Denon AH- D7100 Hoofdtelefoon Denon is misschien niet het eerste merk dat je te binnen schiet als het over hoofdtelefoons gaat, maar toch timmert deze Japanse fabrikant op dit vlak al jaren aan de weg. Met de introductie van vier nieuwe series bestormt Denon het bastion waar de bekende grote merken de dienst uitmaken, met de hier geteste AH-D7100 als absoluut topmodel. Hoofdtelefoons staan in relatief laag aanzien bij audiofielen. Hun argument dat je met een hoofdtelefoon geen dieptebeeld kunt horen is grotendeels waar, maar als je écht diep in de muziek wil kruipen is een goede hoofdtelefoon wat mij betreft een onmisbaar onderdeel van een audiofiele hifi-set. Twee Systemen Hoofdtelefoons zijn er in soorten en maten, maar grofweg kunnen we ze in twee systemen onderverdelen: (half)open en gesloten. De Denon AH-D7100 is een gesloten systeem, wat betekent dat de schelp waar de driver in is gemonteerd naar buiten toe volledig dicht is. En dat heeft invloed op hoe de hoofdtelefoon klinkt. Dichte systemen klinken doorgaans wat directer, minder ‘luchtig’, en het ‘im Kopf’ effect (waarmee wordt bedoeld dat het geluid echt midden in je hoofd wordt geprojecteerd) is meestal groter dan bij een (half)open systeem. Dat kan als voordeel, maar ook als nadeel worden ervaren.
Een gesloten systeem heeft echter ook een paar onmiskenbare voordelen. Geluiden van buiten dringen nauwelijks door, zodat ongestoord luisterplezier gegarandeerd is. Huisgenoten horen bijna niks van hetgeen er via de hoofdtelefoon beluisterd wordt. Nu gebruik ik jaren de niet bepaald goedkope half-open K701 hoofdtelefoon van AKG, en daar ben ik dik tevreden over. Ik kan er zowel ontspannen als analytisch naar luisteren, hij zit lekker en hij ziet er goed uit. De vraag is of een vier keer zo dure hoofdtelefoon zijn meerprijs waard is. De eerste indrukken die ik eerder dit jaar tijdens een show opdeed waren goed, maar zou de Denon zich ook in een direct vergelijk staande weten te houden? De AH-D7100 Waar andere merken in dit prijssegment vaak kiezen voor een houten kistje is de doos van Denon gewoon van karton. Nou...gewoon? Er is duidelijk gekeken naar de onderkoeld luxe vormgeving van Apple producten, het openen van de zware doos is dan ook een feestje. Aan het deksel zit een rood lintje waarmee je het open kunt trekken en dan valt je blik meteen op de AH-D7100 die op een bedje van bruin satijn ligt te glimmen. Het satijnen bedje is ook weer met twee rode lintjes uit de
doos te tillen en hieronder bevinden zich de accessoires. En ook daar word ik vrolijk van. Denon levert niet alleen een keurige draagtas mee (met een zware musketon-haak erbij om hem ergens aan vast te maken), maar er zitten ook twee snoeren en een uit aluminium en plexiglas vervaardigde standaard in de verpakking. Een van de snoeren is bedoeld voor mobiel gebruik. Er zit een iPhone/iPad-compatible mini-jack aan, en in het snoer is een kleine afstandsbediening annex microfoon gemonteerd. Aan het uiteinde van het snoer zitten vergulde mono-minijacks die je in de oorschelpen kunt steken. Eerlijk gezegd zie ik het nut van dit snoer niet in, want het lijkt me alleen al gezien de prijs en het gewicht nauwelijks een hoofdtelefoon waarmee je op pad gaat om onderweg naar muziek te luisteren. Maar goed, het kán dus wel.
Het standaard snoer voor thuisgebruik is eigenlijk allesbehalve standaard. Het is gemaakt van een hoogwaardige kwaliteit 7N-OFC koper en blijkt een van de prettigste snoeren voor hoofdtelefoons te zijn waar ik ooit mee gewerkt heb. Om te beginnen is het relatief licht van gewicht. Dat lijkt triviaal, maar dat is het niet. Wanneer je wat verder van de bron af zit en het snoer over een bepaalde lengte vrij in de ruimte hangt, kan een te zwaar snoer vervelend gaan trekken. Het snoer geeft weinig contactgeluid door aan de oorschelpen. Het is ook heerlijk soepel, en omwikkeld met textiel dat stroef aanvoelt wanneer je het vastgrijpt, maar glad wanneer het langs een obstakel glijdt. De vaste 6,3 mm. jack-plug is verguld en de body is uit aluminium gedraaid. De mono-minijacks die je onder in de oorschelpen steekt maken ook een robuuste indruk. Het grote voordeel van dit systeem is dat je heel gemakkelijk kunt experimenteren met andere kabels, maar voor de test laat ik het bij het meegeleverde exemplaar.
