De
zakkijkers te
HULPMIDDELEN
ALS
VOOR
hemel
zijne
schatten
gelegenheid
waren
bereidende
toe
den
der
omtrent
lichten.
eene
hemel
kan
men
van
om
had
zeer
te
klaren,
het
ten
hemel
van
uitkomsten,
die
ter
de
dier
gang aan
te
verschijnselen
beschrijving
voor
het
oog
algeook
den
meer
of
te
minder
had
mij
verloren. de
van
men
Men had
ware
hemels
toedragt
te
geven,
des hemels uitvoe-
afbeeldingen
eenige pogingen
algemeen toegankelijk
oninge-
beminnaar van den
des
voorwerpen door
het
voor
en
met
die de
het
de daad
met
de onderzoe-
sterrekunde in
der
pogingen,
niet
en
onderzoekingen
wijzen,
denkbeeld
een
naauwernood
ook
opgeleverd,
voorgegaan, vóór
merkwaardige
die
en
zelven
door
voor-
kostbare
en
vermogen
bestreden,
eenenmale uit
algemeen
mijn
den toestand dier
groote
de
in
veelomvattende
en
naar
belangrijkste wenschen,
talrijke
maar
en
door anderen
grondoorzaken
rig beschreven
den
onbedreveuen
sommige
koesteren,
beijverd de
in
de
hebben
wezen
gevolgen,
steeds
en
ik
Was
gelukkige
het
meening
door
zijn,
de wiskunde
heb,
die niet
houdt,
met
daarenboven Ik
de meening, dat
valsche,
verborgen
belangrijkste
stcrrekundigen
toegankelijk in
wijden
zich
deze
DOOR
moeijelijke
met
en
rusten.
de
dat
toonen,
kingen meen
zich
goeden uitslag,
te
aan
te
niettemin
allen
voor
om
AANBEVOLEN
Kaiser.
maar
kundigheden,
hulpmiddelen zonder
overoude,
BESCHOUWING
NAAUWKEURIGE
MEER
EN
F.
eene
,
HEMELLICHTEN,
BESCHREVEN
is
Molteni
Parijs
EENE
DER
Het
van
te
trachten
aangewend, maken,
en
12
op om
hen,
196
die
te
aan
des
wijzen,
derzulken
langrijke plein
die hen
naar
vinden.
werk
dat
dier
de
Terwijl
van
omtrent
Ik
heb de
scheen het
zoo
der
aard
opgewekt in
moedelijk
zoo
zich van
den hemel
Europa
zoo
lijk vermogen worden gevonden, als is
mij
in
eene
In
hebben
van
de
de
kijker der Het der
met
vrij uit
voet, minst
gevonden,
natuur in
ditgave
eerste
Sterrenhemel
geene
groote
van
gemeenzaamheid
genoegen achter
bron
eene
die in
belangrijke
Optisch
hier
te
kostbare
hemellichten
in
vreugde, de
of
uitgaven
op
kijkertje,
mij noodig
te
ontsluiten,
te
ons
kleine
dat
vele
boven het
honderd ik
durfde aanbevelen
,
van
dat een
een
nu
ver-
aanzien-
Nederland,
en
en
het
mijner landgenooten der
schepping de
dat, hetwelk
kaartspel vinden Afbeelding is,
heb
guldens
destijds was
en
voortreffelijkste werk-
ik
voor
komt de
een
ver-
kan.
van
den
hun,
die
vooral
München aanbevolen,
ruim
stellen,
te
aangewezen,
behoeven te ontzien,
dat
behoeven.
Mijne inlichtingen hebben
kijkers
in
worden
naauwkeu-
of
als
staat
prijzen
de
verschenen
184-5
Instituut
lande
in
oog
laten ontbre-
meer
verklaard,
kunstgewrochten
ledigheid
jaar
eene
vele
verheven
ver
te
zonder
kunnen
wenschen
mijner Beschrijving
het
,
het
kan ver
zijn.
en
ongewapend
inlichtingen voor
welke thans
aan
door oefe-
sporen
hemel niet
wezen
verschillende
van
be-
hemel-
geringe
te
op
doelmatig gebruik
verkrijgbaar
om
geen rijk
in
kijkers
kijkers
men
het
aangeboden,
den
van
geene
die
in
eene
met het
eigenlijk
aan
en
sommige dier voorwerpen
best
hemellichten
hun
tot
vermeld,
dien
van
velen
der
iedereen
werkplaatsen
tuigen
ook
de
van
het
hun
hulpmiddelen,
inrigting
om
welke
Beschrijving
maar,
hemel
weg
belangen
groot aantal
een
om, met
den
aan
voorwerpen
in
heb ik het
vermogen
de
kijker
beschouwing
rige
andere
en
de
gesteld,
zich
mijne
ver-
den
Voor de
hulpmiddel
een
zelf
in
afgebeeld,
bijzonderheden,
aanbieden,
eenen
waargenomen,
ken,
staat
ik,
slaan,
te
leiden.
niet alleen
en
toegevoegd,
voorwerpen
gadeslaan,
behulp
heb
zorgen,
wordt in
kan
en
voorwerpen
gade
oogen
doel
,
waarneming
laten
eigene dit
beschreven
voorwerpen
vele
merkwaardigste
den Sterrenhemel
iedereen
hetwelk
ning,
met
van
aan
de
scheppen
hemels
wenschende te
Afbeelding
ter
in
behagen
er
schijnselen
eenen
die, te
zon-
staan.
beschouwing
zakkijker uit München
,
197
die
hier
prijs lijk
lande,
te
veertig
van
kleine
kens
kijkers
bevonden,
kostbaar,
uit
München worden
moest
bruikbaar het
te
zijn,
ik
was
den
de nieuwe
verschenen
kers,
die
,
heb ik
is,
deze,
verdienen.
te
magazijn
een
hier
te
lande,
herkomstig
van
moi.teni
te
noemen,
en,
te
gen en
München,
dien
moeite ik
nit
die
van
dat
uiterlijk
den
zeer
de
geven
kijkers kon,
ook
kijkers
40
op
prijs
van
had ik
ook
en
van
in
was
zij
de
reeds,
Zij
waren
Gebr.
hooren
zakkijkers
komen
kijkers
de
te
uit
staan,
en
aanvankelijk de
Bij den
maar
verrastte
de nieuwe
mij
kijkers
uitgave
Sterrenhemel
toen
het
ovengenoemde
inlichtingen
beloofden
toen
de sterrekundi-
bij
waardig gekeurd;
van
Delft,
aanmerkelijk grooter
dan
overgegaan,
de
en
bezig-
te
nimmer had
zelfs
,
guldens afgeleverd. Alleen
deze
overtroffen.
molïeni,
daar
nog
waren
vermogen,
Afbeelding
ter
de heeren
aan
guldens
14
zakkij-
de voorkeur
kijkers
heeft,
voorkomen
van
het licht
van
had verkocht.
later
onderzoek niet
merkbaar
en
toen
kipp
onderzoek
zij,
is,
jaars soort
Apothecar
kipp,
kijkers
ik
in
dan die uit München
dier
toebehoorende
Die
was.
j.
van
beschou-
Afbeelding
en
eene
zijn
eenige
p.
prijs
aanbevelen.
hemellichten,
werktuigen
naam
Heer
voor
dat
Beschrijving
omtrent
den
ernstig
tot
München
toen
bij
een
weinig,
mijne
wier
ongelooflijk lagen prijs
eenmaal
niet
fabriek,
schooner
door hem
werden
heer
gelijk mij gebleken
een
mij
waren
den
optische
Parijs niet bekend
hadden
om
Parijs,
der
beschouwing
groot aantal dier
cene
van
voetje
een
den
met
begin des vorigen
minder kostbaar
door van
een
mijne Beschrijving
gemaakt
en
der hemellichten
kunnen
te
München
naauwkeurige
meer
minder
genoemde zakkijker
ingenomen
eene
uit
oogbuis
beschouwing
meende
melding
voren
tiging toegezonden die
ik
van
de
voor
Kort
voor
welke in liet
onvergelijkelijk
boven
en
uitgave
Sterrenhemel
de
geenszins
dat
dat de
gedachte,
tel-
maar
weinig
die
voor
den
voor
had herhaalde-
onderzocht,
vermogen
voor
hulpmiddelen
wing der hemellichten, In
om
Ik
slechts
sterrekundige
eene
toegerust,
der
minste
met
oogbuis,
verkregen.
werkplaatsen
in de
bij
en
nog
stcrrekundige
worden
zij, hoezeer gewoonlijk
aanmerkelijk
onderdoen,
of
kan
andere
van
dat
zeer
moesten
voet
zonder
guldens
van
heb
gegeven,
algemeene sleutels
ik,
die ik tot
de
198
geheimen te
den
van
verwachten, weldra
rigt
derdaad
heid
door
duidelijker
zestig
had
vrienden, behoeven,
zijn,
worden door zullen
ik
de
kennis al
maar
ten,
den
weten
naauwelijks
voeriger
heb;
bestaande
nog
geruimd.
Om
het
hulpmiddelen in
lichten, stemde niet
ik
maakt, omdat
deed,
lezers
ik
eene
aanbevolen,
aan
om
over
schrijven
de
gaarne der
werk-
ongetwijfeld ook alles
kijker
mij
bezit-
en
veel uit-
werk
de Ster-
moeten,
mijn
het
was
eenen
ik in
beschrijving
teregtwijzingen konden
mij
der
ontvangen,
worden uit den
der
Reeds
van
zulk
verpligt had
bestellers
dat
daar
voor
het
plaats
molteni,
meer
opstel
geheel
,
hetgeen zoude
worden
mij
de,
dan
een
eenen
ter
die
te
mij
jaar ge-
leggen, vreezen
beschreven
afgeleverd.
be-
belang-
half
aanvang
zijde
werd
Ik
zekerlijk
meeste
de
gegrepen,
door
in
als
der hemel-
handelen.
te
Natuur
het
een
van
beschouwing
opzettelijk
Album
dan
zakkijkers
naauwkeurige
opstel
het
de
veronderstelling,
anders,
die
moeijelijkheden
meer
omstandigheid
iets
de
molteni
van
genoemde redenen heb ik reeds voorlang
voor
zag
dit
uitvoerige
eene
men
zoude vinden.
het
maar
dat
eene
opstel
met
de
afzonderlijk
ongegronde,
stellende heb
voor
een
dat
al
opgevat,
voornemen
door
en,
te
beschouwing
zoude ik
Boven
die
te
verdienden
vermoedelijk de
gebruiken
dan
kijkers
deze onkostbare
velen,
dien
zij
zoude
molteni,
van
waardoor alle
weg
hoe
dat
behoeven,
inlichtingen
renhemel gegeven
kijkers
gebleken,
dan
bruikbaar
kijkers
voor
maken,
hemel bevorderen.
duidelijk
te
vele
door
en,
bekend te
welke die
die
bezitters
stukken
aanwenden,
algemeen
van
die
zij
meer
mijne wetenschappelijke
van
zeer
beoogde,
nadat ik
bedacht,
wier
verspreid,
hoe
kunnen
meer
zijn
om
geschikt-
ik
der hemellichten
middelen Er
De
dat
toevoegselen,
de
beschouwing
gemaakt.
vaderland
hemellichten
Voor
In-
opvolgen.
drangredenen,
doel,
gebleken,
voren,
ten behoeve
eenvoudige
vernemen,
tuigen
de
voor
bekend
ons
te
het
voor
om
be-
onvolledig
doen
beantwoorden.
te
molïeni
onderzocht.
om
had
nog
zoude
redenen
men
en
onderscheidene
mij
dan
kort
toenmalig
verwachting van
had
worden,
uitvoerig
bij
stukken,
die
van
mijn
ook
zakkijkers
zullen
te
meer
vermoedelijke
der
was,
ik
een
bestonden
die
aan
hemel
dat
en
199
De
zakkijkers
van
afgeleverd, evenmin of andere
fabrieken,
aangewend. aardsche
Zij
bij
bijzonderheden
eenige niet
zij
stand
met
dige
oogbuizen
zich,
al
maar
Weenen
te
onder
te
zijne
voortreffelijk voeten
voor
tevens niet
en
zakkijkers
onbeduidenden
eenen
moest bovendien
dat
de
kijkers
dienstbaar
werden zen,
de
in
verliep
molteni
en
van
als
mij
niet kon
zakkijkers
naar
aangewend.
