Deze versie is een print van de website. 2 maart 2006 is gepubliceerd. jaarverslag.deltalloydgroep.com, die op

13/3/06

Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006.

Deze versie is een print van de website jaarverslag.deltalloydgroep.com, die op 2 maart 2006 is gepubliceerd

Deze versie is een print van de website jaarversag.deltalloydgroep.com, die op 2 maart 2006 is gepubliceerd

1/138

13/3/06


Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 1 Delta Lloyd Groep Als klanten servicegerichte financiële dienstverlener biedt Delta Lloyd Groep haar klanten zekerheid, zowel door het verzekeren van risico's en inkomen als door vermogensvorming. Onder de sterke merknamen Delta Lloyd, OHRA en ABN AMRO Verzekeringen biedt Delta Lloyd Groep een breed assortiment producten en diensten, van eenvoudige spaarproducten tot complexe pensioenen verzekeringsproducten en financiële planning, via het distributiekanaal dat de klant zelf kiest. Delta Lloyd in Nederland werkt daarbij intensief en exclusief samen met het onafhankelijke assurantie-intermediair. OHRA richt zich rechtstreeks op de particuliere en zakelijke klant, in toenemende mate via internet. ABN AMRO Verzekeringen bedient haar klanten via het uitgebreide distributienetwerk van ABN AMRO Bank. Naast het Nederlandse verzekeringsbedrijf heeft Delta Lloyd Groep onder meer een vermogensbeheerdivisie, een bankengroep, en een divisie in Duitsland en in België. In totaal werken er bij Delta Lloyd Groep circa 6.500 mensen op fulltime basis. Delta Lloyd Groep kiest ervoor een sociaal en maatschappelijk betrokken financiële dienstverlener te zijn, die een duidelijke bijdrage levert aan de ontwikkeling en de welvaart van de samenleving. In de praktijk betekent dat een voortdurend zoeken naar een goede balans tussen ondernemersgeest en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het maakt Delta Lloyd Groep tot een toegankelijke organisatie, die haar verantwoordelijkheid niet uit de weg gaat.

Missie Delta Lloyd Groep is een toegankelijke financiële dienstverlener die vanuit integer ondernemerschap bouwt aan een zekere toekomst voor en met haar stakeholders.

1.1 Bouwen aan een zekere toekomst Als verzekeraar met een geschiedenis die twee eeuwen teruggaat, kan Delta Lloyd Groep zich terecht beroepen op bewezen continuïteit en betrouwbaarheid. Financiële degelijkheid heeft door de hele geschiedenis van de onderneming heen voorop gestaan. Delta Lloyd Groep heeft haar wortels in een van de oudste levensverzekeraars op het vasteland van Europa, de in 1807 in Amsterdam opgerichte Hollandsche Societeit van Levensverzekeringen. Deze voorouder was een van de allereerste levensverzekeringsmaatschappijen die geen speculatieve premies hanteerden, maar premietabellen opstelden op wetenschappelijk gebaseerde risicoberekeningen. Door een duidelijke focus op de lange termijn en een door de jaren heen consistent uitgevoerde strategie groeit uit deze 19-eeuwse Hollandsche Societeit van Levensverzekeringen gestaag de huidige brede financiële dienstverlener Delta Lloyd Groep, niet alleen door autonome groei maar ook door samenwerkingen, fusies en overnames.

Verbreding In 1967 gaat de Hollandsche Societeit onder de naam Delta samenwerken met Amstleven, de Amsterdamse Maatschappij van Levensverzekeringen NV, opgericht in 1892. Met deze bundeling van krachten versterken beide ondernemingen hun positie in de Nederlandse verzekerings- en beleggingsmarkten aanzienlijk. Twee jaar later, in 1969, zorgt een fusie tussen Delta en Nedlloyd voor verdere versterking, en ook voor een verbreding van het aanbod met schadeverzekeringen. Het nieuwe, beursgenoteerde bedrijf Delta Lloyd NV is actief op de Nederlandse markt en werkt via assurantieadviseurs. In de nationale en internationale verzekeringswereld wordt begin jaren zeventig de concurrentie steeds sterker en het goed renderende Delta Lloyd vormt een aantrekkelijke partner binnen deze markt. In 1973 neemt het Britse Commercial Union, een grote verzekeraar met een uitgebreid internationaal netwerk, de aandelen over. Voor Delta Lloyd biedt dit kansen, het concern blijft onder de eigen merknaam en volledig zelfstandig opereren op de Nederlandse markt. Na een aantal fusies heet de belangrijkste aandeelhouder van de Groep sinds de zomer van 2002 Aviva plc. Dit vooral in Europa toonaangevende concern heeft wereldwijd activiteiten en biedt werk aan ruim 60.000 mensen.

Distributiekracht In het laatste decennium van de twintigste eeuw zet Delta Lloyd een heldere nieuwe koers uit. Als middelgrote verzekeraar met slechts één distributiekanaal, het assurantie-intermediair, wil Delta Lloyd zich ontwikkelen naar een bedrijf met een toppositie op de markt. De inzet: versterken van de distributiekracht door meerdere kanalen in te zetten en creëren van een grotere afzetmarkt. Vooral het verbeteren van de toegang tot de klant ziet Delta Lloyd als de bepalende factor voor succes op de verzekeringsmarkt. In Nederland fuseert Delta Lloyd in 1999 met NUTS OHRA Beheer, en daarmee haalt het concern een direct writer in huis. Bovendien brengen zowel NUTS als OHRA een grote zorgportefeuille in. Door deze fusie heeft Stichting Nuts Ohra een belang van acht procent in Delta Lloyd Groep, Aviva heeft hiermee een belang van 92 procent. In 2003 sluit Delta Lloyd met ABN AMRO Bank een joint venture, waarmee Delta Lloyd een meerderheidsbelang krijgt van 51 procent in ABN AMRO Verzekeringen. De joint venture krijgt het exclusieve recht op de verkoop van verzekeringsproducten via het distributienetwerk van ABN AMRO Bank in Nederland. Klanten in Nederland worden nu bediend via drie distributiekanalen en drie daaraan gelieerde merken: het merk Delta Lloyd via de onafhankelijke assurantieadviseurs, OHRA via het directe kanaal en ABN AMRO Verzekeringen via de Nederlandse kantoren van ABN AMRO Bank.

België en Duitsland Van een buitenlandse bank koopt Delta Lloyd begin jaren negentig een vestiging in Nederland, die onder de naam Delta Lloyd Bank wordt voortgezet. Daarnaast breidt Delta Lloyd haar aandachtsgebied uit naar het buitenland. In Duitsland neemt het bedrijf onder meer Berlinische Lebensversicherung en Gries & Heissel Bankiers over; samen met Delta Lloyd Investment Managers vormt dit Delta Lloyd Deutschland. In België weet het in 2001 uit enkele kleinere maatschappijen nieuw gevormde Delta Lloyd Life in enkele jaren een topachtpositie in de lokale levenmarkt te bereiken. Naast het goed benutten van de belangrijke makelaarsdistributie is een groot deel van dit succes te danken aan het gelijktijdig creëren van een sterk distributiebedrijf in de vorm van Delta Lloyd Bank. Deze beschikt in België over een middelgroot

2/138

13/3/06


bankkantorennetwerk, opgebouwd door een fusie tussen de Bankunie, de Bank Limburg en de Bank Nagelmackers 1747.

Toonaangevend Aan het begin van de 21ste eeuw is de Amsterdamse levensverzekeraar uit 1807 zo uitgegroeid tot een internationale financiële dienstverlener met focus op Noordwest-Europa, een samenhangend concern met verschillende, elkaar ondersteunende activiteiten, met drie sterke merken en drie verschillende distributiekanalen. Daarmee is Delta Lloyd Groep ontstaan: een full service financiële dienstverlener, met een breed assortiment producten en diensten, aangeboden via het distributiekanaal dat de particuliere of zakelijke klant zelf kiest. Met haar multichannel en multilabel strategie heeft Delta Lloyd Groep zich stevig in de kopgroep van Nederlandse verzekeraars geplaatst. In Duitsland zijn de eerste succesvolle stappen gezet op een veelbelovende markt, evenals in België. De komende jaren, zo ambieert het concern, zal Delta Lloyd Groep zich ook in deze landen snel verder ontwikkelen tot een van de toonaangevende financiële dienstverleners.

1.2 Organisatie De organisatie van Delta Lloyd Groep per 01.01.2006

1.2.1 Organigram De organisatie van Delta Lloyd Groep per 01.01.2006

1.2.2 Commissarissen en Bestuur

3/138

13/3/06


Raad van Commissarissen Drs. J.A.N. (Jacques) van Dijk, voorzitter Mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg, plaatsvervangend voorzitter C.P.J. (Peter) Appeldoorn Drs. P.G. (Pamela) Boumeester Drs. H.C. (Caspar) Broeksma R. (Richard) Harvey BSC FIA Drs. R.H.P.W. (René) Kottman Ph.G. (Philip) Scott FIA Mr. drs. M.H.M. (Marcel) Smits RA

Raad van Bestuur Drs. N.W. (Niek) Hoek, voorzitter Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok P.K. (Paul) Medendorp

Curriculum vitae Raad van Commissarissen Drs. J.A.N. (Jacques) van Dijk Voorzitter BEROEP/HOOFDFUNCTIE Gepensioneerd VOORHEEN Lid Raad van Bestuur van Sara Lee/DE NV Senior Vice President Sara Lee Corporation COMMISSARIATEN Voorzitter Laurus NV President CV Verenigde Bloemenveilingen Aalsmeer Voorzitter Transavia Airlines BENOEMD 1993 GEBOORTEJAAR 1938 NATIONALITEIT Nederlandse

Mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg Plaatsvervangend voorzitter BEROEP/HOOFDFUNCTIE Juridisch adviseur, zelfstandig gevestigd te Zeist COMMISSARIATEN Nestlé Nederland BV NEVENFUNCTIES Vice-voorzitter bestuur van het Utrechts Archief Voorzitter bestuur Pensioenfonds van de Nederlandse bisdommen BENOEMD 1973 GEBOORTEJAAR 1945 NATIONALITEIT Nederlandse

C.P.J. (Peter) Appeldoorn

BEROEP/HOOFDFUNCTIE Gepensioneerd VOORHEEN Voorzitter Raad van Bestuur Koninklijke Wegener NV COMMISSARIATEN Terberg Leasing BV BENOEMD 1999 GEBOORTEJAAR 1938 NATIONALITEIT Nederlandse

Drs. P.G. (Pamela) Boumeester

BEROEP/HOOFDFUNCTIE Directievoorzitter NS Reizigers NEVENFUNCTIES Lid Raad van Advies Ormit BV Voorzitter Raad van Advies Alumnivereniging Rijksuniversiteit Groningen Lid Raad van Ontwikkeling van de Nederlandse vereniging van opleidings- en onderwijskunde (NVVVO) Lid Raad van Advies van Instituut voor Arbeidsvraagstukken (IVA) Lid Raad van Toezicht Utrechts Landschap Bestuurslid van de Stichting K.F. Hein Fonds BENOEMD 2003 GEBOORTEJAAR 1958 NATIONALITEIT Nederlandse

4/138

13/3/06


Drs. H.C. (Caspar) Broeksma BEROEP/HOOFDFUNCTIE Gepensioneerd VOORHEEN Lid Raad van Bestuur Koninklijke Wessanen NV COMMISSARIATEN Ballast Nedam NV Blauwhoed Holding BV Moving People BV Flentrop Orgelbouw BV NEVENFUNCTIES Curatorium Postdoctorale Controlleropleiding Universiteit van Amsterdam Penningmeester Stichting Democratie en Media, Amsterdam Penningmeester Stichting Wetenschappelijk Erfgoed Amsterdam BENOEMD 1993 GEBOORTEJAAR 1945 NATIONALITEIT Nederlandse

R. (Richard) Harvey BSC FIA

BEROEP/HOOFDFUNCTIE Group Chief Executive Aviva plc NEVENFUNCTIES Member of the Board of the Association of British Insurers Member of the Confederation of British Industry’s Presidential Council BENOEMD 2000 GEBOORTEJAAR 1950 NATIONALITEIT Britse

Drs. R.H.P.W. (René) Kottman

BEROEP/HOOFDFUNCTIE Voorzitter Raad van Bestuur Ballast Nedam NV COMMISSARIATEN Stichting Exploitatie Nederlandse Staatsloterij NEVENFUNCTIES Lid Raad van Advies Van Spaendonck Groep BV Bestuurslid VU Medisch Centrum Fonds Bestuurslid Stichting VNU Bestuurslid Stichting Management Studies BENOEMD 1999 GEBOORTEJAAR 1945 NATIONALITEIT Nederlandse

Ph.G. (Philip) Scott FIA BEROEP/HOOFDFUNCTIE Group Executive Director Aviva plc COMMISSARIATEN Dochtermaatschappijen Aviva plc BENOEMD 2003 GEBOORTEJAAR 1954 NATIONALITEIT Britse

Mr. drs. M.H.M. (Marcel) Smits RA

BEROEP/HOOFDFUNCTIE Lid Raad van Bestuur en CFO Koninklijke KPN NV COMMISSARIATEN KPN Mobile NV E-Plus Geschäftsführung GmbH NEVENFUNCTIES Lid Raad van Toezicht Nederlands Philharmonisch Orkest BENOEMD 2003 GEBOORTEJAAR 1961 NATIONALITEIT Nederlandse

Curriculum vitae Raad van Bestuur Drs. N.W. (Niek) Hoek FUNCTIE Voorzitter Raad van Bestuur Delta Lloyd NV

5/138

13/3/06


COMMISSARIATEN NIB Capital NV Stadsherstel Amsterdam NV Voorzitter Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden NV NEVENFUNCTIES Voorzitter Verbond van Verzekeraars Lid Dagelijks en Algemeen Bestuur van VNO-NCW Lid Raad Van Advies RSM Erasmus Universiteit Rotterdam Vice-voorzitter van het Bestuur Stichting Klachteninstituut Verzekeringen Vice-voorzitter van de Stichting Nederlands Philharmonisch Orkest Lid Raad van Advies Stichting voor Economisch Onderzoek Universiteit van Amsterdam BENOEMD 1997 lid Raad van Bestuur, 2001 voorzitter Raad van Bestuur GEBOORTEJAAR 1956 NATIONALITEIT Nederlandse

Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand FUNCTIE Lid Raad van Bestuur Delta Lloyd NV COMMISSARIATEN ArboNed NV BENOEMD 2003 GEBOORTEJAAR 1955 NATIONALITEIT Nederlandse

Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok

FUNCTIE Lid Raad van Bestuur en CFO Delta Lloyd NV COMMISSARIATEN Voorzitter Delta Lloyd Beleggingsfondsen Voorzitter OHRA Beleggingsfondsen Triodos Beleggingsfondsen NEVENFUNCTIES Vice-voorzitter Dutch Fund Association Lid bestuur Dutch Securities Institute Voorzitter commissie beleggingsbeleid van het Verbond van Verzekeraars Lid commissie Financieel Economische Zaken van het Verbond van Verzekeraars Lid commissie Verzekeringsstatistiek van het Verbond van Verzekeraars BENOEMD 2001 GEBOORTEJAAR 1954 NATIONALITEIT Nederlandse

P.K. (Paul) Medendorp

FUNCTIE Lid Raad van Bestuur Delta Lloyd NV NEVENFUNCTIES Lid Raad van Advies BSN Nederland Lid Raad van Toezicht Lancyr Lid VNO-NCW Commissie Pensioenbeleid Lid Stuurgroep Transparantie Verbond van Verzekeraars BENOEMD 2003 GEBOORTEJAAR 1954 NATIONALITEIT Nederlandse

1.2.3 Aandeelhouders Delta Lloyd NV is een Nederlandse structuurvennootschap met twee aandeelhouders: Aviva plc te Londen en Stichting Nuts Ohra te Amsterdam. Aviva plc bezit alle gewone aandelen en alle preferente aandelen B. De Stichting Nuts Ohra bezit alle preferente aandelen A. Hiermee komt het belang in het totale geplaatste kapitaal van Delta Lloyd Groep uit op 92 procent voor Aviva plc en acht procent voor de Stichting Nuts Ohra.

6/138

13/3/06


1.3 Kernactiviteiten Alle kernactiviteiten van Delta Lloyd Groep richten zich op een doel: het bieden van zekerheid. Zekerheid voor particulieren, ondernemers en bedrijven, door het verzekeren van hun risico's en inkomen en door te bouwen aan hun voorzieningen voor de toekomst. De belangrijkste werkterreinen van Delta Lloyd Groep liggen dus daar waar de toekomst van klanten wordt verzekerd: bij inkomensbescherming, vermogensvorming en risicobescherming. Kernactiviteiten zijn daarbij verzekeringen op het gebied van leven, pensioenopbouw, schade en zorg, evenals sparen, beleggen en hypotheken. Delta Lloyd Groep streeft ernaar een van de toonaangevende financiële dienstverleners te zijn in Nederland, Duitsland en België. Daarvoor richt ze zich binnen haar kernactiviteiten op winstgevende markten die voldoende schaalgrootte geven.

1.3.1 Activiteiten divisies De activiteiten van de negen divisies die samen het concern Delta Lloyd Groep vormen, ondersteunen elkaar en bewerkstelligen zo dat de kracht van de Groep groter is dan de som der delen. Activiteiten van de divisies: Delta Lloyd Verzekeringen; verzekeringen en pensioenen via onafhankelijke assurantieadviseurs in Nederland OHRA Verzekeringen; verzekeringen en pensioenen direct aan particuliere en zakelijke klanten in Nederland, Nationaal Spaarfonds direct aan de consument via een eigen buitendienst ABN AMRO Verzekeringen; verzekeringen en pensioenen via het distributienetwerk van ABN AMRO Bank in Nederland Delta Lloyd Asset Management; vermogensbeheeractiviteiten voor Nederland en België Delta Lloyd Vastgoed; vastgoedinvesteringen in Nederland Delta Lloyd Bankengroep; retail, private banking, brokerage en hypotheken in Nederland en België Delta Lloyd Deutschland; levensverzekeringen, pensioenen, private banking, hypotheken en vermogensbeheer in Duitsland Delta Lloyd België; levensverzekeringen en pensioenen in België ENNIA Caribe; verzekeringen en pensioenen op de Nederlandse Antillen en Aruba (Per eind 2005 zijn de activiteiten van ENNIA Caribe op de Nederlandse Antillen en Aruba verkocht).

Delta Lloyd Verzekeringen

Delta Lloyd Verzekeringen is de grootste divisie van de Groep met als kernactiviteiten leven-, schade- en zorgverzekeringen. Ook Lancyr, een administratie- en marketingformule op franchisebasis ter ondersteuning van onafhankelijke assurantieadviseurs, maakt deel uit van de divisie. Kenmerkend voor Delta Lloyd is de exclusieve samenwerking met onafhankelijke en professionele (assurantie)adviseurs. Individuele vrijheid en flexibiliteit vormen het uitgangspunt bij productinnovatie. Delta Lloyd speelt daarmee in op maatschappelijke ontwikkelingen en de steeds wisselende behoeften van zowel zakelijke als particuliere klanten. Zie ook verslag 2005

OHRA

OHRA is van huis uit direct writer en vormt, samen met Nationaal Spaarfonds, de directe divisie van Delta Lloyd Groep. De divisie bestaat uit OHRA Leven, OHRA Schade, OHRA Zorg & Inkomen en Nationaal Spaarfonds met een eigen buitendienst. De kracht van OHRA ligt in het inspelen op de wens van consumenten en bedrijven tot snelle dienstverlening, zowel bij de acceptatie als in het gebruik van pc en internet. De meeste verzekeringen en financiële diensten zijn direct af te sluiten, per post en telefoon of 24 uur per dag via internet (www.ohra.nl). Zie ook verslag 2005

ABN AMRO Verzekeringen ABN AMRO Verzekeringen geeft invulling aan de door Delta Lloyd Groep gekozen strategie om klanten te bedienen via het bankdistributiekanaal. ABN AMRO Verzekeringen combineert het beste van twee werelden: de kanalen en klanten van ABN AMRO Bank in Nederland en de deskundigheid op verzekeringsgebied van Delta Lloyd. ABN AMRO Verzekeringen is een jonge, ambitieuze verzekeraar die topproducten levert aan klanten van ABN AMRO Bank. De dienstverlening is snel en betrouwbaar, met eenvoudige producten waar mogelijk en maatwerk waar nodig. Zie ook verslag 2005

Delta Lloyd Asset Management

Delta Lloyd Asset Management is binnen Delta Lloyd Groep gespecialiseerd in beleggingen, zowel voor het eigen verzekeringsbedrijf als voor derden. De activiteiten voor derden concentreren zich op vermogensbeheer ten behoeve van institutionele (pensioen)relaties en het management van veelal beursgenoteerde beleggingsfondsen binnen Delta Lloyd Groep. Zie ook verslag 2005

Delta Lloyd Vastgoed

Delta Lloyd Vastgoed belegt in onroerend goed ten behoeve van de werkmaatschappijen van de Groep. De portefeuille bevat directe en indirecte beleggingen. De directe portefeuille bestaat uit woningen, kantoren en winkels en de indirecte portefeuille bestaat uit deelnemingen in niet-beursgenoteerde Nederlandse vastgoedfondsen.

7/138

13/3/06

Zie ook verslag 2005


Delta Lloyd Bankengroep Binnen Delta Lloyd Bankengroep zijn alle bancaire en hypothecaire activiteiten van Delta Lloyd Groep in Nederland en België bijeengebracht. Delta Lloyd Bankengroep is actief via Delta Lloyd Bank België (relatiebank voor particulieren, zelfstandigen en directeuren-grootaandeelhouders), Delta Lloyd Securities (commissionairshuis) en onder de namen OHRA Bank en Delta Lloyd Bank in Nederland. Onder de naam Delta Lloyd Bank worden spaar-, hypotheek-, kredieten beleggingsproducten aangeboden aan particuliere klanten, via onafhankelijke intermediairs. In België worden daarnaast kredieten betaalverkeerdiensten en vermogensbeheer aangeboden aan particulieren, zelfstandigen en het mkb. Dit gebeurt via de tweehonderdtwintig eigen bankkantoren. Via OHRA Bank worden klanten rechtstreeks bediend met flexibele bancaire producten. Zie ook verslag 2005

Delta Lloyd Deutschland

Delta Lloyd Deutschland, met het hoofdkantoor in Wiesbaden, richt zich op verzekeren, vermogensgroei en -beheer, en financieringen, voor zowel particuliere als zakelijke klanten. De divisie bestaat onder meer uit de verzekeringsmaatschappijen Berlinische Lebensversicherung en Hamburger Lebensversicherung, Gries & Heissel Bankiers, Delta Lloyd Investment Managers en Delta Lloyd Finanzpartner. Zie ook verslag 2005

Delta Lloyd Life

Delta Lloyd Life, de belangrijkste activiteit van Delta Lloyd België, heeft haar zetel in Brussel en is actief in zowel het bank-, makelaars- als directe kanaal. De divisie richt zich in de eerste plaats op groei in de markt van de vermogensopbouwproducten en het verzekeren van klassieke levenrisico’s. Sinds enkele jaren biedt zij haar pensioenproducten ook aan in de vorm van zogenaamde groepsverzekeringen (tweede pijler) en heeft ze daarin een aansprekend productgamma opgebouwd. Zie ook verslag 2005

ENNIA Caribe

ENNIA Caribe is per eind 2005 verkocht aan Banco di Caribe NV op Curaçao. Onder verantwoordelijkheid van ENNIA Caribe Holding vallen onder meer: ENNIA Caribe Leven, ENNIA Caribe Schade en ENNIA Caribe Zorg. ENNIA Caribe opereert als een assurantieadviseursmaatschappij die zich primair richt op leven, pensioenen en financiële dienstverlening, aangevuld met winstgevende schadebranches. Als toonaangevende full service verzekeraar vormt ENNIA Caribe het grootste lokale verzekeringsconcern, met kantoren op Curaçao, Aruba, Bonaire en St. Maarten. Zie ook verslag 2005

Zie ook kerncijfers divisie

1.3.2 Strategie 'Toekomst Verzekerd' Om het bieden van zekerheid te kunnen waarborgen heeft Delta Lloyd Groep een langetermijnkoers ontwikkeld, waarin vooral wordt ingezet op sterke groei, grote distributiekracht, brede dienstverlening, efficiency en kostenbeheersing. De afgelopen jaren heeft Delta Lloyd Groep op consistente en succesvolle wijze uitvoering gegeven aan haar strategie. Het resultaat daarvan: de geslaagde transformatie van een voornamelijk in Nederland opererende intermediairverzekeraar tot een sterke, multichannel opererende all finance dienstverlener in Nederland, Duitsland en België. ‘Toekomst Verzekerd’ is de naam van de in 2004 aangescherpte strategie, die consistent voortbouwt op de koers van de jaren daarvoor. Doordat de verzekeringssector sterk wordt beïnvloed door economische en politieke ontwikkelingen zijn regelmatig aanscherpingen en herbezinningen noodzakelijk. In de vernieuwde strategie zijn vijf strategische pijlers gedefinieerd voor de komende jaren. Het invullen en uitbouwen van deze pijlers is essentieel om in de toekomst zekerheid te kunnen blijven bieden. De vijf strategische pijlers zijn:

1. Reputatie Betrouwbaarheid is essentieel in de financiële dienstverlening. Een goede reputatie is de weergave van die betrouwbaarheid. Maar ook van de integriteit van de organisatie, en van het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid. De reputatie van de Groep stoelt op de persoonlijke betrokkenheid van alle medewerkers en op de drie sterke merken Delta Lloyd, OHRA en ABN AMRO Verzekeringen.

2. Distributiekracht Met drie sterke merken en drie verschillende, daarmee verbonden distributiekanalen neemt Delta Lloyd Groep een sterke positie in op de Nederlandse verzekeringsmarkt. Delta Lloyd Groep is een van de weinige financiële dienstverleners die distributiekracht tot kern van haar strategie heeft verheven en dat geeft het concern vandaag de dag een onderscheidende voorsprong. In België en Duitsland heeft de Groep de ambitie op een vergelijkbare wijze multichannel distributie op te zetten.

3. Efficiency

Door het opzetten van single backoffices maakt Delta Lloyd Groep optimaal gebruik van de synergie binnen de Groep. Achter de merken komen shared service centers, die zoveel mogelijk administratieve backoffice-activiteiten gestandaardiseerd verwerken. Doel: een zo efficiënt mogelijke afhandeling in expertisecenters met een aantrekkelijke schaal en volume. Daarmee bereikt het serviceniveau een hoger peil en worden ook de kosten gereduceerd. Om concurrerend en efficiënt te kunnen werken is voldoende schaalgrootte essentieel.

4. Deskundigheid

Delta Lloyd Groep onderscheidt zich ook door de kennis en expertise die in de organisatie aanwezig zijn. De Groep wil door haar klanten gezien worden als een financiële dienstverlener met kennis van zaken. Tweehonderd jaar geschiedenis en de verbreding van het concern door fusies, acquisities en joint ventures hebben veel deskundigheid ingebracht. Delta Lloyd Groep probeert die ten volle te benutten door een onbelemmerde uitwisseling binnen alle onderdelen van de Groep te stimuleren. Deze deskundigheid is ook een belangrijke factor in het opbouwen van vertrouwen; alleen met kennis van

8/138

13/3/06


zaken en vakbekwaamheid kan Delta Lloyd Groep klanten en distributeurs daadwerkelijk met raad en daad ter zijde staan. Deskundigheid is daarom een onvervreemdbare strategische pijler geworden voor Delta Lloyd Groep. In 2006 ligt de focus binnen deze strategische pijler op innovatie.

5. Kernwaarden De zeven kernwaarden die Delta Lloyd Groep heeft gedefinieerd zijn diep verankerd in de organisatie en vormen al jaren de leidraad bij alle activiteiten van Delta Lloyd Groep. Ze maken duidelijk waar het concern voor staat en dienen als toetssteen voor elk handelen. De kernwaarden zijn:

Integriteit Klant centraal Verantwoordelijkheid en betrokkenheid Teamgeest Open communicatie Flexibiliteit Ondernemersgeest

1.4 Ondernemerschap Voor Delta Lloyd Groep staat goed en integer ondernemerschap aan de basis van commercieel succes. Duidelijke principes met betrekking tot de manier waarop de onderneming wordt bestuurd en waarop zaken worden gedaan, vormen uiteindelijk de waarborg voor goede resultaten. Prudent ondernemerschap zorgt voor de financiële degelijkheid die nodig is om de belangrijkste ambitie van de Groep te kunnen verwezenlijken: het bieden van zekerheid. Het handhaven en verder verbeteren van de solvabiliteit is daarbij van het grootste belang. Met een sterke focus op langetermijndoelen en continuïteit bouwt Delta Lloyd Groep zo aan een zekere toekomst voor en met al haar stakeholders. De consistente wijze waarop Delta Lloyd Groep de afgelopen jaren heeft gewerkt aan de uitvoering en versterking van haar strategie heeft de Groep doen groeien tot een krachtige en solide onderneming, met een uitstekende solvabiliteit. Maar ook het besef als onderneming niet op een eiland te leven, is essentieel voor het ondernemerschap van Delta Lloyd Groep. De Groep beschouwt sociale en maatschappelijke betrokkenheid als een wezenlijk onderdeel van haar bestaansrecht. Zoals maatschappelijke ontwikkelingen invloed uitoefenen op de onderneming, zo hebben de keuzes van de Groep gevolgen voor de toekomst van klanten, medewerkers, leveranciers, en de maatschappij als geheel. Vanuit dat besef streeft Delta Lloyd Groep ernaar om als financiële dienstverlener een duidelijke bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en de welvaart van de samenleving. Dat uit zich zeker niet alleen in de ondersteuning van vele maatschappelijke en culturele initiatieven door sponsoring, liefdadigheid en donaties. Het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid vormt de basis van het handelen en denken van Delta Lloyd Groep, en dus van alle medewerkers. Een belangrijke leidraad daarbij zijn de kernwaarden van de Groep. Deze waarden maken duidelijk waar het concern voor staat, geven richting aan het concernbeleid en zijn bepalend voor de bedrijfscultuur en identiteit naar binnen en naar buiten. Ook integer en controleerbaar bestuur evenals een transparante verslaggeving zijn voor het ondernemerschap van Delta Lloyd Groep van essentieel belang; zo kan een werkelijk duurzame relatie worden opgebouwd met alle stakeholders van de Groep.

1.4.1 Corporate governance Integriteit, transparantie en controleerbaarheid vormen de uitgangspunten voor goed bestuur. Op consciëntieuze wijze wordt dit bestuur door Delta Lloyd Groep vormgegeven. Delta Lloyd Groep streeft naar een duurzame relatie met een ieder die bij de Groep betrokken is. Integer, transparant en controleerbaar bestuur is voor Delta Lloyd Groep daarbij van essentieel belang. Corporate governance krijgt daarom veel aandacht van commissarissen, bestuur en directie. Onder corporate governance verstaat Delta Lloyd Groep het verantwoord en controleerbaar besturen van de onderneming. Delta Lloyd Groep volgt, hoewel zij het als niet-beursgenoteerde onderneming niet verplicht is, vrijwillig de Nederlandse Corporate Governance Code (Code Tabaksblat). Delta Lloyd Groep is van mening dat de belangen van al haar stakeholders het beste zijn gediend bij de juridische vorm van een structuurvennootschap. Als structuurvennootschap volgt de Groep alle ontwikkelingen die invloed kunnen hebben op haar bestaande corporate governance-structuur op de voet. Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.1.1 Richtlijnen Code Tabaksblat Hoewel geen beursgenoteerde vennootschap, wil Delta Lloyd Groep zich voorzover mogelijk conformeren aan de aanbevelingen van de commissie Tabaksblat. De Groep vindt dat haar stakeholders gebaat zijn bij de door de Code vereiste transparantie en daarom legt Delta Lloyd Groep verantwoording af conform de uitgangspunten van de Code Tabaksblat. Ook als institutionele belegger volgt Delta Lloyd Groep de aanbevelingen van de commissie. Begin 2005 is de corporate website www.deltalloydgroep.com hierop aangepast. Delta Lloyd Groep past de best practice bepalingen uit de Code op vrijwillige basis toe. Daarbij heeft zij die bepalingen buiten toepassing gelaten die gelet op de samenstelling van haar organen en de structuur van de organisatie als niet-beursgenoteerde vennootschap niet relevant zijn. De volgende best practice (verder BP) bepalingen van de Code die gaan over de relatie met de aandeelhouder worden daarom door Delta Lloyd Groep niet gevolgd: BP III.5.1 (publicatie reglement Raad van Commissarissen op website), BP IV.1.3 (openbaarmaking onderhands bod), BP IV.3.1 tot en met IV.3.4 (omgang met analisten en openbaarmaking van informatie aan analisten). Daarnaast zijn alleen die best practice bepalingen overgenomen die niet haaks staan op de bestaande relatie met haar stakeholders. Zo zijn BP IV.1.4, BP IV.1.5 (reserveringen dividendbeleid op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders) niet van toepassing.

9/138

13/3/06


Bij de implementatie van de Code Tabaksblat zijn er afwijkingen op de best practices van de Code op de volgende punten: BP II.1.1: “Een bestuurder wordt benoemd voor een periode van maximaal vier jaar. Herbenoeming kan telkens voor

een periode van maximaal vier jaar plaatsvinden.” De huidige bestuurders van Delta Lloyd Groep zijn voor onbepaalde tijd benoemd. Voor de contracten met de huidige bestuurders is besloten dat deze contracten niet worden opengebroken. Bij de eerstvolgende benoeming van een bestuurder zal dit punt aan de orde komen. In 2005 hebben er geen benoemingen plaatsgevonden.

BP II.2.1-2.5: “Opties ter verkrijging van aandelen zijn een voorwaardelijke bezoldigingscomponent, waarbij de

opschortende voorwaarde bij de toekenning is dat de bestuurders na een periode van ten minste drie jaar na de toekenning vooraf vastgestelde prestatiecriteria hebben gerealiseerd.” Het bepaalde in best practice bepaling II.2.1. is voor Delta Lloyd Groep niet van toepassing omdat zij geen opties ter verkrijging van aandelen in de vennootschap aan haar bestuurders verstrekt. Dit laat onverlet dat de toekenning van andere variabele bezoldigingscomponenten afhankelijk is gesteld van het realiseren van vooraf gestelde (prestatie)criteria ten opzichte van een gedefinieerde ‘peer group’. Delta Lloyd Groep verstrekt zelf geen aandelenopties. Wel kent Delta Lloyd Groep een Long Term Incentive Plan, een zogenoemde Phantom Option Plan. Dit plan kent een beloningselement dat is gebaseerd op de ontwikkeling van de European Embedded Value. Drie jaar na de voorlopige toekenning van de ‘phantom options’ worden deze definitief, als tenminste is voldaan aan het realiseren van vooraf gestelde prestatiecriteria. Daarnaast heeft een aantal functionarissen nog rechten die voortvloeien uit optieplannen van Aviva uit voorgaande jaren.

BP II.2.7: “De maximale vergoeding bij onvrijwillig ontslag bedraagt eenmaal het jaarsalaris (…) Indien het maximum

van eenmaal het jaarsalaris voor een bestuurder die in zijn eerste benoemingstermijn wordt ontslagen kennelijk onredelijk is, komt deze bestuurder in dat geval in aanmerking voor een ontslagvergoeding van maximaal twee jaar het jaarsalaris.” Delta Lloyd Groep onderschrijft het principe dat falend beleid niet dient te worden beloond, maar is tevens van mening dat de aan een bestuurder toe te kennen ontslagvergoeding in de pas moet lopen met hetgeen wettelijk en maatschappelijk geaccepteerd is.

BP III.2.1: “Alle commissarissen, met uitzondering van maximaal één persoon, zijn onafhankelijk in de zin van best

practice bepaling III.2.2.” Met instemming van haar aandeelhouders en in afwijking van het bepaalde in best practice bepaling III.2.1. kent de Raad van Commissarissen van Delta Lloyd Groep twee afhankelijke commissarissen. 92 procent van alle aandelen is in handen van Aviva. Daarom heeft zij recht op het voordragen van twee commissarissen. Ondanks hun afhankelijkheid zijn deze gehouden zich bij de vervulling van hun taak te richten naar het belang van de vennootschap.

BP III.3.5: “Een commissaris kan maximaal driemaal voor een periode van vier jaar zitting hebben in de raad van

commissarissen.” De Raad van Commissarissen van Delta Lloyd Groep bestaat uit negen commissarissen. Zij kunnen maximaal driemaal voor een periode van vier jaar zitting hebben in de Raad van Commissarissen. Een uitzondering heeft Delta Lloyd Groep gemaakt voor de heer Van der Burg, die voor invoering van de Code al een langere zittingsduur had.

BP IV.1.2: “Het stemrecht op financieringspreferente aandelen wordt gebaseerd op de reële waarde van de

kapitaalinbreng. Dit geldt in ieder geval bij de uitgifte van financieringspreferente aandelen.” Aan Aviva plc zijn alle gewone aandelen en alle preferente aandelen B verstrekt. Aan Stichting Nuts Ohra zijn alle preferente aandelen A verstrekt. Ieder gewoon aandeel en ieder preferent aandeel A heeft het recht één stem uit te brengen. Ieder preferent aandeel B heeft, in afwijking van IV.1.2, het recht vijftig stemmen uit te brengen. In het totale geplaatste kapitaal van Delta Lloyd bedraagt het stemrecht van Aviva plc 92 procent, dat van Stichting Nuts Ohra acht procent.

BP IV.3.7: “Indien de wet of de statuten van de vennootschap een goedkeuringsrecht aan de algemene vergadering van

aandeelhouders verleent… of het bestuur dan wel de raad van commissarissen een delegatie van bevoegdheden vraagt…, lichten het bestuur en de raad van commissarissen de algemene vergadering van aandeelhouders door middel van een ‘aandeelhouderscirculaire’ in over alle feiten en omstandigheden die relevant zijn voor de te verlenen goedkeuring/delegatie/machtiging. De aandeelhouderscirculaire wordt in ieder geval op de website van de vennootschap geplaatst.” Voor wat betreft het gebruiken en publiceren van aandeelhouderscirculaires mist best practice bepaling IV.3.7 voor Delta Lloyd Groep relevantie. Delta Lloyd Groep kent immers twee aandeelhouders. Voor het overige wordt deze best practice bepaling gevolgd.

BP IV.3.9: “Het bestuur geeft in het jaarverslag een overzicht van alle uitstaande of potentieel inzetbare

beschermingsmaatregelen tegen een overname van zeggenschap over de vennootschap en geeft daarbij aan onder welke omstandigheden deze beschermingsmaatregelen naar verwachting kunnen worden ingezet.” De twee aandeelhouders van Delta Lloyd Groep zijn bekend met de uitstaande en potentieel inzetbare beschermingsmaatregelen tegen overname van zeggenschap in de vennootschap. Publicatie van deze maatregelen in het jaarverslag heeft dan ook geen toegevoegde waarde.

Principe V.2: “… De bezoldiging van en de opdrachtverlening tot het uitvoeren van niet-controlewerkzaamheden door de

externe accountant wordt goedgekeurd door de raad van commissarissen op voorstel van de auditcommissie en na overleg met het bestuur.” In afwijking van het bepaalde in principe V.2 is met goedkeuring van de Audit Committee een Audit Charter opgesteld, waarin is bepaald in welke gevallen en onder welke voorwaarden toegestane opdrachten tot het verrichten van niet-controlewerkzaamheden mogen worden verstrekt aan de externe accountant. Ten aanzien van niet-controle opdrachten met een substantiële contractwaarde is daarnaast een rapportageverplichting aan de Audit Committee opgenomen. Delta Lloyd Groep wenst de huidige praktijk zoals vastgelegd in het Audit Charter te handhaven.

Delta Lloyd Groep besturingsmodel en beleidskader Een belangrijke bouwsteen voor de corporate governance vormt het besturingsmodel van Delta Lloyd Groep en het daartoe door de Raad van bestuur vastgestelde beleidskader. Op een groot aantal beleidsterreinen is beschreven en vastgesteld met welke doelen en binnen welke kaders van bevoegdheden en verantwoordelijkheden bedrijfsonderdelen mogen opereren. Alle beleidsdocumenten zijn elektronisch toegankelijk en worden jaarlijks geactualiseerd.

Klokkenluiderregeling Delta Lloyd Groep verwacht dat al haar medewerkers zich te allen tijde houden aan in- en externe regelgeving en wetgeving. Medewerkers hebben het recht én de verantwoordelijkheid om vermoedens met betrekking tot vermeende onregelmatigheden van algemene, operationele en/of financiële aard te melden. In de Klokkenluiderregeling is vastgelegd op welke wijze onregelmatigheden of vermoedens hiertoe gemeld en afgehandeld dienen te worden, waarbij de anonimiteit en vertrouwelijkheid van de melder voor zover mogelijk gegarandeerd kunnen worden. De Klokkenluiderregeling is van toepassing op alle divisies en groepsonderdelen van Delta Lloyd Groep.

Normen voor zakelijk gedrag Delta Lloyd Groep kiest er voor een sociaal en maatschappelijk betrokken financiële dienstverlener te zijn, die een duidelijke bijdrage levert aan de ontwikkeling en de welvaart van de samenleving. Dat betekent in de praktijk een voortdurend zoeken naar een goede balans tussen ondernemersgeest en sociale verantwoordelijkheid: hoe maak je

10/138

13/3/06


gezonde winst, terwijl tegelijkertijd bij alles wat je doet je normen en waarden het uitgangspunt zijn. Daarvoor vormt een aantal gedragscodes de leidraad. De Gedragscode verzekeraars en de Gedragscode verwerking persoonsgegevens financiële instellingen geven regels waaraan de gehele bedrijfstak zich dient te houden. De zeven kernwaarden vormen de morele standaard waarmee het handelen van de medewerkers niet in strijd mag zijn. De Gedragscode relatiegeschenken, uitnodigingen, nevenfuncties en deelnemingen geeft specifieke regels voor de contacten met klanten en leveranciers en voor activiteiten naast het werk. Er is een Meldpunt Integriteit ingesteld waar medewerkers mogelijke inbreuken op de normen voor integer handelen kunnen melden. Er is een nog steeds toenemend aantal gedragscodes en protocollen waaraan Delta Lloyd Groep uitvoering dient te geven.

Regeling privébeleggingstransacties Delta Lloyd Groep kent regels voor het omgaan met koersgevoelige informatie en voor privé-beleggingstransacties door medewerkers. Voor medewerkers die regelmatig over vertrouwelijke informatie beschikken gelden strengere regels, neergelegd in een insiderregeling. Deze geldt voor de leden van de Raad van Commissarissen, de Raad van Bestuur en voor ongeveer vierhonderd medewerkers in Nederland. Voor insiders buiten Nederland gelden de lokale wetten en regels.

Compliance Compliance gaat over het naleven van regels en afspraken. Delta Lloyd Groep dient zich als lid van de samenleving te houden aan vele wetten en regels. Bovendien worden ook binnen de onderneming regels gesteld waaraan een ieder zich moet houden. De samenleving is dermate ingewikkeld dat het niet vanzelfsprekend is dat aan alle eisen wordt voldaan. Het risico van het niet naleven van wetten en regels (compliancerisico) bestaat uit beschadiging van de reputatie, financieel verlies, boetes en sancties. Om het compliancerisico zo goed mogelijk te beheersen is de compliancefunctie ingesteld. Deze functie wordt uitgeoefend door Compliance Officers op meerdere plaatsen in de organisatie, in voltijd of in deeltijd. Tot de verantwoordelijkheid behoort zowel het signaleren van en het adviseren over nieuwe ontwikkelingen als het geven van voorlichting en instructie over en het bewaken van de naleving van wetten en regels. De concernfilosofie van Delta Lloyd Groep is dat de zorg voor het voldoen aan weten regelgeving de lijnverantwoordelijkheid is van divisies en Groepseenheden. Dit geldt zowel voor de signalering als voor de controle op naleving. Bij het uitvoeren van de activiteiten moeten wet en regels op de juiste wijze worden toegepast. De Compliance Officer, een onafhankelijk ingerichte functie, vertaalt de compliance-eisen naar de eigen situatie en ziet toe op het naleven. Op Groepsniveau is er behoefte aan coördinatie van de compliancewerkzaamheden, het bevorderen van samenhang en samenwerking tussen divisies en Groepseenheden. Ook het onderkennen van nieuwe ontwikkelingen en het beoordelen van de gevolgen daarvan voor Groep en divisies zijn een belangrijke activiteit. Een derde taak op Groepsniveau is het beheren van gedragsregels die voor de gehele onderneming gelden.

1.4.1.2 Structuur Kapitaal en zeggenschap Delta Lloyd NV is een Nederlandse structuurvennootschap met twee aandeelhouders: Aviva plc te Londen en Stichting Nuts Ohra te Amsterdam. Aviva plc bezit alle gewone aandelen en alle preferente aandelen B. De Stichting Nuts Ohra bezit alle preferente aandelen A. Hiermee komt het belang in het totale aandelenbelang van Delta Lloyd NV uit op 92 procent voor Aviva plc en acht procent voor de Stichting Nuts Ohra.

Juridische structuur Delta Lloyd Groep is een bankverzekeraar, die onder verschillende namen actief is in de markt. Krachtens Nederlandse wetgeving dienen de diverse banken verzekeringsactiviteiten in aparte vennootschappen te worden ondergebracht. Onder Delta Lloyd NV, de moedermaatschappij, ressorteert daarom een aantal juridische entiteiten / dochtermaatschappijen, te weten: Delta Lloyd Verzekeringen NV, OHRA BV, Delta Lloyd Bankengroep NV, Delta Lloyd ABN AMRO Verzekeringen Holding BV (51 procent), Delta Lloyd Deutschland AG, Delta Lloyd Life NV en Delta Lloyd Asset Management NV. Delta Lloyd Vastgoed is een operationeel onderdeel van Delta Lloyd NV. Onder deze vennootschappen ressorteren weer diverse dochtervennootschappen, zoals Delta Lloyd Schadeverzekering NV en OHRA Levensverzekeringen NV. Delta Lloyd NV en haar in Nederland gevestigde dochtermaatschappijen staan onder toezicht van onder meer De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP), het College toezicht zorgverzekeringen (CTZ) en de Stichting Uitvoering Omslagregelingen (SUO). In de jaarrekening van Delta Lloyd NV vindt consolidatie plaats van de werkmaatschappijen waar Delta Lloyd NV control over heeft.

Organisatiestructuur Delta Lloyd Groep heeft als structuurvennootschap een corporate governance-structuur waarin de belangrijkste bevoegdheden zijn neergelegd bij de Raad van Bestuur en een onafhankelijke Raad van Commissarissen. In de verhouding tussen het bestuur en de aandeelhouders wordt de positie van Delta Lloyd Groep als een belangrijk onderdeel van Aviva duidelijk erkend.

Ontwikkelingen Als structuurvennootschap volgt de Groep alle ontwikkelingen die invloed kunnen hebben op haar bestaande corporate governance-structuur op de voet. Deze ontwikkelingen betreffen onder meer de mogelijke gevolgen van regelgeving rond het toezicht op financiële conglomeraten. Een voortdurend punt van aandacht is ook de afstemming met corporate governance-regimes van dochterondernemingen in het buitenland en van de Britse aandeelhouder Aviva.

11/138

13/3/06


1.4.2 Verslaggeving en controle Delta Lloyd Groep onderschrijft het grote belang van eenduidige methoden voor het berekenen van resultaat en vermogen. Hierdoor worden de prestaties van bedrijven immers beter vergelijkbaar en meer inzichtelijk. Sinds 2005 past de Groep de International Financial Reporting Standards (IFRS) toe in haar verslaggeving. Deze nieuwe standaardregels voor het opstellen van de jaarrekening (verplicht voor beursgenoteerde ondernemingen) hebben uiteindelijk tot doel verder bij te dragen aan transparantie van de verslaggeving. De kracht van IFRS is dat de methode laat zien wat er in de loop van het jaar tot stand is gebracht. IFRS laat echter minder goed zien hoe de waarde van het concern zich over de lange termijn ontwikkelt. Voor dat laatste is de European Embedded Value van de organisatie essentieel, die eveneens in de verslaggeving is opgenomen. Zie ook ontwikkelingen 2005

1.4.2.1 IFRS Per 1 januari 2004 hanteert Delta Lloyd Groep de onder IFRS gebruikelijke ’available for sale’-methodiek voor de waardering van beleggingen. Daarbij worden gerealiseerde resultaten en bijzondere waardeveranderingen op vastgoed en aandelen direct verwerkt in de winsten verliesrekening. Hierdoor leiden sterke fluctuaties op de beurs en in de vastgoedmarkt bij verkopen ook tot sterke fluctuaties in de resultaten. Dit in tegenstelling tot de indirect rendement methode, die is gehanteerd tot en met 2003. Een consequentie van IFRS is dat passiva en activa op een verschillende manier gewaardeerd kunnen worden: vastrentende beleggingen op marktwaarde en voorziening verzekeringsverplichtingen tegen geamortiseerde kostprijs. Delta Lloyd Groep kiest er daarom voor om, met ingang van het boekjaar 2005, vooruitlopend op IFRS 4 fase II, ook haar (levensverzekerings)verplichtingen op marktwaarde te waarderen waardoor er meer stabiliteit in de resultaten komt en deze meer in overeenstemming zijn met de economische werkelijkheid. Hierdoor zijn de resultaten minder gevoelig voor renteschommelingen.

1.4.2.2 Embedded value Sinds 2004 is de European Embedded Value (EEV) onderdeel van de verslaggeving van Delta Lloyd Groep. EEV geeft een goed inzicht in de waarde van de activiteit levensverzekeringen, de belangrijkste activiteit van Delta Lloyd Groep. De EEV-principes zijn ontwikkeld door het CFO Forum, waarin de belangrijkste verzekeraars in Europa zijn vertegenwoordigd. Bedoeling is om daarmee de consistentie, transparantie en vergelijkbaarheid van embedded valuerapportages van Europese verzekeraars te vergroten. Door toepassing van de EEV-principes in de verslaggeving kunnen aandeelhouders en analisten verzekeraars beter op waarde schatten. Ondanks de toepassing van EEV-principes wordt vergelijkbaarheid van de embedded values beperkt doordat aannames zoals ten aanzien van beleggingsopbrengsten en visie op toekomstige economische ontwikkelingen tussen maatschappijen nogal kunnen verschillen. De EEV bestaat enerzijds uit het vrije eigen vermogen (Net Worth) en anderzijds uit de contante waarde van de levensverzekeringsportefeuille zelf (Value in Force). De waarde van de verzekeringsportefeuille wordt vastgesteld door de contante waarde te bepalen van de toekomstige resultaten die uit de portefeuille zullen voortvloeien. Hierbij wordt gedetailleerd gekeken naar de (toekomstige) opbrengsten van de portefeuille en de economische omstandigheden. Zo worden aannames gedaan voor specifieke beleggingsrendementen voor bijvoorbeeld obligaties, aandelen en vastgoed, maar ook voor specifiek economische grootheden als de rentestand en inflatie. Bepaling van de EEV gebeurt voor de bestaande portefeuilles, maar ook – apart – voor de nieuw in het verslagjaar afgesloten levensverzekeringen (New Business Contribution - NBC). Dit laatste biedt een uitstekende indicatie voor de winstgevendheid van de in een bepaald jaar nieuw afgesloten levensverzekeringen. De European Embedded Value heeft dus niet alleen betrekking op premievolumes, maar geeft een goede indicatie van de (verwachte) winstgevendheid van de totale levenportefeuille in beheer. Door de EEV-methodiek ontstaat zo een meer zuiver en betrouwbaar beeld van de prestaties op de lange termijn. Bovendien geeft de embedded value goed inzicht in de diverse componenten die van invloed zijn op het jaarresultaat, inclusief beleggings- en economische omstandigheden.

1.4.3 Risicomanagement Het beheersen van risico's is voor Delta Lloyd Groep een belangrijke kerncompetentie. Risicomanagement omvat het identificeren, analyseren, bewaken en beheersen van risico’s die het behalen van de bedrijfsdoelstellingen en resultaten kunnen verhinderen. Om haar klanten een zekere toekomst te kunnen bieden werkt Delta Lloyd Groep voortdurend aan risicomanagement. Delta Lloyd Groep waarborgt hiermee dat ook op de langere termijn aan de verplichtingen tegenover klanten kan worden voldaan. Behalve voor klanten is een goede risicobeheersing ook van groot belang voor andere stakeholders, zoals aandeelhouders, medewerkers, assurantieadviseurs, zakenpartners en toezichthouders. Het risicobeleid van Delta Lloyd Groep berust op de volgende uitgangspunten: 1. 2. 3. 4.

Raad van Bestuur, directies en management zijn verantwoordelijk voor een effectieve identificatie, analyse, bewaking en beheersing van risico’s. Een goed risicobeheersingsysteem reduceert de kans op fouten, verkeerde beslissingen en onvoorziene omstandigheden. Het nemen van verantwoorde risico’s is essentieel voor een gezonde onderneming. Het doel is om risico’s zo goed mogelijk te identificeren, te analyseren, te bewaken en te beheersen. Daarbij is de Raad van Bestuur eindverantwoordelijk voor het bepalen van de maximaal acceptabele risico’s. Een goede meer diepgaande kwantificering van risico’s is in het kader van toekomstige regelgeving (Basel II en Solvency II) vereist, om te komen tot een optimaal op die risico’s afgestemd beslag op kapitaal en tot een goede

12/138

13/3/06


beoordeling van de opbrengsten in relatie tot het risico dat wordt gelopen.

Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.3.1 Beleid Binnen Delta Lloyd Groep is voor alle bedrijfsonderdelen hetzelfde beleidskader voor risicomanagement opgesteld. Hierin is eenduidig vastgelegd wat de doelstellingen zijn en wie waarvoor verantwoordelijk is. Ook is vastgelegd volgens welke methodiek de risico’s en de daarvoor getroffen beheersingsmaatregelen moeten worden beoordeeld en gerapporteerd. In deze aanpak worden de bedrijfsdoelstellingen verdeeld in drie hoofdgroepen: strategische bedrijfsdoelen, financiële bedrijfsdoelen en operationele bedrijfsdoelen. Voor elke groep bedrijfsdoelen zijn vaste risicocategorieën onderkend. Omdat het risicokader voor alle bedrijfsonderdelen van Delta Lloyd Groep gelijk is, vormt deze aanpak een goede basis voor een volledige en consistente risicobeheersing. Voor de Bankengroep bestaat op grond van de door De Nederlandsche Bank vastgestelde Regeling Organisatie en Beheersing (ROB) een enigszins afwijkende, op het bankbedrijf toegesneden, risicogroepering. Ten minste elk kwartaal actualiseren alle bedrijfsonderdelen hun risicoprofiel. Dit gebeurt in de vorm van een ‘self assessment’ door het management van de bedrijfsonderdelen, specifiek gericht op de inherente risico’s en de doeltreffendheid van de bestaande beheersingsmaatregelen. Het assessment leidt tot een inschatting van de impact en de waarschijnlijkheid van de restrisico’s. Belangrijk element in de beoordeling is de vraag of aanvullende beheersingsmaatregelen nodig en mogelijk zijn om het restrisico terug te brengen tot binnen de door het management vastgestelde risicoacceptatiegraad. Door de eenheid in de methode van risicomanagement kunnen elk kwartaal de belangrijkste risico’s op Groepsniveau door de Raad van Bestuur worden beoordeeld, zodat een risicoprofiel voor Delta Lloyd Groep kan worden vastgesteld. Dit risicoprofiel wordt vervolgens besproken in de Audit Committee van de Raad van Commissarissen van Delta Lloyd Groep en ter kennis gebracht van Aviva, toezichthouders en externe auditors. De risicoprofielen van de divisies worden vastgesteld door de divisiedirecties en besproken in de Audit Committees of de Raad van Commissarissen van de betrokken divisies. In de methode voor risicomanagement wordt een steeds grotere plaats ingeruimd voor geautomatiseerde ondersteuning van het proces en de inzet van actuariële modellen voor de kwantificering van risico’s.

1.4.3.2 Toetsing Diverse toezichthouders hebben kaderstellende richtlijnen gegeven op het gebied van interne beheersing. Deze richtlijnen bevorderen de volledigheid en kwaliteit van het risicobeheersingsysteem. Bovendien verrichten toezichthouders eigen onderzoeken naar de toereikendheid van de risicobeheersing van de onder toezicht staande bedrijfsonderdelen van Delta Lloyd Groep.

1.4.4 Kernwaarden en gedragscodes Als onderneming kun je een gezonde winst maken,en tegelijkertijd bij alles wat je doet je normen en waarden het uitgangspunt laten zijn. De kernwaarden van Delta Lloyd Groep vormen de leidraad bij alle activiteiten. Delta Lloyd Groep is sterk bezig met de eigen maatschappelijke rol en zoekt dan ook voortdurend naar een goede balans tussen ondernemersgeest en sociale verantwoordelijkheid. Ook is er een diep gevoeld besef dat integer ondernemerschap een voorwaarde is voor het verkrijgen van vertrouwen, zo noodzakelijk voor een financiële dienstverlener. Integriteit op alle terreinen, zowel naar klanten, distributiepartners, eigen medewerkers als de maatschappij in zijn geheel, vormt daarom een belangrijk basisprincipe voor Delta Lloyd Groep. Deze mentaliteit komt tot uiting in de kernwaarden van Delta Lloyd Groep, en in de wijze waarop er elke dag opnieuw uitvoering aan wordt gegeven. Maar ook in het vanzelfsprekend onderschrijven van en invulling geven aan door de branche opgestelde of wettelijk vastgelegde gedragscodes.

1.4.4.1 Zeven kernwaarden De zeven kernwaarden van Delta Lloyd Groep fungeren als leidraad bij al haar activiteiten. De waarden geven richting aan het beleid en zijn bepalend voor de bedrijfscultuur en identiteit. Ze maken duidelijk waar het concern voor staat en dienen als toetssteen voor het handelen. Bij het voortdurend zoeken naar een goede balans tussen ondernemersgeest en maatschappelijke verantwoordelijkheid worden de daarbij voorkomende dilemma’s niet uit de weg gegaan maar op ieder niveau bespreekbaar gemaakt. Juist daarom worden de kernwaarden gedragen door alle medewerkers. Ze zijn inmiddels diep verankerd in de organisatie. Behalve als leidraad voor het dagelijks handelen ziet Delta Lloyd Groep haar kernwaarden ook als voorwaarde voor professionaliteit, trots en plezier in het werk. Delta Lloyd Groep spreekt haar medewerkers voortdurend aan op waarden als integriteit, eigen verantwoordelijkheid, openheid, flexibiliteit en ondernemerschap en wil zo haar medewerkers inspireren en stimuleren tot goede prestaties en maatschappelijke betrokkenheid. De zeven kernwaarden van Delta Lloyd Groep zijn:

Integriteit Staat voor een geheel van waarden, normen en regelgeving dat de integriteit binnen de organisatie bewaakt. Dat uit zich in een permanent verantwoordelijkheidsgevoel voor de eigen handelswijze, en daarop ook altijd aanspreekbaar zijn. Van klanten en handelspartners wordt dezelfde mate van integriteit verwacht.

Klant centraal De wensen van de klant zijn bepalend en daarop moet optimaal worden ingespeeld. Het kennen van de behoefte van klanten, het bieden van hoge service, het nakomen van afspraken en een goede klachtenprocedure zijn daarbij belangrijke uitgangspunten.

Verantwoordelijkheid en betrokkenheid

Een diep gevoel van verantwoordelijkheid voor en betrokkenheid bij klant, distributiepartner, medewerker, aandeelhouder

13/138

13/3/06


en de maatschappij in het algemeen vormen het uitgangspunt bij alle activiteiten. Daarmee samenhangend wordt bij medewerkers op alle niveaus deskundigheid, het nemen van verantwoordelijkheid en het oplossen van problemen gestimuleerd.

Teamgeest Financiële dienstverlening blijft mensenwerk. Samenwerken is een vereiste. Betrokkenheid, persoonlijke contacten en waardering voor resultaten worden daarbij gezien als kritische succesfactoren.

Open communicatie

Voor een open communicatie zijn vertrouwen, eerlijkheid en duidelijkheid essentieel.

Flexibiliteit

De continuïteit van het bedrijf is afhankelijk van het vermogen snel op maatschappelijke ontwikkelingen in te spelen of daarop vooruit te lopen. Eerste vereiste daarbij is de bereidheid tot veranderen.

Ondernemersgeest

Een actief en ondernemend bedrijf vraagt om medewerkers die ondernemend zijn, initiatief tonen en zich verantwoordelijk voelen voor resultaat.

1.4.4.2 Verankering kernwaarden in de dagelijkse business Er zijn in de afgelopen jaren veel activiteiten ondernomen om de kernwaarden te introduceren bij de medewerkers van Delta Lloyd Groep en ze te integreren in verschillende beleidsinstrumenten. De bijbehorende kernwaardenprogramma’s zijn vooral gericht op verdere integratie in het dagelijks handelen binnen de bedrijfsonderdelen. Medewerkers worden gestimuleerd om integriteitvraagstukken bespreekbaar te maken en gezamenlijk naar een goede oplossing te zoeken. Het naleven van de kernwaarden is opgenomen in het aannamebeleid en de beoordelingssystematiek van Delta Lloyd Groep. Alle medewerkers worden beoordeeld op de mate waarin zij in de eigen werkomgeving de kernwaarden in de praktijk brengen. Ook in het jaarlijkse medewerkertevredenheidsonderzoek wordt het werken met de kernwaarden meegenomen. Om de kernwaarden structureel onder de aandacht van medewerkers te brengen worden ze door Delta Lloyd Groep waar mogelijk opgenomen in haar interne en externe communicatie-uitingen.

1.4.4.3 Gedragscodes Waar de kernwaarden van Delta Lloyd Groep als het ware de morele standaard vormen voor het handelen van de medewerkers, wordt de integriteit van de financiële sector in Nederland de laatste jaren in toenemende mate geborgd met weten regelgeving. Het onderschrijven van en invulling geven aan door de branche opgestelde of wettelijk vastgelegde gedragscodes is voor Delta Lloyd Groep een vanzelfsprekende zaak. Sinds de Nota Integriteit Financiële Sector uit 1997 is een breed pakket maatregelen ingevoerd door overheid en toezichthouders. Daarmee wordt onder meer zorg gedragen voor de bestrijding van fraude en normafwijkend gedrag, maar ook voor het bevorderen van soliditeit en transparantie en zuivere verhoudingen tussen de marktpartijen. Vanuit de financiële sector zelf is de laatste jaren op diverse terreinen een aantal gedragscodes tot stand gekomen. De Gedragscode Verzekeraars en de Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Financiële Instellingen stellen regels waaraan de hele bedrijfstak zich dient te houden. Zij vormen daarmee een belangrijk kader waarbinnen het beleid van Delta Lloyd Groep wordt geformuleerd. Delta Lloyd Groep heeft daarnaast interne gedragscodes geformuleerd die een integere bedrijfsvoering bewaken. De Gedragscode Relatiegeschenken, Uitnodigingen, Nevenfuncties en Deelnemingen stelt specifieke regels voor de contacten met klanten en leveranciers en voor activiteiten naast het werk. Deze gedragscode is onderdeel van de arbeidsovereenkomst en daardoor bindend voor elke medewerker. Ook zijn er gedragscodes voor onder meer e-mail- en internetverkeer. De door de Groep opgestelde regeling privébeleggingstransacties legt het beleid vast ten aanzien van privébeleggingstransacties van medewerkers in Nederland: met deze regeling wordt gewaarborgd dat (de schijn van) handelen in aandelen met voorkennis en vermenging van zakelijke en privébelangen bij effectentransacties worden voorkomen. Delta Lloyd Groep besteedt regelmatig aandacht aan gedragscodes in publicaties. Op het Nederlandse intranet van de Groep staan de gedragscodes vermeld. In personeelsbladen wordt gepubliceerd over specifieke gedragscodes of normen voor de bedrijfsvoering in het algemeen. In België conformeert Delta Lloyd Life zich aan de sectorale Gedragsregels inzake de Distributie van Financiële Producten. Met deze regels, die betrekking hebben op individuele levensverzekeringen, wordt duidelijkheid geschapen omtrent de rol van de assurantieadviseurs en hun samenwerking met verzekeraars in een aantal belangrijke domeinen, zoals bestrijding van fraude en de totstandkoming van contracten. Delta Lloyd Bank conformeert zich aan alle level playing fields die de Belgische Vereniging van Banken voorstelt. Delta Lloyd Deutschland hanteert strenge normen voor de ethische principes en de bedrijfspraktijk van al haar vennootschappen, vastgelegd in een compliance-richtlijn waaraan alle medewerkers zijn gehouden. Daarmee voldoet Delta Lloyd Deutschland zowel aan de bepalingen van de Duitse Wet op de Aandelen als aan de eisen van de overheidsinstantie voor toezicht op de financiële dienstverlening, de Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht.

1.4.4.4 Compliance Het lijnmanagement binnen Delta Lloyd Groep wordt ondersteund door compliance officers en juridische afdelingen. Zij waarborgen dat de weten regelgeving van overheid en toezichthouders wordt nageleefd. Ook wordt toegezien op de naleving van regels en normen die Delta Lloyd Groep heeft vastgesteld als leidraad voor het gedrag van de onderneming. Daarbij gaat het om zowel de zeven kernwaarden als om gedragscodes van de branche en interne gedragscodes. De interne handhaving en beheersing van de normen voor zakelijk gedrag worden voor een belangrijk deel op het niveau van divisies en Groepseenheden gerealiseerd. Dat geldt zowel voor de signalering, de uitvoering en naleving als voor de controle daarop. Op divisieniveau is het lijnmanagement er verantwoordelijk voor dat medewerkers de gedragscodes toepassen. De Compliance Officer heeft hierbij een ondersteunende rol. Hij bewaakt en stimuleert de naleving van de codes. Op Groepsniveau worden de compliancewerkzaamheden gecoördineerd en worden gedragsregels beheerd die voor de

14/138

13/3/06


gehele organisatie gelden. Daarbij gaat het uitsluitend om sturing en uitdrukkelijk niet om het uitvoeren van taken binnen de bedrijfsonderdelen of het overnemen van hun verantwoordelijkheden. Hiervoor is binnen elke divisie ten minste één verantwoordelijke Compliance Officer aangesteld. Group Audit & Integrity houdt regelmatig compliance audits om na te gaan of er binnen de bedrijfsonderdelen voldoende aandacht bestaat voor compliance. Ook de toezichthouders doen onderzoek naar de naleving van de weten regelgeving bij Delta Lloyd Groep. Gedrag dat in strijd is met een gedragscode wordt intern geregistreerd en beoordeeld. Medewerkers kunnen schendingen van de normen voor integer handelen of verdenkingen daarvan melden bij het Meldpunt Integriteit. Het Verbond van Verzekeraars heeft in overleg met de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) de Complianceregeling Mededinging opgesteld, die de leden van het Verbond van Verzekeraars moet helpen te voorkomen dat het nationale of Europese mededingingsrecht wordt overtreden. Delta Lloyd Groep heeft de complianceregeling opgenomen in de - op Delta Lloyd toegesneden - ‘Complianceregeling Mededinging Delta Lloyd’.

1.4.5 Relatie met stakeholders Delta Lloyd Groep bouwt aan een zekere toekomst voor en met al haar stakeholders. Daarbij gaat het om alle partijen die bij Delta Lloyd Groep zijn betrokken: klanten, medewerkers, leveranciers, aandeelhouders, en de samenleving als geheel. In de relatie met stakeholders zijn continuïteit en vertrouwen belangrijke uitgangspunten en Delta Lloyd Groep investeert daarin door op een verantwoorde manier in de maatschappij te staan, door oog te hebben voor de belangen van stakeholders en door intensief met hen samen te werken. Vaak hebben belangen van stakeholders raakvlakken. Zo kan een betere dienstverlening aan klanten ook ten goede komen aan het rendement voor aandeelhouders. Efficiencyvoordelen door outsourcing kan het aandeelhoudersrendement en de service naar klanten verhogen. Maar outsourcing raakt ook aan de belangen van medewerkers. Dan is het belangrijk dat ook de effecten voor de betrokken medewerkers worden meegewogen. Delta Lloyd Groep zoekt daarin steeds een goed evenwicht.

Transparantie en communicatie Open, transparante communicatie en duidelijkheid zijn essentieel voor de goede relatie tussen Delta Lloyd Groep en haar stakeholders. Delta Lloyd Groep zoekt daarom in toenemende mate de dialoog. Voor aandeelhouders, medewerkers en medezeggenschap is dit deels in de wet verankerd. Eén uiting van deze dialoog is bij Delta Lloyd Groep het jaarlijkse tripartiete-overleg tussen de Centrale Ondernemingsraad, de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. Om de dialoog met de samenleving te bevorderen wordt interactief gediscussieerd via het Employee Benefits Adviescollege. Vertegenwoordigers van Delta Lloyd Groep wisselen hier drie keer per jaar van gedachten met onder andere vertegenwoordigers van de landelijke politiek, de sociale partners en consumenten- en brancheorganisaties. Ten opzichte van klanten is transparantie in toenemende mate gewaarborgd door wetten, regelgeving en gedragscodes. Regelingen als de Financiële Bijsluiter, de Gedragscode Verzekeraars en de Code Rendement en Risico beschermen de positie van de klant en maken duidelijk waar bedrijven in de financiële dienstverlening voor staan, iets wat Delta Lloyd Groep zeer belangrijk acht. Ondanks de hogere kosten die daarmee gepaard gaan, juicht Delta Lloyd Groep de Wet financiële dienstverlening (Wfd) toe. De Wfd en de uitwerking daarvan in het Besluit financiële dienstverlening (Bfd), is voor een groot deel ingegaan op 1 januari 2006, maar diverse onderdelen van de Wfd en Bfd zullen pas in de loop van 2006 in werking treden. De Wfd en het Bfd stellen onder meer minimumeisen aan assurantieadviseurs op het gebied van kennis en opleiding, regelen de onafhankelijkheid van advies en leggen de zorgplicht vast. Voor Delta Lloyd Groep is het belangrijk dat klanten de Groep als toegankelijk ervaren, dat klanten altijd ervaren dat er naar hen wordt geluisterd en dat het hun belang is waar naar wordt gekeken. Dat maakt het transparant communiceren over producten en het belang ervan een eerste vereiste in de relatie tussen klanten en de Groep. Openheid wordt ook nagestreefd door middel van publicaties, bijvoorbeeld voor klanten en assurantieadviseurs. In het gelijktijdig met het financieel jaarverslag verschijnende jaarmagazine presenteert Delta Lloyd Groep jaarlijks relevante achtergrondinformatie over ontwikkelingen in en rond de Groep aan haar stakeholders. Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.5.1 Klanten De kernactiviteiten van de Groep raken de levens van miljoenen mensen: 4,5 miljoen Nederlandse, 450.000 Duitse en 610.000 Belgische klanten. Haar producten hebben daardoor ook een hoge maatschappelijke relevantie. Juist daarom is het essentieel om te opereren met een groot besef van verantwoordelijkheid.

Producten en diensten Delta Lloyd Groep richt zich bewust op het ontwikkelen en aanbieden van producten en diensten die haar betrokkenheid weerspiegelen en die een duidelijk antwoord bieden op de vraag van de klant. De belangrijkste werkterreinen van Delta Lloyd Groep liggen daar waar de toekomst van klanten wordt verzekerd: bij inkomensbescherming, vermogensvorming en risicobescherming. Kernactiviteiten zijn verzekeringen op het gebied van leven, pensioenopbouw, schade en zorg, naast sparen, beleggen en hypotheken. Dit betekent in de praktijk dat Delta Lloyd Groep helpt bij het opbouwen van een goed pensioen, mensen in staat stelt om een beroep te doen op goede zorg en financiële compensatie biedt in geval van schade.

Klant centraal Delta Lloyd Groep stelt, zoals vastgelegd in de kernwaarden, de klant centraal en handelt daar ook naar, zowel in haar relatie met assurantieadviseurs als met klanten en bedrijven. Het kennen van de behoefte van klanten, het bieden van hoge service, het nakomen van afspraken en een goede klachtenprocedure zijn daarbij belangrijke uitgangspunten. Om de dienstverlening zo goed mogelijk op de behoeften van de klant af te stemmen wordt veel aandacht besteed aan kennis over de klant. Regelmatig worden klanttevredenheidsonderzoeken uitgevoerd: alle bedrijfsonderdelen kennen jaarlijkse metingen.

15/138

13/3/06


Toegankelijkheid Belangrijk is dat klanten Delta Lloyd Groep als toegankelijk ervaren, dat ze het gevoel hebben dat er naar hen wordt geluisterd, en dat hun belang op de eerste plaats komt. Transparant communiceren over producten is daarvoor een eerste vereiste. Deze transparantie is in toenemende mate gewaarborgd door wetten, regelgeving en gedragscodes. Voorbeelden zijn de Code Rendement en Risico en de Gedragscode Verzekeraars. Ook de Wfd, de Wet financiële dienstverlening, die is ingegaan op 1 januari 2006, draagt in belangrijke mate bij aan de transparantie, onder meer omdat de onafhankelijkheid van advies van assurantieadviseurs is vastgelegd. Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.5.2 Medewerkers Voor het realiseren van haar ambities is Delta Lloyd Groep sterk afhankelijk van goed gekwalificeerde en gemotiveerde medewerkers. De Groep wil daarom een inspirerende werkomgeving bieden, waarin medewerkers alle kansen krijgen om te groeien en door te stromen. Gestreefd wordt naar een ondernemend arbeidsklimaat, dat medewerkers motiveert om snel en vaardig te reageren op ontwikkelingen in de markt, nieuwe ideeën te presenteren, verantwoordelijkheid te dragen en betrokkenheid te voelen en te tonen. Het management speelt daarbij een cruciale rol, met name door voorbeeldgedrag en het neerzetten van een cultuur van inspirerend leiderschap.

Deskundigheid In de strategie ‘Toekomst Verzekerd’ wordt deskundigheid van de medewerkers als een van de pijlers gedefinieerd waarop Delta Lloyd Groep haar toekomst bouwt. De banken verzekeringsmarkt is een kennisintensieve markt en kennis is een van de belangrijkste punten waarop financiële dienstverleners zich van elkaar kunnen onderscheiden. Delta Lloyd Groep doet er dan ook veel aan om die kennis voortdurend te vergroten. Bijvoorbeeld met een vierjarig management traineeship voor talentvolle jonge academici bij Delta Lloyd Groep, met in het verschiet een benoeming in een managementfunctie. Daarmee wordt talent niet alleen binnengehaald, maar ook in hoog tempo ontwikkeld. Verder kent de Groep Management Development en Executive Development programma’s om talent binnen de organisatie te ontwikkelen tot teamleider of manager. Internationaal werkt Delta Lloyd Groep mee aan het managementprogramma van CEDEP-INSEAD in Fontainebleau en Wharton in de VS. Voor talentvolle medewerkers die zich meer willen richten op vakinhoudelijke aspecten is er het Professional Development Program, waarin professionals gelegenheid wordt gegeven om hun effectiviteit en adviesvaardigheden te vergroten. In meer algemene zin is er de Cursuswinkel, die bij opleidingsvraagstukken aan alle medewerkers een snel en goed inzicht verstrekt van de mogelijkheden.

