TEST 5 NAVIGATIESYSTEMEN
WAARHEEN LEIDT
DE WEG? Om er meteen maar even een cliché tegenaan te gooien: niet de bestemming is het doel bij motorrijden, maar de weg erheen. Natuurlijk, toch moeten ook motorrijders soms gewoon van A naar B. Bovendien is de grote opmars van moderne navigatiesystemen ook te danken aan het feit dat ze zichzelf presenteren als uiterst efficiënt hulpmiddel bij het rijden van de mooiste routes door de meest uiteenlopende omgevingen. Wij namen vijf moderne systemen onder de loep! | Tekst: Thorsten Dentges; Foto’s: Lohse, MPS |
Aanrader van een bekende: in een nogal onbekend klinkend plaatsje zou een kleurrijk kroegje staan in een heerlijk landelijke atmosfeer. Een prima terrastip derhalve. Perfect ook als testcase in onze uitgebreide testroute voor de beoordeling van vijf actuele navigatiesystemen. Dus even de bestemming ingeven en… helemaal niets. Het genoemde dorpje doet bij geen van de navigatiesystemen een belletje rinkelen. Gelukkig heeft de tipgever ook nog de naam van een naburige plaats genoemd, proberen we dat maar eens. Dat weten de systemen gelukkig wel te vinden, waarna het bewuste dorpje toch op het kaartmateriaal van de navigatiesystemen opduikt, als buurtschapje, maar helaas niet vindbaar in de adressendatabase.
200 m
+ _ __ _ 60 MOTOPLUS te st s t + techni techniek ek
Tot zover alles… eh… niet goed. Laten we er maar eens heen rijden. Maar voor het zover is, staat er eerst een rit door druk stadsverkeer op het menu. Voor dit onderdeel hebben we een paar onoverzichtelijke kruispunten met verschillende rijbanen, rotondes, tunnels, onduidelijke afslagen en woonwijken met veel eenrichtingsverkeer uitgezocht. Mooi om te zien hoe goed en/of belabberd de op het stuur gemonteerde apparaten met de uitdagingen omgaan. Eén navigatiesysteem weet de bestemming daarbij niet goed te vinden, omdat deze hemelsbreed slechts op korte afstand ligt. Een privéhek verspert echter de toegang en de noodzakelijke slalom door de woonwijk herkent het systeem pas na lang verder rijden. Weer een ander navigatie-
systeem wil ons midden in een tunnel links tegen de muur dirigeren. Wat is dat nu? De Lady Di-modus?
BECKER Mamba.4+
Maar genoeg gezeurd! Eerlijkheidshalve moet gezegd wor-
den dat de kandidaten van Garmin, TomTom, Becker en NavGear zich op deze onbarmhartige testroute, met doelbewust gekozen vallen en moeilijke opgaven, van een heel goede kant hebben laten zien. Zonder twijfel: navigeren kunnen deze systemen als de beste, onder normale omstandigheden leiden ze je probleemloos naar je doel. Met prijzen variërend tussen 270 en bijna 650 euro mag je overigens ook niet anders verwachten. Ter illustratie, een goed bruikbaar autonavigatiesysteem is er al vanaf zo’n € 150,00. Systemen voor de motor moeten echter over veel robuustere hardware beschikken, en dat heeft nu eenmaal zo zijn prijs. De behuizing alleen al bijvoorbeeld, moet stofen waterdicht zijn (conform de IPX7-standaard, waaraan overigens alle kandidaten voldoen), aangezien het er op het stuur met regen en wind soms nogal heftig aan toe gaat. Daarnaast moet de houder bestand zijn tegen constante en soms ronduit heftige vibraties. Wat betreft die montage heeft het Amerikaanse RAM Mount, waarop met uitzondering van NavGear alle fabrikanten uit de test terugvallen, zich de afgelopen jaren bewezen als een meer dan stabiele en betrouwbare partner. Ook goed: alle fabrikanten, wederom met uitzondering van NavGear, bieden tegenwoordig levenslange gratis kaart-updates aan. Tot zover dus alles inderdaad wel goed. Het gaat daarentegen vaak mis met de verwachtingen die worden gewekt met motorspecifieke features als het laten uitzetten van een aantrekkelijke route. De beide jongste navigatie-exponenten uit de test, TomTom en Becker, beschikken weliswaar over individueel instelbare algoritmes, waarvoor alle lof, de uitkomsten daarvan waren echter niet heel opzienbarend. Dan rest natuurlijk nog de belangrijkste vraag: werd het afgelegen kroegje nu uiteindelijk gevonden? Jazeker, dat werd het, zij het met moeite. Enkel de TomTom wist ons er uiteindelijk heen te loodsen. De overige apparaten stuurden ons naar bestemmingswegen voor landbouwverkeer, afgesloten voor reguliere voertuigen. Netjes in een rondje, dat wel, maar niet naar de bestemming. Hadden we geen kaart op zak gehad, dan hadden we er nu nog gereden! <
