Dit jaarverslag is een uitgave van BKD Bloembollenkeuringsdienst
2
BKDjaarverslag 2011
VO O R WO O R D
5
1.
B K D I N H E T KO RT
6
2.
K E U R I N G S B E L E I D E N KWA L I T E I T
9
1.
3.
Kwaliteitsborging
9
2.
Gewassen
12
3.
Afzet van bloembollen naar derde landen
15
4.
Fytosanitaire zaken
17
L A B O R ATO R I U M
18
1.
ELISA
18
2.
PCR
19
3.
Toetsontwikkeling en diagnostiek
20
4.
ICT
21
5.
CO M M U N I C AT I E
22
6.
PERSONEEL
24
7.
B U I T E N D I E N ST E N S E RV I C E C E N T E R
30
8.
B E ST U U R
32
9.
JURIDISCH
35
1 0.
FINANCIËN
36
11.
M E E R JA R E N V I S I E
38
BKDjaarverslag 2011
3
4
BKDjaarverslag 2011
Ont-wikkelen “Ontstaan en Groeien” zijn betekenissen die bij dit woord horen.Wij hebben met de BKD in 2011 bedacht dat de betekenis tegelijkertijd ook kan staan voor “minder in-gewikkeld” maken. Op slimme wijze simpeler maken daar waar het kan, teneinde een meer effectieve en efficiënte uitvoering van het keuringssysteem mogelijk te maken. Meerdere ontwikkelingen binnen de BKD hebben in 2011 in dat licht gestaan. In bijgaand verslag geven wij u daarvan graag een overzicht.
Vincent Cornelissen
Kees van Ast
directeur
voorzitter
BKDjaarverslag 2011
5
Keuringsbeleid en kwaliteit Na een wederom positieve beoordeling door de Raad voor Accreditatie is de BKD begonnen met het MVO-thema (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) aan haar keuringssystemen toe te voegen. Reglementen zijn op diverse punten aangepast. Op AM-gebied (Aardappel Moeheid) zijn twee zaken gerealiseerd: het AM-combi bedrijf en de digitale ondersteuning van de AM-controles. Wat export betreft hebben CLIENT Export en het Ketenregister, naast een gewijzigd protocol voor China de aandacht gevraagd. Lees verder op pagina 9
Laboratorium Waar in 2010 met PCR het eerste beeld aangaande PlAMV in lelie werd gevormd is in 2011 de nieuwe ELISA-toets gevalideerd en in gebruik genomen. Door een snel en geslaagd ontwikkeltraject was de ELISA-toets op tijd klaar voor het leliebladonderzoekseizoen. Lees verder op pagina 18
6
BKDjaarverslag 2011
ICT Het portaal voor het aanvragen van exportcertificering is in 2011 in gebruik genomen. Daarmee is het eerste deel van het Ketenregister, de brug tussen de BKD-systemen en het CLIENT export systeem van het ministerie, afgerond. In 2012 wordt de bouw van het Ketenregister afgerond. Lees verder op pagina 21
Digitaal Klantenloket Wederom heeft het Digitaal Klantenloket een aantal aanpassingen ondergaan, met name gericht op makkelijker gebruik door de klant. Binnen de controlesystemen is de digitale ondersteuning AM-controle ingebouwd, waarmee in 2012 controletijd bespaard kan worden. Lees verder op pagina 10 en 21
Communicatie Klantvriendelijkheid stond ook in 2011 centraal. Korte, bondige communicatie en een vernieuwde zakelijke doch vriendelijke huisstijl. Zowel de website, nieuwsbrief als andere communicatiemiddelen zijn onder handen genomen. Lees verder op pagina 22
Personeel Diverse arbeidsvoorwaardelijke zaken zijn ter hand genomen. Tevens is een start gemaakt met strategische personeelsplanning met het oog op potentiële arbeidstekorten na 2020. Op opleidingsgebied zijn enkele nieuwe initiatieven genomen. Ontwikkeling van de BKD begint immers bij haar belangrijkste waarden: de medewerkers. Lees verder op pagina 24
BKDjaarverslag 2011
7
Buitendienst en service center Kwaliteit leveren op efficiënte wijze, in verband met de kostprijs, en op een effectieve manier, vanwege de kwaliteitsbeleving in- en extern. Zorgvuldig werken binnen de afgesproken kaders en Klantvriendelijkheid staan voorop. De omvorming van de keuringsadministratie naar service center, met de nadruk op service, stond in dat teken. Lees verder op pagina 30
Juridisch Slechts één bezwaar en 14 tuchtrechtzaken speelden in 2011. Geen van deze zaken heeft beleids- of procedure aanpassingen van de BKD vereist. Lees verder op pagina 35
Financiën Gestart met dezelfde tarieven als in 2010 is in 2011 een hoger saldo behaald. Met name een efficientievoordeel was daaraan debet. De reden waarom het bestuur besloot zo’n 8% terug te betalen. Voor 2012 is een algemene tariefsverlaging van 5% vastgesteld. In 2012 zal het gewenste doelvermogen worden bereikt. Lees verder op pagina 36
Meerjarenvisie In 2008 heeft de BKD een meerjarenvisie samengesteld die liep tot 2012. Vanaf dit jaar wordt in het jaarverslag naast de gebruikelijke terugblik naar de toekomst gekeken. De belangrijkste ontwikkelingen voor de komende jaren zijn: aanpassen van de keuringssystematiek door de BKD op basis van adviezen uit de sector om aan veranderende inzichten betreffende de keuring invulling te geven. Lees verder op pagina 38
8
BKDjaarverslag 2011
1 . Kwa l i t e i t s b o r g i n g De Raad voor Accreditatie (RvA) heeft in 2011 de tussentijdse beoordeling voor de fyto werkzaamheden en voor de kwaliteitskeuringen uitgevoerd. De RvA heeft haar waardering uitgesproken voor de kwaliteit van de werkzaamheden van de BKD. Evenals in 2010 heeft de NVWA, Nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit, in 2011 operationeel toezicht op de fytosanitaire werkzaamheden uitgevoerd. In 2011 heeft de NVWA in 14 audits géén afwijkingen vastgesteld, alleen vijf ‘punten voor de prestatie-indicatie’ en een aantal aandachtspunten met name de achtergrond van correct uitgevoerde procedures betreffende. De aandachtspunten hebben géén betrekking op de uitvoering van de taken door de BKD. De NVWA heeft haar vertrouwen uitgesproken over de kwaliteit van de fytosanitaire werkzaamheden van de BKD.