de
voor
nog
zorgen,
dat nader is
begrijpen,
dat
deze
eenen
bedacht,
zoo
voor
maar
ik
ik wilde,
ik
die
begeerde,
oogbuimaar
er
mijne begeerte werd
gebleken, alleenlijk dewijl
dat
wij,
hier
de hemellichten wilden
verontschuldigen bij
doel
hemellichten
van
zei ven
aan
hun
worden;
natuurlijk,
dat
voor
schrijnwerker
beschouwing
molteni
oogbuizen uitgedachte
zakkijkers
kunnen
oogbuizen
is
voor
door hem
voeten
en
sterrekundige
door eiken
de
aan
Het
plaats,
zoo
die
sterrekundige
molteni
met vrucht
zakkijkers
daarbij
en
voeten
vervaardigd
geruime tijd
volstrekt
genaamde was
wel,
duur,
gemaakt.
eerste
zeer
een
voldaan,
loof
voor
van
prijs
zijne
te
werktuigen,
kunnen worden
kostbaar,
heb
geschikt,
zeer
zijn
en
zijn
Plössl
sterrekundige oogbuizen
zeer
Ik
toevoegsels laat
optische
ook
wil.
worden
sterrekun-
bemerken.
van
de
naar
beschouwen
die
van
zoo
willekeuriger!
verplaatst,
men
prijzen
heeft, dat
ook
opgenomen,
doel
hun
hunne
vervaardigers
zijn
eiken
zoogenaamde
invloed
hemellichten
van
onbruikbaar.
volstrekt voor
alle
prijscourant
zakkijkers
voor
de
zijn, die begrepen
beschouwing
de
vergrootende
maar
werktuigen
gebruik bestemd,
sterrekundig
aan
zeer,
dat
hemellicht,
sterk
en
toegerust,
schijnt,
eenige
voor
In
kijkers, voeten
het
die
zonder
beschouwen,
te
in
zij
Zij
zachtkens
en
merkwaardige worden
door
is,
van
wier
toegerust,
van
laten.
door welke
voor
beschouwing
oogbuizen
hemellichten
vastgezet
van
de
waarneming
onmogelijk de
rusten,
worden
beweging
grootere
daarom
de
voeten
op
schijnbare De
het
naauwkeurigheid
kunnen
de
om
hemellichten toe te
terwijl
afgeleverd,
voeten met
de
is
München
hemellichten worden
voor
daarom met
worden
zij te
Instituut
der
beschouwing
zijn
en
gering
te
Optisch
uitsluitend bestemd
zijn
veel
de
voor
voorwerpen,
vergrooting
het
die uit
als
als
zoodanig
kunnen,
molteni
man,
te
lande,
rigten. Dat
wonende in
zoo-
onge-
de stad,
200
die zich
de
op
verhief,
nus
en
die
kijkers,
Had
het
de sterren,
niet
is
kijker
den
voor
voorraad
prijs was
ontdekte ik,
slechts
hadden, Omdat
die
beter
kipp, waren
ook
spoedig
hare
Het
trekken.
guldens
aantal
c|eze
deze
doel
van
bleek
die
als
nieuwm
nu
van
zij
vergrooting
voorgeschreven. hadden, werden zich
haren
tijd
volstrekt den Heer
hoogen prijs, zoodat
afgezet,
mij
geene waarde hadden,
was
weder
die
van
voor
gaven
moest.
om
mij
te ont-
eensdeels omdat onze
omdat
wegens
wezen
molteni
opgevat,
aanwinst
die,
als
aanleiding
anderdeels,
ontvangen,
Die
bezending
kwamen, bij
zakkijkers
belangrijke
kipp
Miinchen werd ontboden,
groot
die
bemoeijing
eene
waarde
en
uit
Heer
afgeleverd.
was
korten
dat
zoo
de
te
mij
weerwil
met
blijf beschouwen,
loopt oogbuizen
eene
van
die door
toevallige omstandigheid,
geene
zeer
mij,
slechts half
eene
om
eene
door
oogbuizen het
den
werden
eenen
duidelijk-
pasten,
Deze betoonden
In
en
der
oogbuizen
door
en
zulk
van
groote
met
zakkijkers
,
een’
als
levereieii
ontdekking
bezending
moeteni
teleurstellingen,
heb
die stukken
mijn
in
bemoeijing
verdere Ik
als
staan.
nieuwe
vergrooting
der sterrekunde gevaar
te
groot
worden
aangewezen,
toegezondene oogbuizen
ontboden.
oogbuizen
van
waren
alle
voor
de vroegere
deze
een
ook
maar
wijl
13
op
zoo
Miinchen
dan
werd
door maar,
met
om
guldens
door
vermogen haar
centen,
Er
sterrekundigen
de bestaande sterrekaar-
goedgekeurd,
guldens
de nieuw
half
het
eene
50
14
werkdadige
om
dat de
gevonden.
gekregen,
planeet
bij
op hunne
uitgeput.
oogbuizen uit
andere
niet
ik
spoedig
dat
want
werd
juist en
oogbuizen geschreven,
van
aan
5
van
de
toereikend,
onderzocht
werden
voor
onontdekte
hun
ontgaan,
die
hoofd
Neptu-
reusachtige
plaats
der
een
begluren,
vertoonden,
had
Eindelijk
ontvangen,
,
het
in
hier te lande
nog
aldaar
dan
meer
moi.teni
of
de
toeschreef,
heeft
elders
planeet
planeet
van
onvermogen
den hemel te
zoo
verraden.
molteni
mij
zich
kunnen
veel
te
heid
welke
de
van
omstandigheid
Parijs,
te
zijne
van
die
de
bezat, dier
van
vergelijken,
te
planeet
er
plek
het
aan
Heeren
zakkijkers,
schuilplaats
ten
der
een
de
verkocht, de
aldaar
observatorium
dier
eenen
men
ontdekking
echter
van
waar
men
werkdadige
ontdekking
bespiegelende
beminnaars
men nu
hare
te
minder
geringe
201
vergrooting, ik
een
staat
de
vergrooting
van
mijne
en
1853,
van
jaar
bij
en
der
niet in
zijn ik
hetgeen
en
molteni,
de
verpligt glas buis
vindt,
hetwelk
kijkers
buis
des een
op
dat,
staat.
Het om
met
de
van
glas van
verwijderd, glas
en
het
van
en
het
den
dan
met
andere
glas
te
op
om
zoo
zijne is
wordt
twee
het dat
de
afstand
hij
de
ik
Het grootste de
van
wordt
door
toege-
dat
Ieder der
heeft
alzoo het
van
beeld
een
die de
de
beeld
des
glas,
van
te
niet
het
het
evenwijdig van
voorname
glas,
voor-
onderst
boven
lichtuit
verminderen, op
een
glas
met
in
één
volmaakt
maar
voorwerp
het beeld
eens-
van
voorwerp
aan
die
en
het
van
die niet alleen
Is
punten, hereeni-
een
breking
stralen,
zich
oppervlakken,
afhangt.
heb,
verwijderd punt
ver
worden,
bezwaar
invallende,
stralen
van
ben
glazen zamengesteld,
heffen,
gevormd,
kijkers
voorwerpglas
voorwerp zelf, het
uit
zijner
vorm
een
het
worden
te
uiteinden
voorwerp
zijde
elkander
het
Het
voorwerp
zoodat
invallen,
kortst,
van
over
zijne andere zijde, binnen de
aan
voortvloeijende,
hereenigen.
afstand
stippen.
der
wordt het
invallen,
de
wordt
oppervlakken
kunnen
het
het
der
zeggen
te
(uit-
meêgedeelde
verstaan
punt vereenigen.
tot
anderdeels
te
een
naar
die,
ontvangen
wijze,
aldaar
om
aan
aan
wil,
zich,
aan
kleurschifting
vergezelt,
afstand
altijd
één
vormen
voorwerpglas
kogelvormige
eenen
zij
betrekking
omstandigheid
punt
altijd
voorwerpglas dat
het
maar,
kortelijk
lichtstralen,
stralen
zijner
hereenigingspunten
de
dat
kan
verwijderd voorwerp zamenstellen,
werp,
stralen
en
weder in
kijkers,
gingspunt
deels
men
De
het
gebroken,
zoodanig
daaruit
dat
in
heb ik, met
643)
verstaanbare
algemeen,
beschouwen
men
genoemd.
uitgaande,
die
kijker,
het
hij
Sterrenhemel
doelmatig gebruik
het
in
kijkers
hoofdpunten
geplaatst
keerd
omtrent
nu
den
van
Ik
teruggeven,
die
tot bladz.
627
gehandeld.
geheel
van
den
van
kijkers
ieder wordt
beoordeelen.
Afbeelding bladz.
derde, omdat
ten
en
waardoor
oogbuis,
te
algemeen
eene
op
de
juistheid
Beschrijving
het
zamenstel
toereikende
eene
uitvoerigheid
hier
zijn,
aanwijzen,
van
gave
onbruikbaar
eenvoudig
met
In
doel
middel kan
gesteld,
heeft,
haar
voor
wordt
van
ook
van
oneindig
elkander tot
het
brandpuntsafstand
op
de natuur
den ver
op
het
glas
het
van
het
202
glas op
Is
genoemd.
het
afstand
een’, grooteren
verwijderde aardsche merkbaar kunnen
verschil,
gesteld welk
dat uit het
het
een
oogbuis
mikroskoop of vergrootglas teekend, dat
van
zij
men
oog,
stellen veel
het
digter
de
van
digtst bij
dan
om
het
nog
eens
om
de
beeld
oogbuis de
boller
voorwerpen
zijn,
minder
alleen
zeer
zwakke
licht
te
en
weinig
eenen
kunnen
om
en,
van
zeer
gevormd
gebruiken. aan
de
men,
Zeer
men
de
voorwerpen,
met
vele
sterke
in als
diensten.
ziet
is,
door
maar
zijne
aardsche
kan
als
glazen
vergrooten,
sterker
J
dit tweede
en
glazen,
kijker
bij
zijn,
is
aardsche
van
Naarmate de
de
en
bij
vordert,
maken,
meer
het lichtverlies,
lijden,
naauwkeurig
voorwerpglas te
kijker
helder,
verlicht
een
glazen,
beide andere
kijker
dat
verziend
anders,
het
weigert
vergrootingen
zijn helder genoeg
verbonden,
van
de
echter
vordert
het
Twee
dat
beeld,
dienen tot niets
beschouwd. de
overdrijft,
vergrooting
gewoonlijk
volg,
zal
door
oogbuis,
die
regtstandig
door
vergrootglas,
vergrooting
Naarmate de
alzoo
wordt,
glazen.
ge-
afstand
hangt
beschouwing
geplaatst,
beeld,
en
de
een
scherp
de
ingeschoven, aan
en
waarom
Door
het
bijziend oog
en
het
door het-
als
ook
afstand
zoo
beziet,
niet
van
geen
zameu-
bepaalden
dus
ver
van
een
wordt.
eenige oefening
vier
voorwerpglas
te keeren
zamengesteld
men
ten
het
een’
Die
Een
uitgehaald,
bevatten
dan
voorwerp
afstand
beeld worde
bij
geplaatst,
gevormd,
op
zijn.
voor
brand-
bestaat
vergrootglas,
moet
zoo
af.
hetwelk
omgekeerde
regtstandige een
het
oogbuizen,
bestemd,
en
verwijderd
oogbuis,
De
gelegen.
een
beeld
zijn
dezelfde redenen,
bepaalden
worde
naderbij
zamengesteld
men
waarnemers
bij
verder
zij
voorwerpen
des
oog
oogbuis dat
op
om
naauwkeurig
een’
beschouwen, het
van
ziet
zeer
verwijderd is,
voorwerp
wdl
ook
die
het
naauwkeurig,
zeer
de
ten
voornamen
voorwerpglas
glazen
twee
den
anders
zamengesteld
een
het
grooteren afstand
niet
is
zal
hemellichten,
merkbaar
zeer
zoo
brandpuntsafstand,
bij
voorwerpen
glas bestaat,
uit
voorwerpglas
de
door het
beeld,
dan
meer
De
of
mikroskoop,
men
een’
op
teekenen.
