COMITE BELGE D’AIDE AUX REFUGIES
BELGISCH COMITE VOOR HULP AAN VLUCHTELINGEN
C.B.A.R. ASBL
B.C.H.V. vzw
Aan de Heer F. GEYSEN & Mevrouw E. VANDORPE Dienst Vreemdelingenzaken - Cel Dublin DRINGEND per fax: 02/274.66.80 en per mail kopie naar dhr. X, zijn advocaat en zijn sociaal werker
Brussel, 23 mei 2011, O. ref.: RW5160 U. ref.: DVZ x.xxx.xxx Betreft:
dhr. X – toepassing Dublin II-Verordening
Geachte Heer Geysen, Geachte Mevrouw Vandorpe
Met voorliggend schrijven wil het BCHV u verzoeken bij de beoordeling van het ‘Dublinaspect’ van de asielaanvraag van de heer X, geboren op x xxx 1961 in Toelkarem (Westelijke Jordaanoever), van onbepaalde nationaliteit (Palestijnse origine), een aantal elementen in overweging te nemen die pleiten voor de verdere behandeling van zijn asielaanvraag in België. De heer X vluchtte in 1967, ten gevolge van de Israëlische inname van de Westelijke Jordaanoever tijdens de Zesdaagse Oorlog, met zijn familie via Jordanië naar Libanon. In oktober 2009 wordt hij in Hongarije aangehouden, zijn vingerafdrukken worden genomen en wordt er gedurende vele maanden vastgehouden en vernederend behandeld en medische zorgen ontzegd. Na zijn vrijlating vertrekt hij in juni 2010 naar Syrië, waar hij meerdere maanden verblijft. Van daaruit vlucht hij opnieuw naar de EU, naar België ditmaal, waar zijn zoon inmiddels verblijft en asiel heeft aangevraagd en hij op zijn beurt op x xxx 2011 asiel aanvraagt.
Rue Defacqzstraat 1, bte 10 1000 Bruxelles / Brussel
E-mail :
[email protected]
Tel. 02 / 537 82 20 Fax 02 / 537 89 82
Le CBAR bénéficie du soutien de l’UNHCR, de Fedasil, du Fonds d’Impulsion et du Fonds Européen pour les Réfugiés Het BCHV geniet de steun van het UNHCR, Fedasil, het Impulsfonds en het Europees Fonds voor de Vluchtelingen
COMITE BELGE D’AIDE AUX REFUGIES
BELGISCH COMITE VOOR HULP AAN VLUCHTELINGEN
C.B.A.R. ASBL
B.C.H.V. vzw
In april 2011 verzochten uw diensten de Hongaarse autoriteiten om de heer X over te nemen en telefonisch bevestigde u dat zij zich daartoe reeds akkoord verklaarden. Toch meent het BCHV dat het niet aangewezen een transfer naar Hongarije uit te voeren, maar er daarentegen wettelijke gronden zijn opdat DVZ de verantwoordelijkheid voor de behandeling asielaanvraag door België zou aanvaarden – meerbepaald de volgende drie redenen:
1. de heer X heeft meer dan drie maand buiten de EU verbeleven alvorens naar België te komen De heer X heeft een viertal stukken neergelegd waaruit een verblijf in Syrië blijkt minstens van september 2010 tot januari 2011: een huurcontract, een doktersvoorschrift, een inschrijving voor een mobiele telefooncontract en een aankoopbewijs. De Hongaarse migratie- en asielinstanties kunnen dit vanzelfsprekend niet verifiëren en hebben bijgevolg het overnameverzoek aanvaard. De DVZ dient daarentegen wel rekening te houden met de neergelegde stukken en bijgevolg vast te stellen dat de heer X na zijn verblijf in Hongarije gedurende meer dan drie maanden het grondgebied van de EU-lidstaten verlaten heeft. Artikel 16.3 van de Dublin II-Verordening voorziet dat in dergelijk geval de overnameverplichting door Hongarije vervalt. Bijgevolg is België verantwoordelijk geworden voor de behandeling van de asielaanvraag.
2. de zoon van de heer X heeft een lopende asielprocedure in België (B) X, de 21-jarige zoon van dhr. X vroeg op x xxx 2010 asiel aan in België (DVZ nr. x.xxx.xxx). Zijn aanvraag is momenteel nog steeds in behandeling bij het CGVS. Als Palestijn uit Libanon maakt hij goede kans op erkenning. De huidige vaste rechtspraak van de RvV gaat namelijk uit van een onmogelijke terugkeer naar Libanon van Palestijnse vluchtelingen (t.g.v. de conflicten van 1948 en 1967 en hun descendenten) en erkent hun vluchtelingenstatuut.1 De humanitaire clausule zoals voorzien in artikel 15 van de Dublin II-Verordening is voorzien om in dergelijke gevallen familieleden te herenigen door hun asielaanvragen in eenzelfde EU-lidstaat te behandelen. Het BCHV verzoekt de DVZ voor de heer X toepassing
1
vb. Nederlandstalig en Franstalig: RvV arrest nr. 37.912 van 20 januari 2010 & CCE arrêt n° 52951 van 13 december 2010 Rue Defacqzstraat 1, bte 10 1000 Bruxelles / Brussel
E-mail :
[email protected]
Tel. 02 / 537 82 20 Fax 02 / 537 89 82
Le CBAR bénéficie du soutien de l’UNHCR, de Fedasil, du Fonds d’Impulsion et du Fonds Européen pour les Réfugiés Het BCHV geniet de steun van het UNHCR, Fedasil, het Impulsfonds en het Europees Fonds voor de Vluchtelingen
COMITE BELGE D’AIDE AUX REFUGIES
BELGISCH COMITE VOOR HULP AAN VLUCHTELINGEN
C.B.A.R. ASBL
B.C.H.V. vzw
te maken van deze humanitaire clausule door zijn asielaanvraag ten gronde in België te doen behandelen.