BKDjaarverslag 2011
9
Ontwikkeling Digitaal Klantenloket De BKD heeft in 2011 een aantal stappen gezet in de vereenvoudiging van registraties en aanvragen van bemonsteringen in het Digitaal Klantenloket. Met ingang van het najaar van 2011 kunnen telers aanvragen voor bemonstering indienen via het Digitaal Klantenloket. Hierbij kan de gebruiker het gewenste service niveau aangeven. Voor ELISA-monsters kan worden aangevinkt op welke virussen aanvullend getoetst moet worden.
10
BKDjaarverslag 2011
AM controle In de registraties van de gewassen geven de telers de AM-status van het beteelde perceel op. In opdracht van de NVWA en in het belang van de export, controleert de BKD de juistheid van de opgegeven AM-statussen van met bloembollen beplante percelen. De BKD kent twee situaties waarin bedrijven, niet aantoonbaar, alleen op AM-vrije percelen telen: 1.
teelt op percelen met een lage AM-status (niet bemonsterd of besmet);
2. alle controles op de juistheid van de opgegeven AM-statussen zijn uitgevoerd. De BKD heeft bepaald dat in deze situaties, voor op het betreffende bedrijf geteelde partijen, van de niet AM-vrij-status wordt uitgegaan. Deze bedrijven ontvangen daarom géén certificaten kwaliteitskeuring en kunnen geen partijen verhandelen. Om verhandeling van partijen mogelijk te maken, voert de BKD controles uit. Daarbij gaat de BKD na of percelen de AM-vrij-status kunnen krijgen, danwel dat sprake is van een AM-combinatiebedrijf. In dat laatste geval moet het bedrijf voldoen aan de eisen die worden gesteld aan een AM-combinatiebedrijf. Deze voorwaarden liggen op het terrein van tracking en tracing, scheiding van partijen en hygiëne. Er worden per productiestap fysieke controles uitgevoerd. Vereenvoudiging controle AM De BKD werkt aan een vereenvoudiging van de controle van AM-statussen van percelen. Het doel is om de administratieve controle grotendeels te digitaliseren wat voor de bedrijven minder werk betekent. De basis van de nieuwe aanpak is het verplicht invullen van de x-y coördinaten van een perceel. De AM-onderzoeksverklaring wordt vervolgens opgeslagen in de database van de BKD. Vervolgens wordt de controle op AM-vrij digitaal ondersteund. Deze werkwijze wordt ingevoerd per teeltseizoen 2011/12.
BKDjaarverslag 2011
11
2 . G e wa s s e n Wijziging klassering “leverbaar van partijen die niet voldoen aan klasse ST” Het dagelijks bestuur van de BKD heeft de BKD gevraagd om, in samenwerking met KAVB (Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur) en Anthos, de klassering en afzetmogelijkheden van het leverbaar, van partijen die niet voldoen aan de norm van klasse ST, aan te passen. Door het bestuur is in overleg met de sector besloten om met ingang van het teeltseizoen 2010/11 een nieuwe klasse te introduceren voor het leverbaar ‘alleen bestemd voor eindgebruik Europa’. Het plantgoed voldoet niet aan de BKD normen. Het eindgebruik omvat droogverkoop en broeierij. De Uitvoeringsrichtlijnen zijn hierop aangepast let wel om fytosanitaire redenen (o.a. stengelaal) kunnen partijen nog worden afgekeurd. Wijzigingen afkeuringsmaatregelen TVX in tulp Op advies van het bestuur van de productgroep Tulp van de KAVB zijn met ingang van het teeltseizoen 2010/11 de afkeuringsmaatregelen bij het overschrijden van de norm klasse ST van TVX in tulp herzien. De norm voor klasse ST is maximaal 1%. De aanpassing van de maatregelen heeft alleen betrekking op het plantgoed. Het leverbaar wordt geklasseerd zoals hierboven is weergegeven. Bij aantreffen van meer dan 1% maar minder dan 4% TVX geldt de huidige maatregel dat plantgoed is vastgelegd voor eigen opplant. Bij aantreffen van meer dan 4% TVX is sprake van een twee jarige afbouwsituatie. Staken monsterkeuring Muscari armeniacum In de jaren ‘90 is de BKD op verzoek van de sector gestart met de opplantmonsterkeuring van Muscari armeniacum op verwildering, bosjesplanten, niet homogeen en degeneratie. Gezien de beperkte toegevoegde waarde gedurende de laatste jaren heeft het BKD-bestuur besloten de monsterkeuring per teelseizoen 2011/12 te staken.
