door je haren? Je komt overal, je bent veel sneller waar je wilt zijn en je ademt de sfeer van de stad. Koffiedrinken
in dat leuke buurtje en dan via musea en parken naar die superlunchplek aan de andere kant van de stad: de hele stad is binnen handbereik als je fietst.
FIETS & THE CITY
Wat is er fijner dan een stad te ontdekken met de wind
FIETS & THE CITY
De gidsen van Fiets & the city richten zich op plekken
schipperskwartier & ’t eilandje blz. 22
waar inwoners van de stad zelf graag komen. Ze nemen je leuke terrasjes, fijne plekjes en heerlijke winkels. Met
punten waar je kunt bijtanken met koffie, lekkere hapjes
en gratis wifi. En natuurlijk waar je terecht kunt voor een lekke band. Alles is makkelijk te vinden met de handige kaartjes en het complete adresoverzicht achterin.
Antwerpen & Gent
mee de wijk in, weg van het toeristische centrum, op naar
antwerpEN & GENT
Het mooiste van de stad ontdek je op de
centrum blz. 14
centrum blz. 16
zuid
blz. 34
diamantkwartier & de zurenborg blz. 28
ISBN 978-90-215-5554-6
NUR 480 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen
www.boekenwereld.com
fiets_Antwerpen-Cover_NL.indd 1
www.kosmosuitgevers.nl
20-09-13 11:48
Fiets & The City
antwerpEN & gent
INHOUD ZO GEBRUIK JE DEZE GIDS 4 FIETSSTEDEN ANTWERPEN EN GENT 6 Centrum 10 Schipperskwartier en ’t Eilandje 18 Diamantkwartier en Zurenborg 24 Zuid 30 gent 38 RACEN EN TRAINEN 48 ONMISBARE FIETSINFO 54 LINKS EN ADRESSEN 58 notities 62 Voorflap
plattegrond | een dag op de fiets Achterflap
informatie, feiten en cijfers | legenda
ZO GEBRUIK JE DEZE GIDS Dit deel van Fiets & The City over Antwerpen en Gent is gemaakt om je genoeg zelfvertrouwen te geven om de stad in je eigen tempo per fiets te verkennen. Antwerpen komt eerst aan de beurt en op de voorflap vind je dan ook een plattegrond van de hele stad om je te oriënteren. We hebben de stad in vier stukken verdeeld: Centrum (p. 10); Schipperskwartier en ’t Eilandje (p. 18); Diamantkwartier en Zurenborg (p. 24); en Zuid (p. 30). Na een tweede kaart, die beide steden toont, vind je een uitgebreide gids van de Gentse stadsdelen (p. 38). Al deze plaatsen zijn makkelijk toegankelijk met de fiets en er zijn cafés, bars, galeries, musea, winkels en parken bij de vleet. Elk deel is gedetailleerd in kaart gebracht met een duidelijke markering van de door ons aanbevolen plaatsen, waar je iets interessants kan zien, waar je koffie en cake kan tanken, of waar je wifi-spots vindt. Stap op je fiets voor een tochtje en kijk wat je bevalt. Op de deelkaarten staan ook fietsroutes, fietswinkels en oriëntatiepunten – alles wat je nodig hebt om veilig te navigeren en specifieke plaatsen in een grotere sectie van het stadscentrum precies te lokaliseren. Als je graag een uitgestippelde fietsroute wil, blader je naar ‘Een dag op de fiets’, dat ook op de voorflap te vinden is. Laat je meevoeren op een ontspannen route door enkele delen van Antwerpen die we niet in de secties hebben opgenomen, en bezoek enkele van de meer toeristische bezienswaardigheden. Pik er de stukjes uit die je wel leuk lijken, ga van achter naar voor en gebruik de route zoals het jou uitkomt. Een sectie over ‘Racen en trainen’ (p.48) leert je het een en ander over de lange fietstraditie in Antwerpen en Gent en reikt ideeën aan voor langere ritten, als je het mooie platteland rondom de steden wil verkennen. ‘Onmisbare fietsinfo’ (p.54) behandelt dan weer het weggedrag en de nodige kneepjes en weetjes om je weg te vinden langs de Belgische fietsroutes. Tot slot krijg je in ‘Links en adressen’ (p.58) alle praktische informatie die je nodig hebt.
