Dit ben jij Dit zijn zij Dit zijn wij samen

Dit ben jij Dit zijn zij Dit zijn wij samen Opleiding Leraar Basisonderwijs (Pabo)

 lkmaar | Haarlem | Den Haag | A Rotterdam | Dordrecht

2016-2017

1

2

OpleidIng Leraar Basisonderwijs (Pabo)

Inhoud

Dit ben jij – 3 Talentontwikkeling – 3 Onderzoek – 3 Dit zijn wij – 4 Avondvariant – 5 Dit ben jij – 5 Leerkracht worden via afstandsonderwijs – 5 Dit zijn wij samen – 6 Schoolopleider aan het woord – 7 De opleider aan het woord – 7 Uitdaging voor vwo’ers – 7 Zoek je meer uitdaging? – 8 Internationalisering – 8 Levensbeschouwing – 8 Bewegingsonderwijs – 9 De gezonde Pabo – 9 Premaster – 9 Dit zijn zij – 10 Een leven lang leren, wij leiden je op voor een carrière! – 10 Wetenschap en Technologie – 10 Open Dagen en Avonden – 11 Landelijke toelatings­eisen voor de Pabo – 11 Vakprofilering – 11 Proefstuderen – 11 Waar kun je studeren? – 12

Dit ben jij Onderwijs geven aan kinderen is een belangrijke taak die een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Het onderwijzen van kinderen is iets dat ouders toevertrouwen aan een professional: de leerkracht. Dit geeft jou de opdracht het beste uit kinderen en jezelf te halen. Kinderen hebben behoefte aan een leerkracht die door zijn of haar persoonlijk­ heid een voorbeeld vormt en hen inspireert. Die weet hoe je kinderen enthousiast maakt voor onder andere rekenen en taal en die ze ook leert problemen op te lossen en kritisch te denken. Door verhalen te vertellen en nieuwsgierigheid op te roepen en vast te houden, kun je een onderwerp tot leven wekken. Je geeft kinderen positieve leerervaringen mee zodat ze door­ krijgen dat leren leuk is. Jij, als leerkracht, ziet en bevordert de individuele kwaliteiten van een kind en zorgt ervoor dat elk kind zijn of haar talenten kan ontwikkelen. Je bent iemand die bezieling stopt in het onderwijs en zelf ook inspiratie haalt uit het werken met kinderen en volwassenen. Kortom, een leerkracht die het verschil maakt!

“Wij, als Pabo’s van Inholland, zien het als onze opdracht om jou als leerkracht van de toekomst op te leiden.” Het verschil maak je niet alleen voor de kinderen, maar ook binnen een school­ team. Op een basisschool sta je voor de klas en vorm je samen met de andere leerkrachten een team en inspireer je elkaar. Je gaat voortdurend bij jezelf en anderen te rade of datgene wat je doet het juiste is. Iedere leerkracht draagt iets bij aan het team door zijn of haar persoonlijke identiteit en talenten.

Je bent een leerkracht die: – sterk is in ‘meesterschap’; je weet het leren betekenisvol te maken en je bent je bewust van je waarden en normen; – een prettig leer- en leefklimaat in en met de groep weet te scheppen, zodat ieder kind in een veilige omgeving zijn of haar talenten kan ontwikkelen; – de kinderen de sensatie van leren laat ervaren door inspirerend, modern en doelgericht onderwijs te geven; – in staat is kinderen kennis, waarden en idealen mee te geven waarmee zij in dialoog kunnen gaan met anderen; – een rolmodel is voor de kinderen waarbij je rekening houdt met de verschillen tussen kinderen; – beschikt over up-to-date kennis en vaardigheden die gericht zijn op het beroep van de leerkracht in de 21ste eeuw; – goed communiceert met ouders en externe deskundigen; – een teamspeler is. Ben jij die leerkracht? Zie jij jezelf over drie of vier jaar voor de klas staan? Wat voor leerkracht wil je zijn? Hoe ga jij invulling geven aan het onderwijs van de 21e eeuw? Hoe ga je ze helpen om de wereld te ontdekken en daarin voor zichzelf een plaatsje te veroveren?

We ontmoeten je graag op onze opleiding! Wij, als Pabo’s van Inholland, zien het als onze opdracht om jou als leerkracht van de toekomst op te leiden. Je kunt je onderscheiden en je eigen talenten verder ontwikkelen.

Opleiders Pabo Inholland Alkmaar, Haarlem, Den Haag, Rotterdam en Dordrecht

Talentontwikkeling Vanaf de eerste dag heb je een studieloopbaan­ begeleider (slb’er) die samen met jou gaat voor studiesucces. Tijdens de lessen studieloopbaan­ begeleiding leer je hoe je zo effectief mogelijk studeert en heldere plannen maakt. Daarnaast vorm je een beeld van de opleiding en het beroep en beantwoord je de vraag op welke wijze dit bij jouw ambities en mogelijkheden past. De slb’er ondersteunt, motiveert en inspireert tijdens je zoektocht naar jouw invulling van al de verschillende rollen die het vak van leerkracht in zich heeft. Naarmate je verder komt in de opleiding verwachten we van jou dat je in toenemende mate zelfstandig en verantwoord kunt handelen. Daarvoor moet je jouw competenties verder ontwikkelen. Een competentie is een samenhangend geheel van kennis, houding en vaardigheden dat iemand nodig heeft om goed te kunnen handelen in de praktijk. Het gaat hierbij altijd om een combinatie van kwaliteiten waarover jij als leerkracht moet beschikken. Het spreekt voor zich dat de praktijk en de opleiding hierin een essentiële rol spelen.