De hoofdtelefoon zelf is een genot voor het oog. De verstelbare metalen hoofdbeugel is, waar hij op het hoofd rust, voorzien van een bijzonder zacht met leder bekleed kussen, en de uit massief Afrikaans mahonie gevormde oorschelpen zitten vast aan een drager die gegoten is van een kunststof met een heel licht naar champagnegoud neigende aluminiumkleur. Het materiaal voelt enigszins koel aan en wekt zo dus vrij succesvol de illusie van metaal. Gebruik van echt metaal had het gewicht waarschijnlijk te hoog gemaakt, maar dit ziet er wat mij betreft net zo chique uit. De met zijdezacht leder beklede oorkussens zijn gevuld met dik maar soepel traagschuim en zorgen naast een uitstekende afsluiting ook voor een verrukkelijke pasvorm.
Techniek en Specificaties De ingangsimpedantie van 25 Ohm is vrij laag, en in combinatie met de hoge gevoeligheid van 110 dB/m/W heeft de AH-D7100 dus relatief weinig signaalsterkte nodig om flink wat geluid te produceren. Gebruik met portable muziekspelers is dus mogelijk.
Het membraan dat het geluid produceert heeft een doorsnede van 5 centimeter (wat fors maar niet opmerkelijk is) en het is randloos opgehangen in de magneet (wat wél bijzonder is). Volgens Denon voorkomt dit vervorming bij hogere geluidsniveaus. Het frequentiebereik bedraagt in theorie 5 45.000 Hz. en het gewicht zonder snoer is 370 gram (met snoer komt er 120 gram bij).
Ik meldde net al dat de specificaties het gebruik met een draagbare muziekspeler als bron mogelijk maken, maar wanneer deze hoofdtelefoon rechtstreeks op de iPod of de standaard hoofdtelefoonuitgang van versterkers of cd-spelers wordt aangesloten doe je hem naar mijn mening ernstig tekort. Op dit niveau ga ik er eigenlijk vanuit dat de koper reeds beschikt over een goede hoofdtelefoonversterker, of bereid is er een aan te schaffen. Denon App Denon bewijst goed bij de tijd te zijn door een gratis App ter beschikking te stellen voor iDevices en Android-toestellen. Met deze App installeer je een player met ingebouwde internetradio (een gratis Tune-In account is nodig) en een meerbands equalizer die naast gebruikers-instellingen ook vaste waardes heeft zoals Pop, Jazz en Klassiek. Een ‘virtualizer’ (een gadget waarmee je een foto van jezelf kunt bewerken tot equalizer), bass-boost en nagalm (waarmee een ‘live’ effect wordt gecreëerd) én de mogelijkheid om via Social Media je afgespeelde tracks of playlists te delen maken de App compleet.
Ik heb hem op mijn Samsung smartphone en mijn iPad geïnstalleerd, maar ik vond het klankmatige effect eerlijk gezegd wat teleurstellend. Ik denk wel dat met hoofdtelefoons uit de andere series (met name de ‘Urban Raver’ en de Exercise Freak’) meer voordeel uit de App te halen is. De AH-D7100 is echter zo verfijnd dat digitale signaalbewerking onmiddellijk een negatief gevolg heeft op de geluidskwaliteit. Luisteren Omdat de hoofdtelefoon gloednieuw was heb ik hem eerst een week lang dag en nacht flink luid laten inspelen. Hij stond daarbij op mijn Omega hoofdtelefoon-standaard, en het viel me op hoe weinig geluid er ‘lekte’. Na die week heb ik eerst geluisterd via de AudioQuest Dragonfly USB D/A Converter die als hoogwaardige hoofdtelefoonversterker dienst kan doen. De indruk die ik eerder dit jaar tijdens de introductie in Valencia had opgedaan was goed, maar niet overweldigend. Het geluid was een beetje gekleurd en aan de dunne kant. De importeur vertelde me later dat de hoofdtelefoons die we daar beluisterden niet goed ingespeelde pre-productiesamples waren.
