DE WEG VAN DE ZALM CULTUURBELEID GERICHT OP VEERKRACHT EN PARTICIPATIE

DE WEG VAN DE ZALM CULTUURBELEID GERICHT OP VEERKRACHT EN PARTICIPATIE GEMEENTE WOUDRICHEM MAART 2012

-1-

De weg van de Zalm Cultuurbeleid gericht op veerkracht en participatie Maart 2012 Gemeente Woudrichem Raadhuisplein 1 4285 CP Woudrichem Tel. 0183-308100 www.woudrichem.nl

-2-

VOORWOORD In de wapens van de kernen van onze gemeente zijn de zalmen prominent aanwezig. Je zou kunnen zeggen dat de zalm symbool staat voor de identiteit van de gemeente Woudrichem. De zalm heeft de onweerstaanbare drang in zich om op een bepaalde tijd -ondanks alle hindernissen- terug te zwemmen naar de plaats van zijn geboorte, om dáár aan het eind van zijn tocht nieuw leven voort te brengen. De reis die de zalm maakt kost hem de grootste moeite: hij moet tegen de stroom op, hij moet watervallen "nemen" van beneden naar boven, hij moet tegen harde rotsen opspringen, sluizen en hengelaars passeren, maar hij houdt vol tot het einde. Wie zalm eet, eet toewijding en doorzettingsvermogen.

In deze nota gaan we dus de weg van de zalm: tegen de stroom in op zoek naar broedplaatsen van cultuur, juist omdat het in deze tijd zo nodig is. De nota is bedoeld als ondersteuning van cultuur en wil zijn als de zalm: eigenzinnig en krachtig, een nota die er uitspringt, zoals de zalm uit het water en nieuw cultureel leven mogelijk makend. Namens het college van B&W van de gemeente Woudrichem, Burgemeester Frank Petter Portefeuillehouder cultuur

In een tijd van economische recessie is het niet eenvoudig om nieuw cultuurbeleid te ontwikkelen. Toch willen we deze nieuwe visie aan de gemeenteraad voorleggen en naast bestaand beleid ook nieuw beleid ontwikkelen. De nieuwe visie en het nieuwe beleid worden niet van bovenaf opgelegd, maar zijn er op gericht om participatie en veerkracht in onze gemeente te versterken. Juist in een tijd van economische recessie en maatschappelijke onzekerheid is het belangrijk om aandacht te besteden aan culturele identiteit en leefbaarheid en om de culturele rijkdom van onze gemeente in het kader van toerisme en recreatie te stimuleren.

-3-

SAMENVATTING Voor de gemeente Woudrichem is in samenwerking met het culturele werkveld nieuw cultuurbeleid opgesteld. Voor het formuleren van een visie, met beleidsvoornemens, doelen en acties is van belang wat in de gemeente Woudrichem onder cultuur wordt verstaan. Wat betekent cultuur voor de overheid, burger en toerist? Het cultuuraanbod van de gemeente Woudrichem is volgens het ringenmodel van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in perspectief geplaatst. De voornaamste resultaten van het oude cultuurbeleid nota oude en nieuwe cultuurlinies 2007-2010 zijn: Vervolg geven aan de geformuleerde doelen in de thema’ s: cultuureducatie, erfgoed en toerisme en economie; De rol van de gemeente is nog teveel initiërend en uitvoerend; Jeugd blijft belangrijkste doelgroep Opvallende ontwikkelingen en trends zijn: Economische krimp, bezuinigingen; Samenwerking Aalburg en Werkendam; Een nieuwe coalitie vanaf 2010; Provinciaal beleid richt zich vooral op erfgoed; Landelijk (relevant) speerpunt blijft cultuureducatie;

Vrijetijdsbesteding is gericht op cultuur en authenticiteit.

Instellingen en verenigingen benadrukken het belang van cultuureducatie, digitalisering, erfgoed en participatie. De definiëring, inventarisatie, evaluatie en resultaten leiden voor de gemeente Woudrichem tot de volgende visie op het gebied van cultuurbeleid: Gemeente Woudrichem biedt alle inwoners de kans actief bezig te zijn met kunst en cultuur. Zij kunnen zich ontplooien en hun culturele identiteit versterken. Het aanbod is laagdrempelig en leidt tot ontspanning en ontwikkeling. De culturele leefbaarheid bevordert het vestigingsklimaat.

Beleidsvoornemens gekoppeld aan deze visie zijn: 1. Stimuleren van cultuurparticipatie, ontspanning, ontplooiing, ontwikkeling, culturele identiteit en vestigingsklimaat 2. Cultureel erfgoed versterken en op nieuwe wijze zichtbaar en beleefbaar maken 3. Cultuur benaderen als economische drager voor onder andere toerisme De beleidsvoornemens zijn per beleidsvoornemen uitgewerkt in doelen en concrete acties. In het actieprogramma is een onderscheid gemaakt tussen reeds bestaande acties die behouden moeten blijven en nieuwe acties.

Daarnaast moeten we het verleden van de gemeente Woudrichem een toekomst geven door het zichtbaar maken, versterken en promoten van (immaterieel) erfgoed en identiteit. De visie benadrukt ook het feit dat cultuur een economische drager is voor de streek voor onder andere toerisme. Inwoners en toeristen moeten culturele rijkdommen kunnen blijven ontdekken die verrassen.

-4-

INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Begripsbepaling 1.3 Voorbereiding

6 6 6 6

2. 2.1 2.2 2.3 2.4

Betekenis van cultuur Cultuur voor de overheid Cultuur voor de burger Cultuur voor de toerist Cultuur en economie

8 8 8 8 8

3. 3.1

Bestuur en cultuur Doelstellingen en taakverdeling overheden Wet en regelgeving Rijksbeleid Provincie Brabant West Brabant Gemeente Woudrichem

9

3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Woudrichem een palet aan cultuur Media en letteren Cultureel Erfgoed Beeldende Kunst en Bouwkunst Amateurkunst en kunsteducatie Podiumkunsten

9 9 9 10 11 11

5. 5.1 5.2 5.2 5.3

Onderzoek Evaluatie oude cultuurbeleid Enquêtes Interviews Trends en ontwikkelingen

18 18 19 20 21

6.

Sterktes- zwaktes- kansen bedreigingen cultuur (beleid) 22

7. 7.1 7.2 7.3

Visie en beleid Visie cultuur gemeente Woudrichem Beleid gemeente Woudrichem Doelstellingen

24 24 24

8.

Actieprogramma

25

24

Bijlagen Bijlage I

Ringenmodel VNG in disciplines Bijlage II Evaluatie cultuurnota oude en nieuwe cultuurlinies Bijlage III Activiteiten Cultuurpunt Altena Bijlage IV Enquêtes Bijlage V Interviews Bijlage VI Workshop cultuureducatie Bijlage VII Workshop toerisme en economie Bijlage VIII Workshop burgerparticipatie Bijlage IX Slotbijeenkomst Bijlage XI Bronvermelding

40 41 43 48 54 56 61 68 73 75

13 13 14 15 15 17

-5-

1. 1.1

INLEIDING Aanleiding

Is cultuurbeleid van belang? Heeft cultuur alleen betrekking op kunstwerken? Men zegt vaak dat slechts een klein aantal inwoners actief aan cultuurparticipatie doet. Dit is onterecht. Binnen het culturele leven neemt amateurkunst een belangrijke plaats in. Met steun van vooral gemeenten- die verenigingen, accommodaties en activiteiten subsidiëren - beoefent 48% van de Nederlanders ⊗ enige vorm van amateurkunst zoals tekenen, schilderen, literaire activiteiten, het maken van sieraden, koorzang, bespelen van een instrument, toneelspel, dans en het maken van foto's en film. Maar cultuurbeleid is meer dan cultuurparticipatie alleen. In deze nota wordt omschreven wat cultuur is en waar cultuurbeleid binnen de gemeente Woudrichem voor kan dienen. De nota oude en nieuwe cultuurlinies 2007-2010 van de gemeente Woudrichem omvatte een aantal doelstellingen die zijn gerealiseerd. Sommige kunnen nog meer gestalte krijgen en een aantal is wellicht niet meer van toepassing. Een nieuwe coalitie en gewijzigd rijksbeleid geven andere inzichten. Een vervolg op het voormalig cultuurbeleid is wenselijk om cultuur in de gemeente Woudrichem te laten voortleven.

⊗

Factsheet Amateurkunst in Nederland 2011 (Kunstfactor)

1.2

Begripsbepaling

Onder cultuur kan bijna alles wat in een samenleving voorkomt aan uitingsvormen worden verstaan. Cultuur kenmerkt de leefwijze, de normen en waarden van een gemeenschap. Cultuur is tevens een afspiegeling van de mate van ontwikkeling, beschaving en verfijning van een gemeenschap. Ze geeft een beeld van wonen, werken, denken, zich uiten en zich ontspannen. Cultuur maakt een mensenleven rijker en brengt daarmee de kwaliteit van leven, in de samenleving, op een hoger plan. Een uitputtende omschrijving van wat onder cultuur kan en moet worden verstaan, is niet te maken. Voor het formuleren van doelstellingen, kaders en acties is van belang wat in de gemeente Woudrichem onder cultuur wordt verstaan. Het zogenaamde ringenmodel van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), ook wel bekend als de cirkel van Wijn ⊗ biedt gemeenten de mogelijkheid hun cultuuraanbod in perspectief te plaatsen. Het ringenmodel treft u op de volgende pagina aan (figuur 1). Een uitwerking van het ringenmodel en een uitgebreidere begripsbepaling treft u als bijlage I. De verschillende onderdelen binnen het ringenmodel worden in deze nota concreet benoemd met vermelding van instellingen en verenigingen in de gemeente Woudrichem.

1.3

Voorbereiding

Voor de totstandkoming van het nieuwe cultuurbeleid is geput uit verschillende bronnen. Uiteraard is gestart met de evaluatie van het kunst en cultuurbeleid 20072010 van de gemeente Woudrichem ‘Oude en nieuwe cultuurlinies’. In het nieuwe coalitieprogramma 20102014 heeft het bestuur zich uitgesproken over kunst en cultuur. Daarnaast is er een enquête uitgezet in de culturele sector. In het kader van de samenwerking is het muziekonderwijs in het land van Heusden en Altena geanalyseerd en is er een bijeenkomst geweest met alle muziek- en zangverenigingen uit het land van Heusden en Altena. Leden van de adviescommissie cultuur hebben diepte interviews gehouden met de belangrijkste cultuur- actoren binnen de gemeenten: in samenwerking met de adviescommissie cultuur heeft een verdieping plaats gevonden op de verschillende thema’s en tot slot zijn de visies en ambities gespiegeld aan provinciaal en rijksbeleid. In 2009 is gestart met de bestuursopdracht cultuur in het kader van de niet vrijblijvende samenwerking. Samen met de gemeenten Aalburg en Werkendam zijn diverse doelstellingen geformuleerd en reeds bereikt. Komende jaren worden benut om gezamenlijk cultuurbeleid te formuleren. Bovenstaande ontwikkelingen zijn tevens meegenomen. Alle uitkomsten hebben geleid tot een visie met bijbehorende doelstellingen en actieprogramma voor de gemeente Woudrichem.

⊗

Een handleiding gemeentelijk Cultuurbeleid Cor Wijn 2003

-6-

Figuur 1: ringmodel Cor Wijn

-7-

2. 2.1

BETEKENIS VAN CULTUUR Cultuur voor de overheid

Cultuur betekent voor de overheid: identiteit en profilering. De betekenis van cultuur voor gemeenten is gelegen in twee belangrijke aspecten. Ten eerste draagt cultuur (in de brede betekenis van waarden, houdingen, gewoonten en sociale betrekkingen, maar overigens ook in de beperktere zin van artistieke activiteiten) er in belangrijke mate toe bij, dat mensen een bepaalde plaats verkiezen boven een andere om te wonen, te recreëren of een bedrijf te vestigen. Ten tweede zorgt cultuur er juist voor dat de ene plaats zich onderscheidt van de andere, dat de ene zichtbaar en merkbaar anders is dan de andere. Mensen gaan steeds meer beseffen wat er verloren dreigt te gaan aan culturele kenmerken en maatschappelijke tradities van de lokale cultuur. Dit besef wordt versterkt door de invloed van het toerisme. De belangstelling van buitenstaanders voor de lokale cultuur bevordert het zelfbewustzijn en draagt bij aan het herwaarderen van de eigen cultuur en identiteit. Denk aan het stijgende aantal bezoekers bij de Giessense markt of de jaarlijkse visbakwedstrijden. Het zijn juist de specifieke culturele, sportieve en recreatieve voorzieningen die ervoor zorgen dat het onderscheid tussen de ene gemeente en de andere zichtbaar blijft.

Cultuurbeleid is dus het instrument waarmee de gemeente de eigen identiteit van de lokale gemeenschap tot uitdrukking kan laten komen en kan versterken door de daarbinnen genomen initiatieven te stimuleren en te ondersteunen. Met cultuurbeleid kan de gemeente de ‘levensstijl’ op positieve wijze beïnvloeden. 2.2 Cultuur voor de burger In veel gevallen gebruiken de inwoners van de gemeente Woudrichem cultuur als vorm van vrijetijdsbesteding. Van jong tot oud geniet men tijdens de vrije uurtjes van cultuur. Bijvoorbeeld door het volgen van muziekles, zingen bij een zangclub, boeken lenen bij de bibliotheek, onderzoek doen in het streekarchief, bezoeken van galerieën, dansen, schilderen, het organiseren of bezoeken van lokale evenementen of theater (op locatie). Daarnaast zijn tal van burgers actief in verschillende verenigingen en stichtingen, vaak op vrijwilligersbasis. 2.3 Cultuur voor de toerist Cultuurtoerisme wordt steeds populairder. Het is een vorm van toerisme waarbij de toerist een vakantie plant in een gebied met een mooi landschap of rijke cultuur, geschiedenis of levenswijze van de bewoners. Ook hebben cultuurtoeristen behoefte aan inzicht in monumenten en plaatsen, met bijzondere aandacht voor historische authenticiteit, cultuurbehoud en plaatselijke betrokkenheid. Als de inwoners van de gemeente Woudrichem bekend zijn met, en trots zijn

op hun identiteit, dan stralen zij dit ook uit. Dit bevordert de beleving van de toerist die op zoek is naar de echtheid van een gebied, een gebouw, een bewoner. Cultuurtoerisme in de gemeente Woudrichem varieert van een bezoek aan de Giessense markt, de kunstroute in de Vesting tot openlucht theater in Uitwijk e.a. Dit zijn de cultuurevenementen. Daarnaast is er natuurlijk ook structureel aanbod voor de cultuurtoerist, denk hierbij aan de monumenten, het landschap, de Vesting en galerieën. De cultuurtoerist heeft vanzelfsprekend een economische betekenis voor de gemeente. 2.4 Cultuur en economie De waarde van cultuur is vaak niet in geld uit te drukken. Maar cultuur kost wel geld. En het levert ook geld op. De economische waarde van culturele activiteiten wordt vaak onderschat. Niet alleen cultuurtoeristen brengen geld in de gemeente. In directe zin ontleent een fors aantal mensen aan cultuur een (aanvullend) inkomen. Indirect vloeien via de cultuursector middelen naar bijvoorbeeld drukkerijen, gebouwenverhuurders, kledingmakers, bronsgieterijen, inrichters, decorbouwers, belichters, geluidstechnici, instrumentenmakers en horecaondernemers.

-8-

3 3.1

BESTUUR EN CULTUUR Doelstellingen en taakverdeling overheden

De algemene doelstellingen van het cultuurbeleid voor de overheid zijn: Het ontwikkelen en in stand houden van culturele waarden (bijvoorbeeld het bewaren van oudheidkundige en culturele zaken. Musea, archieven, monumentenbeleid, ondersteunen archeologische verenigingen en historische kringen); Het toegankelijk maken van culturele voorwerpen en manifestaties (vb. bezoek aan archieven en musea mogelijk maken), bevorderen publicaties, stimuleren open monumentendagen; Het scheppen van mogelijkheden om actief of passief aan culturele activiteiten mee te doen (vb. subsidie muziekonderwijs, stimuleren amateurkunst, instandhouding bibliotheekwerk). Om deze doelstellingen te verwezenlijken is er een taakverdeling tussen de overheden in Nederland. Het Rijk is verantwoordelijk voor de kunstproductie en het behoud van culturele voorwerpen. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het afnemen van kunst- en cultuurproducten en de kunst- en cultuurparticipatie door de burger. De provincie is verantwoordelijk voor intermediairs en steunfuncties.

Hieronder volgt een korte toelichting op de fondsen. 3.2 Wet en regelgeving Op het terrein van kunst en cultuur bestaat relatief weinig weten regelgeving die voor gemeenten dwingend van karakter is. Wetten op het terrein van cultuur zijn: Wet op specifiek cultuurbeleid de Monumentenwet de Auteurswet de Museumwet de Archiefwet de Mediawet de Algemene Wet Bestuursrecht Per 01-01-2012 is de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars afgeschaft (overgangsregeling is van kracht tot 1 juli 2012)

Fonds podiumkunsten Het Fonds Podiumkunsten heeft de nieuwe regeling ‘Meerjarige activiteitensubsidies 2013-2016’ gepresenteerd in november 2011. De regeling is bedoeld om gezelschappen, ensembles, producenten en festivals die al enige tijd bestaan, de mogelijkheid te bieden om in continuïteit voorstellingen, concerten en festivalprogramma’s te realiseren met een herkenbare artistieke signatuur. Zij moeten een kwalitatief hoogwaardig aanbod aan theater, dans, muziek of muziektheater van landelijke betekenis bieden met een minimum aantal activiteiten en een aanvulling vormen op de landelijk direct rijksgesubsidieerde basisinfrastructuur.

3.3 Rijksbeleid De vijf rijkscultuurfondsen moesten voor 1 februari 2012 hun nieuwe beleidsplannen 2013- 2016 maken op basis van de beleidskaders die de staatssecretaris aan hen heeft mee gegeven. Deze beleidskaders wijken inhoudelijk in essentie niet af van de voorgaande jaren met uitzondering van de beschikbare budgetten. De fondsen zijn: 4. Fonds Podiumkunsten 5. Mondriaanfonds 6. Fonds Creatieve Industrie 7. Filmfonds 8. Letterenfonds 9. Fonds voor cultuurparticipatie

Mondriaanfonds Het Mondriaanfonds is voor een sterke en professionele cultuursector, die de betekenis van kunst, vormgeving en erfgoed duidelijk onder de aandacht van een breed publiek weet te brengen. Het fonds ondersteunt uitzonderlijke projecten en activiteiten in Nederland en daarbuiten. Voorgestelde subsidiemogelijkheden zijn onder andere : regeling nieuw werk, 50 startsubsidies beginnende kunstenaars, 50 beurzen bewezen talent, Prix de Rome voor jong talent, ateliers buitenland stimulering opdrachtgeverschap, projecten en programmering, bijzondere aankopen van instellingen, regeling Wet tot behoud van cultuurbezit e.a.

