de Schouw Misverstanden?... 6 Geluidshinder De Wandeling Lezersonderzoek

de Schouw September 2014 ● jaargang 33 ● nummer 5 Tweemaandelijks verenigingsblad voor de leden van de PVGE

Met ruim 10.000 leden is de PVGE een van de grootste seniorenverenigingen in Zuidoost-Brabant.

Misverstanden?... 6 Per 1 januari 2015 wordt de nieuwe Wmo ingevoerd. Het ministerie van VWS doet alle moeite om 'misverstanden' weg te nemen.

Geluidshinder ... 19 Geluidniveau is te meten. Veel geluid leidt tot geluidshinder, zelfs doofheid op den duur. Toch wordt het vaak niet serieus genomen ...

De Wandeling ... 20 Monumenten in Eindhoven: vaak herinneringen aan een rijk industrieel verleden. Maar wie er 68 jaar woonde ziet onderweg ook veel 'persoonlijke monumenten'.

Lezersonderzoek De middenpagina's kunt u invullen, uitnemen en opsturen – en wij zijn heel benieuwd naar uw mening!

de PVGE

de Afdelingen

de Schouw

Secretariaat Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven; 040 2127504; [email protected]; www.pvge.nl.

Aalst-Waalre/Valkenswaard 040 2230540 www.pvge-aalstwaalre-valkenswaard.nl

Tweemaandelijkse uitgave van de PVGE, Vereniging voor senioren

Best e.o. 0499 392917 www.pvge-best.nl

Hoofdredacteur:

Geopend maandag t/m vrijdag van 9.30 tot 13.30 uur, niet op feestdagen. Buiten openingstijden bereikbaar via antwoordapparaat. Reisbureau Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven; 040 2120825; [email protected]. Geopend voor informatie elke maandag van 10.00 tot 12.00 uur, behalve tijdens feestdagen en in de vakantieperiode. Bureau Kunst & Cultuur Het bureau Kunst & Cultuur is bereikbaar onder: 040 7851330 of 06 53277762 Individuele advisering Gratis advies (vertrouwelijk en persoonlijk). Individuele advisering kan iedere werkdag tussen 10.00 en 12.00 uur worden aangevraagd via 040 2127504. Tijdens de vakantieperiode gesloten.

Kalenderscoop

Eindhoven www.pvge-eindhoven.nl [email protected] Geldrop-Mierlo en Heeze-Leende 040 2860000 www.pvge-geldrop.nl Helmond e.o. 0492 532688 www.pvge-helmond.nl Nuenen c.a. 040 2838916 www.pvge-nuenen.nl Son en Breugel e.o. 0499 473183 www.pvge-sonenbreugel.nl

Paul Holmes, 0499 313921 [email protected] Redacteuren: Mieke Timmer, 040 2815649 [email protected] Jan Peerlings, 0499 872796 [email protected] Erik de Kluizenaar, 040 2516869 [email protected] Louis Broos, 040 2432401 [email protected] Advertenties: Peter Legierse, 040 2833870 [email protected] Vormgevingadvies: Alan Palmer Druk: Drukkerij Best, Best

Veldhoven e.o. 040 2544464 www.pvge-veldhoven.nl

Activiteiten en aanmeldingsdata van september tot en met november Afdelingsactiviteiten toegankelijk voor alle PVGE-leden (onder voorwaarden)

26 09 K&C, dagtocht Museum de Fundatie – Zwolle en Heino 10 10 K&C, lunchconcert in het AG 10 10 K&C, rondrit Eindhoven

Aanmelding uiterlijk 15/09 Aanmelding uiterlijk 19/09 Aanmelding uiterlijk 19/09

19 09 Verenigingsreizen, elfdaagse rondreis Roemenië 15 10 Verenigingsreizen, dagtocht Leiden, expositie 'Made by Philips Research' 18 11 Verenigingsreizen, dagtocht Schoonhoven, Nederlands Zilvermuseum

(Aanmelding gesloten) Inschrijftermijn verlengd tot 15/09 (Aanmelding gesloten)

13 09 Aalst-Waalre-Valkenswaard, lopendag De Groote Peel

(Aanmelding gesloten)

13 09 Best, achtdaagse reis Normandië en Bretagne (13/09 - 20/09)


04 09 15 09 02 10 13 10 06 11 10 11

Eindhoven, Op Restaurant, Wiro Wok, St. Wirostraat 2, Eindhoven Eindhoven, lezing 'Oude Brabantse gewoonten en gebruiken' Eindhoven, Op Restaurant, 't Boshuys, Sonseweg 39, Best Eindhoven, dialezing 'Het Huishouden van Jan Steen' Eindhoven, Op Restaurant, Oriental Green House Eindhoven, dialezing 'Costa Rica'

(Aanmelding gesloten) Aanmelding uiterlijk 05/09 Aanmelding uiterlijk 25/09 Aanmelding uiterlijk 02/10 Aanmelding uiterlijk 30/10 Aanmelding uiterlijk 30/10

10 10 Geldrop-Mierlo en Heeze-Leende, lezing Oezbekistan in De Dreef

Aanmelding uiterlijk 01/10

01 en 02 11 Nuenen, expositie Fotoclub ‘Knipoog’ in gebouw Scarabee 26 11 Veldhoven, dagtocht Katwijk, musical Soldaat van Oranje

‘de Schouw’ - pagina 2, september 2014


Als je goed in je vel zit ... Wat voor de een mooi weer is ervaart een ander als onbehaaglijk. Als je goed in je vel zit en gezond bent kun je er lekker op uit gaan en genieten van al het moois in tuinen, parken en bos. Vochtig, warm weer kan ook een extra aanslag zijn op een toch al teruglopende conditie. Zo ervaren we allemaal zaken op een verschillende manier. Als je een auto van een bepaald type wilt kopen zie je veel auto’s van dat merk. Hetzelfde geldt voor vreugde. Als jij een harmonieus gezin hebt bekijk je het leven door een roze bril. Het is of het hebben van (klein) kinderen de normaalste zaak is. Of een goede gezondheid een gegarandeerd goed is waar we allemaal recht op hebben. Je maakt je misschien druk over zaken die er niet echt toe doen. Daar kom je achter als ook bij jou of je naaste(n) het lichaam niet meer wil of kan wat je allemaal nog zou willen. Als grote vereniging van senioren beseffen wij dat er altijd mensen zullen zijn voor wie het leven moeilijker is dan voor de ander. Waar wij ons best doen om leuke activiteiten voor onze leden te organiseren en mensen met elkaar te verbinden realiseren wij ons dat niet iedereen ’s morgens staat te springen dat er weer een nieuwe dag is aangebroken. Vandaar dat wij om ons heen kijken of we in onze directe omgeving (een klein beetje) aandacht kunnen geven opdat ook ons geluk en onze blijdschap gedeeld kunnen worden met diegenen die het echt nodig hebben. De afgelopen maanden hebben wij in het VBOB (Verenigd Bonden Overleg Brabant, de bond die alle Noord-Brabandse senioren vertegenwoordigt), gesproken over de voortgang van diverse projecten. Een van die projecten is de deskundigheidsbevordering lokale belangenbehartiging. Kort gezegd DLB. Het bestuur heeft een aanzet gemaakt tot een aangescherpt beleid. Het gaat er om dat Brabantse senioren, met de nieuwe wetgeving in het kader van de WMO, weten waar zij recht op hebben en aanspraak op kunnen maken. En waar zij zich kunnen melden. De afgelopen jaren heeft Willy Veenis zich nadrukkelijk ingezet om onze standpunten te vervatten in het VBOB beleid. Na goed overleg heeft zij besloten dat het tijd is voor een nieuw gezicht namens de PVGE. Wij prijzen ons gelukkig dat wij Mari Vervaart bereid hebben gevonden om namens PVGE haar plaats in te nemen. Met Mari hebben wij een deskundige bestuurder aangetrokken die juist de invalshoek van de gemeente goed begrijpt en daarmee goed kan opkomen voor onze belangen in deze roerige tijden. Wij wensen u allen nog een mooie nazomer en bovenal een goede gezondheid. En voor alle mensen die het moeilijk hebben weet dat wij ook aan jullie denken. Caspar Rosenbaum, voorzitter PVGE


De nieuwe PVGE-website

Grote opkomst bij de redactietraining Bij de eerste training voor het vullen van de nieuwe PVGE-website, op 31 juli, waren nagenoeg alle afdelingen vertegenwoordigd door twee personen. Een vervolgbijeenkomst zal plaatsvinden op 4 september.

Elke website zal onderhouden worden door minimaal twee personen van de betreffende afdeling. Hierbij zijn met name ook de PR & C-verantwoordelijken betrokken. Op den duur zullen alle afdelingswebsites geïntegreerd worden in één PVGE-website. Daarin zal een aantal functies zoals evenementen, agenda’s, inschrijfformulieren en fotogalerijen worden geïmplementeerd. Ook het up to date houden van nieuws, clubinformatie enzovoorts is mogelijk. De instructie op 31 juli was het einde van stap 3 in een ontwikkeltraject van 6 stappen. In deze stap is ook de websitevormgeving vastgelegd. Alan Palmer en Peter Legierse

Bestuurslid ‘Externe communicatie’ – iets voor u? Op verzoek van de laatstgehouden Verenigingsraadvergadering (VR) heeft het bestuur beloofd om op zoek te gaan naar een bestuurslid dat zich bezig gaat houden met de externe communicatie. Ondanks vele pogingen om via persoonlijke netwerken iemand te vinden is dat nog niet gelukt. We zoeken dus nog steeds. We hopen iemand te vinden met ervaring op het gebied van journalistiek en communicatie. Een pre is ook het hebben van een netwerk op dit gebied. Langs deze weg roepen we geïnteresseerden voor deze bestuursfunctie op om contact op te nemen met ondergetekende of een van de andere bestuursleden. Peter Legierse, bestuurslid PR & C

Gratis toegang voor leden PVGE

Comfort voor nu en gemak voor later; ontdek het op 'liever thuis!' We willen allemaal oud worden, maar niet oud zijn of ons oud voelen. Ouder worden moet comfortabel verlopen, veilig en met plezier. Precies dat is op de liever thuis! beurs te zien: een overzicht van oplossingen die direct extra comfort bieden en ervoor zorgen dat je later zonder problemen zelfstandig kunt blijven wonen. Op de beurs in Eindhoven zijn allerlei organisaties vertegenwoordigd met stands, gratis workshops en lezingen. Zij bieden oplossingen waar je, ongeacht leeftijd, plezier van hebt in de dagelijkse bezigheden. Er zijn tal van producten en diensten die helpen bij alledaagse zaken. Bovendien nemen de exposanten de tijd om naar je te luisteren, zodat je zeker weet dat je met een goed advies, passend bij de eigen situatie, weer naar huis gaat.

"Ik ben nu 61 en de leeftijd begint er aan te komen, dus we bekijken op de beurs wat voor mogelijkheden er allemaal zijn. Ook al ben ik nu nog hartstikke jong, dankzij deze beurs kan ik eens ervaren wat er allemaal beschikbaar is. En het is natuurlijk prettig om alvast een aantal dingen te proberen, mocht het in de toekomst nodig zijn" – aldus een enthousiaste bezoeker die de liever thuis! beurs afgelopen jaar bezocht.

Het aanbod is enorm divers, van domotica tot gezonde voeding en van virtual assistants tot badkamers met comfort. De beurs biedt praktische informatie en concrete oplossingen, veelal door gemakken waar je ongeacht leeftijd plezier van hebt in de dagelijkse bezigheden. Want ‘de Schouw’ - pagina 4, september 2014

uiteraard hoeft het leven niet minder prettig of comfortabel te zijn op hoge leeftijd. Een bezoeker van de laatste editie onderstreept dat: "Ik vind de beurs goed georganiseerd. Er zijn een hoop mogelijkheden op alle gebieden te vinden op deze beurs. Hier zijn we eens niet de oudste. In feite gaat de zorg er de komende jaren op achteruit en zijn we verplicht om voor onze attributen en dergelijke er zelf op uit te gaan. Dan is het wel fijn dat je op deze beurs een goed overzicht kan krijgen." Als PVGE-lid kunt u gratis deze beurs bezoeken. Bezoek de website om direct een gratis kaartje aan te vragen: www.lieverthuisbeurs.info/bezoekers/ gratis-toegangskaart/ Meer informatie: www.lieverthuisbeurs.info

Zorgelooshuis: www.zorgelooshuis.nl Er zijn grote veranderingen gaande op het gebied van Wonen, Zorg en Welzijn, met name voor senioren. Die veranderingen worden in hoog tempo ingevoerd en het valt niet mee om alles bij te houden. 'Zorgelooshuis' helpt daarbij. Zorgelooshuis is een platform voor kennisuitwisseling en discussie. Het is bedoeld voor iedereen die met zorg te maken heeft, formeel en informeel: (toekomstige) senioren, mantelzorgers, bedrijfsleven, kennisinstellingen, politiek, enzovoorts. Door samen in Zorgelooshuis hun kennis en ervaringen te delen en uit te wisselen komt men tot verbetering van producten en diensten, om zo het lang zelfstandig thuis blijven wonen mogelijk te maken. Via de website, discussiebijeenkomsten (Zorgelooshuis-café’s) en allerlei andere activiteiten, levert iedereen een bijdrage. Www.zorgelooshuis.nl is dus een open, interactieve website. Zij geeft informatie

Uitgangspunten ● Gebruikers zijn onvoldoende op de hoogte van het bestaan van middelen en methoden om hun zelfstandigheid langer te bewaren. ● Leveranciers zijn onvoldoende op de hoogte van de behoeften en wensen van gebruikers. Bij het aanbod van leveranciers is technologie vaak meer bepalend dan de behoeften van gebruikers. in artikelen en blogs, en biedt een forum voor discussie en innovatieve ideeën. Zorgelooshuis is een VBOB project, uitgevoerd door de PVGE. Het is een ‘Slimme Zorg’ project, dat gebruik maakt van Internet. Doelgroepen zijn enerzijds de zorgprofessionals en de mantelzorger, en anderzijds de gebruiker - de 50-plusser. Waarom? Met het project Zorgelooshuis wilde het VBOB senioren bewust maken dat een andere houding nodig is op het gebied van Welzijn, Wonen en Zorg. De stichting VBOB, Verenigde Bonden Overleg Brabant, is een samenwerkingsverband van de Brabantse seniorenorganisaties. Het VBOB bevordert de samenwerking tussen deze bonden op het terrein van belangenbehartiging van senioren in Noord Brabant. Het ontwikkelt gezamenlijke projecten die bijdragen aan concrete oplossingen voor maatschappe-

In Noord Brabant wonen 774.200 ouderen, op een totale bevolking van 2.476.300 (peildatum 1 januari 2014)

lijke vraagstukken van senioren, en voert deze uit via de partners. Het nieuwe overheidsbeleid ten aanzien van langdurige zorg heeft voor senioren grote gevolgen: decentralisatie van deze zorg (overdragen naar gemeen-

59 procent van de 50-plussers heeft een koophuis ten) per 1 januari 2015, en ouderen langer zelfstandig thuis laten wonen. Kernwoorden hierbij: ‘zelfredzaamheid’ en ‘eigen regie’. Dit nieuwe beleid heeft ver strekkende gevolgen voor zorg en voor wonen. Naarmate de kwetsbaarheid van ouderen toeneemt, zal blijken dat het huidige woningbestand onvoldoende levensloopbestendig is. Zorgelooshuis stelt zich ten doel om informatie te geven en - door uitwisseling van goede ideeën en ervaringen - oplossingen aan te reiken voor de vele problemen die zeker zullen ontstaan door alle veranderingen. Waarom PVGE projectleider? De PVGE heeft als doel: bevordering van een goed leefklimaat van de leden door belangenbehartiging en coördinatie van het welzijnsbeleid in brede zin, gekoppeld aan de instandhouding van een aantal faciliteiten. De PVGE is lid van het VBOB, en als zodanig gesprekspartner: zij spreekt met de andere ouderenbonden over het beleid in de provincie Noord Brabant. Zo heeft ook de PVGE zich als projectleider en uitvoerder van een van de vele projecten van het VBOB opgeworpen. In het kader