dan
den
en
voorwerpen
zijn
bij,
glas,
Tusschen
maar
zij hun beeld
voorwerpglas
het
van
teekenen.
puntsafstand,
nader
voorwerp
goed
ge-
hemellich-
vergrootingen
aanwending
van
sterke
203
kunnen
vergrootiugen, openbaren,
blijven.
gezien,
of
dat
beeld
werpen
lijkheid gaan
werp
zoo
veel
van
het
dan
dan
wel
der
gebruikt
vergroot, als
verliest,
dan
dat
door
men,
aan
waardoor het dat de
en
grootte
sterkere
veel
men
toch ook
voor-
de voortreffe-
en
kan
bepaalde
de zuiverheid
eene
niet
die alleen
oogbuis,
eene
Hierbij
maar
men
het voorwerp
van
vergrootglas,
de
toelaat.
voorwerpglas
zonder
voor-
hemellichten
zij bij
men
zamengesteld
bij aardsche voorwerpen,
meer
bij aardsche
omgekeerd blijft vertoonen,
malen
overschrijden,
die
zuiverheid
en
worden
benadeelen,
zich
onver-
omgekeerde beeld des voorwerps weder
het
een
verborgen
onderste boven worden
het
oogbuis,
de helderheid
als
glazen bevat,
omgekeerde
van
hemellichten
Bij
gebruikt.
niet
altijd
al
en
hemellichten is het volstrekt
glazen
om
beschouwt,
men
twee
twee
duidelijkste
ten
geheel
vergrootingen
overeinde,
de
dienen
maken,
te
geringe
zij regt
alleen
talrijke bijzonderheden
zij
beschouwing
daar
en
werpen
bij
de
Bij
schillig,
regt
die
verder
grenzen het
van
voor-
kan
vergrooting,
winnen. Ten einde het
de
gebruik
kijkers
van
van
schrijving
herkomstig,
beschouwing van
een
heb
jaar
1853,
bladz.
molteni, worden
dens
Het
670).
genoemd,
bestaat
uit
allen
door
hen die
en
vijf in
mij
grooter
zijn
meer
“kijkers
ik
de
nu
om
men
maar
de
zijn, en
zoo
Afb.
met
hunne
schuivende
de
en
als
ik
van
de
de
grootere minder
dit reeds
voor
zakkijkers van
Delft
kipp
te
lage
prijzen
liet
zeer
voor
den Sterrenhemel
opening
eene
van
zijn,
verwerpelijk,
bepaaldelijk
zak-
Die befabrieken
zakkijkers kleine
onvermogend,
worden aanbevolen,
dezelfde
andere
bij
nagenoeg dezelfde
op
kan
den Heer
bij
elkander
volkomen
te
[Beschr.
verkrijgbaar zijn, welke,
treffelijkheid,
met
zij
zal
van
gewoonlijk
verkrijgen,
medegedeeld.
die velen
ruimen,
zijn, hoezeer niet altijd
naarmate
die door
te
zakkijkers
molteni
hemellichten,
molteni
voortrellelijk,
voor
Bij
weg
noodige juistheid beschrijven.
stukken
grootten
van
de
gelden die
ingerigt.
onderscheidene
kijkers
ook
omdat
worden
wijze
met
den
hebben ontmoet,
kijker
eenen
molteni
kan
uit
zwarigheden
19
voor
en
,
van
lijnen” 11
hooge
gul-
voor-
ligchaam dier kijkers
koperen buizen.
afmetingen, doch, zijn
Zij hebben
al die
buizen
204
geheel 3
ingeschoven, 6
palmen
haald,
wordt
zoo
het beschouwen dunste ven,
dan
men.
den
van
middellijn
bedekt wordt
ning en
den
de
afbeelding
aangewezen, buizen van
cl
des
tot
tot
f,
vernist.
met
door
kijkers,
voorkomen e
is
e
kijker
zijn
het
verliezen. welke
De
overige
als
uit
moet
des de
bij
deelen,
van
gebruik heeft
oogDe
gedeelte
dat
de
vrije ope-
Ned. duimen
4
de
zijn
worden
de handen, a
tot
h,
tot
c
en
Alle
ingenomen.
dat de
het
c
te
van
gedeelte
gedeelte
hun schoon
tot
cl
en
glijden, f
moet
deelen
koperen
spoedig van
ver
juiste plaatsen
maar
Aan
omdat
van
1
onder en,
uitgeschoven,
zijn
kijkers,
behoeven heen h
dui-
de
beschouwen
vervaardigd,
van
buizen
8
strepen.
6
na,
het
bekleed.
aanvatten met
geene
die
dat is,
weinig
glazen
koper
deelen
bij
de
lijnen. De volgende figuur
voorkeur aanvatten,
De
duim
gevat is,
hij
palissanderhout
bij
over
door
3
het
verwijderd,
de dunste,
en
zeer
op
ligchaam
\daarbij
kijkers
des
den
men
die
voor,
en
wordt
Bij
ingescbo-
palmen
verminderd met het
Parijsche
voorwerpen
bet
van
18
bevat,
van
waarin het
ring
zoodanig
aardsche
verwijderde
strepen,
bedraagt,
kijker,
kijker
8
voorwerpglas,
door den
7
van
uitge-
moet
voorwerpen,
lengte
oog
nagenoeg
duimen.
gedeeltelijk
voorwerpglas
middellijn
3
worden
eene
het
van
mogelijk
ver
palmen
aardsche
bevat,
van
duim
minder dan
alzoo iets
stelt
verst
zoo
8
nagenoeg
kijker
lengte
eene
buizen
verwijderde
eene
het
kijker
die
lengte
die het
4
heeft
den
van
zijn
de
het van
van
de
al
oogglazen
buis,
kijker,
bevat,
glazen
ver
verkrijgt
middellijn
eene
zijne
van
dikste
De
en
die de
buis,
en
heeft
zoo
duimen,
tot
i ,
van
zijn zijn
205
dit
vernis
met
niet
die
het
voor
welke
kan
randen
de
in
kijker
die
bij
a,
met
haren
bewijst uit
heet dat
ling
bij
en
die
arbeid,
die
kijker
eeneu
een
voorwerpen
dan
licht
«iets
het
diezelfde
tonen
zij
van
in
als
veld
geheele
voorwerpen
zich dien
in
eene
door
des
terwijl
terwijl
wist
een
vervult.
kijker
uit en
heeft
hij
men
ziet
met
die
onverdraaglijk
Beschouwt
München,
niet
eene
terwijl
men
zoo
scherpte, terwijl
men
van
zijne kijkers,
Wanneer
dan
zij
zonder-
vermeerdering
invalt,
kijkers
en
maar
zakkijkers
voorwerpen ziet,
zuiverheid
wordt;
de
af te
zijne kijkers
verwaarloozing
mist,
eenen
heerlijke
mist gewaar
aan
bekommeren,
voorwerpglas
dikken
bij
het
heen.
licht
voorkomt. Het is
aardsche
naar
het
eenen
te
nagenoeg
figuur
vallen,
ook
bedorven worden.
geheel
op
zij
de het
mogelijk
voorwerpglas
kunnen
niet
door wier
de
zijdelingsche
aanmerkelijke
veroorzaakt,
molteni
daglicht
helder
valsch
van
de
over
nagelaten,
sommige opzigten,
reden
en
overeenkomen,
voorwerpglas
het
het
door
diep
zoo
buis, gelijk
nuttelooze buis
vrij
zich
het
zoude
pi.Ósst,
van
buis
over
om
welke
ora
die
die
ai,
of
glazen
buis, binnen-welke
met elkander
c
zij
zijn
te
de
die
Is
buis
dan
en
bestaat
hij
de
men
over
van
voorwerpglas
zij
heeft
kleinigheid
en
reikt
zoo
deze
zonder
i
overeen.
diensten,
mültent
toegevoegd, den
het
op
München dat
a
bestemd
weinig
Is
oppervlakte
uitgehaald,
buis
sluiten,
bij
rand
voorstelt, Die
de randen
de buitenste
komt
zoo
glijdt
ingeschroefd.
zoodat
als
welke
Daardoor wordt
waaruit
voorste
De
gesloten,
is
als
met
en
gekartelde
die
Bij
omvatten.
noodig,
maken.
te
wordt
zij
verdeeld,
dikwijls
zoo
voorwerpglas
ingeschoven,
in
is
heeft schoon
deksel, het
vele buizen
zoo
die
beide buizen,
afschroeven,
buisjes
korte
van
vasthouden,
glijden.
die korte
van
zijn
van
voor-
men
ingeschroefd,
buizen
buisjes
buizen afscheiden,
verdeeling
buizen
ieder
men
de dikste
dunnere
korte
deze
in
h, ziet
en
twee bui-
van
de uiteinden
worden
zijn,
de
veerkracht
langere
de
van
zij
alleen
eigenlijk
geplaatst
g,
schuivende,
buizen
afscheiding
i,f,
die in
verborgene buisjes,
bepaalde
eene
bij
andere
de
welke
randen,
gekartelde
oog
tusschen
Aan
elkander schuiven,
in
uitstekende
in
zij,
zouden verliezen.
onmiddellijk
zen,
daar
overtogen,
dat dit
men
ver-
men
gebrek
206
der
kijkers
van
worden,
verholpen
die uit
van
licht
kaatsing
het
Men kan
binnen
van
kijkers
van
kijkers.
afgesloten diglijk
op
maar
schermpje,
houten
met
h
g
licht
kan
ker
van
voorkeur
ligtelijk
men
gen
en
heeft
ons
die
land
handgreep schijnbaar hen
met
leveren, Er
verspreid,
zullen
leeren
groot
zulk
een
Zoodanig
zal
De
die
van
zij,
stukken
aan
en
kij-
vervaardi-
zwarigheid,
dat
of
blindingtje
in
kijkers
De
vervolg zoude
molteni
ook
alle
bezitters
van
en
eene
een
het
van
kennen,
in
hoe
delleeriapp,
hij
belangstelling
welke
den
die
vele
die leerde
met
geen
schermpje kan
een
schermpje afgeleverd.
door
dit,
houdt de mist
verhelpen,
reeds
van
men
randen
de
bordpapier,
schermpje
een
opening
dien uit München de
bevestigen. te
echter
zekerlijk
gebrek
en
of
fg
brengen.
het uiteinde der
men
al de kijkers,
dat ik
voor
kennen,
ligt
zoo
prijs,
waren
zijn zonder zulk
stukken
is
den
van
toerusten.
kunnen
latere
te
der buis g k
te
Maakt
aan
zoo
boven
karton
stukje
een
moge,
verhooging af
van
uiteinde
zij schijnen
groot zonder
in
zelf,
het
aan
geven.
de buis
eene
aan
doordringen,
molteni
geheel
eenvou-
de hiernevensstaande
zoodat
het valsche licht op,
wordt
binnen
aangewezen.
vast,
des
door de buizen
licht
met
door
terug-
eene
de buizen
opening,
lijm, gom of lak,
wat
buis
ronde
als
2 wordt
figuur
dat
draaijen
groot
zoo
valsche
gemaakt, door
gh,
eene
laten
ringetje
juist
strepen,
met
dan
van
hinderlijke
buis
vergelijking Dat
weren,
genoeg
ónmogelijk
de
van
niet
het
in
zijn.
niets anders
kan
kleinigheid
zij,
waardig
de binnenwanden
terugkaatsing
uiteinde
niet is
molteni
maken,
dat
gelooven,
men
terugkaatsing
een
een
Ned.
die
onbeduidende
eene
oprapen
daglicht,
de
het
aan
verborgen is,
14
het
van
zwart te en
Men kan
zoude
zoo
München,
de
in
door
moltenx
eenvoudige
oogenblik,
een
dat
verhelpen,
kunnen
vermoedelijk, in sommige gevallen, gruwelijk geërgerd zal hebben.
In
buis derde
beeld
fig. des
1
kijkers
door
de
gestippelde
aangewezen,
voorwerpen wordt
door
wordt,
door de
het
aardsche
waar
het
lijn l beeld
voorwerpglas oogbuis,
als
m,
van
zeer
gevormd door
plaats in
de
een
ver
de
verwij-
wordt.
