Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen? Mark van den Einde – ministerie van VWS PIANOo-bijeenkomst Hoorn (8 februari 2012)
Transitie: wat verandert er?
•
Regeer- en gedoogakkoord (september 2010)
•
Bestuursafspraken 2011-2015 (voorjaar 2011)
•
Decentralisatie van extramurale begeleiding naar de Wmo Indicatie is leidend Inclusief samenhangend AWBZ-vervoer & kortdurend verblijf
•
Gemeenten vanaf 2013 verantwoordelijk voor nieuwe cliënten (inclusief herindicaties). In 2014 voor alle cliënten.
•
Gaat om een bedrag van circa € 3 mrd. Korting: netto 5%
Transitie: wat verandert er nog meer?
•
Samenhang met de twee andere decentralisaties: • decentralisatie jeugd (miv 2015); • Wet werken naar vermogen (miv 2013);
•
Overlap: • Doelen • Doelgroep => Belang integrale aanpak
•
Overige verandering • passend onderwijs; • uitvoering van de AWBZ door individuele verzekeraars; • IQ-maatregel / pgb-maatregel; • scheiden wonen-zorg.
Transitie: om wie gaat het? Aantal mensen met een indicatie: -CIZ: ruim 200.000 mensen met een uitstaand recht * •
somatische aandoening
33.000
(220)
•
psychogeriatrische problematiek
15.000
(100)
•
psychiatrische stoornis
71.000
(475)
•
verstandelijke handicap
63.000
(420)
•
lichamelijke handicap
18.000
(120)
•
zintuiglijke handicap
5.000
(30)
-Bureau Jeugdzorg: ruim 30.000 cliënten •
voor cliënten tot 18 jaar met psychiatrische problemen
Transitie: de functie Begeleiding in de AWBZ
•
Mensen met lichamelijke, verstandelijke of zintuigelijke handicap of psycho-geriatrisch of psychiatrisch probleem
• •
Matige of ernstige beperkingen
•
Inhoud: praktische hulp, structuur en regie in de persoonlijke levenssfeer
• •
Individuele begeleiding en groepsbegeleiding (dagbesteding)
Doel: bevorderen zelfredzaamheid teneinde opname of verwaarlozing te voorkomen
Aanbieders: thuiszorg/V&V, gehandicaptenzorg, GGZ, MO, aanbieders pgb
Transitie: Vergelijkbaar met hh?
• • • • • •
Het gaat om mensen met matige tot zware beperkingen; Het „product‟ is van (veel) groter belang => continuïteit Het gaat om veel minder mensen => gemeentelijke samenwerking Het gaat om veel meer geld Het aantal geleverde diensten is veel gevarieerder Het aantal aanbieders is veel groter en gevarieerder.
=> Het is complexer!
Transitie: onder welke voorwaarden?
•
Uitgangspunt: bestuursafspraken
•
Wetsvoorstel (vragen TK: 16 februari)
Uitbreiding compensatieplicht;
„systeem‟ toezicht IGZ;
“kan”-bepaling PGB;
Decentralisatie-uitkering;
•
Specifieke groepen
•
Initiatiefwetsvoorstellen Leijten: behandeling EK op 6 maart
Transformatie: de Wmo
•
Decentrale wet: uitvoering door gemeenten
•
Doel Wmo: Burger in staat stellen maatschappelijk te participeren: participatiewet, geen zorgwet
•
Beleidsvrijheid voor gemeenten, lokale verschillen en individueel maatwerk
•
•
Algemene opdracht voor gemeenten: 9 prestatievelden
•
Specifieke opdracht: compensatieplicht (art 4 Wmo)
Horizontalisering: invloed stakeholders en verantwoording
Transformatie: AWBZ => Wmo
•
Behoefte (en niet de beperking) bepaalt de ondersteuning
•
Wederkerigheid: Burgers als gebruiker én leverancier ondersteuning
•
Verbinden beleidsvelden (wonen, werk, zorg & welzijn)
•
De Kanteling: gesprek aan de „keukentafel‟
•
Welzijn Nieuwe Stijl: 8 bakens, zoals: •
Eigen kracht / eigen verantwoordelijkheid burger
•
Balans formeel / informeel en collectief / individueel
•
Resultaat gericht en integraal werken
•
Ruimte voor de professional
Transformatie: een continuüm!
•
Per cliënt(groep) verschillend
•
mensen voor wie "Wmo-achtig werken" goed kan mensen voor wie je de bestaande begeleiding 1-op-1 moet continueren
Verschilt in de tijd
Korte termijn: 2013
Middellange termijn: 2014 – 2015 Lange termijn: 2016 ev
De uitdaging is tweeledig
•
Transitie:
o o •
uitvoering via gemeente; Continuïteit zorg cliënten
Transformatie: Innovatie o Financiële korting (5%) o Principes Welzijn Nieuwe Stijl, de Kanteling o Verbinding beleidsvelden (wonen, werk, zorg & welzijn) en samenhang decentralisaties Noodzaak: coalitie-aanpak cliëntenorganisaties, aanbieders en gemeenten!
