Dia 1
___________________________________ ___________________________________ E-therapie bij somberheid, angst en vermoeidheid na hoofd hals tumoren
___________________________________
Presentatie voor landelijke bijeenkomst paramedische werkgroep hoofd-hals oncologie
___________________________________
Dr. Marije van der Lee 30 januari 2015
___________________________________
___________________________________ ___________________________________
Dia 2
___________________________________ Programma •
Een korte oefening
•
Het Helen Dowling Instituut (HDI)?
•
Somberheid, angst, vermoeidheid na hoofd-hals oncologie: Wat doe je eraan?
•
(Internet)therapie mindermoebijkanker minderangstbijkanker Hoe ziet het eruit? Hoe werkt het? Resultaten
• •
Onderzoek Fitter na Kanker, CAREST, Bemind Nog meer e-health
•
Ruimte voor vragen
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 3
___________________________________ Missie van het Helen Dowling Instituut Mensen met kanker en hun naasten helpen de ziekte emotioneel te verwerken
Door specialistische psychologische zorg (ruim 1000 nieuwe aanmeldingen per jaar), wetenschappelijke onderzoek en scholing Bilthoven, Arnhem, Groesbeek en online…..
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 4
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 5
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 6
___________________________________ Uit EORTC oz de Graeff ea lange termijn gevolgen hoofdhals tumoren
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Vermoeidheid, pijn, slikproblemen
___________________________________ ___________________________________
Dia 7
___________________________________ Depressie heeft negatieve invloed op verschillende kvl uitkomsten en hangt samen met angst en vermoeidheid
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
J Consult Clin Psychol. Apr 2013; 81(2): 299–317.
Cochrane 2013: nog geen onderzoek met screening op pt die last hebben
___________________________________ ___________________________________
Dia 8
___________________________________ Denk ook aan PTSS en specifieke angst voor terugkeer van kanker
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Kangas PTSS 22% na 6 mnd, 14% na 12 mnd
RCT versus usual care nurse led CGT interventie Fear of Recurrence: sign verschil FoR
Dia 9
___________________________________ ___________________________________
___________________________________ Vermoeidheid/somberheid
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Hoe kun je helpen?
Signaleren! Zonodig verwijzen nr (huis)arts, geef psycho-educatie over leefstijl:alcohol, bewegen, dagnacht ritme. Biedt perspectief: er is iets aan te doen!
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 10
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 11
___________________________________ Keuze voor online begeleiding •
• • •
prettig om aan problemen te kunnen werken op elk moment van de dag of nacht, in plaats van te moeten wachten op een afspraak waar ik mijn therapeut zie 55 % ik woon ver weg van een instelling die hulp aan kankerpatiënten biedt 29 % ik ben niet of nauwelijks in staat om te reizen 23 % Voor hoofd-hals geldt ook als voordeel dat ze niet hoeven praten, maar kunnen schrijven
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 12
Dit is nou precies wat ik zoek! Wat goed zeg.
___________________________________
Wij doen verschillende internettherapie projecten en onderzoeken ook de kosteneffectiviteit!
___________________________________ ___________________________________
Nou maar hopen dat het ook kosteneffectief blijkt en dat we mensen kunnen blijven helpen bij de verwerking
Ja hmm hmm… ja
___________________________________ ___________________________________
Hoe zou dat nou zitten met de therapeutische relatie dan?