Diversiteit Delta Lloyd Groep wil een toegankelijke financiële dienstverlener zijn, die vanuit integer ondernemerschap bouwt aan een zekere toekomst voor en met haar belanghebbenden. Om die zekere toekomst te blijven waarborgen zoekt de Groep zoveel mogelijk aansluiting met de trends en ontwikkelingen in de markt. Dit vraagt enerzijds om de nodige flexibiliteit en ontwikkelingsbereidheid van de medewerkers van Delta Lloyd Groep en anderzijds om de optimale inzet van de diverse talenten van deze medewerkers. Om de diverse talenten van medewerkers optimaal te benutten is het nodig dat Delta Lloyd Groep deze talenten herkent, zo nodig ontwikkelt en op de juiste plek inzet. Voor Delta Lloyd Groep is het van cruciaal belang dat zij een maximaal blikveld houdt op haar medewerkers en niet onbewust medewerkers uitsluit. In de praktijk blijkt het echter moeilijk om voor iedereen een open vizier te hebben. Uiterlijke kenmerken als leeftijd, geslacht en culturele achtergrond kunnen bijvoorbeeld van invloed zijn op de wijze waarop iemand naar een ander kijkt. Iedereen doet dat nu eenmaal vanuit een eigen kader en kan hierdoor onbedoeld mensen uitsluiten. Het is belangrijk dat leidinggevenden en ook medewerkers zich hiervan bewust worden. Want zolang leidinggevenden en medewerkers zich niet bewust zijn van de eventuele vertroebeling van hun blikveld, is het mogelijk dat sommige medewerkers minder kansen krijgen een bijdrage te leveren aan Delta Lloyd Groep, terwijl ze wel degelijk goede competenties hebben. Sinds 1998 heeft diversiteit bewust aandacht gekregen binnen Delta Lloyd Groep. Er werden speciale programma’s opgezet die met name gericht waren op gelijke kansen voor mannen en vrouwen. Intussen is de aandacht voor diversiteit verbreed. Delta Lloyd Groep richt zich niet meer alleen op het laten doorstromen van vrouwen naar het hoger management. Een diverse samenstelling van het personeelsbestand en het optimaal benutten van de diverse talenten in de organisatie krijgen nu ook veel aandacht binnen de organisatie. Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.5.3 Leveranciers Delta Lloyd Groep stelt hoge eisen aan zichzelf op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Die eisen stelt Delta Lloyd Groep ook aan haar leveranciers. Een belangrijk punt, omdat de bedrijfsvoering van Delta Lloyd Groep in toenemende mate afhankelijk wordt van de bijdrage van externe partijen. De afdeling Group Procurement is binnen Delta Lloyd Groep verantwoordelijk voor het doelgericht managen van de relatie met leveranciers. Group Procurement geeft adviezen over de condities waaronder zij met Delta Lloyd Groep zaken doet en de wijze waarop aanbestedingsprocedures en onderhandelingen worden gevoerd. Group Procurement is daarnaast verantwoordelijk voor de uitvoering van het sourcingsbeleid: het beleid dat bepaalt welke delen van de bedrijfsprocessen in eigen beheer en met eigen middelen worden uitgevoerd, dan wel met behulp van externe bronnen. De divisies stellen de strategie vast en bepalen wat zelf wordt geproduceerd dan wel ingekocht. De divisies beslissen ook over de uiteindelijke keuze van leveranciers, over de door hen te leveren middelen en diensten en de condities waaronder dit gebeurt. Group Procurement ontwikkelt de criteria voor leveranciers, regisseert de besluitvorming en onderhoudt de relatie met de betrokken leveranciers. Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.5.4 Aandeelhouders Delta Lloyd Groep kent twee aandeelhouders: Aviva te Londen en Stichting Nuts Ohra te Amsterdam. De relatie met de beide aandeelhouders bestaat naast formele aandeelhoudersvergaderingen uit regelmatig overleg tussen de Raad van Bestuur van Delta Lloyd Groep en Aviva en het bestuur van de Stichting Nuts Ohra. De relatie met Aviva uit zich onder meer doordat twee executive directors van Aviva zitting hebben in de Raad van Commissarissen van Delta Lloyd Groep en door de intensieve werkcontacten op allerlei terreinen zoals financiën, HRM, communicatie, actuariaat & risk management,

16/138

13/3/06


maatschappelijk verantwoord ondernemen en investor relations. Daarnaast is Delta Lloyd Groep geconsolideerd in de verslaggeving van Aviva. Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.5.5 Samenleving Producten In relatie met de samenleving is Delta Lloyd Groep zich sterk bewust van de hoge maatschappelijke relevantie van haar producten, zoals die van Leven & Pensioen, Schade, Inkomen, Verzuim en Zorg. De Groep ziet het als haar taak om - daar waar de overheid ruimte laat of terugtreedt - als verzekeraar aanvullingen te bieden, bijvoorbeeld met inkomensproducten (WIA) of levensloopproducten. Een voorbeeld is de wachtlijstenbemiddeling in zorg, door patiënten naar het buitenland te brengen voor behandeling, of door de garantie te geven dat men binnen twee weken wordt geholpen, of – in noodsituaties – binnen maximaal twee dagen. Delta Lloyd kwam als eerste verzekeraar met een dergelijke garantie. Ook wordt er gewerkt aan het in kaart brengen van de (kwalitatieve) mogelijkheden in de zorg: waar en bij wie wordt een patiënt het beste behandeld? Ook de aandeelhouder Stichting Nuts Ohra wordt daarbij betrokken. Deze stichting is tevens actief als fonds voor goede doelen. De Stichting Nuts Ohra bezit een belang in Delta Lloyd Groep dat voortvloeit uit de fusie tussen Delta Lloyd en NUTS OHRA. Uit dit vermogen genereert de Stichting Nuts Ohra jaarlijks inkomsten, die zij onder meer inzet voor de financiering van projecten in de gezondheidszorg. Voorbeelden daarvan zijn een onderzoek naar kanker, een psychotraumacentrum voor kinderen en een speciale boodschappenbegeleidingsdienst voor ouderen.

Sponsoring, liefdadigheid en donaties De maatschappelijke betrokkenheid van Delta Lloyd Groep wordt onder meer weerspiegeld in het sponsoring-, liefdadigheid- en donatiebeleid van de Groep. Daarbij richt de Groep zich steeds uitdrukkelijker op maatschappelijk georiënteerde projecten die passen bij de uitgangspunten van de strategie ‘Toekomst Verzekerd’. Voorbeelden van maatschappelijk georiënteerde sponsor- en donatieprojecten zijn Stichting Bio-Kinderrevalidatie, Simavi, Valid Express en Notinseln in Duitsland. Eind 2005 is het thema ‘Financieel zelfmanagement’ vastgesteld, dat dekomende jaren richtinggevend zal zijn voor het sponsor-, liefdadigheid- en donatiebeleid van Delta Lloyd Groep. Dit komt rechtstreeks voort uit de kernactiviteit van Delta Lloyd Groep: het verzekeren van de financiële toekomst van haar klanten. In 2006 zal hier verder invulling aan worden gegeven.

Milieu Ook milieuvriendelijk ondernemen is onderdeel van een goede relatie met de samenleving. Delta Lloyd Groep vindt het belangrijk dat het milieu wordt beschermd en verbeterd en onderstreept dit door een actief milieubeleid. Dit beleid wordt regelmatig aangescherpt en omvat een groot aantal onderwerpen. De voornaamste hiervan zijn:

streven naar maximale efficiency op het gebied van energiemanagement; streven naar verminderen van de milieu-impact van afval door preventie, gescheiden inzameling en recycling; onderzoeken en implementeren van nieuwe transportinitiatieven, zoals verplichte roetfilters voor leaseauto’s; onderkennen van milieuaspecten bij inkoop- en leveranciersmanagement.

Zie ook Ontwikkelingen 2005

1.4.6 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Delta Lloyd Groep ziet haar maatschappelijke verantwoordelijkheid als ondernemer als een vanzelfsprekendheid. Het ambitieniveau op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen is dan ook hoog. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) staat hoog op de agendavan Delta Lloyd Groep. Sociale en maatschappelijke betrokkenheid vormtvoor een financiële dienstverlener immers een wezenlijk onderdeel vanhaar bestaansrecht. Vanuit deze duidelijke opvatting brengt Delta LloydGroep de uitgangspunten van maatschappelijk verantwoord ondernemen opallerlei terreinen in de praktijk. Maatschappelijk verantwoordondernemen is het streven naar een positieve bijdrage aan deontwikkeling van medewerkers en maatschappij, winstgevende economischegroei en zorg voor het milieu. Delta Lloyd Groep onderschrijft hetgrote belang hiervan en ziet haar maatschappelijke verantwoordelijkheidals ondernemer zelfs als een vanzelfsprekendheid. Er wordt dan ook hardgewerkt aan een formeel, coherent en transparant beleid op dit gebied. DeltaLloyd Groep heeft een hoog ambitieniveau op het gebied vanmaatschappelijk verantwoord ondernemen: behoren tot de top drie binnende sector. Om dit te realiseren is de Groep actief op diversebeleidsterreinen binnen de organisatie. Voor ieder beleidsterrein zijndoelstellingen geformuleerd en is een activiteitenplan opgesteld.

1.4.6.1 Ontwikkeling en verankering van beleid De uitgangspunten van maatschappelijk verantwoord ondernemen worden al geruime tijd op allerlei terreinen door Delta Lloyd Groep in de praktijk gebracht. De afgelopen jaren is bovendien hard gewerkt aan de formalisering van coherent en transparant beleid op dit gebied. Voortbouwend op de lopende activiteiten op het gebied van mvo, heeft de Raad van Bestuur heldere doelstellingen geformuleerd en is er voor gekozen om maatschappelijk verantwoord ondernemen vorm te geven vanuit de kernactiviteiten. Op Groepsniveau is de directeur Corporate Communications aangewezen als nominated manager voor mvo binnen de Groep. Eindverantwoordelijk voor mvo is de voorzitter van de Raad van Bestuur. De voortgang van het mvo-beleid is twee keer per jaar een vast onderdeel op de agenda van overleg van de Raad van Bestuur. De zogeheten mvo-coördinatiegroep heeft als doel mvo verder in te bedden binnen de Groep. In deze mvocoördinatiegroep nemen naast de divisievoorzitters directeuren zitting die vanuit hun dagelijkse activiteiten verantwoordelijk zijn voor bepaalde aandachtsgebieden binnen de Groep. Daarbij gaat het om: verankering mvo-beleid, kernwaarden, corporate governance, klanten, medewerkers, maatschappelijke betrokkenheid, milieu en leveranciers. Deze aandachtgebieden zijn afgestemd op de mvo-beleidsterreinen van Aviva. De coördinatiegroep komt vier keer in het jaar bij elkaar en bespreekt het beleid, de implementatie in de divisies, de relatie

17/138

13/3/06


met het CSR-beleid (Corporate Social Responsibility) van Aviva en de actieplannen. De nominated manager neemt ook deel in de CSR steering group van Aviva. De verantwoordelijkheid voor mvo binnen de bedrijfsonderdelen ligt bij de directievoorzitters. Zij zorgen ervoor dat de juiste mensen betrokken worden bij de mvo-activiteiten die in de divisies plaatsvinden. Per activiteit wordt bekeken welke specialisten of medewerkers deze activiteit het beste kunnen uitvoeren.

1.4.6.2 Verslaggeving en controle Delta Lloyd Groep erkent het belang van goede verslaggeving op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De Groep publiceert daarom sinds 2004 jaarlijks een formeel maatschappelijk verslag. Hiermee wil Delta Lloyd Groep op een meer structurele wijze dan voorheen inzage geven in het beleid en de activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het maatschappelijk verslag heeft betrekking op alle nationale en internationale activiteiten van Delta Lloyd Groep en bevat zowel kwantitatieve als kwalitatieve gegevens. De richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI) vormen de basis voor het opstellen van het maatschappelijk verslag. Daarbij is het noodzakelijk om kritisch na te gaan wat de meest relevante zaken zijn vanuit het perspectief van Delta Lloyd Groep. Delta Lloyd Groep ziet deze vorm van verslaggeving als een leerproces waarin zij steeds hogere eisen stelt. Middels concrete doelstellingen streeft de Groep naar continue verbetering. Delta Lloyd Groep heeft eind 2005 een informatiesysteem geïmplementeerd dat de relevante gegevens Groepswijd produceert. De aansturing van de informatieverzameling vindt op corporate niveau plaats (Corporate Communications). Hierbij worden grotendeels de rapportagelijnen gevolgd die worden gebruikt voor de mvo-rapportage voor Aviva. Deze gegevens worden geverifieerd in samenwerking met Ernst & Young. De mvo-gegevens van de Groep zijn daarnaast in 2005 afzonderlijk geverifieerd door PricewaterhouseCoopers Accountants.

1.5 Personalia Delta Lloyd Groep Raad van Commissarissen

Drs. J.A.N. (Jacques) van Dijk, voorzitter Mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg, plaatsvervangend voorzitter C.P.J. (Peter) Appeldoorn Drs. P.G. (Pamela) Boumeester Drs. H.C. (Caspar) Broeksma R. (Richard) Harvey BSC FIA Drs. R.H.P.W. (René) Kottman Ph.G. (Philip) Scott FIA Mr. drs. M.H.M. (Marcel) Smits RA

Raad van Bestuur Drs. N.W. (Niek) Hoek, voorzitter Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok P.K. (Paul) Medendorp

Secretaris F. (Faïza) Dadi

Externe accountant

PricewaterhouseCoopers Accountants NV

Centrale ondernemingsraad J.M.A.C. (Hans) van Oers, voorzitter J. (Johan) Beunk, vice-voorzitter R. (Remco) Bakker H. (Henk) Beerda R.C.G. (Ruud) de Groot E.P.F. (Ewout) Jansen D.B.F. (Thea) Ligtenbelt-Fomenko J. (Jaap) Pronk A. (Albert) Rozema M. (Marga) Spijker-Goederee C. (Conny) Stinnissen R. (Roy) Suurbier F.G. (Ferenc) Vereb G.G.L. (Guus) Verheul T.H. (Thijs) de Vries

COR-secretariaat

D.A.C.J. (Dominique) Fragu, ambtelijk secretaris M.A. (Ria) de Kruijf-Weisscher, ambtelijk secretaris

Concernstaf

Drs. D.S. (David) Brilleslijper, Corporate Communications Drs. J.H.G. (Jan) Bruineman, Group Tax Ir. Th.J.M. (Theo) van Brunschot, Projecten Mr. drs. E.W. (Liesbeth) Galesloot-Vaal, Group Legal R.J. (Rolf) Kooijman RA, Group Finance & Control A.C. (Ad) Rijken, Concern Relaties (per 1 februari 2006) L.J.M. (Laurens) Roodbol AAG, Group Actuarial & Risk Management Drs. B.A. (Ben) Sinnige, Group HRM N. (Nita) Studen-Kiliaan, Corporate Development J.C.A. (John) Tros MBA, Group Procurement W.A. (Wim) Weima, Group Infrastructure Management B. (Boudewijn) van der Woerd RA, Group Audit & Integrity

18/138

13/3/06

SSC Schade


Mr. J.W. (Hanneke) Jukema

Directies Delta Lloyd Verzekeringen Delta Lloyd Verzekeringen F. (Frank) Blankers, voorzitter Drs. I.M.A. (Ingrid) de Graaf, Personeel & Organisatie Drs. M.M. (Maarten) de Groof, Leven T.J.A. (Theo) Krekel RA, Finance, Planning en Control J.G. (Jos) Peeters MBA, Marketing & Verkoop Ir. L.M. (Leon) van Riet, ICT Solutions & E-Business Services Mr. J.P.M. (Jolanda) Tijhuis, Schade Mr. I.A. (Ingrid) Visscher, Zorg

Delta Lloyd Leven

Drs. M.M. (Maarten) de Groof, voorzitter Drs. A.M.P.J. (Martin) Heuvelmans AAG H. (Henk) Otten

Delta Lloyd Schade

Mr. J.P.M. (Jolanda) Tijhuis, voorzitter Mr. H. (Hans) Groot Drs. H.H. (Herman Hein) Roozen RA

Delta Lloyd Zorg

Mr. I.A. (Ingrid) Visscher, voorzitter Drs. H.Th. (Hugo) Broekman Prof. dr. H.A. (Hugo) Keuzenkamp

Marketing & Verkoop

J.G. (Jos) Peeters MBA, voorzitter Drs. E. (Erica) Blom-Groenink MBA A.J.H. (Twan) Sprenkels

Finance, Planning en Control T.J.A. (Theo) Krekel RA R. (Rob) van Mazijk

Facilitair service bedrijf Ir. R.J. (Rob) Volman

Lancyr

Mr. A.C.M. (Antoine) van Bijsterveldt P.R. (Rob) Krijgsman

Directies OHRA Verzekeringen OHRA Verzekeringen

Ing. F. (Frank) Elion, voorzitter M. (Martin) Duvivier Ir. N.R. (Nico) Francken Prof. dr. H.A. (Hugo) Keuzenkamp Drs. P.M. (Pierre) de Rooij Drs. M.C.M. (Marcel) Viester

Nationaal Spaarfonds M.C. (Marco) van Muiswinkel MBA

Directie ABN AMRO Verzekeringen ABN AMRO Verzekeringen Ir. H.H. (Henk) Raué, voorzitter A.R. (René) Kruijs A.H.C. (Ton) Lommers Drs. G.T. (Gilbert) Pluym AAG O.W. (Onno) Verstegen MBA

Directies Delta Lloyd Bankengroep Delta Lloyd Bankengroep Drs. L. (Leo) Keemink MM, voorzitter Drs. E.A.A. (Emiel) Roozen RA Drs. P.A.J.M. (Piet) Verbrugge G.J.L.M.J.G. (Geoffroy) Vermeire

Delta Lloyd Bank Nederland Drs. L. (Leo) Keemink MM, voorzitter Drs. E.A.A. (Emiel) Roozen RA

OHRA Bank

Drs. A.L. (Ad) van Wijlen (ad interim)

Delta Lloyd Securities

G.J.L.M.J.G. (Geoffroy) Vermeire, voorzitter J. (Jeroen) Dossche

Retail & Hypotheken

19/138

13/3/06


Mr. P.L.M. (Paul) van Weerdenburg

Private Banking B. (Bert) Mets

Delta Lloyd Bank België Drs. Drs. Drs. Drs.

P.A.J.M. (Piet) Verbrugge, voorzitter G.K.H. (Geert) Ceuppens A.J. (Aymon) Detroch J.C.A.M. (Johan) Lyssens

Directie Delta Lloyd Deutschland Delta Lloyd Deutschland

Drs. J.F. (Frans) van de Veer, voorzitter H. (Hartmut) Hagemann A.C. (Ad) Rijken (tot 1 februari 2006) Dr. V. (Veronika) Simons

Directie Delta Lloyd België Delta Lloyd Life C.F. (Cees) Frankhuisen, voorzitter H. (Hugo) De Cupere Drs. C.A.N.W. (Caspar) van Haaften RA M.J.C. (Marjan) van Kasteren RBA MBA

Directie Delta Lloyd Asset Management Delta Lloyd Asset Management Drs. J.P. (Jaco) Aardoom RBA, voorzitter P.A. (Peter) Knoeff RA A.H. (Alex) Otto

Directie Delta Lloyd Vastgoed Delta Lloyd Vastgoed

E.A. (Egbert) Dijkstra MRE MRICS

1.6 Adressen Delta Lloyd Groep

Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam T +31 (0)20 594 49 63, F +31 (0)20 693 10 05 www.deltalloydgroep.com

Delta Lloyd Verzekeringen

Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Spaklerweg 4, 1096 BA Amsterdam T +31 (0)20 594 91 11, F +31 (0)20 693 79 68 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Leven Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Spaklerweg 4, 1096 BA Amsterdam T +31 (0)20 594 91 11, F +31 (0)20 693 79 68 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Leven

Postbus 167, 5700 AD Helmond Binnen Parallelweg 60, 5701 PH Helmond T +31 (0)492 57 59 00, F +31 (0)492 57 59 19 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Schade

Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Spaklerweg 4, 1096 BA Amsterdam T +31 (0)20 594 91 11, F +31 (0)20 693 79 68 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd SSC Schade

Postbus 145, 6800 BD Arnhem Rijksweg West 2, 6842 BD Arnhem T +31 (0)26 359 55 55, F +31 (0)26 442 70 53 www.deltalloyd.nl www.ohra.nl

Delta Lloyd Agrarische Verzekeringen Postbus 44, 8000 AA Zwolle Zwartewaterallee 14, 8031 DX Zwolle T +31 (0)38 455 66 77, F +31 (0)38 455 66 08 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Technische Verzekeringen Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam

20/138

13/3/06


Spaklerweg 4, 1096 BA Amsterdam T +31 (0)20 546 14 00, F +31 (0)20 646 24 03 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Zorg Postbus 29666, 2502 LR Den Haag J. Westerdijkplein 1, 2521 EN Den Haag T +31 (0)70 310 09 11, F +31 (0)70 310 07 04 www.deltalloyd.nl


Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam T + 31 (0)20 594 34 33, F + 31 (0)20 594 27 06 www.deltalloydassetmanagement.com


Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam T +31 (0)20 594 35 01, F +31 (0)20 594 38 10 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Life

Pleinlaan 15, 1050 Brussel, België T +32 (0)2 650 77 01, F +32 (0)2 650 77 91 www.deltalloydlife.be


Wittelsbacherstrasse 1, 65189 Wiesbaden, Duitsland T +49 (0)1803 990 90 00, F +49 (0)611 773 26 64 www.deltalloyd.de

Gries & Heissel Bankiers

Rheinstrasse 1, 65189 Wiesbaden, Duitsland T +49 (0)611 3418 0, F +49 (0)611 3418 48 0 www.guh.de

Berlinische Lebensversicherung

Gustav-Stresemann-Ring 7-9, 65189 Wiesbaden, Duitsland T +49 (0)1803 990 90 00, F +49 (0)611 773 26 64 www.deltalloyd.de

Hamburger Lebensversicherung


Delta Lloyd Investment Managers

Wittelsbacherstrasse 1, 65189 Wiesbaden, Duitsland T +49 (0)611 7341 12 00, F +49 (0)611 7341 13 49 www.deltalloyd.de/dli

Delta Lloyd Finanzpartner

Postfach 1312, 47513 Kleve, Duitsland Stechbahn 26, 47533 Kleve, Duitsland T +49 (0)2821 5921, F +49 (0)2821 5921 00 www.deltalloyd.de/finanzpartner

OHRA Verzekeringen

Postbus 40000, 6803 GA Arnhem Rijksweg West 2, 6842 BD Arnhem T +31 (0)26 400 99 11, F +31 (0)26 400 94 04 www.ohra.nl

Nationaal Spaarfonds

Postbus 10, 5140 BA Waalwijk Grotestraat 341, 5142 CA Waalwijk T +31 (0)416 68 47 00, F +31 (0)416 68 47 01 www.nationaalspaarfonds.nl

OHRA Zorg

Postbus 29666, 2502 LR Den Haag J. Westerdijkplein 1, 2521 EN Den Haag T +31 (0)70 310 09 11, F +31 (0)70 310 07 04 www.ohra.nl

ABN AMRO Verzekeringen

Postbus 10085, 8000 GB Zwolle Prins Bernhardstraat 1, 8019 XJ Zwolle Per 1 juli 2006: Grote Voort 261–287, 8041 BL ZWOLLE T +31 (0)38 499 22 99, F +31 (0)38 499 20 90 www.abnamro.nl

Delta Lloyd Bank

Postbus 231, 1000 AE Amsterdam Joan Muyskenweg 4, 1096 CJ Amsterdam T +31 (0)20 597 62 08, F +31 (0)20 597 63 08 www.deltalloyd.nl

OHRA Bank

Postbus 40004, 6803 GD Arnhem

21/138

13/3/06


Rijksweg West 2, 6842 BD Arnhem T 026 400 4040, F 026 400 75 45 www.ohra.nl

Delta Lloyd Bank Belgie Sterrenkundelaan 23, 1210 Brussel T +32 (0)2 229 76 00, F +32 (0)2 229 76 99 www.deltalloydbank.be


Kipdorp 10-12, B-2000 Antwerpen, België T +32 (0)3 204 77 77, F +32 (0)3 204 77 78 www.dlsecurities.com


Postbus 231, 1000 AE Amsterdam Joan Muyskenweg 4, 1096 CJ Amsterdam T +31 (0)20 597 64 70, F +31 (0)20 597 60 78 www.dlsecurities.com


Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam T + 31 (0)20 – 594 34 33, F + 31 (0)20 594 27 06 www.deltalloydassetmanagement.com


Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam T +31 (0)20 594 35 01, F +31 (0)20 594 38 10 www.deltalloyd.nl

Delta Lloyd Life

Pleinlaan 15, 1050 Brussel T +32 (0)2 650 77 01, F +32 (0)2 650 77 91 www.deltalloydlife.be



Gries & Heissel Bankiers

Rheinstrasse 1, 65189 Wiesbaden, Duitsland T +49 (0)611 3418 0, F +49 (0)611 3418 48 0 www.guh.de

Berlinische Lebensversicherung

T +49 (0)1803 990 90 00, F +49 (0)611 773 26 64 Gustav-Stresemann-Ring 7 - 9, 65189 Wiesbaden, Duitsland www.deltalloyd.de

Hamburger Lebensversicherung

Wittelsbacherstrasse 1, 65189 Wiesbaden T +49 (0)1803 990 90 00, F +49 (0)611 773 26 64 www.deltalloyd.de

Delta Lloyd Investment Managers

Wittelsbacherstrasse 1, 65189 Wiesbaden, Duitsland T +49 (0)611 7341 12 00, F +49 (0)611 7341 13 49 www.deltalloyd.de/dli

Delta Lloyd Finanzpartner

Postfach 1312, 47513 Kleve Stechbahn 26, 47533 Kleve T +49 (0)2821 5921, F +49 (0)2821 5921 00 www.deltalloyd.de/finanzpartner

22/138

13/3/06


23/138

Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 2 Kerncijfers 2.1 Kerncijfers Delta Lloyd Groep Kerncijfers Delta Lloyd Groep 2005 In miljoenen euro Bruto premie-inkomen Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Resultaat op verkoop van dochterondernemingen Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve) Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

Leven

Schade

Zorg

Bank

Fund Management 241,1 6,0 83,4 77,8

Overige

Totaal 2005

3.771,7 2.648,8 87,5

1.134,6 119,8 19,0

810,7 36,7 7,9

162,4 30,6

5.716,9 3.214,8 306,2

15,2 -

4,2 -

7,6 -

11,3 6,1

-

57,6 8,4

95,9 14,5

6.523,2

1.277,7

862,8

341,8

83,8

259,0

9.348,3

252,3 -45,4

218,4 -67,2

40,9 -13,5

35,4 -4,5

46,1 -14,5

-24,7 20,2

568,3 -124,8

206,9

151,2

27,5

30,9

31,6

-4,5

443,5

3.235,1

683,2

275,9

342,9

28,5

-776,3

3.789,3

1.803

842

610

1.292

88

1.550

6.184

Leven

Schade

Zorg

Bank

Overige

Totaal 2004

3.437,3 1.834,6 81,8

1.133,1 112,2 20,1

834,3 27,9 7,3

Fund Management 254,8 17,9 76,4 56,7

159,8 35,7

5.404,7 2.407,3 278,0

18,8 -

4,0 -

-0,0 -

11,4 -

-2,2 -

54,0 -

86,0 -

5.372,5

1.269,4

869,5

342,6

72,4

249,5

8.175,9

286,4 -79,2

141,3 -55,2

16,8 -10,9

12,7 -4,3

33,6 -11,6

-52,1 62,9

438,6 -98,3

Kerncijfers Delta Lloyd Groep 2004 In miljoenen euro Bruto premie-inkomen Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Resultaat op verkoop van dochterondernemingen Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve) Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

207,2

86,1

5,9

8,4

22,0

10,8

340,4

2.476,3

562,8

241,0

349,9

142,3

-975,9

2.796,2

1.897

922

599

1.325

74

1.642

6.459

13/3/06


24/138

2.2 Kerncijfers per divisie Kerncijfers Delta Lloyd Groep 2005 In miljoenen euro

Bruto premie-inkomen Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Resultaat op verkoop van dochterondernemingen Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve) Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

Delta Lloyd Verzekeringen 2.549,6 1.658,3 36,8

OHRA Verzekeringen 1.023,5 266,5 32,0

ABN AMRO Verzekeringen 1.016,2 510,6 30,0

27,4 1,7

8,9 -

4.273,8

410,8 77,3

Delta Lloyd Delta Lloyd Duitsland Bankengroep

Overige

Totaal 2005

719,3 352,5 47,2

210,9 61,2

408,3 216,0 99,1

5.716,9 3.214,8 306,2

10,3 -

2,4 -

10,2 6,1

36,6 6,8

95,9 14,5

1.330,7

1.567,1

1.121,4

288,4

766,8

9.348,3

83,8 25,6

66,5 20,9

4,2 -4,3

21,4 7,7

-18,3 -2,4

568,3 124,8

333,5

58,2

45,6

8,5

13,6

-15,9

443,5

3.097,0

399,6

347,5

146,4

313,6

-514,8

3.789,3

2.084

967

590

797

1.182

565

6.184

Delta Lloyd Verzekeringen 2.489,8 1.311,7 39,8

OHRA Verzekeringen 938,3 137,9 25,7

ABN AMRO Verzekeringen 941,3 279,9 35,8

Delta Lloyd Delta Lloyd Duitsland Bankengroep

Overige

Totaal 2004

7,7 -

-9,7 -

3.849,0

300,9 65,6

Kerncijfers Delta Lloyd Groep 2004 In miljoenen euro

Bruto premie-inkomen Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Resultaat op verkoop van dochterondernemingen Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve) Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

680,4 314,1 39,1

202,4 55,5

354,9 161,1 82,0

5.404,7 2.407,3 278,0

3,7 -

31,2 -

9,0 -

44,1 -

86,0 -

1.092,4

1.260,7

1.064,9

266,9

642,1

8.175,9

81,7 37,4

53,1 27,9

14,7 15,4

-0,2 2,4

-11,6 -50,5

438,6 98,3

235,3

44,3

25,2

-0,7

-2,6

38,9

340,4

2.295,8

319,0

298,0

120,3

323,6

-560,4

2.796,2

2.134

974

584

816

1.217

735

6.459

13/3/06


25/138

2.3 Tienjarenoverzicht Tienjarenoverzicht 1) In miljoenen euro

Inkomsten Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Schade Bruto premie-inkomen Zorg Bruto premie-inkomen overig Totaal premie-inkomen Opbrengst uit beleggingen Overige activiteiten Resultaat voor belastingen Leven Schade Zorg Bank- en verzekeringsmakelaaractiviteiten Overige Resultaat voor belastingen en buitengewone baten en lasten Buitengewoon inkomsten en uitgaven Buitengewoon resultaat Resultaat voor belastingen Belastingen Resultaat na belastingen Toe te rekenen aan: Eigen vermogen Aandeel derden Nettoresultaat

2005 IFRS

2004 IFRS

2004 Dutch GAAP

2003 Dutch GAAP

2002 Dutch GAAP

2001 Dutch GAAP

2000 Dutch GAAP

1999 Dutch GAAP

1998 Dutch GAAP

1997 Dutch GAAP

1996 Dutch GAAP

3.772 1.135 811 5.717 3.215 417 9.348

3.437 1.133 834 5.405 2.407 364 8.176

3.648 1.133 834

3.153 978 851

2.744 810 787

2.686 752 708

2.283 774 685

1.941 579 139

1.705 529 -

1.067 490 -

909 492 -

5.615 2.255 165 8.035

4.982 2.210 177 7.369

4.341 1.021 124 5.486

4.146 1.400 76 5.622

3.742 1.796 130 5.668

2.659 1.842 39 4.540

2.234 1.425 28 3.687

1.557 1.067 13 2.637

1.401 938 11 2.350

252 218 41 81

286 141 17 46

249 135 16 24

238 92 5 20

152 13 12 2

291 19 23 3

313 -9 12 22

250 3 9

223 8 8

187 34 6

165 27 6

-25 568

-52 439

-15 409

-44 311

-21 158

31 367

12 350

30 292

42 281

56 283

25 223

-

-

-

-28

-

-

-

-

-

-

-

568 -125 421

439 -98 327

409 -98 302

283 -27 247

158 -20 138

367 -68 299

350 -65 285

292 -52 240

281 -61 220

-4 279 -70 209

-22 201 -52 149

398 23

314 13

302 9

247 9

138 -

299 -

285 -

240 -

220 -

209 -

149 -

421

327

311

256

138

299

285

240

220

209

149

Eigen vermogen per einde boekjaar

3.789

2.796

2.649

2.244

1.713

2.354

2.878

2.360

1.779

1.994

1.686

Totaal activa

57.084 49.275 40.730 38.077 32.781 34.239 30.992 28.753 21.261 15.752 14.285

Bedragen in euro per gewoon aandeel met een nominale waarde van € 9,08, per preferent aandeel B met een nominale waarde van € 453,78 en per preferent aandeel A met een nominale waarde van € 9,08 Dividend (gewone aandelen) Dividend (preferente aandelen B) Dividend (preferente aandelen A) Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

31,73 18,02

24,01 18,02

24,01 18,02

-

-

23,71 20,79

27,04 20,79

29,46 20,79

30,83 20,79

30,44 -

22,57 -

0,24

0,24

0,24

0,24

0,23

0,23

0,23

0,23

-

-

-

6.184

6.459

6.459

6.514

6.464

6.506

5.639

5.636

3.452

2.319

2284

1) De vergelijkende cijfers zijn gebaseerd op de toen geldende richtlijnen voor de jaarverslaggeving

13/3/06


Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 3 Bericht van de Raad van Commissarissen Jaarrekening en winstverdeling Overeenkomstig het bepaalde in artikel 2:101 lid 3 BW leggen wij de door de Raad van Bestuur opgemaakte jaarrekening ter vaststelling voor aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Mede gezien de in dit verslag opgenomen goedkeurende accountantsverklaring van PricewaterhouseCoopers Accountants NV adviseren wij de aandeelhouders de jaarrekening overeenkomstig vast te stellen. Tevens delen wij mede dat onze Raad in overeenstemming met artikel 35 van de statuten zijn goedkeuring hecht aan het besluit van de Raad van Bestuur om de uit de jaarrekening blijkende winst van € 421 miljoen aan de reserves toe te voegen en uit deze reserves een dividend uit te keren van € 108 miljoen.

Het jaar 2005 Delta Lloyd Groep kan terugkijken op een geslaagd jaar met zowel winst voor belastingen als de totale omzet die stijgen tot respectievelijk € 568 miljoen en € 9,3 miljard.

Prudent financieel beleid Een mooi financieel resultaat dat tot stand is gekomen op basis van een consistent en prudent financieel beleid van de Groep. Zo is er het afgelopen jaar uitgebreid aandacht geweest voor het managen van de historisch lage langetermijnrente. Delta Lloyd Groep is er verder als eerste verzekeraar toe overgegaan om niet alleen de beleggingen, maar ook een belangrijk deel van de levensverzekeringsverplichtingen op basis van marktrente te waarderen. Hierdoor ontstaat een evenwichtiger beeld van de financiële situatie van de Groep.

Langetermijnstrategie

Na de succesvolle invoering van de nieuwe ‘Toekomst Verzekerd’-strategie, die zich richt op de periode tot 2010, is er dit jaar veel aandacht geweest voor het langeretermijnperspectief richting de jaren '20 van deze eeuw. Met behulp van speciaal voor Delta Lloyd Groep ontwikkelde scenario’s werd gekeken naar kansen en bedreigingen op de langere termijn. In 2006 zal dit resulteren in een strategisch langetermijnperspectief voor de Groep.

Strategische ontwikkelingen

Naast het langetermijnperspectief heeft de Raad van Commissarissen dit jaar ook een aantal op de kortere termijn belangrijke strategische ontwikkelingen besproken. Zo is stilgestaan bij het nieuwe zorgstelsel en de consequenties daarvan voor Delta Lloyd Groep en een nieuwe Pensioenstrategie. Een aantal minder strategische buitenlandse activiteiten - zoals Bank Nagelmackers Luxemburg, OHRA Hypotheekbank op Aruba en ENNIA Caribe - werden verkocht, waardoor meer focus ontstaat op de kernactiviteiten. In meer organisatorische zin was er aandacht voor de toekomstige organisatie van de Groep als logische vervolgstap op het streven naar meer geïntegreerde shared services.

Vergaderingen van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen heeft in 2005 zes keer vergaderd, waarvan eenmaal buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur. In laatstgenoemde vergadering is het eigen functioneren van de Raad besproken. Onder de vele onderwerpen die de Raad van Commissarissen tijdens zijn vergaderingen in 2005 besprak, waren het basisstelsel zorg, de CAO-onderhandelingen, de pensioenstrategie en toekomstige strategische organisatieontwikkelingen. De Raad van Commissarissen heeft tevens aandacht besteed aan de, overigens succesvol verlopen, implementatie van IFRS, het risicomanagement en het langetermijn lage renterisico. Bij de bespreking van de kwartaal- en jaarcijfers waren altijd aanwezig de leden van de Raad van Bestuur en, op een enkele uitzondering na, ook alle leden van de Raad van Commissarissen. Zoals gebruikelijk heeft de Raad van Commissarissen ook aandacht besteed aan het groepsplan 2006-2008. De Raad van Commissarissen heeft tevens in meerdere vergaderingen de invoering van de Nederlandse Corporate Governance Code (Code Tabaksblat), de eerder gemaakte afspraken over governance en de gevolgen daarvan voor Delta Lloyd Groep besproken.

Commissies van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen wordt ondersteund door drie commissies die bepaalde onderwerpen voorbereiden ten behoeve van de besluitvorming in de Raad. De leden zijn allen afkomstig uit de Raad van Commissarissen. In overeenstemming met zijn reglement rapporteert iedere commissie tijdens de eerstkomende Raadsvergadering binnen het kader van de taakopdracht zijn bevindingen aan de Raad van Commissarissen. De commissies leveren tevens een schriftelijk verslag van de vergaderingen. De Audit Committee kwam in 2005 vijf keer in vergadering bijeen. Alle vergaderingen werden bijgewoond door een vertegenwoordiging van de Raad van Bestuur, de directeur Group Finance & Control, de directeur Group Audit & Integrity en de directeur Group Actuarial & Risk Management. De in februari en december gehouden vergaderingen werden tevens bijgewoond door vertegenwoordigers van PricewaterhouseCoopers, de externe accountant van Delta Lloyd Groep. In de vergaderingen is veel aandacht besteed aan het bespreken van de kwartaal-, halfjaar-, en jaarcijfers, evenals van accountantsrapporten, actuariële analyses, de managementletters en de rapportages van de interne auditbevindingen. Het derivatenbeleid, het risicomanagement en de voortgang in de invoering van IFRS vormden een vast onderdeel van de agenda. De Remuneration en Nomination Committees kwamen in 2005 drie keer bijeen. Naast de reguliere onderwerpen, waaronder het remuneratiebeleid van Delta Lloyd Groep, het long term incentive plan en de doelstellingen van de Raad van Bestuur, is ook aandacht besteed aan de wijzigingen in de pensioenregeling voor directeuren en Raad van Bestuur. De Nomination Committee heeft de voorbereidingen op benoemingen voor de Raad van Commissarissen in 2006 in gang gezet.

Contacten met de Centrale Ondernemingsraad Een wisselende afvaardiging van de Raad van Commissarissen heeft deelgenomen aan de reguliere overlegvergadering die de Raad van Bestuur met de Centrale Ondernemingsraad heeft. In december 2005 heeft het jaarlijks terugkerend tripartiete overleg van Raad van Commissarissen, Raad van Bestuur en Centrale Ondernemingsraad plaatsgevonden. Gerelateerd aan de langetermijnstrategie ‘Toekomst Verzekerd’ zijn, middels een interactief programma, de Lange Termijn

26/138

13/3/06


Scenario’s van Delta Lloyd Groep onderwerp van aandacht en discussie geweest.

Samenstelling van Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur In de samenstelling van de Raad van Commissarissen en van de Raad van Bestuur zijn in 2005 geen wijzigingen opgetreden. In 2006 eindigt de vierjarige zittingsperiode van de heren Kottman, Van Dijk en Broeksma. De heer Kottman is herbenoembaar en zal door de Raad van Commissarissen voor herbenoeming worden voorgedragen. De heren Van Dijk en Broeksma hebben in 2006, overeenkomstig de Nederlandse Corporate Governance Code, hun maximale zittingstermijn bereikt. Om in de vacatures te voorzien, heeft de Nomination Committee, in opdracht van de Raad van Commissarissen, de voorbereidingen in gang gezet.

Financiële kalender Delta Lloyd Groep volgt de financiële kalender van aandeelhouder Aviva en zal derhalve haar resultaten over de eerste zes maanden van 2006 publiceren op 9 augustus 2006.

Erkentelijkheid De leden van de Raad van Commissarissen hechten eraan hun waardering uit te spreken voor de inzet van de Raad van Bestuur, de medewerkers van Delta Lloyd Groep en de Ondernemingsraden. De Raad dankt hen voor hun toewijding, deskundigheid en de vruchtbare samenwerking. Amsterdam, 24 februari 2006 Namens de Raad van Commissarissen Drs. J.A.N. (Jacques) van Dijk, voorzitter Mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg, plaatsvervangend voorzitter C.P.J. (Peter) Appeldoorn Drs. P.G. (Pamela) Boumeester Drs. H.C. (Caspar) Broeksma R. (Richard) Harvey BSC FIA Drs. R.H.P.W. (René) Kottman Ph.G. (Philip) Scott FIA Mr. drs. M.H.M. (Marcel) Smits RA

27/138

13/3/06


28/138

Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 4 Verslag van de Raad van Bestuur 4.1 2005 - uitdagingen en succes Met een sterke stijging van de resultaten kan Delta Lloyd Groep 2005 bijzetten als een jaar van mijlpalen. Voor het eerst is sprake van een resultaat voor belasting van meer dan een half miljard euro (568 miljoen), een bruto premie-inkomen van € 5,7 miljard en een totale omzet van € 9,3 miljard. In een uitdagend klimaat, met onder meer een historisch lage lange rente, is Delta Lloyd Groep er het afgelopen jaar in geslaagd mooie successen te boeken in vrijwel alle bedrijfsonderdelen. Daarbij heeft in 2005 vooral veel nadruk gelegen op versterking van de kernactiviteiten. De kwaliteit van de resultaten nam toe en dat leidt tot een sterke positie van Delta Lloyd Groep. Terugkijkend naar de ontwikkelingen van de laatste jaren is duidelijk dat de strategie van de Groep vruchten afwerpt. De gerealiseerde groei en schaalvergroting en de versterking van de distributiekracht hebben van Delta Lloyd Groep een topspeler op de Nederlandse verzekeringsmarkt gemaakt. Het concern heeft een sterke focus op de klant, is volledig multichannel ingericht, met sterke individuele merknamen, heeft de kosten weten te verlagen en ziet mogelijkheden daarin met de shared service centers nog verder te gaan. Commercialiteit is een onderwerp dat bijzonder veel aandacht krijgt in de Groep. Het centraal stellen van de klant wordt het komende jaar nog eens extra gestimuleerd door alle medewerkers additionele commerciële trainingen te geven.

4.1.1 Robuuste resultaten Kerncijfers per divisie en segment per 31 december In miljoenen euro

2005

2004

Delta Lloyd Groep geconsolideerd Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Schade Bruto premie-inkomen Zorg Bruto premie-inkomen

3.771,7 1.134,6 810,7 5.716,9

3.437,3 1.133,1 834,3 5.404,7

Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Resultaat op verkoop van dochterondernemingen Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve)

3.214,8 306,2 95,9 14,5 9.348,3

2.407,3 278,0 86,0 8.175,9

568,3 -124,8

438,6 -98,3

Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

443,5

340,4

3.789,3 6.184

2.796,2 6.459

De solide positie van Delta Lloyd Groep komt duidelijk tot uiting in de uitstekende resultaten. Het resultaat voor belastingen stijgt met dertig procent tot € 568 miljoen en na belastingen met dertig procent tot € 443 miljoen. De gezonde financiële positie van de Groep toont zich ook in de robuuste stijging van andere belangrijke financiële indicatoren als het eigen vermogen (+36 procent) tot € 3,8 miljard. Delta Lloyd Groep vindt een goede financiële performance essentieel om het vertrouwen van haar klanten te behouden. Delta Lloyd Groep moet er immers zijn op de momenten dat klanten haar nodig hebben. De solvabiliteit, de graadmeter bij uitstek van het vertrouwen dat de Groep haar verplichtingen aan klanten kan nakomen is verder verbeterd. De solvabiliteit van de totale Groep, inclusief bankactiviteiten, steeg in 2005 met 76 procentpunten tot 264 procent. Het Nederlandse verzekeringsbedrijf, nog steeds de kern van de Groep, komt zelfs uit op 322 procent. Deze sterke positie is een duidelijk gevolg van een actief financieel beleid. Delta Lloyd Groep loopt daarmee voorop: in voorgaande jaren ging dat daarbij met name om de aandelenbeurzen, in 2005 vooral om de lage rentestand. Zo heeft de Groep het risico van verdere sterke rentedalingen inmiddels afgedekt en is zij de eerste Nederlandse verzekeraar die haar verzekeringsverplichtingen tegen marktrente waardeert. Hiermee wordt de toegenomen waarde van de verplichtingen door de lagere rente nu al voorzien, zonder een voorschot te nemen op onzekere toekomstige rentestijgingen. Hoewel hiervan een drukkend effect uitgaat op het jaarresultaat, acht Delta Lloyd Groep dit beleid, vanuit prudentie en vertrouwen richting haar klanten en stakeholders, de enige juiste weg. Het bruto premie-inkomen van de Groep stijgt autonoom met zes procent naar € 5,7 miljard. Deze stijging komt volledig uit het levenbedrijf, dat inmiddels goed is voor tweederde van het totale bruto premie-inkomen. Het bruto premie-inkomen van zowel OHRA als ABN AMRO Verzekeringen komt in 2005 voor het eerst boven de € 1 miljard-grens uit. De resultaten van het Levenbedrijf ontwikkelen zich, zeker in het licht van de lage rente, naar tevredenheid. Dit uit zich in een tien procent stijging van het bruto premie-inkomen tot € 3,8 miljard en wordt onderbouwd met goede resultaten op de beleggingsportefeuille en goede kostenbeheersing. Het premie-inkomen van de Belgische activiteiten stijgt met drie procent. Bij een bruto premie-inkomen van € 397 miljoen is België inmiddels goed voor tien procent van de totale levenactiviteiten van de Groep. Delta Lloyd Deutschland maakt een mooi tweede halfjaar en kan met € 719 miljoen aan bruto premie-inkomen op jaarbasis nog zes procent stijgen ten opzichte van het, door een veranderend belastingstelsel, al sterke 2004. Belangrijke aspecten in de levenactiviteiten zijn een sterke focus op winstgevende omzet en een verdere verbetering in het benutten van de distributiekanalen – het intermediair, het distributienetwerk van ABN AMRO Bank en het directe kanaal. Daar zit nog een belofte in: met miljoenen particuliere en honderdduizenden zakelijke klanten vertegenwoordigt ABN AMRO Bank een enorm potentieel. Dit geheel biedt voor de Groep nog veel mogelijkheden voor een verdere groei.

13/3/06


In de jaarrekening neemt het resultaat van Leven voor belasting weliswaar af tot € 252 miljoen (-12 procent), deze daling wordt echter voornamelijk veroorzaakt door extra benodigde reserveringen voor garanties die zijn afgegeven op een hogere rentestand. De winstgevendheid op EEV-basis (Life EEV operating return: LEOR) neemt daarentegen met twaalf procent toe tot € 349 miljoen. Deze stijgende winstgevendheid wordt zowel gestaafd door een verbeterde winstgevendheid van de bestaande portefeuille (+10 procent) als door hogere marges bij nieuw afgesloten levensverzekeringen. Die komen in uitdrukking in een 27 procent hogere New Business Contribution (€ 58 miljoen). De daling van de rentestand heeft in 2005 (negatief) doorgewerkt in de hoogte van de EEV, maar door de goede beleggingsresultaten op de aandelenmarkt stijgt de embedded value van Delta Lloyd Groep uiteindelijk met 25% tot € 4,6 miljard.

29/138

Ontwikkeling EEV In miljoenen euro Gerapporteerde EEV per 1 januari 2005

2005 3.699,8

Aanpassingen (m.n. door overgang NL GAAP naar IFRS) EEV per 1 januari 2005

134,3 3.834,1

Waarde nieuwe Levenproductie Winst op bestaande Levenportefeuille

58,2 290,4

Leven resultaat o.b.v. EEV (LEOR)

348,6

Verschil door beleggingsrendementen Effect aanpassing economische uitgangspunten Dividend levenbedrijven aan Delta Lloyd Groep

881,9 -296,8 -133,3

EEV per 31 december 2005

4.634,5

Het Schadebedrijf heeft een uitermate goed jaar achter de rug. Bij een stabiel bruto premie-inkomen van € 1,1 miljard neemt het brutoresultaat met 55 procent toe tot € 218 miljoen. Dit succes is onder meer te danken aan de lage claimratio. De COR (Combined Operating Ratio) van de Groep daalt in 2005 met zes procentpunten tot 91 procent. Deze daling wordt enerzijds veroorzaakt door goed acceptatiebeleid en effectief claimmanagement, zoals dat in de afgelopen jaren in de praktijk is gebracht. Anderzijds hebben in Nederland in 2005 relatief weinig extreme weersomstandigheden, zoals herfststormen, plaatsgevonden, waardoor de hoeveelheid claims beperkt bleef. Bovendien zijn al een paar jaar gunstige schadetrends te zien: Nederland wordt veiliger, er wordt minder ingebroken, er zijn minder ongelukken en er is minder letsel, en door de vele files wordt er minder hard gereden. Ook op het gebied van inkomensverzekeringen zijn de ontwikkelingen positief. Zorg heeft in de aanloop naar de nieuwe Zorgverzekeringswet die per 1 januari is ingegaan een financieel goed jaar achter de rug. Het bruto premie-inkomen liep met drie procent iets terug naar € 811 miljoen, vooral door de beëindiging van de volmachtportefeuille (in twee jaar afgebouwd). Tegenover de teruggang in volume staat een fors verbeterd brutoresultaat van € 17 miljoen in 2004 naar € 41 miljoen in 2005, gestoeld op zowel kostenbesparingen als vrijval van voorzieningen door invoering van het nieuwe zorgstelsel. De invoering van het zorgstelsel leidt ook tot extra kosten om de invoering en de bijbehorende veranderingen in goede banen te leiden. Zeker is dat Delta Lloyd Groep verder aan schaalgrootte zal moeten winnen om in het nieuwe zorgstelsel concurrerend te zijn op het gebied van zorginkoop. Er wordt daarom gezocht naar mogelijkheden om de zorginkoop te bundelen met derde partijen. Delta Lloyd en OHRA Zorg hebben gewerkt aan mogelijkheden om de kostenbasis verder te verbeteren. Er wordt gekeken naar innovatieve samenwerkingsvormen met zorgaanbieders die verzekerden ten goede kunnen komen. Zo was Delta Lloyd begin 2005 de eerste zorgverzekeraar die een contract sloot met een voorkeursziekenhuis, waarbij patiënten een vergoeding wordt toegezegd wanneer een ingeplande operatie wordt afgezegd. Ook werd een speciale verzekering voor diabetici ontwikkeld. Lancyr, een door Delta Lloyd opgezette franchiseorganisatie voor assurantieadviseurs, haalt in 2005 alle targets. Inmiddels heeft Lancyr 65 aangesloten kantoren. De organisatie neemt zaken als administratie over, zodat het zelfstandige intermediair zich kan richten op advies en verkoop. De Bankactiviteiten tonen met € 34 miljoen bijna een verdrievoudiging van het resultaat voor belastingen ten opzichte van 2004 (€ 12 miljoen). Een strikte kostenbeheersing in samenhang met elf procent hogere netto rente- en commissiebaten steunen deze forse winstgroei. In hypotheken is opnieuw een recordomzet behaald. Delta Lloyd Groep sluit in 2005 in totaal voor € 3,1 miljard aan nieuwe hypotheken. Delta Lloyd Deutschland nam van de nieuwe productie € 435 miljoen voor haar rekening, Delta Lloyd Bankengroep in Nederland € 2,1 miljard en in België € 567 miljoen. Ook op het gebied van private banking laat 2005 een verdere groei van activiteiten zien. De BIS-ratio van Delta Lloyd Bank daalt in 2005 met 1,6 procent van 12,8 procent naar 11,2 procent. Dit is geheel in lijn met het aangepaste beleid van de Bankengroep om de ratio, als gevolg van het lager geworden risicoprofiel, geleidelijk terug te brengen naar tien procent. Asset Management kan eveneens terugkijken op een goed 2005. De netto instroom in beleggingen steeg met 29 procent tot € 1,5 miljard. Nog steeds komt het grootste deel hiervan binnen via institutionele beleggers. De koers om in 2005 sterk in te zetten op retaildistributie, is zeer lonend gebleken. De netto instroom via deze vorm van distributie verviervoudigde naar € 625 miljoen, oftewel 41 procent van het totaal. Ondertussen is met vrijwel alle grote banken in Nederland een arrangement aangegaan om Delta Lloyd en OHRA beleggingsfondsen te verkopen. Die introductie van het Delta Lloyd Select Dividend Fonds was een groot succes, binnen acht weken werd ruim € 350 miljoen ingeschreven. Op het voor eigen rekening en risico belegd vermogen, essentieel voor Delta Lloyd Groep, werden goede beleggingsresultaten gerealiseerd. Ook de retailfondsen en de voor derden beheerde vermogens lieten een goede performance zien. Het totaal beheerd vermogen van de Groep neemt in 2005 met twaalf procent toe van € 49,3 miljard tot € 55,2 miljard. Hiervan wordt € 1,8 miljard aan Nederlandse vastgoedinvesteringen beheerd door Delta Lloyd Vastgoed. Ook voor Vastgoed was het een goed jaar. Zowel kostenbeheersing als resultaat op de portefeuille scoren beter dan het marktgemiddelde. Binnen de Groep blijkt kostenbeheersing nog steeds een belangrijke drijfveer achter de resultaten. Het vergelijkbare kostenniveau neemt bij een met zestien procent gestegen omzet in 2005 met twee procent af. Ook het aantal vaste medewerkers neemt af en komt uit op 6.184 FTE. Ongeveer de helft van de daling komt door de verkoop van ENNIA Caribe. Het aantal tijdelijke medewerkers nam, mede anticiperend op de grote druk door omschakeling naar het nieuwe zorgstelsel en de veranderde of nieuwe regelgeving voor VUT, prepensioen en levensloop, vooral tegen het einde van het jaar toe.

Versterken marktpositie

13/3/06


Ook in 2005 is hard gewerkt aan het verbeteren van de propositie voor de klant. Enerzijds door het ontwikkelen en introduceren van nieuwe producten en concepten, anderzijds door het vergroten van de verkrijgbaarheid van deze producten. Daarbij houdt de Groep nauwlettend de ontwikkelingen op distributiegebied in de gaten. Een belangrijk gegeven is bijvoorbeeld dat klanten steeds minder voor één specifiek distributiekanaal kiezen: dezelfde klant die voor adviesgevoelige producten van de diensten van de assurantieadviseur gebruikmaakt, koopt ook producten bij een direct writer. De bank vervult in veel gevallen beide rollen. Een andere prominente ontwikkeling is het meer hybride worden van de distributie. De verschillende distributiekanalen maken in toenemende mate gebruik van technieken die vroeger het alleengebruik hadden in een concurrerend kanaal. Wat de klant, zakelijk of particulier, ook wenst, Delta Lloyd Groep is met haar drie distributiekanalen uitstekend gepositioneerd om aan alle vragen van klanten te voldoen. Omdat bovendien dankzij het voortdurend verbeteren van processen ook in toenemende mate kostenbesparingen worden gerealiseerd, is Delta Lloyd Groep in staat klanten een steeds beter aanbod te presenteren. Zo zijn er in 2005 producten ontwikkeld op het gebied van zorg en inkomen met vernieuwende elementen als de ’zorggaranties’ en de ’preventieve check-up’. Op bancair gebied is er een nieuw 'e-banking concept‘ ontwikkeld, dat in eerste instantie werd geïntroduceerd bij de kantoren van de Hypotheker, maar in een latere fase breed beschikbaar zal zijn. Ook de Delta Lloyd en OHRA fondsen zijn weer voor een groter publiek beschikbaar gekomen door distributieovereenkomsten met vrijwel alle grote banken in Nederland. De introductie van het Delta Lloyd Select Dividend Fonds was mede daardoor een groot succes. De veelzijdigheid van de distributiemogelijkheden van Delta Lloyd Groep is een belangrijke factor bij het sluiten van raamcontracten – de overeenkomsten die bij de huidige stelselveranderingen steeds vaker de plaats innemen van collectieve contracten. Daarbij richt Delta Lloyd Groep zich op ondernemers en financiële beslissers, die immers voor hun personeel de initiële keuzes maken waar pensioencontracten, en ook zorgcontracten worden ondergebracht. Met drie verschillende distributiemethoden en merken biedt de Groep kennis en expertise waarmee deze klanten sterk worden ondersteund bij bijvoorbeeld de communicatie met medewerkers. De corporate campagne die in september 2005 is gestart, onderstreept nog eens extra de veelzijdigheid van Delta Lloyd Groep. Ook bij het levenslooptraject komt de kracht van de brede Groep goed tot uiting: de creativiteit en mogelijkheden van de bank gecombineerd met de distributiekracht van de merken leidt tot een groot aantal gesloten raamcontracten, waarbij Delta Lloyd Groep de werkgever ondersteunt door de invulling over te nemen.

Mogelijkheden voor Duitsland en België In Duitsland is sprake van verschillende veranderingen in fiscale en sociale weten regelgeving die de markt enigszins in mineur brengen. Duitsland is een versnipperde maar potentieel aantrekkelijke markt. Het klantpotentieel van 83 miljoen relatief welgestelde Duitsers en een onhoudbaar pensioensysteem bieden in de toekomst volop kansen. Delta Lloyd Deutschland heeft dan ook goede verwachtingen voor de komende jaren, vooral omdat de divisie in staat is gebleken flexibel en snel in te spelen op marktveranderingen. Daarnaast heeft een eerder doorgevoerde reorganisatie ertoe geleid dat de organisatie een verder toenemende productie aan kan. Delta Lloyd Deutschland richt zich de komende jaren voornamelijk op het versterken van haar distributiecapaciteit. Zo is er een overeenkomst afgesloten met een grote beursgenoteerde intermediaire organisatie met honderden verkooppunten. Ook de ontwikkeling van Delta Lloyd Finanzpartner biedt goede perspectieven. Was het in 2000 ontwikkelde hypotheekconcept aanvankelijk te vernieuwend voor de Duitse markt, inmiddels heeft het post gevat en wordt het succesvol uitgerold. In België richt Delta Lloyd Life zich de komende jaren op het intensiveren van de samenwerking met Delta Lloyd Bank. De markt biedt volop groeikansen in levenproducten. Ook het makelaarskanaal en direct writing zullen veel aandacht blijven houden. Met een achtste plaats op de Belgische levensverzekeringsmarkt bevindt Delta Lloyd Life zich in de kopgroep van middelgrote levensverzekeraars. De ambitie is om een topvijfpositie te bereiken in winstgevende new business.

Kansen benutten De grote uitdagingen voor de Groep zitten nu in het benutten van demografische trends als vergrijzing, veranderende sociale zekerheid en de groeiende marktwerking. In de visie van Delta Lloyd Groep zal de levensloopregeling een belangrijke ruggengraat gaan vormen voor het toekomstige sociale stelsel. Door zijn eenvoudige opbouw en structuur is de levensloopregeling relatief gemakkelijk in te voeren. Delta Lloyd Groep beschikt over aparte levensloopproposities, die zijn afgestemd op de verschillende doelgroepen. Delta Lloyd Groep verwacht dat de belangstelling voor de levensloopregeling in de loop van de komende jaren gestaag zal toenemen en dat de regeling ook breder ingezet zal kunnen worden. Naar aanleiding van de bewegingen in de pensioenwereld heeft Delta Lloyd Groep in 2005 veel tijd en aandacht besteed aan de verdere uitwerking van een Groepsbrede pensioenstrategie. Speerpunten daarin zijn onder meer versterking van de propositie voor pensioenfondsen. Door de gewijzigde verslaggevingsregels wordt het voor bedrijven een stuk minder aantrekkelijk om een toegezegd-pensioenregeling ondergebracht bij een eigen pensioenfonds te hebben, gelet op de invloed op de eigen balans en mogelijk resultaten. Bedrijven die een pensioenfonds hebben, krijgen bovendien te maken met nieuwe eisen op het gebied van professioneel bestuur en intern toezicht. Een ander belangrijk onderdeel van de pensioenstrategie is de verbetering van administratieve en communicatieve processen voor zowel de grootzakelijke markt als voor het mkb.

4.1.2 Vooruitzichten 2006 Delta Lloyd Groep verwacht ook over 2006 een verdere stijging van de winst en het bruto premie-inkomen te kunnen realiseren. Onzekerheden die hierop sterk van invloed kunnen zijn, worden gevormd door de ontwikkelingen op de financiële markten. Aanhoudende groei in bruto premie-inkomen zal zich in alle sectoren manifesteren. De vergelijkbare kosten zullen over 2006 maximaal op het niveau van 2005 uitkomen. Het personeelsbestand in 2006 zal licht stijgen, vanwege de consolidatie van de voormalige ziekenfondsactiviteiten.

4.2 Strategisch kader Delta Lloyd Groep werkt al jaren consistent en standvastig aan de uitvoering en versterking van haar strategie. Ook in 2005 werd deze strategie verder uitgebouwd en ingevuld. Het langetermijnbeleid van de Groep richt zich vooral op het realiseren van sterke groei, grote distributiekracht, brede dienstverlening, efficiency en kostenbeheersing. Het zijn deze strategische uitgangspunten die er zorg voor dragen dat Delta Lloyd Groep de belofte aan haar stakeholders kan invullen: zekerheid bieden door middel van inkomensbescherming, vermogensvorming en risicobescherming.

30/138

13/3/06


De afgelopen jaren is de Groep uitgegroeid van een voornamelijk nationaal opererende verzekeraar tot een sterke, internationaal opererende full service financiële dienstverlener, met drie sterke merken die een breed assortiment producten en diensten aanbieden via het distributiekanaal dat de particuliere of zakelijke klant zelf kiest. Daartoe was de koers tot 2004 nadrukkelijk gericht op het verkrijgen van meerdere distributiekanalen en het realiseren van expansie in met name levensverzekeringen en vermogensbeheer, door autonome groei en gerichte overnames en acquisities. Stap voor stap zijn deze strategische ambities gerealiseerd. Vooral de fusie van Delta Lloyd met NUTS OHRA in 1999 en de joint venture in 2003 met ABN AMRO Bank zijn belangrijke strategische mijlpalen. De verkoop van activiteiten op de Nederlandse Antillen en Aruba eind 2005, alsmede van die in Luxemburg, zorgt voor een steeds sterkere focus op de kernactiviteiten in Nederland, België en Duitsland. Zie ook Strategie 'Toekomst Verzekerd'

4.2.1 'Toekomst Verzekerd' Met haar multichannel en multilabel strategie heeft Delta Lloyd Groep zich stevig in de kopgroep van Nederlandse verzekeraars geplaatst. Ook in Duitsland en België zijn de eerste succesvolle stappen gezet op een groeiende markt. Politieke en economische ontwikkelingen die de verzekeringssector beïnvloeden, maken het echter noodzakelijk de succesvolle strategie regelmatig aan te scherpen. Halverwege 2004 is daarom onder de naam ‘Toekomst Verzekerd’ een vernieuwde strategie gepresenteerd, waarin, voortbouwend op de bestaande strategie, antwoord wordt gegeven op een veranderende wereld. Vijf strategische pijlers zijn toen gedefinieerd voor de komende jaren: reputatie, distributiekracht, efficiency, deskundigheid en kernwaarden. In 2005 heeft Delta Lloyd Groep deze pijlers steeds verder uitgebouwd en ingevuld. Zo is er in Nederland gewerkt aan reputatie met de lancering van een corporate campagne, waarin Delta Lloyd Groep zichzelf als Groep voorstelt en zich positioneert als integere en betrouwbare financiële dienstverlener. De distributiekracht is succesvol uitgebreid door bijvoorbeeld de retaildistributie van beleggingsfondsen via verschillende banken. In 2005 gebeurde dat via zo’n 13 banken, waaronder ABN AMRO Bank en de Rabobank. In Duitsland werd een distributieovereenkomst met AWD gesloten, een van de grootste onafhankelijke verzekeringsintermediairs van het land. Met de doorgaande ontwikkeling van shared service centers is de efficiency vergroot en zijn de operationele kosten verder omlaag gebracht. Medewerkers zijn in 2005 voortdurend aangesproken op hun deskundigheid. Ook aan de deskundigheid van het intermediair is gewerkt, bijvoorbeeld door het organiseren van workshops over actuele ontwikkelingen. De kernwaarden blijken steeds dieper verankerd te zijn in de organisatie. In 2005 kwam uit het medewerkertevredenheidsonderzoek naar voren dat 95 procent van de circa 5000 Nederlandse medewerkers bekend is met de kernwaarden, 78 procent geeft aan zijn of haar dagelijkse werk te doen in overeenstemming met de kernwaarden, en 60 procent spreekt leiding en collega’s daar indien nodig op aan.

4.2.2 Organisatiemodel Een belangrijke strategische ontwikkeling en onderdeel van ‘Toekomst Verzekerd’ is ook de geleidelijke transitie in de komende jaren naar een aanpassing van het organisatiemodel voor Delta Lloyd Groep. Dit is een logisch vervolg op de inrichting van shared service centers, waar de Groep de afgelopen jaren fors op heeft ingezet. In ‘Toekomst Verzekerd’ wordt gesproken over ‘werken voor meer merken’ en streven naar meer efficiency. Een andere ontwikkeling is de toenemende standaardisering van producten. Deze beide ontwikkelingen vormen de basisgedachte achter het denken over verbeteringen in de organisatie.

4.2.3 Langetermijnstrategie na 2010 ‘Toekomst Verzekerd’ kijkt vooruit tot circa 2010, een periode waarbinnen ontwikkelingen redelijk zijn in te schatten. Het langetermijnkarakter van verzekeren maakt het echter noodzakelijk om ook gedachten te vormen over de te verwachten ontwikkelingen daarna. Gedurende het verslagjaar heeft de Groep zich op alle niveaus van de organisatie bezig gehouden met scenariodenken. Dat wil zeggen: op een gestructureerde manier en gerelateerd aan de kerncompetenties van de Groep vooruit kijken naar de toekomst en de betekenis en gevolgen van mogelijke toekomstige ontwikkelingen in kaart brengen. In welke context verwacht men te opereren in 10, 15 of 25 jaar? En wat betekent dat? Uit gesprekken met het management van Delta Lloyd Groep en met vooraanstaande vertegenwoordigers van de wetenschap, de politiek, maatschappelijke organisaties en de verzekeringssector werden de belangrijkste zekerheden en onzekerheden over de toekomst naar boven gehaald. Op basis daarvan zijn twee langetermijnscenario’s ontwikkeld. Het eerste scenario, ‘Grenzeloos’ genaamd, beschrijft een wereld vol openheid, vertrouwen en samenwerking, dynamisch en optimistisch. Het andere scenario, ‘Scheidslijnen’, gaat uit van grenzen en polarisaties tussen mensen en culturen, van naar binnen gerichte samenlevingen en landen. Twee uitersten, die allebei ten dele waar zullen blijken. Vervolgens zijn van beide scenario’s de mogelijke implicaties voor de financiële dienstverlening in kaart gebracht, onder meer in workshops met directies en jong talent uit alle onderdelen van Delta Lloyd Groep. Daarbij kwamen vragen aan de orde als: leven we over tien jaar in een wereld waar mensen collectief met elkaar dingen regelen of juist in een extreem individualistisch ingestelde wereld? Hoeveel zekerheden zoeken mensen straks nog? En hoeveel solidariteit kunnen we verwachten tussen groepen en individuen? Begin 2006 zal op basis van de uitkomsten van deze workshops naast de huidige strategie 'Toekomst Verzekerd' een langetermijnstrategie worden geformuleerd voor de periode tot 2020. De komende jaren zullen de activiteiten van Delta Lloyd Groep regelmatig met behulp van deze scenario’s worden getoetst, zodat er beter en sneller geanticipeerd kan worden op een veranderende samenleving.

4.2.4 Doelstellingen 2006-2010 De strategie 'Toekomst Verzekerd' formuleert een aantal duidelijke doelstellingen voor de komende jaren, de periode tot 2010. De ambities zijn hoog.

Doelstellingen Nederland Een belangrijke doelstelling is het versterken van de distributiekracht, onder meer door het verder uitbouwen van de drie sterke merken: Delta Lloyd, OHRA en ABN AMRO Verzekeringen. Dit gebeurt door nadruk te leggen op volumegroei, efficiency en rentabiliteit.

31/138

13/3/06


Bij Delta Lloyd Verzekeringen wordt deze ambitie onder meer gerealiseerd door optimaal in te spelen op de behoefte van het intermediair en door uitstekende vakkennis en deskundigheid te bieden. Delta Lloyd streeft in dit verband ook naar een voortrekkersrol op het gebied van ketenintegratie. Dit wordt gecombineerd met speciale aandacht voor het middenen kleinbedrijf (mkb). Bij ABN AMRO Verzekeringen wordt gewerkt aan het versterken van de relatie met ABN AMRO Bank, het verdubbelen van het aantal ABN AMRO klanten dat ook een verzekering bij de bank heeft naar dertig procent, en een sterkere gerichtheid op de zakelijke markt. OHRA richt zich op het vergroten van toegankelijkheid en gemak door internet, transparante producten en integrale klantbehandeling, en werkt ook aan een grote gerichtheid op de zakelijke markt. Kostenvoordeel en verhoogde efficiency worden gerealiseerd door een geleidelijke uitbreiding van shared service centers. Deze vormen de backoffice voor alle distributiekanalen en merken. Meer medewerkers zullen gaan werken voor de shared service centers, voor meerdere merken tegelijkertijd. Door efficiënter te werken, gaan ook voor de klant de kosten omlaag. Om concurrerend te zijn op het gebied van zorginkoop is het noodzakelijk dat de gezamenlijke zorgbedrijven van Delta Lloyd Groep de komende jaren voldoende schaalgrootte bereiken. Voor 2007 wordt gestreefd naar een totaal van zeker twee miljoen zorgverzekerden. Leven, Schade en Zorg streven naar vijftien procent marktaandeel in 2010, door zowel autonome groei als niet-autonome groei (samenwerking, fusies of overnames). Leven streeft naar continuering van het marktleiderschap in winstgevende new business.

Doelstellingen Asset Management en Vastgoed

Delta Lloyd Asset Management streeft naar vergroting van het aanbod van beleggingsproducten om zo het beheerd vermogen verder uit te bouwen. Dat zal onder meer gebeuren door uitbreiding van het distributienetwerk via derden. Deze verkoop van nieuwe beleggingsproducten zal steeds meer via retailbanken lopen. Vastgoed blijft essentieel voor de spreiding van het risico in de beleggingsportefeuille. ‘Beleggen in stenen’ heeft de afgelopen 25 jaar een stabiel en goed rendement getoond. Deze stabiliteit, met een constante inkomensstroom in de vorm van huur, die bovendien geïndexeerd is, zal de vastgoedcomponent in de portefeuilles van pensioenfondsen en andere verzekeraars op termijn vrijwel zeker doen toenemen.

Doelstellingen Bankengroep

Delta Lloyd Bankengroep gaat zich nog meer richten op specifieke financiële dienstverlening aan haar klanten. In Nederland wil de Bankengroep marktleider worden in hypotheekverstrekking door verzekeraars. In België ligt de nadruk op het versterken van de distributiecapaciteit. De bankkantoren blijven daarbij van groot belang, onder meer voor de verkoop van verzekeringsproducten.

Doelstellingen Duitsland

Als grootste markt in Europa, met 83 miljoen consumenten, biedt Duitsland veel mogelijkheden tot verdere groei. De doelstelling is te groeien van één procent marktaandeel nu naar drie tot vier procent in 2010. Deze groei zal daarbij vooral gericht zijn op levenen pensioenproducten, die een kernactiviteit vormen voor de Groep. Belangrijk in Duitsland zijn nu schaalgrootte en het versterken van de distributiekracht. Groei zal worden gerealiseerd door de verkoop via banken te vergroten. Met het oog hierop zal gezocht worden naar samenwerkingsverbanden op het gebied van bankverzekeren.

Doelstellingen België

Delta Lloyd Life streeft de komende jaren naar sterke verbetering van winstgevende omzet, onder meer door de samenwerking met Delta Lloyd Bank te intensiveren en door zich extra te richten op het makelaarskanaal. De levenactiviteiten in België behoren tot de kernactiviteiten van de Groep, omdat België met name voor pensioenen een groeimarkt is die nog volop kansen biedt. Delta Lloyd Groep ambieert hier een topvijfpositie in winstgevende nieuwe levenen pensioenproducten.

32/138

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Samenvatting doelstellingen Delta Lloyd Groep Indicator

Doelstellingen

33/138

Resultaat 2005 IFRS (2004 IFRS)

Strategische doelstellingen Versterken distributiekracht

Uitbouwen distributie via sterke merken door nadruk te leggen op volumegroei, effiency en rentabiliteit

Volumegroei (GWP) 6%

(2004: 13%)

Efficiency (expense ratio) 9%

(2004: 11%)

Rentabiliteit (ROE) 13,5%

Marktleider in new business Leven Positie behouden Synergie & efficiency verhogen

(2004: 13,4%) T/m Q3 in Nederland marktleider new business

Invoering shared service centers: z Schade - 2006 z Zorg - 2007 z Leven - 2008

Invoering shared service centers: z Geheel op schema z Geheel op schema z Geheel op schema

NAPI Delta Lloyd Groep

>= € 700 miljoen voor 2008

€ 463 miljoen (2004: € 471)

Marktaandeel (GWP) in Nederland* Voldoende schaalgrootte Zorg in Nederland

>= 15% voor 2010

9,2% (2004: 8,6%)

Samenwerkingsverband van twee miljoen voor 2007

0,8 miljoen zorgverzekerden (2004: 0,9 miljoen)

Marktaandeel (GWP) in Duitsland

>= 3% voor 2010

1% (2004: 1%)

COR Schade/Zorg Rentabiliteit na belasting (ROE)

<= 100% >= 13%

91%/101% (2004: 97%/102%) 13,5% (2004: 13,4%)

Solvabiliteit Groep (excl. Bankengroep)

>= 150% wettelijke vereiste

283% (2004: 199,2%)

Commerciële doelstellingen

Financiële doelstellingen

Bis-ratio Bankengroep >= 10 Standard & Poor's Rating Delta AA voor 2010 Lloyd Leven en Delta Lloyd Schade

11,2% (2004: 12,8%) AA- stabiele outlook bevestigd (2004: AA-)

Maatschappelijke doelstellingen Maatschappelijke verantwoording

Jaarlijks maatschappelijk verslag conform GRI-richtlijnen

Maatschappelijk verslag conform GRIrichtlijnen, informatiesysteem geimplementeerd met relevante Groepsbrede gegevens, verificatie mvo verslag door PriceWaterhouseCoopers

Diversiteitsbeleid (Groepsonderdelen in Nederland)

Aantal vrouwelijke leidinggevenden in 2006: z Teamleiders 35% z Managers 25% z Directeuren 15% Alle bedrijfsonderdelen voor 2007

Aantal vrouwelijke leidinggevenden in 2005: z Teamleiders 31% (2004: 30%) z Managers 25% (2004: 23%) z Directeuren 13% (2004: 11%) Toetsingsmodel is ontwikkeld, analyse start in 2006

Voldoen aan code Tabaksblat

Jaarverslag en corporate website aangepast aan code Tabaksblat

Uitvoeren productanalyse vanuit perspectief kernwaarden Rapportage Tabaksblat * bron AM Jaarboek 2004

4.3 Ontwikkelingen 2005 Goed ondernemerschap betekent voor Delta Lloyd Groep werken aan commercieel succes en dus financiele degelijkheid, op een integere en transparante wijze. Het afgelopen boekjaar laat de voortgang zien op het realiseren van commercieel succes. Maar ook worden de vorderingen zichtbaar op het gebied van het verantwoord besturen van de onderneming en de principes van waaruit zaken worden gedaan.

4.3.1 Ontwikkelingen verzekeringsmarkt in 2005 De Nederlandse verzekeringsmarkt blijft sterk in beweging. Dat zorgt voor uitdagingen, maar ook veel kansen voor professionele spelers. Met een economie die voorzichtig aantrekt en groeiende beleggingsopbrengsten zijn de uitgangspunten voor verzekeraars beter dan de afgelopen jaren. De politieke besluitvorming blijft echter zorgen voor onrust en onzekerheid over ontwikkelingen op de langere termijn. Wet- en regelgeving, bijvoorbeeld op het gebied van pensioenen, verandert. De eisen die de toezichthouder stelt aan de solvabiliteit van verzekeraars worden steeds verfijnder. Aan de andere kant blijven demografische en sociale trends zoals vergrijzing en individualisering gunstig voor verzekeraars, evenals de gezochte marktwerking in de sociale zekerheid en de zorg. Waar de overheid zich steeds meer terugtrekt, ontstaan belangrijke nieuwe mogelijkheden voor verzekeraars. Er ligt een enorm marktpotentieel, vooral op het gebied van inkomensverzekeringen en toekomstvoorzieningen. De verzekeringsmarkt staat kortom voor belangrijke uitdagingen, maar biedt zeker ook veel kansen voor goed gepositioneerde professionele spelers.

