Nieuwsbrief Stichting GeeVer oktober 2012 Jubileumboek “Geloven in inclusie” Op donderdag 11 oktober heeft in het provinciehuis de presentatie Plaatsgevonden van het jubileumboek van Stichting GeeVer met de titel “Geloven in inclusie, over zingeving en participatie van mensen met een verstandelijke beperking.” Tijdens een feestelijke lunchbijeenkomst is het eerste exemplaar van het boek overhandigd aan gedeputeerde C. van Beveren. Tien jaar geleden besloten zorgaanbieders in Zeeland het roer om te gooien en geestelijke verzorging niet langer intramuraal te organiseren. Samen met kerken en familieverenigingen werd Stichting GeeVer opgericht met als doel het bevorderen van geestelijke verzorging op een wijze die recht doet aan de persoonlijke keuzevrijheid. Met het jubileumboek maakt GeeVer de balans op.
Er is altijd een weg in je dromen zijn er wegen in je gedachten zijn er wegen er is altijd een weg een weg die je zelf kiest Laurentia Greven
Het boek vermeldt successen en goede ervaringen van initiatieven die bijdragen aan de participatie van mensen met een verstandelijke beperking en daarmee aan hun kwaliteit van bestaan. Twee bijdragen uit het buitenland zijn bij wijze van voorbeeld opgenomen. Gedichten van mensen met een beperking zelf maken het boek compleet. Het boek signaleert ook knelpunten en stelt vragen aan zorgaanbieders en aan levensbeschouwelijke organisaties. Het toont aan dat er nog altijd een groot tekort is aan aandacht voor levensvragen en zingeving van mensen met een verstandelijke beperking. Een beperking in de samenleving betekent voor velen nog altijd uitsluiting, zelfs in de kerk.
“Geloven in inclusie” is samengesteld onder redactie van Jos van Loon, en Anneloes Steglich-Lentz en wordt uitgegeven door Uitgeverij Garant, Antwerpen/Apeldoorn (ISBN 978-90-441-2994-6) Het boek zal verkrijgbaar zijn via de boekhandel, maar kan ook besteld worden bij GeeVer; € 14,95 exclusief verzendkosten. Kerkelijke gemeenten en parochies in Zeeland krijgen gratis een exemplaar van het boek aangeboden. De uitgave is mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van Het Fonds SPZ, Giften Advies van de Protestantse Kerk in Zeeland, Arduin, Gors en Tragel Zorg.
Geestelijke Verzorging en Inclusie voor mensen met een verstandelijke beperking in Zeeland Postbus 5116, 4380KC Vlissingen telefoon 06 52665957 banknr 587088427 t.n.v.stichting GeeVer te Goes
e-mail:
[email protected] website: www.geever.nl
1
Cursussen voor mensen met een verstandelijke beperking AFSCHEID NEMEN voor altijd Ieder mens neemt wel eens afscheid. Soms voor kort: iemand gaat op vakantie. Soms voor altijd: iemand gaat dood. Afscheid nemen hoort bij het leven. Maar het is moeilijk om iemand voor goed te moeten missen. Wil je daarover praten? In deze cursus deel je met elkaar verhalen en herinneringen. We werken met een cursusmap. In die map schrijf of teken je persoonlijke herinneringen. Wat gebeurt er met je als je verdriet hebt? We oefenen met ontspanning. Tijdens de cursus leer je beter om te gaan met verlies. Voor wie? Voor mensen met een verstandelijke beperking van wie een geliefd persoon korter dan 3 jaar geleden is komen te overlijden samen met een familielid of begeleider. Hoe vaak? Vier bijeenkomsten van 2 uur Wanneer? Op aanvraag. Waar? Afhankelijk van de woonplaats van de deelnemers Kosten? De cursus kost € 25 euro inclusief map, materiaal koffie en thee.
