Centric
MAGAZINE
OVERHEID Jaargang 8, nummer 1, jan 2009
Directeur-Generaal Frequin over de ICT-Agenda 2008-2011
Schouwen-Duiveland: ‘Het verlenen van een vergunningaanvraag moet soepeler’ Kwartiermaker Cees Meesters over de ambities van KING
Jongeren ontsnappen niet aan de gemeente Utrecht Intergemeentelijke Sociale Dienst elimineert dodelijke verliezen Meppel dendert top tien binnen
Centric
MAGAZINE
OVERHEID
Colofon Redactie Ben van Lier Esther Lutterman Lidwien Meijers Corry Verhagen Jeroen Wolbers Fotografie Steven Ensering Fred Libochant Jan Willem Ritman Marco Tjassing Suzan Verboom Hans Westerink Ontwerp Offermans Design bv Valkenswaard Druk Drukkerij Offset Service Valkenswaard Redactieadres Centric IT Solutions Postbus 1099 5602 BB Eindhoven tel: (040) 260 49 11 e-mail:
[email protected] Verschijning Het magazine voor de Overheid verschijnt vier keer per jaar.
Wilt u zich abonneren
op onze elektronische
Voorwoord
4
Interview
Directeur-generaal Frequin over de ICT-Agenda 2008-2011
8
Visie
Jongeren ontsnappen niet meer aan de gemeente Utrecht
nieuwsbrief Centric e-Magazine,
11 News
mail dan naar
12 User ID
[email protected]
Intergemeentelijke Sociale Dienst elimineert dodelijke
o.v.v. abonnement e-Magazine.
verliezen
Abonnementen en adreswijzigingen Centric Binnendienst Lokale Overheid Postbus 338 2800 AH Gouda tel: (0182) 55 58 50 Reacties Reacties op artikelen, gepubliceerd in dit blad, zijn altijd welkom. De redactie houdt zich echter wel het recht voor ingezonden stukken in te korten in geval van ruimtegebrek. Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.
2 Centric Magazine | overheid januari 2009
3
14 Interview
Cees Meesters: “KING is voor gemeenten dé ruggesteun
voor de toekomst.”
16 Solutions
Meppel scoort hoog bij ranking e-dienstverlening
19 News 20 A view on
Centric en haar Gebruikersvereniging willen toe naar
verantwoord partnership
24 Performance
Schouwen-Duiveland is klaar voor de omgevingsvergunning
27 Events
Het eten van de NUPpudding …
2009 is net aangebroken. De oliebollen, kerstbomen en
resultaten aan de bevolking tonen. Na de zomervakantie
champagneglazen zijn opgeborgen en het dagelijkse
begint het werk voor de politieke partijen met de
leven krijgt langzaam maar zeker weer vorm. Namens de
opstelling van de lijsten en het vaststellen van de verkie-
redactie wil ik al onze lezers graag een gelukkig en voor-
zingsprogramma’s. Web 2.0-toepassingen kunnen dan
spoedig nieuw jaar toewensen. Als je alle horoscopen
een belangrijke rol spelen voor het creëren van nieuwe
en voorspellingen mag geloven, is het in 2009 gedaan
verbindingen tussen lokaal bestuur en bevolking.
met overdaad en verspilling. De financiële crisis, die
Misschien worden de uitslagen van de lokale verkiezingen
eind 2008 relatief onverwacht z’n opwachting maakte,
dan gedeeltelijk beïnvloed door lokale internetactivitei-
heeft duidelijk gemaakt dat overdaad en verspilling op
ten. Hierdoor kunnen spontaan nieuwe verbindingen
de lange duur noch blijvend zijn, noch gelukkig maken.
ontstaan, die in 2010 uitmonden in de eerste gemeente-
Het voordeel van deze crisis is wel dat begrippen als
raadsverkiezingen 2.0.
zuinigheid, degelijkheid en duurzaamheid begrippen zijn geworden die er weer toe doen en maatschappelijk
2009 wordt ook het eerste jaar voor het Nationaal
van belang zijn. Laten we ze zien als kernbegrippen voor
Uitvoerings Programma betere dienstverlening. Een
het nieuwe jaar.
gezamenlijk programma van BZK en de gemeenten. Hiermee wordt voor en door de lokale overheid een
Met de financiële crisis in ons achterhoofd kan 2009 het
basisinfrastructuur geïmplementeerd, die moet leiden tot
jaar worden van transformatie en ontwikkeling. Deze
een innovatie in de dienstverlening van de Nederlandse
begint in de Verenigde Staten, wanneer de huidige
overheid in het algemeen en de lokale overheid in
president Bush wordt opgevolgd door de eerste zwarte
het bijzonder. Deze innovatie wordt in 2009 onder-
voor woord
SamenwerKING en de belasting van dit huis… president Obama. Daarmee dient zich een president
steund door de komst van KING, waarin bestaande en
aan, die niet alleen met zijn persoon voor transformatie
vertrouwde organisatie als EGEM en EGEMi opgaan. Met
in Amerika zorgt, maar met zijn nieuwe regering ook
dit nieuwe instituut is de ondersteuning van gemeenten
gebruik gaat maken van nieuwe mogelijkheden voor
bij deze transformatie en dit ontwikkelingsproces de
het creëren van verbindingen tussen zijn regering en de
komende jaren gegarandeerd. De resultaten van het
bevolking. Zij gaan namelijk gebruik maken van Web
NUP moeten in de alledaagse praktijk zichtbaar worden.
2.0-technologie, nieuwe technologische toepassingen
De Engelsen hebben daar een mooi spreekwoord voor:
die zijn gebaseerd op het internet. Door de aangekon-
‘the proof of the pudding is in the eating’. De in het NUP
digde benoemingen is nu al duidelijk dat technologie
genoemde voorbeeldprogramma’s moeten tonen dat
in het algemeen en internet in het bijzonder voor de
de basisinfrastructuur daadwerkelijk een bijdrage levert
regering-Obama belangrijke thema’s zijn. Wanneer deze
aan een degelijke en duurzame ontwikkeling van de
ontwikkeling in de Verenigde Staten wordt ingezet, gaat
elektronische dienstverlening.
West-Europa en natuurlijk Nederland volgen. Ben van Lier Wellicht zien we deze ontwikkeling in Nederland
Account Directeur Overheid
sneller dan gedacht. 2009 is immers ook het voorbereidingsjaar voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2010. Gemeentebesturen willen in dit oogstjaar hun
Centric Magazine | overheid 3 januari 2009
inter view
Directeur-Generaal Frequin over de ICT-Agenda 20
‘Het kan mij niet snel genoeg g In 2015 is Nederland internationaal koploper op het gebied van ICT. Dat is de uitdagende ambitie van dit kabinet. Een ambitie die de komende jaren gestalte moet krijgen met de ICT-Agenda 2008-2011. De staatssecretarissen van Economische Zaken en Binnenlandse Zaken nemen hierbij het voortouw. Maar zij zijn zeker niet de enige spelers. Samenwerking met bedrijven, burgers en consumenten is noodzakelijk. Nu meer dan ooit. Dat vindt Mark Frequin, directeur-generaal Energie en Telecom bij het ministerie van Economische zaken (EZ), verantwoordelijk voor de coördinatie van het ICT-beleid. We spraken met hem over de ICT-Agenda, de Nederlandse economie, de rol van het bedrijfsleven en de relatie met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK). Wat is uw doelstelling met de ICT-Agenda?
We hebben een uitstekende ICT-infrastructuur, maar om in de
Met de ICT-Agenda willen we als overheid bereiken dat Nederland
toekomst ook tot die top te kunnen behoren, zijn nog een aantal
in 2015 tot de internationale koplopers op ICT-gebied behoort.
aspecten voor verbetering vatbaar. Bijvoorbeeld als het gaat om
Hiervoor willen we een fundament leggen in de periode tot 2011.
het gebruik van ICT. Niet voor niets is de titel van de ICT-Agenda
Een stevig fundament dat gaat bijdragen aan een duurzame
‘De gebruiker centraal in de digitale dienstenmaatschappij’. Het is
economische groei. De ICT-Agenda is in dat kader ook écht een
van het grootste belang dat elke burger kan omgaan met ICT en
sturingsinstrument.
digitale diensten. En dat de burger deze vorm van dienstverlening vertrouwt, waardeert en gebruikt.
Koploper op ICT-gebied? Maar we doen het op dit moment toch al goed op het terrein van ICT. Op de internationale ranglijst staan we zelfs al jaren in de top tien.
4 Centric Magazine | overheid januari 2009
De innovatieve burger is al een
doen. Het kan ook thuis via de computer. Daarom staat
stapje verder en maakt gebruik van
het aanleren van eVaardigheden hoog op de agenda. We
bekende voorbeelden als YouTube,
gaan deze doelgroep extra aandacht geven. Bijvoorbeeld
Wikipedia en Flickr. Dit zijn storm-
door ze te helpen met de computer te leren werken en
achtige ontwikkelingen rondom Web
de kansen te grijpen die de ICT-infrastructuur hen biedt.
2.0 die snel opkomen, maar binnen de ICT-Agenda nog weinig aandacht krijgen. Zijn er binnen uw ministerie al ideeën hoe u op deze ontwikkelingen gaat inspelen?
‘Elke burger moet om kunnen gaan met digitale diensten.’
