Marktonderzoek Autodate Deelrapport
Kwalitatief
Onderzoek
TT99-98
Drs. Jolieke Mesken en drs. Klaas Veenma Veenendaal, Traffic Test bv
Documentbeschrijving
Titel: Subtitel: Rapportnummer: Status: Projectnummer: Auteur(s): Datum: Opdrachtgever: Korte inhoud:
Marktonderzoek Autodate Deelrapport Kwalitatief Onderzoek TT99-98 Eindrapport EXT99-93 Drs. Jolieke Mesken en drs. Klaas Veenma 31 mei 2000 Drs. F. Cohen, Adviesdienst Verkeer en Vervoer In dit rapport wordt verslag gedaan van het kwalitatief onderzoek, dat in het kader van het project “Marktonderzoek Autodate” is uitgevoerd. In Amsterdam en Culemborg zijn diepte-interviews en groepsdiscussies gehouden met deelnemers, exdeelnemers en potentiële deelnemers aan systemen voor gedeeld autogebruik. De diepte-interviews en groepsdiscussies hadden tot doel inzicht te geven in motieven en mogelijke belemmeringen om wel of niet gebruik te maken van een systeem voor gedeeld autogebruik. De informatie die in dit onderzoek verkregen is dient tevens als input voor de opzet van het kwantitatief onderzoek, dat in de volgende fase van het project plaatsvindt.
Inhoudsopgave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Documentbeschrijving 1.
Inleiding ...............................................................................
1.1 1.2 1.3
Achtergrond ........................................................................ Aanpak ................................................................................ Opbouw van het rapport.. ......................................................
2.
Call-a-Car
2.1 2.2 2.3 2.4
................................................. Persoonlijke en gezinssituatie ................................................. Mobiliteitsgedrag en -effecten ............................................................................. Autobezit .......................................... Voor- en nadelen en ideaalproduct
3.
Autodate
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
................................................. Persoonlijke en gezinssituatie ................................................ Mobiliteitsgedrag en -effecten ............................................................................ Autobezit Voor- en nadelen van verschillende Autodate organisaties.. ................................................. Criteria Gemeente Amsterdam ........................................................................ Ideaalproduct
4.
Conclusies ............................................................................
4.1 4.2 4.3
Culemborg Amsterdam Algemeen
Bijlagen
in Culemborg
..........................................................
in de binnenstad
van Amsterdam
..............................
............................................................................ ........................................................................... ...........................................................................
1 .l 1 .2 3 .3 3 4 .4
.6 .6 6 .7 ......... . 7 8
9 9 9 10
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
A.
Groepsdiscussies
A.l A.2 A.3 A.4
Groepsdiscussie Groepsdiscussie Groepsdiscussie Groepsdiscussie
B.
Diepte-interviews
B.l 8.2
Culemborg: Amsterdam:
................................................................ Culemborg Culemborg Amsterdam Amsterdam
groep 1 ......................................... groep 2 .......................................... groep 1 .......................................... groep 2 ..........................................
................................................................
22 november 1999 ................................................ .......................................... 18,23 en 29 november
.13 .13 16 21 26
29 29 39
lT99-98
Traffic Test BV
Pagina 1
1.
Inleiding
1.1
Achtergrond In september 1999 is het project “Marktonderzoek Autodate” van start gegaan. Dit project heeft tot einddoel het identificeren van kansrijke product-marktcombinaties voor gedeeld autogebruik. Hiertoe worden verschillende fasen doorlopen. De eerste fase, het literatuuronderzoek, is inmiddels afgesloten en heeft een duidelijk beeld opgeleverd van de verschenen relevante publicaties in binnen- en buitenland. De tweede fase is een kwalitatief onderzoek, waarvan het voorliggende rapport verslag doet. Het doel van het kwalitatief onderzoek is inzicht te verkrijgen in de determinanten voor deelname aan Autodate en de belemmeringen die gebruik maken van een dergelijk systeem in de weg staan. Het gaat dus om de vraag hoe het keuzeproces verloopt en wat het belang is van de diverse factoren. De gegevens uit deze fase kunnen vervolgens gebruikt worden als input voor het kwantitatieve onderzoek, op basis waarvan kansrijke marktsegmenten gekwantificeerd en beschreven zullen gaan worden.
1.2
Aanpak Het kwalitatief onderzoek is opgebouwd uit zowel groepsdiscussies als diepteinterviews. Voor groepsdiscussies is gekozen omdat deze de mogelijkheid geven meningen vanuit verschillende invalshoeken vast te stellen (deelnemers, exdeelnemers en mensen die alleen informatie hebben opgevraagd). De diepteinterviews hadden tot doel dieper op bepaalde motieven in te kunnen gaan. Voor het werven van de deelnemers is gebruik gemaakt van het adressenbestand van drie Autodate-organisaties in Amsterdam (Greenwheels, Autodelen, Diks) en de stichting Call-a-Car in Culemborg. Voor de discussies en de diepte-interviews zijn deelnemers, exdeelnemers en potentiële deelnemers telefonisch benaderd en zijn afspraken gemaakt. De groepsdiscussies hebben plaatsgevonden op 15 november (Culemborg) en 17 november (Amsterdam). De diepte-interviews hebben plaatsgevonden op 22 november (Culemborg) en op 18,23 en 29 november (Amsterdam). Per groepsdiscussie waren er 4 of 5 respondenten. De groepen waren zoveel mogelijk samengesteld uit zowel deelnemers als ex-deelnemers en potentiële deelnemers. De discussies werden geleid door een gespreksleider van Traffic Test en bij elke bijeenkomst was een notulist aanwezig. De gespreksleider hield een interviewprotocol aan waarin de verschillende onderwerpen die aan de orde moesten komen waren vermeld (zie ook notitie EXT99-93.1256, Interviewprotocol kwalitatief onderzoek Autodate). De groepsdiscussies duurden ongeveer anderhalf uur en als vergoeding kregen de deelnemers een bedrag van fl 50,- in de vorm van een cadeaubon. De groepsdiscussies voor Culemborg vonden plaats op het kantoor van de stichting Call-a-Car Culemborg. De groepsdiscussies voor Amsterdam vonden plaats in gereserveerde zaaltjes in de Stopera. De diepte-interviews duurden ongeveer drie kwartier. hierbij zelf aantekeningen en hield het interviewprotocol onderzoek aan (EXT99-93.1256). De diepte-interviews
De interviewer maakte voor het kwalitatief voor Culemborg vonden,
n99-98 Pagina 2
Traff ic Test BV
evenals de groepsdiscussies, plaats op het kantoor van de stichting Call-a-Car te Culemborg. De diepte-interviews voor Amsterdam vonden plaats in de Stopera te Amsterdam. De vergoeding voor deelname aan de diepte-interviews bedroeg fl
25,-.
1.3
Opbouw
van het rapport
Het rapport is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk twee worden de belangrijkste resultaten uit Culemborg geanalyseerd. Daarbij zal achtereenvolgens worden ingegaan op de persoonlijkeen gezinssituatie, mobiliteitsgedrag en -effecten, autobezit, deelname aan Call-a-Car en het ideaalproduct. In hoofdstuk 3 worden dezelfde onderwerpen besproken voor de binnenstad van Amsterdam. Tevens zullen de verschillende aanbieders van Autodate in Amsterdam met elkaar worden vergeleken. In hoofdstuk 4 worden de belangrijkste conclusies kort besproken. In de bijlagen A en B zijn de verslagen van de groepsdiscussies en de diepteinterviews opgenomen. Hier kan de lezer die gei’nteresseerd is in gedetailleerde informatie over de diepte-interviews en de discussies terecht. Bij het lezen van het rapport dient voor ogen te worden gehouden dat het een kwalitatief onderzoek betreft. Dit betekent dat interpretaties en conclusies gebaseerd zijn op een beperkt aantal respondenten, waarvan niet aangenomen kan worden dat ze representatief zijn voor de gehele populatie. Hierdoor wordt van de resultaten bemoeilijkt. Wel kan het rapport gelezen worden generalisatie als een indicatie en inventarisatie van mogelijke motieven en belemmeringen die ten grondslag liggen aan het wel of niet deelnemen aan gedeeld autogebruik. De indrukken die op deze wijze zijn ontstaat dienen als input voor het kwantitatief onderzoek, hetgeen in de volgende fase van het onderzoek uitgevoerd zal gaan worden. Hierbij zijn de aantallen respondenten dusdanig groot dat wel gegeneraliseerd kan worden.
Traffic Test BV
7799-98 Pagina 3
2.
Call-a-Car
in Culemborg
2.1
Persoonlijke
en gezinssituatie
De deelnemers van Call-a-Car in Culemborg zijn over het algemeen mensen met een gezin. In de meeste gevallen werken de man en de vrouw allebei, in sommige gevallen alleen de man. De werklocaties zijn altijd dusdanig dat woon-werk verkeer met de fiets of met het openbaar vervoer gedaan kan worden. Wanneer mensen in Utrecht werken, vormen files ook een reden om niet met de auto van en naar het werk te reizen. Als er kinderen in huis zijn, krijgen die van huis uit mee dat ze fietsen of het OV gebruiken als dat kan. Voor de meeste mensen geldt ook dat ze al weinig kilometers met de auto reden voordat ze deelnemer van Calla-Car werden.
2.2
Mobiliteitsgedrag
en -effecten
Deelnemers Deelnemers van Call-a-Car gaan bewust om met de vervoermiddelkeuze. Voor woon-werkverkeer wordt de auto nooit gebruikt (dit is vanzelfsprekend te duur om met een auto van Call-a-Car te doen). Binnen Culemborg wordt altijd de fiets gebruikt, bijvoorbeeld voor boodschappen, sporten, hobby’s enzovoort. Wanneer men buiten Culemborg moet zijn, wordt per verplaatsing de afweging gemaakt wat het handigst en/of goedkoopst is. Bestemmingen die goed met de trein bereikbaar zijn worden met de trein gedaan. Winkelen of een museum bezoeken gebeurt meestal met de trein omdat men daarvoor meestal naar een grote stad gaat, die goed met de trein bereikbaar is. Waar de auto van Call-a-Car bij uitstek geschikt voor is, is bezoek aan familie en vrienden. Omdat men dat ook vaak met het hele gezin doet, is een auto handig, omdat er veel bagage in past. Vooral als men kleine kinderen heeft is dit een belangrijk punt. Verder zijn deze bestemmingen vaak niet goed bereikbaar met het OV en rijdt het OV ‘s avonds maar tot een bepaalde tijd. Als men dan later naar huis wil moet iets anders geregeld worden. Ex-deelnemers Als mensen hun lidmaatschap bij Call-a-Car opzeggen gaat dit meestal gepaard met de aanschaf van een eigen auto. Hieraan kunnen verschillende redenen ten grondslag liggen. De meest voorkomende reden is dat de gezinssituatie verandert, met name door gezinsuitbreiding. Verder gaat men soms meer gebruik maken van de auto waardoor Call-a-Car niet meer voordelig is: de variabele kosten zijn dan te hoog. Mobiliteitseffecten De deelnemers aan Call-a-Car melden dat zij bewuster zijn gaan omgaan met de auto. Voor de meesten maakt dit overigens geen verschil in jaarkilometrage: voor deelname reden zij toch al weinig als ze in het bezit waren van een auto. Mensen die geen auto hadden voor deelname leenden regelmatig een auto van vrienden en familie of huurden zo nu en dan een auto, en gebruikten na deelname de Call-
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 4
a-Car auto ongeveer even vaak. Mensen die na deelname een auto hebben aangeschaft geven aan veel meer te zijn gaan rijden. Vooral het spontaan gebruik telt hier: kleine dingetjes tussendoor worden vaker met de auto gedaan en er wordt minder over nagedacht.
2.3
Autobezit Voor de deelnemers aan Call-a-Car Culemborg lijkt het bezitten van een auto niet belangrijk te zijn. Natuurlijk zijn er momenten waarop je een auto nodig hebt, maar daarvoor is het niet nodig om de auto in bezit te hebben. De auto wordt door geen van de deelnemers voor woon-werkverkeer gebruikt. Voor de andere gelegenheden is het mogelijk om de auto van Call-a-Car te gebruiken. De mensen uit Culemborg hebben verschillende reden om geen auto te willen bezitten. Eén daarvan is dat de auto ongemerkt duur is en dat je hem voor een heleboel dingen niet echt nodig hebt. Verder wordt genoemd dat het verkeer zo druk is tegenwoordig dat het geen pretje meer is om in de auto te rijden. Het milieuaspect speelt ook een rol, waarbij meer de nadruk wordt gelegd op straatvervuiling (“er is al te veel blik op de weg”) dan op de uitstoot van schadelijke gassen. Een laatste reden die wordt genoemd is de zorg die je hebt van een eigen auto. Vooral als de auto oud is wordt elk geluid verdacht en heb je elke keer als de auto gekeurd moet worden de angst dat de auto niet door de keuring heen komt. Zowel deelnemers als exdeelnemers van Call-a-Car noemen meer redenen om geen auto te bezitten dan om er wel één te hebben. Bij de redenen die genoemd worden om een auto te bezitten is het kernwoord flexibiliteit. Dat kan betrekking hebben op verschillende dingen. Zo kun je bijvoorbeeld van een feestje net zo laat naar huis gaan als je wilt. Verder wordt het vervoer van veel bagage genoemd: zowel bagage bij familiebezoek of weekendjes weg als het ophalen van grote dingen, bijvoorbeeld bij de bouwmarkt. Een derde reden is het rijden naar plaatsen die slecht bereikbaar zijn met het OV. De bagage speelt hierbij ook een rol: als je veel moet overstappen is dit vooral vervelend als je veel bagage bij je hebt.
2.4
Voor- en nadelen
en ideaalproduct
Over het algemeen is men redelijk tevreden over Call-a-Car Culemborg, hoewel er ook het een en ander verbeterd kan worden. Voordelen zijn bijvoorbeeld dat je verschillende typen auto’s kunt huren, dat je de auto alleen gebruikt als je hem nodig hebt en dat je dus alleen betaalt wat je gebruikt. Verder wordt genoemd dat de garage een persoonlijke benadering heeft en dat je niet de rompslomp hebt van normaal een auto huren. Ook is het zo dat het via Call-a-Car zakelijker is dan bijvoorbeeld een auto lenen van vrienden: in dat geval maak je je toch altijd zorgen om mogelijke schade die je oploopt. De nadelen van Call-a-Car onderverdeeld:
zouden
in drie categorieën
kunnen
worden
Traffic Test BV
rf99-98 Pagina 5
Organisatie Met het afrekenen gaat regelmatig wat fout, bijvoorbeeld als je een grotere auto huurt omdat een kleinere categorie niet meer beschikbaar is, maar vervolgens toch de grotere auto in rekening wordt gebracht. Bij frequent gebruik zou de afrekening ook wat vaker moeten komen. Met het tanksysteem gaat wel eens wat fout: er is bijvoorbeeld wel eens onenigheid geweest over de tankinhoud. Verder vinden mensen het abonnementsgeld best hoog en zien niet direct wat ze daarvoor terugkrijgen. Men zou graag zien dat Call-a-Car een wat actievere houding aanneemt: bijvoorbeeld door vaker een rekening te sturen of onderhandelen met garagebedrijven over een betere beschikbaarheid van de auto’s. Communicatie In het algemeen zou er meer publiciteit rondom gedeeld autogebruik moeten komen. Actieve werving van nieuwe leden zou goed zijn, bijvoorbeeld in de nieuwe milieuvriendelijke wijk in Culemborg. Specifiek over Call-a-Car: de informatievoorziening naar de leden zou beter kunnen, bijvoorbeeld bij verandering van de deelnemende garages. Informatie over langere huur voor vakanties zou bijvoorbeeld voor aanvang van het vakantieseizoen naar alle leden verstuurd kunnen worden. Tenslotte is er behoefte aan een soort “solidariteit” of “groepsgevoel”: mensen zijn bewust deelnemer aan Call-a-Car, en willen graag op de hoogte worden gehouden van de ontwikkelingen. Een nieuwsbrief die eens per twee maanden wordt verzonden zou daarvoor een goede methode zijn, evenals het organiseren van inspraak- of discussieavonden. Service Sommige mensen vinden het jammer dat er geen radio in de auto aanwezig is. Verder zou er een regeling moeten zijn waardoor je een auto kunt huren met een bepaalde uitrusting, zoals een trekhaak of een kinderzitje. De beschikbaarheid zou beter kunnen; nu is het zo dat men vrij lang van te voren moet reserveren, wil men zeker zijn van een auto. Tenslotte kan de locatie van het afhaalpunt een probleem zijn: één van de garages ligt vrij ver weg op een industrieterrein. Dit kan een drempel vormen voor het gebruik van Call-a-Car omdat het niet aantrekkelijk is om (vooral ‘s avonds en als men alleen is) naar het industrieterrein te fietsen. Ideaalproduct Voor een ideaal systeem zouden de volgende aanvullingen nodig zijn: Afrekening moet kloppen en moet regelmatig verstuurd worden. Tanksysteem moet helder zijn. De organisatie moet een actieve houding hebben: het moet duidelijk zijn waar het abonnementsgeld voor wordt betaald. De informatievoorziening moet goed zijn. Er moet de garantie zijn dat er een auto beschikbaar is, ook als men een dag van te voren belt. De auto’s moeten kunnen worden opgehaald op een centraal gelegen en veilige locatie. Er zou één centraal telefoonnummer moeten zijn in plaats van een contactpersoon bij een garage. Een auto in de wijk zou ideaal zijn. Haal- en brengservice. Fietsenstalling bij garagebedrijf. 24 uur per dag en 7 dagen per week kunnen reserveren. Verder zou het mogelijk moeten zijn om een auto te huren vanaf een treinstation en bij voorkeur niet regio-gebonden (bijvoorbeeld met de trein naar Groningen rijden en daar een auto huren).