5
FIETSSTEDEN ANTWERPEN EN GENT Antwerpen en Gent zijn, na Brussel, de tweede en derde grootste stad van België, maar in het hart van de fietser is de Belgische hoofdstad een zwakke derde. In het Nederlandstalige landsdeel, en Gent in het bijzonder, klopt het hart van het continentale wegwielrennen. Veel professionele wielrenners wonen in en om Gent – gaststad van de eerste eendaagse koers van betekenis op de wielerkalender – en de kans is groot dat je er, wanneer je er komt, enkele renners van serieus kaliber kan spotten; meer informatie vind je in de sectie 'Racen en Trainen' (p. 48). Toch is het niet alleen de professionele wielrennerij die fietsers naar Vlaanderen lokt. Het gewest deelt, misschien zelfs meer dan de zuidelijke landshelft Wallonië, het Nederlandse enthousiasme voor het alledaagse fietsen, en Antwerpen en Gent zijn twee steden – de ene klein en de andere heel klein – die op fietsschaal gebouwd zijn. Gent was vroeger dichtgeslibd qua verkeer en vuil, maar na een 15 jaar lange verlichte beleidsvoering die de fiets op de eerste plaats zette, heeft de stad nu meer dan 300 km fietspaden langs de wegen, kanalen en rivieren. Bij aankomst in het station Gent-Sint-Pieters word je door een zee van fietsen verwelkomd. Fiets de stad in en je zal samen met groepjes andere fietsers peddelen, langs een afgescheiden fietspad, voordat je naast de tram rijdt op de kasseien van het grootste autovrije stadscentrum van Europa. Antwerpen kent net als Gent een behoorlijk aantal studenten, maar het is groter en voor zijn grootte erg divers: Joden, Afrikanen, mensen uit het Midden-Oosten, het zijn maar enkele van de vele bevolkingsgroepen in de Antwerpse mix. De fiets mag er dan al een minder vooraanstaande plaats krijgen, de faciliteiten voor fietsers zijn heel goed. In 2012 begon de Antwerpse burgemeester, die besefte dat hij 100 km aan nieuwe fietspaden tijdens zijn tweede termijn beloofd had, aan een grote bouwcampagne, voor een op handen zijnde verkiezing. Hoewel hij verloor, droegen zijn inspanningen bij tot de kwaliteit van de fietsvoorzieningen, die al erg goed was: alle wegen met druk verkeer hebben afgescheiden fietspaden In allebei de steden is het fietsen goed ingeburgerd in het dagelijkse leven. Ongeveer 16 procent van het woon- werkverkeer gebeurt in Antwerpen met de fiets; in Gent is dat 19 procent. Het zijn allebei uiterst vriendelijke plaatsen en, zelfs waar fietsers de weg delen met automobilisten, kan je verwachten dat je met een handgebaar voorrang verleend wordt en je met respect behandeld wordt. Hier zie je niet de enorme drommen waaghalzen op de fiets die je in 6
Amsterdam of Kopenhagen vindt, maar dat is des te beter, als je gewoon wat wil rondcruisen langs de bezienswaardigheden. Bovendien proberen beide steden het fietsen aangenaam te maken. Rijd bijvoorbeeld eens langs Coupure Links in Gent en je zal een digitaal scherm zien, waarop het aantal fietsers geteld wordt dat die dag, die week, dat jaar voorbijgekomen is – je wordt het volgende cijfer in de Belgische fietsrevolutie. Met wegen, winkels, cultuur en bezienswaardigheden te over heeft elke stad meer dan voldoende te bieden om je een weekend of langer aan het fietsen te houden. In de middeleeuwen was Gent de op een na grootste stad in Europa, na Parijs, gedreven door een bloeiende textielindustrie die gedijde op het platte, vruchtbare land rondom de stad. Later nam Antwerpen het voortouw, nadat de haven van Brugge verzandde en de belangrijke scheepvaarthandel zich naar het oosten