De Zelfstandige Muzieklespraktijk 1. Lesbevoegdheid Iedereen mag als zelfstandige muziekles geven, ongeacht of men een beroepsdiploma heeft. 2. Lescontract Het is zinvol om de afspraken met de leerlingen in een contract vast te leggen. Denk daarbij niet alleen aan de prijs en de duur van de les, maar ook aan doorbetaling tijdens ziekte en aan de opzegtermijn. Houd rekening met de vakantieperiode. Een voorbeeld van een lescontract kunt u opvragen bij de Ntb. 3. Tarief Het minimum tarief, berekend op basis van de CAO Kunsteducatie bedraagt per 1 januari 2012 € 46,00 per uur. 4. Belastingen/Kamer van Koophandel Een zelfstandig docent krijgt te maken met twee soorten belasting: - de omzetbelasting (BTW) - de inkomstenbelasting Omzetbelasting/BTW Algemeen BTW of omzetbelasting wordt geheven over bestedingen. Over alles wat een consument koopt, moet hij BTW betalen. Iedere ondernemer berekent BTW over zijn verkochte of verleende diensten en draagt deze BTW af. De ondernemer die deze goederen of diensten heeft gekocht en daarover BTW heeft betaald, vraagt de BTW weer terug van de belastingdienst. Per saldo draagt elke ondernemer daarmee BTW af over de waarde die hij heeft toegevoegd aan het product of dienst (BTW= Belasting over de Toegevoegde Waarde). Voor hem blijven de bedragen exclusief BTW over en daar rekent hij ook altijd mee. Zoals gezegd, de consument betaalt uiteindelijk de BTW. (Uit: Kluwer Belastingwijzers “Artiest en Fiscus”).
1
Muziekonderwijs en BTW Een zelfstandige muziekdocent wordt als ondernemer aangemerkt en komt in die hoedanigheid in aanraking met de BTW. Niet alle lessen vallen echter onder de BTW-regeling. Muziekonderwijs aan personen van 20 jaar en jonger is vrijgesteld van BTW; muzieklessen aan personen van 21 jaar en ouder worden belast met BTW. Het BTW-tarief voor muzieklessen is 19%. Wanneer dit niet apart berekend en vermeld wordt, neemt de belastingdienst aan dat de BTW in de lesprijs is opgenomen. Een zelfstandige docent wordt als ondernemer niet automatisch aangeslagen door de belastingdienst, maar moet zelf aangifte doen van de af te dragen BTW. Meestal loopt de afdracht per maand of per kwartaal. U moet zelf een BTW-nummer aanvragen bij de belastingdienst, afdeling omzetbelasting. Boekhouding en Administratie De BTW-plicht gaat gepaard met administratieve verplichtingen. Ook voor musici geldt dat het succes van de onderneming staat of valt met de kwaliteit van de boekhouding Er moet een deugdelijke boekhouding zijn. Overigens is een eenvoudig boekhoudschrift daarvoor al voldoende, mits de feiten tijdig, volledig en juist worden weergegeven. Het gaat erom de inkomsten en uitgaven zorgvuldig te noteren! Ook momenten waarop u niet direct geld ontvangt maar wel een vordering ontstaat, bijvoorbeeld door het uitschrijven van een factuur, moeten in uw boekhouding vastgelegd worden. Dit o.a. omdat dit het moment is waarop de verplichting ontstaat de BTW af te dragen en niet het moment waarop u de betaling ontvangt. Een factuur moet een datum, een factuurnummer, omschrijving van het geleverde en BTWbedrag bevatten. Men moet op voorgeschreven wijze facturen uitreiken en afschriften daarvan bewaren met een bewaarplicht van zeven jaar. Algemene bewaarplicht in relatie tot Kamer van Koophandel is tien jaar Wat moet er afgedragen worden Wanneer u goederen aanschaft of gebruik maakt van bepaalde diensten, betaalt u, net zoals iedereen, BTW over deze goederen of diensten (zogenaamde Voorbelasting). Zo betaalt de leerling vanaf 21 jaar ook BTW over de muziekles. Het verschil tussen de BTW die al betaald is over de goederen en diensten waar u als zelfstandig ondernemer beroepsmatig gebruik van maakt en de BTW die u ontvangt van de leerlingen, moet, in beginsel, worden afgedragen. Wanneer een docent een praktijk heeft met belaste en onbelaste lessen, dienen de kosten en investeringen naar rato te worden omgeslagen. Hierbij wordt de omzetverhouding (lesgeld onder 21-jarigen, lesgeld boven 21-jarigen), als uitgangspunt gebruikt. Wanneer de voorbelasting in een bepaalde periode meer bedraagt dan dat er aan BTW is ontvangen, kan dit verschil worden teruggevraagd. Ook hierbij geldt dat er naar rato dient te worden omgeslagen indien er sprake is van belaste en onbelaste lessen. Kleine ondernemersregeling Voor kleine ondernemers is er een tegemoetkomende regeling: “de kleine ondernemersregeling”. Deze regeling geldt alleen voor natuurlijke personen en niet voor rechtspersonen. Verenigingen, stichtingen en BV’s kunnen er geen gebruik van maken. De regeling houdt het volgende in: Wanneer het saldo tussen de totaal ontvangen BTW en de via de voorbelasting betaalde BTW minder dan € 1345 per jaar bedraagt, behoeft deze BTW niet te worden afgedragen (moet echter wél worden aangegeven).