“ Welke talenten ga jij ontwikkelen in het kader van je professionele ontwikkeling?” Daarnaast leer je te reflecteren op je studie, je stage en je persoon­ lijke ontwikkeling. In toenemende mate neem je zelf de verantwoor­ delijkheid en leer je de juiste keuzes te maken om je verder te ontwikkelen als professional in het basisonderwijs. Wanneer je vastloopt in je persoon­lijke ontwikkelingsproces is de slb’er ook het eerste aanspreekpunt. Als het nodig is verwijst de slb’er je door naar de studentendecaan. De slb’er wil jou dus zowel ondersteunen bij je studievoortgang, als bij het maken van keuzes voor de toekomst. Het voornaamste doel van slb is dat jij je studie succesvol kunt volgen, je talenten leert ontwikkelen en optimaal op de toekomst bent voorbereid.

Onderzoek Als leerkracht ben je vaak bezig met vragen als: ‘Hoe kan ik er aan bijdragen dat een kind beter en met meer plezier gaat lezen?’ Om deze vraag te leren beantwoorden, krijg je tijdens de opleiding te maken met onderzoek. Je maakt gebruik van bestaand onderzoek en gaat het ook zelf uitvoeren. Onderzoek doen is niets anders dan op gestructureerde wijze ant­woorden vinden op vragen die voortkomen uit je nieuwsgierigheid. Onderzoek tijdens je opleiding heeft betrekking op situaties die voor jou als student en later als leerkracht belangrijk zijn. In de eerste jaren van je opleiding doe je onderzoek met je medestudenten. Voor je afstuderen werk je samen met je medestudenten vanuit een thema, je voert zelfstandig een onderzoek uit.

“Hoe zit het met jouw onderzoekende houding?” De onderzoeksgroepen, waar lectoren in participeren, sluiten aan bij het onderzoeksprogramma van de Pabo en op vraagstukken vanuit de praktijk. Als student kun je tijdens je afstudeerfase aansluiten bij een innovatief onderzoek van deze onderzoeksgroep. 3

4

OpleidIng Leraar Basisonderwijs (Pabo)

Dit zijn wij De Pabo biedt een aantrekkelijk en studeerbaar onderwijsprogramma waar jij zelf ook de sensatie van leren ervaart in spannend, betekenisvol en afwisselend onderwijs. Creativiteit en probleemoplossend vermogen staan centraal. Als beginnende leerkracht word je aangesproken op een eigen verantwoordelijkheid voor jouw leerproces. Opleiders (docenten) hebben hoge verwacht­ingen van je, willen je leren kennen en spreken je aan als toe­komstig collega. De ontwikkeling van jou als persoon staat centraal. Het is belangrijk om goed voorbereid te zijn op jouw toekomstige beroep. Als leerkracht in het basisonderwijs moet je kennis hebben van een divers vakkenpakket. De vakken Nederlandse taal en rekenen-wiskunde zijn via de landelijke kennisbasis stevig verankerd in het opleidings­programma, waarbij er veel aandacht is voor de inhoud en voorbereiding van de toetsen. Daarnaast volg je de vakken wereld­oriëntatie, kunstzinnige oriëntatie, levensbeschouwing en pedagogiek. Er is ook een leerlijn op het gebied van onderzoek.

“Sluiten deze kenmerken aan bij jouw ambitie om je onderwijstalent te ontwikkelen?” Vanaf het derde studiejaar maak je de keuze om je geheel te richten op vraag­stukken voor de leeftijdsgroep van 2 tot 8 jaar (specialisatie jonge kind) of die van 8 tot 14 jaar (specialisatie oudere kind). De kenmerken van het opleidingsprogramma zijn: – Jouw leerproces is het uitgangspunt. – Je leert aan de hand van beroepstaken, relevante vraagstukken en het oplossen van dilemma’s. – Er is een opbouw in complexiteit en verantwoordelijkheid. In de loop van de opleiding krijg je complexere beroepstaken en vraagstukken, steeds meer verantwoordelijkheid en neemt de begeleiding geleidelijk af. Dit alles in afstemming met je individuele behoefte. – De opleiding werkt intensief samen met het beroepenveld. Aan de hand van beroepstaken werk je aan je professionele ontwikkeling op je stageschool en de opleiding. – Het programma van toetsen is geïntegreerd in het onderwijs. Toetstaken zijn belangrijke leeractiviteiten. – De feedback van je opleider en medestudenten leer je actief te gebruiken. Je krijgt duidelijke en zinvolle feedback op je taken en op het leren. – Er is sprake van actief leren. Aan de hand van authentieke cases en opdrachten werk je aan een onderzoekende houding. – Ict is een belangrijk onderdeel van het opleidingsprogramma en ondersteunt je bij je leerproces. Tijdens de lessen maak je gebruik van digitale schoolborden, sociale media en zelfs je mobiele telefoon. De opleiding vindt plaats in een inspirerende omgeving zowel op de hogeschool als in de praktijksituatie in het basisonderwijs, speciaal onderwijs en/of vmbo. Er is veel ruimte voor de interactie van het leren in de praktijk en op de hogeschool. Bij alle leerprocessen maak je gebruik van eigentijdse educatieve middelen en is er een rijke digitale leeromgeving. Meer informatie over de opleiding lees je op www.inholland.nl/pabo

Avondvariant De Pabo’s van Inholland bieden je de mogelijkheid om je studie des­gewenst als avondvariant te volgen. Er zijn daarin twee vormen: de vierjarige avondvariant en de verkorte avondvariant. Bij de verkorte avond­variant dien je in het bezit te zijn van een hbo- of wo-diploma. Je volgt twee avonden per week college, waarbij je rekening moet houden met ongeveer 24 uur zelfstudie per week. Naast je colleges loop je minimaal één dag per week stage in het basisonderwijs. Diana Schipper, die de vierjarige avond­ variant volgt, besloot later in haar carrière toch nog de switch naar het basisonderwijs te maken: “Ik werkte in een branche die mij niet de voldoening bracht die ik zocht. Ik verheug me erop straks mijn eigen klas te hebben. Je moet als student een goede discipline hebben, anders loop je al snel achter en wordt het moeilijk om onderdelen weer in te halen. En ook niet onbelangrijk: door de hoeveelheid tijd die de opleiding vergt, moet je keuzes maken.