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 6
3.
3.1
Autodate
Persoonlijke
in de binnenstad
van Amsterdam
en gezinssituatie
Mensen die deelnemen aan Autodate in de binnenstad van Amsterdam zijn over het algemeen mensen met een bovengemiddeld inkomen. Doordat zij in de binnenstad wonen, worden zij sterk geconfronteerd door de nadelen van autogebruik. Dit uit zich in de eerste plaats in de problemen om een parkeervergunning te verkrijgen. Maar ook de drukte van het verkeer en de parkeerdruk in de stad wegen zwaar. Deelnemers aan Autodate werken meestal ook in Amsterdam, waardoor ze voor woon-werkverkeer geen auto nodig hebben. De eventuele partner werkt meestal ook op een locatie die goed bereikbaar is met openbaar vervoer of fiets.
3.2
Mobiliteitsgedrag
en -effecten
De date-auto wordt in de meeste gevallen gebruikt voor het bezoeken van familie en vrienden, het ‘s avonds laat terugrijden van een feestje en het ophalen van grote spullen. Ook gebruikt men soms de auto om naar de natuur toe te rijden: een strandwandeling of naar het bos. Daarnaast lijkt het erop dat de auto van Autodate iets meer voor korte afstanden dan voor lange afstanden wordt gebruikt. De reden hiervoor is dat als de auto van Autodate voor een hele dag of langer nodig is, het meestal goedkoper is, vanwege de uur- of kilometerprijs, om een auto te huren. Binnen het centrum van Amsterdam doen met de fiets of lopend of (in mindere mate) kinderen wegbrengen etc. Ook maken zij van de taxi. De auto vindt men een onding
de Autodaters over het algemeen alles met OV: boodschappen, sporten, binnen Amsterdam relatief vaak gebruik voor in de binnenstad.
De auto van Autodate wordt in verschillende frequenties gebruikt: het gebruik varieert van een paar keer per week tot enkele keren per jaar. De mensen die voor deelname een auto hadden geven aan minder te zijn gaan rijden. Tevens geven de deelnemers aan dat ze beslist meer zouden gaan rijden indien weer een auto zou worden aangeschaft. Door Autodate zijn de kosten direct zichtbaar waardoor bij elke verplaatsing een bewuste keuze wordt gemaakt. De reductie van het jaarkilometrage is bij de (ex)deelnemers aanzienlijk: de mensen die een schatting konden maken van de grootte van de reductie meldden dat het kilometrage met tweederde is afgenomen na deelname aan Autodate, vergeleken met het hebben van een eigen auto. Deelname aan Autodate leidt overigens niet altijd tot een afname van het autogebruik. Zo is er één persoon die noemt dat hij sinds deelname aan Autodate minder gebruik is gaan maken van het openbaar vetvoer in de binnenstad en meer met de auto (in vergelijking tot het gebruik van Auto op Afroep, waarvan hij daarvoor lid was).
Tl-99-98
Traffic Test BV
Pagina 7
3.3
Autobezit Redenen om geen auto te bezitten hebben vooral betrekking op het wonen in de binnenstad. Ten eerste vindt men het onlogisch, onhandig en onnodig om een auto te hebben als men in de binnenstad woont. De auto veroorzaakt een hoop stress en ook als er niet in gereden wordt is de angst voor vernieling groot. Daarbij komt dat er goede OV-voorzieningen zijn voor verplaatsingen binnen Amsterdam. Ten tweede is de wachttijd voor een parkeervergunning erg lang. Andere redenen die genoemd worden zijn de kosten en het milieu (waarbij de nadruk ligt op straatvervuiling en de kwaliteit van de openbare ruimte). Deze worden echter meestal niet als belangrijkste reden aangegeven. Redenen om wel een auto te bezitten zijn de beschikbaarheid (je kunt gaan en staan waar je wilt), de mogelijkheid om veel bagage mee te nemen en de slechte kwaliteit van het openbaar vervoer. Vooral kleine dorpjes zijn slecht te bereiken en ‘s avonds van een feestje naar huis gaan is praktisch onmogelijk met het OV. Ook status lijkt een belangrijk punt in Amsterdam, hoewel niet door iedereen onderkend. Uit de diepte-interviews komt naar voren dat de meeste geïnterviewden onmiddellijk tot aanschaf van een auto zouden overgaan als zij niet meer in de binnenstad zouden wonen. Zoals een geïnterviewde het omschreef: een auto bezitten moet welziinsverhogend zijn. In de binnenstad van Amsterdam is dat niet het geval.
3.4
Voor- en nadelen
van verschillende
Autodate organisaties
Grote voordelen van Autodate in het algemeen zijn dat de auto altijd op een afstand van minder dan 5 minuten lopen staat en dat je 24 uur per dag van de auto gebruik kan maken. Verder zijn het altijd nieuwe auto’s, heb je geen zorgen om het onderhoud en worden ze redelijk schoongehouden. Nadeel van Autodate is dat je afhankelijk bent van het gedrag van anderen (i.v.m. terugbrengen van de auto of schoonhouden). Er heerst ook binnen Amsterdam onduidelijkheid over het abonnementsgeld. Dit is vrij hoog en waarom betaal je dat eigenlijk, bovenop de andere variabele kosten? Een belangrijk systeem niet zal naar alle operationeel geopend kan dat spontaan
probleem dat wordt genoemd met AutoDelen is dat het kluiswaterdicht is: soms is er ergens wel een auto maar geen sleutel. Dit waarschijnlijkheid verholpen zijn als het nieuwe systeem is. Greenwheels heeft een systeem met een kaart waarmee de auto worden maar ook dit faalt nogal eens. Een voordeel van Autodelen is huren mogelijk is. Bij Greenwheels moet altijd gereserveerd worden
(maar dit kan tot kort van te voren). Een nadeel van Diks is dat er veel reclame op de auto’s zit. Een voordeel van Greenwheels dat genoemd wordt is dat er veel “attenties” in de auto liggen zoals bijvoorbeeld een paraplu. Dit is tegelijk ook een nadeel: deze attenties blijven er nooit lang in liggen!
3.5
Criteria
Gemeente
Amsterdam
De Gemeente Amsterdam heeft een aantal criteria geformuleerd waar Autodateorganisaties aan moeten voldoen. Hieronder worden de criteria onder elkaar gezet en tevens wordt aangegeven in hoeverre de verschillende Autodate-organisaties volgens de deelnemers aan deze criteria voldoen.
lT99-98
Traffic Test BV
Pagina 8
Reserveringsmogelijkheden gedurende 24 uur per dag? Greenwheels: ja; Autodelen: nee (maar reserveren is niet noodzakelijk); Diks: één persoon zegt van wel; één persoon zegt tot 20.00’s Reservering mogelijk tot 7 5 minuten voor Greenwheels: ja, hoewel er dan geen Autodelen: nee, (maar je hoeft niet te Diks: ja, hoewel er dan geen garantie Auto’s staan 24 uur voor gebruik Greenwheels: ja; Autodelen: ja; Diks: ja.
De prijs is gerelateerd auto wordt gebruikt? Greenwheels: ja; Autodelen: ja; Diks: ja.
tijd een auto te huren?
aan een minimum
aan het aantal
Auto’s zijn verzekerd met een beperkt Greenwheels: ja; Autodelen: ja; Diks: ja.
3.6
gewenst gebruik? garantie is dat er nog een auto is; reserveren); is dat er nog een auto is.
beschikbaar?
Er is de mogelijkheid om voor langere Greenwheels: ja; Autodelen: ja; Diks: ja. Gebruik is niet gebonden kilometers? Greenwheels: ja; Autodelen: ja; Diks: onduidelijk.
avonds.
om maximum
km of brandstofverbruik
eigen risico
aantal
uren of
en de tijd dat de
voor de gebruiker?
Ideaalproduct De criteria die door de gemeente Amsterdam genoemd worden, worden door de deelnemers ook als minimale vereisten gezien voor een ideaal systeem. Verder worden er de volgende aanvullende punten genoemd: Mogelijkheid de auto op een andere bestemming achter te laten. Goedkoper maken van het gebruik voor langere periodes. Auto bij andere NS stations, waardoor mogelijkheid ergens met de trein heenrijden en met de auto verder. Veel verschillende typen auto’s (hoewel sommigen zeggen dat dit het systeem onnodig duur maakt). Het moet onmogelijk zijn dat een andere auto parkeert op de plaats van Autodate. Parkeervergunning op Autodate auto voor heel Nederland. Mogelijkheid tot reserveren extra faciliteiten (kinderzitje, imperiaal etc).
TT99-98
Traffic Test BV
Pagina 9
4.
Conclusies
4.1
Culemborg Deelnemers van Call-a-Car in Culemborg maken vaak al jarenlang heel bewust gebruik van de auto, ook voordat ze lid werden van Call-a-Car. Dat uit zich onder meer door het veelvuldig gebruik van het openbaar vervoer en de fiets, maar ook door milieuvriendelijk gedrag op andere vlakken, zoals het scheiden van afval. Het hebben van een auto sluit niet aan bij de wijze waarop deze mensen in het leven staan. Soms is een auto echter noodzakelijk. Dan wordt de Call-a-Call auto gebruikt. De auto van Call-a-Car wordt vooral gebruikt voor bezoek aan familie en vrienden. Het gebruik van een auto is dan vaak handig, omdat er van alles mee gesleept moet worden vanwege de kinderen. Bovendien zijn de bestemmingen vaak erg slecht met het OV te bereiken, vooral ‘s avonds laat. In sommige gevallen blijkt het bezit van een auto echter ‘onvermijdelijk’ te zijn, bijvoorbeeld vanwege een baan waarvoor het gebruik van een auto noodzakelijk is of wanneer er kinderen komen. Dit zijn de belangrijkste redenen voor de ex-leden om met deelname aan Call-a-Car te stoppen en een eigen auto aan te schaffen. Uit de diepte-interviews met (ex-)deelnemers blijkt de huidige vorm waarop het gedeeld autogebruik is geregeld op een aantal punten aanmerkelijk verbeterd te kunnen worden. Het gaat in de eerste plaats om organisatorische zaken, zoals het verbeteren van de administratie van het gebruik van de deelauto en het met grotere regelmatig toezenden van een overzicht van dat gebruik. Daarnaast kan de service op een aantal onderdelen worden verbeterd. Het gaat dan bijvoorbeeld om een betere beschikbaarheid van de deelauto. Nu moet de auto vaak lang van tevoren worden gereserveerd om er zeker van te zijn dat er een auto beschikbaar is. De reserveringstijd zou verkort moeten worden. Tenslotte kan de communicatie rondom Call-a-Car beter worden ingevuld, door onder meer regelmatig nieuwsbrieven naar leden te sturen waarin ze op de hoogte worden gebracht van bijvoorbeeld de laatste wijzigingen in de deelnemende garagebedrijven of de tarieven. Bovendien kan een betere communicatie het ‘groepsgevoel’ onder de deelnemers vergroten.
4.2
Amsterdam Deelnemers
aan gedeeld
autogebruik
in Amsterdam
zijn
veelal
lid geworden
uit
pure noodzaak: ze hebben geen parkeervergunning en met een eigen auto is de kans op vernielingen groot. Daar komt bij dat de noodzaak voor het hebben van een eigen auto vaak ontbreekt: men woont en werkt in Amsterdam en er zijn goede OV-voorzieningen. Soms is het gebruik van een auto echter erg handig, bijvoorbeeld wanneer vrienden of familie - soms woonachtig op de meest onmogelijke plekken - worden bezocht. Dan is een deelauto een zeer goed alternatief. Uit de gesprekken met deelnemers blijkt wel heel duidelijk dat deelname aan één van de drie Autodate-organisaties in Amsterdam geen keuze is waar men uit overtuiging (bijvoorbeeld uit milieu-overwegingen) voor kiest. Wanneer de situatie wijzigt, bijvoorbeeld door een andere baan of een andere woonplaats (buiten Amsterdam), schaft men onmiddellijk weer een auto aan. Er worden wel allerlei andere argumenten genoemd om lid te worden van een organisatie voor gedeeld autogebruik - zoals bijvoorbeeld dat ze daarmee een bijdrage leveren aan het terugdringen van het aantal auto’s in de binnenstad van
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 10
Amsterdam, dat ze een bijdrage leveren aan een beter milieu en dat een deelauto wel erg makkelijk is (‘wel de lusten, niet de lasten’) - maar dit is vooral ‘mooi meegenomen’ en komt voor een deel voort uit een poging de cognitieve dissonantie te reduceren (men gaat extra argumenten verzinnen, om zichzelf te overtuigen). Overigens lijkt er bij de deelnemers van Autodate in Amsterdam duidelijk sprake te zijn van een vermindering van het autogebruik, zowel in frequentie als in het gereden aantal kilometers. De deelnemers zijn over het algemeen zeer tevreden over het gebruik van een deelauto. De auto staat vlak bij de deur, onderhoud (zoals het schoonmaken) van de auto wordt geregeld en het zijn vaak nieuwe en dus betrouwbare auto’s. Toch hebben ze ook een aantal klachten over het huidige gebruik van de deelauto, zoals bijvoorbeeld het niet altijd beschikbaar zijn van een auto omdat anderen hem niet op tijd terugbrengen of het falen van het technische systeem (er is soms geen sleutel in het kluisje of de kaart die gebruikt moet worden voor het openen van de auto werkt niet). Er wordt een aantal verbeterpunten genoemd om te komen tot een ideaal product. Zo wordt aangegeven dat het handig zou zijn als de auto elders in Amsterdam achter gelaten zou kunnen worden of dat het zelfs mogelijk is om de auto in een andere stad achter te laten of juist een deelauto in een andere stad te kunnen gebruiken. Andere verbeteringen zouden bijvoorbeeld kunnen zijn dat het met een deelauto mogelijk is om overal in Nederland te kunnen parkeren (een soort van parkeervergunning voor heel Nederland).
4.3
Algemeen Voor zowel Culemborg als Amsterdam geldt dat de auto vooral gebruikt wordt voor recreatieve doeleinden en familiebezoek. Verder zijn er weinig verschillen geconstateerd tussen beweegredenen van deelnemers, ex-deelnemers en potentiële deelnemers. Wel zijn er verschillen te zien tussen Amsterdam en Culemborg (zie voorgaande paragrafen). De voor- en nadelen van gedeeld autogebruik worden door alle groepen waargenomen, hoewel potentiële deelnemers misschien een iets minder duidelijk gevormd beeld hebben. Voor zowel deelnemers als ex-deelnemers uit Amsterdam en Culemborg geldt dat zij het moeilijk vinden om “hun” organisatie los te laten bij het beschrijven van een ideale organisatie. De ideale organisatie wordt vooral beschreven in termen van wat goed en slecht is aan de eigen organisatie, waardoor weinig echt nieuwe ideeën naar voren zijn gekomen. Hieronder Amsterdam
worden de belangrijkste beweegredenen en Culemborg nog eens samengevat:
en verbeterpunten
voor
n99-98
Traffic Test BV
Pagina 11
Beweegredenen ,,Cli!arnb~~~g;~;,,:~:,~,~~.’ ,i(, _ &; J,;‘;;:,,> ;:_j ; Auto wordt bewuster gebruikt Autobezit niet echt nodig Autogebruik wel handig voor familiebezoek of recreatie Beter voor het milieu Bezit van (oude) auto is stressvol de angst dat er iets kaoot gaat) Goedkoper Verkeer is stressvol
(altijd
sj
~t$s~igd~~;,, :“,; :,z,_: ::::!;:;;i;: ;: ii :: : : ‘., .-,~/ : ,’ Geen parkeervergunning Autobezit in binnenstad niet handig Autogebruik wel handig voor familiebezoek of recreatie, of voor zakenbezoek binnen Amsterdam Beter voor het milieu (straatvervuiling) Angst voor vernielingen 1 Goedkoper I Verkeer in binnenstad
,’
is stressvol
Verbeterpunten I s*,e;l>‘\<““+:&j*&*p& ‘; I+.*,“y &‘- 1)>xy.;\$>;&$,,* #3 2 :::.+e. ,z*,’I C.~%^’b.(: “~:gllmlir~~~i:ii~~~~,~~~~,~~~.~~~~,~ ~p,P~~ih;~X;..!:~~~;i!~~~~~~~~~e~d~~~~~:~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~;~~~z .;q: i 32b,ll, &\iI *I, Duidelijkheid waar het Actievere houding van de stichting (duidelijkheid over waar het abonnementsgeld voor wordt betaald abonnementsgeld voor wordt betaald) Garantie dat er een auto beschikbaar is, Technisch waterdicht functionerend ook als men één darz van te voren belt svsteem Parkeervergunning voor de hele stad Rekeningen moeten vaker kloppen (en liefst voor heel NL) Moge1 ij kheid reserveren extra Betere communicatie naar de faciliteiten deelnemers Auto’s zonder oovallende reclame Centraal en veilig oohaalount Betere bereikbaarheid (telefonisch) om te reserveren
Traffic Test BV
Bijlagen
lT99-98 Pagina 12
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 13
A.
Groepsdiscussies
A.l
Croepsdiscussie
Culemborg
groep
1
Datum: Tijd:
15 november 19.00-20.30
1999 uur
Aanwezig:
Dhr. Mw. Dhr. Mw. Dhr.
