De uitdaging van de interreligieuze dialoog Ds. Lianne DE OUDE. Uitbreiding euthanasiewetgeving. Een protestants antwoord

Nr. 05| Mei 2006 | 28ste jaargang verschijnt niet in augustus

P 408.654

De uitdaging van de interreligieuze dialoog Ds. Lianne DE OUDE

Uitbreiding euthanasiewetgeving Een protestants antwoord Dr. Guy LIAGRE

Afgiftekantoor : 1050 Brussel 5 Verantw. uitgever en afzendadres : G. Liagre, Marsveldstraat 5 - 1050 Brussel

mei 2006

1

Colofon Verantwoordelijke uitgever Dr. Guy Liagre

Prijzen Kerkmozaïek • Individueel abonnement: 12,50 Euro • Groepsabonnement: 10,50 Euro (vanaf minimum 5 exemplaren naar éénzelfde adres) • Steunabonnement: 14,00 Euro

In dit nummer van Kerkmozaïek komt het beeld naar voren van een Kerk in beweging. Dat zal wel te maken hebben met het feit dat de ‘steen’ is weggerold en de ‘Jezusbeweging’ goed op gang komt nadat men Jezus heeft ‘losgelaten’. Daarover handelt het Schriftwerk. Ook iets losgelaten heeft ds. de Oude uit Hasselt: zij heeft het woord ‘enige’ laten vallen uit de claim dat het christelijke geloof de enige ware godsdienst is. Hoe ze daartoe bewogen is in de interreligieuze dialoog, legt ze uit in de rubriek ‘Wat ik met u zou willen delen’. Verder is er de ‘move’ van de jeugddienst OVV, de vaste rubrieken met berichten, de column van de maand en het nieuwe aanbod van de werkgroep Missionaire Gemeenteopbouw, die constant probeert de Kerk in beweging te krijgen of in elk geval te houden.

Storten kan op rekeningnummer 068-0715800-64 van de Verenigde Protestantse Kerk in België, Marsveldstraat 5, 1050 Brussel.

Ook rond de euthanasiewetgeving hebben sommigen weer van alles in beweging gezet en meteen werd er fors op de rem getrapt door ver-

Redactieteam Judith van Vooren Bea Smetryns-Baetens Dick Wursten Ernst Veen Redactieadres: Marsveldstraat 5 - 1050 Brussel tel.: +32-(0)2-511 44 71 fax.: +32-(0)2-511 28 90 E-mail: [email protected] Web-site Internet: http://www.protestanet.be/VPKB

De redactie behoudt zich het recht voor om bepaalde artikels niet te publiceren, indien nodig in te korten en/of redactioneel te bewerken. Zij is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikels en slechts ten dele voor de stijl.

2

Uit de redactie geklapt... schillende religieuze leiders (christelijke en andere!). De VPKB deed niet zomaar mee. Het haalde de krant. In het nieuws uit de synodale raad kunt u lezen waarom. Het heeft met de eigenaardigheid van de protestantse gewetensvorming te maken, maar ook met de nuchtere vaststelling dat we wel veel weten en kunnen in onze strijd tegen ziekte en dood, maar nog steeds niet hebben geleerd hoe we sterven moeten en hoe we anderen kunnen ‘laten sterven’. Tenslotte is er een ingezonden brief (Glas in Lood) omtrent de synodedag rond ACCRA. Het appèl wordt niet betwist, maar wel de manier waarop hier de beweging wordt gestuurd. Ook het tweede deel van het verslag van de vergadering van de Wereldraad van Kerken (Porto Alegre) raakt ditzelfde thema aan. De redactie van Kerkmozaïek komt hier zeker nog op terug.

Dick WURSTEN

Inhoud blz. 02 Uit de redactie geklapt Inhoud

blz. 10 Protestantse Solidariteit De Panne stelt zich voor

Organisaties en tijdschriften, niet behorend tot de VPKB, die artikelen uit het maandblad Kerkmozaïek geheel of gedeeltelijk wensen over te nemen of te bewerken, dienen dit schriftelijk aan te vragen op het redactieadres.

03

In de hemelse regionen Synodevoorzitter aan het woord : Bijtanken

11

Column: Geen woorden voor... Studiefonds Ik help een kind

04

De uitdaging van de interreligieuze dialoog

12

Horebeke: Geuzenfeest

13

06

Menselijk sterven

Assemblee van de WRK : Kerk voor de wereld

Sluitingsdatum volgende Kerkmozaïek :

07

Volwassenenvorming

15

Kanttekeningen bij Accra

08

OVV verhuist secretariaat

16

Protestantse Omroep

09

De samenleving vraagt een missionaire Kerk

mei 2006

Schriftwerk

Synodevoorzitter aan het woord

In de hemelse regionen… (Efeziers 1:20) “Ach kind, maak je niet druk, hij preekt het wel weer aan elkaar.” Aan deze wijsheid moest ik denken bij het lezen van het laatste boek van Ds. A.F. Troost Dat koninkrijk van u – kan Jezus de Messias zijn? In dit boek getuigt de predikant van de grote twijfels die hem in de loop van de jaren steeds meer parten gingen spelen en die de auteur in een geloofscrisis stortten. Net als in de preek loopt het goed af, dankzij de geduldige begeleiding van de Messias-belijdende jood Nechemia. Deze raadt de predikant een meer ontspannen houding aan: blijf niet steken in analyses, maar laat je aanspreken op het niveau van het religieuze gevoel. Bij het feest van de hemelvaart moeten we ook de aardse Jezus enigszins loslaten om iets van de hemelse Christus te kunnen begrijpen. Een geschikte en erg mooie tekst voor de hemelvaartsdag is Efeziers 1:17-23. In de aanvoegende wijs wordt ons als lezer dit toegewenst: “Moge de God van onze Heer Jezus Christus, de Vader van alle heerlijkheid, u geven de Geest van wijsheid en openbaring, tot kennis van hem. Moge Hij verlichten de ogen van uw hart zodat ge zult weten welke de hoop is waartoe hij roept,…” Laten we dit nu eens niet al te analytisch benaderen. Dan worden we begiftigd met de Geest van wijsheid, die van de Vader uitgaat, een brug, een soort van tussenwezen tussen God en mens. Door deze wijsheid worden we herschapen. Ons wordt bekend gemaakt de hoop waartoe hij roept, de rijkdom van zijn heer-

lijkheid en de alles overtreffende grootheid van zijn macht. Dan wordt ons duidelijk gemaakt hoe deze macht heeft gewerkt: “in de Christus, toen hij hem opwekte uit de doden en deed zetelen aan zijn rechterhand in de hemelse regionen.” (vers 20) De Vader heeft zich in een liefdevolle stroom uitgegoten in Christus en heeft hem nu aangesteld tot hoofd van de kerk, dus van allen die geloven. Zowel aan volheid als aan onderscheid wordt volkomen recht gedaan in deze hymne. We raken los van die lastige problemen die we hebben als we aan Christus in zijn aardse verschijning blijven hangen. Christus zetelt in de hemelse regionen, niet gescheiden maar blijvend verbonden met ons. Door hem werkt Gods kracht, die we nu pas leren kennen. Natuurlijk is er op aarde altijd veel te doen, maar het mag gedaan worden in dit wenkende perspectief van de hemelse regionen. Zouden we tenminste op hemelvaartsdag niet een weinig mogen zweven? ds. Klaas WATERLANDER, Turnhout. (bijbelplaatsen uit de Naardense Bijbel)