Luna, 6 jaar, groep 3 De juf moet soms streng zijn. Ze moet ook heel goed kunnen uitleggen en filmpjes op het digibord zetten over de les.

Ik heb mijn sociale leven op een laag pitje gezet. Ik heb het er graag voor over en er is alle begrip voor. Je leert veel van het vak van leerkracht in de praktijk. De stagedagen zijn dan ook onmisbaar. De colleges die gegeven worden, zijn vooral gericht op de koppeling van de theorie en de praktijk. De docenten staan altijd open voor vragen en tips van de studenten.”

Dit ben jij Leerkracht worden via afstandsonderwijs

Quinn, 11 jaar, groep 7 Mijn meester is vet goed. Hij maakt grapjes met topo zodat ik de plaatsen leer onthouden.

Ben je niet in de gelegenheid om de colleges op locatie te volgen dan is wellicht het afstandsonderwijs – de DigiPabo – iets voor jou. Je volgt het volledige opleidingsprogramma op afstand en loopt stage in je eigen woonomgeving. Dat kan in Nederland zijn, maar ook in het buitenland. Je ontmoet studenten en docenten online in de digitale leeromgeving en werkt zowel gezamenlijk als individueel aan opdrachten. De studieloopbaan­ begeleider en vakdocenten begeleiden je via de digi­ tale leeromgeving en andere vormen van nieuwe media.

Sem, 9 jaar, groep 5 Mijn juf kan zo mooi verhalen vertellen over vroeger. Daardoor vind ik geschiedenis nu heel leuk.

De locaties Den Haag en Dordrecht bieden beide de DigiPabo aan. Op de locatie Den Haag betreft het een volledige afstandsvariant, waarbij geen colleges worden gevolgd. Om goed te kunnen starten, beginnen we met een driedaags startseminar op de locatie in Den Haag. Hier maak je kennis met je mede­studenten en met de begeleider van je groep. Tevens word je door middel van verschillende work­ shops door de vakdocenten geïnspireerd om direct in de praktijk aan de slag te kunnen en krijg je uitleg over de opbouw van het programma en het werken met de digitale leeromgeving.

Dit is een combinatie van het volledige afstands­ onderwijs en contactonderwijs. Per studiejaar volg je acht lesdagen waarop praktische trainingen vanuit de verschillende vakken worden aangeboden en zijn er bijeenkomsten met de studieloopbaanbegeleider.

Zelfstandigheid en discipline zijn kenmerken die bij je passen. Het studeren gebeurt immers vanuit huis. Daarnaast moet je goed kunnen samenwerken. Veel tijd besteed je aan samenwerken met je mede­ studenten op afstand.

Voor beide varianten geldt dat de tentamens moeten worden gemaakt op de locatie Den Haag. Studenten in het buitenland kunnen de tentamens op afstand maken.

De afstandsvariant kun je zowel volgen in een vier­ jarige als een verkorte variant. Voor de verkorte variant moet je in het bezit zijn van een hbo- of wo-diploma.

Flexibel studeren Doordat je geen of weinig contacturen hebt, kun je heel flexibel je eigen studietijd indelen. Er wordt van je verwacht dat je je ontwikkeling in de praktijk met behulp van videobeelden inzichtelijk maakt.

Hassan, 7 jaar, groep 4 – Een stagejuf is echt heel leuk, zij doet de lessen altijd net een beetje anders.

Vanuit de jarenlange ervaring met de DigiPabo in Den Haag is de variant in Dordrecht ontstaan. 5

6

OpleidIng Leraar Basisonderwijs (Pabo)

Dit zijn wij samen Het opleidingsprogramma is zo ingedeeld dat je elke les merkt dat de theorie direct gekoppeld is aan de praktijk. Vanaf het begin van je opleiding bereid je praktijkdagen voor, samen met een collega uit het werkveld en een schoolopleider. Je volgt bijvoorbeeld een praktische training over voorlezen of vertellen op de basisschool. Of wat dacht je van een themadag rondom het onderwerp techniek? De praktijkdagen doe je op de Pabo. Wat je daar leert pas je de dag erna direct toe tijdens een didactisch practicum op een basisschool. Vanaf de derde week van de opleiding loop je gemiddeld een dag per week stage op een basisschool. Je maakt daar kennis met de onderbouw en met de midden- en boven­ bouw. Je bent steeds een semester in één klas. Na de eerste twee jaar van je opleiding ga je nog meer leren in de praktijk. Je hebt dan meer praktijkdagen ten opzichte van het eerste en tweede jaar. In het derde jaar kies je of je je wilt specialiseren in het oude kind of in het jonge kind. Je praktijkplaats sluit aan bij de keuze van je specialisatie. Je zoekt de praktijkplaats niet zelf. Je Pabolocatie heeft een praktijkbureau dat de stageplaats voor jou gaat zoeken. Tijdens je stage begeleidt de leerkracht (praktijk­ begeleider) in de klas je tijdens je professionele ontwikke­ ling. Hij geeft je feedback op jouw lessen. Hiermee kun jij je eigen ontwikkeling sturen. Tijdens de opleiding krijg je ieder semester een praktijkbezoek en daarbij behorende praktijkbeoordelingen. Opleiden in de School De Pabo werkt samen met diverse schoolbesturen om nieuwe leerkrachten op te leiden. Dit noemen we Opleiden in de School (OidS). Bij OidS volgt een collega van een schoolbestuur (schoolopleider) nauwgezet je ontwikkeling in de praktijk. De schoolopleider heeft regelmatig overleg met je opleiding en heeft minimaal een keer per kwartaal overleg met docenten van jouw Pabo. Als er vacatures vrijkomen op samenwerkende scholen vragen wij schoolopleiders vaak welke (bijna) afgestudeerde

studenten goed functioneren en voor deze functies in aanmerking komen. Het gebeurt vaak dat je via je stage een baan krijgt aangeboden. Ten opzichte van een reguliere praktijkschool heeft een OidS-school meer verantwoordelijkheden om leerkrachten in de school op te leiden. Het voordeel voor jou als student is dat de leerkrachten van de basisscholen, de schooloplei­ der, de studenten en de opleider van de opleiding georga­ niseerd samenwerken. We streven ernaar om alle studenten hun praktijk te laten doen binnen een OidS-bestuur. Uitzonderingen op deze afspraak gelden voor DigiPabo-studenten die niet in de regio van een Inhollandlocatie wonen.