Van levensverhaal tot levensboek Ieder mens heeft een verhaal over zijn of haar leven. De een is een verteller en praat graag over ervaringen. De ander glimlacht bij een vertrouwd voorwerp of leeft op bij het zien van een foto. Een levensboek helpt om de herinneringen levend te houden. Het maken van een levensboek kan helpen bij het verwerken van gebeurtenissen. Een levensboek laat zien van voor jou belangrijk is en helpt je zo ook om nog beter te ontdekken wie je bent en waar jij trots op bent. Als je ouder wordt zijn er steeds minder mensen om je heen die jouw verhaal kennen. Een levensboek kan dan helpen. De dingen die voor jou belangrijk zijn worden niet vergeten. Ze staan in je levensboek. Anderen kunnen er met jou over praten zelfs als jij dat misschien niet meer zo goed kan. Voor wie? Voor volwassenen met een verstandelijke beperking samen met een familielid of begeleider. Hoe vaak? 4 bijeenkomsten van 2 uur Wanneer? Op aanvraag. Waar? Afhankelijk van de woonplek van de deelnemers Huiswerk Tijdens de cursus wordt een begin gemaakt met het levensboek. In de tussenliggende weken wordt thuis aan een opdracht voor het levensboek gewerkt. Kosten De cursus kost voor mensen met een verstandelijke beperking 25 euro inclusief map, materiaal koffie en thee.
Informatie en aanmelding bij GeeVer, Anneloes Steglich en Ina Braber e-mail:
[email protected] of
[email protected] telefoon: 06 5266 5957
2
Aangepaste vieringen in oktober: Zondag 18 oktober om 15.00 uur in de Gereformeerde kerk Vrijgemaakt, Zaamslag Terneuzensestrrat 32, Zaamslag Voorganger: Ds. J.R. Harmanny
Informatie: L. Herrebout 0115-695171 Zondag 21 oktober om 10.00 uur in De Ontmoetingskerk, Goes Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt), Kornetweg 4, 4462 MV Goes Voorganger: Ds. Trimp
Zondag 21 oktober 10.45 uur in de Ontmoetingskerk, Middelburg Protestantse Gemeente Middelburg, Oosterscheldestraat 1, 4330 AB Middelburg Voorganger Ds. Van Oordt
Snoezelviering Op woensdagmiddag 17 oktober wordt om 13.30 uur een snoezelviering in de dorpskerk van Nieuw- en St. Joosland gehouden. Deze keer staat de viering in het thema van de oogsttijd: "Geven en
nemen” Een snoezelviering heeft een individueel karakter: we zitten met een kleine kring cliënten en vrijwilligers in het "koor van de kerk". Tijdens de viering wordt het verhaal verteld aan de hand van verschillende zintuiglijke ervaringen. De dienst wordt georganiseerd door Stichting GeeVer samen met de Protestantse Gemeente Nieuw en St Joosland
Advies en informatie Heeft u vragen over deelname van mensen met een verstandelijke beperking in uw kerk of levensbeschouwelijke organisatie? U kunt bij GeeVer bijvoorbeeld terecht met vragen over: -
Deelname van mensen met een beperking in de kerkdienst Pastoraat en huisbezoekwerk Aangepaste materialen voor catechese, communie- en vormselvoorbereiding aan mensen met een verstandelijke beperking Palliatieve zorg en rouwbegeleiding Het maken van levensboeken Maatjesprojecten
3
Boekbespreking: ‘k Zou zo graag een ketting rijgen Dit werkboek reikt zinvolle thema’s voor gespreksgroepen en catechese voor ouderen aan, maar ook in individuele contacten kan het heel inspirerend zijn. De thema’s zijn gerangschikt in: gevoelens, levensbalans, zintuigen, speciale gelegenheden, spiritueel en kerkelijke feestdagen. Bij elk thema worden handvaten voor het gesprek gegeven, suggesties voor algemene of christelijke liederen, spreekwoorden en gezegden, ideeën om in gesprek te gaan, voor materialen, en voor een zintuiglijke benadering. Er zijn concrete thema’s, zoals zomer, tuinieren, maar ook