Gespreksleider Notulist
Jolieke Mesken Annet van Veenendaal
H. D. Van L. V. T.
Achtergrond deelnemers discussie Dhr. van L. is een ex-deelnemer van Call-a-Car. Hij is al vrij lang geleden lid geworden, destijds was hij nog student. Hij woonde toen in Beusichem, waar geen NS station was. In die situatie was het handig om gebruik te maken van Call-a-Car. Nu woont hij in Culemborg en werkt in Houten, dat is goed te doen met trein en fiets. Hij heeft zelf geen auto. Als het nodig is kan hij wel een auto lenen, zijn schoonouders hebben auto’s en zijn vader ook. Zijn partner werkt ook en heeft voor woon-werkverkeer ook geen auto nodig, die gaat ook met het openbaar vervoer naar haar werk. Dhr. H. is voorzitter van de Stichting Call-a-Car. Sinds ongeveer 1,5 jaar is hij geen lid meer. Hij heeft een auto gekocht, voornamelijk omdat de gezinssituatie veranderd was (kinderen gekregen). Tevens ging hij vaak naar het noorden voor familiebezoek, waarvoor een auto goedkoper was. Hij was heel tevreden met Calla-Car, maar het “omslagpunt” lag ongeveer bij meer dan 30 keer per jaar een lang eind rijden. Na lang wikken en wegen is besloten om een auto te kopen. De auto wordt niet voor woon-werkverkeer gebruikt: de heer H. werkt in Lunetten en reist met de trein en met de vouwfiets. Als hij met de auto zou gaan zou hij in de file staan. De auto wordt eigenlijk alleen voor familiebezoek en vakanties gebruikt. De heer H. merkt wel dat de auto vaker wordt gebruikt nu hij voor de deur staat. Mw. V. is ongeveer een jaar lid van Call-a-Car. Haar man werkt bij de NS waardoor zij gratis met de trein kan reizen. Ze leende wel eens een auto van de buurman als ze een auto nodig had. Toen haar buurman ging verhuizen is ze lid geworden van Call-a-Car. Het voordeel van Call-a-Car vindt ze dat het zakelijker is dan een auto lenen van bekenden. De auto van Call-a-Car wordt overwegend voor familiebezoek gebruikt. Voor vakanties wordt een grotere auto gehuurd, dat kan ook via Call-a-Car. Mw. D. heeft ook een man die bij de spoor. Toen hun auto werd afgekeurd kopen, hebben ze de kosten eens op nu eigenlijk gebruikt werd. Dat bleek
NS werkt waardoor ze vrij kan reizen per en ze een nieuwe auto zouden moeten een rijtje gezet en bedacht hoe vaak de auto vooral voor familiebezoek te zijn. Daarom
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 14
zijn ze lid geworden van Call-a-Car. De auto van Call-a-Car wordt gebruikt voor familiebezoek en ook als de man vroege dienst heeft. Dan wordt er vaak een uitje aan vastgeplakt. De informatie van Call-a-Car over de mogelijkheden om de auto voor vakantie te huren vond ze slecht, ze moest er zelf heel hard achteraan zitten. Europcar zou deze informatie vanuit zichzelf moeten verschaffen en daarbij de mogelijkheid moeten bieden om een auto met trekhaak te reserveren voor de caravan. Een nadeel van Call-a-Car is verder dat het regiogebonden is: je kunt bijvoorbeeld niet met de trein naar Groningen, daar een auto huren om rond te rijden en dan met de trein weer naar huis. Dhr. T. is vanaf het begin van Call-a-Car lid geweest. Hij vond de service van Calla-Car prima. Een groot voordeel is dat je er ook weer vanaf bent als je de auto inlevert: je hebt er zelf geen zorgen om. Een nadeel is soms dat je er om moet denken de auto af te tanken. Na deelname aan Call-a-Car is de heer T. een auto gaan delen met iemand uit de straat. Dat liep niet zo goed waardoor aansluiting bij anderen is gezocht. Dat laatste liep beter maar de vrouw met wie de auto werd gedeeld kreeg het financieel steeds beter waardoor ze de auto steeds vaker ging gebruiken. Tevens kwam er gezinsuitbreiding waardoor de druk op de gedeelde auto te groot werd. Nu heeft de heer T. zelf een auto aangeschaft. De auto wordt gebruikt voor woon-werk verkeer en voor recreatie maar als het even kan wordt de trein en de fiets gebruikt. Autobezit Er zijn voordelen aan het bezitten van een eigen auto. Vooral met kleine kinderen reizen is erg lastig met het openbaar vervoer omdat je zo veel moet meenemen (luiers e.d.). Als je een feestje hebt en ‘s avonds laat weer naar huis moet, is een auto ook handig. Verder zijn kleine dorpen vaak moeilijk bereikbaar met OV en is het vervelend om dan vaak over te moeten stappen, vooral als je veel bagage hebt. Een auto wordt als je hem zelf hebt veel voor kleine dingen gebruikt: “even dit, even dat” en ook voor boodschappen. Nadelen van de auto zijn dat hij erg duur is en dat je hem toch voor een heleboel gelegenheden niet echt nodig hebt. Verder heb je vooral met een oude auto constant de zorg: doet hij het nog wel, komt hij nog wel door de keuring heen. Een voordeel van Call-a-Car is dat je verschillende types auto’s kan huren: een kleine auto voor visites en een grotere voor vakanties. Het milieu is zeker in het begin wel een overweging geweest om deel te nemen aan Call-a-Car: er is al zoveel straatvervuiling, zoveel blik op de weg. Een nadeel van Call-a-Car is dat mensen soms in de auto roken of er huisdieren in vervoeren. De auto is geen statussymbool, althans niet in Culemborg. De auto moet betrouwbaar zijn, hij moet gewoon rijden. Het is puur een gebruiksvoorwerp. Mobiliteitseffecten De deelnemers wordt gevraagd wat het verschil in autogebruik is wanneer men geen auto, een auto van Call-a-Car of een eigen auto heeft. Er is één persoon die voor deelname aan Call-a-Car een eigen auto had. Er wordt geen verschil in het gebruik gemerkt, hoewel er wel meer gepland wordt met de auto van Call-a-Car. De tijd wordt dan ook efficiënter gebruikt dan wanneer men een eigen auto heeft. De mensen die een auto hebben verklaren best bereid te zijn de auto weg te doen als het openbaar vervoer veel beter zou zijn. De auto is beslist geen heilige koe, maar de wachttijden bij het OV zijn lang, dat is een belangrijk nadeel. Een ideale situatie zou zijn dat je met de trein een lang stuk kan afleggen en dat er dan bij het station een auto staat waarmee je “de provincie” in kan.
l-r99-98
Traffic lest BV
Pagina 15
De auto wordt liever reistijdbetrouwbaarheid met de auto.
niet voor woon-werkverkeer gebruikt vanwege de files: de is vooral in midden Nederland met OV veel groter dan
Vormen van gedeeld autogebruik Zijn er andere vormen van gedeeld autogebruik te bedenken behalve Call-a-Car? De wijkauto wordt genoemd: een initiatief waar de stichting Call-a-Car mee bezig is te ontwikkelen. Verschillende mensen in de wijk delen samen een auto. De auto wordt ter beschikking gesteld door Call-a-Car. De mensen zijn met elkaar verantwoordelijk oor de auto. Met een chipcard wordt bijgehouden hoeveel je rijdt. De auto staat in de wijk en hoeft dus niet bij de garage te worden opgehaald. Het schaalniveau is belangrijk: bij veel belangstelling komt er een grote druk op de auto, waardoor de deelnemers meer moeten plannen Dit wordt als onaantrekkelijk ervaren. Het particulier delen van een auto kan ook via Call-a-Car geregeld worden: men krijgt dan korting op de verzekering. Tevens kan men als een afspraak misloopt terugvallen op de huurauto van Call-a-Car. Het huren van een auto is ook een vorm van gedeeld autogebruik. Wat is nu het verschil tussen Call-a-Car en huren? Bij huren hoort veel administratieve rompslomp, wordt gezegd. Je moet een borg betalen en formulieren invullen en je hebt geen garantie dat er een auto is. Bij Call-a-Car betaal je een vast bedrag per maand en heb je die rompslomp niet. Ook kennen de mensen van de garage je persoonlijk, zodat je wel eens een “dealtje” kunt maken. Verder kan de “no-claim” worden overgenomen als de garage opgeeft aan de verzekering dat je geen schade hebt gehad. Overigens verschillen de ervaringen wel per garage: er worden vaak fouten gemaakt met de afrekening bij sommige garages. ldeaal systeem Een ideaal systeem voor gedeeld autogebruik zou aan de volgende voorwaarden moeten voldoen volgens de deelnemers: Een centraal telefoonnummer. Nu gaat de reservering via de garage en is daar één persoon verantwoordelijk voor Call-a-Car. Als deze persoon er toevallig niet is heb je pech. Geen eigen risico qua verzekering voor deelnemers De auto wordt voor de deur gebracht Er zijn verschillende typen auto’s beschikbaar Er zijn verschillende extra mogelijkheden (imperiaal, trekhaak, kinderzitjes) Het is mogelijk om de auto vanaf een treinstation te huren. Er is gegarandeerd een auto aanwezig Er is een variabel aanbod
TT99-98 Pagina 16
Traffic Test BV
A.2
Groepsdiscussie
Culemborg
groep
Datum: Tijd:
15 november 19.00-20.30
Aanwezig:
Dhr. Mw. Dhr. Dhr.
Gespreksleider Notulist
Achtergrond
A. G. P. H.
2
1999 uur
P. J. K. S. (vanaf
19.45
uur)
Klaas Veenma Jacques Eversdijk
deelnemers
discussie
P.: Gezin, 2 jonge kinderen. . Psycholoog, werkt met zwaar verstandelijk gehandicapten. . Werkt door heel het land. . Maakt gebruik van OV en eigen auto (65.000 km jaar). . Autohuur (Call-a-Car) is met name handig voor zijn vrouw. zowel kosten als milieuoverwegingen een rol. . 1 1/2 jaar lid van Call-a-Car.
J.: . . . . . . . l
K.: . . . . .
Daarbij
spelen
Alleenstaand. Afgestudeerd psycholoog, schilderes en fotografe. Spierziekte. Werkt door heel het land. Vanwege spierziekte is zij niet meer zo snel ter been. Daardoor mist zij aansluitingen van het OV. Vindt OV ook onbetrouwbaar. Bij met OV moeilijk te bereiken bestemmingen verkiest zij de huurauto boven het OV. Is met Call-a-Car in aanraking gekomen door informatie uit een verhuispakket, circa 1 jaar geleden. Ze zou het liefst een eigen auto willen. Kan dat ook betalen, maar zou er teveel voor moeten laten. Huurauto is goedkoop alternatief.
Gezin, 3 jonge kinderen. Eveneens afgestudeerd psycholoog. Nooit zelf een auto gehad. Maakte Vanaf begin lid van Call-a-Car. Huurauto is lucratief alternatief.
Werkzaam bij organisatieadviesbureau. veel verplaatsingen met OV en taxi.
Redenen om voor autohuur te kiezen P.: Werkzaam op veel plaatsen in het land die niet allemaal even makkelijk met het OV te bereiken zijn. Het derhalve zelf vaak de auto nodig. Vrouw werkt ook en heeft op bepaalde dagen een auto nodig om kinderen op te halen van de gastouder. In die gevallen wordt een auto gehuurd.
l-r99-98 Pagina 17
rraff ic Test BV
J-.. . Een eigen auto is te duur. Besteedt het geld liever anders. . l
.
Het OV is onbetrouwbaarder geworden. Vanwege spierziekte is ook het sjouwen met bagage een probleem. Gaat als het kan wel met de trein, uit milieuoogpunt. In bepaalde gevallen is de huurauto dus een uitkomst. Voordeel: kom uitgeruster aan. Kan niet tegen rumoer (walkmans, mobiele telefoons, luide gesprekken) in de trein.
Nooit auto gehad. Vriendin wel, maar kozen al vroeg voor het OV. Reizen K.: met OV is erg prettig. Verbindingen in de Randstad, waar is regelmatig moet zijn, zijn erg goed. Ik kom altijd op tijd als ik met het OV ga. Ten behoeve van voor- en natranspor-t gebruikt het gehele gezin de vouwfiets. Belangrijkste reden is milieu. Kan me in de trein goed afsluiten voor mijn directe omgeving. Zit meer ontspannen in de trein dan in de auto. Bij reisbestemmingen met een slechte OVverbinding verkies ik de huurauto boven het OV. De auto is ook handiger als je veel bagage moet vervoeren. Conclusie
Klaas: Voertuigkeuze
hangt dus erg samen
met de bestemming.
Frequentie autohuur P.: Mijn vrouw reist voornamelijk met de trein. Voor zakelijke reizen heeft ze soms een auto nodig en dan huurt ze die. Ze heeft soms ook een auto nodig om de kinderen bij de gastouders op te halen. Ze huurt circa 3x per maand een auto. Dit kunnen we vaak ruim van te voren (twee weken) al plannen. J.: Huur één A twee keer per maand een auto. Soms ook een weekend om naar vrienden te gaan. Maak altijd eerst de afweging tussen OV en auto. Gebruik de auto minstens één keer per maand om rijvaardigheid op peil te houden. Vrienden en familie gaven aan het lastig te vinden mij altijd van het station te moeten komen afhalen. Gebruik de auto ook voor mijn werk, wanneer ik veel bagage bij me heb. K.: Circa 30 dagen per jaar. Ook wel eens een weekend om er opuit te gaan met het gezin. Heb in voorgaande jaren wel eens een auto gehuurd om op vakantie te gaan. Gebruik de huurauto nu met name om vrienden en familie te bezoeken en om wat langer op feestjes te kunnen zijn. 19.45
uur:
de heer S. komt binnen
S.: Getrouwd, twee kinderen die al het huis uit zijn. Heeft gewerkt bij de NS. Lid geweest van Call-a-Car in de periode ‘94-‘98. Reed in die periode en daarvoor circa 5000 a 6000 kilometer per jaar. Deed verder alles per spoor. Huurde destijds een auto als hij voor zijn werk naar Duitsland moest. Is gestopt met Call-a-Car vanwege de hoge variabele kosten. Lange ritten zijn erg duur door de kilometervergoeding die een aantal jaar geleden gangbaar werd. Daarnaast was er niet altijd een huurauto beschikbaar als je die nodig had. Heeft een eigen auto gekocht en is meer gaan rijden.
Is door Call-a-Car-lidmaatschap het reisgedrag veranderd? K.: Nee. Voor Call-a-Car-lidmaatschap had ik al een deal met een garage. Zo kon ik zonder al te veel rompslomp al een auto huren. De garage stopte echter met
TT99-98 Pagina 18
Traffic Test BV
autoverhuur en net op dat moment startte Call-a-Car. Er veranderde voor mij dus niet zoveel. De mogelijkheid een auto te huren geeft je meer flexibiliteit. Ik leen ook wel eens de auto van de buren als ik bijvoorbeeld naar de bouwmarkt moet. J.: Ik ben vaker met de auto gaan rijden. Ik heb vijfentwintig jaar alleen maar met het OV gereisd. Toen heb ik rijlessen genomen en ben lid geworden van Call-aCar. Ik wist niet waar ik aan begon. Het is echt een uitkomst. Ik dreigde sociaal gei’soleerd te raken maar kan nu veel dingen weer doen. Ik heb meer vrijheid. S.: Sinds ik een eigen auto heb is mijn mobiliteit toegenomen. In mijn Call-a-Cartijd reisde ik 5000 a 6000 km/jaar, tegenwoordig is dat 20000 a 25000. Nu ik een eigen auto heb ben ik ook minder met het OV gaan reizen. Ik heb echt het gevoel dat ik in mijn Call-a-Car tijd en daarvoor heel bewust heb ingeleverd door weinig auto te rijden en vindt dat nu mijn tijd is gekomen en dat ik recht heb op een eigen auto en mijn huidige rijgedrag. J.: De auto is echt een luxe in vergelijking met het OV. Ik begrijp heel goed dat mensen een auto hebben. Ik ben zelf erg enthousiast geraakt over de auto. Uit kostenoverwegingen en het milieuaspect ga ik toch niet tot koop over. P.: Ik heb zelf geen hekel aan autorijden. Ik vind de trein druk. Ik kan er ook niet in werken. Ik ben erg emotieloos van de auto gaat.
naar de Randstad erg als het om het gebruik
Is het milieu erg belangrijk in jullie afweging? J.: Nee, kostenaspect is het belangrijkst. P.: Kostenaspect is belangrijk. Aan het eind van het jaar maak op. Ik benader autohuur puur zakelijk.
ik de balans
weer
Zijn er nog andere mogelijkheden voor gedeeld autogebruik? S.: Ik heb wel eens overwogen om een particuliere afspraak te maken, maar dat heb ik nooit gedaan. Ik kan me niet voorstellen dat iemand zijn auto met mij zou willen delen. Het vereist ook hele goede afspraken: verzekeringstechnisch, zwarte doos en qua planning van het autogebruik. J.: Een particuliere afspraak leek mij ook wel interessant. Call-a-Car gaf aan dat zij dat wel voor mij konden regelen. Later bleek dat dat toch niet kon. Voorwaarde voor een dergelijke regeling is dat je de persoon waarmee je een auto deelt toch redelijk goed kent. Een auto is echt iets persoonlijks. K.: Bij een dergelijke afspraak de ander. Het lijkt me niks.
moet je constant
Conclusie Klaas: De zakelijke (Instemmend geknik)
overeenkomst
verantwoording
met Call-a-Car
afleggen
spreekt
tegenover
dan meer aan.
Wat is het verschil tussen gewoon een auto huren en de overeenkomst Car? K.: Call-a-Car is de enige manier om in Culemborg een auto te kunnen Verder is alleen het huren van een busje mogelijk.
met Call-ahuren.
