of advies van iemand, vraag dan eerst iets kleins. Mensen vinden het vaak geen enkel probleem om je een kleine dienst te bewijzen. Doe je daarna een groter verzoek dan is de kans groter dat iemand daar ook ja opzegt dan wanneer je direct met het grote verzoek was gekomen. Een andere manier is om iemand een paar vragen te stellen waar wel een bepaald type antwoord op moet komen. Om te eindigen met een vraag waar het door jou gewenste antwoord in lijn is (consistent is) met de antwoorden die men al eerder heeft gegeven.
48
R E A L I S A T
3. Sociale bewijskracht/vergelijking Mensen zijn echte copycats en doen wat ze anderen zien doen. Heb je wel eens op straat gelopen waar je een paar mensen omhoog zag kijken? En wat deed je zelf? Juist, omhoog kijken. Als mensen (nog) niet weten hoe ze moeten reageren gaan ze voorbeelden van gewenst gedrag om zich heen zoeken en navolgen. Je kunt een goed voorbeeld dus ook zelf aanreiken als je om iets vraagt of iets gedaan wilt krijgen. 4. Sympathie Mensen zeggen het liefst ja tegen personen die ze kennen en/of aardig vinden. Zorg dus dat mensen je mogen en wees oprecht (!) aardig. 5. Autoriteit Bijna alle mensen zijn enorm autoriteitsgevoelig en doen wat mensen en bedrijven met een bepaalde autoriteit van ze vragen. 6. Schaarste Mensen hechten meer waarde aan zaken die beperkt verkrijgbaar zijn. Dus biedt ze iets van waarde waar niet teveel van is. Bijvoorbeeld een cadeautje in een beperkte oplage of gedurende een bepaalde periode. We tuinen er allemaal vaak genoeg in …
I E 49
R E A L I
Stap 9
Zoek mensen op die je kunnen helpen
Je kunt je droom niet op eigen houtje realiseren. Of je bereikt in je eentje een minder optimaal resultaat dan wanneer je dat met steun van anderen zou doen. Zoek dus andere mensen op. Dat kunnen mensen zijn die dezelfde droom najagen als jij. Maar ook mensen die een soortgelijke droom al hebben gerealiseerd of mensen die bepaalde kennis hebben. Je vindt ze op heel veel plekken en natuurlijk online. Dan leg je contact vanuit je huiskamer. Voel je niet bezwaard als je het eng vindt om zelf online dingen te melden. Het is een geaccepteerd gegeven dat van de 100 mensen die online zijn bij een bepaald onderwerp er maar 10 reageren op iets wat een ander zegt en dat slechts 1 op de 100 een nieuwe discussie start. Je bent dus niet de enige die alleen maar meeleest.
In LinkedIn groepen over ´jouw´ onderwerp
A
Op twitter. In 10 minuten heb je een account en dan kun je allerlei mensen volgen die iets melden over jouw onderwerp. Je hoeft niet zelf te twitteren om te kunnen luisteren.
T
Op een Open Coffee in je woonplaats of bij je werkplek, waar je vrijblijvend mensen kunt ontmoeten. Kijk maar eens op de site van Open Coffee Nederland
Bij een Eat & Meet van Daretoo. Onder het genot van een gezellige maaltijd zit je met enkele andere mensen plus een expert aan tafel en kunnen jullie elkaar helemaal uithoren. En natuurlijk daarna contact houden.
Kijk eens of er een Hyve is of een Facebook groep of fanpage
Op het MyDareforum kun je altijd een vraag stellen als je vastloopt. Tijdens beurzen en evenementen en op specifieke fora
Bij een workshop of cursus. Je profiteert er ook van de kennis van je medecursisten.
S
I E
50
E V
Wat is de Evaluatiefase?
A
Hoewel de Evaluatiefase in de DAREmethode aan het eind komt, is dat eigenlijk niet de juiste plek. Evalueren doe je parallel aan de Realisatiefase. Bij alle stappen die je tijdens het realiseren van je droom zet, kijk je vrijwel automatisch wat het je oplevert. Daarbij kun je een aantal problemen tegen komen die we in de Evaluatiefase adresseren.