Zo testen we: praktisch en onderweg Voor kopers van navigatiesystemen geldt over het algemeen dat ze vooral waarde hechten aan de navigatie onderweg. Begrijpelijk, maar er zijn meer elementen waaraan een praktisch systeem moet voldoen. Navigatie praktijk: een vooraf uitgestippelde route wordt in het apparaat geladen. Hoe precies is het systeem, maar ook hoe snel reageert het? En ook relevant: hoe zit het met de accuduur? Gebruik op motor: hoe overzichtelijk is het display (ook met direct invallend zonlicht) en is deze goed te bedienen met handschoenen aan? Verder is er onder meer nog gekeken naar de gebruiksvriendelijkheid van de montagemogelijkheden en het overdragen van spraakaanwijzingen tijdens het rijden. Functionaliteit: pakt het navigatiesysteem snel het GPS-signaal van de satelliet op? Ook is het prettig wanneer menustructuur, het ingeven van adressen en de algemene bediening de gebruiker tegemoet komen. En natuurlijk: hoe omvangrijk is het kaartmateriaal? Routeplanning: het importeren van routes en de mogelijkheid tot het plannen van routes met specifieke wensen (hoeveelheid bochten, hoogteverschil) zijn op dit onderdeel onder meer de criteria. Uitrusting/afwerking: wat wordt Kun je onderweg makkeer standaard meegeleverd? Hoe is lijk een route plannen? de algemene afwerking van zowel De testrijder noteert… navigatiesysteem als houders?
FABRIKANT: Becker, www.mybecker.com PRIJS: € 479,00 (Plusuitvoering, exclusief € 9,50 verzendkosten) UITRUSTING: 4,3” TFT touchscreen, wisselbare lithium-ion accu (capaciteit 1.150 mAh, autonome accuduur volgens fabrikant: geen opgave), De uitrusting van de Plus-versie RAM Mount stuurmon(€ 120,00 duurder dan de stantage, zuignap autohouder, daardversie) omvat onder meer USB-kabel, aansluitkabel een reistasje en montagemogelijkboordspanning, korte heden voor de RAM Mount (ook de handleiding, 12/24V opla- autohouder). der, reistasje, geïntegreerde luidspreker. KAARTMATERIAAL/SOFTWARE: kaartmateriaal van 47 Europese landen (op basis van Nokia Here, gratis kaart-updates), voorgeïnstalleerde motorroutes, Marco Polo-reisgids, ADAC (Duitse ANWB) camping- en overnachtingsgids. FUNCTIONALITEIT: zeer eenvoudige, intuïtieve bediening, comfortabel zoomen met kaartaanzicht, invoeren adres erg eenvoudig door grote tiptoetsen met uitstekende reactietijd, apparaat is snel bedrijfsklaar en vindt satelliet snel. NAVIGATIE PRAKTIJK: grootste manco van de Mamba is de accuduur, tijdens de test viel het systeem al na honderd minuten uit, veruit het slechtst van allemaal. Bij de testroute door de stad laat de Becker zich van een goede kant zien: goede berekening, duidelijke spraakaanwijzingen, precies, duidelijke rijbaanassistent en een overzichtelijk overzichtsbeeld van kruispunten. Ook goed: de tracking-functie en de mogelijkheid tot het overslaan van waypoints. Ook een prima, praktijkgerichte schermindeling met kaart en infovlak. Navigeren door een tunnel evenals de navigatie naar een landelijk adres bleek echter teveel gevraagd. ROUTEPLANNING: plannen van toerritten via de gratis Duitstalige online dienst Motoplaner, waarbij voor het exporteren in een speciale menufunctie voor de Mamba.4+ is voorzien. Nuttig: hoogteprofiel van de geplande rit. Ook goed: algoritme voor het laten berekenen van bochtenrijke routes. In de praktijk bleek de route echter grotendeels over weinig aantrekkelijke grote wegen te voeren. GEBRUIK OP MOTOR: de wat lomp ogende houder met een omslachtige schroef voor het vergrendelen van het apparaat zelf oogt behoorlijk oudbakken, functioneert echter naar behoren. Bediening met handschoenen aan: perfect! CONCLUSIE Het jongste navigatiesysteem uit de test functioneert in de basis goed en is rijkelijk uitgerust. De Becker Mamba.4+ is echter zeker geen prijsknaller en dat maakt het moeilijk opboksen tegen de gevestigde orde in dezelfde prijsklasse die het minstens net zo goed doet. Desondanks: de prijs absoluut waard.