P.: De vaste kosten voor Call-a-Car zijn redelijk hoog. Je hebt toch een jaarlijks abonnementsgeld van f 150,-. Call-a-Car heeft ook geen ideële doelstelling.
rr99-98 Pagina 19
Traffic Test BV
K.: Voordeel van autohuur via Call-a-Car is dat de administratieve afhandeling van de verzekering en legitimatie e.d. al gebeurd is. Dat maakt het huren van auto gemakkelijker. S.: In Utrecht was het huren van een auto goedkoper. Daar kon Call-a-Car tegenop. Nu vrijwel alle autoverhuurbedrijven overgegaan zijn tot een kilometervergoeding is huren buiten Call om niet veel goedkoper.
niet
J.: De autohuurovereenkomst van de ANWB is veel goedkoper dan via Call-a-Car. Maar de ANWB biedt haar systeem in Culemborg niet aan omdat Call-a-Car hier al actief is. S.: Als je kijkt wat Call-a-Car voor ons doet is de jaarlijkse bijdrage van f 150,overbodig. je kunt beter zelf een afspraak maken met een autoverhuurbedrijf, maar dat is niet mogelijk omdat de autoverhuurders al afspraken hebben met Call-a-Car. J.: Niets klopt bij Call-a-Car. Afrekeningen moet je altijd wel altijd goed, maar je moet er zelf achteraan. Nadelen van autohuur via Call-a-Car S.: Er zit niet altijd een radio in de huurauto. Aftanken P., K. en J.: Dat is tegenwoordig best goed geregeld.
goed
nakijken.
is niet altijd
Het komt
mogelijk.
1.: Huurauto bij de Fordgarage is niet altijd beschikbaar. De Peugeot-garage is niet op zondag open, zodat je maandag ochtendvroeg de huurauto moet terugbrengen. P.: Bij de Peugeot-garage heb ik wel eens onenigheid gehad over de tankinhoud bij vertrek en aflevering van de auto. Je hebt daar ook een sleutelprobleem. ‘s avonds kun je die in een brievenbus doen. De jeugd vist die er weer uit en kunnen gaan joyriden. Ik word daar door de garage op aangesproken. Bij de Fordgarage kun je de sleutels er niet uithengelen. 1.: Bij de Fordgarage rijdt je in nieuwe auto’s bij de Peugeotgarage in oude. Is het een voordeel om te kunnen kiezen tussen verschillende uitvoeringen categorieën van auto’s? K.: Ja. Ik huur verschillende Dat is een groot voordeel
categorieën van autohuur.
S.: Ik huurde
grote
alleen
maar
een grote auto gewoon
auto’s.
auto’s,
Ik hecht
afhankelijk
veel
waarde
en/of
van het gebruiksdoel.
aan comfort
en vind
leuker.
P.: Mijn vrouw huurt altijd de kleinste. K.: Nadeel is dat er niet altijd een auto naar je wens beschikbaar is. Call-a-Car heeft echter de verplichting een auto voor je te regelen als er bij de Culemborgse garages geen huurauto’s beschikbaar zijn. P., S. en J. reageren
verbaasd.
Zij zijn onbekend
met deze bepaling.
K.: Call-a-Car kan dit ook niet altijd waarmaken. Ze zijn niet altijd te bereiken. Verder is het niet altijd duidelijk wanneer een huurauto beschikbaar is voor Call-aCar-klanten omdat huurauto’s ook wel eens meegegeven worden als vervangend vervoer aan mensen wiens auto gerepareerd wordt.
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 20
J., K. en S.: De reclame
op huurauto’s
Conclusie Klaas: Call-a-Car (Instemmend geknik).
is een grote ergernis.
stelt zich dus niet echt op als belangenbehartiger.
P.: Daar kan ik me wel wat bij voorstellen. Call-a-Car moet het garages niet te moeilijk maken. Die waren al moeilijk over de streep te trekken om mee te doen. De markt in Culemborg is ook maar klein. Culemborg heeft 20000 inwoners en er zijn 100 leden van Call-a-Car. K.:
Het is vervelend
dat auto’s
niet voor halve dagen te huur zijn.
Hoe ziet een ideaalproduct eruit? 1.: In elke wijk een parkeerplaats met een leenauto. P.: Het huidige garages.
product
K.: Er zou altijd belt.
een auto beschikbaar
J. en S.: De garages
is wel
liggen
goed zo. Ik woon
moeten
erg dicht
bij beide
aangesloten
zijn, ook als je een dag van te voren
ver weg. Je moet ver fietsen.
Schuurman: Je zou altijd de beschikbaarheid moeten kunnen hebben over een auto. De variabele kosten moeten omlaag. Je zou net als bij telecomaanbieders de keuze moeten hebben uit verschillende tarieven voor vaste en variabele kosten. J.: Vroeger leverden ze de auto voor je deur af, tegen geringe gulden geloof ik. Dat moeten ze weer doen.
meerkosten.
Vijf
K.: In Culemborg komt een nieuwe milieuvriendelijke wijk, Parijsch. Daar zouden ze moeten experimenteren met leenauto’s. Er is waarschijnlijk weinig markt voor. De situatie in Culemborg is niet te vergelijken met die in Amsterdam waar het wel een succes is. Hier is immers ruimte genoeg. J.: Je zou mensen S.: Of juist mensen staan.
zonder
auto kunnen
belonen.
met een auto belonen
J.: De wildgroei van lease-auto’s 20.30 uur: Klaas sluit af.
als ze die in bepaalde
zou aangepakt
moeten
worden.
gevallen
laten
TT99-98
Traffic Test BV
Pagina 2 1
A.3
Groepsdiscussie
Amsterdam
groep
1
Datum: Tijd:
17 november 1999 19.00 - 20.30 uur
Aanwezig
René G. Sonja B. Fred Z. Frank T. Jan B. Dorette P.
ex-deelnemer AutoDelen potentieel deelnemer Greenwheels deelnemer Greenwheels deelnemer AutoDelen medewerker Greenwheels Gemeente Amsterdam
Gespreksleider:
Jolieke
Traff ic Test
Notulist
Els van der MeijdenTraffic
Mesken
Test
OPENING De discussie-avond wordt geopend middels een hartelijk welkom en het verklaren van het doel en de opbouw van de avond. Vraag van de deelnemers: graag het uiteindelijke rapport van het project toezenden. VOORSTELRONDE P. Gemeente Amsterdam, Dienst Binnenstad. Heeft het beleid voor Autodate geformuleerd. Was verantwoordelijk voor de 75 Autodate-parkeerplaatsen stimuleren van diversiteit in aanbieders. Door middel van schaalvergroting project de effecten meten.
en het van het
T. Vanaf 1990 woonachtig in Amsterdam, voorzien van een auto met parkeervergunning. Na ongelukje auto weggedaan. In 1996 in Apeldoorn gaan werken, daar een auto neergezet en in Amsterdam met AutoDelen begonnen; is enthousiast. Gebruik: 2 a 3 weken eigen auto; lx per maand AutoDelen. Overigens nu toch weer een parkeervergunning aangevraagd (toewijzing duurt ongeveer 4 jaar!!). Z. Drie maanden geleden eigen auto weggedaan. Bij Greenwheels ingeschreven. Heeft geen auto nodig voor woon/werkverkeer. Dit is goedkoper, milieuvriendelijker. Gebruik: 7 a 8 keer in deze drie maanden, vooral naar moeilijk met OV te bereiken locaties. B. Aanwezig
Uom te leren”.
G. Is ondernemer Na financieel
(catering). AutoDelen eerst geprobeerd met aanhouden eigen auto. plaatje conclusie eigen auto eruit. Maar bedrijf ging uitbreiden, toen
TT99-98
Traffic Test BV
Pagina 22
werd delen te duur, terug naar eigen auto, voornamelijk worden er automatisch toch weer recreatieve kilometers
voor werk, maar dan mee gereden.
B. Denkt al een jaar over het delen van een auto. Is weer gaan studeren, naast haar werk als lerares. Heeft nu minder tijd ter beschikking en met incidenteel autogebruik gaat reizen sneller dan met OV. Wil reisstress vermijden. MOBILITEITSGEDRAG Wanneer is autogebruik echt noodzakelijk? . Vervoer grote bagage. . Meerdere bestemmingen op een dag. MOBILITEITSVORMEN . ov l fiets . kortingskaarten
BIJ AANWEZIGEN
REDENEN AUTOBEZIT . Prettig gevoel . Permanente vrijheid; hoewel delen ook een bepaalde vrijheid heeft: keuze tijdstip, model auto. . T.: weinig status, maar zijn directie zul je “niet uit de auto krijgen”; voorts zijn het ondingen v.w.b. deuken, inbraak en technische mankementen. . B.: laat in leven rijbewijs gehaald, nu pas geïnteresseerd, maar vindt eigen auto onzin, #groene overwegingen”. . Zorg voor auto is groot punt, de deelauto staat altijd voor je klaar, dus wel de lusten, niet de lasten. . De mens rijdt graag auto. GAAT MEN MEER RIJDEN ALS WEER EEN EIGEN AANGESCHAFT? Jazeker, bij gedeeld autogebruik zijn de kosten betere afweging gemaakt bij de vervoerskeuze. MET WELK Allereerst afweging
VERVOERMIDDEL
wordt de conclusie maakt.
WAAR getrokken
Wooniwerk binnen de stad: Moeilijke OV-bestemmingen: Recreatief: Vakantie:
Over
het algemeen
ANDERE
VORMEN
direct
GEDEELD
ZOU
WORDEN
zichtbaar
en wordt
dus een
NAARTOE? dat als “je er één hebt staan”,
fiets deelauto deelauto de aanwezigen denken aar na; het is vooral afhankelijk reisdoel, hetgeen overigens afweging ook anders wordt wanneer je een auto bezit.
geldt dat de OV-mogelijkheden VAN
AUTO
AUTOGEBRUIK
cruciaal
zijn
je geen
nu eerst over van het door die gestuurd dan
bij elke afweging.
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 23
.
Met de buren
G.: dit kan niet goed gaan: nu al gedragen sommige autodelers zich asociaal (auto niet aanwezig, vies achtergelaten enz.). Buren moeten wel erg goed met elkaar kunnen opschieten. Reactie 9. op “misgrijpen”: auto klaarstaat. VERSCHIL
systeem
in ontwikkeling
Dateolaatsen TEVREDENHEID
krijgt
dat de
) Huren 1 Duurder i.v.m. langere huuroeriode Garages waar men kan huren minder in aantal Garaees vaak verder wee
plaatsen goed bereikbaar AUTODATE
AMSTERDAM
Voordeel orte reserveringstijd
Flexibele
je bericht
AUTODATEN/HUREN
utodaten Toenankeliikheid Groter aanbod
Plaatsen
waarbij
dicht
bij huis en uitvalswegen
huurtijden
Bij ‘AutoDelen” geen reservering nodig: staat er één dan neem je hem mee. Maar omdat er dus eigenlijk twee systemen zijn, wel en niet reserveren, loopt het niet altijd lekker als iemand net wel heeft gereserveerd en iemand anders die auto net ongeresetveerd heeft meegenomen.
Nadeel nderhoud laat te wensen over, owel binnen als buiten auto’s vaak ies. eactie B.: Greenwheels heeft ‘onderoom-parkeer-locaties” willen ermijden , maar de Gemeente wijst e Autodateparkeerplaatsen toe en oms is daar “niet tegen te wassen”. Project ‘gaat wellicht aan eigen succes ten onder’ i.v.m. grotere aantallen mensen die willen daten waarvoor dus meer parkeerplaatsen nodig zijn die er niet zijn Terugbrengen naar standplaats, dus auto niet kunnen laten staan op bestemming en bijv. terug met het ov. Reactie B.: dit is een overheidsprobleem, met name door het parkeergeld en de wielklem. Benzineprobleem: altijd leeg als je begint te rijden. Greenwheels heeft benzinepasjes, AutoDelen niet.
TT99-98 Pagina 24
Traffic Test BV
Juist het reserveren
Tevredenheid
VERSCHIL
bij Greenwheels
over tvoes auto.
GREENWHEELS
/ AUTODELEN AutoDelen Meer “Wij-gevoel” Meerdere auto’s op één plaats (dit is een belangstellingskwestie). Reserveren niet nodig.
Greenwheels Individueler 1 auto per parkeerplaats
Altijd
Het verkliksysteem voor melden nalatigheid vorige gebruiker (schoonhouden) werkt niet goed.
reserveren
IS MEN OP DE HOOGTE AUTODATE?
VAN
DE EISEN DIE DE GEMEENTE
STELT AAN
Nee. Jolieke leest deze voor (zie pag. 2 protocol) Aanvulling: er is een wegsleepregeling in de maak voor ongepermitteerd van niet-Autodaters op plaatsen van Autodater. WAT
.
. . .
IS NODIG
VOOR
parkeren
EEN PERFECTE AUTODATE-ORGANISATIE?
Het juist goedkoper maken van langere periodes Autodate (b.v. samenwerking PTT Budget Rent-a-Car). Deelauto laten staan op bestemming. Landelijk Autodateparkeersysteem. Meer Autodateplaatsen. Abonnementsmutaties kosten nu geld + afschaffen of goedkoper maken. Reactie B.: via internet kan men het zelf doen en dan zijn er geen administratieve kosten. Deelauto’s goed schoonhouden Aftanken. Serviceartikelen (zonnebril, kaarten, glassex, paraplu). Reactie B.: deze zaken zijn zeer diefstalgevoelig.
Vraag aan G.: wat zou u terug in de deelauto . Prijs omlaag . Auto altijd aanwezig
brengen:
Opmerking T.: de ‘groene’-overwegingen worden profit ideal. Hij pleit voor een deelnemersplatform
vaak getorpedeerd door het voor inspraakdoeleinden.
RONDVRAAG: Z.: verwachtte afzonderlijke T.: hoopt
tijdens deze discussie organisaties.
op een grotere
meer vergelijkingsmateriaal
schaal van Autodaten,
dan pas krijgt
over de
men een goed beeld.
lT99-98
Traffic Test BV
Pagina 25
P.: hoe ervaren de organisaties het foutparkeren? Als hopeloos. Parkeerbeheer versus Autodate-organisaties
is geen uitzondering.
P.: De gemeente werkt aan vergunningen voor de gehele stad, de binnenstad heeft dit al. Ook is het streven in elke wijk een auto. De resultaten van dit onderzoek zullen maatgevend zijn voor het beleid van de Gemeente Amsterdam.
DE DISCUSSIE GESLOTEN.
WORDT
ONDER
DANKZEGGING
VOOR
DE MEDEWERKING
TT99-98
Traffic Test BV
Pagina 26
A.4
Croepsdiscussie
Amsterdam
groep
2
Datum: Tijd:
17 november 1999 19.00 - 20.30 uur
Aanwezig:
Marieke B.: Greenwheels potentiële deelnemer, alleen, met auto, geen gebr. Rob S.: Greenwheels-deelnemer, gezin Mark B.: AutoDelen deelnemer, gezin Markus F.: AutoDelen potentiële deelnemer, alleen
Gespreksleider: Notulist:
Klaas Veenma Margreet Kramer
Alle deelnemers nodig. Degenen
-
vriend
wonen en werken in Amsterdam, en hebben hiervoor geen auto die de auto niet meer hebben ervaren dit als een opluchting:
geen zorgen om reparaties geen gezeur met parkeren geen zorg om mogelijke beschadigingen i.v.m. vandalisme minder kosten belast niet langer het milieu fijn idee dat er geen auto voor de deur staat die ook geld kost als je niet rijdt had meer zorg dan plezier van de auto
Een deelnemer heeft nooit een auto gehad, maakte altijd gebruik van huren of Autodate Een deelnemer had een lease auto in vorige baan. Beide anderen hadden wel een auto maar vanwege kosten en milieuaspecten ging de auto de deur uit. Geen van allen heeft een emotionele binding met de auto. Er zijn wel nadelen op te noemen van het niet in bezit hebben van een auto, maar die wegen niet op tegen de bovengenoemde voordelen . Nadelen -
‘geen auto’: je gaat minder vaak naar strand en bos je gaat minder vaak op familiebezoek ‘s nachts naar ‘Lutjebroek’ rijden gaat niet meer zo gemakkelijk opwellingen op ongewone tijdstippen kunnen niet)
De meesten geven aan niet minder te reizen, maken ook veel gebruik persoon gaf aan eerder 15000 km te rijden en nu 5OOO+ OV Men is niet echt op de hoogte van de eisen die aan de organisatie wat men wel weet is: dat je een kwartier van te voren moet kunnen reserveren dat er vaste parkeerplaatsen zijn in de stad
Welke
eisen stellen jullie: 5 minuten van tevoren kunnen bellen(wel beseffend auto dan weg kan zijn snel iets kunnen regelen als er iets is met de auto
(spontane
van OV.
gesteld
Een
worden,
dat de dichtstbijzijnde
l-r99-98 Pagina 27
Traffic Test BV
tegemoetkoming als een ander de auto niet op tijd terugbrengt(2 uur vrij rijden) voldoende capaciteit zeker weten dat er een auto is als je hem nodig hebt - betrouwbaar auto moet in de buurt staan(niet verder dan 10 min. Loopafstand) er moet speling zitten tussen de reserveringen i.v.m. onvoorzien oponthoud (ca. half uur) veel standplaatsen in de stad Ervaring: AutoDelen: reserveren in het weekend kan niet kwartier van te voren kan niet in het weekend zijn ze gesloten(gaat
nu veranderen)
Greenwheels: je kunt zelfs 5 min. Van te voren bellen(maar meestal ze zijn altijd bereikbaar, zelfs om 23.00 uur ‘s avonds ze proberen goede services te bieden
een kwartier)
Er kan beter gehuurd worden als de auto voor langere tijd (b.v. een weekend) nodig is. Autodate is dan niet rendabel. Overigens hebben de Autodatebedrijven al bepaalde afspraken met verhuurbedrijven Opgemerkt wordt dat de folders met kostenplaatjes nogal ondoorzichtig zijn voor de klant. Er zou een duidelijk overzicht van de eerlijke kosten van de verschillende organisaties moeten komen, zodat prijsvergelijking beter mogelijk is, b.v. door een onafhankelijke instelling. Hoe kan Autodate
nog verbeterd
worden?:
gebruik zoals het ‘witte fietsen plan’ , in de ene plaats een auto halen en in de andere plaats de auto weer weg kunnen zetten samenwerking met internationale verhuurbedrijven gastgebruik bij andere organisaties, b.v. met de trein de grootste afstand afleggen, dan bij een andere organisatie in andere stad ook een auto kunnen delen nog meer spreiding, ook in de nieuwe wijken fiscaal aantrekkelijk maken bedrijf moet bij een N.S. station zitten hoe meer, hoe makkelijker, hoe meer gebruik; hoe groter hoe flexibeler concurreren op services, en dus veel samenwerken goedkoper worden deel spaarpunten uit: een soort airmiles, maar dan greenpoints, om b.v. met O.V. te gaan of belasting voordeel te ontvangen er zou een stimulerende rol van de overheid uit moeten gaan, dus ook van de gemeente meer standplaatsen meer speling tussen uitleen (zie ‘welke eisen stellen jullie’) Er ontstaat een probleem bij de wens om meer standplaatsen: (door de deelraden) n.l. geen medewerking van de gemeente parkeervergunningen.
de bedrijven krijgen voor wat betreft
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 28
Andere
opmerkingen: Abonnementsgeld is vrij hoog, en waar betaal je dat eigenlijk voor? (is bedoeld als drempel, screenen) er heerst grote onbekendheid rond het fenomeen ‘Autodate’ geef een parkeervergunning voor de hele stad af AutoDelen is bezig bedrijven te benaderen, o.a. om hun parkeerplaatsen gebruiken
te
lT99-98
Traffic Test BV
Pagina 29
Diepte-interviews
B.l
Culemborg: Mevrouw
22 november Corien
1999
L.