Druk op pensioenstelsels Om de gevolgen van de vergrijzing en de vermindering van het aantal jongeren op de arbeidsmarkt op te vangen zijn in Nederland de afgelopen jaren tal van maatregelen genomen om meer mensen aan het werk te krijgen. Er zijn rigoureuze

13/3/06


stappen genomen; er is de overheid veel aan gelegen om het pensioenstelsel ook in de toekomst betaalbaar te houden en het vergrijzingsprobleem het hoofd te bieden. Een deel van de gekozen oplossingen grijpt direct in op pensioenen. Zo werd vorig jaar gekozen voor de afschaffing van belastingvoordelen voor VUT (vervroegde uittreding) en het prepensioen voor werknemers jonger dan 55 jaar. Daarmee is de pensioenleeftijd voor werknemers in Nederland feitelijk opgetrokken naar 65 jaar. Daarnaast is met de invoering van de levensloopregeling, een regeling gekoppeld aan de levensfase van individuele werknemers, gekozen voor meer mogelijkheden om werk te combineren met andere activiteiten. Wat voor de Nederlandse markt geldt met betrekking tot de aankomende vergrijzingsgolf, speelt in veel opzichten ook in België en Duitsland. Ook daar drukt de vergrijzing, misschien zelfs nog wel sterker, op het pensioenstelsel. Op het gebied van de oudedagsvoorziening kent België een omslagstelsel, waarbij de beroepsbevolking betaalt voor de oudedagsvoorziening van gepensioneerden. De afgelopen jaren is het aandeel werkende vijfenvijftigplussers echter gezakt naar 37 procent. Ter vergelijking: in Nederland ligt dit percentage op 67 procent. Er is dus feitelijk sprake van een ‘dubbele’ vergrijzing die het pensioenstelsel in België onbetaalbaar maakt. België zette in 2005 een grote stap in de richting van een nieuw pensioenstelsel. De regering voerde een zogeheten generatiepact in waarbij onder andere de leeftijd van het brugpensioen van 58 naar 60 jaar gaat. Dat leverde veel maatschappelijke protesten op, maar voor verzekeraars brengt de nieuwe weg die België is ingeslagen veel voordelen met zich mee. Tegenover de bezuinigingen stelt de overheid fiscaal vriendelijke maatregelen voor aanvullende polissen via pensioenverzekeraars, voor zowel particuliere als collectieve polissen, waarmee de pensioenopbouw wordt gestimuleerd. Duitsland is zelfs al een stap verder met de herziening van het stelsel van sociale zekerheid. De eenwording maakte reeds aan het begin van de jaren negentig duidelijk dat de verzorgingsstaat onbetaalbaar dreigde te worden. Duitsland kampt naast de vergrijzing met een hoog percentage werklozen. Bijkomend probleem is dat de AOW in Duitsland veel hogere uitkeringen kent dan bijvoorbeeld in Nederland. Per 1 januari 2005 werd een nieuwe pensioenwet van kracht die de toon zet voor de toekomst: er wordt stevig bezuinigd op het staatspensioen, en de burgers moeten zich voortaan zelf bijverzekeren om hun verlies aan pensioenrechten te compenseren. Ook de nieuwe Duitse regering onder leiding van Angela Merkel heeft in haar coalitieverdrag nog eens duidelijk gewezen op de noodzaak van individuele en collectieve pensioenvoorzieningen als aanvulling op het staatspensioen. De regeringspartners willen de premies voor de wettelijke ouderdomsvoorziening stabiel houden en proberen kortingen op het pensioen van de huidige generatie pensioengerechtigden te vermijden. Met het oog daarop zullen de pensioenen voortaan duidelijk minder sterk stijgen (of helemaal niet omhoog gaan) en wordt de wettelijke pensioengerechtigde leeftijd gefaseerd opgetrokken naar 67 jaar in 2035. Het coalitieverdrag bevat geen expliciete uitspraken over invoering van een verplichting tot het afsluiten van een individuele pensioenvoorziening of de mogelijkheid van opting-out bij collectieve regelingen. Verzekeraars hebben op de wetswijzigingen gereageerd met tal van flexibele pensioenverzekeringen. Verzekeraars in Nederland hebben te maken met veel regels en regelingen die de overheid creëert. Nieuwe producten kunnen een bijdrage leveren aan het vormgeven van een toekomstbestendig sociaal stelsel en sluiten aan bij de verschuiving van de verantwoordelijkheid voor pensioenopbouw van de overheid naar de burger en werkgevers. Sinds het afgelopen boekjaar IFRS werd ingevoerd liggen er overigens ook interessante kansen op de markt voor collectieve pensioenen. Onder de gewijzigde verslaggevingsregels wordt het operationele bedrijfsresultaat bij bepaalde pensioenregelingen mede beïnvloed door de resultaten van het pensioenfonds. De volatiliteit die hierdoor mogelijk ontstaat, kan zeer ongewenste vormen aannemen. Te verwachten valt dus dat veel bedrijven in de toekomst een oplossing zoeken door hun pensioenfonds bij een deskundige pensioenverzekeraar onder te brengen.

Nieuw zorgstelsel Een belangrijke ontwikkeling in Nederland is het nieuwe zorgstelsel dat - na jaren van discussie – op 1 januari 2006 is ingevoerd. Dat brengt ingrijpende aanpassingen met zich mee. Zo is in het nieuwe stelsel sprake van één basisverzekering voor iedereen en verdwijnt het onderscheid tussen particuliere en ziekenfondsverzekeringen. Verzekeraars hebben in het nieuwe stelsel acceptatieplicht, behalve voor aanvullende verzekeringen. Verzekerden kunnen bovendien elk jaar van verzekeraar veranderen, wat vraagt om een heldere en aantrekkelijke profilering van de verzekeraars. Om de inefficiëntie van de sector te bestrijden moet een zo groot mogelijk deel ervan worden overgelaten aan de vrijemarkteconomie. In het nieuwe zorgstelsel is dat slechts het geval in tien procent van de mogelijke behandelingen in het ziekenhuis. Wanneer verdere verruiming van de marktwerking in de zorg uitblijft, bestaat het risico dat in de toekomst een steeds groter deel van het nationaal inkomen zal verdwijnen in een inefficiënte zorgsector. De markt voor zorgverzekeraars is mede door de komst van de nieuwe Zorgverzekeringswet sterk in beweging geweest. De marktdynamiek zal bepalen in hoeverre het nieuwe zorgstelsel daadwerkelijk zal leiden tot grootschalig ‘shopgedrag’ onder consumenten. Dergelijke verschuivingen blijven moeilijk te voorspellen. Kansen voor Nederlandse verzekeraars liggen ook bij de toenemende integratie van zorg en sociale zekerheid. Waar de overheid de verantwoordelijkheid voor verzuim en WIA-instroom steeds meer bij werkgever en werknemer legt, worden deze risico’s vaker ondergebracht bij verzekeraars. Dat biedt belangrijke groeikansen, vooral op het gebied van combinatiepakketten van zorgen inkomensverzekeringen.

Levensloopregeling

Ook de door het huidige kabinet geïntroduceerde levensloopregeling lijkt interessant voor de (bank)verzekeringsmarkt. Door zijn eenvoudige opbouw en structuur is de levensloopregeling bovendien relatief gemakkelijk in te voeren. Met deze regeling wordt niet alleen tegemoetgekomen aan de individualisering van de maatschappij, maar worden ook oplossingen gezocht voor knelpunten die de moderne werknemer ervaart in de combinatie van werken zorgtaken. De regeling anticipeert op de wensen en behoeften van komende generaties, die in toenemende mate zelf verantwoordelijk zullen zijn voor hun sociale voorzieningen. De levensloopregeling kan een belangrijke ruggengraat gaan vormen voor het toekomstige sociale stelsel. Zo zou de levensloopregeling met enige aanpassingen een instrument kunnen worden dat de flexibiliteit van de Nederlandse arbeidsmarkt sterk kan verbeteren. Daartoe zou de levensloopregeling moeten worden omgevormd tot een persoonlijke arbeidsverzekering, die ingezet kan worden bij arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. Het restsaldo op de levenslooprekening kan dan worden benut voor demotie of vroegpensioen en uiteindelijk voor pensioenaanvulling na de pensioenleeftijd. Zo worden de toekomstige kosten en risico’s van zowel sociale uitkeringen als (pre)pensioen gespreid. De overheid kan zich dan beperken tot een sociaal vangnet voor de écht sociaal zwakkeren. De financiering is mogelijk door het wegvallen van premies voor werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. Het is dan echter wel nodig (voor werkgevers en zelfstandigen) dat jaarlijks de maximale 12 procent op de levensloopregeling wordt gestort. Het maximale levensloopsaldo van 210 procent zou dan moeten komen te vervallen.

4.3.2 Operationele processen in 2005 Het optimaal gebruikmaken van de synergie tussen de diverse bedrijfsonderdelen, door samen functies te ontwikkelen en te delen in shared service centers van het verzekeringsbedrijf, speelt in het verbeteren van operationele processen een centrale rol.

34/138

13/3/06


Ook in 2005 is er structureel gewerkt aan het verbeteren van de operationele processen, een van de belangrijkste voorwaarden voor het realiseren van gezonde, winstgevende groei. Dat besef leidde in voorgaande jaren al tot een scherp kostenbewustzijn en een efficiencyslag in de hele Groep. Dat heeft zich naast het verbeteren van de prestaties onder meer vertaald in een daling van de vaste bezetting, in het combineren van backoffice-taken in shared service centers, en in outsourcing van activiteiten die niet tot de kern behoren.

4.3.2.1 IT-outsourcing In 2004 besteedde Delta Lloyd Groep het beheer van de totale IT-infrastructuur in Nederland uit aan IBM. Deze ingrijpende transitie, die zich voornamelijk afspeelde in 2005 en zich momenteel in een afrondende fase bevindt, is voor beide partijen een leerzaam proces gebleken dat langer duurt dan gepland. Het feit dat door de dynamiek en groei van Delta Lloyd Groep de bedrijfsdrukte en het aantal complexe nieuwe toepassingen veel hoger is dan verwacht in 2004, maakt de opgave voor beide partners nog groter. Er zijn in 2005 belangrijke verbeteringen gerealiseerd, onder meer door de invoering van nieuwe werkplekautomatisering bij alle Nederlandse onderdelen en door het doorvoeren van verbeteringen op het terrein van beveiliging. Toch zijn er nog belangrijke verbeteringen nodig in de serviceverlening en in de kwaliteit van belangrijke kernprocessen. IBM en Delta Lloyd Groep zijn het eens over de verbeterprioriteiten voor 2006. In de nabije toekomst streeft Delta Lloyd Groep naar outsourcing van diverse taken op het gebied van documentverwerking. Daarbij gaat het onder meer om poststraten, archivering en reproductie. Met betrekking tot de vraag of een bepaalde taak al dan niet wordt uitbesteed, zal steeds de afweging worden gemaakt of deze wel of niet tot de core business gerekend mag worden. Een ander wezenlijk punt gaat over de vraag in hoeverre Delta Lloyd Groep na outsourcing sturing kan blijven geven aan een bepaalde taak. Het outsourcen van taken is voor Delta Lloyd Groep van groot strategisch belang. Om concurrerend te blijven is het noodzakelijk om op sommige punten gebruik te maken van de expertise en de schaalgrootte van andere partijen.

4.3.2.2 Distributiekracht De positie van Delta Lloyd Groep op de Nederlandse verzekeringsmarkt kon zich ook in 2005 weer verder versterken. Delta Lloyd Verzekeringen benut de advieskennis van het intermediair meer en meer en weet zo haar positie richting het middenen kleinbedrijf verder te verstevigen. Hierbij worden ook de relaties met regionale mkb-afdelingen geïntensiveerd. De distributie via ABN AMRO Bank is in 2005 wederom toegenomen. Dit kanaal biedt nog steeds enorme groeimogelijkheden, door het grote potentieel van zakelijke en particuliere klanten. Voor Delta Lloyd Groep ligt er een uitdaging om hiervoor de juiste producten aan te bieden, afgestemd op distributie via het bancaire kanaal. Het intermediair staat in 2006 voor een zware taak. Een groot aantal nieuwe verzekeringswetten en -regelingen moet in de markt geïntroduceerd en toegelicht worden: de Levensloopregeling, de veranderende pensioenwetgeving, het nieuwe zorgstelsel, de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen), de WGA (regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) en de Wfd (Wet financiële dienstverlening). Door de complexiteit van deze materie zal de behoefte aan goed advies van professionele assurantieadviseurs de komende jaren alleen maar toenemen. Assurantieadviseurs hebben immers de taak deze inzichtelijk te maken, klanten te helpen bij het inventariseren van hun wensen en bij het analyseren van hun persoonlijke situatie. Delta Lloyd Groep wil assurantieadviseurs bij deze rol zoveel mogelijk ondersteunen en begeleiden. Met het oog hierop worden onder meer informatiebijeenkomsten georganiseerd die door het intermediair als zeer positief worden ervaren. Een aparte rol in de distributie wordt ingenomen door Lancyr, een door Delta Lloyd opgezette franchiseorganisatie ter ondersteuning van onafhankelijke assurantieadviseurs. Lancyr heeft zich ontwikkeld tot een keten van 65 vestigingen, met als ambitie uit te groeien naar zo’n tweehonderd aangesloten assurantieadviseurs. Er wordt gezamenlijk administratie gevoerd, zodat de zelfstandige assurantieadviseurs zich goed kunnen concentreren op hun advies- en verkoopwerk. Direct writer OHRA ziet grote kansen in de verkoop van gestandaardiseerde, eenvoudige verzekeringsproducten, zeker nu het gebruik van internet voor het afsluiten van transacties stijgt. De consument kan deze eenvoudige producten van OHRA aanschaffen als particulier of via zijn werkgever. Dit alles geeft OHRA een steeds krachtiger positie in de verzekeringsmarkt.

4.3.3 Corporate governance Onder Corporate Governance verstaat Delta Lloyd Groep het verantwoord en controleerbaar besturen van de onderneming. Ook in 2005 is hier op verschillende manieren verder aan gewerkt.

Besturingsmodel en beleidskader In 2005 zijn voor nagenoeg alle beleidsterreinen actuele beleidsnota’s vastgesteld en beleidseigenaren benoemd die moeten zorgdragen voor periodieke actualisering. Er is een blauwdruk in ontwikkeling voor de noodzakelijke toekomstige aanpassingen in de interne governance. De noodzaak van verdergaande krachtenbundeling en standaardisatie in shared service centers en shared facilities, de daarbij horende meer centrale regie rondom IT en architectuur, plus de vorming van nog krachtiger marketing- en verkooporganisaties zijn slechts enkele van de bouwstenen in deze in ontwikkeling zijnde blauwdruk. Door de structurele doorvoering van Audit Committees voor alle divisies van de Groep is bereikt dat onderwerpen rondom corporate governance en riskmanagement standaard op de agenda staan bij elke divisie. Dit verhoogt de bewustwording van het lijnmanagement en de effectiviteit van de beheersingsmaatregelen. In opdracht van de Raad van Bestuur heeft KPMG de bestaande financial controls doorgelicht. De aanbevelingen van KPMG hebben geleid tot de doorvoering van een aantal quick wins en tot verdere structurele verbetering onder toezicht van de ingestelde Finance Board. De regelgeving vanuit de toezichthouders over de beheersing van uitbestedingrelaties hebben geleid tot extra prioriteit voor het opstellen van meer uitgebreide en meetbare service level agreements en contracten. In combinatie met de eisen vanuit Sarbanes Oxley en de onderbouwing van in control statements in jaarverslagen vragen steeds meer klanten om zogenaamde Third Party-mededelingen of SAS 70-verklaringen over het bestaan of de werking van belangrijke maatregelen van administratieve organisatie en interne controle. Binnen Delta Lloyd Groep is daarom bij diverse

35/138

13/3/06


bedrijfsonderdelen extra inzet geleverd om aan deze eisen te kunnen voldoen. Ook Delta Lloyd Groep zelf heeft steeds meer complexe uitbestedingrelaties die extra aandacht vragen. Zowel door de afdeling Integriteit van De Nederlandsche Bank als door de interne en externe auditfunctie is in 2005 beoordeeld of belangrijke aspecten rondom een integere bedrijfsvoering in acht zijn genomen. Uit dergelijke onderzoeken voortkomende verbeterpunten worden systematisch geagendeerd en op afdoening bewaakt door de Audit Committees. Er zijn onder meer periodieke interne audits op de naleving van de fraudeprotocollen, de Wet bescherming persoonsgegevens en de integriteittoetsing van medewerkers. Als uitvloeisel van deze audits wordt onder meer gewerkt aan een meer systematische inbedding van de bewustwording van medewerkers via introductieprogramma’s en trainingsmodules. Tevens krijgt versterking van fraudepreventie en fraudedetectie voor 2006 prioriteit en extra aandacht in de Audit Committees. De voorbereiding van de invoering van de Wfd in de verschillende Nederlandse bedrijfsonderdelen is in 2005 projectmatig uitgevoerd onder coördinatie van een Groepsbreed platform Toezicht.

Code Tabaksblat Hoewel niet-beursgenoteerd heeft Delta Lloyd Groep zich vrijwillig geconformeerd aan de meest actuele maatschappelijke standaarden, door de Code Tabaksblat als leidraad bij het bestuur te hanteren. Vanuit de gedachte dat Delta Lloyd Groep als transparante onderneming iedere toets van buitenaf moet kunnen doorstaan, volgt zij de Code Tabaksblat. De corporate website www.deltalloydgroep.com is begin 2005 hierop aangepast.

Klokkenluiderregeling In maart 2005 werd door de Raad van Bestuur en de Centrale Ondernemingsraad de Klokkenluiderregeling van Delta Lloyd Groep goedgekeurd. In deze regeling is vastgelegd op welke wijze onregelmatigheden van algemene, operationele en/of financiële aard of vermoedens hiertoe gemeld en afgehandeld dienen te worden, waarbij de anonimiteit en vertrouwelijkheid van de melder voor zover mogelijk gegarandeerd kunnen worden. De Klokkenluiderregeling is van toepassing op alle divisies en Groepsonderdelen van Delta Lloyd Groep.

Mededinging In overleg tussen de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en het Verbond van Verzekeraars is onlangs een complianceregeling met betrekking tot mededinging overeengekomen. In overeenstemming met de gemaakte afspraken hierover heeft Delta Lloyd Groep deze regeling in 2005 geïmplementeerd.

Uitoefening stemrecht In het kader van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid bezoekt Delta Lloyd Groep zoveel mogelijk algemene aandeelhoudersvergaderingen van bedrijven waarin zij een vijf-procentbelang heeft. Bij deze vergaderingen maakt de Groep gebruik van haar stemrecht om invloed uit te oefenen op het beleid van de betreffende onderneming. Door gelijktijdigheid van vergaderingen was het in 2005 niet mogelijk om alle vergaderingen te bezoeken: in totaal werden 36 algemene aandeelhoudersvergaderingen bezocht, op een totaal van vijftig bedrijven waarin een vijf-procentbelang wordt gehouden. Van deze vergaderingen zijn er 28 door (een vertegenwoordiger van) Delta Lloyd bijgewoond. Voor een achttal vergaderingen heeft Delta Lloyd Groep een derde partij gemachtigd om namens haar te stemmen. In deze gevallen was vooraf aan deze partij een steminstructie meegegeven. Rapportages over het stemgedrag tijdens deze vergaderingen zijn terug te vinden op de website www.deltalloydgroep.com. Om in de toekomst in staat te zijn op elke algemene aandeelhoudersvergadering van haar stemrecht gebruik te maken, zal Delta Lloyd Groep met ingang van 2006 gebruikmaken van electronic voting: een techniek die het mogelijk maakt om op afstand een stem uit te brengen. Zie ook Ondernemerschap

4.3.4 Verslaggeving en controle Het jaarverslag over 2005 is het eerste verslag dat Delta Lloyd Groep uitbrengt op IFRS grondslagen. De IFRS grondslagen streven naar uniformiteit en optimale transparantie van de verslaggeving, zaken die ook door Delta Lloyd Groep zeer belangrijk worden gevonden. Dat is dan ook de reden dat de Groep, als niet-beursgenoteerd concern, de IFRS principes heeft geadopteerd.

Voor de verzekeringsindustrie is een specifieke IFRS-standaard ontwikkeld. Naast alle overige standaarden die moeten worden geïmplementeerd, geeft deze verzekeringsstandaard aan dat verzekeringscontracten op de lokale grondslagen mogen worden gerapporteerd. Daarnaast worden door Delta Lloyd Groep de beleggingen grotendeels gewaardeerd op marktwaarde, die met name voor het vastrentende deel wordt gedreven door de bewegingen in de rentestand. Deze waardefluctuaties van de beleggingen, die grotendeels ter dekking van de nominale levensverzekeringsverplichtingen zijn, leiden tot resultaten in de winst-en-verliesrekening. De nominale verplichtingen kunnen onder de huidige standaard echter nog op basis van de oude verslaggevingsregels worden gerapporteerd. Deze voorzieningen worden dan op een nominale rente gewaardeerd, waarbij veranderingen in de marktrente in principe niet leiden tot veranderingen in de waarde van deze verplichtingen. Het hanteren van twee verantwoordingsmethoden voor de nominale levensverzekeringsverplichtingen (nominale rente) enerzijds en de vastrentende beleggingen (marktwaarde) anderzijds, leidt tot een onjuiste verantwoording van de feitelijke performance van de Groep. Daarom heeft Delta Lloyd Groep besloten om een substantieel deel van haar nominale levensverzekeringsverplichtingen te waarderen op basis van marktrente. Tegelijkertijd classificeert de Groep een substantieel deel van haar vastrentende beleggingen dusdanig dat zij gewaardeerd worden tegen marktwaarde. Hierbij worden voor de betreffende beleggingen zowel de gerealiseerde als ongerealiseerde waardemutaties direct in het resultaat verantwoord. Dit maakt de resultaten minder gevoelig voor renteschommelingen, en meer in overeenstemming met de economische werkelijkheid. Bijkomend voordeel is dat Delta Lloyd Groep hiermee al anticipeert op IFRS 4 fase II, die later van kracht zal worden. Dan zal niet alleen de interest component de basis zijn voor de bepaling van de marktwaarde, maar zullen hierin naar verwachting ook andere grondslagen (sterfte, kosten etc) betrokken worden. Zie ook Ondernemerschap

36/138

13/3/06


4.3.5 Risicomanagement Delta Lloyd Groep heeft in 2005 de risicomanagementfunctie verder ontwikkeld. Het risicomanagement is verdergaand en structureel ingebed in het denken en de organisatie van Delta Lloyd Groep. Bij de ontwikkeling van de risicomanagementfunctie is geanticipeerd op de nieuwe eisen tot kwantificering vanuit toekomstige regelgeving, zoals Basel II en Solvency II en op de noodzaak om op Groepsniveau de onderlinge mogelijkheden van risicocompensatie en uitwisseling van best practices maximaal te benutten. In december 2005 is besloten om daartoe op Groepsniveau een overkoepelend beleidsmatig Risk Committee te vormen dat wordt ondersteund en geadviseerd door drie vaktechnische Groepsbrede Risk Committees voor financiële, verzekeringstechnische en operationele risico’s. Het risicomanagement is verdergaand en structureel ingebed in het denken en de organisatie van Delta Lloyd Groep, en zal daardoor een steeds belangrijkere waarborg bieden voor proactief management. Verdere uitwerking is gegeven aan de toepassing van actuariële modellen voor de kwantificering van risico’s, aan de invoering van een softwarepakket (risknavigator) voor de ondersteuning van de risk self assessments en aan de invoering van Kritische Risk Performance Indicators.

Risicoprofiel Delta Lloyd Groep ultimo 2005, verklaring Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is van oordeel dat de beoordeling van de inherente risico’s voor de bedrijfsvoering van Delta Lloyd Groep en de voor vermindering van die inherente risico’s getroffen beheersingsmaatregelen op een gestructureerde en degelijke wijze geschieden. Geen enkel restrisico behoort tot de categorie ‘niet acceptabel’. Enkele restrisico’s vergen door de inherente volatiliteit van de betrokken risico’s voortdurende managementaandacht, andere restrisico’s vergen verbetering van het risicoprofiel door invoering van onderhanden verbeteringsmaatregelen. De belangrijkste risico’s voor Delta Lloyd Groep en belangrijke ontwikkelingen in het risicomanagement zijn hierna toegelicht.

Toelichting op belangrijke risico’s in 2005 Delta Lloyd onderkent de volgende risico's:

1. Aandelen

Een onvoorziene forse daling van de koersen op de aandelenmarkt vormt voor Delta Lloyd Groep een aanzienlijke bedreiging voor de solvabiliteitspositie. Een neerwaartse beweging in de waarde van de aandelenbeleggingen treft voornamelijk de levenbedrijven. Dit effect wordt daar verder versterkt door de impact op de waarde van de unit-linked business met garantierendementen op de einddatum. Monitoring van de onderliggende aandelenbeleggingen vindt continu plaats als onderdeel van de Asset Management functie. Middels Asset Liability Management-studies worden de risico’s nader geanalyseerd onder verschillende aannames betreffende aandelenrendementen. De beleggingsmix wordt op het gewenste risicoprofiel afgestemd. Op basis van de resultaten van de ALM-studie stelt Asset Management een advies op voor alle bedrijfsonderdelen en klanten met betrekking tot hun beleggingsmandaat.

2. Rente

Renteveranderingen hebben een aanzienlijke impact op de solvabiliteitspositie, door de mismatch tussen de activa en de passiva van voornamelijk de levensverzekeringsbedrijven. Door waardering van de verzekeringsverplichtingen op de marktrente reageren zowel de activa als de passiva op renteveranderingen. De passiva hebben over het algemeen een langere looptijd dan de activa. Het effect van winstdeling en garanties heeft echter ook invloed op de rentegevoeligheid van de passiva. Deze effecten op winstdeling en garanties zijn tegengesteld. Voor een juist beeld van het renterisico worden in de ICA- en ALM-modellen alle effecten op de solvabiliteit simultaan bepaald. Mede op basis van deze integrale analyses wordt het beleggingsbeleid vastgesteld. Hierbij wordt onder meer rekening gehouden met het opvangen van de verschillen in looptijd tussen beleggingen en verplichtingen (hedging duration mismatch). De kwaliteit van de analyse en bewaking is in 2005 verder verbeterd, waardoor de Groep nog beter en sneller op ontwikkelingen kan inspelen dan in het verleden. Uit ALM-analyses is naar voren gekomen dat de garanties die afgegeven zijn in lagerentescenario’s een hoge waarde hebben. In extreme scenario’s kan het gegarandeerde rendement niet gemaakt worden. Om eventuele verdere stijging van de garanties te compenseren is een 'hedge'-programma opgezet voor Delta Lloyd Leven. Hiertoe zijn door Delta Lloyd Leven 'receiver swaptions' aangekocht waarbij Delta Lloyd op de einddatum van de optie (drie jaar) het recht heeft om 30 jaar lang 2,5 procent rente te ontvangen tegen betaling van de 30-jaars rente van dat moment. Deze rente wordt betaald over een nominaal bedrag van 6 miljard euro.

3. Kredietrisico

Het grootste kredietrisico dat Delta Lloyd Groep loopt is het kredietrisico in de bedrijfsobligaties en de verkochte hypotheken. Delta Lloyd Groep houdt een gediversifieerde vastrentende beleggingsportefeuille aan, die is afgestemd op de verzekeringsverplichtingen. De kredietwaardigheid wordt bewaakt en in de beleggingsmandaten wordt nader gespecificeerd welke debiteurenklassen de bedrijfsobligaties mogen hebben. De vastrentende beleggingen zijn voornamelijk in euro’s genoteerd, dus hebben geen valutarisico.

4. Acceptatierisico Verzekeringstechnische risico’s komen voort uit het mogelijk niet toereikend zijn van de premies om de noodzakelijke toekomstige uitkeringen te doen. Voor levensverzekeringen is de premie in het verleden gebaseerd op de levensverwachting ten tijde van acceptatie van de verzekering. De levensverwachting is inmiddels veel gunstiger dan destijds in de premie is berekend. Voor de klant zeer plezierig, maar voor de verzekeraar een financieel nadeel, omdat de voorziening verzekeringsverplichtingen aanzienlijk moet worden verhoogd zonder dat daarvoor premie is ontvangen. Daarom wordt dit risico ook wel omschreven als langlevenrisico. De voorzieningen verzekeringsverplichtingen worden op een prudente manier vastgesteld. Met het oog op het langlevenrisico wordt voor de levensverzekeringsonderdelen een extra voorziening aangehouden.

5. Naleving van weten regelgeving

In 2005 is de hoeveelheid wetten, richtlijnen en gedragscodes opnieuw gegroeid en op een aantal gebieden is de naleving door toezichthouders intensiever getoetst. Delta Lloyd Groep wil maatschappelijk verantwoord ondernemen in de overtuiging dat dit voor de klanten en het bedrijf de beste waarborgen biedt voor een zekere toekomst, ook op de langere termijn. Naleving van wetten en regels is daarbij vanzelfsprekend. Overigens is het vanuit deze positieve grondhouding door het grote aantal wijzigingen niet altijd eenvoudig om tijdig aan alle weten regelgeving te voldoen. De hoeveelheid regelgeving heeft onder meer geleid tot verdere uitbreiding van het aantal compliance officers binnen de

37/138

13/3/06


Groep en tot uitbreiding van audits naar de naleving van diverse regelingen en codes.

6. Productontwikkeling Een terugtredende overheid en wijzigingen in het fiscale regime vereisen aanpassingen in bestaande producten en de ontwikkeling van nieuwe producten. Hoewel het anticiperen op veranderende markten behoort tot goed ondernemerschap, vormen de omvang en de impact van die veranderingen een risico dat extra aandacht vergt. De belangrijkste ontwikkelingen komen elders in dit jaarverslag aan de orde.

7. IT-continuïteit en -performance

Het belangrijkste operationele risico in 2005 vormde het onvoldoende presteren van IT. Vooral door de vertraagde oplevering van transitieprojecten en een lager dan overeengekomen serviceniveau in de bestaande IT-serviceverlening. Een aanzienlijk hogere bedrijfsdrukte dan bij uitbesteding was verwacht door een stroom aan nieuwe producten, en door de wetgever gedreven noodzakelijke veranderingen verhoogden de kwetsbaarheid. Gedurende 2005 zijn door IBM in samenwerking met de Groep diverse ingrijpende service improvementprogramma’s en andere beheersingsmaatregelen doorgevoerd. Hoewel hieruit verbeteringen zijn voortgekomen zijn er in 2006 nog verdere stappen nodig om de performance en continuïteit op het beoogde niveau te krijgen.

8. Outsourcing

In het kader van het sourcing- en outsourcingsbeleid van Delta Lloyd Groep is er voor de directies die eindverantwoordelijk zijn een toenemend belang om grip te hebben op de dienstverlening die intern of extern is uitbesteed. Contracten, service level agreements, stuurinformatie en controlemogelijkheden zijn belangrijke pijlers om die verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Behalve de uitbesteding van facilitaire diensten en IT-infrastructuurdiensten zijn er in 2005 nog meer ontwikkelingen op dit gebied. Bijvoorbeeld in de vorm van shared service centers. Het niet direct controle hebben op activiteiten vergt een andere governance. Er zijn beheersmaatregelen genomen, onder meer in de vorm van structuren en permanente stuurgroepen op senior managementniveau. Centraal zien Group Legal, Group Audit & Integrity, Group Procurement en Group Infrastructure Management toe op de contracten en de besturing.

9. Winstgevendheid producten

Essentieel voor de winstgevendheid is een concurrerende kostenbasis. Delta Lloyd Groep werkt hieraan door een steeds beter inzicht in de structuur, ‘activity based costing' en aanvullende kostenreductieprogramma’s. In sommige gevallen zijn dit complete proces-redesigns. In de bedrijfsonderdelen buigen productteams zich over de productrange en de posities in de markt. Hun actieplannen richten zich op het verbeteren van de marges van producten.

Belangrijke veranderingen in 2005 en volgend Vanuit internationale richtlijnen voor de financiële dienstverlening (Basel II en Solvency II) is een onmiskenbare trend dat in de nabije toekomst de solvabiliteitseisen mede zullen afhangen van de kwaliteit van het risicomanagement en de mate waarin de onderneming een bepaald risico loopt. Voor deze zogenaamde ‘Risk Based Capital’-methode is het noodzakelijk om te komen tot een meer kwantitatieve onderbouwing van risico’s. Delta Lloyd Groep anticipeert op de gevolgen van wijzigende regelgeving op het gebied van risicomanagement zoals die uit internationale richtlijnen (Basel II en Solvency II) voortvloeit, door de uitbouw van het in 2004 ingevoerde nieuwe raamwerk: Internal Capital Assessment (ICA). ICA is een methodiek voor verdere kwantificering van financiële risico’s met gebruikmaking van stochastische actuariële modellen. Het is een ‘Solvency-at-Risk’-benadering waarbij het aanwezige kapitaal vergeleken wordt met het benodigde kapitaal dat aanwezig moet zijn om binnen één jaar solvabel te blijven met een betrouwbaarheid van 99,5 procent. In de nabije toekomst zullen de modellen naar verwachting door de Nederlandse toezichthouder beoordeeld worden. Zowel door Delta Lloyd Bankengroep als door Delta Lloyd Asset Management zijn projecten gestart om de gevolgen van Basel II tijdig te analyseren en de gemaakte keuzes te gaan implementeren. Op het gebied van Asset & Liability Management (ALM) studies, bedoeld om het risico en rendement van zowel de beleggingsportefeuille als de verplichtingenportefeuille in kaart te brengen, is ook in 2005 gewerkt aan verdere verbetering en uitbreiding van de toepassingen. Zie ook Ondernemerschap

4.3.6 Relatie met stakeholders Ook in 2005 heeft Delta Lloyd Groep aanzienlijk geïnvesteerd in de relaties met haar stakeholders.

Klanten

Voor Delta Lloyd Groep staat voorop dat ze toegankelijk is voor klanten, dat klanten altijd ervaren dat er naar hen wordt geluisterd en dat het hun belang is waar naar wordt gekeken. Dat maakt het transparant communiceren over producten en het belang ervan een eerste vereiste in de relatie tussen klanten en de Groep.

Wetten, regelgeving en codes Transparantie ten opzichte van klanten wordt steeds meer gewaarborgd door wetten, regelgeving en gedragscodes. Regelingen als de Financiële Bijsluiter, de Gedragscode Verzekeraars en de Code Rendement en Risico beschermen de positie van de klant. Ook de invoering van Wet financiële dienstverlening (Wfd), begin 2006, wordt door Delta Lloyd Groep toegejuicht. De Wfd stelt minimumeisen aan assurantieadviseurs op het gebied van kennis en opleiding, regelt de onafhankelijkheid van advies en legt de zorgplicht vast. De Wfd zorgt bovendien voor filtering van het intermediair op kwaliteit en professionaliteit.

Inzicht in klantbehoeften Het is voor Delta Lloyd Groep essentieel om een goed inzicht te hebben in de vraag van klanten. Delta Lloyd Groep wil met haar producten dienstenaanbod goed kunnen inspelen op de behoeften van huidige en toekomstige klanten. Een goede manier om inzicht te krijgen in de belevingswereld en de veranderende behoeften van consumenten zijn de zogeheten ‘generatiepanels’: periodieke groepsdiscussies met consumenten. In het afgelopen jaar werd op deze manier de leeftijdscategorie van 14-17 jaar onderzocht. In 2006 zal in dit kader de leeftijdsgroep van 45-55 jaar worden geanalyseerd. Om beter in staat te zijn de wensen en behoeften van klanten in kaart te brengen, zal Delta Lloyd Groep het komend jaar fors inzetten op commerciële trainingen voor medewerkers. Voor verschillende groepen zullen aparte coachingstrajecten worden opgezet. Daarbij gaat het om additionele opleidingen, afhankelijk van de functie in de organisatie, bijvoorbeeld verkooptrainingen of communicatietrainingen. Alle medewerkers van Delta Lloyd Groep zullen een commerciële trainingen

38/138

13/3/06


krijgen om de klant nog beter centraal te kunnen stellen.

Klanttevredenheid Regelmatig worden klanttevredenheidsonderzoeken uitgevoerd: bijna alle bedrijfsonderdelen kennen jaarlijkse metingen. In 2005 nam de tevredenheid bij een aantal divisies toe, in zijn geheel of op onderdelen. Top performer op dit gebied is ABN AMRO Verzekeringen: zowel Leven als Schade laten een stijgende klanttevredenheid zien. Voor de afhandeling van schadeclaims wordt zelfs door 70 procent van de klanten een rapportcijfer 8 of hoger gegeven, waarmee ABN AMRO Verzekeringen zich in de top van de markt van schadeverzekeraars plaatst. Ook Delta Lloyd Bank in België, voor het eerst gemeten, doet het goed met een rapportcijfer van ruim 8. Bij Delta Lloyd Verzekeringen is het beeld wisselend. Leven steeg van 6,8 in 2003 naar 7,0 in 2004. In 2005 kwam echter een terugval naar 6,7. Schade is gelijk gebleven: 6,9 in 2004 en 2005. Zorg is gestegen van 6,6 in 2004 naar 6,9 in 2005. Het klanttevredenheidsonderzoek bij OHRA liet in 2005 een realisatie zien van 7,34. Het cijfer viel wat lager uit dan verwacht door het meewegen van een steekproef met expliciete bankklanten; zonder deze steekproef zou de beoordeling zijn uitgekomen op 7,39. In 2004 werd 7,38 gemeten. De doelstelling die OHRA zich heeft gesteld is de branchenorm van 7,5. In de praktijk blijkt de klanttevredenheid echter licht verlaagd. Wel geeft 75 procent van de klanten aan OHRA te willen aanraden bij familie, vrienden en kennissen. In september 2005 werd door Blauw Research weer de jaarlijkse Imago Blauwdruk Hypotheekverstrekkers uitgevoerd. In dit onderzoek onder assurantieadviseurs behaalde Delta Lloyd Hypotheken de hoogste score vanwege haar betrouwbare imago. Delta Lloyd Hypotheken wordt door de assurantieadviseur gezien als een betrouwbare en solide partner met een uitstekend serviceniveau. In de afgelopen jaren is Delta Lloyd bovendien in staat geweest haar prestaties en serviceniveau consequent te verbeteren. In 2006 zal door de Bank worden gestart met een periodiek klanttevredenheidsonderzoek onder eindklanten. De divisies Delta Lloyd Life, Delta Lloyd Asset Management en Delta Lloyd Bank hebben in 2005 geen klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Duitsland meet klanttevredenheid met een ander meetsysteem, waarbij het cijfer kan lopen van 6 (zeer ontevreden) tot 1 (zeer tevreden). Rapportcijfer over 2005: 2,2.

Klachtenafhandeling Ook in 2005 is hard gewerkt aan het opzetten van goede klachtafhandelingssystemen. De klachten van alle divsies zijn in kaart gebracht en 77 procent van de divisies heeft nu een goed functionerend klachtensysteem. In andere divisies wordt een klachtensysteem opgezet of worden verbeteringen aangebracht aan een bestaand systeem. Zie ook Ondernemerschap

Medewerkers

Voor het kunnen realiseren van de ambities van Delta Lloyd Groep zijn goed gekwalificeerde en gemotiveerde medewerkers essentieel. De Groep wil daarom een inspirerende werkomgeving bieden, waarin medewerkers alle kansen krijgen om te groeien en door te stromen. Gestreefd wordt naar een ondernemend arbeidsklimaat, dat medewerkers motiveert om snel en vaardig te reageren op ontwikkelingen in de markt, nieuwe ideeën te presenteren, verantwoordelijkheid te dragen en betrokkenheid te voelen en te tonen. Het management speelt daarbij een cruciale rol, met name door voorbeeldgedrag en het neerzetten van een cultuur van inspirerend leiderschap. Op diverse terreinen werd vooruitgang geboekt:

1. Employability

Delta Lloyd Groep heeft de ambitie om steeds verder door te groeien en zal daarom voortdurend andere en hogere eisen aan haar medewerkers stellen. Ontwikkeling van medewerkers en het benutten van aanwezig talent zijn daarom van het grootste belang. Uit recent onderzoek blijkt dat de wil tot ontwikkeling en doorstroming ruim aanwezig is onder medewerkers. Het bieden van gerichte ontwikkelingsmogelijkheden en loopbaankansen is bovendien een geschikte manier om medewerkers voor langere tijd aan de Groep te binden. Deze overwegingen waren aanleiding voor Delta Lloyd Groep om in 2005 extra in te zetten op employability, inzetbaarheid van medewerkers. Met het oog hierop wordt een beleid ontwikkeld waarmee employability structureel onder de aandacht van zowel leidinggevenden als medewerkers wordt gebracht.

2. Diversiteit

De representatie van vrouwen in het management van de Nederlandse onderdelen van Delta Lloyd Groep is in 2005 opnieuw toegenomen: van 23 procent in 2004 naar 25 procent in 2005. Met betrekking tot de doorstroom van allochtonen zijn criteria opgesteld om dit aspect meetbaar te maken. In 2005 zijn goede ervaringen opgedaan met klankbordgroepen voor minderheidsgroeperingen. Met name medewerkers van allochtone afkomst hebben hierin met groot enthousiasme geparticipeerd. De klankbordgroepen leveren feedback voor beleidsmakers, maar bieden ook een uitlaatklep voor ideeën en suggesties van de betrokken medewerkers. In 2006 zullen de bestaande klankbordgroepen voor allochtonen, vrouwen en ouderen worden samengevoegd tot één klankbordgroep voor minderheidsgroeperingen.

Het diversiteitsbeleid van Delta Lloyd Groep zal gaandeweg worden opgenomen binnen het employabilitybeleid. Op die manier zal diversiteit structureel onderdeel worden van het HRM-beleid van de Groep, dat gericht is op gelijke ontwikkelingsmogelijkheden voor alle medewerkers. In 2006 zal diversiteit onder meer extra aandacht krijgen in functionerings- en first opinion-gesprekken, alsook in de selectie voor nieuwe trainees.

3. Medewerkertevredenheidsonderzoek

In februari 2005 voerde Delta Lloyd Groep een medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) uit bij alle Nederlandse divisies. Uit het onderzoek (respons van 72 procent) kwam een drietal verbeterpunten naar voren waarop medewerkers behoefte hebben aan aanpassing van het beleid. Grofweg ging het daarbij om betere communicatie en meer openheid van de directie; meer nadruk op ontplooiingsmogelijkheden; en meer begeleiding in het omgaan met werkdruk. De divisies zijn verantwoordelijkheid voor het aanpakken van deze verbeterpunten, dit proces wordt door de Raad van Bestuur gemonitored. Het MTO krijgt een vervolg in het voorjaar van 2006, nu ook in België en Duitsland.

4. Onderzoek Beste Werkgevers

Delta Lloyd Groep maakte een grote stijging in de top-50 van het Beste Werkgevers Onderzoek 2005 van het weekblad Intermediair. De Groep steeg van de 49ste naar de 21ste plaats. Intermediair deed ook onderzoek naar de tevredenheid

39/138

13/3/06


van de medewerkers. Daarin staat Delta Lloyd Groep nu op een 18de plaats. Delta Lloyd Groep is daarmee een van de weinige financiële dienstverleners die in beide ranglijsten relatief hoog scoort.

5. Gezondheid en veiligheid Meer aandacht voor verzuimmanagement heeft tot een positieve ontwikkeling geleid wat betreft de verzuimcijfers van Delta Lloyd Groep. Als gevolg van voortgezet Arbo-beleid daalde het ziekteverzuim in 2005 opnieuw, en wel tot 4,4 procent.

6. Nieuwe CAO

Met ingang van 1 juni 2005 beschikt Delta Lloyd Groep over een nieuwe CAO die geldt tot juni 2007. De invoering van de nieuwe pensioenen levensloopregeling per 1 januari 2006 vormt een van de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de oude situatie. Andere veranderingen hebben betrekking op de nieuwe zorgverzekeringswet, het sociaal plan en het inkomen bij arbeidsongeschiktheid. Zie ook Ondernemerschap

Leveranciers

De belangrijkste ontwikkeling in leveranciersbeleid is dat sinds eind 2005 van de kernleveranciers wordt gevraagd de Delta Lloyd Groep suppliers code of conduct te onderschrijven voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zie ook Ondernemerschap

Aandeelhouders De contacten met de aandeelhouders Aviva en Stichting Nuts Ohra zijn intensief en zakelijk. Ze zijn gericht op een goede ontwikkeling van het resultaat en het vermogen van Delta Lloyd Groep. Zie ook Ondernemerschap

Samenleving

Door middel van de Stichting Nuts Ohra wordt ook de aandeelhouder betrokken bij het sponsoring-, liefdadigheid- en donatiebeleid van de Groep. De Stichting is namelijk ook actief als fonds voor goede doelen. De Stichting Nuts Ohra bezit een belang in Delta Lloyd Groep dat voortvloeit uit de fusie tussen Delta Lloyd en NUTS OHRA. Uit dit vermogen genereert de Stichting Nuts Ohra jaarlijks inkomsten, die zij onder meer inzet voor de financiering van projecten in de gezondheidszorg. Dit jaar gaat het om een bedrag van € 4,5 miljoen. Voorbeelden van de projecten zijn onderzoek naar kanker, een psychotraumacentrum voor kinderen en een speciale boodschappenbegeleidingsdienst voor ouderen (www.stichtingnutsohra.nl). De belangrijkste sponsorprojecten en donaties van Delta Lloyd Groep waren:

Cultuur in Amsterdam

Delta Lloyd Groep heeft haar basis in Amsterdam. Dit uit zich in ondersteuning van diverse culturele en maatschappelijke organisaties in de Amsterdamse regio, waaronder de dierentuin Artis, theater Carré, het Stedelijk Museum, het Amsterdams Historisch Museum, het Scheepvaartmuseum en het Nederlands Philharmonisch Orkest.

Valid Express De koeriersservice Valid Express heeft alleen chronisch zieken en gehandicapten in dienst. Delta Lloyd Groep levert met de ondersteuning en inschakeling van Valid Express een bijdrage aan het creëren van gelijke kansen en financiële onafhankelijkheid voor mindervaliden.

Simavi Met hulp van Delta Lloyd Groep heeft Simavi, een organisatie voor ontwikkelingshulp, verschillende waterprojecten kunnen realiseren in Tanzania en Oeganda. Simavi richt zich vooral op het opzetten van een goede watertoevoer en sanitaire voorzieningen, het terugdringen van blindheid, de organisatie van basisvoorzieningen op medisch gebied en medische educatie ter plekke.

Museon te Den Haag

Delta Lloyd Groep sponsort de permanente tentoonstelling, getiteld ‘Jouw Wereld, Mijn Wereld’ in het Museon in Den Haag, een educatief museum voor kinderen. Deze expositie laat zien hoe rijk onze wereld is aan natuurlijke en culturele diversiteit en wat de rol van de mens is bij het in stand houden hiervan. Door hier hun eigen wereld te bouwen, met alle dilemma’s en moeilijke beslissingen van dien, worden kinderen aangezet tot nadenken. Delta Lloyd Groep is sponsor van deze tentoonstelling, die inhoudelijk aansluit bij haar strategie ‘Toekomst Verzekerd’.

Reizen voor zieken en gehandicapten

Delta Lloyd Zorg organiseert jaarlijks twee reizen voor haar chronisch zieke en gehandicapte verzekerden: een bedevaartreis per trein of vliegtuig naar Lourdes en een bootreis op de J. Henry Dunant. Ook wordt jaarlijks een bootreis op het hospitaalschip Willem Alexander georganiseerd voor ernstig lichamelijk en verstandelijk gehandicapte jongeren. De reizen worden gefinancierd vanuit de RVVZ (Reserves Voormalige Vrijwillige Ziekenfondsverzekeringen) gelden van Delta Lloyd en OHRA.

Notinseln

In Duitsland draagt Delta Lloyd onder meer bij aan het vergroten van de veiligheid voor schoolgaande kinderen. In steden waar zij wordt vertegenwoordigd door eigen assurantieadviseurs participeert Delta Lloyd in het zogenoemde ‘Notinseln’ project: meldpunten waar kinderen om hulp kunnen vragen als ze zich door iets of iemand onveilig bejegend voelen.

Jong Ondernemen (voorheen Mini-Ondernemingen)

De Stichting Jong Ondernemen stelt studenten in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs in staat een managementteam te vormen en zelf een onderneming te runnen. Doel is een brug te slaan tussen de theorie en de praktijk van het ondernemerschap. Delta Lloyd treedt op als een van de sponsors en levert daarnaast aan een aantal teams mentoren (Delta Lloyd managers). Ook voeren Delta Lloyd managers in het kader van hun ontwikkeling praktijkopdrachten uit voor de Stichting Jong Ondernemen.

Volvo Ocean Race

Delta Lloyd Groep is officieel partner van TEAM ABN AMRO in de Volvo Ocean Race, de meest extreme zeilrace ter wereld. Met dit partnership wil Delta Lloyd de samenwerking met ABN AMRO onderstrepen en haar merkbekendheid vergroten. De zeilrace vindt een keer in de vier jaar plaats en is op 12 november 2005 van start gegaan in Vigo (Spanje). De boten varen 31.000 zeemijlen van Vigo naar Kaapstad, Melbourne, Wellington, Rio de Janeiro, Baltimore, New York, Portsmouth, Rotterdam en Göteborg, waar in juni 2006 de finish plaatsvindt.

Watersportverbond

Delta Lloyd is sinds 2003 official partner van het Koninklijk Nederlands Watersport Verbond. In het kader van de samenwerking zetten Delta Lloyd en het Watersportverbond regelmatig samen acties op om hun klanten en relaties met elkaars organisaties te laten kennismaken.

40/138

13/3/06


41/138

Vlaamse Tennis Vereniging

Delta Lloyd Bank België en Delta Lloyd Life België hebben in 2003 de uiterst succesvolle samenwerking met de Vlaamse Tennis Vereniging voor negen jaar verlengd. Dit partnership vormt de basis voor een uitgebreid communicatieproject rond de tennissport. Delta Lloyd Groep is hierdoor in België leading sponsor in tennis.

Bozar

Bozar (het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel) is een belangrijk kunstcentrum in België. Door middel van een structureel partnership wil Delta Lloyd Bank met name concerten ondersteunen en een publiek bereiken dat zich herkent in de waarden van de Bank.

Financieel zelfmanagement Eind 2005 is besloten het thema ‘Financieel zelfmanagement’ centraal te stellen bij sponsoring, liefdadigheid en donaties. De Groep doet dit op verschillende manieren: door het aanbieden van traditionele verzekeringen om de gevolgen van onprettige gebeurtenissen (financieel) op te vangen en door producten aan te bieden die ervoor zorgen om nu (hypotheken), in de nabije toekomst (sparen), of verdere toekomst (beleggen, pensioen) invulling te geven aan de individuele financiële behoeften. Een optimaal gebruik van deze producten vraagt om basisvaardigheden als financiële kennis, inzicht en zelfdiscipline. Bij sommige mensen ontbreken deze basisvaardigheden en zij raken daardoor in de financiële problemen. Deze financiële problemen hebben grote invloed op het welzijn van de samenleving. Werknemers met geldzorgen werken onzorgvuldiger, veroorzaken meer fouten en ongevallen en verzuimen meer. Maar financiële problemen vormen bijvoorbeeld ook een risicofactor voor kindermishandeling in gezinnen. Een beter financieel bewustzijn draagt daarmee bij aan het algemeen welzijn. Delta Lloyd Groep wil met haar financiële expertise daarom verder gaan dan puur de verkoop van financiële producten. Zij wil bijdragen aan (de promotie van) financieel zelfbewustzijn door voorlichting en onderwijs, maar ook door te zoeken naar oplossingen voor financiële problemen. De nadruk ligt niet op het overnemen van problemen, maar op zelfmanagement: het stimuleren van oplossingen door kennis en het creëren van kansen. In 2006 zal hier verder invulling aan worden gegeven. Zie ook Ondernemerschap

4.3.7 Divisies Verslag per divisie van Delta Lloyd Groep van de belangrijkste resultaten en ontwikkelingen in 2005.

4.3.7.1 Delta Lloyd Verzekeringen Delta Lloyd Verzekeringen is de grootste divisie van de Groep met als kernactiviteiten leven-, schade- en zorgverzekeringen. Ook Lancyr, een administratie- en marketingformule op franchisebasis ter ondersteuning van onafhankelijke assurantieadviseurs, maakt deel uit van de divisie. Kenmerkend voor Delta Lloyd is de exclusieve samenwerking met onafhankelijke en professionele (assurantie)adviseurs. Individuele vrijheid en flexibiliteit vormen het uitgangspunt bij productinnovatie. Delta Lloyd speelt daarmee in op maatschappelijke ontwikkelingen en de steeds wisselende behoeften van zowel zakelijke als particuliere klanten.

In miljoenen euro

2005

2004

Delta Lloyd Verzekeringen Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Schade Bruto premie-inkomen Zorg Bruto premie-inkomen

1.507,2 715,5 326,9 2.549,6

1.443,3 699,0 347,5 2.489,8


1.658,3 36,8 27,4 4.272,2

1.311,7 39,8 7,7 3.849,0

410,8 -77,3

300,9 -65,6


333,5

235,3

3.097,0 2.084

2.295,8 2.134

Delta Lloyd Verzekeringen had in 2005 te maken met zeer dynamische marktontwikkelingen, met name onder invloed van nieuwe wettelijke kaders op het gebied van zorg, pensioen en arbeidsongeschiktheid. De voorbereiding op de nieuwe weten regelgeving vergde van alle betrokkenen veel aandacht, tijd en energie. Het nieuwe zorgstelsel, de WIA en de levensloopregeling zorgen tegelijkertijd voor nieuwe kansen en perspectieven. De focus van Delta Lloyd Verzekeringen lag in 2005 voornamelijk op het mkb en, voor wat betreft pensioenen, op de grootzakelijke markt. Het mkb is bij uitstek een adviesgevoelige doelgroep en dit stelt eisen aan de deskundigheid van het intermediair. Met het oog hierop is de communicatie met assurantieadviseurs over de hele lijn verbeterd. Door middel van een afgewogen opleidingsaanbod biedt Delta Lloyd Verzekeringen hen veel ondersteuning.

Delta Lloyd Leven Delta Lloyd Leven zag haar collectieve pensioenproductie in het afgelopen jaar verder stijgen. Deze groei is het resultaat van een meer specifieke benadering van de grootzakelijke pensioenfondsenmarkt. Daarnaast stapten enkele grote relaties

13/3/06


in het afgelopen jaar over naar Delta Lloyd.

De productpropositie van Leven werd in 2005 verder aangescherpt. Dat gebeurde onder meer door de introductie van profielfondsen, waarmee het levenbedrijf vooruitloopt op de invoering van de Wfd in 2006. Het pensioenaanbod voor het mkb werd verder uitgebouwd door de introductie van PPPc Online, een modulair pensioenproduct dat volledig online kan worden beheerd. De verbetering van de productpropositie leidde tot een zeer sterke groei in hypotheken. Veel tijd en energie werd besteed aan de implementatie van nieuwe regelgeving in 2006. Daarbij ging het onder meer om de afschaffing van VUT en prepensioen, de invoering van de levensloopregeling, de WIA, de nieuwe Pensioenwet en de Wfd. Ook de overgang naar volledige waardering op marktwaarde, in het kader van IFRS, betekende voor Delta Lloyd Leven een ingrijpende operatie. Andere belangrijke aandachtspunten in 2005 waren het verder verfijnen van risicomanagement en voorzieningenbeleid. Delta Lloyd heeft in 2005 maatregelen getroffen om vele honderden collectieve pensioencontracten aan te passen aan de nieuwe wetgeving per 1 januari 2006. Voor 2006 staat de verdere uitwerking van de collectieve pensioenstrategie op de agenda. Speerpunten daarin zijn onder meer versterking van de propositie voor pensioenfondsen. Een ander belangrijk punt is de verbetering van administratieve en communicatieve processen voor zowel de grootzakelijke markt als het mkb. Begin 2006 zal de productpropositie van Delta Lloyd Leven verder aangescherpt worden, onder meer door de kostenstructuur voor klanten te verbeteren en transparanter te maken. Ook stijging van de administratieve performance in zowel de particuliere als zakelijke markt, zal het komende jaar hoge prioriteit hebben.

Delta Lloyd Schade Delta Lloyd Schade heeft in 2005 kans gezien het zeer goede resultaat van 2004 nog te overtreffen. Dit succes is mede te danken aan een verbetering van de schadelast, als gevolg van een consistent acceptatiebeleid en de aanhoudende focus op preventiemaatregelen en risicobeheersing. Andere succesfactoren waren een scherp kostenbewustzijn en goede prestaties van de branches technische verzekeringen, inkomensverzekeringen en brandverzekeringen. Het Shared Service Center Schade heeft het afgelopen jaar zijn waarde bewezen voor de schadebedrijven. Ook de vervolgstappen, in de vorm van een Letselservicecentrum, Verzuimmanagementcentrale, reinsurance service center en het expertise service center blijken succesvol. Delta Lloyd Schade heeft haar organisatie inmiddels volledig ingericht op optimalisatie van de samenwerking met het intermediair. De online platforms DDD en Meeting Point zijn met het oog hierop verder uitgebreid. Het gebruik van Meeting Point onder assurantieadviseurs is toegenomen. Er is in 2005 een brede range aan WIA-producten ontwikkeld en geïntroduceerd, ondersteund door het online offerte- en mutatiepakket PersoniQ. Op de markt voor schadeverzekeringen vindt binnen de distributiekanalen een verschuiving plaats. Met name woonproducten worden door de consument in toenemende mate via banken en direct writers aangeschaft, waardoor het intermediair terrein verliest. Delta Lloyd Schade wapent zich tegen deze ontwikkeling door in te zetten op ketenintegratie en verdere kostenefficiency. Een concurrerende prijsstelling is hierdoor mogelijk. Ook werkt Delta Lloyd aan een klantgerichte oplossing voor schadeherstel in natura, waarbij gemak voorop zal staan. Delta Lloyd Schade zal zich in 2006 verder richten op een toppositie in de zakelijke markt. Dat gebeurt onder meer door specifieke producten te ontwikkelen voor mkb-ondernemers. Delta Lloyd zet vooral in op haar kennis van het mkb en de risico’s die daar een rol spelen. Om deze kennis te borgen zijn in 2005 branchespecialisten aangesteld, onder meer voor auto-, transport-, brand- en inkomensverzekeringen, die ook voor het co-assurantiesegment zorgdragen voor een voortdurend actueel acceptatiebeleid. Voor laatstgenoemd segment zien we een toenemend sterke neerwaartse druk op de premies. In 2006 wordt voor de zakelijke schadeproducten 'accountgericht werken' ingericht.

Delta Lloyd Zorg Het jaar 2005 stond voor Delta Lloyd Zorg grotendeels in het teken van de voorbereidingen op het nieuwe zorgstelsel. Door adequaat optreden van de gehele organisatie kon deze ingrijpende operatie naar tevredenheid worden afgerond. Omdat ruim van tevoren een beslissing was genomen over kwaliteitspropositie en zorggaranties, konden bestaande klanten bovendien in een vroeg stadium geïnformeerd worden over de veranderingen. De door Delta Lloyd gekozen productpropositie, gericht op kwaliteit en zorggaranties, lijkt goed aan te slaan bij klanten, met name door de combinatie met inkomen, verzuim en pensioen. Qua premiestelling positioneert Delta Lloyd zich bovengemiddeld; dit wordt gerechtvaardigd door de focus op kwaliteit en zorggaranties. Veel klanten lijken hier bewust voor te kiezen. In 2005 zijn de voorbereidingen getroffen om het ziekenfondsbedrijf en het particuliere bedrijf volledig in elkaar te schuiven en te laten werken met één IT-systeem. Met het oog op verdere kostenverlaging worden voorbereidingen getroffen voor een Shared Service Center Zorg voor Delta Lloyd, OHRA en ABN AMRO Verzekeringen. Op deze manier ontstaat één slagvaardig en kostenefficiënt zorgbedrijf dat de verschillende labels ondersteunt. Ook financieel kijkt Delta Lloyd Zorg terug op een bevredigend jaar. De doelstellingen op het gebied van resultaat en kosten werden gehaald. Qua omzet werden de doelstellingen voor de collectieve markt wel, maar voor de individuele markt niet gehaald. Verder werden enkele aansprekende successen geboekt op het gebied van zorginkoop. Los van de veranderingen in het zorgstelsel is ook in de zorgmarkt een nieuwe dynamiek ontstaan. De traditionele collectieve zorgmarkt, die bestond uit bedrijven met een collectief zorgcontract voor hun werknemers, wordt gaandeweg diverser. Steeds meer groepen en verenigingen, bijvoorbeeld branche- of patiëntenverenigingen, gaan ertoe over gezamenlijk een collectieve zorgverzekering af te sluiten. Delta Lloyd speelt in op deze ontwikkeling door het aanbieden van zorgverzekeringen voor alternatieve collectiviteiten. Het afgelopen jaar gebeurde dit onder meer door de ontwikkeling van een speciale polis voor diabetici. Aan de andere kant zal het moeilijk worden om onder deze omstandigheden de individuele portefeuille intact te houden. De belangrijkste uitdaging voor 2006 zal zijn om de kwaliteitspropositie in optima forma waar te maken. De set van zorggaranties wordt daarvoor uitgebreid. Een andere uitdaging is om het kostenniveau verder terug te brengen. Voor de zorginkoop wordt gezocht naar een geschikte partner.

4.3.7.2 OHRA Verzekeringen OHRA is van huis uit direct writer en vormt, samen met Nationaal Spaarfonds, de directe divisie van Delta Lloyd Groep. De divisie bestaat uit OHRA Leven, OHRA Schade, OHRA Zorg & Inkomen en Nationaal Spaarfonds met een eigen buitendienst. De kracht van OHRA ligt in het inspelen op de wens van consumenten en

42/138

13/3/06


43/138

bedrijven tot snelle dienstverlening, zowel bij de acceptatie als in het gebruik van pc en internet. De meeste verzekeringen en financiële diensten zijn direct af te sluiten, per post en telefoon of 24 uur per dag via internet.

In miljoenen euro

2005

2004

OHRA Verzekeringen Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Schade Bruto premie-inkomen Zorg Bruto premie-inkomen

426,7 113,0 483,8 1.023,5

343,4 108,1 486,8 938,3


266,5 32,0 8,9 1.330,7

137,9 25,7 -9,7 1.092,4

83,8 -25,6

81,7 -37,4


58,2

44,3

399,6 967

319,0 974

OHRA werkte het afgelopen jaar aan het vergroten van toegankelijkheid en gemak door internet. Ook transparantie van producten, integrale klantbehandeling en een grotere gerichtheid op de zakelijke markt stonden hoog op de agenda. OHRA profiteerde het afgelopen jaar van het groeiende gebruik van internet door klanten voor oriëntatie en aankoop. Uitingen hiervan waren de populariteit van vergelijkingssites, de groei van online shopping, het belang dat klanten hechten aan web-enabled administraties en het belang voor marketing van zoekmachines. Wijzigingen in weten regelgeving speelden in 2005 een belangrijke rol. Natuurlijk ging veel aandacht uit naar het nieuwe zorgstelsel, maar ook IFRS, Wfd, Levensloopregeling en WIA vergden grote inspanningen van de verzekeringsbedrijven. Het komende jaar zal vooral in het teken staan van groei. Ook zal op het gebied van internet een aantal nieuwe mijlpalen worden bereikt, waaronder de oplevering van ‘mijn OHRA’, de site waarmee klanten online zaken kunnen doen met OHRA. Met het innovatieprogramma 'Refresh' geeft OHRA nieuwe richting aan de wijze waarop ambitieuze groeiplannen worden gerealiseerd. Meer dan ooit staan de klant en zijn wensen daarbij centraal. Rekeninghoudend met de relevante trends en ontwikkelingen in de samenleving worden vernieuwende ideeën en concepten ontwikkeld, die een positieve, onderscheidende positionering opleveren. Intern wordt blijvend aandacht gegeven aan het vergroten van de commerciële slagkracht van de medewerkers.

OHRA Leven Operational excellence, kostenefficiëntie en cross sell waren voor OHRA Leven de belangrijkste strategische doelstellingen in 2005. Van belang voor de winstgevendheid van de omzet op de expiratiemarkt waren de ontwikkeling en ingebruikneming van een nieuw European Embedded Value-model om de prijsstelling van producten directer te monitoren en tijdig aanpassingen te kunnen doorvoeren. Onder deze omstandigheden eindigden omzet en winst in 2005 ruim boven de doelstelling. Bovendien werd door producten systeemontwikkeling een uitstekende uitgangspositie gecreëerd om in 2006 adequaat in te spelen op de klantbehoefte. Belangrijke highlights waren de lancering van de online uitvaartverzekering, levensloop en een verdubbeling van het aantal bezoekers van de website. Voor 2006 verwacht Leven veel van ’mijn OHRA’. Daarmee wordt gestreefd naar meer business via online modules (uitvaart, tijdelijke overlijdensrisicoverzekeringen, direct ingaande lijfrente). Met betrekking tot de zakelijke markt zullen de aantrekkende economie en het gunstige beursklimaat een positieve invloed hebben op het collectieve unit-linked pensioenproduct op basis van beschikbare premie. Bovendien zullen steeds meer werknemers de voordelen inzien van de Levensloopregeling. De totale propositie Leven Zakelijk zal in 2006 krachtiger onder de aandacht worden gebracht bij bedrijven en influentials. Hiervoor bestaat een omvangrijk programma ter ondersteuning van het account management. De telefonische verkoop op de individuele markt blijft een belangrijk speerpunt; tegelijkertijd zullen online mogelijkheden steeds meer worden benut.

OHRA Schade Voor OHRA Schade was 2005 wederom een zeer succesvol jaar. Dankzij een uitstekende premie-schaderatio en een verdere verlaging van de kostenratio werd een uitstekend resultaat voor belasting gehaald. Door een verdere groei van de portefeuille steeg de bruto premie-omzet met ruim vijf procent ten opzichte van 2004. OHRA Schade profiteerde onder meer van een toenemende collectivisering in de verzekeringsmarkt en een stijgend gebruik van internet voor het afsluiten van verzekeringen. Een bedreigende factor was onder meer de agressieve marktbewerking van concurrenten. In 2006 wil Schade haar commerciële slagkracht verder verbeteren. Belangrijke speerpunten zijn het realiseren van een effectieve doelgroepmarketing, het beter benutten van bestaande lead- en omzetmogelijkheden en het effectiever communiceren met klanten.

OHRA Zorg & Inkomen OHRA Zorg & Inkomen werd in 2005 voor een groot deel in beslag genomen door de stelselwijzigingen in de WAO en in de zorg. Met name (de voorbereidingen voor) de campagnevoering heeft veel aandacht gekregen, mede omdat sprake is van een veranderde markt en een verwachte vergaande collectivisering van deze markt. Daarnaast hebben aanpassingen van het productaanbod, de vernieuwde pakketregeling, en aanpassingen van de systemen veel tijd en energie gekost. De voorbereidingen voor de ingebruikname van het Shared Service Center Zorg (SSC Zorg) in 2006, een

13/3/06


44/138

gemeenschappelijk backoffice voor Delta Lloyd Zorg en OHRA Zorg & Inkomen, hebben in het afgelopen jaar belangrijke impact gehad. De ontwikkeling van nieuwe processen en het aanpassen van de interne organisatie waren belangrijke aandachtsgebieden. Ondanks de extra investeringen en de kosten in het kader van nieuwe wetgeving wist Zorg & Inkomen de totale kosten in het afgelopen jaar binnen het budget te houden. Het jaar werd afgesloten met een positief resultaat. Dit werd bovendien beïnvloed door het herkeuringsbeleid van bestaande WAO-gevallen, dat leidt tot een vrijval van de voorzieningen. De groei van het premievolume bleef beperkt als gevolg van de zware marktconcurrentie en het strikte acceptatiebeleid. In een hevig concurrerende markt streeft Zorg & Inkomen het komende jaar naar een topdriepositie met haar basisverzekering. De positionering zal daarbij onveranderd gericht zijn op direct resultaat, no-nonsense, gunstige premies en operational excellence. De focus is gericht op behoud van de bestaande collectieve contracten én het werven van nieuwe klanten. De belangrijkste uitdagingen voor 2006 zijn het succesvol afsluiten van de introductie van de basisverzekering naar een verzekerdenbestand van ruim 600.000 klanten, het implementeren van het SSC Zorg en het converteren naar het Open Zorg-systeem. Andere speerpunten zijn verbreding en aanscherping van het productaanbod en verbetering van de zorginkoop.

Nationaal Spaarfonds In 2005 waren de eerste resultaten te zien van alle veranderingen in de rol van het intermediair gericht op stijging van de productiviteit. Op het gebied van nieuwe productie zijn de doelstellingen vrijwel gerealiseerd. De provisieterugboekingen lieten echter onvoldoende verbetering zien. Het komende jaar zal hier extra aandacht aan worden besteed. In 2005 is een start gemaakt met de commerciële heractivering van de NSF-Verzekeraar. Uitvaart- en hypotheekgebonden productie lieten stijgingen zien van respectievelijk 100 procent en 60 procent. Voor de komende planperiode wordt een verdere stijging van het commerciële resultaat verwacht. In 2006 zal de focus liggen op de kernactiviteiten van de verzekeraar, waarbij commerciële kansen worden benut middels 'quick wins' (verkoop van standaardproducten via nieuwe distributiekanalen zoals internet en inkoopcombinaties). Andere speerpunten zijn uitbouw van de ‘face-to-face-verkoop’ en stimulering van de verkoop op de bestaande klantenportefeuille via internet, direct mail en telefoon.

4.3.7.3 ABN AMRO Verzekeringen ABN AMRO Verzekeringen geeft invulling aan de door Delta Lloyd Groep gekozen strategie om klanten te bedienen via het bankdistributiekanaal. ABN AMRO Verzekeringen combineert het beste van twee werelden: de kanalen en klanten van ABN AMRO Bank in Nederland en de deskundigheid op verzekeringsgebied van Delta Lloyd. ABN AMRO Verzekeringen is een jonge, ambitieuze verzekeraar die topproducten levert aan klanten van ABN AMRO Bank. De dienstverlening is snel en betrouwbaar, met eenvoudige producten waar mogelijk en maatwerk waar nodig.

2005

2004

ABN AMRO Verzekeringen Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Schade Bruto premie-inkomen

In miljoenen euro

747,3 269,0 1.016,2

645,9 295,4 941,3


510,6 30,0 10,3 1.567,1

279,9 35,8 3,7 1.260,7

66,5 -20,9

53,1 -27,9


45,6

25,2

347,5 590

298,0 584

ABN AMRO Verzekeringen richtte zich in 2005 op snelle autonome groei, goede producten en hoogwaardige service, kundige en toegewijde medewerkers en financiële performance. Op al deze terreinen werden goede successen geboekt. ABN AMRO Bank, het distributiekanaal van ABN AMRO Verzekeringen, heeft in 2005 de ‘huisbankstrategie’ ingevoerd. De kern van deze strategie is dat ABN AMRO Bank voor al zijn klanten de bank wil zijn waar de klant het eerst aan denkt, en het liefst zaken mee doet. Een huisbank dus, met dienstverlening die het verschil maakt: altijd persoonlijk via elk kanaal, voor alle financiële producten en diensten, inclusief verzekeringen. ABN AMRO Verzekeringen heeft aansluiting gezocht bij deze nieuwe strategie. Op termijn brengt deze ontwikkeling verdere groeimogelijkheden voor de divisie. Het resultaat van ABN AMRO Verzekeringen is sterk gestegen, vanwege een sterke groei van het premie-inkomen, dat daardoor uitkwam op meer dan 1 miljard euro, en door een goede kostenbeheersing. Diverse producten werden succesvol nieuw of in verbeterde vorm in de markt geïntroduceerd, zoals de inboedelverzekering, de rechtsbijstandsverzekering, de overlijdensrisicoverzekering en de spaargroeihypotheek. De verkoop van producten via internet steeg sterk; voor de introductie van een online hypotheekproduct werd succesvol samengewerkt met ABN AMRO Bank. De medewerkers van ABN AMRO Verzekeringen hebben enthousiast deelgenomen aan een omvangrijk cultuurprogramma, gericht op meer samenwerking, open communicatie, flexibiliteit en ondernemersgeest. Andere aandachtspunten waren de verdere integratie van de Employee Benefits Consultancy-afdeling van ABN AMRO Bank in de nieuwe pensioenorganisatie van ABN AMRO Verzekeringen, de verdergaande samenwerking met onderdelen binnen Delta Lloyd Groep en de herinrichting van de schadeafdelingen, waardoor een effectiever en eenvoudiger bedrijfsstructuur is gecreëerd. ABN AMRO Verzekeringen zet voor 2006 opnieuw in op groei van het premie-inkomen. De herzieningen van het zorgstelsel

13/3/06


45/138

en de arbeidsongeschiktheidswetgeving bieden volop kansen, met name in het ontwikkelen van collectieve producten. De keuze voor standaardisatie van producten biedt mogelijkheden op het gebied van straight through processing (directe verwerking in backoffice, zonder menselijke tussenkomst) en shared service-afhandeling. Nieuwe Groepsbrede, ITtechnologieën worden toegepast om de groeidoelstelling te realiseren.

4.3.7.4 Delta Lloyd Asset Management en Delta Lloyd Vastgoed Delta Lloyd Asset Management is binnen Delta Lloyd Groep gespecialiseerd in beleggingen, zowel voor het eigen verzekeringsbedrijf als voor derden. De activiteiten voor derden concentreren zich op vermogensbeheer ten behoeve van institutionele (pensioen)relaties en het management en beheer van de diverse beleggingsfondsen binnen Delta Lloyd Groep. Delta Lloyd Vastgoed belegt in onroerend goed ten behoeve van de werkmaatschappijen van de Groep als zekerheid voor verzekeringsverplichtingen op lange termijn. De portefeuille bevat directe en indirecte beleggingen. De directe portefeuille bestaat uit woningen, kantoren en winkels en de indirecte portefeuille bestaat uit deelnemingen in niet-beursgenoteerde Nederlandse vastgoedfondsen.

In miljoenen euro Delta Lloyd Asset Management Opbrengst uit beleggingen Beheerd vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

In miljoenen euro Delta Lloyd Vastgoed Opbrengst uit beleggingen Beheerd vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

2005

2004

2.429,4 47.352,7 88

3.214,8 42.135,7 74

2005

2004

137,9 1.821,9 30

135,2 1.775,3 32

Delta Lloyd Asset Management In een relatief gunstig beursklimaat wist Delta Lloyd Asset Management het afgelopen jaar voor meer dan € 1,5 miljard aan nieuw belegd vermogen te genereren. De nieuw aan de retailfondsen en de institutionele fondsen toevertrouwde gelden lieten een aanzienlijke groei zien. De retailfondsen groeiden zelfs met meer dan € 850 miljoen, een rechtstreeks resultaat van de distributiekracht die in de afgelopen jaren is opgebouwd. Asset management heeft een goed beleggingsresultaat gerealiseerd op de portefeuille voor eigen risico en rekening. Dit geldt ook voor de beheerde vermogens voor derden en de retailfondsen. De herkenbaarheid van de Delta Lloyd fondsen nam opnieuw beduidend toe: door onderscheidende marketingcampagnes werden de Delta Lloyd en OHRA fondsen alsmede Delta Lloyd Asset Management in 2005 nog duidelijker op de kaart gezet. Deze ontwikkeling droeg aanzienlijk bij aan het goede resultaat over het afgelopen jaar. Als gevolg van nieuwe weten regelgeving wordt Delta Lloyd Asset Management geconfronteerd met steeds veranderende eisen, onder meer op het gebied van compliance, risicomanagement en transparantie. Het afgelopen jaar moest in dit kader worden geanticipeerd op de vernieuwde Wet toezicht beleggingsinstellingen en de invoering van de Wet financiële dienstverlening. Door de overname van het beheer van de beleggingsfondsen van de Belgische Bank Nagelmackers 1747 kreeg Asset Management bovendien te maken met de Belgische en Luxemburgse wetgeving en toezichthouders. Het hele stelsel van eisen waaraan moet worden voldaan, werd daarmee opnieuw fors uitgebreid. Delta Lloyd Asset Management zal ook het komend jaar onverminderd inzetten op groei, performance en succesvolle proposities naar de markt. De uitbouw van het distributiekanaal zal daarbij een grote rol spelen. Met name de retaildistributie via derde partijen is door de samenwerking met onder andere ABN AMRO Bank en Rabobank goed van de grond gekomen. Door het omvangrijke marktaandeel van deze partijen biedt deze aanpak grote kansen voor de toekomst. Met de komst van de Belgische en Luxemburgse beleggingsfondsen zal ook een begin worden gemaakt met de distributie in deze landen, zowel via de eigen kanalen als via derde partijen.