“Zorgt onze samen­werking met het werkveld er ook voor dat jij een goede baan vindt?”

Word jij mijn nieuwe collega? “Vanuit de Pabo wordt mijn rol schoolopleider genoemd. Ik werk op de basisschool en mag een grote rol spelen om nieuwe leerkrachten op te leiden. Met trots zeg ik dat dat mijn baan is!” “Samen met het praktijkbureau van jouw Pabo ben ik verantwoordelijk om voor jou een geschikte stage­ plaats te vinden binnen mijn schoolbestuur. Aan het begin van het schooljaar ontvang ik je op de basis­ school, geef je alle informatie over de onderwijsvisie van de school en geef je een rondleiding. Ook maak je kennis met de praktijkbegeleider van de groep waar je je praktijkstage gaat lopen. Ik bezoek alle studenten een aantal keer per jaar in de praktijkgroep en beoordeel een van jouw lessen, samen met je docent vanuit de Pabo. De beoordeling van de les en jouw vragen vormen het uitgangs­ punt voor een begeleidingsgesprek. Ik heb op de Pabo de basis- en vervolgcursus coachen gevolgd en begeleid jou dus uiteraard ook op een coachende manier. Ook coach ik de praktijkbegeleider van de groep waar jij stage loopt. Ik let er bijvoorbeeld op dat de communicatie tussen jou en je praktijkbegeleider goed verloopt. Als schooloplei­ der ben ik samen met de opleider van de Pabo verantwoordelijk voor jóuw beoordeling.” Atie de Waard - schoolopleider stichting PCPO Westland

Wat heb ik een mooi beroep!

Uitdaging voor vwo’ers Heb jij een vwo-diploma? Dan kun jij je Pabo-diploma in drie jaar behalen. Deze versnelde vwo-route bieden we aan op de locaties Alkmaar, Haarlem, Rotterdam en Dordrecht en leidt op tot hetzelfde diploma als de vierjarige bachelor. Het driejarige traject, overigens ook toegankelijk voor havisten met gemiddeld een 8 (of hoger) op de cijferlijst, is precies afgestemd op jóuw vaardigheden. Je bent slim, je wilt snel door de theorie en je wilt die theorie in de praktijk toepassen. Verder wil je een grote mate van zelfstandigheid hebben om je studie ook zelf vorm te geven.

“Jonge mensen enthousiast maken voor mijn eigen vak. Pabostudenten zijn vaak gemotiveerde mensen die graag met kinderen werken en hen iets willen leren. Het valt me op dat onze studenten daar een bewuste keuze voor hebben gemaakt. Het geeft een goed gevoel dat je daar als docent een creatieve en succesvolle bijdrage aan kunt leveren. We dagen studenten uit om hun blikveld te verbreden, zowel pedagogisch, didactisch als levens­ beschouwelijk. Daar hoort ‘nieuwe dingen uitproberen’ uiteraard ook bij.” “Mijn dag is altijd anders: het ene moment sta ik voor de groep en geef ik college, het volgende moment ben ik in de praktijk om een lesactiviteit mee te maken en te beoordelen. Weer een ander moment zit ik met een groep studenten rond de tafel om ze te begeleiden bij hun onderzoeksplan. In de meeste opdrachten, colleges en werkvormen probeer ik de link te leggen naar de praktijk. Waar zie je de theorie terug in de praktijksituaties? Wat kun je hiermee als student? Welke uitdagingen kom je tegen in de praktijk en wat heb je ermee gedaan? Wat heb je daarvoor nodig aan kennis, vaardigheden en attitude? Niets is leuker dan in een volgende les te horen dat de theorie is toegepast tijdens een praktijkdag. Als opleider zie ik de ontwikkeling van student naar startbekwame leerkracht.”

Elselien van Tol - opleider Pabo Den Haag

Het traject biedt mogelijk­heden tot extra verdieping. In de eerste twee jaar krijg je drie dagen per week theorie en loop je twee dagen stage. In het derde jaar is dit net andersom. Een evenwichtige combinatie dus van theorie en praktijk.

“Doe je nu het vwo en wil je straks een goede baan? Kies dan juist nu voor de Pabo!” Ook heb je de mogelijkheid een tweede bachelor te halen terwijl je de Pabo doet. Je kunt hierbij denken aan een tweedegraads Lerarenopleiding Nederlands. Zo heb je wanneer je bent afge­studeerd zowel de bevoegdheid om les te geven in het basis­onderwijs als aan de onderbouw van de middelbare school. 7

8

OpleidIng Leraar Basisonderwijs (Pabo)

Levensbeschouwing De Pabo biedt je een kwalitatief goed opleidingsprogramma aan met gemotiveerde docenten, waarmee je als beginnend leerkracht in het basisonderwijs aan de slag kunt. Daarin verschilt de opleiding in grote lijnen niet van andere lerarenopleidingen in het land. Maar er is iets eigens dat bij onze opleiding hoort en je bij je keuze zal moeten betrekken: wij gaan er vanuit dat onderwijs nooit los te zien is van de samenleving waarin het gegeven wordt en dat levensbeschouwing daarbij een grote rol speelt. Kom bij ons de opleiding volgen en ontdek hoe onderwijs, leren en levensbeschouwing alles met elkaar te maken hebben.

