Diagnostisch instrumentarium voor motivatie-onderzoek : wat is bruikbaar in Vlaanderen?
Mark Schittekatte, PhD Testpracticum PPW VVSP -VFD - BFP
[email protected]
Met dank aan: • VVSP – -> Koen Ringoot • Vorige sprekers -> Maarten
• Binnen CLB’s: -> Annemie Bos & Walter Magez
http://www.schoolpsychologie-vvsp.be/
Op het programma… • Actualiteit ivm. psychodiagnostiek • Wat is bruikbaar voor Vlaanderen? “Q-Scan” vanuit de Commissie Psychodiagnostiek vd. BFP
• Bespreking “motivatie – instrumenten” In deze presentatie wordt het in Vlaanderen voorhanden zijnde diagnostisch instrumentarium voor motivatie-onderzoek voorgesteld en doorgelicht. De kwaliteiten worden per instrument aangestipt maar ook de tekortkomingen, zoals het ontbreken van normen gebaseerd op een Vlaamse steekproef. Ideeën voor toekomstig gericht onderzoek op dit vlak worden toegelicht.
Testpracticum PPW
• Wetenschappelijk Onderzoek – Testadaptatie WISC-III, Dyslexia Screening Test, 16PF, DAT, Tedi-Math (dyscalculie), TEA-Ch, CELF IV, 15W, Schlichting, WPPSI-III, ASEBA (CBCL), Social Responsiveness Scale (“social impairment” bij autisme), …
Heden en toekomst: WAIS-IV, BSID-III, de Klepel, WISC-V(2016)... + DIAGNOSTIEK BIJ ALLOCHTONEN (Gentse Acculturatieschaal)
• Testklas (geïnformatiseerde psychodiagnostiek) & Testotheek (750 & > 1250 “paper & pencil” testen) & Webgebaseerde testomgeving (“Ugent-testmanager”)
• Website:
http://www.testpracticum.ugent.be
http://www.testpracticum.ugent.be/
http://www.vfd-vzw.be/
VAPH -> “Intersectorale stuurgroep diagnostiek & indicatie” (Ministers Van Deurzen & Smet, 2014 “Expertisecentrum diagnostiek”)
Rondvraag in Vl. (on line)
•Info > 3000 “testgebruikers”
•uit ruim 125 centra, •over > 350 instrumenten…
17 Testdomeinen (353 tests “aangeboden”, > 150 ontbrekende)
1. Intelligentie- en Ontwikkelingstests (30, nog 10) 2. Klinische schalen (81, nog 40) 3. Aandachtstests (5, nog 10) 4. Alg. Taal-, Lees- en Spellingtests.. (34, nog 18) 5. Geheugentests (7, nog 3) 6. Motoriektests (8, nog 4) 7. Persoonlijkheidstests (48, nog 15) 8. Reken- en Wiskundetests (22, nog 8)
• • • • • • • • •
Gezins- en systeemtests (13, nog 3) Tests voor Executieve functies (6, nog 10) Tests voor Visueel-ruimtelijke perceptie (4 nog 15) Andere neuropsychologische tests (6, nog 20) Schoolvorderingentests (7, nog 5) Leerlingvolgsystemen (13, nog 5) Studeertests (7) Belangstellingstests (17) Outcome tests (effectmetingen; 8, nog 3) 8
Meest gebruikte tests..
Conclusies • Bij het in kaart brengen blijkt: – > enorme diversiteit nl. > 500 tests!!
• Kwaliteit (psychometrische kenmerken & meetpretentie) maximum acceptabel bij ¼ gehanteerde tests én kwaliteit primeert vaak niet bij de keuze van ‘n test • “Gehechtheid aan ‘oude’ tests”, verouderde persoonlijkheidstesten • “Roep” naar recente én Vlaamse normen 10 • “Foute meetlatten” ook voor “populaire” tests
Commissie Psychodiagnostiek van de Belgische Federatie van Psychologen (BFP, kwalificatie van tests) / Q Scan / “COTAB”
Q-SCAN dd. 28.2.12 (Commissie Psychodiagnostiek, BFP) • A, B,C &D -> psychometrische kwaliteiten (Vlaamse steekproef, recentheid & representativiteit van de normen, betrouwbaarheid en validiteit) • “a” Algemene intelligentietest “s” Specifieke intelligentietest (theoretische basis: CHC-model)
voor VAPH, PRODIA & RIZIV
Motivatie in onze testotheek
Gevoeligheid voor anderen Vermogen tot het hanteren van nieuwe situaties Prestatie-motivatie Negatieve faalangst Positieve faalangst Zelfbewustzijn 1993
D (Q-scan)
5 stijlen A&O Pits, 2001, D (Q-Scan)
2004
“Prestatiedoelentheorie” maar oudere conceptualisaties van prestatiebehoefte en faalangst door McClelland e.a.
B (Q-Scan)
Meet verschillen in intensiteit vd. prestatiebehoefte en faalangst
B/C
van 1996 & (“bescheiden” steekproef)
Taak
Brengt in kaart hoe een leerling omgaat met zes taken die het besluitvormingsproces, voor een studiekeuze van richting in het Hoger Onderwijs kenmerken: - oriëntatie op de keuze - exploratie van zichzelf - brede exploratie van de keuzealternatieven, - exploratie van de keuzealternatieven in de diepte - beslissingsstatus - binding aan de keuze
VCLB-service 2010
A!