Persoonlijke en gezinssituatie . Gezin met vier kinderen, man werkt, zijzelf is ‘full-time moeder’ . Man werkt in Zeist, hij gaat daar met de motor naar toe - door met de motor binnendoor te rijden ontwijkt hij de files Mobiliteitsgedrag . Ooit, voor er kinderen waren, werkten ze allebei en hadden twee auto’s . Vanaf het moment dat zij gestopt is met werken eerst één auto weg gedaan - haar man carpoolde toen met een collega, om de week werd hun auto gebruikt - later is ook de andere auto de deur uit gegaan -toen carpoolde hij altijd met de auto van die andere collega . Vervolgens een tijdje een auto particulier gedeeld met een collega uit Houten, toen deze total loss werd gereden heeft de andere partij een eigen auto aangeschaft . Daarna ongeveer een jaar - via bemiddeling van Call-a-Car, een auto particulier gedeeld met een ander gezin - daarbij werd gebruik gemaakt van de auto van dat andere gezin en voor de gemaakte kilometers werd een vergoeding betaald . Nadeel van gebruik van de auto van iemand anders is dat je toch afhankelijk bent van die ander, bovendien wel erg vervelend als er iets met die auto gebeurt . Nu inmiddels al twee jaar een eigen auto (een bestelbusje), gedeeld met een gezin uit de buurt - eveneens met vier kinderen - om de week de auto, in de vakantie ieder drie van de zes weken . De afgelopen vijf jaar ook lid geweest van Call-a-Car, maar in die jaren weinig gebruik gemaakt van het ‘normale’ systeem van Call-a-Car - zo nu en dan in het weekend . Zij en haar man hebben ook een kortingkaart van de NS, daarop kunnen de kinderen ook met korting meereizen Autobezit . De reden om destijds twee auto’s te bezitten was ‘pure noodzaak’, toen zij stopte met werken ook gelijk een auto weggedaan l Redenen om een auto te hebben zijn puur praktisch van aard: kinderen brengen en halen voor het sporten, vakanties, moeilijk bereikbare plekken ‘je kiest voor gemak’ . Gebruik van het openbaar vervoer is soms lastig, zeker bij bezoek van vrienden en familie in het weekend en ‘s avonds laat terug . Bij bezoek van ‘feesten en partijen’ is de auto soms echt noodzaak, zeker met vier kinderen . Het streven is om zo weinig mogelijk gebruik te maken van de auto; gebruik van de auto wordt echt gepland, met name in de week dat de auto beschikbaar is (in noodgevallen kan het overigens ook in die andere week wel)
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 30
.
Het bezit van een eigen auto is pure luxe, eigenlijk
overbodige
luxe
Verschillende mogelijkheden voor deelname Autodate . Zij hebben in de afgelopen jaren een aantal verschillende vormen ‘gebruikt’: particulier een auto delen, een auto delen via Call-a-Car auto -tegen km-vergoeding - gebruiken van een ander
en de
Deelname Autodate De belangrijkste reden om een deelauto te hebben is het milieu; er zijn zoveel auto’s op de weg . Kosten wordt wel op gelet, maar het is meer een sport om te proberen de kosten zo laag mogelijk te houden . Zuinig zijn op milieu is echt een way of life: afval scheiden, straks in een milieuvriendelijke wijk wonen in Culemborg (‘Eva project’) . Je kiest ergens voor, dan moet je verder niet zeuren . Er zitten niet echt nadelen aan het delen van een auto, ook niet bij de ‘normale’ vorm van Call-a-Car . Bij particulier delen van een auto is het wel belangrijk dat je hetzelfde denkt over het gebruik van de auto - een keer per jaar wassen, kinderen die op de achterbank zitten te snoepen en zitten te morsen . In dat ene jaar wel via Call-a-Car geregeld (auto van de ander gebruiken), nu alles zelf geregeld - overigens geen contract met de andere partij, alleen een speciale verzekering met eigen no claim (zelfs zelf het contact met die andere partij gelegd ‘in de Albert Heijn’) . Wel een tijdje regelmatig gebruik gemaakt van Call-a-Car, met name auto’s van Cramer . Was altijd prima geregeld bij Cramer, hoewel je ‘m toen het hele weekend moest huren, wat een beetje onvoordelig was . Overigens wel de indruk dat het de laatste jaren ‘wat slapper’ is, en dat alles nu minder goed geregeld is als in het begin - dat geldt zowel voor Call-aCar zelf als voor Cramer (niet altijd een auto)
.
Ideaalproduct . Op zich is de huidige vorm het ideaal, mogelijk zou ook een gezamenlijke auto in de wijk wat kunnen zijn . Het is dan alleen de vraag of het ‘werkt’, wanneer je met zoveel gezinnen de auto moet delen - wie heeft het eerste recht en hoe doe je dat in de weekenden en in de vakantieperiode? . Wat dat betreft is de huidige vorm toch beter, met slechts een andere partij, daar is zo wat mee te regelen - zeker omdat ze wel vaak thuis zijn . Hoewel niet zozeer voor zichzelf, heeft ze toch wel een aantal verbeterpunten voor Call-a-Car: er moet vooral meer publiciteit rondom delen van een auto komen - dit is er in het begin een tijdje geweest en dat moet weer opgepakt worden . In de vakantieperiode moet je extra kilometers kunnen maken en tegen gunstige tarieven kunnen huren (ze heeft het idee dat zoiets er al is) . Haar advies luidt: meer werving, met een persoonlijke aanpak, en meer communicatie richting leden (nieuwsbrief)
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 3 1
Mevrouw
N.
Persoonlijke en gezinssituatie . Getrouwd, drie kinderen, zij is de enige met een rijbewijs . Beiden werken, zij in de regio Utrecht, hij door het hele land - allebei reizen ze met het OV, gecombineerd met treintaxi of gewoon lopen . Kinderen gaan in Bilthoven op school en reizen eveneens met het OV Mobiliteitsgedrag . Een hele tijd lid geweest van Call-a-Car (ongeveer drie jaar), sinds 1 juni niet meer; tot 1 augustus volgend jaar een auto . De enige reden om nu een auto te hebben is voor het heen en weer reizen naar Utrecht, waar hun nieuwe huis (een soort woonboot) wordt gebouwd . Na de verhuizing wordt de auto weer verkocht . Regel in huis is: alles wat in een uur te fietsen is, moet met de fiets worden gedaan . Daarnaast veel gebruik van OV en vaak een auto gehuurd Autobezit . De belangrijkste reden om een auto te hebben is flexibiliteit, hoewel deze overigens ook relatief is (files) . Op dit moment een auto om er voor te zorgen dat ze - vanaf het nieuwe huis in Utrecht - op tijd thuis is . Deze reizen zijn ‘s middags en ‘s avonds, buiten de spits, en zijn dan een stuk sneller dan met het OV . Verder geen liefhebber van de auto - die drukte op de wegen; de kinderen houden ook helemaal niet van de auto: ze vinden ‘t stinken en zitten er liever niet in . Belangrijke nadelen van het hebben van een auto zijn de kosten, het milieu en de drukte op de wegen Verschillende mogelijkheden voor deelname Autodate . Naast Call-a-Car dus veel gebruik gemaakt van een huurauto, met name via de Nissan-garage (AVIS) . Voordeel van Call-a-Car is dat je meerdere typen auto’s beschikbaar hebt (was bij de Nissan-garage niet het geval), als je op tijd reserveert heb je een auto en je krijgt voorrang
Deelname Autotiate . Auto van Call-a-Car .
.
.
vooral gebruikt in de weekenden, naar familie (in ZuidLimburg) en vrienden Met name de auto’s van Crum worden gebruikt - deze zit lekker dichtbij en is bovendien veel en laat open vanwege een tankstation dat erbij zit (tot 10 uur ‘s avonds, ‘s ochtends vanaf 7 uur) - als er geen auto meer is naar Cramer Met het OV moet je ‘s avonds op een bepaalde tijd weer terug en bovendien zijn de verbindingen vaak slecht (met name op zondag en de busverbindingen) Hoe vervelend het ook is, soms is er geen alternatief voor de auto - er rijden soms niet eens bussen, zoals in Zuid-Limburg, dan moet je echt van tevoren gaan bellen
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 32
. . .
Daarnaast ook voor het sporten van de kinderen - ‘je moet dan zo nu en dan met de auto mee, dat is verplicht’ Overigens wordt de auto niet gebruikt voor het doen van boodschappen en ook niet voor de vakantie (altijd fietsvakanties) Nu wel een auto, maar ze maken er niet vaker gebruik van dan voorheen met Call-a-Car: ze blijft principieel
Ideaalproduct De deelnemende autobedrijven mogen hun service wel wat verbeteren; met name Cramer wekt de indruk dat hij liever geen auto’s voor Call-a-Car beschikbaar stelt, Crum is wel meer betrokken en vindt ‘t ook belangrijk dat de service goed loopt . Het gaat dan om incidentele zaken - soms een lege benzinetank of een auto gereserveerd, terwijl er dan niemand is - en structurele zaken - je moet een auto erg lang van tevoren reserveren, anders is er geen een beschikbaar en wil je een keer een auto gebruiken, dan is er niet een beschikbaar . Call-a-Car is een prima organisatie, alleen zou het wel wat professioneler kunnen - dat geldt zowel wat betreft de administratie (bijvoorbeeld bij frequent gebruik van de auto elke maand een overzicht, het terugstorten van geld gaat erg traag) als voor de communicatie (meer informatie, mooie folder, actieve werving in bijvoorbeeld de nieuwe wijk: ‘het Eva project’) . Het zou ideaal zijn als er een auto in de buurt stond; ze heeft dit een keer geprobeerd in de buurt, maar er was geen interesse voor . Een probleem zou kunnen zijn dat je conflicten krijgt over bijvoorbeeld roken in de auto en het meenemen van en hond, bovendien zal iedereen ‘m in het weekend willen gebruiken . Een derde partij, zoals Call-a-Car zou hier een rol in kunnen spelen als onafhankelijke partij die alles regelt en de regels opstelt . Het voordeel van een auto in de buurt is dat je kunt zien of hij vrij is, bovendien deel je hem met mensen uit de buurt, wat ook wel prettig is en je hebt een sociale factor - je kunt afspraken maken met ouderen, wanneer die speciale wensen hebben . Belangrijk is dat er een auto is voor noodgevallen; hoewel je autogebruik in principe plant, zijn er altijd bijzondere situaties mogelijk waarin je de auto nodig hebt (bijvoorbeeld moeder in het ziekenhuis), dan moet je er ook een kunnen krijgen . Het zou ook aardig zijn wanneer je op verschillende plaatsen in het land gebruik kunt maken van een deelauto; je laat dan je auto achter en na een paar dagen of een week neem je weer een auto mee terug
.
l
l
De mogelijkheid om eerst een groot deel met het OV te gaan en het laatste stukje met een deelauto is eveneens een goed idee (bussen zijn een puinhoop) Het gebruik maken van een deelauto voor vakanties is belangrijk; ze weet dat dit nu al kan
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 33
De heer H. Persoonlijke en gezinssituatie . Hij werkt vier dagen in de week in de Meern, zijn vrouw drie dagen per week in Utrecht l Ze hebben twee kinderen, de derde komt eraan . Hij reist op dit moment met de bus - niet ideaal, maar die files is ook niks . Het woon-werkreizen is goed met het OV te doen, zowel voor hemzelf als voor zijn vrouw Mobiliteitsgedrag . Ze maken regelmatig gebruik van Call-a-Car, gemiddeld ongeveer 2 tot 3 weekenden per maand (inclusief vakantie van 3 weken, dus ongeveer twee weekenden per maand) . Het verschil in het zelf hebben van een auto zit hem vooral in de aanschafkosten - de gebruikskosten zijn vergelijkbaar l Inmiddels ongeveer drie jaar lid van Call-a-Car, daarvoor een eigen auto (een auto van de zaak, hij had een eigen bedrijf) Autobezit l Het hebben van een eigen auto is voor gemakkelijk - ‘gebruiksgemak’je hoeft bijvoorbeeld niet elke keer weer die zitjes erin te zetten voor de kinderen . Daarnaast is het voor noodgevallen handig om een auto te hebben, bijvoorbeeld bij ziekte van een van de moeders - dan wordt waarschijnlijk ook wel een auto aangeschaft l Een eigen auto is verder niet echt nodig: in Culemborg is alles eigenlijk wel te doen met de fiets; er komt straks een derde kind, dan wordt een soort van bakfiets aangeschaft, waar vijf kinderen in kunnen . Een groot nadeel van het hebben van een auto is het kostenaspect: na de dure aanschaf gaat het hard met de afschrijvingen . Andere redenen om geen auto aan te schaffen zijn: het is een ‘gekkenhuis’ op de weg (‘heerlijk dat ‘t buiten mijn wereld valt’), je hebt dat gedoe van het naar de garage brengen en toch ook wel idealisme - het is prettig om een soort voorbeeldfunctie te hebben en het geeft voldoening om een creatieve oplossing te verzinnen voor bepaalde problemen (zie de ‘bakfiets’) Verschillende mogelijkheden voor deelname . Niet verder op ingegaan
Autodate
Deelname Autodate . Vooral uit idealistisch oogpunt lid van Call-a-Car: het is onzin om een auto voor de deur te hebben staan . Je hebt de auto toch zo nu en dan nodig en dan is Call-a-Car een goed alternatief voor het autobezit . Crum zit naast het station, dus na het werk is het gemakkelijk om de auto even op te halen en mee te nemen l Dat geldt niet voor Cramer: die zit op het industrieterrein en dat is niet erg handig
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 34
Ideaalproduct De communicatie van Call-a-Car richting deelnemers is ontzettend beroerd - bij bijvoorbeeld een verandering van de deelnemende garages en de mogelijkheden om bepaalde typen auto’s te gebruiken, dient deze informatie te worden verstrekt, maar ook bijvoorbeeld over het feit dat een garagebedrijf verplicht is om bij reservering 24 uur voor gebruik voor een auto te zorgen (hier komt hij zelf achter door bijvoorbeeld met iemand van Crum te praten) Hij heeft behoefte aan informatie op het zakelijke vlak, maar ook om meer ‘solidariteit’ (en betrokkenheid) te creëren tussen de deelnemers bijvoorbeeld door een nieuwsbrief of een ‘forum’ waarin bepaalde grieven naar voren kunnen worden gebracht Administratief blijkt het niet altijd te kloppen - zo gebruikt hij wel eens een auto uit categorie D als die van C er niet zijn, vervolgens wordt deze duurdere auto ook in rekening gebracht (eerst natuurlijk door de garagehouder zelf, maar vervolgens ook door Call-a-Car) Een verbetering zou zijn wanneer er een fietsenstalling zou worden geplaatst bij de deelnemende garagebedrijven - nu moet hij zijn fiets op een achteraf industrieterreintje aan een paaltje vastzetten Daarnaast zou het mogelijk moeten zijn om korter van tevoren te reserveren en zou een haal- en brengservice goed zijn Wanneer meerdere garages zouden deelnemen kan het aantal auto’s, en dan met name het aantal typen auto’s, worden vergroot - het is soms toch handig om een bestelbusje te kunnen gebruiken Verder zou het mooi zijn als er meer ‘op maat’ service zou worden verleend: ik wil voor vanmiddag een Fiat Uno, met twee kinderzitjes en een fietsenrek achterop Hij heeft niet de indruk dat er veel wordt nagedacht over de wensen van de deelnemers
lT99-98 Pagina 35
Traffic Test BV
De heer en mevrouw
K.
Persoonlijke en gezinssituatie De heer K. is gepensioneerd. kinderen.