12
BKDjaarverslag 2011
Droge keuring soort-Krocus voor aflevering Voor soort-Krocus, uitgezonderd Grote Gele, geldt een verplichte droge keuring voor aflevering. In deze keuring bij de teler worden de partijen gekeurd op krokusknolaal. In 2011 is ingevoerd dat na afronding van de veldkeuring een voorlopig certificaat wordt verstrekt. Na uitvoering van de droge keuring wordt het definitieve certificaat verstrekt en kan de partij worden verhandeld. Keuring van lelies en gladiolen op raszuiverheid In samenspraak met de besturen van de KAVB productgroepen lelie en gladiool is de keuring van lelies en gladiolen op raszuiverheid in 2011 aangepast. Bij lelies geldt dat de keuring op raszuiverheid is opgenomen in de eerste keuringsronde. Dit betekent in de praktijk dat de keuring niet in volle bloei plaatsvindt, maar in knopstadium. Als deze keuring niet mogelijk is, dan wordt op het certificaat ‘NBOR’ (Niet Beoordeeld Op Rasechtheid) vermeld en is de partij hiermee niet geschikt voor Japan. Bij gladiolen heeft de keuring op raszuiverheid betrekking op niet bemonsterde partijen; gladiolen die zijn opgegeven voor Basiskeuring en voor maximaal klasse ST in aanmerking komen. Telers moeten van deze partijen ten minste twee meter in bloei laten komen, waarbij op het moment van keuring ten minste 50% van de planten moet bloeien. Heeft er geen bloeikeuring plaatsgevonden, dan wordt op het certificaat ’NBOR’ vermeld.
BKDjaarverslag 2011
13
Keuring en toetsing van lelies op PlAMV In de zomer van 2011 is aan de telers van lelies de mogelijkheid geboden om leliemonsters aanvullend op PlAMV te laten toetsen. Op basis van de resultaten van deze toetsingen is overleg gevoerd met het bestuur van de KAVB productgroep lelie over het invoeren van een norm voor PlAMV. KAVB en Anthos hebben een positief advies gegeven op het voorstel voor het opnemen van PlAMV in de certificeringstoetsen lelie. In de onderstaande tabel is dit weergegeven. De normen voor PlAMV gelden voor schubbollen die vanaf oogst 2012 worden gebruikt. letter/virus S/SE EE E
LMoV
LVX
LSV
PlAMV
0%
0%
1%
0%
0,5%
0,5%
5%
0,5%
1%
1%
10%
1%
Voor Japan geldt voor PlAMV een visuele norm van maximaal 0,5% te velde. BKD Conferentie Nadat in 2009 bij afsluiting van het project V.I.N.K. (Verkenning Inrichting Nieuwe Keuring) geconcludeerd werd dat op dat moment geen significante wijzigingen mogelijk waren, is het onderwerp modernisering keuringssystematiek in 2011 opnieuw besproken. In de in 2011 gehouden BKD conferentie is onder onafhankelijk voorzitterschap van de heer Ernst van der Ende, directeur Plant Science Group van Wageningen UR, vrijuit gesproken over gewenste ontwikkelrichtingen van de keuring. De vele bruikbare conclusies zullen in voorstellen tot aanpassing van de keuring worden verwerkt en in 2012 voor een kritische toets aan de sector voorgelegd worden. Een belangrijk thema is het vereenvoudigen van de keuring waar het kan. De werktitel is dan ook M.U.S.: Maak Uitvoering Simpel.
14
BKDjaarverslag 2011
3 . A f z e t va n b l o e m b o l l e n n a a r d e r d e l a n d e n CLIENT Export en het Keten Register In 2011 is gestart met de ontwikkeling van CLIENT Export (CE) voor de bollensector. CE is door de overheid voor alle agrarische sectoren in het leven geroepen om door digitalisering het exportproces beter te ondersteunen. In CE wordt vastgelegd welke partijen van welke kwaliteit aan derde landen geleverd worden. Het programma controleert of de partijen aan de eisen van het betreffende land voldoen. De informatie over partijen wordt door de teler geleverd aan de exporteur. Omdat veel van de informatie al vast ligt in de teeltdatabase van BKD, KIS genaamd, is het logisch om die informatie als basis te gebruiken. Om de informatie uit KIS te ontsluiten voor CE is een systeem nodig waarin deelpartijen gemaakt kunnen worden en waarin de teler kan aangeven welke (deel)partij(en) met bijbehorende informatie hij aan welke exporteur levert. Dit systeem, de brug tussen het BKD-systeem en CLIENT Export, is het Ketenregister (KR) genoemd. Op verzoek van Anthos bouwt de BKD het Ketenregister. Doelstelling daarbij is om het exportcertificeringsproces te vereenvoudigen. In 2012 wordt het Ketenregister in gebruik genomen.
BKDjaarverslag 2011
15
Monitoring protocol China Half juli heeft een Chinese delegatie de BKD bezocht om te beoordelen of de BKD werkt volgens het China protocol. Dat protocol behelst afspraken tussen de overheden van China en Nederland inzake lelies en tulpen. Naast het meelopen met keurmeesters hebben de Chinese inspecteurs de BKD, het laboratorium van de NVWA, een teeltbedrijf en een handelsbedrijf bezocht. Dit heeft hen een compleet beeld van de uitvoering van het protocol gegeven, waarin veel aandacht was voor de werkwijze van tracking and tracing door de bedrijven. De Chinese delegatie heeft geconcludeerd dat de BKD, de NVWA en de bedrijven zich houden aan de afspraken. Monitoring Zuid-Korea In de eerste week van juli heeft de jaarlijkse monitoring door Zuid-Korea plaatsgevonden. Deze monitoring vindt plaats in het kader van de gemaakte afspraken inzake de export van in Nederland geteelde partijen iris, tulp, gladiool en lelie naar Zuid-Korea. De inspecteur heeft een grote kennis en deskundigheid bij de keurmeesters van de BKD geconstateerd en heeft geconcludeerd dat de BKD de gemaakte afspraken volgt. Joint inspection en monitoring Japan Net als in voorgaande jaren heeft er in het voorjaar en in de zomer een bezoek plaatsgevonden van Japanse inspecteurs voor het uitvoeren van de monitoring en joint inspection voor bloembolgewassen. Er zijn in de joint inspection bezoeken geen partijen afgekeurd. De Japanse inspecteurs hebben hun vertrouwen in de keuringen door de BKD uitgesproken.