-9-

Fonds Creatieve Industrie Het beleidsprogramma geeft de randvoorwaarden aan waarin de creatieve industrie met plannen kan komen om de industrie beter te organiseren en positioneren. Er zijn subsidiemogelijkheden binnen architectuur, vormgeving, nieuwe media e-culture voor onder andere: innovatie, talentontwikkeling, publieksbereik, internationalisering e.a. Filmfonds Het Filmfonds geeft filmmakers financiële steun bij het ontwikkelen, realiseren en distribueren van filmproducties. Het is betrokken bij de totstandkoming van speelfilms, documentaire films, onderzoekende en grensverleggende films, korte films en animatiefilms. Het stimuleert daarbij een evenwichtig aanbod van kinderen jeugdfilms tot mainstream films en kunstzinnige films voor jongeren en volwassenen. Daarnaast ondersteunt het fonds bijzondere activiteiten op filmgebied. Letterenfonds Het Letterenfonds ondersteunt schrijvers en vertalers en brengt Nederlandse literatuur in het buitenland onder de aandacht. Fonds voor cultuurparticipatie Het fonds voor cultuurparticipatie is tot op heden onderverdeeld in verschillende regelingen. De Plusregeling Cultuurparticipatie is een subsidieregeling voor projecten die actieve cultuurparticipatie in

Nederland stimuleren en van belang zijn voor de ontwikkeling van actieve cultuurparticipatie in Nederland. Het gaat om projecten die mensen aanzetten tot actieve participatie op het gebied van kunst, erfgoed en media. Ook voor internationale activiteiten kan een aanvraag worden ingediend, mits er sprake is van een breder belang voor de ontwikkeling van de amateurkunst, cultuureducatie of volkscultuur in Nederland. Daarnaast zijn er ook regelingen op het gebied van: meerjarige activiteitensubsidies voor talenontwikkeling, cultuureducatie met kwaliteit i.s.m. overheden, innovatie amateurkunst, talentontwikkeling. 3.4 Provincie Noord Brabant Agenda van Brabant In de Agenda van Brabant heeft de Provincie haar ambitie voor de toekomst verwoord. De provincie wil niet alleen subsidiëren, maar ook actief participeren en investeren. De regionale identiteit en het concurrerend vermogen moeten worden versterkt. Zo is de provincie vaker regisseur van grotere gebiedsopgaven zoals BrabantStad Culturele Hoofdstad 2018. De provincie wil tot de Europese top van kennis- en innovatieregio’s blijven behoren. Passend bij de provinciale taken op het gebied van ruimte, economie en cultuur, concentreert de Agenda van Brabant zich op het leefen vestigingsklimaat van de regio.

programma sluit aan bij de doelstellingen van het Fonds Cultuurparticipatie dat de middelen voor cultuurparticipatie de komende vier jaar (2009-2012) verdeelt. Evenals het Rijk hanteert de provincie de drie programmalijnen: amateurkunst, cultuureducatie en volkscultuur. Op deze lijnen heeft de provincie diverse (subsidie)regelingen. Relevante regelingen voor Woudrichem zijn en waren: Cultuureducatie Voor Cultuurpunt Altena heeft de gemeente Woudrichem samen met Aalburg en Werkendam tot 2013 gegarandeerd subsidie van de provincie voor de bevordering van cultuureducatie bij de jeugd.

Jeugdmuziekdag 2011

De Provincie Noord-Brabant heeft een provinciaal programma cultuurparticipatie 2009-2012. Dit

- 10 -

Klompenboer in Dussen

Schatten van Brabant Noord-Brabant kent een rijke geschiedenis met een schat aan mooie verhalen en intrigerende gebeurtenissen. Schatten van Brabant was een cultureel programma van de Provincie rond dit verleden. Het doel van Schatten van Brabant was de betekenis van het verleden op een nieuwe manier te vertellen, verbeelden en vorm te geven. Op deze manier wordt de geschiedenis laagdrempeliger gemaakt voor de inwoners van Noord-Brabant. Met het project de Verhalenkaravaan hebben we in het Land van Heusden en Altena gebruik gemaakt van deze subsidieregeling.

Erfgoed en musea De Provincie Noord-Brabant heeft de subsidieregeling Cultureel Erfgoed vastgesteld. Deze regeling beschrijft zowel het erfgoed als het museumbeleid van de provincie. Binnen deze regeling is een aantal onderwerpen waarvoor subsidie kan worden aangevraagd, zoals ruimtelijk erfgoed, verhalen van Brabant, musea, eco-archeologisch onderzoek en instandhouding molens. Op basis van deze regeling heeft Woudrichem in 2010 subsidie gekregen voor het opstellen van de Erfgoedkaart.

3.5 West Brabant Binnen de regio West Brabant is de betekenis van cultuur ook veelzijdig: cultuur staat voor kwaliteit van leven, cultuur verbindt, cultuur is economie en cultuur vormt imago. Cultuur werkt als motor voor ontwikkeling op allerlei terreinen, ook economisch. Bovendien blijkt uit onderzoek dat hoogwaardige cultuurbeleving in gemeenschappen en steden een positief effect heeft op de veiligheid. Onze samenleving vindt haar grondslag in vertrouwen en het delen van culturele waarden.

Professionele podiumkunsten De provincie stimuleert het maken en vertonen van vernieuwende producties op het gebied van professionele podiumkunsten. Met deze ondersteuning wil de provincie bijdragen aan een kwalitatief sterk en levendig cultureel klimaat, waarbij met name belang wordt gehecht aan ontwikkeling en versterking van het aanbod in de Provincie Noord-Brabant.

In Brabant – en zeker in West-Brabant - is gemeenschapszin een kernkwaliteit. Het wordt uitgedrukt in sociaal-culturele waarden als traditie, samenwerkingszin en innovatiekracht. West-Brabant combineert cultuurhistorische waarden met landschappelijke waarden en stedelijke voorzieningen.

Ondersteuning hoogwaardige cultuur Noord-Brabant blinkt uit met diverse evenementen van (inter)nationale allure. Evenementen die de provincie soms al vele jaren achtereen weten te vinden als plek om hun tenten op te zetten. Een aantal van deze evenementen wordt (mede) gefinancierd door de provincie.

3.6 Gemeente Woudrichem Coalitieprogramma Woudrichem heeft een gemeenschap van zeer betrokken inwoners, die maatschappelijk actief zijn op velerlei gebied. Saamhorigheid in de dorpen, in de kerken en in het verenigingsleven is kenmerkend voor onze gemeente; bij ondernemers, in het maatschappelijk middenveld, in verenigingen, onder de vele vrijwilligers zien we veerkracht en vitaliteit. Door een soepelere regelgeving, samenwerking te zoeken met andere partners, ons netwerk daarop aan te

- 11 -

spreken, mensen en organisaties bij elkaar te brengen, blijven wij natuurlijk de maatschappelijke betrokkenheid en activiteiten stimuleren en ondersteunen. Om bovenstaande minimaal te bereiken, stelt het coalitieprogramma het volgende: Gemeentelijke voorzieningen, zoals de bibliotheek zijn belangrijk voor de leefbaarheid in de kernen. Daarom houden we voorzieningen op peil, minstens op het huidige niveau. Het stimuleren van kunst en cultuur, vooral onder jongeren, zien we als een van de kerntaken van de gemeente. Activiteiten op dit gebied willen we waar mogelijk ontzien bij bezuinigingen, om een breed aanbod tegen redelijke tarieven in behoorlijke accommodaties te behouden. Daar staat tegenover dat wij prestatieafspraken met gesubsidieerde instellingen maken. Waar mogelijk ontwikkelen we brede scholen.

Cultuur verschaft de samenleving en de burgers een gedeelde identiteit, omdat zij verwijst naar een gezamenlijk gebruikt en gedeeld erfgoed Een goed cultuurbeleid ontwikkelt de economie. Het voormalige cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem kende de volgende doelstellingen: 1. Stel inwoners (jong en oud) in staat om actief bezig te zijn met kunst en cultuur 2. Breng het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente 3. Geef het cultureel aanbod in de gehele gemeente een kwaliteitsimpuls en gebruik de vesting als culturele toegangspoort Naar aanleiding van de functies en doelstellingen waren actiepunten geformuleerd die grotendeels zijn uitgevoerd. De status van de uitvoering van de actiepunten treft u aan in bijlage II. De evaluatie van de geformuleerde doelstellingen treft u aan in hoofdstuk 5.

Verhalenkaravaan 2010

In het coalitieprogramma zijn tevens taakstellende bezuinigingen opgenomen. Deze zijn in 2011 verwerkt in de meerjarenbegroting. Kunst en cultuurbeleid oude en nieuwe cultuur 'linies' gemeente Woudrichem 2007-2010 In het cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem werden de functies van cultuur als volgt omschreven: Door cultuuruitingen kunnen burgers op een eigen wijze uitdrukking geven aan hun gevoelens en waarden

- 12 -

4.

WOUDRICHEM EEN PALET AAN CULTUUR De basisinfrastructuur van het culturele leven in Woudrichem krijgt mede vorm door middel van meerjarige en incidentele subsidierelaties met culturele instellingen, verenigingen en initiatieven. Wanneer we het ringenmodel (figuur 1, pagina 6) gebruiken voor de gemeente Woudrichem kunnen we zien dat in Woudrichem het aantal culturele voorzieningen past bij het aantal inwoners. Per cultureel segment behandelen we de instellingen die hierin acteren. In het kort besteden we aandacht aan hun doelstelling en indien mogelijk meetbare prestaties. 4.1 Media en letteren Binnen de media en letteren zijn o.a. de volgende organisaties op uiteenlopende wijzen actief: Bibliotheek Altena Vestingstad FM (inmiddels samen met AFM Werkendam) Literair Cafe Bibliotheek Altena Met de bibliotheek in Giessen dragen we bij aan de instandhouding van een voorziening op het gebied van welzijn, kunst en cultuur. Via de formele fusie in 2010 heeft opschaling plaats gevonden waardoor de bibliotheek in Giessen als onderdeel van Stichting Bibliotheken Altena zich kwaliteitsverbetering en efficiency ten doel heeft gesteld. Stichting Bibliotheken Altena werkt met betaald personeel en vrijwilligers.

De bibliotheek kent de volgende kernfuncties: 1. kennis en informatie 2. ontwikkeling en educatie 3. kunst en cultuur 4. lezen en literatuur 5. ontmoeting en debat De bibliotheek in cijfers Relevante cijfers die meetbaar zijn, kunnen als volgt worden weergegeven: 2007

2010

Leden Uitleningen

3000 123741

3500 122431

Collectieomvang

23000

23000

Digitale hits

5000

7000

Relatie gemeente Woudrichem De bibliotheek heeft een subsidierelatie met de gemeente Woudrichem volgens de Algemene Subsidie Verordening Welzijn 2012. Sinds 2002 is de subsidie van de bibliotheek € 226.000,00 niet geïndexeerd. In verband met de bezuinigingen wordt de subsidie met ingang van 1 januari 2013 verlaagd naar € 214.700,00. De drie Altena gemeenten en de bibliotheek zijn in gesprek om te komen tot gezamenlijke meerjarige prestatieafspraken. De prestatieafspraken worden gebaseerd op de kernfuncties van de bibliotheek. Deze opdracht lijkt eenvoudig, maar is complex in verband met het verschil in omvang en subsidie per gemeente en het behoud van de lokale wensen.

RTV Altena (voorheen Vestingstad FM) Stichting Lokale Omroep heeft als lokale omroep (radio, tv en internet) in de gemeente Woudrichem van het Commissariaat van de media het alleenrecht op radio en tv uitzendingen gekregen via FM 107.1 en het kabelnetwerk van Ziggo. Eind 2011 is deze stichting gefuseerd met de lokale omroep van Werkendam tot Stichting RTV Altena. Deze nieuwe stichting zendt programma’s uit voor zowel de gemeente Woudrichem als de gemeente Werkendam, dit doet ze als zogenoemde: boven lokale omroep. Voor een (boven)lokale omroep is het van belang dat er sociale verankering binnen de maatschappij plaatsvindt. Het programmabeleid bepalend orgaan (PBO) houdt hier toezicht op. Volgens de mediawet moet de programmering van een lokale omroep onder andere de volgende stromingen omvatten: Maatschappelijke zorg en welzijn, Cultuur en kunst, Kerkgenootschappen en genootschappen van religieuze aard Onderwijs en educatie, Werkgevers en werknemers, Etnische en culturele minderheden, Sport en recreatie, Jongeren, Ouderen, Vrouwen, Agrarische sector. RTV Altena werkt alleen met vrijwilligers. Vestingstad FM in cijfers Luistercijfers kan Vestingstad FM niet opgeven. Kijk en luister onderzoeken zijn te duur. Wel zijn de website bezoeken precies aangegeven. Totaal aantal bezoeken website 2011: 223. 768 Circa 613 unieke bezoekers per dag!

- 13 -

In 2007 lag dit aantal nog op ongeveer 400 unieke bezoekers per dag. Relatie gemeente Woudrichem Vestingstad FM (stichting RTV Altena) ontvangt van de gemeente Woudrichem een jaarlijkse subsidie volgens de Algemene Subsidie Verordening Welzijn 2005. De subsidie is gebaseerd op een jaarlijkse bijdrage per huishouden van 1,30 euro die het rijk stort in het gemeentefonds en moet worden toegewezen aan de (boven) lokale omroep. De subsidie bedraagt jaarlijks ongeveer € 7.200,00. Literair café Het Literair café is gestart in 1993. Vrijwilligers zetten zich in om op jaarbasis gemiddeld 12 activiteiten in het kader van literatuur te organiseren. Denk hierbij aan: schrijversavonden, dichtersavonden, toneel, literaire liefdes, thema-avonden, voorleeswedstrijd basisscholen Land van Heusden en Altena, Groot Dictee der Woerkumse Taol, avonden in het kerkje in Uitwijk. De Teerkamer in Woudrichem is de vaste standplaats van het literair café. Literair café in cijfers

Uitvoeringen Bezoekers

2007 9 800

2010 11 1000

Relatie gemeente Woudrichem Vele jaren heeft het Woerkums Literair Cafe haar bestaansrecht bewezen en maakte de kleine bijdrage van de gemeente Woudrichem slechts een klein deel

van de inkomsten uit. De organisatie bedruipt zichzelf, maar de kleine bijdrage van de gemeenste mist ze node. 4.2 Cultureel Erfgoed Monumenten De gemeente Woudrichem heeft een diversiteit aan cultureel erfgoed. De monumentencommissie speelt een belangrijke rol als het gaat om gemeentelijke en rijksmonumenten. De commissie handelt volgens de verordening monumentencommissie. Zij brengen advies uit over gemeentelijke en rijksmonumenten in de gemeente Woudrichem in de breedste zin. Archieven Het Streekarchief Land van Heusden en Altena is een samenwerkingsverband van vier gemeenten: Aalburg, Heusden, Werkendam en Woudrichem. Sinds 2005 is het Streekarchief gehuisvest in het voormalige stadhuis in de vesting Heusden. Het doel van het Streekarchief is drieledig: 1. de zorg voor en het beheer van de naar de archiefbewaarplaats overgebrachte archiefbescheiden 2. het toezicht op het beheer van de nietovergebrachte archiefbescheiden, alsmede [op] de werkzaamheden verbonden aan de voorbereiding van de overbrenging van de niet-overgebrachte archiefbescheiden

3.

het vanuit een centrale archiefbewaarplaats bevorderen van lokaal en streekhistorisch onderzoek. In het beleidsplan 2010- 2013 ‘wettelijke taak publieke zaak’ heeft het Streekarchief de volgende kerndoelen geformuleerd: Digitale ontsluiting Digitaal informatiebeheer Cultureel ondernemerschap Toegang voor een breed en divers publiek Relatie met de gemeente Het streekarchief is een gemeenschappelijke regeling en ontvangt jaarlijks een bijdrage van de gemeente Woudrichem gerelateerd aan het aantal inwoners. Deze bijdrage is jaarlijks ongeveer € 98.000,00. Verantwoording wordt afgelegd aan de gemeenteraad middels de jaarrekening en de begroting. De gemeenten zijn vertegenwoordigd in het bestuur van het Streekarchief. Archeologie Met de realisatie van de erfgoedkaart naar aanleiding van de vorige cultuurnota, heeft de gemeente Woudrichem archeologische waarden en verwachtingen fijnmazig in beeld gebracht. De erfgoedkaart, waar tevens een beleidsadvies in opgenomen is, biedt input voor erfgoedbeleid en de erfgoedverordening.

- 14 -

Visserijmuseum Onder Cultureel Erfgoed behoren volgens het Ringmodel ook de musea. Een parel in het Land van Heusden en Altena en trots binnen de Vesting Woudrichem is het Visserijmuseum. Het Visserij- en Cultuurhistorisch Museum is voortgekomen uit het initiatief van een groep enthousiaste inwoners van Woudrichem. Zij begonnen met het inzamelen van historisch materiaal over de riviervisserij. In enkele jaren was zoveel materiaal bijeengebracht, dat besloten werd om een museum in te richten. De verzameling geeft een vrijwel volledig overzicht van de Nederlandse riviervisserij. Woudrichem was één der belangrijkste vissersplaatsen, vooral wat betreft de zalmvisserij. Het Visserijmuseum trekt jaarlijks vele bezoekers en draait volledig op vrijwilligers en zonder subsidie. Behalve dat ze een museale functie vervullen, zijn ze een belangrijke spil in het web bij alle activiteiten die er in Woudrichem georganiseerd worden. De laatste jaren zijn ze ook steeds actiever op het gebied van cultuureducatie. Erfgoedbeleid In 2012 heeft de gemeente haar erfgoedbeleid vastgesteld. Overigen Diverse verenigingen zijn actief op het gebied van cultureel erfgoed. Denk hierbij aan Erfgoed Altena als koepelorganisatie voor verenigingen en stichtingen die zich bezighouden met erfgoed in het land van Heusden

en Altena, de archeologische vereniging (Fort Giessen), de Historische Kring en de Historische Reeks. Relatie tot de gemeente: Erfgoed Altena ontvangt subsidie voor het organiseren van Open Monumentendag in samenwerking met de gemeenten Aalburg en Werkendam. De Historische Reeks ontvangt subsidie voor het vervaardigen van een onderwijsbundel over regionale geschiedenis. 4.3 Beeldende kunst en bouwkunst Galerieën In de vesting zijn verschillende expositieruimten voor beeldende kunstenaars. De Stadsgalerie, Mikst Media en Yellow Fellow. De stichting Stadsgalerie heeft als doel het onder de aandacht brengen van beeldende kunst in al haar disciplines en wil dit bereiken door het organiseren van exposities, workshops, manifestaties en publicaties. In Mikst Media worden per jaar vier tot zes exposities georganiseerd van gastkunstenaars uit binnen- en buitenland. Telkens staat dan het werk van één beeldend kunstenaar centraal. Het zijn langlopende tentoonstellingen, zodat het publiek ruimschoots de tijd heeft kennis te maken met de kunstwerken. Soms vinden er thematentoonstellingen plaats waaraan meerdere kunstenaars kunnen deelnemen. Museum Yellow Fellow is een culturele onderneming die tot doel heeft de innovatieve kracht van de abstracte kunst ingang te doen vinden in de

maatschappij. Yellow Fellow is interessant voor liefhebbers van abstracte kunst, maar het is ook een plaats waar verschillende disciplines elkaar ontmoeten. Openbare ruimte Bij de inrichting van de openbare ruimten en bouw van openbare gebouwen worden lokale architecten in de gelegenheid gesteld hieraan mee te werken. De gemeente heeft een schat aan kunst in de openbare ruimte. De verschillende objecten zijn geplaatst met uiteenlopende doeleinden. Ze dienen als aankleding van het landschap, fungeren als symbool voor een gebouw, functie van een gebouw of historische figuren. Door middel van het instellen van een percentageregeling, wordt bij ieder nieuw bouwproject bekeken of er kunst in de openbare ruimte wordt geplaatst en krijgt de inrichting van openbare ruimte met kunst een meer formele status. 4.4 Amateurkunst en kunsteducatie Kunstcentrum TOON muziekonderwijs Sinds 2007 hebben inwoners van de gemeente Woudrichem de gelegenheid om muziekonderwijs te volgen bij Kunstcentrum TOON in het Verlaat in Almkerk. TOON organiseert lessen, cursussen, projecten en culturele activiteiten op het gebied van muziek, beeldende kunst en dans. Het doel van TOON is het verhogen van de actieve cultuurparticipatie van de burgers. Zij werken, volgens een beleidsplan, aan dit doel vanuit de volgende kernwaarden:

- 15 -

1. 2. 3.

de intrinsieke waarde van de kunst de klant/ burger staat centraal cultureel ondernemerschap

TOON in cijfers Leerlingen

2007 150

2011 170

Vio Uitvoeringen

2 3

16 3

Relatie met de gemeente Kunstcentrum TOON heeft voor het geven van muziekonderwijs een relatie met de gemeente Woudrichem op basis van de Algemene Subsidieverordening Welzijn Woudrichem 2012. Op basis van prestatieafspraken ontvangt kunstcentrum TOON jaarlijks een subsidie van € 68.000,00 (incl. huisvesting). Vanaf 2013 wordt deze subsidie in verband met de bezuinigingen verlaagd naar € 64.600,00. De prestatieafspraken zijn onder andere gericht op het aantal leerlingen, het bereik op scholen en het aantal uitvoeringen. Cultuurpunt Altena In 2009 is de culturele marktplaats Cultuurpunt Altena opgericht voor de gemeenten Werkendam en Woudrichem. In 2011 is de gemeente Aalburg ook aangesloten. Cultuurpunt Altena brengt culturele aanbieders onder de aandacht bij het onderwijs. Inmiddels zijn diverse activiteiten met betrekking tot cultuureducatie gerealiseerd. Een overzicht van

activiteiten van Cultuurpunt Altena is bijgevoegd in bijlage III. Muziekverenigingen en zangverenigingen Gemeente Woudrichem kent 7 muziekverenigingen (harmonie en fanfarecorpsen) en 5 zangverenigingen. De muziekverenigingen ontvangen subsidie op basis van de Algemene Subsidieverordening Welzijn Woudrichem 2012. In 2012 gaat dit in totaal om een bedrag van € 16.700,00.