Bijtanken Benzine of diesel tanken is voor veel mensen een dagelijkse bezigheid. Nochtans is benzine tanken heel bijzonder. Wat je tankt, kan niemand je immers later ooit teruggeven. Je verbrandt je benzine en wat de aarde in miljoenen jaren heeft voorbereid, vliegt in enkele seconden de lucht in, verloren voor altijd. Je hoort tegenwoordig veel spreken over deze “niet-vernieuwbare energie”. Onze tijd is met het huidige milieubesef zeer alert voor het unieke karakter van dit nietvernieuwbare. “Niet-vernieuwbaar” wil immers ook zeggen: “uiterst kostbaar”. Ook deze dag is reeds miljoenen jaren voorbereid. Hij is van God gegeven, onomkeerbaar en uniek. Niet-vernieuwbare tijd is een kostbare schat die je niet zomaar, gedachtenloos, mag verbranden. Vandaag de uniciteit en de onomkeerbaarheid van het moment te mogen beleven, is een bijzonder iets! Een genade. Het is een gave om zich daarvan steeds opnieuw bewust te worden. Dr. Guy LIAGRE

mei 2006

3

Wat ik met u zou willen delen

Veranderde geloofsbelijdenis Lang geloof ik dat mijn geloof het enig ware is. Dat zit erin als ik maar één geloof ken en beleef. Het Christendom waar zo velen in geloven ik ook. Nog steeds geloof ik dat mijn geloof waar is!, maar het enige...? Vandaag ontmoet ik moslims, boeddhisten, hindoestanen,... Zij zeggen: ‘Ons geloof is waar Wij zijn gelovig jij en wij’. En wie ben ik om dat als christen te ontkennen? Als zij en ik gelovig zijn blijft mijn geloof dezelfde waarheid.

Maar ‘enige’ dat kán ik niet meer zeggen. Niet wij alleen? maar dat geeft vele nieuwe vragen..... (Uit: Corry Nicolai Mijn geloof, het enig ware?)

4

mei 2006

De uitdaging van de interreligieuze dialoog Veranderde geloofsbelijdenis Het boekje van Corry Nicolai Mijn geloof, het enig ware?, begint met haar Veranderde geloofsbelijdenis. Daarin beschrijft zij hoe haar geloofsbelijdenis is veranderd in contact, in ontmoeting, in dialoog met mensen van andere godsdiensten en levensovertuigingen. Mijn geloofsovertuiging heeft daar grote overeenkomsten mee. In de loop van de jaren is mijn geloofsovertuiging geëvolueerd, gegroeid, veranderd en verrijkt, mede door en in contact en in dialoog met mensen van andere godsdiensten en levensovertuigingen. Hier in Limburg hebben wij al een heel aantal jaren een Werkgroep Interreligieuze (en de laatste tijd zelfs) Interlevensbeschouwelijke Dialoog Limburg (afgekort de WIDL), waarin wij op regelmatige basis gezamenlijk overleg hebben en gemeenschappelijke activiteiten organiseren samen met mensen van verschillende godsdiensten en levensovertuigingen, zoals daar zijn: Sikh’s, Bahaï’s, Moslims, Rooms-Katholieken, Protestanten en sinds twee jaar ook Humanisten. Ook hebben we contacten met Boeddhisten, met Joden, met Evangelische Christenen en in de Oecumenische Kring met Oekraïens- en Grieks-Orthodoxen... Deze contacten zijn zeer positief en verrijkend. Ze hebben mijn geloofsbelijdenis veranderd. Niet in de zin dat mijn geloof niet meer waar zou zijn voor mij, maar wel hebben deze contacten mij verrijkt in het nadenken over de eigenheid van de waarden waarvoor je staat. Van daaruit hebben ze me gestimuleerd in het zoeken naar overeenkomsten in engagement vanuit de waarden waarvoor je samen kunt staan.

In diezelfde lijn ben ik ook steeds meer gaan denken over de uitdaging van de oecumene. Het woordje oecumene komt, zoals u weet, van het Griekse woord ho oikumenè, hetgeen verwijst naar heel de (toenmalig bekende) bewoonde wereld, waarin ik, nu, heel sterk de uitdaging ben gaan voelen van het zoeken naar handvatten om samen te werken, ons steentje bij te dragen om te werken aan het meer bewoonbaar maken van de wereld. Want dat is zo hard nodig! Dat is naar mijn mening heel sterk de uitdaging waarvoor wij ons vandaag de dag samen gesteld zien in onze pluralistische samenleving. Het is een uitdaging die ik heel erg sterk terugvind in mijn contacten met mensen van allerlei godsdiensten en levensovertuigingen. Daar wil ik, samen met anderen, naar op zoek gaan. En ik prijs mij gelukkig dat ik vandaag mensen ontmoet die die uitdaging, die overtuiging en dat engagement met mij willen delen, over de muren van onze kerkjes en gebedhuizen heen. Zo interpreteer ik ook het beeld van de Heilige Geest, die, zoals u weet, vaak vergeleken wordt met de wind, die waait waarheen hij (of moet ik niet eerder zeggen: zij?) wil, over scheidingsmuren die wij mensen gemaakt hebben heen, en die niet te vatten is binnen de muren van één kerkje of gebedshuis of levensovertuiging. Met betweterij is de wereld niet gediend.

Het begrip ‘dialoog’ Een dialoog is een samenspraak tussen tenminste twee mensen, vermeldt het woordenboek. In de Griekse filosofie vervult de dialoog een belangrijke rol bij het zoeken naar wat waarheid genoemd mag

Wat ik met u zou willen delen worden. Het is een vorm van vraag en antwoord, waarbij al het gesprokene steeds weer ter discussie kan staan. Het gaat er niet om dat je alles maar in vraag moet stellen, maar wel is het goed, alles te toetsen aan wat je steeds meer ontdekt als de kernwaarden van je geloof - in geloofstaal geformuleerd - “aan wat je gelooft dat God met ons wil en voor ogen heeft”. Het stellen van een goede vraag is hierbij belangrijk. Een goede vraag is die, welke de ander aanzet tot het vormen van nieuwe gedachten of de ander helpt, gedachten te ordenen en onder woorden te brengen. In een dialoog bestaat het éne ware antwoord niet, omdat de grondgedachte is dat te allen tijde nieuwe waarheden ontdekt kunnen worden. Dialoog nodigt mensen uit om, vanuit hun eigen geloofsvertrouwen, de drempel van geloofsverschillen te betreden. Dit kunnen ze doen vanuit het weten dat deze drempel van verschillen de deur naar God draagt, de deur naar een oprecht samenspel tussen vrouwen, mannen en God, naar God op aarde; God die door mensen herkenbaar aanwezig wil zijn.

