11/19/2015
Nieuwe verplaatsingstoestellen: loopt technologie voor op de wettelijke regeling van de verzekering van aansprakelijkheid? C. Van Schoubroeck Hoogleraar KU Leuven, advocaat Balie Turnhout
FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie De Verzekering en de nieuwe ontwikkelingen in de mobiliteit Brussel 19 november 2015
Deel 1 Actuele verplaatsingsmiddelen
1
11/19/2015
Gerelateerde wetgeving • Technische eisen, goedkeuring, gelijkheidvormigheid o
EU Verordening 168/2013 – 1 januari 2016
• Inschrijving van voertuigen o
KB 20 juli 2001
o
1 april 2014 bromfietsen
• Reglement politie op het wegverkeer (wegcode) o
KB 1 december 1975
o
Toevoeging 2007 “voortbewegingstoestellen”
• Rijbewijs, minimum leeftijd • Helm
• Verzekering van aansprakelijkheid
MOTORRIJTUIGEN • Verplichte aansprakelijkheidsverzekering • Openbare weg of plaatsen toegankelijk voor publiek of bepaalde personen
• Door eigenaar • Voorwaarden wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (WAM-wet)
• Groene kaart
2
11/19/2015
3
11/19/2015
32 km/h
12miles/u
20 km/u
10 km/u
Motorrijtuig (art. 1 WAM-wet) • rij - of voertuig • bestemd om over de grond te bewegen • door een mechanische kracht kunnen worden gedreven
• zonder aan spoorstaven te zijn gebonden
4
11/19/2015
Rechtspraak: WAM-verzekering • Elektrische cuistax o
3 km/u – minderjarig 7 jaar
• Segway o
> 20 km/u
• Elektrisch aangedreven step o
24 km/u
• Pocket-bike o
Hof van Cassatie
Probleem • Controle op de naleving verzekeringsplicht? o
Indien geen inschrijvingsvereiste
• Beschikbaarheid van WAM-verzekering op markt? o
Neen “geen toelating tot het verkeer op openbare weg”
5
11/19/2015
Garage assistentie tot 6 km/u
met de hulpmotor kunt u ook zonder trappen toch voortbewegen
fiets komt ook vooruit zonder dat de berijder mee hoeft te trappen
WAM-verzekering • MOTORRIJTUIG = die door een mechanische kracht KUNNEN worden gedreven “Er bestaan namelijk rij- of voertuigen, die van een motor zijn voorzien of die door die motor of door spierkracht kunnen worden voortbewogen, waarbij de keuze van het middel van voortbeweging afhangt van degene die het rij – of voertuig gebruikt, zoals rijwielen met een hulpmotor. Deze worden ook aan de verplichte verzekering onderworpen” (Commentaar bij artikel 1 Gemeenschappelijke bepalingen Benelux Overeenkomst).
6
11/19/2015
WAM-verzekering omvat • Waarborg aansprakelijkheid • Vergoedingsregeling zwakke weggebruiker (artikel 29bis WAM-wet) o
Niet: bestuurder van deze motorrijtuigen die zelf gewond is
• Vangnet Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds
Bij afwezigheid van WAM-verzekering • Strafrechtelijke aansprakelijkheid eigenaar/ bestuurder o o
Onverzekerd rijden Mogelijkheid verbeurdverklaring
• Burgerrechtelijke aansprakelijkheid eigenaar • Controle op de naleving verzekeringsplicht? o
Inschrijving indien gelijkstelling met bromfiets • L1e -A of L1e-B
o
Andere ?
7
11/19/2015
Verkoper • Informatie over verzekeringsplicht als motorrijtuig • Informatie over een concrete WAM-verzekering o o
Opgelet : indien verzekeringsbemiddeling Registratie als verzekeringstussenpersoon
trapbekrachtiging, ondersteuning wordt alleen geleverd als U zelf mee trapt
8
11/19/2015
GEEN Motorrijtuig • Beweging enkel met spierkracht • Aansprakelijkheidsverzekering o
Geen verzekeringplicht
o
Aansprakelijkheidsverzekering privé leven / exploitatie
• zwakke weggebruiker o
Ja voor fietser slachtoffer van ongeval met een motorrijtuig
o
Neen voor slachtoffer van een ongeval met een fietser
• Geen vangnet • Opzet, zware fout (dronkenschap), vrijstelling wel tegenwerpelijk aan slachtoffer
Deel 2 Bescherming elektrische fiets met enkel trapbekrachtiging ?
9
11/19/2015
Probleem! • Conflict met regels inschrijving voertuigen o
EU Verordening 168/2013
sommige elektrische fietsen met enkel trapbekrachtiging = gelijkstelling met bromfiets o
≥ 25 km/u ongeacht vermogen slaat af op 25 km/u doch vermogen >250 W o
Vereiste van voorleggen attest WAM-verzekering
o
Doch is geen motorrijtuig volgens artikel 1 WAM-wet
Probleem ! • Snelheid en gevaar o sommige elektrische fietsen met enkel trapbekrachtiging hoge snelheid
o Bescherming bestuurder en slachtoffer? o Onderscheid tussen soorten elektrische fietsen? o Onderscheid tussen een elektrische fiets en een gewone fiets? o Onderscheid tussen een elektrische fiets en een bromfiets?
10
11/19/2015
Uitbreiding verplichte WAM-verzekering? • ☺ Ruimer bescherming slachtoffer • ☺ Vereiste van Barcode verzekeraar bij inschrijving voertuigen kan behouden blijven
• ☺ Vervolgingsbeleid
Uitbreiding verplichte WAM-verzekering? •
Eenduidigheid juridisch kader • begrip motorrijtuig in WAM-regeling – Benelux - EU – Bureaus • Internationale ongevallen “kentekenplaat is vermoeden van WAMverzekering”
•
Bestuurder fiets geen zwakke weggebruiker meer • Cf. elektrische rolstoel?
• Onderscheid naargelang snelheid? • Ongelijke behandeling slachtoffers fietsongeval? • Controle naleving verzekeringsplicht?
11
11/19/2015
Specifieke regeling ? •
Verplichte aansprakelijkheidsverzekering ?
o
Analogie met voorwaarden WAM-wet ? o Vangnet organiseren ? o Bestuurder blijft zwakke weggebruiker ?
o
Onderscheid naargelang snelheid ?
o
Controle naleving verzekeringsplicht ?
•
Verplichte ongevallenverzekering voor fietsers ?
Deel 3 ‘Toekomst’ van zelfrijdende voertuigen
12
11/19/2015
WAM-wet ? • Ja = Motorrijtuig • “aansprakelijkheid houder van gebrekkige zaak” • Vragen o
Op wie rust de verzekeringsplicht ?
o
Wie is de houder ?
o
In motorrijtuig enkel nog passagiers en geen bestuurders ? • Zwakke weggebruikers
o
Aanpassen software als verzwaring van risico ?
o
Verhaalsgronden niet meer relevant of andere invulling ? • Bv. rijbewijs, dronkenschap
Evolutie naar andere verzekeringen ? • Productaansprakelijkheidsverzekering o
Risico fabricant, software producent, verkoper • Invoeren objectieve aansprakelijkheid ? • Verbod exoneratie ?
o
Subrogatie WAM-verzekeraar • Niet: aansprakelijke is ook verzekerde in WAM-polis
o
Verzekeringsplicht invoeren ?
• Omniumverzekering motorrijtuig
13
11/19/2015
Slotbeschouwingen
14
