KUNSTACADEMIE TERUG IN DE WANDELING

S TA D S M A G A Z I N E

KUNSTACADEMIE TERUG IN DE WANDELING Zacht water in Bilzen Dickens ’15: een nieuw verhaal

Jaargang 3 | nr. 23 | September 2015

MILIEU

OOK MUNSTERBOS OFFICIEEL ERKEND ALS NATUURGEBIED

Bossen van Schoonbeek definitief in hun geheel beschermd Eind juli viel een belangrijke beslissing voor twee Bilzerse natuurgebieden. In het kader van het Economisch Netwerk Albertkanaal (ENA) maakte de Vlaamse regering bekend dat de site van de Kaatsbeek in Schoonbeek en 30 hectare van het Munsterbos langs het kanaal definitief worden beschermd als groengebieden. Daarmee verdwijnt na meer dan tien jaar het zwaard van Damocles boven de bossen van Schoonbeek. Het Bilzerse stadsbestuur toonde zich dan ook erg opgetogen over het besluit van de Vlaamse overheid. Om het belang van de beslissing juist in te schatten, keren we best even terug in de tijd, meer bepaald naar 2004. Toen besloot de Vlaamse regering de zone langs het Albertkanaal tussen Antwerpen en Lanaken in stappen te ontwikkelen tot industriegebied als een soort van aanvulling op de haven van Antwerpen. Via het ENA werden de plaatselijke troeven beter op elkaar afgestemd met het oog op een geordende economische groei. De Vlaamse overheid duidde destijds ook zes zogeheten zoekzones aan, die indien nodig eveneens tot bedrijventerreinen konden worden ontwikkeld. Bilzen was rechtstreeks betrokken partij omwille van twee van die zoekzones, namelijk het gebied van de Kaatsbeek in Schoonbeek en het Munsterbos. Nu de Vlaamse regering 2

eindelijk de knoop doorhakte en ervoor koos beide zones een natuurbestemming te geven in het Gewestplan is er gegarandeerd geen industrie meer mogelijk. “Dat is uitermate goed nieuws voor alle betrokkenen”, aldus een glunderende schepen van milieu Fons Caubergh. “Het gebied van de Kaatsbeek, zonder twijfel één van de prachtigste bossen van Bilzen, werd jarenlang bedreigd met kaalslag en ontwikkeling tot industriezone als uitbreiding op de strook bedrijventerreinen ten zuiden van de Henry Fordlaan. In het westen loopt het gebied door tot tegen de Kempenstraat en vormt zo een essentieel onderdeel van de open ruimte tussen de Henry Fordlaan en Bilzen.” De bossen van Schoonbeek liggen Fons

Caubergh al lang nauw aan het hart: “Twintig jaar geleden werden onder mijn impuls reeds 127 hectaren die voor industrie bestemd waren in bosgebied omgezet. Sindsdien ben ik blijven ijveren om hetzelfde te doen met de resterende oppervlakte van 15 hectare. Als bevoegde schepen en inwoner van Schoonbeek ben ik de Vlaamse regering dankbaar voor deze beslissing.” Ook burgemeester Frieda Brepoels stelde alles in het werk om de Vlaamse overheid te overtuigen van de onmiskenbare natuurwaarde van de betrokken gebieden: “De Kaatsbeek heeft er mee voor gezorgd dat de site is uitgegroeid tot een waardevol biotoop. Deze belangrijke ecologische verbinding maakt voortaan dus ook officieel deel uit van de bossen van Schoonbeek en dat is een prima zaak voor het milieu.” “Hetzelfde geldt voor de zone in het Munsterbos van circa 2 kilometer lang en 200 meter diep tegenover Ebema, de producent van bestratingsmaterialen in beton”, vervolgt Frieda Brepoels. “Door dat gebied groen in te kleuren blijft ook het Munsterbos formeel in zijn geheel behouden. Industrie op deze locatie zou niet te overziene gevolgen hebben gehad voor de fauna en flora van één van de belangrijkste Bilzerse groene longen.” Ook in de toekomst zal de stad er alles aan doen om de plaatselijke natuur op een efficiënte manier in stand te houden en te versterken. Info: Dienst Milieu – 0800 25 003 – [email protected]

VOORWOORD

Beste Bilzenaar De zomervakantie zit er weer op voor een jaartje. Als schepen van kinderopvang en vader van twee kinderen besef ik dat het voor ouders niet vanzelfsprekend is om twee maanden lang zelf kinderopvang te voorzien. Aangezien verlof nemen en beroep doen op familie en vrienden niet altijd volstaan, werkte onze buitenschoolse kinderopvang Domino in juli en augustus een speciale vakantieregeling uit. De voorbije maanden vingen zij een 200tal kinderen op in hun vestigingen in Schoonbeek, Munsterbilzen en Martenslinde. Domino werkte ook nauw samen met de Jeugd- en Sportdienst. Kinderen die deelnamen aan sportkampen of de Grabbelpas konden gebruikmaken van de speciale opvang voor en na de activiteiten. Het hoge aantal inschrijvingen voor dit initiatief bewijst dat de stad hiermee tegemoet komt aan een duidelijk aanwezige nood. Onze kinderen zijn de toekomst. Het is dan ook uitermate belangrijk dat zij alle kansen krijgen om uit te groeien tot zelfbewuste volwassenen, die een bijdrage leveren aan de maatschappij. Het Bilzerse sociale beleid focust daarom sterk op kinderwelzijn, onder meer door de ontwikkeling van een Huis van het Kind. Dit zal vanaf begin 2016 operationeel zijn in het Sociaal Huis. Ouders en jongeren t.e.m. 24 jaar kunnen er terecht met vragen over preventieve gezondheidszorg en opvoedingsondersteuning. Het Huis van het Kind wordt tevens een ontmoetingsplek voor kinde-

ren en jongeren. Dat biedt tegelijk mogelijkheden voor ervaringsdeskundigen, die hun bevindingen ter plaatse kunnen uitwisselen. Voorts zal het Huis van het Kind externe partners huisvesten, zoals Kind en Gezin en Kind en Taal. Kinderen kansen bieden gebeurt ook via zinvolle vrijetijdsbesteding. Daarom pakte de stad dit jaar uit met een compleet vernieuwde invulling van ‘Straat op Kindermaat’. Dat zorgde eind mei voor een hogere betrokkenheid tussen de deelnemende jongeren en hun ouders. Zowel in Schoonbeek als in Gansbeek lag de opkomst beduidend hoger dan verwacht. Het welzijn van kinderen ontgaat de Vlaamse regering evenmin. Onlangs werd een projectoproep gelanceerd betreffende gezonde en betaalbare maaltijden voor kwetsbare doelgroepen met kinderen tot 12 jaar. Onze stad onderzoekt momenteel of deze projectoproep binnen het lokaal sociaal beleid kan worden ontwikkeld. Het aanbieden van een gezonde en betaalbare maaltijd kadert namelijk in een integrale aanpak van armoede. Het is belangrijk om mensen in een kwetsbare situatie proactief te bereiken, voluit te ondersteunen en hun sociaal netwerk te verruimen. Op die manier werken we niet alleen aan hun toekomst maar ook aan die van hun kinderen. Luc Hendrix, schepen van kind en gezin OCMW-voorzitter

3

WELZIJN

Nieuw gebouw brengt meer zorg naar Bilzen In 1990 fuseerde het Bilzerse Sint-Martinusziekenhuis met twee hospitalen in Tongeren. Sindsdien fungeerde het ziekenhuis in Tongeren als hoofdvestiging en werd de site van De Ganshof uitgebouwd tot een polikliniek en een daghospitaal. In 2012 kwam er nog een huisartsenwachtpost bij. Die wordt tijdens het weekend bemand door huisdokters uit Bilzen, Riemst en Hoeselt. Maar daar blijft het niet bij. Zopas raakte bekend dat de raad van bestuur van het AZ Vesalius het licht op groen heeft gezet om een volledig nieuw gebouw met een groter zorgaanbod op te trekken aan De Ganshof.