-OORDEEL: GOED test + techniek MOTOPLUS 61
TEST 5 NAVIGATIESYSTEMEN GARMIN
GARMIN
Zumo 390LM
Zumo 590LM
FABRIKANT: Garmin, www.garmin.nl PRIJS: € 449,00 UITRUSTING: 4,3” TFT touchscreen, vaste lithium-ion accu (capaciteit: geen opgave, autonome accuduur volgens fabrikant: 7 uur), RAM Mount stuurmontage, zuignap autohouder, Voor montage op de motor verUSB-kabel, aansluitkabel trouwt Garmin op de bewezen boordspanning, korte RAM Mount-mogelijkheden en een handleiding, 12V oplader, aansluitkabel voor de boordspanconnectiviteit met Garmin ning. Ook meegeleverd: zuignapVIRB actioncam en houder voor de auto. bandenspanningscontrole (optioneel), geïntegreerde luidspreker. KAARTMATERIAAL/SOFTWARE: kaartmateriaal van 41 Europese landen volledig afgedekt en vier landen deels afgedekt (op basis van Nokia Here, gratis kaart-updates). FUNCTIONALITEIT: het invoeren van een adres gaat wat omslachtig omdat je constant tussen de opgedeelde lettergroepen moet wisselen. Verder echter een intuïtieve menustructuur en snelle automatische aanvulfunctie bij het invoeren. Reactietijd van het display is goed, tracking-functie aanwezig en de mogelijkheid tot het overslaan van waypoints. NAVIGATIE PRAKTIJK: de rijbaanassistent bewijst zich op zeer onoverzichtelijke kruisingen door kraakheldere pijlaanwijzingen als een welkome vriend, de gedeelde scherm-layout zorgt daarbij voor extra overzicht. Heel doordacht. Bij de testroute door de stad struikelde het systeem over één adres toen de testrijder moedwillig verkeerd reed. In de tunnel was het systeem de weg volledig kwijt. Ook de navigatie naar het landelijke adres verliep allesbehalve vlekkeloos, de Zumo dirigeerde de motor richting een afgesloten weg voor landbouwverkeer, ondanks dat de rijder de legale weg al op was gedraaid. Zwak! ROUTEPLANNING: de functie ‘plan een bochtige route’ kwam met een acceptabele route op de proppen, die hoofdwegen vermeed. Middels de inmiddels bekende Basecamp-software kun je op de ‘klassieke’ manier zelf je routes plannen. GEBRUIK OP MOTOR: stabiele montage, degelijke aansluitmogelijkheid op de boordspanning en een over het algemeen mooi compact apparaat: past uitstekend in een motor-cockpit. Ook met handschoenen aan prima te bedienen. CONCLUSIE Op het magere navigatieresultaat op de listige testroute na verzamelde het aangenaam compacte en zeer goed te bedienen Garmin-systeem zeer viel sympathiepunten. Klasse routeplanning-software, robuuste hardware en een faire prijs!