Wel woorden, ook daden Dialoog kan nooit alleen een zaak van woorden zijn, wanneer dialoog geloofszaken betreft. Bij dialoog gaat het niet om mooie formuleringen, prachtige volzinnen en een heldere slagvaardigheid. Een dialoog is wat anders dan een debat, waarbij beide partijen het woordenspel willen winnen. Ook is het geen gesprek, waarbij ieder alleen het eigen gelijk wil onderbouwen en bewijzen. Voor dialoog is een gezamenlijk verlangen nodig, een gezamenlijk doel, waaraan beiden met woord en daad willen werken. Bijvoorbeeld dat van wederzijds begrip en acceptatie. Bij dit gezamenlijk doel zullen woorden en daden elkaar moeten bevestigen,

zodat ieder oprecht overkomt. Wat de mond spreekt, zal door daden onderbouwd moeten worden, de dagelijkse handelingen moeten de gesproken woorden bevestigen. Eenheid in woord en daad, hetzelfde als uiterste betrouwbaarheid. In het O.T. wordt deze eenheid van woord en daad dabar JHWH genoemd, wat woord-daden Gods betekent. Dat is waar, naar mijn diepste overtuiging, ook Jezus van Nazareth voor staat. Wanneer mensen vanuit hun geloof, in eenheid van woorden en daden leven, dan mogen we daaraan Gods naam verbinden. Zo is het ook met dialoog. Een moslim, hindoe of boeddhist merkt het snel wanneer een christen niet verder komt dan mooie woorden over b.v. gelijkwaardigheid - en dat geldt ook omgekeerd. Daarmee wekt men de indruk dat het eigen geloof enkel een zaak van woorden is. Men is lief en aardig voor de ander, zonder echt ten diepste door de ander geraakt te worden.

Niet alleen overeenkomsten, ook verschillen Natuurlijk zijn er naast overeenkomsten in waarden, die ten grondslag liggen aan onze geloofsovertuigingen, ook verschillen, in hoe wij die waarden in de praktijk proberen te brengen. We zijn niet allemaal gelijk. Maar in de open, verdraagzame en contemplatieve dialoog (dat wil zeggen de dialoog waarin we vooral gaan zoeken naar en proberen te begrijpen wat de ander ten diepste beweegt), kunnen wij elkaar helpen te zoeken naar de kern van wat ons eigenlijk beweegt, in geloofstaal uitgedrukt: naar de kern van wat God met ons bedoelt en voor ogen heeft. De open en oprechte vraag van de ander kan mij helpen dichter bij de kern en bedoeling van mijn eigen geloof te komen. En zo kan ik, omgekeerd, de ander ook helpen dichter bij zijn eigen kern van geloof te

komen. Dat is mijn diepste overtuiging. En ik wil eindigen met een heel oud verhaal over Nathan der Weise, dat iets zegt over de vraag naar wie nu eigenlijk de meeste waarheid in pacht heeft.

Een oud verhaal: De drie ringen ‘Er was eens een man die een ring bezat, waarvan een wonderlijke kracht uitging. De ring maakte de drager tot een goed en wijs mens, geliefd bij God en geliefd bij de mensen. Deze ring had hij gekregen van zijn vader, die daarbij gezegd had dat hij hem moest doorgeven aan de zoon van wie hij het meeste hield. Maar deze vader had drie zonen. Hij hield van hen alle drie evenveel en daarom vroeg hij zich af aan wie hij de ring het beste kon toevertrouwen. De ene dag leek de oudste zoon de meest geschikte persoon, de volgende dag de tweede, later weer de jongste zoon. Soms hadden de zonen ruzie met elkaar en waren ze niet in staat elkaar te vergeven en vrede te sluiten. Wie het beste de drager van de ring zou kunnen zijn... hij wist het niet. Toen hij voelde dat hij niet lang meer zou leven, liet hij een goudsmid bij zich komen. Hij liet hem de ring zien en zei: ‘Maak er twee bij, die er precies op lijken’. De goudsmid was een meester in zijn vak en hij slaagde er zo goed in dat de vader zelf niet meer kon zien welke van de drie ringen de echte was. Dat wilde hij ook niet meer weten. De vader liet zijn drie zonen bij zich komen. Eén voor één gaf hij ze zijn zegen en één voor één schoof hij ze een ring om de vinger en zei: ‘Wie nu de echte ring draagt, weet niemand, maar dit is de opdracht aan jullie alle drie: leef zo alsof je de drager van de echte ring bent. Heb elkaar lief, wees verdraagzaam en barmhartig’. ds. Lianne DE OUDE mei 2006

5

Nieuws uit de synodale raad

Menselijk sterven Onlangs kwam de discussie over het euthanasiedebat weer in het nieuws. Vanuit het overleg van christelijke kerken in België wilden sommigen een eenstemmig geluid tegen de uitbreiding van de euthanasiewetgeving laten horen. Het protestantse antwoord op dit initiatief verscheen, gekoppeld aan een interview van de voorzitter van de synodale raad, in extenso in de Franstalige krant ‘La Libre Belgique’. Gezien het belang van dit actuele debat, volgt hieronder de vertaling. 1. De Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB) is een pluralistische Kerk, met uiteenlopende meningen over ethische onderwerpen. Er bestaan meerdere protestantse standpunten over euthanasie. In het kader van een dialoogcultuur draagt elkeen zijn eigen verantwoordelijkheid terzake. Daarom bestaan er over het onderwerp euthanasie binnen de VPKB geen dogmatische richtlijnen. De VPKB stimuleert haar kerkleden echter wel om respectvol voor elkaars standpunten, onderwerpen als euthanasie te bespreken. 2. Protestanten zijn voorstander van menselijk sterven. Daarom sluiten zij zich aan bij initiatieven die het uitbreiden van palliatieve zorg beogen. 3. Soms zijn er echter situaties waarin men de levenskwaliteit moet afwegen tegen het aantal dagen, waarmee men een leven kan verlengen. Zonder geneeskundige vooruitgang zouden personen in bepaalde situaties al eerder zijn overleden. Het lijden verzachten, is een plicht en pas in de tweede plaats een recht. Lijden op zich heeft vanuit protestants oogpunt geen verdiensten. Integendeel: het lijden bemoeilijkt soms de relatie met God, met anderen en met zichzelf. 4. Om een einde te stellen aan een onwaardig leven, laat de wetgeving onder precieze en strikte voorwaarden de toevlucht tot een zachte dood, zonder lijden, toe. Euthanasie wordt aan niemand opgelegd. Zelfs

6

mei 2006

niet aan het verzorgend personeel, dat gewetensbezwaren mag uiten. Is euthanasie toegelaten, het is geen verplichting. Zo houdt de wet rekening met de pluraliteit van opvattingen in de burgerlijke samenleving. Ze legt het standpunt van één (of meerdere) levensbeschouwingen niet aan allen op. 5. Het leven is een genade. In andere tijden (tijdens de Vietnamoorlog bijvoorbeeld) hebben kerkelijke gezagsdragers de kanonnen, die duizenden mensen zouden doen sneuvelen, nochtans gezegend. Nogmaals, het leven moet hardnekkig verdedigd worden, maar men moet ook aanvaarden dat aan bepaalde situaties grenzen zijn en dat in bepaalde contexten, andere oplossingen gerechtvaardigd zijn. Hetzelfde geldt voor zaken als abortus en bio-ethiek. Per definitie verwerpt de protestantse wereld elk totaliserend dogmatisch standpunt, of het nu over het leven gaat, of over andere onderwerpen. 6. Op welke wijze is het feit dat een mens kiest voor zijn wijze van sterven een inbreuk op het oppergezag van God? Wil God tegenover zich niet een mens met een vrije wil en verantwoordelijkheidszin, die met hem in dialoog staat, een mens die keuzes maakt in plaats van een slaaf ? Het is niet omdat men de mens kleiner maakt, dat God groter wordt. Vrijheid, verantwoordelijkheid, authenticiteit zijn waarden die naar voren geschoven moeten worden. Iemand kan in volle verantwoordelijkheid kiezen voor zijn