meer abstracte thema’s. zoals “bestemming”. Dit deelthema onder het hoofdstuk spiritueel noemt bijvoorbeeld een keuze geestelijke liederen, zoals “Wat de toekomst brengen moge”, maar ook “de steen” van Bram Vermeulen, en als klassieke muziek “the Holy city”. Als bijbehorende Bijbelverhalen worden de woestijnverhalen en de brieven van Paulus genoemd. Spreekwoorden of gezegden die bij dit thema aan de orde kunnen komen zijn bijvoorbeeld: ‘de weg kwijt zijn’en ‘er zijn vele wegen die naar Rome leiden’. Bij elk hoofdstuk staan praktische tips voor de aanzet tot een gesprek gegeven en suggesties voor aanschouwelijk materiaal. Bij het thema ‘bestemming’zijn dat bijvoorbeeld een richtingaanwijzer, doolhof, de rode draad in je leven, TomTom. Als zintuigelijke benadering zou bij dit thema ganzenbord of levensweg gespeeld kunnen worden. Het aangedragen materiaal is bedoeld als eerste aanzet en nodigt uit er op een vrije,eigen, manier mee te werken Wie met dit boek aan de slag gaat, doet een schat aan inspiratie op om mensen in contact met elkaar en met zichzelf te brengen. Het oorspronkelijk Canadese boek is door Geestelijk Verzorgers van de Zonnehuisgroep aangepast en toegesneden op de Nederlandse situatie. ‘k Zou zo graag een ketting rijgen Kevin Kirkland& Howard McIlveen; Marion Boelhouwer & Peterjan van der Wal Uitgeverij boeken centrum Zoetermeer Isbn 9789023920335
Kinderen van God Bijbelverhalen verteld door Nobelprijswinnaar Aartsbisschop Desmond Tutu In het boek Kinderen van God verteld Desmond Tutu meer dan vijftig van zijn meest geliefde bijbelverhalen aan kinderen van 4 tot 8 jaar. De verhalen zijn niet op een ‘kinderachtige’ manier verteld, maar wel eenvo udig, kort en krachtig. De illustraties zijn gemaakt door de beste illustratoren van overal ter wereld. Het boek leent zich er voor om de platen te bekijken en daarover in gesprek te gaan. Een Bijbelverhalen boek dat zich ook goed leent voor mensen met een verstandelijke beperking die graag naar platen kijken. De korte verhalen lenen zich goed om voor te lezen, aan tafel na het eten of bij het slapen gaan. Elk verhaal wordt afgesloten met een twee gebed van twee regeltjes. Op de achterflap van het boek schrijft Tutu: ‘Lief kind van God, weet je dat God van je houdt? In de Bijbel staat dat iedereen heel bijzonder is. God zegt :”Voordat je geboren werd, kende ik je al”. God heeft jou precies zo gemaakt als je bent. Niemand is zoals jij. Daarom ben je een bijzonder cadeau van God voor de wereld.’ Kinderen van God, Bijbelverhalen verteld door Desmond Tutu, Bewerkt door Douglas C.Abrams, vertaald door Roeleke Meijer-Muilwijk Uitgeverij Benjamin, Heerenveen Isbn 9789086010820 4
Beeldboek over dementie De afgelopen periode werden aan GeeVer vragen gesteld hoe je dementie uitlegt aan mensen met een verstandelijke beperking. Zij kunnen hiermee in aanraking komen binnen hun familie, maar ook als medebewoners dementeren. Hoe leg je uit dat iemand gewone dagelijkse dingen opeens niet meer kan of begrijpt, waar dit voorheen wel zo was… Het beeldboek `Dingske` laat 22 situaties zien, waarbij we een grijsharige mevrouw volgen, die opeens niet meer weet waar een tandenborstel voor dient, of zonder jas de kou in loopt. De platen geven ruimte om samen met mensen met een verstandelijke beperking te kijken wat herkenbaar voor hen is en hierover in gesprek te gaan. Er is een handleiding bij ter ondersteuning. Over de auteur(s): Sofie Sergeant is orthopedagoge en educatief medewerker bij Vormingscentrum Handicum. Patrick Verhaest is psycholoog en wetenschappelijk medewerker bij het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. Saar De Buysere is beeldend kunstenaar en geeft beeldende vorming aan personen met een beperking in het deeltijds kunstonderwijs. ISBN: 9789044126860 Prijs: € 40,00 Uitgever : Garant Uitgevers nv
