De Stad Uit Op de Fiets Evaluatie van het vooronderzoek

De Stad Uit Op de Fiets Evaluatie van het vooronderzoek

31 oktober 2015 Gudrun Feldkamp en Harmen Sliep Voor Stichting Lekker Groen In opdracht van GGD Rijnmond

2 Inhoud Inleiding ........................................................................................................................................ 3 Onderzoeksvoorstel ...................................................................................................................... 4 Tijdpad ...................................................................................................................................... 4 1. Op de fiets met school .............................................................................................................. 6 Doelgroep ................................................................................................................................. 6 Selectie scholen en buurten ..................................................................................................... 6 Scholen benaderen ................................................................................................................... 6 2. Op zoek naar fietsen ................................................................................................................. 8 Lekker Fit fietsen ....................................................................................................................... 8 Meerpersoonsfiets .................................................................................................................... 8 Zwerffietsen .............................................................................................................................. 8 Kinderfietsenplan van de ANWB............................................................................................... 9 3. Deelname aan de try-out ........................................................................................................ 10 Over De Slinge is Try-Out school ............................................................................................ 10 4. Groene veilige routes ............................................................................................................. 12 5. Partners ................................................................................................................................... 13 Gemeente Rotterdam / Lekker Fit en Lekker Fit scholen ....................................................... 13 Gemeente Rotterdam / Fietscoördinator ............................................................................... 13 GGD – Fiets je fit en onderzoek ‘Op de fiets’ .......................................................................... 13 Fietsersbond ........................................................................................................................... 14 Gemeente Rotterdam – Stadstoezicht / Kringloopwinkels .................................................... 14 Rotterdam BMX stad............................................................................................................... 14 ANWB ...................................................................................................................................... 14 Gemeente Rotterdam / R’Buiten, Citymarketing en woonkwaliteit ...................................... 14 Provincie Zuid-Holland / Stad plattelandverbindingen........................................................... 14 IVN Groen doet goed .............................................................................................................. 15 IVN Groen Dichterbij / Groene Loper ..................................................................................... 15 6. Op de Fiets media - Op de fiets de stad mentaal op de kaart ................................................ 16 Opmerkingen .......................................................................................................................... 18 6. Financiering ............................................................................................................................. 18 7. Informatie over De Stad Uit .................................................................................................... 19

De Stad Uit | Op De Fiets

3

Inleiding De Stad Uit brengt kinderen en hun ouders uit stenige wijken naar het Rotterdams platteland. Kinderen krijgen een natuurervaring om nooit meer te vergeten. Daarvoor wordt samengewerkt met partners vanuit de stad en het platteland, natuur en milieueducatie (NME), agrariërs, natuurorganisaties en terreinbeheerders. Ook 51 basisscholen zijn al op excursie De Stad Uit gegaan. Op De Fiets de stad uit is ontstaan vanuit de ervaring dat basisscholen vanzelfsprekend aan busvervoer denken bij excursie. Groene Veilige Routes Veel stedelingen komen nu zo goed als nooit buiten de stad, ze weten niet waar ze moeten zijn, wat daar te doen is en hoe ze er kunnen komen. Als we kinderen met een bus naar de boer of een natuurgebied brengen, weet nog steeds niemand waar het Rotterdams platteland is. Op de fiets is dat een anders. Kinderen ontdekken de weg naar buiten met elkaar. Gezond ontwikkelen Natuurbelevenissen zijn ook gewoon hard nodig. Kinderen van nu zijn 50% minder buiten dan 20 jaar geleden en hun speelruimte is met 90% afgenomen. De resultaten zijn al zichtbaar. Veel kinderen kampen met overgewicht en kinderen in de stad hebben steeds vaker last van ADHD, diabetes, angsten en depressies. Met De Stad Uit laten we kinderen weer spelen in de natuur en dragen wij bij aan hun ontwikkeling.