We doen veel onderzoek naar de mogelijkheden om met Web 2.0 onze dienstverlening te verbeteren. Tegelijkertijd initiëren we bij het ministerie van BZK verschillende pilots in de praktijk. We zijn dus ook praktisch bezig, zowel voor burgers als bedrijven. Bijvoorbeeld via het forum higherlevel.nl, waar ondernemers bij elkaar kunnen aankloppen met vragen
over
regelgeving
en
overheidsbeleid. Of elkaar helpen bij het opstellen van businesscases. Burgers willen we met Web 2.0 een rol geven in het vormgeven van beleid, bijvoorbeeld door prijsvragen uit te schrijven voor het creatief gebruik
008-2011
gaan’
van overheidsinformatie. Daarnaast zetten we bij burgers sterk in op het programma Burgerlink, hiermee kunnen we ze betrekken bij grote problemen die op dat moment spelen. Dit kan lokaal bij een specifiek probleem in de wijk, maar ook bij een landelijk issue. Er zit zoveel
kennis
bij
de
burger,
daar moeten we als overheid van profiteren. Het zijn tenslotte de gebruikers van zo’n Web 2.0-toepassing die uiteindelijk bepalen hoe nuttig het wordt, zij maken de site. Dat is nog best een hele uitdaging. Maar je ziet dat de markt deze ontwikkelingen zelf oppakt. Kijk bijvoorbeeld naar de inzet van serious gaming binnen het onderwijs en de wereld van veiligheid. Aan de andere kant zijn er altijd groepen die u gewoon niet of moeilijk kunt bereiken. Mensen die helemaal niet vertrouwd zijn met het gebruik van een computer. Vaak zijn dat de sociaal zwakkeren in de samenleving, mensen van allochtone afkomst of ouderen. En deze mensen hebben juist de meeste behoefte aan dienstverlening van de overheid. Bijvoorbeeld in het kader van de Wmo. Dan heb je het over een doelgroep die moeite heeft om met de computer om te gaan. Het gaat om ongeveer tien procent van de bevolking in Nederland. Maar juist voor deze doelgroep kan het gebruik van digitale dienstverlening zo’n ontzettende meerwaarde geven. Een ouder echtpaar dat moeilijk ter been is, hoeft zich dan niet meer in allerlei bochten te wringen om fysiek op het gemeentehuis een aanvraag voor een rolstoel te
We moeten ook wel. Over vijf jaar is de ontwikkeling van digitale dienstverlening voor de overheid cruciaal. Dus lijkt haast geboden. Het creëren van een goed ICTfundament is immers een meerjarenplan. Is het dan niet vreemd dat de ‘U’ van ‘Urgentie’ in het Nationaal Urgentie Programma (NUP) van de commissie Wallage/ Postma onlangs is omgedoopt in de ‘U’ van ‘Uitvoering’: het Nationaal Uitvoerings Programma? De ‘U’ van urgentie had primair als taak de ICT-toepassingen binnen de overheid hoger op de politieke agenda te krijgen. Dat lijkt gelukt! Er is geen aansporing meer nodig, het belang is duidelijk. Het is nu belangrijk dat het ook daadwerkelijk gedaan wordt, dat we het uitvoeren. Vandaar de ‘U’ van uitvoering. Je ziet momenteel ook dat het vanuit diverse gebieden wordt opgepakt. Bijvoorbeeld met het project ‘Antwoord voor Bedrijven’ of het ‘Digitaal loket Schoolverlaten’. Het
ministerie
van
Binnenlandse
Zaken
en
Koninkrijkrelaties (BZK), maakt onder leiding van staatssecretaris Bijleveld, al concreet meters met het uitvoeren van het Nationaal Uitvoerings Programma. Terwijl uw ministerie van Economische Zaken (EZ) de ICT-Agenda onder z’n hoede heeft. Lopen jullie elkaar niet voor de voeten? De algehele coördinatie van ICT ligt bij het ministerie van EZ. Gaan we vervolgens een niveau lager, dan zijn onze activiteiten duidelijk te identificeren. BZK richt zich bij de inzet van ICT op de burgers en EZ op het bedrijfsleven. Maar we hebben elkaar hard nodig om alles voor elkaar te krijgen. We werken al meer dan zes jaar intensief samen. Er is een vertrouwensband; we kunnen alles tegen elkaar zeggen. Het is eigenlijk het beste voorbeeld van hoe een samenwerkingsverband moet lopen. Zo is er bijvoorbeeld een ambtelijke kerngroep in het leven geroepen, die bestaat uit afgevaardigden van deze twee ministeries en soms meer. Vanuit deze kerngroepen initiëren we nieuwe projecten. De inzet van DigiD is zo’n project. Daarnaast zetten we gemeenschappelijke organisaties op om ambities voor elkaar te krijgen. Zo zijn bijvoorbeeld ICTU en GBO.Overheid tot stand gekomen. Kunt u wat meer specifiek vertellen over de rol die het ministerie van EZ speelt in het algemeen, en het DGET (Directoraat Generaal Energie en Telecom) in het bijzonder, bij het uitvoeren van de ICT-agenda? Belangrijk is dat ieder ministerie ICT zelf opneemt in zijn beleid. ICT moet verbonden zijn met de inhoudelijke vraagstukken van de verschillende sectoren. Zo is
Centric Magazine | overheid 5 januari 2009
VWS heel actief op het gebied van het Elektronisch
stander is van Open Source software en dit
Patiënten en het Elektronisch Medicatie dossier. OCW
klinkt
met ICT in het nieuwe leren, en VenW met de OV-
rekening investeren in software om uw ambities waar
chipcard. De invulling van een Elektronisch Patiënten
te maken, niet echt als muziek in de oren.
Dossier is echt voor de inhoudelijk deskundigen op
Ik wil nogmaals benadrukken dat we de ICT-bedrijven
dat specifieke vakgebied. Wij zorgen voor de coör-
écht nodig hebben als we Nederland willen blijven
dinatie en de generieke voorzieningen. Bijvoorbeeld
neerzetten als koploper op het gebied van ICT. Net als
dat iedereen uniek geregistreerd staat. Of we creëren
ICT~Office zien wij ICT als ‘innovatie-as’. Dat is destijds
richtlijnen voor randvoorwaarden. Neem de inzet
ook zo door het Innovatie Platform opgepakt en wordt
van standaarden voor het uitwisselen en delen van
nu vertaald naar slimmer samenwerken in de zorg, in het
informatie binnen de publieke sector. Wij werken op
onderwijs en in het bedrijfsleven. Wij pakken dat op via
dit gebied nauw samen met het bedrijfsleven in het
het speerpunt ‘Maatschappelijke domeinen & ICT’. Of
Forum Standaardisatie. Op basis van hun adviezen,
met het programma ‘Nederland Digitaal in Verbinding’,
ICT-bedrijven,
die
voor
eigen
risico
en
waarmee we op landelijk niveau het MKB stimuleren
‘We kunnen een verdubbeling van energieverbruik tegemoet zien.’
aan de slag te gaan met ICT als instrument voor innovatie. Niet voor niets organiseren we samen met het bedrijfsleven het ‘World Congress On IT’ in 2010 om aan de wereld te laten zien wat we op het gebied van ICT allemaal kunnen. Het motto van WCIT 2010 is
bepaalt het College Standaardisatie (red. rijksoverheid, uitvoeringsorganisaties en medeoverheden) hoe we dat voor onze dienstverlening gaan gebruiken. Voor standaarden die cruciaal zijn voor interoperabiliteit hebben we ook een basislijst gemaakt, deze vind je terug op www.forumstandaardisatie.nl. Dat in beeld hebben is het belangrijkste, daarna kun je het overlaten aan het bedrijfsleven. Kunt u daar een concreet voorbeeld van geven? Een mooi voorbeeld vormt StUF. Deze van de markt (red. Getronics en Centric) afkomstige open standaard voor de uitwisseling en bevraging van basisgegevens en sectorspecifieke gegevens is op basis van het advies van het Forum recent door het College Standaardisatie vastgesteld. Een ander voorbeeld zijn de Webrichtlijnen die van toepassing zijn op alle websites van de rijksoverheid. Het gaat dan niet alleen om het gemak dat je met alle browsers bij de sites kunt, maar ook dat mensen met fysieke beperkingen ze goed kunnen gebruiken. Dat is een mooi streven, maar als we afgaan op een interview met branchevereniging ICT~Office in de vorige editie van dit magazine, dan blijkt dat met name de softwareproducenten meer en meer een ondergeschoven kindje worden. Zo vindt het Centraal Plan Bureau zelfs dat we geen software meer moeten maken, maar
in
het
buitenland
moeten kopen. Daar komt nog bij dat staatssecretaris Heemskerk een sterke voor-
6 Centric Magazine | overheid januari 2009
Challenge of Change. Dit verwijst naar de kansen die er mondiaal zijn om een aantal grote maatschappelijke en economische veranderingen het hoofd te bieden met de inzet van ICT. We hebben een tiental tracks benoemd, waaronder Energie & ICT, Water & ICT en Creatieve industrie & ICT. De ICT-Agenda speelt, zoals u eerder aangaf, een cruciale rol in de ambitie om internationaal koploper op het gebied van ICT te blijven. Wat levert deze rol de Nederlandse economie in het algemeen, en de kenniseconomie in het bijzonder, nu concreet op? We streven naar een goed ondernemersklimaat met een uitstekende communicatie-infrastructuur, een overheid waarmee je gemakkelijk je zaken kunt regelen en een bevolking die vertrouwd is met én gebruik maakt van ICT-toepassingen. En dan kom ik toch weer op het gebruik, want dit blijft met name bij het MKB ver achter bij de grote bedrij-
ven; die vinden hun weg wel. Daarom zetten we met
De ICT-Agenda loopt van 2008 tot 2011. Hiervan is nu bijna één
de
jaar om. Hoe kijkt u terug op deze periode? En wat zijn uw ver-
ICT-Agenda
sterk
in
op
het
benutten
van
ICT-toepassingen. Wel zie ik langzaamaan een positieve
wachtingen voor de komende twee jaar?
kentering ontstaan. Kijk bijvoorbeeld naar het indienen van
We hebben een aantal zaken goed op de rit gezet die de
de inkomstenbelasting. Bedrijven doen dit al door middel van
komende
ICT, en ook burgers gaan het steeds meer doen. Het vergt een
Laat ik er drie noemen. In de eerste plaats de inzet van het internet-
cultuuromslag, maar zowel burgers als bedrijven ervaren al snel
portaal
jaren
tot
‘Antwoord
merkbaar voor
resultaat
Bedrijven’.
Via
moeten een
leiden.
aangesloten
het gemak van digitale dienstverlening. Of kijk eens naar het aanvragen van een kapvergunning. Via de digitale snelweg is dit voor de burger een verademing. Toename
van
digitale
dienstverlening
betekent
wel
‘Het gebruik van ICT-infrastructuur staat centraal’
meer energiegebruik. Momenteel een hot item binnen de maatschappij. Hoe staat dit vraagstuk in relatie tot de
klantcontactcentrum
ICT-agenda? Het energievraagstuk vormt binnen uw ministerie
van de overheid voor ondernemers, ook binnen de EU,
immers ook een belangrijke pijler.
beter
Gartner
(red.
die
toegankelijk.
Het
klantcontactcentrum
procedures beantwoordt
houdt met onderzoek en advisering in de IT-industrie)
vragen. Zeventigduizend unieke bezoekers per maand zien
zegt
branchespecifiek in één oogopslag wat moet, wat mag en wat kan.
energieverbruik
zich
en
maandelijks ruim zeshonderd complexe en minder complexe
ICT-gerelateerd
organisatie
informatie
bezig-
dat
Amerikaanse
worden
de
vliegtuig-
industrie momenteel voorbij streeft. Wij hebben onder-
In de tweede plaats pakken we via het actieplan ‘Slim
zoek laten doen en daaruit blijkt dat we op ICT-gebied
Geregeld,
zonder maatregelen een verdubbeling van het energieverbruik
de samenwerking tussen bedrijven en overheden. Veel
tegemoet kunnen zien. Met maatregelen zou de groei van
ondernemers zijn onnodig veel tijd en geld kwijt aan het
het verbruik gehalveerd kunnen worden. Vandaar dat
nakomen van wet- en regelgeving. In het programma
we nu bezig zijn met het ontwikkelen en inzetten van
bepalen bedrijven en overheden met elkaar hoe zij dit
best practices. Het is echt een groot probleem, maar het
beter
biedt tegelijkertijd ook kansen. Zo hebben wij onlangs een
de processen in een keten sneller en doeltreffender in te
convenant opgesteld met een energiestrategie voor de komen-
richten. Onderdeel van die herinrichting is een innovatieve
de vijftig jaar. Dat kent twee kernpunten. De eerste is: minder
ICT-oplossing. Tot slot zijn we onlangs gestart met het vierjarig
energieverbruik en CO2-uitstoot door het gebruik van ICT. De
programma Digivaardig & Digibewust. Dit programma heeft een
tweede is: het realiseren van slimmere oplossingen met de
rol bij het terugdringen van digibeten in de groepen ouderen,
inzet van ICT, zoals smartgrids (red. toekomstige, slimme elektri-
inactieven, allochtonen en laagopgeleiden.
citeitnetwerken) en slimme meters. Belangrijk speerpunt daarbij
Kortom, mooie trajecten en we willen meer! Maar veel van dit soort
vormt het ‘zelfproducerend zijn’. Warmte die vrijkomt bij het
onderwerpen zijn knap ingewikkeld. Ik merk dat we op heel veel
gebruik van ICT in een ziekenhuis kunnen we namelijk weer
terreinen voortgang boeken en nieuwe acties concreet maken. Het
prima hergebruiken, bijvoorbeeld voor het opwarmen van de
kan mij echter niet snel genoeg gaan. Alles is stevig in beweging en
kamers.
ik kijk daarom vol vertrouwen naar de komende jaren.
en
Goed
Verbonden’
goedkoper
kunnen
de
struikelblokken
doen.
aan
Bijvoorbeeld
in
door
Mark Frequin Mark Frequin (1953), directeur-generaal Energie en Telecom (DGET) bij het ministerie van Economische Zaken, is afgestudeerd in sociale en economische geografie en planologie aan de Rijks Universiteit van Groningen. Van januari 2000 tot 2002 was hij plaatsvervangend secretaris-generaal van het ministerie van Justitie. Daarna was hij directeur-generaal bij Verkeer en Waterstaat. Voor die tijd heeft hij meerdere functies bekleed bij het ministerie van Onderwijs (Cultuur) en Wetenschappen.