2
Voorbeeld U koopt in een bepaald jaar voor € 500 + € 95 BTW, aan bladmuziek. Daarnaast laat u uw instrument repareren voor € 1000 + € 190 BTW. In totaal heeft u via de voorbelasting dus € 285 betaald. In dit jaar geeft u ook, als zelfstandige, muziekles aan personen van 21 jaar en ouder. U ontvangt € 2000 + € 380 BTW. Het saldo is: € 380 minus € 285 = € 95. Dit bedrag is lager dan de gestelde grens van € 1345 en u hoeft dit daarom niet af te dragen. Daarboven hoeft u niet direct alles af te dragen; tussen een saldo van € 1345 en € 1883 geldt een aflopende regeling, waarin de ondernemer steeds minder BTW mag behouden. De vermindering van de BTW hierbij is 2,5 maal het verschil tussen € 1883 en het bedrag dat in beginsel moet worden afgedragen. Boven een saldo van € 1883 moet alles worden afgedragen. Voorbeeld U koopt in een bepaald jaar voor € 500 + € 95 BTW aan bladmuziek. U ontvangt € 9000 + € 1710 BTW van uw volwassen leerlingen. Het saldo tussen de voorbelasting en de ontvangen BTW bedraagt € 1615. De vermindering van de BTW bedraagt 2,5 x (1883 -/- 1615) = € 670. U dient aan BTW te betalen € 1615 -/- € 670 = € 945. Ontheffing van administratieve verplichtingen van de Omzet Belasting Wanneer u verwacht dat u als kleine ondernemer elk jaar weer minder dan € 1345 aan BTW hebt af te dragen, kunt u bij de inspecteur der belastingen een verzoek indienen tot ontheffing van de administratieve verplichtingen. Wanneer u deze ontheffing verkregen heeft, mag u op uw facturen en nota’s geen BTW meer vermelden. Voor muziekdocenten zal dit over het algemeen geen probleem zijn; de leerling zal in de meeste gevallen zelf ook geen BTW kunnen terugvragen. Vermeldt u toch de BTW dan kunt u alsnog aangeslagen worden. Verder kunt u, wanneer u deze ontheffing heeft gekregen, de door u betaalde BTW niet terugkrijgen. Inkomstenbelasting Als zelfstandige dient u opgave te doen van uw inkomsten uit zelfstandige lespraktijk en van de mogelijke aftrekposten. Bij dat laatste kunt u denken aan uw instru-ment(en), bladmuziek, vakbondslidmaatschap, vakliteratuur, geluidsapparatuur, lesruimte, computer, cursussen, congressen en dergelijke. U moet deze inkomsten en kosten in een verlies en winstrekening zichtbaar maken en moet tevens een balans opgesteld worden waaruit uw (zakelijke) bezittingen, vorderingen en schulden per einde van dat boekjaar afgelezen kunnen worden. Kamer van Koophandel Op 1 juli 2008 is de nieuwe Handelsregisterwet in werking getreden. Daarmee zijn álle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland wettelijk verplicht zich in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel.
5. Marketing Wie een zelfstandige lespraktijk wil opzetten, moet zichzelf in eerste instantie gaan zien als een startende ondernemer. In de meeste gevallen zult u daarvoor niet opgeleid zijn; u hebt tot nu toe uw hele leven gestudeerd om een goed uitvoerend musicus te zijn. Dit betekent een hele omschakeling in mentaliteit.