4

Onderzoeksvoorstel We willen graag dat kinderen die met school De stad uit gaan de optie hebben dat op de fiets te doen. GGD Rotterdam was geïnteresseerd in onze vraagstelling en was zo vriendelijk een subsidie voor onderzoekt te beschikking te stellen. In dit evaluatieverslag leggen we uit hoe we de mogelijkheden onderzocht hebben en welke resultaten eruit voort gekomen zijn. Stappenplan Stap 1. Willen scholen op de Fiets de stad uit? Wat weerhoudt scholen nu? Wat hebben scholen nodig om mee te doen? We hebben een enquête gestuurd naar alle scholen die eerder met De Stad Uit aan een plattelandsbelevenis deel hebben genomen. De leeftijdgroep is groep 7 en groep 8. Stap 2. We hebben drie mogelijkheden onderzocht om aan fietsen te komen: kringloopfietsen, fietshuur via een commerciële partij en fietsen via Lekker Fit. Stap 3. We hebben een try-out gedaan met 2 klassen van een school, in Pendrecht en hebben daarvoor een groene route ontwikkeld. Stap 4. Ontwikkel een veilige groene route Wat is een veilige groene route en wat betekent veilig bij deze leeftijdgroep. Stap 5. Wie zijn je partners in en rondom de stad? We hebben met zoveel mogelijk stakeholders in en rondom de stad gesproken. Stap 6. Hoe zet je op de fiets de stad uit ook mentaal op de kaart? we hebben een media try-out gedaan aan de hand van de pilot om te zien of er positieve waardering is voor op de fiets. Stap 7. Hoe financier je op de fiets in de toekomst? We hebben mogelijke toekomstige financiers in kaart gebracht en een plan van aanpak gemaakt waardoor we in 2019 fietsen naar het platteland binnen het bereik ligt van veel meer Rotterdamse kinderen en hun ouders.

Tijdpad Fase 1: 1 maart – 15 april 2015 Afspraken gemaakt met partners en financiers Ontwikkeling structuur en programmaorganisatie. Cofinanciering voorbereiding. Fase 2: 15 april tot 1 juni 2015 Uitvoering plan Programma maken met partners en scholen Koppeling aan Lekker Fit scholen en NME scholen Ontwikkeling communicatie met aanmelding en media Agenda: evenement in het Rotterdams nieuws. Infrastructuur en vervoer organiseren Cofinanciering partners regelen


5 Fase 3: 1 mei tot 12 juni 2015 Voor scholen te boeken Vervoer is georganiseerd Media aandacht Programma is klaar voor uitvoering Fase 4: Opening Opening met wethouder Kinderen fietsen de stenige wijk uit Kinderen en ouders doen activiteiten in de natuur Fase 5: Evaluatie en verduurzaming Evaluatie met belanghebbenden evaluatierapport


6

1. Op de fiets met school Doelgroep Groep 7. 10/11 jaar groep 8 11/12 jaar in verstedelijkt gebied met weinig groen in de buurt. De focus ligt op kinderen die weinig buitenspelen, kinderen die te zwaar zijn en kinderen die geen besef hebben van natuurlijke kringlopen (melk komt uit de fabriek). Daarom hebben we voor de tryout gekozen voor de Lekker Fit scholen

Selectie scholen en buurten We hebben gekeken naar scholen en buurten die dicht bij een groene locatie liggen. Met de programma's Afstand meten en Google Maps hebben we de locatie van de school bepaald en het aantal kilometers ten opzichte van het te bezoeken natuurgebied. Deze mocht niet verder dan 10 km zijn. In deze stenige buiten randen hebben we ons gericht op scholen die het Lekker Fit programma voeren. Het gaat hier om scholen in stenige wijken in Spangen, Mathenesse, Cool, Schiebroek, Noord, Schiebroek, Feijenoord en Charlois.

Scholen benaderen We benaderden scholen die in 2014 / 2015 al met de Stad Uit mee zijn gegaan. In een brief vertellen we dat ze slechts eenmalig de Stad Uit mogen met de bus, maar dat ze wel nog kunnen opteren om op de fiets mee te gaan. 64 scholen hebben onderstaande brief gekregen.

9 scholen hebben gereageerd op het aanbod. We hebben deze 9 scholen met benaderd via een enquête. Drie scholen hebben de enquête zelf ingevuld, de overige 6 hebben we nagebeld.


7 Doordat deze scholen enthousiast zijn over activiteiten van de stad uit en de organisatie van eerdere natuuractiviteiten kennen is de drempel om mee te doen laag. Iedere school heeft in principe een Lekker Fit leraar om mee te gaan. In een aantal gevallen reageerden scholen negatief omdat veel kinderen niet kunnen fietsen en dit ook niet vanuit huis meekrijgen vanwege een culturele achtergrond waarin fietsen niet door ouders aangeleerd wordt. Het was moeilijk een docent te spreken doordat ze vaak bezig waren met les geven of al naar huis vertrokken. Veel scholen zijn geïnteresseerd maar zijn beperkt in hun tijd om daadwerkelijk intensief mee te organiseren. Positief waren: Stephanusschool; Schiebroek Zuid Wilgenstam; Schiebroek Globetrotter; Feijenoord Cosmicus; Charlois Pioneer; Oosterflank Over de Slinge; Charlois Scholen die er vanaf zagen: Bogermanschool Open Venster , Lombardijen Dominicus, Feijenoord "Ik heb het aanbod voorgelegd aan de leerkrachten van groep 7 en 8 maar helaas hebben zij geen interesse. Dit komt voornamelijk door het feit dat veel van onze kinderen geen of weinig fietservaring hebben. Ze durven hierdoor deze uitdaging niet aan."