L
Daarnaast helpt de Evaluatiefase je om te bepalen of je droomwens je brengt wat je er van verwacht hebt. En kun je naar keuze je wens, je verwachtingen of je acties aanpassen.
U
Drie ervaringen of gevoelens die je tijdens de uitvoering van je wens kunt tegenkomen zijn:
A
Het brengt je niet wat je ervan verwachtte
Het duurt veel langer dan je dacht
Je krijgt spijt dat je er aan begonnen bent
T I E
51
E V A L U A T I E
Het is niet wat je ervan verwachtte Als je halverwege of tegen het eind van je droomwens evalueert, kan het zijn dat je tot de conclusie komt dat je droomwens je niet brengt wat je ervan verwachtte of van hoopte. Hoe je daar mee om kunt gaan, hangt af van de oorzaak: De werkelijkheid is anders dan je dacht Misschien had je een ideaalbeeld voor ogen toen je je droom ging realiseren en pakte de werkelijkheid anders uit. In dat geval kun je niets anders doen dan de aard en motivatie van je droomwens nogmaals onder de loep te nemen. Vaak denken we dat een eenmaal gerealiseerde droom allerlei vervelende dingen die we nu ervaren uit de weg kunnen ruimen. Dat is op zich goed mogelijk, maar een nieuwe koers in je leven brengt ook nieuwe ervaringen en gevoelens met zich mee, die je ook als vervelend kunt beleven. En je eigen ´bagage´ houd je altijd bij je. Of je nu op reis gaat, emigreert of aan heel ander werk begint. Een nieuwe omgeving verandert daar weinig aan, maar kan je hooguit tot nieuwe inzichten brengen (of dwingen). Door externe omstandigheden pakt alles anders uit Soms zijn er zaken waar je geen grip op hebt die je droom akelig in de weg kunnen zitten. Je gezondheid kan in de knel komen, er kunnen familieomstandigheden zijn, je verliest je baan, de economische crisis is spelbreker of er blijken wetten en regels te zijn die het je moeilijk maken. Dit zijn feiten uit de wereld om je heen, die je als behoorlijk problematisch kunt ervaren. Maar probeer ze te zien als wat ze zijn: feiten. En achter een feit zitten ook nieuwe kansen. Is dat teveel een pepverhaal? Misschien. Maar bij de pakken neerzitten zal je in elk geval niet verder brengen. Dus probeer de andere kant van de medaille te zien, neem afstand of doe alsof je iemand anders moet adviseren die deze tegenslag overkomt.
52
E V A L
Ziekte of ontslag geeft je noodgedwongen ook tijd en ruimte voor jezelf, al kost beter worden en een nieuwe baan vinden uiteraard ook tijd en moeite. Familieomstandigheden kunnen voor nauwere banden en nieuwe inzichten in jezelf en je omgeving zorgen. Door de economische crisis kun je met je eigen bedrijf misschien niet de opdrachten binnen halen die je eerst had bedacht, maar kun je je bedrijf misschien zo inrichten dat je profiteert van de crisis? Of dat je er minder last van hebt? Ga daarbij uit van je sterktes en van alles wat al wel goed gaat. Let wel, we willen niets afdoen aan de ernst van de omstandigheden. Maar we hopen dat je je ogen kunt openen voor de kans die achter elke tegenslag zit. En doe bij tegenslag een beroep op de mensen op je heen. Zij willen je graag helpen en tot steun zijn.