Waar staat u nu?
•
Stappenplan met vier fasen; zowel voor gemeenten als aanbieders
I. Inventarisatie en analyse: welke cliënten, welke aanbieders, welke vragen, welke kansen etc. (3e en 4e kw 2011); II. Visie en keuzen: beleidsarm of -rijk, waar innovatie, welke fasering, welk opdrachtgeverschap, voorbereidingen inkoop etc. (1e kw 2012); III. Uitwerking: concept verordening, beleidsregels, inkoop etc. (2e kw 2012); IV. Invoering: communicatie met burgers, uitvoeringsorganisatie, definitief beleid etc. (3e en 4e kw 2012).
Rol van u als gemeente
• •
Ga de dialoog aan met cliënten en huidige en potentiële aanbieders;
•
Denk na over de wijze waarop u invulling wilt geven aan de 5%korting => innovatie;
•
Ontwikkel een visie: wat zijn uw doelstellingen? Op welke manier wilt u sturen? Hoe kijkt u aan tegen keuzevrijheid cliënt? Wilt u het pgb behouden en voor wie? Gemeentelijke samenwerking?
•
Leg verbindingen met andere beleidsvelden als wonen, werk, zorg & welzijn (werk samen binnen uw gemeente);
• •
Breng samenhang aan met de andere twee decentralisaties
Breng het speelveld in kaart (wie zijn de cliënten?, wie zijn de aanbieders en wat kunnen ze bieden?);
Inkoop en beleidsmedewerkers werk goed samen
Rol van u als aanbieder
•
Ga de dialoog aan met “uw” gemeenten (ze hebben u nodig)
o o
U kent de cliëntenpopulatie U weet waar de innovatiemogelijkheden liggen
•
Anticipeer op de wensen van uw opdrachtgever (= de gemeente) en probeer innovatieve concepten te ontwikkelen
•
Ontwikkel een visie: wat voor soort aanbieder wilt u zijn?; in welke gemeenten wilt u actief zijn?
•
Onderscheid u van de concurrentie en kijk tegelijkertijd met wie u kunt/wilt samenwerken
•
Maak richting gemeenten duidelijk wat u kunt bieden en weet tegen welke prijs u dat kunt aanbieden
Rol TransitieBureau
•
TransitieBureau: samenwerking VNG / gemeenten en VWS
•
Doel: gemeenten, aanbieders en cliënten voorbereiden via:
• • • •
Informeren Faciliteren uitwisselen van goede aanpakken
Hoe:
• • •
samen aan de slag: coalitieaanpak!
zwaartepunt lokaal/regionaal, geen landelijke blauwdrukken vernieuwing met behoud van het goede (continuüm)
Onderwerpen
•
Gegevensoverdracht
•
Geanonimiseerde beleidsinformatie (CIZ, CAK, Zorgkantoren, BJZ en huidige aanbieders)
•
Informatie op cliëntniveau: 2 fasen-aanpak
Fase 1: „passieve‟ toestemming cliënt => ANW naar gemeente Fase 2: „actieve‟ toestemming cliënt => aanvullende info naar gemeente
•
Financiën
•
Macro-budget: € 2,7 - € 3,1 mrd (incl korting 5%, excl indexering) [bekend eind feb]
•
Meicirculaire 2012 bekendmaking hoogte budget per gemeente
Inkoop / opdrachtgeverschap
• • •
Toelichting op subsidiëren / overeenkomsten (beschikbaar) Onderzoek mogelijkheden aanbesteding 2B-diensten (beschikbaar) Handreiking over opdrachtgever- en opdrachtnemerschap (feb 2012)
• • • •
Inkoopmodellen Gemeentelijke samenwerking Keuzevrijheid cliënt Administratieve lasten, etc.
•
Informatiebrochure over samenwerking tussen aanbieders (oa in relatie tot Mededingingswet) [april 2012]
•
Bijeenkomsten in het land
Uitnodiging:Wensen? Ideeën? Laat ze vooral weten!
Belangrijke uitdagingen Tot slot, enkele belangrijke vraagstukken
•
Innovatieve concepten
•
Beperken Administratieve lasten
•
Afstemming ondersteuning Wmo met AWBZ-zorg en zorg Zvw
•
Verbindingen leggen met andere beleidsvelden en andere twee decentralisaties
=> doel: verbetering participatiemogelijkheden cliënt
Vragen?
Na vandaag nog vragen? •
Neem contact op via:
[email protected] of telefoonnummer 070-3406100
•
Blijf op de hoogte via de website: www.invoeringwmo.nl/begeleiding