Ruim 80 procent van de Nederlanders van 85 tot 90 jaar woont nu op zichzelf van belangenbehartiging, en als mogelijkheid zich te profileren. Bij de komende veranderingen wordt sociale dienstverlening een belangrijk onderwerp. In dat licht is Zorgelooshuis een belangrijk project. Stand van zaken In 2010 is een eerste projectplan opgesteld en in augustus 2012 is het project Zorgelooshuis van start gegaan met subsidie van de provincie. In juni 2013 was de website met forum, het hart van het project, operationeel. Het project moet in 2016 op eigen benen staan, dus zonder subsidie van de provincie. Halverwege 2013 kwam het project in financiële problemen omdat een belang-

rijke investeerder zich terugtrok. Dit heeft geleid tot een gewijzigde projectaansturing, tot vertraging en tot een bescheidener aanpak. Het gewenste bezoek aan de site kwam moeizaam op gang; en veel bezoek is een ‘must' voor investeerders. De website moest gebruiksvriendelijker worden en de inhoud moet met een hoger tempo worden ontwikkeld. In april 2014 was de vernieuwde website een feit. Nieuw zijn de agenda en het uiterlijk. Ook is gewerkt aan een stevige organisatie: een projectgroep, en een stuurgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de ouderenorganisaties van het VBOB die

In april 2014 was de vernieuwde website een feit moeten toezien dat uitvoering van het project verloopt conform werkplan en budget. Verdere professionalisering en een PRplan zijn punten van aandacht. En er zijn acties gaande om een inkomensstroom uit advertenties te ontwikkelen. Dit alles moet leiden tot meer bezoekers op de site, die liefst ook reageren op de artikelen en meedenken. Om de website succesvol te maken, zal steeds nieuwe inhoud aangedragen moeten worden. Om hiervoor inspiratie op te doen is het Zorgelooshuis-café (ZH-café) gestart, een laagdrempelige ontmoetingsplaats tussen senioren en personen die aan Zorgelooshuis willen bijdragen. Eigen regie en zelfredzaamheid U moet van het kabinet langer thuis blijven wonen. In hoeverre hebt u daarbij zelf de regie en bent u zelfredzaam? En kan dat langer thuis wonen ook prettig blijven? Mogelijkheden en middelen daartoe vindt u nu al bij Zorgelooshuis, maar het moet nog veel meer worden. Dus: denk mee, praat mee en doe mee; kom naar www.zorgelooshuis.nl voor uw eigen (toekomstig) welzijn! Jessie Ackermans, Voorzitter stuurgroep Zorgelooshuis


10 misverstanden over de Wmo 2015 op een rij De nieuwe Wmo is 8 juli ook door de Eerste Kamer goedgekeurd, en wordt per 1 januari 2015 ingevoerd. Het blijft nog onduidelijk of de gemeentes er dan voor klaar zijn en ook of er voldoende geld beschikbaar is. Er zijn ook veel misverstanden te signaleren die voor extra onrust zorgen. Met dit artikel wil men enige onrust wegnemen. Bron: rijksoverheid.nl 1. “Als ik veel inkomen of vermogen heb, krijg ik geen maatschappelijke ondersteuning.” Gemeenten mogen cliënten geen ondersteuning weigeren. Ook niet op basis van een hoog inkomen of veel vermogen. Zij mogen wel een hogere eigen bijdrage vragen aan cliënten met meer inkomen of vermogen, maar nooit hoger dan de eigen bijdrage volgens het uitvoeringsbesluit Wmo. Daarin staan regels die gelden voor alle gemeenten. Gemeenten mogen maar op één manier afwijken van die regels: ze mogen een lagere bijdrage vragen, geen hogere. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van het inkomen, het vermogen, de leeftijd en de gezinssamenstelling. Het CAK int de eigen bijdrage. 2. “Kinderen, vrienden en buren worden verplicht mij te helpen.” De Wmo 2015 stelt hulp door kinderen, vrienden of buren niet verplicht. Ze zijn nooit verplicht om te helpen. De gemeente mag wel onderzoeken of het sociale netwerk de cliënt kan helpen, en rekening houden met deze hulp als ze een aanbod doet aan de cliënt. In het gesprek met de cliënt moet de gemeente ook vragen of de mantelzorger hulp nodig heeft bij het uitvoeren van zijn taken. 3. “Ik verlies mijn rechtszekerheid en word overgeleverd aan de willekeur van gemeenten.” De Wmo 2015 biedt rechtszekerheid voor cliënten, en beschermt hen tegen willekeur van gemeenten. Als iemand zich meldt met een vraag om hulp, moet de gemeente onderzoek doen naar de persoonlijke situatie van de cliënt. Zij gaat met de cliënt en eventuele mantelzorger in gesprek. Een gratis cliëntondersteuner kan helpen in dit gesprek. Blijkt uit dit onderzoek dat de cliënt niet kan meedoen in de samenleving of niet zelfredzaam kan zijn? Ook niet met hulp van zijn netwerk of door algemene voorzieningen te gebruiken? Dan moet de gemeente een maatwerkvoorziening aanbieden. Voor alle burgers zijn de algemene voorzieningen: een koffieochtend in het buurthuis, de boodschappenbus of de maaltijdservice. Een maatwerkvoorziening is een individuele voorziening, zoals een woningaanpassing of specialistische dagbesteding. Als de cliënt deze niet passend vindt, kan hij bezwaar aantekenen bij de gemeente, en daarna eventueel naar de rechter gaan. ‘de Schouw’ - pagina 6, september 2014

4. “Als het geld bij de gemeente op is, krijg ik geen ondersteuning meer.” In de wet staat dat de gemeente maatschappelijke ondersteuning moet bieden als iemand niet zelf of met hulp van zijn netwerk kan meedoen in de samenleving of zelfredzaam kan zijn. Gemeenten moeten altijd aan deze wettelijke plicht voldoen. Ook als het geld op is. 5. “Mijn gespecialiseerde dagbesteding wordt wegbezuinigd en de gemeente zal mij afschepen met een algemene voorziening, zoals een activiteit in het buurthuis.” Gemeenten moeten passende ondersteuning bieden aan mensen als ze niet zelf of met hulp van hun netwerk kunnen meedoen of zelfredzaam kunnen zijn. Voor sommige mensen is een activiteit in het buurthuis passend, zoals een koffieochtend om eenzaamheid te voorkomen. Voor andere mensen is gespecialiseerde dagbesteding nodig. Bijvoorbeeld om te leren hoe ze structuur aanbrengen in hun dag. In dat geval moeten gemeenten gespecialiseerde dagbesteding aanbieden. Uit het onderzoek dat de gemeente doet, blijkt welke ondersteuning passend is voor een cliënt. 6. “Gemeenteambtenaren hebben te weinig kennis van de zorg om te bepalen wat ik nodig heb.” Gemeenten hoeven het onderzoek naar de persoonlijke situatie van cliënten niet zelf uit te voeren. Ze kunnen dit uitbesteden aan een andere organisatie. Vaak zijn dit externe organisaties die ervaring hebben met zulke onderzoeken. Ook willen veel gemeenten gaan werken met sociale wijkteams. Dan doen professionals uit het sociale wijkteam het onderzoek. Gemeenten kunnen de onderzoeken ook zelf uitvoeren. Dan moet de gemeente mensen opleiden of in dienst nemen, zodat er voldoende kennis is om goed onderzoek te doen. 7. “Ik zal moeten vertrekken uit mijn verzorgingstehuis en weer zelfstandig thuis moeten gaan wonen.” Mensen die al in een verzorgingshuis wonen, mogen hier blijven. Ze worden niet gedwongen om weer zelfstandig thuis te gaan wonen. Ze houden hun recht op een plaats in een instelling. Mensen moeten misschien wel verhuizen naar een ander verzorgingshuis, omdat hun eigen

verzorgingshuis gaat sluiten. Vanaf 2015 worden de voorwaarden voor wonen in een instelling strenger. Die voorwaarden gelden dan voor nieuwe cliënten. Dit is het gevolg van het kabinetsbeleid om mensen langer thuis te laten wonen. 8. “Het is afhankelijk van de goede bui van de Wmo-consulent of ik de hulp krijg die ik nodig heb.” Gemeenten moeten passende ondersteuning bieden aan mensen die niet zelf of met hulp van hun netwerk kunnen meedoen of zelfredzaam zijn. De bui van de Wmo-consulent mag geen invloed hebben op deze wettelijke taak. Daarom staan in de wet regels voor een juiste behandeling van cliënten, bijvoorbeeld hoe gemeenten het onderzoek moeten uitvoeren. Ook dat een cliënt zich kan laten helpen door een cliëntondersteuner, en bezwaar en beroep kan aantekenen als hij het aanbod van de gemeente niet passend vindt. 9. “De gemeente mag mijn persoonsgebonden budget (pgb) afpakken.” Na onderzoek kan de gemeente een cliënt een maatwerkvoorziening aanbieden, een individuele voorziening zoals een woningaanpassing of specialistische dagbesteding. Mensen die een maatwerkvoorziening krijgen, kunnen kiezen voor een persoonsgebonden budget (pgb), mits ze voldoen aan twee voorwaarden: de cliënt moet het pgb goed kunnen beheren, en moet met het pgb veilige en goede ondersteuning inkopen. 10. “Gemeenten krijgen de beschikking over mijn medische dossier.” Gemeenten krijgen geen medische dossiers te zien. De gemeente mag bijvoorbeeld alleen weten dat iemand een indicatie voor de nieuwe Wet langdurige zorg heeft. De gemeente krijgt niet te zien wat er in het dossier staat. De gemeente mag alleen gegevens bekijken als u daar toestemming voor geeft. En alleen als het voor uw aanvraag voor hulp belangrijk is. Bovendien hebben alle artsen, ook de huisarts, een medisch beroepsgeheim.

Enerzijds ... Ondersteuning Wmo 2015 1. Burger meldt zich

Hervorming langdurige zorg

2. Gesprek met gemeente

Ik heb een beperking en thuis lukt het niet meer zonder ondersteuning

Gezinsverband?

Familie of kennis?

Algemene voorziening?

Eigen kracht?

24-uurs zorg in de Wet langdurige zorg

• Met cliëntondersteuning/ mantelzorger • Cliënt heeft recht op onderzoek • Zorg in natura • Voorlichting over mogelijkheden PGB • Alle leefgebieden (schulden, werk en inkomen, en Jeugdzorg)

nieuwe ondersteuning in Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Recht op zorg, in een instelling, thuis of met pgb Permanent toezicht en 24 uurs zorg nabij Langdurige GGZ Zorg voor de meest kwetsbare ouderen en mensen met een beperking

Ondersteuning bij zelfredzaamheid Ondersteuning bij participatie Beschermd wonen en opvang Ondersteuning mantelzorg Cliëntondersteuning

6 WEKEN

4. Passende ondersteuning

nieuwe zorg in de Zorgverzekeringswet (Zvw) Wijkverpleging Persoonlijke verzorging Extramurale behandeling Extramurale palliatieve zorg Intensieve kindzorg

3. Aanvraag

2 WEKEN

nieuw Jeugdhulp naar gemeenten

Gemeente neemt een besluit. Cliënt kan hier eventueel bezwaar op maken en eventueel beroep doen op de rechter.

LZ**

Gemeenten hebben een jeugdhulpplicht: kinderen tot 18 jaar ontvangen de hulp die nodig is. Kinderen die op grond van ernstige beperkingen hun verdere leven 24-uurs zorg of permanent toezicht nodig hebben, houden aanspraak op de Wet langdurige zorg (Wlz).

Maatwerk voorziening

* **

Deze infographic is een vereenvoudigde weergave van de hervorming langdurige zorg. De uitgaven van de langdurige zorg (lz) in 2013 bedragen ca. € 28,5 miljard (AWBZ en Wmo-Huishoudelijke hulp).

Bijvoorbeeld een traplift

... anderzijds ... Donderdag 31 JULI 2014 REDACTIE 088-0133000 OF MAIL NAAR [email protected]

■

■

KRANT NIET BEZORGD? BEL 088 - 0139940

24

�

EUV-machine ASML piekt

woord is aan: ASML ...EUVorie...

pagina 15 - ed.nl/economie/asml

EINDHOVEN EN OMSTREKEN - 44 pagina’s

� Sancties tegen Rusland

� Ingesproken rouwbericht

De sancties tegen Rusland zullen Poetin niet verdrijven. Wel veranderen ze de verhoudingen.

De uitvaartbranche is aan het veranderen. Nieuw is het laten inspreken van rouwberichten.

pagina 6-7- ed.nl/vliegramp

pagina 25 - ed.nl/regio

101e JAARGANG NUMMER 178

■

PRIJS MAANDAG t/m VRIJDAG € 1,95

■

ZATERDAG € 2,70

■

ABONNEEPRIJS € 1,07

●

LANGDURIGE ZORG

Wie zit met half miljard? EINDHOVEN – Ruim een half miljard euro. Zoveel moet tijdens de resterende kabinetsperiode worden bezuinigd op de langdurige zorg. Dat gaat vooral om medische thuishulp en de verzorgings- en verpleeghuizen. De grote vraag is wie uiteindelijk de rekening krijgt gepresenteerd. Want zonder pijn valt zo’n bedrag niet weg te snijden. Optie 1. Het Rijk betaalt de rekening. Misschien niet onlogisch. De behoefte aan zorg neemt immers niet af als de politiek andere keuzes wenst te maken, zegt bijvoorbeeld Leo van Erp, directeur van RSZK woonzorgcentra in De Kempen. Maar minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zal dat niet accepteren. Minister Edith Schippers (VVD, Volksgezondheid) en staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA, Welzijn) hebben voor dat bedrag getekend. Van Rijn snapt wel dat de ingeboekte bezuiniging niet in één klap kan worden ingeboekt, dus hij bezint zich op een geleidelijke uitvoering. Zo wil hij in 2015 140 miljoen extra uittrekken voor de langdurige zorg. Dan heeft hij wel de steun van een meerderheid in Tweede én Eerste Kamer

Er is een conflict tussen de zorgverzekeraars en de aanbieders van langdurige zorg. Want er wordt flink gekort op de budgetten.

– De zorgverzekeraars zijn keihard in botsing gekomen met de aanbieders van langdurige zorg: verzorgings- en verpleeghuizen en thuiszorg. De verzekeraar CZ heeft gisteren besloten raars eisen dat de zorginstellin- twee weken extra tijd te geven. gen hetzelfde werk blijven doen De kwestie draait om de zorg als nu, maar dan voor een half voor ouderen met lichte beperkinmiljard euro per jaar minder. Dat gen die nu al in een verzorgingsnoemen de zorgaanbieders ‘ab- huis zitten. De verzorging wordt surd’. Actiz, de landelijke organi- nu betaald uit de rijksverzekeDat betekent pensioendoorChris Alem AWBZ. dat Pereen 1 januari gaat de satie van van zorgondernemers, wil ring fonds als Zorgover en Welzijn naar de zorgverdat staatssecretaris Martin van financiering DEN (PvdA, HAAG –Gepensioneerden (PZFW) nietDat hadstaat kunnen indexein de nieuwe Rijn Welzijn) ingrijpt. kun- zekeraars. nenkwestie de komende jaren omdat geen ofde Wet ren alsLangdurige de regels begin jaar waZorgdit(Wlz), die De is nijpend maar beperkte indexatie van hun vlak ren ingegaan. metaalpenvoor hetGrote zomerreces is ingezorgaanbieders op 15 augustus, pensioen verwachten. De achtersioenfondsen PME en PMT Het bij de als Tweede Kamer. hun offertes voor 2015 moeten in- diend stand vanwege gestegen zouden niet indexeren wilkunnen dat ouderen langer dienen. Voor wijkzorg lag lonen die da-en kabinet prijzen die niet zijn gecompenomdat hun dekkingsgraad nu tum op 1 augustus, maar verzeke- thuis blijven wonen; alleen menseerd, zal wellicht nooit worden in- flink beneden de 110 ligt. gehaald. Door de lat hoger te leggen, wil Klijnsma voorkomen dat ouderen de pensioenpot ‘leegeten’ en zo Dat is het gevolg van de nieuwe jongeren duperen. Om alle penspelregels die staatssecretaris JetAutovakantie sioenen te kunnen indexeren, kota Klijnsma (PvdA, Sociale Zaken) men de fondsen nu 200 miljard gisteren 2-3 heeft gepresenteerd voor dagen al v.a. euro te kort. Klijnsma wil de lasde pensioenfondsen. De regels ten evenwichtig verdelen. gaan in 2015 in. Pensioenfondsen De nieuwe regels voorkomen ook mogen vanaf dan pas gedeeltelijk dat gepensioneerden fors gekort indexeren vanaf een dekkingsgraad van 110 en pas volledig van- worden als hun fonds te weinig geld in kas heeft. Fondsen mogen af een dekkingsgraad vanaf 125.