Dans Momenteel gebeurt er in de gemeente Woudrichem weinig op het gebied van dans binnen de amateurkunst. Onder Stichting de Vleet worden volksdanslessen gegeven en commerciële fitnesscentra bieden Streetdance aan. Balletlessen zijn er niet.

Muziekverenigingen in cijfers Vereniging

Leden 2007

Senioren

Leden 2011

Junioren

Senioren

Junioren

Muz. Ver. Juliana, Uitwijk Seniorenorkest Da Capo, Rijswijk

21 35

5

29 39

1

Muz.Ver. Kunst na Strijd, Woudrichem

42

20

39

30

Muz. Ver. Kunst en Vriendschap, Rijswijk Andels Fanfarekorps, Andel

30

7

28

23

45

24

40

31

Altena Brass, Andel Muz. Ver. Nooit Gedacht, Almkerk

24 40

0 11

25 40

0 17

- 16 -

Theater Gemeente Woudrichem kent vier actieve toneelgroepen. Dit zijn de Stuiter, Wispel, De Vriendenkring en Juliana. Stichting De Stuiter ontving op basis van het vorige cultuurbeleid een jaarlijkse subsidie van de gemeente Woudrichem. Omdat zij met professionele regisseurs werken, leveren zij sinds 2007 hoogwaardig amateurtheater op verschillende buitenlocaties. Fotogroep Lumière Fotogroep Lumière is een actieve groep van enthousiaste amateurfotografen. De groep maakt deel uit van Stichting de Vleet in Woudrichem en ontvangt geen subsidie van de gemeente Woudrichem. Met circa 25 leden is Fotogroep Lumière actief op nagenoeg alle vlakken van de fotografie. De activiteiten van de fotogroep hebben de volgende drie doelstellingen als leidraad: 1. Het verhogen van de fototechnische kwaliteiten en proberen meer kennis te verkrijgen 2. In groepsverband wordt de fotografie in de praktijk gebracht 3. Het geven van fotocursussen en workshops voor beginners en gevorderden

TOON terecht voor literatuur, vormgeving, schilderkunst e.a.

4.4 Podiumkunsten Stichting Muziekpodium en Live Podia Op het gebied van podiumkunsten zijn actief: Stichting Muziekpodium Woudrichem en Live Podia. Daar waar de eerste zich profileert met klassieke en wereldmuziek, is de laatste gericht op de pop- en rockmuziek. Film In 2010 is de filmclub van de Gemeente Woudrichem opgeheven. Sinds eind 2011 is de servicebioscoop Hollywoud gevestigd in Almkerk. Naast het reguliere filmaanbod biedt Hollywoud ook arrangementen en activiteiten: de Hollywoud Boulevard (filmhuis films), Hollywoud Culinair, Sneak Preview en terugkomende activiteiten zoals o.a. Ladies Night en de Kleuterbioscoop. Hollywoud heeft een bovenregionale uitstraling.

Kunstcentrum TOON beeldende kunst Kunstcentrum TOON begeleidt in de Kazerne in de Vesting met ervaren docenten cursisten in de beeldende kunst. Amateurkunstenaars kunnen bij

- 17 -

5 5.1

ONDERZOEK Evaluatie oude cultuurbeleid

Het oude cultuurbeleid Oude en nieuwe cultuurlinies is geëvalueerd op basis van de uitgevoerde acties die gerelateerd waren aan de volgende doelstellingen: 1. Stel inwoners (jong en oud) in staat om actief bezig te zijn met kunst en cultuur 2. Breng het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente 3. Geef het cultureel aanbod in de gehele gemeente een kwaliteitsimpuls en gebruik de vesting als culturele toegangspoort 1. Stel inwoners in staat om actief bezig te zijn met kunst en cultuur Met de komst van Cultuurpunt Altena is een brug geslagen tussen aanbieders en het onderwijs. Steeds meer scholen vinden hun weg omdat zij het belang inzien van cultuureducatie en aanbieders passen hun programma aan. Continuering is van belang om de beoogde doelstellingen te behalen. Middels subsidies aan verschillende instellingen en verenigingen hebben we getracht, zo veel mogelijk inwoners in staat te stellen, om actief bezig te zijn met kunst en cultuur. Helaas is dit niet voor iedere inwoner mogelijk. Kunstcentrum TOON bedient met muziekonderwijs het maximale aantal leerlingen dat zij kunnen, op basis van de huidige subsidie. De bibliotheek in Giessen is vernieuwd maar door een

tekort aan middelen, is het niet mogelijk geweest om meerdere locaties in te richten en dus het aanbod te decentraliseren. Muziekverenigingen blijven wat ledenaantal betreft ongeveer op hetzelfde niveau, er is een lichte stijging in het aantal jeugdleden. Een stijging van het ledenaantal heeft voor hen een hogere subsidie tot gevolg. Door het cultuurbeleid heeft De Stuiter subsidie ontvangen. Overige amateurkunstactiviteiten worden (bijna) niet gesubsidieerd. Denk hierbij aan zang, dans en toneel. De adviescommissie cultuur heeft een formele status gekregen en de leden vertegenwoordigen verschillende disciplines. 2. Breng het cultureel erfgoed dichter bij bewoners van de kernen en de gemeente De totstandkoming van de erfgoedkaart draagt hiertoe bij. De erfgoedkaart behelst een archeologische waarden- en verwachtingkaart, toelichtingen op beide kaarten en een beleidsadvies kaart. Deze kaarten en toelichtingen hebben al geleid tot erfgoedbeleid voor de gemeente Woudrichem. Daarnaast is er ook een kansenkaart ⊗. De kansenkaart benoemt de parels van het gebied. Diverse acties hiervan kunnen tot uitvoer gebracht worden. Het onder de aandacht brengen bij inwoners en toerist zal meer geschieden wanneer we doorpakken en overgaan tot het uitvoeren van (sommige) acties benoemd in de kansenkaart.

⊗

De oudheidkamer is niet gerealiseerd, omdat er geen ruimte beschikbaar was en geen partijen voor uitvoering en continuering. Erfgoed Altena is nu jaarlijks actief met onder andere de organisatie van open monumentendag. Zij brengen hiermee het cultureel erfgoed zeker dichterbij de mensen. Een en ander is nu ook mogelijk, omdat zij sinds 2007 subsidie hiervoor ontvangen van de gemeente Woudrichem. Het Streekarchief is meer zichtbaar geworden door diverse cultuureducatieve activiteiten. Het nieuwe beleid is hier ook meer op gericht. In de hal van het gemeentehuis zijn diverse exposities getoond. Denk aan: exposities van fotogroep Lumiere, projecten van cultuurpunt Altena, Sociaal Cultureel werk en vele anderen.

Deelrapport 1, 2, 3 RAAP

- 18 -

3. Geef het cultureel aanbod en de gehele gemeente een kwaliteitsimpuls en gebruik de vesting als toegangspoort Deze doelstelling is onder andere gerealiseerd met de aanschaf van een audio-installatie, te gebruiken door alle verenigingen en stichtingen. De Stuiter heeft een financiële impuls gekregen waardoor zij een kwaliteitsslag hebben kunnen maken en zichzelf op de kaart hebben gezet. Met de nieuwe toeristische visie voor het Land van Heusden en Altena is cultuurhistorie benoemd als belangrijk thema en is de identiteit van het gebied bepaald. Diverse evenementen zijn ondersteund in de organisatie, gefaciliteerd en gesubsidieerd. Met de aanschaf van podium en audio zijn verschillende evenementen zelfs met materiaal ondersteund. Het veelvuldig gebruik van de Vesting als decor voor verschillende activiteiten wordt niet door alle bewoners gewaardeerd. Afstemming tussen de verschillende organisatoren heeft even gewerkt maar is toch ook weer minder geworden. Met de oprichting van het platform Visserij en Historische belangen zijn vele organisatoren van evenementen nu met elkaar in gesprek. De gemeente heeft met de uitwisseling met Pesaro (Stad in regio de Marken in Italë), het concert in de Historische Haven en de Vesting3hoekdagen cultuur als aanjager gebruikt om de economie te stimuleren. De gemeente heeft ondersteuning verleend

bij de organisatie van evenementen en de Vesting als culturele toegangspoort gebruikt.

Waterrandconcert 2010

Algemene conclusies Uit de evaluatie blijkt onvoldoende dat de doelstellingen van de visie zijn gerealiseerd. Oorzaak is onder andere dat ze niet ‘smart’ geformuleerd zijn. Actiepunten moeten in het vervolg ook meer concreet gerelateerd worden aan de doelstellingen. Bij de uitvoering van diverse actiepunten en activiteiten is de rol van de gemeente nog teveel initiërend en uitvoerend. Daar waar de gemeente zou moeten faciliteren, subsidiëren en beleidsmatig beoordelen is zij nog te uitvoerend betrokken bij de realisatie van diverse doelen. Hieruit kan geconcludeerd worden dat betrokkenheid en draagvlak ontbreekt, of dat men deze rol van de gemeente Woudrichem verwacht. Een belangrijke doelgroep is en blijft de jeugd.

Cultuureducatie is van belang voor de ontwikkeling van deze doelgroep. 5.2 Enquêtes Instellingen, verenigingen en stichtingen die in de gemeente Woudrichem actief zijn op het gebied van kunst en cultuur hebben een enquête ontvangen van de gemeente Woudrichem, door middel waarvan ze uitspraken konden doen over het cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem. In de bijlage treft u de resultaten aan. Hieronder zijn de meest in het oog springende conclusies weergegeven. 2/3 van respondenten kende het vorige cultuurbeleid niet 50% van de respondenten is bekend met de algemene subsidieverordening van de gemeente Woudrichem 60% erkende de doelstellingen uit de oude cultuurnota In figuur 2 op de volgende pagina staat weergegeven hoe de gemeente scoort op de verschillende onderdelen. Respondenten hebben een cijfer gegeven voor gemeentelijke bemoeienis en daarnaast de mate van belangrijkheid volgens hen voor de inwoners.

- 19 -

Gemeentelijke bemoeienis

lm Fi

at eu rk un M st ed ia en le t te Cu re n ltu re el er fg Be oe d el de nd e ku ns t

Mate van belangrijkheid

Am

Po di um

ku ns te n

Bewoordeling

4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

Culturele segmenten

Kunstroute Boekenmarkt Festival weekend Zomerfeesten Almkerk Streekdagen Koninginnedag Jan Claessen De Stuiter Amateur theater Landelijke archievendag Week vd Geschiedenis Benederpop Sinterklaas Woerkumse revue

5 4 3 3 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1

Figuur 2 resultaten enquête culturele instellingen gemeente Woudrichem

Alle respondenten zijn gevraagd een vijftal (cultuur) evenementen te noemen die zij van cultureel belang vinden binnen de gemeente Woudrichem. De concrete scorelijst was als volgt⊗: Evenementen van cultureel belang Visserijdagen Jaarmarkten Giessense Markt Literair café 4 & 5 Mei Open monumentendag

Score 10 8 6 6 6 5

5.3 Interviews De adviescommissie cultuur heeft interviews afgenomen bij de (grote) culturele instellingen in de gemeente Woudrichem. Een overzicht van de geïnterviewden en verslagen van de interviews vindt u in bijlage V. Deze interviews beoogden de volgende doelen: Kennismaking van leden van de adviescommissie cultuur met de verschillende (grote) culturele instellingen van de gemeente Woudrichem en vice versa Een indruk krijgen van het beleid en/ of de missie, visie en doelstellingen van de instellingen Een indruk geven van het gemeentelijk beleid Zicht krijgen op speerpunten en thema’s van de verschillende instellingen Waar mogelijk gelijke speerpunten en thema’s verwerken in het nieuwe cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem Wederzijds draagvlak creëren

⊗

respondenten hebben zelf evenementen genoemd. Als er evenementen ontbreken zijn deze niet aangemerkt door de respondenten.

- 20 -

Uit de interviews is een aantal kenmerkende onderwerpen relevant gebleken voor het nieuwe cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem. Beleid van de instellingen Het beleid van de instellingen kent over het algemeen dezelfde speerpunten. De nadruk wordt gelegd op cultuureducatie voor jongeren, digitalisering, cultureel erfgoed en ouderenparticipatie. De instellingen nemen een actievere rol aan als cultureel ondernemer. Dit blijkt uit de toename van beleidsplannen, prestatieafspraken met overheden en actievere marktbewerking. Deze commercialisering kan zowel positief als negatief worden geïnterpreteerd. Toch blijft de kwaliteit gewaarborgd. Kunstcentrum TOON en Bibliotheek Altena zijn beide gecertificeerd in de afgelopen beleidsperiode. Alle beogen toegankelijkheid en zichtbaarheid. Het Streekarchief vervult als enige culturele instelling wettelijke taken. Rol van de gemeente en de (te verwachten) relatie met de gemeente Alle instellingen geven aan een goede relatie met de gemeente te hebben. In hun optiek moet de gemeente faciliteren en waar mogelijk activiteiten bij de start financieel ondersteunen. Er kan een duidelijke verwijzing naar de instellingen via de gemeentelijke kanalen plaatsvinden. Dit om de bekendheid en promotie te verhogen. Volgens de instellingen moet het gemeentelijk cultuurbeleid zich richten op: educatie &

onderwijs, economie & toerisme en participatie. Jongeren en ouderen zijn belangrijke doelgroepen. Aandachtspunten Tijdens de interviews zijn de volgende aandachtspunten genoemd: Het streekarchief ligt fysiek een brug te ver waardoor het lastig is om ‘erbij te horen’ Meer ruimte beschikbaar stellen voor instellingen en activiteiten Streekarchief en TOON noemen belang en positieve praktijkvoorbeelden van samenwerking (van gemeenten) Aandacht voor de vrijwilligers Cultuur is ontspanning Er is van alles doch versnipperd Beginnende organisaties ondersteunen, vervolgens moeten zij zichzelf bedruipen 5.5 Trends en ontwikkelingen Een belangrijke ontwikkeling voor cultuurbeleid is de economische tendens waar we ons momenteel in bevinden. Landelijk en provinciaal zijn de cultuurbudgetten aanzienlijk gedaald. De gemeente Woudrichem heeft binnen de taakstelling van het coalitieprogramma ook de budgetten op het gebied van cultuur naar beneden bijgesteld. Dit is in 2011 in de meerjarenbegroting vanaf 2012 opgenomen. In het totaal overzicht van het actieprogramma op pagina 39 van deze nota ziet u de meerjarige afname van de budgetten in het bestaande cultuurbeleid.

Landelijke trends en ontwikkelingen oefenen ook invloed uit op de totstandkoming van het cultuurbeleid in de gemeente Woudrichem. Een bronvermelding treft u aan in bijlage XI. De relevante trends en ontwikkelingen voor het cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem zijn: vrijetijdsbesteding van Nederlanders is meer cultuurgericht in de vrijetijdsbesteding is er een hang naar authenticiteit en cultuur 60% van de Nederlandse bevolking bezoekt gemiddeld drie keer per jaar een voorstelling of concert in een schouwburg, concertzaal, poppodium of festival 48% van de Nederlands beoefent actief een vorm van amateurkunst podiumkunsten maken slimmer, brengen welvaart en verbinden mensen belevingstoerisme neemt toe werkgelegenheid in vrijetijdssector stabiel, zelfs groei in enkele sectoren vergrijzing , toename 65+ ers (vinden in hun vrijetijdsgedrag comfort, authenticiteit en betrouwbaarheid belangrijk) digitalisering, toename smartphone en (mobiel) internetgebruik, social media krimp van agrarische bedrijvigheid op het platteland wordt steeds vaker (deels) opgevangen worden door cultuurtoerisme economische krimp

- 21 -

zap-gedrag van consument vraagt om een veelzijdige vrijetijdsbesteding globalisering en individualisering daling uithuizige vrijetijdsactiviteiten

6 STERKTE – ZWAKTE – KANSEN – BEDREIGINGEN CULTUUR (BELEID) Voorgaande hoofdstukken hebben een beschrijvend en evaluerend karakter. Dit is noodzakelijk om een zo duidelijk mogelijk beeld te scheppen van het diverse culturele veld. Het beeld wat ontstaat, tevens naar aanleiding van de enquête en diepte interviews, levert een aantal in het oog springende sterke en zwakke punten op. Daarnaast zijn externe factoren als trends en ontwikkelingen van invloed als kans of bedreiging. In een drietal workshops met de adviescommissie cultuur en externen uit het culturele veld is de volgende SWOT opgesteld.

Sterktes: de culturele identiteit binnen de verschillende kernen van de gemeente Woudrichem groot aantal vrijwilligers actief binnen de verschillende culturele disciplines gevarieerd cultureel aanbod strategische ligging van Woudrichem binnen Nieuwe Hollandse Waterlinie, Vesting3hoek, Brabant aan de Biesbosch de aanwezigheid van cultuurpunt Altena met opgebouwd netwerk

toenemende mate van cultureel ondernemerschap bij de grote instellingen gemeente kan voorwaarden scheppend handelen coalitieprogramma gemeente Woudrichem benoemt: behouden van gemeentelijke instellingen als bibliotheek, stimuleren kunst en cultuur is kerntaak toekomstige ontwikkeling brede scholen aanwezigheid adviescommissie cultuur aanzienlijk aantal succesvolle (cultuur)evenementen aanwezigheid van beeldende kunst in openbare ruimte de nota jeugd en onderwijs met cultuur als speerpunt de nieuwe toeristische visie en bijbehorend actieplan van het Land van Heusden en Altena erkent cultuur o.a. als trots in de regio. Vestingstad Woudrichem en het cultuurhistorisch erfgoed zijn dan ook benoemd als thema’s. Een aantal actiepunten uit de toeristische visie zijn cultuurgericht aanwezigheid erfgoedkaart (cultuurhistorische en archeologische waarden) en kansenkaart aanschaf professionele audio basis verhalenkaravaan VVV Altena Biesbosch kantoor in Vesting Woudrichem vondst archeologische vereniging WO1 luisterposten diversiteit in etalageproducten, kies wat je wilt uitstralen, behoud en activeer dit veel ambassadeurs van de culturele sector

Zwaktes: de huidige gemeentelijke amateurkunstsubsidie is

eenzijdig. Alleen muziek; geen dans, theater en zang e.d. meer vraag dan aanbod op gebied van muziekonderwijs muzikale vorming op basisonderwijs versnipperd de Provinciale subsidie aan cultuurpunt Altena stopt m.i.v. 01-01-2013 het beleid op het gebied van binnenschoolse cultuureducatie in het basisen voortgezet onderwijs is matig. Het is nog geen vast onderdeel van de leerlijn en het is afhankelijk van personen of er aandacht aan besteed wordt geen indexeringen van structurele subsidies sinds 2002 beperkt verhoging van de kwaliteit er is geen eensluidende cultuuragenda (culturele ladder). Uitpunt van de bibliotheek is verdwenen door bezuinigingen. Overige informatieontsluiting geschiedt versnipperd geen evenementenbeleid (vooral de afstemming is van belang voor o.a. het culturele veld) bemoeienis van de gemeente is te hoog bij uitvoering projecten, activiteiten, evenementen (weinig draagvlak of onduidelijkheid over rol) weinig middelen en ambtelijke capaciteit voor kwalitatieve en verdieping uitvoering ontbreken gezamenlijk cultuurbeleid Altena gemeenten ontbreken (aanbesteding) beleid kunst in openbare ruimte weinig verbinding met uitvoering culturele activiteiten door Stichting de Vleet politiek standpunt gemeente Woudrichem inzake toerisme: Vesting Woudrichem geen tweede Heusden

- 22 -

betrokkenheid van ondernemers dezelfde vrijwilligers zijn de ambassadeurs gezamenlijke prestatieafspraken met buurgemeenten blijken lastig i.v.m.‘couleur locale’ onbekend maakt onbemind. Niet iedereen is bekend met wat er allemaal al is en gebeurt