De vragenlijst 1. Welke docent gaat mee De Stad Uit? Scholen vinden de gymdocent of de klassenleraar de aangewezen persoon om mee te gaan op fietsexcursie 2. Verzekeringen Scholen hebben zelf al een verzekering voor uitjes die op de fiets dekt. 3. Verkeersles Scholen geven zelf al verkeersles in de klas. Ze willen graag extra aandacht voor veiligheid op de fiets voor de start van het schoolreisje. 4. Veiligheid onderweg Scholen zien graag dat iemand met EHBO kennis en een koffertje meegaat. Veiligheidsvesten en helmen zijn niet genoemd. 5. Ouderbetrokkenheid Scholen zien graag dat ouders de groep begeleiden 6. Het weer 2/3 van de scholen vindt dat een uitje bij slecht weer door moet gaan. 7. Kunnen leerlingen fietsen? tussen de 5 en 13 leerlingen van de gevraagde schoolklassen kunnen niet goed fietsen. 8. Afstand Scholen vinden de afstand enkele reis van 6 tot 10 kilometer acceptabel.


8

2. Op zoek naar fietsen Kinderfietsen huren Kinderfietsen verhuur bij een commerciële partij en ook semicommerciële partij blijkt 5 maal kostbaarder dan busvervoer. Dat blijkt uit een offerte van Magis 010. Namelijk voor 3 vervoer + opslag gedurende 1 jaar 1698,- euro

Lekker Fit fietsen Lekker Fit heeft kinderfietsen beschikbaar bij een commerciële partij. De Stad Uit heeft afspraken over het gebruik van deze fietsen. Uitvoering Op school is door de Lekker Fit leraar een index gemaakt van het aantal goede fietsen die de kinderen zelf hebben. Kinderen nemen hun fiets mee naar school. Deze wordt gecontroleerd op deugdelijkheid. Voor kinderen die geen fiets hebben worden fietsen gehuurd bij Lekker Fit. Het aantal wordt doorgegeven aangevuld met persoonsgegevens en contactinformatie. Er wordt een tijdstip afgesproken waarop de fietsen gehaald en gebracht worden. Dit wordt doorgegeven aan de fietsen leverancier die dit dan in opdracht doet. Voor bestemming en calamiteiten is er telefonisch contact met de leverancier. Na afloop wordt er een factuur gestuurd. Reservering / Afspraken met Anouk Koppe Zij stelt een aantal vragen zoals tijdstip brengen en halen, aantal fietsen, adres brengen en halen, naam en telefoon en contact persoon. Dit wordt in de planning van Lekker Fit ingevoerd en verwerkt Lekker Fit stuurt de gegevens door aan hun fietsen leverancier die ze brengt en haalt op de afgesproken tijdstippen. Na afloop volgt een factuur voor de huur van de fietsen. De kosten zijn 131,- euro.

Opmerkingen De fietsen van Lekker Fit zijn handig en kostenefficiënt. Helaas zijn ze vrij klein en daardoor niet geschikt voor kinderen die al wat langer zijn dan circa 150 cm. Er zijn geen helmen of veiligheidsvestjes bij, wat op schoolreisjes vooral bij het begin en het einde als we door het stadsverkeer moeten richting groene veilige route belangrijk is. Het traject is logistiek een beetje kwetsbaar, de verhuurder heeft al aangegeven niet uit te willen breiden met grotere fietsen.

Meerpersoonsfiets Soms kunnen kinderen niet fietsen of zijn bang om te fietsen. Op het Groen Doet Goed congres is de optie van een "bierfiets" genoemd, die zou niet alleen voor Rotterdamse kinderen maar door meer Groen doet goed steden gebruikt kunnen worden.

Opmerkingen Aanschaf van meerpersoonsfietsen is wenselijk, want het is een gimmick die ook buiten schooltijd ingezet kan worden. Een meerpersoonfiets voor 6 a 10 personen lijkt op zijn plaats.

Zwerffietsen In Rotterdam staan overal gedumpte fietsen. Die worden regelmatig door de gemeente losgeknipt en opgeknapt en in kringloopwinkels verkocht. Wij willen graag dat deze fietsen nog een extra rondje


9 draaien, namelijk dat ze, voordat ze worden verkocht in de Piekfijn winkels, gebruikt kunnen worden in dit project. Aan het opknappen van de fietsen is al een leer/werktraject gekoppeld voor mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Dat wordt ook van een extra dimensie voorzien doordat de fietsen bij scholen bezorgd en op maat ingesteld moeten worden. Hierover hebben we met Art Kievit gesproken. Hij zou belangstelling hebben, maar daarvoor zou een verdienmodel voor de Kringloopwinkels gemaakt moeten worden.