3. de heer X lijdt aan een potentieel ernstige medische aandoening en riskeert een onmenselijke of vernederende behandeling in Hongarije De heer X leidt aan het Syndroom van Arnold, een hersenaandoening die mogelijks een chirurgische ingreep vereist en waardoor hij momenteel ernstige pijn lijdt. Hij hoort dan ook als een bijzonder kwetsbaar persoon behandeld te worden door de asielinstanties. Zijn advocaat heeft het voornemen een regularisatie van zijn verblijfsstatuut om medische redenen aan te vragen o.b.v. artikel 9ter Vreemdelingenwet, maar het is voorlopig nog wachten op een doktersattest. Uit recente algemeen toegankelijke informatie door gespecialiseerde vluchtelingenorganisaties als het Hungarian Helsinki Committee (HHC) blijkt dat er een toenemend risico van onmenselijke behandeling voor asielzoekers in het algemeen en kwetsbare personen in het bijzonder is in Hongarije. Zo is er sprake van een veralgemeende en quasi-automatische detentie van asielzoekers en een onnodig streng regime in de detentiecentra: “the Ministry of Justice and Law Enforcement decided in April 2010 that […] alien policing detention should be ordered for asylum seekers as a rule in general.” 2 De medische voorzieningen zijn gebrekkig en in het algemeen ontbreekt een aangepaste behandeling van kwetsbare personen: “As a major shortcoming, the Hungarian alien policing legislation does not set forth differentiated rules applying for vulnerable persons with specific needs in alien policing detention.” 3 Bovendien is het regime door een wetswijziging sinds eind 2010 nog verstrengd: er nu voorzien in een detentie van asielzoekers tot twaalf maand.4 Voor asielzoekers die in het kader van de Dublinreglementering overgenomen worden, is zelfs voorzien in een automatische detentie.5 Kortom er zijn ernstige indicaties van een onmenselijke en vernederende behandeling van asielzoekers en de heer X zal ondanks zijn kwetsbare profiel zeker vastgehouden worden ondanks het feit dat zijn asielaanvraag nog nooit ten gronde behandeld werd. 2
HHC, Stuck in Jail – Immigration detention in Hungaru (2010): http://helsinki.hu/dokumentum/HHC%20immigration%20detention_ENG_final.pdf, blz. 4 3 Idem, blz. 7-10 & zie ook voetnoot 6 4 Idem, blz. 5 5 Idem, blz. 14 (in een bevestiging door de Hongaarse Nationale Politie) Rue Defacqzstraat 1, bte 10 1000 Bruxelles / Brussel
E-mail :
[email protected]
Tel. 02 / 537 82 20 Fax 02 / 537 89 82
Le CBAR bénéficie du soutien de l’UNHCR, de Fedasil, du Fonds d’Impulsion et du Fonds Européen pour les Réfugiés Het BCHV geniet de steun van het UNHCR, Fedasil, het Impulsfonds en het Europees Fonds voor de Vluchtelingen
COMITE BELGE D’AIDE AUX REFUGIES
BELGISCH COMITE VOOR HULP AAN VLUCHTELINGEN
C.B.A.R. ASBL
B.C.H.V. vzw
“All the reports suggest that the reception system in Hungary is not respecting the EU rules, especially when it comes to systematic detention, and in certain cases the treatment can amount to a violation of the human rights of the people seeking international protection.” 6 In het geval dergelijke ‘reliable sources’ getuigen van ‘practices resorted to or tolerated by the authorities which are manifestly contrary to the principles of the Convention’ kan de nationale overheid zich – volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in zijn principearrest M.S.S. tegen België en Grienkenland – niet zondermeer beroepen op het algemeen vertrouwensbeginsel ten opzichte van een andere lidstaat. De DVZ moet daarentegen eerst in concreto nagaan hoe Hongarije zijn internationale verplichtingen en EUrichtlijnen i.v.m. opvang van asielzoekers en de asielprocedure in de praktijk brengt en individuele garanties eisen.7 De hierboven aangehaalde specifieke informatie wijst erop dat Hongarije hier onvoldoende aan tegemoet komt en daardoor mogelijks artikel 3 EVRM schendt. Daarnaast is er de laatste jaren in België bij de RvV een jurisprudentie ontwikkeld die een erg brede bescherming biedt aan Palestijnse vluchtelingen afkomstig uit Libanon en hun vluchtelingenstatus makkelijk erkent.8 Bij een terugkeer naar Hongarije is de kans erg groot dat hij geen erkenning krijgt en de autoriteiten bijgevolg zullen proberen hem terug te sturen naar Libanon of de Palestijnse Gebieden. In dat geval zou België volgens het EHRM medeverantwoordelijk geacht kunnen worden voor een refoulement naar een land waar hij terecht een onmenselijke behandeling vreest (het zgn. chain-refoulement), en bijgevolg medeverantwoordelijk voor een schending van artikel 3 EVRM.9 Dit risico is des te groter geworden nu de toegang tot de procedure bij opeenvolgende asielaanvragen in Hongarije streng ingeperkt is sinds de wetswijziging in december 2010: dat is betalend geworden en de nieuwe asielaanvraag werkt niet meer opschortend. In het geval van de heer X zouden de Hongaarse migratiediensten kunnen overgaan tot een