Zoek je meer uitdaging? Het vierjarige Paboprogramma kent 240 studiepunten. Deze zoge­ heten European Credits (EC’s) behaal je door verschillende modules te volgen die we aanbieden. Daarnaast bieden we je een extra uit­ daging in de vorm van extra-curriculaire programma’s. Hieraan zijn voorwaarden voor deelname en in sommige gevallen kosten ver­ bonden. Deze programma’s worden samen aangeboden door de vijf Pabo’s van Inholland. Het kan dus zijn dat je een dergelijk programma op een andere locatie volgt dan bij je eigen vestiging. De Pabo organiseert ieder jaar een challenge programma. Dit programma staat in het teken van uitdagende vraagstukken op het gebied van onderwijs en innovatie. Het programma bestaat uit een inhoudelijke voorbereiding en een (internationale) studiereis. Daarbij biedt het programma de mogelijkheid om je te oriënteren op een toekomstige masteropleiding als de master Leren en Innoveren of de master Educational Leadership.

Je horizon verbreden? Internationale gebeurtenissen komen elk moment van de dag ons leven binnen, de mobiliteit in Europa neemt toe, kinderen verblijven vaak in het buitenland en Nederland ontwikkelt zich meer en meer tot een multiculturele samenleving. Het is dan ook niet meer dan logisch dat je in je opleiding ervaring opdoet met andere onderwijssystemen en andere culturen. Ook in de klassen op de basisschool krijg je immers te maken met kinderen uit verschillende landen en culturen. Je kunt het tweede studiejaar kiezen voor een korte buitenlandse stage. In het derde studiejaar voor een buitenlandse stage van drie of vijf maanden bij een Erasmus-partnerinstituut binnen Europa. Dit kan bijvoorbeeld in Madrid, Barcelona, Gent of Stavanger. Je kunt er ook voor kiezen om via Edukans deel te nemen aan een onderwijsproject in bijvoorbeeld Ghana, Malawi of Zuid-Afrika. Senne Pannevis is student in Pabo 4 en blikt terug op haar ervaringen in Noorwegen en Malawi: “Ik ben altijd heel benieuwd geweest wat er op onderwijsgebied in andere landen gebeurt en hoe het onderwijs er uit ziet buiten Nederland. In het tweede jaar van de Pabo heb ik er voor gekozen om twee weken naar Noorwegen te gaan. Scandinavië staat bekend om vernieuwend onderwijs. In het derde jaar kreeg ik de mogelijkheid om met de stichting Edukans een reis naar Malawi te maken. Ik heb hier heel veel indrukken en ervaringen opgedaan. Ik heb les gegeven aan klassen van 120 kinderen, heel veel geleerd van de kinderen, de leerkrachten en vooral de cultuur. Je realiseert je hoe bevoorrecht wij zijn dat onderwijs bij ons zo vanzelfsprekend is, terwijl kinderen in landen als Malawi niet of nauwelijks naar school kunnen omdat dit te ver is, of omdat de kinderen geld moeten verdienen zodat hun familie rond kan komen. Wat ik naast deze onvergetelijke reis ook fantastisch vond om te doen was het overbrengen van mijn ervaringen aan kinderen van mijn stageklas in Nederland. Mocht je de kans krijgen om het onderwijs te bekijken in een ander land, grijp deze dan! Het is spannend en eng, maar ik kan alleen maar zeggen dat het een ervaring is geweest die ik niet had willen missen en waar ik nog steeds heel veel aan heb in mijn onderwijs, maar ook op persoonlijk vlak.”

In de maatschappij van nu leven mensen samen met verschillende etnische, culturele en levens­beschouwelijke achtergronden. Maar ook spreken we van de kennismaatschappij waarin informatietechnologie en techniek een steeds grotere rol spelen. Ouders en scholen proberen kinderen voor te bereiden op een samenleving die steeds verandert en in beweging is. In het opleidings­programma proberen we zo goed mogelijk op die veranderende samenleving in te spelen en studenten de kennis, houding en vaardigheden mee te geven die nodig zijn om kinderen hun weg daarin te laten vinden. Waar we daarnaast vooral in geïnteresseerd zijn is vanuit welk kader (aan­staande) leerkrachten naar het kind en naar de samenleving kijken. Waar het voor ons op aan komt, is dat studenten voor zichzelf kunnen bepalen waarom zij onderwijs belangrijk vinden, wat zij precies voor het kind van nu en straks willen betekenen, wat goed is voor kinderen en voor het samenleven van mensen. Om dat kader helder te krijgen kom je in onze opleiding op diverse manieren in aanraking met wat wij ‘levensbeschouwing’ noemen. Je krijgt dat als vak, maar ook op andere momenten en bij andere vakken word je bepaald door de levensbeschouwelijke dimensie van onderwijs. In de kern gaat het er bij al die levens­beschouwelijke activiteiten om dat je zelf helderheid krijgt over het kader, de levensvisie van waaruit jij naar de dingen kijkt. Een kader dat je kan helpen om kinderen niet alleen de wereld beter te leren begrijpen, maar daarin ook samen met anderen op een goede manier te leven. Weer terug naar je keuze voor een lerarenopleiding. Wanneer je iets voor kinderen wilt betekenen is de vraag die wij je in onze opleiding stellen eigenlijk heel simpel: ben je bereid om kinderen niet alleen taal en rekenen te leren, maar in te zetten op een brede ontwikkeling waarin ook levensbeschouwing zijn plaats heeft? Ben je bereid om jezelf als persoon met je eigen levensvisie daarin niet buitenspel te zetten juist omdat je een voorbeeldfunctie voor kinderen hebt? Natuurlijk laten we jou met die vragen niet alleen. Wij bieden je als opleiding alle mogelijkheden om je te ontwikkelen tot een goede vak­bekwame maar ook persoonlijk betrokken leerkracht die echt voor kinderen het verschil kan maken, een voorbeeld kan zijn, een bruggen­ bouwer tussen de verschillende groepen en stromingen die er zijn in de klas, op school en in de wijk. We bieden je met de leraren­opleiding basisonderwijs van Inholland een opleidingsinstituut aan dat zelf ook etnische, culturele en levensbeschouwelijke diversiteit kent en daarmee een oefenplaats is voor de praktijk van het samen­leven van kleine en grote mensen. We geven je in de opleiding de ruimte om je zelf als persoon met je eigen levensvisie, idealen, (geloofs)opvattingen, waarden en normen verder te ontdekken in de ontmoeting met de ander, met studiege­noten, docenten en praktijkscholen. We begeleiden je in je eigen ontwikkeling tot een ‘normatieve professional’ vanuit het idee dat je niet alleen onderwijst wat je weet, maar ook wie je bent. Samen vullen we op die manier vanuit opleidingsperspectief de taak in die het onderwijs heeft: leerlingen voor te bereiden op een wereld die er nog niet is, maar waarop we al wel kunnen anticiperen.