Dertien: “Hoe is die beslissing gegroeid?” Yvan Vanbockryck, voorzitter raad van bestuur AZ Vesalius: “De gezondheidszorg in ons land is de voorbije 25 jaar enorm geëvolueerd. Algemeen stellen we vast dat er in de nabije toekomst een afname zal zijn van de residentiële acute zorg. Tegelijk zien we een sterke groei van de ambulante zorg, waarbij de zorgverstrekker zich naar de patiënt verplaatst. Ook de vraag naar chronische zorg blijft toenemen. Het AZ Vesalius wil hierop inspelen door in Bilzen nog dichter bij de patiënt zo kwalitatief mogelijke zorg aan te bieden. Doordat de dokters naar de patiënten komen blijven die laatsten onnodige verplaatsingen bespaard. Dat zorgt voor meer comfort en veiligheid.” Burgemeester Frieda Brepoels: “Er is ook een praktische reden. Het gebouw waarin de polikliniek en de huisartsenwachtpost gevestigd zijn heeft zijn beste dagen gehad. Mede daarom werd ervoor gekozen een compleet nieuw gebouw op te trekken op grond die eigendom is van het OCMW, meer bepaald op de locatie van De Villa, waar kinderopvang Domino momenteel actief is. Volgend voorjaar verhuizen zij naar campus Demerhof aan De Katteberg. Daardoor komt er voldoende ruimte vrij voor de nieuwe infrastructuur die een oppervlakte zal hebben van circa 4.500 m².” Dertien: “Verandert er iets aan de werking van het ziekenhuis?” Yvan Vanbockryck: “Helemaal nieuw zijn het medisch dagziekenhuis voor chemotherapie, een ambulant revalidatiecentrum inclusief hartfalenkliniek en een Collectieve Autodialyse (CAD) voor nierpatiënten. Die laatste zal niet minder dan 18 bedden tellen. Daarnaast wordt het ziekenhuis uitgebreid met een derde interventiezaal. De focus komt te liggen op oogheelkunde, o.a. via ingenieuze laserbehandeling, op kleine orthopedische ingrepen en de pijnkliniek. Ook het aantal consultaties van specialisten wordt opgedreven. Voorts zal het gebouw voorzien zijn van een operatiekwartier, een afdeling medische beeldvorming, een polikliniek van ca. 800 m² groot en een cafetaria. Ook de huisartsenwachtpost zal er in de toekomst te vinden zijn.” Dertien: “Hoe ziet het OCMW de beslissing van het academisch ziekenhuis?” OCMW-voorzitter Luc Hendrix: “Als OCMW staan wij volledig achter de intentie van het AZ Vesalius om hun patiënten dichter bij huis meer en betere zorg aan te bieden. Vandaar stel ik aan de OCMW-raad voor om de nodige gronden aan hen ter beschikking te stellen. Momenteel kunnen Bilzenaren met ernstige of zeer specifieke aandoeningen niet in hun eigen stad terecht voor de vereiste behandeling waardoor verdere verplaatsingen noodzakelijk zijn. Daar komt binnenkort verandering in als o.m. het dagziekenhuis voor chemotherapie en de CAD operationeel zijn.” Info: AZ Vesalius – 012 39 75 04 – [email protected]

4

BELEID NIEUWS UIT DE GEMEENTERAAD EN HET SCHEPENCOLLEGE

Uw beleid in actie Stad pakt uit met hondenpoepbeleid

Maatregelen tegen wateroverlast

Begin augustus vond de eerste campagneweek plaats n.a.v. het stedelijk honden(poep)beleid. Uit de bijbehorende enquête die door meer dan 200 stadsgenoten werd ingevuld blijkt dat 90 procent van de Bilzenaren uitwerpselen in de straat of op het voetpad enorm storend vindt. Daarom startte de stad een sensibilatiecampagne om duidelijk te maken dat het verplicht is hondenpoep op te ruimen en de viervoeters op het Bilzerse openbaar domein overal en altijd aan de leiband te houden. Wie weigert zich aan de regels te houden, riskeert een boete die kan oplopen tot 250 euro. Thuis hoort hondenpoep bij het restafval en niet in de groene container of op de composthoop. Inwoners met meldingen en klachten kunnen terecht op het centrale meldpunt 089 51 94 92. Voor burgers, verenigingen en scholen die aan de campagne willen meewerken zijn er gratis affiches ter beschikking.

Midden augustus kregen sommige locaties in Bilzen af te rekenen met uitzonderlijk zware regenbuien. Hier en daar viel er 50 mm neerslag in 2 uur tijd. Volgens statistieken van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) gebeurt dit slechts eens om de 60 jaar. Tijdens de stortregens bewezen de wachtbekkens langs de Hasseltsestraat tussen Bilzen en Beverst en de erosiepoel aan de Linnerveldstraat in Martenslinde hun nut. Ondanks de investeringen van de voorbije jaren om wateroverlast in groot-Bilzen zoveel mogelijk te beperken traden er o.m. in de Noppenstraat in Hees toch problemen op. De stad startte daarom in samenwerking met Aquafin een onderzoek om in de toekomst gelijkaardige situaties ter plaatse te vermijden. Zij bekijken tevens de mogelijkheid om een bovengrondse afvoer te realiseren in de Oude Beekstraat in Munsterbilzen. Ook de situatie op de hoek van de Nieuwstraat en de Tongersestraat wordt samen met het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) onder de loep genomen. In het kader van het project ‘Doortocht Beverst’ tenslotte beoogt de stad een herschikking van het oppervlaktewater van de Asbornebeek om eventuele wateroverlast in de woonwijk Beverdaal tegen te gaan.

Negatief advies windmolens Grote-Spouwen Het Bilzerse schepencollege heeft een ongunstig advies uitgebracht m.b.t. de milieuvergunningsaanvraag van Limburg Wind(t) om drie windturbines op te richten in het open agrarisch gebied tussen Grote-Spouwen, Membruggen en Herderen. Dat gebied is niet voorzien in het windplan Limburg. Het stadsbestuur is eveneens van mening dat de inplanting van de toestellen voor een ernstige aantasting van het landschap zou zorgen, zeker vanuit beschermde locaties en monumenten als Alden Biesen en de Blondeswinning. Bovendien is het betrokken gebied in een akkervogelzone gelegen en zouden de turbines nefaste gevolgen hebben voor de instandhouding van de lokale vogelsoorten. Tenslotte wil het schepencollege met het negatief advies vermijden dat de inwoners van Grote-Spouwen veel problemen zouden hebben van geluidsoverlast en/of slagschaduw afkomstig van de windturbines.

De eerstvolgende gemeenteraden vinden plaats op dinsdag 1 september en 6 oktober om 20 uur in de raadzaal van het stedelijk administratief centrum. Tijdens het vragenkwartiertje vanaf 19.45 uur kunt u het stadsbestuur een vraag stellen.

5

KORT NIEUWS

Bilzen komt op tegen kanker Elke dag krijgen 107 Vlamingen te horen dat ze kanker hebben. Kom op tegen Kanker probeert hen via onderzoek en tal van acties hoop te geven op een ziektevrije toekomst. Eén van die acties is het Plantjesweekend dat elk derde weekend van september in heel Vlaanderen wordt georganiseerd. Ook de stad Bilzen toont haar engagement. Op de woensdagmarkt van 16 september verkopen medewerkers azalea’s tegen 7 euro per stuk. De planten zullen ook verkrijgbaar zijn in de dorpsrestaurants en de vestigingen van de stedelijke buitenschoolse kinderopvang. Kom op tegen Kanker gebruikt de opbrengst van het Plantjesweekend voor zorg- en steunprojecten voor kankerpatiënten en activiteiten voor kinderen en jongeren in het bijzonder. Info: Dienst Welzijn – 089 51 94 95 – [email protected]

Jeugdwerk start weer op Wekelijks zetten 30 lokale jeugdwerkinitiatieven activiteiten op touw waaraan telkens in totaal circa 2.000 Bilzerse jongeren deelnemen. Nu de zomerkampen achter de rug zijn organiseren de verenigingen de hele maand september en begin oktober startdagen om de jeugd gratis te laten kennismaken met hun dynamische aanbod. Dieter Arbijn, medewerker Jeugddienst (op bal): “Jeugdverenigingen zorgen er niet alleen voor dat jongeren hun vrije tijd op een plezante manier doorbrengen maar ze kweken ook sociale vaardigheden aan. Kinderen leren er omgaan met anderen en in teamverband werken. Bovendien vinden de meeste activiteiten plaats in openlucht en vormen zo een perfect tegengewicht voor al die uren achter de pc (lacht).” Meer info over de startdagen en alle Bilzerse jeugdwerkinitiatieven is o.a. terug te vinden op de website en Facebookpagina van de stedelijke Jeugddienst.

Dag van de Klant Op zaterdag 26 september trekt UNIZOBilzen naar aanleiding van de Dag van de Klant weer karavaangewijs door onze gemeente. Onderweg wordt er bij verschillende Bilzerse handelaars halt gehouden om de klanten te vergasten op ijsjes, drankjes, cadeaubonnen enz. Er valt zelfs een ledtelevisie te winnen. Tussen 8.30 en 9 uur verzamelt de karavaan op de Markt. Vervolgens gaat het naar Lingerie Daniels in Bilzen (9.10 – 10 uur), ’t Slachterke en bakkerij Pauli in Beverst (10.15 – 11.05 uur), beenhouwerij Lowet in Munsterbilzen (11.20 – 12.10 uur), Intercars Bilzen op de Spelver (12.20 – 13.10 uur), Slaapcomfort Greven in Mopertingen (13.25 – 14.15 uur), bakkerij en voeding Ruette in Hees (14.30 – 15.20 uur) en De Winkelschuur in GroteSpouwen (15.45 – 16.35 uur). Daarna trekt de autokaravaan opnieuw naar de Bilzerse Markt, waar de Dag van de Klant tussen 17 en 18 uur wordt afgesloten. Info: Dienst Economie – 089 51 98 53 – [email protected] – www.unizo.be/bilzen

Bibliotheek denkt na Op vrijdag 9 oktober start een nieuw seizoen van de filosofieclub in bibliotheek De Kimpel. Deze keer ligt de focus op de hedendaagse wijsbegeerte. Er zijn ook twee sessies kunstfilosofie, die verwante aspecten uit de muziek, schilderkunst en literatuur belichten. Extra aandacht is er voor de Canadees Charles Taylor, actief op het vlak van de politieke filosofie en de analyse van het moderne zelf. Cultuurwetenschapper Jean-Pierre Demoustiez leidt alles in goede banen en de bib zorgt ervoor dat alle werken die worden besproken tijdig beschikbaar zijn. De lessenreeks vindt plaats op vrijdag 9 oktober, 20 november, 18 december, 19 februari 2016, 18 maart en 15 april, telkens van 14 tot 16 uur en kost 36 euro per persoon. Info en inschrijvingen: Bibliotheek De Kimpel – 089 51 95 06 – [email protected]