EINDHOVEN

sen met zware beperkingen mogen nog naar een verpleeg- of verzorgingshuis. Dat moet jaarlijks 510 miljoen euro besparen. Mensen die nu al in een verzorgingshuis zitten mogen blijven, heeft staatssecretaris Van Rijn beloofd. nu 7 procent per jaardat ineens Hijtotheeft toegezegd het Rijk korten. Fondsen kunnen daarmet 140 voor deze groep ouderen straks tieneuro jaar over doen, miljoen extra overdus deinbrug stapjes van 0,7 procent per jaar. zal komen. Maar daar moeten Een lopende onge- zich Tweede énkorting EerstekanKamer daan gemaakt bij als de hetbehannog worden over uitspreken deling van de Wlz. De zorgverzekeraars, die de aanbesteding van

vertaling is van het overheidsbeleid, verwacht ik dat je handelend optreedt”, schrijft hij. De zorgkantoren zijn regionaal over de verzekeraars verdeeld. In Zuidoost-Brabant heeft verzekeraar CZ het kantoor onder beheer. zorg via hun zorgkantoren uitvoe- Leon Rulkens, bestuursvoorzitter ren, willen niet het risico lopen van de Eindhovense zorginsteldat ze moeten opdraaien voor de ling Vitalis, spreekt over ‘absurde ingeboekte bezuinigingen en heb- kortingen die haaks staan op onben op eigen gezag de tarieven ze verplichtingen’. Vitalis loopt verlaagd. tien miljoen euro mis als de korActiz-voorzitter Guus van Mont- ting doorgaat, zegt hij. Dat leidt regels van Klijnsma. Maar fonds de volgend jaren betere fort in(tevens voorzitter van de nieuwe tot langere wachtlijsten en doorhet kabinet fiscaalvrij sparesultaten behaalt. Raad van Toezicht van het MMC omdat sturen van nieuwe cliënten. voor het pensioenzorgaanbieders, sterk aan DeVeldhoven) pensioenpremie werkneheeftdie Van Rijn hier- renTwaalf regionale legt vanaf 2015,VVT-platform hoeft er mers daalt volgend jaar Hij banden overbetalen, een brandbrief gestuurd. verenigd in het minder premie te worden bemet 11 procent. Weliswaar noemt de effecten voorzoucliënten, veel Zuidoost-Brabant (Verpleging, taald. den de premies stijgen de zorgorganisaties en door werknemers Verzorging en Thuiszorg), heb‘onhanteerbaar’. „Als het beleid ben bij CZ protest aangetekend tevan de zorgkantoren geen goede gen de opgelegde bezuinigingen.

WEG-Z 31.4.1

Indexatie: gepensioneerden zijn het kind van de rekening

65

Zuid-Hollandse kust

ANBO: ‘Miljoenen mensen missen 12 procent’

Enkelband Volkert van der G. mag af

AMSTERDAM – Het duurt nog een week voordat duidelijk wordt wat de pensioenmaatregelen precies betekenen voor gepensioneerden. DEN het HAAG – Volkert van der G., de ABP, grootste pensioenfonds moordenaar van eind politicus van Nederland, hoopt volgen-Pim Fortyn, hoeft enkelband de week met cijfers geen te komen. Net meer de gemeenals het om. FNV Ook is hetmag ABP hij bezorgd ten de Rotterdam, over mogelijkheidHilversum, om lopendeDen

Haag, Tilburg en Krimpen aan den IJssel bezoeken. Omdat daar nabestaanden en oud-medewerkers van Fortuyn wonen was hem dat eerst verboden. Dat heeft de rechter gisteren besloten in een kort geding dat Van der G. tegen de Staat had aangespannen. Het Openbaar Ministerie legt zich niet neer bij het besluit en gaat in

pensioenen te indexeren. kenden er last van hebben, omdat Volgens ANBO, de grootste oudeze daardoor na hun pensioen ook renbond, hebben miljoenen gekoopkracht kwijtraken. pensioneerden de laatste jaren al De Pensioenfederatie gaat nog pregenomen.” Fractievoorzitberoep. Het OM zegt de lo-ciesworden 12hoger procent aan indexatie misgelouitrekenen wat de gevolgen Wilson Leefbaar Rotcatieverboden van belang te ach-zijn.ter pen. De ouderenorganisaties zegDeLuuk federatie stelt van dat de beterdam zegt dat zijn partij „vertendat alsgepensioneerden risicobeperkende factor. perktere gen de gevolindexatie-mogelijkheen verontwaardigd is.” Wat nietinverandert, vooralsnog, isdenbijsterd per pensioenfonds mogelijk gen direct hun portemonnee vanuit de landelijke dat Van der G.dat geen verschillend gaan uitpakken.politiek voelen. Ze zeggen ookcontact de wer- maghéélOok

hebben met de nabestaanden van Fortuyn en niet met de media mag praten. Ook moet hij zich wekelijks bij de reclassering blijven melden. Op de uitspraak kwamen veel reacties. Fortuyns broer Marten is „zeer teleurgesteld”. Volgens hem „verhoogt Van der G. hiermee zijn eigen risico om te grazen te

komen verontwaardigde reacties. Geert Wilders twittert slechts één woord: Schandalig! Hoogleraar Strafrecht en Strafprocesrecht Theo de Roos noemt de uitspraak juist „moedig en interessant”.

... nog vier maanden ... Het 4-sterren NH Leeuwenhorst ligt in Noordwijkerhout. � Inclusief ontbijtbuffet en 1 x 3-gangendiner � Gratis wifi en parkeergelegenheid � Fiets vanuit het hotel zo naar het strand

Kras.nl/51519 of bel 0900-969715 cpm Prijzen p.p. o.b.v. 2 personen excl. reserveringskosten

REGIO 2-3, 25-31

BINNEN & BUITENLAND 4-13

ECONOMIE & BEURS 15-19

STRIPS & PUZZELS 41

FAMILIEBERICHTEN 43

CULTUUR 38-39

SPORT 34-37

nodig. Die moeten nog beslissen over zijn nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz). Of hij die steun krijgt is dus nog ongewis. Optie 2. De zorgverzekeraars betalen. Absoluut niet, zegt koepel Zorgverzekeraars Nederland. De verzekeraars zijn niet meer dan uitvoerders van overheidsbeleid. De verzekeraars hebben weliswaar grote financiële reserves opgebouwd, maar die zijn in de nabije toekomst, als de vergrijzing doorzet, keihard nodig. Optie 3. Zorginstellingen zijn de klos. „We moeten meer doen met minder geld”, weet bestuurder Charles Laurey van ZuidZorg, dat onder meer thuis- en kraamzorg levert. Instellingen zeggen medewerkers ontslag aan, in de wrange wetenschap dat die mensen binnenkort hard nodig zijn. Veel meer opties zijn er niet. Het vergt tijd om bijvoorbeeld verzorgings- en verpleeghuizen te sluiten. Dat levert op korte termijn te weinig geld op. Optie 4. De mensen om wie het allemaal gaat krijgen minder zorg. Ze wonen langer thuis en ze betalen meer uit eigen zak. De uitkomst is ook voor de deskundigen duister. „Er wordt powerplay gespeeld”, zegt Leo van Erp van RSZK. „Het is een black box”, verzucht bestuurder Leon Rulkens van zorggroep Vitalis.

Zie ook pagina 10-11: Volkert is de Staat te slim af TV & MEDIA 22-23

Na 1 januari valt dit onder de zorgverzekering. De zorgverzekeraars hebben Van Rijn al laten weten dat ze niet kunnen besparen op de medische thuiszorg. Immers, hij heeft de zorg gegarandeerd. Besparing op kwaliteit of kwantiteit is daarmee onbespreekbaar. Voor de verpleeg- en verzorgingshuizen geldt dat vanaf 1 januari alleen mensen met zware beperkingen worden toegelaten. De tehuizen zullen daardoor langzaam leger worden. Sluiting, dus verhuizen, is aannemelijk.

Zorgwerkers verliezen baan Fors bezuinigen op zorg leidt onvermijdelijk tot banenverlies. Immers, het gaat vooral om handwerk ‘aan het bed’. Er valt voor instellingen wel iets te snijden in administratieve functies, maar dat zet weinig zoden aan de dijk. Hoeveel mensen in de zorg hun baan gaan verliezen is onduidelijk. De vakbonden, Abvakabo voorop, spreken over een verlies van 110.000 banen. Maar daar zit dan ook de niet-medische huishoudelijke hulp bij. De werkgevers in de zorg houden

foto Hollandse Hoogte

‘‘

Wij leveren onze offerte in en dan volgen onderhandelingen. Het wordt sowieso minder.” Charles Laurey, ZuidZorg

GIJS VAN DIJK (FNV)

Illustratie Elise Rave / HH

door Arnold Mandemaker e-mail: [email protected]

Wie nu recht heeft op medische thuiszorg, houdt dat ook na 2015. Die garantie heeft staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA, Welzijn) afgegeven. Ook mensen die nu al in een verzorgings- of verpleeghuis wonen kunnen daar blijven tot hun dood, ook al hebben ze een lagere zorgbehoefte dan vanaf volgend jaar is vereist. Maar er verandert wel wat. Beide vormen van zorg vallen nu nog onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, een rijksverzekering.

Er moet 510 miljoen euro worden bezuinigd op ouderenhulp en thuiszorg. Wie draait er voor op? doorArnold Mandemaker e-mail:[email protected]

‘Absurde korting op ouderenzorg’

Hou ik mijn medische hulp?

Instelling krijgt minder geld Als de bezuiniging van een half miljard op langdurige zorg doorgaat, wat betekent dat dan voor de instellingen? De vraag is eenvoudig, het antwoord niet. „De bewoners van verzorgingshuizen blijven en wij blijven ze zorg bieden. Toch komen de zorgkantoren met een volumekorting. Dat is een rare situatie”, zegt Leon Rulkens, bestuurder van zorginstelling Vitalis. Hij houdt rekening met een korting van zo’n acht procent op zijn budget. „Dat is

tien miljoen, waarvan dan zes miljoen op personeel moet worden bezuinigd. Gemiddeld kost een verzorgende 40.000 euro.” ZuidZorg kan nog weinig zeggen over de korting, zegt bestuurder Charles Laurey. „Wij leveren onze offerte in en dan volgen onderhandelingen. Het wordt sowieso minder.” Leo van Erp van RSZK ziet een ‘gigantisch knelpunt’ opdoemen: „Meer zorg thuis én flink bezuinigen.” Ook hij wacht de onderhandelingen af.

met op 50.000 tot 60.000 banen. Waarbij ze aantekenen dat als gevolg van vergrijzing over enkele jaren deze mensen weer hard nodig zullen zijn, vooral in de medische thuiszorg. Maar niet alle medewerkers van een instelling zijn in staat of bereid om deze vorm van hulp te leveren. Staatssecretaris Van Rijn is met een verwacht banenverlies van 16.000 banen optimistisch. Feit is dat nu bij thuiszorginstellingen ontslagen vallen. Bij ZuidZorg 350, bij Savant 250.

Meer verzorgingshuizen dicht Kan ik straks nog wel terecht in het verzorgingshuis in de buurt? Dat is de vraag. Ouderen moeten voortaan langer thuis blijven wonen en kunnen niet in een verzorgingshuis terecht. Volgens het kabinet zullen hierdoor tientallen locaties de komende jaren de deuren moeten sluiten. Maar Actiz, de landelijke organisatie van zorgaanbieders, zegt dat dit aantal wel eens op zou kunnen lopen tot honderden. Wie in een verpleeg- of verzor-

gingshuis woont, houdt recht op een plaats daar. Al kan het, zoals is gebleken, wel voorkomen dat hij door sluiting van het verzorgingshuis moet verhuizen naar een ander huis. Nu zorgverzekeraars de tarieven voor langdurige zorg verlagen, noopt dat zorginstellingen tot bezuinigen. Dat leidt bijvoorbeeld tot langere wachtlijsten of ontslagen. Of het sluiten van oudere locaties. Want grote kans dat investeren in renovatie straks te kostbaar is.

‘Pensioen is nog instabiel’ INTERVIEW

Veel ouderen hebben straks een pensioen zonder indexatie vreest de FNV. doorChris van Alem AMSTERDAM – Een hele generatie

ouderen zal aanpassing van hun pensioen aan de gestegen prijzen en lonen niet meer meemaken, vreest Gijs van Dijk (33). Hij is binnen het dagelijks bestuur van de FNV verantwoordelijk voor pensioenzaken. Hoe komt dat? „Omdat de nieuwe spelregels die het kabinet maakt voor de pensioenfondsen niet zorgen voor een stabiel pensioen. Door de financiële crisis is duidelijk geworden dat het huidig pensioenstelsel niet stabiel is. De sociale partners dringen al vier jaar aan op een stabiel stelsel waar mensen vertrouwen in hebben. En dat hebben ze niet in een stelsel met

diepe kortingen en zonder uitzicht op indexatie. Wij willen een stelsel waarin mee- en tegenvallers eerlijk over generaties verdeeld zijn, zodat er geen pech- en geluksgeneraties ontstaan.”

een waardevast pensioen hadden, hebben de afgelopen vijfj aar al een achterstand van zo’n 10 procent in koopkracht opgelopen omdat ze geen indexatie hebben gekregen. Door de nieuwe regels duurt het misschien nog vijf of Wat deugt er niet aan die spelregels? tien jaar voordat ze indexatie krijgen. Zo krijg je een hele grote ge„Officieel kennen we die nog neratie ouderen die niet meemaniet, omdat ze pas morgen beken dat hun pensioen wordt geïnkendgemaakt worden. Maar wat dexeerd. Dat is niet te verteren we ervan gehoord hebben, leidt voor die groep. Dat leidt niet tot zeker niet tot stabiliteit. Door de herstel van vertrouwen in het penmanier waarop fondsen vanaf volsioenfonds. Uitblijven van indexagend jaar met rente moeten omtie heeft ook grote gevolgen voor gaan, denken we dat de dekkingsgraad zal dalen. Een fonds dat nu jongeren. Door de fiscale regels net voldoende dekking heeft, kan kunnen ze sowieso minder pen-

van een staatssecretaris die belast is met de hervorming van het pensioenstelsel. Als je zoiets zegt, dan geeft je er blijk van dat je het totaal niet begrepen hebt.”

Veel ouderen doen het al vijfj aar zonder indexatie.foto HH

Hoe de Wmo lokaal gestalte krijgt zal verschillen per‘Moestuin gemeente. was niet handig’ In onze Afdelingsnieuwsbrieven leest u daarover meer. Hoe zit het eigenlijk met die lagere pensioenpremie waarmee werknemers hun koopkracht kunnen verbeteren? „Dat is onderdeel van de cao-onderhandelingen. We willen dat de fiscale vrijstelling maximaal gebruikt wordt voor opbouw van pensioen. We willen ook een goed nabestaandenpensioen. Als er dan nog geld over is, moet dat naar de portemonnee van de

DEN HAAG –Staatssecretaris Jetta

Klijnsma (PvdA, Sociale Zaken) ‘de Schouw’ - pagina 7, september vindt niet dat mensen hun2014 pen-

WEER 21

“

Veel ouderen zijn de afgelopen vijf

sioen moeten aanvullen met een moestuin. Uitspraken die ze daarover zaterdag deed in het AD waren ‘niet handig’, zei ze gisteren.

Kunst & Cultuur Museum de Fundatie – Zwolle en Heino

Bezoek aan beide locaties met rondleiding in Zwolle Vrijdag 26 september Wij bezoeken beide locaties van museum ‘De Fundatie’ (Paleis aan de Blijmarkt te Zwolle en Kasteel het Nijenhuis te Heino), krijgen een rondleiding in Zwolle en bezichtigen Heino op eigen gelegenheid. In de rondleiding wordt verteld over de nieuwbouw, en de hoogtepunten van de lopende tentoonstellingen worden toegelicht. Sinds juni 2005 vormen het Paleis aan de Blijmarkt in Zwolle en Kasteel het Nijenhuis in Heino samen het Museum de Fundatie. De collectie bestaat uit beeldende kunst van de late middeleeuwen tot heden. Verzamelaar Dirk Hannema, voormalig directeur van Museum Boymans in Rotterdam, heeft een groot gedeelte van deze collectie bijeengebracht.