Opmerkingen Helaas is er geen inhoudelijk vervolg aan gekomen. Een tweede afspraak is niet tot stand gekomen.

Kinderfietsenplan van de ANWB ANWB is een actie begonnen om kinderen met ouders die hun geen fiets kunnen geven, te helpen. Opmerkingen Dit is een traject dat ingezet kan worden zodra er een uitgewerkt uitvoeringtraject is. Verenigingen kunnen dan namelijk fietsen aanvragen http://www.anwb.nl/over-anwb/kinderfietsenplan


10

3. Deelname aan de try-out In de try-out is er contact met de school om een beeld te krijgen van hoe ze tegen het project en fietsen aankijken. We hebben de welwillende scholen na de zomervakantie gevraagd of ze aan een try-out deel willen nemen. De scholen krijgen een herinnering en we bellen na. We zijn naar scholen toe gegaan om mondeling de try-out te bespreken. Gesprekspunten: Kunnen alle kinderen mee? Soms kunnen kinderen niet fietsen of zijn bang om te fietsen. Kinderen zijn niet gewend om lange afstanden af te leggen. Is er verkeersles geweest? Kennen verkeersregels en toepassen, verbanden zien in verkeer, gevaar vermijden, weten of je al dan niet moet remmen, rechts houden … Verzekeringen In principe zijn scholen verzekerd voor schoolreisjes en buitenschoolse activiteiten. Die kon in de pilot moeiteloos ingezet worden voor deze fietstocht naar het buitengebied van Rhoon. Begeleiding Er is veel begeleiding nodig om een groep kinderen veilig te laten fietsen. Ouderbetrokkenheid blijkt lastig te realiseren, ouders werken. Daarom zijn vrijwilligers van de Stad Uit mee gegaan.

Over De Slinge is Try-Out school Over de Slinge was de 1e school die aan gaf mee te willen. Voordeel ten opzichte van andere scholen is dat zij in het verleden via een gift beschikking hebben over een aantal witte fietsen. Hierdoor hebben zij al aandacht kunnen besteden aan fietslessen. Ook heeft de school aandacht besteed aan verkeerslessen. Orde en veiligheid onderweg: aanpak en hoe dat ging We zijn met 2 klassen gegaan op twee achtereenvolgende maandagen

Groep 7c Voor aanvang van de fietstocht is de klas in groepen van 5 tot 8 kinderen verdeeld, dit om een gevaarlijke groepsdynamiek te voorkomen. Grote groepen wanen zich machtig op de weg en vergeten gauw de verkeer regels. Ieder groep had 1 volwassene als begeleiding. Op het schoolplein zijn de Lekker Fit fietsen afgesteld op de lengte van de leerlingen Begeleiders en kinderen hebben een veiligheidshesje gedragen. Tijdens het fietsen hadden de begeleiders de grootste moeite kinderen bij elkaar te houden sommige kinderen kunnen beter fietsen dan andere. Kinderen die helemaal niet konden fietsen werden door de vrijwilligers geduwd. Kinderen in het bezit van een eigen fiets of een witte fiets van de school zijn snellere fietsers omdat deze fietsen groter waren dan de Lekker Fit fietsen. De Lekker Fit fietsen zijn eigenlijk voor jongere kinderen bedoeld. In de praktijk komt het er op neer dat de samenstelling van de fietsgroep veranderd door verschil in snelheid. Langzame kinderen schuiven vanzelf naar achteren en doen meer beroep op de hulp van de vrijwilligers. De Stad Uit | Op De Fiets

11

Ook calamiteiten als mankementen aan de fiets worden door de achterhoede opgevangen. Er vielen daardoor er grote gaten vielen in de totale groep en de belasting voor begeleiders in de achterhoede eigenlijk te groot is. Een kind fietste in een sloot, hij kreeg droge leenkleding en werd opgehaald. Drie kinderen fietste in een heg. Er waren veel bijna ongelukken omdat kinderen op de heenweg uit onwennigheid remden, daardoor botsen de achterliggers, Kort na het vertrek van school blijft de groep heel ordelijk en kinderen luisteren naar de begeleiders naarmate we verder in het natuurgebied geraken worden kinderen steeds enthousiaster waardoor ze de verkeersregels en veiligheid vergeten. Het resultaat is dat kinderen niet meer zijn te corrigeren omdat de afstand te groot wordt. Een verbod op het inhalen van de begeleider werkt goed maar moet wel steeds herhaalt worden. Bij het oversteken van een verkeersknooppunt wordt tot stoppen gemaand en werd met de groep gewacht tot het veilig was over te steken. Op de Boerderij Bezoek aan de Zorgboerderij Buytenhof bij Rhoon was een speciale belevenis. De kinderen hielpen de boer mee met klussen op de boerderij Na korte inleiding over het werk en de werknemers op de boerderij was er een rondleiding en dan met zijn allen de boomgaard in om appels te plukken. Deze werden vermalen en daarna geperst. Kinderen kunnen een proeverij van diverse sappen doen en de smaakbeleving ervaren van echte verse appelsap.