16
BKDjaarverslag 2011
4. Fyto zaken Ditylenchus dipsaci (stengelaal) In onderstaande tabel zijn de vondsten van stengelaal in tulp en narcis samengevat. Voor de vergelijking zijn ook de gegevens van 2009 en 2010 weergegeven. De vondsten zijn weergegeven in aantal bedrijven met één of meer aangetaste partijen. 2009
2010
2011
Tulp
28
17
23
Narcis
34
17
14
Meloidogyne chitwoodi/fallax in gladiool en dahlia De BKD heeft in 2011 de opsporing van Meloidogyne chitwoodi/fallax uitgevoerd in de gewassen dahlia en gladiool. Te velde zijn geen aantastingen waargenomen. In de monsterkeuring gladiool is in twee monsters bij de beoordeling van de knollen Meloidogyne chitwoodi aangetroffen.
BKDjaarverslag 2011
17
A a n ta l To e t s i n g e n E L I S A Het aantal toetsingen op aanwezigheid van één of meerdere virussen met de ELISA methode bedroeg 1,9 miljoen stuks. Dit is een forse toename ten opzichte van voorgaande jaren. Deze toename komt deels voor rekening van een overlap van bemonstering export lelie China oude regeling (voorafgaande aan transport) en de nieuwe regeling (voorafgaande aan opplant). Door de wens om inzicht over de aanwezigheid van PlAMV in de lelieteelt zijn veel monsters aanvullend getoetst op dit virus met meer aanvragen als gevolg.
18
BKDjaarverslag 2011
OVERZICHT VIRUSTOETSINGEN 2011
2010
2009
2008
2007
Tulp
419.039
472.199
399.299
365.883
543.901
Lelie
736.250
563.018
481.314
563.216
630.375
5.716
6.846
8.046
6.700
16.345
414.544
304.094
263.477
168.786
183.873
Dahlia Verzoek Overige
39.867
15.688
39.746
36.805
37.448
279.654
139.444
133.588
106.127
215.233
1.893.070
1.501.289
1.325.470
1.247.517
1.627.175
Export (China) Totaal
Productiviteit De productiviteit van het ELISA-laboratorium wordt uitgedrukt in het aantal toetsingen per FTE op jaarbasis. Dit getal volgt al jaren een stijgende lijn. Per toetsing (extractie van plantenmateriaal) kunnen meerdere analyses op virus worden uitgevoerd. Ten opzichte van 2010 is per toetsing het aantal virusanalyses toegenomen van gemiddeld 1,8 naar 2,1. Dit resulteert in een lichte afname van het aantal toetsingen per FTE (van 165.000 naar 160.000) en een toename in de productiviteit gemeten in het aantal analyses per FTE (van 260.000 naar 320.000). P R O D U C T I V I T E I T VA N H E T L A B O R ATO R I U M P E R F T E
370 aantal toetsingen ELISA per FTE x1000 aantal analyses ELISA per FTE x1000
320 270 220 170 120 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
BKDjaarverslag 2011
19
To e t s o n t w i k k e l i n g e n d i a g n o st i e k In 2010 is voor aanvullende toetsing van lelies op aanwezigheid van PlAMV op grote schaal PCR ingezet. Met deze toets kan wel de aanwezigheid van het virus worden vastgesteld maar niet de mate van besmetting in de partij waarvoor doorgaans de ELISA methode wordt ingezet. De BKD heeft dit jaar zelf een ELISAtoets ontwikkeld en in de praktijk beproefd voor zowel bladtoetsen als boltoetsen, waarvan de bladtoets voor keuringsdoeleinden en de boltoets voor toepassing op verzoektoetsen wordt ingezet. De toetsen zijn na validatie op tijd vrijgegeven voor toepassing in de praktijk. In het najaar is de uitvoering van de toetsen aangemeld voor accreditatie onder ISO 17025. Verdere ontwikkeling van PCR-toetsen voor de virussen ArMV en PlAMV zijn afgerond evenals de validaties. De extractieprocedures voor het zuiveren van virus RNA is verbeterd en door miniaturisering minder tijdrovend geworden. Het BKDlab heeft naast de urgente virusvraagstukken gewerkt aan minder bekende virussen in bolgewassen. Op dit vlak is sprake van een goede samenwerking met de NVWA en het Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO) Lisse.
20
BKDjaarverslag 2011
DKL Ook in 2011 zijn verbeteringen doorgevoerd in het Digitaal Klantenloket. Bij het streven naar vrijwel volledige digitale registratie en verwerking is gebruikersvriendelijkheid van het DKL een eerste vereiste. Met de nieuwste inzichten op ICT gebied blijven we daar dan ook aan werken. Onder hoofdstuk 2 is daarover meer te lezen.
E x p o r t i n s p e c t i e . n l e n K e t e n r e g i st e r Vanuit Anthos heeft de BKD de
TELERS
E X P O RT E U R S
Geven teeltgegevens vrij
Bieden partijen voor inspectie aan
KIS teeltdatabase BKD
KETENREGISTER
opdracht gekregen voor het bouwen van het exportcertificeringsaanvraagsysteem en van het Ketenregister. In juli 2011 is het certificeringsaanvraagsysteem in gebruik genomen. Voor zowel de BKD als het Amerikaanse PSI team worden alle exportinspecties
CLIENT EXPORT NVWA
nu aangevraagd via het Ketenregister. De bouw van het Ketenregister wordt in 2012 afgerond.