'De Fundatie' Heino

Foto Peter Jansen

Programma 8.30 vertrek vanaf Parktheater 8.45 vertrek vanaf Stationsweg (voormalig postkantoor) 11.00 aankomst Zwolle 11.30 rondleiding De Fundatie - Zwolle 12.30 tijd voor tentoonstelling en lunch op eigen gelegenheid 14.00 vertrek naar Heino 14.30 aankomst Heino, bezoek op eigen gelegenheid 16.00 vertrek naar Eindhoven 18.30 verwachte aankomst Eindhoven

De collectie omvat topstukken van Icabia, Turner, Bernini en Canova, en ook veel Nederlandse kunst van Mondriaan, Israëls, Jan en Charley Toorop, Van der Leck, Appel, Lucebert, Voerman en vele anderen. De vaste collectie heet 'Van Turner tot Appel’. Tevens zijn er twee tijdelijke tentoonstellingen: ● ‘Nederlandse kunstenaars in Parijs: Van Gogh tot Cremer’, met meer dan honderd kunstwerken. Deze weerspiegelen de culturele caleidoscoop van de Lichtstad en haar beslissende invloed op de Nederlandse kunst. ● ‘Lotta Blokker – Het Wolfsuur’. Een beeldententoonstelling die een inkijkje geeft in de gevoelens van slapelozen. In Zwolle krijgt u een rondleiding door het museum. In en rondom het Kasteel het Nijenhuis in Heino (geen lift) met grote beeldentuin kan men op eigen gelegenheid rondkijken. In het kasteel is de tentoonstelling ‘David Bade – Europa’ te zien, naar aanleiding van de Europese verkiezingen. Voor de beeldentuin is een uitgebreide looproutefolder beschikbaar. Hierin wordt elk van de ongeveer 75 beelden uitgebreid beschreven.

'Nederlandse kunstenaars in Parijs'

'De Fundatie' Heino 'De Fundatie' Zwolle

Museumkaart

Bij bezoek aan musea waar deze kaart voordeel oplevert vermelden we twee prijzen, een met en een zonder kaart. Mensen met een Museumkaart moeten wel zelf naar de kassa gaan. Indien u, ondanks opgave, deze kaart vergeet, moet u zelf aan de kassa de entreeprijs betalen. ‘de Schouw’ - pagina 8, september 2014

Foto Pedro Sluiter

Prijs: € 40,00; met Museumkaart € 28,00 Aanmelden: uiterlijk 15 september met formulier K 4335 Betaling: zie algemene afspraken Contactpersonen: Eli Baxmeier, 040 2433188 Maril van Eijs, 040 7851330

K 4335

Kunst & Cultuur Serie ‘Klassiek rond de lunch’ ‘Muziek in vuur en vlam’ Zondag 19 oktober Het Academisch Genootschap en de PVGE organiseren alweer de zevende en de achtste bijeenkomst in de serie ‘Klassiek rond de Lunch'. Deelnemers aan de eerdere bijeenkomsten waren enthousiast over de schitterende muziek met prachtige

Illustratie: Tanathiel

beelden en humoristisch commentaar van Clemens Lasance, de gezellige sfeer en de culinaire maaltijd. Een perfecte invulling voor een zondag! Clemens schrijft: “Na ‘Muziek buiten de Oevers’, waar we gekeken en geluisterd hebben naar wat diverse componisten hebben gemaakt van allerlei facetten van water, is misschien het thema ‘Muziek in Vuur en Vlam’ op 19 oktober een logisch vervolg. Ook vuur in al zijn aspecten heeft de mensheid altijd geboeid, in letterlijke en figuurlijke zin: de schepping, zon, sterren, vulkanen, oorlog, kaarslicht, religie, liefde, vuurwerk, techniek. Keuze te over. Over de bijeenkomst op 14 december kan ik kort zijn: geheel in het teken van Kerstmis. U zult waarschijnlijk muziek te horen krijgen die u nog nooit eerder gehoord heeft en waarvan u daarna denkt: ik heb wat gemist. Op het voorlopige programma, naast de usual suspects: Krcek,

Honegger, Respighi, Berlioz, Emmanuel, Adams, Ryba, Rueppe en De Bie. Ik ga elke keer slechts een korte inleiding houden, want de muziek spreekt verder voor zich. Het geheel wordt visueel verluchtigd door projectie van alle teksten en van passende beelden.” Programma 10.30 Inloop met een kopje koffie 11.00 Eerste deel luisteren naar muziek 12.00 Driegangenlunch 13.30 Tweede deel luisteren naar muziek 14.30 Afsluiting met een drankje Plaats: Academisch Genootschap, Parklaan 93, Eindhoven Prijs:

€ 41,00 per bijeenkomst p.p.

Aanmelden: uiterlijk 19 september, met formulier K4337 Contactpersoon: Tjerk Scheepstra, 06 53277762

Het wonder van Eindhoven, een rondrit in etappes Vrijdag 10 oktober We dineren in ‘NatLab 2.0’ op Strijp-S en besluiten de dag met een rit langs de Lichtjesroute. Koffie en diner inbegrepen in de prijs. Wij rekenen op een prettige en leerzame dag. Eindhoven

Prijs: € 54,00 p.p. all-in Aanmelden: uiterlijk 19 september met formulier K4336 Contactpersonen: Eli Baxmeier, 040 2433188 Tjerk Scheepstra, 06 53277762

K4336

Foto VVV

Nationaal en internationaal staat Eindhoven in de belangstelling vanwege de stormachtige ontwikkeling als designstad en als voorbeeld van duurzame stadsontwikkeling. Daarom houden we een stadsrondrit in twee etappes onder leiding van een VVV-gids die de deelnemers een indruk zal geven van deze ingrijpende veranderingen van de stad. Tijdens de bustour komen zowel heden als verleden van Eindhoven aan bod. U krijgt een goed beeld van de stad: moderne architectuur, design in vele facetten, maar ook industrieel erfgoed.

Lichtjesroute

NatLab 2.0 op Strijp-S

Programma 14.00 - 15.00 15.00 - 16.00 16.00 - 17.00 17.00 - 20.00 20.00 - 22.00

Eerste deel stadsrondrit Koffiepauze Tweede deel stadsrondrit Diner in het ‘Natlab’ Lichtjesroute Eindhoven ‘de Schouw’ - pagina 9, september 2014

Verenigingsreizen Verlengde aanmelding

Deze verenigingsreis is al in juli aangekondigd in 'de Schouw'. Zie ook onze website www.pvge.nl/activiteiten/ verenigingsreizen. (Daar is ook het inschrijfformulier te vinden, evenals op pagina 13 in deze uitgave.) Er zijn voor deze reis nog enkele plaatsen beschikbaar.

‘Made by Philips Research’ en stadswandeling Leiden Woensdag 15 oktober Programma: 8.30 uur vertrek vanaf ingang Parktheater In Leiden bezoeken we de tentoonstelling 'Honderd jaar uitvindingen made by Philips research' in Museum Boerhaave. Na de vrije lunch ontdekken we met een ervaren stadsgids de parels van de Sleutelstad. Tegen 18.00 uur zijn we weer terug. Prijs: € 58,00 (inbegrepen: koffie/thee met gebak); lunch voor eigen rekening Aanmelden: het inschrijfformulier moet uiterlijk 15 september ontvangen zijn op het PVGE-secretariaat. Betaling: zie algemene afspraken


R 3511

Philips museum biedt korting aan PVGE-leden In het hart van Eindhoven, op de historische locatie waar Gerard Philips in 1891 zijn eerste gloeilampen heeft geproduceerd, is het Philips museum gevestigd. Meer dan honderdtwintig jaar na Gerard, op 5 april 2013, opende Koningin Beatrix de deuren van het oude fabriekje opnieuw, nu als start van het Philips museum. In het nieuwe museum beleeft u de ontwikkeling van het concern vanaf de start in 1891. Een interactief verhaal over innovatie en ambitieus ondernemerschap, waarmee Philips een positieve impact op het leven van miljoenen mensen had en nog altijd heeft. Aan de hand van unieke historische en hedendaagse producten en de boeiende verhalen die erbij horen wordt dit tastbaar gemaakt. Je maakt als het ware een tijdreis langs de vele Philips uitvindingen en innovaties. Meer dan zeventigduizend mensen hebben het museum inmiddels al bezocht. Het is duidelijk dat het in een behoefte voorziet, en bijdraagt aan het historisch zelfbewustzijn van de regio. 100 jaar Philips Research Dit jaar viert Philips het honderdjarig bestaan van Philips Research. Het bedrijf heeft uitvindingen op zijn naam staan om trots op te zijn. Ook in het museum wordt hier volop aandacht aan besteed. In juni is ‘Mission Eureka’ gelanceerd, een interactief spel over 100 jaar Philips uitvindingen. Leuk en leerzaam voor iedereen vanaf 8 jaar. Je speelt op een iPad, in een team

van 2, 3 of 4 personen. Als team krijg je opdrachten, kennisvragen, puzzels en spellen die je moet aangaan zoals echte onderzoekers dat doen. Op 10 oktober opent de expositie ’75 jaar Philips shavers’, een tijdelijke tentoonstelling over een van de meest succesvolle Philips uitvindingen. Precies vijfenzeventig jaar geleden begon Philips met de productie van de scheerapparaten. Daarmee werd de eerste stap gezet op weg naar vele Philips-producten voor persoonlijke verzorging. Aan de hand van historische apparaten, reclameaffiches, films en foto’s geeft deze tentoonstelling een uniek overzicht van Philips shavers vanaf 1939. PVGE en Philips museum Vanaf 1 september zijn PVGE en het Philips museum een samenwerking aangegaan. Het is nu voor PVGE-leden nog interessanter om het prachtige museum te bezoeken. Exclusief voor leden van de Vereniging ontvang je persoonlijk, op vertoon van je PVGE-ledenpas, 50% korting op de entreeprijs van het Philips museum. Bezoek daarom nu het Philips museum en maak samen met kinderen, kleinkinderen, familie of vrienden de tijdreis langs de vele Philips uitvindingen en innovaties van toen, nu en morgen!

Philips museum, Emmasingel 31, Eindhoven Open: dinsdag t/m zondag 11.00 – 17.00 uur Meer informatie: www.philips-museum.com Facebook: www.facebook.com/philipsmuseum

Vrijdag 26 september Kunst & Cultuur K4335 Museum de Fundatie – locaties Zwolle en Heino Prijs: € 40,00 p.p.; € 28,00 met museumkaart; betaling met deze machtiging.

Naam:

........................................................................ Lidnr: .................... vrouw / man

Partner: ........................................................................ Lidnr: .................... vrouw / man Adres:

..............................................................................................................................

e-mail: ........................................................................ Telefoon: 06 - ............................

Ondergetekende machtigt de PVGE eenmalig het totaalbedrag van € …………… af te laten schrijven van zijn/haar rekeningnummer: Handtekening: ....................................................................................... Plaats en datum: ...................................................................................

Eenmalige machtiging

S€PA

NL

Incassant: PVGE Vereniging voor senioren Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2 5616 LZ Eindhoven IBAN: NL 07 ABNA 0587781149 Door ondertekening van dit formulier machtigt u de PVGE om een eenmalige incasso-opdracht te sturen naar uw bank om het bedrag van uw rekening af te schrijven; en verleent u uw bank toestemming om eenmalig het bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht van de PVGE. Afschrijving vindt plaats omstreeks de uiterste inschrijfdatum, met als kenmerk uw lidnummer gevolgd door het nummer van deze reis. Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen acht weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden.

Dit formulier moet uiterlijk 15 september binnen zijn bij het PVGE-secretariaat, Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven. SVP alles duidelijk leesbaar invullen - zeker uw e-mailadres!

Vrijdag 10 oktober Kunst & Cultuur K4336 Het wonder van Eindhoven, een rondrit in etappes Prijs: € 54,00 p.p.; betaling met deze machtiging.

Naam:

........................................................................ Lidnr: .................... vrouw / man


..............................................................................................................................

e-mail: ........................................................................ Telefoon: 06 - ............................



S€PA

"

NL


Dit formulier moet uiterlijk 19 september binnen zijn bij het PVGE-secretariaat, Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven.

"

SVP alles duidelijk leesbaar invullen - zeker uw e-mailadres!

Aanmelding nieuw lid Nieuw lid: Naam:................................................................................................................... Geboortedatum: . .........................……….

Naam:................................................................................................................... Geboortedatum: . .........................……….

Straat en huisnummer:..................................................................................... Postcode/plaats: .......................................

e-mail: .................................................................................................................. Telefoon: ..................................................

Wil lid worden van de PVGE en verzoekt hiermee om toezending van een aanmeldingsformulier. Dit formulier indienen bij het secretariaat van de PVGE, Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven. Aanmelden kan ook via onze website: http://www.pvge.nl/aanmelden, of telefonisch: 040 2127504 (dagelijks 9.30-13.30 uur) ‘de Schouw’ - pagina 11, september 2014

Zelfstandig wonen met zorg? mooie huurappartementen in bosrijk Waalre Senioren besluiten steeds vaker om hun eigen huis te verruilen voor een appartement.

Op Eeckenrhode komt het welzijn van de bewoners op de eerste plaats!

beveiliging en brandpreventie) worden ingeruild voor het wonen in een

dienstverlening. Deze dienstverlening gaat van huishoudelijke hulp, keuken

De beslommeringen van een eigen huis (tuinonderhoud, schilderwerk, goten,

Op Eeckenrhode is een hele infrastructuur voor professionele

beschermde omgeving. Eeckenrhode is en huismeester tot 24-uurs verzorging bestemd voor senioren die zelfstandig kun- en verpleging. Uitgangspunt voor deze

nen wonen, maar wel een breed pakket aan dienstverlening is dat mensen zich in dienstverlening tot hun beschikking willen hun eigen woonomgeving het beste op hebben. Eeckenrhode is ooit gebouwd voor hun gemak voelen. gepensioneerden van Philips.

Irenelaan 9, Waalre | t 040 228 28 82 | www.wonenopeeckenrhode.nl

EECK_DeSchouw_adv210x105_v02.indd 1

09-08-13 12:08

Investeer één uur per week in een betere conditie. Het werkt. U merkt het zelf: lichamelijke conditie, coördinatie en souplesse gaan met de jaren achteruit. Maar daar kunt u iets aan doen. Een uur doelbewust trainen per week doet wonderen. Centrum Gezond Bewegen biedt training op het gebied van fitness en houding & beweging. In kleine groepen, onder begeleiding van een professional uit de fysiotherapie of de bewegingsleer. Geen house muziek, wel Bach en Beatles. Niet fanatiek, wel serieus. Het werkt. Kijk op www.gezondenbewegen.nl en kom even langs.

Europalaan 4 5623 LJ Eindhoven Tel: 040 - 246 12 53 Geen sportschool. Wel een fitnesscentrum.


Zondag 5 oktober / 14 december Kunst & Cultuur K4337 Serie Klassiek rond de lunch: ‘Muziek in vuur en vlam’ Prijs: € 41,00 per persoon per bijeenkomst; betaling met deze machtiging. Naam:

........................................................................ Lidnr: .................... vrouw / man



S€PA

NL

Incassant: PVGE Vereniging voor senioren Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2 5616 LZ Eindhoven IBAN: NL 07 ABNA 0587781149

..............................................................................................................................

e-mail: ........................................................................ Telefoon: 06 - ............................


Door ondertekening van dit formulier machtigt u de PVGE om een eenmalige incasso-opdracht te sturen naar uw bank om het bedrag van uw rekening af te schrijven; en verleent u uw bank toestemming om eenmalig het bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht van de PVGE. Afschrijving vindt plaats omstreeks de uiterste inschrijfdatum, met als kenmerk uw lidnummer gevolgd door het nummer van deze reis. Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen acht weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden.

Dit formulier moet uiterlijk 19 september binnen zijn bij het PVGE-secretariaat, Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven. SVP alles duidelijk leesbaar invullen - zeker uw e-mailadres!

Woensdag 15 oktober Verenigingsreis R3511 Expositie 'Made by Philips Research' en stadswandeling Leiden Prijs: € 58,00 p.p.; betaling met deze machtiging.

Naam:

........................................................................ Lidnr: .................... vrouw / man


..............................................................................................................................

e-mail: ........................................................................ Telefoon: 06 - ............................ Neemt rollator mee: ja / nee. 'Thuisblijver' (in noodgevallen) naam / telefoon: ....................................................................



S€PA

NL


Dit formulier moet uiterlijk 15 september binnen zijn bij het PVGE-secretariaat, Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven. SVP alles duidelijk leesbaar invullen - zeker uw e-mailadres! Als PVGE-lid kunt u toegang krijgen tot Myshop (de ‘Philips personeelswinkel’), ook al heeft u niet bij Philips gewerkt.