6
ECRE, Overview of Detention and Reception Conditions in the EU Member States, 19 mei 2011 (nog ongepubliceerde, voorlopige versie); reactie Gabor GYULAI van HHC in een interne e-mail, 23 mei 2011 (ongepubliceerd): “Since our ‘Stuck in jail’ report the “temporary” jails have been closed down and now there are five detention places in the country: […] The detention regime has become less strict […]. At the same time, there are more and more reports on illtreatment and racist, humiliating treatment by guards mostly in the largest jail of Nyírbátor. Many other problems we referred to in our latest report (insufficient alimentation and health care, detention as a quasiautomatic measure, misuse of tranquillisers, etc.) are still present.” Ook in rapporten van het Europese Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT) aan de Hongaarse regering werd reeds melding gemaakt van klachten over onmenselijke behandeling: http://www.cpt.coe.int/en/states/hun.htm 7 EHRM, arrest M.S.S. v. Belgium and Greece, 21 januari 2011, randnrs. 353, 354 en 359 8 zie voetnoot 1 9 EHRM, arrest M.S.S., randnr. 342 (arrest T.I.) Rue Defacqzstraat 1, bte 10 1000 Bruxelles / Brussel
E-mail :
[email protected]
Tel. 02 / 537 82 20 Fax 02 / 537 89 82
Le CBAR bénéficie du soutien de l’UNHCR, de Fedasil, du Fonds d’Impulsion et du Fonds Européen pour les Réfugiés Het BCHV geniet de steun van het UNHCR, Fedasil, het Impulsfonds en het Europees Fonds voor de Vluchtelingen
COMITE BELGE D’AIDE AUX REFUGIES
BELGISCH COMITE VOOR HULP AAN VLUCHTELINGEN
C.B.A.R. ASBL
B.C.H.V. vzw
gedwongen repatriëring zonder ooit zijn asielaanvraag ten gronde behandeld te hebben in het geval ze zijn eerste aanvraag als afgehandeld beschouwen.10 Er is dus een duidelijk potentieel risico op een schending van artikel 3 EVRM door de Hongaarse overheid bij de opvang van asielzoekers en de behandeling van hun asielaanvragen. De Belgische instanties zouden hieraan medeverantwoordelijk kunnen worden in geval van een transfer van de heer X aan Hongarije. Het lijkt aangewezen dit te vermijden door de soevereiniteitsclausule toe te passen en zijn asielaanvraag in België door het CGVS ten gronde te laten behandelen, zoals voorzien in artikel 3.2 van de Dublin IIVerordening.
Samenvattend meent het BCHV dat de uiteengezette redenen volstaan als argument voor de DVZ om niet verder aan te dringen op een overname van de heer X door Hongarije en om zijn asielaanvraag over te maken aan het CGVS om ten gronde beoordeeld te worden.
De heer X wenst evenwel te benadrukken dat in het geval de DVZ alsnog zou beslissen vast te houden aan de verdere uitvoering van de Dublinprocedure, hij absoluut wil vermijden een dwangprocedure met detentie te moeten ondergaan. Hij verkiest in dergelijk geval te opteren voor een georganiseerde transfer.
Wij danken u voor de aandacht die u aan dit schrijven zult willen besteden.
Hoogachtend en met vriendelijke groeten,
Ruben Wissing Jurist BCHV
10
e-mail van Grusa MATEVZIC van HHC, 10 maart 2011: "Since 24 December 2010 we have a new asylum legislation in force and according to the new legislation subsequent asylum applications are no longer free of charge and no longer have a suspensive effect, which means that asylum seekers can be expelled before the decision in their asylum case is issued. Therefore if your client really asked for asylum in Hungary before, he is now at risk that his second application will not have a suspensive effect.” Rue Defacqzstraat 1, bte 10 1000 Bruxelles / Brussel
E-mail :
[email protected]
Tel. 02 / 537 82 20 Fax 02 / 537 89 82
Le CBAR bénéficie du soutien de l’UNHCR, de Fedasil, du Fonds d’Impulsion et du Fonds Européen pour les Réfugiés Het BCHV geniet de steun van het UNHCR, Fedasil, het Impulsfonds en het Europees Fonds voor de Vluchtelingen