Info: [email protected] – jeugd.bilzen.be – Facebook: Jeugddienst Bilzen 6

MILIEU REST VAN BILZEN VOLGT GEFASEERD

Munsterbilzen geniet vanaf 2 september van zacht water

F2

Heel Bilzen krijgt in de loop van de volgende jaren zacht water. De overschakeling gebeurt in drie fasen. Vanaf woensdag 2 september is het leidingennet in Munsterbilzen aangesloten op dat van Genk, waardoor dit de eerste Bilzerse deelgemeente is die kan genieten van zacht water. Vooraleer dit ook voor de andere deelgemeenten het geval is, zal er een hoogtechnologisch waterproductiecentrum aan de Asdreef worden gebouwd. Dit zal anderhalf jaar in beslag nemen zodat Bilzen tegen 2019 volledig met zacht water zal worden bevoorraad. Beverst en Schoonbeek komen in de loop van 2018 aan de beurt. Burgemeester Frieda Brepoels is erg tevreden met de vooruitgang in dit dossier: “De aansluiting in Munsterbilzen gebeurde via ondergrondse meet- en drukregelaars in de Vroentestraat. Het kalkgehalte van het drinkwater, afkomstig uit het Maasland, vermindert hierdoor met meer dan de helft. Als in 2019 het nieuwe waterproductiecentrum in gebruik wordt genomen, zal dit niet alleen onthard drinkwater voor Bilzen produceren maar ook voor Riemst en delen van Tongeren en Lanaken.” Dertien: “Welke zijn de belangrijkste voordelen van zacht water?” Schepen van nutsvoorzieningen Guido Cleuren: “Zacht water zorgt voor meer gebruiksgemak. Hard water is net zo goed drinkbaar maar het veroorzaakt wel comfortproblemen. Denk maar aan kalkafzetting bij warmwatertoestellen, zoals koffiezetmachines, vaatwassers en wasmachines evenals bij kranen, boilers en douchekoppen. Bij zacht water verstoppen apparaten minder snel en gaan dus langer mee, hetgeen de afvalberg verkleint. Het zeepverbruik vermindert aanzienlijk. Al die factoren leveren een flinke besparing op voor de klant. Ook het milieu heeft er baat bij. Er komen minder wasproducten, schoonmaakmiddelen en zoutlozingen van particuliere ontharders in het afvalwater terecht.” Dertien: “Welke verschillen met vroeger zullen de inwoners van Munsterbilzen merken?” Yvan Jacobs, De Watergroep: “De gemiddelde hardheid van

F1 F3

het kraantjeswater daalt er van 35 °F naar 16 °F. Het is mogelijk dat het nieuwe water in het begin niet helemaal hetzelfde smaakt als voorheen. Dat is logisch want het heeft een andere oorsprong. De kwaliteit blijft alleszins gegarandeerd. In principe wordt een extra ontharder overbodig. Klanten die hun toestel toch willen behouden, dienen het opnieuw te laten afstellen omdat het water anders te zacht wordt en leidingen en apparaten kan aantasten.” Dertien: “Hoe zit het met de plannen voor het nieuwe productiecentrum?” Yvan Jacobs: “De Watergroep pompt in Bilzen zo ‘n 500.000 liter grondwater per uur op. Via drie stappen wordt het water gezuiverd en tot kwaliteitsvol drinkwater behandeld. Omdat het grondwater ter plaatse uit een krijtlaag wordt opgepompt bevat het van nature veel kalk. In het nieuwe productiecentrum zal het harde water onderaan de korrelreactoren worden binnengebracht. In de reactoren zitten zandkorrels die door de opwaartse beweging van het water gaan wervelen. De kalk zet zich af op de korrels die aangroeien en naar de bodem zakken. Als ze de grootte hebben van een luciferkop worden ze verwijderd en wordt er vers zand aan de reactor toegevoegd. De aangegroeide korrels of pellets zijn geen afvalproduct maar worden als grondstof gebruikt bij de productie van tegels en andere bouwmaterialen. Het hele proces is dus bijzonder milieuvriendelijk.”

Info: www.dewatergroep.be 7

ACADEMIE

Na tien jaar gaat de Bilzerse Academie voor Beeldende Kunsten opnieuw aan de slag in De Wandeling in de Hospitaalstraat. Het gebouw werd in de loop van de voorbije jaren volledig gerenoveerd, mede dankzij financiële steun van de Vlaamse overheid en de provincie Limburg. Het resultaat mag er zijn: het beschermde monument is getransformeerd tot een functioneel toonbeeld van ruimte en licht, dat zich perfect leent voor diverse artistieke activiteiten. Tijdens het opendeurweekend van 19 en 20 september kunnen alle Bilzenaren kennismaken met het nieuwste visitekaartje van onze stad. De voorbije weken verhuisden alle afdelingen van de academie van De Ganshof naar De Wandeling, waar Dertien een rondleiding krijgt van een enthousiaste Annick Schoemans, directrice van de Stedelijke Academie voor Beeldende Kunsten (r.): “Natuurlijk kriebelt het! Naar dit moment hebben zowel onze circa 700 leerlingen als de leerkrachten jarenlang uitgekeken. Vanuit De Ganshof zagen we de werken gestaag vorderen en nu is het nieuwe tijdperk eindelijk aangebroken. Voor velen van ons voelt dit een beetje als thuiskomen.” Burgemeester Frieda Brepoels wijst op het minutieuze karakter van de restauratiewerken: “We spreken hier niet over 8

RENOVATIE BESCHERMD MONUMENT HELEMAAL

Stedelijke kunstacademie terug oppervlakkige ingrepen. Het pand werd vanbinnen volledig gestript en opnieuw opgebouwd. Omdat De Wandeling een beschermd monument is, diende de renovatie te gebeuren naar het oorspronkelijk ontwerp. De trappen zien er weer net zo uit als vroeger, authentieke deuren werden waar mogelijk gerecupereerd en op de verdiepingen werd de vloer opnieuw met parket afgewerkt.” De restauratie van De Wandeling gebeurde in twee fasen. “In eerste instantie werden de gevel, het dak en de middenbeuk onder handen genomen”, verduidelijkt schepen van gebouwen Guido Cleuren. “Nadien kwamen de binnenafwerking, het sanitair en de elektriciteits-

voorzieningen aan de beurt. In totaal gaat het om een investering van 4.742.658 euro. Daarvan werd 2.041.773 euro gesubsidieerd door de Vlaamse overheid en de provincie Limburg. Meer bepaald kende de Vlaamse regering gespreid over de twee fasen 1.531.330 euro toe en de provincie nog eens 510.443 euro.”

JUISTE LICHTINVAL De academie is toegankelijk via de foyer aan de kant van de parking van De Ganshof. Bezoekers kunnen er terecht aan de open balie van het secretariaat. De kapel die parallel loopt met het voormalige ziekenhuis kreeg een opvallende bestemming als atelier vrije grafiek. Griet Mebis,

te gaan en de omgeving te integreren in hun creaties. Doel is een eigen beeldtaal te ontwikkelen, gebaseerd op experiment dat steeds verder evolueert.”

GROTE STAP VOORUIT Tenslotte biedt de tweede verdieping met de prachtige dakspanten die tot de vloer doorlopen een zee van ruimte aan het atelier voor 12- tot 18-jarigen. Griet Mebis: “Dit is misschien wel mijn favoriete onderdeel van De Wandeling. Elke vrijdagavond verzamelen hier een honderdtal gedreven jongeren om het weekend creatief in te zetten. Op deze plaats krijgt de artistieke toekomst van Bilzen vorm.”