Groep 7 d Bij de tweede excursie waren de regels aangescherpt. Vooraf werd uitgelegd aan welke kant van de weg gefietst mag worden. Vooraf was de route gemerkt zodat de kinderen wisten waar ze heen moesten. Er werden bewust pauzes ingelast onderweg, daardoor waren kinderen zich bewuster van hun plek in het verkeer en de route die ze rijden. De begeleiding kon zich daardoor ook helemaal richten op de veiligheid in het verkeer. Tijdens de fietstocht is het zaak om kinderen net zo te behandelen als de school gewend is te doen. Dan ervaren kinderen geen verwarring omdat ze deze autoriteit herkennen en accepteren.

Opmerkingen Verkeersles en fietsles in de week voorafgaand aan het uitje, waarbij de nadruk ligt op het toepassen van de verkeersregels zoals rechts rijden, inhalen, wanneer wel en wanneer niet remmen, voorrang van rechts. Zo weinig mogelijk met een groep fietsen op een weg waar ook gemotoriseerd verkeer is. Groene veilige routes nemen, waar geen autoweg naast is, zodat kinderen niet worden afgeleid. 2 x 6 km is ideaal als afstand, op de terugweg fietsen de kinderen veel rustiger en voelen ze zich zekerder. Droge kleding en deken mee, EHBO koffer Veiligheidjacks EN helmen!


12

4. Groene veilige routes De routes zijn dusdanig bewerkelijk om te vinden en te merken dat we hier een apart project met de provincie van zullen maken, zie hiervoor ook de aanvraag bij Citylab010 Het is moeilijk om een veilige groene route naar het Rotterdamse platteland te vinden. We zijn drie keer zelf op verkenning gegaan voordat de route van 4 km vast stond. De locatie is vooraf gekozen op basis van de afstand vanaf school. Een maximum van 8 km enkele reis moet haalbaar zijn voor groep 7/8. We hebben de meest vanzelfsprekende route gevolgd die langs snelwegen en verkeersknooppunten voert .We ervoeren veel belemmeringen om deze tocht met een groep kinderen te fietsen. Daarna zijn we bewust op zoek gegaan naar een groene route via een fietsbrug over de A15. Dit is het enige obstakel dat je tegenkomt om naar het buitengebied van Rhoon te komen. In het natuurgebied hebben we voor de weggetjes gekozen waarvan we zeker wisten dat er niet of nauwelijks verkeer voorbij zouden komen. We hebben de route vier keer gereden om er zeker van te zijn dat alle obstakels verkend zijn voor als je later met een groep kinderen de weg op fietst. De laatste keer hebben we de route gemarkeerd met stickers op lantarenpalen en de stad uit routebordjes langs de weg geprikt.


13

5. Partners Voor ‘Op de fiets’ hebben we een overzicht gemaakt van partners. Deze stakeholders hebben belang bij een of meerdere aspecten van ‘Op de fiets’. Ze kunnen helpen bij financiering en middelen inzetten die niet te realiseren zijn zonder hun hulp. We hebben een overzicht gemaakt van de partners die een belang hebben bij samenwerking en waar we reeds mee in contact zijn. Dit overzicht is van eind september 2015.

Gemeente Rotterdam / Lekker Fit en Lekker Fit scholen De sportleraren op de Lekker Fit scholen hebben een opleiding tot fietsdocent gekregen. Leraren kunnen dus hun klassen fietsles op school geven. Bij dat fietslespakket behoren ook de 29 kinderfietsen die wij mogen gebruiken van Lekker Fit.

Gemeente Rotterdam / Fietscoördinator Fietsen staan hoog op de agenda in Rotterdam. Zo is er onlangs het Fietsplan ivan de Gemeente Rotterdam verschenen. John Akkerhuis, de Fietscoördinator is op de hoogte van ‘Op de fiets’ en adviseert hoe we financiering voor een deel van de plannen kunnen bewerkstelligen via Citylab010. Zo heeft hij ons in contact gebracht met de Fietsersbond en is het voorstel om een tweeledige aanpak voor Noord en voor Zuid te maken door hem ingegeven.