dood, zonder de verantwoordelijkheid hiervoor af te wentelen op anderen (familie, verzorgend personeel…) of zich te verschuilen achter absolute principes. 7. Samenvattend kan men stellen dat sommige protestanten het volledig eens zijn met absolute standpuntbepalingen tegen elke vorm van euthanasie. Maar er zijn ook protestanten die geheel anders denken, op grond van de vrijheid die God aan de mens als rationeel wezen geeft. Wij willen de wetgeving inzake euthanasie niet op losse schroeven zetten. Ze betekent voor de protestanten een vooruitgang in een seculiere samenleving, waarin godsdiensten moeten deelnemen aan het ethische samenlevingsdebat, zonder hun standpunten echter aan anderen op te leggen. Het is daarom onze hoop dat het debat tussen politici, kerkelijke gezagsdragers en geïnteresseerde burgers kan worden voortgezet, ook over de evaluatie en eventuele uitbreiding van de euthanasiewetgeving (minderjarigen, dementen). Op deze manier krijgen ook gelovigen een stem naast niet-gelovigen. Men mag godsdienst niet beperken tot het privéleven. Evenmin mag godsdienst aanspraak maken om bepaalde standpunten aan politici voor te schrijven. Zelfs al komen de verschillende Kerken ooit tot een overeenstemmende verklaring. Dr. Guy Liagre, Synodevoorzitter VPKB.

Nederlandstalige communautaire coördinatie : volwassenenvorming

Toer & Ouderlingenblad Ouderlingenblad is een maandblad voor pastoraat en gemeente-opbouw. Toer is een tijdschrift voor gemeenten. Ieder nummer van Toer behandelt een thema en geeft praktijk suggesties. Beide bladen zijn wellicht interessant voor kerkenraadsleden. Al lezend kun je binnen stappen bij en leren van andere kerken(raden). En hoewel het vaak over een Nederlandse situatie gaat, zijn situaties vaak van alle tijden en plaatsen, alleen al deze vaststelling kan een geruststelling zijn. Als voorbeeld nemen we het aprilnummer van Toer over conflicten in de kerk.

iemand gaat schreeuwen of schieten, zich juist niet durft te laten horen of meteen naar een oplossing gaat zoeken. Dat partijen de spanning kunnen uithouden en in alle rust naar het conflict kijken. Ook in een soort vertrouwen dat zich wel een weg zal aandienen om uit de impasse te komen, ook al is die nog helemaal niet te zien. Ideaal gedacht wellicht; er zijn veel valkuilen. Om die spanning te kunnen uithouden is het voorwaarde dat je je op je gemak voelt, dat je niet (meer) wegloopt voor de meer of minder ontluisterende waarheid, dat je niet wegduikt...”

Hieruit een voorproefje: “... Het zou heel bijzonder zijn als twee elkaar uitsluitende meningen een hele tijd rustig tegenover elkaar kunnen blijven staan. Zonder dat

Beide bladen liggen ter inzage en kunnen desgewenst ontleend worden bij het Volwassenenvormingswerk, Marsveldstraat 5, 1050 Brussel

Motief vzw en WIDL Werkgroep interreligieuze interlevensbeschouwelijke dialoog Limburg organiseren op 6 mei 2006

En samen zullen we gaan 10- 16u Feestzaal Acli Rondpuntlaan 25 Genk Bij de studiedag is een bezoek aan de tentoonstelling ‘Van hieraf moet je gaan’ inbegrepen.. info: www.motief.org ,[email protected] 02 510 61 62

Verstoppertje spelen met Esther Oecumenische Bijbel-3-daagse Wist u … · dat schone koninginnen niet te kritisch mogen zijn? · dat Esther niet zo heette, maar haar naam slim veranderd heeft? · dat er sinds eeuwen Torah- en jodenhaters op de loer liggen (Haman)? · dat Haman het ‘lot’ (het Poer) aan zijn kant krijgt en de Joden wil uitroeien? · dat Ester samen met Mordekai het ‘Poer’ een loer zal draaien? · dat het op ‘t einde lachen geblazen is en daarom Poerim-feest kan zijn? · dat dit pareltje uit de Bijbel gaat over ‘aanpassen’ en toch ‘kritisch’ blijven en dus verrassend actueel is? Voor het derde opeenvolgende jaar een bijbel-3-daagse i.s.m. het CCV. Ds. Egbert Rooze neemt ons mee door het bijbelboek Esther. Daarnaast zijn er verwerkings- en bezinningsmomenten. Voor kinderen wordt een aangepast programma voorzien. Plaats: TPC, Groenenborgerlaan 149, 2020 Antwerpen Data: Zondag 2 juli 2006 van 11 uur tot dinsdag 4 juli 2006 19 uur Praktisch: deelnameprijs: 60 Euro volwassenen (kinderen genieten een gunsttarief) (overnachtingen en maaltijden inbegrepen) Inschrijven en informatie: www.motief.org of [email protected] , tel 02 510 61 62 mei 2006

7

Nederlandstalige communautaire coördinatie: Op Vrije Voeten

OVV verhuist haar secretariaat straat, in het centrum van Antwerpen.

Voorgevel van het nieuwe kantoor

Op 17 april 1996 verhuisde de

protestantse jeugddienst Op Vrije Voeten vzw haar toenmalig kantoor in de Uitbreidingsstraat 470 te Berchem naar haar huidig adres in de Schermers-

OPEN-DEUR-DAG Nieuw Secretariaat Op Vrije Voeten Zenobe Grammestraat 34 2018 Antwerpen op

26 mei 2006

8

mei 2006

Gedurende 10 jaar werden alle activiteiten gecoördineerd vanuit dit kantoor. In dit gebouw huurde Op Vrije Voeten een ruimte van de Gezinsbond, gewest Antwerpen. Dankzij de goede relatie met de Gezinsbond kon Op Vrije Voeten gebruik maken van verschillende faciliteiten zoals vergaderruimtes en allerhande kantoortoestellen. Niettemin barstte Op Vrije Voeten de laatste jaren uit haar voegen door het vele materiaal voor activiteiten, tijdschriften en didactisch materiaal. De veiligheid liet soms te wensen over en de bereikbaarheid bleek, ondanks of omwille van de ligging in het centrum, problematisch. In Kerkmozaïek 04/2006 maakte Op Vrije Voeten melding van de verhuis van haar secretariaat. De plannen lagen reeds lang op de plank, maar pas Het nieuwe kantoor bevindt zich aan de achterzijde van het voorgebouw, gelijkvloers

einde 2005 kwam er schot in de zaak. Na verschillende panden te hebben bezocht, viel ons oog op een kantoorruimte in de Zenobe Grammestraat te Berchem. Dit kantoor biedt een grote meerwaarde voor zowel personeelsleden als vrijwilligers en ligt perfect in de lijn van de doelstellingen zoals uitgeschreven in de beleidsnota 20072009 van Op Vrije Voeten. Zo bevindt het kantoor zich op 300 meter van Berchem-station en is er voldoende ruimte voor de inrichting van een inloophuis waardoor vrijwilligers elkaar kunnen ontmoeten in een gezellige sfeer. Vanaf 1 mei bevindt OVV zich op het volgende adres: Op Vrije Voeten vzw Zenobe Grammestraat 34 2018 Antwerpen Gelieve daarom alle correspondentie vanaf 1 mei te richten naar bovenstaand adres.