Centric Magazine | overheid 7 januari 2009
visie
m e g e d er aan
e m t e i ppen n
a n s t n o geren
Jon
L R E E L ELKE
! T L E ING T
en blemen van pro n e k e t im een ansen is verzu n hun k n e ie ll o a o v g r e ve lg r in vee opbaan aardige choollo en, maa s r n ië r u en volw a h e v p n in o e n n s e e n p a vast lo . De red nda. inder k erlingen eren die bben m ieke age g e le t n h li n jo o e a p : m im m n u lo e e pelijke an, verz nder dip el proble n besta atschap eren zo dividue a le g o in n m h e jo n c e d s : e r m e op t alleen problee 2002. Zolang n hoog at is nie ppelijk hte van lverlate a D o h ic l. o c z a s h p t v c o a s it a de u zijn ten oor tijdig k een m dreigen halveerd Maar oo ak van v e p . g t n k 0 a r 1 a a 0 e rbeidsm staat d ters in 2 op de a oolverla . Daarom h g c s in v ig le d n e voor tij de same l nieuw a t plaats in n a a t oet he rland m In Nede
ALS
Utrecht
in
de gemeente Utrecht, zeker niet zonder
Volgens Janine vereisen de werkprocessen
het handhaven van de leerplicht en
steekt
heel
slag of stoot gaan. “Het project is zo
op organisatorisch niveau veel aanpassin-
het bestrijden van verzuim en voortij-
immens groot. We hebben zoiets nog nooit
gen. Niet alleen voor gemeenten, maar
dig schoolverlaten. Daarom is zij onder
uitgevoerd en moeten het straks zelf in de
ook voor scholen. “Kijk naar een ROC met
meer
praktijk gaan ervaren.”
zes- of zevenduizend leerlingen. Ze zijn
betrokken
bij
veel
het
energie
pilottraject
voor het landelijk digitaal loket voor
niet gewend het verzuim zo strikt te
verzuim en voortijdig schoolverlaten. Dit
Handvat
melden. En wie moet dat nu doen? De
loket is ontwikkeld door het ministerie
Volgens collega Bob Govers, Teamleider
docent, de opleidingsmanager, de verzuim-
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Leerlingzaken, had dit voor een deel
coördinator, of iemand anders.”
(OCW) samen met de IB-Groep en een
voorkomen kunnen worden met een uit-
Voor het automatiseringstraject stond
aantal pilotgemeenten. Scholen melden
gebreider plan van aanpak. “We hebben
er binnen Utrecht al het nodige in de
hun verzuimgegevens bij één digitaal loket,
vanuit het OCW niet veel concrete hand-
steigers. Zo werkt de gemeente sinds 2002
dat vervolgens de juiste gemeente op de
vatten meegekregen, daardoor gaat iedere
met LLA4all, een softwareoplossing van
hoogte stelt; dat scheelt scholen veel werk
gemeente voor zichzelf aan de slag met
Centric die Utrecht onder meer onder-
én levert betrouwbare gegevens. Uiterlijk
het ontwikkelen van een automatiserings-
steunt bij het registreren en volgen van
1 augustus 2009 moet de landelijke uitrol
traject en bijbehorende werkprocessen
jongeren in het kader van de Leerplicht en
van het loket gereed zijn. Dit zal volgens
om dit traject in gang te zetten. En de
de Regionale Meld- en Coördinatiepunten
Janine Zanen, Teamleider Leerplicht van
implementatie is al zo lastig.”
(RMC). Binnenkort hoopt Utrecht over te
8 Centric Magazine | overheid januari 2009
t h c e r t ente U
me
"BOUBMOJFVXF7PPSUJKEJHTDIPPMWFSMBUFST JO6USFDIUQFSTDIPPMKBBS
''/* /-,
/-. .&*
‘De winst ligt vooral bij scholen.’
(&&* (&&+
(&&+ (&&,
(&&, (&&-
(&&(&&.
gaan op de webapplicatie Key2Onderwijs
Bob vult aan: “Verder is de operationele
Hij vertelt verder. “Een school weet vaak
van Centric.
kant van de applicatie ook een belangrijke
niet wat er met de leerling gebeurt na
initiator om leerlingen aan te schrijven of
het behalen van een tussentijds diplo-
Confronteren
evenementen op te zetten.”
ma, of als hij of zij de loopbaan op een
Utrecht gebruikt LLA4all voor het gene-
Anderzijds heeft de applicatie voor Utrecht
andere opleiding voortzet. Raar, want het
reren van operationele- en management-
ook een belangrijke rol in de rapportagesfeer,
infomatie. Bij operationele informatie gaat
het verkrijgen van managementinformatie.
het onder meer om het verkrijgen van data
Bijvoorbeeld als het gaat om cijfers voor
over absoluut en relatief verzuim. Janine:
het jaarverslag, de benchmark Leerplicht,
“Heel handig omdat we zo het aantal
de RMC-effectrapportage of loopbaan-
verzuimmeldingen kunnen koppelen aan
achtige zaken. “We beschikken over
een selectieve steekproef bij een school.
gegevens
Op de Dag van de Leerplicht meten we het
peuterspeelzaal tot aan het behalen van
verzuim van die dag op de betreffende
een startkwalificatie”,
school. Komt dit niet overeen met het
nog redelijk onontgonnen terrein, maar
gemiddelde, dan gaan we hierover met de
voor veel scholen kan deze informatie
scholen in gesprek.”
binnen
van
dit
leerlingen
traject
vanaf
de
zegt Bob. “Het is
van
onschatbare
waarde zijn.”
‘Het project is zo immens groot.’ onderwijsprogramma streeft toch naar het behalen van een startkwalificatie*. Wij beschikken wel over deze informatie en kunnen dat aan scholen terugkoppelen.” “Daarnaast kunnen we scholen met deze informatie een spiegel voorhouden”, zegt Janine.
* Een startkwalificatie is een diploma van Havo/Vwo of een mbo-diploma op minimaal niveau 2.
Centric Magazine | overheid 9 januari 2009
“We hebben momenteel te maken met het feit dat veel jonge-
Kwijtraken
ren vanuit de basisschool steeds meer voor vmbo-scholen buiten
Tot het achttiende levensjaar (indien de leerling de Startkwalificatie
Utrecht kiezen, dit heeft natuurlijk negatieve consequenties voor
behaalt), of anders tot het drieëntwintigste levensjaar, heeft
de scholen binnen Utrecht. Op basis van informatie uit LLA4all
Utrecht de jongeren in beeld. Maar wat gebeurt er met jonge-
kunnen we hier beter op sturen en met de bewuste basisscholen
ren vanaf vierentwintig jaar. Ben je die kwijt? “Nee”, antwoordt Bob. “Ze blijven sowieso in de gemeentelijke keten rondom Werk, Inkomen en Zorg. Daarnaast zijn we vorig jaar gestart met een Jongerenloket voor Utrecht. In het loket zijn onder meer afgevaardigden van Sociale Zaken, Leerplicht en het ROC ondergebracht, die gezamenlijk de ‘probleemgevallen’ in de leeftijdsgroep vanaf achttien jaar oppakken. Zij krijgen daarbij assistentie van de koppeling met LLA4all en het Digitaal Klantdossier. Het is zelfs mogelijk andere (externe) applicaties aan te sluiten.”
‘We kunnen scholen een spiegel voorhouden.’ Winst De prioriteit ligt voorlopig bij de invoering van het Landelijk digitaal loket Schoolverlaten. Want de datum van 1 augustus 2009 komt angstvallig dichtbij. Janine en Bob zijn ervan overtuigd dat door de invoering van het loket de uitvoering van de Leerplichtwet binnen gemeenten beter en makkelijker wordt. “De winst ligt vooral bij scholen”, zegt Janine. “Zij hoeven niet meer uit te zoeken of Pietje in gemeente A, B, C of D woont. Daarnaast biedt de digitalisering van het uitvoeringsproces natuurlijk veel meerwaarde. Het maakt dat scholen zich meer bewust worden van hun eigen organisatie als het gaat om de aanpak van verzuim. En daar gaat het per slot van rekening toch om!” Bob Govers en Janine Zanen van de afdeling Onderwijs zetten de tanden in de aanpak van
in gesprek gaan.” voortijdig schoolverlaten.
Veiligheidshuis De gemeente en samenwerkende partners lijken er steeds beter in
“Door samen te werken met deze partijen kan voor elk individu een
te slagen het verzuim en voortijdig schoolverlaten terug te dringen.
plan op maat worden gemaakt”, legt Janine uit. “Voorheen was
Ook worden problemen van kinderen vroegtijdig gesignaleerd
het heel moeilijk om al deze partijen bij elkaar te krijgen, dat gaat
en goed in beeld gebracht, zodat hulp mogelijk is. Toch blijven er
nu een stuk beter. Daardoor kunnen we snel en efficiënt werken.
altijd jongeren over voor wie deze hulp te laat komt of aan wie het
Bovendien brengen we de jongeren niet alleen beter in beeld, we
simpelweg niet besteed is. Zij komen op jonge leeftijd met Justitie
kunnen ze ook beter in beeld houden.” LLA4all speelt hierin met
in aanraking.
Veiligheidshuis
Voor deze jongeren is binnen Utrecht het Veiligheidshuis
het opleveren van verzuim- en loopbaangegevens een belangrijke
opgericht, een fysieke plek bij het Openbaar Ministerie (OM). In
rol. Een directe koppeling van deze applicatie met de applicatie van
het Veiligheidshuis Utrecht werken de partners in de zogenaamde
het Veiligheidshuis, genaamd COOS, een onderdeel van de ICT-infra-
veiligheidsketen (gemeente, politie, Raad voor de Kinderbescherming,
structuur van het OM, lijkt daarom voor de hand, maar is vooralsnog
OM, Bureau Jeugdzorg) structureel samen om de overlast en
nog niet realiseerbaar. “COOS is heel erg afgeschermd”, zegt Bob.
criminaliteit in de stad Utrecht tegen te gaan. De reden voor deze
“We zouden graag een koppeling hebben met LLA4all. Nu moeten
nauwe samenwerking is het naadloos op elkaar aansluiten van
we steeds alles overtypen naar COOS. Daarnaast moeten we alle
repressie en zorg. De partners in het Veiligheidshuis doen dit door
resultaten in ons eigen systeem vastleggen. Is er iets besloten, dan
hun werkzaamheden en inzet te coördineren en op elkaar af te
komt het ook in LLA4all. Daarom zou het mooi zijn als we vanuit
stemmen.
deze applicatie direct een XLM-bestand kunnen inlezen in COOS en vice versa.”
10 Centric Magazine | overheid januari 2009
Centric wint Prodesk Sales prijs Centric heeft de Prodesk Sales prijs gewonnen voor
voor de gebruiker toont een geografische kaart heel
de verkoop van de meeste Geospatial Autodesk
snel de samenhang van diverse gegevens in een proces.
producten in de Benelux. Deze producten worden ingezet voor de Suite4Basisgegevens ter ondersteu-
Johan van Vliet, productmanager GIS van Centric, is
ning van het BAG-proces en voor GIS4WEB, het
verheugd met de prijs. “Deze prijs vormt toch een
gemeentebrede Geografisch Informatiesysteem (GIS)
stukje erkenning voor onze werkzaamheden. Het
van Centric.
geeft aan dat we een belangrijke speler zijn op de
Het belangrijkste argument in de keuze voor Centric is
Nederlandse GIS-markt. We presteren op basis van
dat de automatiseerder, meer dan andere bedrijven,
verkoopcijfers immers beter dan traditionele GIS-
in staat is de geografische informatiesystemen in
bedrijven, dat is een mooi signaal naar de markt toe”.