“Doe je met ons mee?”

Bewegingsonderwijs Tijdens de opleiding volg je het vak bewegings­onderwijs en na af­ ronding van de Pabo ben je bevoegd om les te geven aan de kleuter­ groepen. Als je ook bewegingsonderwijs wilt geven aan groep 3 t/m 8 en je tot specialist bewegings­onderwijs wilt ontwikkelen, moet je de leergang ‘vakleraar bewegingsonderwijs’ volgen. Een beperkte groep studenten wordt in de gelegenheid gesteld de leergang binnen de opleiding af te ronden.

Ons doel is jou te leren om leer­lingen op een plezierige en ver­ant­woorde manier kennis te laten maken met sport en bewegen!

De gezonde Pabo Gezonde studenten en docenten presteren beter! Een ‘Gezonde School’ draagt eraan bij dat iedereen lekker in z’n vel zit en gezond is. De Pabo’s van Inholland zijn betrokken bij het landelijke project de ‘Gezonde Pabo’ waarbij ‘Gezondheid’ als integraal thema is ingevoerd. Daarbij kun je denken aan gezondheid van de studenten en docenten (eigen gezondheid en rolmodel) maar ook als inhoudelijk thema. Bij het aanbieden van ‘gezondheid op een basisschool’ zijn acht thema’s te onderscheiden: voeding, bewegen en sport, roken en alcohol, hygiëne, huid, gebit en gehoor, sociaal-emotionele ontwikkeling, relaties en seksuele ontwikke­ ling, fysieke veiligheid (ook verkeer) en milieu in het klaslokaal. De mogelijkheid bestaat om je tijdens je opleiding te specialiseren tot ‘Sportieve en Gezonde Schoolcoördinator’. Deze functie wordt officieel erkend met een formele aantekening op je diploma. De opleiding duurt drie jaar en wordt gedeeltelijk naast het reguliere programma gevolgd. Je gaat je verdiepen in de acht thema’s van de ‘Gezonde School’. Daarnaast ben je gemiddeld één keer per week actief bezig met sport, bewegen en gezondheid. Je volgt bijvoorbeeld sportclinics, je bent betrokken bij de organisatie van sportda­ gen, je doet onderzoek naar het speelgedrag van kinderen op schoolpleinen tijdens de pauzes en je wordt deskundig op het gebied van voeding. Kortom, een echte uitdaging voor de sportieve en gezonde student. Wie wil er nou niet studeren aan een gezonde pabo?

Premaster De Pabo´s van Inholland bieden samen met de Open Universiteit de premaster Onderwijswetenschappen aan. Een succesvolle afronding van de premaster biedt direct toegang tot de universitaire master Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit en de Universiteit Twente. De premaster is voor die student die meer uitdaging wil en zijn of haar onder­ zoeksvaardigheden wil verbeteren én die bereid is extra geld, tijd en inspan­ ning te investeren. De premaster bestaat uit acht opeenvolgende modules. Jij bepaalt zélf, binnen de grenzen van de mogelijk­heden, hoeveel modules je per jaar wilt afronden. Elke module wordt bij voldoende resultaat afgesloten met een certificaat van de Open Universiteit.

Neem je deel aan de premaster dan krijg je toegang tot een eigen digitale studieomgeving waarin alle studietaken, bronnen en aan­wijzingen te vinden zijn. Hierdoor is tijd- en plaatsonafhankelijk studeren, naast je pabo-opleiding, mogelijk. Kijk voor meer informatie en de titels van de modules op www.ou.nl.

9

10

OpleidIng Leraar Basisonderwijs (Pabo)

Dit zijn zij

Ergül, 11 jaar, groep 8 Een juf of meester mag ook streng zijn, want we hebben een pittige klas.

Maud, 9 jaar, groep 6 Soms is een feestje in de klas echt nodig. Vooral als ik een moeilijke opdracht heb gedaan.

Lisa, 10 jaar, groep 7 Een goede leerkracht moet grappig zijn, want lachen in de klas is belangrijk.

Een leven lang leren, wij leiden je op voor een carrière! Net klaar met je opleiding, begonnen aan een leuke, uitdagende baan, je hebt het naar je zin op je nieuwe basisschool en met de kinderen in de klas waar je nu als leerkracht verantwoordelijk voor bent. De leerlingen in je klas verwachten veel van jou, de ouders volgen jou oplettend en jouw collega’s zijn nieuwsgierig naar je kwaliteiten. Je zult merken dat je veel meer dan in je stages verantwoordelijk bent voor eigenlijk alles.