Dat
zamengesteld
207
de aardsche
is,
zoo
haar b.
voorwerpen,
dat
geschikt,
17
van
wordt
laat
Even als
omgekeerd,
omgekeerd
buisje
zijn
dienen
te
mengesteld
vergrootglas
buis
maken.
glazen
uitschuiven, heeft
De
zich
van
van
vergrooting
ongewapend
eenen
der
lengte-afraetingen
oog
25
malen
vergroot,
25
malen
grooter
25 die
beschouwing als
en
in
maken
q
te
buisje
bij i,
van
glas
zich
n
oogbuis
beeld,
l
bij
zamen
een
m,
za-
beschouwd dat
gevat, de
zelf
afzonderlijk der
tweede beeld
bijzonder
zoo-
dat beeld
in
een
omgekeerde
oogdop,
molteni
De
vooral
een
den
men
oogbuizen,
grooting,
p
het
moet
uiteinde
eene
ook
zich
geheele
oog-
afgeschroefd.
zakkijkers
pervlakte
om
glazen
in
hunne aardsche
het
het
kijker
welke het beeld
daar het
die
o,
uit, waardoor het
zijn
als
en
aan
alleen
De
n
ver-
beschou-
het
van
papier,
regtstandig,
glazen
den
de
bij
lm, in
het
op
men
malen
voor
moet nu,
lijn
glas
en
mikroskoop wezenlijke
oppervlakte
de
Ned.
het
van
10
is
letters
17
van
geplaatst,
omtrent
als
die
natuurlijkerwijze
platte
wordt
dat
regtstandig
laat
kijker,
de letters
De
geplaatst,
Deze
den
van
is
vergrooting
oogbuis oogbuis
de
het
en
was.
uitschroeven,
wordt.
de
buis
zuiver,
en
Die
verwijderd zij
gevormd.
worden
reeds
strepen
de
willekeurige
Om
afstand
eenen
De
dat
worden,
gesteld
om
door
voorwerpen
mikroskoop
door haar
beschouwt.
op
van
staan.
bewijzen.
zamengesteld en
dat
overtuigen,
platte buiten-oppervlakte
scherp
zeer
gering
doen
te
Ned.
te
haar
einde
onderst boven maar
diensten
danig
uiterste
ligtelijk
een
boek,
een
de
zich
dan
/safschroeft,
men
van
die letters
het
groot,
wing
het
aan
in
moet
zien,
te
dan
ziet
letters
v.
verwijderen
strepen n,
den rand
bij
kan
anders
niet
oogbuis
men
duidelijk
Men
beschouwd.
mikroskoop,
maal
dan
men
men
met
aan
het
b.
hoe veel
Door de
v.
ongewapend 625
heb, geven,
malen dan
eenen
en
den
aardsche
kijker
los
die
der
dus
de hand
zeer
moet
de met
die
maan
hare De
grooter.
voorwerpen in
hij
kijker
middellijn
oog,
malen
met
omtrent 25 malen.
vertoont,
grooter
alzoo
van
zijne zakkijkers heeft gegeven, is
verwijderde
daarbij
uit,
waargenomen.
malen, dat is,
25
ver
drukt
voorwerpen
ziet
beschreven
vergrooting
kijker
worden
moi.xeni
van
die ik
eene
opver-
voorde
geschikt, houden,
208
die
maar
de
zon,
zakkijkers volstrekt
van
vergrooting,
de
In
lucht
zien,
eenen
in
wordt
tuinmuur
der
schaduw,
van
letters
de kleinste
Ilandelsblad men
den
kijker
aardsclie
oogbuis,
ontcijferen,
moest
men
Handelsblad tend
de
bij
daarbij,
het
kijker
tot
beschouwing
die slechts twee door
vergrooting
onmogelijk
Daar
glazen bevatten,
het
doel
kijker
niet
tot
meetwerktuig gebruikt welke Ook haar
men
het die
kijker,
meten
gewoonlijk door het
beeld,
oogbuizen
naauwkeurig
hebben
moet
van
van
eene
afstand,
ontcijferen, als
worden, Met
bragt.
malen,
de het
was
het Ilandelsblad te
maken,
22 Ned. ellen tot het
uitslui-
vergrootingen bedient
men
zich
sterrekundige oogbuizen,
door welke het
en
omgekeerde beeld,
hebben verschillende
bij
welken
bestemd,
zoodat
uit,
van
kijker
oogbuis mogelijk
sterke
men
25
aan
sterrekun-
dien
gelezen
letters
opene
gevormd, niet andermaal wordt omgekeöïd.
sterrekundige oogbuizen den
de
op
hemellichten behoeft,
van
Die
van
gaf
de
vermelde redenen,
voorwerpglas
zich,
van
de
Ned. ellen
eene
Ned. ellen
afstand
eenen
op
doen naderen.
de reeds
om
45
van
dit met de aardsche
en om
den
55
van
welke
zwarigheid
vergelijken.
in
Handelblad eenigermate
afstand
eene
dien afstand volstrekt
op te
die
het
zonder
eenen
op
verkreeg,
van
kon
door
lieten
mogt be-
Handelsblad
Met
opgesteld.
te
proeve tevens
men
eens,
het
van
herkomstig,
malen
ik
afstand
eenen
en, op
mot.ïeni
50
van
nummer
molïeni
van
heb
jaar
eene
men
van molteni
de ook
sterkere
eene
door
dien
kijker,
eenen
zakkijkers
een
van
malen
door welke aanvoeren,
verledene
bevestigd,
invloed
bijzonderheden,
van
eene
der
den
worden
60
van
bij
waarnemen.
voorwerpglas,
vergrooting
men
gesteld,
het
zakkijkers
vergrooting
ik
eenen
van
de
dige oogbuis,
ook
kan
bijzonderheden
men
dubbele sterren wil
hun
eene
waarnemen
zoo
zomer
en
eenen
het
op
de
van
Wil
als
gering,
en
met
overladen.
ligtelijk bij
den
te
planeten
moi.ïeni
gelegenheid
zitten,
veel
voortreffelijkheid
niet
bevestigd
de
maan,
de
Wegens
in
is
vergrooting de
het eene
of
enkel
inrigtingen,
zij gebruikt worden.
maakt zien
oogbuis
hij zijn
met
geen
twee
glazen, komt
voorwerpglas
gevormd,
inrigtingen,
om
haar
goed
te
van
hoofddoel
verschillende
kennen,
deel
en
kunnen
naar
Is
is,
de een
dan
tusschen te
vallen.
daar
men
gebruiken,
209
oordeel af te als
ik
het
beelden
zij
naars,
door molteni,
eene
stelt
3
molteni
De
die
deelen,
in
zich
en
,
4
Fig.
van
is
in in
volgen, Waken
Kg.
3
zij
wier
uit acht
de
men
welke ieder
elkander
de
overige
genoeg
oogbuis
uit,
afgebeeld,
in
genomen
der
en
Fig
zij op
men
4
is
elkander
of
schuift,
zooals uit
beide
die in de
oogbuis
on-
figuren
afieiden,
weder
af-
zich zelf
op
en
van
kunnen
deelen
die
grootte.
Wanneer
doorsnede
ligtelijk
bijzondere
ook
zoo
Fransche kunste-
wordt
elkander laten
van
derlinge vergelijking Zal
overige
uitvoerigheid
oogbuizen,
afzonderlijke
elkander schroeft
wordt
met
daartoe de
van
als
zoo
zakkijkers
de orde waarin
de
welke
voor
natuurlijke
voorgesteld.
de stukken,
gegeven,
hare
bestaat
oogbuis
scheiden
oogbuis, zijne
aan
in
toegevoegd,
doorsnede
eene
sterrekundige
door
kies
meeste der
door
en
derzelvc
toegelicht.
zullen worden
Fig.
de
en
worden,
geleverd
Ik
beschrijven.
te
en
minste ééne
ten
noodig
in
ineen
hoe
elkander
gevoegd
passen,
kunnen
hoe
zij
worden.
uit De
210
vrij
zwart
zware
de
van
draden
die
,
broken.
oogbuis
kunnen
de
cf\
als
ed
oogdopje
in
opening
nenwand het
kan
van
is
de
dan
afstand
lm
geplaatst
3
is
behoorlijken volgende
lijk
te
ouderlingen
maar
ver
Om
te
werk
zoodanig
van
het
de
afstand
gaan. dat
glas
zijne
van
brandpunt
van
oogglas bevat, en
dit
buisje buisje
geschoven
wordt,
zullen echter
beelden
van
het
stellen, stelle
schotje
ef verwijderd
het zal
de deelen lm
en
zijn.
het Nu
gunstigen
het
der
glas ziet
op
met
als
zoo
schotje
men
en
glas bij ef
dopje pq
aanraking komt, en
niet
vertoonen, het
van
hunnen meest
op
van
verandert
verandert,
afstand
glazen
te
het
tweede
glazen
zuivere
in
Men het
en
zuiver vertoonen,
verschillende afstanden
bovenrand
lm
een’afstand
randen
maar
De
omtrent
schotje
voorgesteld.
wijze
elkander,
het
even
de
zijn bin-
in
zulk
dit
en
de
dien afstand
behoorlijken
als
op
het den
zijne ronde no,
ingeschroefd,
r s
op
kijkers.
glazen
wezen,
van
pq,
afstanden
de
gullen
dat het
dopje, in
geschoven. Door dat het
no
men
des
op zijn’
scherp
buisje
buisje
ring ghik,
dat
wordt,
en
Het
met
te
alleen
boven in
van
het
moet
vastgeschroefd en
als
dan
geschroefd
lm,
moet met
p q,
het
buisje
niet
vergroeiing
den onderrand
fig.
maar
willekeurige,
lm
zich
dopje
glazen, bij ef
schotje
gebragt,
in
in het
no,
brengen,
ook
het
buisje
de
men
glas,
in
den
van
schotje
van
oogbuis
afgeschroefd. wordt
de
dient
bij gli, de
voor
schotje
geschoven
gezien,
het boveneinde
het
Het
schotje
dat
zijn afgewordt
ik,
natuurlijkerwijze
verwijderd worden,
glas
met dat
alle
bij
f,
bovenzijde
elkander
men
e
dat
door
aan
in
rs,
in
overeenkomen. Het
glas
wordt,
Het
bij
genoemd glas,
het ondereinde
aangeschroefd.
de
wordt
wordt
rand
deelen
schroef-
men
kijker wil beschouwen,
bevattende, het
met
ab
zonneglas
ring ghik.
midden,
aan
glas,
opening,
dat
het
daarna
wordt
dit, den
ziet
bovendeel,
voorwerpen,
oogglazen
en
,
van
en
door den
andere
ring
gekartelden
het
oogdop wordt
zon
van
beide
der
binnenwand
d. i.
de
dien
schroefdraden,
het
met
Die
men
dier
geschroefd,
oogdop
beschouwing
een
van
onderdeel
bevestigen.
gebruikt,
buitenzijde
draagt alle
ghik
ring van
vooruitstekenden
kijker
den
om
de
eenen
bet den
aan
alleen
bij
door
Met
metalen
gemaakte Aan
oogbuis.
het
hunnen
best
op de
oogbuis p q
in
zeker-
men,
door
211
het
glas
e
ƒ,
zacht
zeer
l
schotje zoodra
glas
grootte vak
kijker
die
kan
zuivere werpen
maakt het
bij
van
is,
gemaakt, dit
een
liet
men
moet
door
het
veld
brengen,
om
lijn
van
t
2 /2 5
Ned.