ACHTER DE RUG

in De Wandeling schepen van academie: “In de kapel werd een etage gerealiseerd. Beneden vindt u o.a. de drukpersen, de donkere kamer en een etslokaal terwijl de eerste verdieping dienst doet als ontwerpruimte. Langs de toegang naar de parking beschikken we over een strakke expositiegang, waar de kunstwerken van onze leerlingen en medewerkers prima tot hun recht zullen komen.” De lokalen aan de kant van de Hospitaalstraat worden de uitvalsbasis voor het keramiekatelier en het kinderatelier. Annick Schoemans: “Let ook op de oorspronkelijke kapel in het midden van het gebouw. Die is opnieuw ingedeeld in een gelijkvloers en eerste verdieping. Het benedengedeelte

fungeert voortaan als cafetaria voor de leerlingen en medewerkers van de academie. Buiten wordt de kapel geflankeerd door twee sanitaire blokken, die in het geheel worden geïntegreerd door grote platen in cortenstaal met perforaties in de vorm van een boom. De platen hebben niet alleen een esthetische functie maar ook een praktische. Aan de perforaties kunnen namelijk kunstwerken worden bevestigd.” Via de frivool krullende trap gaat het naar de eerste verdieping. Zelfs op een druilerige dag is de lichtinval er fenomenaal. Geen wonder dus dat de ateliers schilderkunst en tekenkunst hier neerstrijken. Op de bovenetage van de kapel doen de vrolijk gekleurde lijsten rond de ramen denken aan het palet van Paul Cezanne. Griet Mebis: “Hier vinden de lessen kunstgeschiedenis plaats – eventueel met behulp van de vernuftige projectiemuur – alsook die van de gloednieuwe richting ‘monumentaal atelier’. Leerlingen worden daarbij gestimuleerd conceptueel te werk

Burgemeester Frieda Brepoels noemt de renovatie van De Wandeling een gigantische stap vooruit: “Dit is een zoveelste aanwinst voor Bilzen in navolging van de nieuwe bibliotheek en de herinrichting van cultuurcentrum De Kimpel en de voormalige bib. Het contrast met de voormalige lokalen van de academie in De Ganshof is enorm. De combinatie van moderne toestellen, comfortabele werk- en tentoonstellingsruimtes en de statige architectuur maken van de Bilzerse academie een pareltje. Wij nodigen alle stadsgenoten dan ook uit om een kijkje te komen nemen tijdens het opendeurweekend.” Dat vindt plaats op zaterdag 19 september van 9 tot 17 uur en op zondag 20 september van 9 tot 18 uur. Alle ateliers zullen demonstraties geven. Voorts exposeren studenten hun kunstwerken en is er eveneens werk te zien van de internationaal gerenommeerde kunstenaar Fred Eerdekens. De Stedelijke Academie voor Beeldende Kunsten zal die zondag ook aanwezig zijn op Kunst op de Markt, waarover u meer kunt lezen op pagina 13. Info: 089 49 18 88 – [email protected] – www.bilzen.be 9

EVENEMENTEN

Zalige zomer in Bilzen De zomer van 2015 gaat de geschiedenis in als één van de warmste ooit. Ook qua evenementen in Bilzen tijdens de voorbije maanden mogen de superlatieven uit de kast worden gehaald. U toonde zich meermaals een superenthousiast publiek, zij het tijdens het ‘Mega Event’ eind juni, de traditionele ‘Land- en Tuinbouwdag’ of de picknicksessies in park Edelhof in Munsterbilzen. ‘Bilzen Feest’ maakte op 11 juli zijn naam helemaal waar en bracht meer dan 4.000 bezoekers op de been. Dan was er nog de derde editie van ‘Marktrock Bilzen’ met maar liefst 25.000 muziekfans en onvergetelijke optredens van o.a. Stan Van Samang, Radio Guga, Regi en Jan Leyers, die samen met bloedbroeder Bart Peeters een pakkende ode aan Jazz Bilzen bracht. 26 °C en kippenvel? Alleen in Bilzen! Info: Dienst Toerisme en Evenementen – 089 51 98 57 – [email protected]

10

CULTUUR muziekpers van tegenwoordig bestond toen simpelweg nog niet.” Jan Coch: “Wij waren destijds niet bezig met langetermijnplanning. Elke editie werd van jaar tot jaar bekeken. Het is dan ook mooi te zien dat Jazz Bilzen altijd blijft terugkomen. Elk jaar worden er bv. nog een aantal thesissen aan het festival gewijd.”

50 JAAR JAZZ BILZEN

De geboorte van een muzikale legende Zondag 5 september 1965 is een druilerige dag in Bilzen. Aan het Begijnhof verzamelen 1.500 toeschouwers voor optredens van o.a. Champion Jack Dupree, het Al Jones Trio, Sadi en Ferre Grignard. De eerste editie van Jazz Bilzen is een feit, een muzikale legende is geboren. De volgende 16 jaren zakt het kruim van de internationale rock-, pop- en jazzscene af naar Bilzen. De lijst van artiesten die in Bilzen present geven doet duizelen: AC/DC, Lou Reed, Ornette Coleman, Blondie, The Kinks, Rod Stewart & The Faces, Toots Thielemans, Thin Lizzy, Van Morrison, The Police en nog vele anderen. 50 jaar na de eerste editie is Jazz Bilzen nog steeds springlevend. Het jubileum wordt deze maand op verschillende manieren gevierd. Tijd dus voor een gesprek met drie stadsgenoten die het festival van heel dichtbij meemaakten. Jan Coch, laatste voorzitter Jazz Bilzen (midden): “Jazz Bilzen is begonnen als een alternatieve 11 juli-viering van het plaatselijke Davidsfonds. Van in het prille begin was het de intentie om muzikale kwaliteit te brengen. Als ik polls zie van de beste artiesten uit de jaren 60 en 70 stel ik vast dat het gros van hen ooit op het podium van Jazz Bilzen stond. Of Jazz Bilzen de zogeheten ‘moeder van alle festivals’ is, laat ik in het midden. Maar we ontbreken nooit in historische overzichten van de beste festivals in Europa.” Gerald Timmermans, verantwoordelijke elektriciteit (onder): “Jazz Bilzen was een voorloper in zijn genre en schreef mede daarom geschiedenis. Alvorens Procol Harum in 1967 in Bilzen optrad, werd popmuziek als een tijdelijk fenomeen beschouwd. Jazz Bilzen droeg ertoe bij dat de nieuwe lichting jonge muzikanten eindelijk serieus werd genomen.”

Jan Biesmans, laatste ondervoorzitter (boven): “Na al die jaren ben ik nog altijd fier dat ik heb meegewerkt aan Jazz Bilzen. Omdat er geen vergelijkbare festivals waren, leerden we met vallen en opstaan. De pers had soms meer oog voor wat er zich op en rond het terrein of in het centrum afspeelde dan voor wat er op het podium gebeurde. De gespecialiseerde

Gerald Timmermans: “Onlangs haalde de heruitzending van de Belpopdocumentaire over Jazz Bilzen meer dan 214.000 kijkers. Dat bewijst dat het festival nog altijd heel veel mensen aanspreekt, ook jongere generaties.” Jan Biesmans: “Favoriete momenten? Waar moet ik beginnen (glimlacht)? Wat me altijd zal bijblijven is het optreden van Ike en Tina Turner in 1975.” Jan Coch: “Er vallen zoveel anekdotes te vertellen. Ik heb ooit Lou Reed vanonder het podium gehaald. Geen idee wat hij daar deed. Voor mij blijft de klasse waarmee Ray Davies van The Kinks het podium opstapte ongeëvenaard.” Gerald Timmermans: “Voor mij draaide het op de eerste plaats ook om de muziek. Persoonlijk vond ik het concert van The Moody Blues in 1969 heel straf, net zoals dat van Horslips in 1977. Onbegrijpelijk dat tegenwoordig niemand die band nog kent, hoewel sommigen daar duidelijk anders over denken (hilariteit bij de rest).” Info: cultuur.bilzen.be

Op 4 en 5 september pakt Biesenrock uit met enkele acts die nog op Jazz Bilzen speelden, waaronder Uriah Heep, The Kids en Dany Lademacher’s Wild Romance. Op zondag 27 september staat de boekenmarkt helemaal in het teken van Jazz Bilzen. Tijdens een exclusieve dj-set rijgt Brett Summers de Jazz Bilzen-klassiekers aan elkaar. In ‘The Stage’ in het Borrehuis nemen gidsen u op sleeptouw door het rijke verleden van het festival en zijn er liveoptredens. Wie wil zien waar het allemaal gebeurde, kan de ‘Demerwalk’ doen onder begeleiding van een gids of met een groen wagentje. Diezelfde dag worden de ex-medewerkers van het festival in het oude stadhuis gehuldigd. Voorts wordt Jazz Bilzen dit najaar in de hele gemeente herdacht met opvallende vlaggen.

11

BILZEN BOVEN

Gouden bruiloft Van den Eshof – Van Mu nster, Bilzen

ruiloft Gouden b s, Bilzen en – Bamp Vanspauw

Gouden bruiloft Brepoels – Penders, Rijkhoven

ruiloft Gouden b en , Eigenbilz ls e – Hens Biesmans Gouden bruiloft Hanssen – Willems, Sc hoonbeek

Gouden bruiloft Vandooren – Cielen, Hees

hal in de sport n a v a een tari recent De cafe g e re k en an Eigenbilz t voorta en hee rt ur u e e ri b te is e in opfr het hipp In . s ll o u J B rs The bate ieuwe uit n n g e a k d n s e sch dag, din op maan r en Jeffrey 16.30 uu ag vanaf rd e d g n a o d d s en woen n vol, op de glaze uur en in 2 1 vanaf g a jd ri v en f 9 uur. end vana het week

osterstraat en in de Klo ilz B je s rt a h In incent sind olette en V C n g te a a d b e 2 luk d Diem uit. P e rp a e C g rt t o e k je op h kker drank le n e e t e m n. s achteraa zellige terra

bruiloft Gouden enbilzen erits, Eig G – n e n n Swe Heidi Frituur zopas opende e filieen tweed t Sintaal op he lein 16 Gertrudisp Smulin Beverst. kunnen papen g en op e.m. zonda t. g a sd n e van wo tot 22 uur. er terecht ns van 16 e lk te , n e g feestda 12

ruiloft Gouden b fparochie , Sint-Joze Jans – Doll

Rema Sport verhuisde onlangs van Hoeselt naar Bremakker 47 op bedrijventerrein Spelver. Jos en Carine Holsteen bieden er een groot assortiment voetbal- en volleybalwaren aan voor clubs en individuele sporters alsook bedrukking van textiel.