News
bestaande processen te integreren. Belangrijk, want
HP PARTNER OF THE YEAR AWARD Donderdag 20 november ontving Centric een ‘HP of the Year Award’ tijdens de HP Crosstalk in het NBC in Nieuwegein. In de categorie services ‘HPS Exceptional Performing Partner’ is Centric verkozen tot winnaar. In
totaal
werden
acht
categorieën
vastgesteld,
zoals
omzetgroei, service en innovatie. Per categorie waren drie partners genomineerd. Centric is gespecialiseerd in de oplossingen van HP op het gebied van blades, storage en integrity. Bovendien is Centric een datacenterspecialist, de hoogste kennisonderscheiding die HP aan een businesspartner koppelt. Christine van Riel, Businessunit manager Services van Centric, ontvangt de prijs uit handen van Humberto Tan.
Implementatie webservices voor DKD door Centric wekt verbazing Het Digitaal Klantdossier (DKD) is de afgelopen
Experts achtten dat veel te ambitieus.
ICT
twee jaar tamelijk geruisloos ingevoerd in
Zo voorspelde midofficeadviseur Wouter
Elke gemeente, op één na, was begin juli
het ‘werk en inkomen’-domein. Centric is
Keller dat gemeenten, die het DKD moesten
DKD-connected: 314 gemeenten (waarvan
hierbij de enige leverancier die de DKD-
invoeren tussen mei 2007 en januari 2008,
312 klant van Centric zijn) leveren met
bevraging via webservices afhandelt en niet
er niet in zouden slagen tijdig webservices
webservices en 129 gemeenten sturen
met een wekelijks te actualiseren kopie van
te implementeren.
kopiebestanden naar het IB.
lokale data bij het Inlichtingenbureau (IB),
Tot verbazing van Keller en Johan van der
een centraal e-postkantoor voor de sector.
Waal, manager van het Coördinatiepunt
Gemeenten,
is
het
toch
gelukt.
Officiële opening nieuw hoofdkantoor Centric Op donderdag 30 oktober openden wethouder Siebe Keulen en
Centric IT Solutions, het woord. Samen met wethouder Siebe Keulen
Karim Henkens van Centric het nieuwe hoofdkantoor in Gouda.
kondigde hij de openingsact aan.
Een bijzonder pand, genoteerd in de top-tien van meest duurzame
Na de spectaculaire show met danseressen, percussionisten en vuur-
kantoorgebouwen in Nederland.
effecten was het woord aan de wethouder. Hij feliciteerde Centric
Ongeveer 130 genodigden waren bij dit feestelijke moment
namens de gemeente Gouda, met het prachtige pand. Ook stond
aanwezig. Roland Plomp, clusterdirecteur Systems & Services, gaf de
Siebe Keulen nog even stil bij de bijzondere band tussen Centric en
aftrap. Hij was als projectleider zeer nauw betrokken bij dit nieuw-
de gemeente Gouda.
bouwproject. Daarna nam Karim Henkens, algemeen directeur
Centric Magazine | overheid 11 januari 2009
Intergemeentelijke Sociale Dienst elimineer Wat doe je als je organisatie volop in beweging is? Toe aan een nieuwe stap, maar je huidige softwareleverancier kan het tempo moeilijk volgen. Afscheid nemen, verder kijken of toch doorgaan op dezelfde voet. Een lastig dilemma, waar de Intergemeentelijke Sociale Dienst Oldambt (IGSD Oldambt, zie kader) tot voor kort nog mee worstelde. Amper een jaar later staat alles op de rit. IGSD koos uit-eindelijk voor GWS4all, de geïntegreerde welzijnsapplicatie van Centric. “We maken nu écht de gewenste stap naar een klantgerichte organisatie”, zegt ICT-coördinator Erik-Jan Vens.
Dodelijke verliezen Inmiddels kunnen de medewerkers goed overweg met GWS4all en hebben zij zich de nieuwe manier van werken snel eigen gemaakt. Tegelijkertijd werden er meteen prioriteiten gesteld. “Het doen van betalingen kreeg altijd voorrang”, vertelt Erik-Jan. “Verder moesten alle verantwoordingen correct zijn. En alle 1100 klanten moesten natuurlijk snel overgezet worden naar de nieuwe applicatie.” Onder invloed van de nieuwe directeur, die in hetzelfde tijdsbestek zijn opwachting maakte, kwam alles vervolgens in een stroomversnelling. Hij maakte zich sterk voor een professionaliseringsslag in de organisatie. Hiervoor moesten, naast de inzet van GWS4all, ook de huidige processen op de schop. De IGSD stak direct de handen uit de mouwen. Er werden teams ingericht, die een duidelijke doelstelling mee kregen: elimineer de dodelijke verliezen. De ideale dienst wordt immers verleend als de toegevoegde waarde voor de klant maximaal is en alle processen verliesvrij (bijvoorbeeld met zo weinig mogelijk wachttijden, of
De implementatie van GWS4all vond plaats in een stroom-
onnodige controletrajecten) verlopen.
versnelling en het werken daarmee was snel vertrouwd. Iets
Als voorbeeld noemt Gozem het Verstrekkingenboek, bij de
wat in schril contrast stond met het voortraject, waarin de
aanvraag van brillen. “We werken nu volgens de procedure
twijfel regeerde. “Welke applicatie past nu eigenlijk het
dat we de gegevens van de aanvrager al uit GWS4all halen.
beste bij onze ambities?”, was de vraag die Gozem de Vries,
De burger hoeft vervolgens alleen nog maar een aanvraag
algemeen adviseur en tevens lid van het MT, zich meermalen afvroeg.
Enthousiast Bij de keuze van de juiste applicatie ging IGSD niet over één nacht ijs. Aan vier vergelijkbare diensten in de omgeving werd een bezoek gebracht. Erik-Jan: “Twee gemeenten werkten met Centric en daarvan kregen we een positief beeld. Typerend vonden wij de reactie van de medewerkers. De gemeenten die met GWS4all werken, zijn enthousiast. De gemeenten die met software van de concurrent werken, waren tevreden.” Uiteindelijk leidde dit tot een nationale aanbesteding, waarbij de uiteindelijke
’De klant beschikt binnen drie
dagen al over geld voor de bril.’ keuze op Centric viel. “We hebben bij onze keuze sterk ingezet op de kwaliteit van de ondersteuning”, vertelt Gozem. “Het moest ook in korte tijd gaan draaien. De gunning was half november 2006, en eind januari 2007 konden we al uitbetalen met de applicatie.” Verbazingwekkend snel. Zeker als je bedenkt dat IGSD pas laat in het jaar besloot de overstap naar een andere leverancier te wagen en daarbij geen rekening hield met de (lange) duur van een aanbestedingstraject.
12 Centric Magazine | overheid januari 2009
rt dodelijke verliezen
‘Oldambt Werkt!’ te doen voor het soort bril. Dit proces duurde voorheen een week
helpen, maar daar blijft het dan ook bij. Ze kieperen dat voorstel
of drie, nu beschikt de klant binnen drie dagen al over geld voor
als het ware over de schutting heen en vervolgens moeten we zelf
de bril.”
zoeken naar oplossingen om dit te realiseren.” De IGSD creëerde hiervoor samen met het UWV en het CWI
Oldambt werkt!
het werkplein ‘Oldambt Werkt!’. Gozem: “Maar dan kom je
Daarnaast ging IGSD sterker inzetten op de samenwerking met
meteen weer op het praktische probleem dat Sonar, het software-
het UWV en het CWI. Al bleek dat achteraf toch nog best een hele
pakket waar zowel het CWI als het UWV mee werkt, is toegespitst op de WW-populatie.
’Gemeenten die met GWS4all werken, zijn enthousiast. Gemeenten die met de concurrent
GWS4all heeft betere ondersteuning voor re-
user id
integratie- en participatietrajecten van de WWB (Wet werk en bijstand)-populatie. Daarnaast heeft GWS4all de standaardcomponenten voor financiële verantwoording en de mogelijkheid tot het uitdraaien van statistische gegevens over managementinformatie. Daarom hebben
werken, zijn tevreden.’
wij, naast Sonar, ook GWS4all ingezet in de integrale dienstverlening.”
kluif. Erik-Jan vertelt: “De staatssecretaris roept wel dat we meer
Geoliede machine
moeten samenwerken met bovenstaande partijen om landelijk in
Het verkrijgen van managementinformatie betekent dat de IGSD in
vier jaar tijd tweehonderdduizend mensen extra aan het werk te
het vervolg beter kan sturen op output van haar activiteiten. “We werken met concrete teamplannen, waarvan we de doelstellingen eens per maand kunnen vergelijken met de behaalde resultaten. Het wordt steeds meer een geoliede machine. We kunnen nu snel op veranderingen inspelen, hebben er meer grip op”, zegt Erik-Jan. Alles lijkt dus aardig op de rit te staan, maar een nieuwe uitdaging is aanstaande. Per 1 januari 2010 vormen de drie gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten gezamenlijk de gemeente Oldambt. Dit betekent dat de IGSD Oldambt straks als afdeling Sociale Zaken binnen de nieuwe gemeente zal fungeren. Daarom zal er straks bijvoorbeeld een gemeentebrede koppeling met GWS4all moeten komen. Bovendien is het zaak dat externe partijen van de gemeente aansluiting krijgen. “Voordeel is wel dat we straks kunnen
IGSD Oldambt
koppelen met het GBA, iets wat juridisch niet mogelijk was in onze hoedanigheid als IGSD. Dit biedt kansen”, weet Erik-
Vanaf 1 januari 2002 zijn de afzon-
Jan. “Al met al zien wij de toekomst dus
derlijke sociale diensten van de
met veel vertrouwen tegemoet.”
gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten samengevoegd tot één organisatie, de Inter Gemeentelijke Sociale Dienst Oldambt, kortweg de IGSD Oldambt.
ICT-coördinator Erik-Jan Vens (links) en Gozem de Vries, algemeen adviseur, maken de gewenste stap naar een klantgerichte organisatie.
Centric Magazine | overheid 13 januari 2009
Kwartiermaker Cees Meesters over de ambities van KING
‘KING is voor gemeenten dé ruggesteun voor de toekomst’ Gemeenten hebben de ambitie binnen enkele jaren ‘de eerste overheid voor burgers en bedrijven’ te zijn. Ze staan het dichtst bij burgers, bedrijven en instellingen, waardoor het een logische verklaring lijkt te zijn hen als eerste aanspreekpunt te gebruiken. Belangrijk, want de burger zal daardoor minder snel van het kastje naar de muur gestuurd worden. Terwijl de gemeenten met hun frontoffice stilaan naar topniveau moeten gaan groeien. Het nieuw op te richten Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) gaat helpen bij deze kwaliteitsimpuls. We spraken kwartiermaker Cees Meesters, tevens voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken en directeur Burgerzaken en Basisregistraties gemeente Rotterdam, over de voortgang, ambities en toekomst van KING. Wat zijn de belangrijkste redenen geweest
cruciaal is voor het verwezenlijken van de
huidige benchmarkingmodellen dooront-
om KING op te richten?
ambities uit deze projecten. Er zijn kwa-
wikkelen. Dit moeten we zo doen dat elke
commissie
liteitsinstrumenten nodig om dit te reali-
gemeente ook daadwerkelijk meedoet. Als
Jorritsma om gemeenten als ‘eerste over-
seren. KING initieert hiervoor een drietal
dat goed gaat, kun je daarmee meteen het
heid’ te laten fungeren was de belang-
trajecten. Het eerste aspect is de noodzaak
derde aspect oppakken: het meten van de
rijkste aanjager om KING op te richten.
tot het verder ontwikkelen en beheren van
bestuurskracht van de gemeente. De resul-
Gemeenten moeten daardoor nog meer
standaarden en hulp bij het implemente-
taten uit de benchmark vormen hiervoor
focussen op het verlenen van kwaliteit in
ren daarvan. KING continueert in feite de
belangrijke input.
het frontoffice.
activiteiten van EGEM en de EGEM i-teams,
Het
statement
vanuit
de
die in 2010 ophouden te bestaan. Het
Hoe worden deze drie trajecten binnen
tweede aspect is de intentie om gemeen-
KING gepositioneerd?
ten onderling met elkaar te vergelijken
We hebben onlangs aan de leden van de
en niet meer via allerlei monitorinstru-
VNG een ondernemingsplan gepresenteerd
menten vanuit het Rijk. Daarmee dwing
met de doelstellingen en activiteiten. In
je gemeenten om de dienstverlening naar
overgrote meerderheid hebben de leden
de klant op een hoog kwaliteitsniveau te
van de VNG ingestemd met de plannen.