GGD – Fiets je fit en onderzoek ‘Op de fiets’ GGD Rijnmond heeft samen met gemeente Rotterdam de inzet om meer mensen vaker de fiets te laten pakken. Behalve de cofinanciering van het onderzoek ‘Op de fiets’, dat ten grondslag ligt aan dit plan, werken ze op diverse andere terreinen aan het wegnemen van belemmeringen bij het fietsen. Zo is er een pilot bij basisschool Open Venster in Lombardijen.


14

Fietsersbond De Fietsersbond heeft in opdracht van gemeente en GGD een onderzoek naar de fietsmentaliteit op Zuid gedaan. De resultaten, waarvan we mondeling kennis hebben mogen nemen, laten een vergelijkbaar beeld zien als wat wij hebben geconstateerd. Het is echter een breder onderzoek en betrekt ook volwassenen. Verwacht wordt dat dit onderzoek onderdeel van de stedelijke aanpak om Rotterdam fietsstad nummer 1 van Nederland te worden, uitmaakt. We hebben met Jorn Wemmenhove

Gemeente Rotterdam – Stadstoezicht / Kringloopwinkels Er lopen gesprekken met Art Kievit van de Rotterdamse Kringloopwinkels. Elke maand worden er achtergelaten fietsen opgeknapt door medewerkers. Ze worden doorverkocht in de winkels van de gemeente. Het idee is om de 2de hands fietsen tijdelijk te onttrekken aan de markt en in te zetten bij scholen. Ieder kind dat op een kringloopfiets de stad uit gaat krijgt een label van zijn fiets mee naar huis. De ouders krijgen zo productinfo, prijs en een link naar een foto van hun kind op de fiets in de natuur. Hiermee kunnen ouders de fiets aanschaffen die voor hun kind geschikt is gebleken. De medewerkers bij de Kringloopwinkels kunnen ook bij transport en afstellen van de fietsen betrokken worden. van de Fietsersbond afgesproken om zoveel mogelijk samen te werken.

Rotterdam BMX stad Rotterdam blijkt hoofdstad van de BMX’ers te zijn. Overal aan de randen van de stad zijn braakliggende veldjes ingericht voor BMX cross avonturen. De initiatiefnemer van het BMX gebeuren in de stad wil ook fietsles geven op scholen, daar heeft hij een Citylab plan voor ingediend. Wij willen graag met hem samenwerken om fietslessen op scholen te verzorgen zodat de kinderen zeker genoeg zijn om op de fiets de stad uit te gaan.

ANWB De ANWB is een project gestart om bij particulieren overtallige kinderfietsen in te zamelen en deze via verenigingen en organisaties beschikbaar te stellen aan kinderen in achterstandsposities.

Gemeente Rotterdam / R’Buiten, Citymarketing en woonkwaliteit Rotterdam als aantrekkelijke groene woonstad positioneren heeft de prioriteit bij vele stedelijke partners. De Stad Uit werkt er aan mee om Groen in en buiten de stad op de agenda te krijgen, goede verbindingen ‘Op de fiets’ zijn daarbij essentieel. We willen de marketing van Rotterdam in de loop van het project steeds intensiever inzetten om de groene veilige routes in het bewustzijn van de stedelingen te krijgen. Daartoe wordt door ons gewerkt aan een groene hotspot lijst op de nieuwe stedelijke agenda Rotterdam.info

Provincie Zuid-Holland / Stad plattelandverbindingen PZH heeft vanuit Natura 2000 veel geïnvesteerd in recreatieve routes, mooie natuur en recreatiegebieden rondom de steden. Om die routes beter bereikbaar te maken voor stedelingen, is er het project stad Plattelandverbindingen om de verbinding tussen stad en platteland te versterken. We zijn over samenwerking in overleg met de provincie. De doelstelling is om in ieder geval vier veilige groene routes De Stad Uit fysiek te merken met borden, pijlen of andere richtingindicatoren die voor een brede stedelijke doelgroep inzichtelijk en aantrekkelijk zijn.


15

IVN Groen doet goed 10 steden in Zuid-Holland werken aan Groen doet goed, in Rotterdam heet Groen doet Goed De Stad uit. Groen doet Goed ondersteunt de werkzaamheden van De Stad Uit met raad en daad. Zo adviseren ze ons bij werving en inzet van vrijwilligers, financieringsmogelijkheden en leggen ze verbindingen met mogelijke partners.

IVN Groen Dichterbij / Groene Loper Groen Dichterbij verbindt en versterkt lokale groen initiatieven. De Groene Loper is een van de middelen die ze daarbij inzetten, we willen met Groen Dichterbij een Groene Loper langs de Rotte ontwikkelen, met groene veilige fietsroutes. Bij dit project zijn in het buitengebied het Recreatieschap Rottemeren, Vogelwacht Rotta, Boerderij Lansingerland en Outdoor Valley betrokken. In het stedelijke gebied zijn dat Kinderboerderij Blijde wei, Ommoordse veld, Cultuurhistorische Plantentuin Ommoord, Orion en Wollefoppen groen.