Met een goed ingespeeld productie-exemplaar en de Dragonfly als aansturing is er geen sprake meer van dun geluid. In tegendeel, de tonale rijkdom is adembenemend. De afstemming is een heel klein tikje aan de warme kant, maar dat is eigenlijk wel prettig. Zeker bij langere luistersessies. De detaillering is van een niveau dat ik tot nu toe alleen hoorde met elektrostatische hoofdtelefoons. Wat ik ook draai, er zijn voortdurend nieuwe dimensies in de opname te ontdekken. Een diep verborgen randje galm om een stem, het ademhalen voor het zingen, vingers op gitaarsnaren, geschuifel van voeten in de opnameruimte...de AH-D7100 is geen vergrootglas meer, het lijkt wel een elektronenmicroscoop. Maar dan in full-color. Van Dragonfly naar Supernait Voor een nog serieuzere luistertest verplaats ik me naar mijn huiskamer waar een Naim Supernait versterker staat. De volledig discreet opgebouwde hoofdtelefoonversterker die daar in zit is van zeer hoge kwaliteit, vergelijkbaar met een losstaand model van een paar honderd euro. Het moge duidelijk zijn dat de weergave nu nog een stukje beter wordt ten opzichte van de Dragonfly. Er is nog meer urgentie en meeslependheid in de weergave. Ik zou bijna over ‘druk’ willen spreken om te verwoorden met welke kracht de muziek nu ten gehore wordt gebracht. Als ik de toch niet kinderachtige AKG K701 ter vergelijking aansluit verdwijnt die power als sneeuw voor de zon. Begrijp me niet verkeerd: de AKG is een fijne hoofdtelefoon en op het gebied van luchtigheid moet de Denon hem echt nog wel een stukje vóór zich dulden, maar wat betreft laagweergave, snelheid, dynamiek en detaillering is de Denon veruit superieur.
De druk in het laag ten opzichte van de microdynamiek en de detaillering valt mooi te beluisteren met het nummer Small Hours van John Martyn (van het album One World - Island Records 981 922-2). Deze track is ‘s nachts opgenomen, buiten, aan de rand van een meertje in een zandgroeve. Je hoort achter Martyn’s galmende gitaar heel zachtjes de drummachine gaan, de kickdrum is mooi afgemeten, diep van klank en met impact, hoewel hij buitengewoon zacht in de mix staat. Nog mooier is het om te ontdekken dat het niet alleen een kickdrum is, maar dat er ook diverse andere percussieve geluidjes meelopen, die normaal zo diep in de mix zitten dat ze worden overschaduwd. Ook de voorzichtige tierlantijntjes van de synthesizer zijn nu beter te volgen. Het
geheel maakt een veel coherentere indruk dan met de AKG, waar het laag niet alleen zachter is, maar ook een beetje los lijkt te staan van de rest van de muziek. Wat deze opname zo ongelooflijk spannend maakt is de grote hoeveelheid buitengeluiden die er in zit. Je ‘hoort’ de open ruimte als het ware. Een auto die zich, ver achter de horizon, een weg baant door de nacht, het ruisen van bomen en de verontwaardigde gak-geluiden van de lokale groep ganzen die helemaal niet op dit nachtelijke concert zat te wachten. Ik ken deze track erg goed, en toch merk ik nu weer dingen op die me eerder zijn ontgaan. Zo zijn er veel eerder dan ik dacht al ganzen te horen, en ik ‘zie’ John Martyn als het ware met zijn blote voeten in het water van het meertje staan.
Conclusie Wat ik ook draaide, of het nu klassiek was of jazz, keiharde trance of breekbare pop, de Denon AHD7100 imponeerde op alle fronten. De al eerder aangestipte laagweergave is fenomenaal, de transparantie en detaillering zijn van referentie-niveau en de snelheid en timing zijn eersteklas. Het draagcomfort is, ook na luistersessies van twee uur of meer, zeer hoog. Van warme oortjes is geen sprake. Het geluidsbeeld zit inderdaad grotendeels ‘tussen de oren’, maar ik vergat vrij snel dat ik naar een hoofdtelefoon zat te luisteren. Het extreem diepe inzicht in de muziek dat deze hoofdtelefoon verschaft, zonder daarbij vermoeiend of opdringerig te worden, is opwindend. Ik kan weinig bedenken wat ik anders zou wensen. De vraag of hij zijn toch wel forse prijs waard is kan ik niet anders beantwoorden dan met een volmondig Ja!
Een kleine kanttekening is desondanks gerechtvaardigd: naar muziek luisteren met deze hoofdtelefoon is een intense en confronterende ervaring. Dat moet je liggen en je moet er op sommige momenten maar net zin in hebben. Ik kan me voorstellen dat er luisteraars zijn die alsnog de voorkeur aan een (half)open systeem geven. Smaken verschillen tenslotte, en dat is goed. Als ik de overige nieuwe series en modellen van Denon eens bekijk kan ik me voorstellen dat deze AH-D7100 (weliswaar in de overtreffende trap) de toon zet voor een succesvolle brede herintroductie van het merk op de hoofdtelefoonmarkt. Met behulp van doordachte marketing moet het mogelijk zijn om succesvol de strijd aan te gaan met de razend populaire maar niet erg bijzonder klinkende designhoofdtelefoons die vandaag de dag de dienst uit lijken te maken.