“Wij begeleiden je van start­ bekwaam naar basisbekwaam!” En dat alles is veel. Heel veel! Hoe zit het met je klassenmanagement, kun je al met gemak differentiëren, kun je makkelijk inspelen op verschillen tussen leerlingen, hoe zit dat eigenlijk met je zorg­ leerlingen, wat zeg je tegen ouders die ontevreden zijn over het rapport van hun kind, hoe ga je om met

collega’s die al 20 jaar voor de klas staan en het beter weten? Je bent nu in de fase, de inductiefase noemen wij als opleiders dat, de fase waarin je graag bijleert omdat je in je eigen onderwijspraktijk ervaart wat je nodig hebt om je verder te ontwikkelen tot een vakbekwame leerkracht. Een leerkracht die met gemak zorgdraagt voor een goed pedagogisch klimaat, die individuele leerlingen samenbrengt in gemotiveerd en coöpe­ratief leren, die 21st century skills vorm geeft in didactisch repertoire, die de visie en missie van school omarmt en uitdraagt naar buiten, die ouderpartici­patie hoog in het vaandel heeft staan.… snap je? Een leerkracht die op onderzoek uitgaat om antwoorden te vinden waardoor de

Wetenschap en Technologie In het basisonderwijs zal de komende jaren veel aandacht worden besteed aan het ontwikkelen van een leerplan op het gebied van Wetenschap en Technologie. Kinderen in Nederland kiezen namelijk te weinig voor een opleiding op dit gebied. Het onderwijs wil dit graag bevorderen. De leerkracht van 2020 zal daarom goed op de hoogte moeten zijn van de nieuwste ontwikkelingen. Hij zal in staat moeten zijn leerlingen te inspireren en te stimuleren tot nieuwsgierige, jonge onderzoekers. Binnen de Pabo opleiding zal dit vakgebied een prominentere plek krijgen in het onderwijs­programma. Tijdens de opleiding zullen naast je kennis vooral je vaardig­ heden getraind worden waardoor jij bij kinderen de belang­stelling voor dit vakgebied weet te verhogen.

Er komt in de basisscholen ruimte om het leren onderzoeken en het leren ontwerpen voor kinderen mogelijk te maken. Experimenteren op scholen zal meer worden bevorderd. Dit vraagt van jou als student en leerkracht een andere wijze van lesgeven. Zie jij het als een uitdaging om op een vernieuwende wijze hiermee met kinderen aan de slag te gaan? Onze Pabolocaties zullen nauw samenwerken met scholen voor basis­onderwijs om hier de komende jaren invulling aan te geven. We stemmen hierbij ons opleidingsprogramma af met de onderwijsactiviteiten in het basisonderwijs. In de praktijk ga jij hiermee aan de slag als toekomstig leerkracht.

kwaliteit van het eigen handelen steeds wordt vergroot. Jij gaat het verschil maken! Als je vakbekwaam leerkracht bent ga je steeds meer inzien waar jouw grote talenten zichtbaar worden in de klas en op school. Talenten heb je altijd gehad, nu kun je deze bewust inzetten, je maakt jezelf ken­ baar, je wordt zichtbaar en collega’s, kinderen en ouders zien wie je bent en welke bijdrage jij levert om kinderen verder te helpen in hun ontwikkeling, zowel op sociaal gebied als op cognitief gebied. Als leerkracht wil jij je gaan specialiseren, je wordt vakspecialist muziek bijvoorbeeld, of specialist bewegingsonderwijs, je hebt je hart verpand aan Natuur, wetenschap en technologie, je wilt verant­ woordelijk zijn voor de kwaliteit van de zorg op school, je kijkt met andere ogen naar gedrag van kinderen. Ook collega’s roepen vaak je hulp in omdat je werkelijk specialist bent geworden. Vakspecialist! Door het trouw volgen van intervisie, coaching, cursussen, opleidingen, expertmeetings en team­ trainingen bij Inholland Academy – heb je steeds aandacht besteed aan professionalisering van jouw eigen leerkrachtvaardigheden. Je kunt veel, je voelt je zeker, allang geen junior leerkracht meer, maar een senior, een leerkracht met ervaring, met statuur, waarvan ouders graag willen dat hun kinderen bij jou in de klas zitten. Ervaring, reflectie en feedback, autonomie, competenties en relaties, je hebt het op orde. Niets weerhoudt je ervan om de volgende stap te maken in je carrière in het onderwijs. Je wilt een vakexcellent leerkracht worden. En weet je…. dat kan, je bent van harte welkom op de pabo, van harte welkom bij alle post-hbo opleidingen en van harte welkom bij onze masters. Wij leiden niet op voor een vak maar voor een carrière! Voor meer informatie ga naar: www.inholland­ academy.nl.

Proefstuderen

Vakprofilering In het basisonderwijs wordt het steeds belangrijker dat je je als leerkracht specialiseert. In het derde jaar kun je daarom een eigen profilering kiezen. Dit biedt je de mogelijkheid om die onderwerpen te kiezen die passen bij jouw talenten en ambities. De vijf Pabo-locaties hebben alle een eigen vakprofilering die gekozen is na overleg met het werkveld. Zo kun je je als student hier optimaal mee profileren in je afstudeerfase en bij het zoeken naar een baan. Welke profileringen er zijn, kun je teruglezen op de website.

Open Dagen en Avonden Om je goed te informeren over de mogelijkheden binnen onze opleiding nodigen we je graag uit om kennis te maken. Tijdens een Open Dag of Open Avond zijn docenten en studenten aanwezig die jou kunnen informeren over de opleiding. We kunnen je ook meer vertellen over de opleidings­varianten en de verschillende mogelijk­heden naast het reguliere programma. Tijdens een algemene presentatie vertellen we je wat van de heden­ daagse leerkracht wordt verwacht. Je krijgt een beeld van de opleiding. Welke vakken worden er gegeven? Hoe ziet de begeleiding er uit? Op welke wijze verlopen de contacten in de praktijk? Aanwezige studenten zullen je vertel­ len hoe zij de opleiding ervaren. Zij kunnen je heel goed vertellen over colleges, activiteiten, praktijk­ ervaringen en studie­last. Studenten en docenten zullen ook enkele presentaties en/of colleges verzorgen om je zicht te geven op de werkwijze op de opleiding. Natuurlijk laten we je ook het school­ gebouw zien. Tijdens een korte rondleiding krijg je zicht op de onder­ wijsvoorzieningen (lokalen, school­ materialen) en voorzieningen in het

gebouw waar je als student tijdens je studie gebruik van kunt maken (werk­ plekken, pc’s). Mocht je meer willen weten over de toelatingseisen, de Studiekeuzecheck en de mogelijkheden om mee te doen aan het toelatingsonderzoek (21+) dan kunnen we je tijdens de Open Dagen en Avonden hier over informeren.