3
Ondernemingsplan, product, marktgericht, commercieel, winst maken, dat zijn woorden die behoren bij een wereld waarin men zich eerst nog moet thuisvoelen. Ondernemen is kiezen Iedereen met een normale dosis nuchter verstand kan ondernemer worden. Belangrijk is wel dat men bereid is bepaalde keuzes en consequenties daarvan te aanvaarden. Het opzetten van een eigen bedrijf kost in aanvang zoveel tijd en energie, dat u menigmaal de indruk zult hebben dat u er, naast lesgeven en spelen, een volledige baan bij hebt gekregen. Een beetje een eigen onderneming hebben, is al bij voorbaat tot mislukken gedoemd! Men moet zich er meer dan volledig (ook in aantal uren), voor inzetten. Waarom een eigen bedrijf? 1. u wilt uw eigen baas zijn; 2. u wilt uw pedagogische talenten zelfstandig benutten; 3. u wilt veel geld verdienen; 4. u hebt de indruk dat er veel vraag naar uw mogelijke aanbod is; 5. het is de enige manier om uzelf een inkomen te verschaffen; 6. u wilt uit de uitkeringssituatie geraken; 7. u moet anders u minder “passende” werkzaamheden accepteren. Het is duidelijk dat uit de mogelijkheden 1 tot en met 4 een totaal andere motivatie geput wordt dan uit 5 tot en met 7. Motivatie essentieel Als u zelf een “heilige moeten” voelt, een overtuiging dat u iets goeds te brengen hebt, is succes vrijwel verzekerd. Belangrijker zelfs nog dat een hecht ondernemingsplan maakt het charisma van bevlogen pedagoog; van iemand die iets speciaals te bieden heeft, dat de consument uw lespraktijk zoekt. Nog eenvoudiger: als de consument weet wat hij kan vinden bij u, zoekt hij niet langer. Wat biedt u aan? Waarin onderscheidt u zich van anderen; waar bent u goed in? Wat is uw specialiteit of genre? - geeft u les aan iedereen; - of uitsluitend aan kinderen van vier tot zes jaar; - uitsluitend aan zeer gevorderden; - uitsluitend groeps- en ensemble-lessen; - of juist alleen maar individueel?
Heeft u een speciale methodiek? - doet u altijd solfege- of theorie-training bij de les; - hebt u samenspel-mogelijkheden binnen het lesaanbod? Verzorgt u openbare activiteiten? - voorspeel-gelegenheden; - aanwezig met leerlingen in het dorps- /stadsleven? Werkt u samen met collega’s/instellingen in de omgeving?
4
Hoe is uw prijsstelling? - bent u erg goedkoop, laagdrempelig of; - juist exclusief en zeer prijzig; - wel exclusief en toch niet duur? Het werven van leerlingen Een pakkende advertentietekst is niet een kwestie van even wat gegevens op papier zetten. Iedereen weet intussen dat bepaalde woorden opwekken, of juist afstoten, dat er verborgen verleiders zijn. Mensen reageren sterk op positieve advertentieteksten met pakkende sleutelvoorden als: nieuw; succes; geld, korting. Geen leugens vertellen, maar verwachting wekken mag wel, mits die verwachting correspondeert met de aard van uw product. En u weet als musicus/docent, exact wat het aantrekkelijke van uw lessen is! Neemt u vooral veel tijd voor het ‘schaven’ van de tekst. Laat u na het schrijven van de tekst deze een paar dagen liggen. Meestal wil men tegelijk teveel informatie kwijt. Hierdoor gaat de tekst op een prop lijken. Naast inhoudelijke informatie, die kort en bondig moet zijn (als het goed is bellen de mensen toch), moeten er ook zakelijke gegevens in staan, zoals: lestarieven, lestijden en lesduur. Vergeet u vooral niet een antwoordcoupon erin op te nemen. Een perfecte manier om de respons van uw PR-activiteiten te meten! 6. Tot slot Wanneer u nog met vragen zit, kunt u altijd contact opnemen met het kantoor van de Ntb (020-6203131, email:
[email protected]). Medewerkers met juridische en muziekinhoudelijke kennis en ervaring, wijzen u gaarne verder de weg.
5