Delta Lloyd Vastgoed De onroerendgoedmarkt werd in 2005 gekenmerkt door wisselende omstandigheden. Positieve factoren waren de goede huurwoningenmarkt, vooral in het lage en middensegment, en de stimulerende invloed van de overheid op de woningbouwproductie. Negatieve invloed had de zwakke kantorenmarkt, met veel aanbod en leegstand. Zowel institutionele als particuliere beleggers toonden in 2005 een aanhoudende belangstelling voor onroerend goed. Delta Lloyd Vastgoed behaalde goede resultaten door de succesvolle verkoop van woningen en kantoren en door een positieve herwaardering van de portefeuille. Door goede verhuurtransacties in de kantorenportefeuille kon de leegstand in deze sector zich beneden het landelijk gemiddelde stabiliseren. In 2005 heeft Delta Lloyd Vastgoed haar actieve marktbenadering verder geïntensiveerd. Op die manier wil de divisie zich nog meer profileren en haar commerciële slagkracht vergroten. Door middel van een marketingcampagne onder de titel ‘De kunst van samenwerken’ wil Vastgoed de samenwerking met marktpartijen intensiveren, het klantcontact optimaliseren en de acquisitiekracht ondersteunen. Dit past in de strategische heroriëntatie, die in 2006 verder wordt uitgewerkt en afgerond. De focus voor 2006 zal liggen op uitbreiding en verdere verjonging van de woningportefeuille. Dat gebeurt onder meer door eigen ontwikkeling, door aankoop van nieuwe beleggershuurwoningen en door verkopen uit de bestaande portefeuille.

13/3/06


46/138

Andere speerpunten zijn verlaging van het risicoprofiel van de kantorenportefeuille door een actief hold & sell-beleid, en een sterke groei van de winkelportefeuille door uitbreiding en renovatie van bestaande en aankoop van nieuwe objecten.

4.3.7.5 Delta Lloyd Bankengroep Binnen Delta Lloyd Bankengroep zijn alle bancaire en hypothecaire activiteiten van Delta Lloyd Groep in Nederland en België bijeengebracht. Delta Lloyd Bankengroep is actief via Delta Lloyd Bank België (relatiebank voor particulieren, zelfstandigen, fondsen institutionele beleggers en directeurengrootaandeelhouders), Delta Lloyd Securities (commissionairshuis) en onder de namen OHRA Bank en Delta Lloyd Bank in Nederland. In België worden daarnaast kredieten betaalverkeerdiensten en vermogensbeheer aangeboden aan particulieren, zelfstandigen en het mkb. Dit gebeurt via de 220 eigen bankkantoren. Via OHRA Bank worden klanten rechtstreeks bediend met flexibele bancaire producten.

In miljoenen euro Delta Lloyd Bankengroep Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve) Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

2005

2004

210,9 61,2 10,2 282,3

202,4 55,5 9,0 266,9

21,4 -7,7

-0,2 -2,4

13,6

-2,6

313,6 1.182

323,6 1.217

Delta Lloyd Bankengroep sloot het jaar af met een zeer bevredigende winsten volumegroei. Mede dankzij een effectieve kostenbeheersing bleken alle bedrijfsonderdelen in 2005 winstgevend. De Bankengroep was in het bijzonder succesvol met de afzet van hypotheken en met de verdere groei van de activiteiten op het gebied van private banking. De Bankengroep had te maken met toenemende prijsconcurrentie, met name op het gebied van sparen en hypotheken. De vlakke rentecurve (weinig verschil tussen de kortlopende en de langlopende rente) zorgde daarbij voor druk op de winstcapaciteit. De onzekerheid over het herstel van de Nederlandse economie en de terughoudendheid in bestedingen leidden in het algemeen tot een grotere belangstelling voor spaarproducten dan voor beleggingsproducten. De goede beursontwikkeling in het tweede halfjaar maakte dat particulieren weer meer gingen beleggen. Andere externe factoren waren de verscherpte regelgeving van toezichthouders, de invoering van de Wet financiële dienstverlening in Nederland en acties in het kader van terrorismebestrijding (controle op geldstromen). In België moest bovendien geanticipeerd worden op nieuwe belastingen op beleggingsfondsen en levensverzekeringen per 1 januari 2006. In Nederland stond de realisatie van Globus, een centraal backofficesysteem, in het afgelopen jaar bovenaan de agenda. Door de succesvolle implementatie hiervan beschikt de Bankengroep in Nederland nu over één shared service center. Met behulp van Globus kon ook de procesverwerking in Nederland verder gecentraliseerd worden. Daarnaast werd een nieuwe e-bankingservice gerealiseerd voor klanten van assurantieadviseurs. Diverse levensloopproducten werden door de Bankengroep met succes geïntroduceerd. Klanten kunnen daarbij de ontwikkeling van hun spaar- en beleggingstegoeden volledig online volgen. Ook in de hypotheeksfeer zijn nieuwe producten ontwikkeld. In België werd de positie van Delta Lloyd Bankengroep op de markt versterkt door de beide banken daar, Bank Nagelmackers 1747 en Delta Lloyd Bank, volledig te laten fuseren. Delta Lloyd Bank opereert daarmee nu op de Belgische markt met zo’n 220 verkooppunten, uitsluitend onder het Delta Lloyd label. Het beheer van de beleggingsfondsen van Bank Nagelmackers 1747 werd overgedragen aan Delta Lloyd Asset Management. Extra aandacht werd in het afgelopen jaar ook besteed aan de uitbreiding en aansturing van het kantorennetwerk en de wisselwerking tussen de bank en Delta Lloyd Life, de levensverzekeraar van de Groep in België. In 2006 zet de Bankengroep opnieuw in op uitbreiding van de distributie in België. In Nederland wil de Bankengroep verder kapitaliseren op de mogelijkheden van het nieuwe centrale backoffice. Door nieuwe klanten en doelgroepen te benaderen kunnen de groeiambities worden waargemaakt. Onder een ‘white label’ kunnen voor grote marktpartijen retailproducten verzorgd worden.

13/3/06


47/138

4.3.7.6 Delta Lloyd Deutschland Delta Lloyd Deutschland, met het hoofdkantoor in Wiesbaden, richt zich op verzekeren, vermogensgroei en beheer, en financieringen, voor zowel particuliere als zakelijke klanten. De divisie bestaat onder meer uit de verzekeringsmaatschappijen Berlinische Lebensversicherung en Hamburger Lebensversicherung, Gries & Heissel Bankiers, Delta Lloyd Investment Managers en Delta Lloyd Finanzpartner.

In miljoenen euro Delta Lloyd Duitsland Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Overige operationele baten Totaal inkomsten (excl. herverzekeringspremies en mutatie in premiereserve) Resultaat voor belastingen Belastingen Nettoresultaat Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

2005

2004

719,3 719,3

680,4 680,4

352,5 47,2 2,4 1.121,4

314,1 39,1 31,2 1.064,9

4,2 4,3

14,7 -15,4

8,5

-0,7

146,4 797

120,3 816

De Duitse economie herstelt langzaam maar zeker. Remmende factoren zijn nog steeds de hoge werkloosheid, het grote overheidstekort en de onzekerheid bij de consument, die terughoudend is in zijn bestedingsgedrag. Niettemin hebben de aandelenmarkten een uitstekend jaar achter de rug. De gevolgen van de regeringswisseling die eind 2005 plaatsvond, zijn op dit moment nog moeilijk te voorspellen. Op 1 januari 2005 werd een nieuwe fiscale wetgeving voor levensverzekeringen van kracht. Deze wetgeving houdt in dat de fiscale begunstiging van bepaalde vormen van levensverzekering vervalt. De markt voor levensverzekeringen viel als gevolg hiervan fors terug. Onder deze moeilijke omstandigheden presteerde Delta Lloyd Deutschland beter dan het marktgemiddelde: een daling van de nieuwe productie van levensverzekeringen met doorlopende premie werd beperkt tot ongeveer 18 procent tegen een daling van dertig procent in de gehele markt. Het bruto premie-inkomen steeg met zes procent. Om in te spelen op de nieuwe fiscale omstandigheden besteedde Delta Lloyd Deutschland in 2005 veel aandacht aan productvernieuwing. Mede met het oog op de demografische ontwikkeling (vergrijzing) werd extra nadruk gelegd op de individuele pensioenproducten. Tegen deze achtergrond wist Delta Lloyd Deutschland het jaar 2005 met een bevredigend resultaat af te sluiten. De vooruitzichten voor 2006 wijzen op een verdergaand economisch herstel. Naar verwachting zal ook de verzekeringsmarkt zich langzaam herstellen na de terugval in 2005. Delta Lloyd Deutschland streeft vooral naar uitbreiding van haar distributiekracht en zal met het oog daarop op zoek gaan naar nieuwe partners in de vorm van joint ventures of overnames. Ook worden momenteel overeenkomsten afgesloten met grote, veelal beursgenoteerde, intermediaire organisaties met vaak honderden verkooppunten. Zo werd een distributieovereenkomst afgesloten met AWD, een van de grootste onafhankelijke verzekeringsintermediairs van Duitsland met in totaal zo’n 780 vestigingen met ruim 6000 bemiddelaars, Daarmee heeft Delta Lloyd Deutschland een goede uitgangspositie verworven bij de verdere uitbouw van de Levenactiviteiten. Speciaal voor AWD ontwikkelde Delta Lloyd Deutschland een unit-linked lijfrenteproduct voor particulieren. Andere speerpunten zijn uitbouw van het collectieve pensioenbedrijf en extra nadruk op unit-linked producten, collectieve producten en seniorenproducten. Het intermediair, dat traditioneel vooral op verzekeringen is georiënteerd, zal nog meer worden begeleid bij de omschakeling naar een breder palet aan financiële producten. Door kwaliteitsverbetering van de buitendienst wordt ook gestreefd naar verhoging van de servicelevels. Met het oog hierop wordt gewerkt aan meer online services voor het intermediair. Ook de ontwikkeling van Delta Lloyd Finanzpartner biedt grote perspectieven voor de toekomst. Delta Lloyd Finanzpartner bemiddelt via de distributiekanalen van Delta Lloyd Deutschland in een breed scala van hypotheekproducten, zowel van Berlinische Lebensversicherung als van derde partijen. Was het in 2000 ontwikkelde hypotheekconcept aanvankelijk te vernieuwend voor de Duitse markt, inmiddels heeft het postgevat en levert het veel resultaat op. Medio 2006 zal Berlinische Lebensversicherung omgedoopt worden in Delta Lloyd Lebensversicherung, om zo de marktpositie en naamsbekendheid van Delta Lloyd ook in Duitsland te versterken.

4.3.7.7 Delta Lloyd België Delta Lloyd Life, de belangrijkste activiteit van Delta Lloyd België, heeft haar zetel in Brussel en is actief in zowel het bank-, makelaars- als directe kanaal. De divisie richt zich in de eerste plaats op groei in de markt van vermogensopbouwproducten en het verzekeren van klassieke levenrisico’s. Sinds enkele jaren biedt zij haar pensioenproducten ook aan in de vorm van zogenaamde groepsverzekeringen (tweede pijler) en heeft ze daarin een aansprekend productgamma opgebouwd.

13/3/06


In miljoenen euro

48/138

2005

2004

396,9 396,9

385,3 385,3

Opbrengst uit beleggingen Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Resultaat voor belastingen Belastingen

92,1 7,8 -35,7 -0,1

75,1 6,9 -12,5 -0,1

Nettoresultaat

-35,8

-12,7

63,5 281

95,1 305

Delta Lloyd België Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen

Eigen vermogen Aantal vaste medewerkers op fulltimebasis per jaareinde

Het resultaat van Delta Lloyd Life in 2005 kwam lager uit dan vorig jaar. De omzet steeg, terwijl het kostenniveau fors afnam. Het resultaat werd echter gedrukt door een extra voorziening van € 33 miljoen. Deze werd uit prudentie genomen omdat de verzekeringsverplichtingen werden gewaardeerd tegen de lagere marktrente. De lage lange rente drukte als extra verplichting op de resultaten en op de European Embedded Value. Dit leidde in 2005 tot enkele productaanpassingen, onder meer in de vorm van verlaging van de gegarandeerde rente. Begin 2005 vond een ingrijpende reorganisatie plaats waarbij zonder gedwongen ontslagen de kostenbasis aanzienlijk kon worden verbeterd. In aansluiting hierop werd een cultuurveranderingtraject opgestart rond de kernwaarden ‘klant centraal’, ‘betrokkenheid en verantwoordelijkheid’ en ‘teamgeest’. Met het oog op verbetering van kwaliteit, service en efficiëntie ging Delta Lloyd Life in 2005 over tot een geleidelijke vervanging van alle oude backofficesystemen naar één nieuw geïntegreerd IT-systeem (Atlas). Daardoor kan sneller en flexibeler worden ingespeeld op actuele marktontwikkelingen. In België was in 2005 veel te doen rond de plannen van de regering over de invoering van het zogenaamde ‘Generatiepact’, onder meer resulterend in verhoging van de ‘brugpensioenleeftijd’ van 58 naar 60 jaar. Deze plannen voorzagen ook in een nieuwe, extra belasting op particuliere levensverzekeringen met ingang van 1 januari 2006. Dit vooruitzicht leidde tot een eindejaarsspurt aan nieuwe verzekeringscontracten. Delta Lloyd Life speelde in op de politieke ontwikkelingen door het organiseren van een Nationale Pensioenenquête, die ruim 13.000 spontane reacties opleverde. De media berichtten hier uitvoerig over. In het verlengde hiervan werd actie ondernomen om de naamsbekendheid van Delta Lloyd Life als pensioenverzekeraar te verbeteren. Er werden twee succesvolle marketingcampagnes gelanceerd: een op het product pensioensparen en één op het aanbod van groepsverzekeringen die inspelen op de fiscale wijzigingen uit het Generatiepact. Met een achtste plaats op de Belgische levensverzekeringsmarkt bevindt Delta Lloyd Life zich in de kopgroep van middelgrote levensverzekeraars. De ambitie is om een topvijfpositie te bereiken in winstgevende new business. Om deze groeiambitie waar te maken zal Delta Lloyd Life in 2006 inzetten op distributie: het merk Delta Lloyd zal krachtig gepositioneerd worden in drie distributiekanalen: het intermediair, bank en direct writing. Op dit moment kan Delta Lloyd Life als één van de snelste groeiers worden aangeduid. Door toezichthouders zal in de komende jaren extra aandacht worden geschonken aan het onderwerp corporate governance. In dit kader zijn initiatieven genomen waaronder het opstellen van een compliance charter, procedures rond business continuity planning en de invoering van risicomanagement. Ook op dit vlak heeft Delta Lloyd Life de ambitie om voorop te lopen.

4.3.7.8 ENNIA Caribe ENNIA Caribe is per eind 2005 verkocht als divisie van Delta Lloyd Groep. Onder verantwoordelijkheid van ENNIA Caribe Holding vallen onder meer: ENNIA Caribe Leven, ENNIA Caribe Schade en ENNIA Caribe Zorg. ENNIA Caribe opereert als een assurantieadviseursmaatschappij die zich primair richt op leven, pensioenen en financiële dienstverlening, aangevuld met winstgevende schadebranches. Als toonaangevende full service verzekeraar vormt ENNIA Caribe het grootste lokale verzekeringsconcern, met kantoren op Curaçao, Aruba, Bonaire en Stint Maarten.

In miljoenen euro

2005

2004

ENNIA Caribe Bruto premie-inkomen Leven Bruto premie-inkomen Schade Bruto premie-inkomen

71,7 37,1 108,8

33,5 30,5 64,0


21,7 3,2 0,7 134,4

15,7 9,9 1,9 91,4

3,6 -0,4

3,9 -0,5


3,2

3,4

18,3 -

17,1 160

Ondanks de stagnerende economie op de Nederlandse Antillen en Aruba heeft ENNIA Caribe in 2005 een forse omzetgroei laten zien, met name in het levenbedrijf. Deze groei is mede te danken aan het binnenhalen van een groot collectief pensioencontract. De markt voor collectieve pensioenen biedt kansen omdat veel inwoners van de Antillen nog geen pensioenvoorziening hebben.

13/3/06


Onder de naam ‘Proces op orde’ heeft ENNIA in 2005 een begin gemaakt met het evalueren en herontwerpen van alle processen en systemen. De focus van deze ingrijpende operatie lag op het verbeteren van servicelevels. Daarbij wordt gebruikgemaakt van één geïntegreerde backoffice voor de leven-, schade- en zorgactiviteiten. ‘Proces op orde’ is primair gericht op verbetering van de klanttevredenheid. Uiteindelijk moet de operatie ook leiden tot meer efficiency, kostenbesparing en winstgevendheid.

4.4 Mijlpalen FEBRUARI

Sterkere focus op kernmarkten door verkoop bank op Aruba Delta Lloyd Groep komt overeen OHRA Hypotheekbank op Aruba aan de lokale Aruba Bank te verkopen. De overdracht van de activiteiten vindt met terugwerkende kracht plaats vanaf 1 januari 2005. De transactie is een uitwerking van de strategische koers van Delta Lloyd Groep, waarbij de focus sterk ligt op kernactiviteiten en kernmarkten.

APRIL

Delta Deelnemingen Fonds tweevoudig winnaar bij Standard & Poor’s Cash Fund Awards Het Delta Deelnemingen Fonds valt in de prijzen bij de Standard & Poor’s Cash Fund Awards 2005. Het fonds neemt twee onderscheidingen in ontvangst in de categorie 'Aandelenfondsen Nederland'. Het Delta Deelnemingen Fonds werd eerder dit jaar ook al in deze categorie bekroond met de FD Morningstar Award. De Standard & Poor’s Cash Fund Awards worden jaarlijks uitgereikt aan de best presterende vermogensbeheerders en beleggingsfondsen die op de Nederlandse markt verkrijgbaar zijn.

MEI

Delta Lloyd Rente Fonds passeert grens € 2 miljard Het Delta Lloyd Rente Fonds bereikt een belangrijke mijlpaal van € 2 miljard belegd vermogen. Hiermee onderstreept het fonds zijn reputatie als een van de snelst groeiende beleggingsfondsen van Nederland. Het fonds heeft bewezen in staat te zijn een bovengemiddelde performance te bereiken in een beleggingstrategie die met name gebaseerd is op het vermijden van negatieve risico's door te beleggen in staatsleningen. Het Delta Lloyd Rente Fonds realiseerde sinds de oprichting op 30 oktober 1990 een gemiddeld jaarrendement van 8,7 procent (per 31/12/2005). Over 2005 bedroeg het rendement 5,3 procent. Het fonds bezit de hoogste Morningstar Rating van vijf sterren en is populair bij zowel particuliere als institutionele beleggers.

JUNI

Wisseling van de wacht bij Delta Lloyd, OHRA en ABN AMRO Verzekeringen In juni wordt bekend dat er een directiewisseling gaat plaatsvinden bij de drie Nederlandse verzekeringsbedrijven van Delta Lloyd Groep. De directievoorzitter van ABN AMRO Verzekeringen, Freek van Leeuwen (60), gaat met pensioen en wordt opgevolgd door Henk Raué (54), tot 1 december 2005 directievoorzitter van Delta Lloyd Verzekeringen. Frank Blankers (48), directievoorzitter van OHRA, neemt per 1 oktober 2005 de plaats in van Henk Raué als voorzitter van Delta Lloyd. Directievoorzitter OHRA wordt Frank Elion (46), tot dan toe voorzitter Marketing en Verkoop van Delta Lloyd Verzekeringen. Dat alle functies van binnenuit worden vervuld, geeft niet alleen aan dat Delta Lloyd Groep belang hecht aan het waarborgen van kennis en expertise binnen de organisatie, maar ook aan de uitwisseling daarvan binnen de gehele Groep.

JUNI

Niek Hoek voorzitter Verbond van Verzekeraars Bestuursvoorzitter Niek Hoek van Delta Lloyd Groep is benoemd tot de nieuwe voorzitter van het Verbond van Verzekeraars. Hoek zal deze functie voor een periode van twee jaar bekleden. Hij neemt de voorzittershamer over van Paul Overmars, die wegens het verstrijken van de reguliere termijn terugtreedt. Tijdens het aanvaarden van het voorzitterschap spreekt Hoek de Algemene Ledenvergadering toe en benadrukt het belang van betrouwbaarheid, transparantie en een duidelijke visie voor de verzekeringsbranche. Volgens Hoek moet de branche zich voorbereiden op een samenleving waarin verantwoordelijkheden in toenemende mate bij de burgers zelf komen te liggen.

JULI

‘Paarse krokodil’ van OHRA symbool voor onnodige regelgeving De OHRA campagne ‘Direct verzekeren, direct resultaat’ is een groot succes. De paarse opblaaskrokodil uit een van de tvcommercials komt symbool te staan voor overmatige bureaucratie en onzinnige regels. In de politiek en media wordt in deze context gesproken van ‘paarse krokodillen’. Vlak voor het zomerreces van de Tweede Kamer ontvangen enkele politici uit handen van OHRA een paarse krokodil om aandacht te vragen voor de bestrijding van onnodige regelgeving. De boodschap van OHRA, samengevat in het motto ‘Direct regeren, direct resultaat’, wordt positief ontvangen.

JULI

Delta Lloyd Bank fuseert met Bank Nagelmackers 1747 In België wordt de marktpositie van Delta Lloyd Bankengroep versterkt door de beide banken binnen het concern, Bank Nagelmackers 1747 en Delta Lloyd Bank, volledig te laten fuseren. De merknaam Bank Nagelmackers 1747 verdwijnt daarmee definitief. Delta Lloyd Bank opereert nu op de Belgische markt, met in totaliteit zo’n 220 verkooppunten, uitsluitend nog onder het Delta Lloyd label. De fusie leidt tot meer efficiency en vergroot de mogelijkheden voor toekomstige investeringen, groei, en shared backoffices. De vermogensbeheeractiviteiten van Bank Nagelmackers 1747

49/138

13/3/06


worden voortgezet onder de noemer Delta Lloyd Private Banking.

AUGUSTUS

Delta Lloyd Deutschland sluit distributieovereenkomst met AWD Delta Lloyd Deutschland sluit een distributieovereenkomst met AWD, een van de grootste onafhankelijke verzekeringsintermediairs van Duitsland. AWD telt in totaal zo’n 780 vestigingen, met ruim 6000 bemiddelaars. De overeenkomst past in de strategie van Delta Lloyd Deutschland om marktleiderschap te bereiken bij de levenactiviteiten. Speciaal voor AWD ontwikkelde Delta Lloyd Deutschland een unit-linked lijfrenteproduct voor particulieren.

AUGUSTUS

Delta Lloyd Groep sponsort TEAM ABN AMRO in Volvo Ocean Race Delta Lloyd Groep is officieel partner van Team ABN AMRO in de Volvo Ocean Race, de meest extreme zeilrace ter wereld. Met dit partnership wil de groep de samenwerking met ABN AMRO onderstrepen en haar merkbekendheid verder vergroten. TEAM ABN AMRO neemt met twee boten deel aan de zeilrace, die eens in de vier jaar gehouden wordt. De boten varen in totaal 31.000 zeemijlen, van Vigo naar Kaapstad, Melbourne, Wellington, Rio de Janeiro, Baltimore, New York, Portsmouth, Rotterdam en Göteborg. De finish zal plaatsvinden in juni 2006.

AUGUSTUS

Eén single backoffice voor Delta Lloyd Bankengroep Met de volledige invoering van het bancaire systeem Globus beschikken Delta Lloyd Bank en OHRA Bank over één gezamenlijk backoffice voor alle bancaire producten in Nederland. Daarmee is Delta Lloyd Bank wereldwijd een van de grootste gebruikers van het Globus-systeem. Door de invoering is een stevige basis gelegd voor de toekomstige (product) ontwikkeling van Delta Lloyd Bank in Nederland.

SEPTEMBER

Delta Lloyd fondsen op het schap bij Rabobank, Postbank en ING De verkoop van Delta Lloyd beleggingsfondsen via de distributiekanalen van derden verloopt succesvol. Naast de distributiekanalen ABN AMRO Bank, OHRA en het intermediair, verkoopt Delta Lloyd Groep haar fondsen inmiddels ook via vrijwel alle banken in Nederland, waaronder de Rabobank, de Postbank en de ING Bank. Dit verschaft Delta Lloyd toegang tot een groot aantal nieuwe beleggers.

SEPTEMBER

Zorg opent informatielijn en website Met ingang van september is de Delta Lloyd Gezondheidslijn operationeel. Verzekerden met een Delta Lloyd zorgverzekering kunnen hier 24 uur per dag, zeven dagen per week, terecht voor vragen over gezondheid, ziekte, welzijn en lifestyle. Speciaal opgeleide verpleegkundigen zitten klaar voor informatie en advies. In september gaat ook de website zorggarantie.nl van Delta Lloyd de lucht in. Deze site biedt informatie over het nieuwe zorgproduct van Delta Lloyd, Zorggarant. Zorggarant biedt naast de verplichte dekking vijf aanvullende dekkingen.

SEPTEMBER

Delta Lloyd Groep lanceert corporate campagne Met als thema 'Toekomst Verzekerd' start Delta Lloyd Groep een corporate campagne. Hiermee wil de Groep haar reputatie als integere en betrouwbare financiële dienstverlener versterken. Meer bekendheid voor de Groep is een belangrijke voorwaarde voor verdere groei in verzekeren, bankieren, beleggen en pensioenen. De campagne is met name gericht op beslissers en opinieleiders binnen de financiële wereld, overheid, politiek en journalistiek. Centraal in de campagne staan de kernwaarden van Delta Lloyd Groep. In een dialoog met de buitenwereld bespreekt de Groep de keuzes en dilemma's die zij tegenkomt en toont zo haar mentaliteit als ondernemer. De campagne verschijnt onder meer in dagbladen, opinieen vakbladen en loopt ten minste tot medio 2006.

OKTOBER

Delta Lloyd Bank en De Hypotheker verkopen samen kredieten Delta Lloyd Bank en hypotheekketen De Hypotheker versterken hun samenwerking. De Hypotheker biedt vanaf eind 2005 voor het eerst een consumptief krediet aan in samenwerking met Delta Lloyd Bank. De samenwerking past in het streven van Delta Lloyd Groep om het aantal distributiekanalen uit te breiden. De Hypotheker is op deze manier niet langer alleen afhankelijk van de hypotheekmarkt. Het aanbod wordt in de toekomst uitgebreid met spaar- en beleggingsproducten.

OKTOBER

Delta Lloyd Groep sterke stijger in werkgeversonderzoek Intermediair Delta Lloyd Groep maakt een sterke stijging in de top 50 van het Beste Werkgevers Onderzoek 2005 van het weekblad Intermediair. Het concern steeg van de 49ste naar de 21ste plaats. Het weekblad Intermediair deed ook onderzoek naar de tevredenheid van de medewerkers. In die top 25 staat Delta Lloyd Groep op de 18de plaats. Delta Lloyd Groep is daarmee een van de weinige financiële dienstverleners die in beide ranglijsten relatief hoog scoort. 64 organisaties deden mee aan het Beste Werkgevers Onderzoek. Deze moesten in totaal 94 vragen beantwoorden over onder meer arbeidsvoorwaarden, ziekteverzuim, verlofregelingen en vrijwilligerswerk. In het tevredenheidsonderzoek scoorde Delta Lloyd Groep met name hoog op de onderdelen werkinhoud en werksfeer.

OKTOBER

50/138

13/3/06


Delta Lloyd Asset Management introduceert Delta Lloyd Select Dividend Fonds Het Delta Lloyd Select Dividend Fonds beleeft een succesvolle introductie: binnen acht weken bereikt het een inleg van ruim € 350 miljoen. Het Delta Lloyd Select Dividend Fonds streeft naar een zo hoog mogelijk absoluut rendement zonder vast te houden aan een benchmark. Het fonds richt zich daarbij vooral op Europese, stabiele, financieel gezonde ondernemingen. Alleen bedrijven die op de beurs zijn ondergewaardeerd worden geselecteerd. Deze aanpak leidt tot een portefeuille van 18 tot 25 ondernemingen.

OKTOBER

Jaarverslag Delta Lloyd Groep winnaar Scenter Jaarverslagenonderzoek Delta Lloyd Groep behaalt met haar jaarverslag 2004 een gedeelde eerste plaats in de categorie 'niet-beursgenoteerde ondernemingen' in het jaarlijkse jaarverslagenonderzoek van Scenter. Scenter beoordeelt jaarverslagen op de transparantie over het beleid. Dit jaar is bij de beoordeling speciaal gelet op het beleid ten aanzien van de thema’s Corporate Governance Codes en marketing. Scenter oordeelt onder meer dat Delta Lloyd Groep in haar jaarverslag haar doelstellingen duidelijk geformuleerd heeft. Ook wordt Delta Lloyd Groep speciaal geprezen als niet-beursgenoteerde onderneming die ‘niet hoeft’, maar in haar verslag toch aandacht heeft besteed aan de implementatie van IFRS en aan de Code Tabaksblat.

NOVEMBER

Delta Lloyd wordt gezien als beste hypotheekverstrekker Met een 7,4 haalde Delta Lloyd de hoogste score in het onderzoek Imago Blauwdruk Hypotheekverstrekkers 2005. In het onderzoek wordt assurantieadviseurs gevraagd naar hun mening over de geldverstrekkers en hun prestaties. Delta Lloyd wordt niet alleen hoog gewaardeerd op het gebied van imago, maar ook op het gebied van deskundigheid van de medewerkers en kwaliteit van de relatiebeheerders en accountmanagers. Bovendien levert Delta Lloyd offertes aanzienlijk sneller dan het gemiddelde in de markt.

DECEMBER

Delta Lloyd Groep verkoopt haar belang in ENNIA Delta Lloyd Groep heeft haar 79,65-procent belang in ENNIA, een op de Nederlandse Antillen en Aruba gevestigde verzekeraar, verkocht aan Banco di Caribe NV in Curaçao. De verkoop heeft geen materiële consequenties voor de vermogenspositie op het resultaat van Delta Lloyd Groep. De verkoop past in de strategie van Delta Lloyd Groep, die focust of de Nederlandse, Belgische en Duitse markt.

DECEMBER

Eervolle vermelding Delta Lloyd Vastgoed Delta Lloyd Vastgoed heeft van de Woonbond een eervolle vermelding gekregen voor de wijze waarop het bedrijf als commerciële verhuurder in Amstelveen overlegt met zijn huurders. Ieder jaar wijst een deskundige jury de beste en de slechtste verhuurders aan, die een zilveren respectievelijk zwarte bokaal ontvangen. De verhuurders werden dit jaar door de jury vooral afgerekend op de manier waarop zij met hun huurders omgaan. Hebben die huurders daadwerkelijk invloed via hun organisaties? En worden individuele huurders serieus genomen? De Woonbond spreekt de hoop uit dat de eervolle vermelding voor Delta Lloyd Vastgoed stimulerend werkt voor andere commerciële verhuurders om het overleg met hun huurders te verbeteren.

51/138

13/3/06


Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 5 Jaarrekening Algemene informatie Delta Lloyd NV is een in Nederland opgerichte en gevestigde naamloze vennootschap gevestigd te Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam. Samen met haar dochterondernemingen (hierna gezamenlijk te noemen Delta Lloyd Groep) ontplooit Delta Lloyd NV activiteiten op het gebied van levensverzekeringen, pensioenverzekeringen, langlopende spaarproducten, de meeste soorten schade- en zorgverzekeringen, bancaire activiteiten en fund management. De activiteiten worden verricht via dochterondernemingen, deelnemingen en branches in Nederland, België, Luxemburg en Duitsland en, tot 29 december 2005, op de Nederlandse Antillen en Curaçao (zie onderdeel 3 van de toelichting: Dochterondernemingen). Binnen Delta Lloyd Groep wordt gebruik gemaakt van rapportagesegmenten die zijn gebaseerd op de bovenstaande activiteiten. Deze segmenten zijn leven, schade, zorg, bank en fund management. Voor nadere gegevens wordt verwezen naar onderdeel 5 van de toelichting. De enkelvoudige winsten verliesrekening wordt opgesteld in overeenstemming met artikel 2:402 van het Burgerlijk Wetboek. Aviva plc, met hoofdkantoor in Londen, is de uiteindelijke houder van het gehele gewone aandelenkapitaal van Delta Lloyd NV. Daarnaast heeft de Stichting Nuts Ohra een belang in de vorm van preferente aandelen. Deze jaarrekening is op 24 februari 2006 door de Raad van Commissarissen vrijgegeven voor publicatie. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders moet deze jaarrekening nog goedkeuren op de jaarvergadering van 31 mei 2006. Verwacht wordt dat de jaarrekening zonder wijzigingen zal worden goedgekeurd.

5.1 Geconsolideerde jaarrekening 5.1.1 Algemene grondslagen De voornaamste grondslagen die zijn gehanteerd bij de opstelling van de jaarrekening worden hierna uiteengezet. Tenzij anders aangegeven, zijn deze grondslagen consistent voor de hele Groep toegepast voor alle gepresenteerde jaren.

(A) Gehanteerde grondslagen bij opstelling van jaarrekening Met ingang van 2005 zijn alle beursgenoteerde ondernemingen in de Europese Unie verplicht de geconsolideerde jaarrekening op te stellen in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (‘IFRS’), uitgegeven door de International Accounting Standards Board (‘IASB’) en goedgekeurd door de Europese Unie. Hoewel zij geen beursgenoteerde onderneming is, past Delta Lloyd Groep IFRS vrijwillig toe op haar geconsolideerde jaarrekening. Dit is de eerste jaarrekening van de Groep die is opgesteld op basis van IFRS. De overgangsdatum naar IFRS is 1 januari 2004. De eerder gerapporteerde geconsolideerde resultaten over 2004 zijn bijgevolg in overeenstemming gebracht met IFRS. De voornaamste effecten van de invoering van IFRS zijn vermeld in onderdeel 1 van de toelichting over de eerste toepassing van IFRS. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met IFRS zoals deze standaarden op 31 december 2005 van kracht waren. De IASB heeft in juni 2005 een aanvulling uitgebracht op IAS 39, de fair value optie. De uit deze wijziging voortvloeiende voorschriften gelden voor verslagperioden die op of na 1 januari 2006 aanvangen, maar Delta Lloyd Groep heeft besloten ze vervroegd toe te passen. De datum van de eerste toepassing van IFRS is 1 januari 2004, maar Delta Lloyd Groep heeft ervoor gekozen om IFRS 3 vervroegd toe te passen, conform de bepalingen in alinea B1 van IFRS 1. Delta Lloyd Groep heeft de verwerking van fusies en overnames die plaatsvonden na 12 november 2001 (vanaf de overname van Bank Nagelmackers 1747 NV), aangepast. Voor wat betreft de volgende standaarden, die per 31 december 2005 door de Europese Unie waren goedgekeurd, heeft Delta Lloyd Groep besloten deze niet vervroegd toe te passen, aangezien zij naar verwachting geen gevolgen zullen hebben voor de jaarrekening van de Groep: IFRS 6, Exploratie en evaluatie van minerale hulpbronnen, aanvulling op IAS 19, Personeelsbeloningen, actuariële winsten en verliezen, collectieve pensioenregelingen en informatieverschaffing, aanvullingen op IAS 39 en IFRS 4, Verzekeringscontracten. De volgende door IFRIC uitgegeven en door de Europese Unie per 31 december 2005 goedgekeurde interpretaties zijn niet vervroegd toegepast: IFRIC 4, Vaststelling of een overeenkomst een lease-overeenkomst bevat, IFRIC 5, Belangen in ontmantelings-, herstel- en milieusaneringsfondsen. In overeenstemming met IFRS 4, Verzekeringscontracten, fase 1, heeft Delta Lloyd Groep de bestaande verslaggevingspraktijk gevolgd voor verzekeringscontracten en beleggingscontracten met winstdeling, waar nodig aangepast aan het IFRS-framework en geldende standaarden. Zie grondslag E voor nadere informatie. Eén uitzondering hierop betreft de waardering van aangewezen verzekeringsverplichtingen op basis van de actuele marktrente. Voor meer informatie wordt verwezen naar grondslag L. Tenzij anders aangegeven, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde, waar nodig aangepast voor bijzondere waardeverminderingen. Inkomsten en uitgaven worden volgens het matching-principe toegerekend. Er wordt vanuit gegaan dat voor financiële activa en verplichtingen die kortlopend van aard zijn (d.w.z. realiseerbaar / betaalbaar binnen één jaar) de nominale waarde en de reële waarde niet in belangrijke mate van elkaar verschillen. De posten in de jaarrekening van iedere entiteit van Delta Lloyd Groep worden uitgedrukt in de valuta van de economische omgeving waarin de entiteit haar voornaamste bedrijfsactiviteiten uitoefent (hierna: de functionele valuta). De geconsolideerde jaarrekening luidt in euro. De euro is de functionele en rapporteringsvaluta van Delta Lloyd Groep. De bedragen in deze jaarrekening luiden in miljoenen euro (€ mln), tenzij anders aangegeven. In tabellen opgenomen berekeningen zijn gebaseerd op niet afgeronde bedragen; er kunnen zich derhalve afrondingsverschillen voordoen. IAS 1, Presentatie van de jaarrekening, schrijft voor dat in de geconsolideerde balans onderscheid wordt gemaakt tussen vaste en vlottende activa en tussen langlopende en kortlopende schulden. Een dergelijk onderscheid is niet geschikt voor verzekeraars, aangezien de beheersing van liquiditeit, de matching van activa en verplichtingen en de aan uitgebreide regelgeving onderworpen vermogens- en solvabiliteitspositie meer van belang wordt geacht. Het onderscheid vlottend/vast

52/138

13/3/06


en kortlopend/langlopend wordt derhalve niet gemaakt voor aan het verzekeringsbedrijf gerelateerde posten. Het risicobeheer met betrekking tot deze posten wordt nader toegelicht in onderdeel 36 van de toelichting.

(B) Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening brengt met zich mee dat Delta Lloyd Groep schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de gerapporteerde posten in de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening, en op de voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen per de datum van de jaarrekening. Met name de verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten zijn onderhevig aan schattingen en veronderstellingen. Hoewel deze schattingen en veronderstellingen met betrekking tot actuele feiten, gebeurtenissen en, tot op zekere hoogte, toekomstige gebeurtenissen en handelingen naar beste weten van het management zijn gemaakt, kunnen de feitelijke uitkomsten uiteindelijk, en mogelijk in belangrijke mate, afwijken van die schattingen.

(C) Grondslagen voor consolidatie Dochterondernemingen

Dochterondernemingen zijn die entiteiten (met inbegrip van ‘special purpose entities’) waar Delta Lloyd Groep direct of indirect de mogelijkheid heeft om zeggenschap over het financiële en operationele beleid uit te oefenen teneinde economische voordelen te verkrijgen. Dochterondernemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf de datum waarop de feitelijke zeggenschap overgaat op Delta Lloyd Groep tot aan het moment waarop dochterondernemingen worden verkocht of wanneer de zeggenschap verloren gaat. Alle intercompany transacties, -saldi en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op transacties tussen groepsmaatschappijen zijn geëlimineerd.

Beleggingsfondsen Beleggingsfondsen zoals de Delta Lloyd Beleggingsfondsen en de OHRA Beleggingsfondsen, waarin de Groep meer dan de helft van de stemrechten bezit, worden geconsolideerd. Het aandeel van derden in dergelijke fondsen wordt, gelet op de inkoopverplichting bij de fondsen, in de geconsolideerde balans gerubriceerd als verplichting onder Overige passiva (zie onderdeel 33 van de toelichting).

Deelnemingen Deelnemingen zijn entiteiten waarin Delta Lloyd Groep invloed van betekenis heeft, maar geen zeggenschap. In het algemeen wordt verondersteld dat Delta Lloyd Groep invloed van betekenis heeft wanneer zij over 20–50% van de stemrechten beschikt. Beleggingen in deelnemingen worden verwerkt volgens de ‘equity’-methode. Volgens deze methode wordt de verkrijgingsprijs van de belegging in de deelneming, tezamen met het aandeel van Delta Lloyd Groep in de veranderingen in het eigen vermogen van die entiteit na overname, opgenomen als een actief in de geconsolideerde balans. Het aandeel van Delta Lloyd Groep in het nettoresultaat van de deelnemingen vanaf de overname wordt in de winsten verliesrekening opgenomen. Het aandeel in de mutaties in het eigen vermogen na overname wordt in het eigen vermogen verwerkt. De verwerking volgens de ‘equity’-methode wordt beëindigd wanneer Delta Lloyd Groep niet langer invloed van betekenis heeft in de deelneming. Wanneer het aandeel van Delta Lloyd Groep in de verliezen van een deelneming gelijk is aan of meer bedraagt dan het belang in de deelneming, neemt Delta Lloyd Groep het aandeel in deze verdere verliezen niet op, tenzij zij verplichtingen is aangegaan of namens de entiteit betalingen heeft verricht.

(D) Omrekening van vreemde valuta’s De winsten verliesrekening en de kasstroom van buitenlandse entiteiten worden omgerekend in de rapporteringsvaluta van Delta Lloyd Groep tegen de gemiddelde wisselkoers voor het boekjaar, terwijl de balans van deze entiteiten wordt omgerekend tegen de wisselkoers per balansdatum. Valutakoersverschillen uit de omrekening van de netto investering in buitenlandse dochterondernemingen en deelnemingen worden verwerkt in de reserve valutakoersverschillen, welke onderdeel vormt van de overige reserves. Bij verkoop van een buitenlandse entiteit worden dergelijke valutakoersverschillen overgeboekt van deze reserve naar de winsten verliesrekening als onderdeel van het boekresultaat op de verkoop. In vreemde valuta luidende transacties worden omgerekend tegen de wisselkoers op de transactiedatum. Valutakoersresultaten die voortvloeien uit de afwikkeling van dergelijke transacties en uit de omrekening van monetaire activa en verplichtingen die in vreemde valuta luiden, worden opgenomen in de winsten verliesrekening. Valutakoersverschillen op schuldbewijzen en andere monetaire financiële activa die zijn gewaardeerd tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening, worden als valutakoersresultaten in de winsten verliesrekening opgenomen. Valutakoersverschillen met betrekking tot voor verkoop beschikbare monetaire financiële activa worden behandeld alsof zij zijn opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs. Voor dergelijke financiële activa worden valutakoersverschillen voortvloeiend uit wijzigingen in de geamortiseerde kostprijs opgenomen in de winsten verliesrekening. Overige wijzigingen in de boekwaarde worden in het eigen vermogen verwerkt. Valutakoersverschillen op niet-monetaire posten, zoals aandelen die worden opgenomen tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening (zie grondslag T), worden gerapporteerd als onderdeel van de reële-waardeveranderingen, terwijl dergelijke verschillen op voor verkoop beschikbare aandelen worden opgenomen in het eigen vermogen onder de reserve herwaardering beleggingen.

(E) Productclassificatie Als verzekeringscontracten worden gedefinieerd contracten die significant verzekeringsrisico inhouden. Hiervan is uitsluitend sprake als een verzekeraar, bij het aangaan van het contract, als gevolg van een verzekerde gebeurtenis in een mogelijk scenario, uitgezonderd scenario’s zonder bedrijfseconomische betekenis, belangrijke aanvullende uitkeringen zou moeten doen. Dergelijke contracten blijven verzekeringscontracten totdat alle rechten en verplichtingen zijn gedelgd of vervallen. Contracten kunnen worden geherrubriceerd tot verzekeringscontract na het aangaan ervan, indien het verzekeringsrisico significant wordt. Contracten die volgens IFRS niet worden beschouwd als verzekeringscontract, worden geclassificeerd als beleggings- of servicecontract. Het verzekeringsrisico wordt significant geacht indien de betaling bij het zich voordoen van een verzekerde gebeurtenis ten minste 10% verschilt van de betaling die zou hebben plaatsgevonden als de gebeurtenis zich niet had voorgedaan. Sommige verzekerings- en beleggingscontracten bevatten een clausule voor winstdeling die in omvang of timing afhankelijk is van besluiten van het management, deze worden hierna aangeduid als contracten met voorwaardelijke winstdeling of DPF-contracten. Dit betreft een contractueel recht op extra uitkeringen in aanvulling op gegarandeerde uitkeringen. Deze worden aangeduid als contracten met voorwaardelijke winstdeling indien de extra uitkeringen naar alle waarschijnlijkheid een significant deel zullen uitmaken van de totale contractuele uitkeringen en waarvan de hoogte van de uitkering of het tijdstip van toekenning door Delta Lloyd Groep zelf kunnen worden bepaald. Daarnaast zijn de betreffende extra uitkeringen contractueel gebaseerd op de performance van een bepaalde portefeuille van contracten of een bepaald soort contract, gerealiseerde en/of niet-gerealiseerde beleggingsopbrengsten uit een bepaalde beleggingsportefeuille

53/138

13/3/06


gehouden door Delta Lloyd Groep of de winst of het verlies van Delta Lloyd Groep, het fonds of de groepsmaatschappij die het contract afgeeft.

5.1.2 Grondslagen voor de winsten verliesrekening (F) Baten en lasten met betrekking tot verzekeringscontracten Premies

Premies voor levensverzekeringscontracten en beleggingscontracten met winstdeling worden als inkomsten opgenomen zodra ze opeisbaar zijn, behoudens premies met betrekking tot contracten gekoppeld aan beleggingseenheden: deze worden verantwoord als de desbetreffende verplichtingen worden opgenomen. Voor koopsompolissen is dit de ingangsdatum van de polis. Voor polissen met periodieke premiebetaling worden de premies opgenomen per de datum waarop deze verschuldigd zijn. Premies worden gepresenteerd vóór aftrek van provisies en vóór assurantiebelastingen of heffingen. Indien polissen vervallen omdat betaling van premies achterwege blijft, worden alle vanaf de datum waarop de polissen verondersteld worden te zijn vervallen verschuldigde premies ten laste gebracht van het premie-inkomen. De geboekte premies voor schade- en zorgverzekeringscontracten hebben betrekking op de gedurende het jaar afgesloten polissen en zijn exclusief assurantiebelastingen of -heffingen. Niet-verdiende premies betreffen dat deel van de in een jaar geboekte premies dat betrekking heeft op risicoperioden na balansdatum. Niet-verdiende premies worden pro rata berekend, hoofdzakelijk op dag-, maand- of kwartaalbasis. Premies ontvangen van volmachthouders (met betrekking tot bij volmacht uitgeschreven polissen) worden met een vertraging van drie maanden verantwoord. Beleggingscontracten zonder winstdeling kennen geen premie-inkomen. De verwerking van de vergoedingen uit hoofde van dergelijke contracten wordt besproken in grondslag G.

Claims

Claims uit hoofde van levensverzekeringscontracten betreffen de kosten van alle gedurende het jaar ontstane uitkeringsverplichtingen, inclusief behandelingskosten, alsmede opgebouwde, nog niet vastgestelde winstaandelen. Claims uit hoofde van schade- en zorgverzekeringscontracten betreffen alle schadegevallen die zich gedurende het jaar voordoen, ongeacht of deze zijn gemeld, alsmede hiermee verband houdende schadebehandelingskosten, verminderd met de eventuele residuwaarde en andere verhaalde bedragen, en eventuele aanpassingen van uitstaande claims uit voorgaande jaren. Schadebehandelingskosten omvatten gemaakte interne en externe kosten in verband met de onderhandeling over en afwikkeling van schadeclaims. Onder de interne kosten vallen alle directe kosten van de schadeafdeling en het deel van de algemene beheerskosten dat direct aan dit onderdeel kan worden toegerekend.

(G) Baten en lasten met betrekking tot beleggingscontracten Vergoedingen

Aan polishouders van beleggingscontracten worden vergoedingen in rekening gebracht in verband met polisadministratie, beleggingsbeheer, afkoop en andere contractdiensten. Deze vergoedingen worden opgenomen als inkomsten in de periode waarin deze worden geïnd, tenzij deze betrekking hebben op diensten die in toekomstige perioden verleend gaan worden. Bedragen worden opgenomen in de winsten verliesrekening wanneer de verplichting aan de polishouder is aangepast voor die vergoedingen. Indien de vergoedingen diensten betreffen die in toekomstige perioden worden verleend, worden ze als overlopende post geboekt en verantwoord in de winsten verliesrekening op het moment dat de dienstverlening plaatsvindt. Voor sommige beleggingscontracten zonder winstdeling en beleggingsbeheercontracten worden administratiekosten en andere ‘front-end’ vergoedingen (vergoedingen die aan de polishouder in rekening worden gebracht voor de totstandkoming van het contract) in rekening gebracht. Indien de vergoeding betrekking heeft op diensten in het kader van beleggingsbeheer, wordt deze vergoeding als overlopende post opgenomen en geamortiseerd over de periode waarin de diensten worden verleend. Indien er geen contract voor beleggingsbeheerdiensten is, wordt de vooraf te betalen vergoeding niet als overlopende post opgenomen. Voor beleggingscontracten die tegen geamortiseerde kostprijs worden gewaardeerd, wordt de vergoeding bij de bepaling van de waarde op basis van geamortiseerde kostprijs echter meegenomen in de initiële vergoedingen en derhalve impliciet als overlopende post opgenomen en geamortiseerd.

Aanspraken Wat beleggingscontracten zonder winstdeling betreft, geven de aanspraken het bedrag aan waarmee uitgekeerde bedragen het vrijgegeven rekeningsaldo overtreffen.

(H) Overige provisiebaten/-lasten en ontvangen/betaalde vergoedingen Overige provisiebaten en ontvangen vergoedingen bestaan voornamelijk uit beheervergoedingen voor beleggingsfondsen, distributievergoedingen van beleggingsfondsen, provisies uit de verkoop van aandelen in beleggingsfondsen en vergoedingen als transferagent. De inkomsten uit hoofde van beleggingsbeheervergoedingen, distributievergoedingen en vergoedingen voor het optreden als transferagent worden opgenomen in de periode waarin deze worden verdiend. Herverzekerings- en andere provisies worden als inkomsten verantwoord op de transactiedatum. Overige provisielasten en betaalde vergoedingen betreffen niet-uitgestelde provisielasten betaald aan agenten, adviseurs, makelaars en handelaren (bijvoorbeeld prolongatieprovisie).

(I) Opbrengst uit beleggingen De beleggingsopbrengsten bestaan uit dividend, rente en huren voor het boekjaar, mutaties in de geamortiseerde kostprijs van obligaties, gerealiseerde winsten en verliezen en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op beleggingen tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening (zoals gedefinieerd in grondslag T). Dividend op aandelen wordt als baten verantwoord op de ex-dividenddatum. Rentebaten worden opgenomen in de periode waarop deze betrekking hebben, waarbij rekening wordt gehouden met het effectieve rendement op de belegging. Hierin zijn ook opgenomen renteverschillen op valutatermijncontracten. De huurinkomsten worden toegerekend op basis van de verstreken huurperiode. Het gerealiseerde boekresultaat op de verkoop van een belegging is het verschil tussen de ontvangen opbrengsten, na aftrek van transactiekosten, en de oorspronkelijke (geamortiseerde) kostprijs. Niet-gerealiseerde winsten en verliezen

54/138

13/3/06


betreffen het verschil tussen enerzijds de boekwaarde aan het einde van het jaar en anderzijds de boekwaarde aan het einde van het voorgaande jaar dan wel de verkrijgingsprijs gedurende het jaar, verminderd met de terugneming van voorheen opgenomen niet-gerealiseerde winsten en verliezen met betrekking tot verkopen gedurende het jaar.

(J) Acquisitiekosten Acquisitiekosten betreffen de vaste en variabele kosten die worden gemaakt bij het afsluiten van verzekeringscontracten, waaronder directe kosten en indirecte kosten. Provisielasten en andere acquisitiekosten voor verzekeringscontracten en beleggingscontracten met voorwaardelijke winstdeling betreffen de kosten die tijdens de verslagperiode voor deze contracten zijn gemaakt, onder aftrek van de in het boekjaar geactiveerde bedragen en verhoogd met de afschrijvingen. De transactiekosten voor beleggingscontracten zonder winstdeling (met inbegrip van beleggingscontracten met onvoorwaardelijke winstdeling) bevatten alleen overlopende transactiekosten voor deze contracten. Transactiekosten zijn bijkomende kosten die direct zijn toe te rekenen aan en variëren met de verwerving of afstoting van een financieel actief of financiële verplichting. Hiertoe behoren bijvoorbeeld vergoedingen voor aan adviseurs en makelaars betaalde provisies. De transactiekosten kunnen in bepaalde omstandigheden hoger zijn dan de initieel ontvangen premie. In dergelijke gevallen kan de eerste waardering resulteren in de opname van een actiefpost (gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs). De overige acquisitiekosten voor beleggingscontracten zonder winstdeling betreffen acquisitiekosten die niet worden beschouwd als bijkomende kosten.

5.1.3 Grondslagen voor de balans (K) Contracten met voorwaardelijke winstdeling Nederland Delta Lloyd Groep geeft, behoudens één product van Nationaal Spaarfonds (NSF), in Nederland geen producten uit met voorwaardelijke winstdeling.

Delta Lloyd België

In België bestaan alleen winstdelende producten met voorwaardelijke winstdeling. De voorwaardelijke winstdeling wordt beschreven in een regeling. Deze regeling bevat de producten, voorwaarden en berekeningen voor de winstdeling. De regeling wordt geformuleerd door de actuariële afdeling en de directie en goedgekeurd door de vergadering van aandeelhouders. Voorts moet goedkeuring van de Belgische toezichthouder op het assurantiewezen (CBFA) worden verkregen. De contracten met voorwaardelijke winstdeling betreffen zowel verzekeringscontracten als beleggingscontracten.

Delta Lloyd Duitsland

De winstdeling voor traditionele verzekeringspolissen en door Delta Lloyd Duitsland uitgegeven koopsompolissen is gebaseerd op de technische resultaten vermeerderd met de rentebaten boven het basistarief. In totaal 91,7% van deze extra rentebaten en technische resultaten wordt toegevoegd aan een voorziening voor toekomstige uitkering aan polishouders. Dit percentage is gebaseerd op een raming van de verwachte winstuitkering door het management en is inclusief verwachte belastingen. De directie van Delta Lloyd Duitsland beslist over de bestemming van deze voorziening.

Niet-toegerekend uitkeerbaar surplus

Zowel in België als in Duitsland wordt het verschil tussen de (netto) activa en de (netto) passiva verbonden aan contracten met voorwaardelijke winstdeling als een verplichting gerubriceerd in een voorziening voor niet-toegerekend uitkeerbaar surplus.

(L) Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten en beleggingscontracten met winstdeling Voorzieningen voor levensverzekeringscontracten

Volgens de huidige IFRS-voorschriften worden verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten en beleggingscontracten met winstdeling gewaardeerd op basis van de grondslagen van de financiële verslaggeving zoals gehanteerd in voorgaande jaren op basis van de Nederlandse verslaggevingsregels. Einde 2004 en 2005 werden de verplichtingen uit levensverzekeringscontracten en beleggingscontracten met winstdeling berekend op basis van de marktrente (in plaats van vaste rente) in Nederland. Dit was de eerste aanpassing naar waardering van verzekeringsverplichtingen tegen reële waarde conform de verwachte aanpassingen in fase 2 van IFRS 4. Momenteel wordt onderzocht of dit ook noodzakelijk is voor de niet-Nederlandse entiteiten. De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten worden voor ieder levensverzekeringsbedrijf afzonderlijk berekend, op basis van de lokale vereisten en actuariële principes die in overeenstemming zijn met de in Nederland toegepaste principes. Iedere berekening komt neer op een schatting naar beste vermogen met inachtneming van een bepaalde voorzichtigheidsmarge. De veronderstellingen die bij de berekeningen worden gehanteerd, zijn afhankelijk van de omstandigheden zoals deze gelden binnen het betreffende levensverzekeringsbedrijf. De belangrijkste gehanteerde veronderstellingen worden vermeld in onderdeel 24 van de toelichting. Als onderdeel van de voorzieningen uit hoofde van levensverzekeringscontracten worden expliciet voorzieningen getroffen voor onvoorwaardelijk geworden winstaandelen, met inbegrip van winstaandelen die op basis van de waardering voor het boekjaar zijn toegevoegd. Voor toekomstige tussentijds betaalbare bonussen en op de einddatum betaalbare winstaandelen wordt in het algemeen geen voorziening getroffen. De verplichting met betrekking tot gegarandeerde uitkeringen voor verzekeringscontracten met winstdeling wordt berekend in overeenstemming met lokale actuariële principes. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een deterministische aanpak en voldoende prudente veronderstellingen.

Toereikendheidstoets op verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten

Op grond van IFRS 4 dient per iedere verslagdatum een toereikendheidstoets voor verzekeringsverplichtingen te worden uitgevoerd; op deze wijze worden verliezen verantwoord zodra zij zich voordoen. De bestaande grondslagen van de financiële verslaggeving van Delta Lloyd Groep voldoen aan de volgende minimum vereisten:

55/138

13/3/06


a) in de toets wordt rekening gehouden met de actuele schattingen van contractuele kasstromen, en van hiermee verband houdende kasstromen zoals schadebehandelingskosten, en kasstromen die voortvloeien uit in basiscontracten besloten opties en garanties; en b) als uit de toets blijkt dat de verplichting ontoereikend is, wordt het gehele tekort opgenomen in de winsten verliesrekening. De toets wordt per divisie voor elke portefeuille uitgevoerd. Zowel de voorziening voor bestaande contracten als de voorziening voor nieuwe contracten moet toereikend zijn.

Voorzieningen voor schade- en zorgverzekeringscontracten Claims uit hoofde van schade- en zorgverzekeringscontracten betreffen alle schadegevallen die zich gedurende het jaar voordoen, ongeacht of deze zijn gemeld, alsmede hiermee verband houdende schadebehandelingskosten, verminderd met de eventuele residuwaarde en andere verhaalde bedragen, en eventuele aanpassingen van uitstaande claims uit voorgaande jaren. (i) Schadereserves De schadereserves voor schade- en zorgverzekeringen zijn gebaseerd op de geschatte uiteindelijke kosten van alle vóór balansdatum ontstane, maar per balansdatum nog niet afgewikkelde schadegevallen, ongeacht of deze al dan niet zijn gemeld, tezamen met de hiermee verband houdende schadebehandelingskosten. Bij de melding en afwikkeling van bepaalde soorten schadegevallen treedt aanzienlijke vertraging op. Dit is met name het geval bij aansprakelijkheidsverzekeringen, waaronder voor milieu- en vervuilingsrisico’s, waarvoor de uiteindelijke kosten per balansdatum niet met zekerheid kunnen worden vastgesteld. De schadereserves voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen worden contant gemaakt tegen een vaste disconteringsvoet van hetzij drie hetzij vier procent. Elke schatting wordt bepaald aan de hand van een reeks van mogelijke uitkomsten. Voor nadere informatie over gebruikte schattingstechnieken wordt verwezen naar onderdeel 24 van de toelichting. Bij de bepaling van de schadereserves wordt rekening gehouden met de verwachte toekomstige verhaalsmogelijkheden. Verhaalsmogelijkheden betreffen onder meer activa, die zijn verkregen door uitoefening van rechten op restwaarden en subrogatie volgens de voorwaarden van de verzekeringscontracten. De schadereserves omvatten ‘ontstane maar nog niet gemelde schadegevallen’ (claims incurred but not reported of IBNR) en schadebehandelingskosten. De IBNR schadereserves voor ziektekostenverzekeringen dekken de toekomstige kosten voor polishouders met een chronische ziekte die buiten Nederland woonachtig zijn. Schadebehandelingskosten zijn alle kosten die zich naar verwachting zullen voordoen in verband met de afwikkeling van niet-uitgekeerde claims; zij worden in de winsten verliesrekening verantwoord wanneer de desbetreffende claims worden opgenomen. Hiermee verband houdende kosten betreffen onder meer kosten die direct verband houden met bepaalde claims die zijn uitgekeerd of worden afgewikkeld (toegewezen), zoals honoraria van juridische adviseurs, artsen, schadeexperts, en interne en externe schadebehandelingskosten. Hiertoe behoren tevens andere kosten die niet aan bepaalde claims kunnen worden toegerekend, maar wel verband houden met uitgekeerde claims of claims die worden afgewikkeld, zoals de interne kosten van de schadeafdelingen en een deel van de indirecte kosten. Bij het bepalen van de schadereserves wordt een voorzichtigheidsmarge ingebouwd. Volgens de regels van de Groep dient deze marge te verzekeren dat de toereikendheid van de schadereserves op ten minste 90% zekerheid ligt voor schadeverzekeringscontracten (exclusief arbeidsongeschiktheidscontracten). (ii) Voorziening voor niet-verdiende premies Het deel van de geboekte premies, vóór aftrek van aan assurantieadviseurs verschuldigde provisie, dat aan volgende perioden is toe te rekenen, wordt verantwoord als een voorziening voor niet-verdiende premies. De mutatie in deze voorziening wordt in de winsten verliesrekening opgenomen teneinde de opbrengsten te verwerken gedurende de risicoperiode of, voor lijfrentes uit hoofde van arbeidsongeschiktheidscontracten, het bedrag van de verwachte toekomstige uitkeringen als gevolg van verwachte schade. (iii) Voorziening voor lopende risico’s Er zal een voorziening voor lopende risico’s worden opgenomen indien de voorziening voor niet-verdiende premies ontoereikend wordt geacht. (iv) Voorziening voor overige premies Voor de ziektekostenverzekeringen wordt een zogeheten vergrijzingsvoorziening aangehouden ter dekking van het verwachte negatieve verschil tussen toekomstige claims en toekomstige premies in overeenstemming met de lokale voorschriften. (v) Toereikendheidstoets voor verzekeringsverplichtingen Delta Lloyd Groep voert elke zes maanden een toereikendheidstoets voor verzekeringsverplichtingen uit, om vast te stellen of de verwachte schaden en overlopende acquisitiekosten de niet-verdiende premies overtreffen. Hierbij wordt gebruikgemaakt van schattingen van de toekomstige kasstromen uit hoofde van haar contracten, waarbij rekening wordt gehouden met het verwachte beleggingsrendement op de activa die verband houden met de desbetreffende voorzieningen voor schadeverzekeringscontracten. Indien uit deze schattingen blijkt dat de boekwaarde van de verzekeringsverplichtingen (verminderd met de desbetreffende overlopende acquisitiekosten en de portefeuillewaarde van aangekochte verzekeringsondernemingen (acquired value in force of AVIF) ontoereikend is in het licht van de geschatte toekomstige kasstromen, dan neemt Delta Lloyd Groep het tekort op in de winsten verliesrekening door een voorziening te treffen in de geconsolideerde balans. (vi) Baten uit restwaarden en subrogatie Op grond van bepaalde verzekeringscontracten mag Delta Lloyd Groep in het kader van de afwikkeling van een schadegeval (doorgaans beschadigde) zaken verkopen (baten uit restwaarden). Delta Lloyd Groep kan ook het recht hebben om derden aan te spreken voor betaling van een deel van de kosten dan wel alle kosten (baten uit subrogatie). Bij het bepalen van de schadereserves wordt rekening gehouden met geschatte restwaarden en met eventuele baten uit subrogatie. Ten behoeve van de informatie in de toelichting zijn deze baten geschat door de negatieve schaden bij elkaar te tellen. Deze geschatte baten worden in onderdeel 24 van de toelichting (Mutatie in verzekeringsverplichtingen) weergegeven als verhaalde bedragen betreffende uitbetaalde claims.

Andere aanslagen en heffingen Delta Lloyd Groep is onderworpen aan verscheidene periodieke, aan verzekeringen gerelateerde aanslagen of garantiefondsheffingen. Hiervoor wordt een voorziening getroffen wanneer er sprake is van een bestaande (in rechte afdwingbare of feitelijke) verplichting als gevolg van een gebeurtenis in het verleden. Dergelijke bedragen worden in de balans niet opgenomen onder verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten, maar weergegeven in onderdeel 29 van de toelichting (Pensioenverplichtingen en overige voorzieningen).

56/138

13/3/06


(M) Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten zonder winstdeling Voorzieningen

Voorzieningen voor beleggingscontracten zonder winstdeling worden gewaardeerd op geamortiseerde kostprijs, tenzij het op grond van de voorgaande voorschriften was toegestaan verplichtingen op reële waarde te waarderen, bijvoorbeeld in het geval van unit-linked verplichtingen. De meerderheid van de contracten van Delta Lloyd Groep die zijn aan te merken als beleggingscontract zonder winstdeling, betreft unit-linked contracten. Deze worden gewaardeerd op reële waarde. De reële waarde van de verplichting wordt bij eerste opname vastgesteld door gebruik te maken van prospectieve contante-waardemethoden. Voor unit-linked contracten is de reële waarde van de verplichting gelijk aan de waarde van de belegde middelen, eventueel vermeerderd met een voorziening voor gegarandeerde rendementen. De geamortiseerde kostprijs wordt berekend als de reële waarde van de ontvangen vergoeding op het moment van de eerste opname. Deze wordt verminderd met het netto-effect van de eerste uitgaven zoals transactiekosten en vooraf te betalen vergoedingen, vermeerderd of verminderd met de cumulatieve amortisatie (met gebruik van de effectieverentemethode) van het eventuele verschil tussen het initiële bedrag en de eindwaarde, verminderd met waardeverminderingen in verband met afkoopbetalingen. De effectieve rentevoet zorgt ervoor dat de betalingen contant worden gemaakt tot het initiële bedrag. De verplichting tegen geamortiseerde kostprijs wordt per verslagdatum bepaald als de waarde van de meest waarschijnlijke inschatting van de toekomstige kasstromen, contant gemaakt tegen de effectieve rente.

(N) Herverzekering Delta Lloyd Groep heeft in het kader van de reguliere bedrijfsuitoefening zowel inkomende als uitgaande herverzekering. De premies voor inkomende herverzekering worden als inkomsten opgenomen als betrof het directe activiteiten, waarbij rekening wordt gehouden met de productclassificatie van de herverzekerde activiteit. De kosten van herverzekering met betrekking tot levensverzekeringscontracten worden verantwoord gedurende de looptijd van de onderliggende herverzekerde polissen. Hierbij worden veronderstellingen gebruikt die consistent zijn met de veronderstellingen die zijn gebruikt bij de verantwoording van de oorspronkelijke polissen. Activa uit hoofde van herverzekering bestaan voornamelijk uit vorderingen op herverzekeringsmaatschappijen uit hoofde van herverzekerde verzekeringsverplichtingen. Op herverzekeraars te verhalen bedragen worden geschat op een wijze die in overeenstemming is met de gehanteerde methode voor schadereserves of afgewikkelde claims in verband met de oorspronkelijke polissen en met het desbetreffende herverzekeringscontract. Als een actief uit hoofde van herverzekering een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan, wordt de boekwaarde door Delta Lloyd Groep dienovereenkomstig verlaagd, waarbij de waardevermindering ten laste van de winsten verliesrekening wordt gebracht. Een actief uit hoofde van herverzekering heeft een bijzondere waardevermindering ondergaan als er objectieve aanwijzingen zijn dat Delta Lloyd Groep, als gevolg van een gebeurtenis na de eerste opname van dit actief, mogelijk niet alle volgens het contract aan haar verschuldigde bedragen zal ontvangen en de gebeurtenis een op betrouwbare wijze meetbare invloed heeft op de omvang van de bedragen die aan Delta Lloyd Groep verschuldigd zijn. Delta Lloyd Groep herverzekert haar contracten alleen bij herverzekeringsmaatschappijen die een rating hebben en die zijn goedgekeurd door de kredietafdeling van de Aviva Groep. Voor langlopende contracten, zoals de herverzekering van levens-, arbeidsongeschiktheids- en aansprakelijkheidsverzekeringscontracten, is minimaal een AA rating vereist. Voor kortlopende herverzekeringen kan een lagere rating geaccepteerd zijn. Herverzekeringskosten betreffen de provisies die aan herverzekeraars worden betaald.

(O) Immateriële vaste activa Goodwill Goodwill betreft het positieve verschil tussen de kostprijs van een overgenomen activiteit en de reële waarde van het aandeel van Delta Lloyd Groep in de activa en verplichtingen van de overgenomen dochteronderneming, deelneming of joint venture op de overnamedatum. Goodwill naar aanleiding van overnames vóór 12 november 2001 (de vervroegde invoeringsdatum van IFRS 3) wordt gewaardeerd op de boekwaarde (oorspronkelijke verkrijgingsprijs verminderd met afschrijving) op die datum, verminderd met bijzondere waardeverminderingen die daarna zijn opgetreden. Voor nadere informatie over het effect van de overgang naar IFRS wordt verwezen naar onderdeel 1 van de toelichting. Goodwill die is ontstaan bij de verwerving van een aantal overnames vóór 1 januari 1999, werd ten laste van het eigen vermogen gebracht en is niet teruggenomen. Goodwill naar aanleiding van de beleggingen van Delta Lloyd Groep in deelnemingen sinds deze datum wordt opgenomen in de boekwaarde van deze investeringen. Voor iedere kasstroomgenererende eenheid wordt de boekwaarde van de goodwill jaarlijks beoordeeld, of vaker wanneer omstandigheden of gebeurtenissen erop wijzen dat er onzekerheid kan bestaan over de boekwaarde. Indien de boekwaarde van de goodwill de realiseerbare waarde overtreft, wordt de goodwill op grond van bijzondere waardevermindering afgeschreven. Voor nadere informatie over de toewijzing van goodwill en de toetsing op bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar onderdeel 11 van de toelichting.

Acquired value of in-force business (AVIF)

De contante waarde van de toekomstige winsten van een portefeuille van levensverzekerings- en beleggingscontracten met (on)voorwaardelijke winstdeling die direct of via de acquisitie van een dochteronderneming is verkregen, wordt opgenomen als een immaterieel vast actief. In alle gevallen wordt de AVIF op systematische wijze afgeschreven op basis van de looptijd van de desbetreffende contracten in de portefeuille. Het afschrijvingspercentage is gebaseerd op het winstprofiel van de AVIF-portefeuille en het verwachte waardeverloop. De waarde van de AVIF-levensverzekeringsportefeuille wordt jaarlijks getoetst op bijzondere waardevermindering. Eventuele waardeverminderingen worden ten laste van de winsten verliesrekening gebracht. De waardering van de AVIF-portefeuille is gebaseerd op de ontwikkeling van de onderliggende verzekeringsverplichtingen.

Overige immateriële vaste activa

De overige immateriële vaste activa omvatten o.a. software en de kosten van klantenrelaties en distributiekanalen gewaardeerd als onderdeel van de acquisitie. Zowel aangekochte software als intern ontwikkelde software vallen hieronder.

57/138

13/3/06


De laatstgenoemde categorie komt echter alleen voor opname in aanmerking als is voldaan aan de voorwaarden beschreven in IAS 38 Immateriële activa. De overige immateriële vaste activa worden lineair afgeschreven op basis van de gebruiksduur, met een maximum van drie jaar. De afschrijvingslast voor de periode is in de winsten verliesrekening opgenomen onder Overige operationele lasten. Klantenrelaties en toegang tot distributiekanalen worden, indien verworven in het kader van een fusie of overname, geactiveerd als voldaan is aan de definitie van een immaterieel vast actief en de reële waarde op een betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Voor wat betreft de acquisitie van ABN AMRO Verzekeringen in Nederland en Bank Nagelmackers in België worden klantenrelaties geactiveerd en afgeschreven in respectievelijk drie en vijf jaar. Bij de acquisitie van ABN AMRO Verzekeringen werd de toegang tot het distributiekanaal van ABN AMRO Bank als een afzonderlijk immaterieel vast actief opgenomen, dat in 30 jaar – de looptijd van de overeenkomst met ABN AMRO Bank – wordt afgeschreven.

(P) Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Vastgoed voor eigen gebruik wordt gewaardeerd op historische kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen. De historische kostprijs is inclusief geactiveerde financieringslasten. Bij verkoop van vastgoed voor eigen gebruik wordt het verschil tussen de boekwaarde en de opbrengstwaarde opgenomen in de winsten verliesrekening over de betreffende periode. Alle overige op de balans als onroerende zaken en bedrijfsmiddelen opgevoerde activa worden gewaardeerd op historische kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen. Vastgoedbeleggingen in ontwikkeling worden tot de voltooiing opgenomen onder onroerende zaken en bedrijfsmiddelen, en worden gewaardeerd op historische kostprijs verminderd met eventuele bijzondere waardeverminderingen. De overige activa worden lineair afgeschreven op basis van economische levensduur, waarbij rekening wordt gehouden met de restwaarde. De verwachte economische levensduur bedraagt: Terreinen Vastgoed (eigen gebruik) Vastgoed in ontwikkeling Motorvoertuigen Computerapparatuur Inventaris

Geen afschrijving 40 jaar Geen afschrijving 4 jaar 4 jaar 5 jaar

Indien een actief uit verschillende ‘componenten’ bestaat met een verschillende economische levensduur en/of een verschillende restwaarde, wordt het actief opgesplitst in deze componenten, die dan afzonderlijk worden afgeschreven. Indien de boekwaarde van een actief de geschatte realiseerbare waarde overtreft, wordt deze onmiddellijk afgeboekt tot de realiseerbare waarde. Boekresultaten op de verkoop van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen worden bepaald op basis van de boekwaarde en in de winsten verliesrekening verwerkt. De financieringslasten op alle activa behalve vastgoed worden als last opgenomen op het moment dat zij zich voordoen. Reparatie- en onderhoudskosten worden ten laste van de winsten verliesrekening gebracht in de periode waarin deze kosten worden gemaakt. De kosten van belangrijke renovaties worden geactiveerd wanneer het waarschijnlijk is dat er door Delta Lloyd Groep additionele – ten opzichte van de meest recente taxatie – toekomstige voordelen zullen worden behaald uit het bestaande actief en door de renovatie een aanwijsbaar deel van het actief wordt vervangen. Belangrijke renovaties worden afgeschreven op basis van de resterende gebruiksduur van het desbetreffende actief.

(Q) Vastgoedbeleggingen Vastgoedbeleggingen worden aangehouden om op lange termijn huurrendement te realiseren en zijn niet in gebruik bij Delta Lloyd Groep. Voltooide vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd op de reële waarde, die wordt ondersteund door marktgegevens, zoals bepaald door gekwalificeerde externe taxateurs. Reële-waardeveranderingen worden opgenomen in de winsten verliesrekening, als onderdeel van de opbrengst uit beleggingen.

(R) Bijzondere waardeverminderingen van niet-financiële activa Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen en andere niet-financiële activa worden getoetst op bijzondere waardevermindering wanneer gebeurtenissen of veranderingen in omstandigheden erop duiden dat de boekwaarde mogelijk niet realiseerbaar is. Er wordt een bijzondere waardevermindering opgenomen voor het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de realiseerbare waarde, die gelijk is aan de opbrengstwaarde, of de bedrijfswaarde indien deze hoger is. De beoordeling of een bijzondere waardevermindering is opgetreden, geschiedt op het niveau van de kleinst identificeerbare kasstroom genererende eenheid.

(S) Verwijdering van balans en saldering van financiële activa en financiële verplichtingen Een financieel actief (of, in voorkomende gevallen, een deel van een financieel actief of een deel van een groep van soortgelijke financiële activa) wordt niet langer in de balans opgenomen als: de rechten op ontvangst van kasstromen uit het actief zijn vervallen; de onderneming het recht op ontvangst van kasstromen uit het actief behoudt, maar de verplichting is aangegaan om

deze volledig en zonder belangrijke vertraging aan een derde te betalen uit hoofde van een zogenoemde ‘pass through’overeenkomst; of de onderneming de rechten op ontvangst van kasstromen uit het actief heeft overgedragen en (a) nagenoeg alle risico en voordelen van het actief heeft overgedragen; of (b) alle risico’s en voordelen van het actief noch heeft overgedragen noch behouden, maar de beschikkingsmacht over het actief heeft overgedragen.