Een nog betere indruk van onze opleiding kun je krijgen als je tijdens een collegeweek een bezoek brengt aan een van onze locaties. Je loopt dan een dag mee in de les. Aan het begin van de Proefstudeerdag word je ontvangen door docenten en studenten. We bieden je een collegedag waarin je volop gelegenheid krijgt om vragen te stellen aan eerstejaarsstudenten. Zij zitten zelf nog niet zo lang op de opleiding en kunnen je informeren over hun keuze voor deze Pabo. Hoe zijn ze tot die keuze gekomen? Ze vertellen je over hun ervaringen tijdens de colleges en contactmomenten met hun studieloopbaanbegeleider. Natuurlijk zullen ze je ook informeren over hun stageplek in het basisonderwijs. Studenten kunnen je ook vertellen hoe ze zijn ontvangen in de groep waar ze stage lopen. We zullen verder enige tijd inruimen om je ook een indruk te geven van het schoolgebouw. Hoe zijn de verschillende lokalen ingericht? Waar bevinden zich de werkplekken van de docenten? Welke voorzieningen zijn er voor jou als je op onze Pabo studeert. Op veel van je vragen willen wij je op deze dag een antwoord geven. Aan het eind van de proefstudeerdag heb je echt een goede indruk gekregen van de opleiding, dit kun je meenemen bij je studiekeuze. Als je belangstelling hebt om een dagje te komen Proefstuderen, meld je dan aan via www.inholland.nl/proefstuderen. Op de site kun je lezen op welke data de verschillende locaties deze mogelijk­ heid bieden.

Wil je een voorlichtingsmoment bijwonen, dan kun je je aanmelden/ registreren via onze website: www.inholland.nl/opendag. Op de site staan de data vermeld wanneer de Open Dagen en Avonden plaats­ vinden. Alle medewerkers heten je van harte welkom op een van onze locaties. Wij zien graag dat je met veel infor­ matie huiswaarts keert om tot een goede studiekeuze te kunnen komen.

Landelijke toelatings­ eisen voor de Pabo Vanaf het studiejaar 2015 - 2016 moeten studenten die willen starten met de Pabo al voor aanvang van de opleiding kunnen aantonen over voldoende parate kennis te beschikken van de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. De studenten die een vwo-diploma in het bezit hebben worden vrijgesteld van deze toelatingseis. Heb je havo-examen gedaan in een van deze vakken dan kun je aantonen dat je voor dat vak over voldoende kennis beschikt. Heb je een mbo-diploma of heb je geen havo-eindexamen gedaan in deze vakken? Dan kun je d.m.v. een toelatingstoets aantonen dat je over voldoende kennis beschikt. De website www.studiopabo.nl biedt gratis studiemateriaal om je voor te bereiden op de toelatingstoetsen. Elke Pabo heeft gedurende het studiejaar 2015-2016 een speciaal programma ontwikkeld om jou zo goed mogelijk voor te bereiden op de toetsen. Uit de evaluaties is gebleken dat veel studenten die dit aanbod afgelopen jaar gevolgd hebben de toetsen in één keer gehaald hebben. Ons advies is dan ook om deel te nemen aan dit programma. Welk programma in jouw regio wordt aangebo­ den, kun je lezen op www.goedvoorbereidnaardepabo.nl.

Remco, 9 jaar, groep 6 Een leerkracht moet les kunnen geven met het digibord, want ik wil wel wat leren.

11

12

OpleidIng Leraar Basisonderwijs (Pabo)

Waar kun je studeren? De vijf Pabo’s van Hogeschool Inholland zijn verspreid over de Randstad. De opleiders van de vijf locaties werken intensief samen waardoor er veel kennis gedeeld wordt en je goede inhoudelijke lessen kunt verwachten. Elke Pabo heeft naast het onderwijsprogramma ook nog locatiespecifieke thema’s, wil je weten welke? Je kunt het op deze kaart van Nederland terug lezen.

Pabo Alkmaar

Ondernemend leren



Kunst en cultuur Alkmaar

Filosoferen en creatief denken

Haarlem

Pabo Haarlem Gezonde Pabo Kunst en cultuur en wereldoriëntatie

Den Haag

Rotterdam Dordrecht

ICT en nieuwe media

Pabo Dordrecht Wetenschap & technologie

Kleurrijke ontmoeting



Afstandsleren (deeltijd)

Pabo Rotterdam Gezonde Pabo

Onderwijs in de grote stad



Taal en kunst & cultuur

Levensbeschouwing

Pabo Den Haag Internationaal georiënteerd Unesco

Het jonge kind



Afstandsleren (deeltijd)

Colofon Redactie Elsbeth Veldhuijzen & Nini Vernooij Fotografie Marijn van Zanten Eindredactie Daan Stet Druk Jurriaans Lindenbaum Grafimedia Met speciale dank aan Basisschool de Ouverture te Naaldwijk. Studenten en docenten van Pabo Inholland Kom ervaren wat de Pabo jou te bieden heeft! Meld je aan via www.inholland.nl Hoewel deze uitgave met de grootste zorgvuldigheid is samen­gesteld kunnen er geen rechten worden ontleend aan de inhoud. Voor eventuele opmerkingen over deze brochure kun je contact opnemen met: Hogeschool Inholland, afdeling Communicatie, e-mail: [email protected].