16

6. Op de Fiets media - Op de fiets de stad mentaal op de kaart De Rotterdamse media pikt nieuws dat alleen scholen aangaat soms niet zo snel op. Daarvoor is de zaak om voor nieuws te zorgen en voor excursie buiten school om. We hebben voor nieuws gekozen rondom de try-out. De doelstelling was niet om veel aandacht te trekken, maar om via media die op scholen wordt gelezen docenten en schoolleiding te informeren over de mogelijkheden. De verzending was lokaal en onderwijs gerelateerd.

Opmerkingen Het persbericht werd boven verwachting goed opgepakt door het AD en andere media. Op school was het project erop gericht zo veel mogelijk aandacht te genereren voor de groepen die wel gaan. Daarmee krijgen andere kinderen, juffen, meesters, klassenouders en begeleiders dat idee. Dat hebben we gedaan door in de week van de try-out de Groen Doet goed Donald Duck in de klassen uit te laten delen.

Communicatie vanuit school Nieuwsbrief van de school Uitdelen info materiaal in de klas

Eigen middelen De website en sociale media van De Stad Uit werd gebruikt. Zie www.destaduit.nl

Pers & media Informatie voor ouders in de wijken via huis aan huiskranten, dagbladen en de lokale websites van buurtinitiatieven en bewonersorganisaties

Rotterdam 17 september 2015

PERSBERICHT De Stad Uit, kinderen en hun ouders ontdekken het Rotterdams platteland

www.DeStadUit.info Stichting Lekker Groen tel: 010 223 67 55 mobiel: 0644 377 900 Bezoek: 2ePijnackerstraat 13 3035 GH Rotterdam Post: JanWillemFrisostraat44a, 3051EL Rotterdam


Teveel kinderen in Rotterdam leren niet meer fietsen. Daarom lanceert De Stad Uit: ‘Op de Fiets’: schoolreisjes op de fiets naar het platteland. Ga toch fietsen! 1e schoolreisje op de fiets gaat naar polder Buytenland Op 5 oktober 2015 fietst de eerste schoolklas naar het Rotterdams Platteland. Basisschool Over de Slinge vertrekt met twee groepen 7 naar de boerderij Buytenhof te Rhoon. Lang niet alle leerlingen hebben een eigen fiets. Die zijn voor een dag beschikbaar gesteld door het actieprogramma Lekker Fit. Ze worden op maat ingesteld zodat elk kind een passende fiets heeft. Omdat lang niet alle leerlingen goed kunnen fietsen zijn er begeleiders bij. Ze fietsen met de kleine groepen mee en wijzen de weg van Pendrecht naar Rhoon. Het schoolreisje op de fiets gaat naar het Buytenhof in Rhoon. Dat is

17 een boerderij die helemaal is ingericht op de ontvangst van bezoekers en schoolklassen. Er is een plattelandswinkel en een zelfplukboomgaard, de kinderen voeren allerlei opdrachten uit en helpen zo de boer een handje. Waarom gaan scholen nu pas met de fiets op stap? In samenwerking met GGD en Gemeente Rotterdam onderzocht De Stad Uit waarom scholen zoveel liever met de bus willen, in plaats van op de fiets. Wat blijkt: ze willen helemaal niet met de bus: de benaderde docenten, meestal Lekker Fit sportleraren, zijn stuk voor stuk enthousiast om een schoolreisje naar het Rotterdams platteland per fiets af te leggen. Wat hun tegenhoudt is dat veel kinderen geen fiets hebben. Ook kunnen veel Rotterdamse kinderen amper fietsen. Uit het onderzoek blijkt dat soms maar 3 op de 25 kinderen een fiets heeft. Daarom wordt het verkeersdiploma ook dikwijls niet meer buiten op het schoolplein en al fietsend afgenomen, maar binnen in de klas. Waarom kunnen veel Rotterdamse kinderen niet meer fietsen? De Stad Uit heeft scholen in de stenige wijken van de stad benaderd. De kinderen die opgroeien in en rondom het centrum kunnen niet of niet veilig genoeg fietsen. Dat leren ze niet meer. Ouders vinden de stad vaak te druk en het verkeer te chaotisch om hun kind zelfstandig op de fiets naar school te laten gaan. Soms hebben kinderen van huis uit geen fietscultuur mee gekregen en zijn zich er dus niet van bewust hoeveel bewegingsvrijheid fietsen je kan geven. De pilot op 5 oktober met basisschool Over de Slinge moet duidelijk maken waar verder nog beren op de weg liggen. Groene Routes De Groene route van het Zuiderpark naar Rhoon heet de Blauwe verbinding. Hier zijn de fietspaden veilig en ze lopen niet overal langs de autowegen. Hier kunnen de kinderen zich concentreren op het fietsen en hoeven ze niet beducht te zijn voor gevaarlijk rijdende automobilisten. Rondom Rotterdam zijn er meer veilige routes naar buiten. Dit zijn ideale verbindingen tussen het platteland en de stad voor kinderen en hun ouders. Zo is er een groene route van Noord naar Schieveen en het Bergse Bos en kun je vanuit Spangen en Mathenesse veilig naar het Midden-Delfland en Schiedam fietsen. Een groene route is verkeersluw en leuk om af te leggen. Wie is De Stad Uit? De Stad Uit werkt er sinds 2014 aan om kinderen met school en in hun vrije tijd naar natuur en boerderijen rondom de stad te brengen. In 2014/2015 zijn meer dan 3000 kinderen en hun ouders op natuur en plattelandsexcursie gegaan. De Stad Uit brengt kinderen en hun ouders naar het Rotterdams platteland. Op het Rotterdams platteland ontdekken ze hoe leuk de natuur en het boerderijleven zijn: ze doen struintochten op een onbewoond eiland, ontdekken beverdammen en vossenburchten, ze helpen bij de oogst, ravotten in de speelpolders en zoeken uilenballen met boswachters.