Vragenlijst Keuzeontwikkelingsprofiel (KOP) via GO-CLB.be
Motivatie via CAP.. SVL, SEBO, Lassi,..
• Schoolvragenlijst – SVL – via GETLOV 1991 (Lancksweerdt) – via WAPSO 1992 (Magez)
• Studiegewoontetest Einde BasisOnderwijs, SEBO, 1990, met o.a. een typologie opgebouwd volgens de samenhang tussen intelligentie, schoolresultaten en studiehouding (SEBO) • Lassi (Learning and Study Strategies Inventory; oorspronkelijke versie Weinstein, Palmer & Schulte, 1987; Nederlandstalige bewerking door Lacante & Lens, 1999)
•In de eerste plaats wordt de werkhouding van de leerling onderzocht. Deze motivatie (MOT) ten opzichte van het schoolwerk wordt getoetst aan de hand van leertaakgerichtheid (LG), concentratie in de klas (CK) en de huiswerkattitude (HA). Inzicht over het welbevinden of de sociaal-emotionele houding (WELB) ten opzichte van het schoolleven, wordt verkregen door vragen met betrekking tot plezier op school (PS), het sociaal aanvaard voelen van de leerling (SA) en de relatie met leerkrachten (RL). •Het zelfvertrouwen (ZELF)van de leerling wordt gemeten aan de hand van uitdrukkingsvaardigheid (UV), zelfvertrouwen bij het maken van proefwerken (ZP) en sociale vaardigheid (SV). Aanvullend zijn er 3 controle-schalen om inzicht te geven in de wijze waarop de leerling op de stelling heeft gereageerd en welke gevolgen dit kan hebben voor de uitslagen en de interpretatie ervan. Hierbij wordt bekeken hoeveel vragen de leerling heeft overgeslagen (GA), hoeveel vragen de leerling met ‘weet niet' heeft beantwoord (WN) en in hoeverre de leerling de neiging heeft zichzelf in een (onrealistisch) gunstig daglicht te stellen (SW - sociale wenselijkheid). •De volledige vorm van de Schoolvragenlijst bestaat uit 160 stellingen.
“Toetsingsinstrument voor het verkrijgen van inzicht in leerlingen op school, geschikt voor begeleiding en advies” Concepten: attitude en leertaakgerichtheid “Motivatie” manifesteert zich zo..
•Nederlandstalige bewerking door Lacante & Lens, 1999)
De SAQI meet: •Algehele aanpassing aan school •Controlemetingen •ontwijkende antwoorden •tegenstrijdige antwoorden •sociale wenselijkheid •Motivatie •leertaakgerichtheid •concentratie in de klas •huiswerkattitude •Welbevinden •plezier op school •sociaal aanvaard voelen •relatie met de leerkrachten •Zelfvertrouwen •sociale vaardigheid •uitdrukkingsvaardigheid •zelfvertrouwen bij proefwerken •Pesten •kansschatting op pesten en gepest worden
Via vorige sprekers.. http://selfdeterminationtheory.org/questionnaires
Handboek Diagnostiek in de leerlingenbegeleiding (Garant, 2007)
Hoofdstuk 8: Motivatie in de klas Maarten Van Steenkiste, Willy Lens, Vincent Donche & Peter van Petegem (a.o. multi-informant metingen??)
Hoofdstuk 15: Allochtone leerlingen Fons van de Vijver, Johnny Fontaine en Mark Schittekatte
Zelfdeterminatietheorie
Als collectieve screener én voor individuele diagnostiek
Prestatiedoelentheorie
Zelf Regulatie Vragenlijst - Leren In de meeste studies tot op heden hebben we vier verschillende motivatietypes gemeten, namelijk (a) externe regulatie/ externe verplichting (b) geïntrojecteerde regulatie/ interne verplichting (c) geïdentificeerde regulatie/ persoonlijk belang (d) intrinsieke motivatie / plezier. (extra) amotivatie Deze vragenlijst bevat 4 items per motivatietype. De verschillende vragen staan geordend per regulatietype, maar ze kunnen best door elkaar gemengd worden bij de afname.
LEMO: een instrument voor feedback over leren en motivatie Met normscores van professionele bachelorstudenten die slagen in het eerste jaar..
Conclusie “motivatie-instrumentarium”
Momenteel ‘n“labyrint” in Vlaanderen voor classificerende diagnostiek, maar de “uitweg” via ZDT in zicht… nl. toekomst-plannen via CLB’s… => een oproep tot medewerking..!! => Tijd voor actie…ook via VVSP!
Dank u voor uw aandacht..! Vragen ?? (
[email protected])
Wie ASO doet in Vl kan hoger onderwijs aan qua cognitieve inhoud..
Het is persoonlijkheid & motivatie die het verschil maken tussen slagen en niet-slagen!!!
Introvert Consciëntieus & Neurotisch..