Missionaire Gemeente-opbouw: Nederlandstalige communautaire coördinatie

De samenleving vraagt een missionaire kerk

Protestantse gemeenten in Vlaanderen en ook in Wallonië staan op een keerpunt. Het is van belang om als gemeenteleden en als kerkenraad stil te staan bij de huidige stand der dingen. Dit is wat we van buitenaf te horen krijgen en het is wat binnenskamers, in eigen huis, het besef is van enkele kernleden. Wellicht is het ook het gevoelen van meerdere gelovigen. Welnu, binnen de VPKB bestaat al geruime tijd de Werkgroep Missionaire Gemeente-Opbouw. In voorgaande jaren hebben meerdere gemeenten van deze werkgroep vernomen, enerzijds middels diverse werkzaamheden die Koen DEBRUYCKER heeft uitgevoerd en anderzijds door de jaarlijkse Diakonale Dag. Nog steeds wil de werkgroep de VPKBgemeenten ten dienste staan. Wat we bij deze als werkgroep aan u presenteren, is een bescheiden werkmodel voor bezinning in de gemeente. We zien het als een taak van de werkgroep om aan de diverse gemeenten suggesties door te geven vanuit ervaringen van andere gemeenten en vanuit vergaarde inzichten uit andere geschriften en/of studie-/bezinningsbijeenkomsten. Het volgende is daarvan een voorbeeld.

U kan van ons o.m. werkmateriaal opvragen dat in andere gemeenten gebruikt is. Eenvoudig te gebruiken, zijn twee papieren met pictogrammen, waarmee allereerst in een gemeente-bijeenkomst een stand van zaken opgemaakt kan worden omtrent : “Wie zijn we - als gemeente -, wat doen we nu?” Door een keuze te maken uit de pictogrammen en de keuzes te verzamelen, wordt duidelijk wat het profiel is van uw gemeente. Vervolgens is in eenzelfde procedure zichtbaar te maken : “Hoe willen we zijn, na ongeveer vijf jaar?”

Bij dit korte artikel ziet u twee voorbeelden van de pictogrammen. Een van de serie over de vraag rond de beelden van uw kerk/gemeente nu, en een over de tweede, daarmee samenhangende, vraag “Wat zou uw kerk dienen te gaan doen?”

Met deze pictogrammen is een goed begin te maken van een proces waar de gemeente misschien aan wil beginnen. Want missionaire kerk worden, vraagt een proces van meerdere jaren. Stug volhouden, dus. Maar er eerst met goede moed aan beginnen!

We horen graag van u en we zijn u graag ten dienste, eventueel om u op weg te zetten en/of te begeleiden :

Daarbij kan een enquête ook helpen. Ook daarvan hebben we een voorbeeld ´in huis´. En vervolgens is onmisbaar: de idee om ook de jeugd (tieners) mee te nemen - vanaf het begin - om een eigen missionaire activiteit op te zetten.

Ds. Gerrit BUUNK, voorzitter WMGO [email protected] Tel. 015/43.43.34 Ds. Marcel POOL, secretaris WMGO [email protected] Tel. 056/51.96.70

Meestal zal blijken dat er bij een deel van de gemeenteleden verlegenheid bestaat om van gedachten te wisselen over de eigen geloofsbeleving. Een proces om dit weer te oefenen, zal gaandeweg ook opgestart gaan worden. Kies daarvoor een eenvoudig leerboek; b.v. Wandelen over water van C. ter Linden. mei 2006

9

Protestantse Solidariteit Uw NGO voor ontwikkelingshulp

Hoe staat het met de tsunami-projecten? N.a.v. de tsunami werd een rekening geopend bij Protestantse Solidariteit en werden er twee projecten opgezet. Eén op eigen fondsen, met de 23.500 Euro, en één met financiering van het Directoraat-generaal voor Ontwikkelingssamenwerking. Het 1ste project loopt i.s.m. onze partner ter plaatse LEADS en betreft voorlopige behuizing in de buitenwijken van Colombo. Er zijn thans 84 tijdelijke behuizingen klaar. Het project verloopt op normale wijze. Het 2de project, gefinancierd voor een bedrag van 823.000 Euro heeft als partner ter plaatse de Community Restauration Upliftment Foundation. Het project behelst de rehabilitatie van 130 huizen te Balapityia en het opzetten van een centrum voor beroepsopleiding voor vrouwen. De lokale overheden zijn betrokken bij de selectie van de begunstigden en van de uit te voeren werken. Er wordt binnenkort een terrein aangekocht om een klein textielfabriekje te bouwen waar de vrouwen zullen kunnen werken. De productie zal verdeeld worden door Gospel House Handicraft. Johan TROUKENS Marsveldstraat 5 B-1050 Brussel Tel. + 32 2 510.61.80 Fax + 32 2 510.61.81 e-mail [email protected] www.vpkb.be/ProtestantseSolidariteit Rekening 068-066 90 10-28 (Giften vanaf Euro 30 zijn fiscaal aftrekbaar)

10

mei 2006

Nieuws uit de gemeenten

Een gemeente stelt zich voor : De Panne Een VPKB-gemeente in De Panne? Jazeker! De gemeente is niet erkend door de Staat en heeft daarom geen eigen predikant. Wij zijn eigenlijk enkele families die ’s zondags samenkomen om te bidden en te zingen tot eer van onze God. Wij vinden telkens weer een lekeprediker die voorgaat in de dienst en elke vijfde zondag van de maand gaat Ds. Libbrecht voor en hebben we een avondmaalsdienst. Elke zondag zorgen we ook voor kindernevendienst (4 kinderen en soms nog bezoekers). In de vakantieperiodes zijn we blij dat de jongeren (7) mee komen naar de dienst. Wij hebben dit jaar het beginuur van de dienst met een half uur verlaat: 10.30u. Het was even wennen maar we hebben besloten om op dat uur door te gaan. Juist omdat we maar een kleine gemeente zijn, bespreken we na de dienst alles gemeenschappelijk. We zijn blij dat alle leningen voor het gebouw zijn afbetaald en we nu wat meer diaconale werken kunnen steunen.

Vlag van De Panne

We zijn altijd blij dat er bezoekers langskomen, ook vanuit de VPKB, en hopen u dan ook eens te mogen begroeten. Adres : Brouwerstraat 100 - 8670 De Panne Noëlla SINNAGHEL

Column

Geen woorden voor… Voor het eerst sinds vijf maanden komen ze weer binnen in het Bijbelhuis, de plaats waar ik werk. Twee zusters en een schoonzuster. “Ons moeder komt er aan”, zeggen zij. Ik kijk om het hoekje van de deur en zie hun moeder komen, zakdoek aan haar ogen, luid snikkend. Ik ga haar ophalen, arm om haar schouders, haar hand in de mijne, en breng haar binnen. Ja, vijf maanden is het nu geleden, dat haar dochter is gedood door haar schoonzoon. Vijf maanden nog maar en al die tijd heeft ze onze vrouwenclub niet kunnen bezoeken. Op de vrouwenclub kwam haar dochter zo graag. Daar had zij nog schaarse momenten van geluk, samen met de andere vrouwen lachend, pratend over van alles en nog wat, even veilig voor de onveilige wereld om de hoek van onze deur. En nu zit zij hier, de moeder, en haar dochter is niet meer bij ons. Vertwijfeld kijkt ze rond, snikkend van een verdriet waar geen woorden voor zijn. Wij andere vrouwen, vriendinnen van haar dochter zitten om haar heen, houden haar vast, huilen met haar mee. Hartverscheurend is het om haar zo te zien rondkijken, naar een verloren wereld, een verloren leven. Na enige tijd geven we haar thee en de gesprekken om haar heen hernemen zich. Zij is stil. Haar verdriet laat zich in woorden niet vatten. Af en toe probeert zij wel te praten over wat haar zo verdriet, maar steeds valt zij weer stil.