I m p l e m e n tat i e n i e u w e h a r d wa r e Om de organisatie en de sector optimaal te kunnen ondersteunen is het van belang de hardware tijdig te onderhouden en zo nodig te vervangen. In 2011 is in dat kader de servers vernieuwd. Dit heeft zonder oponthoud kunnen plaatsvinden.
Diversen Naast bovengenoemde projecten is ook een aantal andere projecten onder de loupe genomen zoals: bouw nieuwe website, Digitale ondersteuning AM-controle, verbetering van de keurmeesters PDA en de ArMV checkfunctie.
BKDjaarverslag 2011
21
De BKD heeft in 2011 ingezet op klantgerichtheid en het verbeteren van de processen. In de communicatie is dat zichtbaar door bondiger, duidelijker en meer klantgerichte communicatie. Zowel jaarverslag, website als brieven zijn aangepast.
Nieuwsbrief Vijf nieuwsbrieven zijn dit jaar verschenen.
We b s i t e Het project ‘nieuwe website’ is in 2011 uitgevoerd. Na gesprekken en input van onder meer de klant is gebouwd aan de nieuwe klantgerichte website. Ook hier geldt: minder teksten, meer beeld.
Beursdeelname 2011 is het eerste jaar waarin de BKD niet heeft mee gedaan aan beurzen. Beursbezoek door onze mensen blijft daarentegen nuttig: laagdrempelig ontstaan er contacten of worden deze onderhouden.
22
BKDjaarverslag 2011
BKDjaarverslag 2011
23
H u i s st i j l Tijdens een externe presentatie in het voorjaar kwam een vraag waarom de narcis zo prominent in beeld is. Een mooie aanleiding voor bezinning op de huisstijl. De narcis heeft in de nieuwe huisstijl plaats gemaakt voor een meer algemeen bloem- en mensbeeld waarin de diversiteit van de sector goed zichtbaar is. Ook het logo is op een paar kleine punten gewijzigd. De communicatiestijl van de BKD is al jaren in ontwikkeling van eenrichtingsverkeer naar interactief. De administratie is het service center geworden en de BKD richt zich geheel in om een sterke schakel te zijn in de bloembollensector. De nieuwe huisstijl laat zien wie de BKD nu is en in welke richting zij zich ontwikkelt.
2011 stond vooral in het teken van verdere verbeteringen op het gebied van processen, kwaliteit in de keuringspraktijk en klantgerichtheid. Op personeelsgebied heeft de BKD zich, onder andere, met onderstaande aandachtspunten bezig gehouden:
24
BKDjaarverslag 2011
A r b e i d sv o o r wa a r d e n
Overwerken. Vervolgoverleg met de ondernemingsraad heeft plaatsgevonden om te komen tot een herziene overwerk- en werktijdenregeling.
Werkkostenregeling. Op basis van de halfjaarcijfers 2011 is opnieuw de werkkostenregeling onderzocht. Geconcludeerd is dat invoering van de werkkostenregeling in 2012 wenselijk en haalbaar is.
Wagenparkbeheer. Onderzoek en overleg heeft plaatsgevonden naar een gewenst wagenpark met als voornaamste uitgangspunten veiligheid en herkenbaarheid. Dit zal in 2012 verder gestalte krijgen.
Wetgeving. Wijzigingen in wetgeving op gebied van spaarloon, levensloop, vitaliteitsregeling, pensioenleeftijd zijn nauwlettend gevolgd en waar mogelijk is het arbeidsvoorwaardenbeleid hierop aangepast.
St r at e g i s c h p e r s o n e e l s b e l e i d Door vergrijzing wordt de internationale arbeidsmarkt geconfronteerd met een krapte, die voor de BKD naar verwachting merkbaar zal zijn vanaf 2020. In dat decennium gaan veel van onze huidige medewerkers met pensioen. De BKD heeft actiepunten benoemd om deze krapte het hoofd te kunnen bieden. Deze acties zullen de komende jaren verder uitgewerkt en ingezet worden. Denk hierbij aan positionering BKD op de arbeidsmarkt, medewerkertevredenheidonderzoek, maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar ook verstevigen van de competenties of het opleidingsniveau op een aantal afdelingen. Ook wil de BKD het huidige opleidingsbeleid verstevigen met een BKD Academie. Doel van de BKD Academie is tweeledig: enerzijds ontwikkelgericht en gemotiveerde medewerkers binnenhouden; anderzijds aantrekkelijk werkgeverschap. Het optuigen van deze BKD Academie zal in meerdere fasen geschieden over de komende twee jaren en is gericht op medewerkers van de BKD. In het verlengde hiervan is, voor de meer algemene trainingen op computer- en taalgebied, samenwerking gezocht met een e-learning leverancier.
BKDjaarverslag 2011
25
Tr a i n i n g Naast individuele trainingswensen hebben de volgende groepsgewijze trainingen plaatsgevonden: effectief omgaan met werkdruk, persoonlijke effectiviteit, verdieping auditvaardigheden, cursus pipetteren, heftruckcertificering, klantgerichte telefoonvaardigheden, wet- en regelgeving aangaande exportzendingen via luchtvrachten. Ook de OR heeft een jaarlijkse opleidingsdag gevolgd. De BHV/EHBO’ers en kasbeheerders hebben diverse herhalingstrainingen gevolgd.
D e ta c h e r i n g e n Dit jaar hebben detacheringen plaatsgevonden naar NVWA, het KCB, de NAK en BQ Support. Nieuw dit jaar was de begeleiding van Amerikaanse en Canadese inspecteurs in het kader van het PSI programma. Deze begeleiding hebben we uitgevoerd voor Stichting Afzetbevordering Bloembollen & Boomkwekerijproducten USA/Can. De totaalomzet detachering is in 2011 60% hoger dan in 2010.