Ned.
strepen
Ik
50
den, een
van
eene
gezigtsveld
opening, door
bij
tot
mot.teni
zijnen
spijker
veld
zoo
heb
die
op is
eene
scherp
lm,
een
aanmerkelijk
vijfkanteu
boor,
te
daardoor
gedeelte
brengen.
des
kijkers,
in
het
te
verkreeg
van
had. van
de
het
Ik 5
42
van
veld,
zoo
wil kan
verligten. men
kijker,
van
bij
eene
onzuiverder
zoo
Bij
wer-
vergrooting,
opboren het
gebrek
daartoe
van
niet
die zich het
zich
slechts
minuten, zonder
moet het
strepen,
van
De middel-
middellijn
dezelfde
aanbevelen,
en
kan
midden
zien.
eene
op
Om
maken,
mogelijk
mogelijk
gezigtsveld
iedereen
en
bedroeg oorspronkelijk
München, die bij
middellijn
Molteni
hoogst moeijelijk
kijkers
tot
voor-
toch niet bruikbaar
bewegen,
opening
minuten
geschied,
te
de
daardoor het
veld
oog-
volkomen
gezigtsveld brengen
zin
groot
het
Daardoor
uit
des
zoo
schotje
de randen
oogbuis 36
kijker
het
aan
van
kijker
zoogonoemden
het
malen,
dat de voorwerpen, dan
het
opgeboord.
van
wordt
den
van
der
algemeen,
schotje
zekeren
veld
overzien.
vertoonen kan.
het
en,
in
het
den
in
opening
strepen.
vergrooting
in
men
ligtelijk,
de
in
opening
dat
van
kijker hen
hemellicht eenmaal in
het
men
de
het
van
kan
gezigtsveld
zijde wordt het daardoor ook
hemellicht
verligten
te
heeft
de
bedekt,
andere
de
als
grootte
gebreken
het
de
bepaalt
gezigtsveld
in het
men,
midden
overdreven klein,
gezigtsveld
aan
bij
klein
zeer
lm
de
het
op,
zijn behoorlijken
gelijktijdig
ook
het
door het
schotje,
onvermijdelijke
moet
het
d. i.
daarbij ook
inschuiven
schotje
kijker is
een
en
zien
te
zijne kijkers
gezigtsveld, het
over
verkrijgen,
scherp
zoo
de
wegens
alleen
het
kijkers,
is,
het
zal alles in
in
den
grooter
digt mogelijk
zoo
door
in
dan
dat
houdt met het
dan
des
schuift
en
in,
pq,
opening
en
opening
men
maar,
men
beelden
die
om
De
opening
grooter,
glazen,
scherp ziet,
dat
hemels,
Naarmate
de
van
schotje,
glas
Men
gezigtsveld
het
van
des
het
voortstuwen.
en
het
van
met
rs,
gebragt.
zijn
rand
randen
de
zuiver
ef.\
stand
buisje
zal
m
men
den
naar
het
de
reeds
gebruik van
van
een’
eenen
bedienen. 13
212
Wil
h,
zeer
in
en
de
afstand
bijna het
lijnen
uiterste
mogelijk,
onzuiver
stellen,
bij
de
in
veel
juisten
stand
vende
niet kan
kan
men
haar,
door te
om
tijd
stellen, gebruik
van
den
draaijen
zal
waarop
bij
ff
k
het
dien
loopig Men
gekartelden
vergete
de
scherp
gebruik en
een
zoo
ver
te
van
men
door
rand
een
stand
sterren
mogclijk maken, de niet
van
ik
den
dit
van
zoo
de
klein
in
aanwijzende
spoedig
kan
aardsch
slagen
vinden,
te
voorwerp
echter niet, dat verschillende
k i k
in
zich
en
te
doelmatig en
weder
gevonden de
heb-
overige
doen met
op
diepte
welke moet
worden
zijne
poging,
daartoe
kunnen
waarnemers,
fig. 4,
scherp
heen
op
oogbuis
maar
verplaatsen,
het
wel
tot
schui-
uitgeschroefd.
mogelijk, zal
dat
den
aan
men
oogbuis
oogbuis
Men
sterrekundige
g
en
weinig
een
uit,
volbrenge,
ring
de
om
Na
zal
dat
achterwaarts
en
ziet.
hemellicht
verwijderd
Nu
moeijelijkheid
groote
den
en
te
weder schuivende,
wil.
men
een
halverwege
in of
ver
ik zacht wordt in
overwinnen.
vaste
teeken
bij
voor
schroef
eene
kijker
zoo
stand
van
de
van
men
men
een
ingeschoven, om
zacht
van
fig. 4, welke
slechts
ontbreken,
voorzigtig
4
volkomen
zoo
kik
g
zoo
dit, heen
iets
fig.
Het is
scherp mogelijk
past,
gelukken
nog
hoe
zeer
spoedig
hemellichten
zij
offeren,
oogbuis
buis
zicli
men
zal
de buis
de
den
bij
zoo
,
te
brandpunts-
glas e/van
de hemellichten
zoo
g h
1
voorwerpglas geplaatst
ring
1
gh fig.
ziet, als
scherp
op
den
de
oogbuis,
oogbuis
van
komt
4
beeld, in fig.
het
stand
de buis
men
aanvullen,
de
i 1c
buis
draaijen, waardoor zij
Bedient
ben
der
de
afgc-
dan nog
fig.
zamenvalt.
het
van
haren
in
Om
schuift
van
nu
fout
geeft.
fig.
moet
wordt
glas
1
de
moet
worden
van
zoodat het
van
afstand
gh
pq
van
sterrekundige
de schroef
zoo
voorwerp
zonder
en
de
juisten
uiteinde Dan
lm
glas
dat
1,
sterrekundige oogbuis,
buis
plaats
Door
verkort,
lijn
dat
minste
men
het
inschroeven. het
de
voorkomen
moet
h,
men
met
de
en
aangewezen.
haren
daar
worde,
want het
dan
fig.
h
de
De
aangescliroefd.
gh
gewigt
op
deze wordt
voorwerpglas
volkomen
rand
gekartelden
van
voorwerpglas
m
het
van
gebruiken,
oogbuis
ingesclioven,
het l
den
plaats
buis
worden
tusschen
door
bij
de
de
aan
ver
nog
sterrekundige
oogbuis,
schroefd,
bij
de
men
aardscbe
naar
voor-
bedienen. de natuur
213
hunne
van
dat
en
gelang
zelfs
dezelfde
het
van
meer
men
het
voor
scherp stellen
afgeleverd, de
die
elkander
gen
van
kunnen worden
zamcngestelde hoefde.
De
inrigting
zijner
nevensstaande
op
en
de
hoe
hetzelfde het aan
de
buisje,
digtst den
zonneglas,
buisje dat den
dat
het
en
de randen
van
Het
gezien.
dat
met
wanneer
wordt,
h«t
weder
dat
te
dopje
kijkers
bepaalt,
en
eene
kleine
van
eene
stuk
te
denzelfden
staan.
Daar
de
voor
ziet
men
zich
g
is
oogbuizen
Dij met
een
de ronde het
worden, wor-
komt
zonderling geleverd
geheele kijker uit
dat het
München, Het
van
glas, dat
glas, scherp
afzonderlijk de
Men
binnen
gesteld
zoo
uit
met
de
h des
gedekt,
ander,
een
overeen.
als
eene
uiteinden
bovenste
eerste
München
prijs
de
laat
weder
oogbuis
Molteni
be-
met welke
de buis
van
de
in hare
bestemd,
diaphragma,
door het
opening, van
moet
dooi’
van
aangeschroefd.
door
des
schuiven
op omtrent
molteni komt
dat
voor
dan het
oogdopje
een
wordt
of
gebruik
van
door
schotje
zijne
zich,
onderen
aan
Het kleinere
Het
veld
glazen is
aangeschroefd.
oogbuis,
buisje
wordt
zon
vervangen. die
heen
wijders
de
van
de
wordt
het
van
wordt
gunsti-
hetzelfde
München,
van molteni
Van
van
sterrekundigen
het
uit
het einde A
1,
fig.
worden.
oog komt,
van
doorsnede
eene
grootte.
aan
van
bevestigd
het
bij
glazen
buitenwand
beschouwen
opening,
beide
niet
uitwendige schroefdraden,
kijkers ziet
der
maakt
oogbuis
zakkijker
oogbuis
dat
daardoor,
de uiteinden
voor
geeft
natuurlijke
worden
hunnen meest
op
aan
sterrekundige eenen
alleen
verstelbaarheid
5
dat
moet
dragen. fabrieken
oogbuizen, moeijelijker
fig.
ziet,
verschillende afstanden
molteni
en
aangenaam,
naar
voorwerp
kijker
zorg
Duitsche
maar,
weinig beteekenis
van
dan
lastig
meer
De
den
molteni
onmiddellijk
buisje worden vastgeschroefd.
sterrekundigen
van
niet
gebragt,
afstand,
aan
wijzigen,
het
van
door
vorderen,
oogbuis
moeten
oogbuis
die
die
bevatten,
zij
onderlingen
de
de
van
zal licht
men
van
oogbuizen,
verschillen
glazen,
helder
als
dikwijls
sterrekundige
De
dien
waarnemer
of minder
Zoo
beschouwt.
hij
verschillende standen
oogen,
München
van
vol-
214
strekt
niet
dan
anders, te
grootglas
zoo
aan
men
van
van
het
tusschen
oogbuizen,
van
Nog
dc
men
even
als
dat
de
de
gezigtsveld
beide
scherpte
naar
zijn
de
glazen valt,
zijne
oogbuizen
al te
duidelijk
eenen
verliezen, randen
kijker als
zij
worden
gedwon-
aangewend, door
de
bij welke
meetwerktuigen
voorwerpglazen,
welke
als
zoo
sterrekundige
de
dat
die uit
oogbuizen,
ook
pogingen
groot,
dat de licht-
Deze
maar
het
beeld,
bij
voorwerpen, door
hunne
volkomen
dit
oog
van
glazen,
eu
en
geplaatst,
zoo
Eet
beide
het
die
malen
opgeheven,
als
zoo
afstand
sterrekun-
is
dan
overkruisen.
glazen,
een
ligt vraag-
naar
oog
vervaardigd,
daardoor wordt de
het
twee
tusschen
het
zijde bol
eene
eerstgenoemde.
zijn
hereenigen.
welken
platte zijde
is
één
genoemde vereffening
malen kleiner
midden
gezien,
het
de
een
van
door
geen
en
de
aan
glazen
het
die
gebruikelijke
digtst bij
drie
volkomen,
minder
tusschen
bij
heeft
van
oogbuis
midden
het beeld niet
daarom
het
omstandigheid,
eene
die
in
(kroonglas)
ver
nog
overgebragt.
gen
valt
de
meest
die
het
beide van
en
opdat
de
terwijl
dat
van
grootendeels
de
uit
zulk
is
zijn,
glas,
afstand
elkander,
echter
blijkt, met
Het
Bij
het is
ge-
omdat
kan
om,
grootte
,
moet,
valsche
met
punt
echter
men
onzuiver,
glazen,
welke
glazen,
men
zijde plat
glassoort
één
ver-
Wegens
ware.
de lichtstralen, in
gevormd, enkel
een
ziet
glas,
bovendien
tot
eigenlijk
volkomen
vergezelt,
twee
van
zij.
slechts
vergrootend
zijn
vorm
geven
heeft
de
kleurschifting
zijn
ook
ander te vereffenen,
mogelijk
beschouwt,
stralen
zamenstel
brandpuntsafstand
dezelfde
sterk
brandpuntsafstand
eenen
de
het
dus
oppervlakken
welken
toegekeerd.
eu
breking
een
glazen
de andere
ander,
de
dient
voorwerpglas
door
weder volkomen
het
oogbuizen
heeft
als
en
een
die
aan
wordt
aan-
kan.
kijker
eenen
zoude.
die randen
niet
volkomen
dige
Zij
door
bepalen,
te
van
het beeld,
om
kogelvormige
gebreken
men
oogbuis
altijd
gebruikt
stuk
prijs, niemand
verschatten
die
uitgaan,
Men
haren
om
indien dit
randen,
met
punt
molteni
vértoonen.
voorwerpen,
kleurde
glas
van
haar,
behoeven te bevatten,
kleurschifting,
de
ik
,
vergroot
de
kan
eene
sterrekundige
niets
de
zijn,
zich
die
bevelen ]Je
beter
om
eene
te
de
men
gebruiken,
en
sterrekundige
vereeniging
van
215
verschillende te
Wetzlar
digd,
bij
die
zeer
hensoldt
van
dier
ooghuizen
dan
gezigtveld
te
die uit
uitgestrektheid dezelfde
het
van
is
gevolge
zien
eene
wordt. rein
te
beschouwen
der
maakt
eene
zeer
Het
menigte
is
of
van
de het
aan
houden,
op
te
het
en
de
zien,
is
zon
die
door
de
op
door
gehcele
die,
ooghuizen
eerste
nevens
kijker
ten
tweede
glas
ge-
oogbuis vol-
onaangenaam,
de maan,
van
namelijk
het
o.p
der
met
keelnek,
is
geplaatst,
het
glazen
den
7
het midden
van
eerste
hoogst of
dan
glas
onzuiverheidje
mogelijk
niet
ooghuizen
liet
duidelijkheid,
lastige
vlakken
of
stofje
der
tweede
van
op
voorwerpen omtrent
minder
gebruik
Het
paar
grooter
de
en over
,
als
matigen
een
veel
een
voorwerpen in
dat der
brandpunt
bijna
iets
mij
zonneglas,
een
moi.teni
van
navolging
een’zeer
heeft
hebben
is
in
voortreffelijk
voor
kipi?
behouden de
Aan
hem
even
met
ooghuizen
scherpte
als
minste
andere
hem,
bij
verbonden.
het
het
waarvan
met
glas,
in
Heer
ooghuizen
even
bezwaar
volkomen
bijna
die
vertoonen.
wijders,
belangrijk
De
gezigtsveld
ovengenoemde
gezigtsveld
iiensoi/dï
een
Deze
maar
eene
door hem
en
München,
dat
scherpte,
de
welke
staan.
van
zijn,
heeft
Onlangs
nieuwe soort
door
die
genoemd,
afgeleverd.
bezorgd,
komen
guldens
welke
moesten
worden
hij
wetenschap,
worden aanbevolen.