Een financiële verplichting wordt van de balans verwijderd wanneer de in het contract vastgelegde verbintenis wordt nagekomen, wordt ontbonden, dan wel afloopt. Financiële activa en verplichtingen worden gesaldeerd gepresenteerd in de balans wanneer er een juridisch afdwingbaar recht bestaat om de opgenomen bedragen te verrekenen en het voornemen bestaat om gesaldeerd af te wikkelen, of het actief en de verplichting gelijktijdig af te wikkelen.

(T) Financiële beleggingen Delta Lloyd Groep rubriceert haar beleggingen als ofwel financiële activa tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening, voor verkoop beschikbare financiële activa of leningen en vorderingen (zie grondslag V). De rubricering is afhankelijk van het doel waarvoor de beleggingen werden verkregen en wordt door de directie bepaald bij eerste opname in de balans. Over het algemeen wordt de categorie ‘financiële activa tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening’ gebruikt, in lijn met de strategie van Delta Lloyd Groep om

58/138

13/3/06


beleggingen op basis van reële waarde te beheren. In bepaalde omstandigheden wordt de categorie ‘financiële activa tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening’ gebruikt ter voorkoming van een verslaggevingsmismatch. Een dergelijke verslaggevingsmismatch bestaat voor levensverzekeringscontracten waarvan de verplichtingen worden berekend op basis van marktrente (met name in het levenbedrijf in Nederland). Derivaten worden in de regel gerubriceerd als ‘financiële activa tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening’. De categorie ‘financiële activa tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening’ kent twee subcategorieën: beleggingen die voldoen aan de definitie van beleggingen aangehouden voor handelsdoeleinden en beleggingen die Delta Lloyd Groep verkiest aan te duiden als gewaardeerd tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening (hierna ‘niet aangehouden voor handelsdoeleinden’ genoemd). Een aantal beleggingen aangehouden door de entiteiten in de Bankendivisie wordt ingedeeld in de categorie ‘aangehouden voor handelsdoeleinden’, evenals derivaten. Alle overige effecten in de categorie ‘tegen reële waarde met waardeveranderingen in de winsten verliesrekening’, met inbegrip van effecten aangehouden voor rekening en risico van polishouders, worden gerubriceerd als ‘niet aangehouden voor handelsdoeleinden’. Aankopen en verkopen van beleggingen worden opgenomen per de transactiedatum, dat wil zeggen de datum waarop Delta Lloyd Groep zich verplicht tot aankoop of verkoop van de activa, tegen reële waarde verminderd met de transactiekosten. De eerste opname van obligaties geschiedt tegen reële waarde, die overeenkomt met de geamortiseerde kostprijs, waarbij de amortisatie van agio of disagio respectievelijk ten laste en ten gunste van de winsten verliesrekening wordt gebracht. Beleggingen gerubriceerd als ‘aangehouden voor handelsdoeleinden’, ‘niet aangehouden voor handelsdoeleinden’ en ‘beschikbaar voor verkoop’ worden na eerste opname gewaardeerd op hun reële waarde. Reëlewaardeveranderingen van beleggingen aangehouden voor handelsdoeleinden en beleggingen die niet worden aangehouden voor handelsdoeleinden worden in de winsten verliesrekening opgenomen in de periode waarin deze optreden. Behoudens bijzondere waardeverminderingen en relevante valutakoersverschillen, worden reële-waardeveranderingen van effecten die worden gerubriceerd als beschikbaar voor verkoop verwerkt in het eigen vermogen, in een separate herwaarderingsreserve beleggingen. De reële waarde van beleggingen wordt gebaseerd op genoteerde biedkoersen of ontleend aan kasstroommodellen. De reële waarde van niet-genoteerde aandelen wordt geschat met behulp van toepasselijke price/earnings- of price/cashflow ratio’s, die zijn aangepast voor de specifieke omstandigheden van de uitgevende instelling. Aandelen waarvan de reële waarde niet betrouwbaar kan worden bepaald, worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met bijzondere waardeverminderingen. Wanneer effecten gerubriceerd als beschikbaar voor verkoop worden verkocht of een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan, worden de cumulatieve reële-waardeveranderingen overgeboekt van de reserve herwaardering beleggingen naar de winsten verliesrekening.

Bijzondere waardevermindering Delta Lloyd Groep beoordeelt periodiek de boekwaarde van de beleggingen. Indien de boekwaarde van de belegging de realiseerbare waarde gedurende een langere periode overtreft, wordt de boekwaarde verlaagd ten laste van de winsten verliesrekening in de periode waarin de waardevermindering is opgetreden. Voor de bepaling van de omvang van bijzondere waardeverminderingen worden de onderstaande grondslagen toegepast: (a) Financiële activa opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs Een financieel actief of een groep van financiële activa wordt geacht een bijzondere waardevermindering te hebben ondergaan, en er is een bijzondere waardevermindering opgetreden, als er objectieve aanwijzingen zijn dat de waarde is verminderd als gevolg van gebeurtenissen die zich na de eerste opname in de balans hebben voorgedaan (een 'tot verlies leidende gebeurtenis’) en als deze gebeurtenis invloed heeft op de geschatte toekomstige kasstromen. Onder objectieve aanwijzingen dat een financieel actief of een groep van financiële activa een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan, worden mede verstaan waarneembare feiten die onder de aandacht van Delta Lloyd Groep komen met betrekking tot de volgende tot verlies leidende gebeurtenissen:

aanzienlijke financiële problemen van de uitgevende instelling of de schuldenaar; contractbreuk, zoals wanbetaling of het niet nakomen van rente- of aflossingsverplichtingen; faillissement van de kredietgever of een financiële reorganisatie; het wegvallen van een actieve markt voor dat specifieke actief vanwege financiële problemen; waarneembare gegevens die erop wijzen dat er sprake is van een meetbare afname van de geschatte toekomstige kasstroom uit een groep van financiële activa sinds de eerste opname van deze activa in de balans, hoewel de afname nog niet is waar te nemen bij de afzonderlijke financiële activa in de groep, waaronder: - nadelige veranderingen in de betalingsstatus van kredietnemers in de Groep; - nationale of economische omstandigheden die samenhangen met wanbetaling op activa in de Groep.

Delta Lloyd Groep beoordeelt eerst of er objectieve aanwijzingen zijn voor bijzondere waardevermindering van financiële activa die ieder afzonderlijk significant zijn. Als Delta Lloyd Groep vaststelt dat er geen objectieve aanwijzingen zijn voor bijzondere waardevermindering van een individueel beoordeeld financieel actief, ongeacht of dit actief al dan niet significant is, wordt dit actief toegevoegd aan een groep financiële activa met vergelijkbare kenmerken qua kredietrisico, waarna deze groep collectief wordt beoordeeld op bijzondere waardevermindering. Activa die afzonderlijk op bijzondere waardevermindering worden beoordeeld en waarvoor een bijzondere waardevermindering wordt opgenomen, worden niet betrokken bij een collectieve beoordeling op bijzondere waardevermindering. Indien er objectieve aanwijzingen zijn dat zich een bijzondere waardevermindering heeft voorgedaan met betrekking tot kredieten en vorderingen die tegen geamortiseerde kostprijs zijn opgenomen, wordt het bedrag van de waardevermindering bepaald op het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de contante waarde van de toekomstige geschatte kasstromen, gedisconteerd tegen de oorspronkelijk effectieve rentevoet van het financieel actief. Toekomstige kredietverliezen die zijn geleden, worden niet in aanmerking genomen. De boekwaarde van het actief wordt via de voorzieningen verlaagd en het verlies wordt ten laste van de winsten verliesrekening gebracht. Voor een variabelrentend financieel actief wordt de actuele, in het contract vastgestelde effectieve rentevoet gebruikt als disconteringsvoet voor het bepalen van de bijzondere waardevermindering. Delta Lloyd Groep kan op praktische gronden de reële waarde als maatstaf voor bijzondere waardevermindering hanteren om de omvang van de bijzondere waardevermindering te bepalen. Indien in een latere periode het bedrag van de bijzondere waardevermindering afneemt en de afname in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die zich na opname van de bijzondere waardevermindering in de balans heeft voorgedaan, wordt de voorheen opgenomen bijzondere waardevermindering teruggenomen door aanpassing van de gevormde voorziening met tegenboeking op de winsten verliesrekening (b) Financiële activa opgenomen tegen reële waarde Delta Lloyd Groep beoordeelt per elke balansdatum of er objectieve aanwijzingen zijn voor bijzondere waardevermindering van een voor verkoop beschikbaar financieel actief. In het geval van eigen-vermogeninstrumenten die gerubriceerd zijn als ‘voor verkoop beschikbaar’, is daarvan sprake als de reële waarde significant of duurzaam is gedaald tot onder de kostprijs. In dat geval wordt het cumulatieve verlies, dat gelijk is aan het verschil tussen de verkrijgingsprijs en de actuele reële waarde (verminderd met eerder opgenomen bijzondere waardeverminderingen), overgeboekt van het eigen vermogen naar

59/138

13/3/06


de winsten verliesrekening. Bijzondere waardeverminderingen op eigen-vermogeninstrumenten kunnen later niet meer worden teruggenomen. Indien in een latere periode de reële waarde van voor verkoop beschikbare schuldbewijzen toeneemt en de toename objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die zich na opname van de bijzondere waardevermindering in de balans heeft voorgedaan, wordt de bijzondere waardevermindering teruggenomen via de winsten verliesrekening Tegen reële waarde opgenomen financiële activa waarvoor reële-waardeveranderingen zijn verwerkt in de winsten verliesrekening, worden niet onderworpen aan een toets op bijzondere waardevermindering. In de reële waarde van deze activa komen mogelijke bijzondere waardeverminderingen reeds tot uitdrukking.

(U) Financiële derivaten Onder afgeleide financiële instrumenten (financiële derivaten) vallen valutacontracten, rentefutures, valuta- en renteswaps, valuta- en renteopties (zowel geschreven als gekocht), swaptions en andere financiële instrumenten die hun waarde in hoofdzaak ontlenen aan de onderliggende rentepercentages, wisselkoersen, commodity-waarden of eigenvermogeninstrumenten. De eerste opname van derivaten op de balans geschiedt tegen de reële waarde, die doorgaans gelijk is aan de verkrijgingsprijs. Zij worden daarna geherwaardeerd naar reële waarde, waarbij waardeveranderingen in de winsten verliesrekening worden verantwoord. Reële waarden worden ontleend aan genoteerde marktprijzen of, indien deze niet beschikbaar zijn, met behulp van waarderingstechnieken zoals contante-waardemethoden of optiewaarderingsmodellen. Derivaten worden opgenomen als activa in geval van een positieve reële waarde en als verplichtingen in geval van een negatieve reële waarde. De voor derivaten betaalde premies worden als een actief op de balans opgenomen vanaf de datum van aankoop en weerspiegelen de reële waarde op die datum. Derivatencontracten kunnen zowel ter beurze als niet ter beurze (over-the-counter of OTC) worden verhandeld. Ter beurze verhandelde derivaten zijn gestandaardiseerd en omvatten bepaalde futures- en optiecontracten. OTC-derivaten komen op individuele basis tot stand door onderhandelingen tussen de contractpartijen en omvatten forwards, swaps, caps en floors. Derivaten zijn onderhevig aan verschillende risico’s, waaronder markt-, liquiditeits- en kredietrisico. Deze risico’s zijn vergelijkbaar met die van de onderliggende financiële instrumenten. De gecontracteerde bedragen van financiële derivaten worden niet als activa of verplichtingen op de balans opgenomen, omdat zij niet de potentiële winsten of verliezen van dergelijke transacties weergeven. De gecontracteerde bedragen zijn vermeld in onderdeel 37 van de toelichting.

Renteswaps, valutaswaps en swaptions

Renteswaps zijn contractuele overeenkomsten tussen twee partijen om op bepaalde momenten rentebetalingen in dezelfde valuta te ruilen. Deze betalingen worden berekend over de gecontracteerde hoofdsom op basis van verschillende rentetypische looptijden. In de meeste gevallen betreffen renteswaps de ruil van vaste rente tegen variabele rente, waarbij alleen het verschil wordt verrekend. Valutaswaps zijn, in hun eenvoudigste vorm, contractuele overeenkomsten om periodiek of op de einddatum hoofdsommen in twee verschillende valuta’s te ruilen. Winsten of verliezen uit zowel renteals valutaswapcontracten zullen gedurende de looptijd toe- dan wel afnemen afhankelijk van de vervaldatum, rentepercentages, wisselkoersen en de betalingsmomenten. Swaptions zijn contractuele overeenkomsten tussen twee partijen om op bepaalde momenten betalingen in dezelfde valuta te ruilen. Deze betalingen worden berekend over de gecontracteerde hoofdsom op basis van verschillende rentetypische looptijden. De swap zal alleen op verzoek van de ontvangende partij worden uitgevoerd door uitoefening van een optiecontract binnen een gestelde termijn.

Rentefutures, rentetermijncontracten en renteopties Rentefutures zijn ter beurze verhandelde instrumenten die een verplichting vertegenwoordigen om op een bepaald tijdstip in de toekomst tegen een vastgestelde prijs een bepaald effect of geldmarktinstrument te kopen of te verkopen. Rentetermijncontracten zijn OTC-contracten waarbij twee partijen een rentepercentage en andere voorwaarden overeenkomen die, tezamen met de gecontracteerde hoofdsom, het nettobedrag bepalen dat de ene partij aan de andere zal voldoen, afhankelijk van de op een bepaald tijdstip in de toekomst geldende rente. Renteopties (voornamelijk caps en floors) zijn instrumenten die bescherming bieden tegen renteschommelingen. De verkoper van een renteoptie verplicht zich om de koper tegen betaling van een premie het renteverschil tussen de huidige en de overeengekomen rente over de gecontracteerde hoofdsom te betalen. Winsten of verliezen uit alle rentecontracten zullen gedurende de looptijd toenemen dan wel afnemen afhankelijk van de rentebewegingen.

Valutacontracten

In valutacontracten, waartoe contante valutacontracten, valutatermijncontracten en valutafutures behoren, wordt overeengekomen om op de afwikkelingsdatum tegen een vastgestelde koers de ene valuta om te wisselen in de andere valuta. Valutaopties zijn vergelijkbaar met renteopties, met dit verschil dat ze gebaseerd zijn op valuta’s in plaats van rentepercentages. Winsten of verliezen uit deze contracten zullen gedurende de looptijd toenemen dan wel afnemen afhankelijk van de wisselkoersen rentebewegingen.

(V) Kredieten Kredieten met vaste looptijd, inclusief kredieten aan polishouders, uitgegeven leningen, hypothecaire leningen, gesecuritiseerde hypothecaire leningen en kredieten, worden verwerkt op het moment dat het krediet ter beschikking van de kredietnemer wordt gesteld. De meeste van die kredieten, met uitzondering van bepaalde hypothecaire leningen zoals hierna beschreven, worden opgenomen tegen de pro resto hoofdsom en gecorrigeerd voor amortisatie van (dis)agio, nietrestitueerbare kredietprovisies en gerelateerde directe kosten. Deze bedragen worden als overlopende post opgenomen en geamortiseerd over de looptijd van het krediet in de vorm van een aanpassing van het rendement op het krediet, waarbij gebruik wordt gemaakt van de effectieve-rentemethode. Kredieten met een onbepaalde looptijd worden opgenomen tegen de pro resto hoofdsom of kostprijs. Oninbare kredieten worden afgeboekt als bijzondere waardevermindering. Na afboeking ontvangen bedragen worden ten gunste van de winsten verliesrekening gebracht. De hypothecaire leningen die zijn verstrekt door Amstelhuys, zijn opgenomen tegen reële waarde. Deze kredieten worden aan het eind van elke periode op basis van de actuele 3-maands EURIBOR tarieven geherwaardeerd naar reële waarde, waarbij waardeveranderingen in de winsten verliesrekening worden verantwoord.

(W) Overlopende acquisitiekosten Kosten die direct zijn toe te rekenen aan de productie van nieuwe verzekeringscontracten en beleggingscontracten met winstdeling worden geactiveerd in die zin dat ze worden beschouwd als realiseerbaar uit toekomstige marges op de inkomsten uit deze contracten. Eveneens geactiveerd worden de marginale acquisitiekosten en verkoopkosten die direct zijn toe te rekenen aan beleggingsbeheerdiensten uit hoofde van beleggingscontracten en vermogensbeheercontracten zonder winstdeling. Overlopende acquisitiekosten voor levensverzekeringscontracten worden systematisch afgeschreven over maximaal de periode waarin ze naar verwachting uit voornoemde marges gerealiseerd worden. Voor beleggingscontracten en fondsbeheercontracten zonder winstdeling worden de overlopende acquisitiekosten afgeschreven over de periode waarin de dienst wordt verleend. Overlopende acquisitiekosten voor schade- en zorgverzekeringen worden afgeschreven over de periode waarin de betreffende inkomsten worden gerealiseerd. Het aandeel van herverzekeraars in overlopende acquisitiekosten wordt afgeschreven in overeenstemming met het onderliggende actief.

60/138

13/3/06


Overlopende acquisitiekosten worden aan het eind van elke verslaggevingsperiode beoordeeld per segment en worden afgeboekt indien ze niet langer als realiseerbaar worden beschouwd.

(X) Liquide middelen De post liquide middelen omvat kasmiddelen, direct opeisbare tegoeden bij banken, schatkistpromessen en andere kortlopende, zeer liquide beleggingen met een resterende looptijd van minder dan 90 dagen vanaf de verkrijgingsdatum. Voor het kasstroomoverzicht worden tot de liquide middelen eveneens gerekend debetsaldi op bankrekeningen die in de balans zijn opgenomen onder overige schulden.

(Y) Leningen o/g De eerste opname van leningen o/g geschiedt tegen emissieopbrengst onder aftrek van gemaakte transactiekosten. Na eerste opname worden leningen o/g gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Een eventueel verschil tussen nettoopbrengst en aflossingswaarde wordt opgenomen in de winsten verliesrekening gedurende de resterende looptijd, waarbij gebruik wordt gemaakt van de effectieve-rentemethode. Een uitzondering hierop vormen de obligaties die in de Arena en DARTS maatschappijen zijn uitgegeven en met betrekking tot door Amstelhuys uitgegeven hypotheken (zie onderdeel 18 van de toelichting). Om een accounting mismatch te vermijden, worden de betreffende obligaties opgenomen tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening, overeenkomstig de aanvulling op IAS 39 (de fair value optie) in juni 2005. De reële waarde van deze leningen o.g. wordt berekend aan de hand van de op herwaarderingsdatum geldende 3-maands EURIBOR tarieven.

(Z) Aandelenkapitaal en ingekochte eigen aandelen Emissiekosten Externe kosten die direct zijn toe te rekenen aan en voortvloeien uit de uitgifte van nieuwe aandelen, behoudens emissies in het kader van een fusie of overname, worden onder aftrek van belastingen in mindering gebracht op het eigen vermogen. Emissiekosten die direct in het kader van een fusie of overname zijn gemaakt, worden opgenomen in de verkrijgingsprijs.

Dividend

Dividend op gewone aandelen wordt opgenomen in het eigen vermogen in de periode waarin het wordt vastgesteld en, voor wat betreft het slotdividend, door de aandeelhouders wordt goedgekeurd. Dividend op preferente aandelen wordt opgenomen in de periode waarin het wordt vastgesteld en naar behoren wordt goedgekeurd.

Eigen-vermogeninstrumenten

Een financieel instrument wordt uitsluitend aangemerkt als eigen vermogen indien aan beide onderstaande voorwaarden (a) en (b) is voldaan: (a) Het instrument bevat geen contractuele verplichting tot: i. ii.

de levering van liquide middelen of een ander financieel actief aan een andere entiteit; of de uitruil van financiële activa of financiële verplichtingen met een andere entiteit onder mogelijk ongunstige voorwaarden voor de uitgevende instelling.

(b) Indien de afwikkeling van het instrument zal of mag plaatsvinden in de vorm van eigen-vermogeninstrumenten van de uitgevende instelling, dan mag het instrument: i. ii.

indien geen derivaat, geen contractuele verplichting bevatten voor de uitgevende instelling om een variabel aantal eigen aandelen te leveren; indien wel een derivaat, uitsluitend afgewikkeld worden doordat de uitgevende instelling een vastgesteld geldbedrag of een ander financieel actief uitruilt tegen een vastgesteld aantal eigen-vermogeninstrumenten.

5.1.4 Overige grondslagen (AA) Leaseovereenkomsten Leaseovereenkomsten waarbij de risico’s en voordelen met betrekking tot het eigendomsrecht voor een aanzienlijk deel door de lessor worden behouden, worden gerubriceerd als operationele lease. Leasebetalingen die in de hoedanigheid van lessee worden verricht inzake operationele leases, worden ten laste van het resultaat gebracht gedurende de leaseperiode, onder aftrek van eventueel van de lessor ontvangen premies. Delta Lloyd Groep is noch als lessor noch als lessee significante financiële-leaseovereenkomsten aangegaan.

(AB) Voorzieningen en voorwaardelijke verplichtingen Delta Lloyd Groep treft voorzieningen wanneer ze een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft als gevolg van gebeurtenissen uit het verleden, het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen die baten vertegenwoordigen nodig is en een betrouwbare schatting van het bedrag van de verplichting kan worden gemaakt. Indien Delta Lloyd Groep verwacht dat het bedrag van een getroffen voorziening kan worden verhaald, bijvoorbeeld uit hoofde van een verzekeringscontract, zal deze verhaalsmogelijkheid worden opgenomen als een afzonderlijke vordering, zij het uitsluitend als de kans groter dan vijftig procent wordt ingeschat dat het bedrag kan worden verhaald. Delta Lloyd Groep treft een voorziening voor verlieslatende contracten wanneer de verwachte baten uit een contract geringer zijn dan de onvermijdelijke kosten om aan de verplichtingen onder het contract te voldoen. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de uitgaven die nodig zijn om de bestaande verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. Voorwaardelijke verplichtingen worden in de toelichting opgenomen tenzij de kans op een uitstroom van middelen die economische baten vertegenwoordigen klein wordt geacht.

(AC) Personeelsbeloningen De aanspraken van medewerkers op jaarlijks verlof worden opgenomen in de periode waarin deze rechten ontstaan. Een voorziening wordt getroffen voor de geschatte verplichtingen ten aanzien van jaarlijks verlof en jubileumgratificaties uit hoofde van door medewerkers tot de balansdatum verleende diensten.

61/138

13/3/06


Pensioenverplichtingen

Delta Lloyd Groep heeft in alle landen waar zij gevestigd is een aantal toegezegd-pensioenregelingen en toegezegdebijdrageregelingen. Deze regelingen zijn in het algemeen bij afgescheiden pensioenfondsen ondergebracht. De vereiste kapitaaldekking van de pensioenregelingen vindt doorgaans plaats door middel van premieafdracht door medewerkers en de betreffende groepsmaatschappijen, waarbij rekening wordt gehouden met de aanbevelingen van actuarissen. De pensioenlasten van toegezegd-pensioenregelingen worden berekend volgens de ‘projected unit credit’ methode. Dit houdt in dat de kosten van pensioenvoorzieningen ten laste van de winsten verliesrekening worden gebracht gedurende de actieve dienstjaren van medewerkers, overeenkomstig actuariële berekeningen. De pensioenverplichtingen worden berekend tegen de contante waarde van de geraamde toekomstige uitstroom van liquide middelen. De hierbij gehanteerde disconteringsvoet is gebaseerd op het marktrendement van hoogwaardige bedrijfsobligaties. Het daaruit resulterende surplus of tekort aan kapitaaldekking voor de pensioenregeling wordt opgenomen als een vordering of verplichting in de geconsolideerde balans. Delta Lloyd Groep heeft gekozen voor toepassing van de corridor-benadering volgens IAS 19 (Personeelsbeloningen), zodat alle actuariële winsten en verliezen die binnen de grenzen van de corridor vallen, niet in het resultaat worden opgenomen. Actuariële winsten en verliezen die buiten de grenzen van de corridor vallen, worden opgenomen in de winsten verliesrekening gedurende de resterende actieve dienstjaren van de deelnemers aan de pensioenregeling. Voor toegezegde-bijdrageregelingen stort Delta Lloyd Groep premies in publiek of particulier beheerde pensioenregelingen. Zodra de premies zijn voldaan, heeft Delta Lloyd Groep als werkgever geen verdere betalingsverplichtingen. De door Delta Lloyd Groep betaalde premies worden onder personeelskosten ten laste van de winsten verliesrekening gebracht in het jaar waarop zij betrekking hebben. In Nederland heeft het Delta Lloyd pensioenfonds zijn pensioenverplichtingen herverzekerd bij Delta Lloyd Levensverzekering, een groepsmaatschappij. Als gevolg daarvan kunnen de betreffende beleggingen niet als fondsbeleggingen worden aangemerkt. Om te voorkomen dat de activa en passiva voor een te hoge waarde worden opgenomen, worden de fondsbeleggingen of rechten op vergoeding waaruit de verplichtingen moeten worden voldaan, gesaldeerd met de verzekeringsverplichtingen die bij Delta Lloyd Leven zijn ondergebracht. Voor nadere informatie wordt verwezen naar onderdeel 30 van de toelichting.

Overige verplichtingen na pensionering

Een aantal groepsmaatschappijen biedt gepensioneerden bepaalde rechten na pensionering. De aanspraak op dergelijke rechten is doorgaans erop gebaseerd dat de medewerker tot de pensioengerechtigde leeftijd in dienst blijft en dat een minimumaantal dienstjaren wordt bereikt. De belangrijkste regeling na pensionering, naast de pensioenregeling, betreft de ziektekostenregeling voor gepensioneerden van de Nederlandse entiteiten. De kosten hiervan worden verantwoord als onderdeel van de kosten voor de toegezegd-pensioenregeling. In andere landen worden voorzieningen voor soortgelijke regelingen berekend in overeenstemming met lokale voorschriften, terwijl mutaties ten laste van de winsten verliesrekening worden gebracht onder personeelskosten.

Beloning in aandelen

Alle regelingen binnen Delta Lloyd Groep voor beloning in aandelen worden geadministreerd door moedermaatschappij Aviva plc en zijn gebaseerd op aandelen Aviva plc. Alle kosten in verband met deze regelingen worden door Aviva gedragen.

(AD) Winstbelastingen Over het boekjaar verschuldigde of terug te vorderen belastingen zijn gebaseerd op de belastbare winst over het boekjaar, na eventuele correcties voor voorgaande jaren. Belasting wordt berekend over het resultaat voor belastingen en bedragen die ten laste of ten gunste van de reserves zijn gebracht. Latente belastingverplichtingen en latente belastingvorderingen opgenomen ten aanzien van alle materiële tijdelijke verschillen tussen de fiscale waarde van activa en passiva en de boekwaarde daarvan in de geconsolideerde jaarrekening. De belangrijkste tijdelijke verschillen vloeien voort uit de afschrijving op onroerende zaken en bedrijfsmiddelen, de herwaardering van bepaalde financiële activa en verplichtingen waaronder verplichtingen uit hoofde van derivatencontracten en verzekeringscontracten, voorzieningen voor pensioenen en overige rechten na pensionering en voorwaarts verrekenbare verliezen. Bij het berekenen van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen wordt gebruik gemaakt van de belastingtarieven die zijn vastgesteld op balansdatum, dan wel waartoe in principe reeds op balansdatum is besloten. Latente belastingvorderingen worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn waartegen de tijdelijke verschillen kunnen worden afgezet. Voor tijdelijke verschillen die voortvloeien uit de eerste opname van goodwill, uit fiscaal niet aftrekbare goodwill of uit de eerste opname van activa of verplichtingen uit een transactie die geen fusie of overname betreft en die noch het commerciële noch het fiscale resultaat op het moment van de transactie beïnvloedt, worden geen latente belastingvorderingen en -verplichtingen opgenomen. Latente belastingen met betrekking tot de herwaardering naar reële waarde van voor verkoop beschikbare beleggingen en overige bedragen die direct in het eigen vermogen worden verantwoord, worden in de balans opgenomen als een latente belastingvordering of -verplichting.

(AE) Beëindigde activiteiten of activa aangehouden voor verkoop De richtlijnen van IFRS 5, Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten, zijn met ingang van 1 januari 2005 prospectief toegepast. Activa die onderdeel uitmaken van activiteiten die worden beëindigd en activa die worden aangehouden voor verkoop, worden opgenomen tegen de boekwaarde of, indien lager, de reële waarde, onder aftrek van de geraamde verkoopkosten.

62/138

13/3/06


63/138

5.1.5 Geconsolideerde winsten verliesrekening Geconsolideerde winsten verliesrekening In miljoenen euro

2005

2004

Inkomsten (6 ) Bruto geboekte premies (F, 6) Totaal uitgaande herverzekeringen Geboekte premies eigen rekening

5.716,9 -191,3 5.525,6

5.404,7 -179,2 5.225,5

Mutatie in voorziening niet-verdiende premies Netto verdiende premies (F )

9,3 5.535,0

-20,9 5.204,6

Provisiebaten en ontvangen vergoedingen (G, H, 6) Bruto beleggingsopbrengsten Aandeel in winst / verlies na belastingen van deelnemingen (C ) Opbrengst uit beleggingen (I, 6)

306,2 3.218,3 -3,5 3.214,8

278,0 2.409,3 -2,0 2.407,3

Resultaat op verkoop van dochterondernemingen (3 ) Overige operationele baten Totaal opbrengst uit beleggingen en overige activiteiten

14,5 95,9 3.631,4

86,0 2.771,2

Totaal inkomsten

9.166,4

7.975,9

3.388,7 3.506,0

3.515,2 2.248,8

45,2 9,3 8,8 464,1 208,5 286,6 680,8

85,2 -10,5 17,7 456,3 220,2 245,6 758,9

8.598,1

7.537,3

568,3

438,6

Uitgaven (7 ) Netto uitbetaalde claims en uitkeringen (7 ) Mutatie in verzekeringsverplichtingen (inclusief verplichtingen uit hoofde van contracten met winstdeling) Winstdelingen en kortingen Mutatie in overige voorzieningen Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten Provisielasten en betaalde vergoedingen Acquisitiekosten (7 ) Financieringslasten (7 ) Overige operationele lasten Totaal kosten Resultaat voor belastingen Belastingen (AD, 10) Nettoresultaat Toe te rekenen aan: Eigen vermogen Aandeel derden Nettoresultaat

124,8

98,3

443,5

340,4

420,9 22,6

327,1 13,2

443,5

340,4

De grondslagen (in alfabetische volgorde) en de toelichting (genummerd) maken een integraal onderdeel uit van deze jaarrekening. Het resultaat voor belastingen kan verder worden opgesplitst in de volgende geografische segmenten:

Per einde boekjaar In miljoenen euro

Leven

Schade

Zorg

Bank

Overige

Totaal 2005

16,7 14,5 4,2 -

Fund Management 46,1 -

Nederland België Duitsland Overige

283,2 -35,7 6,2 -1,4

217,5 0,9

40,9 -

-39,5 16,9 -6,2 4,1

564,9 -4,3 4,2 3,6

Resultaat voor belastingen

252,3

218,4

40,9

35,4

46,1

-24,7

568,3

In miljoenen euro

Leven

Schade

Zorg

Bank

Overige

Totaal 2004

273,8 -14,3 20,2 6,8

144,2 -2,9

16,8 -

3,3 6,0 1,9 1,5

Fund Management 33,6 -

Nederland België Duitsland Overige

-75,0 30,3 -7,4 -

396,6 21,9 14,7 5,4

Resultaat voor belastingen

286,4

141,3

16,8

12,7

33,6

-52,1

438,6

Per einde vorig boekjaar

13/3/06


64/138

5.1.6 Geconsolideerde balans Geconsolideerde balans per 31 december In miljoenen euro Activa Goodwill (11) AVIF en overige immateriële vaste activa (O, 12) Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen (P, 13) Vastgoedbeleggingen (Q, 14) Beleggingen in deelnemingen (C, 15) Schuldbewijzen (T, 16) Aandelen (T, 16) Derivaten (U, 37) Hypotheken tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening (V, 18) Overige leningen en vorderingen (V, 17) Vorderingen uit herverzekeringen (N, 25) Fondsbeleggingen (AC, 29, 30) Latente belastingvorderingen (AD, 28) Belastingvorderingen (AD, 28) Overlopende acquisitiekosten en overige activa (W, 20) Vorderingen en overige financiële activa (A, 19) Overlopende activa Liquide middelen (X ) Totaal activa Aandelenkapitaal en reserves Aandelenkapitaal (Z, 21) Agioreserve (21) Herwaarderingsreserves (22) Ingehouden winsten (23) Eigen vermogen Aandeel derden

2005

2004

157,5 178,2 232,6 1.688,4 32,4 22.376,0 10.920,8 106,2 4.514,7

164,2 200,3 276,6 1.665,2 38,9 19.627,7 8.798,7 45,0 2.763,8

11.517,5 1.369,8 5,2 15,8 10,1 279,2 1.594,6 582,4 1.502,6

11.098,8 1.325,2 6,5 22,7 9,2 289,3 1.387,8 541,7 1.013,5

57.084,0

49.275,2

107,1 91,8 1.260,6 2.329,9 3.789,3

107,1 91,8 606,1 1.991,2 2.796,2

171,9

151,1

Totaal aandelenkapitaal en reserves

3.961,2

2.947,3

Passiva Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten (L, 24) Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten (K, M, 26) Voorzieningen voor overige risico’s en lasten (AB, 29, 30) Latente belastingverplichtingen (AD, 28) Belastingverplichtingen (AD, 28) Leningen o.g. (Y, 31) Derivaten (U, 37) Overige schulden (32)

30.565,2 2.389,4 1.349,8 162,6 303,5 7.761,2 174,0 10.417,1

28.001,5 1.767,6 1.327,8 53,2 207,4 6.195,9 169,2 8.605,2

Totaal vreemd vermogen

53.122,8

46.327,9

Totaal passiva

57.084,0

49.275,2

De grondslagen (in alfabetische volgorde) en de toelichting (genummerd) maken een integraal onderdeel uit van deze jaarrekening.

13/3/06


65/138

5.1.7 Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen In miljoenen euro

Per 1 januari 2004 Bruto reële-waardeveranderingen (22) Overboeking van reële waardeverandering m.b.t. DPF contracten naar voorzieningen Netto reëlewaardeveranderingen Reële-waardeveranderingen overgeboekt naar het resultaat (22) Bijzondere waardeverminderingen uit eigen vermogen (22) Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen naar eigen vermogen (22) Valutakoersverschillen (22) Totaal belastingeffect (10) Winst- en verliesposten niet verwerkt in resultaat (netto) (10, 22) Resultaat over boekjaar Dividend Uitgifte aandelen, na aftrek transactiekosten Uitoefening van aandelenopties Overige mutaties in eigen vermogen Per 1 januari 2005 Bruto reële-waardeveranderingen (22) Overboeking van reële waardeverandering m.b.t. DPF contracten naar voorzieningen Netto reëlewaardeveranderingen Reële-waardeveranderingen overgeboekt naar het resultaat (22) Bijzondere waardeverminderingen uit eigen vermogen (22) Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen naar eigen vermogen (22) Valutakoersverschillen (22) Totaal belastingeffect (10) Winst- en verliesposten niet verwerkt in resultaat (netto) (10, 22) Resultaat over boekjaar Dividend Uitgifte aandelen, na aftrek transactiekosten Uitoefening van aandelenopties Overige mutaties in eigen vermogen Per 31 december 2005

Gewone Preferente AgioreserveHerwaarde Ingehouden Totaal aandelen aandelen -ring en winsten eigen overige vermogen reserves

Aandeel Totaal derden aandelenkapitaal en reserves 163,6 2.462,5

29,9

77,1

91,8

435,7

1.664,3

2.298,9

-

-

-

417,9

-

417,9

-33,9

384,0

-

-

-

-47,7

-

-47,7

-

-47,7

-

-

-

370,1

-

370,1

-33,9

336,2

-

-

-

-127,1

-

-127,1

-

-127,1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-8,0

-

-8,0

-

-8,0

0,0 0,0

-

-

-33,2 -31,4 170,4

0,0 0,0

-33,2 -31,4 170,4

8,1 -25,8

-33,2 -23,3 144,6

-0,0

-

-

-

327,1 -0,2 -

327,1 -0,2 -0,0

13,2 -0,0 -

340,4 -0,2 -0,0

-

-

-

0,0

-0,0

0,0

-

0,0

29,9

77,1

91,8

606,1

1.991,2

2.796,2

151,1

2.947,3

-

-

-

832,6

-

832,6

-2,3

830,4

-

-

-

-67,9

-

-67,9

-

-67,9

-

-

-

764,7

-

764,7

-2,3

762,4

-

-

-

-59,1

-

-59,1

-

-59,1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1,8

-

1,8

-

1,8

-

-

-

0,6 -53,5 654,5

-

0,6 -53,5 654,5

0,5 -1,7

0,6 -52,9 652,8

-

-

-0,0

-

420,9 -82,3 -

420,9 -82,3 -0,0

22,6 -0,0 -

443,5 -82,3 -0,0

-

-

-

-0,0

0,0

-0,0

-

-0,0

29,9

77,1

91,8

1.260,6

2.329,9

3.789,3

171,9

3.961,2

Aan dividend is € 82,3 miljoen uitgekeerd. Per gewoon aandeel is € 24,01 uitgekeerd, per preferent aandeel is er € 18,02 uitgekeerd.

De grondslagen (in alfabetische volgorde) en de toelichting (genummerd) maken een integraal onderdeel uit van deze jaarrekening.

13/3/06


66/138

5.1.8 Geconsolideerd kasstroomoverzicht Geconsolideerd kasstroomoverzicht In miljoenen euro

2005

2004

443,5

340,4

3,5 -0,0 -15,2 1,4 -654,5 -23,1 -939,6 20,5 35,8 5,3 0,5 0,5 22,3 -29,4 7,1 30,1 0,5 4,6 -1.529,5

2,0 25,8 2,7 -409,8 -60,3 -459,0 -28,6 50,6 0,1 2,1 2,5 43,2 70,1 7,4 24,6 5,4 -71,3 -792,6

-44,6 20,8 -206,8 -40,7 -3,6 2.563,6 621,9 12,8 10,5 1.811,9 211,5

59,6 -2,3 148,0 101,3 -10,5 1.457,1 845,4 161,1 -1,4 678,0 231,3

15,0 -4.861,2 111,1

33,7 -5.565,4 -1.863,9

-975,0

-2.316,1

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investering in onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Investering in immateriële vaste activa Opbrengst uit verkoop van belang in dochterondernemingen en deelnemingen

6,3 -21,4 -0,3

-32,2 -41,7 0,0

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

-15,4

-73,8

-687,1 2.248,8 -82,3

-52,3 2.344,6 -0,2

1.479,4

2.292,0

489,0

-97,9

1.013,5

1.111,4

489,0

-97,9

1.502,6

1.013,5

1.196,6 -264,4 279,3 -29,6

1.304,1 -289,6 279,3 10,5

Kasstroom uit operationele activiteiten Nettoresultaat Correcties voor: Aandeel in winst / verlies na belastingen van deelnemingen Dividend ontvangen van deelnemingen Resultaat op verkoop vastgoedbeleggingen Resultaat op verkoop onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Resultaat op verkoop beleggingen Reële-waardeveranderingen op vastgoedbeleggingen Reële-waardeveranderingen op beleggingen Opname van bijzondere waardeverminderingen Afschrijving op onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Bijzondere waardevermindering op dochterondernemingen Bijzondere waardevermindering onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Bijzondere waardevermindering immateriële vaste activa Afschrijving van (dis)agio op schuldbewijzen Afschrijving van (dis)agio op leningen Afschrijving AVIF Afschrijving van immateriële vaste activa Resultaat valutakoersverschillen Overige Totaal correcties Wijzigingen in werkkapitaal Mutatie in herverzekeringen Mutatie in overlopende acquisitiekosten Mutatie in vorderingen en overige financiële activa Mutatie in overlopende activa Mutatie in overige activa Mutatie in verzekeringscontracten Mutatie in beleggingscontracten Mutatie in pensioenverplichtingen Mutatie in overige voorzieningen Mutatie in overige schulden Mutatie in belastingvorderingen / -verplichtingen Verwerving van operationele activa (netto) Vastgoedbeleggingen Financiële beleggingen Totaal wijzigingen in werkkapitaal Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing leningen o.g. Opname leningen o.g. Dividend betaald aan aandeelhouders Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto toename / afname in liquide middelen en banksaldi Mutaties in liquide middelen gedurende het boekjaar Liquide middelen per 1 januari Netto toename / afname in liquide middelen en banksaldi Liquide middelen per 31 december Binnen de kasstroom uit operationele activiteiten zijn de volgende stromen inbegrepen: Ontvangen interest Betaalde interest Ontvangen dividend Betaalde vennootschapsbelasting

De uitgaande kasstroom met betrekking tot de verkopen van deelnemingen is € 0,3 miljoen. De totale opbrengsten van in 2005 verkochte deelnemingen bedraagt € 14,5 miljoen. De kaspositie van de deelnemingen bij verkoop bedroeg € 10,5

13/3/06


miljoen. De resterende betaling van € 4,3 miljoen is ontvangen na balansdatum. Het geconsolideerde kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Er wordt onderscheid gemaakt tussen kasstromen uit operationele, beleggings- en financieringsactiviteiten. Kasstromen uit dividend, beleggingsopbrengsten en de aan- en verkoop van financiële beleggingen worden gerubriceerd als operationele activiteiten aangezien zij betrekking hebben op de kernactiviteiten van Delta Lloyd Groep. De grondslagen (in alfabetische volgorde) en de toelichting (genummerd) maken een integraal onderdeel uit van deze jaarrekening.

5.1.9 Eerste toepassing van International Financial Reporting Standards (1) Delta Lloyd Groep heeft in deze geconsolideerde jaarrekening over het boekjaar eindigend op 31 december 2005 de International Financial Reporting Standards (IFRS) toegepast als goedgekeurd door de Europese Unie. Om vergelijking mogelijk te maken, worden de cijfers voor het boekjaar eindigend per 31 december 2004 ook volgens IFRS getoond. De datum van overgang naar IFRS is derhalve 1 januari 2004. Een onderneming is verplicht de grondslagen van haar financiële verslaggeving volgens IFRS vast te stellen en deze retrospectief toe te passen om de openingsbalans volgens IFRS te bepalen. IFRS 1, Eerste toepassing van International Financial Reporting Standards, voorziet echter in een aantal uitzonderingen op dit algemene principe bij invoering van IFRS. Delta Lloyd Groep heeft van de volgende overgangsregelingen gebruikgemaakt:

Fusies en overnames Delta Lloyd Groep heeft ervoor gekozen de bepalingen van IFRS 3, Bedrijfscombinaties, retrospectief toe te passen op bedrijfscombinaties die zich vanaf de overname van Bank Nagelmackers 1747 NV door Delta Lloyd Bank op 12 november 2001 hebben voorgedaan. Per de overgangsdatum zijn aanpassingen aangebracht tussen de voorheen toegepaste Nederlandse verslaggevingregels en IFRS voor fusies en overnames van betekenis na die datum. Volgens de bepalingen van IFRS 3 is de overnemende partij verplicht de identificeerbare activa, verplichtingen en voorwaardelijke verplichtingen van de overgenomen entiteit, met inbegrip van immateriële activa die voorheen niet in de jaarrekening van de overgenomen entiteit waren opgenomen, afzonderlijk op te nemen.

Cumulatieve omrekenverschillen

Delta Lloyd Groep heeft de cumulatieve omrekenverschillen op buitenlandse bedrijfsactiviteiten per de datum van overgang naar IFRS op nihil gesteld.

Personeelsbeloningen

Alle cumulatieve actuariële winsten en verliezen uit toegezegd-pensioenregelingen van Delta Lloyd Groep zijn per de overgangsdatum in het eigen vermogen opgenomen en de corridor is per de datum van de overgang naar IFRS nihil. Actuariële winsten en verliezen van vóór de overgangsdatum naar IFRS zijn volledig verwerkt.

Vergelijkende informatie

Delta Lloyd Groep heeft geen gebruik gemaakt van de uitzondering binnen IFRS 1 op grond waarvan vergelijkende informatie die in het eerste jaar van toepassing van IFRS wordt gepresenteerd niet hoeft te voldoen aan IAS 32, Financiële instrumenten: informatieverschaffing en presentatie, IAS 39, Financiële instrumenten: opname en waardering en IFRS 4, Verzekeringscontracten.

Schattingen

Waar schattingen zijn gemaakt onder de Nederlandse verslaggevingregels, zijn bij de overgang naar IFRS voor dezelfde datum consistente schattingen gemaakt, d.w.z. na aanpassingen voor eventuele verschillen in grondslagen. Dit betekent dat waardebepalingen die van invloed zijn op de openingsbalans van Delta Lloyd Groep niet op grond van de kennis die zij nu heeft met terugwerkende kracht zijn aangepast.

Aangehouden voor verkoop

De vereisten van IFRS 5, Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten, zijn vanaf 1 januari 2005 prospectief toegepast.

Kasstroomoverzicht

De toepassing van IFRS heeft geen materieel effect op het kasstroomoverzicht. De kasstromen uit de aan- en verkoop van financiële beleggingen zijn geherrubriceerd van investeringsactiviteiten naar operationele activiteiten, aangezien zij tot de kernactiviteiten van Delta Lloyd Groep behoren.

Overgangsbepalingen

Delta Lloyd Groep heeft ervoor gekozen slechts voor vijf jaar gegevens op te nemen in de historische overzichten van het schadeverloop, zoals door IFRS 4 is toegestaan in het eerste jaar van toepassing van IFRS. Deze overzichten zullen elk daaropvolgend jaar worden uitgebreid totdat de informatie voor alle tien jaren is opgenomen. De volgende tabellen laten het effect zien van de toepassing van IFRS op de verslagen die voorheen volgens Nederlandse verslaggevingregels zijn gepubliceerd voor het boekjaar eindigend per 31 december 2004.

67/138

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Aansluiting van eigen vermogen volgens Nederlandse grondslagen en IFRS per einde boekjaar In miljoenen euro Eigen vermogen volgens Nederlandse verslaggevingregels Correcties voor: Beleggingen a) Vastgoed eigen gebruik b) Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten c) Personeelsbeloningen d) Derivaten e) Goodwill f) Vervroegde toepassing van IFRS 3 g) Preferente aandelen h) Immateriële vaste activa i) DPF-contracten j) Belastinglatentie vastgoed k) Overige Belastingeffect op correcties Eigen vermogen volgens IFRS

68/138

2004

2003

2.649

2.244

1.308 -47 -311 -174 -76 3 -28 -9 27 -21 -257 1 416 -269

980 -22 -122 -239 -25 -19 -9 23 -2 -250 -7 308 -253

2.796

2.299

a) Beleggingen: Delta Lloyd Groep verantwoordt onder IFRS een deel van de obligaties als aangehouden voor verkoop, wat resulteert in een waardering tegen reële waarde en verwerking van de ongerealiseerde waarde mutaties in het eigen vermogen. Het overige deel van de obligaties wordt verantwoord tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in het resultaat, hierbij worden zowel de gerealiseerde als ongerealiseerde waardemutaties verantwoord in de verlies en winstrekening. Onder Nederlandse verslaggevingsregels werden de obligaties gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. b) Vastgoed eigen gebruik: Onder Nederlandse verslaggevingsregels werd vastgoed gewaardeerd tegen reële waarde, waarbij de ongerealiseerde herwaardering direct in het eigen vermogen werd verantwoord en de gerealiseerde herwaardering werd verantwoord in de verlies en winstrekening. Onder IFRS waardeert Delta Lloyd Groep vastgoed eigen gebruik tegen kostprijs minus afschrijvingen en eventuele waardemutaties. Vastgoedbeleggingen waardeert Delta Lloyd Groep tegen reële waarde, waarbij zowel de gerealiseerde als ongerealiseerde waardemutaties verantwoord worden in de verlies en winstrekening. c) Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten: Verschil komt voort uit het aanpassen van de voorzieningen. De voorzieningen werden onder Nederlandse verslaggevingsregels berekend tegen een vaste rekenrente. Onder IFRS worden deze deels contant gemaakt tegen de vigerende marktrente. d) Employee benefits: Aanpassing in verwerking verplichtingen van de eigen pensioenvoorzieningen ten behoeve van medewerkers van Delta Lloyd Groep. e) Derivaten: Derivaten worden opgenomen op de balans tegen reële waarde, waarbij alle waardemutaties verantwoord worden in de verlies en winstrekening. Derivaten aangehouden ten behoeve van risicomanagement werden onder Nederlandse verslaggevingsregels als transitorische posten opgenomen. f) Goodwill: Op aangekochte goodwill wordt onder IFRS niet langer afgeschreven, hetgeen onder Nederlandse verslaggevingsregels wel gebeurde. g) Vervroegde toepassing van IFRS 3: Delta Lloyd Groep heeft gekozen om IFRS 3 Bedrijfscombinaties vervroegd toe te passen. Onder deze standaard is het toegestaan om immateriële vaste activa op te nemen per de datum van vervroegde toepassing van IFRS. De cumulatieve afschrijving op deze posten over vorige perioden wordt gecorrigeerd op de ingehouden winsten. h) Preferente aandelen: Betreft preferente aandelen die onder IFRS als vreemd vermogen worden beschouwd gezien het economisch karakter. Onder Nederlandse verslaggevingsregels werden deze gezien als onderdeel van het eigen vermogen. i) Immateriële vaste activa: In tegenstelling tot Nederlandse verslaggevingsregels vindt activering van software plaats. Afschrijving op basis van economische levensduur van 3 jaar. j) DPF contracten: De mutatie ten aanzien van de onder IFRS gewijzigde waardering van financiële activa verbonden aan contracten met voorwaardelijke winstdeling is geherrubriceerd van eigen vermogen naar verplichtingen. k) Belastinglatentie vastgoed eigen gebruik: De belastinglatentie op vastgoed wordt onder IFRS gewaardeerd tegen het nominale belastingstarief, onder Nederlandse verslaggevingsregels was de waardering tegen contante waarde.

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Aansluiting van winsten verliesrekening volgens Nederlandse grondslagen en IFRS per einde boekjaar

69/138

In miljoenen euro

2004

Resultaat boekjaar volgens Nederlandse verslaggevingregels

302

Gecorrigeerd voor: Rendement op beleggingen a) Vastgoed eigen gebruik b) Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten c) Personeelsbeloningen d) Derivaten e) Goodwill f) Vervroegde toepassing van IFRS 3 g) Activering software h) Overige Belastingeffect op correcties Effect aandeel derden

304 -10 -189 -6 -51 3 -9 4 -5 41 -12 -4

Resultaat boekjaar volgens IFRS

327

a) Beleggingsresultaten: Delta Lloyd Groep verantwoordt onder IFRS een deel van de obligaties tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in het resultaat, hierbij worden zowel de gerealiseerde als ongerealiseerde waardemutaties verantwoord in de verlies en winstrekening. Dit leidt ten opzichte van Delta Lloyd Nederlandse verslaggevingsregels tot meer mutaties in de verlies en winstrekening. b) Vastgoed eigen gebruik: Delta Lloyd Groep heeft ervoor gekozen vastgoed eigen gebruik onder IFRS te waarderen op kostprijs minus afschrijvingen en eventuele bijzondere waardeverminderingen worden in de verlies en winstrekening verantwoord. Onder Delta Lloyd Nederlandse verslaggevingsregels werd zowel vastgoed eigen gebruik als vastgoed beleggingen op reële waarde gewaardeerd waarbij de ongerealiseerde herwaardering in het Eigen Vermogen werd verwerkt en gerealiseerde resultaten in de verlies en winstrekening. Er werd commercieel niet afgeschreven op vastgoed. c) Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten: Onder IFRS heeft Delta Lloyd Groep ervoor gekozen een deel van haar voorzieningen te berekenen op basis van de huidige marktrente. Onder Nederlandse verslaggevingregels gebruikte Delta Lloyd Groep een vaste rente van 3 of 4 procent. d) Employee benefits: Aanpassing in verwerking verplichtingen van de eigen pensioenvoorzieningen ten behoeve van medewerkers van Delta Lloyd Groep. e) Derivaten: Derivaten worden opgenomen op de balans tegen reële waarde, waarbij alle waardemutaties verantwoord worden in de verlies en winstrekening. Derivaten aangehouden ten behoeve van risicomanagement werden onder Nederlandse verslaggevingsregels als transitorische posten opgenomen. Dit leidt ten opzichte van Nederlandse verslaggevingsregels tot meer mutaties in de verlies en winstrekening. f) Goodwill: Op aangekochte goodwill wordt onder IFRS niet langer afgeschreven, hetgeen onder Nederlandse verslaggevingsregels wel gebeurde. g) Vervroegde toepassing van IFRS 3 : Dit betreft de afschrijving op de immateriële vaste activa. h) Activering software: In tegenstelling tot Nederlandse verslaggevingsregels vindt activering van software plaats. Afschrijving op basis van economische levensduur van 3 jaar.

Waardering van financiële activa onder Nederlandse verslaggevingsregels gerubriceerd als niet aangehouden voor handelsdoeleinden In miljoenen euro Niet aangehouden voor handelsdoeleinden Schuldbewijzen Aandelen Hypotheken

Dutch GAAP 2004

IFRS 2004

10.873,1 9.310,3 2.679,0

14.293,2 7.020,9 2.763,8

22.862,4

24.077,9

Onder Nederlandse verslaggevingsregels worden schuldbewijzen en hypothecaire leningen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Aandelen worden zowel onder Nederlandse verslaggevingsregels als onder IFRS gewaardeerd tegen reële waarde. De geconsolideerde beleggingsfondsen worden onder Nederlandse verslaggevingsregels niet opgenomen en hebben een effect op de reële waarde van € 860 miljoen. Een ander effect van de consolidatie van beleggingsfondsen betreft de herrubricering van aandelen naar schuldbewijen voor een bedrag van € 2.289 miljoen.

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Waardering van financiële activa onder Nederlandse verslaggevingsregels gerubriceerd als aangehouden voor handelsdoeleinden In miljoenen euro

70/138

Dutch GAAP 2004

IFRS 2004

78,0 31,2 45,0

78,0 31,2 45,0

154,2

154,2

In handelsportefeuille Schuldbewijzen Aandelen Derivaten

Onder Nederlandse verslaggevingsregels worden alle voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde

Waardering van financiële activa onder Nederlandse verslaggevingsregels gerubriceerd als aangehouden voor verkoop In miljoenen euro Beschikbaar voor verkoop Schuldbewijzen Aandelen

Dutch GAAP 2004

IFRS 2004

5.244,5 1.746,5

5.323,2 1.746,5

6.991,0

7.069,7

Onder Nederlandse verslaggevingsregels worden schuldbewijzen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Aandelen worden zowel onder Nederlandse verslaggevingsregels als onder IFRS gewaardeerd tegen reële waarde.

Waardering van financiële activa onder Nederlandse verslaggevingsregels In miljoenen euro Leningen o.g. tegen reële waarde

Dutch GAAP 2004

IFRS 2004

2.010,7

2.015,9

Onder Nederlandse verslaggevingsregels worden leningen o.g. gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs

5.1.11 Wisselkoersen (2) De activiteiten van Delta Lloyd Groep worden bijna volledig in de eurozone verricht. De enige activiteiten van betekenis buiten dit gebied betreffen Ennia op de Nederlandse Antillen en Curaçao (tot 29 december 2005). De resultaten en kasstromen uit deze activiteiten in Antilliaanse guldens zijn in euro omgerekend tegen de gemiddelde jaarkoers van € = ANG 2,2269 (2004: € = ANG 2,2266). De op deze activiteiten betrekking hebben activa en passiva zijn omgerekend tegen de ultimokoers van € = ANG 2,1117 (2004: € = ANG 2,4382).

De totale valutawinsten/-verliezen in 2005 resulteerden in een in de winsten verliesrekening opgenomen verlies van € 0,5 miljoen (2004: € 5,4 miljoen verlies).

5.1.12 Dochterondernemingen (3) (a) Overnames Overname (en ontbinding) van Sarakreek Holding NV In de loop van 2005 heeft Delta Lloyd Groep haar minderheidsbelang in Sarakreek Holding NV uitgebreid tot bijna 100%. De uitbreiding van het belang was nodig om te bewerkstelligen dat de meerderheid van de aandeelhouders zou besluiten tot ontbinding van de vennootschap. De ontbinding van de vennootschap heeft erin geresulteerd dat het verlies op de overnameprijs niet meer onder de fiscale deelnemingsvrijstelling viel en een fiscaal verrekenbaar verlies werd. Bij de acquisitie van Sarakreek Holding is geen goodwill opgenomen. Op 4 november 2005 werd Sarakreek Holding ontbonden. De overnameprijs bedroeg € 2,3 miljoen, exclusief het bestaande belang van € 29,0 miljoen per 31 december 2004. Door eerder opgenomen bijzondere waardeverminderingen bedroeg de boekwaarde van het aandelenbelang per 31 december 2004 € 0,6 miljoen. Het fiscaal verrekenbare verlies als gevolg van de ontbinding van Sarakreek Holding is gelijk aan de overnameprijs van € 31,3 miljoen vermenigvuldigd met het nominale tarief van de vennootschapsbelasting in Nederland (31,5%), oftewel € 9,8 miljoen. Bij de ontbinding van deze entiteit werden verder geen resultaten gerealiseerd. Het nettoverlies over de periode van 1 januari 2005 tot de datum van ontbinding bedroeg € 0,5 miljoen. In deze periode zijn geen opbrengsten opgenomen. Aangezien Sarakreek Holding onmiddellijk na overname werd ontbonden, wordt de overnamedatum beschouwd als de aanvangsdatum van de periode waarover geen informatie wordt verschaft met betrekking tot de opbrengsten en de winst of het verlies van de gecombineerde entiteit.

(b) Desinvesteringen

13/3/06


71/138

In boekjaar 2005 heeft Delta Lloyd Groep zeven bedrijven verkocht.

Het resultaat bij verkoop was als volgt opgebouwd: In miljoenen euro Opbrengsten uit verkoop Netto verkochte activa

2005 45,0 -30,5

2004 -

Verkoopresultaat na belastingen

14,5

-

Datum verkoop 23/09/2005 29/12/2005 01/07/2005 29/12/2005 16/02/2005 22/12/2005 11/02/2005

2005

Resultaat op beëindigde bedrijfsactiviteiten omvat: In miljoenen euro Banque Nagelmackers 1747 S.A. (Luxemburg, Luxemburg) ENNIA Caribe Holding (Curaçao, Nederlandse Antillen) Finac BV (Utrecht) Immo Petrusse S. A. (Luxemburg, Luxemburg) OHRA Hypotheekbank (Curaçao, Nederlandse Antillen) Polak van der Linden (Haarlem) Randewijk (Zeist)

6,0 3,8 0,4 0,1 2,9 0,4 0,8

Totaal

14,5

De activa en passiva van de belangrijkste desinvesteringen per de datum van verkoop waren als volgt samengesteld:

In miljoenen euro Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Vastgoedbeleggingen Beleggingen in dochterondernemingen Schuldbewijzen Aandelen Leningen en vorderingen Vorderingen uit herverzekeringen Belastingvorderingen Overige activa Vorderingen en overige financiële activa Overlopende activa Liquide middelen

2005 8,1 3,7 121,9 35,5 82,9 21,1 1,1 14,2 161,0 25,0 10,3

2004 7,9 2,1 2,2 93,6 30,9 74,2 19,3 1,0 11,7 113,4 20,1 6,2

Totaal activa

485,0

382,7

Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten Voorzieningen voor overige risico’s en lasten Belastingverplichtingen Leningen o.g. Overige passiva Overige schulden

-384,7 -17,3 -5,6 -49,1 -1,9 -3,9

-281,0 -14,6 -5,1 -39,0 -11,1 -2,8

-462,5

-353,7

22,4

29,0

Totaal vreemd vermogen Eigen vermogen

(c) Overige gegevens

Informatie over de belangrijkste dochterondernemingen per 31 december 2005 is opgenomen in onderdeel 15 van de toelichting, Beleggingen in dochterondernemingen en deelnemingen.

5.1.13 Beëindigde bedrijfsactiviteiten (4) Per 31 december 2005 en 31 december 2004 waren er geen beëindigde bedrijfsactiviteiten.

5.1.14 Informatie per segment (5) (a) Eerste rapportagemodel - activiteitsegmenten De hoofdactiviteit van Delta Lloyd Groep is financiële dienstverlening in de segmenten Leven, Schade, Zorg, Banken, Fund Management en Overig. Het onderhavige rapportagemodel volgt deze segmentering. Leven Het Levenbedrijf omvat levensverzekerings-, spaar-, pensioenen lijfrentepolissen die worden aangegaan door de levensverzekeringsdochters. Tot dit segment behoort ook pensioenbeheer en het aandeel in levensverzekerings- en daaraan gerelateerde activiteiten van deelnemingen. Schade

13/3/06


72/138

Het Schadebedrijf levert verzekeringen aan particulieren en aan kleine en middelgrote bedrijven, hoofdzakelijk motorrijtuigverzekeringen, inboedel- en opstalverzekeringen, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en aansprakelijkheidsverzekeringen (onder andere werkgeversaansprakelijkheid en beroepsaansprakelijkheid).

Zorg Het Zorgbedrijf houdt zich bezig met verzekering tegen medische kosten, collectieve contracten voor verzekering van ziektekosten in het MKB en het basisstelsel voor de verzekering tegen ziektekosten dat in 2006 wordt ingevoerd. Banken In de Delta Lloyd Bankengroep zijn alle bancaire activiteiten van Delta Lloyd Groep binnen de Benelux bijeengebracht. Fund Management Het segment Fund Management belegt fondsen van polishouders en aandeelhouders, verleent beleggingsbeheerdiensten voor institutionele pensioenfondsmandaten en beheert een reeks beleggingsproducten voor particuliere beleggers, waaronder beleggingsfondsen en unit trusts. Overig Onder dit segment valt een substantieel deel van de hypothecaire activiteiten van de Groep. Het overige deel van de hypothecaire activiteiten verschijnt onder het Levenbedrijf, aangezien deze hypotheken onderdeel zijn van de beleggingsportefeuille van de levensverzekeringsbedrijven. Beheerskosten, zoals de financiering van de Groep, en andere activiteiten die niet gerelateerd zijn aan de kernsegmenten, zijn ook gerubriceerd als 'Overig'. Alle segmenten die van onvoldoende belang zijn om afzonderlijk te worden gerapporteerd, worden ook in deze categorie weergegeven, samen met alle andere reconciliatieposten. Aandeel derden en belastingen zijn niet aan de segmenten toegerekend. De grondslagen voor de segmenten zijn dezelfde als de hiervoor beschreven grondslagen. Intercompany transacties geschieden op normale commerciële voorwaarden en zijn marktconform. De activa en passiva van de segmenten bestaan uit operationele activa en passiva en omvatten derhalve het grootste deel van de balans. Uitgesloten zijn echter bepaalde balansposten zoals eigen vermogen en belastingen.

Winst- en verliesrekening per segment boekjaar In miljoenen euro

Leven

Schade

Zorg

Bank

Fund Management

Overige

Totaal 2005

Inkomsten Netto verdiende premies Totaal opbrengst uit beleggingen en overige activiteiten Totaal inkomsten

3.671,7 2.751,5

1.049,8 143,1

813,5 52,2

341,8

83,8

259,0

5.535,0 3.631,4

6.423,2

1.192,9

865,7

341,8

83,8

259,0

9.166,4

Uitgaven Totaal ontstane schades Overige lasten Totaal kosten

5.599,8 571,1 6.170,9

616,4 358,1 974,5

723,7 101,0 824,8

306,5 306,5

37,7 37,7

283,8 283,8

6.939,9 1.658,2 8.598,1

252,3

218,4

40,9

35,4

46,1

-24,7

Resultaten segment Belastingen Nettoresultaat na belasting, voor aandeel derden

568,3 -124,8 443,5

Alle opbrengsten worden ontleend aan niet-beëindigde activiteiten.

Overige posten per segment begrepen in de winsten verliesrekening per einde boekjaar In miljoenen euro Afschrijvingen Amortisatie Bijzondere waardeverminderingen goodwill en overige immateriële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van debiteuren

Leven

Schade

Zorg

6,5 21,1 5,3

0,4 5,9 -0,0

0,0 -

-0,6

0,7

-0,8

Opbrengsten uit transacties met andere segmenten zijn verwaarloosbaar.

Bank

Fund Management 7,3 2,0 0,5 -

-

-

Overige

Totaal 2005

21,6 9,0 0,1

35,8 38,0 5,9

0,2

-0,4

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Winst- en verliesrekening per segment vorig boekjaar In miljoenen euro

73/138

Leven

Schade

Zorg

Bank

Fund Management

Overige

Totaal 2004

Inkomsten Netto verdiende premies Totaal opbrengst uit beleggingen en overige activiteiten Totaal inkomsten

3.335,0 1.935,2

1.032,9 136,3

836,7 35,1

342,6

72,4

249,5

5.204,6 2.771,2

5.270,3

1.169,2

871,9

342,6

72,4

249,5

7.975,9

Uitgaven Totaal ontstane schades Overige lasten Totaal kosten

4.391,4 592,5 4.983,9

695,8 346,3 1.042,1

762,0 93,1 855,1

329,9 329,9

38,8 38,8

287,5 287,5

5.849,2 1.688,1 7.537,3

286,4

141,3

16,8

12,7

33,6

-52,1

438,6

Resultaten segment Belastingen Nettoresultaat na belasting, voor aandeel derden

-98,3 340,4

Overige posten per segment begrepen in de winsten verliesrekening per einde vorig boekjaar In miljoenen euro

Leven

Schade

Zorg

Overige

Totaal 2004

5,7 16,4 -

0,5 5,5 2,5

0,1 -

37,3 8,8 -

50,6 32,0 2,6

-4,8

1,4

-0,1

0,3

-

12,8

9,6

Leven

Schade

Zorg

Bank

Fund Management

Overige

Totaal 2005

130,3 7,1 35.969,9 1.235,1

46,8 0,6 2.214,8 106,0

-0,7 561,6 28,8

4,9 5.664,1 -

-

153,8 25,3 5.024,7 -

335,7 32,4 49.435,2 1.369,8

4.022,9

362,3

360,4

544,2

41,7

579,3

5.910,9

41.365,3

2.730,4

950,1

6.213,2

41,7

5.783,2

57.084,0

28.417,3

1.571,4

576,4

-

-

-

30.565,2

9.712,7 38.130,0

475,8 2.047,2

97,9 674,3

5.869,4 5.869,4

13,2 13,2

6.388,7 6.388,7

22.557,6 53.122,8

1,0

0,0

-

5,7

-

6,1

12,8

5,4

4,8

-

3,4

-

2,6

16,1

Afschrijvingen Amortisatie Bijzondere waardeverminderingen goodwill en overige immateriële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van debiteuren

Bank

Fund Management 7,0 1,3 0,1 -

Balans per segment boekjaar In miljoenen euro Activa Beleggingen in deelnemingen Financiële beleggingen Vorderingen uit herverzekeringen Overige activa Totaal activa Passiva Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten Totaal vreemd vermogen Investeringen Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Immateriële activa

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Balans per segment vorig boekjaar In miljoenen euro Activa Beleggingen in deelnemingen Financiële beleggingen Vorderingen uit herverzekeringen Overige activa Totaal activa Passiva Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten Totaal vreemd vermogen Investeringen Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Immateriële activa

74/138

Leven

Schade

Zorg

Bank

Fund Management

Overige

Totaal 2004

151,9 1,4 31.918,6 1.191,3

47,2 9,0 1.877,0 97,3

-0,7 572,4 36,7

3,8 -0,0 5.168,9 -

18,6 -

161,7 29,1 2.778,5 -

364,5 38,9 42.334,0 1.325,2

3.803,3

559,3

277,7

645,5

168,9

-242,2

5.212,6

37.066,5

2.589,9

886,0

5.818,2

187,5

2.727,1

49.275,2

25.951,6

1.564,0

486,0

-

-

-

28.001,5

8.561,3 34.512,9

463,1 2.027,1

159,0 645,1

5.467,6 5.467,6

45,3 45,3

3.630,0 3.630,0

18.326,4 46.327,9

2,9

0,0

-

17,9

-

65,9

86,8

12,0

-

-

0,3

-

1,0

13,4

(b) Tweede rapportagemodel – geografische segmenten

Delta Lloyd Groep is in vier belangrijke geografische gebieden actief. Dat zijn Nederland, België en Luxemburg, Duitsland en Overig (voornamelijk Nederlandse Antillen en Curaçao, tot 29 december 2005). De opbrengst per bestemming verschilt niet materieel van de opbrengst naar regio van oorsprong, aangezien de meeste risico’s zich voordoen in de landen waar de contracten zijn afgesloten.

Netto verdiende premies In miljoenen euro

2005

2004

4.383,4 393,2 660,8 97,6

4.147,8 381,0 620,1 55,7

Totaal

5.535,0

5.204,6

Totaal activa Nederland België Duitsland Overige

43.992,8 6.173,9 6.899,1 18,3

37.378,6 4.957,7 6.568,7 370,2

57.084,0

49.275,2

Investeringen Nederland België Duitsland Overige

17,9 6,5 4,0 0,5

81,1 14,2 4,0 0,8

Totaal

28,9

100,1

Netto verdiende premies Nederland België Duitsland Overige

Totaal

13/3/06


75/138

5.1.15 Specificatie van inkomsten (6) Specificatie van inkomsten in boekjaar In miljoenen euro

2005

2004

Leven Levensverzekeringscontracten Schade en Zorg Bruto geboekte premies

3.771,7 1.945,2 5.716,9

3.437,3 1.967,4 5.404,7

Premies afgedragen aan herverzekeraars Geboekte premies eigen rekening

-191,3 5.525,6

-179,2 5.225,5

6,9 2,5 9,3

-21,5 0,6 -20,9

5.535,0

5.204,6

5,6 44,2 80,0 38,6 137,7 306,2

0,3 38,1 89,7 35,0 114,8 278,0

5.841,1

5.482,6

1.251,2 97,7 279,3 7,1 1.635,2

1.293,4 101,9 152,2 -113,3 1.434,2

10,0 2,0 12,0

10,7 -0,7 10,0

Gerealiseerde winsten en verliezen op beleggingen geclassificeerd als voor verkoop beschikbaar Resultaat uit leningen en vorderingen Resultaat uit derivaten Overige opbrengsten uit beleggingen Resultaat uit deelnemingen na belasting

384,2 929,3 1.313,5 211,6 62,4 -61,0 44,6 -3,5

145,5 524,9 670,4 245,1 50,0 -73,0 72,8 -2,0

Totaal opbrengst uit beleggingen

3.214,8

2.407,3

95,9 14,5

86,0 -

9.166,4

7.975,9

Verdiende premies

Bruto mutatie in voorziening niet-verdiende premies Aandeel herverzekeraars in mutatie niet-verdiende premies Netto mutatie in voorziening niet-verdiende premies Netto verdiende premies Provisiebaten en ontvangen vergoedingen Vergoedingen uit beleggingscontracten Vergoedingen uit fondsbeheer Andere vergoedingen Te ontvangen herverzekeringsprovisie Overige commissie Totaal provisiebaten en ontvangen vergoedingen Totaal premie-inkomen en provisies Opbrengst uit beleggingen Rentebaten Huurinkomsten Dividend Afschrijving van (dis)agio Overige opbrengsten uit beleggingen aangehouden voor handelsdoeleinden Gerealiseerde winsten en verliezen Niet-gerealiseerd resultaat Overige opbrengsten uit beleggingen niet aangehouden voor handelsdoeleinden Gerealiseerde winsten en verliezen Niet-gerealiseerd resultaat

Totaal operationele inkomsten Resultaat op verkoop van dochterondernemingen Totaal inkomsten

Overige opbrengsten uit beleggingen zijn met inbegrip van reële-waardeveranderingen van vastgoedbeleggingen.

Rentebaten in boekjaar In miljoenen euro Schuldbewijzen beschikbaar voor verkoop Schuldbewijzen aangehouden voor handelsdoeleinden Schuldbewijzen niet aangehouden voor handelsdoeleinden Totaal schuldbewijzen

2005 199,3 1,8 404,4 605,4

2004 190,1 445,9 636,0

Totaal hypothecaire leningen

367,8

341,9

Deposito’s Leningen op schuldbekentenis Leningen aan banken Leningen en voorschotten aan klanten Overige Overige rentebaten

5,4 25,4 5,6 65,4 176,2 277,9

-0,9 12,7 -2,4 49,5 256,6 315,5

1.251,2

1.293,4

Totaal rentebaten

Rentebaten tot een bedrag van € 852,1 miljoen (2004: € 990,0 miljoen) zijn berekend met de effectieve-rentemethode voor financiële activa niet geclassificeerd als tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening.

13/3/06


76/138

Het resultaat op herverzekering per eind boekjaar In miljoenen euro Leven Schade en Zorg

2005 -9,4 58,5

2004 -8,3 37,9

Totaal

49,1

29,6

Op het moment van verwerving van herverzekeringscontracten zijn geen winsten verantwoord. De rentebaten uit financiële activa zijn met inbegrip van € 0,3 miljoen (2004: € 0,4 miljoen) aan lopende maar niet ontvangen rente op leningen waarop bijzondere waardevermindering is toegepast.

5.1.16 Specificatie van kosten (7) Specificatie van kosten over boekjaar In miljoenen euro

2005

2004

2.253,8 1.278,2 3.532,0

2.305,1 1.369,0 3.674,1

-113,0 -30,3 -143,3

-142,7 -16,3 -158,9

Netto uitbetaalde claims en uitkeringen

3.388,7

3.515,2

Mutatie in verzekeringsverplichtingen eigen rekening Mutatie in verzekeringsverplichtingen Mutatie in aandeel herverzekeraars in voorzieningen voor verzekeringsverplichtingen Totale wijziging in verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten, na herverzekering

3.504,9 1,1 3.506,0

2.207,6 41,1 2.248,8

45,2 9,3 8,8 464,1

85,2 -10,5 17,7 456,3

Acquisitiekosten Verzekeringscontracten met winstdeling Verzekeringscontracten zonder winstdeling Overige unit-linked verzekeringscontracten Totaal acquisitiekosten

108,4 94,4 5,7 208,5

91,5 104,0 24,6 220,2

Rentelasten: Verschuldigd aan kredietinstellingen Obligatieleningen Achtergestelde leningen Gesecrutiseerde hypotheken Totaal rentelasten

146,5 35,8 28,2 72,7 283,3

119,1 33,2 27,8 64,2 244,3

Overige financieringslasten Totaal financieringslasten

3,3 286,6

1,3 245,6

Overige operationele lasten Personeelskosten en overige personeelgerelateerde uitgaven Afschrijving van immateriële vaste activa Afschrijving op onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Operationele lasten Winsten / verliezen op desinvesteringen Bijzondere waardevermindering immateriële vaste activa Bijzondere waardevermindering onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Teruggenomen bijzondere waardevermindering onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Bijzondere waardevermindering van vorderingen Teruggenomen bijzondere waardevermindering van vorderingen Overige lasten Valutawinsten/-verliezen Overboeking kosten Totaal overige operationele lasten

654,1 37,2 35,8 228,6 1,4 5,9 0,5 -0,8 -0,4 -1,1 23,7 0,5 -304,5 680,8

683,6 32,0 50,6 222,9 2,7 2,6 2,1 9,6 28,3 5,4 -281,0 758,9

8.598,1

7.537,3

Uitbetaalde claims en uitkeringen Leven Schade en Zorg Totaal uitbetaalde claims en uitkeringen Op herverzekeraars verhaalde claims Leven Schade en Zorg Totaal op herverzekeraars verhaalde claims

Winstdelingen en kortingen Mutatie in overige voorzieningen Uitgaven t.b.v. beleggingscontracten Provisielasten en betaalde vergoedingen

Totaal kosten

In de winsten verliesrekening zijn geen aparte bedragen opgenomen voor de kosten van onderzoek en ontwikkeling. In de uitgaven begrepen betalingen onder operationele lease-overeenkomsten bedragen € 27,2 miljoen (2004: € 31,3

13/3/06


77/138

miljoen). In dit bedrag zijn voorwaardelijke huursommen of sublease-betalingen niet begrepen.