___________________________________ ___________________________________
Dia 13
___________________________________ Hoe ziet de online therapie eruit? •
telefonische intake, daarna alle opdrachten en contact online tot en met evaluatie
•
individueel
• •
8 sessies verdeeld over tien weken wekelijks nieuwe reader, oefeningen (mp3), opdrachten en dagboek
•
persoonlijke wekelijkse feedback therapeut
• •
6 d/wk oefeningen half uur
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
vergoeding via de basisverzekering bij DSM classificatie
___________________________________ ___________________________________
Dia 14
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ 919536
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 15
___________________________________ Vermoeidheid voor, bij en na kanker kan door verschillende zaken worden veroorzaakt en in stand gehouden
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 16
___________________________________ Internettherapie bij kanker
___________________________________
www.mindermoebijkanker.nl www.minderangstbijkanker.nl
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 17
___________________________________ Resultaten •
Vermoeidheid neemt significant af (-13 op de CIS)
• •
Somberheid neemt significant af (15-10 HADS) Kwaliteit van leven van 5,3 naar 7,1
•
Meer uitval dan bij face to face groepen
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 18
___________________________________ Wat heeft de therapie je gebracht? De therapie heeft me doen inzien dat ik met mijn eigen gedachten een andere gemoedstoestand te weeg kan brengen. En dat ik met de ontspanningsoefeningen echt ontspannen kan raken. Verder nog een paar belangrijke inzichten zoals gedachten zijn niet altijd feiten , helpende en niet helpende gedachten, leren doseren, dingen met aandacht doen. Ik ga me de oefeningen door want ik merk dat als ik het niet doe ik me minder voel. Kijk naar de doelen die je in de intake hebt opgeschreven en ga na of je je doelen hebt bereikt, of niet. Ik kan veel beter nee zeggen zonder schuldgevoel daarover of zonder me een patient te voelen.
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 19
___________________________________ Resultaten •
Rapportcijfer : 8,4
•
98% zou het anderen aanraden
•
95% zegt dat e-therapie heeft geholpen om beter met de vermoeidheid om te gaan
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 20
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 21
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 22
Citaten cliënten • • •
“Zoals ook al gezegd aan het eind van de therapie, ik ben mijn bedrijfsarts erg dankbaar voor de doorverwijzing! Dit heb ik hem ook al persoonlijk verteld.” “Het heeft mij veel gebracht, ik ben weer 75% aan het werk!! Met veel plezier.” “Ga door met het verder ontwikkelen van deze online therapie!! Het is geweldig wat jullie doen!!! Dank jullie wel!”
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 23
___________________________________ ___________________________________ In samenwerking met Prof. dr. Anne Speckens van het Radboud Centrum voor Mindfulness Cost-effectiveness of Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) in cancer patients Onderzoekers op dit project zijn:
___________________________________ ___________________________________
Else Bisseling & Felix Compen
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 24
CAREST Kosten-effectiviteit online zelfhulp minder angst voor terugkeer van kanker Sanne van Helmondt onderzoekt en implementeert
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 25
___________________________________ Zijn er vragen? Bedankt voor uw aandacht.
Bilthoven A Professor Bronkhorstlaan 20 3723 MB Bilthoven T 030 252 40 20
Groesbeek A Nijmeegsebaan 27 6561 KE Groesbeek T 024 684 36 20 Arnhem A Eusebiusbuitensingel 34 6828 HW Arnhem T 024 684 36 20
E
[email protected] I www.hdi.nl
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 26
Vragen? Of ideeen voor onderzoek?
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
Dia 27
Results from clinical practice Compared to results previous study
Online MBCT n= 209
Face-to-face n= 54
Wait-list n= 23
Fatigue severity at start 45.2 (6.4) 47.4 (6.3)
47.4 (6.7)
Fatigue severity posttreatment 33.2 (11.0) 37.1 (10.2)
43.7 (8.9)
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
depressie in dehand werken
Dia 28
few studies of HNC-related posttraumatic stress disorder In three studies based upon the same longitudinal data set, Kangas and colleagues (2005a, 2005b, 2005c) reported that twenty-two percent of HNC patients met criteria for PTSD six months postdiagnosis. At one-year postdiagnosis, PTSD was present in fourteen percent of patients (Kangas, Henry, & Bryant, 2005b).
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________
The Laryngoscope Volume 110, Issue 1, pages 98-106, 2 JAN 2009 DOI: 10.1097/00005537-200001000-00018 http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1097/00005537-200001000-00018/full#fig2
___________________________________