FOCUS

Rijvaardigheidscursus voorkomt slippertjes Om te voorkomen dat (jonge) chauffeurs betrokken raken bij ongevallen organiseert de stad dit najaar een rijvaardigheidscursus onder het motto: voorkomen is beter dan genezen. De cursus richt zich in eerste instantie op Bilzenaren die in 2014 of 2015 hun rijbewijs haalden. Zij ontvangen rond deze tijd een persoonlijke uitnodiging in de brievenbus. Wie zijn rijbewijs vóór 2014 haalde, kan ook inschrijven en wordt op een voorlopige wachtlijst opgenomen. Tijdens het weekend van 24 en 25 oktober biedt de stad in samenwerking met de politiezone Bilzen-Hoeselt-Riemst en enkele externe partners vier sessies aan van een halve dag. Die vinden plaats op de terreinen van het Mobility Center Genk-Zuid aan de Taunusweg. In totaal kunnen 96 Bilzenaren hun rijkunsten bijschaven via praktijkoefeningen onder begeleiding van een ervaren coach. In groepjes van vier leren zij de kneepjes van defensiefanticiperend rijden en hoe te reageren bij gevaarlijke situaties zoals een glad wegdek. Dankzij de steun van de politie kost de cursus slechts 25 euro per persoon. Dat is één vijfde van het normale tarief. Bovendien ontvangen de deelnemers achteraf een rijvaardigheidsattest dat bij verschillende verzekeringsmaatschappijen recht geeft op reducties op autoverzekeringen tot 25 procent. Info: 089 51 94 92 – [email protected] – www.bilzen.be

Kunstenaars op de Markt Zondag 20 september wordt in Bilzen een hoogdag voor kunstliefhebbers. Tussen 11 en 18 uur tonen meer dan 100 artiesten hun werken tijdens de elfde editie van ‘Kunst op de Markt’. Cultuurbeleidscoördinator Loes Hardy: “Het aanbod is enorm en varieert van schilderijen en keramiek tot juwelen en beeldhouwwerken. Tussen 14 en 17 uur schat een experte van veilinghuis Venduehuis Dickhaut gratis de waarde van kunstobjecten die bezoekers van thuis meebrengen. Circus Paljasso zorgt intussen voor animatie op de Markt terwijl Concertband Euterpe en zanggroep Sing & Swing de muzikale omlijsting voor hun rekening nemen. Bovendien mogen drie gelukkigen een werk uitkiezen bij een kunstenaar naar keuze. Alsof dat nog niet genoeg is, openen de handelaars van Middenstand Bilzen Centrum vanaf 13 uur hun deuren.” Er valt deze maand nog meer kunst te ontdekken in Bilzen. In het stedelijk administratief centrum loopt van dinsdag 1 t.e.m. woensdag 30 september een fototentoonstelling van enkele Bilzerse clubs. De expo is gratis toegankelijk tijdens de kantooruren en uiteraard tijdens ‘Kunst op de Markt’. Het stadhuis op de Markt toont van vrijdag 4 t.e.m. zondag 20 september schilderijen van Jules Claes. Ook deze tentoonstelling kan gratis worden bezocht tijdens de kantooruren en in het weekend van 11 tot 15 uur. De kunstenaar zal persoonlijk aanwezig zijn tijdens ‘Kunst op de Markt’.

In de bres voor Bilzerse biodiversiteit De toenemende bebouwing, de aanleg van wegen en het intens maaibeheer zijn niet altijd bevorderlijk voor het Bilzerse ecosysteem. Grasbermen blijken vaak de laatste uitwijkmogelijkheid voor wilde planten en nuttige insecten zoals bijen en vlinders. Om de biodiversiteit te handhaven selecteerde de stad onlangs drie proefbermen, waar het maaien voortaan op een meer ecologische manier zal gebeuren. Dat is het geval in de Tabaartstraat, de Hoelbeekstraat en Bivelenweg. De bermen zullen er niet alleen bloemrijker worden maar ook allerlei insecten, vogels en zoogdieren aantrekken waarvan sommigen met uitsterven bedreigd zijn. Ook hagen vormen een belangrijk habitat voor tal van diersoorten en vlinders in het bijzonder. Daarom pakt de stad uit met de actie ‘Behaag Bilzen’. Die heeft als doel het aantal (vlinder)hagen in Bilzen de hoogte in te jagen. Inwoners die een dergelijke haag willen laten aanplanten kunnen tot 30 september terecht bij het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, dat tegen een kleine vergoeding het plantgoed voorziet en de haag ter plaatse komt aanleggen. Wie liever zelf een haag aanplant kan zich bevoorraden via de plantenverkopen van natuurverenigingen Natuurpunt en Orchis. Info: www.bilzenvlinderstad.be – Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren: 011 31 38 98 – [email protected] – Natuurpunt: 011 24 60 20 – www.natuurpuntlimburg.be – Orchis: 089 50 10 19 – www.orchisvzw.be

Info: Dienst Cultuur – 089 51 95 42 – cultuur.bilzen.be 13

EVENEMENT prieeltje op de Demerlaan, waar u misschien wel de meester zelf aan het werk ziet, de Zoemerik, het Begijnhofhuisje, het park Petry en het Klokkeplein. Aan het eind van de tour barst op de Markt een swingend slotspektakel los. Alles blijft uiteraard gratis.”

19&20 de

c

2015

Bilzen

Op zaterdag 19 en zondag 20 december hangt er een ijzige sfeer in de Bilzerse binnenstad. Mysterieuze individuen duiken op onverwachte plekken op en doen de toeschouwers van de ene verbazing in de andere vallen. Bilzen is opnieuw in de ban van de verhalen van Charles Dickens maar niks is zoals voorheen. Na het fenomenale succes van de rockmusical ‘Jesus Christ Superstar’ stelde de stad artistiek leider Hubert Schoenmaekers voor na te denken over een nieuwe invulling van de ‘Dickens’ Dagen’. Hij kwam met een zinderend scenario op de proppen: ‘Dickens ’15. Een nieuw verhaal’. Wat als de befaamde Engelse schrijver in Bilzen geboren was? De vraag is minder bizar dan ze op het eerste gezicht lijkt. Verschillende gebouwen in Bilzen dateren uit de periode dat Dickens het leven in Londen met kwieke halen van zijn ganzenveer op papier vastlegde. Hubert Schoenmaekers: “Het was de tijd van de industriële revolutie en van nieuwigheden als de stoomtrein. Bilzen beschikte toen al over een houten station. In principe had het dus best gekund dat Charles Dickens hier afstapte en enkele dagen in de stad rondneusde.” Die denkpiste leverde een schat aan ideeën op, die zich concreet vertalen in een achttal taferelen op tot de verbeelding sprekende locaties in het centrum. De magie van de verhalen van Dickens zal op 19 en 20 december tastbaarder dan ooit zijn in Bilzen. Hubert Schoenmaekers: “Waar de ‘Dickens’ Dagen’ vroeger eerder om straattoneel draaiden, primeert nu het visuele. Een toverachtig belichte route brengt de bezoekers naar plekken waar zij kunnen genieten van een wervelende mix van choreografie, lichteffecten, muziek en een snuifje humor. Opvallend: alles ademt een zogeheten steampunk-sfeer uit. Dat is een opwin14

Het oude stadhuis fungeert overdag als een reusachtig poppenhuis. Levende poppen nodigen de bezoekers uit om de wandelroute te ontdekken. Net zoals ‘Jesus Christ Superstar’ wordt ‘Dickens ‘15’ voor 100 procent gedragen door vrijwilligers. De stad is daarom samen met de artistieke leiding op zoek naar gemotiveerde Bilzenaren die willen meehelpen om ook van dit evenement een echt succesverhaal te maken en duizenden bezoekers naar Bilzen te lokken. Hubert Schoenmaekers: “In totaal rekenen we toch op een 150-tal acteurs en los daarvan op voldoende personen die zich bekommeren om de praktische kant. We kijken daarvoor uiteraard in de richting van iedereen die aan de vorige edities van de ‘Dickens’ Dagen’ meewerkte. Daarnaast hopen we natuurlijk vers bloed aan te trekken, kwestie de nieuwe start dubbeldik in de verf te zetten.” Wie zeker al van de partij zullen zijn, zijn zanggroep Sing & Swing, Circus Paljasso, Medemens en Koninklijke Harmonie De Eendracht uit Kleine-Spouwen, die haar 120-jarig bestaan viert en muziek zal brengen uit films gebaseerd op de verhalen van Dickens.

dende mengeling van typisch Victoriaanse kledingstukken en futuristische elementen, gebaseerd op hoe de tijdgenoten van Dickens dachten dat de toekomst eruit zou zien. Daarmee mikt de organisatie niet alleen op de trouwe bezoekers maar ook op een jonger publiek, voor wie de sketches van de oorspronkelijke ‘Dickens’ Dagen’ misschien net niet cool genoeg waren. Wat er allemaal precies te ontdekken valt blijft nog even geheim maar een tipje van de sluier wil Schoenmaekers wel oplichten: “Zodra de schemering valt begint de route op de Markt met een openingsshow die de aanwezigen meteen in de juiste sfeer brengt. Vervolgens gaat het o.m. naar het