Aanvraagformulier Kooprecht Myshop Onderstaand lid van de PVGE (één pas per adres) verzoekt om hem/haar kooprecht te verlenen bij de winkels van Myshop: Naam:

"

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Straat en huisnummer: ......................................................................... e-mailadres: . ............................................................................ Postcode en plaats: .............................................................................. Telefoon:...................................... Aanvrager geeft PVGE toestemming daartoe bovenstaande gegevens aan Myshop bekend te maken. Handtekening: . .................................................................................... Datum: .................................................... Dit formulier sturen naar: PVGE Vereniging voor senioren, Kastanjelaan 400, gebouw SFH 1/2, 5616 LZ Eindhoven. ‘de Schouw’ - pagina 13, september 2014

"

Vertrouwd sparen via IAK Voor uzelf, uw kinderen, kleinkinderen of misschien zelfs voor uw achterkleinkinderen! Ga voor meer informatie, de actuele rente en direct afsluiten naar

www.iak.nl/pvge

Altijd hoge rente

Samen voor een perfect verzekerde toekomst


Lezersonderzoek Iedere redactie vraagt zich wel eens af of zij 'het goed doet'. Wij ook. Wat vindt u, lezer, van 'de Schouw'? Natuurlijk krijgen wij wel eens een e-mail of een andere persoonlijke reactie, en dat is altijd heel plezierig. Zelfs als het negatieve kritiek is, want ook daar kunnen we wat mee. Maar een lezersonderzoek is toch iets anders, want dan kunnen wij u gericht vragen stellen. In dit onderzoek vragen wij naar uw mening over 'de Schouw' en ook, ter vergelijking, over een aantal andere bladen. Ook wagen wij het om een aantal meer persoonlijke vragen te stellen, in vaktaal heet dat het 'lezersprofiel'. De resultaten blijven uiteraard volledig anoniem. Dit middenblad kunt u uitnemen en vouwen tot een briefformaat. Zonder enige schaamte vragen wij u dan om 'een postzegel te plakken'. Desondanks hopen wij zeer veel reacties te krijgen. Wij zijn namelijk zeer benieuwd naar uw mening! Paul Holmes ⇒

⇒

⇒

insteken

▼

derde vouw

Kastanjelaan 400 Gebouw SFH 1/2 5616 LZ Eindhoven

▼

Zegel '1' (€ 0,64)

Secretariaat PVGE

tweede vouw

als brief

AUB frankeren

eerste vouwlijn

De Schouw

U en uw afdeling

Met hoeveel interesse leest u de Schouw over het algemeen?

Vaste rubrieken

Interessante thema's?

Hoeveel aandacht besteedt u meestal aan deze pagina's? Leest u ze altijd door, bladert u er 'soms' doorheen, of leest u ze nooit? • Kunst en Cultuur • Verenigingsreizen • Afdelingsnieuws • Afdelingsreizen • Kalenderscoop • Avondje theater • Ledenvoordeel • Achterpagina

ijd oms ooit s n

alt

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

Overige inhoud

• Aanbiedingen voor leden • Advertenties • Overige artikelen

ijd oms ooit s n

alt

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

Leestijd □ □ □ □

Kunt u aangeven hoeveel tijd u daar meestal aan besteedt? Ongeveer ........... uur

• Op medisch gebied, zorg • Over vrijwilligers, mantelzorg • Over (nieuwe) wetgeving

ijd oms ooit s n

alt

• Over 'huis, tuin en keuken' • Over de natuur • Over techniek, ontwikkeling • Over mensen (interviews) • Over clubs en hobby's

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

Wat vindt u kenmerkend voor de Schouw? Meerdere antwoorden mogelijk

• Meestal prettig leesbaar • Vaak te oppervlakkig • Meestal informatief • Vaak oninteressant • Vaak te lang (langdradig) • Vaak te kort (te beknopt)

     

• Goed formaat (circa A4) • Goede vormgeving • Goed leesbaar lettertype

  

Kunt u aangeven hoeveel dit blad naar uw mening waard is, hoeveel het ongeveer zou mogen kosten per lid?

Ruimte voor opmerkingen, aanvullingen en suggesties

Uw afdeling Van welke PVGE-afdeling bent u lid? • Aalst-Waalre/Valkenswaard □ • Best e.o. □ • Eindhoven □ • Geldrop-Mierlo en Heeze-Leende □

□ □ □ □

• Helmond e.o. • Nuenen c.a. • Son en Breugel e.o. Veldhoven e.o.

Hoe lang bent u al lid van de PVGE? • Minder dan 1 jaar □ • 1 - 5 jaar □ • Meer dan 5 jaar □

Gebruikt u regelmatig een computer, laptop, tablet ...?

ja nee

□ □

toe t

ak en oi Zo ja, waarvoor? va af no • E-mail □ □ □ • Internet (bv. 'Google') □ □ □ • Facebook, 'sociale media' □ □ □ • Skype □ □ □ • Tekst en dergelijke ('Office') □ □ □

• Foto's, video, enzovoorts • Spelen • Overige hobby's • Internetbankieren • Overig zakelijk

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

PVGE web-sites

De Schouw wordt betaald uit de ledenbijdragen en advertenties.

• € 3 per jaar (€ 0,50 per keer) • € 4 per jaar (€ 0,67 per keer) • € 5 per jaar (€ 0,83 per keer) • € 6 per jaar (€ 1,00 per keer)

Uw antwoorden op alle vragen blijven volstrekt anoniem!

Computergebruik

Wat is het waard?

Wanneer leest u de Schouw meestal? • Op de dag van ontvangst • Binnen enkele dagen • Binnen een week • Later in de maand

Hoeveel belangstelling heeft u over het algemeen voor de volgende thema's? Leest u dergelijke artikelen altijd door, leest u ze soms, of leest u ze nooit?

Wat vindt u ervan?

Hoeveel aandacht besteedt u meestal aan deze informatie? Leest u de pagina's altijd door, leest u ze soms of vluchtig, of leest u ze nooit? • Inleiding van de voorzitter • Vanuit het bestuur • Activiteiten van de PVGE

Hoe beoordeelt u de inhoud over het algemeen?

□ □ □ □

Zoekt u wel eens iets op: • www.pvge.nl • de site van uw afdeling Als u deze web-sites vaak bezoekt, hoe oordeelt u? • www.pvge.nl • de site van uw afdeling

toe ak f en ooit a v a n

□ □ □ □ □ □

t ed atig lech m s

go

□ □ □ □ □ □

Overige media Hoe vaak leest u deze kranten en tijdschriften?

U zelf Hoe beoordeelt u de inhoud over het algemeen?

Dagbladen

Uw leeftijd

Hoe vaak?

e ne on ak ms oit ab va so no

Mogen wij u nu ook een aantal 'persoonlijke' vragen stellen?

Uw oordeel?

□ □ □ □ □ □ □ □

Regionaal dagblad: • Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad • Anders: ..................................................

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

Landelijk dagblad: • Algemeen Dagblad (AD) • Financieele Dagblad • NRC Handelsblad • NRC Next • Parool • Reformatorisch Dagblad • Telegraaf • Trouw • Volkskrant • Anders: ..................................................

Tot welke leeftijdsgroep behoort u?

t ed atig lech m s

go

□ □ □ □ □ □

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

• 50 - 60 jaar • 61 - 70 jaar • 71 - 80 jaar • Ouder dan 80 jaar

□ □ □ □

Uw opleiding Wat is uw (hoogste) opleiding? • Lager onderwijs • Middelbaar onderwijs • Hoger onderwijs • Academisch

□ □ □ □

Uw beroep In welke beroepsgroep(en) werkte u? Meerdere antwoorden mogelijk

Andere bladen Hoe vaak?

e ne on aak oms ooit b a v s n

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

Uw oordeel? Gratis dag-, week- en maandbladen: • Metro of Spits • Plaatselijk (gratis verspreid) weekblad • Nieuwsbrief van eigen PVGE-afdeling • De Schouw • KBO Actueel • Anders: ..................................................

t ed atig lech m s

go

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

Andere nieuwsmedia Tenslotte: hoe vaak kijkt u? ak oms ooit s n

va

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

En wat vindt u ervan?

• NOS Journaal • RTL Nieuws • Omroep Brabant nieuws en actualiteit • Anders: ..................................................

Ruimte voor opmerkingen, aanvullingen en suggesties

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □

    

• Facilitair / Logistiek • Onderwijs / Training • Onderzoek (R&D) • Personeelszaken / Klantenservice • Productie / Technisch / IT

    

• Zelfstandig beroep ('ZZP') • Zorg (bv. gezondheidszorg) • Anders, namelijk:

  

.............................................................. t

ed atig lech m s

go

• Accounting / Financieel • Administratief / Secretarieel • Beleid / Organisatie / Management • Commercieel / Marketing • Creatief / Design

Uw huidige bezigheden Meerdere antwoorden mogelijk

• Ik werk full-time • Ik werk part-time • Ik ben gepensioneerd • Ik ben 'mantelzorger' • Ik werk als onbetaalde vrijwilliger

    

Nu we toch al uw aandacht hebben ... Steeds vaker krijgen wij de vraag of wij 'een artikel kunnen wijden' aan een bepaald thema, of 'aandacht besteden aan' een bijzondere activiteit in een van de afdelingen. Dat willen wij best wel, maar door allerlei omstandigheden is onze redactie de laatste tijd flink uitgedund. Wij zoeken dan ook versterking! Wij vergaderen één keer per maand, op een maandagochtend, en alle verdere onderlinge contacten verlopen per e-mail. Teksten worden aangeleverd en verspreid in Word-formaat. U moet dus in elk geval redelijk goed met een computer kunnen werken. Verder zou ons 'ideaalbeeld' iemand zijn met journalistieke ervaring of minstens aspiraties, liefst wat jonger (want wij worden allemaal een dagje ouder!), met tijd om af en toe ook als 'vliegende reporter' of interviewer te functioneren, en met enthousiasme. Een schaap met een twintigtal poten zou fijn zijn. Maar een gewoon mens is ook goed. Voelt u zich aangesproken, of wilt u meer informatie? Neem contact op met een van ons - onze telefoonnummers en e-mailadressen staan op pagina 2. Paul Holmes

Voordeelverpakking Rayovac batterijen

Bij aankoop van 10 kaartjes € 2,49 per kaartje (6 batterijen op een kaartje)

Nergens goedkoper! Zo hoort ‘t!

www.verhoeven-hoorcomfort.nl

Ekelhoff H o o r t o e s t e l l e n & O p t i e k

Vertrouwd door eenvoud

Ekelhoff Hoortoestellen & Optiek

Ekelhoff Hoortoestellen & Optiek

Pastoor Harkxplein 2 5614 HX Eindhoven 040-2111546

17 Septemberplein 1b 5691 DG Son & Breugel 0499-490726


Elektrische heren- en damesfietsen! Grote inruilactie!!

Persoonlijk, zorgzaam, accuraat en dichtbij De Horizon Uitvaartverzorging

voor Veldhoven en omgeving De Horizon Uitvaartverzorging

De laatste 3 jaar als beste of betere getest! Service, vakmanschap, kwaliteit! Ferry Kelders, manager

Dinie Toonders-Verberne

Dinie Toonders-Verberne Tel. 040-2549596

Mobiel 06 53 25 81 41

Tel. 040 - 254 95www.dehorizon-uitvaartverzorging.nl 96 / 06 - 53 25 81 41 Dreef 1, 5504 LA Veldhoven

Email: [email protected]

Compleet & luxe uitvoering NX8. Frontmotor, lage instap. Bereik: tot 100/120 km

Compleet & luxe uitvoering NX8. Middenmotor, lage instap. Bereik: tot 135 km

Scootmobielen Nieuw

v.a. E 1.495,Dit model, div. kleuren. Adviesprijs E 4.798,-

www.dehorizon-uitvaartverzorging.nl Postadres: Sele 21, 5502 NC Veldhoven

Advertenties Voor plaatsingsmogelijkheden en advertentietarieven kunt u contact opnemen met

Prijs VMC E 2.850,-

Peter Legierse 040 2833870 [email protected]

Brommobielen DuéFirst

Service, vakmanschap, kwaliteit! Mari van Kasteren, Dué v.a. E 8.990,- • Ligier IXO v.a. E 10.690,techniek & verkoop JS 50 v.a. E 12.490,- • JS RC Coupe v.a. E 13.690,Bezoek voor brommobielen onze showroom aan de Pisanostraat 49, Eindhoven Scootmobielen verkoop nieuw & gebruik v.a. E 350,-. Heemweg 2, Veldhoven | T 040 255 85 40

Jong, ambitieus, werken in de auto-tweewielerbranche? Bel ons!

WWW.VMCPLAZA.NL TEL 040 255 85 40

Tel. 040 - 2110105 ‘de Schouw’ - pagina 16, september 2014

Tel: 040 843 6915 Dag en nacht bereikbaar

www.cloostermanuitvaartzorg.nl Voor een compleet en betaalbaar uitvaartpakket

Te huur: appartement in Calella Calella ligt in het noorden van Spanje, aan zee, ongeveer 50 kilometer ten noorden van Barcelona. Aangenaam warm in de zomer en ideaal om te overwinteren. Barcelona, Girona, Vic en vele andere interessante steden zijn binnen bereik. Het appartement is rustig gelegen, op de zesde verdieping, met een groot dakterras en op loopafstand van het centrum en van het strand (6 ..10 minuten). Twee kamers, met een slaapbank in de woonkamer waardoor het ook voor 4 personen geschikt is. Er is Nederlandse televisieontvangst, air conditioning, ijskast, vaatwasser, wasmachine en luxe doucheruimte. Het complex heeft een eigen zwembad, en er is royale parkeerplaats in de garage onderin het gebouw. Het appartement is het hele jaar beschikbaar. Vliegen vanaf Eindhoven naar Girona of Barcelona; vandaaruit is het goed te bereiken met bus, trein of taxi. De huurprijs is afhankelijk van tijdsduur en periode van het jaar. Voor informatie bellen met Maria van Antwerpen, 0499 330256 (eventueel [email protected])

GEWICHTSCONSULEN

Sport, ontspan en geniet! Fitness en extra verwarmd zwembad (32°C). Zonder of met abonnement O.a.: - trainen onder begeleiding - vrij zwemmen -P.V.G.E. leden 15% korting op alle abonnementen VAN DER VALK TOUCAN SPORT & WELLNESS CENTER Aalsterweg 322 ● 5644 RL Eindhoven ● 040-212 46 25 [email protected] ● www.toucansportcenter.nl


Inschrijving 'Het Huishouden van Jan Steen'

maandag 13 oktober, 14.00 uur

Naam:

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Partner:

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Straat en huisnummer: ......................................................................... e-mailadres: . ............................................................................... Postcode en plaats: .............................................................................. Telefoon: ...................................... Geeft/geven zich op voor de lezing 'Het Huishouden van Jan Steen' in 'De Ronde’, Tongelresestraat 146, Eindhoven. U ontvangt van de inschrijving geen bevestiging. Aangezien er kosten worden gemaakt, verwachten wij dat u komt als u ingeschreven hebt. Als bijdrage wordt € 1,00 per persoon gevraagd, te voldoen bij binnenkomst. Dit formulier moet uiterlijk 2 oktober in de brievenbus van de PVGE afdeling Eindhoven zijn (Hurksestraat 42-20, 5652 AL Eindhoven).

"


Inschrijving 'Costa Rica'

maandag 10 november, 14.00 uur

Naam:

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Partner:

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Straat en huisnummer: ......................................................................... e-mailadres: . ............................................................................... Postcode en plaats: .............................................................................. Telefoon: ...................................... Geeft/geven zich op voor de lezing 'Costa Rica' in 'De Ronde’, Tongelresestraat 146, Eindhoven. U ontvangt van de inschrijving geen bevestiging. Aangezien er kosten worden gemaakt, verwachten wij dat u komt als u ingeschreven hebt. Als bijdrage wordt € 1,00 per persoon gevraagd, te voldoen bij binnenkomst. Dit formulier moet uiterlijk 31 oktober in de brievenbus van de PVGE afdeling Eindhoven zijn (Hurksestraat 42-20, 5652 AL Eindhoven).

"


Inschrijving 'Op Restaurant' Naam:

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Partner:

. .................................................................................... Lidnummer: ............................................

Straat en huisnummer: ......................................................................... e-mailadres: . ............................................................................... Postcode en plaats: .............................................................................. Telefoon: 06- ...................................... Introducé:

. .................................................................................... Adres: ...........................................................................................

Geeft/geven zich op voor 'Op Restaurant' op:

Ο 2 oktober 't Boshuys

(aankruisen wat van toepassing is)

Ο 6 november Oriental Greenhouse

Ο 16 december De Rooi Pannen (twee weken tevoren inschrijven!)

Dit formulier uiterlijk één week voor de genoemde data opsturen naar Rita Stuyt, Dordognelaan 31, 5627 HB Eindhoven.