Arbo
Gevaarlijke stoffen en biologische agentia. In het kader van onderzoek dat in 2010 heeft plaatsgevonden naar gevaarlijke stoffen en biologische agentia, is dit jaar een plan van aanpak opgesteld met een aantal acties om risico’s verder zoveel mogelijk te reduceren. Dit plan is deels uitgevoerd en wordt verder in 2012 opgepakt.
PMO. Eind 2011 is een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) aangeboden aan de medewerkers. Het doel is meerledig, medewerkers bewust maken van hun gezondheid, voldoen aan wettelijke verplichting, maar zeker ook de BKD-brede signalen en risico’s anoniem in kaart brengen. Het onderzoek bestaat uit een vragenlijst, bloedonderzoek en een adviesgesprek met de bedrijfsarts.
BHV. In het najaar heeft de BHV groep met de directie gesproken met als doel om in 2012 een geprofessionaliseerde BHV neer te zetten.
Veiligheidschoeisel en werkbroek. De regelingen in het kader van veiligheidsschoeisel en werkbroek zijn enigszins versoepeld.
Bijgaande grafieken tonen de belangrijkste kerncijfers van het personeel op gebied van bezetting, ziekteverzuim, leeftijd en dienstjaren.
26
BKDjaarverslag 2011
In 2011 was de vaste personeelsbezetting 86 FTE. In de buitendienst is de vaste bezetting met twee FTE toegenomen. Op het laboratorium is de vaste bezetting ook toegenomen met ruim een FTE en daarnaast meer tijdelijke krachten door toegenomen werkzaamheden onder meer in het kader van PlAMV. Op het kantoor is de vaste bezetting met 1,5 FTE afgenomen, maar de totale bezetting is met 1,44 FTE toegenomen, dit is met name veroorzaakt door tijdelijke krachten bij ICT ten behoeve van onder andere het BEZETTING
Ketenregister. In 2011 bedroeg het verloop 9%. Er zijn zes medewerkers in (beoogd) vaste dienst vertrokken. Er zijn wederom veel werving en selectie activiteiten geweest, zowel voor vaste als tijdelijke medewerkers, zoals afdelingssecretaresse, analist, laboranten, administratief mede-
= Buitendienst = Laboratorium = Kantoor
werkers, beleidsmedewerker, financieel medewerker, medewerker algemeen beheer, interim personeelsadviseur en teamleider keuringsbeleid.
BKDjaarverslag 2011
27
Ziekteverzuim In 2011 is het ziekteverzuimpercentage gedaald van 3,1 naar 2,34%. Het kortdurend verzuim is ongeveer gelijk gebleven. Er waren fors minder (middel)lange verzuimgevallen. Ter vergelijking: het landelijke ziekteverzuim-cijfer over 2011 is 4,5% (bron: A&P Arbo). Er waren negen frequent verzuimers (drie of meer ziekmeldingen); een lichte toename ten opzichte van 2010. ZIEKTEVERZUIM 3,50
= lang (> 43 d)
3,00 2,50
= middellang (8-42 d)
2,00 1,50 1,00
= kort (7 d)
0,5 0
2011
2010
2009
LEEFTIJDSOPBOUW 25 20 15 10 5 0
<25
<30
= 2007
28
BKDjaarverslag 2011
<35
<40
= 2008
<45 = 2009
<50
<55 = 2010
<60
<65 = 2011
Leeftijdsopbouw De gemiddelde leeftijd onder het vaste bestand van medewerkers is eind 2011 46 jaar. De jongste medewerker is 22 en de oudste medewerker 62. De mediaan ligt op de groep tot 50 jaar. Er is een forse stijging in de groep tot 60 jaar. Een medewerker ging vorig jaar met pensioen op de leeftijd van 65 jaar.
D i e n st ja r e n Het gemiddelde aantal jaren dienstverband onder het vaste bestand van medewerkers bedroeg eind 2011 13 jaar. Er waren drie 12,5-jarige jubilarissen en een 25jarige jubilaris. DI ENSTJAR EN 25 20 15 10 5 0 <5
<10
<15
<20
<25
<30
<35
BKDjaarverslag 2011
29
B u i t e n d i e n st In 2011 heeft de buitendienst de kwaliteitsverbetering en productiviteitstijging in 2010 verder uitgebouwd. Zo is de productiviteit in 2011 met 10% gestegen ten opzichte van 2010. Daarbij is het kwaliteitsniveau van uitvoering in 2011 wederom positief beoordeeld tijdens audits door de NVWA en RvA.
C .O. P.O. Om de verschillende monsterkeuringen te optimaliseren is in 2011 een project gestart om de opslag van tulpenmonsters en opplantwerkzaamheden te centraliseren. Dit project heet C.O.P.O.: Centrale OPslag en Opplant van monsters. Naast centralisatie wordt er binnen het project gestreefd naar het zoveel mogelijk telen van monsters in bakken. Door teelt in bakken groeien de monsters sneller waardoor de telers eerder dan voorheen beschikken over de uitslag. Om dat voordeel te bieden is geïnvesteerd in een plantlijn. Door de teelt in bakken was het mogelijk om tariefneutraal een monsterkaslocatie voor de tulpenmonsters van
30
BKDjaarverslag 2011
Noordoost Nederland in gebruik te nemen. Inmiddels worden de tulpenmonsters op drie van de vier monsterkaslocaties op bakken geteeld. In 2012 zal ook de monsterkaslocatie in Zwaagdijk overgaan op teelt in bakken.
Service center 2011 is voor het service center een veelbewogen jaar geweest. Van administratie naar een klantgericht en klantvriendelijk service center. Om dit te bewerkstelligen is getraind op zakelijk telefoneren om te zorgen dat de klantvragen en verzoeken zo effectief mogelijk worden beantwoord. Collega’s van beleid en productie zijn fysiek van elkaar gescheiden om de focus op de taken te optimaliseren. Er zijn kenniseilanden gerealiseerd voor het verbreden van de specifieke kennis van de service center medewerkers. Zo heeft het Ketenregister net zoals het DKL een eigen helpdesk waarbij de klant altijd de juiste persoon treft om zijn vragen beantwoord te krijgen.