-OORDEEL: GOED 62 MOTOPLUS te s t + techniek
FABRIKANT: Garmin, www.garmin.nl PRIJS: € 649,00 UITRUSTING: 5,0” TFT touchscreen, wisselbare lithium-ion accu (capaciteit: geen opgave, autonome accuduur volgens fabrikant: 4 uur), RAM Mount stuurmontage, zuignap autohouder, USB-kabel, Hier blijft er nauwelijks iets te aansluitkabel boordspanwensen over: stabiele montagening, korte handleiding, componenten en –adapters, 12V oplader, geïntegreerde diverse analoge en digitale aanMP3-speler, connectiviteit sluitmogelijkheden, en ook nog met Garmin VIRB actioneen autohouder! cam en bandenspanningscontrole (optioneel). KAARTMATERIAAL/SOFTWARE: kaartmateriaal van 41 Europese landen volledig afgedekt en vier landen deels afgedekt (op basis van Nokia Here, gratis kaart-updates), gratis smartphone Link-App, verkeersinfo, weerdienst. FUNCTIONALITEIT: initialiseren van het apparaat tot het vinden van het satellietsignaal duurt relatief lang (meer dan één minuut). Invoeren van een adres gaat net als bij de 390 wat omslachtig omdat je constant tussen de opgedeelde lettergroepen (daardoor wel grote tiptoetsen) moet wisselen. Display met intuïtieve menustructuur is goed te bedienen. Verticale stand mogelijk en uiteraard tracking-functie aanwezig. NAVIGATIE PRAKTIJK: leidt je degelijk en overzichtelijk richting bestemming, zelfs door de moeilijkste en onoverzichtelijke verkeerssituaties dankzij onder meer een duidelijke rijbaanassistent en groot kaartoverzicht, dat ver vooruitkijken mogelijk maakt. Vindt snel en precies de beste weg naar de bestemming op de stedelijke testroute, ondanks de spontane omleiding door een tunnel. Laat het bij de navigatie richting het landelijke kroegje echter afweten. De lithium-ion accu bleek net voldoende energie te hebben voor drie uur, al na anderhalf uur knipperde het signaal ‘low battery’. Irritant! ROUTEPLANNING: routes plannen middels de Basecamp-software biedt na enige gewenning heel veel mogelijkheden. Routes uitzetten en importeren gaat in vergelijking vrij gemakkelijk. Is echter niet noodzakelijk, ook de functie ‘plan bochtenrijke route’ werkt namelijk heel behoorlijk en schotelt je meerdere opties voor een leuke rondrit voor. GEBRUIK OP MOTOR: het bedienen van het grote display met handschoenen aan gaat naadloos, de montage op de motor is uiterst stabiel. De nogal dikke kabel voor de aansluiting op de boordspanning laat zich op sommige machines maar moeilijk wegwerken. CONCLUSIE Rijk uitgerust, voorzien van talrijke praktische functies en voorzien van een lekker groot display. Bovendien mooi afgewerkt en bijzonder solide. De weliswaar prijzige 590LM is wat dat betreft een topapparaat, enkel bij de navigatie een paar kleiner missers.