Daarnaast zijn een aantal projecten op
brengen en vooral ook te houden, je wil
Doel is nu om te komen tot een stichting
het gebied van dienstverlening en ICT van
immers niet achterblijven ten opzichte van
KING waarin de eerder genoemde activitei-
tijdelijke aard, terwijl continuïteit daarin
andere gemeenten. Hiervoor gaan we de
ten worden ingebracht.
’Het gaat om de burger.’
14 Centric Magazine | overheid januari 2009
In grote lijnen worden twee clusters van
Maar als de EGEM i-teams gaan verdwijnen,
geldstromen lopen straks allemaal via KING.
activiteiten benoemd. Enerzijds de ICT-
wie gaat in de uitvoering dan meehelpen?
Hoe dit straks vorm krijgt, weet ik nog niet.
gerelateerde componenten, waarbij de
Een veelgehoorde kreet is dat gemeenten
Al lijkt het me onontkombaar dat gemeen-
activiteiten voortvloeiend vanuit het NUP
met de handen in het haar zitten.
ten straks zelf ook een financiële bijdrage
leidend zijn, en anderzijds een bundeling
Het
moeten leveren.
van activiteiten op het gebied van bench-
taken van EGEM en haar i-teams blij-
marks en bestuurskrachtmetingen. Deze
ven gewoon voortbestaan. KING neemt
Hoe ziet de elektronische overheid er
positioneren we samen. De resultaten uit
deze activiteiten over en biedt continuï-
volgens u over vijf jaar uit, als het NUP
de benchmarks geven een goed beeld van
teit. Implementatietrajecten nemen bin-
volledig gerealiseerd is?
de dienstverlening richting de burger en
nen KING sowieso een belangrijke rol in.
In de eerste plaats is het gebruik van
gedachtegoed
en
bijbehorende
basisregistraties over vijf jaar gemeengoed
‘Ruim 93% van de leden heeft het ondernemingsplan omarmd.’ omgeving. Dit is, zoals gezegd, een belang-
Hiervoor zijn we bezig met het schetsen
rijke input voor het meten van de lokale
van een aantal scenario’s. Zo vormt onder-
bestuurskracht.
steuning van kleinere gemeenten bij de implementatie een belangrijke pijler. Het
Wat betekent KING concreet voor gemeen-
NUP is hierbij leidend. Ook gaan we een
ten?
kijkje in de keuken nemen bij andere,
We faciliteren en ondersteunen de gemeen-
inmiddels succestrajecten. Het CP-ICT is bij-
ten met de drie trajecten die ik hiervoor
voorbeeld met een soortgelijk implementa-
noemde. KING is voor gemeenten puur dé
tietraject bezig bij het ontwikkelen van het
ruggesteun voor de toekomst. Een impuls
Digitaal Klantdossier. Wij kunnen straks in
voor het verbeteren van de kwaliteit in
principe hetzelfde systeem hanteren.
volle omvang, door gebruik van standaarden, het meedoen aan benchmarks en door
De EGEM i-teams worden volledig gefinan-
te leren van je buren. In de toekomst komt
cierd door het ministerie van BZK, terwijl
daar wat mij betreft ook het daadwerkelijk
EGEM deels door de gemeenten en deels
ondersteunen van gemeenten bij de imple-
door het ministerie van BZK gesponsord
mentatie van de projecten uit het NUP bij.
wordt. Dit loopt in 2010 af. Wat betekent dat voor gemeenten?
Was er onder de 443 (gemeenten) leden
Er is vanaf 2010 voor deze activiteiten
van de VNG genoeg draagvlak voor de
in principe geen budget meer, dus moe-
oprichting van KING. Of zijn er nog kriti-
ten we voor de activiteiten die we van
sche kanttekeningen geplaatst?
EGEM en haar i-teams overnemen een
Tijdens de algemene ledenvergadering van
nieuw financieringsvoorstel maken. De
geworden. Daarnaast wijken gemeenten nauwelijks af van de standaarden die zijn gedefinieerd. Eigenlijk moet er een houding zijn ontstaan in de trant van: ‘Ik heb heel wat uit te leggen als ik de gedefinieerde standaarden niet gebruik.’ Verder is het klantcontactcentrum nagenoeg geheel ingevoerd en is de elektronische dienstverlening richting burger de kinderschoenen ontgroeid. Hierbij wordt uiteraard rekening gehouden met het feit dat niet iedereen gebruik kan maken van de e-overheid en de fysieke loketten een belangrijke rol blijven spelen. Als ik bijvoorbeeld kijk naar de situatie bij ons in Rotterdam, dan blijft
inter view
het fysieke loket zeker de komende vijf jaar nog veel aandacht vergen. Hiermee komen we vooral tegemoet aan de wens van de allochtone groeperingen
binnen
onze gemeente. Zij kunnen op dit moment nog moeizaam aanhaken op de elektronische ontwikkelingen. En het gaat tenslotte toch nog altijd om de burger!
de VNG, waarin het ondernemingsplan is vastgesteld, heeft ruim 93% van de leden het ondernemingsplan omarmd. Draagvlak lijkt er dus meer dan voldoende te zijn. Hoe groot is het belang dat VNG aan KING geeft? Het belang is heel groot. De VNG heeft het initiatief genomen om tot KING te komen. Want de VNG is natuurlijk een echte beleidsorganisatie, maar geen ontwikkelof uitvoeringsorganisatie. Om de ambities voor de ‘eerste overheid’ te helpen realiseren is een gezaghebbend instituut als KING noodzakelijk. Hierin kan de focus wel worden gelegd op ontwikkelings- en uitvoeringsaspecten.
CEES MEESTERS Cees Meesters, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken en directeur Burgerzaken en Basisregistraties in de gemeente Rotterdam, is per 17 november 2008 aangesteld als kwartiermaker voor de oprichting van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). De kwartiermaker zal de oprichting, huisvesting en organisatie van KING voorbereiden en organiseren. Meesters zal de functie van kwartiermaker tot 1 juli 2009 vervullen wanneer KING formeel van start gaat. Hij blijft gewoon aan als voorzitter van de NVVB en directeur bij de gemeente Rotterdam.
Centric Magazine | overheid 15 januari 2009
Meppel dendert top tien binnen
Gemeente scoort hoog bij ranking e-dienstverlening We zijn van Marco Borsato gewend dat hij met nieuwe nummers direct de top tien binnenstormt. Maar de gemeente Meppel kan er ook wat van. Als een bliksemschicht klimmen zij bij het jaarlijkse landelijke onderzoek naar e-dienstverlening van de Overheid.nl Monitor naar een mooie zesde plaats. Nog geen half jaar geleden stonden zij vast op plaats 290. Toeval?
‘Net Webbie gaat online’. Gewapend met
verschillende werkgroepen per onderwerp
ontwikkelen van digitale producten die de
deze slogan zette Meppel vorig jaar een
(of combinatie daarvan). Voor de onder-
burger 24x7 rechtreeks in het e-loket kan
stevig traject in om de digitale dienst-
steuning op het gebied van ICT doet
aanvragen. Denk aan een uittreksel van
verlenging een extra impuls te geven. Een
Meppel een beroep op de Conductor van
het GBA, meldingen over openbare ruimte
impuls die niet alleen consequenties heeft
Centric. De Conductor speelt als een soort
en binnengemeentelijke verhuizingen. De
voor ICT, maar ook voor de wijze waarop
dirigent een centrale rol in het orkestreren
burger kan deze producten vervolgens
de
en
de
met DigiD bestellen en met iDEAL betalen.
verlopen. Volgens Marcel Bos, project-
antwoorden hierop. Met deze Conductor
Het ingevulde formulier op internet wordt
leider Website en e-loket, betekent dit
vervangt
direct verwerkt in het systeem van de
een hele nieuwe manier van werken. “We
complete midoffice.
zoeken het nu echt in de uitvoering en
Bij de keuze voor een leverancier koos
niet in het papierwerk.”
de gemeente overigens niet voor een aan-
“Want, we hebben al kasten vol met
bestedingstraject waarin meerdere ge-
uitgeschreven productieprocessen, maar
meenten participeren, zoals ANDEZ-1*.
ze zijn praktisch onuit-
“Dat werkt alleen maar vertragend”,
voerbaar”,
vult
meent Harrie. “We willen de midoffice zelf
betreffende
Veld-
implementeren. Op termijn moeten we
medewerker in de backoffice. Voorheen
man, teamleider Digitale
ook zelf aan de slag met nieuwe proces-
ging dit proces nog op papier of via de
Informatievoorziening
sen. Je hebt het dan onder meer over de
mail.
en
integratie
backofficesysteem.
“Simpele vragen kunnen we nu snel
aan. Meppel gaat het
Centric kon dit facet in onze ogen het
afhandelen”, vertelt Harrie. “Daardoor
nu anders doen. Met
beste oplossen met de Conductor.”
kan onze medewerker meer persoonlijke
een
vooruitstrevend
Dat Meppel momenteel druk bezig is met
aandacht geven aan de burger.” Als voor-
realisatieplan is de weg
het implementeren van een midoffice was
beeld richting de toekomst noemt hij de
naar
processen
binnen
collega
so luti ons
de
gemeente
Harrie
Automatisering,
routeren
van
en
met
(aan)vragen
vernieuwt
ons
en
Meppel
de
’Met een midoffice kunnen we de klant beter bedienen.’ afdeling
bij
de
juiste
geïntegreerde
twee jaar geleden nog ondenkbaar. “Toen
aanvraag voor een rolstoel binnen de
e-dienstverlening ingezet. In het realisatie-
was ik er heilig van overtuigd geen
Wmo. Deze aanvraag en bijbehorende
plan staan een achttal projecten centraal
midoffice nodig te hebben”, vertelt de
toetsing wil Meppel helemaal geautomati-
(zie kader) die ervoor moeten zorgen dat
teamleider. “Nu kunnen we niet anders,
seerd laten verlopen. De toewijzing rolt
de digitale dienstverlening in Meppel de
want er zijn altijd producten waar nog
dan direct uit de printer. Maar daar blijft
gewenste impuls krijgt. Variërend van het
geen backoffice-oplossing voor is. Boven-
het niet bij. De medewerker kan zich
herinrichten van de website (e-loket) tot
dien kunnen we met een midoffice de
daardoor ook meer focussen op rand-
het herschrijven van de processen en het
klant simpelweg beter bedienen.”
voorwaardelijke zaken die voor de burger van belang zijn. Bijvoorbeeld dat de cliënt
creëren van draagvlak onder de medewerkers. Zorgvuldig en stapje voor stapje.
Rolstoel
in een flat woont die verre van rolstoel-
Voor de klant is de verbeterslag in de
vriendelijk is.
