Dividend heeft de Future
Nico Langedijk BNP Paribas Hoofd Beursgenoteerde Producten Nederland 1
Agenda 1.
Introductie
2.
Wat is dividend?
3.
Dividend of aandeel?
4.
Dividend heeft de Future
PAUZE 5.
Waarom interessant voor u als belegger?
6.
Risico’s
7.
Hoe kunt u beleggen in dividend?
8.
Meer informatie: markets.bnpparibas.nl
2
INTRODUCTIE : Even voorstellen
3
Introductie: even voorstellen Nico Langedijk
Hoofd Beursgenoteerde Producten Nederland, bij BNP Paribas
BNP Paribas is nieuw op de Nederlandse markt met innovatieve, nieuwe beursproducten voor offensieve en defensieve beleggers
BNP Paribas producten zijn dagelijks verhandelbaar op NYSE Euronext Amsterdam
4
Introductie: Dividend beleggen Dividend is een actueel thema! ‘Dividenden in de lift ondanks crisis’ (Financieel Dagblad, 21 augustus 2012)
‘Beleggen in het verwachte dividend van Europa’ (DFT, 5 juni 2012)
‘Dividend futures: een unieke koopkans’ (DFT, 10 mei 2012)
‘Focus op dividend’ (Beleggers Belangen, 27 juni 2012)
Ook in Frankrijk: ‘De sterren van de CAC 40 gaan hun dividend laten toenemen’ (Les Echos, 18 september 2012)
5
DIVIDEND HEEFT DE FUTURE: Wat is dividend?
6
Wat is dividend?
Een uitbetaling die rechtstreeks afhankelijk is van de inkomsten van een onderneming en wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders
De pay-out ratio: dit bepaalt hoeveel van de beschikbare bedrijfswinst wordt omgezet in dividend
Inkomsten van de onderneming Pay-out ratio Investeringen
Dividenden
Overige
Aandeelhouders
7
Wat is dividend?
Om in aanmerking te komen voor de uitkering van een dividend, dient de belegger het aandeel in bezit te hebben op de marktsluiting voor de “ex-date”
Een tijdslijn aan de hand van het Nederlandse aandeel Philips Aankondiging dividend door Philips
Inkomsten van het boekjaar 2011 Prijs
'Ex-date'
Betaaldatum:
Uitgekeerd dividend: 75 eurocent per aandeel
26/04/2012
02/05/2012
30/05/2012
Jaarlijks dividendrendement:
Kloof
3,87% Tijd Er kunnen aandelen worden verhandeld, maar de belegger komt niet in aanmerking voor de uitkering van dividenden
Bron: BNP Paribas EDS en Bloomberg op 24 oktober 2012. Uitsluitend ter illustratie.
8
Wat is dividend?
Het uitkeren van dividend heeft een impact op de aandelenprijs:
De aandelenkoers neemt af met het dividendbedrag Toch verandert het vermogen van de aandeelhouder niet
Aandeel: 90 Aandeel: 100 Dividend: 10
Ex-date
Vermogen van de aandeelhouder
100
Tijd
100
Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie.
9
Wat is dividend?
Het aandeel Philips maakt deel uit van de EURO STOXX 50® Index
Deze index bestaat uit de 50 grootste beursgenoteerde ondernemingen van de Eurozone (gewogen naar marktkapitalisatie)
Ook de bedrijven in de EURO STOXX 50® keren jaarlijks dividend uit:
Dividend over het jaar 2011, uitgekeerd door bedrijven in de EURO STOXX 50 Prijs
Uitkering dividenden Bedrijf X
Uitkering dividenden Bedrijf Y
Totaal dividend: Uitgekeerd dividend: 124 indexpunten = 124 euro December 2011
Jaarlijks dividendrendement:
Kloof
5,30% Tijd Er kunnen aandelen worden verhandeld, maar de belegger komt niet in aanmerking voor de uitkering van dividenden Bron: BNP Paribas EDS en Bloomberg op 24 oktober 2012. Uitsluitend ter illustratie.
10
Wat is dividend?