C64).
uitgevonden,
orthoscopische
kelt,nek
prijs konden
lieeft
oogbuizen
KELLNER,
bladz.
van
hoe-
maar
diensten kunnen
beminnaar dier
dat
vervaar-
uitgestrektheid
te kunnen
druk,
en kellner
behouden;
belangrijke
eenen
aangekoncligd,
Coburg
sterrekundige
om
tweede
Berlijn
oogbuizen
volle
scherpte
kijker bezit,
deel II,
,
te
over
dezelfde
kostbaar
een’ kleinen
( Sterrenhemel
de
de sterrekunde
aan
te
zij
zijn
Duwe te
sterrekundige
voorwerpen,
gezigtsveld,
oogbuizen
die slechts
die
de
welke
bewijzen,
Van
achromatische
hebben
aanzienlijk
een
te volmaken.
glassoorten,
zelven
bij
liet
die, nog worden
aangevoerd. de
Bij en
die
gewone
van
hinderlijke men
ven.
sterrekundige oogbuizen,
zal molteni,
vertooning
volstrektelijk Zoo
dikwijls
een
in
zorgen, als
klein
stofje op
het
gezigtsveld
dat
die
zich
op
zoo
glazen
die
als
die uit München der
een
maken, zoo
glazen
maar
zuiver de
glazen geene toch
mogelijk
moet
blij-
minste onreinheid
216
moeten
openbaart, Dit
geschiedt
linnen, kan
zoo
Ook
nestelt
de
bezwaar
groot die
het
nimmer
inwendig
werpglas
bevat,
ring
inwendigen
komen
Ik dat
en
worden der
men,
het
ook
het
mij
volg, O
de
eene
zal
ven,
Dc
den
niet
dat
Ook
kan
hemellichten
beschouwen,
sterke
voor
en,
daar
die men
geopend
een
in
doen geen
een
zicli
beweging met
geval
aan
veel-
bij het weder
en
dragen,
dat
zij
vol-
herkrijgen. te
glasruiten
geheel
vermelding nimmer, venster
vermelden,
heen, gcene
misvormd voor
met
een
te
zien,
sommigen goed ge-
een
van
schijnen
kijker
men
tusschen
de
veroorzaakt, die
doen
den
kan
en
niet
verwarmd
1
verschil
luchtstroomen
golvende
best
deze
dien
men
uitligten,
opzettelijk
door
kijker,
gebleken,
wezen.
ring
achten
ö
het
haard
in
overbodig
den besten
buiten het vertrek
en
plaatsing
zorg
ziet
den buitensten
Schroeft
is,
van
voor-
behoorende
moet echter
noodig
vooral
men
die het
rand,
glazen
reiniging
volstrekt
7
vertrek,
vasthoudt.
dus ook
en
afgeschroefd,
in
een
glazen,
zakkijkers
ring,
heeft
beide
is
die hen
ring
de
Bij
gekartelden
beschouwen, zonder
kan
noodzakelijk
dan
moet
volstrekt
met
hemellichten kan ware
reinigen.
den
schroefdraden
men
Die
tusschen
het
en
genomen
den
men
dezen
kan
herhaald
hunne vroegere
zoude
in
Door den
dat de twee
in
uiteen
kijkers
een’
nog
dan
glazen,
des
penseel,
het de minste
onreinheid
München,
worden.
Als
die met
glazen
af,
ring
ineenzetten
buis
ring,
de
binnenzijde
vuldiger
kunnen
achterzijde
inwendigen
grijpt,
hunne
de
nagelaten,
schoon
en
dikwijls
zoo
zoodanig
niet
zij
niet.
geval
droog
geveegd.
afgedragen
stofjes
zamenstellen,
uit
zakkijkers
gereinigd het van
zijne
aan
een’
dit
of
of andere
zamenstellen, dat
fijn
en
wijze gereinigd worden.
voorwerpglas
vastgemaakt,
UOt.tenx
tot
de
droog
moet,
vocht
eenig
die het
tegen
is
men
op
voorwerpglas
zijn
omvat
dezelfde
schoon
en
pluisjes
volkomenen
een
veelal
glazen,
twee
stukje
kleine
voorwerpglas
onreinheid vertoont,
tijd
uitééngenornen
een
linnen
liet
zicli
met
met
die,
men
verwijderen.
best dat
heeft
en
worden
zij
het
in
eenen
aan
warmte binnen de
te
hemellichten nemen.
de opene lucht
kijker
bij
den
te
Men
bege-
warmen
gebruiken. ruimte,
binnen welke
dit
opstel
beperkt
moet
blijven, laat
217
niet
mij
kijker
eenen
niet
te handelen
toe
die
men
Men
even
ver
strepen,
ziet
het die
tevens
het
een
ruiraten
als
zoo
eene
den
kijker
evenwel
van
zal
zoo
veel
Nu
telle
kijker.
iets
steenen
van
oogbuis, de
He
aan
beoordeelen
of
als
dit
met
en
andere
voorwerpen,
die
oogbuis
levens
van
door
is, het
de
en
het
van
den
door
andere
op
offeren,
bedienen.
vijftig
twee
minste zal
oog
met
vergelijken
onmiddellijk
de
toege-
minste
men
Men of
molïeni
kijker
te
zich,
men
te
ma-
ligtelijk
uitgestrektheid,
beschouwd wordt,
met
om
afstand
ten
van
aardsche,
geeft de
overtuigen,
moet ten
oogbuis
zoo
muur
zakkijker
tusschen-
getal
kan
zoo
kunnen
dat
gelegenheid
naauwkeurigheid
de
der
grooten
is,
vergrooting
hetzelfde voorwerp aanneemt als de
op
kijker,
zonder
tusschenruimten
dit
geene
denzelfden
eenen
sterrekundige
vergrooten,
dier
een’
kijker. den
en
Men
met het'bloote
strepen,
men
kijker,
oog,
en
Nu be-
op.
door
hoevele
enkele
ligtelijk
vereischte
langs
zigtbaar
in
althans
den
die
van
duidelijk
nog
kijker
strepen
vertoont,
die,
kan.
lange lat,
afstand
door den
oog
volgende
de
van
den
men,
eene
oog
op
ongewapend
Heeft
maken,
bloote
wijze
al of niet
malen heeft.
het
door welke
eene
bloote oog
oog,
met
kijker
of
eenen
men
die
van
door
den
te
het
of
die
op
voegd,
kunnen
den
zonder
dakpannen zich
worden
verdeeling
sterrekundige
len
hindert.
Op
eene
andere
beeld
zelve,
door
van
niet
het
van
mag toch
naauwkeurig mogelijk,
zoo
het
stelle
twee op elkander
zich
voor
met
het
met
met
strepen
ander
vergrooting zich
zijn.
vergroote
tusschen
deze
verwijderd haar
ik
vermelden,
te
schutting,
die,
men
vergrooting
maar
naauwkeurig, bepalen
strepen,
strepen
gezien, bedekt
oog
eene
onderscheiden,
die
men
alzoo
het
kan
onmiddellijk
tevens,
en
groot dat
zoo
schouwt
elkander
van
worden,
redelijk
muur, op
breede
korte
elkander
van
eenen
de
waarop
handgreep
althans
vergrooting,
trekke op
zestigtal
een
eenvoudige
eene
wijze,
bepaald kan
naauwkeurig
nalaten
de
over
welke
de
eene
bij
de
worden
waargenomen. Een de
of kijker die 50
beschouwing
metalen
voeten
van
voor
60
malen
vergroot,
hemellichten niet
kijkers
zijn
zeer
kan,
gebruikt
zonder
worden.
kostbaar,
en,
voet, De
voor
voor
gewone zoo
ver
218
mij bekend is, voeten
vat
welken
aan
welke in
eene
door
een’
van
twee
malen
staan,
en
gingen
die
in
opening,
zij
des
stooten
voetjes,
voor
eenen
eischen
zijn
kunnen eene
kijker
voldoen.
De
in
zij
hebben,
kijker
zal
hij
moet
trillende
bruikbaar
zich, op
ven
wordt;
geplaatst en
in den
staan,
zacht
hemellicht
in
volgen,
hij
noch al
en
die
fig.
G
ten
a
eene
tafel
geheel eene
heeft
maakt, lat
eene
zijn
a
die
Ned.
l
1
is
een
te
voet
zijnen
op
Aan
houten
een
een
in
en
houten voe-
onmiddellijk te
el.
van
Boven
klossen
welke
geplaatst,
op
Het
rusten.
hoogte
twee
tusschen
ligt
schuinsche
komen
halve
blokje
ten
zijn
hij
om
waggelen.
Aan
drie
blij-
waarin
bedacht
mij
bevestigd,
punten en
beweging
voldoet
afgebeeld.
blokje
alle
bewegen,
mag
door
op
Een voet
moet zich
zijne
eischen
voetje,
stand,
noch
trillen,
kijker,
rigten
hij
laten
horten
verschillende
naar
den hemel laten
van
te
de bewe-
is.
aan
dien voet,
in
omtrent
met
de
beweging zijn,
zijne
komen
omdat
alleen
anderdeels omdat
en
op
moltenx
eensdeels
boven-
vertikale
draaijen
te
zouden
van
die
en
buigen
te
om
de houtschroef,
om
bestaat,
in het
grijpt
voetjes
onbruikbaar,
koperen ring,
bewegen,
houtschroef
geheele kijker
onophoudelijke moet,
de
Weenen.
verkrijgt zijne
scharnier,
Deze
grijjit. de
vooral
plaats
door
kijker
te
stukken
twee
houtschroef
De het
om
uit
een’
elkander laten
om
Die
alleen
als
die
bevestigd,
volstrekt
kijkers,
in
is
beugel,
veel
buiten plüssl
vervaardigen,
uitloopt.
welke
zoo
toegelegd minder kostbare
op
door schroefdraden,
houten drievoet.
beweging
zich
er
scharnier
een
door den
horizontale
te
kijker,
beugel
een
houtschroef
beweging
en
den
zich
einde
de
zakkijkers
voor
Plössl
heeft niemand
juist
op
het
vastge-
eene
die
houeene
219
lengte heeft die lat
de
is
beide klossen,
van
wier
punten
die
laat
welke doen
zich
zij
oogbuis,
zal
dat
blijven
onderen
kijker de
stukje het
zijne
dan
vrije
zontale
ter
houten
beweging
waarop
hij
hout, door oogenblik
van
stuk
stand
eenen
der
draden
waartoe men, een
geld
op
de
houtschroeven
de
sterrekundige
aangewezen. Het
spreekt
is
loopende zelf in
blokje
van
daartoe
wrijving
eene
verkrijgen,
aan
de
door
het
met
drukt.