BKDjaarverslag 2011
31
De BKD heeft een algemeen en een dagelijks bestuur, dat conform de statuten is samengesteld uit een onafhankelijke en benoemde voorzitter en afgevaardigden uit de sector. Naast verantwoording, aansturing en toezicht, hecht het bestuur belang aan een onafhankelijke positie. Er is een duidelijke aansturingsrelatie met het Ministerie van E,L&I. In gestructureerd overleg met het Ministerie van E,L&I worden lopende zaken en mogelijkheden tot verbetering besproken en afgestemd. De directeur van de BKD is secretaris/penningmeester van het bestuur. De benoeming van de directeur is door de minister van E,L&I goedgekeurd.
32
BKDjaarverslag 2011
BKDjaarverslag 2011
33
B e st u u r s s a m e n st e l l i n g p e r u lt i m o 2 0 1 1 Dagelijks bestuur
Functie
Benoemd door
ir. K.J. (Kees) van Ast
Voorzitter
Bestuur
R.L.M. (Ruud) Berbee
Vice-voorzitter
Anthos
J. (John) Kreuk
Bestuurslid
KAVB Productgroep Lelie
N. (Nico) Wit
Bestuurslid
KAVB Productgroep Tulp
ir. J.J.J. (Sjaak) Langeslag Bestuurslid
KAVB
ir. V.B.W. (Vincent)
Secretaris/
Bestuur
Cornelissen
penningmeester
Algemeen bestuur
Functie
Benoemd door
ir. K.J. (Kees) van Ast
Voorzitter
Bestuur
R.L.M. (Ruud) Berbee
Vice-voorzitter
Anthos
J. (John) Kreuk
Bestuurslid
KAVB Productgroep Lelie
N. (Nico) Wit
Bestuurslid
KAVB Productgroep Tulp
ir. J.J.J. (Sjaak) Langeslag Bestuurslid
KAVB
ir. V.B.W. (Vincent)
Secretaris/
Bestuur
Cornelissen
penningmeester
R.I.M. (Rob) Bisschops
Bestuurslid
KAVB Productgroep Dahlia
J.J.H. (John) Boot
Bestuurslid
Bond van Detailhandelaren
E.A.M. (Edward) Bot
Bestuurslid
KAVB Productgroep Iris
R. (Rob) Geerlings
Bestuurslid
KAVB Productgroep
Zantedeschia
M. (Marcel) de Goede
Bestuurslid
KAVB Productgroep Bijzondere bolgewassen
ing. R.C.M. (Rob)
Bestuurslid
KAVB Productgroep Hyacint
Bestuurslid
KAVB Productgroep
van Haaster
K. (Klaas) Hogervorst Bolbloemen
J. (Jan) Holtmaat
Bestuurslid
KAVB Productgroep Gladiool
F. (Frank) Hulsebosch
Bestuurslid
KAVB Productgroep Narcis
Drs. C. (Carlo) Randag
Bestuurslid
Veredeling (Gezamenlijke zetel Plantum NL & Stiverbol)
P. (Peter) Raven
Bestuurslid
LTO Groeiservice
[tot 1 november 2011]
mr. H. (Henk) Westerhof Bestuurslid
Anthos
O p e r at i o n e l e s a m e n w e r k i n g p l a n ta a r d i g e k e u r i n g s d i e n st e n Ook in 2011 is op operationeel niveau samengewerkt daar waar dit tot wederzijds voordeel leidt. Bij de evaluatie van het project Plantkeur is door de vier keuringsdiensten in de plantaardige sector gezamenlijk opgetreden.
34
BKDjaarverslag 2011
K l a c h t e n e n b e z wa r e n In de verslagperiode is één bezwaarschrift ontvangen (2010: zes bezwaarschriften) waarin formeel bezwaar werd gemaakt tegen een beslissing van de BKD. Dit bezwaar is conform de Algemene Wet Bestuursrecht behandeld. Het bezwaar is ongegrond verklaard en van de beslissing op bezwaar is geen beroep aangetekend. Van een uitspraak op bezwaar in 2010 is door betrokkene in 2011 beroep aangetekend bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven. De BKD heeft een verweerschrift ingediend en wacht verdere behandeling in 2012 af. Over de verslagperiode zijn er geen klachten ontvangen zoals bedoeld in artikel 9:1 AWB.Wel zijn in dit kader zeven brieven met grieven en/of wensen ontvangen. Een tweetal brieven heeft betrekking op de uitvoering van de monsterkeuring. Met betrokkenen is een gesprek gevoerd waarin nadere uitleg is gegeven. Twee brieven hebben betrekking op de communicatie door de BKD en de overige brieven op het verstrekken van gegevens en facturering door de BKD. De BKD heeft hierop schriftelijk gereageerd naar betrokkenen. De bezwaren hebben niet geleid tot aanpassingen in het beleid van de BKD of de uitvoering ervan.
Tu c h tg e r e c h t In 2011 zijn 14 zaken afgehandeld door de voorzitter van het tuchtgerecht. De zaken hadden betrekking op het afleveren van ST-plantgoed, het afleveren van bloembollen zonder vervoerbewijs en het opplanten van afgekeurde bloembollen. De opgelegde boetebedragen variëren tussen de 1 100,- en 1 225,-.
BKDjaarverslag 2011
35
Ta r i e v e n In 2011 zijn de tarieven ten opzichte van 2010 gelijk gebleven. Voor 2012 is er een algemene tariefsdaling van 5% doorgevoerd.