De meeste bedrijven in de EURO STOXX 50® Index kondigen hun dividenden aan in de periode april tot juni
Dividenduitkering in EURO STOXX 50® Index in 2011 Indexpunten 140 120 100 80 60 40 20 0 jan-11
feb-11
mrt-11
apr-11
mei-11
jun-11
jul-11
aug-11
sep-11
okt-11
nov-11
dec-11
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012
11
Wat is dividend? POLL: Wat zijn uw verwachtingen voor het dividend van Philips voor 2013 en 2014? Dividend per aandeel Euro 0.8 Uitgekeerd dividend Philips
0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012
12
Wat is dividend?
Dividend verwachtingen: BNP Paribas analisten schatten de dividenden voor bedrijven in de EURO STOXX 50® Index
Dividend per aandeel Philips Euro 0.9
Uitgekeerd dividend Philips
0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012 en BNP Paribas Dividend Monitor op 17 september 2012. Dit is een indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
13
Wat is dividend? POLL: Wat zijn uw verwachtingen voor het dividend van ING voor 2013 en 2014? Dividend per aandeel Euro 1.2 Uitgekeerd dividend ING 1 0.8 0.6 0.4 0.2 0 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012
14
Wat is dividend?
Dividend per aandeel ING Euro 1.2 Uitgekeerd dividend ING
1 0.8 0.6 0.4 0.2 0 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012 en BNP Paribas Dividend Monitor op 17 september 2012. Dit is een indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
15
Wat is dividend?
Ook voor de andere bedrijven in de EURO STOXX 50® wordt een verwachting gemaakt op basis van onderzoek
Uitgekeerd dividend 2012 per aandeel
Dividend verwachting Dividend verwachting 2013 per aandeel 2014 per aandeel
ArcelorMittal
€ 0,59
€ 0,30
€ 0,30
ASML Holding NV
€ 0,46
€ 0,46
€ 0,50
€ 0,88 (2011)
€ 0,96
€ 0,99
Volkswagen (DE)
€ 3,06
€ 4,00
€ 4,50
Total (FR)
€ 2,87
€ 2,36
€ 2,36
Unilever
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012 en BNP Paribas Dividend Monitor op 17 september 2012. Dit is een indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
16
Wat is dividend?
De bedrijven in de EURO STOXX 50® vertegenwoordigen 12 sectoren
Ook per sector worden verwachtingen gemaakt: Aangekondigd Dividend verwachting Dividend verwachting dividend 2011 per 2013 per sector in 2014 per sector in sector in indexpunten indexpunten indexpunten
Grondstoffen Consument goederen Diensten Banken Verzekeraars Vastgoed Gezondheidszorg Industriëlen Olie & Gas Technologie Telecommunicatie Nutsbedrijven
7,6 10,7 4,7 25,8 8,3 1,2 5,4 9,5 12,3 3,7 18,2 15,6
8,1 14,0 3,3 20,0 9,0 1,3 5,9 10,2 14,8 1,6 8,8 12,2
8,3 15,1 3,4 21,6 11,2 1,3 6,2 10,7 14,9 1,8 11,3 12,4
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012 en BNP Paribas Dividend Monitor op 17 september 2012. Dit iseen indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
17
DIVIDEND OF AANDEEL?
18
Dividend of aandeel?
De prijs van een aandeel zou je kunnen zien als de contante waarde van alle toekomstige winsten/dividenden, plus de factor “sentiment” (Dividend Discount Model) Belegging in aandelen:
Risico-aangepaste winstverwachtingen Tijd (jaren) 1
2
3
4
5
6
7
8 … oneindig
Huidige waarde, Marktsentiment, Aanbod, Vraag
Marktsentiment korting Aandelen surplus Prijs
Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie.
19
Dividend of aandeel?
Dividend is direct afhankelijk van toekomstige bedrijfswinsten, maar dit zonder de factor “sentiment”
Belegging in dividenden
Gerealiseerde winst Tijd (jaren) 1
2
3
4
5
6
7
8… oneindig
Vermenigvuldigen met pay-out ratio
1
2
3
4
5
6
7
8
Uitkering van het dividend
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie.
20
Wat is dividend?