verlegde. Hoewel Antwerpen zwaar gebombardeerd werd in de Tweede Wereldoorlog, zijn in beide steden de historische kernen en prachtige gebouwen bewaard gebleven. Gent is de meest perfecte van de twee, maar het oogt van nature levendig en lijkt een ietwat ‘alternatiever’ publiek aan te trekken: per hoofd zijn er meer vegetarische restaurants dan waar ook in Europa en de stad moedigt zijn inwoners aan om een keer per week een ‘vleesvrije’ dag te houden. Misschien zijn het wel de studenten – om en bij een vijfde van de bevolking – die de stad voor te veel sentimentaliteit behoeden. Terwijl de banden van Gent met de textiel al in een ver verleden liggen, heeft Antwerpen zijn wedergeboorte als Europees centrum van de cool te danken aan de kledingindustrie, of beter gezegd de haute couture. In de jaren tachtig maakte een gouden generatie ontwerpers, waaronder Dries Van Noten, Ann Demeulemeester en Walter Van Beirendonck, van deze noordelijke havenstad zijn thuis. De zogenaamde ‘Antwerpse Zes’ gaven een dynamisch kantje aan een plek die al bekend stond om zijn diamanten, architectuur en historische monumenten. Vandaag de dag is Antwerpen een centrum van design, avantgardekunst, mode en gastronomie, waar ook vintage shoppers aan hun trekken komen. Het klinkt misschien pretentieus – en blijkbaar vinden Belgen van elders Antwerpenaars ‘dikke nekken’ – maar in werkelijkheid is het een nuchtere vaststelling: de invloed van de gigantische havendokken houdt de stad stevig met beide voeten op de grond. Bezoek Antwerpen en Gent, apart of samen, en je zal niet teleurgesteld worden. Maak ook wat tijd om op verkenning te gaan buiten de steden: er staan links naar trainingsparkoersen in de sectie ‘Racen en Trainen’, maar ook bij de Toeristische Dienst van de respectievelijke steden vind je voor een klein prijsje heel goede kaarten van fietsroutes in het omliggende platteland.
7
Ben je aan de andere kant van de stad, zet dan koers naar Het Hinkelspel ㉙, een coöperatie waar brood en kaas gemaakt worden, en dan naar het kanaal voor een picknick. De Visserij is een pittoreske route langs de rij woonboten, of volg de wirwar van waterwegen tot je een rustig plekje in het zonnetje gevonden hebt. Hier aan de oostkant vind je dok ㉚, een ruimte voor alternatieve kunst en performance, omgeven door kranen en verlaten industriële panden. Tijdens de zomer doen het zandstrand en de kantine niet onder voor de hipste undergroundspots in Amsterdam of Berlijn. Het is een ontspannen ontmoetingsplaats en de perfecte plaats om de wereld te zien voorbijkomen. EEN AVONDJE UIT
Begin de avond met een drankje in de Gruut Stadsbrouwerij ㉛, een recent opgerichte brouwerij, gelegen op een mooi hoekje aan de waterkant. Of zorg dat je op de hoogte blijft van de laatste wielerroddels en trek naar Café De Karper ㉜, dat wordt uitgebaat door een plaatselijke wielerfamilie (zie ook p. 53 in de sectie ‘Racen en Trainen’). Bord’eau ㉝ is een exclusief restaurant met een magnifiek uitzicht over het water. Dan is Komkommertijd ㉞, met zijn gezonde vegetarische buffet met verrassende combinaties van smaken en ingrediënten een bescheidener optie. Erg in trek bij de Gentenaars zijn de cocktails en gerechten van Mosquito Coast ㉟, en Den Turk ㊱, net om de hoek, is een traditionele bruine kroeg die bekend staat als oudste jazz- en bluescafé van de stad. Voor plezier in de vroege uurtjes is er de Charlatan ㊲ op de Vlasmarkt. Waar de Gentenaar ook naartoe trekt is Café Video ㊳ aan de Oude Beestenmarkt – zeker het proberen waard.