-OORDEEL: GOED
TOMTOM
NAVGEAR
Rider 400
Tourmate N4
FABRIKANT: TomTom, www.tomtom.nl PRIJS: € 499,95 (Premium Pack) UITRUSTING: interactief 4,3” TFT touchscreen, vaste lithium-ion accu (capaciteit 3.220 mAh, autonome accuduur volgens fabrikant: 6 uur), RAM Mount stuurmonDe Premium Pack (€ 100,00 tage, draaibare houder, duurder dan de standaardversie) zuignap autohouder, heeft onder meer diefstalUSB-kabel, aansluitkabel beveiliging, een chique reistas boordspanning, diefstalbe- en autohouder paraat. veiliging, reistasje, korte handleiding, oplaadkabel, 12V oplader, geïntegreerde luidspreker. KAARTMATERIAAL/SOFTWARE: TomTom-kaartmateriaal van 45 Europese landen (gratis kaart-updates), TomTom-verkeersinfo, radarverklikker. FUNCTIONALITEIT: het touchscreen reageert ogenblikkelijk op iedere beweging, uitermate snel in- en uitzoomen met twee vingers. Intuïtieve menustructuur met swipe-functie voor het wisselen tussen de verschillende menu-iconen. Tracking-functie aanwezig. NAVIGATIE PRAKTIJK: in druk stadsverkeer uiterst precieze en duidelijke navigatie met heldere aanwijzingen dankzij verbluffend goede rijbaanassistent en een overzichtelijke kaart. Met uitzondering van één adres werd de testronde met bravoure afgelegd, zelfs bij het bewust verkeerd rijden in een tunnel berekende het systeem snel en precies een alternatieve route. Accu hield het in de test ruim vijf uur vol. ROUTEPLANNING: zeker voor beginners vraagt de Tyre Prorouteplanning-software enige gewenning. De functie ‘spannende toer plannen’ bewees zich in de praktijk maar als een modaal goede gids, de Rider 400 bood enkel weinig spannende trips, veelal dwars door plaatsen, als snelste alternatieve weg aan. Des te bergachtiger het gebied, des te mooier zijn de routes die de meervoudig instelbare functie aanbiedt. Goed: de mogelijkheid tot het plannen van een route op het apparaat zelf. GEBRUIK OP MOTOR: de draaibare houder en het contrastrijke scherm overtuigen volledig. De tiptoetsen laten zich met handschoenen aan niet erg goed bedienen. CONCLUSIE Qua navigeren de beste en daarom de verdiende winnaar van deze test. Daarnaast schittert de nieuwe Rider 400 met een rijke uitrusting (Premium Pack) en een briljant touchscreen met actuele menustructuur, vergelijkbaar met dat van een smartphone. Functioneert super op de motor!
-OORDEEL: GOED
FABRIKANT: NavGear, www.navgear.com PRIJS: € 269,90 (exclusief € 19,90 verzendkosten) UITRUSTING: 4,3” TFT touchscreen, vaste lithiumion accu (capaciteit 1.500 mAh, autonome accuduur volgens fabrikant: geen opgave), montagebenodigdheden, houder met Rijke standaarduitrusting zo op zonneklep, zuignap autohet eerste gezicht, de plastic houder, USB-kabel, aanspulletjes ogen echter bedroevend sluitkabel boordspanning, goedkoop en ook de afwerking 12/24V oplader, reistasje, laat duidelijk te wensen over. geïntegreerde MP3-speler, pincet (voor SD-kaart), geïntegreerde luidspreker. KAARTMATERIAAL/SOFTWARE: kaartmateriaal van 47 Europese landen (op basis van Nokia Here, jaarlijks twee gratis kaart-updates gedurende de eerste twee jaar), toegang tot POI-Base met meer dan 1.500 motorspecifieke Points Of Interest (motortrefpunten etc.) en routes. FUNCTIONALITEIT: de reactiesnelheid van het display is maar matig, het invoeren van adressen duurt verhoudingsgewijs lang en is bovendien nogal omslachtig. Het opstarten (initialiseren) gaat redelijk snel. NAVIGATIE PRAKTIJK: de accuduur in de test bedroeg een heel nette 6 uur, helaas schakelde het apparaat al na 2,5 uur in een niet uit te schakelen stroombesparingsmodus met verminderde helderheid van het display, en dus een min of meer verminderde bruikbaarheid. Bij het navigeren in de stad met elkaar vlak opvolgende afslagen, reageerde het apparaat opmerkelijk traag, maar vond de ingevoerde bestemmingen wel. Ook door de omleiding in de tunnel liet de Tourmate zich niet uit het veld slaan. Eenmaal in de weidsheid van het achterland ging het alsnog mis, het kroegje werd helaas niet gevonden. ROUTEPLANNING: aantrekkelijke routes kun je snel en eenvoudig importeren, deze laten zich ook makkelijk vinden. Een speciaal algoritme voor het zoeken naar extra bochtenrijke wegen, waarover alle andere apparaten wel beschikken, ontbreekt. Voor het plannen van routes op de PC moet je een beroep doen op software van derden. GEBRUIK OP MOTOR: weinig stabiele, nogal wankele montage, onderdelen van goedkoop kunststof. De schroef voor de kogelkop moet met extreem veel kracht geopend en gesloten worden om er zeker van te zijn dat alles wel goed vast zit. Met handschoenen aan laten de tiptoetsen zich nauwelijks bedienen en tijdens de test liet het navigatiesysteem zich niet via Bluetooth aan een headset koppelen. Nauwelijks af te lezen met invallend zonlicht. CONCLUSIE In dit sterke testveld kan de NavGear Tourmate N4 zich op meer beroepen dan enkel de aantrekkelijke prijs. Navigeren doet ’ie redelijk en voor het rijden van een toerrit beschikt hij over zinvolle features. De omslachtige werking en nogal goedkope uitrusting zijn echter ronduit storend. Geen eredivisie, maar eerste divisie.