5.1.17 Medewerkers (8) Het aantal medewerkers (op fulltimebasis) dat per einde verslagjaar werkzaam was bij Delta Lloyd Groep, bedroeg:

Aantal in FTEs Vaste medewerkers Tijdelijke medewerkers Totaal

2005 6.184 806

2004 6.459 548

6.990

7.007

2005 312,2 79,3 52,0 43,7 3,2 49,3

2004 333,7 69,1 65,9 67,5 0,4 0,6 41,9

539,6

579,0

2005 129,5 410,1

2004 138,9 440,0

539,6

579,0

Personeelskosten per einde boekjaar In miljoenen euro Salarissen Externe medewerkers Sociale lasten Pensioenverplichtingen Winstdelingen en resultaatafhankelijke bonus Beloning in aandelen Ontslagvergoedingen Overige Totaal

Deze kosten zijn ten laste gebracht van:

In miljoenen euro Acquisitiekosten Overige operationele lasten Totaal

5.1.18 Bezoldiging bestuurders (9) Informatie over de beloningen, belangen en transacties van leden van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen wordt verstrekt in onderdeel 39 van de toelichting, Transacties met verbonden partijen.

5.1.19 Belastingen (10) Belasting ten laste van resultaat boekjaar In miljoenen euro Belastingen:

2005 64,7

2004 54,8

Latente belastingen: Ten gevolge van tijdelijke verschillen Ten gevolge van wijzigingen in belastingtarieven of -wetgeving Waardering van latente belastingvorderingen Totaal latente belastingen

82,1 -7,0 -14,9 60,2

44,3 2,0 -2,8 43,5

124,8

98,3

Totale winstbelasting

Niet opgevoerde fiscaal aftrekbare bedragen en tijdelijke verschillen uit voorgaande jaren werden gebruikt om de (niet-) latente belastingen te verlagen met resp. € 0 miljoen en € 12,5 miljoen (2004: resp. € 0 miljoen en € 0 miljoen).

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Belasting ten laste van eigen vermogen per einde boekjaar

78/138

In miljoenen euro Belastingen Latente belastingen Belastingeffect van beleggingen in deelnemingen en joint ventures die rechtstreeks in het eigen vermogen zijn opgenomen

2005 -0,0 53,5 -

2004 0,0 31,4 -

Totaal belasting verantwoord in eigen vermogen

53,5

31,4

Ten laste van het eigen vermogen gebrachte latente belastingen hebben betrekking op in het eigen vermogen opgenomen beleggingsresultaten.

De belasting op de winst van Delta Lloyd Groep voor belastingen wijkt als volgt af van het bedrag dat theoretisch verschuldigd zou zijn indien het belastingtarief van het land van vestiging van de vennootschap zou worden toegepast:

Belasting ten laste van resultaat boekjaar In miljoenen euro Resultaat voor belastingen Belasting berekend tegen het vaste tarief vennootschapsbelasting van 31,5 procent (2004: 34,5 procent) Wijzigingen in toepasselijk belastingtarief Niet belast dividend Niet belastbare (winst)/verlies bij verkoop van dochtermaatschappijen en deelnemingen Niet-aftrekbare kosten Waardering van latente belastingvorderingen Niet gewaardeerde latente belastingvorderingen Overige Totale winstbelasting ten laste van winsten verliesrekening

2005

2004

568,3

438,6

179,0

151,3

-7,0 -27,8 -19,4 5,1 -15,0 11,9 -2,0

2,0 -28,6 -40,6 -2,8 12,2 4,8

124,8

98,3

2005

2004

166,8 0,1 -1,5 165,3

164,7 4,7 -0,0 -2,6 166,8

-2,6 -5,3 0,1 -7,8

-2,6 -2,6

157,5

164,2

5.1.20 Goodwill (11) Boekwaarde goodwill per einde boekjaar In miljoenen euro Brutobedrag Per 1 januari Aankopen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december Cumulatieve bijzondere waardevermindering Per 1 januari Bijzondere waardeverminderingen Verkopen Valutakoersverschillen Per 31 december Boekwaarde van goodwill per 31 december

Goodwill ontstaan uit beleggingen van Delta Lloyd Groep in deelnemingen is opgenomen in de boekwaarde van deze deelnemingen (zie onderdeel 15 van de toelichting).

Toerekening van goodwill en toetsing op bijzondere waardevermindering Voor de toetsing op bijzondere waardevermindering is de goodwill per divisie en per segment aan de kasstroomgenererende eenheden toegerekend. De boekwaarde van de aan business units toegerekende goodwill wordt als significant beschouwd, vergeleken met de totale boekwaarde van goodwill.

Hieronder volgt een samenvatting van de aan kasstroom genererende eenheden toegerekende goodwill. In miljoenen euro

Boekwaarde van goodwill

Delta Lloyd Delta Lloyd ABN AMRO Bankengroep VerzekeringNV en Holding BV 132,4

15,0

Cuil SA

3,9

Participatie Delta Lloyd & SchadeFinancierings verzekering Maatschappij NV Delta Lloyd BV 3,8

2,4

13/3/06


Zoals toegelicht bij grondslag O, wordt de boekwaarde van goodwill ten minste jaarlijks getoetst, maar ook als omstandigheden of gebeurtenissen aanleiding vormen om aan deze waarde te twijfelen. Voor de toetsing op bijzondere waardevermindering zijn de activa gegroepeerd op het laagste niveau waarop kasstromen afzonderlijk identificeerbaar zijn. De toetsing heeft geleid tot een bijzondere waardevermindering van goodwill tot een bedrag van € 5,3 miljoen (2004 € 2,6 miljoen).

De toetsing van goodwill op bijzondere waardevermindering is voor de hierna genoemde bedrijfsonderdelen als volgt uitgevoerd: De realiseerbare waarde van goodwill is bepaald op basis van discontering van kasstromen. De berekening betreft een taxatiewaarde en is gebaseerd op de contante waarde van verwachte toekomstige kasstromen uit de activiteiten gedurende een periode van 25 jaar. Goodwill met betrekking tot ABN AMRO Verzekeringen is ook getoetst volgens de contantewaardemethode. De kasstromen zijn contant gemaakt over de resterende looptijd van de overeenkomst met ABN AMRO Bank (27 jaar). De verwachte kasstromen voor toekomstige periodes zijn ontleend aan de cijfers voor de planperiode 2006-2008. De verwachte kasstromen voor latere periodes zijn door middel van extrapolatie bepaald, waarbij de groeivoet in aanmerking is genomen. De belangrijkste aannames bij de berekening waren: De groeivoet geeft het percentage weer dat is gebruikt om de winstbijdrage van de nieuwe productie te extrapoleren tot

voorbij de planperiode. Dit percentage is gebaseerd op een zo goed mogelijk schatting van de toekomstige groei door het management. Het is in overeenstemming met de verwachtingen in de bedrijfstak en ligt tussen 0% en 3%. De risico-gecorrigeerde disconteringsvoet geeft het percentage weer waartegen verwachte resultaten uit toekomstige nieuwe productie contant worden gemaakt. De disconteringsvoet is opgebouwd uit een risicovrij rentepercentage en een risicomarge om adequaat ingedekt te zijn tegen het risico dat de feitelijke ontwikkelingen in toekomstige jaren afwijken van de aannames. De gebruikte percentages liggen tussen 3,2% en 6,4%. Ten opzichte van vorig jaar zijn geen wijzigingen van betekenis aangebracht in deze aannames.

5.1.21 AVIF en overige immateriële vaste activa (12)

79/138

13/3/06


80/138

In miljoenen euro Per 1 januari 2004

AVIF 67,0

Software 74,7

Overige 163,4

Totaal 305,1

Aankopen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004

67,0

9,7 0,0 -0,0 84,4

0,9 164,2

10,6 0,0 -0,0 315,6

-

17,6 -7,1 -1,3

-

17,6 -7,1 -1,3

67,0

93,6

164,2

324,9

Aankopen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2005 Cumulatieve afschrijving Per 1 januari 2004

-

-45,5

-34,0

-79,5

Afschrijving boekjaar Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004

-7,4 -7,4

-11,5 0,1 0,0 -56,9

-17,0 0,1 -51,0

-36,0 0,1 0,0 -115,3

Afschrijving boekjaar Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties

-7,1 -

-12,9 5,3 1,1

-17,2 -

-37,2 5,3 1,1

-14,5

-63,4

-68,2

-146,2

Cumulatieve bijzondere waardevermindering Per 1 januari 2004

-

-

-

-

Verantwoorde bijzondere waardeverminderingen Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004

-

-

-

-

Verantwoorde bijzondere waardeverminderingen Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties

-

-0,5 -

-

-0,5 -

Per 31 december 2005

-

-0,5

-

-0,5

Per 1 januari 2004

67,0

29,3

129,4

225,7


59,6

27,4

113,3

200,3


52,5

29,7

96,0

178,2


Boekwaarde

De categorie overige bestaat voornamelijk uit € 95,1 miljoen (2004: € 102,6 miljoen) betreffende distributiekanalen die zijn verworven in het kader van de overname van ABN AMRO Verzekeringen; deze worden in 30 jaar afgeschreven. In de boekwaarde van software is een bedrag van € 15,7 miljoen (2004: €12,5 miljoen) opgenomen voor intern ontwikkelde software

De resterende afschrijvingsperiode van de AVIF-portefeuille is 12 jaar. De bijzondere waardevermindering van € 0,5 miljoen in 2005 betreft software in gebruik bij een van de Belgische bankbedrijven. Een module van het softwarepakket werd overbodig doordat de activiteiten van de Belgische banken werden samengevoegd. Aangezien de software speciaal voor deze banken was ontwikkeld, wordt het realiseerbare bedrag op nihil gesteld.

5.1.22 Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen (13)

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen per einde boekjaar In miljoenen euro

Historische kostprijs Per 1 januari 2004 Aankopen Geactiveerde uitgaven voor bestaande activa Wijzigingen in samenstelling Groep Verkopen Overboeking naar / van vastgoedbeleggingen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004 Aankopen Geactiveerde uitgaven voor bestaande activa Wijzigingen in samenstelling Groep Verkopen Overboeking naar / van vastgoedbeleggingen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2005 Afschrijvingen Per 1 januari 2004 Afschrijvingen boekjaar Verkopen Verkoop van dochterondernemingen Overboeking naar / van vastgoedbeleggingen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004 Afschrijvingen boekjaar Verkopen Verkoop van dochterondernemingen Overboeking naar / van vastgoedbeleggingen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2005 Bijzondere waardevermindering Per 1 januari 2004

Vastgoed in ontwikkeling

Vastgoed in eigen gebruik

Totaal vastgoed

12,5

256,8

0,4 8,7

10,6 0,4

-4,1

81/138

Motorvoertuigen

Computerapparatuur

Overige activa

Totaal

269,3

4,3

42,7

70,9

387,3

11,0 9,2

16,1 -

5,5 -

59,9 -

92,6 9,2

-1,6

-5,7

0,9

0,3

0,0

-4,5

-

-1,9 -16,3

-1,9 -16,3

-1,4 -

0,1 -

-0,7 -

-3,9 -16,3

17,5

-0,3 247,8

-0,3 265,3

-0,1 19,8

-1,0 47,6

-0,6 129,6

-2,0 462,3

5,2

1,8 0,2

1,8 5,3

0,2 -

6,8 -

4,8 -

13,7 5,3

-0,0

-12,7

-12,7

-0,9

-7,8

-4,4

-25,8

0,1 -13,2

-7,8 2,2

-7,7 -11,1

-17,6 -

-1,5 -

-2,6 -

-29,4 -11,1

9,5

231,5

241,0

1,5

45,1

127,4

415,0

-

-31,5

-31,5

-2,3

-35,3

-57,5

-126,7

-

-7,8 1,3 0,9

-7,8 1,3 0,9

-7,9 1,1 -0,8

-7,7 0,7 -0,3

-27,2 1,1 -

-50,6 4,2 -0,3

-

3,1

3,1

-

-

-

3,1

-

-34,1

-34,1

0,1 -9,8

0,8 -41,9

0,3 -83,3

1,1 -169,1

-

-6,3 0,5 3,3

-6,3 0,5 3,3

-0,2 8,1 0,6

-5,4 0,8 11,0

-23,9 13,0 2,0

-35,8 22,4 17,0

-

-

-

-

-

-

-

-

-0,3 -36,9

-0,3 -36,9

-0,1 -1,4

-0,9 -0,1 -36,3

-0,5 -0,1 -92,8

-1,7 -0,2 -167,5

-

-14,2

-14,2

-

-

-0,2

-14,4

-

-2,1 -

-2,1 -

-

-

-

-2,1 -

-

-

-

-

-

-

-

-

-16,4

-16,4

-

-

-0,2

-16,6

-

-0,5 1,0 1,1 -

-0,5 1,0 1,1 -

-

-

-

-0,5 1,0 1,1 -

-

-14,8

-14,8

-

-

-0,2

-15,0

Per 1 januari 2004

12,5

211,0

223,6

2,0

7,4

13,3

246,2


17,5

197,3

214,9

9,9

5,8

46,0

276,6


9,5

179,8

189,3

0,1

8,8

34,4

232,6

Aankopen Verkopen Verkoop van dochterondernemingen Overboeking naar / van vastgoedbeleggingen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004 Aankopen Verkopen Overboeking naar / van vastgoedbeleggingen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2005 Boekwaarde

Delta Lloyd Groep is met betrekking tot onroerende zaken en bedrijfsmiddelen geen financiële-leaseovereenkomsten van materieel belang aangegaan en heeft evenmin onroerende zaken en bedrijfsmiddelen aan derden verhuurd krachtens operationele-leaseovereenkomsten.

De in het boekjaar onder vastgoed in ontwikkeling geactiveerde financieringslasten bedragen € 0,8 miljoen (2004: € 1,7 miljoen). De gebruikte rentevoet was 3,2% (2004: 3,2%).

13/3/06


82/138

5.1.23 Vastgoedbeleggingen (14) Vastgoedbeleggingen per einde boekjaar In miljoenen euro

Op eigen grond

Vastgoedbelegging lange lease

Vastgoedbelegging korte lease

Totaal

Historische kostprijs Per 1 januari 2004

1.113,7

19,5

2,2

1.135,4

Overige aanpassingen vorige perioden Aankopen Geactiveerde uitgaven voor bestaand onroerend goed Wijzigingen in samenstelling Groep Verkopen Overboekingen naar / van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004

87,3 8,9 -1,7 -48,8 13,3 -0,0 1.172,7

0,0 19,5

6,2 8,3

87,3 15,1 -1,7 -48,8 13,3 -0,0 1.200,5

Aankopen Geactiveerde uitgaven voor bestaand onroerend goed Wijzigingen in samenstelling Groep Verkopen Overboekingen naar / van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Valutakoersverschillen Overige mutaties

39,9 32,0 -3,3 -79,2 11,1 0,5 -

7,2 -

4,5 -

39,9 43,7 -3,3 -79,2 11,1 0,5 -

1.173,6

26,7

12,9

1.213,2

Per 31 december 2005 Herwaardering Per 1 januari 2004

521,6

4,3

0,0

526,0

Aankopen Wijzigingen in samenstelling Groep Verkopen Overboekingen naar / van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2004

-35,5 -0,3 -24,2 1,2 462,8

-0,7 3,6

-1,9 -1,8

-38,0 -0,3 -24,2 1,2 464,6

Aankopen Wijzigingen in samenstelling Groep Verkopen Geactiveerde uitgaven voor bestaand onroerend goed Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december 2005

25,6 0,8 -13,2 -0,1 475,9

-1,5 2,2

-1,0 -2,8

23,1 0,8 -13,2 -0,1 475,2

Per 1 januari 2004

1.635,4

23,8

2,2

1.661,3


1.635,5

23,1

6,5

1.665,2


1.649,5

28,8

10,0

1.688,4

Vastgoedbeleggingen worden opgenomen tegen reële waarde, als vastgesteld door erkende externe taxateurs of door lokale bevoegde medewerkers van Delta Lloyd Groep, zoals beschreven in grondslag Q. Directe operationele lasten (waaronder reparatie en onderhoud) bedragen € 16,7 miljoen (2004: € 17,6 miljoen). Van dit bedrag heeft circa € 0,7 miljoen (2004: € 0,7 miljoen) betrekking op uitgaven aan vastgoedbeleggingen die gedurende de betreffende periode geen huurinkomsten genereren.

5.1.24 Beleggingen in dochterondernemingen en deelnemingen (15) Korte beschrijving van belangrijkste ondernemingen per einde boekjaar Aviva plc te Londen is de uiteindelijke houder van alle gewone aandelen Delta Lloyd NV. Daarnaast bezit Stichting Nuts Ohra een belang in de vorm van preferente aandelen. De voornaamste Groepsmaatschappijen waarin Delta Lloyd NV een belang heeft, zijn (100% tenzij anders vermeld): Holding Delta Lloyd Verzekeringen BV (Amsterdam) Nuts Ohra Beheer BV (Arnhem) Delta Lloyd Bankengroep NV (Amsterdam)

13/3/06


Delta Lloyd Deutschland AG (Wiesbaden, Duitsland) Delta Lloyd Houdstermaatschappij België BV (Arnhem) Delta Lloyd Antillen NV (Curaçao, Nederlandse Antillen) Delta Lloyd ABN AMRO Verzekeringen Holding BV (51%) (Zwolle) Delta Lloyd Services BV (Amsterdam) Amstelhuys NV (Amsterdam) Leven Delta Lloyd Levensverzekering NV (Amsterdam) OHRA Levensverzekeringen NV (Arnhem) Berlinische Lebensversicherung AG (99,729%) (Wiesbaden) Delta Lloyd Levensherverzekeringsmaatschappij BV (Amsterdam) NV Nationaal Spaarfonds (Den Haag) ENNIA Caribe Leven NV (80%) (Curaçao) (Verkocht per 29 december 2005) Delta Lloyd Vastgoed Fonds NV (Amsterdam) Delta Lloyd Life NV (Elsene-Brussel, België) ABN AMRO Levensverzekering NV (51%) (Zwolle) Commercial Union Life SA (Luxemburg, Luxemburg) Beleggingsfondsen Delta Lloyd Rente Fonds NV (69,1%) (Amsterdam) Delta Lloyd Investment Fund NV (95,4%) (Amsterdam) OHRA Aandelenfonds NV (59,3%) (Arnhem) Daedalus plc (Dublin, Ierland) Schade Delta Lloyd Schadeverzekering NV (Amsterdam) OHRA Schadeverzekeringen NV (Arnhem) ENNIA Caribe Schade NV (80%) (Curaçao) (Verkocht per 29 december 2005) B. Franco Mendes BV (Amsterdam) Delta Lloyd Schadeverzekering NV Volmachtbedrijf BV (Amsterdam) O.W.J. Schlencker Assuradeuren BV (Amsterdam) ‘Praevenio' Technische Verzekeringen BV (Amsterdam) OHRA Belgium NV (Sint-Pieters-Woluwe-Brussel, België) ABN AMRO Schadeverzekering NV (51%) (Zwolle) ABN AMRO Assuradeuren BV (51%) (Zwolle) Zorg Delta Lloyd Zorgverzekering NV (Den Haag) OHRA Ziektekostenverzekeringen NV (Arnhem) Bank Delta Lloyd Bank NV (Amsterdam) Delta Lloyd Securities NV (Antwerpen, België) OHRA Hypotheken Fonds NV (Arnhem) Delta Lloyd Bank NV, België (Turnhout, België) Gries & Heissel Bankiers AG (95,00%) (Berlijn, Duitsland) Een volledige lijst van dochterondernemingen, zoals bedoeld in artikel 2:379 BW en artikel 2:414 BW, is gedeponeerd bij het Handelsregister te Amsterdam. Met betrekking tot een aantal groepsmaatschappijen is, in overeenstemming met het bepaalde in artikel 2:403 lid 1 BW, niet aan alle voorschriften van Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek voldaan.

83/138

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Beleggingen in deelnemingen per einde boekjaar

84/138

In miljoenen euro

2005

2004

Boekwaarde Per 1 januari Acquisities Verkopen Aandeel in resultaat na belastingen Nieuw kapitaal Reële-waardeveranderingen in eigen vermogen Overboeking naar aandelen

38,9 -3,5 -3,0 -0,0

42,7 -2,0 2,8 -4,6

Per 31 december

32,4

38,9

Aangehouden deel 31,50% 50,00%

De belangrijkste deelnemingen van de Groep, die niet beursgenoteerd zijn en door dochterondernemingen worden aangehouden, zijn: In miljoenen euro

Activa

Inkomsten

Resultaat

223,9 5,4

Eigen vermogen 13,8 5,4

Credimo NV, België Loevestein Beheer BV

40,1 0,0

0,9 0,8-


229,3

19,2

40,1

0,1

Credimo NV, België Loevestein Beheer BV

228,0 5,7

14,1 5,7

31,4 0,4

0,6 0,3


233,7

19,7

31,8

0,9

31,50% 50,00%

Verkregen gegevens zijn gebaseerd op de voor Delta Lloyd Groep laatst beschikbare informatie. Investeringen in andere deelnemingen worden niet beschouwd als zijnde individueel materieel.

Afgezien van de solvabiliteitsvereisten als uiteengezet in onderdeel 23 van de toelichting, gelden er voor de dochterondernemingen geen beperkingen ten aanzien van het overdragen van geldmiddelen aan de moedermaatschappij in de vorm van uitkeringen van contant dividend of aflossingen van kredieten of voorschotten.

5.1.25 Financiële beleggingen (16) Financiële beleggingen per 31 december In miljoenen euro Schuldbewijzen Beschikbaar voor verkoop Niet aangehouden voor handelsdoeleinden In handelsportefeuille Totaal schuldbewijzen

2005

2004

5.650,6 16.629,1 96,2

5.323,2 14.226,5 78,0

22.376,0

19.627,7

De looptijd van de financiële beleggingen in 2005 is als volgt:

Schuldbewijzen Nederlandse overheid Overheden EU Overheden niet-EU Gesecrutiseerde hypotheken Bedrijfsobligaties Overige schuldbewijzen Totaal schuldbewijzen

Looptijd 2005 Minder dan een jaar

Looptijd 2005 Tussen een en vijf jaar

Looptijd 2005 Langer dan vijf jaar

Looptijd 2005 Totaal 2005

68,5 303,9 2,1 1,0 132,0 -

1.841,0 3.069,9 26,5 79,2 1.116,9 171,3

2.006,5 6.219,2 142,8 415,2 4.235,5 2.544,3

3.915,9 9.593,1 171,5 495,4 5.484,4 2.715,6

507,6

6.304,8

15.563,6

22.376,0

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. De looptijd van de financiële beleggingen in 2004 is als volgt:

85/138

Looptijd 2004 Minder dan een jaar

Looptijd 2004 Tussen een en vijf jaar

Looptijd 2004 Langer dan vijf jaar

Looptijd 2004 Totaal 2004

7,9 87,3 10,3 4,7 189,4 23,5

1.579,8 3.218,4 44,7 36,6 1.321,7 243,4

2.980,3 5.867,2 157,0 285,2 3.487,8 82,4

4.567,9 9.172,9 212,0 326,4 4.999,0 349,4

323,1

6.444,7

12.859,9

19.627,7

2005

2004

2.319,1 8.538,8 62,8

1.746,5 7.020,9 31,2

10.920,8

8.798,7

2005

2004

4.514,7 106,2

2.763,8 45,0

Schuldbewijzen Nederlandse overheid Overheden EU Overheden niet-EU Gesecrutiseerde hypotheken Bedrijfsobligaties Overige schuldbewijzen Totaal schuldbewijzen

Financiële beleggingen in aandelen zijn als volgt samengesteld: In miljoenen euro Aandelen Beschikbaar voor verkoop Niet aangehouden voor handelsdoeleinden In handelsportefeuille Totaal aandelen

Overige beleggingen bestaan uit de volgende posten: In miljoenen euro Overige beleggingen Hypothecaire leningen (niet aangehouden voor handelsdoeleinden) Derivaten Totaal overige beleggingen

4.620,9

2.808,8

Leningen en vorderingen

11.517,5

11.098,8

Totaal financiële beleggingen

49.435,2

42.334,0

De effectieve rentevoet op de schuldbewijzen is 3,4% (2004: 3,0%), voor de leningen en vorderingen en de overige beleggingen 3,4% (2004: 3,0%).

Van de interestdragende beleggingen, het bedrag dat betrekking heeft op beleggingen met een variabele rente bedraagt per jaareinde 2005 € 1.249,8 miljoen (2004: € 685,7 miljoen). Onderstaand volgt een overzicht van kostprijs / geamortiseerde kostprijs, bruto niet-gerealiseerde winsten en verliezen en reële waarde van financiële beleggingen:

In miljoenen euro

Schuldbewijzen Aandelen Derivaten Leningen en vorderingen Hypothecaire leningen (niet aangehouden voor handelsdoeleinden) Per 31 december 2005

Kosten Nietbijzondere gerealiseerd waardeverresultaat minderingen / geamortiseerde kostprijs 22.337,6 38,4 9.503,6 1.417,2 69,9 36,3 11.517,5 187,5 4.420,2 94,5 47.848,9

1.773,8

Reële waarde 2005

22.376,0 10.920,8 106,2 11.705,0 4.514,7 49.622,6

13/3/06


In miljoenen euro

Kosten Nietbijzondere gerealiseerd waardeverresultaat minderingen / geamortiseerde kostprijs 19.549,0 78,7 8.154,7 643,9 37,4 7,6 11.098,8 240,6 2.679,0 84,8

Schuldbewijzen Aandelen Derivaten Leningen en vorderingen Hypothecaire leningen (niet aangehouden voor handelsdoeleinden) Per 31 december 2004

41.518,9

1.055,7

86/138 Reële waarde 2004

19.627,7 8.798,7 45,0 11.339,4 2.763,8 42.574,6

Onderstaand volgt een overzicht van de reële waarde van financiële beleggingen (met inbegrip van hypotheken) per 31 december:

In miljoenen euro

Schuldbewijzen Aandelen Derivaten Hypotheken Leningen en vorderingen

Geamorti- Tegen reële seerde waarde met kostprijs verantwoording van waardeveran -deringen in resultaat voor handelsdoeleinden 96,2 62,8 106,2 4.514,7 11.705,0 -


11.705,0

In miljoenen euro

Schuldbewijzen Aandelen Derivaten Hypotheken Leningen en vorderingen

Geamorti- Tegen reële seerde waarde met kostprijs verantwoording van waardeveran -deringen in resultaat voor handelsdoeleinden 78,0 31,2 45,0 2.763,8 11.339,4 -


11.339,4

4.779,9

2.918,0

Tegen reële Beschikbaar waarde met voor verantwoorverkoop ding van waardeveran -deringen in resultaat niet voor handelsdoeleinden 16.629,1 5.650,6 8.538,8 2.319,1 -

Totaal 2005

-

-

22.376,0 10.920,8 106,2 4.514,7 11.705,0

25.168,0

7.969,7

49.622,6

Tegen reële Beschikbaar waarde met voor verantwoorverkoop ding van waardeveran -deringen in resultaat niet voor handelsdoeleinden 14.226,5 5.323,2 7.020,9 1.746,5 -

Totaal 2004

-

-

19.627,7 8.798,7 45,0 2.763,8 11.339,4

21.247,4

7.069,7

42.574,6

De reële waarde wordt bepaald door de slotkoers van Bloomberg of een ander gerenommeerde data provider. De hypothecaire leningen die zijn opgenomen tegen tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening, bestaan voornamelijk uit eerste hypotheken. Tweede hypotheken zijn alleen verleend ingeval ook de eerste hypotheek door de Groep is verstrekt. Alle hypotheken hebben betrekking op woningen. Voor slechts 48,9% van de verstrekte hypotheken is de executiewaarde van het onderpand lager dan 90% van de verstrekte hypothecaire lening (2004: 45,2%). Er zijn geen hypothecaire leningen verstrekt met een loan-to-value ratio van meer van 125% zonder dat de aanvrager daartoe extra zekerheden heeft gesteld. Bepaalde unit-linked producten zijn als beleggingscontracten gerubriceerd, terwijl sommige vallen onder de definitie van een verzekeringscontract. De aan deze unit-linked verplichtingen gekoppelde activa zijn in de betreffende bedragen op de geconsolideerde balans opgenomen en maken onderdeel uit van de in onderdeel 26 van de toelichting gepresenteerde verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten. De boekwaarde van de aan deze unit-linked verplichtingen verbonden financiële beleggingen was als volgt:

13/3/06


In miljoenen euro Schuldbewijzen Aandelen Hypotheken Leningen Deposito’s

De daarmee verbonden verplichtingen zijn: Unit-linked contracten gerubriceerd als verzekeringscontracten Unit-linked contracten gerubriceerd als beleggingscontracten

87/138

2005 2.575,6 7.657,4 6,3 100,8 812,5

2004 2.647,2 5.951,4 7,6 74,1 735,1

11.152,6

9.415,3

11.252,1 413,7

9.557,1 309,0

11.665,9

9.866,0

Cumulatieve waardeverminderingen op voor verkoop beschikbare schuldbewijzen per 31 december In miljoenen euro Per 1 januari Bijzondere waardeverminderingen in boekjaar Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen in boekjaar Verkopen Per 31 december

2005 -

2004 -

2,1 -

-

2,1

-

Cumulatieve waardeverminderingen op voor verkoop beschikbare aandelen per 31 december In miljoenen euro Per 1 januari Bijzondere waardeverminderingen in boekjaar Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen in boekjaar Verkopen

2005 627,4

2004 838,8

13,9 -198,4

0,0 -211,4

Per 31 december

442,9

627,4

De bijzondere waardeverminderingen betreffen een belegging in een Duitse hypotheekverstrekker die in ernstige moeilijkheden verkeert. Een bijzondere waardevermindering van € 2,1 miljoen is opgenomen met betrekking tot de schuldbewijzen, en van € 11,3 miljoen met betrekking tot de aandelen die in deze onderneming zijn aangehouden. Het restantbedrag van de op aandelen opgenomen bijzondere waardevermindering betreft een aantal kleinere door diverse divisies aangehouden beleggingen

Cumulatieve waardeverminderingen op leningen en vorderingen per 31 december In miljoenen euro Per 1 januari Bijzondere waardeverminderingen in boekjaar Teruggenomen bijzondere waardeverminderingen in boekjaar Verkopen

2005 86,8

2004 88,4

10,9 -5,6 -11,7

8,0 -5,5 -4,1

Per 31 december

80,4

86,8

De voor leningen en vorderingen opgenomen bijzondere waardevermindering heeft betrekking op een aantal kleinere door het bankbedrijf aangehouden leningen tot een totaalbedrag van € 9,6 miljoen. De teruggenomen bijzondere waardevermindering heeft eveneens hoofdzakelijk betrekking op door het bankbedrijf aangehouden leningen tot een bedrag van € 5,4 miljoen.

Stock lending Delta Lloyd Groep is in de loop van het boekjaar effectenuitleenovereenkomsten aangegaan voor diverse beleggingsportefeuilles van de Groep. Met een gerenommeerde bank in Nederland is een outsourcingovereenkomst afgesloten. Per de balansdatum zijn geen andere effectenuitleenovereenkomsten van kracht.

Onder de outsourcingovereenkomst is een bedrag van € 731,1 miljoen (2004: € 177,0 miljoen) opgenomen aan schuldbewijzen en andere vastrentende waardepapieren. De verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomsten zijn opgenomen onder ‘Financiële verplichtingen’ (zie onderdeel 32 van de toelichting) De boekwaarde van ontvangen financiële activa en financiële activa die als zekerheid zijn verbonden in het kader van stock

13/3/06


88/138

lending overeenkomsten, bedroeg per 31 december 2005 respectievelijk € 0 miljoen en € 269,0 miljoen (2004: € 0 miljoen respectievelijk € 177,8 miljoen).

5.1.26 Kredieten (17) Leningen en vorderingen per einde boekjaar In miljoenen euro Leningen aan polishouders Leningen aan banken Leningen en voorschotten aan klanten Leningen en voorschotten aan assurantietussenpersonen Leningen op schuldbekentenis Overige kredieten en leningen Totaal leningen en voorschotten

2005 144,9 182,1 1.451,9 49,6 3.193,6 14,6 5.036,7

2004 116,8 150,0 1.317,6 59,4 2.668,0 1,4 4.313,3

Gesecuritiseerde hypothecaire leningen Niet-gesecuritiseerde hypothecaire leningen Totaal hypothecaire leningen

2.588,2 3.892,7 6.480,9

3.222,5 3.563,1 6.785,6

11.517,5

11.098,8

2005 1.583,4 1.494,2 8.439,9

2004 1.516,7 1.497,9 8.084,2

11.517,5

11.098,8

Totaal leningen en vorderingen De cumulatieve waardevermindering op kredieten en vorderingen zijn toegelicht in paragraaf 16.

De looptijd van leningen en vorderingen is als volgt: In miljoenen euro Minder dan een jaar Tussen een en vijf jaar Langer dan vijf jaar

5.1.27 Gesecuritiseerde hypothecaire leningen en verbonden activa (18)

Bij twee dochterondernemingen in Nederland, Delta Lloyd Levensverzekering NV en Amstelhuys NV, zijn de voordelen uit acht woninghypotheekportefeuilles (RMBS) overgedragen aan zeven speciaal voor dit doel (securitisatie) opgerichte vennootschappen, t.w. Arena 2000-I BV, Arena 2001-I BV, Arena 2002-I BV, Arena 2003-I BV, Arena 2004-I BV, Arena 2004-II BV, Arena 2005-I BV en DARTS Finance BV (de ‘securitisatiemaatschappijen of SPV’s’). Deze transacties zijn primair gefinancierd door de uitgifte van obligaties. De overdracht heeft niet geleid tot een resultaatverantwoording Alle aandelen in de securitisatiemaatschappijen worden gehouden door onafhankelijke trustees, respectievelijk Stichting Security Trustee Arena 2000-1, Stichting Security Trustee Arena 2001-1, Stichting Security Trustee Arena 2002-1, Stichting Security Trustee Arena 2003-1. Stichting Security Trustee Arena 2004-I, Stichting Security Trustee Arena 2004II, Stichting Security Trustee Arena 2005-I en Stichting Trustee DARTS Finance. Delta Lloyd Levensverzekering en Amstelhuys houden noch direct noch indirect een aandelenbelang in de securitisatiemaatschappijen of in de moedermaatschappijen van de securitisatiemaatschappijen. Delta Lloyd Levensverzekering en Amstelhuys hebben het recht noch de plicht de inkomsten uit een van deze gesecuritiseerde hypothecaire leningen terug te kopen vóór de optionele afroepdatum, behalve in bepaalde gevallen waarin sprake is van schending door Delta Lloyd Levensverzekering en Amstelhuys van hun garantieverplichtingen In 2005 vonden de volgende initiatieven plaats voor de kapitaaldekking van de hypotheken van Delta Lloyd: Delta Lloyd Groep heeft twee hypotheekportefeuilles toegewezen aan securitisatiemaatschappijen. De SPV’s hebben op eigen naam obligaties uitgegeven in verscheidene kredietklassen, elk met een eigen rating van Moody’s en Fitch. Aan de obligaties zijn de volgende zekerheden verbonden: een pandrecht op de hypothecaire vorderingen en op het aan een security trustee toegekende recht van begunstigde en een pandrecht op bepaalde andere activa van de emittent. Wanneer de SPV aan de verplichtingen uit hoofde van de obligaties heeft voldaan, ontvangt de entiteit behorende tot de Delta Lloyd Groep die de betreffende hypotheken heeft overgedragen het surplus aan liquide middelen dat per kwartaal uit de boeken van de SPV blijkt. In maart 2005 vond er een emissie plaats in het ‘Arena’ programma. Het volume aan onderliggende hypotheken was € 1 miljard; er werden obligaties uitgegeven tot een bedrag van € 1.005.000.000,00 (RMBS). De emissie werd uitgevoerd door Arena 2005-I B.V.

13/3/06


89/138

De tweede securitisatie vond in november 2005 namens DARTS Finance B.V. plaats. Het bedrag aan hypotheken was € 1 miljard, waartegenover voor € 1.006.500.000,00 obligaties werden uitgegeven. DARTS heeft in principe dezelfde structuur als de Arena’s. In DARTS worden alleen staatsgegarandeerde (NHG) obligaties in de Amstelhuys portefeuille gesecuritiseerd. De structuur van DARTS is door ABN Amro Bank opgezet. Alle SPV’s hebben voordeel bij een zogenaamde renteswap ter regulering van de rente- en kostenstromen tussen de SPV en Delta Lloyd. Deze swaps worden niet rechtstreeks met de SPV’s afgewikkeld maar met ABN AMRO Bank, die daarvoor een gepaste marge ontvangt. Voor twee emissies in 2005 is ABN AMRO Bank als syndicaatleider opgetreden: Arena 2005-I in combinatie met RBS (Joint Lead Manager Arena 2005-I en Joint Book Runner Arena 2005-I) en Delta Lloyd Securities (Senior Co-Lead Manager Arena 2005-I en DARTS Finance). Naar verwachting zullen in de toekomst ook andere partijen betrokken worden het in Arena syndicaat. Per 31 december 2005 waren Delta Lloyd Levensverzekering NV en Amstelhuys NV in bezit van obligaties in securitisatiemaatschappijen, die op verscheidene datums tussen 2037 en 2062 vervallen. Deze zijn op de geconsolideerde balans opgenomen tegen hun reële waarde van € 196,5 miljoen (2004: € 180,3 miljoen) onder kredieten (paragraaf 24) en als andere vastrentende waardepapieren onder overige financiële beleggingen. Delta Lloyd Levensverzekeringen en Delta Lloyd Bank ontvingen in 2005 voor een bedrag van € 1,1 miljoen (2004: € 1,7 miljoen) rente op obligaties die zij houden in de securitisatiemaatschappijen. Amstelhuys ontvangt ook rente van de securitisatiemaatschappijen voor de achtergestelde leningen die zij hebben verstrekt en zij kunnen vergoedingen ontvangen volgens de voorwaarden van de ‘interest rate swaps’ tussen Delta Lloyd Levensverzekering , Amstelhuys en deze maatschappijen of ABN AMRO Bank om hun posities af te dekken tegen rentebewegingen vanwege deze transacties. Het effect van de swaps is in alle gevallen dat de securitisatiemaatschappijen de van klanten te ontvangen rente-inkomsten uit hoofde van de gesecuritiseerde hypothecaire leningen geheel of gedeeltelijk omzetten in rente-inkomsten die in principe gelijk zijn aan de rente die is verschuldigd aan de houders van de obligaties. Bij alle bovengenoemde transacties zijn de maatschappij en haar dochterondernemingen niet gehouden eventuele verliezen te dragen die obligatiehouders kunnen lijden, noch hebben zij het voornemen daartoe. De obligaties zijn bovendien uitgegeven onder de bepaling dat obligatiehouders slechts gerechtigd zijn betaling te ontvangen, van zowel hoofdsom als rente, voor zover de beschikbare middelen van de speciale securitisatie maatschappijen, met inbegrip van betalingen die klanten verschuldigd zijn uit hoofde van de gesecuritiseerde leningen, toereikend zijn en dat obligatiehouders geen enkel recht van regres tegenover andere maatschappijen van de Delta Lloyd Groep hebben Het totaalbedrag aan hypothecaire activa in de bovengenoemde securitisatiemaatschappijen per 31 december 2005 was € 6.233,0 miljoen (2004: € 5.252,3 miljoen). Afgezien van de aan andere onderdelen van de Groep verschuldigde administratiekosten als hiervoor beschreven, kennen deze maatschappijen geen andere winst- of verliesposten van materieel belang

5.1.28 Vorderingen en overige financiële activa (19) Vorderingen en overige financiële activa per einde boekjaar In miljoenen euro Vorderingen op polishouders Vorderingen op assurantieadviseurs Vorderingen op gesepareerde beleggingsdepots Overige vorderingen Overige financiële activa Totaal Naar verwachting inbaar binnen een jaar Naar verwachting niet inbaar binnen een jaar

2005 414,4 53,0 184,8 772,2 170,2

2004 306,8 124,4 80,7 655,3 220,5

1.594,6

1.387,8

1.446,7 147,9

1.160,5 227,3

1.594,6

1.387,8

Door de omvang en spreiding van de bedrijfsactiviteiten van Delta Lloyd Groep is het kredietrisico uit hoofde van vorderingen slechts in beperkte mate geconcentreerd. De voorziening voor kredietrisico’s hoeft daarom niet te worden verhoogd tot boven de gebruikelijke debiteurenvoorziening.

13/3/06


90/138

5.1.29 Overlopende acquisitiekosten en overige activa (20) Overlopende acquisitiekosten en overige activa in boekjaar In miljoenen euro Verzekeringscontracten met winstdeling Verzekeringscontracten zonder winstdeling Beleggingscontracten Overlopende acquisitiekosten Overige activa Overlopende acquisitiekosten en overige activa

Leven 35,4 99,7 135,2

Schade 64,2 64,2

Zorg -

Overige -

Totaal 2005 35,4 163,9 199,3

Totaal 2004 49,7 163,3 213,0

4,2

-

-

75,7

79,9

76,3

139,3

64,2

-

75,7

279,2

289,3

Onder overige activa is een bedrag van € 79,1 miljoen (2004: € 74,8 miljoen) begrepen met betrekking tot activa gerubriceerd als aangehouden voor verkoop.

De onder ‘overige activa’ opgenomen bedragen betreffen hoofdzakelijk door dochterondernemingen van Delta Lloyd Groep ontwikkeld vastgoed. Aangezien dit vastgoed voor verkoop is bestemd en niet het voornemen bestaat deze panden aan derden te verhuren of voor eigen gebruik door Delta Lloyd Groep aan te wenden, zijn de betreffende bedragen niet opgenomen onder ‘vastgoedbeleggingen’ of ‘onroerende zaken en bedrijfsmiddelen’.

De mutatie in overlopende acquisitiekosten in het boekjaar was: In miljoenen euro Per 1 januari

2005 213,0

2004 203,3

Overlopende acquisitiekosten Amortisatie Bijzondere waardeverminderingen Overige mutaties

128,1 -132,6 -9,2

81,9 -70,6 -1,5

Per 31 december

199,3

213,0

Overige activa Onder ‘Overige activa’ is een bedrag van € 0,5 miljoen begrepen dat naar verwachting binnen een jaar na balansdatum zal worden gerealiseerd (2004: € 1,4 miljoen).

5.1.30 Aandelenkapitaal (21) De samenstelling van het gewoon aandelenkapitaal en het preferent aandelenkapitaal van de vennootschap was als volgt:

Aandelenkapitaal per einde boekjaar In miljoenen euro Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap per 31 december was verdeeld in: 5 miljoen (2004: 5 miljoen) gewone aandelen met een nominale waarde van € 9,08 1,5 miljoen (2004: 1,5 miljoen) converteerbare preferente aandelen A met een nominale waarde van € 9,08 170.000 aandelen (2004: 170.000) converteerbare preferente aandelen B met een nominale waarde van € 453,78

Het geplaatst kapitaal van de vennootschap per 31 december was verdeeld in: 3.304.000 (2004: 3.304.000 ) gewone aandelen met een nominale waarde van € 9,08 170.000 aandelen (2004: 170.000) converteerbare preferente aandelen B met een nominale waarde van € 453,78 De 1.024.000 (2004:1.024.000) geplaatste converteerbare preferente aandelen A met een nominale waarde van €9,08 zijn als converteerbare lening verantwoord.

2005

2004

45,4 13,6

45,4 13,6

77,1

77,1

136,1

136,1

29,9 77,1

29,9 77,1

107,1

107,1

9,3

9,3

Geplaatste gewone aandelen zijn gelijk in rang. Alle geplaatste gewone aandelen hebben dezelfde rechten op dividend- en andere uitkeringen die zijn vastgesteld, gedaan of betaald door de Vennootschap. Vanaf het moment dat de gewone aandelen Delta Lloyd NV worden opgenomen in de officiële notering van een effectenbeurs, kunnen de converteerbare preferente aandelen A één op één worden omgewisseld in gewone aandelen Delta Lloyd NV, onder de verplichting tot het bijstorten van een bedrag van € 1.730,42 per te converteren aandeel. Deze

13/3/06


91/138

bijstorting zal, voor zover mogelijk, worden verrekend met het saldo van de doorlopende achtergestelde converteerbare geldlening. De conversieprijs zal worden aangepast bij uitgifte van gewone aandelen Delta Lloyd NV, in geval van herstructurering van het aandelenkapitaal van Delta Lloyd NV of in geval van splitsing van de uitstaande gewone aandelen Delta Lloyd NV in gewone aandelen met een lagere nominale waarde.

5.1.31 Herwaarderingsreserves (22) Herwaarderingsreserves per 31 december In miljoenen euro

Herwaarderings reserves 435,7

Per 1 januari 2004 Bruto reële-waardeveranderingen in verslagperiode Overboeking van reële waardeverandering m.b.t. DPF contracten naar voorzieningen Netto reële-waardeveranderingen ontstaan in boekjaar

417,9 -47,7 370,1

Reële-waardeveranderingen overgeboekt naar resultaat uit verkopen Reële-waardeveranderingen overgeboekt naar resultaat uit bijzondere waardevermindering Saldo verkochte dochterondernemingen Valutakoersverschillen Overige mutaties in eigen vermogen Totaal belastingeffect Per 31 december 2004

-127,1 -8,0

Bruto reële-waardeveranderingen in verslagperiode Overboeking van reële waardeverandering m.b.t. DPF contracten naar voorzieningen Netto reële-waardeveranderingen ontstaan in boekjaar

832,6 -67,9 764,7

-33,2 -31,4 606,1

Reële-waardeveranderingen overgeboekt naar resultaat uit verkopen Reële-waardeveranderingen overgeboekt naar resultaat uit bijzondere waardevermindering Saldo verkochte dochterondernemingen Valutakoersverschillen Overige mutaties in eigen vermogen Totaal belastingeffect

-59,1 1,8 0,6 -53,5


1.260,6

5.1.32 Ingehouden winsten (23) Ingehouden winsten per einde boekjaar In miljoenen euro Per 1 januari Nettoresultaat Overboekingen naar aandelenkapitaal en reserves Kapitaalverwervingskosten ten laste van reserves Goodwill naar resultaat bij verkoop van dochterondernemingen Overboeking afschrijvingen Dividend Overige mutaties Per 31 december

2005 1.991,2

2004 1.664,3

420,9 -82,3 0,0

327,1 -0,2 0,0

2.329,9

1.991,2

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Solvabiliteit van de vennootschap per einde boekjaar In miljoenen euro Solvabiliteit verzekeringsactiviteiten Aanwezige solvabiliteit Wettelijk vereiste solvabiliteit Solvabiliteitsmarge De actuele solvabiliteit van het verzekeringsbedrijf van Delta Lloyd als percentage van de vereiste solvabiliteit bedraagt Aanwezige solvabiliteit Vereiste interne solvabiliteit Solvabiliteitsmarge Solvabiliteit bankactiviteiten Huidig kernvermogen Huidig toetsingsvermogen Vereist kernvermogen Solvabiliteitsmarge BIS-Tier 1 ratio BIS ratio Wettelijk vereiste BIS ratio

92/138

2005

2004

4.013,9 1.408,3 2.605,6

2.618,2 1.314,2 1.304,0

285,0

199,2

4.013,9 2.112,4 1.901,5

2.618,2 1.971,3 646,9

278,4 314,0 234,0 80,0

273,0 320,6 250,5 70,0

9,8% 11,2% 10,0%

11,2% 12,8% 10,0%

De solvabiliteit van Delta Lloyd Groep is 264 procent (2004: 188 procent), als percentage van de door de banken verzekeringstoezichthouders vereiste solvabiliteit

5.1.33 Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten (24) Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten per einde boekjaar In miljoenen euro Contracten met winstdeling Unit-linked contracten zonder winstdeling Overige contracten zonder winstdeling

Voorziening voor niet-verdiende premies Voorziening voor premietekorten Overige technische voorzieningen

Leven 5.591,9 11.533,8 11.252,1 28.377,9 -0,0 28.377,9 0,0 39,5

Schade 756,4 52,3 408,2 1.216,9 314,6 40,0

Zorg 245,6 13,4 239,4 498,4 1,0 70,0 7,1

Totaal 2005 5.591,9 11.533,8 11.252,1 28.377,9 1.002,0 65,7 647,5 30.093,1 315,5 70,0 86,5

Totaal

28.417,3

1.571,4

576,4

30.565,2

Schadereserves Voorziening voor schadebehandelingskosten IBNR-voorziening

Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten per einde vorig boekjaar In miljoenen euro Contracten met winstdeling Unit-linked contracten zonder winstdeling Overige contracten zonder winstdeling

Voorziening voor niet-verdiende premies Voorziening voor premietekorten Overige technische voorzieningen

Leven 5.628,3 10.727,0 9.557,1 25.912,4 25.912,4 39,2

Schade 830,2 41,2 345,0 1.216,4 326,1 21,4

Zorg 192,1 10,0 154,1 356,2 6,6 46,1 77,2

Totaal 2004 5.628,3 10.727,0 9.557,1 25.912,4 1.022,3 51,3 499,0 27.485,0 332,7 46,1 137,8

Totaal

25.951,6

1.564,0

486,0

28.001,5

Schadereserves Voorziening voor schadebehandelingskosten IBNR-voorziening

Levensverzekeringscontracten Beschrijving Levenbedrijf

Delta Lloyd Groep oefent haar levensverzekeringsactiviteiten als volg uit: In Nederland komt het winstsaldo, na aftrek van een gepast rendement voor polishouders, toe aan de aandeelhouders. De grondslagen voor het bepalen van het rendement voor polishouders zijn in overeenstemming met methoden en criteria die in Nederland algemeen worden toegepast. Verder geldt dat bij een substantieel aantal polissen de uitkeringen, met inachtneming van bepaalde garanties, worden bepaald door de behaalde beleggingsresultaten, terwijl het rendement voor aandeelhouders grotendeels afkomstig is van beheervergoedingen.

13/3/06


De externe actuarissen van Delta Lloyd Groep hebben gerapporteerd dat de activa van elk levenbedrijf voldoende waren om aan de respectievelijke verplichtingen per 31 december 2005 te voldoen.

Methodiek Er zijn twee hoofdmethoden voor de actuariële waardebepaling van verplichtingen uit hoofde van levensverzekeringscontracten: de netto-premiemethode en de bruto-premiemethode. Beide methoden gaan uit van het disconteren van geraamde premies en schaden. Bij de netto-premiemethode wordt de premie op grond waarvan de voorziening wordt berekend, actuarieel bepaald op basis van de uitgangspunten die voor de waardebepaling worden gehanteerd ten aanzien van disconteringsvoet, sterfterisico en arbeidsongeschiktheid. Het verschil tussen deze premie en de feitelijk te betalen premie biedt een marge voor de kosten. Deze methode houdt geen rekening met vrijwillige voortijdige contractbeëindiging door de polishouder, zodat geen aannames met betrekking tot de voortzetting van contracten hoeven te worden gemaakt. Voor onvoorwaardelijke aanspraken op winstaandelen wordt expliciet een voorziening getroffen, maar voor toekomstige tussentijds betaalbare of op de einddatum betaalbare winstaandelen wordt geen voorziening getroffen. Deze methode houdt impliciet echter wel rekening met reeds verdiende toekomstige tussentijds betaalbare winstaandelen of op de einddatum betaalbare winstaandelen door middel van marges in de voor de waardebepaling gehanteerde disconteringsvoet. De bruto-premiemethode gebruikt het bedrag van de contractueel te betalen premies en gaat uit van expliciete aannames ten aanzien van rente- en disconteringsvoet, sterfterisico en ziektecijfers, voortzetting van contracten en toekomstige kosten. Deze aannames kunnen per soort contract variëren en weerspiegelen het huidige schadeverloop en het verwachte toekomstige schadeverloop. Voor onvoorwaardelijke aanspraken op winstaandelen wordt expliciet een voorziening getroffen; ook met toekomstige tussentijds betaalbare winstaandelen wordt expliciet rekening gehouden, maar niet met op de einddatum betaalbare winstaandelen. Delta Lloyd Groep past in de regel de netto-premiemethode toe. Voor bepaalde productsoorten wordt een extra voorziening toegevoegd voor toekomstige kosten verbonden aan premievrij gemaakte contracten en aan de vrijwillige voortijdige beëindiging van contracten.

Door Groep toegepaste methode

Voorzieningen worden bepaald overeenkomstig erkende lokale actuariële principes en wettelijke regelingen. Voor het merendeel van traditionele levensverzekeringscontracten in Nederland worden de voorzieningen berekend op basis van marktrentevoeten. De voorziening voor levensverzekeringscontracten wordt voor elk levenbedrijf van Delta Lloyd Groep afzonderlijk berekend. De voorzieningen voor de bedrijfsonderdelen zijn in de regel opgenomen op basis van lokale voorschriften, hoofdzakelijk met toepassing van de netto-premiemethode. De berekening van voorzieningen is in belangrijke mate afhankelijk van beoordelingen. Dit komt vooral tot uitdrukking in de keuze van de aannames (indien daartoe de mogelijkheid bestaat). De gebruikte aannames hangen weer af van de omstandigheden in elk van de verschillende levenbedrijven. Voorzieningen zijn het meest gevoelig voor aannames met betrekking tot disconteringsvoet, sterfterisico en ziektecijfers. Voor wat betreft contracten met winstdeling worden in de loop van het jaar uitgekeerde winstaandelen opgenomen onder uitbetaalde claims, terwijl toegekende winstaandelen worden opgenomen onder mutaties in de voorziening voor levensverzekeringscontracten. Onvoorwaardelijk geworden winstaandelen worden automatisch overgeboekt naar de voorziening voor levensverzekeringscontracten. Verder worden voorzieningen getroffen voor niet-verdiende premies, openstaande posten en overige technische voorzieningen. Deze uitgangspunten worden hierna in detail beschreven. De divisies van Delta Lloyd Groep toetsen de toereikendheid van voorzieningen voor verplichtingen op deterministische wijze, waarbij gebruik wordt gemaakt van huidige schattingen van toekomstige kasstromen uit hoofde van verzekeringscontracten. Onder de toekomstige kasstromen die in aanmerking moeten worden genomen, vallen alle contractuele kasstromen zoals schadebehandelingskosten, maar ook kasstromen die voortvloeien uit in basiscontracten besloten opties en garanties. De toereikendheidstoets wordt ten minste tweemaal per jaar uitgevoerd, per de datum van de jaar- en halfjaarcijfers. Actuariële voorzieningen De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten wordt berekend volgens een prudente, prospectieve actuariële methode, die is gebaseerd op de bij de waardering gehanteerde aannames ten aanzien van disconteringsvoeten en sterfterisico. Daarbij wordt rekening gehouden met de in de toekomst te ontvangen premies en alle toekomstige verplichtingen volgens de voorwaarden van elk lopend verzekeringscontract. Er wordt een netto-premiemethode gehanteerd. Daarnaast wordt ook een voorziening getroffen voor toekomstige administratiekosten. Voor de volgende soorten contracten worden voorzieningen aangehouden: individuele contracten – alle koopsompolissen en volgestorte polissen; spaarhypotheken; alle collectieve contracten.

Ook voor het langlevenrisico dat aan bepaalde soorten individuele en collectieve levensverzekeringen is verbonden, worden voorzieningen getroffen aangezien de oorspronkelijke aannames over het langlevenrisico niet langer gelden. Delta Lloyd Groep waardeert verplichtingen uit hoofde van niet unit-linked levensverzekeringscontracten bestendig tegen marktrente. De aanpassing van deze verplichtingen op basis van marktrente neemt per jaareinde 2005 toe tot € 553,2 miljoen en is begrepen in de verplichtingen uit hoofde van contracten met winstdeling en overige contracten zonder winstdeling. De extern beheerde portefeuilles en de extra voorzieningen voor niet unit-linked verplichtingen worden niet tegen marktrente berekend. In totaal wordt 82% van de niet unit-linked verplichtingen berekend tegen marktrente. Dit komt neer op € 10.583,2 van de in totaal € 12.953,4 miljoen aan verplichtingen uit hoofde van niet unit-linked verzekeringscontracten in Nederland. Voorziening voor levensverzekeringscontacten voor rekening en risico van polishouders Deze voorzieningen worden vastgesteld overeenkomstig erkende lokale actuariële principes. Voor unit-linked contracten en gesepareerde beleggingsdepots, die als verzekeringscontracten worden gerubriceerd, houdt dit in dat zij worden gewaardeerd op dezelfde grondslagen als toegepast voor de waardering van de beleggingen ten behoeve van polishouders waarvoor zij worden aangehouden. Eventuele aanvullende voorzieningen die vereist zijn ter dekking van sterfterisico’s of gegarandeerde afkoopwaarden zijn opgenomen in de actuariële voorzieningen. Voorziening voor nog uit te betalen bedragen Aan het eind van de verslagperiode wordt een voorziening getroffen voor de geschatte uiteindelijke kosten van alle op die datum nog niet afgewikkelde claims minus reeds uitgekeerde bedragen, ongeacht of de claims voortvloeien uit gebeurtenissen (afkoop, expiratie, overlijden) in de verslagperiode of een eerdere periode. In deze voorziening worden nog uit te betalen bedragen opgenomen met betrekking tot zowel unit-linked als niet unitlinked contracten. Binnen de divisies wordt de voorziening volgens verschillende methoden vereffend.

93/138

13/3/06


Deze voorziening wordt vastgesteld door middel van:

94/138

een schatting van de bedragen die aan het eind van het boekjaar nog moeten worden betaald, met inbegrip van schadegevallen die reeds hebben plaatsgevonden, maar nog niet zijn gemeld (IBNR-claims)

(arbeidsongeschiktheidsverzekeringen),

verhoogd met nog te betalen interne en externe schadebehandelingskosten.

Door onderzoek van individuele schadedossiers en polisvoorwaarden wordt de hoogte van de nog uit te betalen bedragen bepaald. Deze bedragen worden conservatief geschat. De voorziening voor de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen is gelijk aan de contante waarde van de verwachte uitkeringen, waarbij rekening wordt gehouden met de polisvoorwaarden en wachttijden, alsmede herstel- en sterftekansen. Voorziening niet-verdiende premies Deze voorziening wordt bepaald naar evenredigheid van de nog niet verstreken risicotermijnen over de premie eigen rekening en wordt, vóór aftrek herverzekering, opgenomen in de balans onder verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten. Voorziening voor winstdelingen en kortingen De voorziening heeft betrekking op in het lopende boekjaar toegekende winstdelingen op met name collectieve levensverzekeringscontracten in Duitsland. De winstdelingen worden vastgesteld aan de hand van geschatte renteresultaten op basis van de overeengekomen polisvoorwaarden. Aannames (i) Nederland Voorzieningen worden in het algemeen volgens de netto-premiemethode berekend, overeenkomstig de lokale regelgeving, waarbij de aannames voor de waardering gewoonlijk afhankelijk zijn van de contractdatum, terwijl extra voorzieningen worden getroffen wanneer dit op grond van het schadeverloop nodig is.

Disconteringsvoet in boekjaar

Leven

Lijfrenten, uitgesteld en reeds ingegaan

Disconteringsvoet in 2005 en 2004 actual swap rate, or 3.0% - 4.0% actual swap rate, 3.0% - 4.0% or policy related rates

Gebruikte sterftetafel in 2005 en 2004 GBM 61-65, GBM 7175, GBM/V 76-80, GBM 80-85, GBM/V 85-90 and GBM/V 90-95 GBM/V 76-80, GBM/V 85-90, GBM/V 95-00 Coll 1993/2003 and DIL 98, plus further allowance for future mortality improvement

Delta Lloyd Leven De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten worden in de meeste gevallen op basis van de tarieftabellen berekend. Voor individuele lijfrentepolissen waarvoor een sterftetafel ouder dan GBM/V 1976-1980 geldt, wordt sterftetafel GBM/V 1976-1980 gebruikt. Voor collectieve levensverzekeringscontracten, met uitzondering van collectieve contracten in gesepareerd depot, waarvoor de sterftetafels niet gelijk zijn aan sterftetafel Coll. 1993, worden de voorzieningen voor levensverzekeringscontracten verhoogd door deze voorzieningen te vermenigvuldigen met het verhoudingsgetal tussen de actuariële uitkeringsfactor op basis van sterftetafel GBM/V 1990-1995 en de actuariële factor op basis van de tarieftabel. Voor collectieve levensverzekeringscontracten wordt een aanvullende voorziening voor langlevenrisico gevormd op portefeuilleniveau. Deze aanvullende voorziening vertegenwoordigt het bedrag dat nodig zou zijn als de voorzieningen zouden worden getroffen op basis van sterftetafel Coll. 1993 in plaats van sterftetafel GBM/V 1990-1995. Voor contracten met een rentegarantie is voor deze garanties op marktconforme, stochastische basis een voorziening getroffen. Er is ook een voorziening getroffen voor collectieve gesepareerde depots, waarbij houders hun premievrije aanspraken bij Delta Lloyd Groep kunnen laten staan, ongeacht of het kapitaal in het gesepareerde depot toereikend is om aan deze verplichtingen te voldoen op het moment dat de polis is volgestort. De voorziening voor deze contracten is op marktconforme, stochastische basis berekend.

OHRA Leven

De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten worden in de meeste gevallen op basis van de tarieftabellen berekend. Voor unit-linked contracten met een rentegarantie bij leven op einddatum is een aanvullende voorziening getroffen. Voor collectieve levensverzekeringscontracten en voor levenslange lijfrenten is een aanvullende voorziening getroffen ter dekking van het langlevenrisico. Deze voorziening is gelijk aan het verschil tussen de voorzieningen op basis van de tarieftabellen en de voorzieningen herberekend op basis van sterftetafels die rekening houden met het langlevenrisico (DIL 1998 voor individuele lijfrenten en Collectief 2003 voor collectieve lijfrenten). Voor traditionele polissen met winstdelingsgarantie is een voorziening getroffen in overeenstemming met de in Nederland geldende regelgeving.

ABN AMRO Leven

De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten worden in de meeste gevallen op basis van de tarieftabellen berekend. Voor individuele lijfrentepolissen wordt sterftetafel GBM/V 1995-2000 als tarieftabel gebruikt. De reserveringsbases voor overlijdensrisicoverzekeringen zijn in overeenstemming met de tarieftabellen die in het herverzekeringscontract voor deze contracten zijn gebruikt. De tarieftabellen zijn GBM/V 1990-1995. Het basistarief voor non-linked spaarproducten is gelijk aan het geldende swaptarief. (ii) België

13/3/06


Voorzieningen worden in het algemeen volgens de netto-premiemethode berekend, overeenkomstig de lokale regelgeving, waarbij de aannames voor de waardering gewoonlijk afhankelijk zijn van de contractdatum, terwijl extra voorzieningen worden getroffen wanneer dit op grond van het schadeverloop nodig is.

95/138

In België worden aldaar algemeen aanvaarde rentepercentages en gepubliceerde standaard sterftetafels gebruikt voor verschillende categorieën verzekeringen. De sterftetafels zijn gebaseerd op relevante ervaring en tonen het sterfterisico, naar leeftijd, voor specifieke bevolkingsgroepen.

Disconteringsvoet in 2005 en 2004 Leven Universal Life Traditionele contracten Lijfrenten, uitgesteld en reeds ingegaan

0%, 2.5% to 4.85% 3.25%, 3.5%, 3.75% or 4.75% 3.25%, 3.5%, 3.75% or 4.75%

Gebruikte sterftetafel in 2005 en 2004 MR, FR, MK, FK, FK' mortality tables

MR, FR mortality tables

Delta Lloyd Life België

De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten worden in de meeste gevallen op basis van de tarieftabellen berekend. Voor polissen met een gegarandeerd basistarief dat hoger is dan het voorgeschreven referentietarief, wordt een aanvullende voorziening getroffen. Deze voorziening wordt per polis bepaald op basis van de referentierente en in een periode van 10 jaar lineair opgebouwd. Voor contracten met voorwaardelijke winstdeling wordt een voorziening voor winstdeling getroffen op basis van de gegarandeerde verzekerde bedragen. Het surplus wordt aan de polishouders uitgekeerd, onder voorbehoud van goedkeuring door de vergadering van aandeelhouders. Voor contracten met een gegarandeerd basistarief van minder dan 3,75% wordt het winstaandeel effectief in de eerste maand na het betreffende aandeelhoudersbesluit. Voor contracten met een gegarandeerd basistarief van meer dan 3,75% zal het surplus op de einddatum of bij overlijden aan de polishouder worden uitgekeerd. De tweede soort contracten (basistarief hoger dan 3,75%) betreft slechts twee producten: Delta Lloyd Invest / Top Account. Het winstaandeel wordt na het besluit van de vergadering van aandeelhouders opgenomen in de voorziening niettoegerekend uitkeerbaar surplus. Het winstaandeel is niet in de contractvoorziening opgenomen. (iii) Duitsland Voorzieningen worden in het algemeen volgens de netto-premiemethode berekend, overeenkomstig de lokale regelgeving, waarbij de aannames voor de waardering gewoonlijk afhankelijk zijn van de contractdatum, terwijl extra voorzieningen worden getroffen wanneer dit op grond van het claimverloop nodig is. In Duitsland worden aldaar algemeen aanvaarde rentepercentages en gepubliceerde standaard sterftetafels gebruikt voor verschillende categorieën verzekeringen. De sterftetafels zijn gebaseerd op relevante ervaring en tonen het sterfterisico, naar leeftijd, voor specifieke bevolkingsgroepen.

Leven Lijfrenten, uitgesteld en reeds ingegaan

Disconteringsvoet in 2005 en 2004 2.75%, 3%, 3.25%, 3.50% or 4.00% 2.75%, 3%, 3.25%, 3.50% or 4.00%

Gebruikte sterftetafel in 2005 en 2004 Sterbetafel 60/62, Sterbetafel 1986 or Sterbetafel DAV 199T Sterbetafel 49/51, Sterbetafel 1987R, Sterbetafel 1994R, Sterbetafel DAV 2004R or Sterbetafel DAV 2004R Bestand

Delta Lloyd Duitsland Leven

De voorzieningen voor levensverzekeringscontracten worden in de meeste gevallen op basis van de tarieftabellen berekend. Voor levenslange lijfrenten met een oude reserveringsbasis (b.v. Sterbetafel 1987R of Sterbetafel 1994R) is een aanvullende voorziening getroffen ter dekking van het langlevenrisico. Deze voorziening is gelijk aan het verschil tussen de voorzieningen op basis van de tarieftabellen en de voorzieningen herberekend op basis van een meer actuele sterftetafel (Sterbetafel 2004R-Bestand). Per einde boekjaar 2005 bedroeg deze voorziening € 71,1 miljoen (2004: € 62,4 miljoen). Winstdeling bij traditionele polissen is gebaseerd op de technische resultaten plus rentebaten boven het basistarief. Ten minste 90% van deze extra rentebaten en technische resultaten wordt toegevoegd aan een voorziening voor toekomstige uitkering aan polishouders. De directie beslist over de bestemming van deze voorziening. Dezelfde procedure geldt voor beleggingscontracten. Mutaties

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. In het boekjaar hebben zich de volgende mutaties voorgedaan in de voorzieningen voor levenverzekeringsverplichtingen In miljoenen euro Per 1 januari Voorzieningen voor nieuwe productie Verwachte wijziging in voorzieningen voor bestaande contracten Verschil tussen feitelijk en verwacht verloop Effect van wijzigingen in operationele aannames Effect van wijzigingen in economische aannames Overige mutaties via het resultaat Mutatie in verplichtingen geboekt als lasten Portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties niet via het resultaat Per 31 december

96/138

2005 25.951,6

2004 24.181,5

1.631,0 279,9 70,8 14,3 662,6 0,0 2.658,6

1.487,9 287,0 -240,6 21,8 166,2 1.722,3

-296,0 103,2

47,7

28.417,3

25.951,6

De mutaties in de voorzieningen voor verplichtingen uit hoofde van levensverzekeringscontracten laten een forse toename zien op grond van nieuwe productie; deze is vergeleken met 2004 met 10% toegenomen. De mutatie ‘effect van wijzigingen in economische aannames’ is voor het merendeel rentegerelateerd. Hierin is begrepen de wijziging in de marktrente; voor de verplichtingen uit hoofde van niet unit-linked levensverzekeringscontracten die op basis van de marktrente worden berekend. De toename in de voorzieningen voor rentegaranties op unit-linked contracten en gesepareerde depots en de toename in de voorzieningen voor latente winstdeling, zijn ook begrepen in de wijziging in economische aannames. Daarnaast is er de post 'overige mutaties, niet opgenomen als lasten'; deze hebben betrekking op valutaomrekeningsverschillen op Ennia en de toevoeging van niet-gerealiseerde reële waardeverschillen met betrekking tot DPF contacten in Duitsland en België die ten laste van het eigen vermogen worden gebracht. Verzekeringscontracten met winstdeling

Voor winstaandelen van polishouders zijn de volgende bedragen opgenomen: In miljoenen euro Winstaandelen toegekend vóór vaststelling van winstaandeel, opgenomen in uitbetaalde claims Winstaandelen bij leven, opgenomen in voorzieningen voor levensverzekeringscontracten

2005 112,9 741,2

2004 116,5 797,4

854,1

913,9

Schade- en zorgverzekeringscontracten Schadevoorzieningen Bij de melding en afwikkeling van claims doen zich aanzienlijke vertragingen voor en is relevante ervaring en inschattingsvermogen nodig om de omvang van de uitstaande verplichtingen te bepalen. De uiteindelijke kosten kunnen op de balansdatum niet met zekerheid worden vastgesteld. De voorzieningen voor schade- en zorgverzekeringscontracten zijn gebaseerd op informatie die op dit moment beschikbaar is. Het is evenwel inherent aan de aard van deze activiteiten dat de uiteindelijke verplichtingen kunnen afwijken van de opgenomen verplichtingen als gevolg van ontwikkelingen na de balansdatum of doordat zich bijzondere gebeurtenissen (catastrofes) voordoen. De schadevoorzieningen worden gevormd om de verwachte uiteindelijke aansprakelijkheid voor uitkeringen en schadebehandelingskosten af te dekken met betrekking tot alle schadegevallen die al hebben plaatsgevonden. De getroffen voorzieningen dekken reeds gemelde schadegevallen en de daaraan verbonden schadebehandelingskosten, alsmede ontstane maar nog niet gemelde schadegevallen en de daaraan verbonden schadebehandelingskosten. De schadereserves zijn gebaseerd op niet contant gemaakte schattingen van toekomstige uitkeringen, behalve voor de Nederlandse arbeidsongeschiktheidsverzekeringen waarvoor de voorzieningen wel op contante basis worden aangehouden:

Disconteringsv Gemiddelde 2005 duur van verplichtingen (in jaren) 2005 Nederland Arbeidsongeschiktheidsverzekering

3,21%

7,22

Er zijn geen egalisatie- of catastrofevoorzieningen opgenomen. Deze afwijking van de verslaggevingregels in Nederland (NL GAAP) is verklaard in onderdeel 1 van de toelichting, Eerste toepassing van IFRS. De schadevoorzieningen worden geschat op basis van feiten die op het moment van de schatting bekend zijn, waaronder eigen ervaringscijfers met betrekking tot de ontwikkeling van uitkeringen, ontstane schadegevallen, gemiddelde kosten per schadegeval en aantallen vergelijkbare claims. Het historisch schadeverloop wordt hoofdzakelijk geanalyseerd naar perioden waarin zich schadegevallen hebben voorgedaan. Indien noodzakelijk, vindt er ook een analyse plaats naar perioden waarin risico’s zijn geaccepteerd of schadegevallen zijn gemeld. Het schadeverloop wordt daarnaast geanalyseerd naar geografisch gebied en naar segment. Bepaalde segmenten worden vervolgens verder geanalyseerd naar schadesoort of dekkingssoort. Daarnaast worden grote claims in elk segment doorgaans afzonderlijk beoordeeld; zij worden hetzij tegen de nominale waarde van de schadetaxatie opgenomen, hetzij separaat geprojecteerd teneinde de ontwikkeling van grote claims te kunnen volgen.

13/3/06


De geschatte schadevoorzieningen worden voortdurend bijgesteld als onderdeel van een continu proces, op basis van feitelijk schadeverloop, afgewikkelde claims en nieuw gemelde schadegevallen. Het totaalbedrag van de verwachte uiteindelijke kosten van claims wordt geschat aan de hand van diverse gangbare actuariële en statistische ramingtechnieken, bijvoorbeeld de chain-ladder methode en de Bornhuetter-Ferguson methode (zie hierna). Deze technieken voorspellen de ontwikkeling van uitkeringen, ontstane schadegevallen, gemiddelde kosten per schadegeval en aantallen claims voor elk jaar op basis van de waargenomen ontwikkeling in voorgaande jaren. De schadevoorzieningen vóór discontering bedroegen € 1.785 miljoen (2004: € 1.635 miljoen). De tijd die zal verstrijken totdat de verplichtingen zijn afgewikkeld, is geschat door de afwikkelingspatronen van de onderliggende claims en het verhaal op herverzekeraars in modellen te verwerken. In de Nederlandse gezondheidszorg zijn de procedures voor het berekenen van medische kosten door ziekenhuizen veranderd. Ziekenhuiskosten kunnen nu alleen gedeclareerd worden als de volledige behandeling is voltooid. Voorheen werden medische kosten gedeclareerd zodra afzonderlijke onderdelen van een behandeling waren afgerond. Als gevolg daarvan is het declaratiepatroon (de spreiding in de tijd) gewijzigd. Een ander gevolg van de gewijzigde procedures is dat standaard diagnostische behandelingen waaraan codes zijn toegekend, nu niet op basis van afzonderlijk vastgestelde deelbehandelingen worden gedeclareerd, maar tegen overeengekomen tarieven. Dit heeft gevolgen voor de vergelijkbaarheid van historische gegevens. De in een risicoacceptatiejaar uit te keren schade zal toenemen doordat er nu ook verrichtingen onder vallen die na balansdatum hebben plaatsgevonden indien de behandeling in het voorgaande jaar is begonnen. Voorheen werden dergelijke kosten pas in het volgende risicoacceptatiejaar opgevoerd. Daarom zijn historische gegevens mogelijk niet geschikt om de resultaten van het lopende risicoaccepatiejaar te ramen. De onzekerheid nam verder toe ten gevolge van het feit dat ziekenhuizen te kampen hebben met achterstanden bij het declareren van beëindigde behandelingen. Ziekenhuizen kunnen op dit moment tevens niet garanderen dat voor de tot op heden gedeclareerde bedragen de juiste behandelingscodes zijn gebruikt. De uitkeringen die tot op heden zijn gedaan, worden daarom beschouwd als voorlopige uitkeringen, niet als finale afwikkeling. Als de ziekenhuizen niet in staat blijken hierover voldoende zekerheid te verschaffen, zullen door de Groep steekproeven worden genomen om te onderzoeken of de declaraties correct zijn ingediend. De twee genoemde factoren tezamen leiden tot onzekerheid in de verstrekte informatie. De organisatie van ziektekostenverzekeraars heeft voor alle ziektekostenverzekeraars op de Nederlandse markt het effect van de wijziging in de gezondheidszorg op het totale declaratieniveau onderzocht. Daarbij is rekening gehouden met de verwachte stijging van medische kosten, de verlengde claimperiode in het risicoacceptatiejaar (eenmalig effect in 2005) en het effect van het hanteren van standaardtarieven voor behandelingen. Bij de beoordeling van dit laatste element zijn de gevolgen van vaste leeftijdsklassen in aanmerking genomen. Het onderzoek werd in 2004 uitgevoerd. De uitkomst van een in 2005 uitgevoerd vervolgonderzoek was dat er geen aanleiding was het geschatte effect van 8-10% op het totale declaratieniveau te wijzigen. Bij het beoordelen van de voorziening voor zorgverzekeringen is Delta Lloyd Groep uitgegaan van een effect van 10%. Bij deze schatting zijn ook andere ontwikkelingen in aanmerking genomen, zoals de verwachte totale stijging van de uitgaven aan gezondheidszorg en het effect van een mogelijke overgang van gepoolde contracten naar contracten voor eigen risico. In de totale technische voorziening was een bedrag van € 155 miljoen begrepen voor deze zogenaamde DBC claims. De certificerend actuaris acht de voorziening prudent. Er kunnen zich echter afwijkingen van de schattingen voordoen, die mogelijk aanzienlijk zijn. Op basis van het historische schadeverloop en macro-economische schattingen van de organisatie van ziektekostenverzekeraars wordt verwacht dat de mogelijke afwijking ten opzichte van het opgenomen bedrag binnen de 10% zal blijven. Aannames De uiteindelijke kosten van uit te betalen claims onder schadeverzekeringscontracten worden geschat aan de hand van een reeks standaard actuariële ramingtechnieken voor claims. Hoofdaanname bij deze technieken is dat het schadeverloop bij de Groep in het verleden gebruikt kan worden om het toekomstige schadeverloop en dus de uiteindelijke kosten van claims te schatten. Bij deze methoden worden de ontwikkeling van uitgekeerde en ontstane schadegevallen, gemiddelde kosten per schadegeval en aantal claims voor elk schadejaar geëxtrapoleerd op basis van de waargenomen ontwikkeling in eerdere jaren. In de meeste gevallen worden geen expliciete aannames geformuleerd met betrekking tot toekomstige stijgingspercentages van claims uit hoofde van inflatie of verliesratio’s; in plaats daarvan worden de aannames gebruikt die impliciet liggen besloten in het historisch schadeverloop, waarop de schattingen zijn gebaseerd. Om te bepalen in welke mate trends uit het verleden wellicht in de toekomst niet van toepassing zijn, worden inschattingen gemaakt over, bijvoorbeeld, wijzigingen in externe of marktfactoren zoals het algemene claimgedrag, de economische omstandigheden, verschillende niveaus van stijgingspercentages van claims uit hoofde van inflatie, jurisprudentie en wetgeving, alsook interne factoren zoals de samenstelling van de portefeuille, polisvoorwaarden en procedures voor schadebehandeling. Voor de arbeidsongeschiktheidsverzekering worden expliciete aannames gehanteerd. Indien een polishouder arbeidsongeschikt wordt, ontvangt deze een uitkering. De aan te houden voorziening voor deze uitkeringen is gebaseerd op de hierna beschreven aannames: Aannames arbeidsongeschiktheid Aannames voor voorzieningen Delta Lloyd Groep gebruikt voor elk product en divisie verschillende reeksen aannames. In deze paragraaf worden de aannames in de voormalige grondslagen volgens Nederlandse verslaggevingregels, die zoals is toegestaan onder IFRS 4 worden gecontinueerd, per productsoort samengevat. Delta Lloyd Schade, AOV zelfstandigen Onderstaande tabel geeft de aannames weer die zijn gehanteerd voor het product arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Dit zijn in alle gevallen individuele polissen.