We gaan een bloemstukje maken, in kleuren die passen bij de 40dagentijd. Paarse bloemen, laag in het bloemstuk, symbool voor ons lijden en de droefenis van onze tijd, ook symbool voor het lijden en sterven van Jezus. Hoog daar boven uit een witte bloem op een lange en ranke steel, oprijzend uit ons leed en onze rouw, een teken van hoop op een nieuw begin, verbinding met God in de hoge. Verbinding met God die ons in ons lijden draagt. Symbool voor de overwinning op de dood die Jezus voor ons teweeg bracht. Midden tussen de paarse bloemen en om de steel van de witte bloem heen, gele bloemen, voor nieuw leven. Opstandingkracht ondanks droefenis en rouw, toch plaats voor een nieuw begin. Met enige schroom vertel ik dit aan de vrouwen. Zij zijn niet alleen toeschouwers van intens leed, maar zitten er midden in. Wie ben ik om deze dingen te zeggen. Maar naast mij knikt de moeder van onze dode vriendin: “Ja”, zegt ze: “zo is het!” En resoluut neemt ze de bloemen die we hebben klaar gelegd en begint ze te schikken. Paars eerst, maar ook de anderen volgen tot aan de gele toe. Als het af is lacht ze naar ons, houdt haar bloemstuk in de hoogte. Geen woorden voor... Ina HANSUM

Studiefonds “Ik help een kind” Dit is een studiefonds van de coördinatie Kerk en Wereld. Jongeren van onze partnerkerk, de Eglise Presbytérienne in Rwanda (EPR), ontvangen daaruit financiële steun voor hun secundaire studies. Momenteel steunen we 215 jongeren. Hun kansen op een betere toekomst, zowel voor henzelf als voor het land, worden daardoor groter. Als u wil meedoen met dit studiefonds dan kunt u uw bijdrage storten op: Rek. nr. 125-9302045-30 van Protestantse Solidariteit, Marsveldstraat 5, B-1050 Brussel o.v.v. ‘Ik help een kind” (Fiscaal attest vanaf 30 Euro) Dit jaar hebben we 25.000 Euro toegezegd. Tot nu toe is het steeds gelukt om dit bedrag bij elkaar te krijgen. Doet u - ook dit jaar mee? Bedankt!

Voor meer informatie: Jean Lenders, tel. 03-666.24.99 E-mail: [email protected]

mei 2006

11

Aankondiging

Horebeke - Geuzenfeest Op 12 en 13 augustus 2006 Viva Terra! Goed voor een heel gevarieerd programma. Het programma van het derde Geuzenfeest is zo goed als klaar en dat willen we u niet onthouden. Rond het thema van ecologie, economische en sociale rechtvaardigheid en de rol die de Kerk en wij daarin spelen, bieden Horebeke en het Geuzenfeest voor iedereen heel wat mogelijkheden.

Zaterdagnamiddag 12 augustus is er een wandeling doorheen het prachtige Horebeekse landschap, met daaraan gekoppeld een zoektocht rond natuur en kunstenaarsateliers. • Wie kennis wil maken met de geschiedenis van de protestantse kerk van Horebeke, kan deelnemen aan een geleide wandeling Rond de kerktoren. • Een super-8-filmpje toont ons de boerenstiel, zoals die enkele decennia geleden nog beoefend werd. • Voor de kleintjes en de kinderen is er een opvang- en animatieprogramma: speelgoed, instrumenten, kunstwerkjes maken van afvalproducten. • Maar ook is er een mini-kinderboerderij: kippen, konijnen, schapen, geitjes, ganzen... • De jongerenorganisatie Op Vrije Voeten organiseert dan weer een boeiende en actieve namiddag voor de tieners. • De avond wordt ingeleid met een avondgebed in de kerk: een moment van bezinning, gebed, samenzijn en rust. • De eerste dag van het Geuzenfeest sluiten we af met een exotisch eetfestijn, opgeluisterd door het zigeunertrio “Sheherazade”.

12

mei 2006

Zondagmorgen worden we heel vroeg uit bed geroepen voor een geleide dauwtrip: met al onze zintuigen de natuur zien ontwaken, genieten van de stilte en de schoonheid en daarbij heel wat leerrijke informatie mogen opsteken. Zalig. • Na een heerlijk ontbijt blazen we ‘verzamelen’ in de grote tent voor de oecumenische eredienst: ds. Freek-Jan Daane en de Horebeekse pastoor Raf Vermeulen gaan voor in de dienst, die opgeluisterd wordt door The closer walk jazzband.

leiding van Gertjan Blokland samen met de gemeente uit volle borst zingen. • Het Geuzenfeest krijgt zijn ontknoping met een exotische barbecue: geïnspireerd door allochtone keukenprinsen en -prinsessen bereiden we een verzorgde en gevarieerde maaltijd voor om het feest te eindigen met een heel sfeervolle afsluiter: • een optreden van een groep Indiaanse dansers en muzikanten rond het kampvuur. Redenen genoeg om nu al 12 én 13 augustus in uw agenda voor te behouden voor een weekend in Horebeke. Niet? _____________________________

Dan is er tijd voor een pittig debat over het thema van het Geuzenfeest. Aan de discussietafel zitten Margreet Swanckhuizen (Open Poort, en deelneemster aan de conferentie in Accra), vicaris Luk De Geest en professor Ulrich Libbrecht (orïentalist en stichter van de milieubeweging MOW). • Ook de namiddag staat bol van de activiteiten: in een lezing wordt dieper ingegaan op het thema van de dag. • Er is een workshop djembe, een atelier Peruviaanse keramiek, de theatermonoloog Truffels, een atelier schetsen in de vrije natuur, kinderspelen en -workshops, opvang voor de kleinsten, enzovoort. • En naar zeer goede gewoonte is er op het einde van de namiddag een zangdienst in de kerk: het zangkoor De Vlaamse Olijfberg zal onder

•

Voor meer informatie, breng eens een bezoekje aan onze websites : www.geuzenhoek.be en users.telenet.be/ geuzenfeest Namens de Geuzenfeest-kerngroep Cornelis Blommaert VPKB Horebeke __________________________

Oecumene

Porto Alegre Assembly Wereldraad van Kerken (2) Kerk voor de wereld (dr. Guy LIAGRE) Voor miljarden mensen in de wereld is het leven geen festival en de Kerk mag zich daar niet bij neerleggen. Duurzame alternatieven moeten worden gesteund en uitgewerkt, en wel op korte termijn. Dat is wat de Wereldraad van Kerken in Porto Alegre besliste. Dr. Guy Liagre was erbij en zette enkele indrukken op papier. AGAPE De Wereldraad van Kerken is van mening dat het een andere kant opmoet met de wereldsamenleving. Dat bleek al toen het AGAPE document enkele maanden voor de Assembly in de bus viel. De intentie van dit document kan worden samengevat met de woorden ‘Anders Globaliseren - de Armen en deze Planeet Eerbiedigen’). De cijfers zijn overduidelijk: 3 miljard mensen leven van minder dan 2 dollar per dag. Kunnen de Kerken hen hoop op een beter bestaan geven? De vraag is retorisch: natuurlijk kunnen de Kerken dat. Maar wat met dat bestaan zélf ? Hebben de Kerken hefbomen om ook concreet het levensniveau van de wereldbevolking te verbeteren? We schreven al in een vorige aflevering dat de tijd voor debat en gesprek hierover op de Assembly beperkt was. Maar het document en de enkele vragenstellers spraken wel duidelijke taal. Ze kozen niet voor één bepaald systeem of ideologie. Ze opteerden voor een mix: aanpakken van het wereldprobleem door middel van kleine stappen. De richting hiervan is duidelijk: drastisch minder milieu-

verval, meer respect, minder armoede en meer rechtvaardigheid. ‘De wereld omvormen begint bij jezelf ’ is de boodschap. Ons leven is een cadeau van God en wat we ermee doen is ons cadeau aan Hem.