-OORDEEL: ONVOLDOENDE test + techniek MOTOPLUS 63
5 NAVIGATIESYSTEMEN TEST
IN DETAIL
Gemak en ongemak Pas wanneer je wat langer met de afzonderlijke apparaten in de weer bent, vallen kleinere positieve en soms ook negatieve zaken op. Wie heeft er bijvoorbeeld standaard een pincet op zak om een micro-SD-kaart te wisselen? En wat te doen met die enorme kabelboom? Om maar eens wat zaken aan te stippen…
NavGear Tourmate N4 De toegang tot belangrijke plaatsen wordt versperd door twee kleine schroefjes: niet praktisch. De slappe plastic schroef van de houder laat zich slechts met veel kracht lossen.
Becker Mamba.4+ De sterke zuignap (originele RAM Mounthouder) functioneert weliswaar uitstekend, maar is wel erg lomp. Uitstekend: een uiterst begrijpelijke handleiding op handzaam papier.
Garmin Zumo 390LM De aansluiting voor een headsetkabel is voor veel Bluetooth-criticasters een geschenk uit de hemel. De geïntegreerde luidspreker is vooral functioneel bij gebruik in de auto.
Garmin Zumo 590LM Waarheen met de enorme wirwar aan kabels? De talrijke analoge aansluitingen lijken wat veel van het goede. Uiterst praktisch: de mogelijkheid om snel en simpel de accu te verwisselen.
TomTom Rider 400 Dankzij een draaibare houder kan de Rider 400 zowel horizontaal (landscape) als verticaal (portrait) worden gebruikt. Top! Sommige knoppen op het touchscreen vallen erg klein uit.
EINDCONCLUSIE
EL Pr ijs
DE OR -O
N
av ig a
ti G e eb pr ru ak ik ti jk Fu op nc m ti ot on or Ro al it ut e ep it la U n it ni ru ng st i ng To /a ta fw al er ki ng
CONCLUSIE
Maximaal puntenaantal
40
20
20
10
10
100
TomTom Rider 400 Premium
33
17
17
6
10
83
goed
€ 499,95
Garmin Zumo 590LM
29
15
17
8
9
78
goed
€ 649,00
Garmin Zumo 390LM
28
16
17
7
8
76
goed
€ 449,00
Becker Mamba.4+
26
15
18
6
8
73
goed
€ 479,00
NavGear Tourmate N4
24
12
13
4
6
59
onvoldoende
€ 269,90
*100 t/m 95 punten = uitstekend; 94 t/m 85 punten = zeer goed; 84 t/m 70 punten = goed; 69 t/m 60 punten = voldoende; 59 t/m 50 punten = onvoldoende; 49 t/m 0 punten = slecht
Voor de afzonderlijke systemen zich in de praktijk naar volle tevredenheid laten gebruiken, kost het veel tijd, geduld en soms zelfs een belletje naar de servicedesk. Hard- en software moeten voortdurend worden geactualiseerd en soms werken beide niet even harmonieus met elkaar. Met de over het algemeen flinke prijzen is het dan ook moeilijk om ook maar één systeem met het predicaat ‘zeer goed’ te belonen. Het NavGear-systeem loopt qua kwaliteit wat achter de feiten aan, maar verder zijn alle navigatiesystemen en houders uiterst robuust en praktijkgericht. Uitermate geschikt voor gebruik op de motor, maar met betrekking tot de kerntaak – navigeren – nog allesbehalve perfect. TomTom doet het wat dat betreft nog het beste.
test + techniek MOTOPLUS 65