18

Opmerkingen Het persbericht is door diverse media opgepikt. Open Rotterdam is gaan filmen tijdens het uitje wat een prachtige reportage op heeft geleverd. De inbedding van het persbericht verliep niet volgens de persrichtlijnen van de gemeenten waardoor de voorlichters en communicatieadviseurs niet blij waren. De aanpak van ons uit verdient geen schoonheidsprijs.

6. Financiering Een onderdeel van het onderzoek is om te onderzoeken hoe Op de Fiets na dit onderzoek verder gefinancierd kan worden. Subsidie via City Lab 010 De aanvraag is verzonden. Het projectplan laat zien welke financieringsstromen er mogelijk zijn. Subsidie via fondsen We hebben een try-out gedaan met VSB Verzilverjeidee. Dat heeft veel bekendheid, positieve reacties en draagvlak opgeleverd. Nieuwe partners Zie partners voor overige kansen Opmerkingen Fondsenwerving en subsidieaanvragen zijn zeer tijd en arbeidsintensief. De financiering daarvan is niet gedekt in dit onderzoek.


19

7. Informatie over De Stad Uit Op De Fiets wordt georganiseerd door De Stad Uit. De stad uit is de Rotterdamse vertaling van Groen doet goed van IVN en provincie Zuid-Holland. De Stad Uit is een merknaam van Stichting Lekker Groen. De Stad Uit is de Rotterdamse vertaling van het Groen Doet Goed programma van het Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid (IVN) in samenwerking met Provincie Zuid-Holland en de tien steden Alphen aan den Rijn, Delft, Den Haag, Dordrecht, Gouda, Leiden, Rotterdam, Schiedam, Zoetermeer en Zwijndrecht. De Gemeente Rotterdam is opdrachtgever van De Stad Uit. Wij werken samen met de afdeling Natuur en Milieueducatie, de Lekker Fit scholen, Stadsontwikkeling en de Rbuiten agenda op www.rotterdam.nl. Oud-wethouder Alexandra van Huffelen ondersteunde De Stad Uit door het Groen Doet Goed Convenant te ondertekenen. Ook wethouder Joost Eerdmans draagt De Stad Uit een warm hart toe. Op 16 september 2014 heeft hij de Stad Uit officieel geopend. Bestuur van De Stad Uit Het bestuur van De Stad Uit is in handen van de stichting Lekker Groen. Bestuur Stichting Lekker Groen Nienke Bouwhuis, voorzitter Petra Meulenberg, secretaris Joost Metsaars, penningmeester Projectorganisatie Gudrun Feldkamp, zakelijk en creatief leider. Petra de Koning, Accountmanagement Harmen Sliep, Op de Fiets uitvoering Het project wordt regelmatig afgestemd met de partners en stakeholders. De stad uit wordt gecontroleerd door het Stichting Lekker Groen bestuur. De financiële verantwoording wordt begeleid door accountantsbureau Blaak Breederveld. Kerngegevens Organisatie: Stichting Lekker Groen Naam project: Op De Fiets de stad uit Opgericht: 11 mei 2011 KvK nummer 52746372 IBAN: NL79TRIO0198552572 i

Fietsen heeft voorrang, het Fietsplan 2015 – 2016, Gemeente Rotterdam 2015 www.rotterdam.nl/fietsplanvoorrotterdamdeidealefietsstad


De Stad Uit Op de Fiets Evaluatie van het vooronderzoek

Recommend Documents