Vertragend
dienstverlening het eerste zichtbaar in het
Voor het realiseren van het plan is een
frontoffice. Daarom is Meppel aan de
projectorganisatie opgericht die bestaat
voorkant gestart met het project ‘Website/
uit een stuurgroep, een projectgroep en
e-loket’. In dit project gaat het om het
*In het aanbestedingstraject ANDEZ-1 participeren de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwegein, Delft, Ede en Zoetermeer voor de levering van een Midoffice Suite.
16 Centric Magazine | overheid januari 2009
Marcel Bos, projectleider Website en e-loket (links) en Harrie Veldman, teamleider Digitale Informatievoorziening en Automatisering, zoeken het in de uitvoering en niet meer in het papierwerk.
Centric Magazine | overheid 17 januari 2009
Ferrari rood
het
De huidige initiatieven smaken naar meer. Daarom staan
management. Bijvoorbeeld door het toetsen van aan-
de eerstkomende twee jaar nog volop in het teken van
vragen al in de website onder te brengen bij de inzet
het beschrijven van nieuwe aanvraagprocessen en het
van elektronische formulieren.”
onderbrengen van meer producten in het e-loket. Maar
Op termijn zal binnen de gemeente een duidelijke
de producten worden pas digitaal aangeboden als de
overgang
verwerking via de midoffice ook volledig geautomati-
procesgericht werken. Een verandering die volgens
seerd verloopt. “Doe je het andersom, dan schep je een
Harrie
foute verwachting die je niet waarmaakt”, weet Marcel.
management’ goed ondersteund moet worden. “Het
“Het is alsof je een Fiat Panda Ferrari rood maakt. Aan
documentair informatie-systeem moet een digitale
digitaliseren
van
processen
plaatsvinden
ook
vanuit
van
de
bij
document-
document-
projectgroep
naar
‘Document-
kennisbank worden, waarin naast documenten ook
’Het is alsof je een Fiat Panda Ferrari rood maakt.’
gegevens over processtappen, procesverantwoordelijken en aanverwante documentatie als mail of telefoonnotities is terug te vinden.”
Mensenwerk Hoewel de invulling van de e-overheid dus voor een
de frontoffice een gelikte presentatie, terwijl je aan de achterkant nog lang niet zover bent. Dat je toch nog handmatig in de ordners moet zoeken, terwijl je het digitaal hebt aangevraagd.” Het welslagen van het realisatieplan is voor Meppel vooralsnog een echt samenspel. Want naast de inrichting van het e-loket, moet er ook een goede koppeling met het documentmanagementsysteem zijn. Of wat te denken van het beschrijven van de gewenste processen of het creëren van draagvlak onder de medewerkers. Met de projecten ‘Processen’ en ‘Communicatie/draagvlak’ uit het realisatieplan speelt de gemeente hier nadrukkelijk op in. In de volgende twee paragrafen een
groot deel uit ICT-projecten bestaat, zal het uiteindelijke succes bepaald worden door de manier waarop de medewerkers
de
systemen
en
informatie
gaan
gebruiken. ”Dat is meteen onze grootste bottleneck”, vertelt Harrie. Marcel vult aan: “Je kan de ICTinfrastructuur straks nog zo perfect ingericht hebben, als het personeel de ordners nog gewoon uit de kast
’Onze medewerker kan meer persoonlijke aandacht geven aan de burger.’
korte impressie van deze projecten. blijft halen, is het een lastig verhaal.”
Processen
Daarom
Voor de projectgroep ‘Processen’ was de doelstelling
draagvlak’ nadrukkelijk aandacht besteed aan het
helder: het verloop van de dienstverlening in zo min
goed informeren en betrekken van alle medewerkers.
mogelijk stappen uitvoeren. Hiervoor werd een model
Vooral
ontwikkeld waarin de kernprocessen staan beschreven.
Waarom
Vanuit de perceptie van de klant, volgens de methode
betekent dit voor het dagelijks werk van een ieder?
van vier stappen: aanvraag, beoordeling, toetsing en
Want, uiteindelijk is dienstverlening toch nog altijd
verstrekking.
mensenwerk!
wordt
ook
in
worden
met
het
het
project
creëren
deze
van
projecten
‘Communicatie/
bewustwording: opgestart?
Marcel: “De gecreëerde procesbeschrijvingen gebruiken we bij het ontwikkelen van producten in het e-loket en
Projectenrealisatie e-overheid Voor de realisatie van de e-overheid zijn een aantal projecten benoemd, waarmee Meppel in het najaar van 2007 gestart is: • • • •
Communicatie en draagvlak Processen (sleutelwoorden digitaal en transparant) ICT-architectuur Website / E-loket
18 Centric Magazine | overheid januari 2009
• • • •
Modernisering GBA Basisadministratie adressen en gebouwen Burgerservicenummer / NHR Documentmanagement
Wat
Rienk Hoff, directeur Dienst Persoons- en Geo-informatie van de gemeente Amsterdam (links), en Karim Henkens, directeur Centric IT Solutions, zetten hun handtekening onder het contract.
Amsterdam kiest voor Key2Burgerzaken De gemeente Amsterdam heeft voor
worden de persoonsgegevens van de
De keuze van Amsterdam voor
de vervanging van haar GBA-systeem
inwoners van Amsterdam beheerd.
Key2Burgerzaken betekent dat de
gekozen
Het systeem is daarmee de aorta van
zes grootste Nederlandse gemeenten
het systeem voor persoonsinforma-
vele gemeentelijke processen.
voor het beheren van hun persoons-
tievoorziening van Centric. Naast
Voor
Key2Burgerzaken gaat Amsterdam
Key2Burgerzaken wordt één jaar
Ook in ramp- en crisissituaties
ook aan de slag met de module
uitgetrokken. De verwachting is
vertrouwen deze gemeenten allen
CRIB, het Centraal Registratie en
dat de gemeente Amsterdam per
op CRIB van Centric. Inmiddels
Inlichtingenbureau voor rampen en
1 november 2009 met het nieuwe
werken meer dan tweehonderd
crisis. Het keuzetraject voor een nieuw
pakket gaat werken. Dit project
gemeenten met het systeem van
burgerzakenpakket is verlopen via
wordt in goede samenwerking met
Centric voor het beheren van de
een Europese aanbesteding.
de veertien stadsdelen voorbereid
gegevens van ruim negen miljoen
Met het systeem voor burgerzaken
en uitgevoerd.
inwoners.
voor
Key2Burgerzaken,
de
implementatie
van
Amstelveen kiest voor Key2e-HRM
gegevens vertrouwen op Centric.
news
Zeven gemeenten aan de slag met Key2Begraven
De gemeente Amstelveen heeft gekozen voor Key2e-HRM, de oplossing voor employee en managementselfservice van Centric HR&Payroll Solutions.
De gemeenten Albrandswaard,
Key2e-HRM is een workflowsysteem wat diverse HR-processen kan
Kollumerland,
stroomlijnen. Het systeem bestaat uit een portal waar medewerkers en
Putten, Rucphen, Waterland en
leidinggevenden de processen kunnen opstarten. Ook kunnen de leiding-
Zeevang hebben onlangs gekozen
gevenden, indien geautoriseerd, de processen goedkeuren. Verder wordt in
voor Key2Begraven. Hiermee komt
de portal managementinformatie beschikbaar gesteld.
het aantal gemeenten dat gebruik
Amstelveen biedt het systeem aan ruim 800 medewerkers aan.
maakt van de begraafplaatsappli-
Montferland,
catie van Centric op 124.
Centric Narrowcasting Solutions digitaliseert De Veluwe Stichting
voor
project vindt plaats in samenwerking
geplaatst in de kleinere kernen op
Toerisme (VBT) heeft na een Europese
Veluws
Bureau
met de provincie Gelderland en wordt
de Veluwe die niet over een eigen
Aanbesteding opdracht verleend aan
gesubsidieerd door de Europese Unie.
VVV-kantoor beschikken. Bovendien
Centric Narrowcasting Solutions voor
CNS heeft een concept ontwikkeld
kan informatie op deze manier buiten
het leveren van toeristische infor-
op basis van plaatsing van toeristi-
de openingstijden van de VVV worden
matiezuilen voor dertig locaties op
sche informatiezuilen, in de toekomst
aangeboden. Ook locaties zoals attrac-
de Veluwe. Centric Narrowcasting
uitbreidbaar met digital signage (lcd-
tieparken, vakantieparken en toeris-
Solutions en het VBT hebben inmiddels
schermen). De toeristische informa-
tische buitengebieden zullen worden
het contract daarvoor ondertekend. Het
tiezuilen zullen met name worden
voorzien van de informatiezuilen.
Centric Magazine | overheid 19 januari 2009
‘LUISTEREN EN SAMENWERKEN BLIJVEN BELANGRIJKSTE PIJLERS VOOR DE TOEKOMST’
Centric en haar Gebruikersvereniging
De Gebruikersvereniging Centric (GV) en het management van het cluster Overheid kwamen op vrijdag 10 oktober bijeen voor de jaarlijkse strategische conferentie. Decor voor deze bijeenkomst vormde hotel Newport in Huizen. Onder leiding van dagvoorzitter Maarten Hillenaar van Het Expertise Centrum blikten de GV en Centric terug én vooruit op gezamenlijke strategische afspraken.
a view on
Cor de Vos, lid van de Regiegroep Overheid en
onderlinge
Dienstverlening, beet het spits af met een toelichting
meent De Vos, lid van de Regiegroep Overheid en
op de ontwikkelingen rondom het Kwaliteitsinstituut
Dienstverlening. Daarna licht hij in het kort nog de
Nederlandse Gemeenten (KING: zie kader) en het
negentien basisvoorzieningen uit het NUP toe.
Nationaal Uitvoerings Programma (NUP). Daarna namen
De Vos geeft aan dat de ondertekening van het
Wim Groeneweg, waarnemend voorzitter, en Arjen
vierpartijenakkoord door het rijk, gemeenten, provincie
Gerritsen (red. inmiddels gekozen tot de nieuwe voorzit-
en waterschappen medio november plaatsvindt (red.
ter), beiden van de GV, het stokje over met een lezing
inmiddels heeft de ondertekening ook daadwerkelijk
waarin de toekomst van de GV centraal stond.
plaatsgevonden). Dit akkoord moet de basis vormen voor
Wicher Venema van de GV gaf vervolgens een terugblik
de wijze waarop de vier overheden de komende jaren
op de speerpunten van 2008. Bert van der Elst van Centric
gezamenlijk moeten omgaan met de e-overheid, waarin
vulde dit aan met een vooruitblik op de speerpunten van
het NUP een prominente rol gaat spelen.
2009, waarna Ben van Lier, ook van Centric, het officiële
Ook is de oprichting van KING inmiddels door de
gedeelte afsloot met een boeiende presentatie over de
Bijzondere Algemene Ledenvergadering (BALV) van de
toekomst van Centric richting het jaar 2020.
VNG geaccordeerd. De Vos: “Door het ontstaan van KING
De belangrijkste conclusie van de dag: Door nog beter
neemt de VNG duidelijk haar verantwoording.” Hierbij
te luisteren en samen te werken kunnen we elkaar meer
vormt het aanstellen van een kwartiermaker straks een
versterken.
belangrijke rol binnen het proces (red. zie pagina 14
Een slotsom die perfect geïllustreerd werd met een
voor een interview met kwartiermaker Cees Meesters).
muzikale workshop. De deelnemers ervaarden zelf hoe
“De kwartiermaker is de aangewezen persoon die ook de
zij door samen te werken en naar elkaar te luisteren de
verbindingen gaat leggen tussen de verschillende deel-
gewenste noot voor de toekomst konden inzetten.
projecten en de samenhang in dit alles”, aldus De Vos.