97/138

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Delta Lloyd Schade, arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen

Claimdatum Tot 1989 Tussen 1990 en 1999 In 2000 en 2001 Tussen 2002 en 2005

98/138

Aannames voor premieberekening

Aannames voor berekening schadereserve

Internally calculated KAZO 90 (4%) Mostly KAZO (4%) Mostly AOV 2000 (3%)

KAZO 92 (4%) KAZO 92 (4%) KAZO 92 (3%) AOV 2000 (3%)

De premieberekening vindt plaats op de contractdatum, de berekening van de voorziening voor claims op het moment dat een schadegeval ontstaat. De KAZO en AOV tabellen zijn samengesteld uit sterftetafels en herintegratietabellen voor zelfstandigen. In Nederland waren alle verzekeringsmaatschappijen gewoon hun premies en voorzieningen op basis van een rente van 4% te berekenen. Op grond van aanbevelingen van de toezichthouder hebben de meeste verzekeringsmaatschappijen het vaste rentepercentage van 4% onlangs verlaagd naar 3%. Delta Lloyd Schade berekent zijn voorziening voor claims tot 2002 op basis van KAZO 92. Als gevolg daarvan is de voorziening voor claims conservatiever berekend dan de premie die is gebaseerd op KAZO 90. Delta Lloyd Schade is voor de berekening van de voorziening voor claims ook eerder overgegaan naar een rentepercentage van 3% dan voor de berekening van de premie. In het algemeen is de voorziening voor claims conservatiever berekend dan de premie. De meeste contracten zijn gebaseerd op een risicopremie. Voor een deel van deze portefeuille is de premie echter gebaseerd op een uniform basistarief. Voor dit deel van de portefeuille wordt een rekenkundige premievoorziening berekend. Deze voorziening is gelijk aan het verschil tussen de contante waarde van de toekomstige verplichtingen en de toekomstige premies. De looptijd waarmee wordt gerekend, is niet de contractperiode, maar de tijdspanne tussen de waarderingsdatum en een gekozen leeftijd van de verzekerde. De polishouder kiest een datum waarop hij/zij de uitkering wenst te beëindigen. Delta Lloyd Schade, WAO individueel De omzet van het individuele product voor werknemers is relatief gering. Voor dit product hanteert Delta Lloyd Schade slechts één reeks aannames. Delta Lloyd Schade gebruikt de WAO 93 tabel en een rentepercentage van 4% voor de berekening van zowel de premie als de voorziening voor claims. Delta Lloyd Schade, WAO collectief Onderstaande tabel geeft de aannames weer die zijn gehanteerd voor het product collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers.

Delta Lloyd Schade, collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering

Claimdatum Tot 1995 Tussen 1996 en 1998 In 1999 Tussen 2000 en 2005



WAO 93 (4%) WAO 96 (4%) PEMBA 99 (4%) PEMBA 99 (4%)

WAO 96 (4%) WAO 96 (4%) WAO 96 (4%) WAO 96 (3%)

De premieberekening vindt plaats op de contractdatum, de berekening van de voorziening voor claims op het moment dat een schadegeval ontstaat. De WAO en PEMBA tabellen zijn samengesteld uit sterftetafels en herintegratietabellen voor werknemers. In Nederland waren alle verzekeringsmaatschappijen gewoon hun premies en voorzieningen op basis van een rente van 4% te berekenen. Op grond van aanbevelingen van de toezichthouder hebben de meeste verzekeringsmaatschappijen het vaste rentepercentage van 4% onlangs verlaagd naar 3%. Delta Lloyd Schade, PEMBA producten Voor dit product zijn sinds 2000 contracten afgesloten. Voor de premieberekening hanteert Delta Lloyd Schade de PEMBA 99 tabel en een rentepercentage van 3%. OHRA, AOV zelfstandigen Onderstaande tabel geeft de aannames weer die zijn gehanteerd voor de berekening van deze voorzieningen.

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. OHRA, arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen

Contractdatum / claimdatum Tot 28 februari 2000 Tussen 1 maart 2000 en 31 december 2005

99/138



KAZO 90 (4%) KAZO 90 (3%)

KAZO 90 (4%) KAZO 90 (3%)



Verbond 1997 (4%) Verbond 1997 (3%) Verbond 1999 (3%)


OHRA, overige producten Voor de overige producten van OHRA worden de volgende aannames gehanteerd.

OHRA, overig

Contractdatum / claimdatum Tot 28 februari 2000 Tussen 1 maart 2000 en 31 december 2002 Tussen 1 maart 2000 en 31 december 2002

ABN AMRO Verzekeringen, PEMBA producten De voorziening wordt berekend op basis van een rentepercentage van 4%, een indexeringspercentage van 2% en de arbeidsongeschiktheidstabel ‘Verbond 1999’. Als sterftetafel wordt GBM/GBV 1990-1995 gebruikt.

ABN AMRO Verzekeringen, overige producten

Contractdatum / claimdatum In 1998 en 1999 Tussen 2000 en 2005

Aannames voor IBNR berekening


Verbond 1999 (3%) Verbond 1999 (3%)

Verbond 1999 (4%) Verbond 1999 (3%)

Er wordt een indexeringspercentage van 2% toegepast. De aannames voor het sterfterisico zijn gebaseerd op sterftetafel GBM/GBV 1990-1995.

ABN AMRO herverzekering Aannames voor berekening herverzekering Contractdatum / claimdatum In 1998 In 1999 Tussen 2000 en 2005


Er wordt een indexeringspercentage van 2% toegepast. De aannames voor het sterfterisico zijn gebaseerd op sterftetafel GBM/GBV 1990-1995. Verzekeringsmaatschappijen die arbeidsongeschiktheidsrisico’s accepteren, hanteren in Nederland gewoonlijk de bovenvermelde arbeidsongeschiktheidstabellen. De in de tabellen verwerkte waarschijnlijkheden van herintreding en arbeidsongeschiktheid zijn ontleend aan de ervaring op de Nederlandse markt.

Beslissingsprocedure ten aanzien van te hanteren aannames

13/3/06


Levensverzekering De aannames voor het sterfterisico zijn gebaseerd op ervaring in de sector en nationale sterftetafels. De waardering van de verplichtingen is echter passief, d.w.z. deze verandert zelden en geeft vaak de oorspronkelijke prijsstelling weer. Aannames voor sterfterisico’s ten behoeve van de prijsstelling zijn in het algemeen gebaseerd op de meest recente nationale sterftetafels. Bij de bepaling van voorzieningen voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen die onderdeel uitmaken van de levensverzekeringsportefeuille van Delta Lloyd Groep, wordt niet specifiek rekening gehouden met aannames over herintreding. Als gevolg hiervan is de voorziening voor deze producten relatief conservatief.

100/138

De voorzieningen voor traditionele spaarproducten zijn gewaardeerd op basis van hetzij het geldende swaptarief, hetzij een vast rentepercentage. Voor spaarhypotheken gelden echter aan de polis gerelateerde rentepercentages. Schade- en zorgverzekering Voor alle schadeverzekeringsrisico’s gebruikt Delta Lloyd Groep een aantal statistische methoden om, rekening houdend met de diverse aannames, de uiteindelijke kosten van claims te ramen. De twee algemeen gebruikte methoden zijn de chain-ladder methode en de Bornhuetter-Ferguson methode. De chain-ladder methode kan worden toegepast op premies, uitbetaalde claims en ontstane claims (d.w.z. uitbetaalde claims plus schattingen per geval). De basistechniek behelst een analyse van de factoren die het historisch schadeverloop bepalen en een selectie van geschatte ontwikkelingsfactoren op basis van dit historisch verloop. De geselecteerde ontwikkelingsfactoren worden vervolgens toegepast op de cumulatieve claimgegevens van elk risicoacceptatiejaar dat nog niet volledig is uitontwikkeld om op basis daarvan de uiteindelijke kosten voor elk risicoacceptatiejaar te ramen. Chain-ladder technieken zijn het meest geschikt voor volwassen branches die een relatief stabiel schadeverloop kennen. Chain-ladder technieken zijn minder geschikt in gevallen waarin de verzekeraar niet beschikt over ruime schadestatistieken voor een bepaald segment. De Bornhuetter-Ferguson methode gebruikt een combinatie van een benchmark of op de markt gebaseerde schatting en een schatting op basis van het actuele schadeverloop. Eerstgenoemde is gebaseerd op een maatstaf voor de gelopen risico’s, zoals premies; laatstgenoemde is gebaseerd op de tot dan toe betaalde of ontstane claims. De twee schattingen worden gecombineerd in een formule, die in de loop van de tijd meer gewicht geeft aan de op het schadeverloop gebaseerde schatting. Deze techniek is gebruikt in situaties waarin voor de schatting geen ruime schadestatistieken beschikbaar waren (recente schadejaren of nieuwe segmenten). De keuze van de schatting voor elk risicoacceptatiejaar van elk segment hangt af van de beoordeling welke techniek het meest geschikt is geweest voor de waargenomen historische ontwikkelingen. In bepaalde gevallen heeft dit ertoe geleid dat gekozen is voor verschillende technieken of een combinatie van technieken voor individuele risicoacceptatiejaren of groepen van risicoacceptatiejaren binnen hetzelfde segment. De risico's die Delta Lloyd Groep heeft gelopen vanwege claims uit hoofde van asbestgerelateerde ziekten, zijn niet van materieel belang. De voorzieningen zijn door schadebehandelaars handmatig geschat. Het schadeverloop wordt periodiek gevolgd. Met betrekking tot het schadeverloop in dit segment wordt verwezen naar de paragraaf met tabellen over het schadeverloop. Voor zorgverzekeringen worden de bovenvermelde technieken gebruikt om de schadevoorzieningen en IBNR-voorzieningen te berekenen. De aannames die worden gehanteerd voor de schatting van voorzieningen voor de vergrijzing van verzekerden, voor in het buitenland woonachtige polishouders en voor polishouders met een chronische ziekte, worden door de toezichthouder vastgesteld. De aannames en methoden om deze voorzieningen te berekenen, worden in de hele verzekeringssector gebruikt. De IBNR-voorzieningen voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zijn ook gebaseerd op chain ladder technieken. Voorzieningen voor reeds ingegane uitkeringen worden geschat met behulp van modellen en aannames die in de hele verzekeringssector worden gebruikt. De voorziening voor uitkeringen is gelijk aan de contante waarde van de verwachte toekomstige kasuitstroom, waarbij rekening is gehouden met de waarschijnlijkheid van herintreding en sterfte. De herintredingkansen en sterfterisico’s zijn ingeschat op basis van ervaring in de sector. De gebruikte disconteringsvoeten zijn voorgeschreven door de toezichthouder. Mutaties In de technische voorzieningen voor schade- en zorgverzekeringen hebben zich in het boekjaar de volgende mutaties voorgedaan:

Technische voorziening schadeverzekering In miljoenen euro Per 1 januari Effect van wijzigingen in aannames Schaden en kosten ontstaan in het boekjaar Toename in geschatte schaden en kosten ontstaan in voorgaande jaren Afname in geraamde schaden en kosten ontstaan in voorgaande jaren Ontstane schaden en kosten Uitkeringen op claims ontstaan in boekjaar Uitkeringen op claims ontstaan in voorgaande jaren Verhaalde bedragen op uitkeringen Uitkeringen in boekjaar, na aftrek van verhaalde bedragen Overige mutaties in voorzieningen voor claims Mutatie in claimreserve geboekt als lasten Bruto portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige bruto mutaties Per 31 december

2005 1.216,4

2004 1.113,0

-26,8 655,3 2,4 -90,5 540,5

686,2 64,6 -60,4 690,4

-290,7 -256,3 8,4 -538,6

-308,4 -271,4 0,6 -579,2

7,5 9,4

-7,8 103,4

-17,7 8,9

-

1.216,9

1.216,4

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Technische voorzieningen zorgverzekeringen

101/138

In miljoenen euro Per 1 januari

2005 356,2

2004 331,9

Effect van wijzigingen in aannames Schaden en kosten ontstaan in het boekjaar Toename in geschatte schaden en kosten ontstaan in voorgaande jaren Afname in geraamde schaden en kosten ontstaan in voorgaande jaren Ontstane schaden en kosten

851,9 9,1 -61,6 799,4

3,3 797,8 8,9 -67,1 742,9

-481,0 -179,1 2,9 -657,2

-548,0 -171,7 1,7 -718,1

142,2

24,8

-

-0,5

498,4

356,2

Uitkeringen op claims ontstaan in boekjaar Uitkeringen op claims ontstaan in voorgaande jaren Verhaalde bedragen op uitkeringen Uitkeringen in boekjaar, na aftrek van verhaalde bedragen Overige mutaties in voorzieningen voor claims Mutatie in claimreserve geboekt als lasten Bruto portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige bruto mutaties Per 31 december

Historisch schadeverloop De volgende tabel geeft een overzicht van de ontwikkeling van uitkeringen en geraamde uiteindelijke kosten van claims voor de schadejaren 2001 tot en met 2005. In het bovenste deel van de tabel staan de cumulatieve bedragen die in de achtereenvolgende jaren zijn uitgekeerd met betrekking tot elk schadejaar. Met betrekking tot schadejaar 2001, bijvoorbeeld, is ultimo 2005 de facto € 1.098 miljoen uitgekeerd voor de afwikkeling van claims. Zoals weergegeven in het onderste deel van de tabel is de oorspronkelijke schatting van de uiteindelijke kosten van claims van € 1.237 miljoen herzien tot € 1.194 miljoen per 31 december 2005. Deze afname van de oorspronkelijke schatting zal in het algemeen het gevolg zijn van een combinatie van factoren, waaronder de afwikkeling van claims tegen hogere of lagere bedragen dan oorspronkelijk geraamd. De oorspronkelijke schattingen zullen ook naar boven of beneden worden bijgesteld naarmate meer informatie beschikbaar komt over de individuele claims, de totale schadefrequentie en het schadeverloop naar hoogte van bedragen. In het jaar van eerste toepassing van IFRS hoeft over slechts vijf jaar informatie te worden verschaft. Het overzicht zal elk daaropvolgend jaar worden uitgebreid totdat de informatie voor alle tien jaren is opgenomen. Het schadeverloop vóór het effect van herverzekering is als volgt:

Vóór herverzekering In miljoenen euro

Alle voorgaande jaren

Bruto cumulatieve uitkeringen Ultimo schadejaar Een jaar later Twee jaar later Drie jaar later Vier jaar later Schatting bruto cumulatieve claims Ultimo schadejaar Een jaar later Twee jaar later Drie jaar later Vier jaar later Schatting cumulatieve claims Cumulatieve uitkeringen

2001

2002

2003

2004

2005

688,4 1.038,2 1.073,3 1.092,4 1.098,3

756,9 1.103,0 1.134,6 1.149,1

789,0 1.091,5 1.116,1

833,0 1.138,7

753,6

1.237,7 1.279,5 1.224,6 1.208,9 1.193,7 1.193,7

1.332,0 1.355,5 1.291,6 1.259,6

1.358,4 1.331,4 1.253,6

1.484,0 1.412,7

1.533,2

1.259,6

1.253,6

1.412,7

1.533,2

Totaal

1.098,3

1.149,1

1.116,1

1.138,7

753,6

Totaal Disconteringseffect

388,2 -31,3

95,4 -6,8

110,4 -7,5

137,5 -7,0

274,0 -6,8

779,6 -10,4

1.785,1 -69,9

Waarde verantwoord in balans

356,9

88,6

102,9

130,5

267,2

769,2

1.715,2

Het schadeverloop na het effect van herverzekering is als volgt:

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Na herverzekering (eigen rekening) In miljoenen euro

Alle voorgaande jaren

Bruto cumulatieve uitkeringen Ultimo schadejaar Een jaar later Twee jaar later Drie jaar later Vier jaar later Schatting bruto cumulatieve claims Ultimo schadejaar Een jaar later Twee jaar later Drie jaar later Vier jaar later Schatting cumulatieve claims Cumulatieve uitkeringen

2001

2002

2003

2004

2005

683,8 1.027,9 1.062,0 1.080,6 1.088,4

752,0 1.091,0 1.120,5 1.135,9

778,4 1.076,1 1.099,7

823,2 1.129,9

743,2

1.222,2 1.259,7 1.204,7 1.189,8 1.174,0 1.174,0

1.310,2 1.327,5 1.260,9 1.236,2

1.325,2 1.302,4 1.228,8

1.445,2 1.387,9

1.497,6

1.236,2

1.228,8

1.387,9

1.497,6

102/138 Totaal

1.088,4

1.135,9

1.099,7

1.129,9

743,2

Totaal Disconteringseffect

323,9 -23,9

85,6 -5,3

100,3 -6,6

129,1 -6,5

257,9 -6,8

754,4 -10,4

1.651,3 -

Waarde verantwoord in balans

300,0

80,3

93,7

122,6

251,1

744,0

1.591,7

In bovenstaande tabellen zijn ook gegevens verwerkt van voorzieningen voor asbest- en milieuclaims (A&M) onder polissen die vóór 2001 zijn afgesloten. De onzekerheid die inherent is aan A&M schadereserves wordt grotendeels veroorzaakt door de extreem lange wachtperiode, onzekerheden over de dekking en claimkosten, beperkte beschikbaarheid van gegevens en onzekerheid over de volledigheid en nauwkeurigheid van de gegevens. De cumulatieve uitkeringen en schadereserves worden in de volgende tabel afzonderlijk opgevoerd. Aangezien de claims het grensbedrag van het herverzekeringscontract niet te boven gaan, is er geen verschil tussen bruto en netto claims.

Schadeverloop asbest- en milieuvervuiling – vóór herverzekering In miljoenen euro

31 31 31 31 31

december december december december december

2001 2002 2003 2004 2005

Cumulatieve uitkeringen 11,9 10,1 10,0 9,6 10,7

SchadeSchatting reserve cumulatieve claims 26,7 38,6 30,8 40,9 32,5 42,5 45,0 54,6 49,6 60,3

Schadeverloop asbest- en milieuvervuiling – na herverzekering (eigen rekening) In miljoenen euro

31 31 31 31 31

december december december december december

2001 2002 2003 2004 2005

Cumulatieve uitkeringen 11,9 10,1 10,0 9,6 10,7

SchadeSchatting reserve cumulatieve claims 26,7 38,6 30,8 40,9 32,5 42,5 45,0 54,6 49,6 60,3

Voorziening voor niet-verdiende premies Mutaties

In de voorziening voor niet-verdiende premies (NVP) hebben zich in het boekjaar de volgende veranderingen voorgedaan:

13/3/06


In miljoenen euro Per 1 januari Premies geboekt in boekjaar Premies verdiend in boekjaar Overige mutaties in niet-verdiende premies Wijzigingen in voorziening niet-verdiende premies opgenomen als lasten Bruto portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december

103/138

2005 332,7

2004 311,7

1.945,2 -1.952,1 0,0 -6,9

1.967,4 -1.946,0 -0,0 21,5

-11,5 1,2

-0,5

315,5

332,7

5.1.34 Herverzekering (25) Boekwaarde Hieronder volgt een overzicht van de herverzekering en daarmee verband houdende voorzieningen per 31 december.

Vorderingen uit herverzekeringen per einde boekjaar In miljoenen euro Leven Schade Zorg Totaal

In miljoenen euro

2005 1.235,1 106,0 28,8

2004 1.191,3 97,3 36,7

1.369,8

1.325,2

Vorderingen uit herverzekeringen 2004 613,2 1,3 35,5 541,3 1.191,3

Netto 2004

Bruto voorzieningen voor verzekeringen 2005 5.255,0 233,1 6.250,0 9.988,9 6.690,3 28.417,3

Vorderingen uit herverzekeringen 2005 591,3 1,2 40,5 602,0 1.235,1

Netto 2005

4.663,8 233,1 6.248,7 9.948,3 6.088,3 27.182,3

Bruto voorzieningen voor verzekeringen 2004 5.052,7 202,6 5.583,9 9.228,6 5.883,8 25.951,6

Polissen met voorwaardelijke winstdeling Polissen met onvoorwaardelijke winstdeling Polissen zonder winstdeling Unit-linked polissen Beleggingscontracten

1.458,4 511,3 6,0 413,7 2.389,4

-

1.458,4 511,3 6,0 413,7 2.389,4

910,7 540,2 7,8 309,0 1.767,6

-

910,7 540,2 7,8 309,0 1.767,6

Schadereserves IBNR-voorziening

1.002,0 647,5 1.649,5 315,5 70,0 47,1 65,7 498,3

116,7 5,0 121,7 11,1 1,9 0,0 13,1

885,3 642,5 1.527,9 304,4 70,0 45,2 65,7 485,2

1.022,3 499,0 1.521,3 332,7 46,1 98,6 51,3 528,7

116,7 6,4 123,1 9,6 -0,5 1,7 10,8

905,6 492,6 1.398,2 323,1 46,1 99,2 49,6 517,9

-

-

-

-

-

-

32.954,6

1.369,8

31.584,8

29.769,1

1.325,2

28.443,9

Met voorwaardelijke winstdeling Niet-toegerekend uitkeerbaar surplus Met onvoorwaardelijke winstdeling Unit-linked zonder winstdeling Overige zonder winstdeling Voorzieningen voor levensverzekeringscontracten

Voorziening voor niet-verdiende premies Aanvullende voorziening voor premietekorten Overige technische voorzieningen Voorziening voor schadebehandelingskosten Totaal voorzieningen voor contracten en claims Te betalen herverzekeringsprovisie met recht van verrekening Totalen

Aannames

De gehanteerde aannames voor herverzekeringscontracten zijn conform de aannames die gehanteerd worden voor verzekeringscontracten. Bij de waardering van herverzekeringen wordt rekening gehouden met de mate van verhaalbaarheid.

Mutaties

In het boekjaar deden zich de volgende mutaties in de herverzekering voor: (i) Levensverzekering

4.439,5 202,6 5.582,5 9.193,1 5.342,5 24.760,2

13/3/06 Mutaties boekjaar



104/138

2005 1.191,3

2004 1.269,5

8,2 -17,5 3,1 1,2 2,1 -2,9

12,3 -77,7 -15,4 1,9 0,8 -14,6 -92,8

44,5 2,2

12,5 2,0

1.235,1

1.191,3


2005 87,9

2004 66,6

Effect van wijzigingen in aannames Aandeel herverzekeraars in schaden en kosten ontstaan in boekjaar Aandeel herverzekeraars in schaden en kosten ontstaan in voorgaande jaren Aandeel herverzekeraars in ontstane schaden en kosten

35,9 -6,1 29,8

6,4 20,4 26,8

-10,4 -11,9 -22,3

-1,3 -6,8 -8,1

2,7 10,2

2,9 21,7

-5,0 1,7

0,6 -1,0

94,8

87,9


2005 36,5

2004 45,3

Effect van wijzigingen in aannames Aandeel herverzekeraars in schaden en kosten ontstaan in boekjaar Aandeel herverzekeraars in schaden en kosten ontstaan in voorgaande jaren Aandeel herverzekeraars in ontstane schaden en kosten

-3,1 -3,1

2,3 2,3

Van herverzekeraars ontvangen bedragen inzake claims ontstaan in boekjaar Van herverzekeraars ontvangen bedragen inzake claims ontstaan in voorgaande jaren Van herverzekeraars ontvangen bedragen in boekjaar

-4,8 -4,8

-10,9 -10,9

Overige mutaties Mutaties in herverzekering opgenomen als baten

0,1 -7,7

-8,6

-

0,2 -0,3

28,8

36,5

Herverzekering van nieuwe contracten Verwachte wijziging in herverzekering van bestaande contracten Verschil tussen feitelijk en verwacht verloop Effect van wijzigingen in operationele aannames Effect van wijzigingen in economische aannames Overige mutaties Mutatie in herverzekering opgenomen als inkomsten Portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december

(ii) Schadeverzekering

Mutaties boekjaar

Van herverzekeraars ontvangen bedragen inzake claims ontstaan in boekjaar Van herverzekeraars ontvangen bedragen inzake claims ontstaan in voorgaande jaren Van herverzekeraars ontvangen bedragen in boekjaar Overige mutaties Mutatie in herverzekeringen opgenomen als inkomsten Aandeel herverzekeraars in portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december

(iii) Zorgverzekering

Mutaties boekjaar

Aandeel herverzekeraars in portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december

(iv) Aandeel herverzekeraars in voorziening voor niet-verdiende premies (NVP)

13/3/06


In miljoenen euro In de voorziening voor niet-verdiende premies hebben zich in het boekjaar de volgende mutaties voorgedaan: Per 1 januari Aandeel herverzekeraars in boekjaar Aandeel herverzekeraars verdiende premies in boekjaar Overige mutaties in aandeel herverzekeraars in voorziening niet-verdiende premies Mutatie in voorziening niet-verdiende premies opgenomen als inkomsten Aandeel herverzekeraars in portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december

105/138

2005

2004

9,6

7,9

91,3 -88,7 -0,1 2,5

76,9 -76,3 0,0 0,6

-0,9 0,0

1,1

11,1

9,6

5.1.35 Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten (26) Boekwaarde Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten per einde boekjaar In miljoenen euro Polissen met voorwaardelijke winstdeling Polissen met onvoorwaardelijke winstdeling Polissen zonder winstdeling Unit-linked polissen Totaal beleggingscontracten

2005 1.458,4 511,3 6,0 413,7

2004 910,7 540,2 7,8 309,0

2.389,4

1.767,6

Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten onder levensverzekeringsactiviteiten

Beleggingscontracten begrepen in de levensverzekeringsactiviteiten zijn contracten waarbij niet een significant verzekeringsrisico wordt overdragen van de contractant op de emittent. Deze contracten worden daarom onder IFRS behandeld als financiële instrumenten. Veel beleggingscontracten bevatten een clausule voor voorwaardelijke winstdeling, die de contractant een contractueel recht geeft op extra uitkeringen in aanvulling op de gegarandeerde uitkeringen. Dit worden contracten met winstdeling genoemd; zij worden gewaardeerd overeenkomstig de methodiek en de door de Groep toegepaste methode voor levensverzekeringscontracten als beschreven in de toelichting, onderdeel 24. Voor Belgische contracten met winstdeling wordt de voorwaardelijke component van het winstaandeel los van de gegarandeerde component opgenomen en gerubriceerd als een afzonderlijke verplichting, die wordt aangeduid als niettoegerekend uitkeerbaar surplus. Beleggingscontracten zonder voorwaardelijke winstdelingscomponent worden aangeduid als contracten zonder winstdeling en de verplichtingen daaronder worden gewaardeerd op ofwel reële waarde ofwel geamortiseerde kostprijs. De meeste op reële waarde gewaardeerde beleggingscontracten zonder winstdeling zijn naar hun aard unit-linked contracten; de op reële waarde berekende verplichtingen bestaan uit de unit-linked voorzieningen plus, indien vereist, aanvullende non unit-linked voorzieningen op basis van reële waarde. Voor deze contracten worden een actiefpost overlopende acquisitiekosten en een deferred income reserve opgenomen met betrekking tot respectievelijk transactiekosten en afsluitprovisies die voortvloeien uit het verlenen van beleggingsbeheerdiensten en die systematisch over de contractduur worden afgeschreven. Het bedrag van de betreffende overlopende acquisitiekosten is vermeld in onderdeel 20 van de toelichting en de deferred income reserve in onderdeel 33 van de toelichting. Er is een beperkt volume aan collectieve pensioencontracten zonder verzekeringsrisico waarvoor de verplichtingen worden gewaardeerd op basis van geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve-rentemethode. Garanties op beleggingsproducten worden besproken in onderdeel 36 van de toelichting. De reële waarde van contractverplichtingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs verschilt niet wezenlijk van de verplichtingen tegen geamortiseerde kostprijs.

Mutaties in het boekjaar

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Verplichtingen uit hoofde van beleggingscontracten per einde boekjaar In miljoenen euro Per 1 januari Voorzieningen voor nieuwe productie Verwachte wijziging in voorzieningen voor bestaande contracten Verschil tussen feitelijk en verwacht verloop Effect van wijzigingen in aannames Overige mutaties Mutatie in verplichtingen

2005 1.767,6

2004 1.424,1

587,6 92,5 -40,5 -17,7 0,0 621,9

330,2 45,2 -31,9 343,5

-

-

2.389,4

1.767,6

Portefeuilleoverdrachten en acquisities Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december

106/138

In de jaren 2005 en 2004 zijn geen uitkeringen gedaan aan polishouders van beleggingscontracten.

5.1.36 Effect van wijzigingen in aannames en schattingen gedurende boekjaar (27) De volgende schattingen en aannames die bij de waardering van de activa en passiva uit hoofde van verzekerings- en beleggingscontracten zijn gebruikt, zijn gewijzigd, met het volgende effect op de winst:

In miljoenen euro

Effect op resultaat

Aannames Leven Rentepercentage Uitgaven Voortzetttingspercentage Sterfterisico voor levensverzekeringscontracten Sterfterisico voor lijfrentecontracten Belastingen Overige Beleggingscontracten – met winstdeling Rentepercentage Uitgaven Voortzetttingspercentages Belastingen Overige

-251,6 -0,9 -1,6 -22,4 -1,3 -

Beleggingscontracten – zonder winstdeling Rentepercentage Uitgaven Voortzetttingspercentages Belastingen Overige

-0,2 -0,1 -

Schade en Zorg Wijziging aannames disconteringsvoet Wijziging aannames loss ratio Wijziging aannames kostenquote

-0,5 -6,4

Totaal

-285,1

Onderdeel 24 van de toelichting, Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten, behandelt uitsluitend het effect van wijzigingen in economische aannames op verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten. In dit onderdeel van de toelichting wordt het totaaleffect van wijzigingen in economische aannames op de winsten verliesrekening belicht. Bijgevolg wordt het effect op de winsten verliesrekening van de mutatie in de verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten deels tenietgedaan door niet-gerealiseerde winst op activa.

5.1.37 Belastingvorderingen en -verplichtingen (28)

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Netto latente belastingvorderingen / -verplichtingen per einde boekjaar

107/138

In miljoenen euro Niet-gerealiseerd resultaat op beleggingen Voorzieningen en andere tijdelijke verschillen Ongebruikte verrekenbare verliezen en belastingvoordelen Overige tijdelijke verschillen

2005 584,5 -435,6 -15,8 13,7

2004 27,7 18,3 -15,4 -

Netto latente belastingvordering / -verplichting

146,8

30,6

Verwacht wordt dat het totaal bedrag aan belastingvorderingen en -verplichtingen binnen een jaar verhaalbaar of betaalbaar is. Van het totaal bedrag aan opgevoerde latente belastingvorderingen en -verplichtingen is een bedrag van € 496,8 miljoen (2004: € 463,6 miljoen) binnen een jaar verhaal- of betaalbaar.

De latente belastingvorderingen en -verplichtingen voortvloeiend uit tijdelijke verschillen in belastinggrondslag kunnen in de volgende categorieën worden opgesplitst: In miljoenen euro Verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten Beleggingen Egalisatiereserve Ongebruikte fiscaal compensabele verliezen Immateriële vaste activa Pensioenregelingen Overige

2005 -447,5 569,5 55,5 -18,9 -0,7 -49,2 38,1

2004 -394,1 466,9 5,2 -20,6 8,5 -69,5 34,2

Totaal latente belastingen

146,8

30,6

In miljoenen euro

2005

2004

De mutatie in de latente belastingvorderingen is: Per 1 januari

22,7

44,2

-1,1 127,7 -90,2 -43,2 -0,2 -

0,0 -32,8 0,0 32,9 -21,7 0,0 -0,0

15,8

22,7

Latente belastingvorderingen

Wijzigingen in samenstelling Groep Intercompany transacties Valutakoersverschillen Ten laste van winsten verliesrekening Mutatie in herwaarderingsreserve Mutatie in overige reserves Bijzondere waardevermindering Per 31 december

Latente belastingvorderingen worden voor verrekenbare fiscale verliezen verantwoord in de mate waarin realisatie van de betrokken belastingvordering via toekomstige belastbare winsten waarschijnlijk is. De Groep heeft verrekenbare fiscale verliezen tot een bedrag van € 242,6 miljoen (2004: € 258,2 miljoen) die kunnen worden overgedragen ter verrekening met toekomstige belastbare winsten niet gewaardeerd; deze verrekenbare fiscale verliezen zijn onbeperkt verrekenbaar.

Latente belastingverplichtingen In miljoenen euro

2005

2004

De mutatie in de latente belastingverplichtingen is: Per 1 januari

53,2

-0,0

-4,7 127,7 -30,3 16,1 -0,1 0,6

0,0 -32,9 0,0 76,4 9,7 -0,0 -

162,6

53,2

146,8

30,6

Mutatie in samenstelling Groep Intercompany transacties Valutakoersverschillen Ten laste van winsten verliesrekening Mutatie in herwaarderingsreserve Mutatie in overige reserves Valutaomrekeningsverschillen Per 31 december Totaal netto mutatie in (activa)/passiva

Latente belastingverplichtingen uit hoofde van tijdelijke verschillen, samenhangend met beleggingen in dochterondernemingen zijn niet opgevoerd omdat de vennootschap geen zeggenschap heeft over het moment waarop deze

13/3/06


108/138

verschillen worden teruggedraaid. Het is bovendien waarschijnlijk dat zij ook in de nabije toekomst niet zullen worden teruggedraaid. Het belastingtarief voor latente belastingvorderingen en -verplichtingen is gewijzigd voor entiteiten die in Nederland aan belastingheffing zijn onderworpen. Deze wijziging is in overeenstemming met de wijzigingen in de Nederlandse vennootschapsbelasting, waartoe op balansdatum reeds besloten was. Voor 2006 is het basistarief vastgesteld op 29,6%, voor de jaren daarna op 29,1%.

5.1.38 Pensioenverplichtingen en overige voorzieningen (29) Voorziening voor overige risico's en lasten per einde boekjaar In miljoenen euro Pensioenverplichtingen Reorganisatievoorzieningen Overige voorzieningen Totaal

2005 1.257,5 52,2 40,1

2004 1.246,1 55,8 26,0

1.349,8

1.327,8

Overige voorzieningen 26,0

Totaal

1.327,8

Mutaties in voorzieningen voor overige risico's en kosten in boekjaar In miljoenen euro

Per 1 januari 2005

Pensioenver- Reorganisaplichtingen tie voorzieningen 1.246,1 55,8

Mutatie in samenstelling Groep Intercompany transacties Valutakoersverschillen Aanvullende voorziening gevormd gedurende het boekjaar Ongebruikte vrijgevallen voorzieningen Disconteringseffect Mutatie als gevolg van een wijziging van disconteringsvoet Afschrijving kortingen Gedurende het boekjaar opgenomen voorziening Rentelasten pensioenverplichtingen Current service cost pensioenrechten Betaalde uitkeringen Actuariële winsten en verliezen die buiten de grenzen van de corridor vallen Beëindigingen en wijzigingen Overige mutaties Per 31 december 2005

-17,1 -0,0 -0,0 0,0 3,5 97,3 -47,8 -0,7

3,5 -2,0 -5,1 -

-0,2 4,2 19,3 -2,9 0,0 -6,4 -

-17,3 4,2 22,8 -4,9 0,0 -11,5 3,5 97,3 -47,8 -0,7

-26,0 2,2

-

-

-26,0 2,2

1.257,5

52,2

40,1

1.349,8

De post overige voorzieningen betreft een groot aantal kleine voorzieningen binnen Delta Lloyd Groep voor vergoedingen, juridische kosten en personeelsaanspraken. De kans op terugbetaling van in de balans opgenomen voorzieningen wordt klein geacht. Verwacht wordt dat van de in totaal in de balans opgenomen voorzieningen een bedrag van circa € 55 miljoen in het komende boekjaar zal worden aangewend. Van dit bedrag heeft circa € 42 miljoen betrekking op verwachte pensioenuitkeringen.

5.1.39 Pensioenverplichtingen (30) Inleiding Delta Lloyd Groep heeft pensioenregelingen in alle landen waar zij gevestigd is; deelnemers ontvangen in de meeste gevallen een pensioenuitkering op basis van de toegezegd-pensioenregeling. De belangrijkste toegezegd-pensioenregeling is van kracht in Nederland, maar er zijn ook toegezegd-pensioenregelingen in België, Luxemburg, Duitsland en (tot 29 december 2005) op de Nederlandse Antillen en Curaçao. In Nederland is de pensioenregeling ondergebracht in een afgescheiden stichting, die haar pensioenverplichtingen heeft herverzekerd bij Delta Lloyd Levensverzekering NV, een groepsmaatschappij. De premieafdracht door de maatschappijen voor de toegezegd-pensioenregelingen in 2005 bedroeg 15,7% (2004: 15,3%) van de pensioengrondslag. De werkgeversbijdrage voor deelnemers aan de toegezegd-pensioenregelingen is voor 2006 gehandhaafd op 16,6% van de pensioengrondslag (die naar verwachting € 51,1 miljoen zal bedragen, exclusief een aanvullende premieafdracht van € 108,1 miljoen voor pensioenaanpassingen per 1 januari 2006). De onder het amendement op IAS 19 van december 2004 voorgeschreven informatieverschaffing over de belangrijkste in Nederland en in het buitenland geldende toegezegd-pensioenregelingen volgt hierna. De totale pensioenlasten voor deze

13/3/06


109/138

regelingen zijn conform IAS 19 berekend. In de cijfers voor de Nederlandse pensioenregeling zijn voorzieningen opgenomen voor overige verplichtingen na pensionering. Delta Lloyd Groep kent ook verscheidene kleinere pensioenregelingen, zowel in Nederland als in andere landen. Per 31 december 2005 of 2004 waren geen belangrijke premieafdrachten nog te voldoen of vooruitbetaald.

Gegevens van materiële toegezegd-pensioenregelingen De voor verantwoording onder IAS 19 gebruikte waardering is gebaseerd op de meest recente actuariële waarderingen; deze waarderingen zijn aangepast aan de vereisten van deze standaard om de verplichtingen uit hoofde van materiële regelingen per 31 december 2005 te bepalen. De aanpassing is in elk land afzonderlijk uitgevoerd door actuarissen, hetzij door de actuariële afdeling van de divisie, hetzij door externe adviseurs. De fondsbeleggingen worden opgenomen tegen marktwaarde per 31 december 2005. De belangrijkste pensioenregeling in Nederland is gebaseerd op middelloon met 65 jaar als pensioenleeftijd. De pensioenbijdragen worden elk jaar op 1 januari vastgesteld; zij zijn gebaseerd op het uurloon van de medewerker, dat wordt vermenigvuldigd met het contractueel vastgelegde aantal arbeidsuren. De pensioenrechten bedragen per dienstjaar 2,15% van de pensioengrondslag van de medewerkers Gegevens van materiële toegezegd-pensioenregelingen zijn hieronder vermeld. Ingeval regelingen voorzien in pensioenen onder zowel toegezegd-pensioenregelingen als toegezegde-bijdrageregelingen, zijn de opgenomen activa en passiva exclusief toegezegde-bijdrageregelingen. De gebruikte sterftetabel (voor de Nederlandse pensioenregeling) is Coll 93.

De belangrijkste financiële aannames bij de berekening van de verplichtingen onder de regelingen volgens IAS 19 zijn: In procenten

Nederland 2005

Nederland 2004

Buitenland 2005

Buitenland 2004

1,40%

1,50%

scale + 1,40% 1,40% 1,40% 4,00%

scale + 1,50% 1,50% 1,50% 4,50%

1,701,90% scale + 2,75% 0,00% 0,00% 4,30%4,50%

1,701,90% scale + 2,75% 0,00% 0,00% 4,30%4,50%

Nederland 2005 6,30% 3,60% 5,30% 3,60%

Nederland 2004 5,00% 5,00% 5,00% 5,00%

Buitenland 2005 4,64%

Buitenland 2004 5,00%

Data van meest recente actuariële waardering Inflatiepercentage Algemene salarisverhogingen Pensioenverhogingen Uitgestelde pensioenverhogingen Disconteringsvoet

Het verwachte rendement op de fondsbeleggingen is: In procenten Aandelen Obligaties Vastgoed Overige

Het totale rendement is gebaseerd op het verwachte rendement per beleggingscategorie en op de feitelijke asset-allocatie. De verwachte rendementen worden in samenwerking met externe adviseurs geschat, waarbij rekening wordt gehouden met zowel huidige marktverwachtingen voor toekomstige opbrengsten, indien beschikbaar, als in het verleden behaalde rendementen.

Tot de pensioenlasten onder deze regelingen worden gerekend: In miljoenen euro Pensioenlasten huidige dienstjaar Pensioenlasten verstreken dienstjaren Winst op regelementswijziging Ten laste van operationele uitgaven Rentelasten op pensioenverplichtingen

2005 56,6 -26,1 30,5 58,3

2004 49,4 49,4 60,4

Totaal ten laste van winsten verliesrekening

88,8

109,8

De in de balans opgenomen verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen kunnen als volgt met de feitelijk bestaande verplichtingen worden aangesloten: In miljoenen euro Toegezegd-pensioenregelingen opgenomen in de balans Niet-opgenomen pensioenlasten verstreken dienstjaren Pensioenoverschot Delta Lloyd Life België (inclusief effect limitering actief post) Cumulatieve niet-opgenomen actuariële resultaten Feitelijk toegezegd-pensioenregeling

2005 1.257,5 -12,0 5,2 107,9

2004 1.246,1 6,5 21,4

1.358,6

1.274,0

De verplichtingen onder toegezegd-pensioenregelingen hebben voor een bedrag van € 100,3 miljoen betrekking op pensioenregelingen waarvoor in het geheel geen kapitaaldekking is getroffen (2004: € 134,0 miljoen).

13/3/06


Niet in de toegezegd-pensioenverplichtingen opgenomen back service baten bedragen € 12,0 miljoen. Dit bedrag wordt als overlopende post opgenomen en zal in de loop van de komende 13,08 jaar ten gunste van het resultaat worden gebracht, te beginnen in 2006.

110/138

Over de winsten en verliezen zullen de volgende gegevens worden bijgehouden om een vijfjarig overzicht op te bouwen:

In miljoenen euro Reële waarde van fondsbeleggingen en rechten op vergoedingen per jaarultimo Contante waarde van fondsverplichtingen per jaareinde Netto pensioentekort

2005 1.271,4 1.358,6

2004 1.120,9 1.274,0

-87,2

-153,1

Het bedrag van de als gevolg van de hierna beschreven corridor-benadering niet opgenomen actuariële winsten en verliezen is € 86.5 miljoen per 31 december 2005 (2004: € 21.4 miljoen)

De activa van de pensioenregelingen, toerekenbaar aan de deelnemers onder de toegezegdpensioenregelingen per 31 december In miljoenen euro Aandelen Obligaties Vastgoed Overige Totale reële waarde activa

Nederland 2005 323,7 720,3 53,0 114,0

Buitenland 2005 34,7 17,6 6,0 2,1

Totaal 2005

Buitenland 2004 31,1 17,9 4,8 0,1

Totaal 2004

358,4 737,9 59,0 116,1

Nederland 2004 252,3 569,8 43,8 201,1

1.211,0

60,4

1.271,4

1.067,0

53,9

1.120,9

283,4 587,7 48,6 201,2

Aangezien het Delta Lloyd pensioenfonds zijn pensioenverplichtingen heeft verzekerd bij Delta Lloyd Leven in Nederland, omvat dit onderdeel de betreffende beleggingen en een daarmee verbonden verplichting uit hoofde van verzekeringscontracten. Om dubbele opname in de balans te voorkomen, op de actiefzijde zowel onder feitelijke beleggingen als fondsbeleggingen en op de passiefzijde zowel onder toegezegd-pensioenverplichtingen als verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten, zijn de fondsbeleggingen en de verplichtingen uit hoofde van pensioenverzekeringscontracten verwijderd van de balans van Delta Lloyd Groep. De feitelijke opbrengsten uit hoofde van de beleggingen dienend ter dekking van de Nederlandse pensioenverplichtingen bedroegen in 2005 € 143,5 miljoen. (2004: € 109,6 miljoen). Dit bedrag is reeds opgenomen in de beleggingsopbrengsten in het leven segment, aangezien deze beleggingen in dit segment worden gehouden. De feitelijke opbrengsten uit fondsbeleggingen in de Belgische toegezegd-pensioenregeling bedroegen € 8,1 miljoen in het boekjaar 2005 (2004: € 4,5 miljoen). Dit bedrag is begrepen in overige operationele baten op de winsten verliesrekening.

Corridor Delta Lloyd Groep heeft gekozen voor toepassing van de corridor-benadering bij de verantwoording van actuariële winsten en verliezen. Volgens deze benadering worden actuariële winsten en verliezen die binnen de grenzen van de corridor vallen (gesteld op 10% van de verplichtingen onder de toegezegd-pensioenregelingen), niet opgenomen. Eventuele actuariële winsten en verliezen die buiten de grenzen van de corridor vallen, worden opgenomen in de winsten verliesrekening gedurende de resterende actieve dienstjaren van de deelnemers aan de pensioenregeling. Aangezien de fondsbeleggingen van de Nederlandse pensioenregeling van de balans zijn verwijderd, worden alleen de actuariële winsten en verliezen op de verplichtingen onder de toegezegd-pensioenregelingen in aanmerking genomen.

In miljoenen euro (tenzij anders aangegeven)

Netto cumulatieve niet-opgenomen actuariële winsten en verliezen aan begin boekjaar Grenzen corridor Overschot Gemiddeld resterende actieve dienstjaren Op te nemen actuariële winsten / verliezen Beginstand niet-opgenomen actuariële winsten / verliezen Actuariële winsten / verliezen – verplichtingen Subtotaal Opgenomen actuariële winsten / verliezen Eindstand niet-opgenomen actuariële winsten / verliezen

Pensioenregelingen Nederland 2005 -21,4 129,6

Pensioenregelingen Nederland 2004 116,6

-

-

21

21

-21,4 -86,5 -108,0

-21,4 -21,4

-

-

-108,0

-21,4

13/3/06


111/138

5.1.40 Leningen o.g. (31) Boekwaarde

De volgende tabel bevat gegevens over looptijden van de leningen o.g. van Delta Lloyd Groep. Leningen o.g. worden als kortlopend aangemerkt als de contractuele renteherzieningsdatum of vervaldatum binnen 1 jaar is.

Contractuele renteherzieningsdatum of vervaldatum 2005 In miljoenen euro Achtergestelde leningen Obligatieleningen Verschuldigd aan kredietinstellingen Commercial paper Gesecuritiseerde hypothecaire leningen Converteerbare lening Overige

Minder dan Tussen een Tussen twee een jaar en twee jaar en drie jaar 2,2 467,1 17,1 10,1

Totaal leningen o.g.

Tussen drie en vier jaar 6,3

Tussen vier en vijf jaar 2,1

Langer dan vijf jaar 420,6 34,4

Totaal 422,8 537,2

1,0

-

0,5

0,5

0,6

6.702,3

6.704,8

87,2

-

-

-

-

9,3 -0,0

9,3 87,2

555,2

19,4

10,6

6,8

2,6

7.166,6

7.761,2

Tussen drie en vier jaar 9,9

Tussen vier en vijf jaar 9,7


Totaal

Contractuele renteherzieningsdatum of vervaldatum 2004 In miljoenen euro Achtergestelde leningen Obligatieleningen Verschuldigd aan kredietinstellingen Commercial paper Gesecuritiseerde hypothecaire leningen Converteerbare lening Overige

Minder dan Tussen een Tussen twee een jaar en twee jaar en drie jaar 364,7 11,0

Totaal leningen o.g.

413,1 433,1

1,3

-

0,7

0,9

0,5

5.273,0

5.276,4

27,8

4,0

-

7,3

22,0

9,3 2,9

9,3 63,9

393,9

4,0

11,7

18,0

32,2

5.736,1

6.195,9

De looptijden en effectieve rentepercentages van de door de Arena en DARTS maatschappijen uitgegeven leningen gesecureerd met hypotheken, zijn als volgt:

Portefeuille: Delta Lloyd Leven

Arena 2000-I

Geamorti-seerde kostprijs 553,0

Contrac-tuele eind datum 10/2062

Verwachte eind datum 10/2010

Arena 2001-I

538,6

10/2053

10/2008

Arena 2002-I

657,9

06/2054

06/2009

Arena 2003-I

633,6

05/2055

05/2011

Arena 2004-I

241,3

02/2037

02/2012

Arena 2004-II

124,5

10/2051

10/2012

Totaal

2.748,9

Renteper-centage

Reële waarde

fixed, range 6.1% 10.5% partly floating (2.7%) and fixed, range 5.5% - 6.5% partly floating (2.7%) and fixed, range 5.3% - 6.1% partly floating (2.6%) and fixed, range 4.3% - 5.2% partly floating (2.5%) and fixed, range 2.5% - 3.4% floating, range 2.3% - 2.9%

620,0 564,7 689,6 650,1 245,6 124,7 2.894,6

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Portefeuille: Amstelhuys Reële waarde Arena 2003-I

15,1

Contrac-tuele eind datum 05/2055

Arena 2004-I

621,7

02/2037

02/2012

Arena 2004-II

820,1

10/2051

10/2012

1.001,8

02/2063

02/2011

DARTS 2004-I

490,7

10/2066

10/2014

DARTS 2005-I

1.006,5

11/2064

11/2014

Arena 2005-I

Totaal

Verwachte eind datum 05/2011

112/138

Renteper-centage partly floating (2.6%) and fixed, range 4.3% - 5.2% partly floating (2.5%) and fixed, range 2.5% - 3.4% floating, range 2.3% - 2.9% floating, range 2.4% - 3.1% floating, range 2.3% - 3.4% floating, range 2.3% - 3.4%

3.955,9

Er zijn geen veranderingen in de reële waarde van de leningen opgetreden tengevolge van veranderingen in de credit rating van Delta Lloyd Groep of Amstelhuys. De nominale waarde van de leningen gewaardeerd tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening per 31 december 2005 is € 3.951,0 miljoen (2004: € 2.010,7 miljoen).

Omschrijving en kenmerken van de achtergestelde leningen

In miljoenen euro

2005

Achtergestelde leningen Stichting Nuts Ohra Stichting Nuts Ohra perpetuele lening ABN AMRO Bank Aviva plc Overige kredieten en leningen Gesecuritiseerde hypothecaire leningen Delta Lloyd Levensverzekering Amstelhuys Verschuldigd aan kredietinstellingen Overige

172,4 17,4 22,2 204,3 6,5 422,8 2.748,9 3.955,9 6.704,8 537,2 96,4 7.761,2

Stichting Nuts Ohra De perpetuele achtergestelde geldlening tegen een rentepercentage van 2,5% werd uitgegeven om de acquisitie van Nuts OHRA Beheer BV in 1999 te financieren. De obligaties kunnen in gewone aandelen Delta Lloyd NV geconverteerd worden in geval van een openbare emissie van deze aandelen. De obligaties hebben een nominale waarde van € 489,9 miljoen, maar omdat zij doorlopend zijn, is hun boekwaarde € 172,4 miljoen, op basis effectieve interestvoet berekend in 1999. Het rentepercentage op deze geldlening wordt geleidelijk verhoogd tot maximaal 2,76% in 2009. De reële waarde van de achtergestelde lening is € 232,6 miljoen (2004: 207,6 miljoen). Achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 21,7 miljoen, te verkrijgen in vijf tranches van € 4,3 miljoen, eerste op 1 september 2003 en laatste op 7 mei 2007. De lening heeft een looptijd van 30 jaar tegen een rentepercentage van 5% eindigend op 1 mei 2038. Aan deze lening is een warrant verbonden die recht geeft op 23.553 gewone aandelen in Delta Lloyd NV met een nominale waarde van € 9,08. De reële waarde per ultimo 2005 is € 17,4 miljoen (2004: € 8,9 miljoen). ABN AMRO Bank Achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 22,2 miljoen, die een perpetuele looptijd heeft tegen een rentepercentage van 7,4 %. De reële waarde van de achtergestelde lening is € 31,3 miljoen (2004: 27,9 miljoen). Aviva plc Achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 250 miljoen heeft een looptijd van dertig jaar tegen een rentepercentage van 5%. Aan deze lening is een warrant verbonden. De reële waarde van de achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 250 miljoen is € 237,0 miljoen (2004: 213,4 miljoen). Overige kredieten en leningen De overige achtergestelde leningen, met per 31 december 2005 een reële waarde van in totaal € 6,5 miljoen (2004: € 6,5 miljoen), hebben een gemiddeld rentepercentage van 7,5% en een gemiddelde resterende looptijd van 4,8 jaar De resterende schuld dient binnen een jaar te worden afgelost en draagt een gemiddelde rente van 1,86%

13/3/06 Mutaties boekjaar


113/138


2005 6.195,9

2004 3.915,5

Nieuw opgenomen leningen o.g., exclusief kosten Aflossing leningen o.g. Netto kasinstroom / -uitstroom

2.248,9 -687,1 1.561,7

2.332,7 -52,3 2.280,4

2,6 1,0

-

7.761,2

6.195,9

2005 2.103,9 1.118,1 148,4 1.021,6 1,6 4.393,6

2004 2.101,4 903,9 175,9 838,5 10,4 4.030,1

3.679,0 969,2 107,2 1.055,6 212,6

2.232,8 1.050,2 43,9 1.056,7 191,6

10.417,1

8.605,2

7.695,1 2.722,0

5.962,2 2.643,0

10.417,1

8.605,2

2005 27,2 183,3 369,1 3.099,5

2004 61,5 175,0 269,9 1.726,4

3.679,0

2.232,8

Herwaardering Afschrijving kortingen en andere posten niet zijnde liquide middelen Per 31 december

5.1.41 Overige schulden (32) Overige schulden per einde boekjaar In miljoenen euro Spaartegoeden Direct opvraagbare tegoeden Toevertrouwde middelen Deposito’s Overige Totaal voorschotten rekening courant Overige passiva Schulden uit verzekeringen (eigen rekening) Schulden uit herverzekeringen Depots herverzekeraars Overige financiële verplichtingen Totaal Naar verwachting binnen een jaar af te wikkelen Naar verwachting niet binnen een jaar af te wikkelen Totaal

5.1.42 Overige verplichtingen (33) Overige passiva per einde boekjaar In miljoenen euro Overlopende passiva Overlopende posten Kortlopende schulden Overige Totaal

In overige financiële verplichtingen is opgenomen een terug te betalen bedrag van € 731,1 miljoen (2004: € 177,0 miljoen) dat is ontvangen onder stock repurchase overeenkomsten. Daarnaast is in verband met de inkoopverplichting het aandeel derden in de geconsolideerde beleggingsfondsen hieronder opgenomen, voor een bedrag van € 1.857,0 miljoen (2004: € 1.393,8 miljoen). Het bankbedrijf heeft onherroepbare kredietfaciliteiten afgegeven tot een bedrag van € 429,9 miljoen (2004: € 430,8 miljoen).

In miljoenen euro Naar verwachting binnen een jaar af te wikkelen Naar verwachting niet binnen een jaar af te wikkelen

2005 3.665,7 13,3

2004 2.229,4 3,4

3.679,0

2.232,8

13/3/06


114/138

5.1.43 Voorwaardelijke verplichtingen en overige risicofactoren (34) Onzekerheid voorzieningen voor verzekeringscontracten Onderdeel 24 van de toelichting geeft bijzonderheden over de schattingstechnieken die zijn gebruikt om de voorzieningen voor schadeverzekeringscontracten te bepalen en over de aannames die zijn gehanteerd om de voorzieningen voor levensverzekeringscontracten te bepalen. Deze aannames neigen naar prudentie, aangezien de voorzieningen bedoeld zijn om in afdoende mate surplussen op te bouwen voor de uitbetaling van toekomstige winstaandelen. Beide worden geraamd om een geschatte uitkomst op te leveren. Vanwege de aard van het schattingsproces bestaat er onzekerheid over deze verplichtingen, bijvoorbeeld omdat het schadeverloop ongunstiger is dan voor levensverzekeringen was aangenomen of omdat aannames over stijgingspercentages van claims uit hoofde van inflatie onder schadeverzekeringen in de toekomst kunnen veranderen.

Asbest, vervuiling en andere milieurisico’s

Bij het uitvoeren van hun verzekeringsactiviteiten worden verscheidene werkmaatschappijen van Delta Lloyd Groep geconfronteerd met schadeclaims en raken zij als gevolg daarvan betrokken bij feitelijke of dreigende rechtszaken, o.a. inzake schadeclaims met betrekking tot vervuiling en andere milieufactoren. Daaronder zijn claims met betrekking tot de productie en verwerking van asbest in de Verenigde Staten. Gegeven de aanzienlijke vertragingen bij de melding van deze claims, het aantal incidenten dat het zou kunnen betreffen en de onzekerheden met betrekking tot de vaststelling van aansprakelijkheid en de beschikbaarheid van herverzekering, kunnen de uiteindelijke kosten niet met zekerheid worden bepaald. De mate waarin Delta Lloyd Groep aan dergelijke risico’s blootstaat, is echter niet significant. Op basis van de thans beschikbare informatie en rekening houdend met de omvang van getroffen voorzieningen voor schadeverzekeringscontracten, is de Raad van Bestuur van mening dat eventueel hieruit voortvloeiende kosten per saldo waarschijnlijk geen materieel effect zullen hebben op de financiële positie van Delta Lloyd Groep.

Garanties op pensioenspaarproducten

Onderdeel 24 van de toelichting geeft bijzonderheden over garanties en opties die door verscheidene groepsmaatschappijen worden afgegeven als onderdeel van hun normale bedrijfsactiviteiten met betrekking tot bepaalde producten op het gebied van levensverzekeringen en fund management.

Overige

De vennootschap en enkele dochterondernemingen hebben garanties afgegeven voor rekening-courantkrediet en leningen o.g. van bepaalde dochterondernemingen en deelnemingen. Naar de mening van de Raad van Bestuur zal er met betrekking tot deze garanties en aansprakelijkheden geen materieel verlies ontstaan.

Daarnaast hebben verscheidene groepsmaatschappijen in de afgelopen jaren, zoals te doen gebruikelijk, garanties, aansprakelijkheidsstellingen en waarborgen afgegeven in verband met de verkoop van dochterondernemingen en deelnemingen aan partijen buiten de Delta Lloyd Groep. Naar de mening van de Raad van Bestuur zal er met betrekking tot deze garanties, aansprakelijkheidsstellingen en waarborgen geen materieel verlies ontstaan. Er zijn verscheidene claims ingediend, die alle zijn aangevochten. Op grond van juridisch advies en ingewonnen informatie wordt aangenomen dat deze claims geen nadelig effect van betekenis zullen hebben op de financiële positie van de vennootschap. Er zijn dan ook geen voorzieningen getroffen.

5.1.44 Aangegane verplichtingen (35) Investeringsverplichtingen

De contractuele verplichtingen tot aankoop van vastgoed of investering in vastgoedbeleggingen, onroerende zaken en bedrijfsmiddelen en immateriële activa die niet zijn opgenomen in de jaarrekening, waren als volgt samengesteld:

In miljoenen euro Vastgoedbeleggingen Vastgoed in ontwikkeling Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Vastgoed in eigen gebruik Huurverplichtingen Reparatie en onderhoud Beleggingen Garanties / zekerheidsstellingen Immateriële activa Deelnemingen

2005 8,3 22,3 0,0 -0,0 97,6 0,9 18,1 757,8 -

2004 11,3 24,2 64,5 0,4 20,0 657,1 -

905,0

777,5

-

-

De contractuele verplichtingen tot toekomstige reparaties en onderhoud van vastgoedbeleggingen bedroegen € 0,9 miljoen (2004: € 0,4 miljoen).

Operationele-leaseverplichtingen

De toekomstige in totaal te betalen minimum leasetermijnen onder niet-opzegbare operationele-leaseovereenkomsten zijn als volgt samengesteld:

13/3/06


In miljoenen euro Binnen een jaar Tussen een en vijf jaar Langer dan vijf jaar Operationele leaseverplichtingen De toekomstige naar verwachting in totaal te ontvangen minimum sub-leasetermijnen onder nietopzegbare sub-leaseovereenkomsten. Totaal verplichtingen onder operationele lease-overeenkomsten

115/138

2005 5,4 4,4 0,0 9,7

2004 5,2 5,4 -0,0 10,6

-

-0,1

9,7

10,6

5.1.45 Benadering van risico- en kapitaalbeheer door Delta Lloyd Groep (36) Governance-kader De hoofddoelstelling van het risicobeheer van Delta Lloyd Groep is de Groep bescherming te bieden tegen alle risico’s die afbreuk kunnen doen aan de duurzame verwezenlijking van de doelstellingen van Delta Lloyd Groep en haar financiële resultaten, waaronder ook valt het benutten van kansen. Het cruciale belang van efficiënte en effectieve risicobeheersystemen is onderkend. Delta Lloyd Groep heeft een governance-kader ingericht, waarover nadere bijzonderheden zijn opgenomen in het hoofdstuk Corporate Governance van dit verslag. Het kader omvat drie kernelementen: duidelijke reglementen voor bestuur, bestuurscommissies en de daaraan verbonden uitvoerende commissies; transparante organisatiestructuur, waarbij gedelegeerde bevoegdheden en verantwoordelijkheden duidelijk zijn

beschreven (hoofdzakelijk via rolprofielen); en

kader voor het Groepsbeleid, dat de standaarden aangeeft die gelden voor alle bedrijfsonderdelen van

Delta Lloyd Groep wereldwijd ten aanzien van risicobereidheid, risicobeheer en -bewaking en de manier van zakendoen. Voor elk beleidsgebied is een lid van het senior management belast met het toezicht op de naleving binnen Delta Lloyd Groep. In de loop van 2005 zijn alle beleidsgebieden grondig herzien, met als doel de veranderende eisen op het gebied van zakendoen en weten regelgeving daarin tot uitdrukking te brengen. Delta Lloyd Groep heeft zich daarbij met name geconcentreerd op de risicobereidheid en op de aanstaande Basel II / Solvency II regelgeving, op grond waarvan Delta Lloyd Groep verplicht is een risicobeleid voor de Groep te ontwikkelen en alle belangrijke risicogebieden te beschrijven en te analyseren: marktrisico, kredietrisico, verzekeringsrisico en operationeel risico. Daarnaast moeten de effecten op de reputatie van de groep als geheel, het kapitaalbeheer en de strategie worden beschreven. Integratie van risicobeheer en kapitaalbeheer Delta Lloyd Groep heeft een Internal Capital Assessment (ICA) kader ontwikkeld om de risico’s waaraan elk van haar bedrijfsonderdelen en Delta Lloyd Groep als geheel zijn blootgesteld, te identificeren en de effecten daarvan op de volatiliteit van het economisch kapitaal te kwantificeren. De ICA schat in hoeveel kapitaal nodig is om het insolventierisico te verminderen tot een bepaald, acceptabel geacht niveau. Deze interne kapitaaltoets wordt door alle onderdelen van Delta Lloyd Groep van wezenlijke omvang uitgevoerd, waarbij de uitkomsten van financiële toetsen worden gecombineerd met het risicorapportagemodel van Delta Lloyd Groep. Op dit moment zijn de financiële toetsen gebaseerd op stress- en scenarioanalyses, met gebruikmaking van informatie ontleend aan volledige, stochastische, naar risico gewogen kapitaalmodellen, indien deze beschikbaar zijn. Hoewel ICA een intern proces is, heeft Delta Lloyd Groep de uit ICA verkregen informatie gedeeld met de toezichthouder voor het verzekeringswezen in Nederland en zij is van plan om dit ook in de toekomst te blijven doen. Invloed van weten regelgeving op aard van risico’s Een aanzienlijk deel van de verzekeringsspaarproducten van Delta Lloyd Groep bestaat uit producten waarvan de beleggingsrisico’s in overwegende mate door de polishouders worden gedragen. Aan polishouders toe te rekenen risico’s worden actief beheerd om ervoor te zorgen dat deze risico’s aanvaardbaar zijn en in overeenstemming zijn met de doelstellingen van haar polishouders ten aanzien van risico en rendement. Delta Lloyd Groep informeert haar polishouders vooraf schriftelijk over de aan haar producten verbonden risico’s, bijvoorbeeld via de ‘financiële bijsluiter’. Daarnaast zijn de verzekeringsactiviteiten van de Groep onderworpen aan lokale wettelijke bepalingen in de jurisdicties waarin zij opereert, die niet alleen het soort, de kwaliteit en de concentratie van beleggingen voorschrijven, maar ook de omvang van de activa die in lokale valuta moeten worden aangehouden om aan lokale verzekeringsverplichtingen te kunnen voldoen. Deze voorschriften dragen ertoe bij dat de risico’s waaraan Delta Lloyd Groep blootstaat op een aanvaardbaar niveau worden gehandhaafd.

Beheer van het verzekeringsrisico Delta Lloyd Groep sluit contracten af waarbij het verzekeringsrisico, het financieel risico of beide worden overgedragen. In deze paragraaf wordt een samenvatting van deze risico’s gegeven, alsook van de wijze waarop Delta Lloyd Groep deze risico’s beheert.

Verzekeringsrisico

Delta Lloyd Groep maakt gebruik van de uitkomsten van de Internal Capital Assessment om de omvang van de verzekeringsrisico’s in de verzekeringsportefeuille te kwantificeren. De verzekeringsrisicopositie van Delta Lloyd Groep wordt ten minste jaarlijks beoordeeld. Indien nodig, worden risicomaatregelen dienovereenkomstig aangepast.

Risico’s uit schade-, arbeidsongeschiktheids- en zorgverzekering

Het risicobeheer van de schadeverzekeringsportefeuille is gericht op risicobeperking door strikte risicoacceptatie, adequate procedures voor de afhandeling van claims en op risico gebaseerde herverzekeringscontracten. Ondanks deze maatregelen heeft Delta Lloyd Groep de verzekeringsportefeuille weten uit te breiden en de technische voorzieningen te versterken, en daarmee een in hoge mate toereikende dekking van het risico te bereiken. In de visie van de Groep biedt een grote portefeuille het voordeel van risicodiversificatie, waardoor het totale risico afneemt. Daarnaast wordt de schadeverzekeringsportefeuille beoordeeld aan de hand van een geïntegreerd, op risico gebaseerd kapitaalmodel. Het model identificeert het acceptatie-, reserverings-, catastrofe- en bedrijfsrisico. Op stochastische basis wordt de frequentie en omvang van claims gesimuleerd. Het grootste catastroferisico in Nederland is storm in combinatie met hagelbuien, die beide grote schade kunnen veroorzaken.Toekomstige schade-uitkeringen worden ook op stochastische

13/3/06


basis gesimuleerd. De uitkomsten geven inzicht in de bronnen van onzekerheid, waarvoor passende maatregelen worden genomen.

116/138

Wanneer zich een concentratie van risico’s zou kunnen voordoen (bijvoorbeeld bij het in verzekering nemen van een aantal in elkaars directe nabijheid gelegen objecten), staat het risicoacceptatiebeleid van de Groep aan het in verzekering nemen van deze risico’s in de weg als het totaal verzekerde bedrag op een risicolocatie de in de herverzekeringscontracten gestelde maxima te boven gaat. Vanwege wijzigingen in het Nederlandse zorgstelsel begin 2006, is het verzekeringsrisico van zorgverzekeringscontracten veranderd. Voor de grote meerderheid van de verzekeringsrisico’s wordt met alle Nederlandse ziektekostenverzekeraars een gemeenschappelijke voorziening getroffen. De verplichte deelname van verzekeringsmaatschappijen aan deze gemeenschappelijke voorziening voorkomt antiselectie. De onzekerheid in deze sector uit zich vooral in het kostenrisico (niet voldoende kosten meegenomen in de premies om de uitgaven van de vennootschap te dekken).

Levensverzekeringscontracten Het risicobeheer van de levensverzekeringsportefeuille is gericht op risicobeperking door risicoacceptatie, adequate prijsstelling en reservering, en herverzekeringscontracten. In de levensverzekeringsportefeuille wordt het langlevenrisico gezien als het grootste risico. Delta Lloyd Groep beheerst dit risico door consistente versterking van de technische voorzieningen in combinatie met een evenwichtige samenstelling van het productassortiment. Het sterfterisico veroorzaakt door het uitbreken van pandemieën als de Spaanse griep gaat de bestaande, door Delta Lloyd Groep gestelde risicolimieten niet te boven. Nieuwe ontwikkelingen in epidemische ziekten worden nauwlettend gevolgd door de (her)verzekeringssector en medische adviseurs. De bestaande polissen zijn onderzocht op verzekeringsopties en -garanties zoals gegarandeerde lijfrenteopties en indexatieopties. Het onderzoek leverde geen opties of garanties op waarvan de Groep nog niet op de hoogte was. Op basis van het actuele schadeverloop worden in voldoende mate voorzieningen aangehouden voor reeds bekende opties en garanties. Toekomstige premieontvangsten zijn omgeven met enkele onzekerheidsfactoren. Als de marktrente scherp stijgt, zal het opzeggingspercentage van individuele levensverzekeringscontracten naar verwachting – dit is niet aangetoond – ook stijgen. Recent onderzoek heeft geen hard bewijs opgeleverd van een sterke correlatie tussen het opzeggingspercentage en het niveau van de marktrente. De laatste ICA verschafte inzicht in de effecten van extreme selectiviteit in de individuele levensverzekeringportefeuille; het effect is beperkt. Als de marktrente op het huidige lage niveau blijft, of zelfs nog verder daalt, bestaat er onzekerheid omtrent het percentage verlengingen in de groep pensioencontracten. De ontwikkeling van toekomstige premies is in sterke mate afhankelijk van de marktomstandigheden van dat moment. Financieel risico

Polisvoorwaarden

Onzekerheid omtrent het tijdstip en de omvang van uitgaande kasstromen vormt een integraal onderdeel van de meeste levensverzekeringscontracten. De verzekeringscontracten bevatten echter geen polisvoorwaarden die in wezenlijke mate tot onzekerheid kunnen leiden met betrekking tot de kasstromen van Delta Lloyd Groep, voor zover deze geen onderdeel uitmaken van de gewone bedrijfsactiviteiten van Delta Lloyd Groep en de daaraan verbonden risico’s niet beperkt worden door gehanteerde risicobeheertechnieken en -beleid. Aansprakelijkheidsrisico’s zijn verbonden aan unit-linked producten, waarbij financiële middelen van polishouders gedeeltelijk worden belegd in vastrentende beleggingen en aandelen naar keuze van de polishouder. De polishouder blijft in dat geval het meeste risico dragen. Voorbeelden van deze producten zijn o.a. universal life- en unit-linked producten. Delta Lloyd Groep ontvangt gewoonlijk een vergoeding over de voor deze producten aangehouden activa en loopt dus een risico ten aanzien van de performance van de beleggingen. Bovendien kennen sommige van deze producten minimum opbrengst- of rendementgaranties, die vaak gelden onder voorbehoud van continuatie tot einddatum. Delta Lloyd Groep loopt risico als het rendement op aandelenmarkten deze garantieniveaus niet te boven gaan; zij zal gedwongen zijn extra reserves te vormen om deze toekomstige gegarandeerde uitkeringen te financieren. In bepaalde omstandigheden kan het gebeuren dat de Groep extra voorzieningen moet treffen voor gegarandeerde minimumuitkeringen, hetgeen ten koste zou gaan van het nettoresultaat en het eigen vermogen. Levensverzekeringscontracten kunnen door de polishouder vrijwillig worden afgekocht. Beslissingen van polishouders kunnen dus gevolgen hebben voor toekomstige kasstromen uit deze portefeuilles.

Gevoeligheidsanalyse – levensverzekering

De volgende tabellen laten zien hoe gevoelig de waarde van de levensverzekeringsverplichtingen en van de daartegenover staande activa, zoals verantwoord in dit onderdeel van de toelichting, is voor wijzigingen in de aannames die zijn gehanteerd bij de schatting van de levensverzekeringsverplichtingen. Het is inherent aan het verzekeringsbedrijf dat bij het opstellen van de jaarrekening een aantal veronderstellingen wordt gemaakt. Dit betreft onder meer aannames voor beleggingsrendementen, vervalpercentages, sterftecijfers en kosten in verband met bestaande portefeuilles. De gevoeligheid van de voorzieningen voor verzekeringsverplichtingen en van de daartegenover staande activa voor wijzigingen in aannames wordt hieronder toegelicht. Voor elke gevoeligheidsfactor zijn alle overige aannames ongewijzigd gelaten. In de praktijk zal dit waarschijnlijk niet het geval zijn; wijzigingen in aannames kunnen immers gecorreleerd zijn, bijvoorbeeld wijziging in rentepercentage met verandering in marktwaarden, wijziging in aantal opgezegde polissen met verandering in toekomstig sterfterisico. Deze verschillende gevoeligheden kunnen als volgt worden beschreven: Gevoeligheidsfactor

Beschrijving van toegepaste gevoeligheidsfactor

Sterfterisico en ziektecijfers onder levensverzekeringscontracten

Het effect van een verandering in het rentepercentage met ±1% (b.v. revisie tegen 4% en 6% als het rentepercentage voor waardering 5% is). Met behulp van deze toets kunnen op dezelfde manier vergelijkbare effecten worden nagegaan op de aannames ten aanzien van groeipercentage, winstaandelen en kosteninflatie. Het effect van een verhoging van de aannames ten aanzien van de kostenontwikkeling met 10% Het effect van een verhoging van de aannames ten aanzien van sterfterisico en ziektecijfers onder levensverzekeringscontracten met 5%

Sterfterisico onder lijfrentecontracten

Het effect van een verlaging van de aannames ten aanzien van het sterfterisico onder lijfrentecontracten met 5%

Rentepercentage

Kosten

De bovenstaande gevoeligheidsfactoren, bepaald met behulp van actuariële en statistische modellen, hebben de volgende effecten op de jaarrekening:

13/3/06


117/138

Verzekeringscontracten zonder winstdeling In miljoenen euro (tenzij anders aangegeven)

Risicofactor Rentepercentage Rentepercentage Uitgaven Sterfterisico en ziektecijfers onder levensverzekeringscontracten Sterfterisico onder lijfrentecontracten

Variabiliteit

Effect op resultaat voor belasting

Effect op eigen vermogen voor belasting

+1% -1% +10% +5% -5%

6,4 -352,7 -4,2 -0,2 -5,0

-4,5 -331,4 -4,2 -0,2 -5,0

Variabiliteit



+1% -1% +10%

25,9 -68,4 -2,7

-33,8 -33,0 -2,7

Variabiliteit



+1% -1% +10%

0,0 0,0 0,0

0,0 0,0 0,0

Beleggingscontracten met winstdeling In miljoenen euro (tenzij anders aangegeven)

Risicofactor Rentepercentage Rentepercentage Uitgaven

Beleggingscontracten zonder winstdeling In miljoenen euro (tenzij anders aangegeven)

Risicofactor Rentepercentage Rentepercentage Uitgaven

Gevoeligheidsanalyse – zorg-, arbeidsongeschiktheids- en schadeverzekering

Verplichtingen uit hoofde van schadeverzekeringscontracten worden geschat met behulp van standaard actuariële technieken. Hoofdaanname bij deze technieken is dat het schadeverloop van de vennootschap in het verleden gebruikt kan worden om het toekomstige schadeverloop te schatten. Bij deze methoden wordt het schadeverloop in elk schadejaar geëxtrapoleerd op basis van de waargenomen ontwikkeling in eerdere jaren. In diverse gevallen worden geen expliciete aannames geformuleerd met betrekking tot stijgingspercentages van claims uit hoofde van inflatie of schaderatio’s; in plaats daarvan worden de aannames gebruikt die impliciet liggen besloten in het historisch schadeverloop, waarop de schattingen zijn gebaseerd. Als zodanig is het niet mogelijk gevoeligheidsanalyses te baseren op vooraf bepaalde aanpassingen van de aannames die zijn gebruikt om de verplichtingen uit hoofde van schadeverzekeringscontracten te ramen. Behalve voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zijn er immers geen expliciete aannames. De gevoeligheden voor het schadeverzekeringsbedrijf zijn in onderstaande tabel samengevat.