Kansen: Landelijke, provinciale, regionale doelstellingen de stimulatie cultuureducatie door Rijksoverheid middels cofinanciering van de coördinatiefuncties agenda van Brabant van de Provincie Noord Brabant erkent belang cultureel erfgoed en identiteit Brabant2018 culturele hoofdstad samenwerkingsverbanden West Brabant, Land van Heusden en Altena, Altena gemeenten, Nieuwe Hollandse Waterlinie, Nederlandse Vereniging van Vestingsteden, Vesting3hoek Provinciale steunfuncties voor o.a. Amateurkunst, Kunstbalie en Bibliotheekwerk; Cubiss door de samenwerking binnen het Land van Heusden en Altena ontstaat een breder draagvlak voor cultuur en dus ook voor cultuureducatie 48% van de Nederlanders is actief in de amateurkunst, waarvan 16% in muziek Trends en ontwikkelingen vrijetijdsbesteding meer cultuurgericht in de vrijetijdsbesteding is er een hang naar authenticiteit en cultuur

60% van de Nederlandse bevolking bezoekt gemiddeld drie keer per jaar een voorstelling of concert in een schouwburg, concertzaal, poppodium of festival 48% van de Nederlands beoefent actief een vorm van amateurkunst podiumkunsten maken slimmer, brengen welvaart en verbinden mensen belevingstoerisme neemt toe werkgelegenheid in vrijetijdssector stabiel, zelfs groei in enkele sectoren vergrijzing , toename 65+ ers (vinden in hun vrijetijdsgedrag comfort, authenticiteit en betrouwbaarheid belangrijk) digitalisering, toename smartphone en (mobiel) internetgebruik, social media

bezuinigingen binnen de overheden (landelijk, regionaal, lokaal) politieke stellingname cultureel klimaat is van groot belang bij vestiging (wonen, leven, werken) verhoging BTW kunst- en cultuursector onmogelijkheden bestemmingsplannen (buitengebied) geen evenementenbeleid geen afstemming minder bezoekersaantallen minder aanbod weten regelgeving(volstaan met meldingen, vereenvoudigde procedure bij herhalingen) geïsoleerd gebied in Nederland ‘Eiland’ verschillende boodschappen zwakke middenstand geloofsovertuiging

Economie werkgelegenheid in vrijetijdssector stabiel, zelfs groei in enkele sectoren krimp agrarische bedrijvigheid platteland kan (deels) opgevangen worden door cultuurtoerisme

Trends en ontwikkelingen

Aanbod verrassende coalities mogelijk door breed scala vrijetijdseconomie, verbindingen nodig. (bijv. cultuurhistorie/ streekbeleving/ agrarische dubbelbestemming/ erfgoed/ monumenten) Bedreigingen: Bedreigingen:

economische krimp zap-gedrag van consument vraagt om een veelzijdige vrijetijdsbesteding toenemende mate van cultureel ondernemerschap kan er een competitie-element ontstaan tussen de instellingen globalisering en individualisering

Vraag daling uithuizige vrijetijdsactiviteiten marktwerking en concurrentie zoveel mensen, zoveel wensen. Couleur locale heeft z’n charmes maar zorgt ook voor tegenstrijdige uitgangspunten en opvattingen

Overheden

- 23 -

7. VISIE EN BELEID 7.1 Visie cultuur gemeente Woudrichem Bovenstaande inventarisatie, evaluatie en resultaten leiden voor de gemeente Woudrichem tot een visie op het gebied van cultuurbeleid. Beoefening van kunst en cultuur geeft mensen wortels en draagt bij aan hun persoonlijke ontwikkeling. Daarmee is ook een sociaal en economisch belang gediend: het versterkt maatschappelijke betrokkenheid, de ontwikkeling van buurten en het leefklimaat op scholen. Gemeente Woudrichem biedt alle inwoners de kans actief bezig te zijn met kunst en cultuur. Zij kunnen zich ontplooien en hun culturele

Volkscultuur is interessant in het spanningsveld tussen traditie en vernieuwing. Het verleden van de gemeente Woudrichem een toekomst geven door het zichtbaar maken, versterken en promoten van (immaterieel) erfgoed en identiteit.

We moeten werken aan de vergroting van het publieksbereik van de erfgoedsectoren, door investeringen in vernieuwing van hun aanbod, marketing, educatie en digitalisering. Tevens erkennen we dat cultuur niet alleen van belang is voor de leefbaarheid en het vestigingsklimaat, maar ook voor de economie. In de vorm van werkgelegenheid en toerisme.

Beleidsvoornemen 1 : Stimuleren van cultuurparticipatie, ontspanning, ontplooiing, ontwikkelen, culturele identiteit, vestigingsklimaat. Beleidsvoornemen 2 Cultureel erfgoed versterken en op nieuwe wijze zichtbaar en beleefbaar maken Beleidsvoornemen 3:

identiteit versterken. Het aanbod is

Cultuur is een economische drager voor de

laagdrempelig en leidt tot ontspanning en

streek voor onder andere toerisme. Inwoners en

ontwikkeling. De culturele leefbaarheid

toeristen ontdekken rijkdommen die verrassen.

bevordert het vestigingsklimaat

Woudrichem is een unieke parel voor de cultuurtoerist.

De geschiedenis van de Gemeente Woudrichem ligt niet alleen opgeslagen in monumenten, archieven en musea. Ook bewoners zelf zijn dragers van de geschiedenis van onze gemeente. Tradities, gewoonten, gebruiken en verhalen zitten in ons allemaal en worden van generatie op generatie doorgegeven. Dit immaterieel erfgoed moet meer in kaart worden gebracht en worden uitgedragen. Om volkscultuur interessant te maken voor nu, is het belangrijk om het verband te leggen met het heden en met dynamiek.

7.2 Beleid gemeente Woudrichem Met de genoemde visies, die dienen als kapstok voor het cultuurbeleid in de gemeente Woudrichem, zijn de beleidsdoelstellingen de komende beleidsperiode gericht op:

Cultuur benaderen als economische drager voor onder andere toerisme

7.3 Doelstellingen De verschillende beleidsvoornemens worden middels doelstellingen en concrete acties tot uitvoering gebracht. De beoogde doelen zijn: Stimuleren cultuurparticipatie, ontspanning, ontplooiing, ontwikkelen, culturele identiteit, vestigingsklimaat

1.

Creëer een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers

2.

Bevorder deelname amateurkunst in verschillende onderdelen

- 24 -

3.

Stimuleer cultuureducatie, cultuur in alle disciplines bij jong en oud

4.

Behoud basisfuncties als bibliotheekwerk, muziekonderwijs, lokaal welzijnswerk en archieven

5.

Behoud en intensiveer cultuurprijs en vrijwilligersprijs

6.

Verhoog de betrokkenheid van meer burgers

Cultureel erfgoed versterken en op nieuwe wijze zichtbaar en beleefbaar maken 1.

Breng het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente

2.

Stimuleer volkscultuur en immaterieel erfgoed

3.

Versterk, promoot het bestaande (immaterieel)

8. ACTIEPROGRAMMA Nu kunnen we aan de slag om de genoemde doelstellingen te bereiken. Tijdens de interviews enquêtes en workshop is heel actief input gegeven. Dit heeft niet alleen geresulteerd in visie, beleid en doelstellingen, maar ook een uitgebreid actieprogramma. Dit treft u op de volgende pagina’s, De reeds bestaande culturele activiteiten en instellingen en verenigingen zijn ook aan het actieprogramma toegevoegd, om op die manier een totaalbeeld te krijgen. Per actie is weergegeven wat de activiteit is, het doel, wie met de uitvoering aan de slag gaat en wie de (potentiële) subsidiepartners zijn. Tot slot ziet u het actieprogramma in 1 overzicht met bijbehorende kostenraming.

erfgoed en creëer nieuw erfgoed

Cultuur benaderen als economische drager voor onder andere toerisme 4.

Benut de verschillende samenwerkingsverbanden om het economische, leefbaarheids en toeristische aspect van cultuur te vergroten

5.

Onderscheidt Woudrichem door kwaliteit en continuïteit in culturele activiteiten, aanbod en producten

6.

Creëer van Vesting Woudrichem geen tweede

7.

Maak LvH&A tot landelijk speerpunt van cultuur

Heusden maar een ander Heusden ofwel ‘Woercum’ verhoog de betrokkenheid van ondernemers

- 25 -

ACTIES OM CULTUREEL ERFGOED TE



VERSTERKEN EN OP NIEUWE WIJZE



ZICHTBAAR EN BELEEFBAAR TE MAKEN



BESTAANDE ACTIES BEHOUDEN



WAT:

WAT:

WAT:

STREEKARCHIEF LAND VAN HEUSDEN EN

2.

VISSERIJMUSEUM

5.

ALTENA

3.

ARCHEOLOGISCHE VERENIGING

DOEL:

4.

ERFGOED ALTENA

Met de instandhouding van het Streekarchief Land van Heusden en Altena geven we uitvoering aan de archiefwet. Het Streekarchief maakt het verleden van de gemeente Woudrichem zichtbaar en versterkt het en maakt het beleefbaar door verschillende (educatieve) projecten.

DOEL:

1.

HISTORISCHE PUBLICATIES

DOEL:

Met het financieel ondersteunen van historische publicaties van bijvoorbeeld de Historische Reeks Land van Heusden en Altena brengen we het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente. Volkscultuur en behoud van immaterieel erfgoed wordt gestimuleerd en het bestaande (immaterieel) erfgoed wordt versterkt en gepromoot.

Streekarchief Land van Heusden en Altena

Met de instandhouding van deze verenigingen en stichtingen brengen we het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente. Behoud van immaterieel erfgoed wordt gestimuleerd en het bestaande (immaterieel) erfgoed wordt versterkt en gepromoot. Erfgoed Altena verzorgt jaarlijks de open monumentendagen in het Land van Heusden en Altena.

OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

WIE:

Nvt

Visserijmuseum, Archeologische Vereniging Erfgoed Altena



UITVOERINGSPERIODE:

Nader te bepalen

2012-2016

UITVOERINGSPERIODE:

SUBSIDIEPARTNERS:

2012-2016

Gemeenten Aalburg, Werkendam

SUBSIDIEPARTNERS:

KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

Gemeenten Aalburg, Werkendam

€ 3.000,00 (gemiddeld per jaar)

WIE:

WIE:

Nader te bepalen

Nader te bepalen

UITVOERINGSPERIODE:

2012-2016 SUBSIDIEPARTNERS:

Gemeenten Aalburg, Heusden, Werkendam KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

€97.000,00 (gemiddeld per jaar)


€1.442,00 tbv Erfgoed Altena voor de organisatie van de Open Monumentendagen (gemiddeld per jaar) - 26 -










NIEUWE ACTIES 2012 -2016



WAT:

WAT:

WAT:

6.

7.

8.

PLAATSNAAMBORDJES 9 KERNEN

INRICHTING JAN CLAESSENHUIS

VERVOLG VERHALENKARAVAAN

GEMEENTE WOUDRICHEM DOEL:

DOEL:

Met het plaatsen van plaatsnaambordjes in dialect bij de binnenkomst van de 9 kernen van de gemeente brengen we het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners. We behouden de couleur locale en binnen de samenwerking geven we ruimte voor onze eigen identiteit. Met QR codes kunnen we vervolgens verwijzen naar mobiele sites van het streekarchief voor verdieping in woord en beeld.

Het thema Jan Claessen verder ontwikkelen en verankeren door het realiseren van een Jan Claessenhuis in het Romboutskapelletje in Andel. Denk hierbij aan Jan Claessen gerelateerde activiteiten als poppenkast, repetitieruimte poppenkastvoorstellingen en het vervaardigen van poppenkastpoppen e.a. Volkscultuur en behoud van immaterieel erfgoed wordt gestimuleerd en het bestaande (immaterieel) erfgoed wordt versterkt en gepromoot.

Door het uitbreiden van de Verhalenkaravaan met meer verhalen uit het Land van Altena brengen we het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente. Volkscultuur en behoud van immaterieel erfgoed wordt gestimuleerd en het bestaande (immaterieel) erfgoed wordt versterkt en gepromoot. Hiermee wordt tevens het belevingstoerisme gestimuleerd.

WIE:

WIE:

Gemeente Woudrichem

Nader op te richting Stichting



Streekarchief, VVV

Woonservice Meander, Stichting de Vleet

UITVOERINGSPERIODE:

UITVOERINGSPERIODE:

2012

2012-2016

SUBSIDIEPARTNERS:

SUBSIDIEPARTNERS:

n.v.t.

Meander en nader te bepalen



€5.000,00 eenmalig

€ 0,00

DOEL:

WIE:

Stichting de Verhalenkaravaan OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

Streekarchief, VVV Altena Biesbosch e.a. UITVOERINGSPERIODE:


Gemeenten Aalburg, Werkendam KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

€ 1.500,00 in 2013 € 1.500,00 in 2014

- 27 -

ACTIES OM CULTUREEL ERFGOED TE ACTIES OM CULTUREEL ERFGOED TE







WAT:

WAT:

UITWERKEN KANSEN ERFGOEDKAART

9.

10. RECONSTRUCTIE VAN DE MOTTE VAN

CANON WOUDRICHEM

ALMKERK DOEL:

11. PUBLIEKSBOEK

Met een canon wordt het geheel van teksten, beelden, kunstwerken en gebeurtenissen bedoeld dat het referentiekader is van een gedeelde cultuur of religie in de gemeente Woudrichem. Ook hiermee brengen we het cultureel erfgoed in beeld en dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente. Hiermee wordt tevens het belevingstoerisme gestimuleerd.

12. DIGITALE INTERACTIEVE ERFGOEDKAART

WIE:

Streekarchief, Gemeente Woudrichem OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

Nader te bepalen UITVOERINGSPERIODE:

Nader te bepalen KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

€5.000,00 eenmalig

Met de digitale interactieve versie van de erfgoedkaart willen we het immaterieel erfgoed door burgers door middel van bijvoorbeeld een blog interactief in kaart laten brengen. WIE:

DOEL:

Met het opstellen van de kansenkaart zijn mogelijkheden om ons erfgoed te vermarkten, promoten, educatief in te zetten in kaart gebracht. Bij het uitvoeren van drie van de kansen bereiken we de volgende doelstellingen. We brengen het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente. Volkscultuur en immaterieel erfgoed worden gestimuleerd en het bestaande (immaterieel) erfgoed versterkt en gepromoot. We onderscheiden Woudrichem door kwaliteit en continuïteit in culturele activiteiten, aanbod en producten en creëren producten voor belevingstoerisme.

RAAP, Archeologische vereniging, Bibliotheek, Streekarchief Land van Heusden en Altena, Gemeente Woudrichem e.a. OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:




2014 SUBSIDIEPARTNERS:

Alm en Merwede Toelichting op de archeologische en de cultuurhistorische kaart een publieksversie maken. Beschikbaar via bibliotheek, streekarchief en boekhandel.

Voor de reconstructie van de motte van Almkerk is een casestudy in de kansenkaart verwerkt. We willen starten met een haalbaarheidsonderzoek in samenwerking met RAAP, de provincie en de Bosgroep. Daadwerkelijke uitvoering wordt separaat aan de raad voorgelegd.

€15.000,00 – 2014 – onderzoek reconstructie motte € 10.000,00 – 2013 – publieksboek € 10.000,00 – 2013 – interactieve versie erfgoedkaart

Voor het publieksboek willen we van het wetenschappelijk rapport Een gevecht tussen Maas, - 28 -


ACTIES CULTUURPARTICIPATIE,



ONTSPANNING, ONTWIKKELEN, CULTURELE



IDENTITEIT EN VESTIGINGSKLIMAAT





WAT:

WAT:

WAT:

13. ZICHTBAAR MAKEN LUISTERPOSTEN

14. CONTINUEREN CULTUURPUNT ALTENA

15. STIMULEREN AMATEURKUNST

DOEL:

DOEL:

DOEL:

In 2011 heeft de archeologische vereniging een bijzondere vondst uit de Eerste Wereldoorlog in onder andere de gemeente Woudrichem gedaan. We maken de luisterposten, die nu opgegaan zijn in hun natuurlijke of agrarische omgeving weer zichtbaar. We brengen het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners. Het bestaande (immaterieel) erfgoed wordt versterkt en gepromoot. Hiermee wordt tevens het belevingstoerisme gestimuleerd en geven we uitvoering aan de actie ‘living history’ uit het toeristisch beleid.

Met de instandhouding van Cultuurpunt Altena in het Land van Altena stimuleren we cultuureducatie, cultuur in alle disciplines, bij jong en oud. De provinciale subsidie hiervoor stopt per 01-01-2013 maar dan kan het bekostigd worden vanuit het Rijk: combinatiefunctie cultuur

Met de instandhouding van de subsidies van de muziekverenigingen creëren we een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers. We bevorderen deelname aan amateurkunst en stimuleren cultuureducatie.

EERSTE WERELDOORLOG

WIE: WIE:

Muziekverenigingen

Cultuurpunt Altena OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

WIE:


N.v.t.

Archeologische Vereniging

UITVOERINGSPERIODE:


Gemeenten Aalburg, Werkendam, Onderwijs, Kunstcentrum TOON, Streekarchief , Bibliotheek Altena, Stichting de Vleet

Provincie NB, Nieuwe Hollandse Waterlinie, gemeente Zaltbommel, Erfgoed Altena, VVV Altena Biesbosch

UITVOERINGSPERIODE:

SUBSIDIEPARTNERS:

2012-2016

N.v.t.

2013 & 2014

SUBSIDIEPARTNERS:


SUBSIDIEPARTNERS:

Gemeenten Aalburg, Heusden, Werkendam, Provincie NB, Rijk

€ 16.700,00 voor 7 muziekverenigingen in de gemeente Woudrichem (gemiddeld per jaar)

Nieuwe Hollandse Waterlinie, Provincie Noord Brabant, Gemeente Zaltbommel



€ 5.000,00 (gemiddeld per jaar)

2012-2016

UITVOERINGSPERIODE:

€ 1.250,00 – 2013/ € 1.250,00 – 2014 - 29 -













WAT:

WAT:

WAT:

16. BIBLIOTHEEKWERK

17. MUZIEKONDERWIJS

18. MEDIA VESTINGSTAD FM

DOEL:

DOEL:

Met de instandhouding van de subsidie van de bibliotheek behouden we een basisfunctie en creëren een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers. We bevorderen deelname aan amateurkunst en stimuleren cultuureducatie.

Met de instandhouding van de subsidie van kunstcentrum TOON behouden we een basisfunctie en creëren een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers. We bevorderen deelname aan amateurkunst en stimuleren cultuureducatie.

19. PROGRAMMARAAD AGGWW

WIE:

WIE:

Kunstcentrum TOON



Werkendamse omroep, Aalburg, Giessenlanden, Gorinchem, Werkendam


N.v.t.

Met de instandhouding van de bijdrage aan Vestingstad FM en de programmaraad geven we uitvoering aan de Mediawet.

Vestingstad FM & Programmaraad AGGWW

WIE:

Bibliotheek Altena

DOEL:

N.v.t. UITVOERINGSPERIODE:

2012-2016

UITVOERINGSPERIODE: UITVOERINGSPERIODE:

2012-2016


N.v.t.

SUBSIDIEPARTNERS: SUBSIDIEPARTNERS:

N.v.t.

N.v.t. KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

€ 226.000,00 2012 € 214.700,00 2013 ev


€ 68.000,00 2012 € 64.600,00 2013 ev

KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM: Vestingstad FM €7 .200,00 2012 ev Programmaraad AGGWW € 1.000,00 2012

- 30 -


ONTSPANNING, ONTWIKKELEN, CULTURELE IDENTITEIT EN VESTIGINGSKLIMAAT


WAT: CONTINUERING SUBSIDIES & STIMULERING BURGERPARTICIPATIE

20. FESTIVALWEEKEND 21. VISSERIJDAGEN 22. ORANJEVERENIGINGEN

23. KUNSTROUTE

Behoud en intensiveer cultuurprijs en vrijwilligersprijs Verhoog de betrokkenheid van meer burgers Benut de verschillende samenwerkingsverbanden om het economische, leefbaarheids en toeristische aspect van cultuur te vergroten Onderscheid Woudrichem door kwaliteit en continuïteit in culturele activiteiten, aanbod en producten Creëer van Vesting Woudrichem geen tweede Heusden maar een ander Heusden


9. 10. 11. 12. 13. 14.

veteranencomité verz. Buitenkunst vrijwilligersprijs cultuurprijs adviescommissie incidentele subsidies

2012 € 1000,€ 3800,€ 600,€ 500,€ 4000,€ 4000,-

2013 EV € 1000,€ 3800,€ 600,€ 500,€ 4000,€ 4000,-

24. BOEKENMARKT 25. MUZIEKPODIUM

WIE:

26. MUZIEKKIOSKEN

De organiserende verenigingen en stichtingen

27. BEELDENDE KUNST 28. VERANENCOMITÉ


29. VERZEKERING BUITENKUNST

N.v.t.