De Stoelenvlechtster Riet van der Wijk- Smit Mauritsstraat 12 (Zeelst) 5502 TK Veldhoven

040-2548284

www.stoelenvlechtster.nl ‘de Schouw’ - pagina 18, september 2014

HET ADRES VOOR HET VERNIEUWEN VAN:

Over decibel en lawaaidoofheid De laatste jaren lezen we vaker iets over 'decibellen'. Het gaat dan meestal over geluidshinder: vliegtuigen, disco's, bromfietsen, en meer van dat fraais. Toen een 'hoge ome' laconiek zei "94 decibel? Op zich zegt dat mij niet zoveel" leek het ons tijd voor dit artikel... Onze oren kunnen nogal wat aan. De stilste geluiden die we met een goed gehoor kunnen horen zijn zo'n tien miljoen keer zachter dan de hardste geluiden die 'pijn aan de oren' doen. Om dit enorme bereik op een handzame manier te kunnen beschrijven maken wij gebruik van de 'decibel', dB. Daarmee wordt een verhouding aangegeven: tien maal zo hard komt overeen met 20 dB. Van nog net waarneembaar geluid tot de pijndrempel, zo'n tien miljoen keer zo hard, komt dus overeen met zo'n 140 decibel. Onderstaande figuur geeft een indruk van het bereik van ons gehoor.

140 130

Straaljager op 100 m; Pijngrens

120 Pop concert 110 Discotheek 100 Maximum volume iPod 90 Vrachtwagen op 10 m 80 Risico voor gehoorschade 70 Personenauto op 10 m 60 50 40

Normaal gesprek op 1 m afstand

30 Rustige woonkamer 20 10

Licht ruisende bladeren

0 Mug op 3 m afstand

Geluidsniveau en vermogen Zonder alle technische en wiskundige details: 'één bel', 10 decibel (10 dB), staat voor 'tien maal zo veel vermogen'. Tien maal zo veel geluidsdruk levert honderd maal het vermogen (kwadratisch, wiskundig gezegd). Vandaar dat wij zeggen: tien maal zo hard (geluidsdruk) komt overeen met 20 dB, en dat levert honderd maal zo veel vermogen - tien maal tien maal, dus 2x10 = 20 dB. 3 dB toename lijkt misschien weinig, maar dat is wel een verdubbeling van het vermogen. Volgens oude normen mag een bromfiets 97 dB aan herrie produceren. Als de politie 103 dB meet, staat dat wel gelijk aan het maximale kabaal van vier bromfietsen tegelijk!

Lawaaidoofheid Veel mensen kennen wel het verschijnsel dat als je een avondje naar de discotheek geweest bent, je met suizende of tuitende oren naar buiten komt, en je vaak een tijdje minder goed hoort. Dat is het eerste teken van het kapot gaan van de trilhaartjes en de haarcellen in het binnenoor. Overbelasting van het gehoor begint al bij een geluidsniveau van 80 dB(A). De Arbowet beschouwt dit als veilige grens, uitgaande van 8 uren per dag en 5 dagen per week. Bij verdubbeling van het vermogen, dat is 3 dB toename, halveert de toegestane tijd. Bij 83 dB(A) is dus maximaal 4 uren per dag toegestaan. 10 dB toename is het tienvoudige; een-tiende van de tijd dus: 48 minuten bij 90 dB(A), 5 minuten bij 100 dB(A) en 30 seconden bij 110 dB(A). In die discotheek ligt het niveau vaak tussen 100 en 110 db(A), met uitschieters tot 120 dB(A)... Vroeger, nog geen veertig jaar geleden, werkte men in fabrieken en in de bouw vaak bij geluidsniveaus van 90 tot wel 110 dB(A) - zonder gehoorbescherming, meestal. Hierdoor ontstond permanente gehoorschade: lawaaidoofheid. Lawaaidoofheid is een sluipend proces. De verslechtering van het gehoor is heel geleidelijk, en valt daarom nauwelijks op. Dat is het venijnige, in het begin merk je het nauwelijks maar na een poosje begint het heel erg vervelend te worden – zeker als er ouderdomsdoofheid bovenop komt.. Ouderdomsdoofheid Ons gehoor wordt geleidelijk slechter op latere leeftijd. Bij recent onderzoek bleek bij 55% van de mensen tussen 70 en 80 jaar sprake van ernstig gehoorverlies. Bij mensen ouder dan 80 jaar is dit zelfs 75%. Anderzijds: door (veel te) harde muziek worden per jaar meer dan 25.000 jongeren slechthorend. Dit verslechterende gehoor kan leiden tot grote moeite met het verstaan van andere mensen, het horen van alarmsignalen in het verkeer, enzovoorts. Dit proces verloopt geleidelijk, zodat veel ouderen vaak denken dat het een gevolg is van de algemene afname van de vermogens. Ouderen gaan vooral de hoge tonen steeds slechter horen. Dit leidt vooral tot het misverstaan van de stemloze medeklinkers, zoals p, k, en t. Met name in geroezemoes zijn alleen flarden van woorden te horen, en dan vaak alleen de klinkers, zodat het gesprek verkeerd verstaan wordt.

"Ik weet niet of u dat iets zegt" Vrijdag 20 juni 2014. Een interview met de commandant van een vliegbasis: "De gemeente Gilze-Rijen, Tilburg en de provincie wilden betrouwbare gegevens over het lawaai. En daarom kwam er een onderzoek. (...) Begin 2013 zijn drie meetpunten geplaatst (...) Conclusie: bewoners horen 50 minuten per dag helikopters; het geluid kan oplopen tot 94 decibel. Ter vergelijking: het geluid van de industrie mag maximaal 70 decibel zijn." Commandant: "Ja, maar op zich zegt mij dat niet zoveel. Ik weet niet of u dat iets zegt, maar ik kan er niet zo heel veel mee. (...) Ik weet, geluid is meetbaar, maar of je er hinder van hebt is deels subjectief." Bron: www.omroepbrabant.nl; zoek op de twee woorden 'helikopters' en 'metingen'.

Oorsuizen en andere narigheid Erger wordt het als mensen last krijgen van oorsuizen (tinnitus), of van dyplacusis of hyperacusis, wat helaas al veel te vaak gebeurt. Bij dyplacusis hoort het linker oor een andere toonhoogte dan het rechter. Hyperacusis is het meer dan normaal overgevoelig zijn voor harde geluiden: de pijngrens, die normaal boven 130 dB ligt, is dan teruggelopen tot waarden tussen 80 en 90 dB. Mensen die last hebben van tinnitus of oorsuizen worden soms gek van het geluid (suis, brom of toon), dat bijna nooit uit je oor of je hoofd verdwijnt (vaak ook ’s nachts niet). En dat allemaal vaak als gevolg van te langdurig blootgesteld worden aan lawaai. Wel goed meten Bij een 'nette' meting van geluidsniveau wordt rekening gehouden met de eigenschappen van het menselijk gehoor. Daarbij tellen hoge en lage tonen minder mee dan geluiden in het middengebied. Men schrijft dan dB(A). Bij het meten van een stoorbron moet ook de afstand opgegeven worden: het niveau neemt evenredig daarmee af. Op de internet-site www.sensornet.nl kun je 'live' meekijken met metingen bij projecten zoals 'Best verkeersgeluid' en 'Gilze-Rijen helikopters'. P.H. ‘de Schouw’ - pagina 19, september 2014

Bijzondere wandelroutes

Wandeling 23 Monumenten in Eindhoven, I (7 km)

Vertrekpunt: bushalte 'Koenraadlaan' (lijn 13) aan de Halvemaanstraat in Eindhoven-Strijp Parkeren: in de parkeerhavens van de Halvemaanstraat N.B. deze wandeling eindigt in Eindhoven-Centrum en is dus geen rondwandeling. Terugkeer naar het startpunt is mogelijk met buslijn 13.

Een monument is iets dat de herinnering doet voortleven. In Eindhoven hebben die veelal te maken met een rijk industrieel verleden. Als je er 68 jaar gewoond hebt en daarvan 40 jaar bij Philips werkte, zijn er veel 'monumenten' – al dan niet officieel geregistreerd. In de laatste twee wandelingen uit deze serie worden dan ook 'monumenten' gecombineerd met 'groen'. Rijksmonumenten zijn gedefinieerd als 'onroerende goederen die vanwege hun nationale cultuurhistorische waarde als zodanig zijn aangewezen om beschermd en behouden te blijven'. Nederland telt er ongeveer 62.000, Eindhoven heeft er slechts 143; dat is 65 per 100.000 inwoners, ver onder het landelijk gemiddelde. Aantal rijksmonumenten per 100.000 inwoners (1-1-2011) Maastricht Amsterdam Haarlem Deventer Den Bosch Gemiddeld Breda Tilburg Rotterdam Helmond Eindhoven 0

200

400

600

800

1.000

1.200

Bron: Atlas Nederlandse gemeenten 2011

De meeste rijksmonumenten in Eindhoven liggen in een strook die van Noordwest naar Zuidoost door de stad loopt. Op deze wandeling komen we er een aantal tegen; in Eindhoven zijn ze herkenbaar aan een klein rood-wit schildje met een M erop. Ook de gemeentelijke monumenten zijn voorzien van dit schildje. Ook op eerdere wandelingen waren rijksmonumenten te zien, met name op wandeling 7 en 8 (bomen in Eindhoven, I en II).

Rijks- of gemeentemonument, in Eindhoven ‘de Schouw’ - pagina 20, september 2014

Wandeling 23 begint in Eindhoven-Strijp op de Halvemaanstraat. Aan de ene kant van de straat ligt het 'Drents Dorp', een van de woonwijken die Philips bouwde voor 'import'. Aan de andere kant ligt het voormalige complex R (keramiek, glas, beeldbuizen). We lopen een stukje richting stad en dan linksaf het fabrieksterrein op, tussen enkele overgebleven gebouwen door. De typische 'Philipsstijl' is meteen te herkennen. Aan het eind linksaf (Persglashof) en rechtsaf (Beeldbuisring). De naamgevers van de straten kunnen nog vooruit: er is een Anodehof maar nog geen Kathodehof, wel een Diodehof maar nog geen Triode-, Tetrode- en Pentodehof. Rechtdoor, rechts aanhouden en via het pad oversteken naar de Elburglaan. Rechtsaf. Spoedig is de enige nog werkende fabriek op complex R te zien ('Antheryon'; toen ik er werkte heette het nog Philips Optiek). Aan het einde van de weg rechtsaf de Zwaanstraat in, maar pas nadat de 'Zweedse huizen' aan de

De glasfabrieken van Philips. Het voortbestaan van Philips kwam in de Eerste Wereldoorlog in gevaar omdat de aanvoer van glazen ballons voor gloeilampen uit Duitsland stagneerde. In allerijl werd een eigen glasfabriek uit de grond gestampt; deze kwam in 1916 in bedrijf. Glasblazers en andere vaklieden moesten van elders worden aangetrokken (Maastricht, Leerdam, Nieuw-Buinen en later ook uit België, Duitsland en Tsjechië). Veelal werden zij in de woonwijken gehuisvest die Philips vanaf 1920 bouwde.

'De Nieuwe Glasfabriek'

Een brug van niets naar nergens

Bezuidenhoutseweg (rechtdoor) aandacht hebben gekregen. Direct na de oorlog zijn veel van dit soort woningen gebouwd, uit bouwpakketten; nu zijn er weinig van over. Terug naar de Zwaanstraat; rechts is een gat waar vroeger de persglasfabriek stond. De loopbrug tussen glasfabriek en beeldbuisfabriek staat er nog; nu leidt hij van niets naar nergens. Verderop is aan beide kanten van de straat een poort in de hekken. Hierdoor konden medewerkers van het glaslab direct naar de glasfabriek gaan. Zo had je weinig tijd om alvast een oplossing voor problemen te bedenken.

De glasproductie was weliswaar uit nood geboren, maar bleek spoedig de springplank naar nieuwe activiteiten. De verkregen vaardigheden op dit gebied leidden er toe dat ook röntgenbuizen en radiobuizen konden worden gemaakt. Dit leidde weer tot productie van complete apparaten (Medical Systems). Later kwamen daar de televisiebuizen bij en daardoor ook TV's (RGT, Consumer Electronics). De Glasfabriek stond oorspronkelijk aan de Glaslaan (hoe kan het ook anders) op het complex S. Later verhuisde het geheel naar complex R. Na de Tweede Wereldoorlog werden veel productieactiviteiten verplaatst naar 'buitenfabrieken'. De glasfabricage ging mee, en na 1980 zijn die activiteiten in Eindhoven vrijwel geheel gestopt; alleen de optische componenten en glasfabricage voor bijzondere toepassingen bleven over.

Philipshuizen

Een fietspad langs de Zwaanstraat is opgeheven en daar bloeien nu anjertjes, margrieten, marjolein, tijm en silenes. Een gezaaide miniatuur tussen voormalig industrieel geweld: mooi. Verder richting centrum, onder de rondweg door naar wat nu de Torenallee heet. Links het Veemgebouw, verderop het Klokgebouw, rechts het gedeelte van het oude NatLab dat niet is afgebroken. Platanen zijn nieuw geplant, eens zal het een echte allee zijn. Ook hier (gezaaide) bloemen: klaprozen, malva's, teunisbloemen, slangenkruid, ganzebloemen en hoge margrieten. Hulde aan de bedenker van dit moois!

Achter de Sint Trudokerk ontstond een 'Urban Jungle' uit de verwaarloosde pastorietuin. Deze is zo groot omdat in 1884 de huidige kerk en bijbehorende pastorie zijn gebouwd op een groot, nog open terrein (de 'kerkakkers'). De oude kerk stond aan de overkant van wat nu de Strijpsestraat heet. De wildernis is te betreden via het kerkhof, de ingang daarvan is op het Trudoplein rechts van de kerk. Links achter de kerk ligt zowaar een volkstuin, van daar gaat een paadje het oerwoud in. Op de grond groeit dovenetel en klimop, de struikenetage wordt gevormd door vlier, esdoorns en essen. Een volgende begroeiingslaag

Voormalig gemeentelijk lyceum

Verderop heten de gebouwen SBP, SK en SAN van de ‘hoge rug’ nu Anton, Gerard en de Apparatenfabriek. Op een ander gebouw waar ik gewerkt heb (SFF) staat nu Bosch, dat doet toch een beetje pijn. Rechtsaf dan maar, de Ir. Kalffstraat in. Ik zie in de verte de gebouwen SWA en SFJ, en daarmee is de herinnering aan veertien jaar op complex S compleet. Kastanjelaan oversteken, rechts aanhouden, Acacia straat in met zijn typische 'Philipshuizen'. Aan het eind links-rechts (Kleinakkerweg) en vervolgens linksaf (Populierenweg). Op het Antoniuskerkhof zijn de rode beuken erg dominant; daarentegen is de ingetogen treurbeuk in een onooglijke hoek juist fraai. Rechtsvoor de Doelenstraat in; een mengsel van oud en nieuw Strijp. Op het St. Trudoplein blijkt de gelijknamige kerk gesloten. Internet zegt over deze 'apostel van Haspengouw' slechts 'hij verrichtte wonderen'. Mijn aandacht gaat dan ook veel meer uit naar de 'Urban Jungle' achter de kerk.

De namaakruїne van de pastoor

bestaat uit acacia's, berken en eiken. Daar bovenuit torenen een tamme kastanje, een hemelboom, diverse groene beuken en een gigantische eik. Een grote kastanjeboom heeft bonte bladeren. Een subsoort, of alleen een uit de hand gelopen schimmelinfectie? Ook een bijenhouder heeft deze oase ontdekt en bij de kasten in de buurt staat een witte plastic stoel. Ik zet die bij de 'folly', gebouwd door pastoor Werners in 1936, en laat het geheel op me inwerken.