Schade- en zorgcontracten - vóór aftrek herverzekering In miljoenen euro (tenzij anders aangegeven)

Risicofactor Rentepercentage Rentepercentage Uitgaven Loss ratio

Variabiliteit



+1% -1% +10% +5%

-158,8 172,7 -19,3 -55,9

-158,8 172,7 -11,2 -55,9

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Schade- en zorgcontracten na herverzekering In miljoenen euro (tenzij anders aangegeven)

Risicofactor Rentepercentage Rentepercentage Uitgaven Loss ratio

118/138

Variabiliteit



+1% -1% +10% +5%

-156,6 170,2 -19,1 -53,2

-156,6 170,2 -11,0 -53,2

De recente uitkomsten van het risicogebaseerde kapitaalmodel geven aan dat de huidige financiële positie meer dan voldoende is om de uit het model blijkende risico’s te dekken. Het model is met speciale software ontwikkeld; met behulp van een ingebouwde financiële simulatiemodule kunnen de onzekerheden die zich in werkelijkheid voordoen in aanmerking worden genomen bij bedrijfsbeslissingen en ramingen. Binnen Delta Lloyd Groep wordt deze tool gebruikt voor Enterprise Risk Management (ERM), beoordeling van de financiële situatie, onderzoeken van eigen behoud bij herverzekering, prijsstelling op basis van risico en de berekening van kapitaalvereisten. Alle Property & Casualty (P&C) activiteiten van Delta Lloyd Groep zijn op geaggregeerde basis verwerkt in het model dat in zeven samenhangende klassen is onderverdeeld. Het model meet het acceptatie-, reserverings-, catastrofe- en marktrisico van de schadeverzekeringscontracten op een consistente wijze aan de hand van nauwkeurig afgestemde stochastische scenario’s. In 2006 zullen model en methodiek verder worden ontwikkeld.

Beperkingen van gevoeligheidsanalyse

De bovenstaande tabellen laten het effect zien van een wijziging in een van de hoofdaannames bij overigens ongewijzigde aannames. In werkelijkheid is het vanwege de correlatie tussen factoren zeer onwaarschijnlijk dat dit zich zal voordoen. Voorts dient men zich te realiseren dat deze gevoeligheden niet-lineair zijn; grotere en kleinere effecten kunnen niet gemakkelijk aan deze uitkomsten worden afgelezen. Een voorbeeld van correlatie voor traditionele levensverzekeringscontacten vormt het verband tussen sterfterisico en voortzettingspercentage (aantal opgezegde polissen en aantal afgekochte polissen). Verzekerden met een slechte gezondheid zullen hun dekking waarschijnlijk niet zo gauw opzeggen. De bovenstaande gevoeligheidsanalyse meet alleen het effect van wijzigingen in hoofdaannames op de verplichtingen. In veel gevallen, vooral waar het gaat om de gevoeligheid voor rentefluctuaties, zal het totale effect voor de vennootschap afhangen van de daaraan gerelateerde waardeverandering van activa en dus van het succes van het balansbeheer (asset and liability management). De bovenstaande gevoeligheidsanalyses houden er ook geen rekening mee dat de activa en passiva van de Groep actief beheerd worden en kunnen variëren op het moment dat zich een bepaalde marktontwikkeling de facto voordoet. De strategie voor het beheer van de financiële risico’s is erop gericht de blootstelling aan marktbewegingen tot een minimum te beperken, onder meer door beleggingen af te stoten, de allocatie van de beleggingsportefeuille te wijzigen en gebruik te maken van derivaten. Andere beperkingen ten aanzien van bovenstaande gevoeligheidsanalyses zijn dat potentiële risico’s worden aangetoond op basis van hypothetische marktbewegingen die niet meer zijn dan de weerslag van haar visie op veranderingen in de marktomstandigheden die zich redelijkerwijs op korte termijn zouden kunnen voordoen, zonder dat zij met enige zekerheid kunnen worden voorspeld, en dat wordt aangenomen dat alle rentepercentages zich in dezelfde richting bewegen. Een aantal bedrijfsonderdelen gebruikt passieve aannames voor het berekenen van hun verplichtingen. Daardoor heeft een wijziging in de aannames voor sterfterisico of rentepercentage in feite geen rechtstreeks effect op de omvang van de verzekeringsverplichtingen. Wijzigingen in de aannames over het schadeverloop kunnen leiden tot ontoereikende voorzieningen en aanpassing van de voorzieningen.

Looptijden

De reële waarde of netto vermogenswaarde van de beleggingen van Delta Lloyd Groep staat bloot aan potentiële rentefluctuaties. Het renterisico wordt beheerd door middel van een aantal graadmeters, zoals positielimieten, scenariotests, stresstests (Solvency at Risk) en matching van activa en passiva op basis van onder meer modified duration. Het renterisico ontstaat voornamelijk uit beleggingen, langlopende schuldbewijzen en vastrentende waarden. Het renterisico wordt beheerd door middel van het gebruik van allerlei derivaten, waaronder termijncontracten, opties en swaps, om ongunstige rentebewegingen in de markt die van invloed zijn op de onderliggende activa en passiva, af te dekken. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de contractuele renteherzieningsdatums of, indien eerder, vervaldatums van vast- en variabelrentende financiële verplichtingen. In de balans opgenomen financiële activa en verplichtingen zijn tegen de boekwaarde verwerkt.

Analyse van verwachte looptijd van financiële verplichtingen per 31 december In miljoenen euro

Niet unit-linked verzekering Niet unit-linked belegging Unit-linked Totaal verplichtingen uit hoofde van levensverzekerings- en beleggingscontracten Verplichtingen uit hoofde van schadeverzekeringscontracten Verplichtingen uit hoofde van zorgverzekeringscontracten Totaal

Totaal 2005

Binnen een jaar

Tussen een en vijf jaar

Langer dan vijftien jaar

4.069,9 922,6 1.932,0 6.924,4

Tussen vijf en vijftien jaar 7.137,2 590,6 3.982,3 11.710,1

17.952,9 1.975,7 10.878,1 30.806,7

1.188,0 90,2 478,0 1.756,1

1.571,4

684,3

550,5

261,5

75,1

5.557,9 372,4 4.485,8 10.416,1

576,5

430,1

91,3

45,7

9,4

32.954,6

2.870,5

7.566,2

12.017,3

10.500,6

In verzekeringscontracten begrepen derivaten Een deel van de levensverzekeringsportefeuille kent een gegarandeerde expiratie-uitkering. Met uitzondering van traditionele levensverzekeringscontracten, worden gegarandeerde expiratie-uitkeringen verleend op unit-linked- en

13/3/06


gesepareerd-depotcontracten. Voor uitkeringen van de garantie gelden strikte voorwaarden zoals deelneming aan gespecificeerde fondsen en premiestorting gedurende een aangegeven periode. Indien polishouders aan deze voorwaarden voldoen, wordt over elke premie-inleg een uitkering van 2 à 4% per jaar gegarandeerd. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van afgiftedatum van het contract. De garantie kan alleen tot uitkering komen bij expiratie van de unit-linked contracten en tot de prolongatiedatum van de gesepareerd-depotcontracten.

119/138

De marktwaarde van de garantie wordt per jaarultimo berekend en gereserveerd. De marktwaarde wordt berekend aan de hand van risiconeutrale scenario’s. De meeste niet unit-linked levensverzekeringscontracten hebben een winstdelingoptie. De winstdeling is gebaseerd op de marktrente van een mandje overheidsobligaties met een aangegeven duration. Het rendement op dit mandje wordt maandelijks gepubliceerd door de toezichthouder. Bij de winstdeling wordt rekening gehouden met het tijdstip en het bedrag van de historische premie-inkomsten. Deze methode wordt algemeen gebruikt op de Nederlandse markt.

Marktrisicobeheer Delta Lloyd Asset Management heeft een project voltooid dat het mogelijk maakt met schattingsmodellen en -hulpmiddelen dynamische, op elkaar afgestemde portefeuilles en strategieën te ontwikkelen voor het gebruik van het economisch kapitaal. Nieuwe technieken voor de structurering van portefeuilles zijn ontwikkeld om de beleggingsopbrengsten onder IFRS te optimaliseren in de context van het jaarlijks bijstellen van de gekozen mix van activa. Dankzij het project worden uniforme yieldcurves, markten groeiprognoses en rentevoetverwachtingen gebruikt in modellen en reëlewaardeberekeningen op groepsniveau. In 2006 zal voor Delta Lloyd Groep een ALM model worden ontwikkeld en in gebruik worden genomen, dat Delta Lloyd Groep in staat stelt beslissingen te nemen over de strategische asset-mix, kapitaalbeheer en risicobereidheid. Het model zal informatie genereren op basis van zowel echte als risiconeutrale scenario’s. Er zullen scenario’s worden gebruikt die consistent zijn en betrekking hebben op alle economieën waarin Delta Lloyd Groep beleggingen heeft. De reële waarde of netto vermogenswaarde van de beleggingen van Delta Lloyd Groep staat bloot aan potentiële rentefluctuaties. Het renterisico wordt beheerd door middel van een aantal graadmeters, zoals de Solvency-at-Risk analyse, positielimieten, scenariotests, stresstests en dynamische matching van activa en passiva op basis van duration. Het renterisico ontstaat voornamelijk uit beleggingen, langlopende schuldbewijzen en vastrentende waarden. Het renterisico wordt beheerd door middel van het gebruik van allerlei derivaten, waaronder termijncontracten, opties en swaps/swaptions, om ongunstige rentebewegingen in de markt die van invloed zijn op de onderliggende activa en passiva, af te dekken. In 2005 is de Groep verscheidene omvangrijke swaptions aangegaan om de effecten van mogelijke ongunstige rentefluctuaties te verminderen. Verder werden de maatregelen aangescherpt om te voorkomen dat de beleggingsportefeuille van de Groep afwijkt van de benchmarks.

Marktrisico

Marktrisico is het risico van negatieve gevolgen van wijzigingen in de reële waarde van financiële instrumenten ten gevolge van schommelingen in wisselkoersen, rentepercentages, vastgoedprijzen en aandelenkoersen. Marktrisico ontstaat binnen bedrijfsonderdelen als gevolg van fluctuaties in verplichtingen uit hoofde van verkochte producten en in de waarde van aangehouden beleggingen. Op groepsniveau manifesteert het marktrisico zich in relatie tot de totale activiteitenportefeuille. Het marktrisicobeheer vindt plaats op drie niveaus: binnen de verzekeringsbedrijven, de divisie Asset Management en op groepsniveau. Voor elk van de hoofdcomponenten van marktrisico, die hierna meer in detail worden beschreven, bestaan beleidsgebieden en procedures. Van derivaten wordt slechts in beperkte mate gebruik gemaakt, op basis van richtlijnen van de Chief Investment Officer en de statutair directeuren van de verzekeringsbedrijven en de Bankendivisie. Derivaten worden gebruikt voor beleggings- of heding-doeleinden of om specifieke individuele spaarproducten te structureren. Speculatieve transacties zijn in het algemeen verboden. Alle transacties in derivaten worden volledig afgedekt door liquide middelen of gelieerde activa en passiva. In overeenstemming met het groepsbeleid worden derivatencontracten uitsluitend met goedgekeurde tegenpartijen afgesloten, waardoor het kredietrisico wordt verminderd. Valutarisico Delta Lloyd Groep is binnen de eurozone actief en loopt derhalve geen materieel valutarisico als gevolg van wisselkoersbewegingen. Haar beleggingen en de beleggingsopbrengsten staan wel bloot aan valutakoersmutaties. Dit betreft met name koersbewegingen van het Pond Sterling en de Amerikaanse dollar. Om het risico van haar valutaposities te beheren, neemt de Groep wel incidenteel hedge-posities in vreemde valuta’s in om het effect van koersfluctuaties op de winsten verliesrekening te beperken. Delta Lloyd Groep past geen hedge accounting conform IAS 39 toe om hedgingwinsten en -verliezen te neutraliseren. Per 31 december 2005 was Delta Lloyd Groep valutatermijncontracten aangegaan om de gevolgen van eventuele nadelige koersbewegingen te beperken. Renterisico Het renterisico ontstaat voornamelijk uit beleggingen, langlopende verplichtingen en vastrentende waarden. Het renterisico wordt beheerd door middel van het gebruik van allerlei derivaten, waaronder termijncontracten, opties en swaps, om ongunstige rentebewegingen in de markt die van invloed zijn op de onderliggende activa en passiva, af te dekken. Gedurende 2005 is Delta Lloyd Groep verscheidene omvangrijke swap optieovereenkomsten aangegaan om de effecten van mogelijke ongunstige rentebewegingen te verminderen. Prijsrisico vastgoed Delta Lloyd Groep loopt prijsrisico op vastgoed vanwege aangehouden vastgoedbeleggingen op verscheidene locaties wereldwijd. Per 31 december 2005 was de Groep geen derivatentransacties van materieel belang aangegaan om de effecten van wijzigingen in vastgoedprijzen te verminderen. Koersrisico aandelen Delta Lloyd Groep loopt koersrisico op aandelen door de dagelijkse mutaties in de marktwaarde van haar aandelenportefeuilles. Het aandelenkoersrisico wordt actief bewaakt en beheerd door het gebruik van derivaten, waaronder futures en opties, om de gevolgen van potentieel ongunstige marktbewegingen te verminderen. Per 31 december 2005 had Delta Lloyd Groep geen significante positie in optiecontracten voor hedging van het aandelenkoersrisico. Verder had de Groep geen significante positie in aandelen van niet-beursgenoteerde ondernemingen. Per 31 december 2005 was de Groep futures- en optiecontracten aangegaan om de effecten van mogelijke ongunstige koersfluctuaties te verminderen. Risicoconcentraties In verscheidene aandelen in haar portefeuille wordt door Delta Lloyd Groep een relatief hoog percentage in eigendom gehouden. Hierdoor is de portefeuille van Delta Lloyd Groep in vergelijking met diverse toonaangevende indices licht overwogen in bepaalde vermogenstitels. Deze strategie is gebaseerd op het feit dat resultaten uit

13/3/06


minderheidsdeelnemingen vrijgesteld zijn van belasting. Afhankelijk van de visie en de uitkomsten van door Delta Lloyd Asset Management gemaakte berekeningen, worden posities gehedged tegen koersdalingen.

120/138

Correlaties tussen marktrisico en andere risico’s Het renterisico van Delta Lloyd Groep wordt mede beïnvloed door bepaalde kenmerken van verzekeringsproducten. De belangrijkste daarvan zijn de volgende: gegarandeerde expiratie-uitkering in traditionele levensverzekeringscontracten; gegarandeerde afkoopwaarde in delen van de traditionele levensverzekeringscontracten; winstdelingsrechten.

Als de rente met 100 basispunten daalt, loopt Delta Lloyd Groep een materieel renterisico op verzekeringscontracten met daarin besloten derivaten.

Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat financiële activa in waarde dalen doordat tegenpartijen geheel of gedeeltelijk niet aan hun verplichtingen voldoen, of dat de marktwaarde van activa verandert door gewijzigde percepties van de kredietwaardigheid van deze tegenpartijen. Het kredietrisicobeheer van Delta Lloyd Groep omvat het toetsen van grote posities op individuele tegenpartijen, waarvoor geaggregeerde gegevens op groepsniveau worden bewaakt. Daarnaast beheert Delta Lloyd Groep actief de concentratie van risico’s in haar beleggingsportefeuille per sector, per credit rating van Standard & Poor’s , per valuta en per regio. Financiële activa krijgen een risicoclassificatie die overeenkomt met de gepubliceerde credit ratings. AAA is de hoogst haalbare rating. Financiële activa met een ‘investment grade’ rating vallen in de gradatie AAA tot BBB. Financiële activa die buiten deze gradaties vallen, worden als speculatief aangemerkt. Delta Lloyd Groep belegt in het algemeen in investment grade financiële activa.

Kredietrisico per einde boekjaar In miljoenen euro Schuldbewijzen Aandelen Derivaten Leningen en vorderingen Hypotheken tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winsten verliesrekening Vorderingen uit herverzekeringen Activa die als onderpand dienen voor unit-linked contracten Totaal

AAA

AA

A

BBB

Speculatief

Zonder rating 1.925,2 3.071,3 105,8 8.685,5 4.514,7

Totaal 2005

13.521,9 18,8 0,4 1.055,6

2.122,6 115,5 426,4

1.781,6 141,1 409,3

446,3 -83,3 21,1

2,7 -

5,3

502,3

660,0

3,4

198,8

1.369,8

-

-

-

-

-

11.152,6

11.152,6

14.602,0

3.166,8

2.992,0

387,5

2,7

29.653,9

50.805,0

19.800,4 3.263,3 106,2 10.597,9 4.514,7

Activa die als onderpand dienen voor unit-linked contracten, worden afzonderlijk vermeld aangezien het kredietrisico daarop voor rekening van de polishouders komt.

Delta Lloyd Groep had noch per 31 december 2005 noch per 31 december 2004 een concentratie van kredietrisico’s van betekenis. Kredietrisico herverzekeraars Er wordt een evenwichtig beleid gevoerd om de kredietrisico’s op herverzekeraars te volgen, beslissingen te nemen over het niveau van het betreffende risico en nieuw af te sluiten herverzekeringscontracten. Door de relatie met Aviva en herverzekeringsagenten wordt steeds beschikt over informatie over de kwaliteit van de huidige herverzekeraars van de Groep. Door diversificatie probeert Delta Lloyd Groep de optimale combinatie te verwezenlijken van risico en rendement.

Operationeel risico

Operationeel risico ontstaat als interne processen, mensen of systemen niet toereikend zijn of falen, of door gebeurtenissen die van buiten komen. Deze definitie omvat alle andere risico’s dan de hierboven beschreven financiële risico’s waaraan Delta Lloyd Groep blootstaat, alsmede de strategische en groepsrisico’s die hierna kort worden toegelicht. Onder operationele risico’s vallen daarom, bijvoorbeeld, risico’s op het gebied van informatietechnologie, informatiebeveiliging, projecten, outsourcing, wetgeving, fraude en compliance (naleving van weten regelgeving). Zoals het geval is met andere risicocategorieën, zijn in overeenstemming met het groepsbeleid de lijnmanagers van de divisies primair verantwoordelijk voor doeltreffende identificatie, beheer en bewaking van risico’s en rapportage aan de directie van het bedrijfsonderdeel en de groep. De functies risicobeheer en governance van de bedrijfsonderdelen zijn verantwoordelijk voor de implementatie van de methoden en raamwerken zoals door Delta Lloyd Groep voor risicobeheer zijn opgesteld om lijnmanagers bij hun taken te ondersteunen. Zij bieden ook ondersteuning en stellen, volledig onafhankelijk, kritische vragen over de volledigheid, nauwkeurigheid en consistentie van risicobeoordelingen en de toereikendheid van actieplannen om risico’s te verminderen. Op deze wijze vergewist de directie van het bedrijfsonderdeel zich ervan dat materiële risico’s worden verminderd en tot op een aanvaardbaar niveau worden gerapporteerd. Operationele risico’s worden beoordeeld naar de potentiële gevolgen en de waarschijnlijkheid dat de betreffende gebeurtenis zich zal voordoen. Deze beoordelingen worden uitgevoerd op basis van financiële, operationele en reputatiecriteria. Operationele risico’s worden, net zoals andere risico’s, op kwartaalbasis aan de groep gerapporteerd. Risico’s die naar het oordeel van de bedrijfsonderdelen op de twee hoogste niveaus van effectbeoordeling zitten, worden al in de loop van het kwartaal op groepsniveau gemeld. Het Risk Committee van Delta Lloyd Groep kijkt elk kwartaal op een holistische manier naar de financiële en niet-financiële risico’s van Delta Lloyd Groep, met inbegrip van de operationele risico’s.

13/3/06


121/138

5.1.46 Afgeleide financiële instrumenten (37) Derivaten niet voor hedging-doeleinden Derivaten van Delta Lloyd Groep die niet voor hedging-doeleinden zijn aangegaan, zijn als volgt: In miljoenen euro

Nominale / contractwaarde 2005

Reële Reële waarde waarde actief 2005 passief 2005

Nominale / contractwaarde 2004

Reële Reële waarde waarde actief 2004 passief 2004

Valutacontracten OTC Termijncontracten Rente- en valutaswaps Opties

1.563,4 41,9 0,0

19,7 0,0 0,0

-38,5 -0,4 0,0

2.045,5 0,0 0,0

26,5 0,0 0,0

-26,0 0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

1.605,3

19,7

-38,8

2.045,5

26,5

-26,0

50,0 3.628,6 1,0

0,0 43,5 42,1

0,0 -135,1 0,0

148,4 1.902,4 3,5

0,9 17,5 0,0

-1,0 -142,2 0,0

244,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

0,0 0,0

3.923,7

85,7

-135,1

2.054,3

18,4

-143,2

OTC Termijncontracten Opties

0,0 330,7

0,0 0,8

0,0 0,0

0,0 8,8

0,0 0,1

0,0 0,0

Beursgenoteerd Futures Opties

9,4 3,4

0,1 0,0

0,0 0,0

0,0 29,8

0,0 0,0

0,0 0,0

Beursgenoteerd Futures Opties Totaal valutacontracten Rentecontracten OTC Termijncontracten Rente- en valutaswaps Opties Beursgenoteerd Futures Opties Totaal rentecontracten Aandelen- / indexcontracten

Totaal aandelen- / indexcontracten Totaal

343,4

0,8

0,0

38,6

0,1

0,0

5.872,4

106,2

-174,0

4.138,4

45,0

-169,2

Delta Lloyd Groep past geen hedge accounting toe zoals bepaald in IAS 39. Derhalve worden afgedekte posities niet gecompenseerd en hedge resultaten niet rechtstreeks in het eigen vermogen opgenomen.

Derivaten die niet voor hedging-doeleinden zijn aangegaan, hebben de volgende looptijden

Binnen een jaar Tussen een en vijf jaar Langer dan vijf jaar

2005 €m 2.395,2 1.949,9 1.527,3

2004 €m 2.301,0 433,4 1.404,0

5.872,4

4.138,4

2005 46.641,3 8.589,0

2004 41.274,3 8.057,0

55.230,3

49.331,3

5.1.47 Beheerd vermogen (38) Beheerd vermogen per 31 december In miljoenen euro Totaal vermogen opgenomen in geconsolideerde balans Beheerd vermogen van derden Totaal beheerd vermogen

5.1.48 Transacties met verbonden partijen (39)

13/3/06


122/138

Diensten verleend aan verbonden partijen In miljoenen euro

Deelnemingen Overige

Inkomsten Te vorderen verdiend in aan einde boekjaar boekjaar 2005 2005 1,9 0,2 -

Inkomsten Te vorderen verdiend in aan einde boekjaar boekjaar 2004 2004 0,8 0,0 -

1,9

0,2

0,8

0,0

Uitgaven gedaan in boekjaar 2005 4,4 34,0 -

Te betalen aan einde boekjaar 2005 1,7 1.191,6 -

Uitgaven gedaan in boekjaar 2004 0,0 51,6 -

Te betalen aan einde boekjaar 2004 0,1 1.231,9 -

38,4

1.193,3

51,6

1.232,0

Diensten verleend door verbonden partijen In miljoenen euro

Deelnemingen Pensioenregelingen personeel Overige

Voor de aan verbonden partijen te betalen bedragen is geen zekerheid verstrekt en zijn geen garanties ontvangen. Voor de te betalen bedragen gelden de normale kredietvoorwaarden.

De in het boekjaar ten laste van de onderneming gekomen bedragen terzake van de bezoldiging van bestuurders en voormalige bestuurders en commissarissen en voormalige commissarissen als bedoeld in artikel 2:402 BW zijn respectievelijk € 2,5 miljoen (2004: € 2,3 miljoen) en € 0,3 miljoen (2004: € 0,3 miljoen). Zoals bepaald in het beloningsbeleid, kan het basissalaris van leden van de Raad van Bestuur tweejaarlijks worden aangepast Delta Lloyd Groep beloont leden van de Raad van Bestuur op basis van de functiezwaarte (vastgesteld m.b.v. de Haymethode) en de beloningsmarkt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de beloningsbenchmark welke Hay Management Consultants jaarlijks uitvoert. Er wordt geprobeerd de beloning zodanig vast te stellen, dat circa 25 procent van de beloningen in de 'peer group' waarmee vergeleken wordt, hoger ligt dan bij Delta Lloyd Groep. Het beloningsbeleid is vastgesteld door het Remuneration Committee van de Raad van Commissarissen. Per 31 december 2005 is het basissalaris met 4 procent verhoogd. De volgende aanpassing zal per 1 januari 2008 plaatsvinden Voor wat de variabele beloning betreft geldt een performance related beloningsregeling, welke voor de individuele leden en de voorzitter van de Raad van Bestuur een maximum kent van 50 procent resp. 60 procent van twaalf maandsalarissen. Gebaseerd op het bereiken van persoonlijke en ondernemingsdoelstellingen in het boekjaar 2005, is door de Remuneration Committee besloten om de voorzitter en de individuele leden van de Raad van Bestuur een variabele beloning van 60 procent resp. 50 procent toe te kennen.

De totale bezoldiging van leden Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen is uit de volgende elementen opgebouwd:

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Salaris en bonus bestuurders In duizenden euro Drs. N.W. (Niek) Hoek, voorzitter Salaris Bonus Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand Salaris Bonus Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok Salaris Bonus P.K. (Paul) Medendorp Salaris Bonus

123/138

2005

2004

488,9 252,1 741,0

488,9 234,1 723,0

386,0 165,9 551,9

386,0 154,0 540,0

386,0 165,9 551,9

386,0 154,0 540,0

386,0 165,9 551,9

386,0 154,0 540,0

2.396,7

2.343,0

Pensioenaanspraken bestuurders In duizenden euro (tenzij anders aangegeven)

Leeftijd per Dienstjaren Toename Opgebouwd 31 bij de Groep opgebouwde pensioenrecht per 31 december per 31 aanspraken december 2005 december 2005 2005 49 8 17 200 50 22 15 185 51 5 14 157 51 11 14 163

Drs. N.W. (Niek) Hoek, voorzitter Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok P.K. (Paul) Medendorp

Aandelenopties Aviva plc In aantallen opties

Drs. N.W. (Niek) Hoek, voorzitter Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok P.K. (Paul) Medendorp Totaal

Per 1 januari 2005

Verleend Uitgeoefend

Vervallen

206.694 62.032 106.088 80.271

-

-

67.972 14.919 9.325 24.612

Per 31 december 2005 138.722 47.113 96.763 55.659

455.085

-

-

116.828

338.257

Verleend Uitgeoefend

Phantom option plan In aantallen opties

Drs. N.W. (Niek) Hoek, voorzitter Mr. R.L.M. (Rob) Hillebrand Mr. P.J.W.G. (Peter) Kok P.K. (Paul) Medendorp Totaal

157.226 101.561 101.561 101.561

199.598 128.931 128.931 128.931

-

Per 31 december 2005 356.824 230.492 230.492 230.492

461.909

586.391

-

1.048.300

Per 1 januari 2005

In het Delta Lloyd Groep Phantom option plan worden performance units toegekend aan het management. De waarde van de performance units is gebaseerd op de relatieve ontwikkeling van de embedded value ten opzicht van een vooraf vastgestelde 'peer group'. Het totale aantal van deze Phantom opties is 4,7 miljoen in 2005 (2004: 3,4 miljoen). De betreffende opties zijn gewaardeerd op € 5,9 miljoen (2004: € 3,0 miljoen) hetgeen is opgenomen in de overige voorzieningen. De voorlopig toegekende Phantom options kunnen na drie jaar worden uitgeoefend indien de prestatievoorwaarden behaald zijn. Deze periode kan optioneel worden verlengd met vijf jaar.

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Bezoldiging commissarissen In duizenden euro

124/138

2005

2004

40,0 7,7 47,7

40,0 7,5 47,5

32,5 5,9 38,4

32,5 5,7 38,2

30,0 2,7 32,7

30,0 2,5 32,5

30,0 0,2 30,2

30,0 30,0

30,0 7,3 37,3

30,0 7,0 37,0

-

-

30,0 5,0 35,0

30,0 4,7 34,7

-

11,3 1,2 12,5

-

-

30,0 2,5 32,5

30,0 2,2 32,2

253,8

264,6

Drs. J.A.N. (Jacques) van Dijk, voorzitter Vergoeding Overige Mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg, plaatsvervangend voorzitter Vergoeding Overige C.P.J. (Peter) Appeldoorn Vergoeding Overige Drs. P.G. (Pamela) Boumeester Vergoeding Overige Drs. H.C. (Caspar) Broeksma Vergoeding Overige R. (Richard) Harvey BSC FIA Vergoeding Overige Drs. R.H.P.W. (René) Kottman 1) Vergoeding Overige J. (Jan) Oskam 2) Vergoeding Overige Ph.G. (Philip) Scott FIA Vergoeding Overige Mr. drs. M.H.M. (Marcel) Smits RA Vergoeding Overige

Er zijn geen bonussen, leningen of hypotheken verstrekt aan (oud-) leden van de Raad van Commissarissen Tevens bestaan er geen pensioenaanspraken en optieplannen met huidige en voormalige commissarissen 1) Exclusief vergoeding als commissaris bij Delta Lloyd Bankengroep 2) Raad van Commissarissen tot 1 mei 2003

5.2 Enkelvoudige jaarrekening Enkelvoudige winsten verliesrekening over het boekjaar In miljoenen euro Resultaat uit deelnemingen na belasting Overige resultaten na belastingen Resultaat na belasting

2005 459,7 -38,8

2004 342,8 -15,7

420,9

327,1

Van het resultaat op deelnemingen heeft een bedrag van € 460,4 miljoen (2004: € 339,8 miljoen) betrekking op groepsmaatschappijen en € -0,8 miljoen (2004: € 3,0 miljoen) op andere deelnemingen.

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Enkelvoudige balans per 31 december In miljoenen euro Activa Immateriële vaste activa (O,I) Beleggingen in dochterondernemingen (C,II) Beleggingen in deelnemingen (C,II) Aandelen (T,III) Belastingvorderingen (AD,IV) Overige activa Intercompany rekening-courant Vorderingen en overige financiële activa Overlopende activa Liquide middelen Totaal activa Eigen vermogen Aandelenkapitaal Agioreserve Deelnemingsreserve Herwaarderingsreserve Overige reserves Voorgesteld dividend Totaal eigen vermogen Passiva Achtergestelde leningen (42,V)

2005

125/138 2004

132,5

133,7

4.466,9 19,1 312,4 4.798,5 1.081,4 14,3 1.095,7 0,0

3.640,7 23,3 231,4 3.895,4 11,3 0,7 855,8 43,2 911,0 1,6

20,0

5,6

6.046,6

4.947,3

107,1 91,8 1.918,5 1.252,8 311,2 107,9

107,1 91,8 1.728,7 610,7 175,6 82,3

3.789,3

2.796,2

403,4

393,7

35,5

176,0

375,0 1.356,7 1.731,7

232,6 1.348,8 1.581,4

86,7

-

Totaal vreemd vermogen

2.257,3

2.151,1

Totaal passiva

6.046,6

4.947,3

(VI) Overige passiva (47,VII) Intercompany leningen (VIII) (AD,VII,IV) Liquide middelen

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Mutatieoverzicht eigen vermogen In miljoenen euro Aandelenkapitaal

126/138

2005 107,1

2004 107,1

91,8

91,8

-

-

91,8

91,8

1.728,7

1.368,8

179,2 10,6

359,9 -

1.918,5

1.728,7

610,7

457,7

56,1 610,7 -12,3 -12,4

4,5 148,4 0,1 -

Per 31 december

1.252,8

610,7

Overige reserves Per 1 januari

175,6

273,4

Winstbestemming Voorgesteld dividend Overige mutaties

241,8 -107,9 1,7

-15,7 -82,1 -

Per 31 december

311,2

175,6

Agioreserve Per 1 januari Mutaties Per 31 december Deelnemingsreserve Per 1 januari Mutaties resultaat deelnemingen Overige mutaties Per 31 december Herwaarderingsreserves Per 1 januari Mutaties in waarde van beleggingen Mutatie in waarde van deelnemingen Overige mutaties Belastingen op bovenstaande mutaties

Voorgesteld dividend Per 1 januari Dividend en winstbestemming Dividend betaald aan aandeelhouders Per 31 december Totaal eigen vermogen

82,3

-

107,9 -82,3

82,3

107,9

82,3

3.789,3

2.796,2

In de agioreserve is een bedrag van € 47,3 miljoen (2004: € 47,3 miljoen) begrepen met betrekking tot de waarde van een warrant. Deze warrant is gekoppeld aan de achtergestelde lening van € 250 miljoen. De warrant heeft een looptijd van 35 jaar met de optie van 25 jaar verlenging. De warrant geeft de houder recht op 270.861 gewone aandelen Delta Lloyd NV met een nominale waarde van € 9,08 elk. (zie onderdeel 31 van de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening) Onderdeel 21 van de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening geeft een nadere toelichting op de samenstelling van het aandelenkapitaal.

5.2.1 Aanvullende gegevens over de vennootschap Grondslagen enkelvoudige jaarrekening De enkelvoudige jaarrekening van Delta Lloyd NV is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van titel 9 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Er is gebruik gemaakt van de mogelijkheid, zoals beschreven in artikel 2:362 van afdeling 8, om in de geconsolideerde jaarrekening dezelfde grondslagen toe te passen als in de enkelvoudige jaarrekening.

Wijziging grondslagen Met ingang van 2005 stelt Delta Lloyd Groep de geconsolideerde jaarrekening op volgens IFRS als goedgekeurd door de Europese Unie. Delta Lloyd Groep heeft ervoor gekozen dezelfde grondslagen te gebruiken bij de opstelling van de enkelvoudige jaarrekening. De reden voor deze wijziging van grondslagen is dat hierdoor de enkelvoudige financiële verslaggeving verbetert. Bij deze benadering blijven het netto resultaat en het eigen vermogen in de enkelvoudige jaarrekening ongewijzigd ten opzichte van de geconsolideerde jaarrekening. Bovendien hoeft maar een enkele reeks grondslagen te worden toegepast. In vergelijking met de jaarrekening over 2004 heeft deze wijziging in grondslagen geleid tot een wijziging in het eigen vermogen per 1 januari en 31 december 2004, alsook in het resultaat over 2004. Deze wijzigingen in de enkelvoudige jaarrekening zijn dezelfde als de wijzigingen die zijn opgenomen in onderdeel 1 van de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening. De vergelijkende cijfers zijn voor deze wijziging aangepast.

Grondslagen De grondslagen in de enkelvoudige jaarrekening zijn dezelfde als in de grondslagen A tot en met AE vermeld voor de geconsolideerde jaarrekening, met uitzondering van de volgende:

Beleggingen in dochterondernemingen Beleggingen in groepsmaatschappijen en dochterondernemingen waarover Delta Lloyd Groep feitelijke zeggenschap heeft, worden opgenomen tegen nettovermogenswaarde. De nettovermogenswaarde wordt bepaald met gebruikmaking van dezelfde grondslagen als toegepast in de geconsolideerde jaarrekening de activa, voorzieningen en verplichtingen te waarderen en het nettoresultaat te berekenen. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de aanpassingen als gevolg van de eerste toepassing van IFRS in aanmerking genomen.

13/3/06


127/138

5.2.2 Toelichting bij de enkelvoudige jaarrekening over het boekjaar eindigend op 31 december 2005 I. Goodwill Boekwaarde goodwill per einde boekjaar In miljoenen euro Brutobedrag Per 1 januari Aankopen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december Cumulatieve bijzondere waardevermindering Per 1 januari Bijzondere waardeverminderingen Verkopen Valutakoersverschillen Overige mutaties Per 31 december Per 31 december

2005

2004

133,7 -1,3 132,5

135,5 -1,8 133,7

-

-

132,5

133,7

Goodwill naar aanleiding van de beleggingen van Delta Lloyd Groep in deelnemingen sinds deze datum wordt opgenomen in de boekwaarde van deze investeringen. (zie onderdeel 40 van de toelichting) De overige mutaties hebben betrekking op de prestatie gebonden betalingen inzake de overname van ABN AMRO Verzekeringen

Zoals toegelicht in grondslag O, wordt de boekwaarde van goodwill ten minste jaarlijks beoordeeld en wanneer omstandigheden of gebeurtenissen erop wijzen dat er onzekerheid kan bestaan over de boekwaarde. Om te beoordelen of een bijzondere waardevermindering is opgetreden, werden de activa gegroepeerd op het niveau van de kleinst identificeerbare kasstroomgenererende eenheid. De toets leidde niet tot een bijzondere waardevermindering op goodwill. De toetsing van goodwill op bijzondere waardevermindering is voor de hierna genoemde bedrijfsonderdelen als volgt uitgevoerd: De realiseerbare waarde van goodwill is bepaald op basis van een berekening van toekomstige kasstromen. De berekening betreft een taxatiewaarde en is gebaseerd op de contante waarde van verwachte toekomstige kasstromen uit de activiteiten gedurende een periode van 25 jaar. Goodwill met betrekking tot de acquisitie van ABN AMRO Verzekeringen is ook getoetst volgens de contante-waardemethode. De kasstromen zijn contant gemaakt over de resterende looptijd van de overeenkomst met ABN AMRO Bank (27 jaar). De verwachte kasstromen voor toekomstige periodes zijn ontleend aan de cijfers voor de planperiode 2006-2008. De verwachte kasstromen voor latere periodes zijn door middel van extrapolatie bepaald, waarbij de groeivoet in aanmerking is genomen. De belangrijkste aannames bij de berekening waren: De groeivoet geeft het percentage weer dat is gebruikt om de winstbijdrage van de nieuwe productie te extrapoleren tot

voorbij de planperiode. Dit percentage is gebaseerd op een zo goed mogelijk schatting van de toekomstige groei door het management. Het is in overeenstemming met de verwachtingen in de bedrijfstak, maar wordt conservatief geschat op 0%. De risico-gecorrigeerde disconteringsvoet geeft het percentage weer waartegen verwachte resultaten uit toekomstige nieuwe productie contant worden gemaakt. De disconteringsvoet is opgebouwd uit een risicovrij rentepercentage en een risicomarge om adequaat ingedekt te zijn tegen het risico dat de feitelijke ontwikkeling in toekomstige jaren afwijkt van de verwachting. Het percentage is vastgesteld op 6,4%.

II. Beleggingen in dochterondernemingen en deelnemingen In de beleggingen van de vennootschap in dochterondernemingen en deelnemingen deden zich de volgende mutaties voor:

13/3/06


In miljoenen euro

Per 1 januari 2004 Aankopen van Groepsmaatschappijen Verkopen van Groepsmaatschappijen Resultaat over boekjaar Opgenomen dividend Nieuw kapitaal Aflossing van aandelen Reële-waardeveranderingen in eigen vermogen Mutatie vorderingen op deelnemingen en groepsmaatschappijen Overige Per 31 december 2004 Aankopen van Groepsmaatschappijen Verkopen van Groepsmaatschappijen Resultaat over boekjaar Opgenomen dividend Nieuw kapitaal Aflossing van aandelen Reële-waardeveranderingen in eigen vermogen Mutatie vorderingen op deelnemingen en groepsmaatschappijen Overige Per 31 december 2005

Deelneming- Vorderingen Deelneming- Vorderingen en in op en met op groepsmaat- groepsmaat- invloed van deelnemingschappijen schappijen betekenins en

128/138 Totaal

3.193,7

569,6

19,2

-

3.782,5

339,8 -138,6 74,0 171,8 -

286,2

2,6 1,4 -

-

342,4 -138,6 74,0 173,2 286,2

-

-

-

-

-

3.640,7

855,8

23,3

-

4.519,8

225,6

-0,8 -0,2 -

7,5

18,1 -12,1 459,7 -280,6 28,5 -0,2 612,7 233,1

18,1 -12,1 460,4 -280,6 28,5 612,7 -0,8

-

-3,3

-

-4,1

4.466,9

1.081,4

19,1

7,5

5.574,9

Zie ook onderdeel 15 van de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening voor een overzicht van de dochterondernemingen.

III. Financiële beleggingen Onderstaand volgt een overzicht van kostprijs / geamortiseerde kostprijs, bruto niet-gerealiseerde winsten en verliezen en reële waarde van financiële beleggingen: In miljoenen euro

Aandelen Per 31 december 2005

In miljoenen euro

Aandelen Per 31 december 2004

Kostprijs / Nietgeamorti- gerealiseerd seerde resultaat kostprijs 270,6 41,9 270,6

Reële waarde 2005 312,4

41,9

312,4

Kostprijs / Nietgeamorti- gerealiseerd seerde resultaat kostprijs 245,7 -14,3

Reële waarde 2004

245,7

231,4

-14,3

231,4

2005 -

2004 11,3

IV. Belastingvorderingen en -verplichtingen Belastingvorderingen en -verplichtingen per einde boekjaar In miljoenen euro Latente belastingvorderingen Belastingvorderingen Belastingverplichtingen Latente belastingverplichtingen Belastingverplichtingen

-

11,3

217,3 79,7

138,2

297,0

138,2

13/3/06 Dit is een print van https://jaarverslag.deltalloydgroep.com, gepubliceerd op 2 maart 2006. Latente belastingvorderingen en -schulden per 31 december

129/138

In miljoenen euro Niet-gerealiseerd resultaat op beleggingen Voorzieningen en andere tijdelijke verschillen Overige tijdelijke verschillen

2005 -60,5 1,2 -20,4

2004 -6,9 18,2

Netto latente belastingvordering / -verplichting

-79,7

11,3


2005

2004

11,3

68,2

Intercompany transacties Bedragen ten laste / ten gunste van het resultaat Bedragen ten laste / ten gunste van het eigen vermogen

-5,5 -73,1 -12,3

-13,3 -43,6

Per 31 december

-79,7

11,3

De mutatie in de latente belastingvorderingen / -verplichtingen is:

De vennootschap heeft geen niet-verantwoorde verrekenbare fiscale verliezen Er zijn geen latente belastingverplichtingen uit hoofde van vennootschapsbelasting vanwege tijdelijke verschillen in toerekening in de tijd in verband met beleggingen in dochterondernemingen. Deze zijn niet opgevoerd omdat de vennootschap geen controle heeft over het moment waarop deze verschillen worden teruggedraaid (2004: € 0 miljoen).

V. Leningen o.g. Boekwaarde

De volgende tabellen bevatten informatie over de looptijden en effectieve rentevoeten van de leningen o.g. van de vennootschap. Leningen o.g. worden als kortlopend aangemerkt als de contractuele renteherzieningsdatum of vervaldatum binnen één jaar is.

Contractuele renteherzieningsdatum of vervaldatum 2005 In miljoenen euro Achtergestelde leningen Preferente aandelen Totaal leningen o.g.


Totaal 2005

403,4

403,4


Totaal 2004

393,7

393,7

394,0 9,3

Contractuele renteherzieningsdatum of vervaldatum 2004 In miljoenen euro Achtergestelde leningen Preferente aandelen Totaal leningen o.g.

384,4 9,3

Stichting Nuts Ohra De perpetuele achtergestelde geldlening tegen een rentepercentage van 2,5% werd uitgegeven om de acquisitie van Nuts OHRA Beheer BV in 1999 te financieren. De obligaties kunnen in gewone aandelen Delta Lloyd NV geconverteerd worden in geval van een openbare emissie van deze aandelen. De obligaties hebben een nominale waarde van € 489,9 miljoen, maar omdat zij doorlopend zijn, is hun boekwaarde € 172,4 miljoen, op basis effectieve interestvoet berekend in 1999. Het rentepercentage op deze geldlening wordt geleidelijk verhoogd tot maximaal 2,76% in 2009. De reële waarde van de achtergestelde lening is € 232,6 miljoen (2004: 207,6 miljoen). Achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 21,7 miljoen, te verkrijgen in vijf tranches van € 4,3 miljoen,

13/3/06


130/138

eerste op 1 september 2003 en laatste op 7 mei 2007. De lening heeft een looptijd van 30 jaar tegen een rentepercentage van 5% eindigend op 1 mei 2038. Aan deze lening is een warrant verbonden die recht geeft op 23.553 gewone aandelen in Delta Lloyd NV met een nominale waarde van € 9,08. De reële waarde per ultimo 2005 is € 17,4 miljoen (2004: € 8,9 miljoen). Aviva plc Achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 250 miljoen heeft een looptijd van dertig jaar tegen een rentepercentage van 5%. Aan deze lening is een warrant verbonden. De reële waarde van de achtergestelde geldlening met een nominale waarde van € 250 miljoen is € 237,0 miljoen (2004: 213,4 miljoen). Zoals is uiteengezet in onderdeel 21 van de toelichting zijn de 1.026.087 (2004:1.0264.087) geplaatste converteerbare preferente aandelen A van € 9,08 elk als verplichting opgenomen.

VI. Overige voorzieningen Voorziening voor overige risico's en lasten per einde boekjaar In miljoenen euro

Pensioenver- Reorganisatie Totaal 2005 plichtingen voorzieningen 140,5 35,5 176,0

Per 1 januari 2005 Overboeking naar groepsmaatschappijen Per 31 december 2005

-140,5

-0,0

-140,5

-

35,5

35,5

2005 297,0 38,0 18,3 -2,3 24,0

2004 138,2 14,9 18,7 60,9

375,0

232,6

VII. Schulden Schulden per einde boekjaar In miljoenen euro Belastingen Dividend Overige overlopende posten Opgebouwde rente overige belastingen en sociale lasten Overige Per 31 december

VIII. Transacties met verbonden partijen Diensten verleend aan verbonden partijen In miljoenen euro

Deelnemingen Dochterondernemingen Totaal

Inkomsten Te vorderen verdiend in aan einde boekjaar boekjaar 2005 2005 7,5 151,9 1.081,4

Inkomsten Te vorderen verdiend in aan einde boekjaar boekjaar 2004 2004 163,6 855,8

151,9

1.088,9

163,6

855,8

Uitgaven gedaan in boekjaar 2005 123,6

Te betalen aan einde boekjaar 2005 1.356,7

Uitgaven gedaan in boekjaar 2004 137,3

Te betalen aan einde boekjaar 2004 1.348,8

123,6

1.356,7

137,3

1.348,8

Diensten verleend door verbonden partijen In miljoenen euro

Deelnemingen Dochterondernemingen Totaal

13/3/06


131/138

Voor de aan verbonden partijen te betalen bedragen is geen zekerheid verstrekt en zijn geen garanties ontvangen. De te betalen bedragen zullen volgens normale kredietvoorwaarden worden afgewikkeld. Bijzonderheden van vorderingen op deelnemingen zijn te vinden in onderdeel II van de toelichting bij de enkelvoudige jaarrekening.

IX. Medewerkers Medewerkers per einde boekjaar Aantal in FTEs Vaste medewerkers Tijdelijke medewerkers

2005 196 24

2004 195 18

220

213

In miljoenen euro Salarissen Externe medewerkers Sociale lasten Pensioenverplichtingen Winstdelingen en resultaatafhankelijke bonus Overige

2005 22,9 3,7 1,7 1,5 1,4 2,9

2004 32,8 6,4 1,8 27,5 2,4

Totaal personeelskosten

34,1

70,8

Totaal

Personeelskosten per einde boekjaar

Alle medewerkers zijn in dienst van Delta Lloyd Services BV. De in bovenstaande tabel opgenomen kosten geven de bedragen weer die door Delta Lloyd Service BV aan de vennootschap zijn doorbelast. De doorbelaste bedragen zijn gebaseerd op toegerekende aantallen medewerkers en inclusief alle gerelateerde kosten.

5.3 Overige gegevens 5.3.1 Dividend en winstverdeling Bepalingen in de staturen ten aanzien van de winstbestemming In artikel 35 is over de winstbestemming, voorzover hier van belang, bepaald dat allereerst een dividendvergoeding van 2,5 procent over het op de geplaatste preferente aandelen A gestorte bedrag wordt toegevoegd aan de dividendreserve A (en, indien van toepassing, over het bedrag van de dividendreserve A). Dit percentage wordt met ingang van het boekjaar 2000 tot en met het boekjaar 2009 jaarlijks verhoogd met één procent van het laatst van toepassing zijnde percentage. In overeenstemmng met IFRS wordt genoemd dividend vanaf 2005 ten laste gebracht van de winsten verliesrekening. Ten laste van de winst worden zodanige reserveringen toegepast, als door de Raad van Bestuur met goedkeuring van de Raad van Commissarissen wordt bepaald Uit de winst na vorming van voornoemde reserves wordt een dividend uitgekeerd gelijk aan een percentage berekend over het nominaal bedrag van alle geplaatste preferente aandelen B. Het percentage is gerelateerd aan het gemiddelde effectieve rendement op Nederlandse staatsleningen met een gewogen gemiddelde resterende looptijd van vijf jaar en wordt elke vijf jaar na uitgifte van de preferente aandelen herberekend. De winst die resteert wordt uitgekeerd aan de houders van gewone aandelen in verhouding van hun bezit aan gewone aandelen. Winstbestemming Bij vaststelling van de jaarrekening wordt de winst van € 420,9 miljoen toegevoegd aan de reserves. Voorgesteld wordt een dividend van € 107,9 miljoen ten laste van deze reserves uit te keren. Dividend In 2005 is als dividend voorgesteld, overeenkomstig artikel 35 van de statuten, een bedrag van € 107,9 miljoen (2004: € 82,3 miljoen). Per gewoon aandeel van € 9,08 nominaal bedraagt de uitkering € 31,73 (2004: € 24,01) en per preferent aandeel B van nominaal € 453,78 bedraagt de uitkering € 18,02 (2004: € 18,02).

13/3/06


5.3.2 Accountantsverklaring Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Opdracht

Ingevolge uw opdracht hebben wij de in dit verslag in sectie 5 opgenomen jaarrekening 2005 van Delta Lloyd N.V. te Amsterdam gecontroleerd. De jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en de enkelvoudige jaarrekening. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken.

Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die het bestuur van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel.

Oordeel met betrekking tot de geconsolideerde jaarrekening

Wij zijn van oordeel dat de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat en de kasstromen over 2005 in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW voorzover van toepassing. Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag voorzover wij dat kunnen beoordelen verenigbaar is met de geconsolideerde jaarrekening.

Oordeel met betrekking tot de enkelvoudige jaarrekening

Wij zijn van oordeel dat de enkelvoudige jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat over 2005 in overeenstemming met in Nederland aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de enkelvoudige jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag voorzover wij dat kunnen beoordelen verenigbaar is met de enkelvoudige jaarrekening. Amsterdam, 24 februari 2006 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

A.H. Zoon RA

132/138

13/3/06


133/138

Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 6 Alternatieve rapportagemethode levensverzekeringsactiviteiten Grondslag – European Embedded Value (EEV) In deze paragraaf wordt de Delta Lloyd Groep European Embedded Value (EEV) behandeld voor het levensverzekeringsbedrijf en gerelateerde bedrijfsonderdelen. De gehanteerde EEV methodologie is in overeenstemming met de EEV Principles zoals die zijn vastgesteld door het CFO Forum in mei 2004. De Raad van Bestuur is van mening dat de EEV grondslagen een accurate weerspiegeling zijn van de prestaties van het levensverzekeringsbedrijf van Delta Lloyd Groep en de hieraan gerelateerde activiteiten van jaar tot jaar. De Raad van Bestuur beschouwt de EEV methodologie als een zuivere manier van het rapporteren van de onderliggende waarden in het levensverzekeringsbedrijf van Delta Lloyd Groep en de onderliggende stuwende krachten in de prestaties. Deze waarderingsmethode houdt meer expliciet rekening met de impact van onzekerheden in toekomstige beleggingsopbrengsten en is consistent met de wijze van prijsstelling van de activiteiten en de manier waarop deze worden gestuurd.

Betrokken activiteiten De EEV berekeningen bevatten de volgende productgroepen: levensverzekeringen, spaarverzekeringen, pensioenen en lijfrenten verkocht door dochtermaatschappijen van de Groep (op het gebied van levensverzekeringen) inclusief het beheer van pensioenfondsen en het aandeel van Delta Lloyd Groep in de overige en gerelateerde activiteiten in verbonden ondernemingen. Samen worden deze activiteiten “Leven- en gerelateerde activiteiten” genoemd.

New business premies

Onder new business premies worden verstaan:

Premies die voortkomen uit de verkoop van nieuwe contracten in de verslagperiode; Niet-contractuele additionele premies; Verwachte verleningen van nieuwe contracten en verwachte toekomstige heronderhandelingen van nieuwe contracten.

Voor producten die worden verkocht aan individuele polishouders wordt de premie verondersteld de new business te representeren in bepaalde omstandigheden, zoals wanneer een nieuw contract wordt gesloten of wanneer garantstelling heeft plaatsgevonden. Verlengingspremies omvatten contractuele verleningen, niet-contractuele premiewisselingen die redelijkerwijs kunnen worden voorspeld en terugkerende koopsomstortingen die reeds vast staan en redelijkerwijs kunnen worden voorspeld. Voor collectieve producten wordt onder new business premie verstaan de premie uit hoofde van nieuwe contracten en verhogingen van de periodieke premies op bestaande contracten. Verlengingspremies zijn gebaseerd op het premieniveau gedurende de verslagperiode en houden rekening met premies die naar verwachting ontvangen worden na afloop van de periode dat de premiehoogte gegarandeerd is.

Methodologie Overzicht

Onder de EEV methodologie worden winsten gerealiseerd op het moment dat deze worden verdiend gedurende de looptijd van de producten, zoals gedefinieerd onder de meegenomen activiteiten. De totale winst die wordt gemaakt gedurende de looptijd van een contract is gelijk aan de winst zoals bepaald onder de aangepaste statutaire waarderingsgrondslagen, alleen de timing van het nemen van resultaten is verschillend.

Bepaling van de embedded value

Het belang van de aandeelhouders in de Leven- en gerelateerde activiteiten wordt gerepresenteerd door de embedded value. De embedded value is de som van het eigen vermogen van de Leven- en gerelateerde activiteiten en de waarde van de lopende portefeuille (value of in-force). Aparte berekeningen zijn gemaakt voor elk bedrijfsonderdeel en zijn gebaseerd op de kasstromen van dat bedrijfsonderdeel, nadat rekening is gehouden met externe en interne herverzekering. Interne herverzekering betreft louter herverzekering binnen Delta Lloyd Groep De embedded value wordt vastgesteld na belasting en houdt rekening met de huidige wetgeving en praktijk, waarbij reeds bekende toekomstige veranderingen worden meegenomen.

Eigen vermogen (net worth)

Het eigen vermogen is de marktwaarde van het aandeelhouderskapitaal zoals vastgesteld op statutaire basis na toevoeging van niet-toelaatbare activa, en bestaat uit vereist kapitaal en vrij uitkeerbaar kapitaal. Het niveau van het vereiste kapitaal voor elk bedrijfsonderdeel – 150% van de EU-eis voor minimaal aanwezig vermogen – weerspiegelt het kapitaalsniveau dat naar verwachting van het management toereikend is voor het besturen van de activiteiten, rekening houdend met een interne beschouwing van de mate van marktrisico, verzekeringsrisico en operationeel risico dat zit besloten in de producten. Dezelfde definitie van vereist kapitaal wordt gehanteerd voor bestaande en nieuwe productie. Het vrij uitkeerbaar kapitaal bestaat uit de marktwaarde van het aandeelhouderskapitaal dat uitstijgt boven de lokale statutaire voorzieningen en het vereist kapitaal.

Waarde van de lopende portefeuille (Value of In-force of VIF) De waarde van de lopende portefeuille is gelijk aan de contante waarde van de uitkeerbare winsten aan aandeelhouders die voortkomen uit de meegenomen activiteiten gebaseerd op zo nauwkeurig mogelijke schattingen voor de toekomst tegen een discontovoet (inclusief een risicomarge), minus een vermindering die de kosten weergeeft voor het aanhouden van een (minimum) hoeveelheid vereist kapitaal. Toekomstige uitkeerbare winsten zullen afhangen van ervaringen op het gebied van beleggingsopbrengsten, vervalkansen, sterftekansen, administratiekosten en beslissingen van management en polishouders. Uitkeringen aan aandeelhouders uit hoofde van de waarde van de lopende portefeuille en het bijbehorende vereist kapitaal in toekomstige jaren, kunnen worden geprojecteerd door gebruik te maken van zo nauwkeurig mogelijke schattingen voor toekomstige ervaringen.

Tijdswaarde van opties en garanties (TVOG)

De waarde van de lopende portefeuille houdt rekening met de impact van financiële opties en garanties gebaseerd op zo

13/3/06


nauwkeurig mogelijke schattingen (intrinsieke waarde) en met de kosten die ontstaan door de verwachte variabiliteit van toekomstige beleggingsopbrengsten (tijdswaarde). De intrinsieke waarde is begrepen in de onderliggende waarde van de lopende portefeuille door gebruik te maken van deterministische aannames. De tijdswaarde van financiële opties en garanties wordt vastgesteld door middel van stochastische modelleringstechnieken. Stochastische modellering bestaat uit de projectie van toekomstige kasstromen onder duizenden economische scenario’s die representatief zijn voor de mogelijke uitkomsten van marktvariabelen zoals interestvoeten en aandelenrendementen. Indien mogelijk wordt rekening gehouden met het effect onder verschillende economische omstandigheden van beslissingen van het management en van polishouders op toekomstige aannames zoals de beleggingsmix, winstdelingen en afkoopkansen. De tijdswaarde wordt vastgesteld door de gemiddelde waarde van de aan de aandeelhouders toekomende kasstromen onder deze economische scenario’s af te trekken van de deterministische aandeelhouderswaarde op basis van zo nauwkeurig mogelijk geschatte aannames.

134/138

Kosten voor het aanhouden van kapitaal (Cost of Capital of CoC) De kosten voor het aanhouden van vereist kapitaal zijn gelijk aan het verschil tussen het vereiste kapitaal en de contante waarde (tegen de toepasselijke discontovoet) van de geprojecteerde vrijval van het vereist kapitaal en de opbrengsten van de beleggingen die verondersteld worden tegenover dit vereist kapitaal te staan. De beleggingen die worden beschouwd om tegenover het vereist kapitaal te staan worden door het bedrijfsonderdeel zelf vastgesteld. De waarde van de lopende portefeuille bevat tevens de gekapitaliseerde waarde van de resultaten die voortkomen uit dochterondernemingen die zich bezighouden met administratie, vermogensbeheer en andere diensten, voorzover zij gerelateerd zijn aan de meegenomen activiteiten. Dit fenomeen wordt ook wel “look-through” naar de kosten van servicecompanies genoemd. In aanvulling hierop worden kosten die gemaakt worden in holding-onderdelen en direct zijn toe te wijzen aan het aantrekken of onderhouden van betrokken activiteiten, ook meegenomen. Als externe partijen diensten verlenen aan de Leven- en gerelateerde activiteiten, dan worden hun vergoedingen meegenomen in de onderliggende kostenaannames.

Discontovoet (risk discount rate)

Onder de EEV methodologie is een discontovoet noodzakelijk om een stroom verwachte uitkeerbare winsten uit te drukken in een enkel getal op een bepaald tijdstip (de contante waarde). Deze discontovoet is gelijk aan de interestvoet die een belegging ter grootte van de contante waarde zou moeten opbrengen om precies dezelfde reeks toekomstige winsten te genereren. De discontovoet is een combinatie van een risicovrije interestvoet om de tijdswaarde van geld weer te geven en een risicomarge om prudentie in te bouwen voor het risico dat ervaringen in de toekomst kunnen verschillen van de aannames. In het bijzonder wordt een risicomarge toegevoegd om rekening te houden met het risico dat de verwachte risicopremie op bepaalde beleggingscategorieën (zoals aandelen) niet worden gehaald. Discontovoeten voor de Leven-activiteiten van de Groep worden bepaald door gebruik te maken van een risicomarge. De risicomarge wordt berekend door middel van een bruto risicovrije interestvoet, een risicomarge voor aandelen, een marktgerelateerde risicomarge (bèta) en een marge die de hefboomwerking van vreemd vermogen (inclusief achtergestelde leningen) representeert. De marktgerelateerde risicomarge omvat de visie van de markt op het effect van alle typen risico’s op de activiteiten van de Groep, inclusief het operationele risico en het niet-economische risico. De discontovoet is slechts één component van de algemene beschouwing van risico’s in de EEV berekeningen. Risico wordt ook meegenomen in de kosten voor het aanhouden van statutaire reserveringsmarges, aanvullend vereist kapitaal en in de tijdswaarde van opties en garanties. Binnen elk bedrijfsonderdeel wordt een constante discontovoet gehanteerd voor alle toekomstige tijdstippen en voor elk economisch scenario dat wordt gebruikt voor de bepaling van de tijdswaarde van opties en garanties. Op elk waarderingsmoment wordt de discontovoet opnieuw beschouwd, gebaseerd op de dan geldende economische factoren en deze wordt slechts herzien als er zich een significante wijziging heeft voorgedaan. In het bijzonder, veranderingen in het risicoprofiel die voortkomen uit wijzigingen in de beleggingsmix worden meegenomen in een herziene berekening van de risicomarge.

Winstdelende producten

Toekomstige periodieke uitkeringen op winstdelende producten worden geprojecteerd op een manier die consistent is met huidige winstdelingsparameters en verwachte toekomstige rendementen op de beleggingen die verondersteld zijn tegenover de winstdelende contracten te staan. Voor winstdelende producten waar uitkeringen op de polis- en aandeelhouderswaarde afhangen van de timing van het realiseren van resultaten, vindt toebedeling aan polishouders en aandeelhouders van ongerealiseerde resultaten plaats conform contractuele bepalingen en de bestaande praktijk. Onder bepaalde economische omstandigheden zijn aanvullende kapitaalstortingen door aandeelhouders noodzakelijk om aan de verplichtingen aan polishouders te voldoen. De gemiddelde kosten van deze stortingen zijn begrepen in de tijdswaarde van opties en garanties.

Aanpassingen uit hoofde van consolidatie

Het effect van transacties tussen (leven)werkmaatschappijen onderling, zoals intercompany leningen en herverzekeringsovereenkomsten, is verwerkt in de resultaten gesplitst naar werkmaatschappij op een consistente wijze. Eliminatie bij de consolidatie is daarvoor niet nodig. De gekapitaliseerde waarde van de toekomstige winsten en verliezen uit dergelijke overeenkomsten (met “service companies”) is onderdeel van de embedded value en de waarde van de nieuwe productie voor de betreffende werkmaatschappij, maar het eigen vermogen (dat bestaat uit historische resultaten en andere bedragen) van de service company blijft verantwoord worden onder niet-verzekeringsactiviteiten of fondsbeheer.

Componenten van het rendement op EEV Het rendement op EEV bestaat uit de volgende componenten: De waarde van de nieuwe productie gedurende de verslagperiode inclusief de waarde die is toegevoegd tussen het

moment van verkoop van de contracten en het eind van de verslagperiode;

Resultaat uit de lopende portefeuille, bestaande uit:

– het verwachte rendement op de waarde van de lopende portefeuille aan het begin van de verslagperiode, – varianties in de ervaringen die worden veroorzaakt door verschillen tussen de werkelijke ervaringen gedurende de verslagperiode en de verwachte ervaringen op basis van de operationele aannames zoals gebruikt om de waarde aan het begin van het jaar te bepalen, – de impact van wijzigingen in operationele aannames inclusief risicomarges; Het verwachte beleggingsrendement op het aandeelhouderskapitaal (eigen vermogen), gebaseerd op aannames die van

toepassing zijn aan het begin van het jaar;

Varianties in het beleggingsrendement die worden veroorzaakt door verschillen tussen het actuele rendement

gedurende de verslagperiode en het verwachte rendement gebaseerd op economische aannames zoals gebruikt om de waarde aan het begin van het jaar te bepalen; De impact van wijzigingen in economische aannames gedurende de verslagperiode. Het operationele rendement op de EEV bestaat uit de eerste drie bovengenoemde componenten en wordt berekend door gebruik te maken van economische aannames zoals die gelden aan het begin van het jaar en operationele aannames (demografisch, kosten en anderen) zoals die gelden aan het eind van de periode.

13/3/06

{NL versie van tabel volgt]


135/138

Operationeel rendement op EEV In miljoenen euro Waarde van nieuwe productie Verwacht rendement gedurende de periode Varianties in ervaringen Impact van wijzigingen in operationele aannames Ontwikkelingskosten Operationeel rendement op EEV

VIF (incl. CoC) 136,4 54,9 -8,6 25,4 0

TVOG

Totaal

-16,1 11,6 -0,2 0,1 0

Eigen Vermogen -62,1 169,4 9,6 28,3 0

208,1

-4,6

145,2

348,6

58,2 235,9 0,8 53,7 0

Waarde van nieuwe productie (New Business Contribution, NBC) De volgende tabel geeft de premievolumes en de toevoeging aan de waarde van de nieuwe productie weer, zoals gegenereerd door de Leven-activiteiten en consistent met de definitie voor nieuwe productie. De bijdrage aan de waarde van nieuwe productie die gedurende de verslagperiode is gesloten is gelijk aan de contante waarde van de geprojecteerde uitkeerbare winsten na belasting. De waarde van nieuwe productie wordt berekend op basis van dezelfde economische aannames als die worden gebruikt om de waarde van de lopende portefeuille aan het begin van het jaar te bepalen en de operationele aannames zoals die gelden aan het eind van de periode, deze waarde is opgerent (rolled forward) naar het einde van de verslagperiode. Omzet voor nieuwe productie is uitgedrukt in twee grootheden: jaarpremie-equivalent (of annual premium equivalent, APE) en contante waarde van de toekomstige new business premies (of present value of future new business premiums, PVNBP). De PVNBP berekening is gelijk aan het totaal verkochte koopsomvolume gedurende het jaar plus de contante waarde van de premies die verwacht te worden ontvangen in de komende jaren gedurende de looptijd van de nieuwe contracten, en is vastgesteld op het moment van verkoop van de contracten. De premievolumes en projectie-aannames die worden gehanteerd voor het bepalen van de PVNBP voor elk product zijn gelijk aan de aannames die worden gebruikt om de waarde van nieuwe productie te bepalen, dus de componenten van de new business marge zijn gebaseerd op dezelfde basis. [NL versie van tabel volgt]

In miljoenen euro Individuele Pensioenen Collectieve Pensioenen Lijfrenten Spaarverzekeringen Overig Totaal

NBC post CoC 2,1 34,7 0,8 34,1 -13,5

APE

PVNBP

Marge%

6,6 167,7 89,1 176,2 31,8

59,4 1.501,4 729,1 1.532,9 177,5

3.54% 2.31% 0.11% 2.22% -7.61%

58,2

471,4

4.000,3

1.45%

Varianties op ervaringen

Varianties op ervaringen bestaan uit de impact van de verschillen tussen aannames op het gebied van demografie, kosten en afkoop, en werkelijke waarnemingen gedurende het jaar. Ook inbegrepen zijn varianties als gevolg van belastingen, indien deze varianties het gevolg zijn van managementbeslissingen.

Wijzigingen in operationele aannames

Wijzigingen in operationele aannames worden gemaakt als aangenomen wordt dat de verwachte toekomstige niveaus van aannames met betrekking tot kosten, sterfte of andere aannames permanent zullen wijzigen.

Analyse van de wijzigingen in de embedded value (analysis of movement) De tabel hieronder geeft een analyse weer van de ontwikkelingen in de embedded value voor de Leven-activiteiten. De analyse is gesplitst naar eigen vermogen en waarde van de lopende portefeuille en bevat waardeoverdrachten tussen deze twee categorieën. De overdracht van waarde van de Leven-activiteiten naar andere segmenten bestaat uit resultaten uit service companies gedurende de verslagperiode die zijn ontstaan uit de waarde van de lopende portefeuille. Omdat de “look through” naar service companies alleen betrekking heeft op toekomstige resultaten, moeten deze bedragen in mindering gebracht worden op de eindwaarde van de embedded value. [NL versie van tabel volgt]

In miljoenen euro

VIF (incl CoC)

TVOG

Eigen Vermogen

Totaal

Openingswaarde EV

1521,6

-148,9

2461,3

3834,1

Operationeel rendement op EEV

208,1

-4,6

145,2

348,6

Bijzondere items buiten operationeel rendement Varianties in economische/beleggingservaringen Impact van wijzigingen in economische aannames Totaal kapitaalaanpassingen Totaal wisselkoersaanpassingen

-7,2 188,4 -298,8 -14,6 1,5

0 -6,9 -11,7 0 0

0 707,6 13,7 -122 1,8

-7,2 889,1 -296,8 -136,6 3,3

1599,0

-172,1

3207,6

4634,5

Eindwaarde EV

13/3/06


Het eigen vermogen is de marktwaarde van het aandeelhouderskapitaal zoals vastgesteld op statutaire basis na toevoeging van niet-toelaatbare activa. De waarde van de lopende portefeuille bevat het effect van het aanhouden van eigen vermogen om het niveau aan vereist kapitaal te ondersteunen en houdt rekening met toekomstige geprojecteerde vrijval van dit kapitaal. Deze impact verlaagt de waarde van de lopende portefeuille.

136/138

Tijdswaarde van opties en garanties De embedded value wordt gereduceerd door rekening te houden met de tijdswaarde van opties en garanties in de betrokken activiteiten per 31 december 2005. Dit heeft grotendeels te maken met verleende garanties op unit-linked contracten die (eventueel) uitkeren op de einddatum en interestgaranties op traditionele individuele producten, alsmede collectieve winstdelende producten.

Belangrijkste economisch aannames – deterministische berekeningen Economische aannames worden regelmatig afgeleid, gebaseerd op marktrendementen voor risicovrije vastrentende waarden voor elke rapportageperiode. Dezelfde marges worden toegepast op bruto risicovrije interestvoeten om aannames voor beleggingsrendementen te bepalen voor aandelen en vastgoed en om discontovoeten te bepalen. Kosteninflatie is afgeleid als een vaste marge boven de lokale maatstaf voor de prijsinflatie op lange termijn. Risicovrije interestvoeten en prijsinflatie zijn in overeenstemming met elkaar. Het vereist kapitaal is weergegeven als veelvoud van de minimum statutaire EU-solvabiliteitseis. Aannames voor beleggingsrendementen worden normaliter afgeleid voor de belangrijkste productklassen, gebaseerd op de toewijzing van beleggingen (aan producten) op de waarderingsdatum. Aannames over de toekomstige beleggingsmix zijn consistent met lange-termijn plannen. In de meeste gevallen wordt verondersteld dat de beleggingsmix constant blijft gedurende de projectieperiode. De belangrijkste economische aannames die zijn gebruikt zijn als volgt: {NL versie van tabel volgt]

Discontovoet Risicovrije interestvoet (10-jaars) Aandelen Vastgoed Toekomstige kosteninflatie Belastingpercentage Nederland Richtpercentage kapitaal

2005 6.0% 3.3% 6.3% 5.3% 2.5% 29.1% 150%

2004 6.4% 3.7% 6.7% 5.7% 2.5% 31.5% 150%

Overige economische aannames Winstdelingspercentages op winstdelende producten zijn consistent met de economische aannames.

Belangrijkste economische aannames – stochastische berekeningen In deze paragraaf worden de modellen beschreven die worden gebruikt om toekomstige beleggingssimulaties te genereren.

Model

Nominale interestvoeten voor staatsobligaties worden gegenereerd door een model dat een complete interestcurve projecteert in jaarlijkse intervallen. Het model heeft als aanname dat de logaritme van de korte rente een “mean reversion” proces volgt, onderworpen aan twee normaal verdeelde schokken. Dit mechanisme zorgt ervoor dat de nominale interestvoeten altijd positief zijn, de verdeling van toekomstige interestvoeten blijft plausibel en het model kan worden gecalibreerd om een goede fit te geven op de initiële interestcurve. Het jaarlijkse rendement op aandelen (total return) wordt berekend als het rendement op 1-jaars obligaties plus een risicopremie. Deze risicopremie wordt verondersteld lognormaal verdeeld te zijn. Het model genereert ook rendementen op vastgoed (total return) en reële interestcurves.

Beleggingscategorieën

De belangrijkste beleggingscategorieën zijn staatsobligaties (vaste coupon) met een variabele rentegevoeligheid (duration) en bedrijfsobligaties (credits).

Belastingen Het huidige belastingregime en de huidige belastingpercentages worden verondersteld gelijk te blijven in de toekomst, behalve als toekomstige wijzigingen reeds bekend zijn.

Niet-economische aannames Demografische aannames Verwachte toekomstige sterfte-, invaliderings- en vervalkansen zijn afgeleid uit analyses van recente waarnemingen. Indien mogelijk worden afkoopkansen en de kansen op het uitoefenen van verleende opties in verzekeringscontracten variabel gemaakt van het economische scenario in de bepaling van de tijdswaarde van opties en garanties, gebaseerd op de inschatting van de Groep van verwacht gedrag van polishouders onder verschillende economische omstandigheden.

Kostenaannames

Beheerskosten en operationele kosten van holdingmaatschappijen die zijn gerelateerd aan Leven-activiteiten worden meegenomen in de EEV-berekeningen en worden gesplitst in kosten die zijn gerelateerd aan het aantrekken van nieuwe contracten, het onderhouden van bestaande contracten en projectgerelateerde kosten. Toekomstige kostenaannames bevatten een bedrag aan doorlopende kosten en een gedeelte van de terugkerende projectkosten. Bepaalde kosten die van uitzonderlijke aard zijn worden beschouwd als zij zich voordoen en worden meestal op dat moment genomen. Toekomstige verbeteringen in productiviteit worden niet meegenomen. Als dochterondernemingen diensten verlenen, administratie voeren, vermogensbeheer verrichten of andere services verlenen aan werkmaatschappijen die worden meegenomen in de EEV-berekeningen, dan wordt de waarde van winsten en verliezen van deze werkzaamheden meegenomen in de embedded value en de waarde van nieuwe productie.

Overig

Er wordt aangenomen dat er geen wijzigingen optreden in de berekeningswijze en grondslagen van de statutaire voorzieningen en huidige afkoopkansen, behalve als deze worden gestuurd door wijzigende toekomstige beleggingsomstandigheden in de stochastische economische scenario’s.

13/3/06


137/138

13/3/06


Delta Lloyd Groep - financieel jaarverslag 2005 7 Contact Delta Lloyd Groep Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Amstelplein 6, 1096 BC Amsterdam T +31(0)20 594 91 11, F +31(0)20 693 79 68 www.deltalloydgroep.com Delta Lloyd Groep Corporate Communications Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam T +31(0)20 594 49 63, F +31(0)20 693 10 05 [email protected]

138/138

Deze versie is een print van de website. 2 maart 2006 is gepubliceerd. jaarverslag.deltalloydgroep.com, die op

Recommend Documents