30. CONTINUERING VRIJWILLIGERSPRIJS 31. CONTINUERING CULTUURPRIJS

UITVOERINGSPERIODE:

32. ADVIESCOMMISSIE CULTUUR

2012-2016

33. INCIDENTELE SUBSIDIES KUNST EN CULTUUR

SUBSIDIEPARTNERS:

N.v.t. DOEL:

Met de continuering van de subsidies voldoen we onder andere aan de volgende doelstellingen: Creëer een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers Bevorder deelname amateurkunst in verschillende onderdelen Stimuleer cultuureducatie, cultuur in alle disciplines bij jong en oud Behoud basisfuncties als bibliotheekwerk, muziekonderwijs en archieven


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Festivalweekend Visserijdagen Oranjeverenigingen Kunstroute Boekenmarkt Muziekpodium Muziekkiosken Beeldende kunst

2012 € 1000,€ 0,€ 5200,€ 1500,€ 2000,€ 2000,€ 1500,€ 8000,-

2013 EV € 1000,€ 1500,€ 5200,€ 1500,€ 1500,€ 2000,€ 1500,€ 8000,- 31 -







INDENTITEIT EN VESTIGINGSKLIMAAT



NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

WAT:

WAT:

WAT:

34. VERBETERING STRUCTUUR

35. ONTWIKKELEN, STIMULEREN,

36. VERGROTING BEREIK CULTUURPUNT

MUZIEKONDERWIJS

FACILITEREN VISIE EN BELEID

ALTENA

CULTUUREDUCATIE DOEL:

Bevorder deelname in amateurkunst, stimuleer cultuureducatie en behoud de basisfunctie muziekonderwijs. Er moet een verbetering komen in de afstemming over muziekonderwijs van kunstcentrum TOON, muzikale vorming op de basisscholen en de muziekverenigingen in het Land van Altena. Kunstcentrum TOON doceert voornamelijk individueel na schools muziekonderwijs en verzorgt projecten op de basisscholen.

DOEL: DOEL:

Cultuureducatie moet vast op de agenda komen bij onderwijsinstellingen. Het draagvlak voor cultuureducatie op scholen moet worden vergroot. Gemeenten faciliteren daarin door de instandhouding van cultuurpunt Altena maar beleidmatig kan het nog meer inbedding vinden. WIE:

Cultuurpunt Altena kan zich, ook met oog op de brede scholen, uitbreiden met aanbod voor BSO, kinderopvang, VVE etc. Daarnaast kan er aansluiting worden gezocht met activiteiten bij Stichting de Vleet en vice versa. WIE:

Altena gemeenten, Cultuurpunt Altena, BSO, Kinderopvang, De Vleet

Altena gemeenten, Cultuurpunt Altena, Onderwijs WIE:


Kunstcentrum TOON, muziekverenigingen, onderwijs, cultuurpunt Altena



UITVOERINGSPERIODE:

Gemeenten Aalburg en Werkendam

2012-2016

UITVOERINGSPERIODE:

SUBSIDIEPARTNERS:

2014

N.v.t.

SUBSIDIEPARTNERS: N.v.t.


N.v.t.

N.v.t. UITVOERINGSPERIODE:



N.v.t.


€ 5.000,- 32 -










NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

WAT:

WAT:

WAT:

37. OPRICHTEN CREATIEVE DENKTANK

38. REGELMATIG OVERLEG

STIMULEREN AMATEURKUNST

ONDERNEMERS, KUNSTENAARS EN

ADVIESCOMMISSIE CULTUUR EN

ACTIEVE BURGERS.

CULTURELE INSTELLINGEN EN VERENIGINGEN.

THEATER 40. STRUCTURELE SUBSIDIE JEUGDMUZIEKDAG

DOEL:

Deze denktank beoogt de volgende doelstellingen: Creëer een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers Verhoog de betrokkenheid van meer burgers Onderscheid Woudrichem door kwaliteit en continuïteit in culturele activiteiten, aanbod en producten Creëer van Vesting Woudrichem geen tweede Heusden maar een ander Heusden Maak LvH&A tot landelijk speerpunt van cultuur verhoog de betrokkenheid van ondernemers

39. UITBREIDEN SUBSIDIES MET DANS EN

DOEL:

Door wat meer afstemming plaats te laten vinden, weten de leden van de adviescommissie meer wat er leeft binnen alle actieve verenigingen en stichtingen.

DOEL:

WIE:

Met het subsidiëren van theater en dans (ballet) en de Jeugdmuziekdag, bevorderen we de deelname aan amateurkunst en breiden deze uit naar meer disciplines en we stimuleren cultuureducatie.

Adviescommissie cultuur en geïnteresseerde verenigingen en stichtingen

WIE:


Stichting Jeugdmuziekdag, Kunstcentrum TOON en nader te bepalen

Nader te bepalen OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

WIE:

UITVOERINGSPERIODE:

Nader te bepalen

2012-2016

UITVOERINGSPERIODE: 2012-2016

SUBSIDIEPARTNERS:


2012-2016

N.v.t. SUBSIDIEPARTNERS: N.v.t.

SUBSIDIEPARTNERS: KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:


€ 500,00

N.v.t.


€ 5.000,- 2012 ev

- 33 -

ACTIES CULTUUR ECONOMIE TOERISME


NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

WAT:

WAT:

WAT:

41. VERLAGEN REGELDRUK VERGUNNINGEN

42. BELEEFBAAR MAKEN CULTUURHISTORIE

44. AANBESTEDINGSBELEID KUNST IN

EN EVENEMENTENBELEID

43. STIMULEREN BELEVINGSTOERISME


OPENBARE RUIMTE

DOEL:

Door het verminderen van de regeldruk in vergunningtrajecten maken we het makkelijk voor de burger en minder arbeidsintensief voor de gemeente. Een duidelijk evenementenbeleid zorgt voor een betere afstemming en eenduidigheid. Het levert een bijdrage aan de volgende doelstellingen: Verhoog de betrokkenheid van meer burgers Creëer een cultureel aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en ondernemers Bevorder deelname amateurkunst in verschillende onderdelen Stimuleer cultuureducatie, cultuur in alle disciplines bij jong en oud Benut de verschillende samenwerkingsverbanden om het economische, leefbaarheids en toeristische aspect van cultuur te vergroten

DOEL:

DOEL:

Met de uitvoering van de actiepunten 1 tot en met 12 geven we uitvoering aan deze actie en daarmee ook de bepaalde doelen bij deze acties. Naast behoud van erfgoed en identiteit bevorderen deze acties ook het cultuurtoerisme. Met het structureel aankleden van bijvoorbeeld de vesting creëren we een permanent decor voor activiteiten.

In het Land van Altena willen we kunstopdrachten in de openbare ruimte op dezelfde wijze aanbesteden, waarbij het uitgangspunt is, dat kunstenaars uit de regio als eerste in aanmerking komen voor het plaatsen van een kunstwerk. Het aanbestedingsbeleid maakt onderdeel uit van de percentageregeling kunst in de openbare ruimte.

WIE:

WIE:

Alle partijen genoemd onder de acties 1 tot en met 12 VVV Altena Biesbosch, Platform Visserij en Historische Belangen.

Altena Gemeenten, Adviescommissies Cultuur OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

N.v.t. OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:

Nader te bepalen

UITVOERINGSPERIODE:

2013 WIE:

UITVOERINGSPERIODE:

Altena Gemeenten, VVV, organisaties, stichtingen en verenigingen.

2012-2016

SUBSIDIEPARTNERS:

N.v.t. SUBSIDIEPARTNERS:

2012 - 2013

Alle partijen genoemd onder de acties 1 tot en met 12 en nader te bepalen

SUBSIDIEPARTNERS: N.v.t.


UITVOERINGSPERIODE:


N.v.t.

Zie actiepunten 1 t/m 12 en begroting toeristische visie KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

Begroting toeristische visie - 34 -



NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

NIEUWE ACTIES

WAT:

WAT:

WAT:

45. CULTURELE LADDER

46. TERUGKEREND GROOTSCHALIG

47. CULTUURBELEID LAND VAN HEUSDEN EN

(CULTUUR) EVENEMENT OF DOEL:

Verbetering van de afstemming en marketing en promotie van culturele evenementen. Benut hierbij de verschillende samenwerkingsverbanden om het economische, leefbaarheids en toeristische aspect van cultuur te vergroten en onderscheid Woudrichem door kwaliteit en continuïteit in culturele activiteiten, aanbod en producten. We creëren van Vesting Woudrichem geen tweede Heusden maar een ander Heusden, ‘Woercum’ en maken het Land van Altena tot landelijk speerpunt van cultuur


ALTENA

THEATERSPEKTAKEL DOEL: DOEL:

WIE:

Met een dergelijk evenement wordt Woudrichem nog meer op de kaart gezet. Benut hierbij de verschillende samenwerkingsverbanden om het economische, leefbaarheids en toeristische aspect van cultuur te vergroten en onderscheid Woudrichem door kwaliteit en continuïteit in culturele activiteiten, aanbod en producten. We creëren van Vesting Woudrichem geen tweede Heusden maar een ander Heusden, ‘Woercum’ en maken het Land van Heusden en Altena tot landelijk speerpunt van cultuur.

Altena Gemeenten, VVV, Bibliotheek, organisaties, stichtingen en verenigingen.

WIE:

Cultuurbeleid voor het Land van Heusden en Altena WIE:

Altena gemeenten OVERIGE BETROKKEN ORGANISATIES:


2013 SUBSIDIEPARTNERS:

Nader te bepalen


UITVOERINGSPERIODE:

2012 – 2016


N.v.t.

Nader te bepalen SUBSIDIEPARTNERS:

N.v.t.

UITVOERINGSPERIODE:

2012-2016 KOSTEN GEMEENTE WOUDRICHEM:

€ 1.500,- / 2012 € 500,- / 2013 ev

SUBSIDIEPARTNERS:


PM - 35 -

Wat

Kosten gemeente Woudrichem 2012

2013

Tijd 2014

2015

Cultureel erfgoed versterken en op nieuwe wijze zichtbaar en beleefbaar maken Bestaand en behouden 1 Streekarchief Land van Heusden en Altena

€

97.259,00

€

94.317,00

€

91.375,00

€

91.375,00

2012-2016

2 Archeologische verenging

€

120,00

€

120,00

€

120,00

€

120,00

2012-2016

3 Erfgoed Altena (open monumentendag)

€

1.400,00

€

1.400,00

€

1.400,00

€

1.400,00

2012-2016

4 Visserijmuseum

€

€

-

2012-2016

5 Historische publicaties

€

4.000,00

€

4.000,00

€

4.000,00

€

4.000,00

€

102.779,00

€

99.837,00

€

96.895,00

€

97.255,00

6 Plaatsnaambordjes kernen

€

5.000,00

€

-

€

-

€

-

7 Uitvoering Jan Claessenhuis

€

-

€

-

€

-

€

-

8 Vervolg verhalenkaravaan

€

-

€

1.500,00

€

€

-

2013-2014

9 Canon Woudrichem

€

-

€

5000,00

€

€

-

2014

€

-

€

€

-

2012-2016

€

-

€

10.000,00

€

-

€

-

2013

€

-

€

10.000,00

€

-

€

-

2014

Subtotaal

-

€

-

€

-

2012-2016

Nieuwe acties beleid 2012-2016 Woudrichem

1.500,00 -

2012 2012-2016

Uitwerken 3 kansen erfgoedkaart 10

11 12

haalbaarheidsonderzoek Reconstructie Motte van Almkerk Case study Kansenkaart Erfgoedkaart opmaak en drukwerk Publieksboek Digitale kaart met interactieve mogelijkheden burgers

-

€

15.000,00

- 36 -

Nieuwe acties beleid 2012-2016 Woudrichem 13 Zichtbaar maken WOI luisterposten

€ Subtotaal

-

€

1.250,00

€

1.250,00

€

-

2012-2013

€

5.000,00

€

27.750,00

€

17.750,00

€

-

€

5.000,00

€

5.000,00

€

5.000,00

€

5.000,00

2012-2016

€

16.700,00

€

16.700,00

€

16.700,00

€

16.700,00

2012-2016

16 Bibliotheekwerk

€

226.000,00

€

214.700,00

€

214.700,00

€

214.700,00

2012-2016

17 Muziekonderwijs

€

68.000,00

€

64.600,00

€

64.600,00

€

64.600,00

2012-2016

7.200,00

€

7.200,00

€

7.200,00

2012-2016

Participatie, ontspanning, ontwikkelen, ontplooien, culturele identiteit, vestigingsklimaat Bestaand en behouden 14 Continueren Cultuurpunt Altena Stimuleren amateurkunst 15

instandhouden subsidies amateurkunst

18 Media

Vestingstad FM

€

7.200,00

€

19

Programmaraad AGGWW

€

1.000,00

€

20

Festivalweekend

€

1.000,00

€

1.000,00

€

21

Visserijdagen

€

€

1.500,00

€

22

Oranjeverenigingen

€

5.200,00

€

4.760,00

€

23

Kunstroute

€

1.500,00

€

1.500,00

24

Boekenmarkt

€

2.000,00

€

25

Muziekpodium

€

2.000,00

26

Muziekkiosken

€

1.500,00

-

€

-

€

-

2012

Continuering subsidiering

-

1.000,00 -

€

1.000,00

2012-2016

€

-

2013/2016

4.760,00

€

4.760,00

2012-2016

€

1.500,00

€

1.500,00

2012-2016

1.700,00

€

1.500,00

€

1.500,00

2012-2016

€

2.000,00

€

2.000,00

€

2.000,00

2012-2016

€

1.500,00

€

1.500,00

€

1.500,00

2012-2016

- 37 -

Bestaand en behouden 27

Beeldende kunst TOON

€

8.000,00

€

8.000,00

€

8.000,00

€

8.000,00

2012-2016

28

Veteranen comité

€

1.000,00

€

1.000,00

€

1.000,00

€

1.000,00

2012-2016

€

3.800,00

€

3.800,00

€

3.800,00

€

3.800,00

2012-2016

29 Verzekering buitenkunst Stimulering burgerparticipatie 30

Continuering vrijwilligersprijs (cheque en bokaal)

€

600,00

€

600,00

€

600,00

€

600,00

2012-2016

31

Continuering Cultuurprijs

€

500,00

€

500,00

€

500,00

€

500,00

2012-2016

32

Adviescommissie cultuur

€

4.000,00

€

4.000,00

€

4.000,00

€

4.000,00

2012-2016

33

Incidentele subsidies nieuw beleid

€

4.000,00

€

4.000,00

€

4.000,00

€

4.000,00

2012-2016

€

342.360,00

€

342.360,00

Subtotaal

€

359.000,00

€

Wat

344.060,00

Kosten gemeente Woudrichem

Tijd

Nieuwe acties beleid 2012-2016 Woudrichem 34 verbetering structuur muziekonderwijs

€

-

€

-

€

35 ontwikkelen, stimuleren, faciliteren visie en beleid cultuureducatie in het onderwijs

€

-

€

-

€

-

€

-

2012-2016

36 vergroting bereik cultuurpunt Altena

€

-

€

-

€

-

€

-

2012-2016

37 oprichten creatieve denktank ondernemers, kunstenaars, en actieve burgers 38 Regelmatig overleg culturele instellingen - gemeenten adviescommissie cultuur

5.000,00

€

5.000,00

2012-2016

2013-2016 € €

-

€ €

500,00 -

€ €

500,00 -

€ €

500,00 -

2012-2016

- 38 -

Nieuwe acties beleid 2012-2016 Woudrichem Stimuleren amateurkunst

€

-

€

-

€

-

€

-

39

toevoegen subsidies dans en theater

€

5.000,00

€

5.000,00

€

5.000,00

€

5.000,00

2012-2016

40

structurele stimulering jeugdmuziekdag, verbreding disciplines

€

500,00

€

500,00

€

500,00

€

500,00

2012-2016

€

5.500,00

€

€

11.000,00

€

11.000,00

Subtotaal

6.000,00

Cultuur, economie en toerisme

Cultuur, economie en toerisme



41

€

-

€

-

€

-

€

-

€

-

€

-

€

-

€

-

43

€

-

€

-

€

-

€

-

Stimuleren belevingstoerisme (oa structureel aankleden Vesting) 44 Formuleren aanbestedingsbeleid kunst in openbare ruimte

€

-

€

-

€

-

€

-

45 Culturele ladder

€

Verlagen regeldruk, praktische evenementenbeleid formuleren en vergunningtrajecten vereenvoudigen 42 Beleefbaar maken cultuurhistorie

2012 2012-2016

1.500,00

€

500,00

€

500,00

€

2012-2016 2012

500,00 2012-2016

51

Terugkerend grootschalig (cultuur) evenement of theaterspektakel

€

pm -

€

pm -

€

€

1.500,00

€

500,00

€

Subtotaal bestaand

€

461.779,00

€

443.897,00

Subtotaal nieuw

€

12.000,00

€

34.250,00

TOTAAL

€ 473.779,00

€

478.147,00

49

pm -

€

pm -

500,00

€

500,00

€

439.255,00

€

439.255,00

€

29.250,00

€

11.500,00

2013-2016 2013

Cultuurbeleid Land van Heusden en Altena Subtotaal

€ 468.505,00

€ 450.755,00

- 39 -

BIJLAGE I Ringenmodel gespecificeerd in disciplines Gemeente Woudrichem voldoet, gebaseerd op het aantal inwoners, aan de verdeling wat kern betreft en daarnaast heeft gemeente Woudrichem in een aantal disciplines ook alomvattende en uitgebreide activiteiten. Op het volgende tabblad treft u de verdeling aan, toegespitst op gemeente Woudrichem. Kern

Uitgebreid

Alomvattend

Podiumkunsten

uitvoeringen voor/ door de jeugd Kamermuziek Oefenruimten

Multifunctionele accommodatie

Muziekensembles Theatergezelschappen Schouwburg Kleine zaal Concertzaal Kernpodium popmuziek Jazzmuziek Danstheater

Media en Letteren

Bibliotheek Lokale omroep

Literaire activiteiten

Lokale televisie Beurzen/ opdrachten/ prijzen voor schrijvers

Cultureel erfgoed

Monumenten Archieven Archeologie

Natuur- of cultuurhistorisch museum

Museum voor de moderne kunst

Vormgeving openbare ruimte Tentoonstellingsruimte

Percentageregeling Kunstuitleen

Kunstenaarsbeleid Ateliers

Architectuur

Aankoopfonds

Individuele subsidies Opdrachten Kunstenaarsinitiatieven Centrum voor beeldende kunst

Amateurkunstverenenigingen Lespunt kunsteducatie

Instituut voor kunsteducatie

Pluriform cursusaanbod

Oudheidkamer Beeldende kunst en bouwkunst

Amateurkunst en Kunsteducatie

- 40 -

BIJLAGE II EVALUATIE CULTUURNOTA OUDE EN NIEUWE CULTUURLINIES In de oude cultuurnota werden de functies van cultuur als volgt omschreven: 1. Door cultuuruitingen kunnen burgers op een eigen wijze uitdrukking geven aan hun gevoelens en waarden; 2. Cultuur verschaft de samenleving en de burgers een gedeelde identiteit, omdat zij verwijst naar een gezamenlijk gebruikt en gedeeld erfgoed; 3. Een goed cultuurbeleid ontwikkelt de economie. Het voormalige cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem kende de volgende doelstellingen: 1. Stel inwoners (jong en oud) in staat om actief bezig te zijn met kunst en cultuur; 2. Breng het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente; 3. Geef het cultureel aanbod in de gehele gemeente een kwaliteitsimpuls en gebruik de vesting als culturele toegangspoort

2. a. b.

3. a. b. c. 4. a. b. c. d. 5.