Bilzenaren die meewerkten aan ‘Jesus Christ Superstar’ zullen beamen dat de musical het louter artistieke oversteeg. Hubert Schoenmaekers: “Het enthousiasme waarmee iedereen zijn schouders onder dat project zette, zindert nog altijd na in onze stad. Tijdens de repetities en opvoeringen zijn er zeer hechte vriendschappen ontstaan. Dat zal nu ook weer zo zijn. ‘Dickens ‘15’ wordt een feest voor het publiek en niet minder voor alle medewerkers voor en achter de schermen.” Info: Hubert Schoenmaekers – 0497 64 70 25

Wie zin heeft om op 19 en 20 december het beste van zichzelf te geven en mee te werken aan de Bilzerse interpretatie van het oeuvre van Charles Dickens noteert best maandag 14 september in zijn agenda. Dan lichten medewerkers van de stad samen met de regisseur het project om 20 uur toe in cultuurcentrum De Kimpel. Kort daarna starten de repetities. Met het oog op een optimale rolverdeling kunnen geïnteresseerden zelf bepalen hoeveel tijd ze hiervoor vrijmaken. Verenigingen die tijdens ‘Dickens ’15’ een kraampje willen uitbaten, kunnen zich aanmelden bij de Dienst Toerisme & Evenementen door te bellen naar 089 51 98 59 of te mailen naar [email protected].

15

EVENEMENTEN

September evenementenmaand in Alden Biesen De zomervakantie zit erop maar dat betekent nog niet het einde van het Bilzerse evenementenseizoen. Integendeel, in september vinden traditiegetrouw drie absolute toppers plaats op het kasteeldomein van Alden Biesen. Zowel het ‘Schots Weekend’ als het internationale bloemenspektakel ’Fleuramour’ pakken uit met indrukwekkende jubileumedities terwijl de fruitplukactiviteit ‘Bilzen, de boom in’ er weer alles uit perst. Van vrijdag 11 t.e.m. 13 september viert het ‘Schots Weekend’ zijn 30ste verjaardag. Naast de vaste waarden, zoals de Highland games, pipe bands, verrukkelijke Schotse streekproducten en de competitie Highland dancing, presenteert het ‘Schots Weekend’ op zondag een compleet Belgische folkdag met optredens van o.a. Pete Seeger Tribute feat. Jan De Smet & Johny Joris, Naragonia en de Bilzerse zanggroep Sing & Swing. De vaste klanten van Snakes In Exile zijn er zelf voor de 20ste keer bij en beklimmen daarom zowel zaterdag als zondag het podium. Op zaterdag zijn verder o.m. Karen Matheson Band, Altan en Celkilt van de partij. Speciaal voor de 30ste editie vindt zaterdag om 17.30 uur een touwtrekwedstrijd plaats tussen verschillende Limburgse steden en gemeenten. Daarnaast wordt het jubileum gevierd met de voorstelling van de exclusieve ‘Schots Weekend whisky’, gestookt in de befaamde Glenturret distilleerderij gelegen in de Schotse Highlands. De whisky kan ook worden ge16

proefd in meerdere Bilzerse horecazaken. Tijdens de woensdagmarkt van 9 september krijgen bezoekers alvast een voorsmaakje via doedelzakmuziek en een haggis- en whiskyproeverij. Bovendien krijgen Bilzenaren op zaterdag en zondag een fikse korting van circa 75 procent aan de kassa en betalen slechts 5 euro toegang per dag! Op zaterdag 19 september strijkt ‘Bilzen, de boom in’ opnieuw neer in Alden Biesen. Tussen 10 en 17 uur kunnen geïnteresseerden gratis maximum 40 kilo appels verzamelen in de hoogstamboomgaard en tot sap laten persen door de Sapmobiel. Het persen kost 1,10 euro per liter. Omdat het aantal beschikbare plaatsen beperkt is, is het verplicht in te schrijven bij de Nationale Boomgaardenstichting door te bellen naar 012 39 11 88 of te mailen naar [email protected]. Wie alles wil te weten komen over de befaamde boomgaard kan om 14 uur gratis deelnemen aan een begeleide wandeling.

U hoeft enkel vooraf in te schrijven via [email protected]. Tenslotte is er nog ‘Fleuramour, passion for flowers’ dat van vrijdag 25 t.e.m. maandag 28 september voor de 20ste keer plaatsvindt in de landcommanderij. Het thema ligt dan ook voor de hand: feest! Meer dan 100 floral designers uit binnen- en buitenland bekleden de ruimtes in het kasteel met tienduizenden bloemen en creëren zo een feeëriek parcours dat jaarlijks 15.000 bezoekers ademloos achterlaat. Deze editie is het uitkijken naar de wandjuwelen van Angelique Jonkers en de bijdrage van Tomas De Bruyne, die de erekoer tot een bloemenzee transformeert dankzij duizenden unieke Avalanche rozen. Ook de hoedjesdag en nocturne op vrijdag beloven weer sfeervolle bedoeningen te worden. Als hommage aan ‘Fleuramour’ zullen de Bilzerse bloemisten Bloemkepluk, Bloemenatelier Janelke en Bloemen Hardy het stadhuis op de Markt opnieuw in de kijker zetten met 4.000 anjers in vrolijke kleuren. Het resultaat zal vanaf woensdag 23 september minstens één week lang te bewonderen zijn. Bovendien gaat het creatieve drietal ook aan de slag in Alden Biesen, waar zij de decoratie van de brug van de waterburcht voor hun rekening nemen.

Info: www.scottish-weekend.be – www.rlh.be – www.fleuramour.be

Evenementengids september 2015 Tot 9 september

Vanaf 2 september

Fotografiecircuit Vlaanderen met foto’s van Marianne Hommersom in het theatercafé van cc De Kimpel Info: 089 51 95 30 – [email protected] – www.dekimpel.be

Okido-yoga in het Seniorenhuis Info: 0476 49 61 37 – [email protected]

Vanaf 1 september • Keramiektentoonstelling De leerlingen van de keramiekklas van de Stedelijke Academie voor Beeldende Kunsten tonen de hele maand september hun werken in bibliotheek De Kimpel. De expo is gratis toegankelijk tijdens de openingsuren van de bib. Inschrijven voor de academie kan eveneens nog tot en met woensdag 30 september. Info: 089 49 18 88 – [email protected]

• Nieuw seizoen seniorenactiviteiten De Seniorendienst voorziet ook dit najaar een ruim aanbod aan activiteiten, workshops en opleidingen voor Bilzerse 55-plussers rond de thema’s bewegen, multimedia, gezondheid en taal. Het volledige programma vindt u terug in de Doe-gids, die u gratis kunt aanvragen bij de Seniorendienst. Info: Seniorendienst – 089 51 92 37 – [email protected] – Facebook: Seniorendienst stad Bilzen

3 september Zin in Zang Gratis meezingnamiddag met als thema ‘Zin in Zang, je hebt er maandenlang naar uitgekeken’ vanaf 14 uur in het theatercafé van cc De Kimpel. Ook op donderdag 1 oktober Info: [email protected] – www.zininzang.be

4 & 5 september Biesenrock meets Jazz Bilzen Op zaterdag 5 september is het precies 50 jaar geleden dat de eerste editie van Jazz Bilzen plaatsvond. Daarom brengt Biesenrock een passend eerbetoon aan het legendarische festival, inclusief artiesten die ooit nog op het podium van Jazz Bilzen stonden. Op vrijdag geven o.a. The Kids en The Scabs van jetje en op zaterdag Uriah Heep, Don Airey, Dany Lademacher’s Wild Romance en Hell City. Voorts brengt een handvol tributebands odes aan The Cure, The Police en Thin Lizzy. Info: www.biesenrock.be

CULTUUR & EVENEMENTEN

5 september • Street Event Vanaf 10 uur schotelt de Jeugddienst de Bilzerse jongeren in het skatepark achter zwembad De Kimpel een programma voor om duimen en vingers bij af te likken. Behalve een skate- en BMX-wedstrijd zijn er o.m. workshops graffiti en rijgen hippe dj’s de beats aan elkaar. Alle activiteiten zijn gratis. Info: [email protected] – jeugd.bilzen.be – Facebook: Jeugddienst Bilzen

• Turninstuif Gratis recreatiegymnastiek voor kleuters en kinderen tot 12 jaar vanaf 12.45 uur in sportcentrum De Kimpel Info: www.turnkringbilzen.be

6 september • Rommelmarkt van KWB Bilzen SintJozef met 400 standen vanaf 11 uur aan de kerk in Eik Info: 0472 51 98 42 – www.bloggen.be/kwbbilzensintjozef • Spirituele welzijns- en gezondheidsbeurs vanaf 12 uur in brasserie Ons Gedacht in Rosmeer Info: 089 30 40 35 – [email protected] – www.kundalini.be • Wielerwedstrijd voor nieuwelingen met vertrek om 15 uur aan harmoniezaal Eer en Deugd in Rosmeer Info: 089 41 54 21