Cor de Vos over het NUP en KING
Blik naar de toekomst
Met het Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP) ligt
De basisdoelstelling van de GV en van Centric. Het
een goede basis voor de uitvoering van de landelijke
verschil lijkt in eerste instantie levensgroot. Waar
voorbeeldprojecten en de kerninfrastructuur. “Het geeft
de GV de eigen dienstverlening van en naar haar
richting aan de te stellen landelijke prioriteiten, de
leden tot hoogste goed verheft, heeft Centric het
20 Centric Magazine | overheid januari 2009
raakvlakken
en
de
standaardisering”,
willen toe naar verantwoord partnership Op weg naar 2020
commercieel belang als hoogste prioriteit. Voor zowel de GV als Centric reden om nog eens goed naar de toekomst te kijken. Want, hoe brengen beide partijen de basisdoelstellingen
Hoe ziet de wereld eruit in 2020? Een prangende vraag die centraal
bij elkaar? Durven we met elkaar risico’s te nemen? Daar waar
stond in de presentatie van Ben van Lier, Account Directeur Overheid
de overheid juist risicomijdend is, realiseert Centric voor eigen
van Centric. Aan de hand van drie begrippen: hybridiseren¹, horizon-
rekening en risico allerlei producten.
taliseren² en verbinden gaf hij alvast een schets van de toekomst
Na de Strategische Conferentie van vorig jaar is het bestuur van
vanuit het perspectief van Centric. “In 2020 zal technologie nog
GV Centric samen met de directie van Centric deze uitdaging
meer verweven zijn in ons dagelijks bestaan.”
aangegaan met als centrale vraag: waar gaan we naartoe? Wim Groeneweg van de GV gaf een toelichting op het proces
Volgens de Account Directeur maken nieuwe ontwikkelingen als
van afgelopen jaar: “Doelstelling is om als partners, op basis van
nanotechnologie³ en biotechnologie4 het mogelijk technologische
vertrouwen, maar met een positief kritische en onafhankelijke
toepassingen kleiner en onzichtbaarder te maken, ze onderdeel te
houding, samen te werken. Bijvoorbeeld in het opstellen van visies
laten worden van mensen en producten. Ben: “Informatie en het
en de realisatie daarvan.”
uitwisselen en delen ervan zal in 2020 een vanzelfsprekend zijn, het
Het is voor zowel Centric als de GV Centric van belang om de
wordt een fundamenteel onderdeel van onze samenleving.”
samenwerking in de toekomst te intensiveren. Arjen Gerritsen
Vooruitlopend
van de GV: “De randvoorwaarden zijn duidelijk, de beperkte
geconfronteerd met het beschikbaar komen van nieuwe mobiele
mogelijkheden van de GV zullen we echter ook moeten
toepassingen.Ben: “Met nieuwe mobiele toepassingen worden de eerste
erkennen en wellicht daar meer op moeten sturen. De aandacht
stappen gezet naar het overal en altijd beschikbaar hebben van
voor en de rol van het bestuur van de GV moet in de komende jaren
informatie die, afkomstig uit specialistische toepassingen, over
duidelijker worden. Wat gaan we doen, waar gaan we naar toe?
meerdere kanalen zal worden verstrekt en geïntegreerd.”
Gaan we een strategische alliantie vormen?”
Daardoor ontstaan steeds meer gedistribueerde omgevingen die
daarop
zullen
we
steeds
meer
worden
in ketens en netwerken met elkaar kunnen samenwerken en communiceren. Een bakermat voor het vormen van nieuwe communities, een belangrijke ontwikkeling die in de toekomst de relatie zal bepalen tussen de overheid(sorganisaties) en burgers. Met het creëren van de elektronische overheid spelen we in op deze ontwikkelingen: elektronische dossiers en loketten staan centraal. “Het berichtenverkeer tussen overheidsorganisaties zal steeds meer op verschillende niveaus worden gerealiseerd”, verwacht Ben. “Hiervoor vormen het NUP en de NORA belangrijke uitgangspunten.”
¹ Het versmelten van mens en technologie, organisatie en technologie en samenleving en technologie.
Wim Groeneweg, waarnemend voorzitter van de GV, over het
² Het steeds meer gaan werken of handelen in ketens en netwerken.
proces van van gelopen jaar
³ Nieuwe technologie en technologische toepassingen op de schaal van atomen en moleculen.
Naar aanleiding van de presentatie werd duidelijk dat Centric een strategische sparringpartner mist. Vastgesteld werd dat de
4
Technologie waarbij gebruik wordt gemaakt van biologische mogelijkheden voor nieuwe
toepassingen, zoals genetische manipulatie.
coördinatoren of het platform I&A hierin een grotere rol kan, en misschien moet, gaan spelen.
We zijn op de goede weg, maar het kan beter! Volgens
Wicher
Venema,
ambtelijk
secretaris
van
de
Gebruikersvereniging, is het afgelopen jaar opnieuw vooruitgang geboekt op de speerpunten: Kwaliteitreleases, Testen, onderzoek Modelcontracten en realisatie van het Productbeleidboek. Dit kwam mede omdat de te bereiken resultaten van deze speerpunten voor 2008 concreet geformuleerd en gepland waren. De
speerpunten
worden
in
2009
voortgezet
en
verder
aangescherpt met de doelstellingen voor 2009. Bert van der Elst, manager van de businessunit Financiële Systemen van Centric,
Ben van Lier
gaf aan dat de focus hierbij vooral ligt op: de kwaliteit van de
meer gebruik van maken en de GV ziet het als haar verantwoorde-
producten, een verdere professionalisering van de helpdesk, en het
lijkheid om dit te stimuleren bij haar achterban. Het is daarom van
verbeteren van de communicatie voor meldingen en incidenten.
belang samen een strategie te bepalen en verdieping aan te gaan
Centric
drie
in netwerkrelaties. Niet alleen op het technische gebied, maar
punten samen met de GV concreet uit te werken. Daarnaast
ook bij het totaalbeeld van de e-overheid. Afgesproken wordt
wil Centric samen met de GV een eigen meetinstrument
dat binnen drie maanden Centric en GV Centric in DB-verband de
ontwikkelen om de klanttevredenheid te onderzoeken. Verder zal
mogelijkheden gaan onderzoeken om de samenwerking meer te
in het Productbeleidboek 2009 worden gestreefd Centric Melodies
integreren naar een hogere strategisch niveau, naar een samen-
concreet te beschrijven.
werkingspartnerschap.
gaat
iemand
aanstellen
om
bovenstaande
Tot slot overhandigt de GV het Klanttevredenheidsonderzoek 2008 officieel aan Centric.
Naar een samenwerkingspartnerschap
Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten
Centric heeft als commercieel bedrijf de ambitie op actuele
Op de Buitengewone Algemene ledenvergadering van de VNG
ontwikkelingen in te spelen. Dat de overheid de grote leveran-
is besloten een Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten
cier niet in een vroegtijdig stadium bij nieuwe ontwikkelingen
(KING) op te richten. KING wordt hét instituut dat gemeenten
betrekt, ziet Centric als gemiste kans. EGEM en KING worden als
ondersteuning biedt op het gebied van dienstverlening en de
voorbeelden genoemd.
kwaliteit van het lokale bestuur.
Wat KING in de praktijk concreet gaat betekenen voor alle partijen,
KING heeft tot doel de dienstverlening voor burgers en
kan door de aanwezigen overigens nog niet veel worden gezegd.
bedrijven op een nog hoger niveau te brengen. Met KING nemen
KING bevindt zich in de opstartfase. Wellicht is er medio 2009 meer
gemeenten daatoe het heft in eigen hand. Kernboodschap
duidelijkheid over de wijze waarop KING vorm gaat krijgen.
is dat gemeenten zélf zorgen voor kwaliteit. Zij bepalen hun
De GV heeft wel het netwerk om binnen de hogere regionen van
eigen koers in het professionaliseren van hun dienstverlening
bestuurlijk Nederland invloed uit te oefenen op nieuwe ontwikke-
en het versterken van het lokaal bestuur.
lingen en verbindingen te leggen. De kracht van de GV zit mede op
Voor meer informatie over KING verwijzen wij u naar
het bestuurlijke terrein en de netwerken binnen het politieke veld.
pagina 14.
Ook heeft zij een relatie met een brede achterban. Centric kan hier
Wim Groeneweg (links), waarnemend voorzitter van de GV, reikt bloemen uit aan toekomstig voorzitter, Arjen Gerritsen.
22 Centric Magazine | overheid januari 2009
Maarten Schenk (rechts), directeur Haags Gemeentearchief, en Karim Henkens, algemeen directeur Centric IT Solutions, tekenen de overeenkomst.
Den Haag sluit overeenkomst voor IRS4all De gemeente Den Haag en Centric hebben op
gebruikt gaat worden. Het fysiek distribueren van
19 november een overeenkomst gesloten voor
documenten door de organisatie maakt plaats voor
het integraal registratiesysteem IRS4all. Den Haag
elektronische distributie.
vervangt hiermee de huidige postregistratie-
Ten tijde van ondertekening van de overeenkomst
systemen.
is al één dienst operationeel met IRS4all en zullen
Den Haag koos na een uitvoerig selectietraject voor
volgens planning de overige diensten gefaseerd
IRS4all, dat door alle diensten binnen de gemeente
gebruik gaan maken van deze oplossing.
news
Schouwen-Duiveland kiest voor de BAG van Centric De gemeente Schouwen-Duiveland kiest voor
In het traject wordt de BAG volledig
de
en
geïmplementeerd, inclusief de aansluiting op
Key2Gebouwen van Centric. De applicatie
de LV BAG en binnengemeentelijk op DDS4all/
maakt onderdeel uit van de Suite4Basis
Key2Datadistributie. De Zeeuwse gemeente
gegevens waarin alle voor de gemeente
kiest hiermee voor een moderne, service geori-
relevante basisgegevens een plek krijgen.
ënteerde
Een belangrijke reden voor Schouwen-
(Nederlandse Overheid Referentie Architectuur)
Duiveland om voor Centric te kiezen is de
en het RSGB
goede integratiemogelijkheden met de syste-
Gemeentelijke Basisgegevens).
BAG-applicatie
men
die
biedt
Key2Adressen
bijvoorbeeld
al de
in
Key2Adressen
gebruik en met
conform
de
NORA
(Referentiemodel Stelsel van
Zo
Key2Gebouwen
mogelijkheid
werkprocesintegratie
zijn.
oplossing
het
tot
een
door
de
gemeente gebruikte vergunningensysteem.
Centric Magazine | overheid 23 januari 2009
Schouwen-Duiveland is klaar voor de omgevingsvergunning
‘Het verlenen van een vergunningaanvraa Vergunningaanvragen. Ze hebben nu nog betrekking op één taakgebied en worden vooral binnen één organisatie en één afdeling afgehandeld. Binnenkort is dat verleden tijd. Door de Wet algemene bepalingen (Wabo) maken de verschillende vergunningen plaats voor één integrale omgevingsvergunning. Voor gemeenten betekent dit een forse cultuuromslag. Een andere manier van werken. Vaststaande werkprocessen moeten op de schop. De gemeente SchouwenDuiveland had dit al snel in de smiezen. Zij hebben de organisatie zelfs al helemaal ingericht op de nieuwe omgevingsvergunning.
Hoe krijg je een gemeente zo snel mogelijk Wabo-proef? Want de invoering van de omgevingsvergunning is vooral een organisatorisch vraagstuk. De huidige vergunningprocedures op het gebied van bouw, sloop, kap, milieu, monument en bodem veranderen in principe niet.
per for mance
Maar er moet wel een extra vergunningprocedure in het werkproces ingebouwd worden. Een procedure die impact heeft op elke vergunning afzonderlijk. Schouwen-Duiveland deed dit vanuit een duidelijke visie vertelt Onno Kasse, projectleider Wabo en clustercoördinator Vergunningverlening binnen de afdeling Ruimte en Milieu van Schouwen-Duiveland. “Het verlenen van een vergunningaanvraag moet soepeler. Voor zowel de klant als de medewerker.”