Aandelen en dividend vertonen over het algemeen een grote samenhang
Evolutie (%) 120 Evolutie EURO STOXX 50 Index 110
Evolutie Dividend Future 2017
100 90 80 70 60 50 jan-10
jan-11
jan-12
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012
21
Wat is dividend?
Van historisch dividend naar toekomstig dividend
Toekomstig dividend is verhandelbaar, oftewel de handel in dividend futures
Dividend futures zijn als contracten verhandelbaar op Eurex
Dividend
Vandaag Gerealiseerd dividend Historische observatie
Verwacht dividend Toekomstig
T-3
T-2
T-1
T=0
T+1
T+2
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie.
22
DIVIDEND HEEFT DE FUTURE!
23
Dividend heeft de Future Toekomstig dividend is verhandelbaar via de dividend future markt
Sinds juni 2008 is de handel voor genoteerde dividend futures vrijgegeven, wat deze markt meer transparant en toegankelijk maakt voor beleggers.
2012 dividend periode
2011 dividend periode
3e vrijdag dec 2010
3e vrijdag dec 2011
124 indexpunten
2013 dividend periode
3e vrijdag dec 2013
3e vrijdag dec 2012 115 indexpunten
?
(>95% van de bedrijven heeft het dividend reeds aangekondigd) Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie.
24
Dividend heeft de Future Een korte geschiedenis van de handel in dividend futures: Eerste dividend verhandeld in de late jaren 90 Tussen de late jaren 90 en 2004
Banken verkopen dividenden onderhands aan institutionele partijen
Vanaf 2005: de dividend-markt kent een snelle groei
Aanzienlijke volumestijgingen
Verlenging van voorgestelde looptijden
Verruiming van het aanbod verhandelde indices
Uitbreiding van genoteerde futures:
Vanaf 2008 worden genoteerde futures steeds vaker toegestaan:
Meer transparantie op de dividendmarkt Verruiming van de marktdeelnemers Lager tegenpartij-risico Gemiddeld EUR 150 miljoen verhandeld per dag Future markt bedraagt ongeveer EUR 8 miljard 25
Dividend heeft de Future De dividend uitkering op de EURO STOXX 50® Index bevindt zich in een stijgende lijn
Na de pauze volgt meer uitleg over toekomstige dividend. Wat zijn de kansen? Gerealiseerde dividenden op de EURO STOXX 50® Index Indexpunten 180 160 140
+30%
120 100 80 60 40
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012
26
PAUZE
27
Waarom interessant? Dividend verwachtingen
28
Dividend verwachtingen BNP Paribas analisten maken op basis van onderzoek een verwachting voor de toekomstig uit te keren dividenden door bedrijven in de EURO STOXX 50® Index
Gerealiseerd dividend: historisch Indexpunten 180 Dividend uitgekeerd op de EURO STOXX 50 Index 160
159 147
180
Verwachting BNP Analisten
160
Bloomberg Dividend Consensus
140
140
124
120
124 116113
95
100 80 46 49
54
61
68 71
76 78
115
120
127
130
133
136
110
100
81
80
72
60
20 18
20 17
20 16
20 15
20 14
20 11
20 09
20 07
20 05
20 03
20 01
19 99
19 97
20 13
40
40
19 95
120
20 12
60
Verwacht dividend: toekomstig
Bron: BNP Paribas Dividend Monitor van 17 september 2012 en Bloomberg op 17 september 2012. Dit is een indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
29
Dividend verwachtingen De dividend futures liggen echter op een lager niveau dan de verwachtingen
Gerealiseerd dividend: historisch Indexpunten 180 Dividend uitgekeerd op de EURO STOXX 50 Index 160
180 Verwachting BNP Analisten
159
140
124
120
124 116113
95
100 80 46 49
54
61
68 71
76 78
120
100
94
81 72
90
136
133
130
127
120
115 115 110
100
88
86
84
80 60
40
20 18
20 17
20 16
20 15
20 14
20 13
20 12
20 11
20 09
20 07
20 05
20 03
20 01
19 99
40
19 97
19 95
Dividend Future
160
147
140
60
Verwacht dividend: toekomst
Bron: BNP Paribas Dividend Monitor van 17 september 2012 en Bloomberg op 17 september 2012. Dit is een indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
30
Dividend Future 2015 Een voorbeeld aan de hand van de dividend future 2015:
Verwachting voor de dividenden 2015 is dat er 127 indexpunten zullen worden uitbetaald
Een voordeel van 41% vergeleken met het huidige dividend 2015 future niveau van 90
Risico’s:
Koersrisico aangezien er geen dividenden worden uitbetaald tot december 2014