Het Gave Gavenspel
In de kerk kan iedereen mee doen! Het ‘Gave gavenspel’ is een speurtocht. Een activiteit waarbij mensen met verschillende mogelijkheden en beperkingen samenwerken. Tijdens het spel ontdek je wat er allemaal nodig is in de kerk en hoe iedereen mee kan doen. Het ‘Gave gavenspel’ is opgebouwd rondom 9 thema’s. Bij elk thema hoort een opdracht. De deelnemers voeren in groepjes van 3 tot 8 deelnemers de opdrachten uit. Als een opdracht uitgevoerd is verdient het groepje een stuk van een puzzel. Als alle opdrachten gedaan zijn is de puzzel compleet en kan met inzet van alle gaven een kerk gebouwd worden. Thema’s die tijdens het spel aan de orde komen zijn: het kerkgebouw, de kerkdienst, kerknieuws, gastvrijheid, helpen, geld, bloemen in de kerk, muziek en leren. Aantal deelnemers: 12 tot 75 Leeftijd: geschikt voor alle leeftijden vanaf ca 6 jaar. Benodigde tijd minimaal 60 minuten Als ruimte een grote zaal, kerkruimte of hal waarin rondom en in het midden in totaal 9 gescheiden plekken (hoeken) te maken zijn (9 tafels met daar omheen enkele stoelen) en een tafel voor de spelleider. Het spel kan geleend worden bij GeeVer. Informatie: Anneloes Steglich:
[email protected] 5
Gespreksgroep Olmenstraat Goes Op 3 juli sloot de gespreksgroep Olmenstraat het seizoen af met een uitstapje. In de Burghse Schoole werd een schoollokaal van vroeger bezichtigd, wat veel leuke herinneringen opriep. Griffels en leien, inkt en kroontjespennen, de oude schoolplaten… Daarna genoten we van gezelligheid en lekkers in lunchroom en kinderboerderij de Punt te Zierikzee. In augustus is het nieuwe gespreksseizoen van de kringen Olmenstraat en Populierenstraat weer van start gegaan. Een foto-impressie.
6
Koos van de kerk! De Westerhof van Philadelphiazorg in Vlissingen biedt huisvesting aan ca 18 mensen met een verstandelijke beperking. Al jaren bestaat er een goede band tussen de bewoners en de protestantse gemeente. De kerkdiensten in de Schaapskooi worden met regelmaat bezocht, daarbij begeleid door een vaste groep vrijwilligers. In het verleden werd samen met de bewoners enkele keren per jaar een speciale kerkdienst voorbereid, maar van wege de vergrijzing van de bewoners is het enthousiasme daarvoor afgenomen. Het bezoekje van de dominee wordt nog wel gewaardeerd! Al meer dan 15 jaar verzorgt Koos Borg elke maand een Bijbelgespreksgroep. De gespreksgroep Westerhof is ooit begonnen onder leiding van onderwijzeres mevrouw Corrie Polderman. Toen ze zag dat Koos binnen de kerk leuk contact had met de bewoners van Westerhof vroeg ze hem om haar te komen assisteren. Al gauw vond ze dat Koos het prima zonder haar steun af kon en zo werd Koos de vaste gespreksleider. In de afgelopen 15 jaar is er in Westerhof veel veranderd. Vooral omdat de bewoners ouder zijn geworden. Vroeger was het vaak een dolle pret met veel muziek en beweging, nu hebben de bewoners behoefte aan een rustig programma. Lang niet iedereen is meer in staat om mee te gaan naar de kerkdienst, en in de kerk willen ze zeker niet meer zoals vroeger met hun instrumenten de gemeentezang begeleiden. Veel te kinderachtig! Dit afgelopen jaar zijn enkele bewoners ziek geworden en overleden en ook een geliefde begeleidster is onverwacht vanwege een ernstige aandoening uitgevallen. Dat merk je aan de bewoners, het is een belangrijk thema geworden in de gebeden. De