R e k e n i n g va n B at e n e n L a st e n 2 0 1 1 De exploitatie van de BKD voor 2011 is uitgekomen op een batig saldo van 1 597.000. In dit bedrag is de betaling aan de sector van 1 538.000 uit hoofde van behaald efficiëntievoordeel 2011 begrepen. Zonder deze post bedraagt het saldo 1 1.135.000.
Ve r g e l i j k i n g 2 0 1 1 m e t 2 0 1 0 De totale inkomsten in 2011 bedroegen 1 7.827.000, dit is ten opzichte van 2010 een afname van 1 376.000. Zonder de deling van het efficiëntievoordeel is er sprake van een toename van de baten met 1 163.000. De kosten in 2011 bedragen 1 7.230.000 tegen 1 7.418.000 in 2010, een afname van 1 188.000.
B e g r o t i n g 2 0 1 2 t e n o p z i c h t e va n r e a l i s at i e 2 0 1 1 Bij het opstellen van de begroting 2012 is uitgegaan van lagere baten dan in 2011. De opbrengsten uit keuringsactiviteiten dalen met 1 561.000 bij tarieven die 5% lager zijn dan in 2011. De overige baten vallen met 1 40.000 terug, voornamelijk veroorzaakt door teruglopende inkomsten uit hoofde van detachering. Er worden geen buitengewone activiteiten met de omvang zoals in 2011 verwacht. De lasten, met uitzondering van de post onvoorzien dalen, met 1 485.000, met name personele lasten. De operationele exploitatie wordt voor 2012 begroot op een batig saldo van 1 300.000.
Debiteurenbeleid In 2011 is het debiteurenbeleid, dat er op gericht is om achterstalligheid in de openstaande facturen te voorkomen, voortgezet. De gemiddelde betaalperiode, in 2010 nog 19 dagen, is licht toegenomen voornamelijk vanwege een aantal incassotrajecten. Daartegenover staat een toename in de ontvangen verzuimrente met circa 1 3.000. De debiteurenstand is gedaald met 1 58.000, dat is 11% lager dan een jaar eerder, terwijl de gefactureerde omzet met 1% steeg.
36
BKDjaarverslag 2011
Balans 2011 De balans is in 2011 met circa 1 800.000 verlengd, terug te voeren op een toename van de liquide middelen met 1 792.812. De liquiditeit, uitgedrukt in vlottende activa (zonder voorraad) in verhouding tot de kortlopende verplichtingen, is in 2011 onveranderd op 2,0 gebleven. De solvabiliteit stijgt van 54% naar 56%. De stand van de bestemmingsreserves bedraagt ultimo 2011 1 3.268.946. In de loop van 2013 zal naar verwachting dit bedrag gegroeid zijn tot het geadviseerde niveau waarmee een halfjaar exploitatie gedekt is, te weten 1 3.500.000.
BALANS PER 31 DECEMBER 2010 ACTIVA (in euro’s )
2011
2010
Vlottende activa Materiële vaste activa
765.006
746.742
Financiële vaste activa
1.320.983
1.275.928 2.085.989
2.022.670
Vlottende activa Voorraden Ov. vorderingen & posten
153.847
140.207
877.800
958.673
Geldmiddelen Totaal activa
PASSIVA (in euro’s ) Reserves
1.031.647
1.098.880
2.681.262
1.869.264
5.798.899
4.990.813
2011
2010 3.268.946
2.671.846
Voorzieningen
534.483
624.119
Langlopend vreemd vermogen
254.635
275.498
1.740.835
1.419.349
5.798.899
4.990.813
Kortlopende schulden Totaal passiva
BKDjaarverslag 2011
37
Algemeen Waar bedrijven in aantal afnemen en in grootte toenemen, veranderen verhoudingen. Verhoudingen tussen bedrijven onderling binnen teelt en binnen handel, maar ook tussen teelt en handel. Met een rationele benadering van vraagstukken worden oplossingen geformuleerd die de sector breed ten goede komen. De afbraak van verplichte collectieven duidt op een verandering van onderlinge verhoudingen en de wijze waarop men naar vraagstukken in de sector kijkt. Voor wat betreft de BKD betekenen deze ontwikkelingen dat keuringssystemen moeten mee ontwikkelen met de sector en de wereldwijd afgesproken kwaliteitsnormen. Het project M.U.S. draagt daaraan bij. Laboratoriumtechnisch wordt een groter belang toegedicht aan de detectie van nieuwe virussen ten einde internationaal een waardig en kundig handelspartner te kunnen blijven. Ontwikkeling van kennis en methoden wordt belangrijker. Ook op ICT gebied hebben zich nieuwe technieken aangediend die een aanpassing van systemen (sneller, eenvoudiger, directer) mogelijk maakt maar ook vereist. Glasvezel zal DKL en ketenregister moeten faciliteren. Allerlei systemen (telefooncentrale, servers) worden steeds geavanceerder en bieden mogelijkheden die de dienstverlening ten goede komen. Ontwikkeling van diensten vergt ontwikkelde medewerkers, de reden waarom op dat onderwerp veel geïnvesteerd zal worden. In 2013 zal de BKD bij haar 90-jarig bestaan stil staan bij belangrijke ontwikkelingen in de toekomst.
38
BKDjaarverslag 2011
b. Zwartelaan 2, 2161 AL Lisse p. Postbus 300, 2160 AH Lisse t. 0252 41 91 01 f. 0252 41 78 56
[email protected]
Het BKD jaarverslag 2011 is een uitgave van de Bloembollenkeuringsdienst, Lisse. Redactie pr & communicatie. Vormgeving Amon Design, Amersfoort. Fotografie Michel ter Wolbeek, Peter Knippels, Martien Geerlings. Drukwerk De Swart, Den Haag. Oplage 300 stuks.