BIJTANKEN ETEN Lekker gec ㊴, een vegetarisch buffet, vlak bij het station Frituur Jozef ㊵ voor Belgische frietjes op aloude wijze Le Jardin Bohémien ㊶: koffie, brunch en vintage meubilair Damme Patisserie ㊷ voor alle gebak
DrinkEN Marimain ㊸ het zonnige terras is een favoriet – ideaal voor een biertje Huize Colette ㊹ voor chocoladespecialiteiten, met boeken op de plank Café De Loge ㊺ is een gezellig plekje in het westen or Espressobar ㊻ voor een goede koffie
Wifi Pain Perdu ㊼, een relaxed plaatselijk café waar je de tijd kan verdrijven Vooruit ㊽ is een centrum voor (podium)kunst met een café dat over wifi beschikt
43
Gent
ONMISBARE FIETSINFO Fietsen in België is gemakkelijk en stressloos, maar er is een aantal zaken dat je moet weten om je ervan te verzekeren dat je uitstapje zo vlot mogelijk verloopt. ETIQUET TE
België is misschien wel het ideale land om met de fiets rond te rijden. Zowel Antwerpen als Gent hebben een redelijk klein, sympathiek stadscentrum, goede wegen (de oude kasseien buiten beschouwing gelaten) en een wielergekke bevolking. De plaatselijke fietsers zijn relaxed, maar ze zijn een goede fietsetiquette gewend: • Geef altijd aan dat je wil afslaan. Dat geeft de mensen achter jou de tijd om rekening te houden met jouw manoeuvre. • Rijd rechts op het fietspad, zodat andere fietsers je kunnen inhalen. • Fietsers stoppen over het algemeen voor een rood licht, ook voor de verkeerslichten die specifiek voor fietsers bedoeld zijn en die je af en toe langs fietspaden tegenkomt. VEILIGHEID
Zowel in Antwerpen als in Gent is het erg veilig om met de fiets te rijden en hoewel er minder fietspaden zijn dan in Amsterdam en Kopenhagen, zullen de automobilisten zich altijd bewust zijn van jouw aanwezigheid. Chauffeurs die over een afzonderlijke fietspad afslaan, zullen je niet van jouw plek op de rijweg verdringen. Toch zijn er enkele zaken waarvoor je moet uitkijken: • Fietsers mogen soms wel tegen de richting rijden in straten met eenrichtingsverkeer. Wanneer er onder het verkeersbord ‘verboden rijrichting’ nog een bordje hangt met de afbeelding van een fiets en het woord ‘uitgezonderd’, is het oké – fietsers zijn toegelaten. • Wees voorzichtig op de kasseien. Vooral in sommige delen van Gent kunnen ze erg oneffen zijn en voor lekken in (dunne) banden zorgen, of kunnen ze fietsers uit hun evenwicht brengen. • Let op voor tramsporen, want dunne bandjes kunnen daar makkelijk in vast raken. Bovendien zijn ze glad, wanneer ze nat zijn. Trams hebben voorrang! • Je zal af en toe scooters zien op de fietspaden. Wees dus niet verrast en val niet van je fiets.
54
LINKS EN ADRESSEN Ann Demeulemeester Leopold de Waelplaats, 2000 Antwerpen anndemeulemeester.be
Café De Loge Annonciadenstraat 5, 9000 Gent deloge.be
Antiek Depot Baudelostraat 15, 9000, Gent antiek-depot.com
Café Hopper Leopold de Waelstraat 2, 2000 Antwerpen cafehopper.be