gespreksgroep komt bij elkaar in de grootste van de vier huiskamers die Westerhof rijk is. Meestal telt de groep zo’n 8 deelnemers. Koos staat bij hen bekend als ‘Koos van de kerk”. Bij binnenkomst krijgen ze allemaal een hand. Dan wordt in het klein de volgorde van een kerkdienst aangehouden. Het begint met het aansteken van de kaars. Daarna volgt een gesprekje over wat er is gebeurd in de woning of op de dagbesteding. Wat hen bezig houdt wordt daarna benoemd in een gebed. Er wordt een lied gezongen. Voor de vertelling maakt Koos vaak gebruik van Kind op Zondag, de vertelling Eenvoudig vieren met volwassenen of soms een kindervertelling als dat beter lijkt aan te sluiten. Er is een pauze met koffie en thee. Vaak komt een stagiaire meeluisteren of mee doen in de gespreksgroep, de vaste begeleiding heeft het te druk met de verzorging van de andere bewoners. Yvonne, de echtgenote van Koos, gaat als ze maar even kan mee naar de gespreksgroep. Een van de bewoners is helemaal voor haar gevallen en is pas echt gelukkig als hij naast haar kan zitten. Als Koos komt om de bewoners op te halen voor de gespreksgroep lijkt het er soms op dat hij ze moet losscheuren van de televisie. Maar als het gesprek eenmaal begonnen is zijn de meesten heel enthousiast en is elke bijeenkomst weer een bijzondere ontmoeting.
Herdenkingsviering Tragel Zorg zondag 4 november 2012 Zondagmiddag 4 november 14.30 uur vind in ’t Pallet, Sterredreef 50 in Clinge de jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst plaats. Bewoners van Tragel Zorg herdenken die dag de medebewoners die het afgelopen jaar zijn overleden. In de herdenkingsboom in de belevingstuin wordt een ster opgehangen. Namen van mensen die wij niet willen vergeten! Tijdens de bijeenkomst worden ook ouders en familieleden herdacht die we missen. Voor hen wordt een kaars aangestoken. Een bijeenkomst met muziek, gedichten en gelegenheid voor bewoners, familie, begeleiders en vrijwilligers.om elkaar te ontmoeten. 7
Lied voor GeeVer Is er een deur Is er een deur die zich opent naar binnen? Ken jij de weg naar het grote geheim? Wie liet de eerste minuten beginnen, gaf ons de dagen als woorden op rijm? Weet jij misschien, heeft de regen een vader? Is er een schilder die werkt aan de lucht? Wie riep eens ‘rood’ voor het bloed in mijn ader Hoe past er zoveel verdriet in een zucht? Zeg me wie jou al dat moois heeft gegeven Heb je de sleutel die past op het slot Ga met me mee op de reis van het leven open de deur om te zoeken naar God. Ik weet waarom alle mensen gaan stralen Als je verteld dat je echt van ze houdt. God die ons schiep door diep adem te halen Heeft ons uit licht van de liefde gebouwd.
Wijs: In het begin (Alles wordt nieuw 1) Tekst Ds. Michiel de Zeeuw
Colofon ’t Nieuws Geevertje is een twee jaarlijkse digitale nieuwsbrief van Stichting GeeVer, Initiatief voor geestelijke verzorging en inclusie in Zeeland. Sichting GeeVer Bestuur: Postbus 5116, 4380KC J. Hulstein, voorzitter, namens de zorgaanbieders (Gors) Vlissingen Mr. J. de Leeuw, secretaris (Cupertino) telefoon 06 52665957 C. de Lignie, penningmeester (Platvorm VG) e-mail:
[email protected] Mevr. M.Dekker (Tragel Zorg) rekeningnummer 587088427 Dr. J.van Loon (Arduin) website: www.geever.nl Mevr. J. de Sonnaville (RK kerk) Ds. W. van den Hoek (Protestantse Kerk in Nederland) Adviseur: B.van Noord Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland Medewerkers: Anneloes Steglich en Ina Braber Activiteiten worden mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van zorgaanbieders, kerken en het Fonds Verstandelijk Gehandicapten.
8