Verkiezingen Eerder vermeldden we al onze teleurstelling, omdat er in de eerste week weinig nieuws te rapen viel. De tweede week kwam hierin echter verandering. En hoe! De bruisende markt vol mogelijkheden, presentaties en workshops liep gewoon verder, terwijl de deelnemers een inhoudelijk rijk programma voorgeschoteld kregen. Voor de insiders waren de verkiezingen een hoogte-

punt. Evenwichten moesten gezocht tussen mannen en vrouwen, jongeren en geördineerde bedienaars, orthodoxen en protestanten, Nederlanders en Fransen, Europeanen en Aziaten, kortom: volgens strikte regels van evenwichten werden de lijsten besproken, herbesproken en nogmaals besproken. Maar uiteindelijk kon men toch een nieuw centraal comité aan de vergadering voorstellen en deden de voorzitters uit de verschillende regio’s officieel hun intrede in de oecumenische arena. Vanuit België stelde niemand zich kandidaat: de VPKB zat al twee keer in het centraal comité en besloot nu van deelname af te zien. Voor Nederland werden 2 kandidaten verkozen: ds. Wies Houweling uit Amsterdam en Aartsbisschop Joris Vercammen van de Oud Katholieke kerk.

Consensus De Wereldraad luidde op enkele gebieden een nieuw tijdperk in. Om te beginnen was er de steeds groeiende belangstelling van de Pinksterkerken. Ze waren er niet alleen, maar namen ook actief deel aan de vergaderingen en aan de gebedsdiensten. Daarnaast was er ook de bemei 2006

13

Oecumene Aankondiging

Antwerpse Raad van Kerken Lezing 9 mei 2006 De Antwerpse Raad van Kerken organiseert op dinsdag 9 mei 2006 om 20 uur een lezing in de Priorij Regina Pacis, SintAmelbergalei 35, 2900 Schoten. Gods ene Kerk en de vele kerken De Verenigde Protestantse Kerk in België en de oecumene De Verenigde Protestantse Kerk in België heeft een breed netwerk aan oecumenische contacten. Nationaal, zowel als internationaal. Synodevoorzitter dr. Guy Liagre komt over deze contacten iets vertellen. Hij staat hierbij stil bij de nationale, zowel als bij de internationale contacten. Als enige officiële Belgische vertegenwoordiger naar de Assembly van de Wereldraad van Kerken in februari jl., was hij een bevoorrechte getuige van de laatste ontwikkelingen op het vlak van de oecumene. Hij zal ons ook informeren over de voorbereiding van de derde Europese Oecumenische Assembly in 2007. Uiteraard is er ook ruimschoots tijd tot het stellen van vragen en tot een persoonlijk gesprek met dr. Guy Liagre, die op een boeiende wijze over de oecumene weet te vertellen. Inkom gratis.

14

mei 2006

langrijke presentie van de verschillende nationale en internationale kerkelijke en religieuze belangengroepen en de NGO’s. Wat echter vooral de toon zette, was de nieuwe methode om tot beslissingen te komen. Niet meer via meerderheidminderheid, maar via een methode van consensus. De Kerk bestaat immers niet uit partijen, maar uit gelovigen die samen op zoek zijn naar de weg die God hen wijst. Dat samen kwam tot uitdrukking in de nieuwe methode van consensusbesluitvorming. Geen ja’s en geen neen’s meer, maar het aanduiden van een akkoord met de richting waarin de spreker of de tekst gaat. Samen gezochte waarheid is immers nooit absoluut! Je zit niet te wachten op eigen gelijk, maar groeit met de hele groep naar een besluit toe. Althans, dat was de bedoeling. En zo werkte het doorgaans ook. Er vielen geen scherpe veroordelingen, maar wie niet gelijk had werd door de vergadering op een vriendelijke manier door het tonen van een blauwe kaart (géén rode – de kleuren waren met zorg gekozen!) teruggefloten. Een prima methode om inclusief (dat wil zeggen ook vanuit het perspectief van de ander) te leren denken. Niet alles ging daarbij goed in het begin. Sommige plenaire sessies waren ellenlang en het inhoudelijk verdiepende informatiemateriaal ontbrak soms. Dat was echter een detail. Vergeleken bij de algemene spirit en de totale uitstraling en organisatie van dit grootse evenement. Toen ik na twee weken weer in de rij stond om mijn bagage te boeken op weg naar Rio de Janeiro, Lissabon en uiteindelijk Brussel, zag ik dezelfde mensen weer voor de balie staan die ik twee weken geleden fris en monter was tegengekomen. Allemaal een beetje rijker geworden van

de ontmoetingen, diensten, vieringen, contacten, gesprekken, liederen en gebeden. Een kleurrijk geheel van mensen die één hoop en droom gezamenlijk deelden en dat nu naar alle kanten van de wereld gingen uitdragen. Mensen zoals ik, die hopen, genoeg inspiratie te hebben opgedaan om de wereld in Gods Naam een stapje dichter te brengen bij duurzame, geïnspireerde en inspirerende leefbaarheid voor iedereen. Een van hen was bisschop en nobelprijswinnaar voor de vrede Desmond Tutu. Een journalist vroeg hem tijdens de persconferentie wat hij zijn kinderen thuis moest vertellen: “Vertel je kinderen wat je wel hebt meegemaakt aan mooie dingen, vertel ze van al die prachtige mensen die je hebt ontmoet en al die geweldige gesprekken die je had. Vertel van de workshops die je bezocht en de ideeën die je daaruit mee kreeg, vertel ze van de vele goede dingen in de debatten en documenten, vertel ze van de jonge mensen die volop mee deden en nog intenser mee willen doen. Vertel ze van de geweldige vieringen die je meemaakte, hoe je je geraakt voelde door dat ene lied, dat mooie gebed, die krachtige toespraak of die hand op je schouder. Vertel het ze en straal uit dat je zelf gelooft in de omvorming van de wereld tot een plaats waar het goed is om te leven voor iedereen.” Ik zal Kerkmozaïek op hun nachttafel leggen.