Ontplooiing en ontwikkeling van de eigen kwaliteiten middels cultuureducatie marktplaats (jeugd) decentralisatie van cultureel aanbod wellicht in WMO inlooppunten (senioren) Inzicht in cultureel erfgoed in en van onze leefomgeving Oudheidkamer Uitwisselingen jongeren en senioren Erfgoedkaart Cultuur als aanjager de economie stimuleren Expositie in de openbare ruimte Ondersteuning evenementen Aanschaf podium en audio t.b.v. uitvoeringen van verenigingen bundeling van evenementen in promotie etc. Communicatie en promotie als voorwaarden om culturele activiteiten en mogelijkheden onder de aandacht te brengen en in stand te houden

Naar aanleiding van de functies en doelstellingen waren de volgende actiepunten geformuleerd: 1. Verankering beleid en afstemming beleid a. formalisering cultuurraad in adviescommissie cultuur b. zoveel mogelijk kernen en verschillende disciplines moeten vertegenwoordigd zijn in de adviescommissie

- 41 -

Evaluatie Kunst- en cultuurbeleid 2007-2010 Oude en nieuwe cultuur "linies" Voltooid Opmerkingen Cultuurraad niet content met proces totstandkoming en inhoud. Reden was ambtelijke onderbezetting, personele wisselingen en jun-07 verschillende meningen qua inhoud

Activiteit

1 Vaststelling cultuurnota 2 Adviescommissie volgens art 84 gemeentewet

Trage start i.v.m. samenwerking Aalburg en Werkendam. Uiteindelijk 2009 gestart met Werkendam. Naar verwachting volgt Aalburg binnenkort n.v.t. lang proces i.v.m. wisselingen in deelname en besluitvorming

3 Oprichten marktplaats 4 Amfifort 5 Beeldnaam 6 Digitale ledborden 7 Ontwikkelingen erfgoedkaart 8 Oudheidkamer 9 Decentraal cultuuraanbod (Amfifort etc) 10 Uitwisseling cultuur jongeren en senioren 11 Ondersteunen evenementen: Jan Klaassen Visserijdagen Kunstroute De Stuiter Boekenmarkt

12

Letteren op Loevestein- boekenmarkt expositiemogelijkheden

13

podiumkunsten

14

Relatie theater

15 16

jun-05 Voltooid

publiciteit evaluatie cultuurnota

apr-10 integraal aangepakt met Werkendam en Aalburg, ingebed in toeristische visie N.v.t. Niet uitgevoerd i.v.m. haalbaarheid (financieel en praktische) Afhankelijk van subsidie provincie, toegekend in 2009 Woudrichem is gestart, inmiddels gezamenlijke 2010 beleidsformulering met Aalburg en Werkendam N.v.t. Geen gepaste ruimte en uitvoeringsorgaan (middelen vrijgevallen in 2009) Amfifort is niet ontwikkeld. In combinatie met de WMO steunpunten is gekeken bij het opstellen van de N.v.t. IDOPS. Mogelijkheden worden onderzocht i.o.m. buurtcommissies Stichting de Vleet heeft diverse activiteiten georganiseerd voor jong en oud. 2008 -2009-2010 (Crap, Op en top kunst, e.d. )

2006 - 2008 2007-2010 2007-2008-2009-2010 2007-2008-2009-2010 2007-2008-2009-2010

Festival in samenwerking de Veste en de geproduceerde film met bijbehorende première. Jaarlijks lastig te realiseren met betrokken partijen voltooid altijd om de 3 jaar voltooid, jaarlijks steeds groter succes Voltooid voltooid, door verplaatsing naar andere datum in 2009 weer meer bezoekers

Na 2008 niet meer uitgevoerd i.v.m. te hoge kosten voor het evenement. Geen enthousiaste organisatoren te 2007-2008 vinden n.v.t. fondsenwerving niet realistisch en uitvoerende partij niet te vinden investering in kerk lastig i.v.m. wensen kerkbestuur. Wel geïnvesteerd in apparatuur te gebruiken door diverse stichtingen en verenigingen 2009 in gemeente Woudrichem niet haalbaar, samenwerking komt wel van de grond maar kosten nvt te hoog versus baten en exploitant niet te vinden Vesting3Hoek aangesterkt Samenwerking Pesaro Lidmaatschap Vereniging Vestingsteden Poëzieroute en avonden 2007-2008-2009-2010 Oprichting VVV Altena Biesbosch 2008-2010

- 42 -

BIJLAGE III ACTIVITEITEN CULTUURPUNT ALTENA Periode Project Korte Omschrijving September ‘09 Cultuureducatief CultuurPunt Altena speelt - Heden programma De in dit project de rol van Wijde Biesbosch, communicatievoerder onderdeel van richting het onderwijs en gebiedscommissie verspreidt de De Wijde docentenhandleidingen. Biesbosch/IVN Het programma is opgebouwd uit drie modules: Water, Landschap & Cultuurhistorie, Landbouw & Biodiversiteit. Voor deze drie modules is een overzicht gemaakt van lesmaterialen en excursiemogelijkheden, waaraan zowel per groep als per school kan worden deelgenomen. Voorbereiding: Nov. ’09 – Okt. ‘10

De Werkendamse Blazersklas – TOON, muziekvereniging Irene

Leerlingen van groep 6 krijgen onder schooltijd oriënterende lessen op koper- en houtinstrumenten. Bij belangstelling stromen zij vervolgens door naar klassikale muzieklessen na schooltijd, in de vorm van

Deelname Verspreiding onder alle scholen in gemeente Werkendam, Woudrichem en Aalburg. Uitvoering vanaf 2011. Uitvoering o.a. door Het Fundament, De Biekurf, De Akker, ’t Kompas, ’t Ravelijn, De Halm, De Peppel, De Morgenster

’t Kompas, Werkendam Het Baken, Werkendam Burg. Sigmondschool, Werkendam BSO Trema BSO Baboffel

een Blazersklas. Na twee jaar in de Blazersklas is de overstap mogelijk naar het Jeugdorkest van muziekvereniging Irene. Door het bijstellen van prioriteiten van diverse partijen wordt voorlopig geen start gemaakt met dit project. Wel is dit project in oktober ’10 ook ter informatie bij gemeente Woudrichem neergelegd. Jan ’10 – Juni ‘10

ICC cursus

Scholing tot Interne Coördinator Cultuureducatie, voor zowel leerkrachten als medewerkers van culturele instellingen. Tijdens de cursus wordt o.a. een beleidsplan geschreven en verschillende lokale educatieve locaties bezocht.

De Halm, Almkerk Basisschool Oudendijk De Regenboog, Nieuwendijk De Almgaard, Almkerk Het Fundament, Genderen De Morgenster, Sleeuwijk Bibliotheek Altena

Voorbereidingen: Jan ‘10 Uitvoering: v.a. Okt. ‘10 - Heden

Jet en Jan in het Biesboschmuseum, i.s.m. Erfgoed Brabant, heemkundekringen

Groep 5 leest een verhaal dat is gebaseerd op gegevens uit de eigen omgeving geleverd door Historische Vereniging

De Morgenster, Sleeuwijk Burg. Verschoorschool, Sleeuwijk

- 43 -

en historische vereniging

Maart ‘10

Project ‘Bouwen’Martin Copier, Lizzy van Pelt (Piet Hartman), Watertoren Uppel + ingezet voor de lancering van CultuurPunt Altena

over twee kinderen van 10 die geboren zijn in 1900. Aan de hand van de geschiedenis uit de woonplaats van de school leren zij o.a. over woonomstandigheden, school, werk en armoede. Tijdens een bezoek aan het Biesboschmuseum ondervinden zij welke klusjes kinderen 100 jaar geleden moesten doen, en worden zij bovendien gewezen op een Biesbosch activiteit waarbij kinderen vroeger moesten helpen. Dit project combineert verschillende vakken, zoals rekenen, taal, geschiedenis en beeldende vorming.

Ds. Groenewegenschool, Werkendam Het Baken, Werkendam ’t Kompas, Werkendam De Peppel, Dussen De Regenboog, Nieuwendijk

‘Bouwen aan het koninkrijk van God’: Schoolproject van de Halm. Martin Copier werkt aan een schildering op wijnkistjes, die gezamenlijk een voorstelling vormen; Lizzy

Basisschool De Halm, Almkerk + genodigden lancering, ca. 60 personen uit onderwijs, aanbod en politiek betrokkenen

van Pelt en Piet Hartman laten de leerlingen ervaren dat taal bestaat uit bouwen met woorden; leerlingen bezoeken de watertoren in Uppel en denken na over de bestemming en indeling van een bouwen renovatieproject Maart ‘10 - Heden

In ’t Huys van Bewaering, Streekarchief

April ‘10

Project ‘Vrienden’ – Theater de Schotse Beer

Leerlingen uit groep 7 en 8 leren wat het begrip ‘erfgoed’ inhoudt, en wat het verschil is tussen een archief en een museum. Hierbij bezoeken ze het Streekarchief, waar zij een kijkje nemen in het depot en zelf een tentoonstelling inrichten met hun persoonlijk erfgoed. Kinderen in de leeftijd van 2 tot 12 jaar werken gedurende een dag aan een tweetal voorstellingen, waarin zij acteren, zingen, dansen, de decors en attributen vervaardigen en een presentatie geven. Dit project is vooraf gegaan door het bezoeken van de

Basisschool Oudendijk Het Fundament, Genderen

Campus in Hank: Basisschool De Wilgenhoek, Basisschool De Bolderik, Kinderdagverblijf, Peuterspeelzaal, consultatiebureau en Bibliotheek Altena

- 44 -

voorstelling ‘Vrienden’ van Theater de Schotse Beer. Juli ‘10

September ‘10

Dansproject – Jeugddanstheater Plankenkoorts, Martin Copier, Eline Roubos

Jeugddanstheater Plankenkoorts leert alle leerlingen in een dag per groep een dans, waarbij de leerlingen o.l.v. Martin Copier een onderdeel van het decor maken en begeleid worden door Eline Roubos in de uitvoering van hun kostuum. ’s Avonds wordt in ’t Rond in Woudrichem een voorstelling van het totaal gegeven.

‘t Ravelijn

De Verhalenkaravaan – Piet Hartman & Jack van Mildert

Piet Hartman en Jack van Mildert trekken door de regio, waarbij Piet verhalen vastlegt en Jack op zoek gaat naar verwerkingen van het verhaal door lokale kunstenaars. Met De Almgaard en De Peppel is een pilot gedraaid om ook leerlingen op basis van het lokale volksverhaal een creatieve verwerking te laten maken. Voor Almkerk bestond deze verwerking uit een verhaal en een mozaïek

De Almgaard, Almkerk De Peppel, Dussen

met ruïne onderdelen, de kinderen in Dussen werden uitgedaagd een verhaal te schrijven of te tekenen. September ‘10

Klassendag Open Monumentendag – Fort Giessen

Sept. ’10 – Nov. ‘10

Lessen Het Baken

Voorbereiding: Sept. ‘10 Uitvoering vanaf schooljaar 2011/2012

Jet en Jan in het Visserijmuseum, i.s.m. Erfgoed Brabant, Streekarchief en Erfgoed Altena

In het eerste jaar van dit landelijke initiatief is lokaal gekozen voor een invulling door Fort Giessen. Leerlingen uit groep 7 en 8 bezoeken het fort, waar zij worden rondgeleid en vragen moeten beantwoorden over de kenmerken van het monument. Voor Basisschool Het Baken in Werkendam wordt een lessenserie ontwikkeld voor leerlingen v.a. groep 3, waarin een theoretisch gedeelte over een kunstenaar of kunststroming wordt gekoppeld aan een praktische opdracht. Groep 5 leest een verhaal dat is gebaseerd op gegevens uit de eigen omgeving (geleverd door heemkundekring, historische vereniging etc.) over twee kinderen van 10

Henri Dunantschool, Wijk en Aalburg Het Fundament, Genderen De Almgaard, Almkerk ’t Ravelijn, Woudrichem Regenboog, Nieuwendijk De Bolderik, Hank Het Baken, Werkendam

Alle basisscholen in de gemeente Woudrichem hebben opgegeven de komende vijf jaar aan dit project te gaan deelnemen.

- 45 -

Okt. 2010

Subsidieaanvraag projectweek De Morgenster

Okt. 2010

Inventarisatie aanbod Afrika-

die geboren zijn in 1900. Aan de hand van de geschiedenis uit de woonplaats van de school leren zij o.a. over woonomstandigheden, school, werk en armoede. Tijdens een bezoek aan het Visserijmuseum ondervinden zij welke klusjes kinderen 100 jaar geleden moesten doen, en worden zij bovendien gewezen op een visserijactiviteit waarbij kinderen vroeger moesten helpen. Dit project combineert verschillende vakken, zoals rekenen, taal, geschiedenis en beeldende vorming. Basisschool De Morgenster wil in het voorjaar van 2011 een projectweek met thema ‘circus’ uitvoeren. Om dit mogelijk te maken is een subsidie aangevraagd bij Kunstbalie, welke is toegewezen. Basisschool Oudendijk wil in het voorjaar van 2011 een

project

project uitvoeren rond het thema ‘Afrika’. Hiervoor is een inventarisatie gemaakt van hierbij aansluitend aanbod, zowel lokaal als regionaal.

Nov. 2010

Netwerkdag

Geschoolde ICC-ers krijgen een netwerk- en nascholingsdag aangeboden. Hierbij kunnen zij onderling ervaringen uitwisselen en komen zij in aanraking met het lokale aanbod. Voor de bijeenkomst in november is gekozen voor het thema ‘Erfgoededucatie’, deze dag vindt plaats op Fort Giessen.

Basisschool Oudendijk De Almgaard, Almkerk De Halm, Almkerk Het Fundament, Genderen De Regenboog, Nieuwendijk De Morgenster, Sleeuwijk ’t Kompas, Werkendam (mogelijk: De Peppel, Dussen) Bibliotheek Altena Streekarchief IVN Archeologische Vereniging Altenatuur Fort Giessen

Voorbereiding: Nov. 2010 Uitvoering:

Musical ‘Simson’ van Basisschool De Halm wordt

De muziekstukken van de zelfgeschreven musical van De Halm worden

De Halm, Almkerk Muziekvereniging Nooit Gedacht,

Basisschool De Morgenster, Sleeuwijk

Basisschool Oudendijk

- 46 -

Voorjaar ‘11

uitgevoerd o.l.v. Muziekvereniging Nooit Gedacht

Maart ‘11 - Juni ‘11

Poëziefestival – Bibliotheek Altena, Lizzy van Pelt, Gabriel en Apolonia Gort, Thomas van Vliet, Bart Studio Bajo, Fotogroep Lumière

gearrangeerd voor een fanfare. Met deze muziekstukken geven de leerlingen van De Halm samen met de leden van Nooit Gedacht een muzikale uitvoering. Ter uitbreiding van het c pakket van Het Kunstmenu van provinciale instelling Kunstbalie, krijgen de leerlingen van groep 7 en 8 een poëziefestival aangeboden. Tijdens dit festival komen zij kort in aanraking met diverse aanbieders die een link hebben naar poëzie. Vervolgend zullen zij zelf aan de slag gaan en worden uitgedaagd drie themawoorden te verwerken binnen een discipline naar keuze. De resultaten worden getoond in de bibliotheek in Giessen. Drie prijswinnaars ontvangen bovendien per klas een workshop van één van de betrokken aanbieders bij het project..

Almkerk

Scholen werkgroep Kunstmenu; Basisschool Oudendijk, Burg. Sigmondschool, Werkendam Het Baken, Werkendam ‘t Kompas, Werkendam De Morgenster, Sleeuwijk Burg. Verschoorschool, Sleeuwijk Regenboog, Dussen De Peppel, Dussen De Almgaard, Almgaard De Halm, Almkerk ’t Ravelijn, Woudrichem Eben Haezer,

Woudrichem De Wilgenhoek, Hank De Bolderik, Hank De Ganzenhof, Giessen 2011

Muziekeducatie Land van Heusden en Altena

Aangeboden door Rotary Woudrichem wordt bekeken of en in welke vorm alle scholen uit gemeente Werkendam, Woudrichem en Aalburg muziekles aangeboden kunnen krijgen.

Alle scholen gemeente Werkendam, Woudrichem en Aalburg

O2011

Vestingstedendagen Try out Slag om Dondervoort voor onderbouw HAVO/VWO in vesting W

Scholen (gemeente) Woudrichem en (gemeente) Gorinchem

2011

Open Monumenten Klassendag

Op 21 en 22 mei 2011 bezoeken de Vestingstedendagen de Vesting3hoek. Er wordt gezocht naar een mogelijkheid om de scholen hier actief bij te betrekken. Ook voor het tweede jaar van dit initiatief wordt gekeken naar een mogelijke invulling door Fort Giessen en stadsgidsengilde. Leerlingen uit groep 7 en 8 bezoeken het fort, waar zij worden rondgeleid en vragen moeten beantwoorden over de kenmerken van het mon..

Erfgoed Altena, basisscholen gemeente Werkendam, Woudrichem, Aalburg

- 47 -

BIJLAGE IV RESULTATEN ENQUETES Enquête bestaand en toekomstig cultuurbeleid gemeente Woudrichem Het antwoord aankruisen achter de rij met het genummerde onderwerp in de kolom die voor u van toepassing is onbekend

bekend

input geleverd

1 cultuurnota Oude en Nieuwe cultuur "Linies"

15

6

1

1

2 algemene subsidieverordening Welzijn gemeente Woudrichem

10

10

1

2

3 de verschillende of een enkele beleidsregels subsidiering

10

9

1

3

4 monumentenbeleid

13

7

O

3

onbelangrijk en niet opgemerkt

niet opgemerkt, wel belangrijk

opgemerkt maar onbelangrijk

zinvol en opgemerkt

geen mening

O

12

O

9

2

O

13

O

10

O

O

12

1

7

3

Bent u bekend met het huidige cultuurbeleid van gemeente Woudrichem?