Het
boogje,
den
boogje
Dit
met De
door het
hij
een
kijker
weinig
opening
ligte
een
veer-
den
tusschen
toereikende
wordt, vet
en
toch,
besmeert
verkrijgt zijne hori-
geheele voetje
gaat ligter
van
dat met
eene
gesteld
bl
boogje,
eene
met
wordt
te komen.
daarbij bestendig
kijker
waarin
eene
houten
dat,
wordt
lat
aanraking
bevestigd,
niet beletten.
het rust.
zulk
gebruik
door
te
den stand
men
of
mes
punten
wederzijde
het
zoude
kijker
een
iets
om
lat, niet in eiken willekeurigen stand
genepen, die
in
in
zuiver-
punten,
het
en
zetten,
wordt
6
fig.
boogje
beweging alleenlijk
de tafel
het
bewogen wordt,
wanneer
de
om
dit
staalplaat
bb
kijker
welke
die met hunne
een
in
boogje bevestigd,
is,
a
vasthouden,
vooral
dat
zonder met
a,
de lat
de
wrijving
houten
genoemde veertjes
kracht
op
die
door
te
aan
de twee
en
de
die den
die
men
heeft,
bij
en,
met
zonder
Om
tegen en
geheel
dit
kijker,
blokje
omgebogen kracht,
als
staan,
een
het
Aan
het
den
zijne ieder
genepen,
en
punten
houtschroeven,
weinig
een
moet
dat
de
blokje
het
de
evenwigt is,
gedwongen.
in
Men
zoodanig
zelf
van
de lat
die
kan
zoo
kijker
houtschroef,
eene
b b
lat
lat
Door
gemakkelijkheid
tusschen
schroevendraaijer
bevestigen, in
groote
tusschen
er
slechts
grijpen,
kan.
nagenoeg
de
van
welke
die
Tusschen
afgevijld.
wordt
dat
speelruimte,
geenen
gebruiken lat
Ontstaat
door
klossen
men
is
punt
met
zonder
beweging.
bevestigd, loopt
a
in
van
de
verkrijgt
beweegt, eenige speling bestaat,
eenige
wegnemen,
zoo
blokje
bovenzijde
uiteinden
lat
verticale
zijne
ronde
punten,
waggelen.
de
het
eene
bewegen,
slijting,
in
d. i.
die
de
gleuf gemaakt,
beide
aan
Met
In
palmen.
toeloopende,
die,
die houtschroeven
van
om
heid
op
in
uiteinde
zich,
spits
gelegd,
nedergaande,
en
Ned.
vastgebonden.
wordt
stevig op-
breede,
wordt
kijker
3%
omtrent
van
eene
dan
om
men,
te
draaijen,
zonder hei
220
te
beproefd zal
bet
bb
eene
men
overal
aan
des
een
de
die
plaatsen
naar
anderen ook
den
voor
aan
twee
schrijnwerker
prijs
gegevene
van
2
a.
guldens
afbeelding,
aanleggen,
niet
vastbinden,
den
Heer
een
tijd
kik?
hemellicht
naauwkeurig
te
bij in
Delft
zijne
krom
l.
dien en
gleuf
Het en
best
juist
de buis
men
zoo
kijker
de
trekken.
Zulke
reeds
Leiden,
te
ïiiap
50 cents
voor
van
steunt,
wil
daarin
den
hem, als
de lat
op
kijker
bevestigen.
te
de lat
in
men
gedeelte om
lat
plaatsen
de banden
men
het
de
onvergelij-
van
de
moet
zoo
brengen,
scheef op
dat
Heeft
behagen.
schrijnwerker gemaakt worden,
men
eenigen
moet
door den
hier
door
Als
alleen
door
voetjes zijn menigte,
niet
is,
weinig oefening,
een
dan
meer
dunnere
Onder het hout
na
en,
voetje,
voeten,
stukjes
paar
kijker
kijkers,
de
metalen
sluiten.
wijd
even
dat
een
spits toeloopende gleuf gemaakt,
volkomen
altijd kan
is
gebruik
zulk
van
kostbaarder
kelijk
vermoeden zoude,
hebben,
in
gemaakt. Zij kunnen, ook
prijs,
door eiken
zij worden, op verlangen,
geleverd. gestadige
het midden wil
het
van
houden,
mogelijk
om
des
het
eene
kan
fijne
en
altijd
de
met de
gewoon
groote kijkers
die
voeten
hoogen prijs ook
dan dat
bij rukken,ver-
met schroef beweging en
het
nen
op
te
kan,
schroefbeweging, kelijk
worden
te geven,
eenen
van
een’
door zeer
verligt
al-
voeten
stellen,
gebruik
kijker
van
in meerdere of
zetten moet. Men is
aan
men
zachte
en
geven,
mindere mate
leen
dat
dien, onmiddellijk
hand,
scherp
te nemen, is het
door middel
kijker,
beweging
kijkers
zoo
aangenamer
schroeven,
men
veld
waar
zekerlijk den
gedurende
beweging
zeer
maar
kleieene
aanmer-
en
ver-
221
aangenaamd. der
stemkunde,
kan
worden
zijn,
en
afbeelding is
Het
afgebeeld,
dat,
schroeven »
G
fig.
die
met
liet
dat
dat
van
om
gebragt,
a
dan
loopt
welke zich
die houtschroef
het
schijfje
het
eene
bb
zonder
schijfje
De de
lat
In
kleine
oogeinde
vestigd.
op
zijn,
van
Door
het dat
daarop die
om
heen
en
plankje latje
d
het
rusten.
»,
loopt
en
de
Nevens
andere
kop
zijne
schijfje
houtschroef, wordt
de
latjes
in
lat c,
wordt.
houtschroeven in
terwijl het
waaraan
het
nabij
op wier boven-
die schroef een
koperen
die
plankje»
plankje»,
schroef,
loodregt daarop,
eene
het
tegen
schijfje,
Door
»,
wederzijde
twee kleine
bewegen,
koperen
den
draagt, gevat
met
eene
plankje
zoodat
Ter
punten
der
genepen
veertje, waardoor
eene
kijker
stand behoudt.
te
latje
van
en
boven
het midden
in het
aangedrukt,
punten
weder
loopt
komt
den
het
in
plaats heeft.
een
blokje
is
Tusschen
die twee
men
de
welke
stalen
een
liout-
het
Op het plankje
opening
latjes grijpt
die
neder,
en
is
tusschen
nu,
een
plankje
zij, met betrekking
grijpende
wordt
a
figuur ziet
kijkers,
de lat bb
linkerzijde
dat
omdraaijen. is
aan
6
fig.
twee
dragende,
tusschen
speling,
van
en
denzelfden des
of
grootere,
zich
latjes,
latjes bevestigd
uiteinde
de
laat
onveranderlijk het
plankje
ieder
de
laat
in
overeenstemmende
aannemen.
eene
geven.
een
van
die
7,
kijker
zoodanig
schijfje
loodregt
en
welke b b
den
houtschroef,
het
punt uitloopende,
tusschen
fig.
van
Door
schijfje.
waggelen
in
en
geklemd.
wel
schijfje
en
het
tegen
vastgemaakt,
b b
houtschroeven
eene
het
van
van
lat
en
de
houten
een
fig.
6, komt
door klossen,
loopende
te
en
Het onderstel komt
wijze tusschen de punten
verschillende standen kan
schijfje
beweging,
bb
te
beschrijving
eene
schroefbeweging,
de lat
zacht
en
geslaagd
poging wel
voorgesteld.
onmiddellijk
en
fijn
schroefbeweging
zonder
van
De
zijn.
6,
fig.
rust
plaats
genepen,
hooger
wordt,
de
fig.
bedenken,
te
voetje
hier
met
7
voetje
dezelfde
op
plankje,
iets
«,
in
bevestigd van
voetje
die
nalaten
beminnaren
onze
schroeven,
van
in
vermeen
een
voor
onkostbaar
en
niet
het
van
wordt
plankje
tot
en
dat
maar
7,
fig.
zulk
beijverd,
middel
ook
nevenstaande
de
met
overeen
door
Ik
daarom
van
in
eenvoudig
een
bewogen.
wil
daarom
mij
zakkijker,
een
waarop
a
heb
Ik
is,
latje
aan
de
d be-
schroef, tegen
222
wier liet
uiteinde
de
boveneinde
schen
bet
houten
hh
zij
door kleine
in
,
de
dier
eene
der
schroef,
dier
stalen
het
in
in
eene
dat
de
het
loopt,
en
men
de
gebragt,
worden
het De
bewogen.
grovere kan
hout,
door men
'zoo Men
kan
dit
eene
moet
die
in
verkrij-
plankje
bewe-
bij in zijn’
Omdraaijing
eene
in
a
a
men
zoo
grovere
naaste
plankje
geruimen
dit is
die met
liet
bezwaar
gleuf
het
van
gegeven.
Is
zijn behoorlijken
in
in
het
Aan
heen, brengt
latje, het men
ligt
en
verplaat-
zacht
maken,
worden
weinig
eene
van
slechts
men
besmeerd, Vreest
zal
worden,
slijten,
de
een
henen draait. te
eenvoudige door
zoo
in
men,
vet te hebben
het hout
begin
daar
bezwaar,
kan
door
eene
de
naar
kijker bewogen wordt, grijpen
geen
een
hout, op
tijd,
beschouwt,
schroefdraden
na
bevatten.
gleuf
een’ men
wijde opening
opening
men
zaagt
schroef door
de
dat
dat
maar
goede
te
niet
eene
door
van
door welke de
hout,
zeer
ten
beweging, nagenoeg
gedurende
de metalen schroeven,
wordt
het
hij, door de schroeven, naauwkeurig gesteld
schroeven, in
kijker
De
door
het klaar
zal
beweging, d.
latje
aanvankelijk
verzetten
het
gaande
door
hij,
is
beweging
die
draait,
door het
stellen,
hemellicht
eenvoudiglijk stevig
zoo
verder,
en
van
en
door die
kijker,
den
moet
voet
en
Nu
reg-
grijpende
wordt
drukking
andere de
van
schroef,
gedwongen.
weder
loopende
men
stand
geheelen
stand
sing
draait,
schroef
heen
der
nedergaande
en
op
de
aan
zachte
eene
stift,
geslagene
a
uiteinde
zijdelingsche
die
zachte
eene
het
naar
uiteinde
De
h h
de lat
van
h h
het
op
loopen
bevestigd.
de lat
van
moet rusten.
loopt,
oogeinde
tegen
de lat h h
aan
oogeinde
tus-
onder de
Daar
schroeven.
de
Die
gaten,
eindigen
en
Aan die
opnemen.
zekere kracht,
eene
rusten.
die
van
door,
onderen
plankje
het
te
gaten gemaakt,
loopen,
koperen
van
komt
staaldraad
hh
drukt het
met
het
tot
en
plankje
behoorlijken den
daar,
door
door welke
ging,
beide
veêren
hij
d\
de schroef
aan
der
linkerzijde,
kijker
de lat
en
veêren drukt
indien
gen,
stalen
latje
veêren,
metalen oogen,
die
de
naar
twee
schijfje
twee
zijn
a
hh
lat
stukken
stalen
nabijheid
zoodat
beneden,
ter
of
de
van
plankje
van
staaldraad,
lat
De
liet
van
einden
omgebogene stukken
linkerzijde
wijd
wijze
opening die
voorkomen.
heen,
gleuf,
houtschroef door
die
en
het
de
dwars
latje.