17

CULTUUR & EVENEMENTEN Vanaf 7 september • Dorpsrestaurant & infosessie bewegen Om het belang van voldoende beweging duidelijk te maken start de stad met een reeks infosessies na afloop van de populaire dorpsrestaurants. De eerste sessie vindt plaats in de parochiezaal in Mopertingen. Daarna is telkens vanaf 12 uur de beurt aan: - 8 september: Beverst (zaal Ons Verlangen) - 9 september: Rijkhoven (parochiezaal) - 10 september: Hees (Heesterhof) - 11 september: Schoonbeek (zaal Beterveld) - 22 september: Waltwilder (zaal des Wouds) - 23 september: Munsterbilzen (’t Kabotske) - 24 september: Eigenbilzen (parochiehuis) Info: [email protected]

11 september

13 september

Bordspellenavond om 19 uur in taverne Chopin in Bilzen. Ook op 25 september Info: [email protected] – www.boardgaminginc.be

• Ruildag Po-Si-Mu om 9 uur in ’t Kabotske in Munsterbilzen Info: 0477 59 43 52

Van 11 t.e.m. 13 september Schots Weekend Het Schots Weekend bestaat 30 jaar! Dat wordt uiteraard toepasselijk gevierd met het allerbeste wat de Schotse en Keltische cultuur te bieden heeft. U leest er meer over op pagina 16. Info: www.scottish-weekend.be

Vanaf 11 september

• Rest After Stress (RAS) – Conditietraining voor 35-plussers elke maandag om 21 uur in sportcentrum De Kimpel Info: [email protected]

Fotografiecircuit Vlaanderen met foto’s van Janna Beck in het theatercafé van cc De Kimpel. Nog tot 7 oktober Info: 089 51 95 30 – [email protected] – www.dekimpel.be

• Brunchbuffet van KH Recht Door Zee vanaf 10 uur in ontmoetingscentrum Hartenberg in Eigenbilzen Info en inschrijvingen: 089 41 65 88 – [email protected]

• Open Monumentendag In Bilzen vertrekt om 11 en 15 uur aan het stadhuis op de Markt een wandeling langs opvallende erfgoedpanden in het centrum. Tussen 10 en 12 uur en 13.30 en 17 uur geeft een gids uitleg bij de herbestemming van het herenhuis in de Stationlaan 45 waar momenteel advocatenkantoor Belisius actief is. In Munsterbilzen zijn er gegidste wandelingen langs de abdijsite die om 11 en 15 uur vertrekken aan de Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemelopnemingkerk. In de kerk zijn kerkschatten te bezichtigen. Om 13.30 uur start de Sint-Roekeswandeling bij Orchis in het abdissenschooltje. Het pand zelf is toegankelijk van 10 tot 17 uur. Vergeet ook niet een kijkje te nemen in bezoekerscentrum De Landschapsruiter. Info: 089 51 56 54 – Belisius: 089 51 98 59 – Orchis: 089 50 10 19 – www.openmonumenten.be

9 september Super-Markt staat vanaf 8 uur in het teken van de 30ste verjaardag van het Schots Weekend. Liefhebbers kunnen proeven van haggis en whisky en genieten van doedelzakmuziek. Bovendien vallen er gratis toegangstickets voor het Schots Weekend te winnen. Info: Dienst Lokale Economie – 089 51 98 53 – [email protected] • Kermis in Rijkhoven 18

CULTUUR & EVENEMENTEN • Munsterse bierfeesten vanaf 20 uur in een grote feesttent en biertuin op het Leroyplein in Munsterbilzen Info: Facebook: Munstersemiddenstand Bilzen • Eerste voorronde Limbomania om 20 uur in jeugdhuis De Haajf in Bilzen Info: www.limbomania.be

19 & 20 september

14 september

17 september

Nazomertocht met vertrek vanaf 7 uur in de parochiezaal in Merem Info: 0475 31 74 92 – www.wsveurekavzw.be

Startactiviteit van Biesonder Markant Bilzen in Bilzen Info: [email protected] – www.markantvzw.be/biesonder-bilzen

Vanaf 14 september

18 september

Basiscursus Kundalini yoga om 20.30 uur in de Fietenstraat 44 in Eigenbilzen. Een tweede reeks start op 17 september. Info: 089 30 40 35 – [email protected] – www.kundalini.be

• Klankbelevingsmeditatie om 20 uur in de Fietenstraat 44 in Eigenbilzen Info: 089 30 40 35 – [email protected] – www.kundalini.be

15 september Bijeenkomst Diab’s om 14 uur in taverne De Casteleyn in Bilzen Info: 089 41 81 34

Vanaf 15 september Kennismaking shiatsu-massage om 19 uur in de Hulterhofstraat 2B in Bilzen. Ook op 22 september en 13, 20 en 27 oktober Info: 0476 49 61 37 – [email protected]

• Fuif ‘Costa Concordia ‘15’ van Chiro Bilzen vanaf 21 uur in zaal Concordia in Bilzen Info: Facebook: Costa Concordia ‘15

Opendeurweekend academie Eindelijk is het zover: de Stedelijke Academie voor Beeldende Kunsten is verhuisd naar de prachtig gerestaureerde De Wandeling. Daar hoort uiteraard een opendeurweekend bij. U leest er alles over op pagina 8 en 9! Info: 089 49 18 88 – [email protected] – www.bilzen.be

20 september

19 september • Bilzen, de boom in Alle info over dit sympathieke fruitevenement valt te rapen op pagina 16. Info: www.rlh.be – www.boomgaardenstichting.be

• Kunst op de Markt Blader snel naar pagina 13 om te ontdekken wat er allemaal op het programma staat op en rond de Markt. Info: cultuur.bilzen.be

19

CULTUUR & EVENEMENTEN 20 september

26 september

• Eetdag t.v.v. Rode Kruis-Bilzen om 11.30 en 17 uur in ’t Kabotske in Munsterbilzen Info en inschrijvingen: 0489 30 25 90 – [email protected] – bilzen.rodekruis.be

Dag van de Klant Zie pagina 6 voor meer info.

• Jubileumstage van jiujitsuclub Ito Okita met lessen en demonstraties vanaf 10 uur in sportcentrum De Kimpel Info en inschrijvingen: [email protected]

27 september

• Kermis in Kleine-Spouwen en Waltwilder

• Kermis in Hoelbeek

25 september • Kaartavond van KF De Lauwerkrans om 20 uur in het muzieklokaal op het M. Moorsplein in Mopertingen Info: 0499 21 34 14 – [email protected]

• Boekenmarkt De maandelijkse boekenmarkt staat deze keer in het teken van 50 jaar Jazz Bilzen. Wat er precies te beleven valt tussen 13 en 18 uur leest u op pagina 11. Info: 089 51 95 05 – www.bilzen.be

• Open reiki avond om 20 uur in de Fietenstraat 44 in Eigenbilzen Info: 089 30 40 35 – [email protected] – www.kundalini.be

Herfstfeest voor senioren Het worden weer twee gezellige namiddagen in cc De Kimpel. Ontdek op pagina 22 welke artiesten allemaal van de partij zullen zijn. Info: Seniorendienst – 089 51 92 37 – [email protected]

30 september Bloedcollecte om 18 uur in de parochiezaal in Mopertingen Info: 0486 17 11 74 – [email protected]

Van 25 t.e.m. 28 september Fleuramour, passion for flowers Bloemenliefhebbers aller landen, verenig u! De twintigste editie van het internationaal gerenommeerde bloemenfestival wordt een absoluut feest. U leest er meer over op pagina 16. Kom zeker ook het stadhuis in Bilzen bewonderen dat voor de gelegenheid met duizenden bloemen wordt versierd. Info: www.fleuramour.be

28 & 29 september



Noteer alvast voor oktober 1 oktober

4 oktober

Themacafé ‘Senioren en mobiliteit’ in het Seniorenhuis Info: 089 51 92 37

• Kermis in Bilzen

3 oktober

• Barokfest in Alden Biesen Info: www.alden-biesen.be

Kienavond in Eigenbilzen Info: www.auroraeigenbilzen.be

• Limburgs kampioenschap reddend zwemmen in Bilzen Info: [email protected]

Vanaf 3 oktober

10 oktober

EHBO-cursus in het Seniorenhuis Info: bilzen.rodekruis.be

Verhalen in het Park in Alden Biesen Info: www.alden-biesen.be

Alle erkende Bilzerse verenigingen kunnen hun evenementen gratis laten opnemen in deze gids. Geef uw informatie tijdig in via www.uitdatabank.be. Activiteiten voor oktober moeten uiterlijk 10 september zijn ingegeven. Surf voor een volledig overzicht van activiteiten naar www.uitinbilzen.be. 20

KORT NIEUWS

Sportdienst bindt de latten aan Naar goede gewoonte organiseert de Sportdienst tijdens de krokusvakantie van vrijdagavond 5 februari tot en met zaterdag 13 februari 2016 een wintersportkamp in de populaire skigebieden Klausberg en Speikboden in Zuid-Tirol. Jongens en meisjes geboren tussen 1 december 1999 en 31 december 2006 betalen 585 euro, alles inbegrepen. Voor jongeren geboren tussen 1 februari 1998 en 30 november 1999 bedraagt de prijs 635 euro. Inschrijven kan vanaf dinsdag 1 september. Info: Sportdienst – 089 51 95 16 – 089 51 95 18 – [email protected]

Op stap door de westerse kunstgeschiedenis Vanaf dit najaar neemt het Davidsfonds u in de landcommanderij Alden Biesen op sleeptouw door de westerse kunst- en cultuurgeschiedenis. Het eerste deel van de meerjarencursus ‘De oerknal van Europa. Overzicht van de kunst- en cultuurgeschiedenis’ biedt een boeiend beeld van de oude wereld. Onder leiding van doctor in de oudheidkunde en kunstgeschiedenis Jan Vaes maken de cursisten kennis met de Egyptische beschaving en vervolgens de Mesopotamische, Anatolische en bronstijdculturen. Aansluitend wordt verduidelijkt waarom Griekenland als wieg van Europa wordt beschouwd en hoe de Romeinse cultuur op haar beurt het continent onherroepelijk beïnvloedde. Facultatieve bezoeken aan de archeologische site in Veldwezelt en het Gallo-Romeins Museum in Tongeren maken het geheel nog aanschouwelijker.