In de oude cultuurnota Oude en Nieuwe cultuur "Linies" stonden 3 algemene doelstellingen geformuleerd nl (graag uw mening): 5 Stel inwoners (jong en oud in het bijzonder)in staat om actief bezig te zijn met kunst en cultuur 6 Breng het cultureel erfgoed dichter bij de bewoners van de kernen en gemeente 7 Geef het cultureel aanbod in de gehele gemeente een kwaliteitsimpuls en gebruik de vesting als culturele toegangspoort

geen mening

Aan deze doelstellingen waren diverse subdoelstellingen, activiteiten en projecten gekoppeld. Hier gaan we in deze enquête verder niet op in. Voor een beknopte evaluatie van gemeente Woudrichem tav dit beleid verwijzen wij u naar de bijlagen. Hoe vindt u dat gemeente Woudrichem omgaat met de podiumkunsten? 8 uitvoeringen voor de jeugd 9 kamermuziek 10 oefenruimtes 11 multifunctionele accommodatie 12 jazz/ podium/ pop 13 theater 14 anders namelijk ………………………………

Vindt u aandacht voor podiumkunsten binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 15 uitvoeringen voor de jeugd 16 kamermuziek 17 oefenruimtes 18 multifunctionele accommodatie 19 jazz/ podium/ pop

slecht 2 1 1 6 2 2 1

onvoldoende 7 7 9 7 5 9 1

voldoende 3 4 3 2 4 4 1

goed O 1 1 O O 1 1

geen mening 11 10 9 8 12 7 19

onbelangrijk O O O O O

minder van belang 1 1 1 1 1

van belang 14 15 9 8 14

zeer belangrijk 5 4 11 12 5

geen mening 3 3 2 2 3

- 48 -

20 theater 21 anders namelijk ………………………………

Het antwoord aankruisen achter de rij met het genummerde onderwerp in de kolom die voor u van toepassing is O O 13 O O 1

Hoe vindt u dat gemeente Woudrichem omgaat met de film? 22 filmclub Woudrichem 23 Bioscoop 24 incidentele filmvertoningen 25 anders namelijk ………………………………

8 1

2 20

slecht 1 O 2 O

onvoldoende 2 3 4 O

voldoende 2 8 1 O

goed 1 2 1 O

geen mening 16 10 14 23

Vindt u aandacht voor film belangrijk binnen gemeente Woudrichem? 26 aandacht film

onbelangrijk O

minder van belang O

van belang 15

zeer belangrijk 3

geen mening 5

Hoe vindt u dat gemeente Woudrichem omgaat met media en letteren? 27 lokale omroep 28 bibliotheek 29 literaire activiteiten 30 anders namelijk ………………………………

slecht O O O O

onvoldoende 2 1 O O

voldoende 9 9 6 O

goed 4 6 10 1


Vindt u aandacht voor media en letteren binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 31 lokale omroep 32 bibliotheek 33 literaire activiteiten 34 anders namelijk ………………………………

onbelangrijk O O O O

minder van belang 1 O 1 O

van belang 14 8 11 3

zeer belangrijk 6 14 8 2


Hoe vindt u dat gemeente Woudrichem omgaat met cultureel erfgoed? 35 monumenten 36 oudheid 37 archieven 38 archeologie 39 natuur- of cultuurhistorisch museum 40 anders namelijk ………………………………

slecht O O O O O O

onvoldoende 1 1 2 1 1 O

voldoende 9 11 9 8 8 1

goed 5 3 2 3 4 O

geen mening 8 8 10 11 10 21

Vindt u aandacht voor cultureel erfgoed binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 41 monumenten 42 oudheid 43 archieven

onbelangrijk O O O

minder van belang O O 1

van belang 10 13 14

zeer belangrijk 13 9 7

geen mening O 1 1

- 49 -

44 archeologie 45 natuur- of cultuurhistorisch museum 46 anders namelijk ………………………………

Enquête bestaand en toekomstig cultuurbeleid gemeente Woudrichem Het antwoord aankruisen achter de rij met het genummerde onderwerp in de kolom die voor u van toepassing is O 3 13 O 1 13 O O 2

Hoe vindt u dat gemeente Woudrichem omgaat met beeldende kunst en bouwkunst? 47 vormgeving van openbare ruimte 48 kunstuitleen 49 percentageregeling 50 ateliers 51 opdrachten 52 individuele subsidies 53 anders namelijk ………………………………

6 8 2

1 1 18

slecht 2 O O O O 1

onvoldoende 2 7 3 5 3 1


goed 1 O O 0 1 1

geen mening 8 11 17 12 15 14

O

O

1

O

21

Vindt u aandacht voor beeldende en bouwkunst binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 54 vormgeving van openbare ruimte 55 kunstuitleen 56 percentageregeling 57 ateliers


minder van belang 1 4 2 2


zeer belangrijk 4 O O 2


Vindt u aandacht voor beeldende en bouwkunst binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 58 kunstopdrachten 59 individuele subsidies 60 fotografie 61 anders namelijk ………………………………


minder van belang 2 1 3 O


zeer belangrijk 1 1 2 O


slecht O 1 O O 2 O

onvoldoende 4 6 5 6 4 O


goed 3 1 2 0 0 1

geen mening 8 9 10 12 13 21

onbelangrijk O

minder van belang O

van belang 10

zeer belangrijk 11

geen mening 2

Hoe vindt u dat gemeente Woudrichem omgaat met amateurkunst en kunsteducatie? 62 hafabra's (harmonie en fanfarekorpsen) 63 zangverenigingen 64 toneelverenigingen 65 onderwijs in beeldende kunst 66 ballet en dans 67 anders namelijk ………………………………

Vindt u aandacht voor amateurkunst en kunsteducatie binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 68 hafabra's (harmonie en fanfarekorpsen)

- 50 -

69 70 71 72 73

zangverenigingen toneelverenigingen onderwijs in beeldende kunst ballet en dans anders namelijk ………………………………

Enquête bestaand en toekomstig cultuurbeleid gemeente Woudrichem Het antwoord aankruisen achter de rij met het genummerde onderwerp in de kolom die voor u van toepassing is O O 10 O O 9 O 1 9 O 2 10 O O 4

74 amateurkunst en kunsteducatie (cijfer van 1 t/m 5) beeldende en bouwkunst (cijfer van 1 t/m 5) cultureel erfgoed (cijfer van 1 t/m 5) media en letteren (cijfer van 1 t/m 5) podiumkunsten (cijfer van 1 t/m 5)

2 3 2 2 17

zeer belangrijk 14

geen mening O

evenement 4

evenement 5

64 53 67 63 47

Vindt u aandacht en bijdragen voor evenementen binnen gemeente Woudrichem belangrijk? 75 aandacht en bijdragen voor evenementen

onbelangrijk O

Noem een vijftal evenementen die u van cultureel belang vindt binnen gemeente Woudrichem? (in volgorde van belangrijkheid)

evenement 1

76

11 11 11 9 2

minder van belang O

evenement 2 Div. in Woudrichem

OV-feest

van belang 7

evenement 3 Ook feest en activiteiten in omliggende dorpen

Visserijdagen

Kunstroute

Boekenmarkt

4 & 5 mei

Open Monumentendag

Concerten

Film/bioscoop

Aandacht Cult. Erfgoed

Evenementen in vesting

Landschap

Muzikale evenementen

Jaarmarkt

Visserijdagen

Visserijdagen

Kunstroute

Festival Weekend

Sinterklaas

Woerkumse Revue

Festival Weekend

Koninginnedag

zomerfeest Almkerk

Sportevnementen

Jaarmarkten

WLC

Boekenmarkt

Landelijke archievendag

Week vd Geschiedenis

Open Mon.dag

Literair Cafe

Amateur theater

Visserijdagen

- 51 -

Enquête bestaand en toekomstig cultuurbeleid gemeente Woudrichem Het antwoord aankruisen achter de rij met het genummerde onderwerp in de kolom die voor u van toepassing is Altena Festival

Benderpop

Visserijdagen

Uitvoeringen

Kunstroute

Boekenmarkt

Literair cafe

De Stuiter

Boekenmarkt

Kunstroute

Jan Klaassen

Literaire optredens

Visserijdagen Te weinig inzicht

Overige zaken die voor u van belang zijn ten aanzien van cultuurbeleid? (open vraag) 77

Kunstroute

Streekdagen

Boekenmarkt

Visserijdagen

Boekenmarkt

Kunstmarkt

Visserijdagen

Visbakwedstrijden

Jaarmarkt

Verenigingen en evenementen blijven subsidieren Bredere info voorziening richten burger middels tv, internet, beeld, dig. LED borden. Ruben Duinker, St. loc. Omroepen wil hierin meedenken. Naast kunsteducatie ook aandacht voor erfgoededucatie Ondertekening vernieuwd theater en muziek Stimuleren Festivals Pop/Jazz/Hafabra/Folk Participatie bestaande cult.verenigingen aan evenementen + cult.evenem. Voor mensen verstandel.handicap Faciliteiten

Noem een thema of onderwerp dat u graag terugziet in toekomstig cultuurbeleid gemeente Woudrichem? (open vraag) 78

Kunst en Cultuureducatie Ondersteuning voor initiatieven partic. (verenigingen)

- 52 -

Enquête bestaand en toekomstig cultuurbeleid gemeente Woudrichem Het antwoord aankruisen achter de rij met het genummerde onderwerp in de kolom die voor u van toepassing is Lange termijnvisie op vestigingen bibliotheek Als 't maar breed gedragen is. Beleid tav beeldend kunstenaars, ambachten, stedenbouw landschap, vormgevers e.d. Resultaten: Totaal verzonden Totaal respons Procentuele respons

66 23 34,85%

- 53 -

BIJLAGE V INTERVIEWS In december 2010 en januari 2011 heeft de cultuurraad interviews afgenomen bij de verschillende (grote) culturele instellen in de gemeente Woudrichem. Deze interviews beoogden de volgende doelen:

Kennismaking van leden van de adviescommissie cultuur met de verschillenden (grote) culturele instellingen van de gemeente Woudrichem en vice versa Een indruk krijgen van het beleid en/ of de missie, visie en doelstellingen van de instellingen Een indruk geven van het gemeentelijk beleid Zicht krijgen op speerpunten/ thema’s van de verschillende instellingen; Waar mogelijk gelijke speerpunten/ thema’s verwerken in het nieuwe cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem Wederzijds draagvlak creëren.

De volgende instellingen zijn geïnterviewd: Streekarchief Land van Heusden en Altena Bibliotheek Altena Kunstcentrum TOON Stadsgalerie Het Woerkums Literair Café Visserijmuseum Marktplaats cultuurpunt Altena

Beleid van de instellingen Streekarchief vervult als enige culturele instelling wettelijke taken; Cultuureducatie Cultureel ondernemerschap Digitalisering Toegankelijkheid, laagdrempelig, zichtbaarheid Cultureel Erfgoed Ouderen participatie Rol van de gemeente Alle instellingen geven aan een goede relatie met de gemeente te hebben (relatie & faciliteren) De gemeente moet faciliteren en waar mogelijk bij start financieel ondersteunen; Duidelijke verwijzing naar de instellingen via de gemeentelijke kanalen (bekendheid en promotie) Gemeentelijk beleid moet zich richten op: educatie & onderwijs, economie & toerisme, participatie

Wijze van zichtbaar maken door de instellingen Websites Direct mail (post en digitale nieuwsbrieven) Free publicity Exposities/ uitvoeringen/ presentaties Opmerking: Er is van alles doch versnipperd

Hieronder worden een samenvatting van de uitkomsten, algemeen en specifiek. Overeenkomsten zullen waar mogelijk worden verwerkt in het nieuwe cultuurbeleid van de gemeente Woudrichem.

Specifieke opmerkingen Het streekarchief ligt mentaal een brug te ver waardoor het lastig is om ‘erbij te horen’; Meer ruimte beschikbaar stellen voor instellingen en activiteiten ;

- 54 -

Streekarchief en TOON noemen belang en positieve praktijkvoorbeelden van samenwerking (van gemeenten); Aandacht voor de vrijwilligers; Cultuur is ontspanning! Beginnende organisaties ondersteunen, vervolgens moeten zij zichzelf bedruipen

In de enquêtes verspreid onder alle culturele instelling en verenigingen in de gemeente Woudrichem werd het belang van evenementen benadrukt. Landelijk en provinciaal beleid maakt onderscheid tussen culturele evenementen en volkscultuur. De geïnterviewden gaven van onderstaande evenementen aan in welke categorie ze vallen. Cultureel evenement Giesense Markt

Volkscultuur 6

Festival Weekend Literair Café

3 6

4

Openluchttheater de Stuiter Visserijdagen

6 1

6

Open monumentendag Boekenmarkt

5 5

1 2

Oranjeverenigingen Uitvoeringen van de muziekschool

1 6

6

- 55 -

BIJLAGE VI WORKSHOP CULTUUREDUCATIE

Afdeling Samenleving Raadhuisplein 1 4285 CP Woudrichem Tel.: (0183) 308 100 Fax.: (0183) 308 281

VERSLAG Cultuurraad 15 september 2011 Aanwezig:

Dhr. J. Hartman Dhr. M. Poppe Dhr. H. van Putten Dhr. F. Dansen Dhr. F. van Roode Dhr. W. Donkersloot Mw. N. Boer Dhr. J.W. van Straten Dhr. C.Berendsen Mw. A. de Stigter Mw. A. v.d. Heuvel

voorzitter

beleidsmedewerker

Later schuiven voor de workshop aan: Lisette Colijn (cultuurpunt Altena) , Sonja van Vuuren (Jeugdmuziekdag)en Nelleke ten Haaf (Bibliotheek). Afwezig: Mw. E. van Herwijnen Verslag: A3 Hogenhorst ambtelijke ondersteuning

- 56 -

i.

Actie door 1.

Opening en mededelingen Welkom door de voorzitter; er is een half uur voor deze vergadering. Om 20.30 uur sluiten er externen aan om mee te vergaderen over het nieuwe cultuurbeleid. Mededelingen; Een klein comité vanuit de gezamenlijke cultuurraden heeft een eerste aanzet gemaakt, om criteria te benoemen en een plan van aanpak te maken voor de aanbesteding van kunstwerken. Er volgt nog een sessie en daarna wordt het concept aan de cultuurraad (en) voorgelegd. Het project aanbesteding Kunst op rotondes wordt de pilot. Er wordt gestart met in elke gemeente één rotonde met een kunstwerk. Brabant 2018 als culturele hoofdstad. De vijf grote steden zijn daar al wat langer mee bezig. A. de Stigter heeft een mail van de provincie doorgestuurd om organisaties de kans te geven om in het bitboek te worden opgenomen. 2 partijen hebben een project ingediend en zij staan inmiddels ook in het bidbook vermeld. Dit zijn: Kunst op de rotondes en kunstmanifestatie langs het liniepad (de forten).

2.

Verslag 21 juni 2011. Het verslag wordt vastgesteld.

3.

Vrijwilligersprijs, Kerstkaart, Cultuurprijs; De keuze voor de kunstenaar voor de kerstkaart valt op Annelies Timmermans, haar wordt gevraagd een ontwerp te maken voor de kerstkaart. Voor het vervaardigen van de cultuurprijs zal Lisette Colijn worden gevraagd.

4.

Eventuele toelichting op stand van zaken samenwerking; Er is een ambtelijk stuk voorbereidt over de huidige situatie. Wat is er bereikt, wat is het doel. Er moeten nu keuzes worden gemaakt en gezamenlijk opgepakt. Het eindpunt is 2013. Dit stuk wordt volgende week voorgelegd in het bestuurlijk overleg cultuur. Dhr. Hartman benadrukt het belang om met enige regelmaat bij elkaar te blijven komen met de 3 raden.

5.

W.v.t.t. en rondvraag;

A. de Stigter

- 57 -

Voorbije zaterdag was het kunstroute, daklozendag met cabrio’s in de vesting en een daklozenkoor en pruuve maor, Giessense mert, open monumentendag. Alles in één weekend is wel erg veel.

6.

7.

Wij kunnen hier alleen iets bij betekenen als er vergunningen worden aangevraagd. En dit is niet bij alle activiteiten het geval. We pogen al jaren om een evenementenkalender te maken. In de toeristische visie wordt het belang hiervan benadrukt om o.a. deze reden. Dit zullen we ook in het cultuurbeleid op moeten nemen. Welkom aan de gasten ivm opstellen nieuw cultuurbeleid. Lisette Colijn, Sonja van Vuuren en Nelleke ten Haaf. Nieuw cultuurbeleid werksessie cultuureducatie. Presentatie en toelichting totstandkoming cultuurbeleid door A. de Stigter Presentatie Cultuurpunt Altena door L. Colijn Opmerkingen/aanvullingen op presentaties Brainstorm met aanwezigen voor SWOT Gezamenlijke actiepunten voor cultuureducatie formulieren Hoe nu verder? In 2 subgroepen is aan de slag gegaan met de beoordeling van de reeds geformuleerde kansen en bedreigingen op het gebied van cultuureducatie. Waar mogelijk zijn kansen en bedreigingen toegevoegd. Werkgroep 1 heeft het volgende opgemerkt en genoemd bij de kansen: 1. De intentie die al uitgesproken is, dat die bekrachtigd wordt met het subsidiëren van de coördinatie c.q. Cultuurpunt.(betreft rijksstimulans coördinatiefunctie inzetten voor voortbestaan cultuurpunt Altena als de subsidie van de provincie ophoudt) 2. Cultureel-ondernemerschap past niet altijd bij een kunstenaar. Meer letten op de kwaliteit van de kunstenaar, zodat het commerciële niet ten koste gaat van het educatieve. (deze kans geldt niet alleen voor kunstenaars maar betreft ook culturele instellingen en het gaat niet alleen om prijs/ kwaliteit maar ook om vraag en aanbond en wellicht juist profileren en onderscheiden d.m.v. kwalitatief goed aanbod.) 3. Dat de samenwerking tussen de gemeenten van de grond moet komen om het draagvlak te creëren en vergroten. 4. CKV-bonnen moeten ook bij culturele instellingen binnen de streek ingeleverd kunnen worden. Stempelkaart kunstroute, Literair café etc. (De achterliggende bedoeling van deze kans is dat culturele instellingen als bijv. de Stuiter, hun programma ook kenbaar maken bij het voortgezet onderwijs zodat leerlingen bij een voorstelling van de Stuiter hun bonnen inleveren (en niet bij bijv. de Nieuwe Doelen). Betreft een win- win: de stuiter meer bezoekers, de stuiter meer inkomsten, cultuureducatie in eigen streek, de jeugd bekend maken met theater en eigen culturele instellingen)

- 58 -

5. Wat doet De Vleet aan culturele activiteiten? Heeft het budgettair gevolgen; wordt het 1+ 1 = of 1 + ½ of…………….. (de bedoeling van deze kans is dat partijen die actief zijn op het gebied van cultuureducatie hun aanbod op elkaar afstemmen. Als bijvoorbeeld Cultuurpunt Altena op de basisscholen een project Dans doet, dan is het voor de inbedding noodzakelijk dat de Vleet na schooltijd ook dans aanbiedt. Alleen dan ‘landt’ e.a. 6. Cultuurpunt is gericht op scholen, ook denken aan bv. BSO, VVE. 7. Omgeving van Woudrichem biedt meer kansen en mogelijkheden; zoals Visserijmuseum, gevels etc. 8. Projectmatig werken; kunstenaar trekt de kinderen aan. 9. Rol voor de VVV; gidsen die kinderen vertellen over……………. 10. Evenementenbeleid. Bedreigingen 1. Draagvlak directeuren scholen 2. Marktwerking/concurrentie 3. Politieke stellingname Werkgroep 2, heeft t.o.v. de reeds geformuleerde kansen het volgende opgemerkt: Met de stimulering van het rijk op het gebied van cultuureducatie kunnen we middels de coördinatiefunctie Cultuurpunt Altena voort laten bestaan (beter toelichten in beleid) Toenemende mate van cultureel ondernemerschap leidt tot een meer commerciële instelling waardoor aanbieders meer in gaan spelen op vraag van o.a. het onderwijs (akkoord maar nuanceren n.a.v. opmerkingen werkgroep 1 en geldt voor basisen voortgezet onderwijs) Door de samenwerking binnen het Land van Heusden en Altena ontstaat een breder draagvlak voor cultuur en dus ook voor cultuureducatie (akkoord) Bestaande culturele activiteiten/ evenementen cultuureducatie aanbod ontwikkelen (bijv. CKV bonnen kunnen ook ingeleverd worden bij voorstellingen van de Stuiter) (betreft ook een vorm van cultureel ondernemerschap van de instellingen zelf) Activiteiten cultuurpunt Altena combineren met uitvoeringsbudget Stichting de Vleet (direct ombuigen tot een actie) Cultureel erfgoed begraafplaatsen zichtbaar maken (andere omschrijving, betreft het zichtbaar maken van de namen (stenen) van de geruimde graven. Betreft ook cultureel erfgoed) Nieuw genoemde kansen zijn: Vergroten draagvlak bij de directie en docenten binnen het onderwijs

- 59 -

VVE (voorschoolse educatie), BSO (buitenschoolse opvang) en maatschappelijke stage kunnen ook meer betrokken worden. Hoe kunnen we ouders nog meer actief betrokken maken.

Werkgroep 2, heeft t.o.v. de al geformuleerde bedreigingen het volgende opgemerkt: Vaststaande lesprogramma’s op scholen (akkoord maar Cultuurpunt Altena kan hier binnen acteren) Stop provinciale subsidie cultuurpunt Altena per 01-01-2013 Bezuinigingen en economische crisis Geen evenementenbeleid geen afstemming minder bezoekersaantallen minder aanbod

8.

Nieuw genoemde bedreigingen zijn: De door het rijk verstrekte gelden aan de scholen tbv cultuureducatie (€ 10,90) zijn nu nog geoormerkt d.w.z. scholen zijn verplicht dit uit te geven aan cultuureducatie. De gelden blijven maar het oormerk komt waarschijnlijk te vervallen. Geloofsovertuiging op scholen kan een bedreiging zijn Door de toenemende mate cultureel ondernemerschap kan er een competitie element ontstaan tussen de instellingen. A. de Stigter wil graag weten of de cultuurraadleden zich in de werkwijze van vandaag kunnen vinden en of de opzet goed is. Volgende maand wordt er een ander aspect toegelicht en worden er andere mensen uitgenodigd om een onderwerp toe te lichten. Dan gaan we brainstormen over toerisme en cultuur. Iedereen stemt daar mee in. Sluiting. De volgende vergadering is op 25 oktober 2011.

- 60 -

BIJLAGE VI I WORKSHOP CULTUUR TOERISME EN ECONOMIE


VERSLAG Cultuurraad 25 oktober 2011 Aanwezig:

Dhr. J. Hartman voorzitter Dhr. M. Poppe Dhr. H. van Putten Dhr. W. Donkersloot Mw. N. Boer Dhr. J.W. van Straten Dhr. C.Berendsen Mw. A. de Stigter beleidsmedewerker Mw. A. v.d. Heuvel Later schuiven voor de workshop aan: Robert Holmes(VVV), Sybille van Gammeren(Ideeënkelder), Marcel Vaandrager(Kunstroute) en Nelleke ten Haaf (Bibliotheek) Afwezig: Mw. E. van Herwijnen Dhr. F. Dansen Dhr. F. van Roode Verslag: A3 Hogenhorst ambtelijke ondersteuning

ii.