223
Wordt
die houtschroef
daarmede de de
wijdte
zich
opening regelen,
gemakkelijk
veel
te
bogen
hare
om
mij
voor
zijn,
den bezitters
die
het
op
eenen
van
dier
ligchaara
elkander schuivende buizen worden
overtogen,
zonder
aangeraakt, de
daarom
weerwil
den
den
die
i.
heb
trap
guldens
6
van
50
worden
lapje
en
de
laten des
uiteengeschroefd,
geschiedt
tripoli,
waarmede
zorgvuldig
men
de
droog lapje
zoo
de buizen en
tripoli,
Eer
verniste
een
lang
heen
en
Dan en
over,
veegt
schuurt waarna
zoo
weder men
of
ver
is,
zij
wor-
de verniste alleen met
verniste,
met
wrijft,
de buizen
met
geweld
worden
lapje
polijst
vegen.
gekomen
van
niet
de
zon-
meer
dan met
moeten
linnen
het
veelvuldig ge-
allengs
niet
De
met
bij
af te
deelen worden
kijkers
door
dit
wegleggen,
deelen
geveegd.
des
moet
kijkers,
Daartoe moeten
verniste
best
af,
het
afgesleten,
men
een
buizen zich
in
met vernis
Men
lapje goed
echter, bij
reinigen.
De
des
zoo
De
handen worden
nalaat.
dien niet
laatste
niet
buizen
het
en,
verniste
ten
kijkers
verdwenen.
zijn van
niet
weinig olie schoon
overtogene,
roestvlakken
zullen
de
deelen
linnen
schuiven.
en
schuurd.
Dit
vermijden,
en
afgescheiden.
een
vlakken
verniste
droog
heeft.
zoude worden met
schul-
raadgeving
eene
betrekking
naauwelijks
niet
een
overtogen,
willen
de buizen
men
de
voorzorg
roestvlakken
een
a.
kijker kunnen niet
vermijden kan,
met
kijker,
worden
elkander
geheel een
niet
nog
blijvende
dit
van
buizen
van
van
vlakken
moet
prijs
onmiddellijk
mogelijk
veel
kijkers
des
vooraf de
bruik
in
zoo
kijker
eenen
ook
zij
dat
aanraking
handen,
gebruik
In
te
aan
ver-
nemen.
hier boven
ik
schrijnwerker
werktuigen
van
dit
omdat
daardoor kunnen
maar
der
als
Spannen
weinig
een
spankracht
weige-
te
uitgeligt.
slechts
zij
den
voor
diensten
hare
worden
door den
anderen,
en
men
vervaardigd. ben
Ik
de
behoorlijke
gleuf,
Op die wijze kan
schroef beweging,
met
en
zonder
oogenblik
de
men
dragen, dat de schroeven
zorg
behoeven
zoo
afgebeeld,
en
Leiden,
cents
weinig,
te
voetjes,
houten
beschreven
dig,
of
bevat.
en
bewegen,
genoeg
worden,
te
Zulke
te
de
vernaauwt
zoo
schroef
De stalen veêren kunnen elk
ren.
zij
die de
opening,
van
aangezet,
tot
olie
nog
afge-
olie
en
dat alle
en
tripoli
eens,
weder
met
zoo
met
blin-
224
kend
zijn
kan
die
en
mot.teni, met
van
wordt
tot
met schroef beweging
werktuig zal
daarom
in
den
voor
van
komt
niet
die
Ook
26
het
wat
te
ongewapend
de
een
voor
met
gemaakt, meer
dan
reeds
in
(tweede kan eene
der
met
mijne druk,
kan
hetgeen het
oogbuis
men,
en
660) door
door
en
mij
natuur
door
hij
ten
eenen
oog,
medegedeeld,
eenen
zonder
zakkijker
voet,
op
gekost,
eene
uitgave
ik
53
van
uit
zelfs
wil dat
van
omtrent
200
die
van
blijf
beseffen,
moge wezen,
openbaren, meerdere
niets
dan
22
voor
of
van
den
men
wordt
mot.teni, Ik
heb
Sterrenhemel
aan
den
München,
guldens
eene
Ieder kan
bekend
onderscheiden.
wat
te
heeft
heeft.
zakkijker
Afbeelding
en
beste
naastebij
kan
vijftig
allen worden beslist,
volstrekt
ten
in den
op
die
echter
dat
Ik
molteni
mot.teni
mot.teni
voor
eene
uitgave
van
men
of
men
dan
op
de
moeten
de ander
indien
voet,
zal
van
en
—
zakkijker
hemellichten
ongewapend
daar,
meer
minder is
wie
allen,
verklaring
der
Beschrijving bladz.
van
ik
en
door
oatjchoix
van
nog
eenen
eenen
niet
veel
beslissen,
onderscheiden,
met
zakkijkers
de
bij
betrekkelijk
zelven
dien
mijne
kennis zich
die
van
die misschien
onderscheiden kan,
oog
kijker
veel
vermogen
boven
zonder
meer
den
voetje
vermag.
Staten,
Yereenigde
voor
staan,
München,
uit
kijkers
waarschijnlijk
en
ver
waardig is,
guldens
daar
zijn
staan
meer
zakkijker
en
goedkoop
zien,
mot.teni
guldens heeft gevorderd,
vermogen
werktuigen
het
dat
de
Lord iiosse,
van
München,
bezwaart,
aanbevelen.
dat,
uit
die
te
een
een zoo
willen
van
een
de
gekost,
Engeland,
teleskoop
kijker
guldens som
hebben
kijker
dat
in
men
hemellichten aanbevolen,
een
voor
Cambridge
erkennen,
gaarne eenen
der
verbloemen,
halve millioen
eene
gebrek
oogbuis
guldens
zoo
is nimmer
Zekerlijk
zulk
onderdoen
te
en
Cambridge en
te
niet
guldens
duizend
Bij
lijnen gezifte»
zeer
22
op
verhoogd,
aanbeveling geregtvaardigd
moet
vermogen Pulkowa
begeert.
hetgeen
van
het
komt
guldens
26
beschouwing
die
vermelding behoef
de
voor
of
sterrekundige
eene
zonder schroef beweging,
prijs
verlieten.
hertshoorn,
van
bedienen.
zakkijker
voetje
een
de fabriek
zij
toen
zich ook
men
blaauwen steen Een
als
geworden,
tripoli
aan
komt
hemel
die met te
staan;
225
en
ik
ik
wil
door
heb
waren,
die
slechts
niet
veel
zoo
schoonheid. de
de
door neet
Venus
waarnemen.
zulk
Jupiter*,
Het is
onderscheiden. door zulk
zelfs
maar
eenen
gunstige
omstandigheden
Saturnus
zeer
neet
hij
in
al
kijker als
eenen
die tusschen die
de
reiemdig jaarhoeh neet
Neptunus
dubbele bonden meer
van
gezien, de
en
elkander
als
die
als
zij
kers
sterren
in
toe
hij
vertoont laat
hij
te
Uranus
en
den
te
C en
bespieden, Neptunus
en
tiende
voegen,
N°.
hoezeer
andere
en
den
müi.teni
in
eenen
zijn
der
zeer
ik,
pla-
duidelijk
zeer
planeet
ring
den
al
om
zich
het
eene
Ook
zijn.
Andromeda,
kijker
de
niet
kijker,
de
bestaat,
heldere
duidelijk
die
dan
plafijne ont-
naauwelijks
drie
secunden
nevelvlekken,
waargenomen. te
laat door
mijn Sierder
eenen
minder
aan
opsporen
worden tredende
worden
zekerlijk
zulk
sterren
die nog
zich
pla-
de sterren, ook
sterrebeeld de Lier
uit
zelven
van
duidelijk onderscheiden,
daardoor liet met
die
van
ring
vertoonen
hij doet
grootte,
heb,
sterren
verwijderd en
Ik in
5
de
uit
schijf
die
van
kon
heldersten wachter
niet toe
heldere sterren,
verligten.
door zulk
van
de wachters
strepen
zijn aangewezen, dat ik gewoon ben
te
Orion
die
dalen,
bij ge-
kijker
jaar
de
op
en
die
schijngestalten
eenen
verledene
strepen
in
bergen
heldere sterren moeten vertoonen. Onder
en,
negende
kaartje
het
op
dat
bijzonderheden
erkennen.
ligt
zeer
zulk
duidelijk,
zijne
de
treffende
eene
De
zulk
het
van
oneffenheden
als
kijker
door
jaar zulk
aanwezig
zij
de maan, als
op
zich
zomer
klaar,
van
door
zonnefakkelen,
in
de
molteki,
zon,
als
zijn,
worden
niet slechts
kijker,
eenen
maar
anderen,
en
verledene
de
beschouwd worden.
laten
den
ook
nemen
gezegd
de
van
zakkijkers overtreffen.
van
het
van
dikwijls
zoo
lichtstrepen
maan
In
te
waar
en
der
en
dan,
mij
ooghuis
zomer
beschouwing
zag
en
kan
tinten
Mercurius
den
door
wat,
hetgeen
van
merkbaar
München
zonnevlakken,
Hetzelfde
paste schijngestalten
schoon
de
moeijelijker
eigenaardige
van
In
herhaling
hier beschrevene
sterrekundige
eene
met
vermaakt,
kijker,
eenen
met
dikwijls
mij
uit
de
bij
de
aanstippen,
gezien.
is
hemel
dat
gezegd,
kortelijk
nog
zakkijker
eenen
bepalen
ovengenoemde
de
echter
ik
heb
vroeger
den
aan
hier kunnen
mij
mot/1'eni
van
Ik
zoude
reeds
zoo
verschijnselen, Onze
vergelijken bij
zakkij-
kijkers
die
226
honderden
blijkt niet
verder is
die
dan
reeds
aankoop
trooste
ligdom, toch
rijksten
met
hij
zoo
brengen,
verleenen. wiens
niet
zoo
willen
Hij
middelen
gedoogen,
veel
het binnenste
zouden
gaarne
der aarde
man
weinig
zoo
ons
mogen
kunnen
maar
daar-
ons
oog
werktuig
dat
bewustzijn,
allen
wij
den
dat
ook
openbaren,
toegang
doordringen,
vermogend
meer
het
met
zij
willen
hemels
den
daar
aangevoerde
moetent
van
des
voorportaal
daarover,
zich
waar
voor
een
van
zich
verheuge en
zoude
dieper
het
ongewapend
zakkijkers
ons
uit
maar
hemellichten
het
hetgeen De
dat
veel,
de
zij bij
bij
het
tot
zeer
gaarne
den
is, kan.
vertoonen
kosten,
guldens
hetgeen
vergelijken
te
het
dat
genoeg,
omtrent
niet
duizenden
en
vermag, het hei-
van
binnensluipen,
gesloten blijft.
NASCHRIFT.
uitzigt, dat
Het als
de fabriek der
aan
gebr. molten:
aanvankelijk, sterrekundige oogbuizen
ting zouden worden afgeleverd, doen besluiten. Heeds
toen ik 24 nieuwe
oogbuizen,
en
kijkers
even
glazen, wier
zeer
grootte
dat
is
grootcr
vermeld,
maar
dan het tot
is
men
de
afgekeurd.
glas in
vorige hoogte
tot
de
vergroo-
dit
opstel
aangekondigd
vele
zoo
hensoi.dï,
de sterrekundige
,
sterrekundige
toegezondene kijkers
glas
pq,
eerste.
zal
oogbuizen
niet
gevolge
oogbuizen terug
dan liet
liet
ten
van
waren
oogbuizen
voldeden
in
van
dood
geven.
zenden,
te
hensoldt
tweede
van
te
alleen
over
Ik heb den
met het
berigt, dat het
kennen,
zal
zijne
glas
eenen
hebben,
zijn teruggekeerd,
van
te
het
aan
ef, lig. 4, terwijl het tweede glas
zoodat liet De
zij
waarvan
zijn hieraan
Zij
schijnt kunne fabriek achteruit gezet tot
even
zuivere beelden konden
al die
waren
kleiner
betrekking
De
van
even
het Album der Natuur ter
brandpuntsafstanden
en
214
aantraden
glas
uitgave
sterrekundige oogbuizenvan
gezigtsveld
zij door mij
eerste
met
klein
kipp
Parijs weder,
werkelijk de vereiscbtevergrootinghadden,bevatteden
voorschrift, bladz. een
te
toereikende
zijne verschijning
bezigtiging ontving.
voortreffelijk als de vroegere,
moi.teni, dienu
heer
was
van
molteni, met
van
aantal
een
den Heer kiep, ter
reeds
en
tot de
mij
het der redactie
was
plaatsing aangeboden,
heeft
van eene
en
men
der
veel te
gebr.
zoolang
als
het best
toevlugt
groot is
molïeni
zij
doen,
neemt.
niet
zoo