Mevrouw
werkt
ook niet. Er zijn
geen thuiswonende
Mobiliteitsgedrag De heer en mevrouw K. zijn al vanaf het begin deelnemer van Call-a-Car. Ze zijn lid geworden toen ze moesten beslissen of ze een nieuwe auto zouden kopen (de oude was afgeschreven). Het was een goed idee want “je hebt er geen omkijken meer naar”. Tevens is het veel voordeliger omdat ze minder dan 7000 km per jaar rijden met de auto. Ook een beetje idealisme: het is eigenlijk stom om een auto te hebben vanwege het milieu, en ze reisden toch al veel met de trein. De auto van Call-a-Car wordt gebruikt voor bestemmingen die slecht bereikbaar zijn met openbaar vervoer. Toen er bijvoorbeeld een nicht van de familie in het ziekenhuis lag was dat lastig om met de bus te komen. Verder gaan ze wel eens een midweek naar Friesland waar de mensen die bezocht worden gebruik mogen maken van de Call-a-Car auto in plaats van de eigen auto. Dit is als gebaar bedoeld, als dank omdat zij daar mogen logeren. Ook bij calamiteiten is de auto van Call-a-Car nuttig. Toen meneer bijvoorbeeld een hartaanval had gehad kon mevrouw de auto gedurende langere tijd gebruiken. De Call-a-Car auto wordt ook gebruikt om voeling te blijven houden met het autorijden. Uitjes, steden bezoeken of musea, worden altijd met de trein gedaan. Boodschappen doen ze op de fiets. Vakanties worden vaak met het vliegtuig gedaan hoewel dat ook erg milieuonvriendelijk is. Autobezit Een auto bezitten is handig als je naar plaatsen moet die slecht bereikbaar zijn met OV. De overstapverbindi ngen kloppen vaak niet. Verder is er een belangrijk status-aspect. Mensen zeggen vaak: “Hebben jullie geen áuto??“. Het lijkt wel alsof je zielig bent als je geen auto hebt, je bent een ander persoon. Vroeger had meneer een Citroen 2CV (Eend), en werd daarop aangekeken door zijn collega’s. Argumenten om geen auto te hebben zijn: milieu en kosten. Toen de auto nog in het bezit was werd deze veel meer gebruikt: ook wel eens naar de supermarkt met de auto omdat het regende. werden ook met de auto gedaan.
toen gingen ze Alle vakanties
Mevrouw K. zegt zeker weer een auto te zullen aanschaffen als haar man zou komen te overlijden. Meneer K. zou dit in het omgekeerde geval niet doen. Deze dingen worden als overweging meegenomen omdat ze allebei op leeftijd zijn en omdat meneer K. niet zo lang geleden een hartinfarct heeft gehad. Verschillende mogelijkheden voor deelname Autodate Andere mogelijkheden die genoemd worden: particuliere moet je elkaar wel goed kennen), huren, abonnementsauto
deelauto (maar dan (maar dat is Call-a-Car).
Deelname Ca//-a-Car De aanleiding om aan Call-a-Car deel te gaan nemen was dat de oude auto werd afgekeurd. De belangrijkste redenen waren: de auto werd toch al zo weinig gebruikt en we kunnen best zonder, dat is goedkoper en ook nog eens beter voor het milieu. Voordelen van Call-a-Car zijn dat je alleen betaalt wat je rijdt, dat je
Traffic Test BV
-l799-98 Pagina 36
niet hoeft op te passen wat er mee gebeurt, dat de verzekeringen inclusief zijn en dat het altijd een recente auto is.
en reparaties
Nadelen zijn dat er soms gerookt wordt in de auto, en dat je altijd van te voren moet plannen. Je kunt nooit even spontaan naar het bos. En even naar de supermarkt met de auto omdat het regent gebeurt ook niet meer, dat werd vroeger nog wel gedaan. Ideaalproduct De ideale organisatie moet aan de volgende voorwaarden voldoen: 24 uur per dag en 7 dagen per week mogelijkheid tot reserveren ten alle tijde een auto beschikbaar vaker iets horen van de stichting: een nieuwsbrief bijvoorbeeld waarin verteld wat er gebeurt, wie de voorzitter is, hoeveel deelnemers er zijn etc. Er is behoefte aan een “groepsgevoel”, nu lijkt het op een garage. Niet teveel reclame op de auto. (Pijnlijk verhaal: meneer en mevrouw K. hadden een auto nodig voor een crematie. De auto die ze kregen was felgeel, met in enorme letters de naam van de garage er op: V.. Ongelukkigerwijs heette de persoon die gecremeerd werd ook V..)
l-r99-98 Pagina 37
Traff ic Test BV
De heer R. Persoonlijke en gezinssituatie De heer R. is getrouwd en heeft een kind. Hij geeft muzieklessen in de omgeving van Culemborg. Zijn vrouw gaf vroeger ook muziekles maar nu heeft ze sinds twee jaar een baan in de IT. Mobiliteitsgedrag De heer R. heeft altijd een auto gehad totdat hij lid werd van Call-a-Car en besloot om de auto weg te doen. Er waren drie redenen om de auto weg te doen: ten eerste het milieu, ten tweede het feit dat er al veel te veel auto’s zijn en ten derde het feit dat de heer R. zichzelf lui vindt. Als hij geen auto heeft kan hij er ook geen gebruik van maken (dat deed hij vroeger voor elk wissewasje). Toen hij nog een auto had gaf hij ook muziekles in plaatsen die verder weg lagen; dat heeft hij nu opgegeven. Vanaf de oprichting van Call-a-Car is de heer R. lid. De auto van Call-a-Car wordt gebruikt voor: uitjes (bv Miss Saigon), dochter naar sporten brengen, familiebezoek, kerst, oud en nieuw, Pasen. Soms ook voor een verjaardag. Woonwerkverkeer doet zowel hij als zijn vrouw met de trein. Boodschappen worden met de fiets gedaan, uitjes ie met de trein kunnen worden met de trein gedaan. De deelname aan Call-a-Car heeft de autokilometers deelname reed hij 50.000 km per jaar, nu 1000.
drastisch
gereduceerd:
voor
Autobezit Als je geen auto hebt ben je minder flexibel: vroeger was hij een uurtje kwijt om les te geven, nu is hij de hele middag kwijt. Een auto hebben kan wel handig zijn. Nu worden dingen soms niet gedaan omdat ze niet bereikbaar zijn met het OV. Status is absoluut onbelangrijk: een auto moet vier wielen hebben, anders valt hij om, en hij moet rijden. Meer niet. Verder zijn er meer redenen om geen auto te hebben dan om er wel een te hebben. De kostenbesparing is aanzienlijk: hoewel de heer R. bij drie muziekvereniging gestopt is met lesgeven en er daardoor per maand fl 750,- op achteruit is gegaan, houdt hij meer geld over dan toen hij nog een auto had. Verschillende mogelijkheden Autodate Andere manieren voor gedeeld autogebruik zijn: Huren bij Budget, abonnement via ANWB en in Amsterdam bestaat ook een soort systeem maar hoe dat precies elkaar zit weet de heer R. niet.
in
Deelname Cal/-a-Car Voordelen van Call-a-Car: je gebruikt de auto alleen als je hem echt nodig hebt, hetgeen beter voor het milieu is en minder geld kost. Verder hoef je je niet druk te maken om reparaties of om het schoonmaken van de auto. Als je wilt is er zelfs een haal- en brengservice. Nadelen zijn: je moet plannen van te voren, mensen die alleen in een automaat mogen rijden hebben pech, tanken is niet goed geregeld (je tankt wat je denkt te gebruiken, dat gaat wel eens fout). Ook een nadeel is dat als je de auto ophaalt van de garage, de man die over Call-a-Car gaat wel eens drie kwartier bezig is met een klant. Dan moet je dus wachten totdat hij daarmee klaar is. Voor het ophalen van de auto moet je daarom voor de zekerheid wel een uur uittrekken.
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 38
Ideaalproduct Over het algemeen is de heer R. erg tevreden: “goede service, aardige garage”. Voorwaarden voor een ideaal systeem zijn: De afrekening moet kloppen\ Je moet op korte termijn kunnen huren Je moet de auto ook kunnen huren bij calamiteiten (dus bijvoorbeeld ook midden in de nacht) De bereikbaarheid moet goed zijn: garage/athaalpunt binnen een kwartier fietsen Auto moet er netjes uitzien Je moet ook voor een halve dag kunnen huren
lT99-98 Pagina 39
Traff ic Test BV
B.2
Amsterdam:
18,23
en 29 november
De heer B. Persoonlijke en gezinssituatie . Woont samen met zijn vrouw in het centrum van Amsterdam . Hij werkt in Zuid-Oost (ziekenhuis), zijn Ierse vrouw maakt kunst Mobiliteitsgedrag . Sinds enige tijd woonachtig in het centrum van Amsterdam . Het parkeren is een groot probleem . Gebruik auto naar het werk is er inefficiënt . Daarnaast maakt hij weinig gebruik van de auto, hooguit voor wat langere reizen (Ierland) . Deze week gaat hij de auto dan ook verkopen; hij heeft zich al aangemeld bij Greenwheels . De directe aanleiding was dat de auto (weer) opengebroken was, hoewel het een oude auto is.... . Hij reist nu al met de metro naar het werk (‘beetje wennen’): makkelijker, goedkoper, sneller, krantje lezen Autobezit . De belangrijkste reden voor hem en zijn vrouw om een auto te hebben is om te gebruiken bij lange reizen, naar het buitenland, met name naar Ierland, waar zijn vrouw vandaan komt . Vaak veel spullen mee in de auto - kunst van zijn vrouw, die is kunstenares . Verder auto niet echt nodig, dat kan vaak ook wel met de trein . Overigens ook ‘comfort’ van de auto wel aantrekkelijk (radio luisteren) en later in het gesprek geeft hij ook wel toe dat imago/status van de auto een rol speelt . Belangrijk voordeel lijkt dat hij er is als je hem echt nodig hebt (‘bij zaken van leven of dood’): maar ja, wanneer en hoe vaak is dat nou eigenlijk? . Nadelen van het autobezit is in de eerste plaats het parkeren; dat is lastig, onder meer omdat je steeds na moet gaan waar hij ook al weer staat en of er parkeergeld betaald moet worden 0 Verder kun je eigenlijk geen ‘fatsoenlijke’ auto hebben, omdat de kans op vernieling groot is (zelfs nu, met zijn redelijk oude auto, gebeurt dat) . Een ander nadeel is dat het heel erg ‘bindt’: je moet allerlei dingen doen en regelen - waar staat hij nou, staat hij veilig, moet hij weer naar de garage? . Een eigen auto is ook ‘schreeuwend duur’ - dat ontdek je op het moment dat je gaat rekenen, een deelauto blijkt dan veel goedkoper te zijn . Later in het gesprek geeft hij ook aan dat het goed is als er minder auto’s in de wijk en ook in de rest van Amsterdam zouden zijn: Amsterdam is veel leuker zonder al die auto’s Verschillende mogelijkheden voor deelname Autodate . Hij zal, nadat de auto verkocht is, per geval bekijken of de auto van Greenwheels voordeliger is of het huren van een auto - dat laatste kan bijvoorbeeld aantrekkelijk zijn wanneer ze gedurende langere tijd naar het buitenland gaan met de auto
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 40
Deelname Autodate Hij heeft zich dus net aangemeld
. . .
.
.
0 . .
.
.
.
.
bij Greenwheels
De auto’s van Greenwheels staan bij hem voor de deur Eén van de redenen om deel te nemen is het parkeerprobleem, gewoon een simpel rekensommetje (kosten)
een andere
Hij heeft echt gemerkt dat er ‘een knop ommoest’; nu ziet hij alleen maar voordelen Eén van de voordelen is bijvoorbeeld dat zijn vrouw niet in hun huidige, grote auto wil rijden; bij Greenwheels kan ze gebruik maken van een kleinere auto Een ander voordeel is dat de auto gegarandeerd dichtbij huis staat Kortom: je houdt alleen het gemak over van het gebruik van een auto Overigens spelen ook heel persoonlijke zaken een rol: zijn vader is inmiddels overleden en hij hoeft dus geen auto meer te hebben om hem met enige regelmaat te bezoeken Het enige mogelijke nadeel is de kans dat de auto niet beschikbaar is op het moment dat je hem nodig hebt - hij heeft dit overigens de afgelopen tijd wel bekeken (hoe vaak de auto’s van Greenwheels er stonden) Daarnaast is een auto belangrijk bij ‘zaken van leven of dood’, maar hij heeft al eerder aangegeven dat die niet echt een nadeel is omdat een dergelijke situatie nauwelijks voorkomt Aan het eind van het gesprek geeft hij aan dat hij maar op één moment de auto echt denkt te gaan missen: als er ‘s winters ijs ligt wil hij pers6 schaatsen. Soms beslist hij dat ‘s ochtends vroeg en dat moet er wel een auto beschikbaar zijn Waarom Greenwheels? Hij kende de naam al, het is de grootste aanbieder en bovendien staan de auto’s voor de deur
Ideaalproduct . In elk geval moet er altijd een auto beschikbaar zijn, dat is essentieel . Daarnaast lijkt het hem goed als er alternatieven zijn voor lange afstanden en voor gebruik voor langere tijd (Ierland); hij weet dat dit nu al kan (reductie op huurauto’s), maar hij vraagt zich af hoe gemakkelijk dit is en hoe aantrekkelijk dit financieel is . Verder zou hij het mooi vinden wanneer er op verschillende plekken in Europa dergelijke auto’s zouden staan - bijvoorbeeld vliegen naar Dublin en verder met de deelauto van Greenwheels . Maar ook gewoon in Nederland is een verdere uitbreiding van het systeem aantrekkelijk (familie en vrienden in Friesland en Groningen) . Wellicht handig om wat meer keuze te hebben in de grootte van de auto: grotere auto’s voor transport van goederen en wanneer er familie of vrienden op bezoek zijn . Hij heeft het idee dat maar weinig mensen goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden om een auto te delen; hij merkt dat veel mensen in zijn omgeving willen weten hoe het werkt, waar die auto’s staan en hoeveel kosten het scheelt - er zijn veel mensen geïnteresseerd . Er zijn te weinig mensen die het als een goed alternatief beschouwen: er moet meer informatie worden gegeven - bijvoorbeeld een folder wanneer men informatie krijgt over de aangevraagde parkeervergunning (de lange wachtlijst) of bij de rekening van de parkeervergunning
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 41
.
Hij geeft aan het eind nog aan dat hij hoopt op ondersteunende maatregelen vanuit het beleid (de gemeente) - hij is van mening dat zij een belangrijke rol spelen bij het stimuleren van het gedeeld autogebruik
lT99-98
Traffic Test BV
Pagina 42
Mevrouw
S.
Persoonlijke en gezinssituatie . Woont en werkt in Amsterdam, zelfs in dezelfde . Ze heeft een eigen PR & Communicatie-adviesbureau
straat
Mobiliteitsgedrag . Ze heeft zelf een oude cabrio, die het steeds niet doet - deze staat ergens in de buurt in een parkeergarage . Tot mei had ze een lease-auto van haar vorige werk, toen die auto de deur uit is gegaan is ze lid geworden van Diks . De deelauto’s van Diks worden door iedereen binnen het bedrijf gebruikt . Ze maakt eigenlijk weinig of geen gebruik van het OV (‘met mijn golftas met clubs de trein in, dat gaat niet’) Autobezit . Ze heeft het liefst gewoon een eigen auto, dat zonder meer, maar ze heeft geen parkeervergunning . Het voordeel van een eigen auto is vooral gemak (‘het is vooral handig om een eigen auto te hebben’) en beschikbaarheid - ze heeft vaak snel een auto nodig (zowel privé als zakelijk) Deelname Autodate . Een groot voordeel van deelname aan Diks is dat ze van het onderhoud van de auto af is en zelfs niet zelf hoeft te tanken . Andere voordelen zijn: het zijn nieuwe auto’s, ze hebben een vaste plaats dicht bij het werk, er staan altijd meerdere auto’s en ze worden redelijk schoon gehouden . Nadeel is dat er slechts één type auto beschikbaar is en die is klein: ze heeft, vanwege de veiligheid, liever een grotere auto en bovendien is de auto niet erg representatief naar klanten toe . Bovendien zijn de auto’s ‘reclamezuilen’, wat ook niet erg representatief is richting klanten (‘ik zet ze zover mogelijk weg op de parkeerplaats’) . Een ander probleem is dat er in de auto’s gerookt wordt, dat vindt ze vervelend . Tenslotte is de beschikbaarheid soms een probleem, met name in het weekend; maar zeker op doordeweekse dagen is de beschikbaarheid van belang, wanneer ze naar klanten toe moet. Overigens is ze positief over de
manier waarop Diks daar mee omgaat, ze hebben zelfs speciaal een keer . . . .
.
een auto voor haar geregeld toen er geen beschikbaar was ‘Eisen’ gemeente ten aanzien van Diks: Volgens haar kun je niet 24 uur per dag reserveren, maar tot acht uur ‘s avonds Je kunt de auto reserveren tot een minuut voor gebruik, dan is hij echter niet altijd beschikbaar (zeker in het weekend) Je kunt hem 24 uur per dag gebruiken, je hebt alleen pech als iemand hem al heeft gereserveerd (de mogelijkheid om te reserveren vindt ze overigens een vereiste) De auto kan voor langere tijd gebruikt worden, alleen is dat volgens haar wel erg duur (lange afstanden en langere tijd - bovendien zijn de kleine auto’s niet geschikt om lange afstanden mee te rijden, zie eerder)
Tr99-98
Traffic Test BV
Pagina 43
.
Ze is lid geworden van Diks omdat kantoor) en het goedkoopst was
deze het gemakkelijkst
Ideaalproduct . Meer auto’s (grotere beschikbaarheid) . Variatie in de typen auto’s: met name grotere . Geen reclame op de auto’s
auto’s
. . .
Niet roken in de auto’s ‘s Avonds tot laat reserveren (zeg twaalf uur) Meer locaties in de stad, waar je de auto kunt gebruiken
.
Een uitdraai
waarop
staat hoeveel
je hebt gereden
(tegenover
Traffic Test BV
l-f99-98 Pagina 44
De heer Arnoud
K.