Verlies indien het uitbetaalde dividend lager ligt dan toen het werd aangekocht
Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie. Resultaten uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst
31
Dividend verwachtingen
Vergeleken met de Verenigde Staten handelen Europese dividend futures lager dan de verwachtingen S&P Dividenden
EURO STOXX 50® Dividenden
Indexpunten 45 Future niveaus Dividend verwachting 40
Indexpunten 180 Future niveaus
35
140
30
120
25
100
20
80
15
60
10
40
Dividend verwachting
160
2019 2018 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
1995
2018 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
1995
Bron: BNP Paribas Presentatie ‘Dividend as an Asset Class, september 2012
32
Dividend verwachtingen
Ten opzichte van gerealiseerd dividend handelt toekomstig dividend op grote korting
Dividend in indexpunten
Ten opzichte van de dividend future 2015 (90)
Verwacht dividend 2012
115
-28%
Gerealiseerd dividend 2011
124
-38%
Gerealiseerd dividend 2010
113
-26%
Gerealiseerd dividend 2009
116
-29%
Gerealiseerd dividend 2008
159
-78%
Bron: BNP Paribas EDS. Uitsluitend ter illustratie. Resultaten uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst
33
Dividend verwachtingen Hoe kan dit?
Waarom zouden dividenden op zo’n hoge korting handelen?
Europese banken bevinden zich over het algemeen aan de verkoopzijde van dividend, door het verkopen van beleggingsproducten
Kopers van beleggingsproducten (call en put opties)
Verkopers beleggingsproducten (call en put opties) (Banken)
Short positie in dividend
Long positie in dividend
34
Dividend verwachtingen Hoe kan dit?
Hierop volgt de eenvoudige marktregel van vraag en aanbod
Een overschot van aanbod, heeft over het algemeen een prijsdrukkend effect op dividend futures
Aanbod (Banken)
Vraag (Pensioen fondsen, privébeleggers)
35
Dividend verwachtingen Risico’s
Onderzoekers baseren de dividend verwachting op drie verschillende scenario’s: bear, neutraal en bull
Onderstaand het bear, neutraal en bull scenario voor dividenden 2014 Bull 133,2
+ 42%
Neutraal Dividend future 2014 94 indexpunten
118,1
+ 26%
Bear 84
- 11%
Bron: BNP Paribas Dividend Monitor van 17 september 2012 en Bloomberg op 17 september 2012. Dit is een indicatie op basis van onderzoek, er kunnen echter geen rechten aan ontleend worden.
36
Dividend verwachtingen Risico’s
Een stress test niet gebaseerd op research
Onderstaand het ‘worst case scenario’ voor dividenden 2014:
Î-22% ten opzichte van het huidige niveau van de future (94)
ÎAlsnog een interessant alternatief voor aandelen. Want wat zou er in dit geval met de beurzen gebeuren? Bron: BNP Paribas Presentatie ‘Dividend as an Asset Class, september 2012
37
Dividend verwachtingen Risico’s
Het grootste risico is dat bedrijven in de EURO STOXX 50® Index geen dividend meer uitbetalen, in dit geval kunt u de volledige inleg verliezen
Dit risico wordt verminderd omdat de EURO STOXX 50® Index automatisch beschermd is tegen slecht presterende bedrijven, dit werkt als volgt:
Bedrijf presteert slecht en kan geen dividend uitkeren
Aandeel daalt in waarde en marktkapitalisatie daalt
Marktkapitalisatie behoort niet meer tot de 50 grootste van de Eurozone, bedrijf verdwijnt uit EURO STOXX 50
38
Waarom interessant? Bescherming tegen inflatie
39
Bescherming tegen inflatie Een belegging in dividend kan een goede bescherming bieden tegen inflatie
In 1973 en 1980 ten tijde van de olie crises groeide dividend met meer dan 10%, in lijn met de inflatie
Dividend vertoont een negatieve samenhang met obligaties (-41% voor de periode 1995 – 2008)
Logisch gevolg: wanneer prijzen stijgen, ontvangen bedrijven meer cash, dit zal een hogere dividenduitbetaling tot gevolg kunnen hebben Inflatie (%) 20%
1e Oliecrisis Olie crisis Last stagflatie stagflationperiode period Oil crisis Laatste 1st Oil crisis 2e 2nd
15%
Inflatie
10%
Dividend
5% 0% 1997
1995
1993
1991
1989
1987
1985
1983
1981
1979
1977
1975
1973
1971
-5% -10%
Bron: BNP Paribas. Uitlsuitend ter illustratie.