Kanttekeningen bij Accra Als de Roomse kerk wordt verweten dat zij vroeger ‘het volk dom hield, zodat de patrons datzelfde volk arm konden houden’, dan zijn wij er als de kippen bij om duidelijk te maken dat dat voor protestanten niet geldt. Protestanten belijden hun geloof niet op gezag van anderen, maar op grond van verworven inzicht en doorleefde keuzes. Dat is onze trots en dat moeten we vooral ook zo houden. De openbare synodezitting van 18 maart 2006 rond de verklaring van Accra (uitgaande van de WARC, de wereldbond van hervormde/gereformeerde kerken, waar de VPKB ook lid van is) leek een mooi voorbeeld van deze transparante visie. Om te kunnen komen tot een nieuwe geloofsbelijdenis om een verbond tegen het wereldwijde economische onrecht aan te gaan (daarop komt kort gezegd Accra’s appèl neer), moet je je als kerk immers eerst goed laten informeren. Op dit punt begon de dag veelbelovend. Dr. Bas Plaisier (scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, PKN) wist Accra’s appèl na aan de harten en de gewetens van de toehoorders te leggen, maar nam ook uitvoerig de tijd om kritische kanttekeningen te maken bij de theologische argumentatie van het rapport. De “Empire”-theologie, die doorheen de tekst verweven is, noemde hij niet enkel theologisch zwak, maar ook gevaarlijk. Dr. Setry Nyomi (secretaris-generaal van de WARC) verzweeg bij alle klem waarmee hij eveneens Accra’s appèl naar voren bracht, niet, dat de besluitvorming in Accra onder enorme spanning tot stand is gekomen, omdat er een totale ‘breuk’ in de gereformeerde kerkfamilie dreigde. Hij ervoer dit achteraf als een negatief gegeven,

dat de verdere doorwerking van Accra’s appèl in de weg stond. De terughoudendheid op de Wereldraad van Kerken rond een soortgelijk document (Agape) kon wel eens te maken hebben met de herinnering aan de ideologische druk die er in Accra is uitgeoefend. Enfin: de Verklaring van Accra lag nu op tafel, van valabale argumenten en een genuanceerd kader voorzien door de beide sprekers: het geloofsgesprek kon beginnen. “Kritische vragen op protestantse synode”, zo begon het persbericht en vervolgens enkele juichende tonen omtrent Accra en veel politiek-correcte voornemens. Geen spoor te bekennen van de vragen en kanttekeningen die bij Accra geplaatst waren. Om opheldering vragend, kreeg ik te horen dat een persbericht voor de buitenwacht is, dus ga je de zwakke punten niet noemen. Wordt het ook veel te lang. Daar kan ik inkomen en mee leven. Maar toen viel dit blad, Kerkmozaïek, in de bus. Een uitgebreider verslag van de synodedag was daarin opgenomen. Opnieuw werd met géén enkel woord over mogelijke zwakke punten of vragen bij Accra gerept. Het was koekoek-eenzang. De rangen waren blijkbaar weer gesloten en niet alleen naar buiten toe werd één lijn getrokken, ook naar binnen toe (naar de basis toe) mag maar één deel van het synodale gesprek doorklinken. Blijkbaar worden tegenwoordig ook in de protestantse kerk informatiekanalen gebruikt voor indoctrinatie: … Wie hield ook al weer het volk dom ? Ik vind dit niet alleen oneerlijk, maar vooral zorgelijk, juist omdat ik geraakt ben door Accra’s appèl. Ik zie om mij heen gebeuren dat pre-

Naftali is een losgelaten hinde; hij laat schone woorden horen. (Eén van de Chagall-vensters : Hadassah Hospital Jerusalem)

cies deze eenzijdige informatie (die als indoctrinatie overkomt) mensen de oren doet sluiten voor Accra’s appèl. Het verzwijgen van de zwakke kanten van Accra maakt de boodschap van Accra dus niet sterker, maar zwakker. Juist dat keert zich tegen de zaak waar het in Accra om ging. Ik durf beweren dat veel mensen het economisch onrecht op mondiaal niveau wel degelijk ter harte gaat, zij staan open voor het appèl van Accra, maar ze voelen zich in hun bezwaren tegen de ideologische toon en de economische simplismen van deze verklaring niet serieus genomen. Zij verdienen beter. Krijgen ze niet beter, dan haken ze af. “De aangesneden onderwerpen in Accra Verklaring zijn urgent, maar het ongenuanceerde karakter vanuit radicaal theologische hoek verzwakt de potentie om een breed publiek tot verandering aan te zetten” (Prof. Eelke de Jong als externe referent door de PKN gevraagd zijn reactie te geven op de verklaring van Accra. Zijn bijdrage is samen met die van vele anderen opgenomen in een bijlage bij de publikatie Accra’s appèl, uitgave van de PKN: http://www.pkn.nl/site/ uploadedDocs/Accra.pdf Ik hoop dat Kerkmozaïek zich zal inspannen om Accra’s appèl alsnog recht te doen door in een volgende editie het gesprek kerkbreed te gaan voeren en ook deskundigen aan het woord laat die vanuit hun discipline en betrokkenheid op Accra’s appèl willen ingaan. ds. Dick WURSTEN

mei 2006

15

Protestantse Radio- & TVuitzendingen Persbericht : Johannes Calvijn, vluchteling en crisismanager Zondag 28 mei 2006 - één 9.30u. - Canvas 23.30u.

Was Calvijn werkelijk iemand die het leven onmogelijk maakte. Is hij terecht zo negatief de geschiedenis ingegaan? Een ding is zeker: zonder de steun van Calvijn waren er hier geen protestanten geweest.

ds. Jan NIJS uit Genk, die het recht van de Kerk verdedigt om haar stem te laren horen in de politiek en onthult wat een Belgische vrouw vermag, ds. Dick WURSTEN, Genk, die vertelt hoe de oude psalmen voor vluchtelingen een geloofssteun zijn, en dr. Rudy LIAGRE, huisarts, die ons uitlegt waarom Calvijn zo’n azijngezicht heeft.

Het portret van Calvijn wordt geschilderd door

‘t Is geen toeval: ook de predestinatie komt ter sprake.

Calvinist genoemd worden, is niet bepaald een compliment. Daarom gaan we op zoek naar de man achter dat cliché: Johannes Calvijn (1509-1564).

We bezoeken Noyon, Calvijns geboortestad in Noord-frankrijk en Genève, de stad van zijn levenswerk. Wat de Schotten er ook nog mee te maken hebben... dat verklappen we niet. Kijken dus naar Vostre Serviteur Jean Calvin, gestorven 54 jaar oud, op 27 mei 1564.

Programma-Informatie mei 2006 Radio: VRT over Radio 1 op woensdag omstreeks 19.12 uur

productie Frank MARIVOET 10 mei

Mens voor de mensen zijn: Teder nabij

24 mei

Bijbel vandaag De ander uitnemender achten

Televisie: VRT op TV ‘Eén en Canvas op zondag productie Antoinette PANHUIS 28 mei

om 9.30u. op één en rond 23.00u. op Canvas Johannes Calvijn: vluchteling en crisismanager

Contact: Frank Marivoet, C. Meunierstraat 85/0002, 3000 Leuven Web-Site: http://www.vpkb.be/pro

16

Foto’s op de voorpagina van links naar rechts en van boven naar beneden : • Boechout • Gent-Centrum (Doop) • Antwerpen-Noord (glasraam Opstanding) • Gent-Centrum (voorgevel) • Antwerpen-Oost (zuil) • Vilvoorde (Paasdienst) • Horebeke (Geuzenfeest) • Gent-Noord (Doop) Creatie cover: Drukkerij N. de Jonge n.v., 1000 Brussel

mei 2006