Persoonlijke en gezinssituatie De heer K. woont samen en heeft een zoontje. parttime bij de Gemeente Amsterdam.
Zowel
hij als zijn vriendin
werken
Mobiliteitsgedrag De heer K. is ex-deelnemer van Greenwheels. Hij werkt bij de Gemeente Amsterdam, dus in het centrum, en woont ook in het centrum. Zijn vriendin werkt ook bij de gemeente. Voor woon-werkverkeer is geen auto nodig binnen het huishouden: hij gaat met de fiets naar zijn werk en zij met de tram. De auto van Greenwheels werd vooral gebruikt voor familiebezoek en voor feestjes (als er ‘s avonds laat geen OV meer rijdt). Uitstapjes worden niet met de auto gemaakt maar met trein of bus, of gewoon in Amsterdam (bijvoorbeeld naar het Vondelpark). Binnen Amsterdam wordt de taxi vaak gebruikt. Als ze op vakantie gaan reizen ze meestal per vliegtuig. Het zoontje moet vier keer per week naar het kinderdagverblijf maar dat is vlakbij en wordt lopend gedaan. Boodschappen worden ook lopend gedaan. Vervoermiddelen die in het huishouden aanwezig zijn: fiets, zonekaart voor bus, tram en metro, dalurenkaart NS. De auto van Greenwheels werd ongeveer twee keer per week voor een korte afstand en twee keer per maand voor een lange afstand gebruikt. Het doel was meestal het overbruggen van afstanden die niet met de fiets of met het OV afgelegd konden worden (bijvoorbeeld naar Ikea). Na deelname aan Greenwheels is zowel het jaarkilometrage als de frequentie van autorijden toegenomen. Eerder was het vaak zo dat ze werden opgehaald door de familie als ze naar een verjaardag of zo moesten. Autobezit Toen de heer K. nog niet in Amsterdam woonde had hij wel een auto. Hij zou ook weer een auto kopen als hij ooit naar “de provincie” zou verhuizen. Een auto is echter niet nodig voor een binnenstadbewoner. Verschillende mogelijkheden Autodate De heer K. heeft een vriend met een busje, dat hij wel eens inkopen. Een andere vriend zit in de WAO en die rijdt hem heen tegen een kleine vergoeding. Verdere mogelijkheden particulier een auto met iemand delen en afspraken maken auto delen met je vriendin, huren.
kan lenen voor grote dan wel eens ergens die de heer K. noemt: over onderhoud, een
Deelname Autodate Het belangrijkste argument om deelnemer van Greenwheels te worden was dat ze een zoontje kregen. Als ze dan op familiebezoek moesten was het makkelijk met alle spullen. Later werd de Greenwheels auto voor meer dingen gebruikt, maar dit was de aanleiding. De reden om te stoppen met Greenwheels was dat de uurprijs in één keer werd verdubbeld. De heer K. overweegt om deelnemer te worden van een andere organisatie bijvoorbeeld Diks of AutoDelen. Zeker nu de feestdagen er aankomen is dat wel handig, met alle familiebezoeken. Voordelen van Autodate: Je kunt 24 uur per dag je auto kwijt, de parkeerplaats is vlak in de buurt, de afrekening krijg je een keer per maand, geen gedoe met sleutels, hoeft niet afgetankt en kunt kort van te voren reserveren. Greenwheels voldoet aan alle criteria die de Gemeente Amsterdam aan Autodate stelt. Verder is het prettig dat
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 45
het goede auto’s zijn en dat je spontaan een auto kunt huren. De auto’s zijn allemaal op loopafstand en er is er zelfs één in een parkeergarage waardoor je niet het risico loopt dat iemand op jouw Greenwheels-plaats parkeert. Nadelen van Autodate: Je betaalt veel geld voor een relatief laag aantal kilometers. Aan de andere kant is het moeilijk te vergelijken: de afschrijving van een eigen auto kost ook geld en je hebt tenminste een eigen plek en geen gedoe met onderhoud. Ideaalproduct Het systeem van Greenwheels is goed, de heer K. heeft hier weinig aan toe te voegen. De voorwaarden die de Gemeente Amsterdam geldt gaan ook voor hem op: de auto moet inderdaad (zoals nu met Greenwheels het geval is) 24 uur per dag toegankelijk zijn en moet vlakbij staan etc. Wat verbeterd zou kunnen worden is dat het onmogelijk zou moeten zijn dat een andere auto parkeert op de plaats van G reenwheels.
TT99-98 Pagina 46
Traffic Test BV
De heer G. Persoonlijke en gezinssituatie De heer G. is cineast van beroep. Hij heeft een vriendin maanden. Zijn vriendin werkt niet op dit moment.
en een zoon van 16
Mobiliteitsgedrag Die heeft hij nodig voor zijn werk, De heer G. heeft een auto, een “space-wagon”. omdat hij voor zijn films heel veel apparatuur moet versjouwen. Deze auto blijft bij het bedrijf staan. Tegelijk is hij lid van AutoDelen, voor de privéverplaatsingen. Hij is lid geworden van AutoDelen omdat het bedrijf ging verhuizen (verder van waar hij woont) en hij zijn auto bij het bedrijf moet laten i.v.m. de apparatuur. Overigens is hij voordat hij lid werd van AutoDelen drie jaar lid geweest van Auto op Afroep. Dat beviel niet: een hoop gedoe, geen parkeervergunning en de auto moest vrij ver weg worden opgehaald en dan alleen nog tijdens kantooruren. De heer G. is twee weken lid van AutoDelen. Hij gebruikt de auto van AutoDelen (en voorheen van Auto op Afroep) voor het halen en brengen van kleine spullen en familiebezoek. Gemiddeld wordt 1 à 2 keer per week gebruik gemaakt van AutoDelen/Auto op Afroep. Boodschappen worden op de fiets gedaan, evenals alle andere bestemmingen binnen de ringweg. Vakanties doen ze meestal met het vliegtuig of met de eigen auto. De trein wordt ook regelmatig gebruikt, bijvoorbeeld in de spits richting Utrecht als er erg veel files staan. Maar als de apparatuur voor het werk mee moet is het noodzakelijk om met de (eigen) auto te reizen. De auto van AutoDelen wordt vaker gebruikt dan de Auto op Afroep. Dit komt omdat de drempel veel lager is: je kunt de auto zo meenemen als je hem nodig hebt. De afstanden die met de auto van AutoDelen worden afgelegd zijn altijd onder de 150 km. Autobezit De auto is nodig voor het werk. Als dit niet zo zou zijn, zou de heer G. geen auto hebben. Een eigen auto hebben is zo duur dat je bijna beter elke keer een taxi kunt nemen. De heer G. neemt dan ook regelmatig een taxi, ook soms in plaats van de auto van AutoDelen. Verder heb je met een eigen auto altijd problemen met parkeren. Verschillende mogelijkheden Autodate Als andere mogelijkheid voor gedeeld
autogebruik
wordt
alleen
particulier
een
auto delen genoemd. Deelname Autodate Het verschil van Autodate met huren is ten eerste dat huren per dag gebeurt. Verder kun je met huren niet 24 uur per dag een auto krijgen en moet je bellen tijdens kantooruren. Bij AutoDelen wordt je geld automatisch afgerekend en verder loopt het gewoon. Bovendien heb je met AutoDelen een vergunning in een bepaald gebied. Een nadeel van AutoDelen is dat er te weinig auto’s zijn. Verder kun je nu alleen nog tijdens kantooruren bellen om te reserveren. Dat gaat veranderen met het nieuwe computersysteem. Het nieuwe systeem moet er ook voor zorgen dat het systeem voor de sleutels straks soepeler loopt: nu komt het nog wel eens voor dat
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 47
er wel een auto van AutoDelen een eigen auto de verwachting
staat maar dat er geen sleutels in de kluis liggen. Een ander nadeel is dat je niet weet of de auto schoon is van binnen, dat weet je met wel. Verder hebben ze geen space wagon in het assortiment, maar is dat dit het systeem ook te duur zou maken.
AutoDelen voldoet aan alle criteria die de Gemeente Amsterdam stelt, behalve de mogelijkheid om 24 uur per dag te reserveren. veranderen als het nieuwe computersysteem is ingevoerd. Ideaalproduct Het ideale systeem voor gedeeld aan de volgende voorwaarden:
autogebruik
moet volgens
aan Autodate Dat gaat
de heer G. voldoen
Parkeervergunning voor heel Nederland Er zouden veel meer auto’s moeten komen: in Amsterdam zouden bijvoorbeeld 50% van de parkeerplaatsen voor Autodate bestemd moeten zijn. Er moet de mogelijkheid zijn om kinderzitjes te reserveren. Nu moeten de auto’s nog worden afgetankt bij AutoDelen, dat is vervelend, maar in maart wordt er een tankpas ingevoerd. Een Europese tankpas zou helemaal geweldig zijn.
Traffic Test BV
TT99-98 Pagina 48
De heer K. Persoonlijke en gezinssituatie De heer K. woont alleen in een eigen huis aan de Herengracht. Hij werkt als holistisch masseur en achter de kassa bij het Marnixbad. Bij elkaar is dit een fulltime baan maar hij heeft ook wel eens parttime gewerkt. Hij heeft geen auto en geen parkeervergunning. Mobiliteitsgedrag De heer K. is sinds januari lid van Greenwheels. Hij heeft sindsdien twee of drie keer gebruik gemaakt van een auto van Greenwheels. In eerste instantie was het bedoeld om vaker de stad uit te gaan. Ook was hij van plan er uitjes mee te gaan ondernemen en vrienden te bezoeken. Eerst vond hij het wel erg duur en vervelend dat je moest vertellen wanneer je de auto weer terug zou brengen. Voor deelname aan Greenwheels heeft de heer K. wel auto’s gehad (onder andere toen hij in Amerika woonde) maar toen hij lid werd van Greenwheels had hij geen auto. Hij wil wel een auto hebben maar niet zolang hij in de binnenstad van Amsterdam woont. De auto van Greenwheels wil de heer K. vooral gebruiken voor vriendenbezoek, wandelen in de natuur en zakelijk (bijvoorbeeld om er mee naar een klant te rijden). Familiebezoek zou hij ook liever met de auto doen maar omdat dat ver weg is is de auto van Greenwheels dan relatief duur, daarom doet hij familiebezoek met de trein. Er zijn geen OV-kaarten of abonnementen in het huishouden. Er is wel een fiets maar die wordt niet zo vaak gebruikt: de heer K. houdt niet zo van fietsen. Het OV gebruik binnen de stad is duidelijk afgenomen door deelname aan Greenwheels. De kosten van Greenwheels vielen overigens wel tegen na gebruik. Autobezit Redenen om een auto te bezitten zijn er op dit moment niet. De auto is niet echt nodig en bovendien veel te duur. We moeten maar eens ophouden om met z’n allen in een auto rond te rijden. Dat is slecht voor het milieu en de natuur. Helemaal als je in de binnenstad van Amsterdam woont: “Een binnenstadbewoner met een auto is als een olifant in Madurodam”. Verschillende mogelijkheden Autodate Een andere manier om een auto te delen dan Autodate delen (hangt af van de organisatie of dat werkt).
is: Particulier
een auto
Deelname Autodate De heer K. zegt over Greenwheels “dit is wel een systeem voor mij”. De organisatie is goed en het is beter dan huren, omdat het allemaal veel minder tijd kost. Als je wil huren moet je naar een kantoor om de auto op te halen, je moet een creditcard hebben of een hoop borg betalen. Bij Greenwheels hoef je alleen maar te bellen. De aanleiding om lid te worden was dat er een auto van Greenwheels de hele tijd voor het Marnixbad stond. Als hij daar werkte dacht hij de hele tijd “wat is dat toch voor een auto, die steeds door andere mensen wordt meegenomen”. Via via hoorde hij toen van het systeem en toen is hij lid geworden. Hij dacht “op die manier kom ik de stad nog eens uit”.
Tl99-98 Pagina 49
Traffic Test BV
Goed aan Greenwheels vindt de heer K.: geen gedoe met onderhoud of benzine, altijd schone auto’s, goed mechanisme met sleutel en pincode (wel ingewikkeld om te leren in het begin), en in de auto liggen allerlei attente dingen zoals een paraplu. Wat beter zou kunnen: meer reclame maken, meer informatie geven. De autostoel mag ook wel wat beter. Verschillende typen auto’s vindt de heer K. niet belangrijk: dan wordt het systeem te duur. Greenwheels voldoet aan alle door de Gemeente Amsterdam opgestelde criteria voor Autodate behalve de minimum huurtijd: volgens de heer K. is dit minimaal een uur. Ideaalproduct Een ideale organisatie moet minimaal voldoen aan de volgende Betrouwbaar Niet te duur Goed bereikbaar (telefonisch) Auto’s worden goed onderhouden en schoongemaakt Het elektronica netwerk moet storingsvrij zijn
voorwaarden:
Nog een specifieke opmerking over Greenwheels: er wordt wel erg veel papierwerk rondgestuurd. Het lijkt alsof het gerecycled papier is, als dat zo is, is dat erg goed.
Traffic Test BV
lT99-98 Pagina 50
De heer D. Persoonlijke en gezinssituatie De heer D. woont in het centrum van Amsterdam, heeft een beginnend gezin (vrouw, dochtertje). Hij werkt als advocaat in het centrum van Amsterdam. Mobiliteitsgedrag De heer D. is vanaf het begin lid van AutoDelen. Hij had een auto maar die heeft hij van de hand gedaan na deelname aan AutoDelen. Een eigen auto leverde te veel stress op vanwege de parkeerproblemen in Amsterdam en vandalisme: altijd bezorgd zijn om wat er met je auto kan gebeuren. . Maar een auto is wel nodig, bijvoorbeeld om cliënten te bezoeken. De reden van deelname had veel meer met gemak te maken dan met kosten of milieu. Overige redenen die wel eens genoemd worden zijn volgends de heer D. vooral om de cognitieve dissonantie te reduceren: ik doe dit nu dus moet ik het ook wel leuk vinden. De auto van AutoDelen wordt gebruikt voor cliëntenbezoek, familiebezoek, uitjes, weekendjes weg en grote boodschappen zoals Gamma. Woon-werkverkeer zou de heer D. vroeger met de auto doen, nu doet hij dat met de fiets of lopend (kantoor is vlakbij). De partner doet veel met OV, heeft ook een trajectkaart. De auto is wordt veel minder gebruikt sinds deelname aan AutoDelen: vroeger reed hij gemiddeld zo’n 10.000 km per jaar nu is dat 3600. De auto wordt veel bewuster gebruikt. Vakanties deden ze voeger met de eigen auto, nu vaak flydrive, of als ze naar Vlieland gaan worden de spullen met de auto van AutoDelen gebracht. Autobezit Status is erg belangrijk: als de heer D. op cliëntenbezoek gaat, wordt hij meer voor vol aangezien als hij in een mooie auto komt voorrijden. Verder is gemak een belangrijk punt: als de heer D. een garage zou hebben waarmee de problemen van parkeren en vandalisme opgelost zouden zijn, dan zou de heer D. absoluut een auto hebben. Gemak kan overigens ook een reden zijn om geen auto te hebben: in het centrum van Amsterdam is het hebben van een auto puur ongemak. De auto moet welzijnsverhogend zijn, en in het centrum van Amsterdam is dat niet zo. Verschillende mogelijkheden Autodate Andere mogelijkheden om een auto te delen zijn: particulier een auto delen en autoverhuur. Autodate is in feite een flexibele vorm van huren. Het onderscheidt zich van huren omdat de standplaats vlakbij is, de afrekening achteraf plaatsvindt,
en de sleutels makkelijk kunnen worden gepakt uit de sleutelkluis. Verder appelleert AutoDelen meer aan de eigen verantwoordelijkheid, het is socialer. Ook is spontaan gebruik mogelijk en zijn er meerder standplaatsen. Deelname Autodate De heer D. is sinds 1996 lid van AutoDelen. Een groot voordeel van het systeem vindt hij dat het stressverlagend is. Verder zijn er verschillende typen auto’s (verschillende grootte) en zijn de auto’s altijd nieuw. Nadelen: spontaan gebruik kan niet altijd (je grijpt wel eens mis, soms zelfs als je gereserveerd hebt), je bent afhankelijk van het sociaal gedrag van anderen, en het systeem faalt nog wel eens, bijvoorbeeld met de facturering. Dit gaat echter veranderen als het nieuwe systeem is ingevoerd. Soms zijn de auto’s vies of hebben schade.
rraffic Test BV
TT99-98 Pagina 51
AutoDelen voldoet aan vijf van de zeven criteria die de Gemeente Amsterdam heeft gesteld aan Autodate. Reserveren is (nog) niet 24 uur per dag mogelijk, en reserveren is ook niet mogelijk tot 15 minuten voor gewenst gebruik. Aan de andere kant is dit laatste ook niet nodig omdat je niet hoeft te reserveren. Overigens worden deze problemen allemaal opgelost met de invoering van het nieuwe systeem. Ideaalproduct Het ideale systeem voor Autodate moet voldoen aan de volgende criteria: reserveren moet 24 uur per dag mogelijk zijn het contact met de organisatie moet menselijk zijn je moet de garantie hebben dat je altijd een auto kunt pakken binnen een straal van 500 meter de auto moet 2x per dag gecontroleerd worden op schade en worden schoongemaakt grote variatie in auto’s moet mogelijk zijn er moet een mogelijkheid zijn voor het reserveren van extra faciliteiten zoals een imperiaal, kinderzitje, aanhanger, carkit voor mobiele telefoon er moet een systeem komen om mensen die de gedragsnorm overschrijden aan te pakken
TT99-98
Traffic Test BV
Pagina 52
De heer Mark
D.