Deelnemen aan ‘De oerknal van Europa’ kost 115 euro, syllabus inbegrepen. De cursus vindt plaats op maandag 12, 19 en 26 oktober, 9, 16, 23 en 30 november, 7 en 14 december, 25 januari 2016, 1, 15, 22 en 29 februari en 7 maart, telkens van 14 tot 16.30 uur.

Info: 089 41 38 87 – 016 31 06 70 – www.davidsfonds.be

MELDINGS KAART

NIET FRANKEREN

Stedelijke Dienst Communicatie Meldingskaart DA 852 - 290 - 9 Deken Paquayplein 1 3740 Bilzen

KORT NIEUWS

Herfstfeest voor senioren Na een deugddoende vakantie staat de Seniorendienst te trappelen om de Bilzerse 55-plussers een bruisend najaar te laten beleven. Uiteraard kan het herfstfeest voor senioren daar niet bij ontbreken. Op maandag 28 en dinsdag 29 september zetten zowel showballet Showcase, presentator Eddy Herman, de vingervlugge illusionist Magic Alfred als de Nederlandse nachtegaal Marjan Berger – o.a. bekend van het duo Frank en Mirella en hits zoals ‘Zeg eenvoudig ja’ en ‘Mein neuer Nachbar’ – de bloemetjes buiten in cc De Kimpel. Tickets kosten 8 euro. De voorverkoop start op maandag 7 september om 9 uur in het Seniorenhuis. Wie erbij wil zijn wacht best niet te lang want elk jaar is het herfstfeest in een mum van tijd uitverkocht. Info: Seniorendienst – 089 51 92 37 – [email protected] – Facebook: Seniorendienst stad Bilzen

Academie slaat nieuw akkoord aan In september gaan net zoals in de reguliere scholen ook de lessen in de Academie voor Muziek en Theater in Lanaken opnieuw van start. Iedereen vanaf 8 jaar kan tot woensdag 30 september inschrijven via onderstaande website. Daar vindt u eveneens het volledige aanbod van beide studierichtingen. Het pilootproject ‘Musi’X – Gelijktijdige opstart van notenleer en instrument’ blijft intussen laaiend populair. Sommige disciplines, waaronder piano, gitaar en zang, zijn al helemaal volzet en daarom worden er wachtlijsten aangelegd. Een andere troef van de academie blijft de geografische spreiding. In Bilzen kunnen artistiekelingen o.a. terecht in Rosmeer, Rijkhoven en Munsterbilzen voor één of meerdere muziek- en/of theatercursussen. Info: 089 71 22 10 – [email protected] – www.academielanaken.be

Hiermee meld ik het volgende:

het wegdek is beschadigd het rioolputje is verstopt de fiets- en voetpaden dienen hersteld het onderhoud van zijbermen of van beplanting is gewenst het ruimen van grachten is gewenst er is een sluikstort er is een gevaarlijke verkeerssituatie er is signalisatie gewenst de bushalte voldoet niet andere Defecte openbare verlichting kunt u 24u op 24 melden op het gratis nummer 0800 60 777 of via www.infrax.be.

Plaats: ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................

Opmerkingen: ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................

Afzender (naam, adres, tel./GSM): ...................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................................................

datum: handtekening:

e-mail: ............................................................................................................................................

In de mate van het mogelijke wordt aan de inhoud van uw kaart gevolg gegeven. Aan anonieme kaarten wordt geen gevolg gegeven.

PRAKTISCHE INFO

Openingsuren Alle info over de openingsuren van onze stadsdiensten vindt u op w w w. b i l z e n . b e / bestuur/openingsuren. Bellen kan naar 089 51 92 00. Tot en met vrijdag 11 september is zwembad De Kimpel gesloten wegens onderhoudswerken. Op zaterdag 12 september opent het zwembad om 10 uur. Vanaf september is het zwembad op vrijdag open van 16 tot 21 uur en op zondag van 9 tot 16 uur. De resterende openingsuren van zwembad De Kimpel vindt u op www.bilzen.be/ contact-uren-zwembad.

Spreekuren burgemeester en schepenen In het stedelijk administratief centrum, Deken Paquayplein 1, Bilzen Burgemeester Frieda Brepoels na afspraak – 089 51 92 35 Schepen Guy Swennen na afspraak – 089 51 92 37 na afspraak en vrijdag 17-18 uur: Eikenlaan 19 – 089 50 17 58 Schepen Bruno Steegen na afspraak – 089 51 92 42 Schepen Walter Bollen na afspraak – 089 51 92 35 Schepen Fons Caubergh na afspraak en woensdag 14-15.30 uur – 089 51 92 37 Schepen Guido Cleuren na afspraak – 089 51 92 42

Wachtdiensten Huisartsen: 070 246 246 Gewone wachturen: Van vrijdag 19 uur tot maandag 8 uur. Feestdagen: Van 19 uur (dag voor feestdag) tot 8 uur (dag na feestdag). Apothekers: 0903 (1,50 euro/min.)

99 000

Schepen Griet Mebis na afspraak – 089 51 92 42 Schepen Peter Simons na afspraak – 089 51 92 37 Schepen/OCMW-voorzitter Luc Hendrix na afspraak – 089 51 94 92 Voorzitter gemeenteraad Wouter Raskin na afspraak – 089 51 92 35

Tandartsen: 0903 39 969 (1,50 euro/min.) Bereikbaar tijdens weekends en feestdagen tussen 9 en 18 uur Osteopaten: 078 480 484 Bereikbaar tijdens weekends en feestdagen van 9 tot 17 uur Meer info over de wachtdiensten vindt u op www.bilzen.be/ wachtdiensten.

Colofon Dertien is een uitgave van de Stad Bilzen. Tel. 089 51 92 00 [email protected] www.bilzen.be

M.m.v. Kevin Mathijs en Diane Jeurissen

Verantwoordelijke uitgever: Frieda Brepoels, Stadbestuur Bilzen, Deken Paquayplein 1, 3740 Bilzen

Vormgeving: Liebens Reclame

Eindredactie: Cedric Grégoire Coördinatie: Raf Loyen

Foto’s: Liebens Reclame en Bilisium

Drukwerk: Drukkerij Baillien & Maris Copyright 2015: niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

23

BILZEN IN EVOLUTIE

TOEN en NU

Net zoals dat voor andere Bilzerse deelgemeenten het geval is, hebben historici een vette kluif aan het verleden van Waltwilder. Rond 1965 ontdekt men tussen het dorpscentrum en Amelsdorp – waar Dertien deze keer halt houdt – resten van een Gallo-Romeinse woning uit de eerste tot vierde eeuw na Christus. Eerder al, in 1911, stoten werklui bij de aanleg van een betere weg tussen Waltwilder en Amelsdorp op het skelet van een man en een paard. Vermoedelijk ging het om een soldaat die eind 18de eeuw sneuvelde tijdens gevechten tussen Franse en Oostenrijkse troepen. Een dikke eeuw later poseren enkele inwoners van Amelsdorp fier bij de blikvanger van het gehucht. De fotograaf van dienst staat in de huidige Sint-Remigiusstraat, op het kruispunt met de Romeinsestraat. De reusachtige lindeboom op de archieffoto staat in de verre omtrek bekend als ‘het lindsje’. Hoe oud de kolos precies is, is niet helemaal duidelijk. Onze aimabele bron bij heemkundekring Bilisium dateert de oorsprong van ‘het lindsje’ ergens tussen het einde van de 15de en dat van de 17de eeuw. Let ook op de weidse landbouwgronden die de omgeving domineren. Amelsdorp stond trouwens bekend om zijn talrijke boerderijen. Tegenwoordig kleurt het gehucht nog altijd groen. In de loop van de jaren kwamen er zoals overal in Vlaanderen meer woningen bij. ‘Het lindsje’ hield nog een kleine eeuw stand nadat de archieffoto werd genomen. Op 4 januari 1978 slaat het noodlot toe. In de vroege namiddag barst een heftige storm los. Rond 14 uur gaat één van de populairste bomen van Bilzen tegen de vlakte. Voor de dendrologen onder u: ‘het lindsje’ had toen een omtrek van bijna 5,50 meter. Hopelijk wenkt voor zijn opvolger – ondanks een meer bescheiden embonpoint – een even roemruchte toekomst. Heeft u suggesties voor een vergelijkende Toen & nu-foto? Laat het ons weten op [email protected].

24