Neerzetten organisatie De gemeente, met iets meer dan 34.000 inwoners, richtte zich bij het realiseren van deze doelstelling allereerst op het neerzetten van een goede organisatie. Een organisatie die ingericht is op basis van drie verschillende lagen, waardoor de gemeente optimaal kan inspelen op de integrale benadering van de omgevingsvergunning. De eerste laag vormt de frontoffice, waarin de klantenbalie als hét klantcontactcentrum, het eerste aanspreekpunt, naar de burger fungeert. In de tweede laag, de midoffice, is een dossierbalie in het leven geroepen die zorgt voor het doorverwijzen van de vergunningaanvraag naar de juiste specialist. In de derde laag, de backoffice, buigen de specialisten zich ten slotte over de aanvraag. In onderstaande drie alinea’s laten we concreet zien hoe deze drie verschillende lagen opereren en met elkaar samenwerken.
Klantenbalie In de klantenbalie komen de aanvragen binnen. “Het is het informatiepunt naar de klant”, benadrukt applicatiebeheerder Rien Tichem. “Hierbij is het heel belangrijk meteen de juiste vragen te stellen aan de klant. De inspanningen van de burger moeten tot een minimum beperkt worden. Daarnaast moet het doorspelen van de vergunningaanvraag met bijbehorende documenten naar de volgende fase, de dossierbalie, moeiteloos verlopen.”
24 Centric Magazine | overheid 24 Centric Magazine | overheid januari 2009 oktober 2008
ag moet soepeler’ Dossierbalie In de dossierbalie vinden een aantal activiteiten plaats die ervoor zorgen dat de vergunningaanvraag binnen een paar dagen bij de juiste specialisten in de backoffice terecht komt. Zo krijgen de ingediende documenten bij ontvangst een stempel en wordt meteen een dossier aangelegd. Nadat de gegevens in de computer zijn ingevoerd, komt de module OVX4all van Centric in beeld. OVX4all coördineert de aanvraag, zet de noodzakelijke acties uit bij alle betrokkenen en draagt zorg voor de bewaking en controle. Zij krijgt daarbij hulp van reeds beschikbare gegevens uit de historie van de burger. Eenvoudige aanvragen, zoals voor sloop- of lichte bouwvergunningen, kunnen daardoor direct beantwoord worden. Deze aanvragen zijn daarmee afgerond en hoeven de backoffice niet in. Bij overige vergunningaanvragen vindt de uiteindelijke toewijzing naar de juiste specialist wel altijd plaats door een fysiek persoon. “Dit is de meest cruciale fase voor de juiste voortgang in het proces”, benadrukt Rien. “Het vinden van de juiste specialist in de backoffice.”
Backoffice De backoffice. De spil waar het uiteindelijk allemaal om draait. Ruim vijftien specialisten zijn dagelijks betrokken bij het beoordelen van de vergunningaanvragen. Van wonen en bouw tot bodem en milieu. Toch heeft de gemeente lang geworsteld met de vraag waar ze de inhoudelijke kennis precies moest onderbrengen. “Doen we dit in de front- of backoffice?”, vroegen Onno en Rien zich meermaals af. Onno legt uit: “We hebben er uiteindelijk voor gekozen de fysieke,
‘De inspanningen van de burger moeten tot een minimum beperkt worden.’ inhoudelijke kennis primair in de backoffice in te zetten en zijdelings bij de front- en midoffice te betrekken. Zo is er altijd fysieke kennis aanwezig bij de dossierbalie om de routing naar de juiste specialisten in de backoffice te bepalen en rouleren de specialisten een dagdeel in de week bij de klantenbalie, in de frontoffice.” Probleem opgelost. Toch diende zich al vrij snel daarna het volgende discussiepunt aan. Want wie wordt nu dossiereigenaar als een burger meerdere vergunningen aanvraagt? Wie bewaakt de voortgang en is het aanspreekpunt voor de klant? “Daar waren we snel uit”, antwoordt Rien. “We hebben afgesproken dat elke klant één persoon toegewezen krijgt als vast aanspreekpunt, een casemanager. OVX4all moet er straks voor zorgen dat hij direct de status van alle ingediende vergunningen kan inzien. Dat is ideaal.”
Organisatie De organisatie lijkt klaar voor de Wabo, nu de processen nog. Hiervoor werd een aparte taakgroep in het leven geroepen met specialisten, applicatiemedewerkers en procesdeskundigen. De specialisten hadden als taak voor elk specifiek vergunningdomein de eigen processen opnieuw
Rien Tichem (rechts) en Onno Kasse wisten al in een vroeg stadium hoe de organisatie en bijhorende processen eruit moesten zien.
Centric Magazine | overheid 25 januari 2009
te herschrijven. De applicatiemedewerkers inventari-
Heeft de gemeente, als dat definitief is ingericht en werkt,
seerden of er op het gebied van ICT haken en ogen
nog wensen voor de toekomst? “We willen straks de klant-
zaten bij het inrichten van de nieuwe processen. En de
gerichte manier van benaderen gaan verfijnen”, antwoordt
procesdeskundigen gaven hun advies over de definitieve
Onno. “Je hebt nu te maken met verschillende paragrafen
procesinrichting.
vanuit diverse vergunningen. We willen straks één brief naar
“Alle
procedures
en
de
bijbehorende
werkwij-
zen zijn nu bij ons beschreven”, vertelt Onno. “We wisten al in een vroeg stadium hoe de organisatie en bijhorende processen eruit moesten zien.” In dezelfde periode was Centric bezig met het ontwikkelen van de module OVX4all binnen de bestaande vergunningenlijn. “Het was een ideaal plaatje om dit met elkaar te
‘Elke klant krijgt één persoon als vast aanspreekpunt.’
combineren”, vult Rien aan. Dit gebeurde via een pilottaject, die zich op dit moment in de afrondende fase bevindt.
de klant sturen waarin al deze paragrafen aan bod komen,
“De inrichting van de dossierbalie is goed verlopen”,
in plaats van drie verschillende brieven uit drie verschillende
vertelt Onno uit eerste ervaringen. “Het proces vanuit
applicaties. OVX4all moet ons helpen deze stap te maken
de frontoffice naar de dossierbalie in de midoffice kan al
door niet alleen alle verschillende soorten informatie op één
volledig digitaal geschieden. Maar de doorvertaling naar de
plaats te genereren, maar ook de brieven rechtstreeks naar
backoffice is nog niet helemaal volledig. Centric werkt
de postkamer te sturen.”
momenteel hard om dit snel voor elkaar te boksen. Dan
De energie zit nu dus vooral in het vergunningen-
loopt onze procesinrichting helemaal in pas met het
proces, maar volgens Onno zijn ook op het gebied van de
automatiseringsproces. En kunnen we er concreet mee aan
aanverwante procedures voor handhaving nog belang-
de slag.”
rijke slagen te maken. Zeker als het gaat om samenwerking tussen deze twee trajecten. “Het zou mooi zijn als we straks
Gas terug
de vergunningapplicaties aan kunnen laten sluiten op de
Als straks de doorvertaling naar de backoffice gereed is,
handhavingprocessen. Beide afdelingen gebruiken immers
neemt de gemeente even gas terug. Rien: “We willen eerst
dezelfde kaartenbak. Het is een meerwaarde als je beide
wat rendement van onze inspanningen zien, daarna kijken
processen goed kan inbouwen in je workflow.”
we pas verder. De medewerkers beginnen nu in ieder geval
Daarnaast wil de gemeente in de toekomst met OVX4all
al de meerwaarde van het systeem in te zien. Dat is een
graag aansluiten op het Geografisch Informatiesysteem. “Die
geruststellende gedachte. Ze zijn enthousiast en willen door,
noodzaak is er gewoon bij het verlenen van vergunningen. Er
dan is het jammer dat we het automatiseringstraject nog
is dus nog genoeg werk aan de winkel”, besluit Rien.
niet helemaal ingericht hebben.”
26 Centric Magazine | overheid januari 2009
2009 TRAPT AF
MET INTERESSANTE EVENEMENTEN … Jubileumcongres Gemeentelijk Inkoop Platform
Overheid & ICT
Op donderdag 22 januari organiseert het Gemeentelijk Inkoop
Traditiegetrouw is Centric ook dit jaar weer
Platform in het Triavium in Nijmegen het 10-jarig jubileumcongres.
present op de beurs voor Overheid & ICT. De
Taco Duursma, coördinator Inkoop van de gemeente Stadskanaal,
beurs vindt plaats van dinsdag 21 april tot
verzorgt hier een lezing over het automatiseren van het inkoopproces.
en met donderdag 23 april in de Jaarbeurs
U kunt zich inschrijven via: www.winadvies.nl.
Utrecht. De stand van Centric belooft tijdens
events
deze editie een spectaculaire eyecatcher te
ParkeerVak Van
dinsdag 31 maart tot en met donderdag 2 april vindt in de
worden. Binnenkort lichten wij alvast een tipje van de sluier op. Voorregistratie kan via www.overheid-en-ict.nl.
Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch de vakbeurs ParkeerVak plaats. De beurs richt zich op innovatieve en praktische parkeeroplossingen, technologische ontwikkelingen en veranderende regelgeving in de parkeerbranche. Voorregistratie kan via www.parkeervak.nl.
‘Serviceverhoging en kostenverlaging door goed samenspel’ De rijksoverheid stelt steeds hogere eisen aan de digitale dienstverlening van gemeenten. U moet non-stop de meest uiteenlopende infor-
Live interview! Doelgericht en effectief communiceren met uw burger? Beleef het eind januari met een live uitzending op de website van uw gemeente. Centric iTV Solutions licht tijdens een rechtstreekse sessie haar multimediaal communicatieconcept ‘iTV.Gemeente’ toe. Een must voor de moderne gemeente. Dit mag u niet missen, dus houd de komende tijd uw e-mail in de gaten.
#
matie en services leveren aan burgers, bedrijven en eigen medewerkers. Hoe maximaliseert u de beschikbaarheid van die diensten tegen minimale kosten? Het antwoord op deze vraag staat centraal op het seminar dat Centric samen met haar businesspartners Oracle en HP organiseert op donderdag 12 februari 2009 in Stadion Galgenwaard. Door onze krachten te bundelen, bieden we oplossingen voor betrouwbare en betaalbare service, 24 uur per dag, 7 dagen per week! Meer informatie vindt u via: www.centric.nl/evenementen.
Aanvullende info of abonnement? Mocht u meer willen weten over Centric en/of haar producten en diensten, dan kunt u met deze antwoordkaart aanvullende informatie aanvragen. Stelt u, of een van uw collega’s, het op prijs het Centric Magazine voor overheid te ontvangen, dan kunt u dat ook hieronder aangeven. o Ja, ik wil graag meer informatie over Centric o Ja, ik wil ook een abonnement o Ja, ik wil graag meer informatie over de producten en diensten op het gebied van o Belastingen o Documentaire informatievoorziening o Facilities Services o Financiën
Naam: Organisatie: Afdeling: Functie: Postadres: Postcode/Plaats:
o Geografische informatievoorziening
Bezoekadres:
o Internet en intranet
Postcode/Plaats:
o Milieu o Parkeren
Telefoon:
o Persoonsinformatievoorziening
Telefax:
o Personeel & salarissen
e-Mail:
o Post- & dossierregistratie o Publieks- en raadsinformatie o Vastgoed o Welzijn o Stroomlijning Basisgegevens
Deze bon sturen naar: Centric t.a.v. Verkoop Binnendienst Overheid Antwoordnummer 10066 2800 VB Gouda. Centric Magazine | overheid 27 januari 2009
coming to your world
21-04-2009 WWW.CENTRIC.NL