Terug naar het Trudoplein en linksaf de Sint Trudostraat in. Opvallend is hier de baan voor rolhockey: 'ijshockey op rolschaatsen'. Linksaf de Kerkakkerstraat in; aan het eind rechtsaf de Strijpsestraat in. In de haakse bocht ligt 'de Beukenhof', ooit het gemeentehuis van Strijp; in de jaren 60 mijn studentendispuut. Richting stad en linksaf bij een straatje dat 'Den Bult' heet. Op een pad rechts, langs garages en dan rechts doorsteken naar de St. Severinusstraat. Hier links, en dan rechts de Schouwbroekseweg op. Op naar 'het hart van Philipsdorp': links de Iepenlaan in, rechts (Henriëttestraat) en weer rechts (Hubertastraat). Rechts de Langendonkstraat in en bij de Willemstraat linksaf. Het terrein van de Elias textielfabrieken is al vele jaren bebouwd. Verderop bij het kruispunt rechtsaf naar het Lodewijk Napoleonplein; daar linksaf, doorsteken, de binnenring over en de Julianastraat in. Links is het voormalige Gemeentelijke Lyceum. Even kijken in de St. Catharinastraat, dan verderop op het plein de Prins Hendrikstraat in, halverwege linksaf en doorsteken naar de Heilige Geeststraat; daar rechtsaf naar de Kleine Berg: gezellige terrassen en zuilvormige eiken. Deze straat aflopen richting centrum, Keizersgracht oversteken, 'Post en Telegraaf' verkoopt nu ijs. Via de Vrijstraat naar de Markt. Vlak voor de Markt ligt rechts mijn absolute favoriet: een Jugendstilpand uit 1909 (Marktstraat). Fantastisch. Op de Markt, onder de platanen, kijkt Frits Philips op mij neer. Ab Stevels, juni 2014

Mijn favoriet: Jugendstil aan de Marktstraat ‘de Schouw’ - pagina 21, september 2014

Carl Verschuren

Uit het goede hout gesneden Carl Verschuren wordt lyrisch als hij over hout praat. "Hout is levend materiaal, overal in de natuur te vinden. En houtsnijwerk is een mooie hobby, die veel voldoening geeft." Vier jaar geleden, na zijn vervroegde pensionering, is Carl Verschuren met zijn vrouw teruggekeerd naar zijn geboortestad Eindhoven. Jarenlang was hij docent filosofie en menswetenschappen aan de Ecole Européenne in Luxemburg, de internationale school van de EU. Hij werd gewaarschuwd voor 'het zwarte gat' waarin hij na zijn pensionering zou vallen, maar wat moeilijker bleek was de terugkeer naar Eindhoven na 31 jaar. Behalve familieleden kende hij bijna niemand meer. Inmiddels woont hij met zijn echtgenote toch alweer enkele jaren met veel plezier in een nieuwbouwwijk in Stratum. Hij heeft zijn draai gevonden! Carl is van huis uit archeoloog, maar zijn hart gaat uit naar levend materiaal uit de natuur: hout. Hij wordt lyrisch als hij over

Het leuke van het snijden van lepels en nappen of mokken is dat je kunt beginnen met een stukje boomstam en soms zelfs met vers hout. Voor een beginneling raadt Carl wel een zachte houtsoort aan, bijvoorbeeld berken. Je neemt een stuk rondhout van 20 à 22 cm lang en 8 à 9 cm doorsnee. Met een bijl klief je dat stammetje precies doormidden en dan kun je uit zo’n helft een lepel gaan snijden. Eerst grofweg. Waar de steel van de lepel komt, moet uiteraard het meeste materiaal weg; daarboven werk je voorzichtiger want daar komt het brede gedeelte, dat ook nog uitgediept moet worden. Dan ga je steeds fijner werken, totdat de lepel goed in de hand ligt, voldoende diepte heeft en volkomen glad is. Tenslotte inwrijven met lijnolie, want die trekt in het hout en verhardt daar, waardoor de lepel niet vettig aanvoelt.

hout praat. De wens om ermee bezig te zijn, met je handen er iets mee te gaan doen, bracht hem tot houtsnijwerk als hobby. "Sinds een aantal jaren doe ik aan houtsnijden (met messen) en beeldhouwen in hout (met gutsen en beitels). Ik heb het beeldhouwen indertijd geleerd op twee cursussen, bij een leraar houtbewerking in Eindhoven en bij een kunstenaarsechtpaar aan de Maas." Via internet, Google en YouTube, zocht en vond hij allerlei informatie. Maar behalve de kennis over hoe je zoiets moet aanpakken, moet je er ook het geduld voor kunnen opbrengen en het juiste 'creatieve gevoel' hebben. Verschuren zegt van zichzelf: “Ik heb niets met steen, mijn gevoel ligt bij het hout”. Een populaire hobby Vooral het houtsnijden is een vaardigheid die gemakkelijker aan anderen te leren is. Er zijn minder gereedschappen nodig dan voor beeldhouwen. In Engeland, Amerika (onder de namen whittling en carving) en de Scandinavische landen is bijvoorbeeld het snijden van lepels (spoon carving) en mokken (kuksa's) een veel beoefende hobby. Je hebt er maar twee of drie spoon carving knives voor nodig en een stukje hout (bv berk). Houtsnijwerk wordt als hobby door talloze mensen wereldwijd beoefend. Dat blijkt onmiddellijk als je op het internet gaat zoeken.


Als je nu neiging krijgt om er ook aan te beginnen, hoe begin je dan? Een van de eenvoudigste voorwerpen om te maken is een houten lepel. Verschuren doet er met al zijn ervaring twee dagen over, een beginner uiteraard veel langer. Verschuren toonde mij ook een mok ('kuksa'), uit berkenhout gesneden zoals men die in de Scandinavische landen veel maakt. Een fraai exemplaar waarin duidelijk uitkomt dat berkenhout zich er niet alleen goed voor leent, maar dat het ook een mooie tekening vertoont. Kennis van hout is onontbeerlijk. Zachte houtsoorten als berk, populier, linde en wilg zijn gemakkelijk te bewerken, moeilijker wordt het als je voor prunus of eik kiest. Deze soorten zijn zeer weerbarstig. Ook kun je beter met vers, sappig hout aan de slag gaan, dan met droog, dood materiaal. Goed gereedschap Houtsnijwerk maken met een aardappelschilmesje of iets dergelijks zal uiteraard niet lukken. Er is speciaal gereedschap voor nodig. Als beginneling heb je niet een volledige set messen nodig. Zo’n

lepel, bijvoorbeeld, maak je met twee 'spoon knives': een mes met een kort, recht lemmet en een gebogen uitholmes. Wel moeten ze vlijmscherp zijn, aan de snijkant zo scherp als een scheermesje en aan de andere kant 1 à 1½ mm dik voor de stevigheid. Ook moet het mes goed in de hand liggen, en het heft moet niet zo glad zijn dat het in de hand wegglijdt. Naast ‘gewone’ messen heeft Verschuren om hout te bewerken ook nog een serie

Een Surinaamse vriend leerde mij werken met een 'houwer' (machete), die zij gebruiken in plaats van een bijl.

gutsen: van groot en breed tot uiterst fijn, van gebogen tot hoekig. Dit gereedschap gebruikt hij om uit een blok hout, bijvoorbeeld linde, een reliëf te steken. Als ik dit zo bekijk en beluister, dan stijgt mijn achting voor de middeleeuwse houtsnijders die de retabels en kansels hebben gemaakt van eikenhout die nu nog in talloze kerken in Europa te bewonderen zijn. Wat een vakmanschap, wat een geduld moeten zij gehad hebben om zo iets groots te maken, zo iets moois dat de eeuwen trotseert. En goed slijpen! Niet alleen de vaardigheid van het snijden en gutsen is belangrijk, ook het slijpen van het gereedschap hoort erbij. Een mes is nog wel te slijpen, een uitholmes wordt al moeilijker. Maar het slijpen van gutsen is een uiterst precieze zaak waarvoor eindeloos geduld nodig is. De bolle kant van de guts heeft aan het eind een schuin snijvlak, dat even bol, maar daarenboven vlijmscherp moet zijn. Dat leer je niet in een dag of week. Het snijvlak moet in een vloeiende armbeweging met een gelijkmatige druk over de slijpsteen gehaald worden. Bovendien moet men de braam die bij het slijpen is ontstaan door dezelfde herhaalde beweging eraf laten vallen. Verschuren veronderstelt, dat een leerling houtbewerker in de middeleeuwen het eerste jaar (of jaren) niets anders deed dan het gereedschap van de meester slijpen. Gelukkig is er nu een klein handzaam apparaatje op de

markt met diamantdeeltjes waardoor het slijpen iets gemakkelijker gaat, maar zaak blijft dat het mes en de guts scherp zijn. Al met al is dit een prachtige hobby, die veel voldoening geeft. Verschuren wil daar dan ook graag met belangstellenden over praten. L.B.

Een aanbod Is deze hobby misschien iets voor uw afdeling? Misschien als een korte cursus? In een korte periode kun je al behoorlijke technieken leren. Of misschien zijn er al mensen die de houtsnijkunst beoefenen, en die dat graag samen met iemand anders doen. Ik heb een klein atelier, veel gereedschap en een grote werkbank. Mijn medewerking zou natuurlijk gratis zijn. Voor een paar tientjes zouden de houtsnijders een setje van minstens 2 speciale houtsnijmessen moeten kopen. Daarbij kan ik adviseren. Carl Verschuren ‘de Schouw’ - pagina 23, september 2014

Afdelingsnieuws Afdeling Eindhoven

Dialezing:

Evenementen

Maandag 10 november; aanmelden vóór 31 oktober Inleider: Koos Middeljans

Tenzij anders aangegeven geldt voor de Evenementen van Afdeling Eindhoven: ● Elk lid van de PVGE, ook van buiten Afdeling Eindhoven, is welkom! ● plaats en tijd: aanvang 14.00 uur in 'De Ronde', Tongelresestraat 146, Eindhoven. Bij binnenkomst vragen wij een bijdrage van € 1,00 per persoon ● inschrijving: met het formulier elders in dit blad of via www.pvge-eindhoven.nl. Het formulier tijdig insturen naar PVGE afdeling Eindhoven, Hurksestraat 42-20, 5652 AL Eindhoven, met vermelding 'Evenementen afdeling Eindhoven'. Aanmeldingen worden op volgorde van binnenkomst gehonoreerd. Als de zaal is volgeboekt krijgt u per mail of telefonisch bericht. ● afmelden: Janny Vrijhof, 040 2624087

Costa Rica

Koos Middeljans is gepensioneerd Philipsmedewerker en commissielid van PVGE Helmond. Hij heeft Costa Rica bezocht en wil ons mee laten genieten van zijn ervaringen. Door een presentatie met dia's en het vertoon van een video krijgen wij een indruk van dit kleine maar unieke land in Midden Amerika.

Maandag 13 oktober; aanmelden vóór 3 oktober Inleider: Toon Verbeek, muziekwetenschapper en kunsthistoricus Het leven van alle dag is vaak vereeuwigd door kunstschilders. Deze 'genreschilderkunst' is van groot belang geweest voor onze geschiedenis. Denkt u maar aan de alledaagse huiselijke tafereeltjes van Jan Steen en de zijnen, of de schilderijen over het kind en zijn spel van Pieter Breughel. In deze lezing maakt u verder kennis met kunstenaars die schilderijen maakten over de boer en zijn werk, de arts en zijn patiënt, de dief en zijn slachtoffer, de armoe op het platteland, de rijkdom aan het hof, de hygiëne en de medische zorg in die tijden. Twee uur lang vertelt Toon Verbeek over deze onderwerpen, aan de hand van tientallen schilderijen. De kunstwerken worden vertoond op grootbeeld, ondersteund door muziek van tijdgenoten.


Half september (in week 38) gaan onze nieuwe cursussen van start: • Klaveren-cursus (beginners) – 12 lessen op donderdagmorgen • Harten-A-cursus (vergevorderden) – 10 lessen op woensdagmorgen • het is nog de vraag of er voldoende deelnemers zullen zijn voor de cursus voor gevorderden (Ruiten), 12 lessen op dinsdagmorgen Bij alle drie zijn nog plaatsen vrij; belangstellenden worden van harte uitgenodigd. Onze cursussen staan open voor PVGEleden van alle afdelingen. Wegens minimale belangstelling gaat de cursus voor zeer ver-gevorderden (Schoppen) dit jaar niet door.

Dialezing:

Huishouden van Jan Steen of wel 'het leven van alledag'

Bridgeclub 'Het Schouwspel'

Clubnieuws Op Restaurant Er staan dit jaar vanaf oktober nog drie etentjes op het programma. U kunt zich aanmelden met het betreffende formulier. Voor spelregels wordt verwezen naar de website van de afdeling Eindhoven. Programma tot eind 2014: • Donderdag 2 oktober 18.00 uur: 't Boshuys, Sonseweg 39 Best (schuin tegenover het Joe Mann Theater, bij museum Bevrijdende Vleugels). Bediening aan tafels, vis of vlees ter plaatse te bestellen. € 16,00 exclusief drankjes. • Donderdag 6 november 18.00 uur: Weer welkom in 'Oriëntal Green House'! Bij meer dan 70 personen € 20,00 voor een buffet dat normaal € 29,50 kost. Bij minder personen € 22,50. Het afrekenen, heeft Simon beloofd, zal beter gaan dan de vorige keer! Let op, voor het volgende evenement gelden afwijkende spelregels! • Dinsdag 16 december 12.00 uur: 'De Rooi Pannen', Kaakstraat 1 Eindhoven, een verrassings-Kerstlunch met drie gangen. € 20,00 alles inclusief! Wijn, drankjes, koffie met friandises. Graag twee weken te voren opgeven omdat waarschijnlijk twee zalen moeten worden gereserveerd. Bovendien is uitdrukkelijk gevraagd om ruim van te voren aanwezig te zijn.

Op de meeste middagen was de opkomst tijdens de zomermaanden heel goed. Van de mogelijkheid om als niet-lid te komen bridgen werd sporadisch gebruik gemaakt. Op alle middagen begint in de eerste week van september de competitie weer. Onze najaarsdrive zal dit jaar gespeeld worden op zaterdag 15 november in hotel Van der Valk Eindhoven. Houd deze datum vast vrij in uw agenda! Nieuwe leden zijn van harte welkom op alle middagen; vooral de dinsdagmiddag kan nog wel wat aanwas gebruiken. Wilt u eens komen kennismaken met onze bridgeclub, dan kunt u vrijblijvend een of twee middagen meespelen. Voor alle inlichtingen kunt u contact opnemen met Dini Lambooy, [email protected], 040 2915370.

Afdeling Geldrop-Mierlo en Heeze-Leende Afdeling Geldrop-Mierlo en Heeze-Leende

Viering 30-jarig jubileum De afdeling Geldrop-Mierlo en HeezeLeende is opgericht op 7 juni 1984 en viert daarom dit jaar het 30-jarig jubileum met een groots feest. Op vrijdag 26 september a.s. organiseren we in dorpshuis ‘t Perron in Heeze voor alle leden van onze afdeling een feestelijke middag met optredens van enkele bekende regionale artiesten. De jaarlijkse vrijwilligers\dag in november komt daardoor dit jaar te vervallen. Na een kort welkom door onze voorzitter Hans Josiassen zal Wim Daniëls ons vermaken met onze eigen taal. Na de pauze zullen Cor Swanenberg en Henk Verhagen dit op een volledig andere, muzikale manier vervolgen. Omstreeks 16 uur zal

Afdelingsnieuws

Afdeling Nuenen Expositie fotoclub 'Knipoog'

alles met hapjes en drankjes worden afgesloten. Een bijzonder mooie gelegenheid voor de leden van onze afdeling om eens gezellig bij te praten met vrienden en bekenden.

Evenementen Lezing: Oezbekistan Vrijdag 10 oktober, Wijkcentrum De Dreef, Willem Barentzweg 69, Geldrop (zaal open 13.30 uur) Aanmelden: uiterlijk 1/10, bij Gerard Wilmink (040 2856072) Presentatie: Aad Engelfriet Sinds 2000 jaar verbindt de legendarische Zijderoute China met het Westen. Alleen al haar naam wekt dromen van karavanen, kostbare stoffen en oriëntaalse kruiden op. In het rijk van Dzjengis Khan en Timoer Lenk zie je nog steeds resten uit het verleden. Prachtige bouwwerken voorzien van kunstige ornamenten en mozaïeken zijn stille getuigen van de oude stad Samarkand, meer dan 2750 jaar geleden door de Perzen gesticht en daarmee één van de oudste nog bewoonde steden ter wereld. In Bukhara, de stad van wijsheid en kennis, vind je typisch Islamitische architectuur. In Shakhrisabz ontmoette Alexan-

der de Grote zijn latere vrouw Roxana en werd de grote veroveraar Timoer Lenk geboren. Rondom de blauwe Kalta Minor minaret waan je je in een geheel andere wereld. Buiten de steden fascineert het bijzondere landschap. Verlaten karavanserais liggen in de woestijn Kyzylkum die door een van de langste rivieren van CentraalAzië, de Amou Darya, begrensd wordt. Soms knijp je stiekem in je arm, droom ik of ben ik er echt…

De fotoclub exposeert in het weekend van 1 en 2 november, van 11.00 - 17.00 uur, in het nieuwe onderkomen van de PVGE Nuenen: 'Het Kwetternest' in gebouw Scarabee, Mantelmeeuwlaan 10 in Nuenen. Iedereen is van harte welkom! Fotoclub Knipoog is opgericht op 10 maart 2011. Er zijn 15 leden, variërend van ervaren 'semi-professionals' tot gevorderde amateurs. Elk jaar worden één of twee thema’s gekozen waar de aandacht speciaal op gericht wordt. Dit jaar is dit 'Verbinding en Afval'. De expositie is een jaarlijks terugkerend evenement, nu voor de eerste maal in de eigen ruimte. Alle leden leveren per thema een foto in plus nog een extra foto over een vrij onderwerp. Deze worden vooraf besproken in de maandelijkse bijeenkomsten. De voorzitter in actie

Aad Engelfriet heeft al twee keer een reis begeleid naar Oezbekistan en beschikt daardoor over een uitgebreide kennis van het land. Dankzij de vele foto's van de deelnemers belooft het wederom een boeiende, gezellige en leerzame middag te worden. Kosten: € 2,00 per persoon. Bij binnenkomst een gratis kopje koffie of thee. Inlichtingen: Gerard Wilmink, 040 2856072.