Antwerps Justitiepaleis Bolivarplaats 20, 2000 Antwerpen Café Noord Grote Markt 24, 2000 Aqua Azul Antwerpen Drongenhof 2, 9000 Gent aqua-azul.be Café Vertigo Draakplaats 3, 2018 Antwerpen Atelier Solarshop cafevertigo.be Dambruggestraat 48, 2060 Antwerpen Café Video ateliersolarshop.blogspot.com Oude Beestenmarkt 7, 9000 Gent Badboot cafevideo.be Van de Mexicobruggen, 2000 Antwerpen Caffènation badboot.be Hopland 46, 2000 Antwerpen caffenation.be Bakkerij Goossens Korte Gasthuisstraat 31, Caravan Eetcafé 2000 Antwerpen Damplein 17, 2060 Antwerpen decaravan.be Barista Hippoliet Lippensplein 25, Cargo 9000 Gent Viaduct-Dam 64–80, 2060 Antwerpen Battle of Waterloo mosaic cargozomerbar.be Waterloostraat 11, 2600 Antwerpen Céleste Hoogstraat 77, 2000 Antwerpen Blaarmeersen celeste-antwerp.be Watersportslaan, 9000 Gent gent.be/blaarmeersen Charlatan Vlasmarkt 6, 9000 Gent Bocadero charlatan.be Rijnkaai 150, 2000 Antwerpen bocadero.be Chatleroi Graaf van Hoornestraat 2, Bord’eau 2000 Antwerpen Sint-Veerleplein 5, 9000 Gent chatleroi.be oudevismijn.be Clinic Bourgoyen-Ossemeersen De Burburestraat 5, Driepikkelstraat 32, 9030 Gent 2000 Antwerpen clinicantwerp.com Brooderie Jan Breydelstraat 8, 9000 Gent Coffee & Vinyl brooderie.be Volkstraat 45, 2000 Antwerpen vinylrecords.be Café Beveren Vlasmarkt 2, 2000 Antwerpen Damme Patisserie Nederkouter 139, 9000 Gent Café d’Anvers createursdedesserts.be Verversrui 15, 2000 Antwerpen cafe-d-anvers.com De Biologisch-Dynamische Bakkerij Café De Karper Volkstraat 17, 2000 Antwerpen Kortrijksesteenweg 2, 9000 Gent cafedekarper.be 58
De Burgerij Tramplein 2, 2600 Berchem burgerij.be De Meersbloem Zwartekobenstraat 32, 9052 Zwijnaarde Den Turk Botermarkt 3, 9000 Gent cafedenturk.be Dépôt Central Lammerstraat 15, 9000 Gent polepole.be/cafe/depot Designcenter de Winkelhaak Lange Winkelhaakstraat 26, 2060 Antwerpen winkelhaak.be Design Museum Gent Jan Breydelstraat 5, 9000 Gent designmuseumgent.be Désiré de Lille Schrijnwerkersstraat 14, 2000 Antwerpen desiredelille.be Dock’s Café Jordaenskaai 7, 2000 Antwerpen docks.be DOK Splitsing Koopvaardijlaan, Afrikalaan, 9000 Gent dokgent Dôme Grote Hondstraat 2, 2018 Antwerpen domeweb.be Domestic Steenbokstraat 37, 2018 Antwerp domeweb.be Dôme sur Mer Arendstraat 1, 2018 Antwerpen domeweb.be Dries Van Noten Nationalestraat 16, 2000 Antwerpen driesvannoten.be Eetcafé Cabo Verde Napelstraat 116, 2000 Antwerpen eetcafecaboverde.be Espressobar Broer Bretel Nassaustraat 7, 2000 Antwerpen broerbretel.be
door je haren? Je komt overal, je bent veel sneller waar je
wilt zijn en je ademt de sfeer van de stad. Koffiedrinken in dat leuke buurtje en dan via musea en parken naar die
superlunchplek aan de andere kant van de stad: de hele stad is binnen handbereik als je fietst.
FIETS & THE CITY
Wat is er fijner dan een stad te ontdekken met de wind
FIETS & THE CITY
De gidsen van Fiets & The City richten zich op plekken
SCHIPPERSKWARTIER & ’T EILANDJE blz. 22
waar inwoners van de stad zelf graag komen. Ze nemen je leuke terrasjes, fijne plekjes en heerlijke winkels. Met
punten waar je kunt bijtanken met koffie, lekkere hapjes
en gratis wifi. En natuurlijk waar je terecht kunt voor een lekke band. Alles is makkelijk te vinden met de handige kaartjes en het complete adresoverzicht achterin.
ANTWERPEN & GENT
mee de wijk in, weg van het toeristische centrum, op naar
ANTWERPEN & GENT
Het mooiste van de stad ontdek je op de
CENTRUM
CENTRUM
blz. 14
blz. 16
ZUID
blz. 34
DIAMANTKWARTIER & ZURENBORG blz. 28
ISBN 978-90-215-5554-6
Ontwikkeld in samenwerking met
NUR 480 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen
www.boekenwereld.com
fiets_Antwerpen-Cover_NL.indd 1
www.kosmosuitgevers.nl
295U
Warm Red U
431U
07-10-13 16:31