Persoonlijke en gezinssituatie De heer D. woont in het centrum van Amsterdam. Hij woont samen met zijn vriendin. Tot een jaar geleden had hij een auto van de zaak met een parkeervergunning, maar toen hij een andere baan kreeg was hij ook de parkeervergunning kwijt. Mobiliteitsgedrag Voor woon-werk verkeer gebruikt de heer D. het OV of hij gaat lopend. Zijn vriendin heeft ook geen auto nodig voor woon-werkverkeer. Boodschappen en bv sporten worden lopend of met de fiets gedaan. De auto van AutoDelen wordt gebruikt voor vakanties, familiebezoek, weekendjes weg, feestjes en grote boodschappen. De auto van AutoDelen wordt gemiddeld 1 keer per week gebruikt. Dit zijn meestal wat langere afstanden. Toen er werkelijk drastisch gebruikt, auto zou
nog een auto van de zaak in het huishouden was, werd deze voor alles gebruikt: werk, strand, vakanties etc. Het autogebruik is dan ook verminderd na deelname aan AutoDelen. Vroeger werd de auto elke dag nu 1 keer per week. Overigens zegt de heer D. dat hij onmiddellijk een kopen als hij ergens in “the middle of nowhere” zou wonen.
Autobezit Vooral het gemak en de vrijheid zijn belangrijke redenen je stapt er in wanneer je maar wil. Vooral voor vakanties handig. Het scheelt gewoon een hoop tijd in vergelijking vervoer. Status is niet van belang, de auto moet gewoon Redenen om geen auto te willen hebben zijn: parkeerdruk,
om een auto te bezitten: en familiebezoek is het met het openbaar rijden, meer niet. kosten.
Verschillende mogelijkheden Autodate Kan geen andere manieren bedenken om een auto te delen behalve huren. AutoDelen is beter dan huren omdat de drempel lager is. Verder is huren duurder, moet je de auto verder weg ophalen en moet je van te voren reserveren. De auto van AutoDelen kun je pakken wanneer het je uitkomt, zelfs midden in de nacht. En er zijn verschillende standplaatsen dus als er bij een standplaats geen auto staat of als die auto vies is dan pak je gewoon de volgende. Deelname Autodate De heer D. is vanaf april lid van AutoDelen. van de zaal kwijtraakte is hij lid geworden. vindt
de heer
D. het prettig
dat het logo
Vanaf het moment dat hij zijn auto Behalve de al genoemde voordelen
bescheiden
is: je ziet
niet dat het een
gehuurde auto is. Verder zijn er verschillende types waar je uit kan kiezen, zodat je de ene keer met een andere auto kan aankomen bij je vrienden dan de andere keer. De Smartjes die ze hebben starten soms niet, maar ze trekken wel lekker snel op bij een stoplicht. Nadelen zijn: in je eigen auto heb je ook je eigen vaste spulletjes liggen, dat kan nu niet Er wordt slordig met de auto’s omgegaan: de “gadgets” (paraplu, wegenkaart) blijven er niet in liggen. In verhouding is het duurder dan een eigen auto. AutoDelen Amsterdam reserveren”.
voldoet volgens heeft opgesteld,
de heer D. aan alle criteria die de gemeente behalve aan het “tot 15 minuten van te voren
l799-98
Traffic Test BV
Pagina 53
Ideaalproduct Een ideale organisatie moet minstens voldoen het netwerk van standplaatsen voldoet het systeem voor de sleutels is storingsvrij Verder vlakbij,
is AutoDelen een goede organisatie. de typen auto’s zijn divers.
aan de volgende
De service
voorwaarden:
is goed, de locaties
zijn
Traffic Test BV
l-T99-98 Pagina 54
De heer
G.
Persoonlijke en gezinssituatie De heer G. werkt en woont in het centrum van Amsterdam. Hij is getrouwd zijn vrouw werkt ook in het centrum. Beiden gebruiken de fiets voor woonwerkverkeer.
en
Mobiiiteitsgedrag De heer G. heeft een auto: een classic, MG. Hier rijdt hij alleen kleine stukjes mee, hij is er zuinig op. Binnen Amsterdam is de fiets het ideale vervoermiddel. Als het regent kun je het beste een taxi nemen: een auto in het centrum is ergerniswekkend, niet snel en erg duur. De auto van Greenwheels wordt gebruikt voor zowel zakelijke als privé doeleinden. Zakelijke doeleinden betekent dan klantenbezoek. De auto van Greenwheels wordt gebruikt als het slecht weer is; de MG als de auto langer nodig is. Soms wordt voor zakelijk vervoer ook de trein of de fiets gebruikt. Autobezit De heer G. vindt het niet belangrijk om een auto te bezitten. Je hebt het niet nodig. De MG is meer een hobby: het is een grappig wagentje met een open dak, echt een recreatiewagen. Daarentegen zijn er wel redenen om geen auto te van hebben: In Amsterdam is een auto niet handig en duur. Ook is de verblikking Nederland een ernstige zaak. Het is nergens voor nodig, al dat blik is lelijk op straat. Mogelijkheden Autodate Andere mogelijkheden die de heer G. noemt om een auto te delen zijn: particulier delen van een auto (onverstandig, bron van irritatie), auto op afroep, huren. Verschillen met huren zijn: huren is omslachtig, je moet ervoor naar de garage, je moet een hoop papieren invullen en je hebt een ongeïnteresseerde garagehouder. Het huren is ook altijd duurder dan Greenwheels omdat je altijd voor een dag betaalt. Het is geen maatwerk. Autodate betekent dat de auto in de wijk staat, dat er geen tussenpersoon is (je kunt direct naar de auto toeplopen), en afrekening geschiedt via de boordcomputer aan het einde van de maand. Deelname Autodate De heer G. is 1,5 jaar lid van Greenwheels. Voor deelname had hij geen auto. De MG heeft hij pas later aangeschaft. Voor Greenwheels was de heer G. lid van Auto op Afroep. Dit systeem vond hij echter omslachtig, voornamelijk omdat de auto ver weg was. Hij ging op zoek naar een systeem waarbij je per uur kon huren en de auto kon gebruiken wanneer je hem nodig had. Tevens moest de auto op maximaal 100 meter afstand staan. Nadelen van Autodate vindt de heer C.: Het systeem is kwetsbaar: de kaart die je voor het raam moet houden faalt wel eens waardoor de auto niet open gaat. Soms staat de auto er niet als je gereserveerd hebt. Je mag niet roken in de auto Soms staat er een andere auto op jouw parkeerplaats Als je een uur van te voren reserveert en je belt 5 minuten later dat het toch niet doorgaat, dan moet je toch voor een uur betalen Greenwheels
voldoet
aan alle voorwaarden
die de gemeente
stelt aan Autodate.
Traff ic Test BV
TT99-98 Pagina 55
Ideaalproduct: Het ideale product moet volgens de heer G. aan de volgende eisen voldoen: Grote keuze uit auto’s (klein/groot model) Auto’s goed schoon maken Auto voor de deur (hoogstens 5 minuten lopen) Mogelijkheid om de auto ergens anders terug te zetten dan waar je hem haalt
TT99-98 Pagina 56
Traffic Test BV
De heer R. Persoonlijke en gezinssituatie De heer R. woont in Amsterdam en werkt als freelancer, nu in Wageningen. Voor zijn werk heeft hij geen auto nodig. Hij moet wel veel op pad voor zijn werk maar doet dat liever niet met de auto. Mobiliteitsgedrag D heer R. is niet in het bezit van een auto. In Amsterdam doet hij alles met OV, fiets of lopend. Een auto in de stad is soms alleen nodig voor grote boodschappen. Toen de heer R. nog een auto had (dat was niet in Nederland) gebruikte hij de auto veel om mensen weg te brengen. De auto werd vooral voor lange afstanden gebrui kt. De meest ideale situatie zou volgens reizen, bijvoorbeeld naar Groningen, Autobezit Een auto om een randstad vrienden die rijdt. je maakt
de heer R. zijn: met de trein een lang eind en daar een auto hebben klaarstaan.
is handig in het buitengebied, niet in de randstad. Soms is het wel handig auto te hebben, je bet wel flexibeler. Maar het is niet echt nodig en in de is het hebben van een auto ronduit stressvol. De heer R. heeft genoeg die een auto hebben dus voor weekendjes weg is er altijd wel iemand Andere redenen om geen auto te hebben zijn: het milieu wordt ontlast en minder kosten.
Mogelijkheden gedeeld autogebruik Andere mogelijkheden die de heer R. noemt zijn: carpoolen, AutoDelen/Diks en huren. AutoDelen en Diks opereren alleen in Amsterdam, en waarom heb je in Amsterdam een auto nodig? Die auto’s moeten bij stations staan, niet in het centrum. Autodate verschilt van huren omdat het flexibeler is en je niet naar een kantoor hoeft om de auto op te halen. Huren is wel goedkoper als je de auto voor een dag of langer nodig hebt. Deelname Autodate Het argument om lid te worden van Greenwheels was dat de heer R. zijn eigen bedrijf ging oprichten en daarvoor de beschikking wilde hebben over een auto. Een nadeel van Autodate is dat het per saldo een grotere milieubelasting oplevert dan OV. Straks staat heel Amsterdam vol met Autodateauto’s, wat schiet je er dan mee op? Greenwheels aan Autodate
voldoet stelt.
volgens
de heer R. aan alle voorwaarden
die de Gemeente
Ideaalproduct: Op elk intercitystation moet een auto staan, en met je lidmaatschapskaart kun je ook in elke stad terecht. De auto moet kort van te voren oproepbaar zijn en voortdurend beschikbaar. De mogelijkheid om te verlengen moet er zijn. De auto’s moeten energiezuinig zijn. Het type auto is niet belangrijk. De informatieverschaffing moet goed zijn: duidelijk moet zijn hoe het werkt met verlengen, de pas en pincode, de rekeningen etc.
Traffic Test BV
m99-98 Pagina 57
De heer Z. Mobiliteitsgedrag De heer Z. maakt sinds acht maanden gebruik van een deelauto van de organisatie “Diks”. De auto wordt ongeveer drie keer per week gebruikt voor het werk. Deze auto is nodig voor het halen en wegbrengen van pakketten. Voorheen maakte hij altijd gebruik van een koerier, maar dit bleek veel duurder te zijn dan het huren van een auto. Voor het woon-werkverkeer maakte hij eerst gebruik van de fiets of de bus. Naast het woon-werkverkeer wordt de deelauto gebruikt voor uitstapjes in het weekend. Als het echter makkelijker is om een locatie met de trein te bereiken dan zal hij dit zeker doen. Autobezit De geïnterviewde is vroeger in het bezit geweest van een eigen auto, toen hij echter een parkeervergunning nodig had voor de binnenstad, heeft hij de auto afgeschaft. Hij kon deze parkeervergunning niet op korte termijn krijgen. Voor hem was het wel even een omschakeling om de auto af te schaffen. Hij komt uit een familie waarin auto-bezit heel normaal wordt gevonden, “als je geen auto Het voordeel van een eigen auto vindt hij hebt, wordt je toch raar aangekeken”. de beschikbaarheid. Hij vindt echter dat er meer nadelen aan autobezit zijn verbonden. Zo vindt hij autobezit duur. Bovendien is het in de binnenstad van Amsterdam lastig om een parkeerplek te vinden, daarnaast is het in de stad veel te druk, waardoor het reizen met de auto niet snel is. Het AutoDelen is voor hem een goed alternatief voor autobezit en heeft zelfs voordelen. De geïnterviewde vindt dat je “geen omkijken naar de auto hebt” en bedoelt hiermee dat je nooit naar de garage hoeft voor onderhoud en reparaties. Ook zijn er gereserveerde parkeerplaatsen voor de deelauto’s waardoor je auto makkelijk en vaak ook nog dicht bij huis kunt parkeren. De geïnterviewde deelauto.
heeft geen andere
bestemmingen
nu hij gebruik
maakt van de
Deelname Autodate Via het internet heeft hij informatie gezocht over auto delen. Hij vond het belangrijk om te weten wat het delen van een auto kost. Uiteindelijk heeft hij voor Diks gekozen, omdat hij het bedrijf kende doordat hij hier wel eens auto’s huurde. Bovendien waren de auto’s van Diks op enkele minuten lopen van zijn huis beschikbaar.
Tot nu toe is hij tevreden over het delen van een auto. Eenenkele keer heeft hij een negatieve ervaring gehad, omdat er geen auto beschikbaar was. Ook vindt hij het soms vervelend dat andere mensen in de auto hebben gereden, omdat ze deze vies of met een lege tank achterlaten. De aantrekkelijkheid van gedeeld autogebruik kan worden verhoogd, door te zorgen dat er altijd een auto beschikbaar is. Zeker als het aantal deelnemers toeneemt, is het belangrijk dat ook het wagenpark meegroeit. Een ander verbeterpunt is het type auto dat wordt gebruikt. Persoonlijk zou hij de voorkeur geven aan een groter type auto. De aantrekkelijkheid van een deelauto kan worden vergroot door meerder types auto’s beschikbaar te stellen. De gei’nterviewde was worden. Ook is hij niet maximum of minimum geformuleerd zijn voor
niet op de hoogte of de auto’s voor langere tijd verhuurd op de hoogte of het gebruik gebonden is aan een aantal uren of kilometers. Aan de overige eisen zoals die Autodate, voldoet de verhuurder wel.
lT99-98
Traffic Test BV
Pagina 58
De heer K. Mobiliteitsgedrag De geïnterviewde heeft langere tijd gebruik gemaakt van een deelauto. In eerste instantie maakte hij gebruik van de ANWB “auto op afroep”. Na één jaar is hij overgestapt naar AutoDelen. Aanvankelijk werd de deelauto gebruikt om uitstapjes te maken in het weekend. Toen hij is overgestapt op de deelauto is hij de auto ook gaan gebruiken voor het halen van veel boodschappen. Voor andere bestemmingen, zoals werk of hobby, maakt hij gebruik van de fiets of het openbaar vervoer. Zijn partner maakt nooit gebruik van de auto, omdat zij geen rijbewijs bezit. Nadat hij is overgestapt naar “AutoDelen” is hij meer gebruik gaan maken van de auto. Voorheen maakte hij nooit gebruik van de auto om boodschappen te doen. Door AutoDelen werd dit mogelijk, omdat de auto op korte termijn te reserveren is en zelfs zonder reserveren kan worden gebruikt. Ook kan de auto per uur worden gehuurd. Bij de ANWB was de minimale termijn één dag, waardoor het huren van de auto om boodschappen te doen, veel te duur was. Autobezit De geïnterviewde heeft geen wens om een eigen auto te bezitten. Hij heeft het geld niet over voor een eigen auto. Bovendien vindt hij het uit milieuoverwegingen beter om niet zelf een auto te bezitten. Het gebruik van de auto heeft echter wel voordelen. Met de auto kunnen locaties worden bereikt, die met het openbaar vervoer slecht bereikbaar zijn, zoals natuurgebieden. Vroeger heeft hij er wel eens over gedacht om met meerdere mensen een auto te kopen en te delen. Deelname Autodate Toen hij op de hoogte kwam van Autodate, sloot dit goed aan bij zijn behoeften. AutoDelen biedt voordelen ten aanzien van de “Auto op afroep”. De auto’s zijn 24 uur per dag beschikbaar en kunnen kort van te voren gereserveerd worden. Ook kunnen de auto’s voor kortere tijd gereserveerd worden. Daarnaast beslis je zelf wanneer je gebruik van de auto wilt maken. Bij de auto op afroep moest in een bepaalde periode een minimaal aantal uren worden afgenomen. Voor hem is het belangrijk dat hier flexibiliteit in is. Als hij nu krap bij kas is dan, huurt hij gewoon geen auto. Verder maakt hij in de winter minder gebruik van de auto, omdat hij niet graag rijdt met slecht weer. AutoDelen biedt voordelen boven de losse huur van auto’s. Het is niet nodig om je te legitimeren en je hoeft geen borg te betalen. De geïnterviewde vindt dat er beperkte nadelen kleven aan AutoDelen. Er is altijd een risico dat er geen auto is als niet van te voren is gereserveerd. Daarnaast is de auto soms vies gemaakt door anderen. Tenslotte komt het een enkele keer voor dat door een storing het kluisje waar de autosleutel zich in bevindt, niet geopend kan worden. De manier waarop “AutoDelen” werkt stelt hem tevreden. Naast eerdere genoemde positieve punten vind hij het prettig dag verschillende types auto’s kunnen worden gereserveerd. De grotere auto’s zijn weliswaar duurder, maar met vakantie of met meerdere passagiers is het soms wel heel handig. Hij heeft nog wel enkele suggesties voor verbetering. De huur van de auto wordt per uur verrekend. Hij voelt zich hierdoor soms opgejaagd, omdat de kosten weer hoger worden als de auto enkele minuten later wordt gebracht. Als de huur per kwartier verrekend zou kunnen worden, zou de dienstverlening kunnen worden verbeterd.
Traffic Test BV
l-r99-98 Pagina 59
Een ander punt van verbetering is het parkeerbeleid. Dit is overigens een taak van de gemeente en niet van het verhuurbedrijf. Voor het parkeren van de deelauto is geen vergunning nodig, de auto kan overal in de stad worden geparkeerd. Dit is echter niet altijd bekend bij de dienst parkeerbeheer. De bekeuringen hoeven uiteindelijk niet te worden betaald, maar het geeft wel veel ongemak als je je auto met een wielklem terugvindt. “AutoDelen” voldoet verder aan alle eisen zoals die zijn opgesteld voor Autodate. Bij de organisatie is het zelfs mogelijk om het eigen risico voor fl.5,00 per rit af te kopen. Dit is een goed systeem, omdat de auto nu niet voor het wegrijden gecontroleerd hoeft te worden op schade.