U A T I E
53
E V A L U A T I E
Het duurt veel langer dan je dacht De ervaring leert dat veel dingen langer duren dan je tevoren had bedacht. Beschouw het maar als een wetmatigheid. Wat ook een wetmatigheid is dat alles wat je in gang zet zich op termijn bekrachtigt. Wat we daar mee bedoelen is het volgende: veel zaken hebben een lange aanlooptijd nodig waarin op het oog weinig tot niets gebeurt. Maar dan gaat het tempo ineens als vanzelf omhoog en ga je steeds meer resultaat van je inspanningen zien. Hoe dat komt? Stel je het volgende voor: het tempo waarin een boom nieuwe blaadjes krijgt verdubbelt elke dag en de boom doet er 30 dagen om volledig in blad te komen. Wanneer denk je dat je dan ziet dat er iets aan het gebeuren is? Mogelijk pas op dag 25 of 26! Want op dag 29 was de boom pas op de helft, op dag 28 op een kwart en op dag 26 dus op een 16de. Kun je nagaan dat je halverwege de maand nog vrijwel niets zag? Maar toch gebeurde er al heel veel. Dit effect van positieve bekrachtiging geldt ook voor alle stappen die je tijdens de Realisatiefase zet. In het begin is er geen zichtbaar resultaat. Je zet alles in werking en er gebeurt niets. Althans zo lijkt het. Maar op een gegeven moment heb je ´ineens´ zicht op ander werk, komen er verschillende klanten achterelkaar bij je informeren naar je product, heb je tientallen of honderden online fans die benieuwd zijn naar je boek, is je spaar- en verlofsaldo toereikend voor die bijzondere reis en vind je meerdere interessante woningen. Terwijl er een week of een maand eerder nog niets van te merken was. Dacht je. Dus ja, dingen kosten vaak meer tijd dan je denkt. Misschien zelfs jaren langer. Maar je hebt de tijd toch? En je werkt aan je passie, die je als het goed is energie geeft. Geniet daarom zoveel mogelijk tijdens deze tijd, zet door, probeer af en toe andere wegen om je doel te bereiken en oefen geduld.
54
E V A L U A T I E
Je hebt spijt dat je er aan begonnen bent Spijt is een naar ding. Vooral omdat spijt ontstaat door terugkijken en de wens om een actie uit het verleden weer ongedaan te maken. Dat maakt spijt zinloos zolang er geen tijdmachine bestaat, maar het vraagt wel degelijk om een manier om er mee om te gaan. Hoe je dat doet hangt af van het feit of je anderen schade hebt toegebracht met de realisatie van je droomwens. Ongeacht of die schade er feitelijk is of dat iemand anders het alleen als zodanig ervaart. Als dat leidt tot spijt bij jou kun je maar het beste schoon schip maken. Kom ervoor uit dat je iets misschien niet goed hebt gedaan en biedt je excuses aan. Maar blijf wel trouw aan jezelf: je bent aan je droomproject begonnen met de beste intenties en je hebt je stinkende best gedaan om er iets goeds van te maken. Houd dat voor ogen en ga niet door het stof, daar wordt niemand beter van en jijzelf al helemaal niet. De andere vorm van spijt is veroorzaakt doordat je droomwens je niet gebracht heeft wat je er van verwachtte. Misschien lag dat aan jouw verwachtingen, misschien aan iets anders. Probeer dan de volgende afweging te maken: hoeveel spijt zou je gekregen hebben als je geen werk gemaakt had van je droomwens? Misschien was je dan wel een wrokkig mannetje of vrouwtje geworden … En hoeveel spijt heb je nu? Is het echt allemaal kommer en kwel geworden of zijn er ook goede dingen uit voortgekomen? Het is aan jou om het eindsaldo op te maken en om te bedenken welke lessen je uit deze ervaringen kunt trekken. Want die winst is er altijd.
55
D
Over Daretoo
A
daretoo.nl is een online platform dat mensen helpt om hun ambities waar te maken
R
Daretoo biedt informatieve artikelen, tests, boeken, stappenplannen en advies van
E
De site is ingedeeld in 7 thema´s waar veel van de koerswijzigingen die mensen
T
Ander werk
Ondernemen
Emigreren
Anders wonen
Liefde
Reizen
Schrijven
O O
en het leven waar ze van dromen ook echt te realiseren. deskundigen. nastreven, onder passen. Dat zijn:
Daarnaast organiseert Daretoo workshops, webinars en publiceert e-books.