Actie door

- 61 -

9.

Opening en mededelingen: Welkom door de voorzitter; er is een half uur voor deze vergadering. Om 20.30 uur sluiten er wederom externen aan om mee te vergaderen over het nieuwe cultuurbeleid.

10.

Verslag 15 september 2011. Het verslag wordt vastgesteld.

11.

Kerstkaart, Cultuurprijs; Er is een gesprek geweest met Mw. Timmermans, ze heeft de opdracht serieus ter hand genomen en een aantal van haar ideeën besproken met C. Wielenga van communicatie en burgemeester F. Petter. Zodra de ontwerpen binnen zijn, dit is begin november, A. de Stigter kiest het college een ontwerp voor de definitieve kaart. A. de Stigter zal tevens de ontwerpen ter kennisgeving mailen aan de leden van de adviescommissie cultuur.

12.

13.

14.

15.

Genomineerd voor de cultuurprijs zijn het Stadsgidsengilde en Lizzy van Pelt. Er volgt een discussie waarna er wordt gestemd; de meeste stemmen zijn voor Lizzy van Pelt. De stadsgidsen worden door de adviescommissie cultuur genomineerd voor de vrijwilligersprijs. Volgend jaar zullen de leden van de adviescommissie cultuur meer aandacht aan dit onderwerp besteden door ook eventuele winnaars te nomineren. Eventuele toelichting op stand van zaken samenwerking; Aanbestedingsbeleid Kunst in openbare ruimten; de werkgroep is nu twee maal bijeen geweest, Werkendam was beide keren niet aanwezig. Het voorstel wordt aangepast en wordt op 21 november 2011 aan de drie cultuurraden voorgelegd. Kunst op rotondes; hier wordt aan gewerkt W.v.t.t. en rondvraag; Op verzoek van de bode zijn de vergaderavonden voor volgend jaar op dinsdag. A3 maakt een vergaderrooster voor 2012. Welkom aan de gasten voor het opstellen van nieuw cultuurbeleid Robert Holmes(VVV), Sybille van Gammeren(Ideeënkelder), Marcel Vaandrager(Kunstroute) en Nelleke ten Haaf (Bibliotheek).

A3

Nieuw cultuurbeleid werksessie cultuur: toerisme en economie. Presentatie en toelichting door Annemarie de Stigter betreffende totstandkoming cultuurbeleid Presentatie Robert Holmes van het VVV Altena- Biesbosch betreffende toerisme en cultuur

- 62 -

Brainstorm met aanwezigen voor SWOT

Robert behandelt in zijn presentatie drie onderwerpen; Cultuur en Toerisme (Parijs) Toerisme en Cultuur (Woudrichem) Toerisme en recreatie Recreatie is vrijetijdsbesteding van de inwoners zelf (dus in eigen regio). Toerisme is vrijetijdsbesteding door mensen van buitenaf. Cultuur en Toerisme is zoals de lamme helpt de blinde, wie helpt elkaar waar. Waar staan we voor in het Land van Altena? De toeristische visie noemt de thema’s water en cultuurhistorie als voornaamste. Voor de bezoeker aan het Land van Altena is de cultuurhistorie de aankleding van het toeristisch product. De toerist en recreant moeten zich verrijkt voelen door de couleur locale. Een evenement, liefst jaarlijks terugkerend op dezelfde tijd, heb je nodig voor het aantrekken van mensen en voor de plaatselijke bevolking. Kunst, galeries, theatervoorstellingen zijn allemaal super belangrijk voor het toerisme omdat het leeft. Mensen willen iets beleven en zich ontplooien. Daar tegenover ligt het segment van historie en traditioneel, hier is echter weinig geld te verdienen. Robert ligt dit toe aan de hand van onderstaand model.

- 63 -

Cultuurtoerisme <-> bestemming vanwege de cultuur = geen bezoekmotief Toerisme en cultuur <-> stoffering, de aankleding van het bezoek = cadeautje van de streek voor de gast. Recreatie en cultuur <-> hier is veel te winnen; bepalend is de identiteit zoals de poëzieroute. Hoe krijg je iemand zo ver om vanuit Woudrichem naar de Biesbosch te gaan.

- 64 -

Annemarie koppelt de presentatie van Robert aan de in het cultuurbeleid geformuleerde sterktes en zwaktes. Zodat we kansen en bedreigingen en vervolgens actiepunten kunnen formuleren. Een aantal sterktes en zwaktes worden in de presentaties genoemd. De overigen staan geformuleerd op de spiekbriefjes die uitgedeeld worden voor de brainstorm. Uitgaande van de door Robert genoemde thema’s is dan Cultuurtoerisme ons ideaal? Willen we deze ambitie hebben? Van belang dat we dit in een groter geheel zien en de strategische ligging van Woudrichem benoemen binnen: de Vesting3hoek, de Biesbosch en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Daarnaast is cultuur een hoofdthema in de toeristische visie. Door cultuur te benaderen als economische drager onder het toerisme kun je het verleden van Woudrichem een toekomst geven. Een zwak punt is dat er weinig afstemming is met de evenementenkalender en de cultuurladder. Daarnaast wil de politiek geen ‘tweede Heusden’ worden. Is dit zwak of moeten we dit anders benoemen? Een goed voorbeeld van een kans is: “Lekker slapen in Brabant”, een project van onder andere de ZLTO. Het idee om in bunkers te gaan slapen sluit aan bij de couleur locale en cultuurhistorische eigenschappen van bijvoorbeeld Woudrichem. R. Holmes doet de volgende aanbevelingen; Inventarisatie; wat je hebt, durf dat te laten zien! Keuzes maken; kies je etalageproduct Wat je hebt moet je houden en activeren Evenement organiseren Rolopvatting binnen de regio Kijk hoe je past binnen de sprokkelbehoefte van de toerist

In 2 subgroepen is aan de slag gegaan met de beoordeling van de al geformuleerde kansen en bedreigingen op het gebied van cultuur economie en toerisme. Waar mogelijk zijn kansen en bedreigingen toegevoegd. Werkgroep 1 heeft het volgende opgemerkt en genoemd bij de kansen: 11. Wat is de meerwaarde van een historisch graf/steen voor toerisme. 12. Ontwikkelingen van dingen die er “nog” niet zijn voor Woudrichem 13. LVHA tot landelijk speerpunt van cultuur maken 14. inzetten van een evenement c.q. theater 15. betrokkenheid van de ondernemers

- 65 -

16. aankleden van de stad met bv. vlaggetjes, paaltjes (in W’chem stijl) 17. beter gebruik maken van wat er al is en onderhouden en activeren Bedreigingen 1. weten regelgeving volstaan met meldingen 2. bezoekmotief- monocultuur- sprokkelcultuur = ook een kans 3. geen eensgezindheid bewoners 4. Knelpunt is dat om het bruisend en levend te maken, de gemeente de burger moet faciliteren 5. Voor evenementen die elk jaar terugkeren een vereenvoudigde procedure inzetten Werkgroep 2, heeft t.o.v. de kansen het volgende opgemerkt: 1. Gebruik maken van samenwerkingsverbanden, meer bekend maken 2. Oude liefde/ Vis á Vis/ Kruitkelder (bestaand aanbod) 3. Aanbod & Markt, duidelijke keuzes maken 4. Woudrichem als toegangspoort 5. Kwaliteit culturele activiteiten 6. Continuïteit in activiteiten 7. Ambassadeurs van de cultuur bewaren Werkgroep 2, heeft t.o.v. de al geformuleerde bedreigingen het volgende opgemerkt: 1. weinig aanbod 2. Woerkumers denken: onaantrekkelijk 3. kort verblijf 4. geen 2e Heusden, wel een ander Heusden 5. onbekend maakt onbemind 6. geïsoleerd gebied in Nederland 7. verschillende boodschappen 8. middenstand zwak, geen omzet 9. boekenmarkt onder niveau 10. Woerkumse cultuur

- 66 -

Acties die hieruit onder andere al blijken: 1. Evenementenkalender, PR 2. continuïteit en kwaliteit in activiteiten en organisatie 3. belang van culturele evenementen voor toerist en recreanten 4. bewegwijzering

16.

Ieder wordt bedankt door A. de Stigter voor zijn inbreng, er volgt nog een terugkoppeldatum. Sluiting. De volgende vergadering is op 8 december 2011. Thema dat dan behandeld wordt is burgerparticipatie.

- 67 -

BIJLAGE VIII WORKSHOP BURGERPARTICIPATIE


VERSLAG Cultuurraad 8 december 2011 Aanwezig:

Dhr. J. Hartman Dhr. M. Poppe Dhr. H. van Putten Dhr. W. Donkersloot Mw. N. Boer voorzitter Dhr. J.W. van Straten Dhr. C.Berendsen Mw. A. de Stigter beleidsmedewerker Mw. A. v.d. Heuvel Mw. E. van Herwijnen Dhr. F. Dansen Dhr. F. van Roode Later schuiven voor de workshop aan: Jack van Mildert(Verhalenkaravaan), Piet Hartman(Verhalenkaravaan Woerkums Literair Café), Marcel Vaandrager(Kunstroute), Amy van Beem ( Woerkums Literair Café) en Lizzy van Pelt(VVV) Verslag: iii.

A3 Hogenhorst

ambtelijke ondersteuning Actie door

- 68 -

17.

Opening en mededelingen: Welkom door de voorzitter op deze stormachtige avond. Zij spreekt de hoop uit dat het straks ook storm loopt wanneer er gesproken wordt over burgerparticipatie.

18.

Verslag 25 oktober 2011. Het verslag wordt vastgesteld.

19.

Kerstkaart, Cultuurprijs; De keuze van B&W voor de kerstkaart wordt bekend gemaakt.

20.

Presentielijst, aftreedschema, vergaderschema 2011. De presentielijst wordt nagekeken en ondertekend. Het aftreedschema wordt aangevuld met het afscheid van C. Zwakhals. Dit jaar treedt er niemand af, volgend jaar is dit wel het geval, dus lijkt het handig om alvast naar mensen te zoeken. Het vergaderschema over 2012 vermeldt geen vergadering in januari, dit komt omdat het niet in de agenda van de voorzitter paste. Eventuele toelichting op stand van zaken samenwerking; Terugkoppeling gezamenlijke bijeenkomst cultuurraden 21 november 2011. Kunst op rotondes; hier wordt aan gewerkt A. de Stigter W.v.t.t. en rondvraag; Hiervan wordt geen gebruik gemaakt. Welkom aan de gasten voor het opstellen van nieuw cultuurbeleid Jack van Mildert(Verhalenkaravaan), Piet Hartman(Verhalenkaravaan Woerkums Literair Café), Marcel Vaandrager(Kunstroute), Amy van Beem ( Woerkums Literair Café) en Lizzy van Pelt(VVV) Nieuw cultuurbeleid werksessie burgerparticipatie. Presentatie en toelichting door Annemarie de Stigter betreffende totstandkoming cultuurbeleid Presentatie Jack van Mildert over burgerparticipatie en zijn ervaring in het vormgeven van projecten waarin hij heeft geparticipeerd. Brainstorm met aanwezigen voor SWOT Gezamenlijk actiepunten voor cultuureducatie formuleren Hoe nu verder?

21.

22. 23.

24.

- 69 -

Burgerparticipatie Werkgroep I Wat verstaat de werkgeroep onder burgerparticipatie? Samen, betrokkenheid, deelnemers, vrijwilligers. De taak van een vrijwilliger = vrijwillig maar niet vrijblijvend. Uit de praktijk blijkt dat met burgerparticipatie meer bereikt wordt. Dhr. Vaandrager noemt een initiatief uit Rotterdam ‘opzoomeren´ waarbij met bewoners de straten schoon gemaakt zijn. Het resultaat mocht er zijn en na afloop bleef men elkaar ook hierop aanspreken. Positieve elementen in de gemeente Woudrichem (sterke punten) op het gebied van burgerparticipatie zijn:

Cultuurraad Subsidies Veel vrijwilligers Trots op erfgoed Waardering middels vrijwilligersprijs en cultuurprijs

Verantwoordelijkheid van de burger neemt toe Met hetzelfde geld kunnen we meer doen

Zwakke punten zijn: Bij tegenslag, stopt men met de werkzaamheden Mislukking van de activiteit demotiveert des te meer Vaak dezelfde groep mensen, een select gezelschap. Wanneer deze stoppen, wegvallen, stopt de uitvoering Het aantal kernen Kansen, mogelijkheden, doelstellingen: Overheid moet voorwaarden scheppen, mag top-down zodat de burger weet welke richting leidend is en wat er verwacht wordt Door burgerparticipatie bereik je meer mensen, zodat meer burgers in aanraking komen met cultuur (of andere onderwerpen)

- 70 -

Doelstelling: burgerparticipatie is geen doel maar een middel om bepaalde doelstellingen te bereiken Werkgroep II Sterktes: Aanwezig erfgoed Zwaktes: Bekendheid van reeds aanwezige zaken Zoveel mensen, zoveel wensen Overkill aan aanbod (teveel fietsroutes) Mag niet te ambtelijk worden Kansen burgerparticipatie: Lokaal erfgoed als: vondsten uit WO I, zichtbaar maken o.m. door verhalen, geruimde graven op bepaalde wijze terugbrengen, uitvoeren kansen erfgoedkaart Canon – militaire verleden Creëer kunsthistorische fietsroutes Bedreigingen: Proces gaat langzamer Schaalvergroting is een probleem Versnippering in de verhalen Mogelijkheden: Maak burgerparticipatie wederkerig <-> dat burgers met hun ideeën en verhalen zelf komen Tool ontwikkelen waar enthousiaste burgers, ondernemers met ideeën, verhalen terecht kunnen. Gemeente slechts facilitaire ondersteuning. Soort denktank Altena. Slotopmerkingen: Het is belangrijk om te kijken voor Kunst naar andere vormen van subsidiëring dan door de overheid. Overheid heeft wel een bepaalde taak zoals faciliteren en medewerking verlening alsook voor het scheppen van voorwaarden.

- 71 -

Daarnaast het belang van de evenementenladder onder de aandacht van de mensen brengen. De laatste sessie met terugkoppeling en concretisering van de nieuwe cultuurnota is op 11 januari 2012. Dan zullen er ook keuzes gemaakt worden met betrokkenen en met wie het uitgevoerd gaat worden.

25.

Ieder wordt bedankt door A. de Stigter voor zijn inbreng. Sluiting. De voorzitter wenst iedereen fijne feestdagen en tot ziens op de nieuwjaarsreceptie of de eerstvolgende bijeenkomst.

- 72 -

BIJLAGE IX SLOTBIJEENKOMST Verslag slotbijeenkomst 11-01-2012 nieuwe Cultuurbeleid gemeente Woudrichem Aanwezigen: Burgemeester F. Petter, Ad de Graaf (gemeenteraad), Martin van Dijk (gemeenteraad), Bas van Herwijnen (Andels Fanfare Corps), Peter van Herwijnen (Andels Fanfare Corps), Arja van de Heuvel (cultuurraad), Casper Berendsen (cultuurraad), Ferd van Roode (cultuurraad), Henk van Putten (cultuurraad), Jan van Straten (cultuurraad), Nel Boer (cultuurraad), Marc Poppe (cultuurraad), Wim Donkersloot (cultuurraad), Nelleke ten Haaf (Bibliotheek), Lisette Colijn (Marktplaats), Amy van Beem (Literair Café), Marcel Vaandrager (Kunstroute), Frans Dansen (Cultuurraad), Jaap Hartman (Cultuurraad), Lizzy van Pelt (VVV), Arjan Veer (Kunst na Strijd), Corinne Adema (De Vleet), Sonja van Vuuren (Jeugdmuziekdagen), Adrie Hogenhorst (gemeente), Annemarie de Stigter (gemeente) Na een presentatie van Burgemeester Frank Petter en Beleidsmedewerker Annemarie de Stigter over de totstandkoming en inhoud van het nieuwe cultuurbeleid hebben de aanwezigen het actieprogramma beoordeeld.

1. Erfgoed Subsidiepartners van samenwerkingsverbanden aangeven (staan niet overal genoemd) Erfgoed “Altena” ontbreekt onder bestaand en behouden Visserijmuseum ontbreekt onder bestaand en behouden Uitvoering Jan Claessen huis/kapel Andel (als nieuwe actie) Motte van Almkerk (kans erfgoedkaart) is nog te abstract, concretiseren in actieprogramma Wat houdt zichtbaar maken WO I luisterposten in ? Groen verwijderen, route maken, boekje, bordjes Project plaatsnaambordjes akkoord Project geruimde stenen begraafplaats − gevoelige materie − uiterst voorzichtig met het benoemen in een openbaar stuk − locatiekeuze − uit actielijst verwijderen

Voorstel: inventariseren, maar als kunstproject schrappen (heeft geen culturele erfgoedwaarde meer, doordat het al is weggehaald)!

- 73 -

2. Participatie – Educatie – Volkscultuur Niet meer of anders participeren in TOON. Volgens aanwezigen gaat er een aanzienlijk budget naar TOON maar doen zij weinig tot niets op de scholen. Aanwezigen muziekverenigingen willen dit graag op zich nemen. Onderwijs is nog niet allemaal actief op gebied van cultuureducatie. Zij zouden allen cultuurbeleidprogramma moeten hebben (wat doet men ermee, Oudendijk > drama; De Vleet > sommige projecten; AFC > school> eigen voordeel) De gemeente kan een visie ontwikkelen en eventueel scholen meer faciliteren. Brede cultuureducatie jong en oud Leefbaarheid van stad en dorpen behouden Regelmatig overleg tussen de verschillende partijen (gemeente – Hafabra’s – De Vleet etc.) 3. Cultuur economie/ Toerisme Verlagen regeldruk en creëren evenementenbeleid etc: eens, geen opmerkingen Beleefbaar maken van cultuurhistorie maar betrek ook burgers erbij. Laat het vanuit de bevolking komen. De mogelijkheden beoordelen op basis van beleid Formuleren etc.; zinvol, eerst kijken hoe we uitkomen, ook gezien gezamenlijk belang Bevorderen etc; eens, gemeente ook verantwoordelijk, moet pro-actief zijn, facilitair Cultuurbeleid LVHA; wat doen de andere twee gemeenten gelet op de samenwerking Verbeteren marketing etc; evenementen op 1 avond bespreken, samenstellen evenementenladder, hierdoor ontstaat actief beleid met juiste afstemming/ vaststellen subsidie. Terugkerende grote culturele evenementen; positief ook organiseren in andere plaatsen in de streek Stimuleren belevingstoerisme; toegankelijkheid bevorderen, meer informatie Toerisme als inkomstenbron voor cultuureducatie

- 74 -

BIJLAGE X BRONVERMELDING Oude en nieuwe cultuur linies 2007-2010 Gemeente Woudrichem Coalitieprogramma 2010-2014 Gemeente Woudrichem Bestuursopdracht cultuur Gemeenten Aalburg, Werkendam, Woudrichem Een handleiding Gemeentelijk Cultuurbeleid Cor Wijn VNG Ongezien, Ongewoon, Ongekend Visie en actieplan recreatie en toerisme Land van Heusden en Altena Startnotitie Vrijetijdseconomie Provincie Noord Brabant 2011

Toelichting op de archeologische en de cultuurhistorische kaart Deelrapport 1 RAAP Beleidsadvieskaart Deelrapport 2 RAAP Kansenkaart Deelrapport 3 RAAP Strategische Agenda Regio West Brabant 2011 Trendrapport toerisme, recreatie en vrijetijd NRIT Onderzoek 2009/2010 Beleidsplannen Rijkscultuurfondsen 2013-2016 VNG Commissie Onderwijs Cultuur Sport Amateurkunst: feiten en trends 2011 Monitor Amateurkunst in Nederland Kunstfactor Sectorinstituut Amateurkunst

Agenda van Brabant Provincie Noord Brabant 2009 Leefstijlkaart Recreantenatlas regio West- Brabant Vrijetijdshuis 2011 Een gevecht tussen Maas, Alm en Merwede

- 75 -

DE WEG VAN DE ZALM CULTUURBELEID GERICHT OP VEERKRACHT EN PARTICIPATIE

Recommend Documents