40
Waarom interessant? Het ‘pull to realize’ effect
41
Het “pull to realize” effect Dividend futures vertonen over het algemeen een hoge samenhang met aandelen, maar dividend vertoont een lagere beweeglijkheid naarmate de looptijd verstrijkt Evolutie (%) 130
Evolutie Euro Stoxx 50 Prijs Div. Future 2014
Prijs Div. Future 2012 Prijs Div. Future 2015
Prijs Div. Future 2013
115
100
85
70
55 jan-10
jul-10
jan-11
jul-11
jan-12
jul-12
Bron: Bloomberg op 24 oktober 2012
42
Hoe kunt u beleggen in dividend?
43
Het 100% Dividend Certificaat
De dividend futures zijn niet beschikbaar voor particuliere beleggers
Met een 100% Dividend Certicaat kunt u indirect beleggen in dividend futures op de EURO STOXX 50® Index
Certificaten die de dividend futures 2014 en 2015 volgen
100% Dividend Certificaat 2014 Æ ISIN: NL0009929611 100% Dividend Certificaat 2015 Æ ISIN: NL0010037958
Dagelijks verhandelbaar op NYSE Euronext Amsterdam
De Certificaten handelen op een spread van maximaal 60 eurocent (plus eventuele transactiekosten van uw bank of broker)
44
Het 100% Dividend Certificaat Voordelen:
Eenvoudig product dat beleggers de kans biedt te beleggen in futures op dividenden
Een belegging in “puur dividend”, wat uw portefeuille kan diversifiëren
Risico’s en nadelen:
Rendement Certificaten kapitaalbescherming
Krediet- en liquiditeitsrisico op de uitgevende instelling en BNP Paribas SA (S&P: AA-, Moody’s: A2) als garantiegever
De koers van het Certificaat kan gedurende de looptijd fluctueren.
zijn
net
als
aandelen
beleggingsproducten
zonder
45
MEER INFORMATIE
46
markets.bnpparibas.nl Meer informatie kunt u vinden op onze website: markets.bnpparibas.nl
47
Disclaimer The information included herein is provided to you for information purposes only. This document expresses BNP Paribas’ position on the basis of its own appraisal of the applicable facts, law and regulations in force at the date hereof. Accordingly, BNP Paribas assumes no responsibility or liability for the information contained herein and you must consult your own advisers prior to making any decision in respect of such information. This is not an offer to buy or sell or solicitation of an offer to buy or sell any security or instrument or to participate in any particular trading strategy. Information provided by BNP Paribas is indicative. It has been prepared in good faith in accordance with BNP Paribas’ own internal models and calculation methods and/or is based on or uses other available pricing information where considered relevant. Information prepared on the basis of different calculation methods and/or pricing information or assumptions may yield different results. Numerous factors may affect the information provided, which may or may not have been taken into account. The information provided may therefore vary significant from information obtained from other Brons or other market participants. BNP Paribas expressly disclaims any responsibility for the accuracy or completeness of any information Brons used in its calculations, or any errors or omissions in computing or disseminating this information, and for any use you make of or reliance upon the information provided. Accordingly, no representation or warranty, express or implied, is made as to the fairness, accuracy, completeness or correctness of the information contained herein or otherwise in connection therewith. This document is strictly confidential. You have no authority to use or reproduce this analysis in any way and BNP Paribas shall not be liable for any loss arising from the use of this analysis or otherwise in connection herewith. © 2012 BNP Paribas. All rights reserved.
48