Slechthorendheid bij 55+ Het is bekend dat bij het ouder worden het gehoor geleidelijk verslechtert. Dit beperkt de communicatieve mogelijkheden en vermindert de betrokkenheid op de omgeving. Langdurige slechthorendheid moet zo snel mogelijk onderkend worden, waarna adequate revalidatie dient plaats te vinden. De afgelopen jaren is een nieuwe methode voor het opsporen van slechthorendheid beschikbaar gekomen: het meten van oto-akoestische emissies. Het binnenoor schijnt na stimulatie tonen te produceren, die maatgevend zijn voor de binnenoorfunctie. In de nabije toekomst is te verwachten dat deze nieuwe vorm van gehoorscreening beschikbaar komt in de (verpleeg-) huisartspraktijk. Indien slechthorendheid vermoed wordt, op grond van de resultaten van het emissie-onderzoek, moet uitsluitende audiologische diagnostiek plaatsvinden. Dit kan gebeuren in een goed toegeruste KNO-afdeling of in een Audiologisch Centrum. Zodra slechthorendheid dan bevestigd wordt kan, en liefst zo snel mogelijk,

revalidatie starten. Behalve het aanpassen van hoortoestellen houdt dit vaak in dat men de persoon moet begeleiden op weg naar optimale communicatie. Hoortoestellen Sinds kort zijn de technische mogelijkheden van hoortoestellen door twee belangrijke ontwikkelingen behoorlijk verbeterd: digitalisering en miniaturisering. Een 'in-het-oorkanaal hoortoestel', kleiner dan een bruine boon, is voor veel slechthorende patiënten niet langer een wensdroom maar werkelijkheid. Maar men moet niet vergeten dat sommige slechthorenden beter uit zijn met een praktische hoorslang in plaats van zo'n 'ultraklein technisch onding' (zoals Rudi Kousbroek dat noemde). Bovendien verwacht men soms dat cochleaire gehoorverlies volledig te compenseren is met hedendaagse hoorapparaten – met automatisch werkende ruisonderdrukkingssystemen, die bovendien in miljoenen instelstapjes te programmeren zijn. Helaas is dat nog niet het geval.

Bron: http://www.lumc.nl/org/kno/patient-en-zorg/ audiologischcentrum/slechthorendheid ‘de Schouw’ - pagina 25, september 2014

Avondje theater

Speciale aanbiedingen voor leden van de PVGE In 'RaboTheater de Enck', Oirschot

In 'Parktheater', Eindhoven

In 'Theater Speelhuis', Helmond

(try-out)

Kinderen geen Bezwaar

Sweeney Todd, Nederlandse Reisopera met Sanne Wallis de Vries

Malando Kwintet

Zondag 21 september 19.30 uur PVGE 10% korting en gratis welkomstdrankje (normaal € 22,50)

Dinsdag 23 september, inleiding om 19.15 u Vanaf € 27,00, incl pauzeconsumptie O.v.v. PVGE: gratis programmaboek

Zondag 28 september 14.30 uur PVGE prijs € 21,00 (normaal € 25,00)

Gerard (Alfred van den Heuvel) heeft een huisje in Frankrijk gekocht. Online…

Een Londense kapper, die vanwege een valse beschuldiging levenslang verbannen werd naar Australië, keert terug naar huis. Als hij hoort dat zijn vrouw zelfmoord heeft

Jubileumtournee 75 jaar Malando

Het Malando Orkest staat al drie generaties lang voor gepassioneerde muziek. Het begon in 1939 met ‘Olé Guapa’, de tango die oprichter Arie Maasland Malando wereldberoemd maakte. Kleinzoon Danny geeft het ensemble een nieuwe impuls met zijn arrangementen en zijn ideeën

foto Roy Beusker

Het blijkt een enorme bouwval. Met Sinan gaat hij meteen aan de slag. Afgeleid door de prachtige buurvrouw Isabelle en geholpen door actrice Kiki Classen. Maud zit nog thuis in Nederland en houdt via Skype contact. Gerard wil de bouwval opknappen en er een restaurant te beginnen: Chez Gerard! Voor de feestelijke opening nodigt hij mensen uit het publiek uit. Reserveren: 0499 572691

gepleegd besluit hij wraak te nemen. Hij opent een kapperswinkel, waar hij de ene keel na de andere ‘kapt’... Engels gezongen, met Nederlands boventiteling. Met medewerking van Het Gelders Orkest. Reserveren: 040 2111122 o.v.v. PVGE

Reserveren: 0492 587000; of via website www.theaterspeelhuis.nl, kies actieprijs met kortingscode 'pvge'.

In 'De Hofnar', Valkenswaard

In 'Theater Speelhuis', Helmond

In 'Theater de Schalm', Veldhoven

Heavy Balls, Brokstukken

‘Moesson’, Kitty Courbois, Thom Hoffman, Bram van der Vlugt

‘Maar ondertussen’,

Woensdag 1 oktober 20.15 uur PVGE prijs € 13,00 (normaal € 15,00)

Vrijdag 24 oktober 20.15 uur PVGE: € 25,00 (normaal € 29,00)

Zaterdag 8 november 20.15 uur PVGE prijs € 17,10 (normaal € 19,00)

“Brokstukken maakt fysiek, theatraal mooi vormgegeven cabaret. Drie compleet verschillende mannen in een zelfde pak op

Een indrukwekkende voorstelling over ons Indische verleden. ‘Moesson’ gaat over de diplomaat Ferdy Aronius, zijn moeder en haar vroegere geliefde Mees Stork. Ieder jaar 'vieren' ze de bombardementen op

Foto Marco Borggreve

over de orkestbezetting. Dit Malando kwintet brengt nu vol passie 75 jaar Malandogeschiedenis ten gehore.

Paulien Cornelisse

Korting is niet geldig op reeds gekochte kaarten of in combinatie met andere aanbiedingen. Reserveringskosten €1 per kaart tot maximaal € 2,50 per bestelling.

Paulien Cornelisse analyseert alle dingen die onbelangrijk lijken en dat misschien ook wel zijn. De onopgemerkte dingen. De ‘ondertussige’ dingen. Maatschappelijke kwesties als de behandeling van een

foto Rogier Veldman

een bijna kaal toneel”, aldus een recensie. Terecht, want ze beheersen alle facetten van het cabaret tot in de puntjes. Als u als PVGE-lid er ook voor kiest om gezellig om 18.00 uur Hapas (€ 14,50 pp) te komen eten voor de voorstelling, dan krijgt u van ons nog een heerlijk kopje koffie na de maaltijd. Alleen te boeken aan onze servicebalie, op vertoon van de PVGE-ledenpas. ‘de Schouw’ - pagina 26, september 2014

Hiroshima en Nagasaki. Die markeerden het einde van de mooiste tijd van hun leven, het koloniale tijdperk. De drank vloeit rijkelijk, de openhartigheid neemt toe, en dan komt de schokkende waarheid over de dood van Ferdy’s broer op tafel...

rechtcilindrische vuilnisbak, maar ook het gevoelsleven van een gele parkiet. Voor elk wat wils dus! Grote dingen gebeuren in de wereld. Maar ondertussen.

Reserveren: 0492 587000; of via website www.theaterspeelhuis.nl, kies actieprijs met kortingscode 'pvge'.

Reserveren: [email protected] 040 2533578 of www.deschalm.com Vermeld bij reserveren actiecode ‘pvge’.

Ledenvoordeel Zie ook: www.pvge.nl

Advies, hulpmiddelen, zorg Ekelhoff Hoortoestellen

Eindhoven, Son en Breugel

Hermus Notaris Son en Breugel

Joop Mikkers Ogen en Oren

● alleen op vertoon van een geldige PVGE-ledenpas ● korting alleen op moment van aankoop, niet achteraf ● in principe niet bij acties of andere kortingen

Hieronder nadere informatie over de rubriek ‘Advies, hulpmiddelen, zorg’; volgende keer ‘Auto en fiets’.

Ekelhoff Hoortoestellen

Eindhoven

• Pastoor Harkxplein 2, Eindhoven • 17 Septemberplein 1b, Son en Breugel Gratis reinigingsset en 1 jaar batterijen bij aankoop hoorapparaat.

Eindhoven, Nuenen, Son, Veldhoven

Hermus Notaris

Valkenswaard

Marc Ausems Optiek Eersel

Notarispraktijk den Beer Poortugael Optiek Verhoeven Ouderenwinkel Helmond

• Wilhelminalaan 1 a/b, Son en Breugel 15% korting op tarieven.

Deurne, Eindhoven

Joop Mikkers Ogen en Oren

Pieternel Lingerie Veerkracht Begeleiding Bladel, Eersel, Nuenen, Veldhoven

• Corridor 39, Valkenswaard 10% korting op brillen; 10% korting op het Hoorcomfort Plan.

Valkenswaard

Marc Ausems Optiek

Geldrop

Verhoeven Hoorcomfort

Zorgcomfort de Kempen

Auto en fiets, sport en fitness Autoverhuur Hertz Eindhoven

Brezan Automaterialen

• Nieuwstraat 62, Eersel 10% korting op brillen.

• Tramstraat 35A, Eindhoven 10% korting op de tarieven.

De Garage

Optiek Verhoeven

Eindhoven

Boxtel, Geldrop

Eindhoven

• Kastelenplein 80, Eindhoven • Markt 21, Eindhoven • Parkstraat 24, Nuenen • Raadhuisplein 5A, Son • Kapelstraat Zuid 6, Veldhoven • City Passage 65, Veldhoven 10% korting op brillen.

Veldhoven

Ouderenwinkel

Hans Struijk Fietsen Eindhoven, Geldrop

Rijwielcentrale Eindhoven

Tweewielercentrum Paul vd Broek Eindhoven

Van der Valk Toucan Sportcenter Zwembad den Ekkerman

Eindhoven

• Geysendorfferstraat 25, Helmond 5% korting op gehele assortiment behalve op 'setprijzen'.

Eindhoven

Pieternel Lingerie

Avondje uit

Mei Ling, Mandarin Garden, Momoyama Oriental Greenhouse Park & Pluche

Restaurant Pezzaz

• Stationsstraat 60, Deurne, resp. Pieternel Lingerie & Mammacare • Leenderweg 298c, Eindhoven 10% korting op alle producten, behalve mammacareproducten die 100% wor den vergoed door de zorgverzekeraar.

Theaters, zie 'Avondje theater'

Veerkracht Begeleiding

Eindhoven

Restaurant de Zwaan Geldrop

Restaurant Flavours Son

Nuenen

Eindhoven, Helmond, Oirschot, Valkenswaard, Veldhoven

Huis en tuin

Ambiance Zonwering Avalon Eindhoven

Banketbakkerij Michiels

Verhoeven Hoorcomfort

Veldhoven

Eindhoven

Zorgcomfort de Kempen

Gebr. Van der Winkel Eindhoven, Helmond

Life & Garden, Veldhoven Paradigit Computers Van de Plas Interieurs Leende

Verfland

Voortaan zijn 'Pieternel Lingerie' (Deurne) en 'Pieternel Lingerie & Mammacare' (Eindhoven) dus twee verschillende partijen. Wel bieden beiden dezelfde korting aan leden van de PVGE: 10% korting op alle producten, behalve mammacareproducten die 100% worden vergoed door de zorgverzekeraar.

• Griendstraat 41, Geldrop 10 % korting op de tarieven voor individuele of groepsbegeleiding • Markt 49, Bladel • Gebint 1, Eersel • Parkstraat 24, Nuenen • Kapelstraat Zuid 6, Veldhoven 10% korting op het Hoorcomfort Plan.

Eindhoven

Bij de firma Pieternel zijn veranderingen doorgevoerd: • De vestiging in Nuenen is opgeheven; • de vestiging in Deurne is in andere handen overgegaan, en heet voortaan Pieternel Lingerie; • de vestiging in Eindhoven blijft Pieternel Lingerie & Mammacare heten.

Notarispraktijk den Beer Poortugael

Centrum Gezond Bewegen

Eindhoven, Helmond, Nuenen, Veghel

Nieuw en/of gewijzigd

• Valkenierstraat 43, Valkenswaard 5% korting op gehele assortiment.

Voor volledige en actuele informatie: www.pvge.nl

Eindhoven ‘de Schouw’ - pagina 27, september 2014

UW

N RO

DE SCH O

D

Onrust Dat noemen ze dan een rustige oude dag…! Als ik als tachtiger zowat halverwege op weg ben naar de negentig vindt de dokter het nodig om me een dag lang in het ziekenhuis te parkeren om wat bloed bij te laten pompen. Twee etmalen daarna drentelen huisarts en bezorgde kinderen om me heen als ik door een longontsteking ben platgelegd. Na een week daarvan hersteld te zijn wordt het afzien door een aanval van jicht. Het kon er allemaal nog wel bij. Bij de emoties rond Oranjes wederopstanding op het WK voetbal. Bij de toenemende spanningen in de Oekraïne en het Midden-Oosten. Bij de schok die Nederland trof door de vliegramp met de MH17 met alle menselijk-dramatische en ook politieke commotie daaromheen. Dat is nu allemaal over. Maar rust is nog niet in zicht. Want geplaagd door allerlei ouderen-handicaps stel ik mezelf als alleenwonende de vraag of het niet verstandig zou zijn om naar een wat meer beschermde en verzorgde woon- en leefomgeving om te zien. Het bezorgde kroost vindt in elk geval van wel en komt met suggesties om ideeën daaromtrent waar te maken. Mogelijk dus een verhuis in het verschiet. Met alle rompslomp die daarbij komt kijken. In een tijd dat je – ook als oudere, maar net als zoveel anderen – toch al verontrust wordt door allerlei ingrepen in de zorgsector en in tal van andere voorzieningen. En dan komt september er nog aan. Met de nieuwe regeringsplannen van mijnheer Rutte en diens collega’s. Geen rust dus. Want opnieuw wennen aan andere zorgkaders, strengere pensioenregels, wellicht ook weer wijzigingen van het belastingstelsel. Die rustige oude dag…? Die zal wel een keer komen….. Als het te laat is om ervan te genieten, vrees ik onderhand. Columnist pb


"Op vakantie zie je soms heel bijzondere dingen. Gisteren in het beekdal van de Renkumse Beek, bijvoorbeeld. Gezien het hekwerk, mag je dat ‘Welkom’ momenteel met een stevige korrel zout nemen!" Foto: Erik de Kluizenaar

Onze kippen willen niet opgetild of opgejaagd worden! De boer wil dat ook niet ... Geitenboerderij Amsterdamse bos

LIGGEN * ZITTEN * OPSTAAN * LOPEN

Héérlijk om van die ongemakken verlost te zijn ... Advertentie postorderbedrijf voor 'gewrichtssmeer'

25-jarige veelpleger uit Valkenswaard mag het nog één keer proberen, mits hij akkoord gaat met begeleid wonen. Eindhovens Dagblad

Incompleet aangeleverde medewerkers kunnen helaas niet in behandeling worden genomen. Instructie afdeling personeelszaken

Rechter: 'Staat moet illegaal opvang bieden.' Nederlands Dagblad

Bron: 'Onze Taal', maandblad van het Genootschap Onze Taal (www.onzetaal.nl)

Kopij voor de Schouw

Nummer 6, november 2014, verschijnt op vrijdag 31 oktober. Kopij daarvoor uiterlijk dinsdag 7 oktober inleveren.

Kopij bij voorkeur als e-mail met bijlagen: tekst in Word en afbeeldingen als aparte bestanden (drukwerkkwaliteit).

de Schouw Misverstanden?... 6 Geluidshinder De Wandeling Lezersonderzoek

Recommend Documents